‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﺎ ﻛﻮﻟﻬﻲ ۽ ﻛﻮري‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬ ‫‪Kolhi & Kori of Mumbai‬‬

‫אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬

‫‪Altaf Shaikh‬‬

‫אﻟﻤﻨﻌﻢ ﻻﺋﺒﺮري ﻻڙﻛﺎﮢﻮ‬

‫‪[Kolhi & Kori of Mumbai] ‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﺎ ﻛﻮﻟﮭﻲ ۽ ﻛﻮري‬
‫‪ ‬‬

‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﺎ ﻛﻮﻟﻬﻲ ۽ ﻛﻮري‬

‫אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬

‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ وאﻗﻒ آﻫﻦ ﻳﺎ ﻫﺎڻ وﭸﮡ ﺟﻮ אرאدو رﮐﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻻِء ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ڌرאوي ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﭔﻦ‬
‫אﻫﻢ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻨﻦ )وﻳﺴﭩﺮن ۽ ﺳﻴﻨﭩﺮل( ﺟﻲ وچ ۾ ‪ 175‬ﮐﻦ ﻫﻴﻜﭩﺮن ﺟﻲ אﻳﺮאﺿﻲَء ۾ ﭘﮑﮍﻳﻞ ﻛﭽﻲ آﺑﺎدي آﻫﻲ‪،‬‬
‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ڏﻫﻪ ﻟﮑﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڌرאويَء ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ ۾ ﻣﺎﻫﻴﻢ ۽ ﺑﺎﻧﺪرא ﺟﻬﮍא ﻋﻼﺋﻘﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬
‫ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻮ ﻃﺎرق روڊ )‪ (PECHS‬۽ ڌورאﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﺗﺮ ۾ ﻣﭡﻲ )‪ (Mithi‬ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺪي‬
‫وﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺎﻫﻴﻢ وאري ﮐﺎڙي )‪ (Creek‬ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪي ﻋﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۾ وﭸﻲ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ڏﮐﮡ ۽ אوﭜﺮ ۾ ﻣﻤﺒﺌﻲ‬
‫ﺟﺎ ﭔﻪ ﺳﻬﮣﺎ ﻋﻼﺋﻘﺎ ۽ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر ۽ ﺑﻮﻟﭩﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﺟﻬﮍא ﺑﺰﻧﻴﺲ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺳﻴﺎن )‪ (SION‬۽ ﻣﭩﻨﮕﺎ )‪(Matunga‬‬
‫אﭤﺲ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺟﺌﻪ ﻣﻮﺗﻴﺎﮢﻲ ﺟﻲ ڊرאﺋﻴﻮر ﺑﺮج ﻣﻮﻫﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ؛ ”ڌرאوي )ﺟﻨﻬﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺑﻪ‬
‫رﻫﻲ ﭤﻮ( ۾ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻮ ﻧﻴﻜﺎل ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﺎﻧﻮﮢﻲ )‪ (Monsoon‬ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﭴﮡ ﺗﻪ ﭔﻮڏ אﭼﻲ وﻳﻨﺪي‬
‫آﻫﻲ ۽ ڌرאوي ۾ رﻫﻨﺪڙن ﻻِء אﭼﮡ وﭸﮡ ڏﮐﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻨﺪﮔﻲ ۽ ﭼﻤﮍيَء ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ۾ وאڌ אﭼﻲ وﻳﻨﺪي آﻫﻲ‪“.‬‬
‫ﻫﻮنَء ﻋﺎم ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﺑﻪ ﭘﺎﮢﻲ ۽ ﻣﺎﺣﻮل ﺟﻲ آﻟﻮدﮔﻲَء ﻛﺮي ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﭔﺎر ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي‬
‫ﭘﻴﭧ ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ۾ ﻣﺒﺘﻼ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ אﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﺮﮔﻬﻮر ﻟﻬﮡ ۽ دوא درﻣﻞ ﻻِء ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﺪن‪ ،‬ﭘﺎرﺳﻴﻦ‬
‫۽ وﻻﻳﺖ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻣﻴﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﻓﻼﺣﻲ אدرא )‪ (NGOs‬آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﺧﻴﺮאﺗﻲ אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ۽ אﺳﻜﻮل‬
‫ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ وڏي אﻣﻴﺪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن אوﻻد ﻟﮑﻲ ﭘﮍﻫﻲ ﻳﺎ ﻛﺎرآﻣﺪ ﻫﻨﺮ ﺳﮑﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ۽ ُﺳﮑﻲ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو‪.‬‬
‫درאﺻﻞ אڄ وאرو ﻫﻲ ڌرאوي وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ﺑﺎﺑﺎ ﭜﭧ ۽ ﺷﻤﺲ ﭘﻴﺮ وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ وאﻧﮕﺮ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﭘﺎﮢﻲ ۽‬
‫ﺗﻤﺮ )‪ (Mangrove‬ﺟﻲ ﭔﻮﭨﻦ ﺟﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﻮﻟﻲ )‪ (Koli‬ﻧﺎﻟﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻣﻬﺎﮢﻦ ﺟﻲ ﻗﻮم ‪ 19‬ﺻﺪي ﺟﻲ אڌ‬
‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﮁﻴﻮن‪ ،‬ﮐﻴﮑﮍא ۽ ﮔﺎﻧﮕﻬﭧ ﭰﺎﺳﺎﺋﻲ ﮔﺬאرو ﻛﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﻮِء آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﮔﺪﻟﻮ ﭤﻴﻨﺪو وﻳﻮ ۽‬
‫ﻫﻲ ﺳﭵﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺳﻜﻞ وﮢﻦ‪ ،‬ﻣﺌﻞ ﻣﮁﻴﻦ ۽ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي ﺳﺎن ﭜﺮﺟﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻮﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﮁﻲ ﻣﺎرڻ ﺟﻮ ڌﻧﮅو ﺧﺘﻢ ﭤﻲ‬
‫وﻳﻮ‪ .‬ﻣﭩﻲ ۽ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي ﺳﺎن ﭜﺮﺟﮡ ﻛﺮي אن ﻣﭥﺎن دور درאز ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﺑﻴﺮوزﮔﺎر ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻬﮙﻴﻮن ﭠﺎﻫﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻟﻴﺎري ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻨﺠﺎب ۽ ﺳﺮﺣﺪ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﭘﻮرﻫﻴﺖ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ‬
‫ﻫﺎڻ ﻟﻴﺎري אﻳﻜﺴﭙﺮﻳﺲ ﭠﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎﻛﺲ ﺑﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﻬﻴﻞ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ ”ﭘﺮوﻳﺰ ﻣﺸﺮف ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ“ ۾ ﺷﻔﭧ‬
‫ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ڌرאوي ۾ ﻫﺎڻ ﻛﺎ ﻫﻚ ﻗﻮم ﻧﭥﻲ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﺪو ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻪ‪ .‬ﻣﻬﺎرאﺷﺘﺮא ﺻﻮﺑﻲ‬
‫ﺟﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ ﮔﺠﺮאت ﺟﺎ ﻣﭩﻲَء ﺟﺎ ﭤﺎﻧﻮ ﭠﺎﻫﮡ وאرא ﻛﻨﭝﺎر ﺑﻪ آﻫﻦ ۽ אﻫﻲ אن ﺋﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻨﭝﺎر ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﭩﻲَء ﺟﻲ‬
‫ﭤﺎﻧﻮن ﭠﺎﻫﮡ وאري ﻻِء ﺷﺎﻳﺪ ﮔﺠﺮאﺗﻲ زﺑﺎن ۾ ﺑﻪ אﻫﻮ ﻟﻔﻆ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ אﺳﺎن وٽ ﺳﻨﮅ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬
‫ڌرאوي ۾ ﻛﻨﭝﺎرن ﺟﻲ ﻳﻜﻲ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ )‪ (Potters Colony‬آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍيَء ﻃﺮح ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺗﺎﻣﻞ ﻧﺎدو‬
‫ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﻠﮕﻮرن ﺟﻲ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻲ ﮐﻠﻦ ﮐﻲ ﻣﺴﺎﻻ ۽ ﻛﻴﻤﻴﻜﻞ ﻫﮣﻲ ﺳﻜﺎﺋﻲ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن‬
‫ﺑﻮٽ ۽ ﭔﻴﻮن ﺷﻴﻮن ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ دﻫﻠﻲ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ ﻳﺎ ﻟﻴﺎﻗﺖ آﺑﺎد )ﻻﻟﻮﮐﻴﺖ( ۾ ﭜﺮت ۽ ﺳﻼﺋﻲَء ﺟﻲ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ‬
‫وאﻧﮕﺮ ڌرאوي ﺟﻲ ﻫﻚ ﺣﺼﻲ ۾ אﺗﺮ ﭘﺮدﻳﺶ ﮐﺎن ﻟﮇي آﻳﻞ ﻛﺎرﻳﮕﺮ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﭜﺮت ۽ ﺳﻠﻤﺎ ﺳﺘﺎري ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬
‫אﻫﻲ رﻳﮉي ﻣﻴﮉ ﻛﭙﮍא ﺑﻪ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻫﭣ ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ ﺷﻴﻮن وﻛﺮي ﻻِء وﻻﻳﺖ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ ۾ ﺑﻪ وﭸﻦ‬
‫ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ڌرאوي ۾ ‪ 15000‬ﻫﻚ ﻛﻤﺮي وאرﻳﻮن ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﻓﺌﻜﭩﺮي‬
‫ﺟﻴﻜﺎ אﺳﺎن وאري ڊرאﺋﻴﻮر ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﺌﻲ‪ ،‬אن ۾ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﻞ ردي وאري ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﺸﻴﻦ‬
‫ذرﻳﻌﻲ ﻧﻨﮃא ﻧﻨﮃא ﭨﻜﺮ ﻛﺮي‪ ،‬אن ﮐﻲ ﺑﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﮘﺎري ﺳﺎﻧﭽﻲ ذرﻳﻌﻲ ﻧﻴﻮن ﺷﻴﻮن ﭠﺎﻫﻴﻮن وﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﺟﺎ‬
‫ﻛﻢ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Recycling‬ﺳﮇﺟﻲ‪ ،‬אﻫﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎم ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫‪  ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪[Kolhi & Kori of Mumbai] ‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﺎ ﻛﻮﻟﮭﻲ ۽ ﻛﻮري‬
‫‪ ‬‬
‫ﻣﭥﻲ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﭽﻲ آﺑﺎديَء ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ۾ ﻏﺮﻳﺒﻦ ﺟﺎ ﭔﺎر ﭘﮍﻫﻲ ﻟﮑﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﮑﻲ ﺑﻨﺎﺋﻴﻨﺪא‪.‬‬
‫אﭴﻜﻠﻬﻪ ﺟﻲ دور ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺎﮔﺮد ڊﮔﺮﻳﻮن ﮐﮣﻴﻮ ﭘﻴﺎ ﻫﻠﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ڏﮐﻴﻮن ﭤﻴﻮن ﻣﻠﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻦ‬
‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ڌرאوي ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ אﺳﻜﻮل ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ אن ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﭔﺎر ﺿﺮور ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺑﻨﺎﺋﻴﻨﺪא‬
‫۽ ﻫﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻣﭹﺮאﺋﻴﻨﺪא‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻮﻛﺮيَء ﺟﺎ آﺧﺮي ﭔﻪ ڏﻫﺎ ﻣﺎﺳﺘﺮي )‪ (Teaching‬۾‬
‫ﮔﺬرﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻚ ﺳﭡﻲ אﺳﺘﺎد ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﺟﻲ ﭘﺮوڙ رﮐﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎدي ﻓﺮﻧﻴﭽﺮ ﭘﺮ ﺻﺎف ﺳﭥﺮي‬
‫אﺳﻜﻮل ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺤﻨﺖ ۽ ‪ Devotion‬ﺳﺎن אﺳﻜﻮل ﺟﻮن ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن ۽ ﭔﺎرن ۾‬
‫دﻟﭽﺴﭙﻲ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺷﻮق ﭘﻴﺪא ﻛﺮي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺟﺲ ﻫﺠﻲ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ אﻫﻮ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻮﻧﺪس ﺗﻪ אﻫﮍن אﺳﻜﻮﻟﻦ ﺟﺎ ﭔﺎر ﭼﺎﻫﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﮔﻬﺮن ﺟﺎ ﻫﺠﻦ ﭘﺮ ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ آﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ‬
‫ﻫﭥﻴﺎر ﺳﺎن آرאﺳﺘﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻮ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﻲ ﺟﻨﮓ آﺳﺎﻧﻲَء ﺳﺎن ﺟﻴﺘﻲ وﻳﻨﺪא‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬
‫ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﻫﻚ אﺳﻜﻮل ﻳﺎد אﭼﮡ ﺳﺎن ڏک ۽ ﻣﺎﻳﻮﺳﻲ ﺑﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻬﻴﻨﻮ ﮐﻦ אڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﺮﻛﺎري‬
‫אﺳﻜﻮل ۾ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮא ﻛﻼس روم ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻦ ﮐﺎن ﺧﺎﻟﻲ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﻓﻘﻂ ﭘﻬﺮﻳﻦ‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﮕﻬﺎر وﭠﮡ ﻻِء אﻳﻨﺪﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻮ ﮔﻬﺮن ۾ وﻳﻬﻲ ﭨﻲ وي ڏﺳﻦ ﻳﺎ ﭘﻴﻨﮕﻬﻦ ۾ ﻟﮇن‪ .‬אن ﺳﺴﭩﻢ ﮐﻲ‬
‫ﭼﺎﻟﻮ رﮐﮡ ﻻِء ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﺟﻮ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وאﺳﻄﻴﺪאر ﻋﻤﻠﺪאر ﮐﻲ رﺷﻮت ﻃﻮر ڏﻳﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ‬
‫ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﺣﺎﺿﺮ ﻫﻴﻮن אﻧﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻓﺮض אدא ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﻛﻴﻮ ﻳﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺋﻲ ﻧﭥﻲ آﻳﻮ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻨﻲ؛ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮڻ‪ .......‬ﭔﺎرن ﺳﺎن ﻣﻐﺰ‪-‬ﻣﺎري ﻛﺮڻ‪ ......‬ﺳﻮאل ﺟﻮאب ﭘﮁﮡ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﺎن ﻫﻮ אڻ وאﻗﻒ‬‫ٰ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ‬
‫ﻫﺠﻦ‪ ،‬אﻫﺎ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺎن ﺳﻬﮣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﮡ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﭨﻮﭨﻲ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻦ‪ ،‬ﭔﺎرن ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻟﮑﮡ ﻻِء ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬
‫ﻛﻦ ﭔﺎرن אﺑﺘﻮ ﺳﺒﺘﻮ ﭘﺌﻲ ﻟﮑﻴﻮ‪ ،‬ﻛﻦ ﻟﮑﻲ ﻳﺎ ﺑﻨﺎ ﻟﮑﮡ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮא אﮐﺮ ﻫﻨﻦ ﺻﺤﻴﺢ‬
‫ﺷﻜﻞ ۾ ﺑﻴﻬﺎرﻳﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻟﮑﮡ ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﻏﻠﻂ ﻫﻴﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭔﺎر ﻛﻼس ون ﭘﺎس ﻛﺮي ﭔﻲ ﻳﺎ ﭨﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ אﭼﻲ ﭘﻬﺘﺎ آﻫﻦ‪،‬‬
‫ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﭔﺎرن ڏي ﻏﻮر ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ אﻳﻢ ﻳﺎ وאِء‪ ،‬ﻳﺎ ڊﺑﻠﻴﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻴﺎ ﻟﮑﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬
‫ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن )ﻣِﺴﻮن(‪ ،‬ﻫﻴﮉ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﭤﻲ ﻟﮙﻴﻮن‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﭘﮇאﺋﮡ ﺧﺎﻃﺮ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ زور ﭤﻲ ڏﻧﻮ ﺗﻪ‬
‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻋﻠﻢ ﺟﻲ ڊﮔﺮي )ﺑﻲ אﻳﮉ ﻳﺎ אﻳﻢ אﻳﮉ( آﻫﻲ ۽ ﭔﺎرن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ۾ وڏي ﻣﻬﺎرت رﮐﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬אﻫﮍن‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻦ ﺗﻲ دل ﭼﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺎش! אﻫﮍو ﻛﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻫﺠﻲ ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ۽ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ﺟﻲ ﭨﻴﭽﺮن ﮐﻲ‬
‫אﻧﮉﻳﺎ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ אﺳﻜﻮل ڏﻳﮑﺎرﻳﺎ وﭸﻦ ﺗﻪ ﭨﻴﭽﻨﮓ )ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ( ﻛﻴﮇو ﻣﺤﻨﺖ ﻃﻠﺐ ﺟﺎب آﻫﻲ ۽ ﻫﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﺟﻦ ﺟﻲ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻗﺪر ﺟﻲ ﻧﮕﺎه ﺳﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אﺗﻲ ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ﺟﺎ אﺳﺘﺎد ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﻮم ۽ ﻣﻠﻚ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻴﮇي‬
‫ﻣﺤﻨﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﮕﻬﺎر ﮐﻲ ﺣﻼل ﻛﺮي ﮐﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬
‫ﻣﭥﻲ אﻫﻮ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻮ אﭤﻢ ﺗﻪ אڄ ﮐﺎن ﻣﻨﻮ ﺻﺪي ﮐﻦ אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﻛﻮﻟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻬﺎﮢﻦ ﺟﻲ ﻗﻮم رﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ ﮔﺬر‬
‫ﺳﻔﺮ ﻣﮁﻴﻦ ﺟﻲ ﺷﻜﺎر ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻮﻟﻲ אڄ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﻣﻬﺎرאﺷﺘﺮא ۽ ﭜﺮ وאرن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڌرאوي ۾ ﭔﻴﻦ‬
‫ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻲ אﭼﮡ ﻛﺮي ﻫﺘﻲ ﺟﺎ אﺻﻠﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪא ﻛﻮﻟﻲ )‪ (KOLI‬وﻳﺎ ﭘﺮي ڌﻛﺒﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻨﻦ ﻣﻬﺎﮢﺎ ﭘﻴﺸﻪ‬
‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻِء ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻪ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ”ﻛﻮﻟﻲ وאدא“ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ‬
‫رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻦ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﻲ ﺑﺮﻗﺮאر رﮐﮡ ﻻِء ”ﻛﻮﻟﻲ وאدא رﻳﻠﻮي אﺳ ِﭩﻴﺸﻦ“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ‬
‫وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء ۾ ﻫﻦ אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﮑﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﮔﺮو ”ﺳﺮي ﮔﺮو ﺗﻴﻎ ﺑﻬﺎدر ﺟﻲ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ” ‪G.T.B.N‬אﺳﭩﻴﺸﻦ“‬
‫رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء אﺳﭩﻴﺸﻦ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﻫﺎرﺑﺮ ﻻﺋﻴﻦ وאري ﭘﭩﮍيَء ﺗﻲ ”ﭼﻮﻧﺎﭜﭩﻲ“ אﺳﭩﻴﺸﻦ وٽ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ‬
‫ﭜﺮﺳﺎن ﺳﮑﻦ ﺟﻲ وڏي آدم ﺷﻤﺎري رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ אن ﭘﺴﮕﺮدאﺋﻲَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﮔﺮوﺗﻴﻎ ﺑﻬﺎدر ﻧﮕﺮ“ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮنَء ﺗﻪ ڏﭠﻮ وﭸﻲ‬
‫ﺗﻪ ﻫﻲ אڄ وאرو ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﻳﺮאن ﭔﻴﭩﻦ ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ۾ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻲَء ﻗﻮم ﻛﻮﻟﻲ ﻫﺘﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭤﺮ ﺟﻲ‬
‫אﺳﻜﺎﻟﺮ ۽ ﻛﺎﻟﻢ ﻧﻮﻳﺲ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻋﻮאﻣﻲ آوאز אﺧﺒﺎر وאري آﻓﻴﺲ ۾ ﻓﻮن ﻛﺮي ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ آﻳﺎ ﻫﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ‬
‫ﻣﻬﺎرאﺷﺘﺮא‪ ،‬ﮔﺠﺮאت ۽ אﻧﮅرא ﭘﺮدﻳﺶ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻛﻨﺎري ﺗﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻛﻮﻟﻲ ﻗﻮم אﻫﺎ ﺳﺎﮘﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אﺳﺎن وٽ‬
‫ﺳﻨﮅ ۾ ﺑﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺎﺗﻠﻲ ۽ ﭤﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﻛﻮﻟﻬﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪.‬‬
‫”ﻫﺎ‪ ،‬אﻫﺎ ﺳﺎﮘﻲ ﻗﻮم آﻫﻲ‪ “،‬ﻣﻦ ﻣﻮﻫﻦ ﮔﻴﺎﻧﻲَء ورאﮢﻴﻮ‪” ،‬ﭘﺮ אﺳﺎن وٽ ﻫﻮ ﭔﻨﻲ ﭔﺎري ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬

‫‪  ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪[Kolhi & Kori of Mumbai] ‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﺎ ﻛﻮﻟﮭﻲ ۽ ﻛﻮري‬
‫‪ ‬‬
‫ﻣﻤﺒﺌﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﺟﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻲ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ ڊאﻛﭩﺮ رﺗﻲ ﻟﻌﻞ روﻫﺖ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﻟﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺟﺎ‬
‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﭵﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ ۾ ﭘﮑﮍﻳﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﭵﻲ ﻣﻬﺎرאﺷﭩﺮא ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא‪ .‬ﻫﻮ‬
‫ﺑﺎﮔﮍي‪ ،‬ﭜﻴﻠﻦ ﺟﻬﮍﻳﻦ ذאﺗﻴﻦ وאﻧﮕﺮ ﺷﻴﮉول ﻛﺎﺳﭧ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺮﻫﭡﻲَء ﺳﺎن ﻣﻠﻨﺪڙ ﺟﻠﻨﺪڙ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬
‫زﺑﺎن )‪ (Dialect‬آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ رﺗﻲ ﻟﻌﻞ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﻟﻲ ﻟﻔﻆ ﻣﺮﻫﭡﻲ زﺑﺎن ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬
‫ﻌﻨﻲ ﻛﻮرﻳﺌﮍو آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ אﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭴﺎر ُאﮢﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻬﺎﮢﻮ )‪ (Fisherman‬ﺟﻴﻜﻮ ﭴﺎر )‪ (Net‬ﭤﻮ ﭠﺎﻫﻲ‪ .‬אﺗﺮ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬
‫ﻣ ٰ‬
‫۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ’ﻛﻮري‘ ﺳﮇﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻤﺒﺌﻲ אڄ ﺟﻲ ﺻﻮرت אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ אڳ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺘﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﻫﺌﻲ ۽ אﭸﺎن אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻳﺎ‬
‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺑﻪ ﻗﺒﻀﻮ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ وﻳﺮאن ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻲ ﻛﻮﻟﻲ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺟﻦ ﻣﮁﻲ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﻛﺮي ﭘﻴﭧ‬
‫ﮔﺬر ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻨﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻲ ﻛﻮﻟﻲ ذאت ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ رﮐﻴﻞ ﻧﺎﻻ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ ﻫﺌﺎ‪:‬‬
‫ﻛﻮﻟﭝﺎت‪ ،‬ﭘﺎل وא ﺑﻨﺪر‪ ،‬ڊوﻧﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺌﺰﮔﺎﺋﻮن‪ ،‬ﻧﺎِء ﮔﺎﺋﻮم ۽ ورﻟﻲ‪ .‬ﻛﻮﻟﭝﺎت ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭰﺮي ﻛﻮﻻﺑﺎ )‪ (Colaba‬ﭤﻲ وﻳﻮ‬
‫آﻫﻲ ۽ ﭘﺎﻟﻮא ﺑﻨﺪر אڄ אﭘﻮﻟﻮ ﺑﻨﺪر ﭤﻲ وﻳﻮآﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ڊوﻧﮕﺮ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎ دﻳﻮيَء ﺟﻮ ﻣﻨﺪر ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ دﻳﻮيَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬
‫ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻮِء אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺑﺎﻣﺒﻲ ﺳﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ وري ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪  ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬