Nieuwsbrief 1, december 2010

De faculteiten Techniek, Economie en Management en Educatie hebben samen een FabLab opgezet.
Het FabLab, een concept van het MIT (Massachusetts Institute of Technology), is een werkplaats
waar digitaal aangestuurde machines staan waarmee je (bijna) alles kunt maken. Via het videoconfe-
rencingsysteem en de internationale FabLab community is grensoverschrijdend samenwerken snel
opgepakt. Nederland kent ongeveer 10 Fablabs.
Het FabLab bestaat uit een inspiratielounge, ontwerpruimte en productieruimte en is toegankelijk van
mensen binnen en buiten de HAN,ondernemers of andere creatievelingen.

Je kunt bij het FabLab, na een basisworkshop, kosteloos werken op de open inloop dagdelen.
Het FabLabteam bestaat uit Inez Kohlmann, Frans de Jong, Henk Oost (Faculteit Economie en Ma-
nagement), Robert Holwerda, Doreen Tolmeijer en Sergio Canestrelli als labbeheerder.
Je vindt het FabLab aan de Ruitenberglaan 26, in ruimte D.005
Informatie: 026-3658183 of www.fablabarnhem.nl

De lounge en werkruimte

Beschikbare apparatuur
De apparatuur maakt het mogelijk om je ideeën te realiseren. Zo beschikt het FabLab o.a. over een
3d-printer, lasersnijder, kleine frees, vinylsnijder, sublimatieprinter, naaimachine en straks een Touch-
table.

Lasertechniek met stof

Het Service Bedrijf heeft de aanschaf van een 3d-printer mogelijk gemaakt, zie foto onder rechts .
Da‟s pas service! Hiermee kun je op eenvoudige wijze modellen in kleur uitprinten.
Frans de Jong en Maarten Hennekens (Faculteit Educatie, Pabo) hebben zelf een 3d-RepRapprinter
gebouwd in het Fablab waarmee je diverse kunststoffen kunt printen. Frans zoekt geïnteresseerden
om zelf een Reprapprinter te bouwen of mee te helpen er een te bouwen. (frans.dejong@han.nl)

Maarten en Frans bouwen de Reprap. Te zien in het FabLab

Basisworkshop
Om te kunnen werken in het FabLab is een basisworkshop noodzakelijk om de apparatuur te kennen.
Meerdere studentengroepen hebben een basisworkshop gevolgd, evenals docenten van de Pabo en
Techniek. Deze week ontmoeten we ook docenten van Informatica Communicatie Academie. In janua-
ri zullen docenten van de Faculteit Economie en Management op deze manier kennismaken met de
mogelijkheden. Aangezien deze workshop niet kosteloos is, is het een idee de basisworkshop vanuit je
persoonlijke opleidingsbudget te bekostigen. (voor studenten € 50,-, voor niet-studenten € 150,-, incl.
materiaal) (aanmelden: sergio.canestrelli@han.nl)

Er gebeurt veel in het FabLab. Hieronder een bloemlezing van activiteiten, verbindingen
en inspiratie. We nodigen je uit voor samenwerking.

Het FabLab verbindt

Het FabLab heeft door zijn open structuur de mogelijkheid om nieuwe verbindingen te leggen.
Nog voor de deur open ging was de Hackersclub al aan komen wandelen. Zij willen de naaimachi-
ne digitaliseren.
Opmerkelijk was dat de eerste studenten ArtEZ-studenten (Hogeschool voor Kunsten) waren.
Inmiddels zijn er al meerdere (ArtEZ-) docenten of lectoren geweest. Dit maakt multidisciplinaire
projecten mogelijk.
Het Centrum voor Ondernemerschap (CvO) heeft tijdens The Entrepeneurial Week een bijeen-
komst met 60 personen gehouden in het FabLab met workshops en uitreiking van een cheque
voor het winnende idee vanuit een pitch. Een training voor scholen over gedrag vanuit een Robin
Hood verdienmodel.
De open inloop betekent ook dat er ineens een gezin met twee kinderen binnenkomt. Zoon van 16
had de site gezien en wilde eens kijken. Dat leek de ouders ook wel interessant. Het zou instroom
kunnen worden.
Bij de Faculteit Economie en Management hebben docenten een leaflet gekregen waarbij zij de
basisworkshop kunnen volgen in januari op kosten van de faculteit.
Zoals het er nu naar uitziet gaat Girlsday (www.girlsday.nl) in april gehouden worden in het
FabLab.

Het FabLab vertelt

Inmiddels is het FabLab van diverse kanten gevraagd om een presentatie te geven. Bijvoorbeeld
bij het Ontwerp Platform Arnhem, Achterhoeks Centrum voor Technologie of bij Lux. Er is veel in-
teresse in het open innovatie concept en de mogelijkheden met de apparatuur. Ook in de media
wordt er veel aandacht aan geschonken.
De 120 studenten van de minor Ondernemerschap hebben kennis gemaakt met het Fablab voor
mogelijkheden m.b.t. hun (toekomstig) bedrijfsidee.
Recent heeft ook via het Centrum voor Ondernemerschap (CvO) een groep ondernemers, die
vanuit „ondernemers voor de klas‟ samenwerken met het Centrum voor Ondernemerschap (CvO)
en studenten ondersteunen, het FabLab bezocht.

Het FabLab inspireert

ArtEZ-studenten zijn dan ook veelvuldig aan te treffen bij de open inloop tijden. Nieuw ontworpen
lettertypes worden bijvoorbeeld gelaserd, ringen gemaakt, armbanden van gelaserde stof, of lp‟s
veranderen in creatieve objecten onder de lasersnijder.
Ook ontwerpers treffen we. Je ziet ze jurken maken, schoenen of andere creatieve uitingen.
Jurk van Janneke Verhoeven. Wordt momenteel geëxposeerd in Tokio
Fotografie: Louise te Poele
Model: Leontine at Fresh Model Management
Make-up: Sunanda Koning

Henk Oost van de Faculteit Economie en Management heeft internationale studenten na laten
denken over hun logo en deze ook laten realiseren via lasersnijden.
Een restaurant zocht een nieuw soort emmer; het prototype wordt geproduceerd in het FabLab.
Voor een externe spreker van de opleiding Industrieel Product Ontwerpen is er een pop-up kado-
bon voor een basisworkshop gemaakt met een uniek gelaserd doosje. Ook een idee voor jou?
Ook hebben we bezoek gehad van een fabrikant die zand kon printen. In het FabLab zie je een
mooi voorbeeld staan van een toren met wenteltrap erin. De fabrikant zoekt ideeën om de gren-
zen van zijn machines te ervaren (aanmelden bij I.kohlmann@han.nl)
Het Achterhoeks Centrum voor Technologie heeft het FabLab als prioriteit opgenomen in zijn acti-
viteiten. We verwachten samenwerking met het bedrijfsleven.
Samen met Chiel Fritz van Informatica Communicatie Academie wordt er nagedacht over een
project om intelligente kleding te ontwerpen. De Modebiënnale is erg geïnteresseerd en wil dit
meenemen in hun pakket.
Op 25 november hebben 45 basisschooldirecteuren het FabLab bezocht voor een diner pensant
vanuit het KWTG (Kennis, Wetenschap en Techniek Gelderland) van Albert-Jan Krikke (Faculteit
Educatie). Tussen de machines hebben zij een vorkje geprikt en gediscussieerd.

Labbeheerder Sergio had de mooiste quote van de avond die inmiddels veelvuldig gebruikt
wordt.
“W&T is succesvol in het basisonderwijs wanneer … de wedloop in nieuwsgierigheid tussen le-
raar en leerling oneindig blijkt te zijn.”
Clark Nowack benadert vanuit het Kenniscentrum Bèta Techniek middelbare scholen om naar
samenwerking te zoeken. De scholen zien een meerwaarde.
Samen met het Centrum voor Ondernemerschap wordt er een speciale ruimte voor broedplaatsen
gecreëerd. Starters en studentbedrijven hebben hier hun werkplek dichtbij de productiemogelijk-
heden van het FabLab. Inmiddels zijn er al verwarmde stoelzittingen bedrukt en mooie houten
kaartjes van Eco Tuk (zie www.ecotuk.nl) gelaserd.
Margot Appelman, de stagiaire van ArtEZ, is bezig lesbrieven voor het basisonderwijs samen te
stellen i.s.m. de Pabo om techniek aantrekkelijker te maken.

Mensen worden enthousiast als ze de mogelijkheden van het FabLab zien terwijl we nog steeds in de
opbouw zitten: letterlijk op dit moment!
Graag nodigen wij je uit om een kijkje te nemen of aan het werk te gaan. Tot binnenkort!
Ga voor actuele informatie naar www.fablabarnhem.nl, kijk op Facebook, Flickr of bel 026-3658183