r e a dy ?

Are you
Sistem rangka
Md. Fadzly W
IPG kampus Tawau
206

300
 Kompenen sistem rangka

ligamen kartilej sendi

 Ligamen

• Tisu fiber yang menyambungkan dua atau

lebih tulang atau rawan yang boleh bergerak.
• Ligamen memberi sokongan dan kekuatan
kepada sendi.
 Sendi
• Tempat pertemuan dua tulang yang
bersebelahan.

• Terdapat 3 jenis sendi:

1. Synarthroses – sendi tanpa gerak.

2. Amphiarthroses – sendi gerakan terhad.
3. Diarthroses – sendi boleh bergerak balas.
 Kartilej

• Merupakan tisu kurang keras.

• Lebih fleksibel daripada tulang.

• Menyaluti hujung-hujung tulang yang

membentuk sendi.
 5
Fungsi
Fungsi sistem rangka

Penyimpan
an mineral Sokongan

pembentuk
Perlindung
kan sel
an
darah

Pergerakan
i) Sokongan
Tulang rangka membentuk kerangka tegar bagi pelekatan
tisu-tisu lembut dan organ-organ tubuh.
Contoh : Otot rangka dilekatkan pada tulang-tulang
rangka.

(ii) Perlindungan
Tengkorak, kolum vertebra, sangkar rusuk dan kaviti pelvik
melingkari dan melindungi organ-organ penting.
Contoh : Tengkorak melindungi otak
( (iii) Pergerakan
Tulang-tulang bertindak sebagai tuas apabila otot-otot
yang melekat padanya menguncup lalu menghasilkan
gerakan berpaksi pada sendi.
Contoh : Sendi siku – ulna dan humerus

(iv) Pembentukan sel-sel darah

Sum-sum merah tulang orang dewasa menghasilkan selsel
darah merah, putih dan platlet. Tulang-tulang yang
terlibat adalah sternum, sebahagian daripada pelvis,
femur dan humerus.
(v) Penyimpanan mineral
Sebahagian besar dari matriks tulang terdiri daripada
kalsium dan fosforus. Mineral ini menjadikan tulangtulang
tegar dan rintang terhadap tekanan. Mineralmineral
ini boleh dikeluarkan untuk kegunaan bahagian
lain tubuh apabila diperlukan.
Contoh: Kekurangan kalsium dalam diet, menyebabkan
kalsium dikeluarkan untuk kegunaan bahagian tulang
yang lain seperti untuk penguncupan otot.
Struktur tulang
Struktur tulang
 Klasifikasi tulang

4 bentuk tulang

Tulang Tulang
Tulang Tulang
leper/pi tak sama
panjang pendek pih bentuk
 Tulang panjang

• Lebih panjang dan lebar.

• Berfungsi sebagai tuas.

• Kategori tulang mampat.

• Contoh: tulang pada tangan dan kaki (radius,
ulna, femur, tibia)
 Tulang pendek

• Berbentuk kiub dan didapati di ruang-ruang

tertutup.
• Berperanan memindahkan daya
• Berongga

• Contoh: tulang-tulang pergelangan tangan

(karpal) dan pergelangan kaki (tarsal)
 Tulang leper/pipih

• Berbentuk pipih, nipis dan melengkung.

• Sebagai tempat pelekatan otot.

• Contoh : tulang kranium, rusuk dan sternum

 Tulang tak sama bentuk

• Tampat pelekatan otot

• Contoh: tulang vertebra (torasik, lumbar,

sekrum dan koksiks) dan tulang telinga tengah.
Struktur tulang panjang
• Epifis dan diafis- kawasan aktiviti sel tulang
untuk tumbesaran memanjang.
• Pembesaran sel-sel tulang pada bahagian ini
akan terhenti pada akhir remaja
Perkembangan dan pertumbuhan tulang
3 aspek iaitu:

1) Pembentukan tulang
2) Tumbesaran tulang

3) Keperluan untuk tumbesaran tulang.

 Pembentukan tulang
• Tulang terdiri daripada sel tulang fiber kolagen
dan bahan matriks bermineral padat.
• Sel pembentukan tulang (osteoblas)
memerangkap mineral.
• Mendapan mineral menjadi matang dikenali
sebagai osteosit.
• Secara amnya pembentukan tulang
melibatkan 2 proses.
 Tumbesaran tulang

• Berterusan sehingga remaja.

• Plat epifiseal pada tulang panjang membesar

semasa peringkat kanak-kanak. (mitosis-
pemanjangan)
• Pada akhir akil baligh- hormon-hormon seks
merencat proses pada plat epifiseal. (nipis)
 Keperluan tumbesaran tulang

• Garam mineral – kalsium dan fosfat

• Vitamin – A, D, C

• Hormon – H tiroid, H tumbesaran, H seks

 Rangka aksial (80) dan
pependikular(126) = 206
 Rangka Aksial
• Skull
• Sternum
• Costae
• Vertebrae
 Rangka Apendikuler
• Clavicula
• Scapula

• Upper limb
•Humerus (upper arm)

•Radius; ulna

•Carpals, metacarpals, phalanges

• Lower limb
•Femur

•Patella
•Tibia, fibula
•Tarsals, metatarsals, phalanges
 Artikulasi
2 aspek utama:

• Klasifikasi sendi

• Pola artikulasi dan fungsi

Sendi
 Klasifi kasi Sendi

1) Berdasarkan fungsi (pergerakan)

2) Berdasarkan struktur
1. Berdasarkan fungsi(pergerakan)
• Tidak bergerak – synarthroses
cth: sutur antara tulang otak

• Gerakan terhad – amphiarthroses

cth: anytara tibia dan fibula

• Gerakan bebas – diarthroses (6 jenis)

 2) Sendi berdasarkan struktur

• Bony fusion

• Sendi fibrous

• Sendi cartilaginous
• Sendi sinovial
 Pola artikulasi / jenis pergerakan

• Gerakan linear

• Gerakan bersudut

• Putaran
• Pergerakan khusus
Sekian, terima kasih 