ΤΕΥΧΟΣ Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008
74/08
Κροίσοι: «Ποια κρίση;»
Τι αφήνει πίσω του το πάρτι που τελείωσε; Εκτός από απολύσεις και ανέχεια για τους κανονικούς ανθρώπους,
αφήνει 1.000.000 εκατομμυριούχους – μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και τη βιομηχανία της πολυτέλειας
(κοσμήματα, έργα τέχνης, ακριβά αυτοκίνητα) να ζει τη μεγαλύτερη ακμή της ιστορίας της
Χ
ρηματοπιστωτική κρίση. Τράπεζες υπε-
ραιωνόβιες κλείνουν, στρώματα γεμί-
ζουν με χαρτονομίσματα, τα προπύργια
της ελεύθερης αγοράς κρατικοποιούνται.
Έρχεται το τέλος του καπιταλισμού; Ακόμα κι
αν έρχεται, ορισμένοι (για την ακρίβεια, ορισμέ-
να εκατομμύρια...) δεν το χουν πάρει είδηση.
Τον περασμένο Μάιο, το περιοδικό Newsweek
αφιέρωνε ένα τεύχος στη βιομηχανία της πολυ-
τέλειας. Το συμπέρασμά του; Ποτέ ξανά στην
ιστορία τα είδη πολυτελείας (αγορά τέχνης,
ακριβά αυτοκίνητα, κοσμήματα κ.λπ.) δεν είχαν
γνωρίσει τέτοια ακμή. Κι όμως, τον Μάιο του
2008, η κρίση ήταν ήδη παρούσα. Στα
τεύχη του Global από την άνοιξη του
2007, βρίσκουμε συνεχείς αναφορές
στη Μεγάλη Κρίση που καταφθάνει.
Ήδη από το 2006, ο οικονομολόγος
Νουριέλ Ρουμπίνι μιλούσε για το
κραχ της στεγαστικής αγοράς. Στο
μεταξύ είχαν καταρρεύσει hedge
funds αλλά και πιο συντηρητικές
τράπεζες, όμως το αυτί των παι-
κτών της οικονομίας - καζίνο δεν
ίδρωνε. Ναι, αλλά οι αγορές δεν είχαν
«κρασάρει», θα πει κάποιος. Λάθος!
Τη Μαύρη Δευτέρα της 21/1
/2008, ο δείκτης FTSE100
παρουσίασε τη μεγαλύτε-
ρη πτώση του από την 11η
Σεπτεμβρίου 2001.
Αλλά και τώρα ακόμη,
που το πάρτι τελεί-
ωσε, το «παράδοξο»
συνεχίζεται. Πάρτε για
παράδειγμα το διαχρονι-
κό σύμβολο της χλιδής,
τη σαμπάνια. «Όταν οι
καιροί είναι δύσκολοι, χρει-
άζεσαι σαμπάνια» λέει στο
Associated Press ο Μπενουά
Γκουέζ, οινολόγος της Moët &
Chandon. Δεν ανησυχεί για την
πτώση των πωλήσεων (κατά
μόλις 2,6%) το πρώτο
οκτάμηνο του 2008 – 165
εκατομμύρια βαρέλια.
Άλλωστε το κόλπο είναι πως
σχεδόν πάντα η προσφορά είναι μικρότερη από
τη ζήτηση.
Το ίδιο ισχύει και με τα (πολύ) ακριβά αυτοκί-
νητα: Η Ferrari περιμένει το 2008 να είναι άλλη
μια χρονιά-ρεκόρ για τις πωλήσεις της, με κινη-
τήριο μοχλό τις αγορές της Ρωσίας, της Κίνας
και της αραβικής χερσονήσου. Πριν καν κυκλο-
φορήσει η Ferrari California (179.000 ευρώ),
έχει ήδη στη λίστα 6.000 άτομα σε αναμονή. Η
Rolls Royce αύξησε τον Σεπτέμβρη – στην καρ-
διά της κρίσης – τις πωλήσεις της κατά 7,5% σε
σχέση με πέρυσι.
Ούτε η αγοράς της τέχνης δείχνει να ανησυχεί.
Το Reuters αναφέρει πως στο Sotheby’s σημει-
ώθηκε νέο ρεκόρ στις 16 Σεπτεμβρίου (μία
μόλις μέρα μετά τη Μαύρη χρηματιστηριακή
Δευτέρα!), με 218 δημοπρατημένα αντικείμενα
να πιάνουν 198 εκατομμύρια δολάρια. «Όταν
δυσκολεύουν οι καιροί, πολύς κόσμος πουλά τα
έργα τέχνης του. Η αυξημένη προσφορά ελκύει
περισσότερους αγοραστές και ο τζίρος μεγα-
λώνει», εξηγεί ο Νίκολας Λουόρι, πρόεδρος
οίκου δημοπρασιών. Δηλαδή, η βιομηχανία της
πολυτέλειας, είτε οι καιροί είναι εύκολοι είτε
δύσκολοι, ευημερεί.
Τι αφήνει πίσω του το hang over
της επόμενης μέρας; Μόνο στις
αναπτυσσόμενες χώρες (Κίνα,
Ρωσία, Ινδία κ.λπ.) καταγράφονται
1.000.000 εκατομμυριούχοι!
Κι ύστερα, πέρα από τους εκατομμυ-
ριούχους, υπάρχει και μία ακόμα
ταξική κατηγορία. Αυτοί που
έχουν το δικό τους αρκτι-
κόλεξο: UHNWI (Ultra High
Net Worth Individuals), οι
υπερπλούσιοι. Στην Παγκόσμια
Έκθεση Πλούτου 2008 της
Merill Lynch αναφέρεται πως ο
αριθμός των ατόμων με περιουσία
μεγαλύτερη των 30 εκατομμυρίων
δολαρίων αυξήθηκε πέρυσι κατά
8,8%, φτάνοντας τους 103.320.
Ο Μίλτον Πεντράζα, διευθύνων
σύμβουλος του Luxury Institute,
έλεγε στο Newsweek πως, παρό-
τι η αγορά των γιοτ αξίας 1 έως
3 εκατομμυρίων δολαρίων έχει
πατώσει, οι ακόμη ακριβότερες
θαλαμηγοί τα πηγαίνουν μια χαρά.
O δρ Στόουν, ψυχίατρος στη Νέα
Υόρκη, που χρεώνει 600 δολ. τη
45λεπτη συνεδρία, λέει στους Times:
«Παλιά, υπήρχε μεγάλη συχνότητα
κατάθλιψης στους ανθρώπους που
γεννήθηκαν πλούσιοι. Αντιθέτως, οι
άνθρωποι που κάνουν σήμερα περιου-
σία πάσχουν από ένα ναρκισσισμό που
δεν αφήνει περιθώριο για κατάθλιψη».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ
ΒΟΜΒΙΣΤΡΙΟΜΕΤΡΟ
31
Τόσες είναι οι γυναίκες που έχουν κάνει
επιθέσεις αυτοκτονίας από την αρχή
του χρόνου. Η νεότερη βομβίστρια ήταν
μόλις 13 ετών.
Πηγη: Washington Post
Νομική επανάσταση
στο Εκουαδόρ
Για πρώτη φορά στην Ιστορία
25 ένα Σύνταγμα δίνει στη Μητέρα
Φύση νομικό πρόσωπο.
Φάκελος: Αιρέσεις
Τι είναι αυτό που στέλνει τόσους
28 ανθρώπους στο σούπερ μάρκετ
29 της σωτηρίας της ψυχής;
Νουάρ: Τα νεανικά χρόνια
του Ιωσήφ Τζουγκασβιλι
31 Ήταν ο νεαρός Στάλιν κανονικός
γκάνγκστερ όπως παρουσιάζεται
στο βιβλίο του Μοντεφιόρε;
Μία λίρα την ημέρα
T o Global έχει τη μόνη λύση απέναντι
στην κρίση, αν και, για την ακρίβεια, η
ιδέα δεν είναι δική μας. Όταν η Καθ Κέλι,
δασκάλα από το Μπρίστολ, βρέθηκε σε
δεινή οικονομική θέση,
δοκίμασε να ζήσει για
έναν ολόκληρο χρόνο
δαπανώντας έως μία λίρα
την ημέρα. Αντί να χρη-
σιμοποιεί κινητό για να
μιλάει στους φίλους της,
τους επισκεπτόταν (με τα
πόδια ή με το ποδήλατο)
ή τους άφηνε σημειώμα-
τα... Όσο για φαγητό, κάθε πρωί έφτιαχνε
μια σούπα από κόκκαλα κότας, που της έδι-
νε τζάμπα ο χασάπης. Και όταν ήρθε η ώρα
των διακοπών, έκανε οτοστόπ μέχρι το σπίτι
του αδερφού της στην επαρχία. Έναν χρόνο
μετά, η Κέλι μετέτρεψε το προσωπικό της
πείραμα σε βιβλίο. Φυσικά το «Πώς Έζησα
Έναν Χρόνο Με Μία Μόνο Λίρα Την Ημέρα»
είναι τώρα μπεστ-σέλερ...
ΠΟΝΤΙΚΙ Global
 Κ ΡΥΦ Ε Σ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Ειδήσεις που διέφυγαν -κατά λάθος ή επίτηδες- την προσοχή των ελληνικών ΜΜΕ ή άξιζαν μεγαλύτερη δημοσιότητα

ΚΡΙΣΗ / ΝΤΑΝΤΑΔΕΣ ΙΝΔΙΑ - ΡΩΣΙΑ / ΟΠΛΑ ΠΑΝΑΓΙΟΣ ΤΑΦΟΣ / ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ;

Η «Μέρι Πόπινς» είναι το πρώτο παράπλευρο
θύμα της οικονομικής κρίσης στη Βρετανία.
Το επάγγελμα της νταντάς είναι άμεσα εξαρτη-
μένο από τα γιάπικα επαγγέλματα του Σίτι στο
Λονδίνο, το οποίο
αποτελεί εδώ και
χρόνια το μεγα-
λύτερο χρηματο-
πιστωτικό κέντρο
του κόσμου. Η
χρυσή εποχή
για τα στελέχη
του Σίτι ήταν χρυσή και για την παραδοσιακή
αγγλίδα νταντά, με τον μισθό της να φτάνει τις
40.000 λίρες (53.000 ευρώ τον χρόνο). Αλλά
αυτή η εποχή παρήλθε: Οι απολυμένοι του Σίτι
θα έχουν πολύ χρόνο πλέον στα σπίτια τους να
ασχοληθούν οι ίδιοι με τα παιδιά τους...
Πηγή: Reuters, 22 Σεπτεμβρίου
www.reuters.com
ΙΡΑΝ / ΗΠΑ vs ΙΣΡΑΗΛ
Τι εμποδίζει το Ισραήλ από το να επιτεθεί στις
πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν; Οι ΗΠΑ!
Τουλάχιστον αυτό διαρρέουν διπλωματικές
πηγές στο Ισραήλ, σύμφωνα με ρεπορτάζ του
ισραηλινού καναλιού Channel 10. Το Τελ Αβίβ
έχει επανειλημμένα υπονοήσει ότι ίσως πραγμα-
τοποιήσει προληπτικό χτύπημα κατά του Ιράν.
Άλλωστε το έχει κάνει στο παρελθόν με τον
βομβαρδισμό της πυρηνικής εγκατάστασης του
Οσιράκ, στο Ιράκ, το 1981. Αλλά οι ΗΠΑ είναι
κάθετα αντίθετες στο ισραηλινό χτύπημα επει-
δή φοβούνται πως όσο έχουν μεγάλη παρουσία
στο Ιράκ, το Ιράν θα έχει τη δυνατότητα να
προχωρήσει σε αντίποινα, που θα προκαλέσουν
εκτενείς απώλειες αμερικανών στρατιωτών.
Πηγή: Press ΤV (Ιράν), 7 Οκτωβρίου
www.presstv.ir
Φανερή είδηση: Ινδία και ΗΠΑ υπέγραψαν τη βαρυ- Το σημαντικότερο χριστιανικό
σήμαντη συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας τους. Θα μνημείο του κόσμου, ο Ναός της
περίμενε κανείς πως η συμφωνία βάζει οριστικά την Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ (εντός
Ινδία στο άρμα της αμερικανικής επιρροής στην Ασία. του οποίου βρίσκεται ο Πανάγιος
Κρυφή είδηση: Αγνοώντας τις εκκλήσεις των ΗΠΑ Τάφος, που «ανήκει» στο ελληνικό
για αγορά όπλων από αμερικανικές εταιρείες, η Ινδία Πατριαρχείο), κινδυνεύει με κατάρ-
προχωρά σε εξοπλιστικές συμφωνίες με τη Ρωσία. ρευση. Στη στέγη του Ναού υπάρχει
Ολοκληρώνει την αγορά μαχητικών Sukhoi και σχεδι- «εντοιχισμένο» το μοναστήρι Ντέιρ
άζει νέα παραγγελία. Εκσυγχρονίζει το (ρωσικής κατα- Αλ Σουλτάν, στο οποίο ζουν μοναχοί
σκευής) αεροπλανοφόρο Gorshkov, το οποίο θα εξοπλι- της Αιθιοπικής Εκκλησίας. Η επείγου-
σθεί με ρωσικά ΜΙG. H ανάλυση του πρακτορείου UPI σα αυτοψία των ισραηλινών μηχανικών κάνει λόγο για τον κίνδυνο που διατρέχουν
τελειώνει ως εξής: «Θεμελιώδης στρατηγική της Ινδίας οι ζωές των μοναχών και των επισκεπτών. Όμως, καθώς το μοναστήρι αποτελεί
παραμένει η αφοσίωσή της στη Ρωσία, η οποία αποτε- το αντικείμενο μιας αρχαίας διαμάχης μεταξύ της Αιθιοπικής Εκκλησίας και της
λεί τη βασική πηγή της στους εξοπλισμούς, κάτι που Κοπτικής για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του, κανείς δεν μπορεί να επέμβει αν οι
δεν φαίνεται να αλλάζει στο προσεχές μέλλον». δύο Εκκλησίες δεν τα βρουν – κάτι που δεν έχει συμβεί εδώ και χιλιάδες χρόνια...
Πηγή: United Press International, 8 Οκτωβρίου Πηγή: Ha’aretz (Ισραήλ), 10 Οκτωβρίου
www.upi.com www.haaretz.com
Η πρώτη φορά...
Για πρώτη φορά το παγκόσμιο
πρωτάθλημα της Formula 1
δεν θα έχει αγώνα στη Βόρεια
Αμερική. Η FIA (Διεθνής
Αυτοκινητική Ομοσπονδία) ανα-
κοίνωσε την περασμένη εβδο-
μάδα πως το πρόγραμμα των
18 αγώνων για το 2009 δεν θα
περιλαμβάνει το γκραν πρι του
Μόντρεαλ. Ανάλογη απόφαση
είχε πάρει η FIA πέρυσι για το
γκραν πρι της Ιντιανάπολις.
Για πρώτη φορά εδώ και
30 χρόνια οι κάτοικοι των
Μαλδίβων προσήλθαν στις κάλ-
πες για να εκλέξουν δημοκρα-
τικά πρόεδρο. Στο σύμπλεγμα
των 1.190 νησιών στον Ινδικό

ΦΑΛΑΦΕΛ / ΦΕΤΑ
O νέος πόλεμος Ισραήλ - Λιβάνου δεν αφορά
τη Χεζμπολά, αλλά τη γαστρονομία. Και στον
πόλεμο αυτό το μεγάλο όπλο του Λιβάνου είναι
ελληνικό: η φέτα. Ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων
του Λιβάνου πρόκειται να προσφύγει στα διε-
θνή δικαστήρια εναντίον των ισραηλινών εται-
ρειών διατροφής που παράγουν και πουλάνε σε
όλον τον κόσμο προϊόντα
με λιβανέζικη ονομασία
προέλευσης: ταμπουλέ,
κιούμπε, χούμους, φαλά-
φελ, φατούς... Βασικό
επιχείρημα των λιβανέ-
ζων είναι το νομικό δεδι-
κασμένο της φέτας και το
αποκλειστικό δικαίωμα
της Ελλάδας να χρησιμοποιεί το όνομα του
τυριού, ύστερα από απόφαση των δικαστικών
και πολιτικών αρχών της Ε.Ε. Σύμφωνα με τους
λιβανέζους, η ισραηλινή καταχρηστική πρακτι-
κή συνεπάγεται σε ετήσια βάση ζημιά δεκάδων
εκατομμυρίων δολαρίων.
Πηγή: κανάλι Al Arabiya (Ντουμπάι), 6
Οκτωβρίου
www.alarabiya.tv/english.html
Του Gary Varvel από την Ιndianapolis Star-News (ΗΠΑ)
ΑΛΕΞΙΣΦΑΙΡΑ / ZYLON
Για πολλά χρόνια το zylon θεωρούνταν ένα
από τα πιο ανθεκτικά υλικά στα αλεξίσφαι-
ρα γιλέκα. Μέχρι που αστυνομικοί που
φορούσαν γιλέκα με zylon, ύστερα από
πυροβολισμούς, υπέκυψαν στα τραύματά
τους. Tο αμερικανικό Δημόσιο διαπίστωσε
ότι η εταιρεία που κατασκεύαζε τα γιλέκα και
εκείνη που κατασκευάζει το zylon γνώριζαν
ότι το υλικό ήταν ελαττωματικό. Η εταιρεία
των γιλέκων, Armor Holdings, έπειτα από
συμβιβασμό θα καταβάλει 30 εκατ. δολάρια
αποζημίωση. Η εταιρεία του Zylon, η περι-
βόητη Honeywell, διώκεται αστικά. Η υπό-
θεση έχει ελληνικό άρωμα: ο αναπληρωτής
γενικός εισαγγελέας που στράφηκε εναντίον
της Honeywell είναι ο Gregory Katsas. Και ο
διευθύνων σύμβουλος της Honeywell είναι ο
Andreas Kramvis.
Πηγή: Associated Press, 7 Οκτωβρίου
www.ap.org
ΜΠΟΥΣ / ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ
Το πλεονέκτημα της προεκλο-
γικής περιόδου στις ΗΠΑ για
τον εκάστοτε πρόεδρο είναι ότι
μπορεί να περνάει τις πιο σκαν-
δαλώδεις αποφάσεις χωρίς να
τον παίρνει είδηση (σχεδόν)
κανείς. Η κυβέρνηση Μπους
ζήτησε από έξι αφρικανικές
χώρες να κάνουν εμπάργκο
στη βρετανική οργάνωση
Marie Stopes International,
που χορηγεί υλικό αντισύλληψης σε πάμπολλες κλινικές της
αφρικανικής υπαίθρου. Η οργάνωση κατηγορείται από τις ΗΠΑ
– αδίκως, κατά τους New York Times –, πως με τη δράση της
υπέρ της αντισύλληψης στην Κίνα βοηθά την πολιτική του
«ενός παιδιού». Η ίδια η οργάνωση εκτιμά πως η απόφαση
Μπους θα έχει ως συνέπεια 157.000 ανεπιθύμητες εγκυμοσύ-
νες τον χρόνο, 62.000 αμβλώσεις και 660 θανάτους γυναικών.
Πηγή: New York Times (ΗΠΑ), 9 Οκτωβρίου
www.nytimes.com
Ωκεανό κρατά την εξουσία από
το 1978 ο πιο παλιός δικτάτορας
της Ασίας, ο Μανούν Αμπντούλ
Γκαγιούμ, ο οποίος υποχρεώθη-
κε το 2004, ύστερα από ταραχές,
να υποσχεθεί εκλογές. Παρ’ όλα
αυτά, πολλοί παρατηρητές χαρα-
κτηρίζουν τις εκλογές «τσίρκο».
Για πρώτη φορά η Κομισιόν
επεκτείνει την άδεια μητρότη-
τας στους 18 μήνες από τους 14
που είναι σήμερα. Το νέο όριο
θα δεσμεύει υποχρεωτικά όλες
τις δημόσιες αλλά και τις ιδιω-
τικές επιχειρήσεις σε χώρες της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οδηγία
αναμένεται να ψηφισθεί μέσα
στο 2009, αλλά στις χώρες -
μέλη θα δοθεί προθεσμία δύο
ετών για να την ενσωματώσουν
στο εθνικό τους δίκαιο.

24 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008


Ο υπέρτατος νόμος της Πατσαμάμα
Στις Άνδεις, έτσι λέγεται η «Μητέρα Φύση». Για πρώτη φορά στην Ιστορία, και με επαναστατικές
διαδικασίες, στο Σύνταγμα του Εκουαδόρ τα ποτάμια, τα δάση, ο αέρας αποκτούν νομικό πρόσωπο.
Του ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ
«Ε
πανάσταση του ευ ζην», «επανάσταση
αντίστοιχη με αυτή του Κοπέρνικου»
είναι μερικοί από τους χαρακτηρι-
σμούς που διεθνώς αποδόθηκαν στην αναθεώ-
ρηση του Συντάγματος που επικυρώθηκε στις
28 Σεπτεμβρίου από τον λαό του Εκουαδόρ.
Η είδηση καλύφθηκε διεκπεραιωτικά από
τα ελληνικά ΜΜΕ, σαν να επρόκειτο για μια
τετριμμένη συνταγματική αναθεώρηση.
Και όμως, το εγχείρημα της μικρής και φτωχής
χώρας της Λατινικής Αμερικής είναι ό,τι πιο
προοδευτικό έχει να επιδείξει η ανθρωπότητα
σε συνταγματικό επίπεδο, αυτή τη στιγμή.
Είναι ένα άλμα στο μέλλον, ξεκινώντας από τον
τρόπο με τον οποίο έγινε και καταλήγοντας στο
πνεύμα από το οποίο διέπεται.
Ο τρόπος: Επί 7 μήνες 70 χιλιάδες πολίτες συμ-
μετείχαν μαζί με τους 130 εκλεγμένους αντι-
προσώπους τους στις προπαρασκευαστικές
εργασίες της αναθεώρησης του Συντάγματος.
Το πνεύμα: Ένα νέο μανιφέστο για τη Φύση.
Ο νέος καταστατικός χάρτης του Εκουαδόρ
περιλαμβάνει σημαντικές καινοτομίες, όπως
για παράδειγμα την προώθηση της έννοιας
του «πολίτη του κόσμου», που επιχειρεί να εξα-
λείψει τη διάκριση ανάμεσα σε υπηκόους και
ΡΕΠΟΡ ΤΑΖ
αλλοδαπούς. Όμως, η ουσιαστική ανατροπή
έγκειται στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπί-
ζεται το περιβάλλον.
Η νέα αντίληψη παύει να είναι ανθρωποκεντρι-
κή, και γίνεται βιοκεντρική. Το Σύνταγμα εγγυ-
άται στα ποτάμια, τα δάση, τον ατμοσφαιρικό
αέρα ουσιαστικά νομικά δικαιώματα. Αλλάζει
το νομικό καθεστώς της φύσης και, από απλό
αντικείμενο ιδιοκτησίας – ιδιωτικής ή δημόσι-
ας –, γίνεται υποκείμενο δικαίου: «Οι φυσικές
κοινότητες και τα οικοσυστήματα έχουν το
αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα να υπάρχουν και να
αναπτύσσονται στο Εκουαδόρ. Τα δικαιώματά
τους είναι άμεσα εκτελεστά και κάθε θεσμός,
κάθε κοινότητα ανθρώπων, κάθε άτομο έχει
υποχρέωση να τα σέβεται».
Ο Τόμας Λίνζεϊ, αμερικανός νομικός, που
συνεργάστηκε στη διατύπωση του νέου
Συντάγματος, σε συνέντευξή του στη βρετα-
νική εφημερίδα Guardian, εξηγεί τι σημαίνουν
αυτά στην πράξη: «Στις βιομηχανικά ανεπτυγ-
μένες χώρες η προστασία της φύσης συνίστα-
ται σε μια σειρά από ρυθμίσεις και κανόνες. Η
ενδεχόμενη αποζημίωση εξαιτίας της παρα-
βίασης αυτών των κανόνων υπολογίζεται με
βάση τη βλάβη που έχουν υποστεί άτομα ή
ομάδες ατόμων. Σύμφωνα με το Σύνταγμα του
Εκουαδόρ, το μέτρο θα είναι
πλέον η βλάβη που υφίσταται
το ίδιο το οικοσύστημα. Κατά
συνέπεια, άτομα, ομάδες ατό-
μων, λαοί θα μπορούν να προ-
σφεύγουν στη Δικαιοσύνη προς
όφελος της φύσης, ακόμη κι αν
οι ίδιοι δεν έχουν υποστεί άμεση
βλάβη».
Φυσικά, δεν λείπουν οι επιφυ-
λάξεις από ορισμένους νομι-
κούς για το πώς το Σύνταγμα
θα λειτουργήσει στην πράξη,
δεδομένου ότι δεν υπάρχει προ-
ηγούμενο. Όμως, το γεγονός παραμένει ότι για στον Αμαζόνιο και στις Άνδεις. Είναι ζωτικής
πρώτη φορά αναγνωρίζεται στον άνθρωπο η σημασίας για τις φυλές αυτοχθόνων, των
υποχρέωση να ζει σε ένα περιβάλλον υγιές και οποίων η μοίρα είναι άμεσα συνδεδεμένη με
βιώσιμο. Αναγνωρίζεται στη φύση («πατσαμά- τη φύση, τη στιγμή μάλιστα που η επιβίωσή
μα» όπως τη λένε οι κετσούα, οι ινδιάνοι των τους κινδυνεύει εξαιτίας της μη αναστρέψιμης
Άνδεων) το δικαίωμα να υπάρχει, να αναπα- μόλυνσης που προκάλεσαν πολυεθνικές του
ράγεται, να γίνονται σεβαστοί οι ζωτικοί της πετρελαίου, όπως η Chevron, πρώην Texaco.
κύκλοι και οι εξελικτικές της διαδικασίες. Είναι ζωτικής σημασίας και για την επιβίωση
Ο σεβασμός που επιβάλλει το Σύνταγμα στο του ίδιου του πλανήτη λόγω της αλληλεπίδρα-
«πρόσωπο» του περιβάλλοντος είναι τεράστιας σης που διέπει τα οικοσυστήματα.
σημασίας για μια χώρα σαν το Εκουαδόρ, με Οι «υπό ανάπτυξη» εκουαδοριανοί τόλμησαν.
μεγάλο φυσικό πλούτο, με βιοποικιλότητα Οι «ανεπτυγμένοι» τι θα κάνουν;
ΠΟΝΤΙΚΙ Global 25
Ε ΠΙΚΑ Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ

xxx
xxxxxx

xx
xx

26 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

xxxx

xxx
xxx

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 27
 ΦΑΚΕΛΟΣ / ΑΙΡΕΣΕΙΣ
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΦΑΝΤΗ
Το σούπερ-μάρκετ
της σωτηρίας
της ψυχής
Από τους σατανιστές του Ιράν ώς τα ράντσο των φονταμενταλιστών
χριστιανών στο Τέξας, η αγορά των θρησκευτικών οργανώσεων
ποτέ δεν προσέφερε τόσο πολλές επιλογές – αλλά συχνά και
ένα ομαδικό αιματηρό τέλος.
«Έ
λα μωρέ, δεν έγινε και τίποτα
σοβαρό… Μια λιμνούλα, ένα
Oλυμπιακό ακίνητο, μερικές
χιλιάδες στρέμματα γης και
λίγα εκατομμύρια ευρώ…
Την υγειά μας να ’χουμε». Ο φανταστικός μονό-
λογος ενός έλληνα stand up κωμικού θα σχο-
λίαζε το θέμα των τελευταίων εβδομάδων. Την
υπόθεση της Μονής Βατοπεδίου και τα δισεκα-
τομμύρια που γίνονται αντικείμενο συναλλα-
γής πάνω και κάτω από την τράπεζα της πίστης
– τραπεζικής και θρησκευτικής. Στη συνέχεια,
αιτιολογώντας τη δήλωση ότι «δεν έγινε και
τίποτα σοβαρό…», ο κωμικός θα απαριθμούσε
δεκάδες περιστατικά των τελευταίων μόνο
ετών με θύματα εκατοντάδες ανθρώπους.
Θύματα της πίστης τους σε έναν νέο μεσσία ή
σε ένα υπέρτατο oν ή στον μεγάλο ηγέτη της
αίρεσης, τον λόγο και τα έργα του οποίου είχαν
ασπαστεί μέχρι θανάτου.
Όχι πως ταυτίζουμε το Άγιο Όρος με τις χιλι-
άδες αιρέσεις και θρησκευτικές οργανώνεις
που αναπτύσσουν δράση σε όλα τα μήκη και
τα πλάτη του πλανήτη, αλλά όπου ρέει τόσο
χρήμα είναι επιβεβλημένη και μια κάποια καχυ-
ποψία.
183.000 οργανώσεις
την Ιαπωνία
Στην Ελλάδα, η κυριαρχία της Ορθόδοξης
Εκκλησίας είναι σχεδόν απόλυτη. Στον υπόλοι-
πο πλανήτη, όμως, τα πράγματα είναι σαφώς
διαφορετικά. Στα αρχεία του ιαπωνικού υπουρ-
γείου Πολιτιστικών Υποθέσεων είναι καταχωρι-
σμένες περίπου 183.000 θρησκευτικές οργα-
νώσεις. Ελάχιστες εξ αυτών είναι επικίνδυνες.
Η Αούμ Σινρικίο («Υπέρτατη Αλήθεια») ξεπη-
δά από τον θύλακα της μνήμης. Η επίθεση
με το αέριο σαρίν στο μετρό του Τόκιο, στις
20 Μαρτίου 1995, στοίχισε τη ζωή σε δώδε-
κα ανθρώπους. Ο ιδρυτής και ηγέτης της
«Υπέρτατης Αλήθειας» καταδικάστηκε σε
θάνατο στις 27 Φεβρουαρίου του 2004.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τόσο διάσπαρτο
το φαινόμενο, που – από το 1980 κιόλας – λει-
τουργεί μια ανοιχτή γραμμή ενημέρωσης και
υποστήριξης οικογενειών, μέλη των οποίων
πήραν τον δρόμο προς τις αιρέσεις. Σύμφωνα
με τα στοιχεία της Cult Hotline and Clinic
(www.cultclinic.org), πέντε με επτά εκατομμύ-
ρια αμερικανοί είναι αφοσιωμένοι σε μία από
τις 3.000 έως 5.000 αιρέσεις που δρουν στις
28 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008
ΗΠΑ. Η ίδια υπηρεσία εκτιμά ότι 180.000 αμε-
ρικανοί θα στρατευτούν ετησίως σε μία από τις
χιλιάδες επιλογές του αμερικανικού αιρετικού
ονείρου.
Σατανιστές στο Ιράν
Πριν από λίγες εβδομάδες (17/9/2008), η εφη-
μερίδα «Καθημερινή» δημοσίευσε μια είδηση
τρία ακόμα μέλη της οργάνωσης στη λίστα των Το ηλεκτρόμετρο
κατηγορουμένων.
για την ύπαρξη σατανιστικών οργανώσεων της Σαϊεντολογία
Λίγο νωρίτερα, με την ευκαιρία των
στο Ιράν. Από τις 3.000 καταγεγραμμένες και Στο κεφάλαιο αυτό της πολιτικής – κατά βάση
Ολυμπιακών Αγώνων, μια θρησκευτική οργά-
γνωστές σατανιστικές οργανώσεις παγκοσμί- – διελκυστίνδας μεταξύ των δύο υπερδυνάμε-
νωση με παρουσία στην Αθήνα, η Φάλουν
ως, οι 50 έχουν έδρα το Ιράν και οι αρχές… ων, δεν αποκλείεται σύντομα, στη λογική τού
Γκονγκ, απέκτησε όψιμα εκτενή ειδησεογραφι-
ανησυχούν. «να, τα ίδια κάνετε κι εσείς», να παρεισφρήσει
κή κάλυψη. Κατά το Πεκίνο, πρόκειται για μια
Εκείνες τις μέρες, στον αμερικανικό Τύπο ένας νέος παίκτης: η σαϊεντολογία.
επικίνδυνη θρησκευτική αίρεση που οδηγεί
καταγραφόταν το τελευταίο επεισόδιο ενός Για τους φίλους της είναι μια θρησκευτική
στον θάνατο τους οπαδούς της, ενώ η Δύση
χρονικού που ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο, φιλοσοφία, ενώ για τους πολέμιους μια επικίν-
σπεύδει να υιοθετήσει τις θέσεις του ιδρυτή
με πρωταγωνιστές την αστυνομία του Τέξας δυνη και αδίστακτη σέχτα, που έχει, πάντως,
της Λι Χονγκτζί, πρώην στελέχους του Λαϊκού
και μια ομάδα φονταμενταλιστών μορμόνων. Η την ευτυχία να περιλαμβάνει στις τάξεις της
Στρατού, ότι η Φάλουν Γκονγκ «είναι μια πρα-
έφοδος των αρχών στο ράντσο της οργάνωσης τον χολιγουντιανό αστέρα Τομ Κρουζ. Στην
κτική που έχει προσφέρει καλύτερη υγεία και
στο Ελντοράντο είχε γίνει θέμα. Τα 439 παιδιά κατηγορία των πολέμιων εντάσσεται, μεταξύ
εσωτερική ηρεμία σε εκατομμύρια ανθρώπους
που ζούσαν στο ράντσο απομακρύνθηκαν και πολλών άλλων, η γαλλική κυβέρνηση.
σ’ όλο τον κόσμο» (βλέπε σχετικά, Ποντίκι
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η γαλλική Δικαιοσύνη
οι ηγέτες της οργάνωσης οδηγήθηκαν στον Global, Νο 64, 7/8/2008). Μια «πρακτική» που,
απήγγειλε κατηγορίες κατά της Εκκλησίας της
εισαγγελέα αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για κατά τη Δύση, αναίτια και βάναυσα διώκεται
Σαϊεντολογίας και επτά μελών της για απάτη.
πολυγαμία και σεξουαλική κακοποίηση. Στις 24 από τους – έτσι κι αλλιώς – κακούς και αντιδη-
Το κατηγορητήριο στηρίζεται στις καταγγε-
Σεπτεμβρίου, οι δικαστικές αρχές πρόσθεσαν μοκρατικούς κινέζους.
λίες μιας γυναίκας που πριν από μια δεκαετία
είχε καταβάλει το διόλου ευτελές ποσό των
Ραέλ, ο πρέσβης των εξωγήινων 20.000 ευρώ για μαθήματα, βιβλία, φάρμακα
και ένα «ηλεκτρόμετρο», το οποίο, όπως δια-
Δεν είναι βεβαίως όλες οι αιρέσεις, θρησκευτικές ή παραθρησκευτικές τείνονται τα μέλη της οργάνωσης, μετρά την
οργανώσεις, δολοφονικές. Στους καιρούς της φαντασίωσης περί άκρα- «πνευματική κατάσταση» του χρήστη.
της ελευθερίας φύονται χιλιάδες οργανισμοί που διοχετεύουν την πίστη Αυτό θα είναι το τέταρτο ραντεβού της σαϊ-
τους και, ενδεχομένως, την αδυναμία τους στα πιο απίθανα πράγματα. εντολογίας με τη γαλλική Δικαιοσύνη από
Η Εκκλησία των Ραέλιανς, που ιδρύθηκε στο Παρίσι από έναν πρώην το 1978. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι
δημοσιογράφο, τον Κλοντ Βοριλόν, ειδικευμένο σε αυτοκινητιστικά άνθρωποι της οργάνωσης δεν φαίνεται να
θέματα, μοιάζει εκ πρώτης όψεως με μία από εκείνες τις αθώες περιπτώ- έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα με τέτοιου
σεις. Το Διεθνές Κίνημα των Ραέλιανς έχει χαρακτηριστεί ως «η μεγα- είδους ραντεβού. Για την ακρίβεια, ώρες ώρες
λύτερη θρησκεία των UFO». Αντιγράφουμε από την επίσημη ελληνική
φαίνεται να τα επιδιώκουν κιόλας προκειμένου
ιστοσελίδα των φίλων του «Ραελιανού Κινήματος» (http://rael.org/):
να προστατεύσουν το προϊόν τους.
«Στις 13 Δεκέμβρη 1973, ο Γάλλος δημοσιογράφος Ραέλ προσεγγίστηκε από έναν επισκέπτη
«Η σαϊεντολογία ξέρει από συγκρούσεις. Ο
από άλλον πλανήτη, και του ζητήθηκε να εγκαθιδρύσει μια Πρεσβεία για να καλωσορίσει
σκληρός αγώνας, ειδικά στις δικαστικές αίθου-
αυτούς τους ανθρώπους πίσω στη Γη. Το εξωγήινο ανθρώπινο πλάσμα ήταν γύρω στα τέσσερα
σες, είναι η στρατηγική επιβίωσής της από
πόδια σε ύψος [1 μέτρο και 20 εκατοστά περίπου], είχε μακριά σκούρα μαλλιά, αμυγδαλωτά
την ημέρα της σύστασής της» έγραφε στις
μάτια, σκουρόχρωμο δέρμα και ανέδιδε αρμονία και χιούμορ. Ο Ραέλ πρόσφατα τον περιέγρα-
αρχές του έτους ο αυστραλός δημοσιογράφος
ψε λέγοντας απλά πως, “εάν περπατούσε σε έναν δρόμο στην Ιαπωνία, ούτε που θα τον πρόσε-
της Sydney Morning Herald Ντέιβιντ Μαρ, με
χαν”. Με άλλα λόγια, μοιάζουν μ’ εμάς ή εμείς μοιάζουμε σε εκείνους. Στην πραγματικότητα,
εμείς δημιουργηθήκαμε “κατ’ εικόνα τους”, όπως εξηγείται στη Βίβλο». αφορμή την κυκλοφορία μίας ακόμα βιογραφί-
Η ιστοσελίδα μάς πληροφορεί και για το τι ακριβώς διημείφθη μεταξύ του Βοριλόν και των ας του Τομ Κρουζ.
εξωγήινων: «“Εμείς είμαστε εκείνοι που σχεδίασαν όλη τη ζωή πάνω στη γη. Μας περάσατε για Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η δικαστική
θεούς. Από εμάς εκπορεύονται οι κύριες θρησκείες σας. Τώρα που είστε αρκετά ώριμοι για να κόντρα που ξέσπασε μεταξύ της οργάνωσης
το κατανοήσετε αυτό, θα θέλαμε να έρθουμε σε επίσημη επαφή μέσω μιας πρεσβείας” ήταν το και του περιοδικού Time, με αφορμή τη δημο-
μήνυμα στο UFO». σίευση ενός διόλου φιλικού προς τη σαϊεντο-
λογία κειμένου. Ως «μια αδίστακτη παγκόσμια

απάτη» περιέγραφε την οργάνωση το περιοδι-
κό, για να ακολουθήσει μια δικαστική διαμάχη
που κράτησε δέκα ολόκληρα χρόνια. Το περιο-
δικό δικαιώθηκε.
Το ότι ο συγγραφέας Ρον Χάμπαρντ είναι ο
ιδρυτής της Εκκλησίας της Σαϊεντολογίας
(ξεκίνησε το 1954 στο Λος Άντζελες) δεν είναι
κρυφό. Εκείνο που παραμένει σχετικά άγνω-
στο και, τέλος πάντων, προσπαθούν με κάθε
τρόπο να μας κάνουν να ξεχάσουμε (ή να
μη μάθουμε ποτέ) τα μέλη της οργάνωσης,
είναι μια δήλωση που είχε κάνει ο Χάμπαρντ
τη δεκαετία του ’40: «Είναι γελοίο να γράφει
κανείς για μια λίρα ανά λέξη. Αν κάποιος θέλει
να βγάλει ένα εκατομμύριο δολάρια, το καλύ-
τερο που μπορεί να κάνει είναι να ιδρύσει μια
θρησκεία».
Είχε δίκιο. Σύμφωνα με δημοσίευμα της
εφημερίδας Independent («The secrets of
Scientology», 18/4/2006), εκείνη την εποχή
η οργάνωση είχε περίπου 8.000.000 μέλη
και ετήσια έσοδα από δωρεές περίπου
320.000.000 ευρώ.
Ελάχιστοι δημοσιογράφοι έχουν καταφέρει να
διεσδύσουν στα άδυτα της οργάνωσης. Το πώς
ακριβώς εφαρμόζει τη φιλοσοφία της παρα-
μένει εν πολλοίς άγνωστο. Τα ενημερωτικά
βίντεο στην ελληνική της ιστοσελίδα (http://
www.scientology.org) εξηγούν μόνο τις πολύ
βασικές αρχές. «Το πνεύμα μπορεί να σωθεί,
και μόνο το πνεύμα μπορεί να
σώσει ή να θεραπεύσει το σώμα»
επισημαίνει μια γλυκιά ανδρική
φωνή. Το θέμα είναι πώς και με τι
κόστος.
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα
κεφάλαια της σαϊεντολογίας είναι
η υπόθεση της Λίσα Μακφέρσον.
Η 36χρονη τότε γυναίκα διακομίστηκε στις
5 Δεκεμβρίου 1995 νεκρή σε νοσοκομείο του
Clearwater της Φλόριντα. Η τελευταία γνωστή
διεύθυνση της Μακφέρσον ήταν ιδιοκτησία
της Εκκλησίας της Σαϊεντολογίας, της οποίας
ήταν μέλος από τα 18 της χρόνια. Οι συγγενείς
της κατηγόρησαν ευθέως την οργάνωση για
τον θάνατό της και η υπόθεση οδηγήθηκε στα
δικαστήρια. Η υπόθεση έκλεισε (;) το 2004
με εξώδικο συμβιβασμό των δύο πλευρών, οι
λεπτομέρειες του οποίου παραμένουν άγνω-
στες.
Ο θάνατός μου,
η σωτηρία μου
Η ιστορία έχει καταγράψει εκατοντάδες περι-
στατικά αιρέσεων που έκλεισαν τον κύκλο τους
με αίμα. Με τη μαζική δηλαδή αυτοκτονία ή
δολοφονία των μελών τους. Είναι εξωφρενικό,
αλλά κάποιες εξ αυτών κατάφεραν να ανασυ-
γκροτηθούν και συνεχίζουν το «θεάρεστο»
έργο τους. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, οι
ηγέτες - δολοφόνοι έσυραν τον χορό του θανά-
του. Όσοι ξέφυγαν και συνελήφθησαν, κατα-
δικάστηκαν, άλλος σε ισόβια κάθειρξη, άλλος
σε θάνατο. Κάποιοι, μάλιστα, δέχονται στο κελί
τους ακόμα και σήμερα δεκάδες χιλιάδες «επι-
στολές αγάπης» από αναρίθμητους φανατικούς
και ταγμένους θαυμαστές τους. Καμία «ανοι-
χτή γραμμή» δεν φαίνεται ικανή να ανακόψει
αυτή τη σκοτεινή διαδρομή προς τα άγνωστα
αιρετικά μονοπάτια μιας κάποιας λύτρωσης και
σωτηρίας.
«Η Οικογένεια»
Ο Τσαρλς Μάνσον ήταν «θεός» και «διάβολος»
μαζί. Έτσι τον προσφωνούσαν τα μέλη της
«Οικόγενειας», της αίρεσης που γεννήθηκε στα
τέλη της δεκαετίας του ’60 στο Spahn Ranch,
ένα ράντσο κάπου 30 μίλια βορειοδυτικά του
Λος Άντζελες. Ο ίδιος διακήρυττε ότι ήταν η
μετενσάρκωση του Ιησού Χριστού και στις
καλές εποχές συμφωνούσαν μαζί του καμιά
εκατοστή άνθρωποι. Η εγκληματική δράση της
«Οικογένειας» ξεκίνησε το 1969 με τη δολοφο-
νία του Γκάρι Χίνμαν, ενός ντίλερ ναρκωτικών,
το πτώμα του οποίου ανακαλύφθηκε στις 31
Ιουλίου του ίδιου έτους. Στα περιστατικά που
ακολούθησαν, οι ευφάνταστες αρχές είχαν
δώσει κωδικούς: «Tate» ήταν ο κωδικός του
πενταπλού εγκλήματος που έγινε στο σπίτι της
Σάρον (Τέιτ) Πολάνσκι. «LaBianca» ονομάστηκε
η υπόθεση της δολοφονίας του Λίνο και της
Ρόουζμαρι Λαμπιάνκα. Ακολούθησε η δολοφο-
νία του Ντόναλντ Σέι.
Οι αρχές πιστεύουν ότι ο Τσαρλς Μάνσον δεν
συμμετείχε ενεργά στις εγκληματικές πράξεις.
Ήταν ο ηθικός αυτουργός, που διέταζε στην
ουσία τους υποστηρικτές του να γίνουν δολο-
φόνοι.
Ο Μάνσον και τρία ακόμα μέλη τής
«Οικογένειας» συνελήφθησαν λίγους μήνες
αργότερα. Καταδικάστηκαν σε θάνατο για τις
υποθέσεις «Tate» και «LaBianca». Κάποια άλλα
μέλη δικάστηκαν και καταδικάστηκαν αργότε-
ρα για τις δολοφονίες του Χίνμαν και του Σέι.
Οι ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια κάθειρξη τη
δεκαετία του ’70, όταν τροποποιήθηκε ο ποινι-
κός κώδικας της πολιτείας της Καλιφόρνια.
Στις 5 του περασμένου Σεπτεμβρίου, το τηλε-
οπτικό δίκτυο του MSNBC μετέδωσε μια
συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο Μάνσον
το 1987 από τις φυλακές του Σαν Κουέντιν.
Ο πατριάρχης της «Οικογένειας» παρέμενε
αδίστακτα αμετανόητος. Λέγεται ότι στο κελί
του καταφθάνουν ετησίως περισσότερα από
60.000 γράμματα «θαυμαστών», κυρίως από
νέους ανθρώπους που επιθυμούν να γίνουν
μέλη της «Οικογένειας».
Θυσία live on air
Η τραγωδία του Γουέικο (Waco) κατέχει
ξεχωριστή θέση. Η πορεία προς τον θάνατο
του ηγέτη Ντέιβιντ Κορές και των μελών του
«Τάγματος του Δαυίδ» μεταδιδόταν λεπτό
προς λεπτό λάιβ από τα τηλεοπτικά δίκτυα του
κόσμου. Οι λεπτομέρειες συνήθως δεν έχουν
ιδιαίτερη σημασία, αλλά σ’ αυτή την περίπτω-
ση αξίζει να σημειωθεί ότι για τα γεγονότα που
οδήγησαν στον θάνατο 70 ανθρώπους, αρκε-
τοί εξακολουθούν να αποδίδουν σημαντικές
ευθύνες στις αστυνομικές αρχές του Τέξας που
επέλεξαν να συλλάβουν για μικροκατηγορίες
(παράνομη οπλοφορία) τον Κορές την ώρα που
ήταν μέσα στον «Οίκο» του, ενώ θα μπορούσαν
κάλλιστα να τον συλλάβουν σε μία από τις
εξόδους του. Ο Κορές και οι υποστηρικτές του
ταμπουρώθηκαν στο αγρόκτημα της πόλης
Γουέικο επί 51 μέρες. Η πολιορκία λύθηκε
όταν οι αρχές επιχείρησαν να εισβάλουν στο
κτήμα. Οι πολιορκημένοι επέλεξαν τον θάνα-
το. Έβαλαν φωτιά στο συγκρότημα και κάηκαν
ζωντανοί. Προηγουμένως, είχαν φροντίσει να
δολοφονήσουν τους λιγόψυχους που δεν ήθε-
λαν να θυσιαστούν.
Ανοιχτές οι Πύλες
Η επιλογή των δύο υποθέσεων («Οικογένεια»
και Γουέικο) είναι περίπου τυχαία. Τα τελευταία
τριάντα χρόνια, ο κόσμος των αιρέσεων είναι
βαθιά χρωματισμένος με το μαύρο χρώμα του
θανάτου.
* Πριν από μόλις δύο χρόνια αθωώθηκε ο
γαλλοελβετός διευθυντής ορχήστρας Μάικλ
Τάμπατσνικ για τη συμμετοχή του στις μαζικές
αυτοκτονίες μελών της αίρεσης «Ναός του
Ήλιου», από τα σαλέ της Ελβετίας μέχρι το
καναδικό Κεμπέκ.
* Τον Μάρτιο του 1997, 39 μέλη της αίρεσης
«Πύλες του Ουρανού» αυτοκτόνησαν στη
Σάντα Φε της Καλιφόρνια. Η οργάνωση έχει
ήδη ανασυνταχθεί. «Οι “Πύλες του Ουρανού”
παραμένουν ανοιχτές» είναι το μήνυμα που
προκαλεί τρόμο στην ιστοσελίδα τους (http://
www.freewebs.com/xfody).
* Το 1978, ο διαβολικός «Μεσσίας» Τζιμ Τζόουνς
έπεισε τους 914 πιστούς του να δηλητηρια-
στούν.
* Τον Μάρτιο του 2000, εκατοντάδες μέλη της
αίρεσης «Οι Δέκα Εντολές του Θεού» κλειδώ-
θηκαν με τα λιγοστά υπάρχοντά τους σε εκκλη-
σία του Κανούνγκου, 360 χιλιόμετρα νοτιοδυτι-
κά της Καμπάλα, πρωτεύουσας της Ουγκάντας.
Στις 17 Μαρτίου άναψε η φωτιά που τους έκαψε
ζωντανούς. Ο απολογισμός ξεπέρασε τους
1.000 νεκρούς. Ιδρυτές της συγκεκριμένης
αίρεσης ήταν τέσσερις καθαιρεμένοι καθολικοί
κληρικοί, δύο καθαιρεμένες καλόγριες και μία
πρώην πόρνη.
Η διαλεύκανση των υποθέσεων είναι έργο των
αστυνομικών αρχών, οι οποίες αργά ή γρήγορα
ολοκληρώνουν – συνήθως με επιτυχία – το
έργο τους. Το ερώτημα όμως παραμένει αναπά-
ντητο, παρά τις αμέτρητες επιστημονικές και
θεολογικές διατριβές: τι ακριβώς είναι αυτό που
οδηγεί τόσες ζωές σε τέτοιου είδους επιλογές;
ΠΟΝΤΙΚΙ Global 29
ΡΕΠΟ Ρ ΤΑ Ζ
Η λίρα Αγγλίας πέφτει,
η λίρα Λούις έρχεται
Μια κωμόπολη στο ανατολικό Σάσεξ, μετά το «όχι» που είπε στα Starbucks, τώρα λέει «όχι»
και στη στερλίνα, και εκδίδει το δικό της νόμισμα!
Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
Στις 9 Σεπτεμβρίου το Λούις, στο ανατο-
λικό Σάσεξ, υποδέχτηκε το καινούριο του
νόμισμα, που θα κυκλοφορεί παράλληλα
με τη βρετανική στερλίνα, σε ισοτιμία 1:1.
Αρχικά, οι «λίρες Λούις» θα γίνονται δεκτές
στις 70 συνεργαζόμενες επιχειρήσεις
αλλά και στο τοπικό υποκατάστημα της
τράπεζας Barclays που στηρίζει την πρω-
τοβουλία.
Τα μέλη της κίνησης πολιτών «Λούις, πόλη
σε μετάβαση», που συνέλαβε την ιδέα
του «δημοτικού» νομίσματος, πιστεύουν
ότι για να αντιμετωπιστεί το επερχόμενο
οικονομικό χάος από την εξάντληση των
αποθεμάτων πετρελαίου, οι τοπικές κοινό-
τητες πρέπει να είναι ισχυρές και προετοι-
μασμένες. Πώς; Με ένα δικό τους νόμισμα,
που «θα στηρίξει τους ντόπιους εμπόρους,
θα κρατήσει χρήματα στην κοινότητα και
θα βοηθήσει το περιβάλλον».
Το Λούις δεν είναι μόνο του. Στη Βρετανία
προηγήθηκε το Τότνες του Ντέβον, όπου
το συμπληρωματικό νόμισμα κυκλοφο-
ρεί με επιτυχία πάνω από έναν χρόνο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian,
αντίστοιχα προγράμματα τρέχουν σε πάνω
Η εφιμαιρίδα του Μαλάουι
Σε μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, όπου ένας στους δύο ενήλικες δεν ξέρει γράμματα,
η Φωνή Μας είναι η πρώτη εφημερίδα για αναλφάβητους από αναλφάβητους.
Ο
ι στατιστικές του Μαλάουι δεν αφήνουν και πολλά περι-
θώρια για θετικές σκέψεις. 53% ζει κάτω από το όριο της
φτώχειας. 14% του πληθυσμού
είναι φορείς του ιού HIV. Και το 58% των
ενηλίκων είναι αναλφάβητοι, παρόλο που
η κυβέρνηση διαθέτει το 20,4% του κρα-
τικού προϋπολογισμού στην παιδεία. Από
όλες τις καταστροφολογικές στατιστικές,
ο Ντομινίκ Φίρι στέκεται στην τελευταία.
Στους αναλφάβητους. Εκεί θεωρεί πως
βρίσκεται το κλειδί για την αλλαγή της
πορείας της πατρίδας του, μίας από τις
φτωχότερες χώρες στον κόσμο.
Ο Φίρι είναι εκδότης σε μια εφημερίδα
διαφορετική από τις άλλες. Η Mau Athu
θα «γράφεται» απο αναλφάβητους και θα
γράφει για αναλφάβητους. Η Φωνή Μας
έχει την έδρα της στο Μπλαντάιρ (τη μεγα-
λύτερη πόλη της χώρας, αλλά όχι πρωτεύ-
ουσά της). Υπεύθυνο για την έκδοσή της
είναι το Κέντρο Ανάπτυξης Μέσων στην
Αφρική και τα έσοδά της θα δίνονται για
την υποστήριξη των ορφανών της χώρας.
Το στοίχημα του Φίρι είναι να βάλει τους
αναλφάβητους στο παιχνιδι. Οι δημοσι-
ογράφοι της εφημερίδας θα παρουσιά-
ζουν συνεντεύξεις ανθρώπων που δεν
έχουν πάει ποτέ σχολείο. Ο εκδότης λέει
χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα Africa
30 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008
από 9.000 κοινότητες σε όλο τον κόσμο,
ως ένα είδος απάντησης στη δυσαρέσκεια
που προκαλεί το κεντρικό πολιτικό ή οικο-
νομικό σύστημα. «Τα συναντούμε κυρίως
σε κοινότητες όπου η ανεργία ξεπερνάει το
12%», λέει ο Ντέιβιντ Μπόιλ, από το Ίδρυμα
Νέων Οικονομικών του Λονδίνου.
«Το μόνο που θέλουμε είναι να ενισχύ-
σουμε την κοινότητά μας» λέει η Μπεθ
Αμπρόουζ, ειδική της αειφόρου ανάπτυ-
ξης. Σύμφωνα με έρευνες, το 80% των
χρημάτων που μπαίνουν στο ταμείο ενός
μεγάλου σούπερ μάρκετ φεύγουν αμέσως
από την τοπική κοινότητα. Οι υποστηρι-
κτές της λίρας Λούις ελπίζουν ότι αυτό
θα σταματήσει αν οι κάτοικοι ψωνίζουν
στην τοπική αγορά. Το όφελος είναι και
News ότι «οι άνθρωποι που δεν ξέρουν ούτε να γράψουν ούτε να
διαβάσουν, έχουν γνώση και πολύ καλές ιδέες, απλώς δεν έχουν
περιβαλλοντικό: αν οι κάτοικοι ψωνίζουν
τοπικά, θα περιοριστούν οι μεταφορές
προϊόντων από μακριά, με αποτέλεσμα
να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του
άνθρακα.
«Το Λούις έχει παράδοση στα μικρά
μαγαζιά» λένε οι κάτοικοί του. Και στα
επαναστατικά πνεύματα: εδώ μυήθηκε
για πρώτη φορά στην πολιτική ο προοδευ-
τικός πολιτικός φυλλαδιογράφος Τόμας
Πέιν, πριν μεταναστεύσει το 1774 στις αμε-
ρικανικές αποικίες, όπου συμμετείχε στην
επανάσταση, με αποτέλεσμα να θεωρείται
από πολλούς ο πατέρας της αμερικανικής
ανεξαρτησίας.
Άλλωστε οι πρώτες μάχες ανεξαρτησίας
έχουν ήδη κερδηθεί από το Λούις: πριν
από δύο αιώνες, όταν η πόλη είχε ξανά
δικό της νόμισμα – από το 1789 ώς το 1895.
Και πολύ πιο πρόσφατα. Το Λούις είναι
μία από τις ελάχιστες κωμοπόλεις στη
Βρετανία που κατάφερε να πει «όχι» στην
επιδημία των Starbucks... Και όταν πριν
από λίγα χρόνια άνοιξε υποκατάστημα
ρούχων της αλυσίδας Next, το άτυπο μπο-
ϊκοτάζ των κατοίκων προκάλεσε το κλείσι-
μό του μέσα σε λίγους μήνες...
τον τρόπο να τις βάλουν μπροστά».
Σκοπός του είναι να δώσει φωνή
στις ιδέες των αναλφάβητων για
την ανάπτυξη του Μαλάουι. Μέρος
της θεματολογίας της Mau Athu
θα αφορά τα παιδιά που ζουν στον
δρόμο και τις ευκαιρίες που μπορούν
να τους δοθούν.
Αναλφάβητοι – έστω πρώην αναλ-
φάβητοι – θα εργάζονται και ως
δημοσιογράφοι στη Mau Athu. Από
τους 10 συντάκτες, οι περισσότεροι
έμαθαν μόνοι τους να διαβάζουν και
να γράφουν. Η εφημερίδα ανέλαβε
να εκπαιδεύσει στη δουλειά τους
πρωτάρηδες ρεπόρτερ θεωρώντας
πως από αυτούς θα κριθεί η επιτυχία
της. Ο Φίρι υποστηρίζει ότι αυτοί οι
δημοσιογράφοι μπορούν να έρθουν
πιο κοντά και να κατανοήσουν καλύ-
τερα τα καθημερινά προβλήματα των
πολιτών του Μαλάουι: «Θα γίνουν
καλύτεροι δημοσιογράφοι από
αυτούς που έχουν τα πτυχία αλλά
ενδιαφέρονται μόνο για την τσέπη
τους».
ΑΛΕΞΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Από δήμαρχος
λομπίστας
Ο Ρούντολφ Τζιουλιάνι, πρώην ήρωας
της 9/11 και αποτυχημένος υποψήφιος
πρόεδρος, προσελήφθη από ινδική
εταιρεία φαρμάκων της οποίας τα
φάρμακα απαγορεύθηκαν στις ΗΠΑ...
Ξ
εκίνησε την πολιτική του καριέρα ως
Δημοκρατικός, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε
λίγα χρόνια μετά να διεδικήσει το χρίσμα των
Ρεπουμπλικάνων. Τώρα, ο Ρούντι Τζιουλιάνι, ο άλλοτε
ένδοξος δήμαρχος της 9/11, λίγους μόλις μήνες μετά την
αποτυχημένη του προσπάθεια στις προκριματικές προ-
εδρικές εκλογές, αναζητά νέα καριέρα στον χώρο της...
φαρμακοβιομηχανίας.
Ο Τζιουλιάνι, μαζί με την εταιρεία του «Giuliani
Partners», ανέλαβε
καθήκοντα συμ-
βούλου σε μια από
τις πιο αμφιλεγό-
μενες φαρμακευτι-
κές εταιρείες, την
ινδική Ranbaxy.
Η εταιρεία ζήτησε
τις υπηρεσίες του
όταν ο FDA, ο αμε-
ρικανικός οργανι-
σμός φαρμάκου,
απαγόρευσε την
εισαγωγή και τη
διακίνηση 30 συνολικά σκευασμάτων της.
Η Ranbaxy αποτελεί κλασικό παράδειγμα ινδικής
εταιρείας, που παράγει αντίγραφα φάρμακα (generics)
και πραγματοποιεί πωλήσεις σε παγκόσμια κλίμακα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Wall Street Journal, της
αναλογεί το εντυπωσιακό 2% ως 3% επί των συνολικών
πωλήσεων συνταγογραφημένων φαρμάκων στην αμερι-
κανική αγορά.
Οι Times of India αναφέρουν πως αφορμή για την από-
φαση του FDA ήταν η διαπίστωση παραβάσεων σε δύο
εργοστάσια της εταιρείας στην Ινδία. Η φαρμακοβιομηχα-
νία έχει βρεθεί και άλλες φορές στο στόχαστρο του FDA.
Το 2006 o οργανισμός προειδοποίησε την εταιρεία για
αθέμιτες πρακτικές κατά την παρασκευή των φαρμάκων
της, ενώ αργότερα εντοπίστηκαν στα φάρμακά της ακα-
τάλληλα χημικά στοιχεία. Τον περασμένο Ιούλιο η εται-
ρεία κατηγορήθηκε ότι είχε αλλοιώσει σκοπίμως τα απο-
τελέσματα κλινικών δοκιμών των φθηνών αντιρετροϊκών
φαρμάκων για την καταστολή της δράσης του ιού HIV.
Στην υπόθεση υπάρχει και προεδρική διαπλοκή. Ο πρό-
εδρος Μπους είχε ο ίδιος θέσει ως προτεραιότητά του
ένα φιλόδοξο σχέδιο βοήθειας προς όλους τους οροθε-
τικούς ασθενείς σε 120 συνολικά χώρες. Αναζητώντας
φθηνές θεραπείες, η κυβέρνηση Μπους ανέθεσε στη
Ranbaxy τη δημιουργία των αντίγραφων φαρμάκων,
μέχρι που αποκαλύφθηκε πως τα φάρμακα αυτά δεν
πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Tι ήταν αυτό που έκανε την ινδική εταιρεία να προσλάβει
τον Ρούντι ως λομπίστα; Σύμφωνα με το περιοδικό New
York Magazine, οι πολιτικές του γνωριμίες αλλά και η
εικόνα του πρώην καρκινοπαθούς ήρωα.
Αλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά που ο πρώην
δήμαρχος θα κάνει τη δουλειά τού πλασιέ φαρμάκων.
Σύμφωνα με τους Financial Times, στο παρελθόν ο κ.
Τζιουλιάνι είχε προσληφθεί από την αμερικανική φαρμα-
κευτική Purdue Pharma για να προωθήσει το αμφιλεγό-
μενο παυσίπονό της OxyContin. Παρά τις προσπάθειες
του μετέπειτα σούπερ δημάρχου, τρία στελέχη της
Purdue καταδικάστηκαν για παραπλάνηση του κοινού...
A.K.
 NOYAΡ

Τα νεανικά
όσο για το ύφος ληστείες, χρησιμοποιώντας περίτεχνες μεταμφιέσεις, καμιά
της γραφής και σαρανταριά ψευδώνυμα (Τζο ο Συφιλιασμένος και Όσιπ ο
για την εμμονή Παράταιρος, μεταξύ άλλων) και, ως συνεργάτες του, ψυχοπα-
του στη λεπτο- θείς εγκληματίες, με πρώτο τον Σιμόν «Κάμο» Τερ-Πετροσιάν,

χρόνια του Ιωσήφ

μέρεια που το έναν αδίστακτο δολοφόνο.
κάνει να μοιάζει Τελικά δεν γλίτωσε τη σύλληψη, αλλά η τιμωρία δεν φαίνεται
περισσότερο με να άλλαξε στο ελάχιστο τις βίαιες κλίσεις του – ίσως μάλιστα,
μυθιστόρημα όπως συμβαίνει πολύ συχνά, να τις επέτεινε. Στη φυλακή

Τζουγκασβίλι
παρά με ιστορική φέρεται να σκότωσε έναν συγκρατούμενό του, ενώ στη
βιογραφία, ιδίως Σιβηρία έδειξε την ευγνωμοσύνη του στις ντόπιες οικογένειες
αν αναλογιστεί που τον φιλοξένησαν αφήνοντας (τουλάχιστον δύο φορές)
κανείς την υπο- εγκύους τις ανήλικες κόρες τους, πριν επιστρέψει στον πολι-
κειμενικότητα τισμό. Οι μέχρι τώρα επίσημες αφηγήσεις των συντρόφων
Βασισμένο σε άγνωστα ή απόρρητα στοιχεία, το βιβλίο των πηγών που του μιλούσαν, φυσικά, για ηρωικές αποδράσεις (πέντε, όσες
αναφέρονται και οι εξορίες του). Σύμφωνα όμως με τον Μοντεφιόρε, η
του Σεμπάγκ Μοντεφιόρε προτείνει μια νέα, εμπρηστική, στην παιδική αλήθεια είναι άλλη: σε αρκετές περιπτώσεις, αυτό που εξα-
εκδοχή για τα νεανικά χρόνια του Στάλιν, παρομοιάζοντάς ηλικία του
«Πατερούλη».
σφάλισε την ελευθερία του ήταν η βοήθεια της Οχράνα, της
μυστικής ρωσικής αστυνομίας, με την οποία ο Στάλιν φέρεται
τον, βάσει μεθοδικής έρευνας, με κανονικό γκάνγκστερ. Σύμφωνα με το να διατηρούσε αμφίδρομες σχέσης παροχής και άντλησης
βιβλίο, ο Στάλιν πληροφοριών.
Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ δεν ήταν ο μάρ- Οι μυστικές υπηρεσίες δεν είναι, ωστόσο, εκκλησιαστικά
τυρας - επανα- σεμινάρια: οι κατάσκοποι που έδιναν χάρη στον εξόριστο
στάτης, ο οποίος επαναστάτη ήταν οι ίδιοι που τον είχαν ρίξει στο στόμα του
αποβλήθηκε από λύκου, στέλνοντάς τον σε ένα φιλανθρωπικό γκαλά όπου
13 Ιουνίου 1907, 10.30 το πρωί. Στην κεντρική πλατεία της
το εκκλησιαστικό σεμινάριο που παρακολουθούσε εξαιτίας είχαν ήδη στήσει την ενέδρα τους. Η προδοσία αυτή του
Τιφλίδας, δύο χαριτωμένες κοπέλες αστειεύονται με τον
των πολιτικών του φρονημάτων (αυτή ήταν η επίσημη εκδο- αρχιπράκτορα Ρομάν Μαλινόφσκι, μαζί με την παγωνιά της
καλοντυμένο καβαλάρη ο οποίος κραδαίνει τη σπάθα του
χή των σοβιετικών πηγών). Αιτία της αποβολής του, το 1899, Σιβηρίας, άφησαν, γράφει ο Μοντεφιόρε, ανεξίτηλο το σημά-
ψηλαφίζοντας νευρικά τα περίστροφα που κρύβουν κάτω από
ήταν περισσότερο τα παιχνίδια εξουσίας που αρεσκόταν να δι τους στην ψυχοσύνθεση του μετέπειτα απόλυτου ηγέτη
τα φορέματά τους. Οι μικροί ζητιάνοι της πλατείας, με ένα
παίζει με τους ιερείς, καθώς και οι ερωτικές του ατασθαλίες. – φώλιασαν για πάντα στο βλέμμα του, με τη μορφή μιας ανε-
γερό χαρτζιλίκι στις τσέπες, παρακολουθούν την παραμικρή
Πιο πριν, ως έφηβος, είχε διατελέσει αρχηγός μιας από τις πιο ξάντλητης, μοχθηρής, καχυποψίας.
κίνηση έτοιμοι να κάνουν σινιάλο στους νεαρούς με τα φαρ-
σκληρές συμμορίες του Γκόρι (μιας πόλης άναρχης, παρα- «Οι τυπικοί μαρξιστές στη Ρωσία συνήθιζαν να τρομοκρα-
διά ψαράδικα παντελόνια που περιμένουν ακροβολισμένοι
δομένης στην παρανομία), προκειμένου να ξεφύγει από τις τούν τους αντιπάλους τους με την απειλή των μαχητών του
στις γωνίες των γύρω δρόμων. Στην ταβέρνα της πλατείας, μια
άγριες διαθέσεις του μέθυσου πατέρα και της βίαιης μητέρας Καυκάσου» ισχυρίζεται ένας από τους πρώην συντρόφους
παρέα οπλισμένων γκάνγκστερ προσκαλεί τους περαστικούς
του. Στα χρόνια αυτά πρόλαβε να εντρυφήσει όχι μόνο στους του. «Ο Στάλιν δεν άργησε να γίνει αρχηγός τους». Ευφυής
να μπουν μέσα για ένα ποτό. Θα περάσουν ώρες μέχρι να
σκληρούς νόμους του δρόμου, αλλά και στις πρακτικές παρα- και αδίστακτος, είχε ενστερνιστεί απόλυτα το ιδανικό του
τους αφήσουν να ξαναβγούν – αν έχουν επιζήσει. Όλα είναι
κολούθησης και εκφοβισμού που εφάρμοζαν στους σπουδα- μαρξιστή επαναστάτη που ζει έξω από την κοινωνία και πάνω
έτοιμα ώστε να μπει σε εφαρμογή το πρώτο μεγάλο σχέδιο
στές τους οι ιερείς της Τιφλίδας. από τον ηθικό νόμο, ενώ δεν απομακρύνθηκε ποτέ από τον
του 29χρονου Ιωσήφ Τζουγκασβίλι, που ήδη δικαιώνει το μελ-
σκοτεινό κόσμο των διπλών πρακτόρων και των
λοντικό του παρατσούκλι: Στάλιν, ο ατσάλινος.
Τζο ο Συφιλιασμένος συνωμοσιών. Το Κόμμα, από την πλευρά του,
Τα είκοσι άτομα που αποτελούν τον πυρήνα της συμμορίας
Η μοναδική νόμιμη δου- αξιοποίησε στο έπακρο την τόλμη και το
πρόκειται να ληστέψουν τα δύο οχήματα της χρηματαποστο-
λειά που έκανε ποτέ πρακτικό μυαλό του, εκμεταλλευόμενο
λής που πλησιάζει την Κρατική Τράπεζα της Γεωργίας. Η επι-
ήταν για δύο χρόνια τα παράτολμα εγχειρήματά του για
χείρηση είναι σχεδιασμένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια,
στο Μετεωρολογικό να χρηματοδοτεί τις δραστηριότητές
και με αυτήν ο Στάλιν θα εξασφαλίσει στο εξόριστο κόμμα
Παρατηρητήριο της του.
του περίπου 3 εκατομμύρια σημερινά ευρώ.
πόλης, που λειτουρ-
γούσε και ως βιτρίνα Τράπεζα αίματος
Αγριότητες στο μπαούλο για τις παράλληλες Μπροστά από την τράπεζα
Η επιχείρηση, ορόσημο στη ζωή ενός από τους πιο σκληρούς
δραστηριότητές της Τιφλίδας, τα χαριτωμένα
ηγέτες στην ιστορία του κόσμου, δεν θα φιγουράρει ποτέ στα
του. Μέλος του κορίτσια δίνουν το σύνθημα. Οι
επίσημα αρχεία της εποχής καθώς, τυπικά, οι σύντροφοι του
επαναστατικού οπλισμένοι θαμώνες της ταβέρ-
Τζουγκασβίλι αποκηρύσσουν μετά βδελυγμίας αυτού του
υπόκοσμου πια, νας παρατάνε τα ποτά, χειροβομ-
είδους τις «απαλλοτριώσεις» θεωρώντας ότι αμαυρώνουν την
με τη γενειάδα, βίδες βγαίνουν από τις τσέπες
εικόνα του κόμματος. Μαζί με αυτήν, θα θαφτούν προσεχτικά
τα μακριά λαδωμένα των «περαστικών» και ο Κάμο
και ένα σωρό ακόμη στοιχεία γύρω από τα 40 πρώτα χρόνια
μαλλιά, τα βρόμικα χιμάει με το άλογο προς το κονβόι
της ζωής του Στάλιν – στοιχεία που, σύμφωνα με τον Σεμπάγκ
παπούτσια του κι ένα της χρηματαποστολής. Οι κοζάκοι,
Μοντεφιόρε, συγγραφέα της ιστορικής βιογραφίας «Ο νεαρός
τουφέκι Μάουζερ στη που περίμεναν εδώ και μήνες κάτι
Στάλιν», εξηγούν πολλά για τη μελλοντική του δράση.
ζώνη, ο Τζουγκασβίλι «θεαματικό» να συμβεί, ορμάνε στην
Ήδη από το 1928, η λογοκρισία των σοβιετικών αρχών κρα-
σύντομα άρχισε να σκορπά πλατεία, αλλά δεν καταφέρνουν να
τούσε στο σκοτάδι ακόμη και το όνομα της γυναίκας και του
τον τρόμο στις πετρελαιου- αποτρέψουν τη σφαγή. Οι περισσό-
παιδιού του. Ο ίδιος σπάνια μιλούσε για το παρελθόν του,
πόλεις του Μπακού και του τεροι σωριάζονται τραυματισμένοι ή
ενώ στα επίσημα δείπνα διηγούνταν στους συνδαιτυμόνες
Μπατούμι. Το 1902, προκάλεσε τρέχουν να σωθούν, ενώ καπνοδόχοι γκρε-
του ψεύτικες ιστορίες. Όταν το 1938 η νεολαία του κόμματος
ο ίδιος πυρκαγιά στις εγκαταστά- μίζονται στις στέγες των σπιτιών και ο ήχος
του υπέβαλε ένα προσχέδιο της βιογραφίας του, η απάντησή
σεις της Black Sea Oil Company, των πυροβολισμών σκορπάει τον πανικό
του ήρθε βαριά: «Θα σας συμβούλευα να κάψετε αυτό το
προκειμένου να πουλήσει εν συνεχεία στην πόλη.
βιβλιαράκι». Τα επόμενα χρόνια, οι επίδοξοι βιογράφοι του
προστασία στους υπόλοιπους εργο- Τις μέρες που ακολουθούν, ο διεθνής
σκόνταφταν πάντα στην κυβερνητική ομερτά της ΕΣΣΔ, με
στασιάρχες. Κατά τον Μοντεφιόρε, Tύπος χαρακτηρίζει το συμβάν «κατα-
αποτέλεσμα μια σειρά από μονομερείς αφηγήσεις.
τα επόμενα χρόνια επεκτάθηκε στροφή». Κανείς πάντως δεν φαντά-
Αρκετά απόρρητα στοιχεία ανέλαβε να φέρει στην επιφά-
από τους εκβιασμούς σε ζεται τις κοσμογονικές καταστρο-
νεια η έρευνα του Μοντεφιόρε, ο οποίος ταξίδεψε σε εννέα
δολοφονίες, απαγωγές φές με τις οποίες θα συνυ-
χώρες, μίλησε με υπερήλικους συγγενείς και πρώην φίλους
και ένοπλες φανθεί το όνομα και
του Τζουγκασβίλι, σκάλισε ξεχασμένα απομνημονεύματα
η δράση του
της μητέρας του και ξέθαψε έγγραφα από τα αρχεία της
εμπνευστή
τσαρικής και της σοβιετικής αστυνομίας. Έφτασε μάλιστα να
του μέσα
εμφανιστεί σε εκπομπή της γεωργιανής τηλεόρασης και να
στα επόμενα
κάνει έκκληση για πληροφορίες. Το βιβλίο του Μοντεφιόρε
σαράντα
έχει δεχθεί επικρίσεις, όχι τόσο για την ουσία των όσων λέει
χρόνια.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 31
 ΝΤ Ο ΚΟΥΜ Ε Ν Τ Ο

Το άγνωστο πυρηνικό Ακτιβισμοσ

Του ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ

πρόγραμμα του Πακιστάν Μανιφέστο κατά του ρατσισμού

Με μαζικές διαδηλώσεις και ενίοτε συγκρούσεις,

Κ
ι ενώ η «διεθνής κοινότητα» (δηλ. οι ΗΠΑ και η Ε.Ε.) περιφερειακή δύναμη της περιοχής, η Ινδία, μόλις την περα-
συνεχίζει να απειλεί με πόλεμο το Ιράν αν δεν σταματή- σμένη εβδομάδα υπέγραψε, μετά από μπρος - πίσω μηνών,
σει το πυρηνικό του πρόγραμμα, το γειτονικό Πακιστάν συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, αποκτώντας
επεκτείνει ανενόχλητο τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις. έτσι πρόσβαση σε δυτικές τεχνολογίες ατομικής ενέργειας.
Δορυφορικές φωτογραφίες από την περιοχή Khushab του Σύμφωνα με την εφημερίδα Washington Post, η αύξηση της
Πακιστάν δείχνουν τρεις μεγάλες εγκαταστάσεις βαρέου πυρηνικής δύναμης του Πακιστάν μπορεί να οδηγήσει ακόμα
ύδατος, ικανές, σύμφωνα με το αμερικανικό ISIS (Ινστιτούτο και σε πακιστανο-ινδική σύρραξη. Και ενώ όλα δείχνουν πως
Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας), να παράγουν αρκετό η κυβέρνηση Μπους γνωρίζει εδώ και καιρό όλες τις λεπτομέ-
πλουτώνιο για 50 πυρηνικά όπλα τον χρόνο. Στη χώρα υπάρ- ρειες του νέου πυρηνικού προγράμματος, μέχρι στιγμής δεν
χει από το 1998 μια πυρηνική εγκατάσταση μικρού μεγέ- έχει αντιδράσει. Όλη η έκθεση του ISIS στο:
θους, όμως κανείς από την κυβέρνηση του Πακιστάν δεν http://www.isis-online.org/publications/southasia/Khushab_
επιβεβαιώνει την επέκτασή της. Υπενθυμίζουμε πως η άλλη 18September2008.pdf Α.Κ.
Οι νέοι αντιδραστήρες του Κουσάμπ
Κοντινή
κάτοψη του
δεύτερου και
τρίτου
αντιδραστήρα
παραγωγής
πλουτωνίου
στο Khushab
ακτιβιστέςαπό ολόκληρη τη Γερμανία, έπειτα από
πρωτοβουλία της οργάνωσης «Μανιφέστο κατά του
ρατσισμού», κατάφεραν να ματαιώσουν μια σύναξη
ρατσιστών στην Κολονία.
Τη σύναξη είχαν οργα-
νώσει τρεις από τις πιο
δυναμικές ρατσιστικές
- νεοφασιστικές οργα-
νώσεις της Ευρώπης,
η βελγική Vlaams
Belang (Φλαμανδικά
Συμφέροντα), η ιταλική Lega Nord (Λίγκα του Βορρά)
και η αυστριακή FRO, με στόχο να σταματήσουν την
ανέγερση μουσουλμανικού τζαμιού στην Κολονία.
Φεμινισμός κατά εθνικισμού
Άσχημοι καιροί για φεμινίστριες στη Σερβία. Σε μια
χώρα, όπου μετά τους πολέμους της δεκαετίας
του ’90, οι πολίτες χωρίζονται σε «πατριώτες» και
«προδότες», όλοι αυτοί που δεν συμφωνούν με τον
άκρατο εθνικισμό, χαρακτηρίζονται «προδότες».
Οι γυναίκες της σερβικής οργάνωσης «Women in
Βlack» (Γυναίκες στα Μαύρα) είχαν το «θράσος» να
συναντηθούν με αντίστοιχες του Κοσόβου και της
Βοσνίας για να συζητήσουν θέματα που αφορούν
όλες τις γυναίκες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τις
κατέταξαν στους «προδότες» και, όπως λέει η Γελένα
Βίσνικ, του σερβικού τμήματος της οργάνωσης,
«θεωρούμαστε επικίνδυνες για την εθνική ασφάλεια
και είμαστε υπό τη συνεχή επιτήρηση των μυστικών
υπηρεσιών».

Διαδηλώσεις στο Περού

Μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις έγιναν την
περασμένη εβδομάδα σε ολόκληρο το Περού, με
πρωτοβουλία του Δικτύου Κοινωνικών Οργανώσεων
της χώρας και τη συμπαράσταση των εργατικών συν-
δικάτων. Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα κατά
του προέδρου Άλαν Γκαρσία, τον οποίο κατηγορούν
ότι αθέτησε τις προεκλογικές του υποσχέσεις για
Γενική όψη του πυρηνικού σταθμού
περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη και ενίσχυση των
Khushab στο Πακιστάν ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων.
Κοντινή κάτο-
ψη της σειράς
των πύργων Βιβλία στα καφενεία
ψύξης με Σε καφενεία όλης της Ιταλίας, από το Μιλάνο μέχρι
κατασκευή
το Σαλέρνο, άρχισαν ημερίδες βιβλίου. Όχι με την
πρόσθετων
κλασική έννοια της παρουσίασης νέων βιβλίων,
αλλά ως συνάθροιση πολιτών για να συζητήσουν,
πύργων ψύξης
πίνοντας ένα καφεδάκι, για βιβλία που διάβασαν και
Μπορεί κανείς
αγάπησαν. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε από το μπλογκ
να διακρίνει
του Μπρούνο Κοντιτζιάνι, πρώην εκπροσώπου
τα πτερύγια
Tύπου της ΙΒΜ, ο οποίος, όταν βγήκε στη σύνταξη,
ανεμιστήρων
ανακάλυψε την ομορφιά του «slow life», της ζωής
στους πύρ-
σε αργούς ρυθμούς ή «χαλαρά» επί το ελληνικότε-
γους ψύξης
ρον. Ο ίδιος είναι συγγραφέας του βιβλίου «Η ζωή
σε αργούς ρυθμούς, μικρές πράξεις για μεγάλες
αλλαγές». Η ηλεκτρονική του διεύθυνση είναι www.
Κοντινή
vivereconlentezza.it.
κάτοψη του
πρώτου αντι-
Πράσινοι κατά τζιπ
δραστήρα Συγκέντρωσαν τις 150.000 υπογραφές που απαι-
στο Khushab. τούνται για να γίνει δημοψήφισμα στην Ελβετία
Υπάρχει μια και τώρα περιμένουν να οριστεί ημερομηνία. Το
σειρά οκτώ ερώτημα του δημοψηφίσματος θα είναι: «Να απα-
πύργων ψύξης γορευτούν ή όχι τα τζιπ στις πόλεις;». Την πρωτο-
στα ανατολικά βουλία είχε η νεολαία του κόμματος των Πράσινων
του αντιδρα- της Ελβετίας και οι πολίτες ανταποκρίθηκαν. Έτσι,
Γενική όψη του πυρηνικού σταθμού στήρα το πολύ σε δύο χρόνια ενδέχεται να απαγορευτεί
Khushab στο Πακιστάν η κυκλοφορία μέσα στις πόλεις αυτοκινήτων που
καταναλώνουν πολλά καύσιμα και συντείνουν στη
μόλυνση του περιβάλλοντος.

32 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

 ΒΑΘΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ
Η 11η Σεπτέμβρη της γειτονιάς
Κάθε μέρα, στα χωριά, τις πόλεις ή τις μητρόπολεις των ΗΠΑ 34 άνθρωποι πυροβολούνται
θανάσιμα. Από την επίθεση στους δίδυμους πύργους και μετά, η κυβέρνηση σπαταλάει
δισεκατομμύρια κατά της τρομοκρατίας, όμως αυτό που στοιχειώνει τους ψηφοφόρους
είναι ο ληστής της επόμενης γωνίας.
Τ
ο Νοξ Κάουντι είναι μια
μικρή επαρχία 54.000 κατοί-
κων στο κεντρικό Οχάιο. Οι
πιθανότητες να δεχτεί τρο-
μοκρατική επίθεση είναι απειροελά-
χιστες. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση,
ωστόσο, έχει φροντίσει να αποκλείσει
ακόμα και το απειροελάχιστο: εφοδί-
ασε το πυροσβεστικό σώμα της με τον
κατάλληλο (και φυσικά υπερσύγχρονο
και πανάκριβο) αντιτρομοκρατικό
εξοπλισμό. Αλλά οι τοπικές αρχές δεν
νιώθουν διόλου ασφαλείς. Αυτό που
τις ανησυχεί δεν είναι οι διεθνείς τρο-
μοκράτες, αλλά οι τοπικοί κακοποιοί.
Ο αντιτρομοκρατικός εξοπλισμός δεν
έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ, και όμως,
αν δεν είχε αγοραστεί, θα εξασφάλιζε
30.000 δολάρια για την ενίσχυση της
αστυνομίας.
Πολύ μακριά από το Οχάιο, στο νοτι-
οανατολικό άκρο των ΗΠΑ, ανάλογη
άποψη έχει και ο Τζον Τιμόνεϊ, αρχη-
γός της αστυνομίας του Μαϊάμι, στη
Φλόριντα. «Είμαστε ευγνώμονες για
τα χρήματα που δίνονται για την εθνι-
κή ασφάλεια» σπεύδει να απολογηθεί
πριν συνεχίσει: «αλλά η εγκληματικό-
τητα, οι συμμορίες και τα ναρκωτικά
βρίσκονται σε έξαρση».
Η τρομοκρατία και η αντιμετώπισή
της μέσα και έξω από τις ΗΠΑ είναι
από τα κεντρικά θέματα των δύο υπο-
ψηφίων προέδρων, με δέσμες μέτρων
που εντυπωσιάζουν για την τεχνική
τους εμβάθυνση. Για την εγκλημα-
τικότητα και την αντιμετώπισή της,
ωστόσο, αρκούνται σε μερικές γρήγο-
ρες και τυπικές δηλώσεις.
Και όμως, κρίσιμες πολιτείες, όπως η
Νεβάδα, το Νέο Μεξικό, η Φλόριντα,
η Πενσυλβάνια και η Βιρτζίνια, αντι-
μετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα. Η
Νεβάδα χαρακτηρίζεται μάλιστα η
πιο επικίνδυνη πολιτεία της χώρας,
μιας χώρας που ήδη έχει τη φήμη της
πιο βίαιης στον κόσμο. Σύμφωνα με
το ειδησεογραφικό πρακτορείο Spero
News, το ποσοστό βίαιων εγκλημά-
των στην πολιτεία έχει αυξηθεί την
τελευταία πενταετία κατά 18%.
Στη Βιρτζίνια, όπως αναφέρει η
τοπική εφημερίδα Herald Dispatch
of Huntington, κάθε 4 λεπτά και 27
δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος δέχε-
ται επίθεση (συμπεριλαμβανομένων
των φόνων και των βιασμών), κάθε
1 λεπτό και 34 δευτερόλεπτα παρα-
βιάζεται ένα σπίτι και κάθε 8 λεπτά
και 49 δευτερόλεπτα διαπράττεται
ένα σοβαρό ποινικό αδίκημα, όπως η
διακίνηση ναρκωτικών ή η παράνομη
οπλοχρησία.
Αναλόγως ανεβασμένα είναι τα νού-
μερα στο κοινό οικονομικό έγκλημα.
Κατά το κλαδικό ασφαλιστικό περι-
οδικό Insurance Journal του Σαν
Ντιέγκο, ένας στους εκατό πολίτες
της Αριζόνα, της Καλιφόρνια, της
Νεβάδα, του Τέξας, της Φλόριντα και
της Νέας Υόρκης έπεσαν θύματα πλα-
στογράφησης ή πλαστοπροσωπίας την
περασμένη χρονιά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς
Ομοσπονδίας Αρχηγών Αστυνομίας
(IACP), από την τρομοκρατική επί-
θεση της 11ης Σεπτεμβρίου μέχρι
σήμερα 99.000 άνθρωποι έχουν
χάσει τη ζωή τους στις ΗΠΑ εξαιτίας
εγκληματικών ενεργειών. Περίπου
1,5 εκατομμύριο είναι κάθε χρόνο τα
θύματα βίας. Οι τοπικοί φορείς για
πρώτη φορά μετά την επίθεση
στους δίδυμους πύργους ζητά-
νε να επανεκτιμηθεί ριζικά
το σύστημα ασφάλειας της
χώρας. Το Παναμερικανικό
Συνέδριο Δημάρχων φτάνει
στο σημείο να αμφισβητεί τις
προτεραιότητες κεντρικής
κυβέρνησης. Σε ανακοίνω-
σή του, στις 2 Οκτωβρίου,
σημειώνει πως από το 2001 τα
κονδύλια για την αστυνόμευ-
ση έχουν μειωθεί κατά 81%,
τη στιγμή που 34 άνθρωποι
κατά μέσο όρο πυροβολούνται
θανάσιμα καθημερινά. Όπως
αναφέρει ειρωνικά η ανακοί-
νωση: «Αν η Αλ Κάιντα ήταν
υπεύθυνη για 34 θανάτους
στις ΗΠΑ κάθε μέρα, το κρά-
τος θα έκανε ό,τι ήταν δυνατό
για σταματήσει τους σκοτω-
μούς».
Παρ’ όλα αυτά, η κεντρική
διοίκηση συνεχίζει να αδια-
φορεί. Σύμφωνα με την πανα-
μερικανικής κυκλοφορίας εφημερίδα
Usa Today, η κυβέρνηση έχει ξοδέψει
από το 2003 μέχρι σήμερα 22,7 δισε-
κατομμύρια δολάρια για να εφοδιάσει
τις πόλεις με ρομπότ που εξουδετε-
ρώνουν βόμβες, ειδικά κοστούμια για
βιοχημικό πόλεμο και άλλο παρόμοιο
εξοπλισμό που μαζεύει σκόνη στα
ντουλάπια τους, την ίδια ώρα που τα
αστυνομικά τμήματά τους παρουσιά-
ζουν μεγάλα οργανικά κενά. Η δήλω-
ση του Ρόναλντ Ρέκερ, μέλους της
IACP, είναι χαρακτηριστική: «Σε ό,τι
αφορά την αντιμετώπιση των καθημε-
ρινών εγκλημάτων, είμαστε σε πολύ
χειρότερη κατάσταση από ό,τι πριν
από την 11η Σεπτεμβρίου».
Του ΒΑΣΙΛΗ ΔΑΝΕΛΛΗ
ΕΚΛΟΓΕΣ 08 / -19 μέρες
Το γκάλοπ Το στοίχημα
Ομπάμα: 50%* Ομπάμα: 1,00
(από 50%**) …να κερδίσει τις εκλογές του 2012 (!),
Μακέιν: 43%* σύμφωνα με το πρακτορείο στοιχη-
(από 42%**) μάτων William Hill. Με άλλα λόγια,
Πηγή: Gallup
έχει κλειδώσει από τώρα…
* 12/10 ** 4/10 Πηγή: www.willhill.com, 12/10
Η γκάφα: «Θα σας εξαφανίσωμεν…»
«Αυτή είναι η ατζέντα που έχω θέσει στους συγκρατούμε-
νούς μου» είπε κατά λάθος ο Μακέιν σε πρόσφατη ομιλία
του. Πολύ περίεργο σαρδάμ, θα ταίριαζε πάντως με το θέμα
του διπλανού ρεπορτάζ για την εγκληματικότητα. Το πιο
πιθανό είναι να προσπάθησε να πει «my fellow citizens»
(συμπολίτες μου) και του βγήκε «my fellow prisoners».
Τζον Μακεδόνας
Αν οι εκλογές ήταν παγκόσμιες,
τότε ο Ομπάμα θα εκλεγόταν πλα-
νητάρχης με σταλινικά ποσοστά.
Αυτό προκύπτει από τον χάρτη
του Economist, στον οποίο απει-
κονίζεται η πρόθεση ψήφου των
αναγνωστών του περιοδικού από όλο τον κόσμο. Μόνο δύο
χώρες σε όλον τον κόσμο στηρίζουν Μακέιν: η Γεωργία και η…
FYROM. Οι κόκκινες κουκίδες (υπέρ Μακέιν) ούτε που φαίνο-
νται πάνω στον μπλε χάρτη…
Το χρήμα: 1.000.000 $
Οι εκλογές πλησιάζουν και ο Ομπάμα ετοιμάζει την πιο εντυ-
πωσιακή διαφήμιση που έχει προβληθεί ποτέ στην τηλεόρα-
ση: Μισή ώρα στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης στα μεγαλύτε-
ρα τηλεοπτικά δίκτυα (CBS, NBC και Fox). Θα του κοστίσει
μόνο 1 εκατομμύριο δολάρια… για το καθένα.
Το σκίτσο
«…Ας έρθουμε τώρα στις
θέσεις σας για τα βασανι-
στήρια».
Στον πάγκο των βασανι-
στηρίων: Η αλήθεια
Του Τζον Κόουλ για τους
Times του Σκράντον της
Πενσυλβάνια
Θεωρίες συνωμοσίας
Ο Τζερόμ Κόρσι πήγε στην Κένυα, την προγονική γη του υπο-
ψηφίου προέδρου των Δημοκρατικών, για να παρουσιάσει το
αντι-ομπαμικό βιβλίο του «The Obama Nation». Δεν πρόλαβε
όμως. Τον απέλασαν λόγω… προβλημάτων με τη βίζα του. Οι
κενυάτες είναι ομπαμικότεροι του Ομπάμα ή οι μηχανισμοί
του βαθέος κράτους των ΗΠΑ έχουν διαλέξει ήδη τον επόμε-
νο πρόεδρο;
Είπε τον Γάιδαρο κεφάλα…
Οι L.A. Times ανακάλυψαν πως ο
Μακέιν αναφέρεται στον στρατιωτι-
κό του φάκελο ως «πιλότος που στην
αρχή της καριέρας του ήταν αλαζό-
νας, ψηλομύτης και επιρρεπής στο
να τραβάει τις καταστάσεις στα όριά
τους». Μιλάμε για τον ίδιο άνθρωπο
που κατηγορεί τον Ομπάμα για αλαζονεία;
Πω, πω, γκαράζ!
Πριν από λίγο καιρό ο Μακέιν απέτυχε να απαντήσει στην
απλή ερώτηση για το πόσα σπίτια έχει. Επτά είναι η απάντηση.
Τώρα, το Newsweek τον βγάζει στη σέντρα για τον αριθμό των
αυτοκινήτων του: 13. Ακόμα χειρότερα: δεν είναι όλα made in
America. Δεν είναι βαθιά Αμερική, είναι η βαθιά τσέπη του
Μακέιν.
ΠΟΝΤΙΚΙ Global 33

ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ
Matt Taylor Pillow Fort Mai La Thai
Ryan Doggendorf Philip Witak Kevin Earl Taylor
Το εξώφυλλο του Ματ Τέιλορ που κέρδισε τον διαγωνισμό των Penguin,
μαζί με το δικό μας top 5 από τα 25 εξώφυλλα-φιναλίστ.
Ο Πιγκουίνος αλλάζει
(πρώτη) σελίδα
Ένας πατέρας και τα αγόρια του στο τελευταίο νησί του πλα-
νήτη. Ένας ξένος που ξέρει πολλά για τη ζωή τους. Πώς θα
φανταζόσασταν το εξώφυλλο του νέου βιβλίου των Penguin;
Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
Τ
ο 1935 οι εκδόσεις Penguin (με λόγκο τον γνωστό πιγκουίνο) άλλαξαν τη
σύγχρονη ιστορία της ανάγνωσης, διανέμοντας βιβλία καλής ποιότητας σε
προσιτές τιμές και σε ασυνήθιστα ώς τότε σημεία, όπως στους σιδηροδρομι-
κούς σταθμούς. Άνοιξαν έτσι τον κόσμο του βιβλίου σε ένα κοινό που δεν πατούσε
το πόδι του στα παραδοσιακά βιβλιοπωλεία.
Ύστερα από 83 χρόνια, η Penguin ξανανιώνει: σχεδίασε από την αρχή τα εξώφυλλα
της σειράς των κλασικών έργων της. Παράλληλα, σε συνεργασία με το εξαιρε-
τικό περιοδικό επικοινωνίας Creativity, διοργάνωσε τον διαγωνισμό «Καρδιά και
μυαλό», καλώντας πρωτοεμφανιζόμενους και καταξιωμένους καλλιτέχνες να
σχεδιάσουν το εξώφυλλο για το νέο βιβλίο του Σαμ Τέιλορ «Το νησί στο τέλος του
κόσμου», που αναμένεται να εκδοθεί μέσα στο 2009.
Ανάμεσα σε 300 συμμετοχές, οι διοργανωτές προέκριναν 25 εξώφυλλα, και τελικά
ανέδειξαν ως νικητή τον, κατά τύχη συνονόματο του συγγραφέα, Ματ Τέιλορ.
Στα 28 του, ο Τέιλορ έχει προλάβει να αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο του
Μπακιγχαμσάιρ, να εργαστεί ως εικονογράφος αλλά και να τα παρατήσει όλα για
να δουλέψει για ένα διάστημα ως εθελοντής στην υπηρεσία προστασίας πάρκων
των ΗΠΑ.
Να πώς αφηγείται ο ίδιος το εξώφυλλό του: «Προσπάθησα να ξεφύγω από την προ-
φανή εικόνα μιας κιβωτού στη θάλασσα, και αντί γι’ αυτή να ερμηνεύσω εικαστικά
την ταραχή των αρρένων αφηγητών. Οι τίγρεις, οι καρακάξες και οι πεταλούδες
στο σχέδιο μού ήρθαν στο μυαλό από μερικές γραμμές του μυθιστορήματος, που
ενώ στην αρχή μού είχαν φανεί εντελώς αδιάφορες, δεν με άφηναν να τις ξεχάσω,
και τελικά απέκτησαν από μόνες τους καλλιτεχνική έκφραση...».
34 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008
ΠΩΣ
ΜΑΣ ΒΛΕΠΟΥΝ
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΜΕΣΑ
Ο Άρχων του Σκότους
«Ημικρό οικογενειακό εστι-
“Ταβέρνα Αγνή”, ένα
ατόριο στη βορειοανατολική
Κέρκυρα, αποτέλεσε χτες βράδυ
το επίκεντρο μιας σκληρής
βρετανικής πολιτικής κόντρας,
με τον Πίτερ Μάντελσον (νέο
υπουργό Επιχειρήσεων της
κυβέρνησης Μπράουν, επο-
νομαζόμενο “Αρχοντα του
Σκότους”) να αρνείται με οργή πως πέρασε εκεί μια
βραδιά στις διακοπές του καλοκαιριού κακολογώντας
τον Γκόρντον Μπράουν στον Τζορτζ Όζμπορν (σκιώδη
υπουργό Οικονομικών, στέλεχος των συντηρητικών).
Οι Sunday Times, χωρίς να φωτογραφήσουν τον
Όζμπορν, έγραψαν πως ο Μάντελσον άσκησε έντονη
και λεπτομερή κριτική στις αποτυχίες τ ου νέου του
αφεντικού. Ο Μάντελσον απάντησε χτες λέγοντας πως
“η ιστορία αυτή βγήκε κατευθείαν μέσα από το σακού-
λι με τα βρόμικα κόλπα των Συντηρητικών”».
Guardian (Βρετανία), 6/10/2008
O λόρδος Βύρων γκραφιτάς
«Οοι καλλιτέχνες του γκράφιτι, που αφήνουν
ι αρχές το αποκαλούν ελληνική τραγωδία, αλλά
όλο και συχνότερα την υπογραφή τους σε αυτή την
αρχαία πόλη, λένε πως απλώς είναι θέμα διαφορετικής
προσέγγισης του όρου
“τέχνη”. Οι εκκλησίες
και οι αρχαιολογικοί
χώροι στην Ελλάδα
είχαν έως τώρα ασυλία
από τα γκράφιτι, ωστό-
σο σήμερα γίνονται όλο
και πιο συχνά ο καμβάς
γι’ αυτά αλλά και για
τις χρωματιστές υπογραφές των “καλλιτεχνών”, καθώς
το φαινόμενο παίρνει διαστάσεις στην Αθήνα. Αυτή η
μορφή “τέχνης” έχει διανύσει μεγάλη απόσταση από το
1810, όταν ένας νεαρός τουρίστας στην Ελλάδα χάραξε
το όνομά του στον αρχαίο ναό του Ποσειδώνα στο
Ακρωτήρι του Σουνίου, νότια της Αθήνας. Ο ταξιδιώτης
ήταν ο 22χρονος Τζορτζ Γκόρντον ή λόρδος Βύρων».
AFP (Γαλλικό Πρακτορείο), 1/10/2008
Πυρκαγιές Ι
«Σσύστημα πυρόσβεσης μετά τις θανατηφόρες
την αποτυχία της Ελλάδας να βελτιώσει το
πυρκαγιές της περσινής χρονιάς πρέπει να καταλογι-
στούν οι φωτιές του Ιουλίου στη Ρόδο. “Η Ρόδος πλή-
ρωσε φέτος το τίμημα για την ανικανότητα του συστή-
ματος πυροπροστασίας της χώρας”, ανέφερε έκθεση
του WWF. Το ελληνικό παράρτημα είχε προειδοποιήσει
από τον Μάιο πως η χώρα δεν ήταν έτοιμη να αντιμε-
τωπίσει μια ακόμη περίοδο πυρκαγιών φέτος, μετά τη
10ήμερη κόλαση του 2007, που κόστισε τη ζωή σε 65
άτομα».
Reuters, 1/10/2008
ΠΟΝΤΙΚΙ Global ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
pontiki.global@gmail.com
ΣΧΕΔΙΑΣΗ
ΕΚΔΟΤΕΣ
Espresso Studio
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ
Δ. Θ. Αρβανίτης
ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ
Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
Πυρκαγιές ΙI
«Ατιών και των καλλιεργειών, οι χωρικοί αφήνουν
νάμεσα στα καψαλισμένα απομεινάρια των σπι-
λουλούδια στους τάφους των δικών τους. Λένε πως
έχουν χάσει κάθε ελπίδα να αναστήσουν τις δικές τους
ζωές μέσα από τις στάχτες των πυρκαγιών του περσι-
νού καλοκαιριού. Οι πολιτικοί τότε είχαν κηρύξει τη
χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και είχαν υπο-
σχεθεί εκατομμύρια ευρώ βοήθειας, λίγες βδομάδες
πριν από τις εθνικές εκλογές. Έναν χρόνο μετά, χωρίς
το άγχος της ψήφου, τίποτα δεν έχει γίνει, σύμφωνα
με τους χωρικούς. Πολλές κοινωνίες ήδη πάλευαν να
επιβιώσουν σε μια από τις φτωχότερες περιοχές της
ευρωζώνης. Κάποιοι κάτοικοι είχαν από καιρό κατη-
γορήσει την κυβέρνηση για αδιαφορία απέναντι στις
αγροτικές περιοχές, αδιαφορία που ωθούσε τους νεό-
τερους να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην πόλη».
Reuters, 6/10/2008
Πρόεδροι μακεδονομάχοι
«Οπολιτικής του γερουσιαστή Τζον Μακέιν, είπε
Κόρι Σάκε, ανώτερος σύμβουλος εξωτερικής
πως δεν υπάρχει εναλλακτική στη διεύρυνση του
NATO και πως είναι λυπηρό που η Ελλάδα αρνήθηκε
την είσοδο της Μακεδονίας στη Συμμαχία. “Πιστεύω
πως η Μακεδονία θα αποτελέσει καλό φίλο και σύμ-
μαχο για τις ΗΠΑ. Η προσωπική μου θέση είναι πως η
Ελλάδα πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό της”. Σύμφωνα
με τον Φίλιπ Γκόρντον, σύμβουλο εξωτερικής πολιτι-
κής του γερουσιαστή Μπάρακ Ομπάμα, οι ΗΠΑ δεν
πρέπει να πάρουν θέση στη διαμάχη για το όνομα της
Μακεδονίας. “Πρέπει να επιτευχθεί μια κοινά αποδεκτή
λύση για το όνομα. Δεν είναι καλό για τις ΗΠΑ να προ-
σχωρούν σε μία από τις δύο πλευρές κατά τη διάρκεια
της διαδικασίας προκαλώντας περαιτέρω αστάθεια
στην περιοχή”, είπε ο Γκόρντον».
Macedonia Online (FYROM), 4/10/2008
Τα κόκαλα του Γ. Σαμαρά
«Ατον πλανήτη του ποδοσφαίρου, δύο εβδομάδες
ν μια εβδομάδα θεωρείται μεγάλη περίοδος για
αποτελούν μια ολόκληρη εποχή κοσμογονίας, στην
οποία ολόκληρα είδη εξελίσσονται, ευημερούν και
μετά ένας κομήτης περνάει και τα εξαφανίζει από προ-
σώπου γης. Κάτι τέτοιο είναι
και ο μαλλιαρός Σαμαράς,
του οποίου τα κόκαλα ανα-
καλύφθηκαν κοντά σε ένα
γήπεδο στην ανατολική
Ισπανία. Μόλις δύο βδομά-
δες έχουν περάσει από τότε
που ο κάποτε λατρεμένος Georgios Samaras ανακη-
ρυσσόταν στον πιο μεγάλο θρύλο που έχει βγει από το
νησί της Κρήτης μετά τον Μινώταυρο, κερδίζοντας το
βραβείο του πολυτιμότερου παίκτη του Σεπτεμβρίου
της σκωτσέζικης Premier League (πρώτης κατηγορίας
του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου). Όμως τις τελευ-
ταίες δύο αγωνιστικές έχει μετατραπεί στον άνθρωπο
που δεν μπορεί να βρει δίχτυα ούτε με τηλεσκόπιο».
Scotland on Sunday (Σκωτία), 5/10/2008
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΦΑΝΤΗΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΝΕΛΛΗΣ
ΙΑΣΟΝΑΣ ΚΑΝΤΑΣ
ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
ΑΛΕΞΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΑΤΖΗΣ