Tιμή τεύχους: 1 λεπτό

Tα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν Tεύχος 434, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

κατ’ ανάγκη και την άποψη του “Δελτίου”
Kυκλοφορεί 10 IΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011

KΩΔIKOΣ ENTYΠOY 1127

IΔIOKTHΣIA:
ΠANEΛΛHNIOΣ ΣYΛΛOΓOΣ ΔIΠΛΩMATOYXΩN
MHXANOΛOΓΩN - HΛEKTPOΛOΓΩN
APIΣTONIKOY 18 & ΓOPΓIOY METΣ 116 36 AΘHNA
τηλ.: 2109212741-2-4, fax: 2109217928
e-mail: psdmh@otenet.gr, http://www.psdmh.gr

ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛIO
president@psdmh.gr ΠPOEΔPOΣ ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣ
ΠEPIEXOMENA
A’ ANTIΠPOEΔPOΣ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ
B’ ANTIΠPOEΔPOΣ ΜIXAΛIAΣ ΓIΩPΓOΣ
ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ EYΣTAΘIOY TAΣOΣ
ANAΠΛHPΩTHΣ ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ
TAMIAΣ
ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΟΥ ΡΑΝΙΑ
ΚΟΤΣΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Δ PAΣTHPIOTHTEΣ
MEΛOΣ BAΓΓEΛHΣ KOPTEΣAΣ
MEΛOΣ KΩΣTAΣ ΣIΔHPOΠOYΛOΣ 04 Επιστολή ΠΣΔΜ-Η για τους ανελκυστήρες
MEΛOΣ ΓIΩTA ΣTAΘA
MEΛOΣ XAPHΣ TΣOΓKAΣ
05 Ο ΠΣΔΜ-Η για την αδειόδοτηση τεχνικών επαγγελμάτων
MEΛOΣ HΛIAΣ XOMΣIOΓΛOY

YΠEYΘYNOΣ KATA NOMO: ΔIAMANTIΔHΣ ΣTEΛIOΣ Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH: BOΓKΛH ΣTEΛΛA 06 ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ
KAKOΓIANNHΣ NIKOΣ
KOΣMAΣ TAΣOΣ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ - ΣΥ2ΜΗ
KPEΣΠHΣ KΩNΣTANTINOΣ 07 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ
KOYΛOYMOYNΔPAΣ ΣΠYPOΣ
MΠONATAKH EΛENH
ΠAΠAΓEΩPΓIOY ΞANΘH
ΠEΠONHΣ XAPHΣ
T EXNOΛOΓIA
XAMΠHΛOMATHΣ BAΓΓEΛHΣ 08 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΙΚΡΟ-ΣΗΘ
Καινοτομίες για ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιμες
συνοικίες
εκδότης: Παναγιώτης Kοσμάς 26 Περί του Πειράματος του LHC στο CERN
deltiomh@provoli3.gr 44 Οι αιτίες ανάπτυξης και τα αποτελέσματα της αρμονικής
παραμόρφωσης της τάσης και του ρεύματος στο ηλε-
δημόσιες σχέσεις: Mαλάμω Bαρελά
κτρικό δίκτυο
υπεύθυνος διαφήμισης: Kώστας Σιδέρης

παραγωγοί διαφήμισης: Iωάννα Mπουρδανιώτη

Παναγιώτης Κυπριώτης Θ EMA
art director: Έφη Μαρκοπούλου 34 Ενεργειακή κατανάλωση και εκπομπές CO2
atelier@provoli3.gr
από την παραγωγή θέρμανσης χώρων και νερού στην Ελλάδα

φωτογραφίες: wikimedia.org, internet

E N HM E P Ω Σ H
54 Nομοθεσία - επαγγελματικός οδηγός

για τη διαφήμισή σας στο ΔEΛTIO

απευθυνθείτε στην
N EA T Ω N E Π I X E I P HΣ E Ω N
56 Eνημέρωση - τεχνικές πληροφορίες

ˆ¦¥—¥†š  από επιχειρήσεις

Χ. ΚΟΣΜΑ - Κ. ΖΑΜΠΑΡΑ - Κ. ΣΙΔΕΡΗΣ Ο.Ε.

εκδόσεις - διαφημίσεις

Μαραθώνος 20, 15343 Aγία Παρασκευή Παρακαλούνται οι αναγνώστες - μέλη του ΠΣΔM-H
τηλ.: 210 6008530, 210 6006917 για οποιαδήποτε αλλαγή στη διεύθυνση αποστολής του ΔEΛTIOY
να ενημερώνουν έγκαιρα τον Σύλλογο
fax: 210 6006981 στο τηλέφωνο: 2109212741, fax: 2109579009 ή e-mail: psdmh@otenet.gr
email: contact@provoli3.gr και τον εκδότη στο τηλέφωνο: 2106083256, fax: 2106006981
provoli3@otenet.gr ή e-mail: deltiomh@provoli3.gr.
Mε τον τρόπο αυτό το ΔEΛTIO του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων
www.provoli3.gr Mηχανολόγων Hλεκτρολόγων θα φθάνει πάντοτε στα χέρια τους.
Δ PA Σ T H P I O T H T E Σ
Επιστολή ΠΣΔΜ-Η για τους ανελκυστήρες
Με επιστολή που έστειλε στις 14/12/2010 το Δ.Σ. του
ΠΣΔΜ-Η προς τον υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυ-
ξης και Ανταγωνιστικότητας Μ. Χρυσοχοΐδη, τον ανα-
πληρωτή υπουργό Σ. Ξυνίδη και τον Γενικό Γραμματέα
Βιομηχανίας Αλ. Φούρλα, παραθέτει τις προτάσεις
του συλλόγου σχετικά με την τροποποίηση της ΚΥΑ
που αφορά την εγκατάσταση, συντήρηση, λειτουργία
και ασφάλεια των ανελκυστήρων.
Η επιστολή έχει ως εξής:
ΘΕΜΑ:
Τροποποίηση ΚΥΑ εγκατάστασης, συντήρη-
σης, λειτουργίας και ασφάλειας ανελκυστήρων
Αξιότιμοι κύριοι,
Εκπροσωπώντας τον κλάδο των αρμοδίων τεχνικών επιστη-
μόνων, Μηχανολόγων, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, σας
παραθέτουμε τις αρχικές προτάσεις μας επί του θέματος,
επιφυλασσόμενοι για περαιτέρω προτάσεις επί των ειδικών
θεμάτων. Βασική προτεραιότητά μας η ασφάλεια των χρη-
στών ανελκυστήρων.
1. Στο σύνολο του σχεδίου της ΚΥΑ οφείλουν να περιγράφο-
νται πέραν του διαχειριστή/εκπροσώπου/ιδιοκτήτη/ενοί-
κου, εγκαταστάτη και συντηρητή οπωσδήποτε και οι ρόλοι
μελετητή-επιβλέποντα.
2. Η εγκατάσταση ανελκυστήρα είναι μηχανολογική και ηλε-
κτρολογική εγκατάσταση με πολύπλοκα στοιχεία αυτοματι-
σμών. Βάσει του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου (βασι-
κός νόμος 6422/1934 περί όρων άσκησης επαγγέλματος
Μηχανολόγου-Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Ναυπηγού), η
εγκατάσταση εντάσσεται σαφώς στις μη απλές εγκαταστά-
σεις. Ως εκ τούτου αποτελεί αποκλειστικά δικαίωμα Μηχα-
νολόγου, Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ως προς τη μελέτη και
επίβλεψη και με δικαίωμα ως προς εγκατάσταση και συντή-
ρηση.
3. Στο σύνολο του σχεδίου της ΚΥΑ αναφέρονται οι όροι
μηχανολογικό και ηλεκτρολογικό σχέδιο. Ένα μηχανολογικό
και ένα ηλεκτρολογικό σχέδιο δεν μπορεί να υπάρχει από
Ο ΠΣΔΜ-Η για την αδειόδοτηση τεχνικών επαγγελμάτων
Με επιστολή του προς τον υπουργό Περιφερειακής
Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μ. Χρυσοχοϊδη,
τον αναπληρωτή υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης
& Ανταγωνιστικότητας Σ. Ξυνίδη και τον Γενικό Γραμ-
ματέα Βιομηχανίας Αλ. Φούρλα στις 27/12/2010 ο
ΠΣΔΜ-Η διαμαρτύρεται για την αντιμετώπισή του
από το ΥΠΑΝΑ στο θέμα της διαβούλευσης.
Συγκεκριμένα η επιστολή του έχει ως εξής:
ΘΕΜΑ: Σχέδιο Νόμου απλοποίηση αδειοδό-
4 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
μόνο του, είναι συνοδευτικό της μελέτης και δεν μπορεί
από μόνο του να την υποκαταστήσει. Η ηλεκτρολογική και
η μηχανολογική μελέτη είναι απαραίτητη σε κάθε ηλεκτρο-
μηχανολογική εγκατάσταση πόσο μάλλον σε αυτή του ανελ-
κυστήρα η οποία είναι μη απλή ηλεκτρομηχανολογική εγκα-
τάσταση.
4. Μεταφέροντας την εμπειρία των μελών μας, σας γνωρί-
ζουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, η μελέτη ανελκυ-
στήρα η οποία υποβάλλεται και εγκρίνεται για την έκδοση
της Οικοδομικής Άδειας από την αρμόδια Πολεοδομία, είναι
διαφορετική από την μελέτη ανελκυστήρα που υποβάλλεται
στην αρμόδια Διεύθυνση Ανάπτυξης, στην φάση της αδειο-
δότησης του εγκατεστημένου ανελκυστήρα. Το αποτέλε-
σμα είναι, ότι για τον ίδιο ανελκυστήρα υπάρχουν δύο δια-
φορετικές εγκεκριμένες μελέτες. Οι Διευθύνσεις Ανάπτυξης
θα πρέπει να απαιτούν για την αδειοδότηση των ανελκυ-
στήρων την υποβολή και της εγκεκριμένης από την Πολεο-
δομία μελέτη και να διαπιστώνουν ότι ταυτίζονται.
5. Σχετικά με τους χρόνους συντήρησης αυτοί οφείλουν να
καθορίζονται με κριτήρια την συχνότητα χρήσης και βέβαια
τον θεωρητικό πληθυσμό των κτιρίων και των χρηστών
ανελκυστήρων. Ειδικά για μονοκατοικίες θα μπορούσε να
υπάρξει μεγαλύτερο εύρος χρόνου.
6. Σχετικά με τα συνεργεία συντήρησης θα πρέπει σε κάθε
περίπτωση να ελέγχεται η επάρκειά τους και η παρουσία
του υπευθύνου συντηρητή κάθε συνεργείου.
7. Σχετικά με την λειτουργία αμφίδρομης επικοινωνίας του
θαλάμου του ανελκυστήρα με υπηρεσία άμεσης βοήθειας,
αυτή η Υπηρεσία θα πρέπει να είναι αποκλειστικά η Πυρο-
σβεστική Υπηρεσία η οποία οφείλει να οργανωθεί αντίστοι-
χα. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιβληθεί «συνδρο-
μή» στα κτίρια για την επικοινωνία με άλλες υπηρεσίες.
Αντιλαμβανόμενοι τον θεσμικό μας ρόλο βρισκόμαστε στη
διάθεση σας για περαιτέρω διευκρινήσεις γενικότερα στο
θέμα ανελκυστήρων και για τον σκοπό αυτό αιτούμεθα από
κοινού συνάντηση εργασίας το συντομότερο δυνατόν.
Με εκτίμηση,
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Θόδωρος Παπαδόπουλος
Ο Γενικός Γραμματέας Τάσος Ευσταθίου
τησης τεχνικών επαγγελματικών δραστηριο-
τήτων, μεταποιητικών δραστηριοτήτων κλπ.
Αξιότιμοι κύριοι,
Είμαστε στη δυσάρεστη θέση για μία ακόμη φορά να δια-
μαρτυρηθούμε για την αντιμετώπιση που επιφύλαξε το
ΥΠΑΝΑ στους θεσμικούς εκπροσώπους των επαγγελματι-
κών φορέων, καλώντας τους να υποβάλλουν προτάσεις,
για τέσσερα στην ουσία νομοσχέδια, στην τελική φάση της
διαβούλευσης και σε ασφυκτικά χρονικά πλαίσια. Χαρα-
κτηριστικά αναφέρουμε το παράδειγμα της αδειοδότησης και στο άρθρο 12 παράγραφος 2 του προτεινόμενου
των τεχνικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων, που ενώ νόμου να μη προβλέπεται η συναρμοδιότητα του υπουρ-
στα πλαίσια επιτροπής εμπειρογνωμόνων συζητήθηκαν τα γείου παιδείας.
περιεχόμενα των ΠΔ, που προβλέπονται στο νομοσχέδιο,
Παρατηρήσεις στο ‘ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ
το ίδιο το νομοσχέδιο – πλαίσιο κρατήθηκε σαν επτασφρά-
ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ’
γιστο μυστικό μέχρι την παρουσίασή του στο Υπουργικό
Κάθε ρύθμιση για την εγκατάσταση και λειτουργία μετα-
Συμβούλιο.
ποιητικής δραστηριότητας πρέπει να έχει σαν βασικές
Ο ΠΣΔΜΗ εκφράζοντας τις απόψεις των 35000 μελών
προτεραιότητες την προστασία του περιβάλλοντος, την
του, Διπλωματούχων Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Μηχα-
προστασία της δημόσιας υγείας και την ασφάλεια πολι-
νικών και συναφών ειδικοτήτων έχει κατά το παρελθόν
τών και εργαζομένων. Όλα τα παραπάνω εξασφαλίζονται
συνεισφέρει ουσιαστικά στη διαμόρφωση νομοσχεδίων,
με την εφαρμογή κανονιστικών διατάξεων, κανονισμών και
ΠΔ και ΥΑ τεχνικού αντικειμένου, με τη συμμετοχή του στη
τεχνικών οδηγιών και αποτυπώνονται σε μια σειρά μελε-
φάση της διαμόρφωσης των προτάσεων. Το ίδιο κάνει και
τών, οι οποίες πρέπει να εφαρμοστούν στο στάδιο κατα-
σήμερα όπου και όταν του ζητήθηκε.
σκευής.
Η τακτική της συμμετοχής των φορέων μόνο στο τελικό
Η, ορθή κατά τη γνώμη μας, προσπάθεια απλοποίησης
στάδιο της διαβούλευσης μας βρίσκει ριζικά αντίθετους.
των διαδικασιών αδειοδότησης για την εγκατάσταση ή τη
Σε συνδυασμό με την άρνηση της πολιτικής ηγεσίας για
λειτουργία μιας μονάδας γίνεται μέσω της παράκαμψης ή
άμεσο διάλογο επί των αρχών που θα διέπουν τα νομοθε-
χρονικής μετάθεσης ελέγχων και εγκρίσεων. Καθίσταται
τήματα μας κάνουν να είμαστε επιφυλακτικοί για τις πραγ-
έτσι απόλυτα επιβεβλημένη η ύπαρξη άρτιων μελετών, η
ματικές διαθέσεις ουσιαστικού διαλόγου.
εφαρμογή των οποίων δεσμεύει αδειοδοτούμενους και
Επιθυμώντας όμως να συμβάλλουμε στην διαμόρφωση
αδειοδοτούσα αρχή. Το περιεχόμενο των μελετών θα
των τελικών ρυθμίσεων σας αποστέλλουμε τις βασικές
προσδιορισθεί στις ΥΑ που προβλέπονται, αλλά η ύπαρξή
παρατηρήσεις μας, επισημαίνοντας ότι η ουσία των ρυθ-
τους πρέπει να αποτυπώνεται στο νομοσχέδιο.
μίσεων, αλλά και η επιτυχία των στόχων που τίθενται, θα
κριθούν στο περιεχόμενο των ΠΔ και ΥΑ, στη διαμόρφωση
Προτείνουμε όπου στο νομοσχέδιο αναφέρεται ‘απαραίτη-
των οποίων ελπίζουμε να μας επιφυλάξετε ενεργό συμμε-
τα δικαιολογητικά’ να αντικατασταθεί με ‘απαραίτητες
τοχή.
μελέτες και δικαιολογητικά’.
Παρατηρήσεις στο ‘ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ Επίσης στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του
ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ’ άρθρου 17 να προστεθεί «….μαζί με τις τροποποιήσεις
Στις διατάξεις του προτεινόμενου νόμου δεν εμφανίζεται των μελετών που έχουν υποβληθεί.»
πουθενά η έννοια της επίβλεψης της υλοποίησης μελέτης
μηχανολογικής ή ηλεκτρικής εγκατάστασης, η οποία προ- Αξιότιμοι κύριοι,
βλέπεται από την κείμενη νομοθεσία. Η αναγκαιότητα της Θα πρέπει πιστεύουμε να ενστερνιστούμε όλοι, πολιτική
επίβλεψης, απαιτητή την περίοδο που οι εγκαταστάσεις ηγεσία και κοινωνία, ότι ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός μιας
ήταν σαφώς λιγότερο πολύπλοκες, εξακολουθεί να είναι σειράς νομοθετημάτων που ρυθμίζουν την αδειοδότηση
επιβεβλημένη. επαγγελμάτων και δραστηριοτήτων δεν μπορεί να γίνει με
Προτείνουμε την προσθήκη εδαφίου στο άρθρο 3, παρά- εκπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών,
γραφος 1 ως εξής: στην ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, στην υψη-
«Οι ανωτέρω εργασίες, εκτελούνται με την επίβλεψη του λού επιπέδου τεχνική και επιστημονική κατάρτιση των
έχοντος την αρμοδιότητα επίβλεψης της εφαρμογής της εμπλεκόμενων επαγγελματιών, στην προστασία του περι-
μελέτης ή της εκτέλεσης της εγκατάστασης ή της συντή- βάλλοντος, στην προστασία πολιτών και εργαζομένων.
ρησης και λειτουργίας της.» Στα πλαίσια αυτής της βασικής αρχής είμαστε στη διάθε-
Το Υπουργείο Παιδείας δεν είναι αρμόδιο για την θέσπιση σή σας να συνεισφέρουμε και στο στάδιο της διαμόρφω-
Τεχνικών Κανονισμών για την κατασκευή κάποιου τεχνικού σης των ΠΔ και ΥΑ, τα οποία θα κρίνουν στην ουσία την
Έργου. Για το σκοπό αυτό αρμόδια είναι τα λεγόμενα επιτυχία των προσπαθειών σας.
παραγωγικά Υπουργεία (ΥΠΑΝΑ, Υποδομών, ΥΠΕΚΑ κλπ).
Τα προγράμματα σπουδών των Σχολών που η λειτουργία Με εκτίμηση,
τους εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας δεν περιλαμ- Για το Δ.Σ.
βάνουν τη διδασκαλία Τεχνικών Κανονισμών ή Τεχνικών Ο Πρόεδρος Θόδωρος Παπαδόπουλος
Προτύπων. Στις Σχολές αυτές διδάσκονται οι γενικές επι- Ο Γενικός Γραμματέας Τάσος Ευσταθίου
στημονικές ή τεχνικές αρχές, σύμφωνα με τις οποίες μπο-
ρούν να συνταχθούν, να κατανοηθούν ή να εφαρμοστούν
οι Κανονισμοί ή τα Πρότυπα αυτά. Η αρμοδιότητα θέσπι-
σης κανόνων για τα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα δεν είναι
του Υπουργείου παιδείας, αλλά των παραγωγικών υπουρ-
γείων.

Προτείνουμε στα ΠΔ και τις ΥΑ που προβλέπονται στο

άρθρο 3 παράγραφος 2, στο άρθρο 4 παράγραφοι 2 και 4

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 5

Δ PA Σ T H P I O T H T E Σ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

Θέμα: ΠΕΡΑΙΩΣΗ
Μας ……. περαίωσαν
Βιώνουμε καθημερινά μία απίστευτη οικονομική δυσπραγία, μία πρωτοφανή για τον τόπο μας ύφεση, καθη-
μερινό κλείσιμο μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καλπά-ζουσα ανεργία και όλα αυτά χωρίς καμία
προοπτική ανάπτυξης, στην αρχή μίας διαδρο-μής ομηρίας χωρίς να προσδιορίζεται το τέρμα της. Έχουμε
ήδη φορτωθεί δυσβάσταχτα φορτία ασφαλιστικών και φορολογικών νόμων. Ως μηχανικοί αυτής της χώρας
αντιμετω-πίζουμε έλλειψη αντικειμένου με την κατακόρυφη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας και
γενικότερα παραγωγής τεχνικού έργου, αλλά και με την εξαφάνιση κάθε μεταποιητι-κής, τεχνολογικής και
γενικά αναπτυξιακής δραστηριότητας.
Μέσα σε αυτή την ζοφερή πραγματικότητα, στα όρια της ανέχειας και χωρίς απολύ-τως καμία αισιόδοξη
πρόβλεψη, η Κυβέρνηση ακολουθώντας την πρακτική και των προηγούμενων Κυβερνήσεων, επέλεξε την
περαίωση για να μας … περαιώσει οριστικά.
Η αγανάκτηση ξεχειλίζει καθώς για ακόμα μία φορά μία Κυβέρνηση επιλέγει άδικο, ισοπεδωτικό και χωρίς
καμία κοινωνική ευαισθησία τρόπο για να καλύψει ελλείμματα από σπατάλες και σκανδαλώδεις κακοδιαχειρί-
σεις. Με στυγνό φοροεισπρακτικό τρόπο βάζει στην ίδια μοίρα τους συνεπείς φορολογούμενους με τους
φοροφυγάδες, ζητώντας από τους πρώτους με τρόπο μη ηθικό και με έμμεσο εκφοβισμό να πληρώσουν το
μάρμαρο. Επιπλέον επιβραβεύει για μία ακόμη φορά τους δεύτερους καθώς τους δίνει το δικαίωμα να
«καθαρίσουν» πληρώνοντας επί δηλωθέντος εισοδήματος σίγουρα κατά πολύ μικρό-τερο, λόγω φοροδιαφυ-
γής, από το πραγματικό.
Ειδικότερα για τους Μηχανικούς ελεύθερους επαγγελματίες η αδικία γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, καθώς
αυτοί ούτως η άλλως δηλώνουν το σύνολο των αμοιβών τους ως κα-τώτατο θεσμοθετημένο όριο, με την
ηλεκτρονική διαμεσολάβηση του ΤΕΕ και μάλιστα πολλές φορές οι αμοιβές αυτές που εισπράττονται, «υπο-
λείπονται κατά πολύ», αυτών που τελικά δηλώνονται. Συνυπολογίζοντας και το γεγονός ότι πολλές από τις
λειτουργικές τους δαπάνες δεν αναγνωρίζονται, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι καταβάλλουν φόρο μεγαλύτερο
αυτού που αντιστοιχεί στα πραγματικά τους εισοδήματα.
Σχετικά με τους μισθωτούς μηχανικούς που δηλώνονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες μέσω δελτίων παρο-
χής υπηρεσιών, αυτοί είναι κατά κανόνα νέοι και οι πλέον χαμη-λόμισθοι. Αυτή η ευαίσθητη κοινωνική
ομάδα επιστημόνων επαγγελματιών λειτουργεί με τον τρόπο αυτό με την ανοχή της Πολιτείας, συνήθως
χωρίς συμβάσεις και ασφαλιστικές καλύψεις.
Ως τεχνικοί επιστήμονες της ανάπτυξης και της παραγωγής που τόσο λείπει από τον τόπο μας, ζητούμε από
την Κυβέρνηση επιτέλους να θεσμοθετήσει διαδικασίες και κλίμα ανάπτυξης και νέων θέσεων εργασίας και
όχι να προσθέτει φορολογικά βάρη στις πλάτες μας.
Ως Συνδικαλιστική Συνεργασία Μηχανολόγων, Ηλεκτρολόγων (ΣΥ2ΜΗ) καλούμε το ΤΕΕ, τους Κλαδικούς και
Εργασιακούς Συλλόγους και όλους ανεξαιρέτως τους μηχανι-κούς, συντονισμένα και μαχητικά να αντιστα-
θούμε.

ΠΕΡΑΙΩΣΤΕ … ΜΕ ΤΟΥΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ

Ενημερωθείτε, πείτε τη γνώμη σας ή επικοινωνήστε μαζί μας για τα κρίσιμα θέματα του επαγγέλματος και
του ΠΣΔΜΗ, μέσα από το blog της ΣΥ2ΜΗ
http://sy2mh.wordpress.com

6 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ – ΤΕΕ – ΕΕΤΕΜ: Ο ΘΙΑΣΟΣ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ
Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε πρό-
σφατα ότι τα «περιβόητα» ΠΔ για τα
επαγγελματικά «δικαιώματα» αποφοίτων
σε 23 ειδικότητες ΤΕΙ και 2 ειδικότητες
Πανεπιστημίων «εστάλησαν υπογεγραμ-
μένα στη Γενική Γραμματεία της κυβέρ-
νησης, για να προωθηθούν στο Συμβού-
λιο της Επικρατείας για τον απαραίτητο
νομικό έλεγχο».
Ακόμα και η ορολογία που χρησιμοποιεί-
ται στα Προεδρικά Διατάγματα είναι
τέτοια που παραπέμπει στην πολιτική
της ΕΕ, στην πολιτική διάλυσης των πτυ-
χίων και στο κυνήγι δεξιοτήτων και
«προσόντων». Ο όρος που χρησιμοποιεί-
ται στα διατάγματα είναι «δικαίωμα πρό-
σβασης σε επαγγελματικές δραστηριό-
τητες βάσει προσόντων». Δηλαδή, ούτε
κουβέντα δεν υπάρχει για δικαιώματα,
ούτε κουβέντα για πτυχία που θα κατο-
χυρώνουν συγκεκριμένα δικαιώματα,
αλλά αντ' αυτού γίνεται λόγος για τα
«προσόντα» των «πτυχιούχων», που
παραπέμπει σε εξατομικευμένη επαγγελ-
ματική διαπραγμάτευση για τον κάθε
πτυχιούχο και ατομικό κυνήγι δεξιοτή-
των.
Τα συγκεκριμένα ΠΔ τα έχουν τάξει εδώ
και χρόνια και, στην ουσία, δεν αφορούν
επαγγελματικά δικαιώματα, αλλά περι-
γραφές προσόντων και δυνατότητα πρό-
σβασης στο επάγγελμα. Γύρω από τα ΠΔ
υπήρχε μια ολόκληρη αποπροσανατολι-
στική διαμάχη, ανάμεσα σε ΤΕΙ και Πανε-
πιστήμια με τις ίδιες ειδικότητες. Έξω
από την «κόντρα», όμως, ήταν η ουσία
του θέματος, το γεγονός δηλαδή ότι τα
επαγγελματικά δικαιώματα, εδώ και χρό-
νια, δεν κατοχυρώνονται με το πτυχίο.
Σημειώνουμε, δε, ότι με την ενσωμάτω-
ση της οδηγίας 36/05 επαγγελματικά
«δικαιώματα», δηλαδή δυνατότητα
«πρόσβασης» στο επάγγελμα, έχουν και
οι απόφοιτοι των κολεγίων. Στην πραγ-
ματικότητα, οι απόφοιτοι των ΤΕΙ θα
είναι σε χειρότερη μοίρα από το σημερι-
νό καθεστώς τους, καθώς ακόμα και
αυτά τα «προσόντα» και τα «δικαιώματα
πρόσβασης» θα τα απολαμβάνουν κατό-
πιν επιτυχούς περάτωσης της διαδικα-
σίας πιστοποίησης (με εξετάσεις) σε ένα
«διευρυμένο ΤΕΕ».
Δηλαδή, με τις αναδιαρθρώσεις που
προωθεί η κυβέρνηση (νόμος - πλαίσιο
για την Ανώτατη Εκπαίδευση, Εθνικό
Πλαίσιο Προσόντων) αποσυνδέεται πλή-
ρως το πτυχίο απ' το επάγγελμα. Πρακτι-
κά, οι πτυχιούχοι Πανεπιστημίων, ΤΕΙ,
κολεγίων θα περνάνε από πολλαπλές
πιστοποιήσεις, χωρίς να εξασφαλίζουν
τη σταθερότητα της εργασίας τους.
Μπροστά στην κατάσταση που διαμορ-
φώνεται, τα ΠΔ δεν είναι τίποτα άλλο
από στάχτη στα μάτια των αποφοίτων
(π.χ. πρόσβαση στο Δημόσιο το οποίο δε
θα προσλαμβάνει...), αφού αλλάζει όλο
το γενικό πλαίσιο.
Απέναντι σε αυτή την επικίνδυνη εξέλι-
ξη-συνέχιση μιας ήδη δρομολογημένης
πορείας, οι ηγεσίες ΤΕΕ και ΕΕΤΕΜ συνε-
χίζουν τον ρόλο του ενεργού στυλοβάτη
αυτής της πολιτικής. Η δεύτερη, μέσα
από το συνέδριό της πρόσφατα, «διεκδι-
κεί» το να γίνει κι αυτή επιμελητήριο, να
αναλάβει αυτή το να χορηγεί τη «γενική
επαγγελματική άδεια» και όχι το ΤΕΕ. Πιέ-
ζει για την απαρέγκλιτη εφαρμογή των
οδηγιών και «εγκαλεί» την κυβέρνηση ότι
δεν τις εφαρμόζει πιστά. Αδικεί όμως,
την ηγεσία του ΤΕΕ, γιατί η τελευταία
κάνει ό,τι μπορεί για να ικανοποιήσει την
«απαίτησή» της: στη συνεδρίαση της
Αντιπροσωπείας, της 11-12/12, το σώμα
υπερψήφισε πρόταση της ΠΑΣΚ που
ζητά την απόσυρση των ΠΔ επειδή
…παραβιάζουν την οδηγία 2005/36
(ακριβώς ό,τι λέει και η ηγεσία της
ΕΕΤΕΜ, δηλαδή) και – το κυριότερο –
αποδέχθηκε την εισήγηση της Δ.Ε. για
την ίδρυση ενός φορέα πιστοποίησης
όλων των τεχνικών επαγγελμάτων, στον
οποίο θα τηρούνται τα μητρώα διαβαθ-
μισμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων
(ΜΕΚ, Μητρώα Μελετητών κλπ.) και,
επίσης, θα πιστοποιείται η επάρκεια – με
εξετάσεις – για την πρόσβαση σε συγκε-
κριμένες δραστηριότητες – δηλαδή ακρι-
βώς το ίδιο που προτείνει και η ΕΕΤΕΜ,
μόνο που αυτή θέλει το φορέα αυτό
«ανεξάρτητο» με την «ισότιμη συμμετο-
χή» φορέων όπως η ίδια, το ΤΕΕ και
άλλοι. Μιλάμε για τέτοια σκληρή αντιπα-
ράθεση, δηλαδή…
Στον αντίποδα, η «Πανεπιστημονική» και
στο χώρο των διπλωματούχων ΑΕΙ και
στο χώρο των πτυχιούχων ΤΕΙ υποστηρί-
ζει παντού την ενιαία θέση της συνολι-
κής καταδίκης της πολιτικής της ΕΕ, της
απειθαρχίας και της ανυπακοής σε
αυτήν, ως προϋπόθεση για να αναζητη-
θούν φιλολαϊκές λύσεις. Στην Αντιπρο-
σωπεία προτείναμε την υιοθέτηση ενός
ψηφίσματος που θα έθετε ως βασική
διεκδίκηση την κατάργηση όλου του
νομοθετικού πλαισίου που ενσωματώνει
τις κοινοτικές Οδηγίες στην εθνική νομο-
θεσία, δίπλα στο αυτονόητο αίτημα της
απόσυρσης των ΠΔ για τα ΤΕΙ. Συγχρό-
νως, καταψηφίσαμε την πρόταση – λαι-
μητόμο για το φορέα πιστοποίησης που
το μόνο που θα καταφέρει είναι να συμ-
βάλλει στην ακόμα μεγαλύτερη μείωση
της τιμής της εργατικής δύναμης των
εργαζόμενων μηχανικών και τεχνικών
μέσω της διαμόρφωσης μιας στρατιάς
«μη πιστοποιημένων» που θα πιέζουν
προς τα κάτω μισθούς και δικαιώματα,
καθώς και στην ακόμα πιο γρήγορη
συγκέντρωση και συγκεντροποίηση της
παραγωγής και του κεφαλαίου, στον
ακόμα πιο βίαιο εκτοπισμό των αυταπα-
σχολούμενων και μικρών επαγγελματιών
από τους μονοπωλιακούς ομίλους. Η
θέση μας για Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευ-
ση, χωρίς διαχωρισμό ΑΕΙ και ΤΕΙ, χωρίς
επικαλύψεις με ένα δίπλωμα 5ετούς
διάρκειας ανά βασική ειδικότητα, μονα-
δικό προσόν για την πρόσβαση στο
επάγγελμα είναι η μόνη λύση που απα-
ντά θετικά στα κοινά συμφέροντα όλων
των εργαζόμενων μηχανικών και τεχνι-
κών. Θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις
– και το επόμενο διάστημα, όπως όλον
αυτό τον καιρό – στον αγώνα για τη δια-
μόρφωση των πολιτικών όρων υλοποίη-
σης αυτής της πρότασης, την ανατροπή
της πολιτικής του ευρωμονόδρομου και
της εξουσίας των μονοπωλίων, της απο-
δέσμευσης από την ΕΕ και τις άλλες
δεσμεύσεις της χώρας.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 7
T EXNOΛOΓIA
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ
ΜΙΚΡΟ-ΣΗΘ
Καινοτομίες για ενεργειακά αποδοτικές
και βιώσιμες συνοικίες
Γ. Βουρλιωτάκης (1),
Δ. Γιαννόπουλος,
Μ. Σταματιάδου
και Μ. Φούντη
Εργαστήριο Ετερογενών Μειγμάτων & Συστημά-
των Καύσης, Τομέας Θερμότητας, Σχολή Μηχα-
νολόγων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτε-
χνείο (1) gvou@central.ntua.gr
8 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Η παρούσα εργασία παρουσιάζει ένα
καινοτόμο σχήμα (θερμικό δίκτυο) για
την παραγωγή και διαχείριση ενέργει-
ας σε ανακαινισμένες ή/και νεόδμη-
τες, ενεργειακά αποδοτικές και οικο-
νομικά βιώσιμες συνοικίες. Το σχήμα
αυτό αποτελεί την κεντρική ιδέα του
ερευνητικού προγράμματος FC-DIS-
TRICT, New μ-CHP network technolo-
gies for energy efficient and sustain-
able districts (συν-χρηματοδοτούμενο
από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαί-
σια του FP7-NMP) του οποίου ο ερευ-
νητικός συντονισμός έχει ανατεθεί
στο Εργαστήριο Ετερογενών Μειγμά-
των και Συστημάτων Καύσης του
ΕΜΠ (ΕΜΠ-ΕΜΣΚ).
Το σύστημα της κεντρικής παραγω-
γής ενέργειας και η μεταφορά αυτής
μέσω του εθνικού δικτύου ηλεκτρο-
δότησης είναι αναποτελεσματικό,
καθώς το 40 – 70% της πρωτογενούς
ενέργειας χάνεται σε απώλειες. Η ανά
κτίριο παραγωγή θερμότητας, με
χρήση λεβήτων αερίου, προσφέρει
αποδόσεις περίπου 85%. Ο συνδυα-
σμός των παραπάνω καταλήγει σε
συνολική ενεργειακή αποδοτικότητα
της τάξης του 35%.
Το προτεινόμενο σχήμα για ενεργεια-
κά αυτόνομες συνοικίες, βασίζεται
στην αποκεντρωμένη παραγωγή ηλε-
κτρισμού και θερμότητας και την
χρήση βελτιστοποιημένων συστημά-
των αποθήκευσης και διαχείρισης
θερμικής ενέργειας, τόσο σε επίπεδο
κτιρίου όσο και σε επίπεδο συνοικίας.
Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται δίκτυο
από μικρές μονάδες συμπαραγωγής
ηλεκτρισμού και θερμότητας (μικρό-
ΣΗΘ) βασισμένες στην τεχνολογία
κυψελών καυσίμων στερεών οξειδίων
(Solid Oxide Fuel Cells – SOFCs). Η
τοπικά παραγόμενη ενέργεια (θερμική
και ηλεκτρική) κατανέμεται μεταξύ
των διασυνδεδεμένων κτιρίων ανάλο-
γα με την επιλεγείσα κατάσταση λει-
τουργίας (π.χ. θερμική ή ηλεκτρική
αυτονομία, ελαχιστοποίηση καταναλι-
σκόμενης ισχύος ή ενέργειας, μεγι-
στοποίηση αποδιδόμενης στο ή ελαχι-
στοποίηση εισαγόμενης από το
δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας/ισχύος).
Για την κατανομή της θερμικής ενέρ-
γειας προτείνεται ένα προηγμένο
σύστημα σωληνώσεων μονωμένων
με καινοτόμα υλικά, διαχειριζόμενο
από κεντρικό σύστημα καταγραφής
ελέγχου και ρύθμισης σε πραγματικό
χρόνο λειτουργίας. Επιπλέον, το κάθε
κτίριο διαθέτει μια σειρά από ενεργη-
τικά και παθητικά συστήματα διαχείρι-
σης και αποθήκευσης θερμικής ενέρ-
γειας (προηγμένα συστήματα εξωτε-
ρικής θερμομόνωσης και δομικά στοι-
χεία με υλικά αλλαγής φάσης) με την
χρήση των οποίων εξομαλύνονται τα
προφίλ ζήτησης ανάλογα με τον
συνολικό στόχο της συνοικίας. Στα
πλαίσια της εργασίας πραγματοποιή-
θηκε μελέτη περίπτωσης όπου η προ-
τεινόμενη διάταξη μικρο-ΣΗΘ) επιφέ-
ρει μείωση στη συνολική ενεργειακή
κατανάλωση ως και 55%, για συνοι-
κίες/περιοχές μέχρι και περίπου 100
κτίσματα.
Στα πλαίσια του παραπάνω ερευνητι-
κού προγράμματος, θα πραγματοποι-
ηθεί επίδειξη της μονάδας μικρο-ΣΗΘ
σε πιλοτική εγκατάσταση, εξοπλισμέ-
νη με συστήματα αποθήκευσης θερμι-
κής ενέργειας. Η εγκατάσταση βρίσκε-
ται στην Ελλάδα, στις εγκαταστάσεις
της KNAUF ΓΥΨΟΠΟΙΪΑ ABEE, στην
Αμφιλοχία. Στην συνέχεια, σε επίπεδο
συνοικίας πλέον, θα πραγματοποιηθεί
επίδειξη του ολοκληρωμένου συστή-
ματος σε τμήμα του κτηριακού
συγκροτήματος του Πανεπιστημίου
της Βαρσοβίας στην Πολωνία.
Αποκεντρωμένη ΣΗΘ
Το υψηλό κόστος ενέργειας που
καλείται να επωμιστεί ο τελικός χρή-
στης, μπορεί εν μέρει να αποδοθεί
στο γεγονός ότι τα κεντρικά συστήμα-
τα παραγωγής ενέργειας, τα οποία
λειτουργούν συνήθως με ορυκτά καύ-
σιμα και έχουν σχετικά χαμηλό βαθμό
απόδοσης, απαιτούν μεγάλες επενδύ-
σεις για τα δίκτυα μεταφοράς και δια-
νομής. Επίσης, η καύση ορυκτών καυ-
σίμων μπορεί να οδηγήσει στην αυξα-
νόμενη εκπομπή των αερίων του θερ-
μοκηπίου (green house gases - GHGs)
και των επιβλαβών ρύπων, οι οποίοι
συσχετίζονται άμεσα με την παγκό-
σμια κλιματική αλλαγή και τις αντί-
στοιχες επιπτώσεις στην υγεία του
ανθρώπου (π.χ. Kaundinya et al.,
2009). Η χρήση αποδοτικών, βιώσι-
μων και φιλικών προς το περιβάλλον
τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας,
με χρήση προηγμένων, καθαρών
ή/και εναλλακτικών καύσιμών, μπορεί
να βελτιώσει την παραπάνω εικόνα.
Τα συστήματα μικρό-ΣΗΘ, δύνανται
να παράγουν ηλεκτρισμό και θερμό-
τητα σε συγκεκριμένες αναλογίες
μεταξύ τους, και παρέχουν την δυνα-
τότητα για μείωση των εκπομπών
ανθρακούχων ενώσεων, αλλά και για
μείωση του συνολικού κόστους,
καθώς η παραγωγή γίνεται σε τοπικό
επίπεδο και αποφεύγεται η χρήση του
κεντρικού δικτύου μεταφοράς ενέρ-
γειας. Τα μεγάλα πλεονεκτήματα της
αποκεντρωμένης παραγωγής είναι η
αποφυγή των απωλειών μεταφοράς
και διανομής των μεγάλων δικτύων,
το μικρότερο κόστος εγκατάστασης
των μονάδων παραγωγής, η δυνατό-
τητα για τοπική ρύθμιση της τάσης,
καθώς επίσης και η δυνατότητα για
προσθήκη νέων μικρών μονάδων για
την κάλυψη των αιχμών. Στο Σχήμα 1
παρουσιάζονται σχηματικά τα πλεονε-
κτήματα της αποκεντρωμένης παρα-
γωγής.
Σχήμα 1. Πλεονεκτήματα της αποκεντρωμένης
ΣΗΘ (FC-District project, 2010).
Το μερίδιο της αποκεντρωμένης
παραγωγής ενέργειας διαρκώς μεγα-
λώνει. Λαμβάνοντας υπ’ όψη τα πλεο-
νεκτήματα που αυτή προσφέρει, οι
προβλέψεις κάνουν λόγο για περεταί-
ρω αύξηση τα προσεχή χρόνια
(CoOSPP, 2005). Η υιοθέτηση των
δομών της αποκεντρωμένης παραγω-
γής εκτιμάται ότι μπορεί να αποφέρει
συνολικά παγκόσμια αποταμίευση
έως και 2.7 τρισεκατομμύρια δολάρια
(τιμές 2005) μέχρι το 2030 (π.χ.
Kaundinya et al., 2009). Η μεγάλη
διείσδυση των αποκεντρωμένων
συστημάτων οφείλεται στη σημαντική
βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικό-
τητας που απορρέει από την συμπα-
ραγωγή της θερμότητας και της ηλε-
κτρικής ενέργειας για την ικανοποίηση
των αντίστοιχων ενεργειακών φορ-
τίων (Hawkes et al., 2009). Το παρά-
δειγμα της Δανίας αξίζει να αναφερθεί
εδώ. Το 2007, περισσότερο από το
80% της συνολικής τηλεθέρμανσης
στην επικράτεια της Δανίας προερχό-
ταν από μονάδες ΣΗΘ, οδηγώντας με
τον τρόπο αυτό σε 30% εξοικονόμη-
ση καύσιμου. Επιπλέον, η υπηρεσία
της τηλεθέρμανσης πωλείται σε μια
τιμή που αντιστοιχεί απ’ ευθείας στο
κόστος, οδηγώντας έτσι την πλειοψη-
φία των καταναλωτών να πληρώνει
λιγότερα χρήματα για θέρμανση σχε-
τικά με το κόστος κτήσης και χρήσης
του λέβητά πετρελαίου/φυσικού αερί-
ου (ENS, 2009). Άλλο ένα χαρακτηρι-
στικό παράδειγμα αποτελεί η περί-
πτωση της Πολωνίας, όπου συνολικά
το 70% των θερμικών αναγκών των
Πολωνικών πόλεων καλύπτονται με
αυτό τον τρόπο (CP, 2006).
Πέραν όμως των κεντρικών συστημά-
των τηλεθέρμανσης, υπάρχουν ενδεί-
ξεις για οικονομικά βιώσιμες και ενερ-
γειακά αποδοτικές εφαρμογές και σε
μικρότερη κλίμακα. Χαρακτηριστικά
αναφέρεται μια μελέτη του 2006
(Nystedt et al., 2006), η οποία εξέτα-
σε την δυνατότητα μιας κοινότητας
κτιρίων σε μια μικρή φινλανδική πόλη,
να καταστεί θερμικά ανεξάρτητη με
τη χρησιμοποίηση εγκαταστάσεων
μικρο-ΣΗΘ, ερευνώντας παράλληλα
τις συνέπειες ενός τέτοιου συστήμα-
τος στην συνολική κατανάλωση ενέρ-
γειας. Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι η
ανταλλαγή/εμπορία θερμότητας μετα-
ξύ των κτιρίων θα μπορούσε να είναι
ένας λειτουργικός τρόπος για να ανα-
πτυχθούν τα αποκεντρωμένα ενεργει-
ακά συστήματα. Επιπλέον, υπάρχει
ένα σημαντικό πλεονέκτημα, όταν
συνδέονται, μέσω ενός δικτύου θέρ-
μανσης, κτίρια, με προφίλ θερμικής
κατανάλωσης διαφορετικά στη μορφή
ή/και το συγχρονισμό.
Τεχνολογίες μικρο-ΣΗΘ – Οι κυψέλες
καυσίμου στερεών οξειδίων
Η σχετική οδηγία της Ε.Ε. για την
συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερ-
μότητας, καθορίζει την μικρο-ΣΗΘ ως
«μια μονάδα ΣΗΘ με μέγιστη ικανότη-
τα κάτω από 50 kWel». Εντούτοις,
ένας περιορισμός στα 15 kWel ταιριά-
ζει καλύτερα για μικρές οικιακές
εφαρμογές και επιχειρήσεις (π.χ.
Pehnt et al., 2006, Onovwiona and
Ugursal, 2006). Αρκετές τεχνολογίες
παραγωγής ενέργειας (μηχανές εσω-
τερικής καύσης, μικρο-τουρμπίνες, η
μηχανή Stirling και οι κυψέλες καυσί-
μου) μπορούν να αποτελέσουν τη
βάση ενός συστήματος μικρο-ΣΗΘ. Η
εκτίμηση της οικονομικής βιωσιμότη-
τας και η ενεργειακή εξοικονόμηση
που θα επιφέρει ένα σύστημα μικρο-
ΣΗΘ, εξαρτώνται ιδιαίτερα από τις
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 9
T EXNOΛOΓIA
παραμέτρους της συγκεκριμένης
εφαρμογής. Το Σχήμα 2 παρουσιάζει
την ισοδύναμη ετήσια εξοικονόμηση
κόστους (EAC – Equivalent Annual
Cost) ως προς το βασικό σχήμα
(δίκτυο μεταφοράς και λέβητας αερί-
ου) για τρεις τεχνολογίες μικρο-ΣΗΘ
στο Ηνωμένο Βασίλειο (Hawkes and
Leach, 2008). Η μονάδα που βασίζε-
ται στην τεχνολογία των SOFC παρέ-
χει την υψηλότερη εξοικονόμηση
ενεργειακού κόστους, η οποία μάλι-
στα γίνεται ακόμα μεγαλύτερη στις
περιπτώσεις χαμηλότερης απαίτησης
θερμότητας. Σε κάποιες περιπτώσεις,
ο δείκτης EAC γίνεται αρνητικός (δηλ.
η ηλεκτρική ενέργεια του κεντρικού
δικτύου συνδυαστικά με τη χρήση
τυπικού λέβητα, αποτελούν ελκυστι-
κότερη επένδυση από την επιλογή
του μικρο-ΣΗΘ). Ωστόσο, υπάρχει μια
σαφής διαφορά μεταξύ των τεχνολο-
γιών που ερευνώνται: ένα σύστημα
βασισμένο στις κυψέλες καυσίμου
είναι λιγότερο ευαίσθητο στις αλλα-
γές καυσίμου και στις θερμικές απαι-
τήσεις από τα συστήματα μικρο-ΣΗΘ
που βασίζονται στις θερμικές μηχα-
νές. Τα συστήματα κυψελών καυσί-
μου μπορούν να συνεχίσουν να λει-
τουργούν ακόμη και όταν οι θερμικές
απαιτήσεις είναι χαμηλές, ενώ τα
συστήματα που βασίζονται στις θερ-
μικές μηχανές πρέπει να λειτουργούν
με κάποιο θερμικό ελάχιστο. Συνολι-
κά, η οικονομική επίδοση του μικρο-
ΣΗΘ συστήματος, εξαρτάται από την
ετήσια θερμική ζήτηση της κατοικίας
και τον λόγο θερμότητας – ισχύος
(heat to power ratio – HPR) του
συστήματος μικρο-ΣΗΘ.
Σχήμα 2. Ισοδύναμη ετήσια εξοικονόμηση κόστους (EAC) σχετικά με το βασικό σχήμα (δίκτυο μετα-
φοράς και λέβητας) για τρεις τεχνολογίες μικρο-ΣΗΘ (Hawkes and Leach, 2008)
10 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010
Επί πλέον, υπάρχουν περαιτέρω
τεχνολογικά ζητήματα που εμφανί-
ζουν τις κυψέλες καυσίμου να πλεονε-
κτούν έναντι των άλλων ανταγωνιστι-
κών τεχνολογιών. Βασικό ζήτημα είναι
ότι η παραγόμενη ενέργεια προέρχε-
ται από ηλεκτροχημική μετατροπή και
όχι από λειτουργία που απαιτεί κινού-
μενα μέρη και, αναπόφευκτα, περι-
λαμβάνει προβλήματα θορύβου και
κραδασμών (π.χ. ΜΕΚ) που θα τις
έκανε ακατάλληλες για οικιακή χρήση
(π.χ. EC, 2006). Αφ' ετέρου, οι κυψέ-
λες καυσίμου έχουν χαμηλότερο HPR
(~0.6-3: 1), χαρακτηριστικό που τις
καθιστά καταλληλότερες για την ικα-
νοποίηση των απαιτήσεων φορτίου
βάσης των οικιακών εφαρμογών. Απ’
την άλλη μεριά, τα βασιζόμενα στις
ΜΕΚ συστήματα ΣΗΘ έχουν σχετικά
υψηλό λόγο HPR (από μια τιμή της
τάξης του 2.7:1 για λειτουργία κάλυ-
ψης ηλεκτρικών φορτίων, έως και
17:1 για την κάλυψη των θερμικών).
Το πλέον σημαντικό πλεονέκτημά
τους όμως, είναι οι μηδενικές εκπο-
μπές CO2 (πλεονέκτημα το οποίο τα
προσεχή χρόνια αναμένεται να γίνει
ακόμα σημαντικότερο λόγω της επι-
βολής φόρου εκπομπών για τα αέρια
του θερμοκηπίου). Το Σχήμα 3
παρουσιάζει την ετήσια εξοικονόμηση
CO2 για διαφόρους τύπους κατοικιών
και συστημάτων ΣΗΘ συναρτήσει της
συνολικής αποδοτικότητας του
συστήματος (Pehnt, 2008). Όπως
φαίνεται, η χρήση των SOFC συστη-
μάτων οδηγεί στις μεγαλύτερες εξοι-
κονομήσεις εκπομπών CO2 και μπορεί
να εφαρμοστεί για ένα μεγάλο εύρος
κατοικιών.
Δεν είναι όμως οι κυψέλες καυσίμου
SOFC ο μόνος τύπος κυψελών που
έχει χρησιμοποιηθεί για εφαρμογές
συμπαραγωγής σε οικιακό επίπεδο.
Τρεις είναι οι τύποι των κυψελών καυ-
σίμου για τους οποίους επί του παρό-
ντος διεξάγεται σημαντική έρευνα
(Brown et al., 2007, Sammes and
Boersma,2000, Stanffell et al., 2008):
οι PEMFC (Polymer Electrolyte
Membrane Fuel Cell – κυψέλες καυσί-
μου πολυμερικής μεμβράνης), SOFC
και οι MCFC (Molten Carbonate Fuel
Cell – κυψέλες καυσίμου τηγμένων
καρβιδίων), ενώ ένας τέταρτος τύπος
που ακολουθεί, είναι οι κυψέλες PAFC
(Phosphoric Acid Fuel Cell - φωσφορι-
κή κυψέλη καυσίμου). Αρχικά, η ανά-
πτυξη ξεκίνησε με μεγάλης κλίμακας
T EXNOΛOΓIA
κυψέλες PAFC, MCFC και SOFC για
εμπορικά και βιομηχανικά κτίρια. Τα
οικονομικά οφέλη από την χρήση
κυψελών μεγάλης κλίμακας δεν έχουν
ακόμα φανεί, και συνεπώς παρατηρή-
θηκε μια στροφή προς μικρότερης
κλίμακας κυψέλες. Για οικιακές εφαρ-
μογές, οι PEMFC και οι SOFC έχουν
σαφώς ξεχωρίσει.
Σχήμα 3. Ετήσια εξοικονόμηση CO2 για διαφό-
ρους τύπους κατοικιών και συστημάτων ΣΗΘ
συναρτήσει της συνολικής αποδοτικότητας του
συστήματος ΣΗΘ (Pehnt, 2008).
Εντούτοις, η θερμοκρασία λειτουρ-
γίας των PEMFC είναι πάρα πολύ
χαμηλή για να παραδώσει την επιθυ-
μητή θερμοκρασία ζεστού νερού για
οικιακή χρήση. Επομένως μια σημαντι-
κή δυνατότητα εξοικονόμησης ενέρ-
γειας χάνεται. Τα προηγμένα υλικά
(στα ηλεκτρόδια και τους ηλεκτρολύ-
τες) που χρησιμοποιούνται στα SOFC,
τους επιτρέπει να λειτουργούν σε
υψηλές θερμοκρασίες (μέχρι 1000
οC), καθιστώντας έτσι τις κυψέλες
SOFC κατάλληλες για όλες τις απαι-
τούμενες μορφές θερμότητας σε κτί-
ρια (θέρμανση/δροσισμό χώρου και
ζεστό νερό χρήσης). Οι υψηλές θερ-
μοκρασίες λειτουργίας καθιστούν
δυνατή και την εσωτερική αναμόρφω-
ση καυσίμων (π.χ. του φυσικού αερί-
ου), γεγονός που συνεπάγεται ευελι-
ξία στην επιλογή καυσίμου. Η υψηλή
θερμοκρασία λειτουργίας, καθιστά
επίσης τα συστήματα SOFC λιγότερο
ευαίσθητα στις αλλαγές της σύνθεσης
των καυσίμων. Τα συστήματα SOFC
παρουσιάζουν τέλος σταθερή απόδο-
ση για ποικιλία φορτίων (Larminie and
Dicks, 2003). Τα παραπάνω χαρακτη-
12 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010
ριστικά γνωρίσματα, καθιστούν ένα
SOFC σύστημα ιδιαίτερα κατάλληλο
για εφαρμογές αποκεντρωμένης
παραγωγής ενέργειας, όπου μπορεί
να υπάρχει και τροφοδοσία από τοπι-
κά παραγόμενο καύσιμο, καθώς και
για περεταίρω χρήση σε υβριδικό
σύστημα για την δημιουργία συνδυα-
σμένων κύκλων συμπαραγωγής με
στρόβιλο αερίου (Zink et al., 2007).
Το επόμενο στάδιο για την ενσωμά-
τωση των μικρο-ΣΗΘ SOFC συστημά-
των στον οικιακό τομέα, είναι η
«σύζευξη» τους με τα δομικά στοιχεία
του κτιρίου. Προϋπόθεση αποτελεί η
ύπαρξη νέων υλικών ικανών να απο-
θηκεύσουν τα θερμικά φορτία, εξομα-
λύνοντας έτσι τα αντίστοιχα προφίλ
ζήτησης. Οι νέες τάσεις στην οικοδό-
μηση κατοικιών, περιλαμβάνουν την
κατασκευή ελαφριών κτιρίων (π.χ. κτί-
ρια με χαλύβδινο σκελετό και συστή-
ματα ξηράς δόμησης), που εξοπλίζο-
νται με καινοτόμα υλικά και προηγμέ-
να συστήματα μόνωσης. Η σχετικά
χαμηλή θερμική αδράνεια αυτού του
τύπου κτηρίων μπορεί να αντισταθμι-
στεί από την εισαγωγή κατά την κατα-
σκευή, θερμικών συστημάτων αποθή-
κευσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα
αποτελούν τα προηγμένα συστήματα
εξωτερικής θερμομόνωσης και τα
υλικά αλλαγής φάσης (Σταματιάδου et
al, 2010).
Από την πλευρά του διαχειριστή του
ενεργειακού συστήματος, η παρούσα
κατάσταση στον ενεργειακό εφοδια-
σμό (παραγωγή, μεταφορά, και διανο-
μή) προμηνύει ότι πολύ σύντομα το
σύστημα θα φτάσει στον ολικό κορε-
σμό του. Επομένως, το ενδεχόμενο
ενεργειακής αποθήκευσης στα κτίρια
είναι σημαντικό τόσο για την περίπτω-
ση της συνέχισης της χρήσης του
υπάρχοντος δικτύου με τα συμβατικά
καύσιμα, όσο και στην περίπτωση
περεταίρω εκμετάλλευσης των ανα-
νεώσιμων πηγών ενέργειας. Χωρίς
την σύζευξη των ενεργειακών συστη-
μάτων με τα δομικά στοιχεία, οι μονά-
δες μικρο-ΣΗΘ δεν μπορούν να παρέ-
χουν ακριβώς την στιγμή της ζήτησης
όλο το απαιτούμενο ποσό θερμότη-
τας, παρά μόνο με την προσθήκη
βοηθητικού καυστήρα. Εντούτοις, εάν
η επιπλέον ποσότητα καυσίμου που
απαιτείται για την κάλυψη τέτοιων
αναγκών είναι μεγάλη, τα οικονομικά
και περιβαλλοντικά οφέλη μειώνονται.
Τα διαθέσιμα προϊόντα σχεδιάζονται
T EXNOΛOΓIA
για να λειτουργούν από κοινού με ένα
συμβατικό σύστημα θέρμανσης που
περιλαμβάνει κατάλληλο χώρο απο-
θήκευσης ζεστού νερού. Η μελλοντι-
κή επιτυχία της ανάπτυξης συστημά-
των μικρο-ΣΗΘ θα βασιστεί στην ικα-
νότητα του συστήματος να ικανοποιεί
πλήρως και με οικονομικό τρόπο, τα
μεταβαλλόμενα θερμικά και ηλεκτρικά
φορτία του κτηρίου, ανάλογα με τις
προτεραιότητες της κάθε περίστα-
σης. Αυτό μπορεί να εξασφαλισθεί
μόνον με τη μόνιμη και μεταβατική
αποθήκευση θερμικής
ή/και ηλεκτρικής ενέργειας
στο κτίριο.
Συνδυασμένη παραγωγή
ηλεκτρισμού θερμότητας
και ψύξης. Ο συνδυασμός
των τυπικών τεχνολογιών
συμπαραγωγής με διάφο-
ρες άλλες, όπως: τεχνολο-
γίες απορρόφησης, ηλε-
κτρικοί ψύκτες κ.α., οδη-
γούν στην δημιουργία ενός
συστήματος «τριπαραγω-
γής» (trigeneration) ή συν-
δυασμένης παραγωγής ηλεκτρισμού
θερμότητας και ψύξης (ΣΗΘΨ). Το
2004 ήταν συνολικά εγκατεστημένα
στις ΗΠΑ 80 GW ΣΗΘΨ (το 75%
αυτών αφορά βιομηχανικές εφαρμο-
γές) (Wu and Wang, 2006). Στην Ε.Ε.,
υπάρχει μια σειρά οδηγιών σχετικών
με την προώθηση συστημάτων
ΣΗΘΨ, όπως η Cogeneration
Directive, η Emissions Trading
Directive, η New Electricity and Gas
Directives, η Energy Performance of
Buildings και η Taxation of Energy
Products Directives. Γενικά, οι πολιτι-
κές της Ε.Ε. αναγνωρίζουν την χρησι-
μότητα των συστημάτων ΣΗΘΨ για
την επίτευξη των δεσμεύσεων της
κοινότητας ως προς την αντιμετώπι-
ση της παγκόσμιας κλιματικής αλλα-
γής, χωρίς την μείωση του παρεχόμε-
νου επιπέδου υπηρεσιών. Η αρχική
στρατηγική του 1997 προέβλεπε
ποσοστό συμμετοχής των συστημά-
των ΣΗΘΨ στην παραγωγή ηλεκτρι-
κής ενέργειας της τάξης του 9%,
ποσοστό που έγινε 18% το 2010.
Εντούτοις, τα πιθανά μέτρα για να
επιτευχθεί αυτός ο στόχος δεν έχουν
καθοριστεί σε βάθος μέχρι τώρα. Ένα
χαρακτηριστικό σχηματικό διάγραμμα
της βασικής διαμόρφωσης ενός συν-
δυασμένου συστήματος παρουσιάζε-
ται στο Σχήμα 4.
14 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Προφανώς, η ενσωμάτωση όλων των
παραπάνω συστημάτων παραγωγής
και αποθήκευσης ενέργειας σε ένα
ολοκληρωμένο σύστημα, απαιτεί
προηγμένα ηλεκτρονικά ισχύος και εξε-
λιγμένο σύστημα ελέγχου και επίβλε-
ψης/καταγραφής της λειτουργίας.
Γενικά τα συστήματα ΣΗΘ λειτουργούν
με δυο διαφορετικές στρατηγικές.
I. Παραγωγή ηλεκτρισμού ίσης με το
ηλεκτρικό φορτίο («Electricity Match»).
II. Παραγωγή θερμότητας ίσης με το
θερμικό φορτίο («Heat Match»).
«Σχήμα 4. Σχηματική απεικόνιση ολοκληρωμέ-
νου συστήματος συμπαραγωγής ηλεκτρισμού
θερμότητας και ψύξης (Zink et al., 2007).»
Σε κάθε περίπτωση, αν η παραγόμενη
ηλεκτρική ενέργεια είναι μικρότερη
από το φορτίο (λόγω μικρής διαστα-
σιολόγησης του συστήματος ΣΗΘ),
το έλλειμμα συμπληρώνεται από το
δίκτυο. Αν, απ’ την άλλη, παράγεται
ηλεκτρική ενέργεια περισσότερη από
το φορτίο, η περίσσεια μπορεί υπό
κατάλληλες συνθήκες να πωληθεί στο
εθνικό δίκτυο. Ένας βοηθητικός λέβη-
τας, π.χ. φυσικού αερίου, καλύπτει το
υπόλοιπο της θερμικής απαίτησης
ισχύος εφόσον τα συστήματα, δεν
μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανά-
γκες σε θερμότητα. Γενικά στην περί-
πτωση πλεονάσματος ηλεκτρικής
ενέργειας, υπάρχουν διάφορες εναλ-
λακτικές λύσεις πέραν της τροφοδό-
τησης του δικτύου διανομής, όπως η
αποθήκευση σε μπαταρίες και συσ-
σωρευτές. Απ’ την άλλη μεριά, το
πλεόνασμα θερμικών φορτίων μπορεί
να αποθηκεύεται σε κατάλληλες δεξα-
μενές νερού ή να διαμοιράζεται με
άλλα διασυνδεδεμένα συστήματα
θέρμανσης στην γύρω περιοχή.
Ανεξάρτητα από τη μέθοδο λειτουρ-
γίας του ΣΗΘ, η μονάδα ελέγχου του
κτιρίου πρέπει να εφαρμόζει μια
στρατηγική ελέγχου που θα δίνει ιδιαί-
T EXNOΛOΓIA
Σχήμα 5. Δικτύωση ενός μικρο-ΣΗΘ συστήμα-
τος στο κεντρικό σύστημα διανομής ενέργειας
(Α) «πριν από το μετρητή» και (Β) «πίσω από το
μετρητή» (Zuber, 2004).
16 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
τερη έμφαση στη μείωση του χρόνου
που χρειάζεται για την πραγματοποίη-
ση των βημάτων ολοκλήρωσης και
επαλήθευσης. Θα πρέπει επίσης το
σύστημα έλεγχου να μπορεί να ενσω-
ματώσει μελλοντικά νέα ενεργητικά
συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
Δικτύωση μονάδων
σε επίπεδο συνοικίας
Το κίνητρο για την δικτύωση των επι-
μέρους μονάδων-κτιρίων σε ένα
σύστημα που αφορά στο επίπεδο της
«συνοικίας», είναι το εξής: ορίζοντας
κατάλληλα τα σύνορα της «συνοικίας»
μπορεί κανείς να ομαλοποιήσει τα
συνολικά προφίλ ζήτησης ισχύος και
θερμότητας. Η ύπαρξη στοιχείων απο-
θήκευσης ενέργειας (θερμικής ή/και
ηλεκτρικής) επιτρέπει την διαστασιο-
λόγηση των μονάδων ΣΗΘ με βάση τη
συνολικά ζητούμενη ενέργεια και όχι
με βάση την μέγιστη απαιτούμενη
ισχύ. Οι αιχμές θα μπορούν να καλύ-
πτονται με εκμετάλλευση των ήδη
αποθηκευμένων ποσοτήτων αλλά και
με επιπλέον μεταφορά/συναλλαγή
ενέργειας μεταξύ των ορίων της
συνοικίας. Στην τελευταία περίπτωση
θα γίνεται εκμετάλλευση της «συμπλη-
ρωματικότητας» των επιμέρους προ-
φίλ ζήτησης των κτηρίων της «συνοι-
κίας». Η δικτύωση μονάδων κυψελών
καυσίμου ως προς την παραγόμενη
ηλεκτρική ισχύ έχει πραγματοποιηθεί
και δοκιμαστεί ήδη (π.χ. Obara, 2006).
Τα καινοτόμα στοιχεία του προτεινόμε-
νου σχήματος, συνίστανται στην δημι-
ουργία ενός θερμικού δικτύου, που
περιλαμβάνει και τα συστήματα θερμι-
κής αποθήκευσης του κάθε κτιρίου, το
οποίο θα μπορεί να αλληλεπιδρά σε
πραγματικό χρόνο με το ηλεκτρικό
δίκτυο της συνοικίας. Για
την πραγματοποίηση των
παραπάνω απαιτούνται
νέα υλικά για τις θερμικές
σωληνώσεις, ικανά να
ελαχιστοποιούν τις θερμι-
κές απώλειες και να μπο-
ρούν να ανταποκριθούν
στις ενδεχομένως ταχείες
εναλλαγές θερμικών φορ-
τίων, ένα προηγμένο
σύστημα ελέγχου του
ολοκληρωμένου και δια-
συνδεδεμένου συστήμα-
τος, και μια σειρά στρατη-
γικών λειτουργίας που να εξασφαλί-
ζουν στον τελικό χρήστη άνεση, οικο-
νομία και οικολογική συμπεριφορά.
Η θερμική ολοκλήρωση σε επίπεδο
συνοικίας βασίζεται στην δυναμική
ανταλλαγή φορτίων μεταξύ των γειτο-
νικών κτιρίων με έναν κεντρικό κόμβο
αποθήκευσης, και αποτελεί στην ουσία
επέκταση της έννοιας του Εικονικού
Εργοστασίου Ισχύος (Virtual Power Plant
– VPP). Το γεγονός αυτό αποτελεί από
μόνο του μια καινοτόμο προσέγγιση και
θα ερευνηθεί στα πλαίσια του ερευνητι-
κού προγράμματος FC-DISTRICT.
Θερμική δικτύωση με χρήση προηγ-
μένων υλικών σωληνώσεων. Ένας
συμβατικός σωλήνας δικτύου θέρ-
μανσης αποτελείται από τον εσωτερι-
κό σωλήνα, που περιβάλλεται από
υλικό θερμικής μόνωσης, το οποίο με
την σειρά του προστατεύεται από τις
μηχανικές καταπονήσεις με το κατάλ-
ληλο περίβλημα. Το συνηθέστερα
χρησιμοποιούμενο μονωτικό υλικό
είναι ο αφρός πολυαιθουράνιου
(polyurethane - PUR) που έχει συντε-
λεστή θερμικής αγωγιμότητας στην
περιοχή 0.024 – 0.033 W/mK (το
κάτω όριο της περιοχής επιτυγχάνε-
ται στην περίπτωση αφρού “micro
PUR”). Η πρόκληση για ελαχιστοποίη-
ση των θερμικών απωλειών έχει οδη-
γήσει στην αναζήτηση νέων μονωτι-
κών υλικών που κάνουν χρήση των
αρχών της νανοτεχνολογίας. Η κινητι-
κότητα των μορίων του αερίου μπο-
ρεί να παγιδευτεί σε νανοδομές στε-
ρεάς κατάστασης και έτσι η θερμική
αγωγιμότητα διαμέσου του αερίου να
μειωθεί σημαντικά (Knudsen, 1950).
Η εφαρμογή των παραπάνω αρχών
οδήγησε στην δημιουργία των υλικών
«αερογέλης» (aerogels). Τα υλικά
αυτά παράγονται με μια διαδικασία
ξήρανσης υπό υπερκρίσιμες συνθή-
κες και χαρακτηρίζονται από πολύ
χαμηλή πυκνότητα (μερικά mg/cm3),
υψηλό πορώδες (μέχρι 99%), υψηλό
εμβαδό επιφάνειας (> 1000 m2/g) και
πολύ λεπτό μέγεθος πόρων (< 100
nm). Η ανάπτυξη των παραπάνω υλι-
κών θα οδηγήσει σε μείωση του
συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας
3-4 φορές κάτω από τα σημερινά επί-
πεδα και θα τα καταστήσει ιδανικά για
εφαρμογές μεταφοράς θερμότητας
σχετικά χαμηλής ενθαλπίας σε τοπικό
επίπεδο.
Θερμική δικτύωση με χρήση προηγ-
μένων μοντέλων ελέγχου και στρατη-
γικών λειτουργίας. Για την ενσωμάτω-
ση συστημάτων μικρο-ΣΗΘ σε υπάρ-
χον τοπικό VPP υπάρχουν τα ακόλου-
θα πρότυπα ελέγχου (Σχήμα 5):
T EXNOΛOΓIA
Το πρότυπο άμεσου ελέγχου, στο (ΔΕΕ) της προτεινόμενης διάταξης
οποίο οι μεμονωμένες μονάδες ελέγ- ενεργειακής δικτύωσης, παρατίθεται
χονται τηλεμετρικά από την εταιρεία μελέτη περίπτωσης πιθανής εφαρμο-
παροχής ενεργειακών υπηρεσιών γής σε συνοικία.
(Energy Service Company - ESCO), η
οποία καθορίζει την παρεχόμενη από
κάθε μονάδα ισχύ ανάλογα με: την
κατάσταση πληρότητας των μέσων
θερμικής αποθήκευσης, την ζήτηση
θερμότητας και τις αναμενόμενες
τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις ερχό-
μενες ώρες. Με βάση το πρότυπο
αυτό, η μονάδα μικρο-ΣΗΘ τοποθε-
τείται «πριν από το μετρητή». Εδώ η
μονάδα συμπαραγωγής είναι ιδιοκτη-
σία του ενεργειακού προμηθευτή ή
της ESCO, που «νοικιάζει» τον χρόνο
λειτουργίας της μονάδας από τον
κάτοικο, και πωλεί θερμότητα και ηλε-
κτρική ισχύ στους κατοίκους.
Το πρότυπο έμμεσου ελέγχου, κατά
το οποίο οι μεμονωμένες μονάδες
ελέγχονται από διαχειριστές λογισμι-
κού, οι οποίοι δίνουν εικονική προ-
σφορά τιμής σε πραγματικό χρόνο
στην αγορά ηλεκτρισμού, που με την
σειρά της συντονίζεται από την εται-
ρεία διαχείρισης του VPP. Με βάση το
πρότυπο αυτό, η μονάδα μικρο-ΣΗΘ Σχήμα 6. Σχηματικές απεικονίσεις εξεταζόμενων
τοποθετείται «πίσω από το μετρητή», περιπτώσεων κάλυψης θερμικών - ηλεκτρικών
φορτίων Qfuel: Εισερχόμενη ενέργεια καυσίμου,
και την εκμεταλλεύεται ο κάτοικος, ο Qth: Θερμική απαίτηση κατοικίας, Wel: Ηλεκτρι-
οποίος αγοράζει καύσιμο (π.χ. φυσικό κή απαίτηση κατοικίας, η: Βαθμός απόδοσης. Το
αέριο) για να παραγάγει μέρος της εναλλακτικό σχέδιο οφείλει να αποδίδει τα ίδια
απαιτούμενης ηλεκτρικής ενέργειάς ποσά ενέργειας με τη συμβατική περίπτωση σε
ετήσια βάση.
του. Ο κάτοικος θα αγοράσει πρόσθε-
τη ηλεκτρική ενέργεια/ισχύ από την Το σενάριο ετήσιας κάλυψης θερμι-
ESCO για να ικανοποιήσει τις ανάγκες κών και ηλεκτρικών απαιτήσεων της
του, αλλά πωλεί πίσω στο δίκτυο υποτιθέμενης συνοικίας (προτεινόμε-
μόνο όταν η τιμή στην οποία θα πλη- νη διάταξη μικρο-ΣΗΘ) σύγκρινεται με
ρωθεί είναι υψηλότερη από το κόστος τη συμβατική περίπτωση, όπου χρησι-
του καυσίμου για να παραγάγει την μοποιείται ηλεκτρική ενέργεια από το
ηλεκτρική ενέργεια/ισχύ. Δεδομένου δίκτυο και καυστήρας φυσικού αερίου
ότι είναι προφανές ότι η τιμές τροφο- σε κάθε μία από τις κατοικίες (Σχήμα
δότησης ενέργειας από το σύστημα 6). Αρχικά υπολογίζεται η Απαίτηση
μικρο-ΣΗΘ στο δίκτυο θα είναι χαμη- Πρωτογενούς Ενέργειας (ΑΠΕ – PED)
λότερες από τις τιμές αγοράς, οι σε MWh καυσίμου για ετήσια λειτουρ-
κάτοικοι θα προσπαθήσουν να χρησι- γία της συμβατικής περίπτωσης. Στη
μοποιήσουν την αυτοπαραγόμενη συνέχεια υπολογίζεται η αντίστοιχη
ηλεκτρική ενέργεια όσο το δυνατόν απαίτηση για τις ανταγωνιστικές
περισσότερο (Bartolomeus and τεχνολογίες ΣΗΘ (Πίνακας 1) και η
Overdiep, 2007). Στην περίπτωση που διαφορά αποδίδει το αντίστοιχο ΔΕΕ.
η ESCO απαιτεί από τους κατοίκους Επιπρόσθετα, υπολογίζεται η ετήσια
μεγαλύτερες ποσότητες να τροφοδο- μείωση των εκπομπών CO2 που
τούνται στο δίκτυο, θα δώσει υψηλό- παρουσιάζει η κάθε εξεταζόμενη
τερες τιμές αγοράς ώστε να δελεάσει τεχνολογία ΣΗΘ.
τους διαχειριστές των συστημάτων Ο υπολογισμός της ετήσιας ΑΠΕ
να τροφοδοτήσουν το δίκτυο. (ΕΑΠΕ) προϋποθέτει την καταγραφή
των θερμικών και ηλεκτρικών απαιτή-
Μελέτη περίπτωσης σεων κάθε υποτιθέμενης κατοικίας,
Προκειμένου να ποσοτικοποιηθεί το και κατ’ επέκταση της συνοικίας. Τα
Δυναμικό Ενεργειακής Εξοικονόμησης στοιχεία των ενεργειακών απαιτήσε-

18 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T EXNOΛOΓIA

«Σχήμα 7. Ωριαίο προφίλ καταναλώσεων χειμώνα και καλοκαιριού (Peacock and Newborough, 2005)»
ων μιας τυπικής κατοικίας (Σχήμα 7) μετατροπές σε ηλεκτρική και θερμική
βασίζονται σε ωριαίες μετρήσεις οικια- ενέργεια υπολογίζονται μέσω συντελε-
κής κατανάλωσης ηλεκτρισμού και στών εκπομπής από αντίστοιχη βιβλιο-
θερμότητας, όπως παρουσιάζονται σε γραφία (Carbon trust, 2007) ως εξής:
σχετική βιβλιογραφία (Peacock and Κεντρική ηλεκτροπαραγωγή:
Newborough, 2005) και αφορούν 0,508 kgCO2/kWhel και καυστήρας
τυπικές καταναλώσεις χειμώνα και φ.α.: 0,239 kgCO2/kWhth.
καλοκαιριού στη Μ. Βρετανία. Η προτεινόμενη διάταξη περιλαμβάνει
ανεξάρτητο και αυτάρκες δίκτυο θέρ-
Η ετήσια ΑΠΕ για τη συμβατική περί- μανσης, όπου το σύνολο του ετήσιου
πτωση δίνεται από στη σχέση (1). θερμικού φορτίου της υποτιθέμενης
ΕΑΠΕΣΠ = nKAT* (ΑΠΕΣΠ_Χ_el + συνοικίας καλύπτεται από «σμήνος»
ΑΠΕΣΠ_Χ_th + ΑΠΕΣΠ_Κ_el + μονάδων μικρο-ΣΗΘ. Το γεγονός ότι
ΑΠΕΣΠ_Κ_th) (MWh/έτος) υπάρχουν διάφορες τεχνολογίες ΣΗΘ
(1) διαθέσιμες σε παραπλήσιες ονομαστι-
όπου ΕΑΠΕΣΠ: Ετήσια ΑΠΕ συμβατικής κές ισχείς (έως 50 kWel) (Πίνακας 1),
περίπτωσης, nΚΑΤ: αριθμός κατοικιών, οδήγησε σε αντίστοιχη συγκριτική
Χ: δείκτης χειμώνα, Κ: δείκτης καλοκαι- ανάλυση.
ριού. Η προσομοίωση των μονάδων βασί-
στηκε στην απλή υπόθεση της λει-
(MWh φυσικού αερίου/έτος) τουργίας σε ονομαστική ισχύ καθ’όλο
(2) το 24ωρο (Σχήμα 8 – εφαρμογή μονά-
δων SOFC). Υποτίθεται ότι τα ετήσια
φορτία ακολουθούν τις χειμερινές
(MWh φ. α./έτος) καταναλώσεις για έξι μήνες και τις
(3) θερινές για τους υπόλοιπους. Ο αριθ-
όπου Pel και Ρth τα ωριαία φορτία της μός των απαιτούμενων μονάδων ΣΗΘ
κατοικίας (Σχήμα 7), ηel_ΣΠ και προσδιορίζεται από την κάλυψη του
ηth_ΣΠ οι βαθμοί απόδοσης της ενερ- χειμερινού ημερήσιου θερμικού φορτί-
γειακής μετατροπής της συμβατικής ου (όχι της αιχμής), συνυπολογίζοντας
περίπτωσης. τουλάχιστον 15% περίσσεια για κάλυ-
Ο ηλεκτρικός βαθμός απόδοσης αντι- ψη απωλειών (σχέση 4).
στοιχεί σε κεντρι-
κή ηλεκτροπαρα-
γωγή από φυσικό
αέριο (λαμβάνε-
ται ίσος με 40%)
και ο θερμικός
αφορά καυστήρα
φυσικού αερίου
(δείκτης “φ.α”)
(λαμβάνεται ίσος
με 85%). Οι εκπο-
μπές CO2 που Πίνακας 1. Τεχνικά χαρακτηριστικά τεχνολογιών μικρο-ΣΗΘ (De Paepe et al.,
αφορούν τις 2006 και FlameSOFC, 2005).

20 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T EXNOΛOΓIA
όπου nΣΗΘ: αριθμός των απαιτούμε-
νων μονάδων ΣΗΘ, Pth: ωριαίο θερμι-
κό φορτίο (kW), : θερμική ισχύς μονά-
δας ΣΗΘ (kW). Αντίστοιχα υπολογίζε-
ται και ο αριθμός μονάδων που απαι-
τείται το καλοκαίρι nΣΗΘ_Κ (προφα-
νώς μικρότερος).
Αυτή η παραδοχή καθίσταται εφικτή
λόγω της θερμικής διασύνδεσης των
μονάδων μικρο-ΣΗΘ και της κεντρι-
κής αποθήκευσης θερμότητας. Οι
μονάδες λειτουργούν σε ονομαστική
απόδοση καθ’ όλη τη διάρκεια της
νύχτας, παράγοντας θερμότητα που
αποδίδεται κατά την επόμενη ημέρα.
Όλες οι τεχνολογίες του Πίνακα 1
καλύπτουν έτσι το ημερήσιο θερμικό
φορτίο, αλλά παράγουν διαφορετικά
ποσά ηλεκτρικής ενέργειας, ανάλογα
με το λόγο ισχύος προς θερμότητα
(Power to Heat Ratio - PHR) που τις
χαρακτηρίζει (Πίνακας 1).
Σχήμα 8. Ωριαίο προφίλ καταναλώσεων χειμώνα και λειτουργία συστοιχίας μονάδων SOFC.
Η ετήσια ΑΠΕΣΗΘ υπολογίζεται από
τη σχέση (5) κατ’ αντιστοιχία με τη
σχέση (1) με τη διαφορά ότι αφαιρεί-
ται είτε προστίθεται η ενέργεια καυσί-
μου (ΠΕΔ_Χ και ΠΕΔ_Κ) που πιθανόν
εξοικονομείται ή απαιτείται λόγω των
εξαγωγών/εισαγωγών ηλεκτρισμού
στο/από το δίκτυο. Αναμένονται εξα-
γωγές στο δίκτυο κατά τη χειμερινή
περίοδο, όπου λειτουργεί το σύνολο
των μονάδων ΣΗΘ και αντίθετα, το
καλοκαίρι λόγω χαμηλού θερμικού
φορτίου, αναμένεται να καταστεί ανα-
γκαία η εισαγωγή ηλεκτρισμού από το
δίκτυο, προκειμένου να καλυφθούν οι
ηλεκτρικές ανάγκες.
ΕΑΠΕΣΗΘ = nKAT* (ΑΠΕΣΗΘ_Χ - ΠΕ
Δ_Χ + ΑΠΕ ΣΗΘ_Κ - ΠΕ Δ_Κ) (MWh
φυσικού αερίου /έτος) (5)
22 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
(MWh φ.α./έτος)
(6)
(MWh φ.α./έτος)
(7)
(MWh φ.α./έτος)
(8)
Το Σχήμα 8 απεικονίζει την χειμερινή
κατάσταση, όπου η ηλεκτροπαραγωγή
των μονάδων ΣΗΘ υπερκαλύπτει καθ’
όλο το 24ωρο το συνοικιακό φορτίο
και εξάγεται στο ηλεκτρικό δίκτυο,
υποκαθιστώντας κεντρική ηλεκτροπα-
ραγωγή και εξοικονομώντας πρωτογε-
νή ενέργεια.
Αντίστοιχα με την σχέση (8) υπολογίζε-
ται και η ΠΕΔ_Κ (Πρωτογενής Ενέρ-
γεια) που εξοικονομείται (θετικό πρό-
σημο) ή απαιτείται (αρνητικό πρόση-
μο) από το δίκτυο κατά τη θερινή λει-
τουργία. Όσον αφορά τις εκπομπές
CO2 της λειτουργίας του εναλλακτικού
σχεδίου, υπολογίζονται από το συντε-
λεστή εκπομπής ανά μονάδα ενέργειας
φ.α.: 0,208 kgCO2/kWhκαυσίμου
(Carbon trust, 2007).
Τα αποτελέσματα των ετησίων ΑΠΕ για
συνοικία 100 κατοικιών απεικονίζονται
στον Πίνακα 2. Επιπροσθέτως, παρατί-
θενται και τα αποτελέσματα των εκπο-
μπών CO2 που αφορούν την ετήσια
κάλυψη των αντίστοιχων θερμικών και
ηλεκτρικών φορτίων. Ειδικά για την
τεχνολογία των κυψελών καυσίμου,
εξετάστηκαν δύο ακραίες περιπτώσεις
ηλεκτρικού βαθμού απόδοσης, εντός
των οποίων αναμένεται να κυμανθεί η
μονάδα που προς το παρόν βρίσκεται
υπό κατασκευή (FlameSOFC, 2005).
Πίνακας 2. Αποτελέσματα ετησίων ΑΠΕ και εκπομπών CO2.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 23
T EXNOΛOΓIA
Βιβλιογραφία
Bartolomeus, P., Overdiep H. (2007) MicroCHP
and the VPP.
Brown J.E., Hendry C.N., Harborne P. (2007) An
emerging market in fuel cells? Residential com-
bined heat and power in four countries, Energy
Policy 35, 2173–2186.
Carbon Trust (2007) Μ-CHP Accelerator.
CP – Cieplownictwo Polskie (Polish District Heating
Chamber of Commerce) (2007)
De Paepe M., D’Herdt P., Mertens D. (2006)
Micro-CHP systems for residential applications
Energy Convers. Manage. 47:3435-3446.
ENS - The Danish Energy Agency –
http://www.ens.dk
European Commission (2006). European Fuel Cell
and Hydrogen Projects 2002-2006, Project
Synopses, European Commission 2006
FC-DISTRICT- “New m-CHP network technologies
for energy efficient and sustainable districts”,
Large-scale integrating Collaborative project, FP7-
NMP-under negotiation
FlameSOFC project - “Fuel FLexible, Air-regulated,
Modular, Electrically Integrated SOFC-System”
(www.flamesofc.org), Contract No FP6-2004-EN3-
019875, 2005-2010.
Hawkes A., Staqffell I., Brett D. (2009) Brandon N.
Fuel cells for micro-combined heat and power gen-
24 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Παρατηρείται άμεση συσχέτιση του
υψηλού δυναμικού εξοικονόμησης και
της μείωσης των εκπομπών με αυξημέ-
νες τιμές του δείκτη PHR. Παρά το
γεγονός ότι υψηλό PHR συνεπάγεται
χαμηλή θερμική αποδοτικότητα, άρα
και υψηλότερες καταναλώσεις (γραμμή
ΑΠΕΣΗΘ_Χ του Πίνακα 2), η εντονότε-
ρη ηλεκτροπαραγωγή οδηγεί σε μεγα-
λύτερες εξαγωγές στο ηλεκτρικό δίκτυο
(γραμμή ΠΕ Δ_Χ του Πίνακα 2), άρα και
μεγαλύτερη εξοικονόμηση από αποφυ-
γή κεντρικής ηλεκτροπαραγωγής. Ως η
επιλογή με το μεγαλύτερο PHR, οι κυψέ-
λες καυσίμου στερεών οξειδίων παρου-
σιάζουν το υψηλότερο δυναμικό εξοικο-
νόμησης πρωτογενούς ενέργειας και
μείωσης των εκπομπών CO2. Τα SOFC
παράγουν από 45% έως 120% περισ-
σότερο ηλεκτρισμό για κάθε θερμική
kWh σε σχέση με τις υπόλοιπες τεχνο-
λογίες μικρο-ΣΗΘ. Ένα υποτιθέμενο
θερμικό – ηλεκτρικό δίκτυο SOFC είναι
σε θέση να μειώσει την ΕΑΠΕ περισσό-
τερο από 50%, κυρίως μέσω της απο-
φυγής ετήσιας κατανάλωσης πάνω από
3,5GWh ενέργειας καυσίμου για κεντρι-
κή ηλεκτροπαραγωγή (συνοικία αναφο-
ράς: 100 κατοικιών).
Συμπεράσματα
Στην παρούσα εργασία παρουσιάστηκε
ένα καινοτόμο σχήμα (θερμικό δίκτυο)
για την παραγωγή, αποθήκευση και δια-
χείριση ενέργειας σε ανακαινισμένες
ή/και νεόδμητες, ενεργειακά αποδοτικές
eration. Energy Environ. Sci. 2:729-744.
Hawkes A.D, Leach M.A. (2008) On policy instru-
ments for support of micro combined heat and
power. Energy Policy 36:2963– 2972.
Kaundinya D.P., Balachandra P., Ravindranah N.H.
(2009) Grid-connected versus stand-alone energy
systems for decentralized power – A review of liter-
ature, Renewable Sustainable Energy Rev.
13:2041-2050
Knudsen M (1950) The Kinetic Theory of Gases,
Methuen, London.
Larminie J., Dicks A. (2003) Fuel Cell Systems
Explained, 2nd edition, John Wiley & Sons
Nystedt A., Shemeikka J., Klobut K. (2006) Case
analyses of heat trading between buildings con-
nected by a district heating network. Energy
Convers. Manage. 47:3652-3658.
Onovwiona H.I., Ugursal V.I. (2006) Residential
cogeneration systems: review of the current tech-
nology, Renewable Sustainable Energy Rev.
10:389-431
Peacock A.D., Newborough M. (2005) Impact of
μ-CHP systems on domestic sector CO2 emissions.
Appl. Therm. Eng. 25:2653-2676.
Pehnt M. (2008) Environmental impacts of distrib-
uted energy systems – The case of micro cogener-
ation. Environ. Sci. Policy 11:25-37.
Pehnt M., Cames M., Fischer C., Praetorius B.,
και οικονομικά βιώσιμες συνοικίες. Το
προτεινόμενο δίκτυο αποτελείται από
μονάδες μικρό-ΣΗΘ, βασισμένες στην
τεχνολογία κυψελών καυσίμων SOFC. Η
τοπικά παραγόμενη ενέργεια (θερμική
και ηλεκτρική) κατανέμεται δυναμικά και
σε πραγματικό χρόνο μεταξύ των δια-
συνδεδεμένων κτιρίων ανάλογα με την
επιλεγείσα κατάσταση λειτουργίας, χρη-
σιμοποιώντας ένα προηγμένο σύστημα
σωληνώσεων μονωμένων με καινοτόμα
(νάνο-) υλικά αερογέλης. Κεντρικό
σύστημα καταγραφής και ελέγχου ρυθ-
μίζει το σύστημα σε πραγματικό χρόνο.
Επιπλέον, το κάθε κτίριο διαθέτει μια
σειρά από ενεργητικά και παθητικά
συστήματα διαχείρισης και αποθήκευ-
σης θερμικής ενέργειας με την χρήση
των οποίων εξομαλύνονται τα προφίλ
ζήτησης ανάλογα με τις συνολικές απαι-
τήσεις της συνοικίας. Η ηλεκτρική
δικτύωση πραγματοποιείται με βάση
την δομή και την λειτουργία ενός εικονι-
κού εργοστασίου ισχύος (VPP). Στην
μελέτη περίπτωσης που πραγματοποιή-
θηκε, η προτεινόμενη διάταξη μικρο-
ΣΗΘ συγκρίθηκε με συμβατική περίπτω-
ση, όπου χρησιμοποιείται ηλεκτρική
ενέργεια από το δίκτυο και καυστήρας
φυσικού αερίου σε κάθε μία από τις
κατοικίες. Προέκυψε ενεργειακή εξοικο-
νόμηση της τάξης του 55%, με εξοικο-
νόμηση ετήσιας κατανάλωσης πάνω
από 3,5GWh ενέργειας καυσίμου και
μείωση εκπομπών CO2 της τάξης των
550 τόννων CO2 το έτος.
Schneider L., Schumacherand K., Voß J.-P. (2006)
Micro Cogeneration Towards Decentralised Energy
Systems, Springer, Netherlands.
Obara S. (2006) Load response characteristics of a
fuel cell micro-grid with control of number of units.
Int. J. Hydrogen Energy 31:1819-1830.
Sammes N.Μ., Boersma R. (2000) Small-scale fuel
cells for residential applications, J. Power Sources
86:98–110
Stanffell I., Green R., Kendall K. (2008) Cost targets
for domestic fuel cell CHP. J. Power Sources
181:339-349
World Alliance for Decentralized Energy (2005)
Security via Decentralized Energy- Energy Security,
Climate Change and Decentralized Energy;
http://www.cospp.com
Wu D.W., Wang R.Z. (2006) Combined cooling,
heating and power: A review. Proc. Energy
Combust. Sci. 32:459-495.
Zink F., Lu Y., Schaefer L. (2007) A solid oxide fuel
cell system for buildings. Energy Convers. Manage.
48:809-818.
Zuber, E. (2004) Feldtest "Virtuelles Kraftwerk" mit
Brennstoffzellen-Heizgeraten gestartet
Σταματιάδου Μ., Βουρλιωτάκης Γ., Φούντη Μ.,
Αντωνόπουλος Κ. (2010) Σύστημα αποθήκευσης
ενέργειας σε κτήρια βασισμένο σε δυναμικά δομι-
κά στοιχεία και ΑΠΕ, RENES2010.
T EXNOΛOΓIA

Περί του Πειράματος του LHC στο CERN

Διονύσης Γ. Ραυτόπουλος, Μ-Η Μηχανικός ΕΜΠ
draft@otenet.gr
Σ’ αυτό το σύντομο άρθρο εξετάζεται η δυνατότητα δημιουργίας μαύ-ρης τρύ-
πας κυρίως εξαιτίας της αύξησης της αδρανειακής μάζας του ε-πιταχυνόμενου
πρωτονίου στο πείραμα του LHC στο CERN. Το συμπέ-ρασμα που προκύπτει
είναι ότι αποκλείεται μια τέτοια εξέλιξη, διότι η θεωρούμενη αύξηση της μάζας
του κινουμένου σωματιδίου με την τα-χύτητα είναι συνέπεια μιας επιστημονικής
παρεξήγησης.

Με την ευκαιρία της δημοσίευσης στο
Δελτίο του Συλλόγου μας (Νο 422,
Ιουλ.-Αυγ.-Σεπτ. 2009) του άρθρου
του συναδέλφου κ. Παναγιώτη
Λαθούρη με τίτλο «Απόψεις επί του
πειράμα-τος στο CERN», ας μου επι-
τραπεί να διατυπώσω και τις δικές
μου σχετικά, οι οποίες είναι προϊ-όν
μακροχρόνιας έρευνας, ένα τμήμα
της οποίας έχει δημοσιευθεί πριν από
πολλά χρόνια από τις στήλες του Δελ-
τίου μας.
Είναι, πιστεύω, αποδεκτό από την
πλειοψηφία των επιστημόνων ότι η
Επιστήμη δομείται από διαψεύσιμες
προτάσεις. Η διάψευση είναι εφικτή
είτε δια της Λογικής, είτε δια της
Παρατήρησης και της Μέτρησης,
όπου τόσον η Λογική όσο και η
Μέτρηση διέπονται από αυστηρά
προ-συμφωνημένους κανόνες. Έτσι η
πρόταση, «ο Θεόδωρος Κολοκοτρώ-
νης ήταν περισσότερο α-ντρειωμένος
από τον Γεώργιο Καραϊσκάκη», δεν
είναι επιστημονική πρόταση, διότι δεν
είναι δι-αψεύσιμη, καθόσον δεν μπο-
ρούμε, ή δεν έχουμε ακόμα συμφω-
νήσει, το πώς θα μετρήσουμε μο-
νοσήμαντα την αντρειοσύνη.
Ας εξετάσουμε λοιπόν, επιστημονικά,
τον πιθανό τρόπο δημιουργίας μαύ-
ρης τρύπας, που αναφέρεται στο Α
μέρος του άρθρου του συναδέλφου:
Απόκτηση από το επιταχυνόμενο
σωματίδιο αδρανειακής μάζας ικανής
να το μετατρέψει σε μαύρη τρύπα)
Στο άρθρο γίνεται επίκληση της μαγι-
κής- μεταφυσικής εξίσωσης της Ειδι-
κής Θεωρίας της Σχε-τικότητας:
(A)
Η σχέση αυτή δίνει την αδρανειακή
μάζα σώματος που έχει μάζα ηρεμίας

26 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

mo και το οποίο κινεί-ται με ταχύτητα
υ. Η ταχύτητα του φωτός παριστάνε-
ται με c. Έτσι προκύπτει ότι εάν το
σώμα επιταχύνεται σε ταχύτητα που
πλησιάζει την ταχύτητα του φωτός, η
μάζα του αυξάνει απεριό-ριστα και
κάποια στιγμή αποκτά την κρίσιμη
τιμή, ώστε το σώμα να μετατραπεί σε
μαύρη τρύπα.
Φοβούμαι ότι η ανωτέρω σχέση δεν
είναι διαψεύσιμη και επομένως δεν
είναι επιστημονική, δηλαδή δεν συνι-
στά επιστημονική πρόταση, διότι:
1.1. Ουδείς, ουδέποτε μέτρησε μάζα
ευθυγράμμως κινουμένου σώματος
είτε σταθμητού, είτε στοιχειώδους.
Εκείνο που μετράται στους επιταχυ-
ντές των στοιχειωδών σωματιδίων
είναι η ορ-μή και η ενέργειά τους και
όχι η μάζα που αποκτούν κατά την
κίνησή τους. (Ανεπάρκεια Πειρα-ματι-
κής- Μετρητικής διάψευσης/επιβεβαί-
ωσης).
1.2. Η σχέση αυτή, ενώ δεν υφίσταται
στην κλασική Νευτώνειο Μηχανική,
δεν προκύπτει αυ-στηρά από τα δύο
αξιώματα της Ειδικής Θεωρίας της
Σχετικότητας. Χρειάζονται κάποιες
αυθαί-ρετες λαθροχειρίες προκειμέ-
νου να «δημιουργηθεί» αυτή η σχέση
[1],[2].
Άλλωστε ο ίδιος ο Albert Einstein, στο
πρωτότυπο άρθρο του με τίτλο «Περί
της Ηλεκτροδυναμικής των κινουμέ-
νων Σωμάτων», δια του οποίου θεμε-
λιώνεται η Ειδική Θεωρία της Σχετικό-
τη-τας, όχι μόνον δεν την αποδεικνύ-
ει, αλλά ούτε καν την εμφανίζει[3].
(Ανεπάρκεια Θεωρητικής διάψευ-
σης/επιβεβαίωσης).
Η εξίσωση αυτή εισήχθη στην Φυσική
Επιστήμη ad hoc προκειμένου να
ερμηνευθούν κάποιες μετρήσεις μας.
Αυτή όμως η εισαγωγή συνιστά παρα-
βίαση των κανόνων της Επιστήμης και
επι-βάλλεται για να κρυφθεί «κάτω
από το χαλί» μια θεμελιώδης επιστη-
μονική παρεξήγηση.
Το επιστημονικό λάθος – Η θεμελιώ-
δης επιστημονική παρεξήγηση
Η Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας
στηρίζεται σε δύο (2) αξιώματα:
2.1. Η ευθύγραμμη και ομοιόμορφη
κίνηση της ύλης είναι σχετική.
2.2. Η ταχύτητα του φωτός μετρημέ-
νη από δύο σχετικά κινούμενα ευθυ-
γράμμως και ομαλώς συστήματα ανα-
φοράς, καλούμενα αδρανειακά, βρί-
σκεται η ίδια ακριβώς ίση με c.
Αυτά και μόνον αυτά είναι τα αξιώμα-
τα που έθεσε ο Einstein. Μάλιστα το
πρώτο το οφείλουμε στα ηρωικά πει-
ράματα του Γαλιλαίου, ο οποίος διαπί-
στωσε ότι είναι αδύνατον να αποκα-
λυφθεί η ευθύγραμμη και ομοιόμορ-
φη κίνηση ενός υλικού φορέα δια πει-
ραμάτων εκτελουμένων επί του
φορέα. Το δεύτερο είναι επαναστατι-
κό και το οφείλουμε στην ιδιοφυία του
Einstein εμπνευσθείσα από την συμ-
μετρία των φαινομένων του Ηλεκτρο-
μαγνητισμού.
Όμως καίτοι η εκ των ανωτέρω δύο
αξιωμάτων δομηθείσα Ειδική Θεωρία
της Σχετικότητας εμ-φανίζεται κομψή
και λειτουργική, εν τούτοις πάσχει,
διότι είναι αντιφατική προς εαυτήν.
Συγκεκριμένα ένα από τα σημαντικό-
τερα συμπεράσματά της, το οποίο
μάλιστα προβάλλεται ως μέγι-στη
επανάσταση, αντιφάσκει προς το
πρώτο αξίωμα ίδρυσης της Θεωρίας.
Η Ειδική Σχετικότητα συμπεραίνει:
«Τα ευθυγράμμως και ομοιομόρφως
κινούμενα ρολόγια καθυστερούν εξ’
αιτίας αυτής ακρι-βώς της κίνησής
τους» (α).
Όμως αυτό το συμπέρασμα είναι
αντιφατικό προς το πρώτο αξίωμα
της Θεωρίας:
«Η ευθύγραμμη και ομοιόμορφη κίνη-
ση της ύλης είναι σχετική» (β).
Αποκλείεται οι ανωτέρω δύο προτά-
σεις (α) και (β) να είναι ταυτόχρονα
αληθείς. Π.χ. αν ίσχυε η (α), τότε εκ
δύο ρολογιών κινηθέντων σχετικά, το
καθυστερημένο θα ήταν το απολύτως
κινηθέν, γεγονός που αντιφάσκει προς
την πρόταση (β).
Προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο και
να θεραπευθεί η αντίφαση αναπτύ-
χθηκε από τον γράφοντα ο αντίλογος,
στα τέλη της δεκαετίας του 1970, με
άρθρα που δημοσιεύθηκαν σε πολλά
τεύχη του Δελτίου του ΠΣΔΜ-Η στις
αρχές της δεκαετίας του 1980 [4].
Μάλιστα τα άρθρα αυτά υ-πήρξαν το
έναυσμα έντονων διαλόγων μεταξύ
των συναδέλφων [5]. Η συντεθείσα
Θεωρία της Αρμονικότητος του Πεδί-
ου του Φωτός εξελίχθηκε με τον
χρόνο σε μια συνεπή Θεωρία, ασύμ-
βατη προς την Ειδική Θεωρία της Σχε-
τικότητας, το δε πρώτο μέρος της
δημοσιεύθηκε σε βιβλίο το έτος 2004
[6]. Τέλος η εξονυχιστική ανάλυση
του λάθους θεμελίωσης της Ειδικής
Θεωρίας της Σχετικότητας πραγματο-
ποιήθηκε με άρθρο με τίτλο «On
Synchronized Clocks at the Ends of a
Moving Rod», το οποίο δημοσιεύθη-
κε, κριθέν από κριτές, στο διεθνές
περιοδικό PHYSICS ESSAYS, το οποίο
εξετάζει θεμελιώδη ερωτήματα της
Φυσικής Επιστήμης [7].
Η άρση της επιστημονικής παρεξήγη-
σης - Τι πραγματικά συμβαίνει
Είναι ευρύτατα γνωστή η Κινηματική
του υλικού σημείου που εισήγαγε η
Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας,
θεμελιωθείσα από τον A. Einstein με
το ιστορικό άρθρο του με τίτλο «Περί
της Ηλεκτροδυναμικής των κινουμέ-
νων Σωμάτων» [3]. Είναι επίσης αρκε-
τά γνωστές οι αντιρρήσεις που διατυ-
πωθήκαν, κατά καιρούς, στις εισα-
χθείσες από την ανωτέρω θεωρία
αντιλήψεις.
Εδώ θα παρουσιάσουμε μια νέα προ-
σέγγιση και θεμελίωση της Κινηματι-
κής του υλικού σημείου η οποία αφ’
ενός μεν πηγάζει, εν μέρει, από την
αποδοχή της δεύτερης θεμελιακής
υπόθεσης της Θεωρίας της Ειδικής
Σχετικότητας, αφ’ ετέρου δε από την
ανάγκη η νέα Κινηματική να μην έχει
εσω-τερικές αντιφάσεις και να συμβι-
βάζεται με τα παρατηρούμενα &
μετρούμενα φυσικά μεγέθη.
Επειδή οι υπό εξέταση έννοιες είναι
πολύ λεπτές, οφείλουμε είτε να τις
ορίσουμε εκ νέου με απόλυ-τη αυστη-
ρότητα, είτε να αναφερθούμε στους
ορισμούς που έδωσαν προηγούμενοι
συγγραφείς, με απόλυτη σαφήνεια.
Το αντικείμενο της Κινηματικής είναι η
μεταβολή της θέσης του κινουμένου
υλικού αντικειμέ-νου, εν προκειμένω
υλικού σημείου, στο Χώρο με την
πάροδο του Χρόνου. Ευθύς εξ αρχής
λοι-πόν, αντιμετωπίζουμε δύο πρω-
ταρχικές (a priori) έννοιες: Του Χώρου
και του Χρόνου.
Εξετάζοντας την έννοια του Χώρου,
είμαι υποχρεωμένος να υπογραμμίσω
και να υιοθετήσω μια θεμελιώδη διά-
κριση, την οποία έχει διατυπώσει, με
εξαιρετική σαφήνεια, ο αείμνηστος
καθηγη-τής μου στο Ε.Μ.Π. Παναγιώ-
της Λαδόπουλος:
«Ο Γεωμετρικός χώρος αποτελεί ιδιά-
ζον και εντελώς διάφορον του αισθη-
τού χώρου νοητικόν κα-τασκεύασμα,
εις τα πραγματικά στοιχεία του οποί-
ου δυνάμεθα να προσεγγίσωμεν, εξ’
αντιστοίχων στοιχείων του αισθητού
χώρου, δι’ αφαιρετικής διεργασίας
αμιγώς νοητικής» [8].
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 27
T EXNOΛOΓIA
Η εισαγομένη διάκριση είναι
ουσιαστική.
Ο Αισθητός Χώρος, που αποτελεί το
αντικείμενο της Φυσικής Επιστήμης
οριζόμενος από τα υλικά αντικείμενα,
είναι «εντελώς διάφορος» του Γεωμε-
τρικού ο οποίος, ως νοητικό κατα-
σκεύασμα υλοποιούμενο μόνον δι’
αφαιρέσεως, υφίσταται, κατ’ ανά-
γκην, μόνον στη νόησή μας.
Όσον αφορά δε στην έννοια του Χρό-
νου, η απαιτούμενη προεργασία έχει
ήδη πραγματοποιηθεί. Ο Einstein στην
ενότητα 1 του πρωτότυπου άρθρου
του, (Ορισμός του ταυτοχρόνου), έχει
ορίσει με απόλυτη σαφήνεια και
αυστηρότητα τις απαραίτητες έννοιες.
Θα επισημάνω μόνον τρία καίρια
σημεία από αυτό το τμήμα του εν
λόγω άρθρου:
1η Επισήμανση:
Για την φύση των χρονικών μας εκτιμή-
σεων. Γράφει ο Einstein: «Πρέπει να
έχουμε κατά νου ότι κάθε εκτίμησή μας
που περιέχει “χρόνο” είναι πάντα μια
κρίση για ταυτόχρονα συμβάντα. Αν,
π.χ. λέω ότι «το τραίνο φτάνει εδώ στις
7», αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι “το
να βρεθεί ο μικρός δείκτης του ρολογι-
ού μου στις 7 και η άφιξη του τραίνου
είναι ταυτόχρονα συμβάντα”.»
Βεβαίως ο Einstein συμπληρώνει σε
υποσημείωση: «Δεν θα συζητήσουμε
εδώ την ενυπάρχουσα ασάφεια στην
έννοια του ταυτόχρονου δύο συμβά-
ντων που πραγματοποιούνται στην ίδια
(προσεγ-γιστικά) θέση, ασάφεια που
απαλείφεται μόνο με εξιδανίκευση».
2η Επισήμανση:
Για τον ορισμό του συγχρονισμού δύο
σχετικά ακίνητων απομακρυσμένων
ρολογιών που βρίσκονται στα σημεία
Α και Β.
“Τα δύο ρολόγια είναι εξ’ ορισμού
σύγχρονα, εάν” (α)
Όπου η ένδειξη του ρολογιού στο Α
όταν με μια φωτεινή ακτίνα φεύγει
από εκεί κατευθυνό-μενη στο Β, η
ένδειξη του ρολογιού στο Β όταν η
ακτίνα φτάνει εκεί και ανακλάται και
η ένδειξη του ρολογιού στο Α όταν η
ακτίνα επιστρέφει εκεί.
3η Επισήμανση:
Για τον ορισμό της ταχύτητος του
φωτός ως:
28 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΣEΠTEMBPIOΣ 2010
(β)
Σημειώνω με έμφαση ότι ο Einstein,
αν και εξ’ ορισμού απαιτεί ότι ο «χρό-
νος» για να ταξιδέψει το φως από το
Α στο Β, είναι ίσος με τον «χρόνο» που
απαιτείται για την αντίστροφη δια-
δρομή Β προς Α, εν τούτοις για την
μέτρηση και τον ορισμό της ταχύτη-
τος του φωτός χρησιμοποιεί την
σχέση (β), η οποία όμως αναφέρεται
σε δύο διαδοχικές ενδείξεις ενός
μόνον ρολογιού: Του ρο-λογιού στο Α.
Έτσι εδώ ο ορισμός και η μέτρηση της
ταχύτητος του φωτός διαφοροποιεί-
ται από τον κλασικό ορισμό και την
μέτρηση της ταχύτητος των υλικών
σημείων της Γαλιλαϊκής και Νευτωνεί-
ου Κινηματικής. Εκεί η ταχύτητα ορί-
ζεται βάσει των μετρήσεων δύο απο-
μακρυσμένων συγχρονισμένων ρολο-
γιών: Του ρολογιού της αρχής και του
ρολογιού του πέρατος της διαδρομής
του υλικού σημείου. Αυτή η διαπίστω-
ση μάς οδηγεί στον ορισμό μιας νέας
έννοιας:
Επί βαθμονομημένης ευθείας Ε
θεωρώ ρολόγια τοποθετημένα σε
τυχαίες θέσεις 1, 2... Μ, Μ+1... Τα
ρολόγια αυτά είναι ανά δύο συγχρονι-
σμένα βάσει του ορισμού του Einstein
(εξίσωση (α)). Συνεπώς θεωρούνται
όλα μεταξύ τους συγχρονισμένα.
Την διάταξη αυτή την ονομάζω:
Ευθύγραμμο Επεκτεταμένο Ρολόι.
Επειδή δε η σύγχρονη Επιστήμη εφαρ-
μόζει συνήθως Αγγλική ορολογία και
μάλιστα υπό μορφήν ακρωνυμίων,
την ονομάζω: Linear Array of
Synchronized Clocks (LASC).
Τώρα πλέον μπορούμε να αναδιατυ-
πώσουμε με απόλυτη σαφήνεια τον
ορισμό της ταχύτητος υλικού σημείου
κινουμένου επί βαθμονομημένης
Ευθείας Ε, ορισμό που μας έχει δώσει
η Κλασσική Κινηματική και που ισχύει
μέχρι σήμερα. (Σχ. 1)
Σχ.1
Ονομάζουμε μέτρο της μέσης ταχύ-
τητος (ή απλά μέση ταχύτητα) του
υλικού σημείου στο τυχόν διάστημα
Μ έως Μ +1, (υπό την προϋπόθεση
ότι στα σημεία Μ και Μ+1 υπάρχουν
ρολόγια του LASC) την παράσταση:

(1)
όπου και οι καρτεσιανές τετμημένες
των σημείων Μ+1 και Μ αντίστοιχα,
τις οποίες μετράμε δια μετροταινίας
(με την οποία και βαθμονομήθηκε η
ευθεία) επάνω στην ευθεία Ε, με το
μηδέν της μετροταινίας τοποθετημέ-
νο σ’ ένα τυχόν σημείο 0 της ευθείας,
το οποίο αυθαίρετα θεωρούμε αρχή
των μετρήσεων, και , οι ενδείξεις των
ρολογιών στις θέσεις Μ+1 και Μ αντί-
στοιχα, τις οποίες κατέγραψαν τα εν
λόγω ρολόγια τις στιγμές ακριβώς
που περνούσε από εκεί το κινούμενο
υλικό σημείο.
Η Θεμελίωση της Θεωρίας της Αρμο-
νικότητος του Πεδίου του Φωτός
Ως πρώτη υπόθεση για την θεμελίω-
ση της Θεωρίας μας θα χρησιμοποιή-
σουμε την δεύτερη υπό-θεση της
Θεωρίας της Ειδικής Σχετικότητας,
την αφορώσα στην ανεξαρτησία της
ταχύτητος του φωτός από την ταχύ-
τητα της πηγής του, ελαφρώς όμως
τροποποιημένη μετά την ουσιαστική
πλέον διάκριση του Αισθητού από τον
Γεωμετρικό Χώρο.
1η ΘΕΜΕΛΙΑΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ: Οι αλληλε-
πιδράσεις της ύλης κινούνται στον
Γεωμετρικό Χώρο με ταχύτητα κατά
μέτρο σταθερή και ανεξάρτητη της
σχετικής ταχύτητος των αλληλεπι-
δρώντων στοι-χείων της ύλης. Ειδικό-
τερα, οι δια του φωτός αλληλεπιδρά-
σεις της ύλης κινούνται στον Γεωμε-
τρι-κό Χώρο με ταχύτητα κατά μέτρο
σταθερή και ανεξάρτητη της σχετικής
ταχύτητος των αλληλεπιδρώ-ντων
στοιχείων της ύλης και ίση με την
ταχύτητα του φωτός που όμως
μετρώ στον Αισθητό Χώρο στον τόπο
που βρίσκομαι.
Σημειώνω ότι η ανωτέρω 1η θεμελια-
κή υπόθεσή μας διαφοροποιείται από
την αξίωση του Ein-stein που ετέθη
στην ενότητα 1 του άρθρου του κατά
την διατύπωση της εξίσωσης (β).
Γράφει ο Einstein:
«Στηριζόμενοι εμπειρικά, αξιώσαμε
στην συνέχεια ότι το μέγεθος
είναι μια παγκόσμια σταθερά
(η ταχύτητα του φωτός σε κενό
χώρο).»
Εμείς δεν κρίνουμε αναγκαίο να αξιώ-
σουμε, ούτε καν να υποθέσουμε
κάποια χωρική παγκοσμι-ότητα, ή
ακόμα και κάποια υπονοούμενη δια-
χρονική αμεταβλητότητα της ταχύτη-
τος του φωτός. Περιοριζόμεθα μόνον
στην 1η Θεμελιακή Υπόθεσή μας.
Έχοντας διευκρινίσει τις πρωταρχικές
έννοιες και έχοντας διατυπώσει την
1η Θεμελιακή Υπόθεση, τώρα πλέον
μπορούμε να μελετήσουμε την κινη-
ματική του υλικού σημείου στην
απλούστε-ρη περίπτωσή της, αυτήν
της ευθύγραμμης κίνησης.
Όμως, πριν ξεκινήσουμε θα πρέπει να
ληφθεί πρωτίστως υπ’ όψιν ότι η
Φυσική Επιστήμη είναι μια καθαρά
εμπειρική Επιστήμη, διαφέρουσα από
την Μαθηματική, εξασκούμενη από
ανθρώπινα όντα και όχι από πανταχού
παρόντα άϋλα πνεύματα. Τα δε
ανθρώπινα όντα υπόκεινται ανα-γκα-
στικά στον περιορισμό της τοπικότη-
τας που επιβάλλει η υλική υπόσταση
των ιδίων αλλά και των επιστημονι-
κών οργάνων τους.
Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να
καθορίσουμε πρωτίστως με σαφήνεια
την θέση του Παρατηρητού, ο οποίος
ενόργανα θα μετρήσει, (και όχι θα
διανοηθεί ή θα προσεγγίσει δι’ ενορά-
σεως), τα φυσικά μεγέθη και θα δια-
τυπώσει τις φυσικές προτάσεις της
Κινηματικής.
Έστω λοιπόν Παρατηρητής (Σχ.2) σε
τυχόν σημείο Ο εκτός της βαθμονο-
μημένης Ευθείας Ε εφοδιασμένης με
το LASC, επί της οποίας κινείται το
παρατηρούμενο υλικό σημείο με στα-
θερή ταχύτητα ( ), μετρημένη από το
LASC, (εξίσωση (1) ).
Έστω ότι ο Παρατηρητής είναι εφο-
διασμένος με ένα ρολόι, εφεξής απο-
καλούμενο τοπικό ρολόι, το οποίο
είναι συγχρονισμένο, σύμφωνα με τον
ορισμό του Einstein (εξίσωση (α)), με
το τυχόν ρο-λόι του LASC. Επομένως,
εκ του ορισμού του LASC, το τοπικό
ρολόι είναι συγχρονισμένο και με όλα
τα ρολόγια αυτού.
Σχ.2
Έστω ότι ο Παρατηρητής μετρά την
ταχύτητα του φωτός με το τοπικό
ρολόι, σύμφωνα με τον ορισμό του
Einstein (εξίσωση (β)), χρησιμοποιώ-
ντας οποιαδήποτε πρόσφορη μέθοδο
(πχ. μετρήσεις όπως των Fizeau,
Foucault, Michelson κ.α.) και βρίσκει ότι
η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι
ίση με, έναν αριθμό πεπερασμένο.
Έστω ότι τώρα το υλικό σημείο βρί-
σκεται εις την θέση Α.
Πού το βλέπει, πού το μετρά, και πού
το καταγράφει τώρα ο Παρατηρητής;
Τι εννοούμε όμως με τον όρο τώρα;
Τώρα είναι μόνον αυτό που δείχνουν
τα ρολόγια, μια θεμελιώδης διευκρίνι-
ση που οφείλουμε αποκλειστικά στον
Einstein (βλ. 1η Επισήμανση).
Τώρα λοιπόν το υλικό σημείο βρίσκε-
ται στην θέση Α στον Γεωμετρικό
Χώρο. Όμως στον Αι-σθητό Χώρο
του Παρατηρητού Ο δεν βρίσκεται
τώρα στη θέση Α, αλλά σε προηγού-
μενη θέση Α΄ τέτοια ώστε: Σε όσο
χρόνο το υλικό σημείο μετέβη από το
Α΄ στο Α, το φως μετέβη από το Α΄
στο Ο. Έτσι ισχύει:
(2)
Την θέση Α στην οποία βρίσκεται
τώρα το υλικό σημείο ας την ονομά-
σουμε απλώς θέση.
Την θέση Α΄ στην οποία το βλέπει το
μετρά (διαβάζοντας την βαθμονομη-
μένη Ευθεία Ε) και το καταγράφει
τώρα ο Παρατηρητής, την ονομάζω:
Συζυγή Θέση (Conjugate Position).
Έτσι η 1η Θεμελιακή Υπόθεσή μας και
το πεπερασμένο της ταχύτητος του
φωτός ιδρύουν δύο υπερκείμενες
σημειοσειρές, την σημειοσειρά των
θέσεων Α και την σημειοσειρά των
συζυγών θέσεων Α΄, οι οποίες έχουν
κοινό φορέα την Ευθεία Ε.
Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι το αντικεί-
μενο της Φυσικής των Ανθρώπων, και
όχι των πανταχού παρόντων πνευμά-
των, δεν είναι οι θέσεις των κινουμέ-
νων όντων αυτές καθ’ εαυτές, αλλά οι
συ-ζυγείς τους.
Ο Παρατηρητής μας βλέπει και μετρά
το αντικείμενο της Επιστήμης του
στην εκάστοτε συζυγή του θέση. Η
διαπίστωση αυτή, η οποία παραπέ-
μπει στο Παράδειγμα των σκιών του
σπηλαίου, του αναφερομένου στο
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 29
T EXNOΛOΓIA
έβδομο βιβλίο της Πολιτείας (Πλάτων,
~370 π.Χ.) [9], έχει συνέπειες κε-
φαλαιώδους σημασίας για την σύγ-
χρονη Φυσική.
Ενδιαφέρον έχει να εξετάζουμε τι συμ-
βαίνει όταν το κινούμενο υλικό σημείο
βρίσκεται σ’ εκεί-νη την ειδική θέση,
ούτως ώστε να απέχει κατ’ ελάχιστον
από τον Παρατηρητή, δηλαδή βρίσκε-
ται ακριβώς στον Πόδα της Καθέτου
της αγομένης από το Ο προς την
Ευθεία Ε, το Ρ (Σχ. 3).
Σχ.3
Ο Παρατηρητής τώρα το βλέπει και το
μετρά στην συζυγή θέση του Ρ, τη Ρ΄,
έτσι ώστε:
(3)
Συνεχίζοντας το υλικό σημείο την δια-
δρομή του, έστω ότι τώρα βρίσκεται
σε μια τέτοια θέση Κ, έτσι ώστε ο
Παρατηρητής να το βλέπει στο Ρ.
Δηλαδή το Ρ είναι το συζυγές του Κ, ή
Ρ ≡ Κ΄
Κατά τον ίδιο τρόπο ισχύει:
(4)
Εδώ το φως διέγραψε την ελάχιστη
διαδρομή του.
Έτσι όταν το υλικό σημείο βρίσκεται
στο Ρ, ο Παρατηρητής το βλέπει και το
μετρά στο Ρ΄ και όταν αυτό βρίσκεται
στο Κ, ο Παρατηρητής το βλέπει και
το μετρά στο Ρ. Δηλαδή όταν το υλικό
σημείο διαγράφει το διάστημα ΡΚ, ο
Παρατηρητής το βλέπει και το μετρά
να διαγράφει το διά-στημα Ρ΄Ρ.
Έτσι, όταν το υλικό σημείο απομακρύ-
νεται του Ρ, παραμένον όμως εντός
του διαστήματος ΡΚ, φαίνεται και
μετράται να προσεγγίζει ακόμα στο Ρ,
όντας εντός του διαστήματος Ρ΄Ρ.
30 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η
εύρεση της σχέσης αυτών των δύο
διαστημάτων:
(5)
Τούτο διότι βάσει των (3) και (4) ισχύ-
ει: sinω tanφ
Έκπληκτοι λοιπόν διαπιστώνουμε (Ραυ-
τόπουλος Δ., 1979), ότι τα δύο αυτά
διαστήματα συνδέο-νται άρρηκτα με
τον πασίγνωστο Συντελεστή Συστολής
Lorentz της Θεωρίας της Ειδικής Σχετι-
κότητας, ο οποίος τελικά δεν είναι τίπο-
τε άλλο παρά το συνημίτονο της γωνίας
ω των επιβατικών ακτίνων ΟΡ και ΟΡ΄,
οι οποίες αντιστοιχούν στην θέση και
την συζυγή θέση του κινητού αντί-στοι-
χα, όταν αυτό βρίσκεται στον Πόδα της
Καθέτου, δηλαδή όταν αυτό απέχει ελά-
χιστα από τον Παρατηρητή!…
Η Σχετικιστική Ορμή
Ζητούμε από τον Παρατηρητή Ο να
μετρήσει με το ρολόι του, δηλαδή το
τοπικό ρολόι, την μέ-ση ταχύτητα του
υλικού σημείου στο διάστημα Ρ΄Ρ.
Βεβαίως εκ των προτέρων έχουμε
σημειώ-σει επί της βαθμονομημένης
Ευθείας Ε τα δύο σημεία Ρ΄ και Ρ ως
ακολούθως:
α. Το μεν Ρ, φέροντας από το Ο την
κάθετο επί την Ε.
β. Το δε Ρ΄, ανοίγοντας γωνία ω σχετι-
κά με την ΟΡ προς την πλευρά από
την οποία προσεγγίζει το κινητό και
τέτοια ώστε: ω = arcsin ( ).
Βεβαίως γνωρίζουμε και την ταχύτητα
του κινητού μετρημένη από το LASC.
Όπως διαπιστώσαμε προηγουμένως,
ενώ το υλικό σημείο φαίνεται να δια-
γράφει το διάστημα Ρ΄Ρ, εν τούτοις
διαγράφει το διάστημα ΡΚ. Έτσι ο χρό-
νος που μετρά ο Παρατηρητής
(Observer) γι’ αυτό το γεγονός με το
τοπικό ρολόι του, είναι ίσος με τον
χρόνο κατά τον οποίο το υλικό σημείο
δια-γράφει το διάστημα ΡΚ, ήτοι:
(6)
Τούτο ισχύει εξ’ ορισμού της
(εξίσωση (1)).
Τοιουτοτρόπως, η ταχύτητα του κινη-
τού που μετρά ο Παρατηρητής με το
τοπικό ρολόι κατά την φαινόμενη δια-
δρομή του υλικού σημείου στο διά-
στημα Ρ΄Ρ, το οποίο διάστημα διαβά-
ζει ο Πα-ρατηρητής επί της βαθμονο-
μημένης Ευθείας Ε, είναι:
(7)
Δηλαδή η ταχύτητα του κινητού που
μετρά το τοπικό ρολόι στη συγκεκρι-
μένη διαδρομή Ρ΄Ρ, είναι μεγαλύτερη
της ταχύτητος του κινητού, την
οποία μετρά το επεκτεταμένο ρολόι
(LASC).
Επειδή δε, εξ’ ορισμού, ορμή σώμα-
τος τινός, σταθμητού ή στοιχειώ-
δους, είναι το γινόμενο της μάζας του
επί την ταχύτητά του, έπεται ότι το
μέτρο της ορμής που μετρά ο Παρα-
τηρητής με το τοπικό ρολόι στην
συγκεκριμένη διαδρομή Ρ΄Ρ είναι:
(8)
Η οποία δεν είναι άλλη από την γνω-
στή μας Σχετικιστική Ορμή και όπου
η μάζα του κινη-τού μετρούμενη εν
ηρεμία.
Συμπεράσματα:
1. Η νέα Κινηματική της Θεωρίας της
Αρμονικότητος του Πεδίου του
Φωτός συλλαμβάνει την γνωστή μας
Σχετικιστική Ορμή ως ειδική περίπτω-
ση των μετρήσεων της ορμής ενός
υλικού ση-μείου από έναν εντοπισμέ-
νο Παρατηρητή. Η ειδική αυτή περί-
πτωση αφορά στην μέτρηση κατά την
οποίαν το κινητό φαίνεται να διανύει
το διάστημα Ρ΄Ρ, όπου το Ρ είναι το
σημείο της τροχιάς το απέχον ελάχι-
στα από τον Παρατηρητή, το δε Ρ΄
είναι το συζυγές του.
2. Η νέα Κινηματική δεν αποδίδει το
αίτιο της αυξημένης Σχετικιστικής
Ορμής σε σχέση με την Νευτώνειο ( )
σε κάποια μεταφυσική αύξηση της
μάζας του κινητού με την ταχύτητα
εξ’ αιτίας της ευθυγράμμου και ομοιο-
μόρφου κινήσεώς του, η οποία εν τού-
τοις είναι σχετική, αλλά εξηγεί αυτή
την αύξηση ως οφειλόμενη αποκλει-
στικά στην μέτρηση της ορμής μέσω
του τοπι-κού ρολογιού, το οποίο όμως
μετρά την ταχύτητα της συζυγούς
θέσεως (του ΦΑΙΝΕΣΘΑΙ), εν αντιθέ-
σει με την μέσω του Ευθυγράμμου
Επεκτεταμένου Ρολογιού (LASC)
μέτρηση, το οποίο μετρά την ταχύτη-
τα της θέσεως (του ΕΙΝΑΙ) και η οποία
ταχύτητα είναι η εμφανιζόμενη εις τον
τύπο της Νευτωνείου ορμής [10].
Συζήτηση
Ας μου επιτραπούν κάποια σχόλια επί
θεμάτων που αναφέρονται στο άρθρο
του συναδέλφου κ. Παν. Λαθούρη.
4.1. Καμία μάζα δεν παραμορφώνει
το χώρο και το χρόνο (!) γύρω της. Ο
χώρος και ο χρόνος είναι προεμπειρι-
κές, a priori, έννοιες και δεν παραμορ-
φώνονται. Εκείνο που παραμορφώνε-
ται είναι η ύλη (π.χ. οριζοντία δοκός
υποκείμενη στο ίδιο βάρος της), όπως
και η τροχιά της ύλης ή του φωτός
(π.χ. καμπυλωμένη τροχιά βλήματος
του πυροβολικού μέσα σε βαρυτικό
πεδίο). Επί πλέον στις υψηλές ταχύτη-
τες (σχετικιστικές) παραμορφώνεται
ο γεωμετρικός τόπος των συζυ-γών
(φαινομένων) θέσεων, δηλαδή των
σκιών, των κινουμένων όντων σε
σχέση με τα όντα καθ’ εαυτά, δηλαδή
τον γεωμετρικό τόπο των θέσεων
των όντων [11].
4.2. Δεν αισθάνομαι ικανός, σ’ αυτό
το κείμενο, να ασχοληθώ με τις υπό-
λοιπες περιπτώσεις πι-θανής δημι-
ουργίας μαύρης τρύπας, που αναφέ-
ρονται στο άρθρο του συναδέλφου.
Θα σημειώσω μόνον ότι ο καθιερωμέ-
νος βαρυτικός ορισμός της μαύρης
τρύπας είναι ελλιπής, διότι δεν έλαβε
υπ΄όψιν την κβαντική λειτουργία του
φωτός μέσα στο πεδίο βαρύτητας
[12]. Η σύνθεση μιας συνεκτικής κβα-
ντικής θεωρίας βαρύτητας αποτελεί
τη μέγιστη πρόκληση για τη σύγχρονη
Θεω-ρητική Φυσική. Έτσι η λεγόμενη
μαύρη τρύπα δεν είναι πλήρως ορι-
σμένη και δεν αποτελεί αυ-στηρή επι-
στημονική έννοια και αυτός είναι ο
λόγος που από αυτήν πηγάζουν
πολλά παράδοξα.
Αν και η Θεωρία του Stephen
Hawking κινείται προς τη σωστή
κατεύθυνση προσπαθώντας να συν-
δυάσει τα φαινόμενα που προκαλεί
μια μαύρη τρύπα με την Κβαντική
Θεωρία απαλλάσσο-ντας την Επιστή-
μη από ένα τουλάχιστον παράδοξο,
αυτό της αιωνίας ζωής της μαύρης
τρύπας, εν τούτοις η ομώνυμη ακτι-
νοβολία, δια της οποίας η μαύρη
τρύπα εξαχνούται και κάποτε εκρή-
γνυται, δεν έχει παρατηρηθεί, ούτε
έχει μετρηθεί μέχρι σήμερα.
4.3. Και σαν να μην έφθαναν τα παρα-
πάνω, εμφανίσθηκε πολύ πρόσφατα,
Σεπτέμβριος 2009, ένα άρθρο του
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 31
T EXNOΛOΓIA
Νομπελίστα Gerard’t Hooft, του Ινστι-
τούτου Θεωρητικής Φυσικής της
Ουτρέ-χτης, ο οποίος ισχυρίζεται ότι,
σε μια συνεπή θεωρία κβαντικής
βαρύτητας δεν υπάρχουν μαύρες
τρύπες [13].
4.4. Φοβούμαι ότι οι στόχοι του διά-
σημου πλέον πειράματος του LHC
εμφανίζονται πολύ φιλό-δοξοι: Κατα-
νόηση της ύλης και της ενέργειας,
προσέγγιση της αρχής του χρόνου,
περιγραφή της δημιουργίας και της
εξέλιξης του Σύμπαντος κ.τ.λ. Δεν
είναι καθόλου περίεργο. Από το
CERN, και τους δορυφόρους του,
πηγάζει μια προπαγάνδα, η οποία
σκοπό έχει να διεγείρει τη φαντασία
των ανθρώπων, χρησιμοποιώντας
μάλιστα, κάποιες φορές, θρησκευτι-
κούς / μεταφυσικούς όρους ( σωμα-
τίδιο του Θεού, κοσμογονία, αρχή
του χρόνου, το ιερό δισκοπότηρο της
Φυσικής, αρχέ-γονη ενέργεια, αποκά-
λυψη των μυστηρίων του Σύμπαντος
κ.ά ), προκειμένου να επιτευχθεί η
μέγιστη δυνατή κοινωνική συναίνεση,
ή έστω, ανοχή. Σκέφθηκαν οι Αρχιε-
ρείς της Επιστήμης, και πολύ σωστά,
ότι: Αφού το κόλπο πέτυχε στην περί-
πτωση της Θρησκείας, γιατί να μην
το εφαρμόσουμε και στην Επιστήμη;
Εύχομαι και ελπίζω αυτό το πείραμα
να μας «προσγειώσει», ώστε κάποτε
ο επιστημονικός ή ο δήθεν επιστημο-
νικός μας λόγος να πάψει να προ-
σβάλλει τον Ανθρώπινο Λόγο.
Τελικό συμπέρασμα
Η Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας,
που αποτελεί ένα σημαντικότατο
πυλώνα της σύγχρονης Θεωρητικής
Φυσικής, πάσχει θεμελιωδώς. Σήμερα
εμφανίζεται η Επιστήμη να αναζητεί
στο CERN το χρώμα που έχουν τα
παραθυρόφυλλα της οικοδομής, ενώ
αδυνατεί, ή δεν επιθυμεί, να κατανοή-
σει ότι τα θεμέλια του οικοδομήματος
είναι σαθρά και αυτό κινδυνεύει με
κατάρρευση.
Το ευχάριστο είναι ότι καμιά μαύρη
τρύπα δεν πρόκειται να δημιουργη-
θεί, εξ’ αιτίας της ισχύος της Ειδικής
Θεωρίας της Σχετικότητας, στο πεί-
ραμα του LHC. Η λεγόμενη σχετικιστι-
κή ορμή δεν οφείλεται σε καμιά μετα-
φυσική αύξηση της μάζας με την
ταχύτητα, αλλά στο γεγονός ότι η
συζυγής θέση του όντος (η σκιά του)
κινείται πιο γρήγορα από το ον μέσα
στην μετρητική διά-ταξη. Έτσι εμφα-
νίζεται και μετράται αυξημένη ορμή,
η οποία λανθασμένα αποδίδεται σε
αυξη-μένη μάζα. Επομένως…ας μη
χάσουμε τον ύπνο μας. Συμφωνώ λοι-
πόν, αν και από άλλο δρόμο, με το
συμπέρασμα του συναδέλφου κ.
Παναγιώτη Λαθούρη. Ο πλανήτης δεν
κινδυνεύει να κα-ταποθεί από μαύρη
τρύπα, που θα παραχθεί στο LHC.
Άλλωστε οφείλουμε να λάβουμε
υπ΄όψιν τη θέση του ‘t Hooft για την
ανυπαρξία αυτών των παράξενων
θεωρητικών (;) αντικειμένων.
Όμως φοβούμαι ότι θα πρέπει να
προβληματισθούμε σοβαρά και ίσως
κάποτε να αντιδράσουμε, όχι για τη
σχετικιστική, αλλά για την πραγματική
μαύρη τρύπα, η οποία είναι εγκατε-
στημένη στο CERN και καταβροχθίζει
αχόρταγα τα χρήματα των φορολο-
γουμένων [14] [15] [16].

Αναφορές
1. A. French, «Ειδική Θεωρία
Σχετικότητας», Εκδ. Αναγέννη-
σις, Αθήνα, 1972, σελ.20-21.
2. Κ. Γούδας, «Μαθήματα Ειδι-
κής Θεωρίας της Σχετικότη-
τας», Εκδ. Τ.Ε.Ε, Αθήνα, 1972,
σελ.17-18.
3. A. Einstein, “Για την Ηλε-
κτροδυναμική των κινουμέ-
νων Σωμάτων», στο βιβλίο,
Αϊνστάϊν 1905, annus
mirabilis, Εκδ. Γκοβόστη,
Αθήνα, 2000,σελ.115-147.
4. Δ. Ραυτόπουλος, «Θεωρία
της Αρμονικότητος του Πεδί-
ου (ή το σφάλμα της Θεωρίας
της Περι-ορισμένης Σχετικότη-
τας )», Δελτία του Π.Σ.Δ.Μ-Η ,
Νο 117-118, Ιουλ.-Αυγ. 1981,
Νο 119 Σεπτ. 1981, Νο 122
Δεκ. 1981, Νο125
Μαρτ.1982, Νο134 Δεκ.
1982.
5. Επιστολές στο Δελτίο του
Π.Σ.Δ.Μ-Η, Νο 123 Ιαν. 1982,
Νο 126 Απρ. 1982, Νο 129-
130 Ι-ουλ.-Αυγ.1982 Νο 133
Νοε 1982, Νο 139 Μαϊ 1983,
Νο 143 Σεπτ.1983.
6. Δ. Ραυτόπουλος, «Η Θεω-
ρία της Αρμονικότητος του
Πεδίου του Φωτός, (Η απά-
ντηση του κοι-νού νου στις
μεγαλοφυίες..)» Τόμος Α΄,
Εκδότης ο ίδιος, Αθήνα, 2004.
Το βιβλίο είναι ανηρτη-μένο
στη βιβλιοθήκη των Τμήματος
Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και
Μηχανικών Υπολογιστών
(ΤΗΜΜΥ) του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
ελεύθερα προσβάσιμο στη
διεύ-θυνση, http://vivliothm-
my.ee.auth.gr/571/
7. D. Raftopoulos, «On
Synchronized Clocks at the
Ends of a Moving Rod»,
Physics Essays, Vol.20, issue 2,
June 2007, p.p. 296-308. Το
άρθρο δημοσιεύεται στο:
http://physicsessays.aip.org/ .
Το abstract είναι ελεύθερα
προσβάσιμο, αλλά προκειμέ-
νου να «κατεβεί» ολόκληρο το
άρθρο, ζητείται να καταβλη-
θεί το ποσό των 15$ στο
American Institute of Physics
(aip).
8. Π. Λαδόπουλος, «Στοιχεία
Προβολικής Γεωμετρίας» Εκδ.
Καραβία, Αθήναι, 1966, σελ.2.
9. Πλάτων, «Πολιτεία», βιβλίο
7ο, 514 Α-518Β, Εκδ. Πάπυ-
ρος, Αθήνα, σελ.400-409.
10. Δ. Ραυτόπουλος, «Η θεμε-
λίωση της Θεωρίας της Αρμο-
νικότητος του Πεδίου του
Φωτός. Μια νέα προσέγγιση
της Σχετικιστικής Ορμής»,
Πρακτικά του 10ου Κοινού
Συνεδρίου των Ενώσεων
Ελλήνων και Κυπρίων Φυσι-
κών, Κέρκυρα, 2007. Το
άρθρο είναι ανηρτημένο στη
βιβλιοθήκη του ΤΗΜΜΥ του
ΑΠΘ, στη διεύθυνση,
http://vivliothmmy.ee.auth.gr/
574/
11. Δ. Ραυτόπουλος, «Περί
της Μορφής των Κινουμένων
Σωμάτων», Πρακτικά του
12ου Πανελ-ληνίου Συνεδρίου
της Ένωσης Ελλήνων Φυσι-
κών, Καβάλα, 2008. Το άρθρο
είναι ανηρτημένο στη βιβλιο-
θήκη του ΤΗΜΜΥ του ΑΠΘ,
στη διεύθυνση, http://vivlioth-
mmy.ee.auth.gr/572/
12. Δ. Ραυτόπουλος, «Η
Βαρύτητα-Μια Κβαντική Θεώ-
ρηση», Τριμηνιαίο Επιστημονι-
κό Δελτίο του Π.Σ.Δ.Μ-Η,
Αυγ.-Σεπτ.-Οκτ. 1982, σελ.97-
113.
13. G.’t Hooft, «Quantum
Gravity without Space-time
Singularities or Horizons»
arXiv.org /abs/0909.3426 (Το
arXiv. είναι αποθετήριο επι-
στημονικών άρθρων του
Πανεπιστημίου του Cornell
ελεύθερα προσβάσιμο.)
14.Δ. Ραυτόπουλος, «Μια
άλλη…ανάγνωση του πειρά-
ματος του CERN», Ελεύθερος
Τύπος, Επι-στολές, 02/09/08.
15. Δ. Ραυτόπουλος, «Πανά-
κριβο το «ραντεβού με τον
Θεό»», Το Βήμα, Επιστολές,
13/09/08.
16. Δ. Ραυτόπουλος, «Το πεί-
ραμα CERN», Ενημερωτικό
Δελτίο του Τ.Ε.Ε, Επιστολές,
Νο. 2506, 06/10/08.

32 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 33
Θ EMA
Σωτήρης Κατσιμίχας, Δρ. Μηχ. Μηχανικός
Διευθύνων Σύμβουλος Θερμογκάζ Α.Ε.
Γενικός Γραμματέας β’ της Ένωσης Ελληνικών
Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας
34 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Ενεργειακή κατανάλωση και
εκπομπές CO2
από την παραγωγή θέρμανσης
χώρων και νερού στην Ελλάδα
Η παρούσα μελέτη αφορά τον τομέα
της θέρμανσης χώρων και παραγω-
γής ζεστού νερού στην Ελλάδα. Σκο-
πός της μελέτης είναι η καταγραφή,
με τα υπάρχοντα δεδομένα της ενερ-
γειακής κατανάλωσης και της παρα-
γωγής CO2 στον συγκεκριμένο τομέα
και η πρόβλεψη της κατανάλωσης για
τα επόμενα έτη με την υπόθεση της
διείσδυσης των Α.Π.Ε., του φυσικού
αερίου και των λεβήτων συμπυκνώ-
σεως. Εστιάζουμε στην αλλαγή που
μπορούν να επιφέρουν μόνο οι τρόποι
παραγωγής θέρμανσης χώρων και
νερού χρήσης και όχι η θερμομόνωση
των κτιρίων ή άλλοι παράγοντες.
Μεθοδολογία
Για την εξαγωγή των αποτελεσμάτων
έχουμε την δυνατότητα να λάβουμε
στοιχεία από τρεις πηγές:
Από τις μελέτες απωλειών χώρου και
θέρμανσης οι οποίες είναι κατατεθει-
μένες στην πολεοδομία. Είναι γνωστό
ότι η μελέτη απωλειών χώρου με το
σκεπτικό ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί
σχεδόν πάντα γίνεται τυπικά. Οι θερ-
μομονώσεις, τουλάχιστον μέχρι πρό-
σφατα δεν εφαρμόζονταν πιστά στα
περισσότερα έργα με αποτέλεσμα η
μελέτη απωλειών χώρου να μην ταυ-
τίζεται με την πραγματικότητα. Είναι
επίσης γνωστό ότι συνήθως οι αρχι-
κές μελέτες δεν εφαρμόζονται. Ο
υδραυλικός εκτιμά τις απώλειες με
μία τιμή θερμίδων ανά m2 και το
σύστημα το οποίο τελικά εγκαθίστα-
ται, για την ασφάλεια του εργολάβου
και του υδραυλικού είναι κατά πολύ
υπερδιαστασιολογημένο. Επίσης ο
υδραυλικός επιλέγει συνήθως το
σύστημα θέρμανσης και παραγωγής
ζεστού νερού και ακόμα και στις περι-
πτώσεις που έχει εφαρμοστεί τουλά-
χιστον ως προς το σύστημα παραγω-
γής θέρμανσης η μελέτη, κανείς δεν
μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτό το
σύστημα δεν έχει αντικατασταθεί με
κάποιο άλλο, αφού συνήθως η πολεο-
δομία δεν ενημερώνεται για αυτές τις
αλλαγές. Θεωρούμε λοιπόν ότι ακόμα
και αν μπορούσαμε να συλλέξουμε
έστω δειγματοληπτικά κάποιες μελέ-
τες, αυτές δεν θα μας έδιδαν μια καλή
προσέγγιση για τις ανάγκες των κτη-
ρίων και τα πραγματικά εγκατεστημέ-
να συστήματα θέρμανσης και παρα-
γωγής ζεστού νερού. Υπάρχουν επί-
σης πολύ αξιόλογες μελέτες, όπως η
[8], οι οποίες βασίζουν τα στοιχεία
τους σε στατιστικά δεδομένα. Θεω-
ρούμε, όμως ότι το δείγμα των κτι-
ρίων τα οποία έχουν εξεταστεί είναι
μικρό για να δώσει την γενική εικόνα
για την επικράτεια.
Από τις επισκέψεις συντήρησης των
συντηρητών καυστήρων. Δυστυχώς
δεν έχουμε πρόσβαση σε τέτοια στατι-
στικά στοιχεία, ακόμα και αν υπάρ-
χουν. Από τα στοιχεία των συντηρη-
τών θα μπορούσαμε να έχουμε την
μέγιστη ισχύ των συστημάτων θέρ-
μανσης, αλλά, όπως είπαμε και παρα-
πάνω, αυτή είναι συνήθως πολύ μεγα-
λύτερη από την απαιτούμενη, άρα δεν
μπορεί να μας οδηγήσει σε κάποιο
χρήσιμο συμπέρασμα. Το μόνο χρήσι-
μο δεδομένο το οποίο μπορούμε να
κρατήσουμε από τις επισκέψεις αυτές
είναι ένας μέσος βαθμός απόδοσης
των λεβήτων, αλλά και αυτό δεν είναι
στατιστικά τεκμηριωμένο.
Από το ενεργειακό ισοζύγιο της
χώρας. Από αυτό μπορούμε να έχουμε
τις καταναλώσεις στον κτηριακό τομέα
(εκτός της βιομηχανίας) σε πετρέλαιο,
φυσικό αέριο και υγραέριο, οι οποίες
αφορούν σχεδόν ολόκληρες την θέρ-
μανση χώρων και την παραγωγή
ζεστού νερού χρήσης. Σε αυτόν τον
τρόπο υπολογισμού έχουμε το μειονέ-
κτημα ότι δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη
το λαθρεμπόριο και οι παράνομες χρή-
σεις (π.χ. του πετρελαίου θέρμανσης
αντί του πετρελαίου κίνησης). Επίσης
δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το ποσο-
στό του ηλεκτρικού ρεύματος που
χρησιμοποιείται για την θέρμανση
χώρων και νερού χρήσης. Παρά ταύτα
κρίνουμε ότι ο τρόπος υπολογισμού
από το ενεργειακό ισοζύγιο είναι ο πιο
πλήρης σε σχέση με τους άλλους,
οπότε προκρίνουμε τον τρόπο αυτό,
μαζί με κάποιες παραδοχές, στις οποί-
ες μας βοηθά η εμπειρία των μελών
της Ένωσης Ελληνικών Επιχειρήσεων
Θέρμανσης και Ενέργειας και των
συντηρητών για τον βαθμό απόδοσης
των εστιών καύσης, όπως αναφέρθηκε
ανωτέρω.
Η σημερινή κατάσταση
Για την καταγραφή της παρούσας
κατάστασης βασιζόμαστε στα δεδομέ-
να του υπουργείου Ανάπτυξης και
συγκεκριμένα η 1η Έκθεση για το
μακροχρόνιο Ενεργειακό Σχεδιασμό
της Ελλάδας 2008-2020 (Αύγουστος
2007) [1]. Στον πίνακα ο οποίος επισυ-
νάπτεται (πίνακας 1) καταγράφονται οι
καταναλώσεις των διαφόρων μορφών
ενέργειας σε ktoe (ισοδύναμες χιλιάδες
τόνοι πετρελαίου) για το έτος 2005
στην Ελληνική επικράτεια. Για να εξά-
γουμε από αυτόν τον πίνακα το μερί-
διο της θέρμανσης πρέπει να κάνουμε
κάποιες παραδοχές:
Η θέρμανση χώρων και το ζεστό νερό
χρήσης παράγονται στα κτήρια, οικια-
κά, εμπορικά και βιομηχανικά. Δυστυ-
χώς για την βιομηχανία δεν μπορούμε
να ξεχωρίσουμε την ενέργεια η οποία
καταναλώνεται για παραγωγή από
αυτήν που καταναλώνεται για θέρμαν-
ση και παραγωγή ζεστού νερού χρή-
σης. Την θεωρούμε όμως αμελητέα
(παραδοχή που μειώνει την θεωρητική
κατανάλωση θέρμανσης).
Μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι
ολόκληρη η κατανάλωση πετρελαίου,
φυσικού αερίου και υγραερίου στον
οικιακό και εμπορικό τομέα γίνεται για
την παραγωγή θέρμανσης και ζεστού
νερού χρήσης. Εξαίρεση εδώ αποτελεί
ένα μέρος της κατανάλωσης υγραερί-
ου και φυσικού αερίου στα καταστήμα-
τα και τις οικίες για μαγείρεμα. Το θεω-
ρούμε αμελητέο σε σχέση με αυτό της
θέρμανσης (αυξάνει την θεωρητική
κατανάλωση θέρμανσης). Αντίστοιχα
δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις δια-
στάσεις της χρήσης του πετρελαίου
θέρμανσης στις μεταφορές και γι’
αυτό την αμελούμε (αυξάνει την θεω-
ρητική κατανάλωση θέρμανσης),
όπως επίσης τις διαστάσεις του λαθρε-
μπορίου, το οποίο αμελούμε (μειώνει
την θεωρητική κατανάλωση θέρμαν-
σης) και τις διαστάσεις της χρήσης
πετρελαίου που διατίθεται στον αγρο-
τικό τομέα στην θέρμανση χώρων
(μειώνει την θεωρητική κατανάλωση
θέρμανσης). Γενικά μπορούμε να
πούμε ότι οι ανωτέρω παραδοχές,
ακόμα και αν δεν είναι σωστές μεμο-
νωμένα, δηλαδή ακόμα και αν οι παρα-
πάνω ποσότητες που δεν λαμβάνονται
υπόψη δεν είναι πραγματικά αμελητέ-
ες, επειδή δρουν και προς τις δύο
κατευθύνσεις (και προς την αύξηση
και προς την μείωση της θεωρητικής
κατανάλωσης θέρμανσης), όλες μαζί
οι παραδοχές δεν δημιουργούν σημα-
ντική διαφορά στο τελικό αποτέλεσμα.
Αυτό που δημιουργεί σημαντική δια-
φορά στο τελικό αποτέλεσμα είναι
σίγουρα η κατανάλωση ηλεκτρικού
ρεύματος για την παραγωγή ζεστού
νερού. Υπολογίζεται ότι περίπου το
90% των Ελληνικών οικιών χρησιμο-
ποιεί ηλεκτρικό ρεύμα για την παραγω-
γή ζεστού νερού χρήσης. Ακόμα και το
30% που χρησιμοποιεί ηλιακή ενέρ-
γεια, καταναλώνει μεγάλες ποσότητες
ηλεκτρικής ενέργειας για την παραγω-
γή ζεστού νερού. Πολλές από αυτές
τις οικίες, λόγω του γεγονότος ότι χρη-
σιμοποιούν το θερμοσιφωνικό σύστη-
μα με τον ταμιευτήρα εκτεθειμένο στο
εξωτερικό περιβάλλον, καταναλώνουν
ίσως και περισσότερο ηλεκτρικό ρεύμα
από οικίες που δεν χρησιμοποιούν την
ηλιακή ενέργεια. Θεωρούμε ότι το
15%(=γ) της ηλεκτρικής ενέργειας στις
οικίες καταναλώνεται από ηλεκτρικούς
θερμοσίφωνες. Επίσης το 5%(=δ) της
ηλεκτρικής ενέργειας καταναλώνεται
από ηλεκτρικούς θερμοπομπούς, ηλε-
κτρικές σόμπες ή σώματα, κλιματιστι-
κά και θερμοσυσσωρευτές. Στον εμπο-
ρικό τομέα τα ποσοστά είναι αντίστρο-
φα, δηλαδή 5%(=ε) για παραγωγή
ζεστού νερού και 15%(=ζ) για θέρμαν-
ση, αφού η θέρμανση με την χρήση
ηλεκτρικών συσκευών είναι συνήθης.
Από τις συζητήσεις με συντηρητές και
από την πείρα μας θα υποθέσουμε ότι
η μέση απόδοση καύσης , ως προς την
κατωτέρα θερμογόνο δύναμη για τους
εγκατεστημένους λέβητες πετρελαίου
είναι 85%(=ηπ) και για τους λέβητες
αερίου είναι 90%(=ηα). Εδώ έχουμε
κάνει την υπόθεση ότι ναι μεν οι βαθ-
μοί απόδοσης των συντηρημένων
εστιών καύσης είναι μεγαλύτερος,
αλλά υπάρχει ένας ακόμα μεγαλύτερος
αριθμός ασυντήρητων εστιών καύσης
οι οποίες έχουν κατά τεκμήριο πολύ
μικρότερο βαθμό απόδοσης και ρίχνει
κατά πολύ τον μέσο όρο.
Ολόκληρη η κατανάλωση ηλιακής
ενέργειας αφορά την παραγωγή
ζεστού νερού (η παραγωγή θέρμαν-
σης από ηλιακή ενέργεια είναι προς το
παρόν αμελητέα). Ολόκληρη η κατα-
νάλωση γεωθερμικής ενέργειας αφορά
την θέρμανση. Και ολόκληρη η κατα-
νάλωση βιομάζας (και στον αγροτικό
τομέα) αφορά την θέρμανση χώρων.
Η κατανάλωση στερεών καυσίμων
στον οικιακό και εμπορικό τομέα,
καθώς και η θερμότητα (τηλεθέρμαν-
ση) χρησιμοποιείται για την παραγωγή
θέρμανσης.
Λοιπές παραδοχές:
Α. Παραγωγή CO2 από καύση πετρε-
λαίου θέρμανσης: Cπ = 0,316 kg CO2
ανά kWh = 3,68 kt CO2 ανά ktoe (λαμ-
βάνεται υπόψη η τιμή για την καύση
βάση της κατωτέρας θερμογόνου
δύναμης [11] και ένα 19% που εκπέ-
μπεται κατά την εξόρυξη, διύλιση και
Θ EMA
μεταφορά βλ. [12]). Για τα υπόλοιπα
παράγωγα του πετρελαίου βλ. πίνακα
2.
Β. Παραγωγή CO2 από καύση φυσικού
αερίου: Cπ = 0,231 kg CO2 ανά kWh =
2,68 kt CO2 ανά ktoe. (λαμβάνεται
υπόψη η τιμή για την καύση βάση της
κατωτέρας θερμογόνου δύναμης [11]
και ένα 17% που εκπέμπεται κατά την
εξόρυξη, συμπίεση και μεταφορά βλ.
[12]). Σημειωτέον ότι η διαφορά μετα-
ξύ φυσικού αερίου και πετρελαίου
στην παραγωγή CO2 είναι μεγαλύτερη
από αυτήν που προκύπτει από τις
ανωτέρω τιμές (βλ. [11] για παραγω-
γή θερμότητας). Στην παρούσα μελέ-
τη θα θεωρήσουμε τις αναφερόμενες
τιμές και θα λάβουμε υπόψη τις μικρό-
τερες εκπομπές του φυσικού αερίου
μέσω της καλύτερης απόδοσης, άρα
μικρότερης κατανάλωσης.
Γ. Παραγωγή CO2 από την παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα: Cη
= 0,80 kg CO2 ανά kWh = 9,3 kt CO2
ανά ktoe. Σύμφωνα με την ΔΕΗ [5] οι
εκπομπές CO2 σήμερα είναι περίπου
0,97 kg/kWh, προβλέπεται όμως ότι
θα μειωθούν μέχρι το 2015 κατά 20%.
Θεωρούμε μία μέση τιμή 0,80 kg/kWh
σταθερή από το 2006 έως το 2020,
έτσι ώστε να εξετάσουμε μόνο την
επίπτωση των αλλαγών στον τομέα
της παραγωγής θέρμανσης.
Δ. Η παραγωγή CO2 από την καύση
βιομάζας μπορεί να θεωρηθεί αμελη-
τέα στην παρούσα φάση (αν και υπάρ-
χει ενεργειακό κόστος καλλιέργειας και
μεταφοράς), αλλά στην περίπτωση
εξαντλητικής παραγωγής το παραγό-
μενο CO2 θα αυξάνει με όριο αυτό
των ορυκτών καυσίμων.
Ε. Η παραγωγή CO2 από την ηλιοθερ-
μία (ηλεκτρική ενέργεια κυκλοφορητή)
θεωρείται περίπου το 2% της αντί-
στοιχης ηλεκτρικής ενέργειας.
ΣΤ. Η παραγωγή CO2 από την γεωθερ-
μία θεωρείται περίπου το 20% της
αντίστοιχης ηλεκτρικής ενέργεια (COP
= 5)
Ζ. Η παραγωγή CO2 από την τηλεθέρ-
μανση θεωρείται περίπου το 10% της
αντίστοιχης ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίσης ονομάζουμε:
EΟΕΑπ (=4.292 ktoe) την συνολική
κατανάλωση πετρελαίου (κατά 98%
diesel) στον Οικιακό – Εμπορικό –
Αγροτικό τομέα.
EΑπ (=861 ktoe) την συνολική κατανά-
λωση πετρελαίου (κατά 95% diesel)
36 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
στον Αγροτικό τομέα.
EΟΕπ = EΟΕΑπ - EΑπ (=4.292 – 861 =
3.431 ktoe) την συνολική κατανάλωση
πετρελαίου (κατά 98% diesel) στον
Οικιακό – Εμπορικό τομέα.
EΟΕυ (=101 ktoe) την συνολική κατανά-
λωση υγραερίου στον Οικιακό – Εμπο-
ρικό τομέα (στον Αγροτικό είναι
μηδέν).
EΟΕστ (=3 ktoe) την συνολική κατανά-
λωση στερεών καυσίμων στον Οικιακό
– Εμπορικό τομέα.
EΟΕφα (=147 ktoe) την συνολική κατα-
νάλωση φυσικού αερίου στον Οικιακό
– Εμπορικό τομέα (στον Αγροτικό είναι
μηδέν).
EΟΕΑηλ,γ,β (=101 + 1 + 722 = 824 ktoe)
την συνολική κατανάλωση ηλιακής
ενέργειας, γεωθερμικής ενέργειας και
βιομάζας στον Οικιακό – Εμπορικό –
Αγροτικό τομέα.
EΟΕΑη (=3.119 ktoe) την συνολική
κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας
στον Οικιακό – Εμπορικό – Αγροτικό
τομέα.
EΟΕθ (=49 ktoe) την συνολική κατανά-
λωση θερμότητας (τηλεθέρμανση)
στον Οικιακό – Εμπορικό.
EΟη (=1.451 ktoe) την συνολική κατα-
νάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον
Οικιακό τομέα.
EΑη (=252 ktoe) την συνολική κατανά-
λωση ηλεκτρικής ενέργειας στον
Αγροτικό τομέα.
EΕη = EΟΕΑη - EΟη - EΑη (=3.119 – 1451
– 252 = 1.416 ktoe) την συνολική
κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας
στον Εμπορικό τομέα.
ΕΘ+ΖΝ την συνολική ενεργειακή κατα-
νάλωση για την θέρμανση χώρων και
την παραγωγή ζεστού νερού.
Τότε σύμφωνα με τις ανωτέρω παρα-
δοχές έχουμε:
ΕΘ+ΖΝ = EΟΕπ + EΟΕφα + EΟΕυ +
EΟΕΑηλ,γ,β + EΟΕστ + EΟΕθ + EΟη·(γ+δ) +
EΕη·(ε+ζ) =
= 3.431 + 147 + 101 + 824 + 3 + 49 +
1.451·(0,15+0,05) +
1.416·(0,05+0,15) = 5,1 Μtoe ή περί-
που 59 TWh, όπως φαίνεται και στον
πίνακα 2.
Σημειωτέον ότι στην ίδια περίπου
κατανάλωση καταλήγει και τα [4], [6],
[7], αν αθροίσουμε τα ποσά της θέρ-
μανσης και της παραγωγής ζεστού
νερού χρήσης για τον τριτογενή και
οικιακό τομέα.
Ως προς την τελική ενεργειακή κατα-
νάλωση, το ποσό της ενέργειας το οποίο καταναλώνεται των αναγκών θέρμανσης. Οι ανάγκες παραγωγής ζεστού
στην θέρμανση και την παραγωγή ζεστού νερού είναι περί- νερού ασφαλώς θα αυξηθούν. Ακόμα και η πρόοδος στην
που το 24% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης της ενεργειακή κατανάλωση στον υπόλοιπο κτηριακό τομέα
χώρας. δημιουργεί περαιτέρω ζήτηση για θέρμανση (π.χ. η αλλαγή
Αν Εκ είναι η ενεργειακή κατανάλωση για το καύσιμο κ, Cκ των λαμπτήρων πυρακτώσεως με νέας τεχνολογίας θα μει-
είναι παραγωγή CO2 ανά ktoe του καυσίμου κ, τότε η παρα- ώσει την θερμότητα από τον φωτισμό, το ίδιο και η ενεργει-
γωγή CO2 στην χώρα από αυτό το καύσιμο είναι: Πκ = Εκ·Cκ ακή αναβάθμιση των ψυγείων). Παρά όλα αυτά εμείς θα
και η συνολική παραγωγή CO2 από όλα τα καύσιμα και μορ- δεχθούμε ότι οι ενεργειακές ανάγκες για την θέρμανση και
φές ενέργειας στην Ελλάδα ΠΣ είναι (βλ. πίνακα 2): την παραγωγή ζεστού νερού θα παραμείνουν σταθερές
ΠΣ = Πστ + Πυ + Πβενζ + Πκηρ + Πντ + Πμαζ +Πφα + Πα + Πθ +Πη μέχρι το 2020. Αυτή η παραδοχή ακόμα και αν είναι εσφαλ-
= Εστ·Cστ + Ευ·Cστ + Εβενζ·Cβενζ + Εκηρ·Cκηρ + μένη θα μας δώσει τουλάχιστον το καθαρό όφελος από τις
Εντ·Cντ+Εμ+α·Cμ+α+ Εφα·Cφα+ Εαν·Cαν+ Εθ·Cθ +Εη·Cη = επεμβάσεις στις εγκαταστάσεις θέρμανσης και π.ζ.ν. και
μόνο. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι η μελέτη γίνεται ceteris
= 96 Μt CO2
paribus, δηλαδή διατηρώντας όλους τους υπόλοιπους
Σημειωτέον ότι η παραγωγή αυτή έχει υπολογιστεί με την
παράγοντες σταθερούς, αφού αυτό γίνεται και για τις υπό-
παραδοχή ότι παραγωγή CO2 από την ηλεκτρική ενέργεια
λοιπες ενεργειακές καταναλώσεις και για τον τρόπο παρα-
είναι ο μέσος όρος των τιμών για την επόμενη δεκαετία Cη=
γωγής ηλεκτρικής ενέργειας (έχουμε δεχθεί μία σταθερή
0,80 kg/kWhe Αν χρησιμοποιήσουμε την πραγματική τιμή
μέση τιμή για την παραγωγή CO2 ανά παραγόμενη μονάδα
του 2005 (περίπου 1 kg/kWh = 11,5 kt/ktoe) τότε η συνολι-
ηλεκτρικής ενέργειας). Άρα οι προβλέψεις της μελέτης μας
κή παραγωγή από τον τομέα της ενέργειας είναι ΠΣ = 106
θα αφορούν αποκλειστικά αλλαγές στον τομέα της θέρμαν-
Mt CO2, τιμή η οποία συμβαδίζει με τις τιμή που υπολογίζε-
σης χώρων και νερού χρήσης.
ται για το 2005 στα [9] και [10].
Η χρήση φυσικού αερίου στον κτηριακό τομέα θα διπλασια-
Αντίστοιχα από τον πίνακα 2 υπολογίζεται η παραγωγή
στεί μέχρι το 2015 και θα τετραπλασιαστεί μέχρι το 2020.
CO2από τις δραστηριότητες της θέρμανσης χώρων και
Ιδιαίτερα κίνητρα δίδονται στα διαμερίσματα ώστε να ανε-
παραγωγής ζεστού νερού:
ξαρτητοποιηθούν από το κεντρικό λεβητοστάσιο και να
ΠΘ+ΖΝ = 18,7 Mt CO2
καταργήσουν τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα. Το γεγονός ότι
Σημειώνουμε και πάλι ότι η πραγματική παραγωγή που
θα τετραπλασιαστεί η χρήση δεν σημαίνει ότι το ίδιο θα
αφορά την θέρμανση χώρων και νερού χρήσης για το 2005
συμβεί και με την κατανάλωση (βλ. παρακάτω). Η παραδο-
(με Cη= 1 kg/kWhe ) είναι ΠΘ+ΖΝ = 20,0 Mt CO2.
χή είναι εφικτή, αφού η διείσδυση η οποία έχει επιτευχθεί
Άρα η παραγωγή CO2 η οποία αντιστοιχεί στην θέρμανση
μέχρι στιγμής είναι πολύ μικρή, ειδικά για την Αθήνα (7%),
και την παραγωγή ζεστού νερού, αποτελεί το 19% περίπου
αλλά και για πολλές πόλεις στις οποίες δεν έχει φθάσει το
της συνολικής παραγωγής CO2 της χώρας.
φυσικό αέριο. Παρά ταύτα η παραδοχή προϋποθέτει την
Παρατηρούμε τα εξής:
πολιτική βούληση να επιβάλει το φυσικό αέριο στην κτηρια-
1. Ένα μεγάλο μέρος των εκπομπών CO2 μπορεί να μειωθεί
κή κατανάλωση.
αν δεν χρησιμοποιείται ηλεκτρική ενέργεια για την θέρμαν-
Από το 2012 θα διατίθενται στην Ελλάδα μόνο λέβητες
ση χώρων και νερού χρήσης. Η χρήση ηλεκτρικού ρεύματος
συμπυκνώσεως για το φυσικό αέριο και χαμηλών NOX για
στην Ελλάδα είναι πολύ ακριβή σε εκπομπές CO2 (λόγω της
το πετρέλαιο στην περίπτωση χρήσης ηλιοθερμικού συστή-
μεγάλης χρήσης λιγνιτικών μονάδων) και η όποια μείωση
ματος υποστήριξης θέρμανσης και συμπυκνώσεως για το
στην χρήση ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ σημαντική για
πετρέλαιο στην περίπτωση που μοναδική πηγή θέρμανσης
την μείωση των εκπομπών CO2.
είναι το πετρέλαιο. Η παραδοχή είναι εφικτή, αφού η τεχνο-
2. Η κατανάλωση πετρελαίου είναι υπερβολικά υψηλή στην
λογία των συμβατικών λεβήτων τείνει να εξαλειφθεί στις
Ελλάδα με αποτέλεσμα την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας
δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Μέχρι την απαγόρευση των συμ-
από ένα και μόνο καύσιμο. Επιπλέον η καύση αερίου παρά-
βατικών πρέπει να υπάρχει επιδότηση των λεβήτων συμπύ-
γει πολύ περισσότερο CO2 από την αντίστοιχη του φυσικού
κνωσης. Από το μέτρο αυτό (σε συνδυασμό με την χρήση
αερίου και, βέβαια, την χρήση Α.Π.Ε..
αντιστάθμισης) αναμένουμε αύξηση του βαθμού απόδοσης
των εστιών καύσης κατά 15%.
Το μέλλον της ενεργειακής κατανάλωσης θέρμανσης στην
Από το 2012 θα απαγορευτεί η εγκατάσταση ηλεκτρικών
Ελλάδα
θερμοσιφώνων. Επίσης από το 2015 απαγορεύονται και οι
Με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις θα προσπαθήσουμε
θερμοπομποί. Ο κατασκευαστής έχει μία πληθώρα, συμβα-
να κάνουμε μία πρόβλεψη για την ενεργειακή κατανάλωση
τικών και εναλλακτικών μορφών ενέργειας, για να επιλέξει.
και τις εκπομπές CO2 από τον τομέα της θέρμανσης χώρων
Η ηλιοθερμία και η γεωθερμία θα επιδοτηθούν με 50% ή θα
και νερού χρήσης για την Ελλάδα. Για τα επόμενα χρόνια
υπάρξουν αντίστοιχα φορολογικά κίνητρα από το 2010 έως
κάνουμε τις εξής παραδοχές:
το 2013. Τα ηλιοθερμικά συστήματα που θα επιδοτούνται
Για τις μελλοντικές ανάγκες υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι
θα έχουν τον ταμιευτήρα νερού σε στεγασμένο – μονωμέ-
παράγοντες, όπως η κρίση στην οικοδομή, η γενική ανάπτυ-
νο χώρο.
ξη, η αύξηση του πληθυσμού, κλπ. Υπάρχει σαφώς η τάση
Αντιθέτως οι αντλίες θερμότητας αέρα-νερού, οι οποίες
για καλύτερες μονώσεις, αλλά ακόμα και το 2020 τα μισά
έχουν περισσότερες εκπομπές CO2 από τους λέβητες
κτήρια στην Ελλάδα θα είναι κατασκευασμένα προ του 1980
πετρελαίου (για ένα μέσο ετήσιο COP = 3,5 και με την παρα-
και η συντριπτική πλειονότητα σίγουρα πριν από το 2010,
γωγή CO2 ανά ktoe της Δ.Ε.Η., η παραγωγή CO2 ανά θερμι-
οπότε, ακόμα και με πολύ ευνοϊκά μέτρα για την μόνωση
κή ktoe είναι περίπου 2,8 kg, ενώ του φ.α. με συμπύκνωση
των παλαιών κτηρίων δεν πρέπει να περιμένουμε μείωση

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 37

Θ EMA
-απόδοσης 107%- είναι 2,5 kg) δεν επι-
δοτούνται.
Ο θεσμός του ενεργειακού επιθεωρη-
τή θα αρχίσει να λειτουργεί από το
τέλος του 2010. Πρώτος στόχος τους
θα είναι τα κτήρια τα οποία θερμαί-
νουν χώρους και ζεστό νερό με ηλε-
κτρική ενέργεια και οι παλαιάς τεχνο-
λογίας λέβητες.
Θα θεσπιστεί άμεσα υποχρεωτική ετή-
σια συντήρηση για όλες τις εστίες καύ-
σης. Με τον θεσμό του ενεργειακού
επιθεωρητή αυτό είναι εφικτό και
απλό. Από το μέτρο αυτό αναμένουμε
κατά μέσο όρο 5% αύξηση του βαθ-
μού απόδοσης καύσης των λεβήτων.
Για να μετρήσουμε την επιρροή των
μέτρων χωρίζουμε τα μέτρα σε πέντε
μεγάλες κατηγορίες από 0 έως 4:
0.Εφαρμογή Ενεργειακού πιστοποιητι-
κού. Το ονομάζουμε μέτρο μηδέν γιατί
θεωρούμε ότι δεν είναι άμεσα μετρήσι-
μη η επιρροή του, αλλά θα βοηθήσει
στην εφαρμογή όλων υπολοίπων
μέτρων και δη πολύ σημαντικά.
1.Προώθηση λεβήτων συμπύκνωσης
φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με
αντιστάθμιση (απαγόρευση συμβατι-
κών λεβήτων αερίου).
2.Προώθηση λεβήτων συμπύκνωσης
και χαμηλών θερμοκρα-
σιών πετρελαίου, σε
συνδυασμό με αντιστάθ-
μιση (απαγόρευση συμ-
βατικών λεβήτων πετρε-
λαίου).
3.Υποχρεωτική συντή-
ρηση, η οποία θα ελέγ-
χεται και από τον ενερ-
γειακό επιθεωρητή.
4.Προώθηση συστημά-
των ηλιοθερμίας (θέρ-
μανση χώρων και νερού)
και γεωθερμίας.
Με βάση αυτές τις
παραδοχές και τα 5
μέτρα διαμορφώνεται η
ενεργειακή κατανάλωση
για κάθε καύσιμο και
μορφή ενέργειας για την
θέρμανση και το ζεστό
νερό στον πίνακα 2 για
τα έτη 2015 και 2020.
Από τα αποτελέσματα
του πίνακα 2 βλέπουμε
τα εξής:
Η συνολική μείωση της
ενεργειακής κατανάλω-
σης για την θέρμανση
και το ζεστό νερό είναι
ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
38
αισθητή (16%). Αυτή έχει προέλθει
καθαρά από τις εγκαταστάσεις θέρ-
μανσης, αφού υποθέσαμε ότι οι αυξη-
μένες ανάγκες θέρμανσης και οι καλύ-
τερες θερμομονώσεις αλληλοεξουδε-
τερώνονται. Στο γράφημα 6 φαίνεται η
επιρροή κάθε μέτρου (από 1 έως 4,
αφού το μέτρο 0 είναι επικουρικό όλων
των μέτρων) στην εξοικονόμηση ενέρ-
γειας. Βλέπουμε ότι όλα τα μέτρα είναι
σχεδόν εξίσου σημαντικά, άρα όλα
πρέπει να προωθηθούν παράλληλα.
Η μείωση της κατανάλωσης πετρελαί-
ου (και υγραερίου) είναι πολύ σημαντι-
κή (39%). Προέρχεται από την χρήση
φυσικού αερίου και Α.Π.Ε., από την
χρήση ενεργειακά καλύτερων συστη-
μάτων καύσης και από τον έλεγχο και
τις συντηρήσεις. Οι ιδιοκτήτες έχουν
ένα μεγάλο όφελος, γιατί το κόστος
του πετρελαίου είναι πολύ υψηλό και
το κράτος κάνει ένα μεγάλο βήμα προς
την απεξάρτηση από το πετρέλαιο. Το
ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας εξομα-
λύνεται, αφού το φυσικό αέριο και οι
Α.Π.Ε. ανταγωνίζονται το πετρέλαιο.
Οι πόλεις είναι πιο καθαρές, ελλείψει
των ρύπων του πετρελαίου.
Η αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου
στις οικίες και τον τριτογενή τομέα
είναι επίσης σημαντική (περίπου
300.000 επιπλέον οικίες – μονοκατοι-
κίες και διαμερίσματα - και καταστήμα-
τα). Η χρήση επιτοίχιων λεβήτων αερί-
ου με παραγωγή ζεστού νερού χρήσης
καταργεί τους ηλεκτρικούς θερμοσί-
φωνες στα διαμερίσματα, ενώ συν-
δυάζεται με τους υπάρχοντες ηλια-
κούς θερμοσίφωνες χωρίς την χρήση
της αντίστασης. Προσφέρει μεγαλύτε-
ρο βαθμό απόδοσης στο σύστημα θέρ-
μανσης, καθαρότερο περιβάλλον και
δημιουργεί περαιτέρω μείωση της
ενεργειακής κατανάλωσης λόγω της
χρήσης του στο μαγείρεμα αντί του
ηλεκτρικού ρεύματος.
Η ηλιακή ενέργεια χρησιμοποιείται
σωστά και όχι σε συνδυασμό με την
ηλεκτρική. Ένα μεγάλο μέρος της
ενέργειας αυτής οδηγείται στην θέρ-
μανση χώρων (περίπου 200.000 οικίες
και καταστήματα). Πολλά νέα σπίτια
καθίστανται ενεργειακά ανεξάρτητα
(περίπου 30.000).
Η γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιεί-
ται για την θέρμανση χώρων και την
παραγωγή ζεστού νερού σε περίπου
150.000 οικίες. Το κόστος της εγκατά-
στασης δεν είναι πλέον απαγορευτικό
και στην χώρα υπάρχει ανθρώπινο
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 39
Θ EMA
δυναμικό με υψηλή τεχνογνωσία. Τα
ποσά της ηλεκτρικής ενέργειας που
δαπανώνται για τις γεωθερμικές
αντλίες (περίπου 40 ktoe) είναι μικρό-
τερα από αυτά που εξοικονομούνται
λόγω της απαγόρευσης των ηλεκτρι-
κών θερμοσιφώνων και την μείωση
της θέρμανσης με θερμοπομπούς και
κλιματιστικά, οπότε δεν δημιουργείται
πρόβλημα στο ενεργειακό δυναμικό
ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας. Του-
ναντίον, αφού οι γεωθερμικές αντλίες
θα έχουν αναλάβει και την ψύξη (περί-
που 20% του φορτίου της θέρμανσης
–ζ.ν., δηλ. 8 ηλεκτρικούς ktoe), αν
υποθέσουμε ότι οι μισές θα λειτουρ-
γούν με ενεργητική ψύξη (περίπου
40% οικονομία σε σχέση με τον κλιμα-
τισμό) και οι υπόλοιπες με παθητικό
δροσισμό (περίπου 95% οικονομία σε
σχέση με τον κλιματισμό), τότε έχουμε
και ένα κέρδος επιπλέον 5 ηλεκτρικούς
ktoe.
Η ηλεκτρική ενέργεια που δαπανάται
για την θέρμανση και την παραγωγή
ζεστού νερού μειώνεται σημαντικά
(περίπου 170 ktoe ή 30%). Η μείωση
προέρχεται από την χρήση φ.α.
(κυρίως από την χρήση επιτοίχιων
λεβήτων με παραγωγή ζεστού νερού,
που αντικαθιστούν τους ηλεκτρικούς
θερμοσίφωνες), α.π.ε. και πετρελαίου
με συμπύκνωση, κυρίως λόγω των
40 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
επιθεωρήσεων και της πολύ χαμηλής
ενεργειακής κλάσης των συστημάτων
που χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέρ-
γεια. Η αύξηση των εκπομπών CO2
λόγω της χρήσης γεωθερμικών
αντλιών έχει υπολογιστεί στο τμήμα
της γεωθερμίας (προηγούμενη παρά-
γραφος).
Η συνολική παραγωγή CO2 από τον
τομέα της θέρμανσης και της παραγω-
γής ζεστού νερού μειώνεται κατά 5,5
εκατομμύρια τόνους, δηλαδή περίπου
31%. Η διαφορά στις συνολικές εκπο-
μπές CO2 της εγχώριας κατανάλωσης σε
σχέση με σήμερα είναι περίπου 5,1 %.
Επίλογος
Ο τομέας της θέρμανσης χώρων και
παραγωγής ζεστού νερού είναι ιδιαίτε-
ρα σημαντικός για το ενεργειακό ισο-
ζύγιο της χώρας. Επίσης τα περιθώρια
βελτίωσης τόσο του ενεργειακού ισο-
ζυγίου όσο και της συμβολής της
χώρας στην μείωση αερίων του θερ-
μοκηπίου μέσω του τομέα αυτού είναι
πολύ μεγάλα. Δεν πιστεύουμε ότι
υπάρχει τομέας τόσο σημαντικός για
την ενέργεια, όσο και για το περιβάλ-
λον στην χώρα μας και γι’ αυτό κρί-
νουμε σκόπιμη την άμεση εφαρμογή
μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας
στην θέρμανση χώρων και νερού χρή-
σης.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 41
Θ EMA
Βιβλιογραφία
[1] 1η Έκθεση για το μακροχρόνιο
Ενεργειακό Σχεδιασμό της Ελλάδας
2008-2020 (Υπουργείο Ανάπτυξης,
Αύγουστος 2007)
[2] Τεχνολογία εγκαταστάσεων και
χρήσεων φυσικού αέριου, Κωνσταντί-
νος Γ. Πασπαλάς
[3]
http://www.carbonindependent.org/s
ources_home_energy.htm
[4] Μέτρα και μέσα για μία Βιώσιμη
και Ανταγωνιστική Πολιτική (Συμβού-
λιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής,
Άνοιξη 2008)
[5] Η συμβολή του φυσικού αερίου
στο Ενεργειακό Ισοζύγιο της Δ.Ε.Η.
(Δ.Ε.Η., Διεύθυνση Στρατηγικής και
Προγραμματισμού, ΙΕΝΕ, Αλεξαν-
42 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
δρούπολη 28-04-2007)
[6] Ενέργεια και περιβάλλον στον κτι-
ριακό τομέα. Μία πρόκληση για το
παρόν και για το μέλλον (Πανελλήνιος
Σύνδεσμος Ανωνύμων Τεχνικών Εται-
ριών & ΕΠΕ.)
[7] Energy Efficiency Policies and
Measures in Greece, CRES, Athens,
September 2009.
[8] Διαδικασία εξόρυξης και ανάλυσης
στοιχείων για το κτιριακό απόθεμα και
την ενεργειακή του απόδοση (Δρ.
Έλενα Δασκαλάκη, Δρ. Κωνσταντίνος
Μπαλαράς, Πόπη Δρούτσα, MSc,
Σίμων Κοντογιαννίδης, MSc , Αθηνά
Γαγλία, MSc , Ομάδα Εξοικονόμησης
Ενέργειας, Ινστιτούτο Μελετών Περι-
βάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης,
Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών,
Δεκέμβριος 2007
[9] Report of the individual review of
the greenhouse gas inventories of
Greece submitted in 2007 and 2008
(UNFCCC)
[10] Greenhouse gas emission trends
and projections in Europe 2007 –
Country profile, EEA report 2007.
[11] Research Reports 143:2. Towards
certified carbon footprints of products
– a road map for data production.
Climate bonus project report (WP3).
Government institute for economic
research, Helsinki, 2009.
[12] Well-to-Wheels analysis of future
automotive fuels and powertrains in
the European context WELL-TO-TANK
Report Version 3.0 (EUCAR, CON-
CAWE, JRC, November 2008)
T EXNOΛOΓIA
Οι αιτίες ανάπτυξης και τα αποτελέσματα
της αρμονικής παραμόρφωσης της τάσης
και του ρεύματος στο ηλεκτρικό δίκτυο
Κωνσταντίνος Γκουραμάνης,
Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός
Υπολογιστών της Πολυτεχνικής Σχολής του
Α.Π.Θ
Χάρης Δημουλιάς,
Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος της Πολυτε-
χνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και Επίκουρος Καθηγη-
τής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και
Μηχανικών Υπολογιστών του Α.Π.Θ. στο Εργα-
στήριο των Ηλεκτρικών Μηχανών
44 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Στην εργασία αυτή εξετάζονται τα
προβλήματα που δημιουργούνται
στο ηλεκτρικό δίκτυο όταν η τάση
και το ρεύμα εμφανίζουν αρμονική
παραμόρφωση. Γίνεται μία συνοπτι-
κή ανάλυση των πηγών που προκα-
λούν την αύξηση της αρμονικής
παραμόρφωσης σε ένα ηλεκτρικό
δίκτυο, καθώς και του μηχανισμού
με τον οποίο η αρμονική παραμόρ-
φωση του ρεύματος αυξάνει την
παραμόρφωση της τάσης. Επιπρό-
σθετα γίνεται ανάλυση των προβλη-
μάτων που διαπιστώνονται στα
κύρια μέρη μίας ηλεκτρικής εγκατά-
στασης λόγω της παραμόρφωσης
της τάσης. Κατά τη διάρκεια της
εργασίας γίνεται αναφορά στις
κυριότερες βιβλιογραφικές αναφο-
ρές που περιγράφουν το ερευνητικό
αυτό αντικείμενο.
Η αρμονική παραμόρφωση της
τάσης και του ρεύματος στο ηλεκτρι-
κό δίκτυο οφείλεται στην τροφοδό-
τηση ηλεκτρικών φορτίων που λει-
τουργούν ως πηγές αρμονικών. Αυτά
τα φορτία ονομάζονται μη γραμμικά,
καθώς ακόμα και όταν τροφοδοτού-
νται υπό ημιτονοειδή τάση απορρο-
φούν μη ημιτονοειδή ρεύματα. Τα
παραμορφωμένα αυτά ρεύματα ανα-
λύονται σε ημιτονοειδή ρεύματα
συχνοτήτων που είναι πολλαπλάσιες
της θεμελιώδους συχνότητας της
τάσης και ονομάζονται αρμονικές. Η
ανάλυση των μη ημιτονοειδών ρευ-
μάτων σε αρμονικές συνιστώσες επι-
τυγχάνεται μέσω ανάλυσης Fourier.
Όπως θα αναλυθεί και στη συνέχεια,
με εξαίρεση τους φούρνους δημι-
ουργίας τόξου, το περιεχόμενο των
παραγόμενων αρμονικών είναι γνω-
στό για κάθε μη γραμμικό φορτίο ως
προς το είδος και το πλάτος των
αρμονικών. Ως εκ τούτου, κάποιος
μπορεί βλέποντας της μορφή του
ρεύματος να καταλάβει την πηγή
που το προκαλεί. Στο Σχήμα 1 που
ακολουθεί, δίνονται χαρακτηριστικές
κυματομορφές τυπικών μη γραμμι-
κών φορτίων που συναντώνται
συχνά σε βιομηχανίες. Η ανάλυση
των κυματομορφών στις αντίστοιχες
αρμονικές δίνεται στον Πίνακα 1. Ως
THD [%] ορίζεται η ολική αρμονική
παραμόρφωση του υπό εξέταση
ρεύματος.
Τα φορτία που περιγράφονται στο
Σχήμα 1 είναι τα εξής:
• το Φορτίο Α είναι το ρεύμα ενός
Ηλεκτρονικού Υπολογιστή,
• το Φορτίο Β αντιστοιχεί σε ένα τυπι-
κό ac-dc-ac drive με μεγάλη αυτεπα-
γωγή στην dc πλευρά του,
• το Φορτίο Γ είναι ένα drive με έναν
πυκνωτή στην dc πλευρά του χωρίς
choke,
• το Φορτίο Δ είναι ένα drive με
πυκνωτή στη dc πλευρά και 5% choke
στην ac πλευρά,
• το Φορτίο Ε είναι ένα drive με
υψηλή 11η αρμονική, και
• το Φορτίο Φ είναι ένα κλασσικό
παράδειγμα τροφοδότησης ενός γρα-
φείου με μεικτά φορτία Ηλεκτρονικών
Υπολογιστών και φωτιστικών φθορι-
σμού με ηλεκτρομαγνητικά ballasts.
Οι κυματομορφές των Φορτίων Α και
Φ είναι αποτέλεσμα μετρήσεων που
πραγματοποιήθηκαν στο κτίριο γρα-
φείων της Πολυτεχνικής Σχολής του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ-
σαλονίκης. Τα υπόλοιπα Φορτία
μετρήθηκαν σε Ηλεκτρικούς Πίνακες
τροφοδότησης παραγωγικού εξοπλι-
σμού σε βιομηχανίες κλωστοϋφα-
ντουργίας στη Βόρειο Ελλάδα.
Σχήμα 1. Τυπικές μορφές κυματομορφών
ρεύματος μη γραμμικών φορτίων
Η ροή των αρμονικών ρευμάτων στο
ηλεκτρικό δίκτυο προκαλεί την ανά-
πτυξη αντίστοιχων πτώσεων τάσης
στα καλώδια και στις γραμμές μεταφο-
ράς στις ίδιες αρμονικές συχνότητες.
Οι αναπτυσσόμενες πτώσεις τάσης
ονομάζονται
αρμονικές τάσης
και παραμορφώ-
νουν την τάση
του δικτύου με
την οποία τροφο-
δοτούνται και τα
υπόλοιπα γραμμι-
κά φορτία. Τα
γραμμικά φορτία
σε αυτήν την
περίπτωση παρά-
γουν επίσης
αρμονικές ρεύμα-
τος, αντίστοιχες
με τις αρμονικές
τάσεις.
Τα τυπικά μη γραμμικά φορτία ανάλο-
γα με τα χαρακτηριστικά λειτουργία
τους παράγουν αρμονικές ρεύματος,
η τάξη και το πλάτος των οποίων είναι
σε γενικές γραμμές γνωστά. Για την
ευκολότερη μελέτη τους, τα μη γραμ-
μικά φορτία κατατάσσονται σε κατη-
γορίες σύμφωνα με το πρότυπο IEEE
Std 519-1992 [1], οι οποίες αναλύο-
νται στην επόμενη παράγραφο.
Πίνακας 1. Ανάλυση αρμονικών που αντι-
στοιχεί στις 6 κυματομορφές που παρου-
σιάζονται στο Σχήμα 1. Τα πλάτη των αρμο-
νικών δίνονται σαν ποσοστά επί του ρεύμα-
τος της θεμελιώδους αρμονικής (1η).
Τα κυριότερα μη γραμμικά φορτία
Η κύρια πηγή αρμονικών στο ηλεκτρι-
κό δίκτυο είναι οι διατάξεις ηλεκτρονι-
κών ισχύος που χρησιμοποιούνται για
τη μετατροπή της εναλλασσόμενης
τάσης σε συνεχή ή σε εναλλασσόμενη
διαφορετικής συχνότητας. Οι εφαρμο-
γές στις οποίες χρησιμοποιούνται οι
μετατροπείς είναι: οι ρυθμιστές στρο-
φών (Variable Speed Drives – VSD), η
τροφοδοσία φορτίων υπό εναλλασσό-
μενη τάση υψηλής συχνότητας όπως
είναι τα ηλεκτρονικά ballasts, οι ανορ-
θωτικές διατάξεις που χρησιμοποιού-
νται σε dc τροφοδοτικά και οι ανορθω-
τικές διατάξεις για τον έλεγχο dc κινη-
τήρων.
Παραγωγή αρμονικών προκαλείται και
από τις διατάξεις Static VAR
Compensators (S.V.C.) οι οποίες είναι
διατάξεις ηλεκτρονικών ισχύος που
χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των
χαρακτηριστικών της τάσης σε μεγά-
λες εγκαταστάσεις (μηδενισμό flicker-
ing, διατήρηση σταθερής τάσης, βελ-
τίωση συντελεστή ισχύος και λειτουρ-
γία αδιάλειπτης τροφοδοσίας). Ο έλεγ-
χος της τάσης με αυτές τις διατάξεις
γίνεται με τον έλεγχο της αέργου
ισχύος που καταναλώνεται ή παράγε-
ται στο σημείο σύνδεσης. Ο έλεγχος
της αέργου ισχύος επιτυγχάνεται με
τη χρήση πηνίων ελεγχόμενων από
thyristors με τη μέθοδο της γωνίας
φάσης, που έχει ως αποτέλεσμα τη
μεγάλη παραμόρφωση της κυματο-
μορφής της τάσης και του ρεύματος.
Τα triacs χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα
συχνά σε βιομηχανικές κυρίως εφαρ-
μογές, όπως είναι ο έλεγχος του φωτι-
σμού και η ομαλή εκκίνηση κινητήρων,
καθώς επίσης και ο έλεγχος των
πυκνωτών σε συστήματα αντιστάθμι-
σης κυρίως σε γραμμές μεταφοράς.
Συνήθως, ο έλεγχος των triacs γίνεται
με ρύθμιση της γωνίας έναυσης των
thyristors (ρύθμιση γωνίας φάσης) που
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 45
T EXNOΛOΓIA
προκαλεί πολλές αρμονικές στο ηλε-
κτρικό δίκτυο. Το πλάτος των τριπλών
αρμονικών που παράγονται από τη
λειτουργία των thyristors δημιουργούν
προβλήματα λόγω του σημαντικού
ρεύματος που προκαλείται στον ουδέ-
τερο.
Οι ηλεκτρικές συσκευές που περιλαμ-
βάνουν τυλίγματα πηνίων γύρω από
πυρήνες από σιδηρομαγνητικά υλικά
για την παραγωγή μαγνητικής ροής
παράγουν αρμονικές στο δίκτυο.
Τέτοιες συσκευές είναι οι μετασχημα-
τιστές [2, 3] και τα μαγνητικά πηνία
εξομάλυνσης (magnetic ballasts) των
φωτιστικών φθορισμού [4, 5, 6]. Η
παραγωγή αρμονικών και στις δύο
περιπτώσεις οφείλεται στις μη γραμμι-
κές ιδιότητες του σιδήρου που προκα-
λούν την παραμόρφωση του ρεύμα-
τος διέγερσης των πηνίων σε σχέση
με την ημιτονοειδή παραγόμενη
μαγνητική ροή.
Τέλος, το μη γραμμικό φορτίο με τα
χειρότερα χαρακτηριστικά είναι οι
φούρνοι τόξου, που χρησιμοποιού-
νται σε μεγάλες βιομηχανικές εγκα-
ταστάσεις κατεργασίας μετάλλων.
Στους φούρνους αυτούς χρησιμο-
ποιείται η θερμική ενέργεια που
προκαλείται από τη διάσπαση διακέ-
Σχήμα 2. Παράδειγμα ηλεκτρικού δικτύου στο οποίο τροφοδοτούνται από την ίδια παρο-
χή γραμμικά και μη γραμμικά φορτία.
46 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
νων για την ανάπτυξη των πολύ
μεγάλων θερμοκρασιών που απαι-
τούνται για το λιώσιμο μετάλλων.
Το ρεύμα τροφοδοσίας αυτών των
φορτίων είναι η χειρότερη περίπτω-
ση μη γραμμικού φορτίου, καθώς το
φαινόμενο της δημιουργίας του
τόξου είναι ουσιαστικά στοχαστικό.
Πρόκληση αρμονικής παραμόρφωσης
της τάσης λόγω των αρμονικών ρεύ-
ματος
Η τροφοδότηση των μη γραμμικών
φορτίων προκαλεί ροή αρμονικών
ρευμάτων στα καλώδια και στις γραμ-
μές μεταφοράς του ηλεκτρικού δικτύ-
ου. Η ροή των ρευμάτων σε αρμονι-
κές συχνότητες προκαλεί την ανάπτυ-
ξη πτώσεων τάσης στις ίδιες συχνότη-
τες, που ονομάζονται αρμονικές
τάσης, και ως εκ τούτου την παρα-
μόρφωση και της τάσης τροφοδοσίας
στο ηλεκτρικό δίκτυο [7, 8, 9]. Σαν
αποτέλεσμα, τα γραμμικά φορτία που
επίσης τροφοδοτούνται υπό παρα-
μορφωμένη τάση απορροφούν αρμο-
νικές ρεύματος, αντίστοιχες με τις
αρμονικές τάσεις.
Στο Σχήμα 2 φαίνεται ένα χαρακτηρι-
στικό παράδειγμα ηλεκτρικού τριφασι-
κού δικτύου 5 αγωγών στο οποίο
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 47
T EXNOΛOΓIA
γραμμικά και μη γραμμικά φορτία τρο-
φοδοτούνται υπό ημιτονοειδή τάση
μέσω των ίδιων καλωδίων (με σύνθετη
αντίσταση Ζκαλωδίου ανά φάση). Η
τάση τροφοδοσίας των γραμμικών
φορτίων Vφ,παρ συναρτήσει της ημι-
τονοειδούς τάσης τροφοδοσίας του
δικτύου Vφ,ημ είναι:
Η σχέση (1) ισχύει για όλες τις αρμονι-
κές συχνότητες τάξης h, που υπάρ-
χουν στο δίκτυο. Η τάση τροφοδοσίας
των γραμμικών φορτίων Vφ,παρ είναι
ίση με την ημιτονοειδή τάση τροφοδο-
σίας Vφ,ημ μείον το άθροισμα των
πτώσεων τάσης στα καλώδια της
φάσης (δείκτης c) και ουδετέρου (δεί-
κτης n). Οι πτώσεις τάσης στα καλώ-
δια είναι ανάλογες των ρευμάτων που
τα διαρρέουν. Όμως, τα ρεύματα
αυτά περιλαμβάνουν τις αρμονικές
που απορροφούν τα μη γραμμικά φορ-
τία και ως εκ τούτου προκαλούν αντί-
στοιχες πτώσεις τάσης στις ίδιες
συχνότητες. Οι πτώσεις τάσης στα
καλώδια προκαλούν αρμονική παρα-
μόρφωση στην τάση τροφοδοσίας
όλων των φορτίων της παροχής μετα-
ξύ των οποίων είναι και τα γραμμικά
φορτία. Τελικά, τα γραμμικά φορτία
λόγω αυτών των αρμονικών τάσης θα
απορροφούν αρμονικές ρεύματος
αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την
αρμονική παραμόρφωση.
Επίδραση των αρμονικών
στον Ηλεκτρομηχανολογικό Εξοπλισμό
Η αρμονική παραμόρφωση που προ-
καλείται στο ηλεκτρικό δίκτυο από την
τροφοδότηση των παραπάνω μη
γραμμικών φορτίων προκαλεί προβλή-
ματα στο σύνολο των συσκευών του
ηλεκτρικού δικτύου. Αυτά τα προβλή-
ματα είναι καταγεγραμμένα και αφο-
ρούν κυρίως τη σημαντική αύξηση
των θερμικών απωλειών και ως εκ
τούτου τη μείωση της απόδοσης και
της διάρκειας ζωής σε ηλεκτρικές
συσκευές όπως κινητήρες, πυκνωτές,
μετασχηματιστές και ηλεκτρικοί διακό-
πτες. Επίσης, σε δίκτυα με αρμονική
παραμόρφωση έχουν καταγραφεί προ-
βλήματα με ηλεκτρονικές παρεμβολές
και συχνές βλάβες σε ηλεκτρονικές
συσκευές [10]. Τα κυριότερα από τα
προβλήματα που οφείλονται στην
αρμονική παραμόρφωση αναλύονται
στη συνέχεια.
Οι αρμονικές ρεύματος και τάσης
δημιουργούν σημαντικά προβλήματα
48 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
στους ηλεκτρικούς κινητήρες, που
σχετίζονται με τις επιπλέον απώλειες
και τις ταλαντώσεις ροπής στον
άξονα. Η μείωση της απόδοσης των
κινητήρων σε περιβάλλον αρμονικής
παραμόρφωσης είναι της τάξης του 5
– 10% σε σχέση με τη λειτουργία υπό
ημιτονοειδή τάση [1, 10].
Οι αυξημένες θερμικές απώλειες
στους κινητήρες είναι απώλειες χαλ-
κού και σιδήρου. Οι αυξημένες απώ-
λειες χαλκού οφείλονται στην αυξημέ-
νη αντίσταση των τυλιγμάτων όταν
διαρρέονται από ρεύματα υψηλότε-
ρων αρμονικών, ενώ οι αυξημένες
απώλειες σιδήρου οφείλονται στην
αύξηση των επαγόμενων δινορρευμά-
των στα σιδηρομαγνητικά υλικά. Επι-
πλέον, η ύπαρξη αρμονικών ρευμάτων
στο τύλιγμα του στάτη προκαλεί μηχα-
νικές ταλαντώσεις στον άξονα του
κινητήρα. Οι μηχανικές ταλαντώσεις
προκαλούν αύξηση του θορύβου κατά
τη λειτουργία, ενώ αν η συχνότητα
των μηχανικών ταλαντώσεων γίνει ίση
με τη φυσική συχνότητα συντονισμού
του κινητήρα, τότε οι μηχανικές κατα-
πονήσεις μπορούν να καταστρέψουν
το κινητήρα.
Η ύπαρξη αρμονικών ρεύματος και
τάσης στους μετασχηματιστές προκα-
λεί την αύξηση των θερμικών τους
απωλειών. Όπως και στους κινητήρες,
αυτή η αύξηση οφείλεται στην αύξηση
των απωλειών χαλκού στα τυλίγματα
και των απωλειών σιδήρου στα σιδη-
ρομαγνητικά υλικά του πυρήνα. Το
μέγιστο όριο αρμονικής παραμόρφω-
σης του ρεύματος στο οποίο μπορεί
να λειτουργήσει χωρίς προβλήματα
ένας μετασχηματιστής είναι 5% σε
ονομαστική λειτουργία [10]. Αν και η
προδιαγραφή αυτή καθορίζει τη συνο-
λική παραμόρφωση του ρεύματος, οι
απώλειες και ως εκ τούτου η παραγό-
μενη θερμότητα στους μετασχηματι-
στές εξαρτάται και από τη συχνότητα
του ρεύματος. Έτσι, μη ημιτονοειδή
ρεύματα με αρμονική παραμόρφωση
που αναλύονται σε αρμονικές μεγάλης
τάξης προκαλούν σημαντικότερη θερ-
μική καταπόνηση από ρεύματα με την
ίδια αρμονική παραμόρφωση που ανα-
λύεται όμως σε αρμονικές χαμηλότε-
ρης τάξης.
Η επίδραση των αρμονικών ρευμάτων
στα καλώδια ισχύος εκτός από το
μέγεθος των αρμονικών εξαρτάται και
από τα γεωμετρικά τους χαρακτηριστι-
κά. Η ροή μη ημιτονοειδών ρευμάτων
από τα καλώδια ισχύος έχει σαν αποτέ-
λεσμα την αύξηση των θερμικών τους
απωλειών σε σχέση με τη ροή ημιτο-
νοειδών ρευμάτων. Αυτό οφείλεται
στην αύξηση της αντίστασης των
αγωγών λόγω του επιδερμικού φαινό-
μενου και του φαινόμενου γειτνίασης
που προκαλούν την ανισοκατανομή
του ρεύματος στην κάθετη κυκλική
επιφάνεια των αγωγών των καλωδίων.
Για την αντιμετώπιση των επιπλέον
απωλειών, προτείνεται μείωση της
ονομαστικής ικανότητας μεταφοράς
των καλωδίων (derating), όταν τα ρεύ-
ματα είναι μη ημιτονοειδή [11, 12].
Η ανάπτυξη συντονισμού σε μία από
τις υφιστάμενες αρμονικές συχνότητες
ενός δικτύου καταπονεί ιδιαίτερα τους
πυκνωτές, καθώς στα άκρα τους ανα-
πτύσσεται πολύ υψηλή τάση που προ-
καλεί τη ροή μεγάλων ρευμάτων στη
συχνότητα συντονισμού. Κατά το
συντονισμό αναπτύσσεται πολύ υψηλό
ρεύμα στο βρόγχο που σχηματίζεται
μεταξύ των πυκνωτών και των επαγω-
γών του δικτύου. Οι επαγωγές σε ένα
βιομηχανικό δίκτυο είναι συνήθως το
άθροισμα των επαγωγών στους μετα-
σχηματιστές και στα καλώδια. Σε περί-
πτωση που το υψηλό ρεύμα δεν ενερ-
γοποιήσει τα μέσα προστασίας αυξά-
νονται οι απώλειες σε όλα τα μέρη που
σχηματίζουν τον παραπάνω βρόγχο
και μειώνεται σημαντικά η διάρκεια
ζωής των πυκνωτών [1, 10].
Οι ηλεκτρονικές συσκευές έχουν κατά
κανόνα τις πλέον αυστηρές απαιτήσεις
για τις συνθήκες λειτουργίας τους,
καθώς είναι οι πλέον επιρρεπείς σε
δυσλειτουργία όταν λειτουργούν υπό
αρμονική παραμόρφωση. Τα κυκλώμα-
τα ελέγχου των συσκευών συγχρονίζο-
νται με την κυματομορφή της τάσης
του δικτύου. Αυτό γίνεται με την
παρακολούθηση των μηδενισμών της
τάσης και ως εκ τούτου τα σημαντικό-
τερα προβλήματα δημιουργούνται
όταν λόγω της παραμόρφωσης της
τάσης μεταβληθεί η κυματομορφή της
τάσης στα σημεία μηδενισμού [1, 15].
Συνήθως οι υπολογιστές και οι προ-
γραμματιζόμενοι ελεγκτές (program-
mable controllers) λειτουργούν χωρίς
προβλήματα όταν τροφοδοτούνται με
τάση που έχει αρμονική παραμόρφω-
ση μικρότερη του 5% συνολικά και 3%
σε μία συγκεκριμένη αρμονική [1].
Όταν η παραμόρφωση υπερβεί αυτές
τις τιμές οι κατασκευαστές δεν εγγυώ-
νται την ομαλή λειτουργία των
T EXNOΛOΓIA
συσκευών, γι’ αυτό και σε κρίσιμες
ηλεκτρονικές συσκευές που δεν πρέ-
πει να εμφανίσουν δυσλειτουργία
(όπως π.χ. ο ιατρικός εξοπλισμός)
πρέπει να εξασφαλίζεται η τροφοδό-
τηση υπό ημιτονοειδή τάση χωρίς
αρμονική παραμόρφωση.
Η ύπαρξη αρμονικών ρεύματος προ-
καλεί υπερθέρμανση λόγω επιπλέον
απωλειών στους διακόπτες, στις
ασφάλειες και γενικά σε όλα τα μέσα
προστασίας. Η υπερθέρμανση μειώ-
νει τη διάρκεια ζωής των διακοπτών
και την ικανότητα διακοπής ρεύματος
σε μόνιμη κατάσταση ισορροπίας.
Οι κυριότερες επιπτώσεις της αρμονι-
κής παραμόρφωσης στη λειτουργία
των διακοπτών που αναφέρονται στη
διεθνή βιβλιογραφία είναι [1]:
1. Οι διακόπτες λειτουργούν πιο αργά
και ενεργοποιούνται σε υψηλότερες
τιμές ρεύματος απ’ ότι θα έπρεπε.
2. Οι ηλεκτρονόμοι (relays) που ενερ-
γοποιούνται σε περίπτωση μειωμένης
συχνότητας δικτύου είναι ιδιαίτερα
ευαίσθητοι στην αρμονική παραμόρ-
φωση.
3. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι
αλλαγές στα χαρακτηριστικά λειτουρ-
γίας των διακοπτών είναι μικρές στις
συνήθεις τιμές αρμονικής παραμόρ-
φωσης (THD<5%).
Κατά κανόνα, σφάλματα σε διακόπτες
διαπιστώνονται σε ηλεκτρικά δίκτυα
με αρμονική παραμόρφωση μεγαλύ-
τερη του 10 – 20%. Προβλήματα με
μικρότερη αρμονική παραμόρφωση
παρουσιάζονται σε διακόπτες παλαιό-
τερης τεχνολογίας που υπολογίζουν
την τιμή του ρεύματος ενεργοποίη-
σης με τη μέγιστη τιμή της κυματο-
μορφής του ρεύματος (peak value).
Αυτά τα προβλήματα έχουν λυθεί με
τη χρήση διακοπτών που κάνουν υπο-
λογισμό του ρεύματος ενεργοποίησης
με πραγματική μέτρηση της ενεργού
τιμής (true rms).
Η παρουσία αρμονικών ρευμάτων και
τάσεων σε ένα ηλεκτρικό δίκτυο μπο-
ρεί να προκαλέσει παρεμβολές σε
τηλεφωνικά δίκτυα που οδεύουν
παράλληλα με καλώδια ισχύος. Το
μέγεθος των παρεμβολών εξαρτάται
από το πλάτος και τη συχνότητα των
αρμονικών καθώς και από την από-
σταση που χωρίζει τα δύο δίκτυα,
ισχυρών και ασθενών ρευμάτων. Απο-
δεικνύεται, ότι τα ρεύματα που προ-
καλούν τις μεγαλύτερες παρεμβολές
είναι στις συχνότητες 1600 – 3600
50 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Hz, με μέγιστο στα 2600 Hz [1, 13].
Τέλος, τα όργανα μέτρησης των ηλε-
κτρικών μεγεθών επηρεάζονται από
την αρμονική παραμόρφωση. Τα
εσφαλμένα αποτελέσματα των οργά-
νων μπορούν να είναι είτε μεγαλύτε-
ρα είτε μικρότερα των πραγματικών
τιμών, ενώ τα όργανα με τα μεγαλύ-
τερα σφάλματα είναι συνήθως τα
επαγωγικά. Τα σφάλματα των οργά-
νων μέτρησης είναι μεγαλύτερα, όταν
εκτός από την αρμονική παραμόρφω-
ση εμφανίζεται στα τριφασικά δίκτυα
και ασυμμετρία μεταξύ των φάσεων.
Συμπεράσματα
Στην παρούσα εργασία εξετάζο-
νται τα προβλήματα που προκαλεί
η αρμονική παραμόρφωση της
τάσης και του ρεύματος σε ένα
ηλεκτρικό δίκτυο. Γίνεται μία περι-
γραφή των πηγών που παράγουν
αρμονικές ρεύματος, καθώς και
των προβλημάτων που προκα-
λούν οι αρμονικές στα κύρια μέρη
του ηλεκτρικού δικτύου. Διαπι-
στώνεται ότι κατά κύριο λόγο τα
προβλήματα έχουν να κάνουν με
την αύξηση των απωλειών και τη
μείωση της διάρκειας ζωής των
κυριότερων συσκευών του ηλε-
κτρικού δικτύου, όπως είναι οι
κινητήρες, οι μετασχηματιστές,
τα καλώδια, οι πυκνωτές και οι
διακόπτες, ενώ συχνές βλάβες και
λειτουργικά προβλήματα κατα-
γράφονται και στις ηλεκτρονικές
συσκευές.
Γίνεται αντιληπτό ότι η ύπαρξη
αρμονικής παραμόρφωσης στο
ηλεκτρικό δίκτυο μίας εγκατάστα-
σης (όπως είναι μία βιομηχανία ή
ένα κτίριο γραφείων) θα πρέπει να
παρακολουθείται μέσω της πραγ-
ματοποίησης ηλεκτρικών μετρή-
σεων. Σε περιπτώσεις που αυτή
συνδέεται με λειτουργικά προβλή-
ματα ή ξεπερνάει τις προδιαγρα-
φές των αντίστοιχων προτύπων
[1, 14] θα πρέπει να αντιμετωπί-
ζεται με την πραγματοποίηση
επεμβάσεων με σκοπό τη μείωση
των αρμονικών ρεύματος. Τέτοιες
επεμβάσεις είναι η εγκατάσταση
παθητικών ή ενεργών φίλτρων
αρμονικών που εκτός από τη μεί-
ωση των αρμονικών ρεύματος
πραγματοποιούν και αντιστάθμι-
ση της αέργου ισχύος.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 51
T EXNOΛOΓIA

Βιβλιογραφία
[1] IEEE Std 519-1992 “IEEE Recommended Practices and Requirements
for Harmonic Control in Electrical Power Systems”.
[2] Ι.Α. Τεγόπουλος, «Ηλεκτρικές Μηχανές – Μέρος Β’», σελ. 26 – 33,
Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα 1991
[3] A.E. Fitzgerald, C. Kingsley Jr., S.D. Umans, “Electric Machinery”,
pp. 60 – 64, Sixth Edition, McGraw-Hill, NY 2003
[4] A.E. Emanuel, L. Peretto, “The Response of Fluorescent Lamp with
Magnetic Ballast to Voltage Distortion”, IEEE Transactions on Power
Delivery, Vol. 12, No. 1, pp. 289 – 295, January 1997
[5]. D.J. Pileggi, E.M. Gulachenski, C.E. Root, T.J. Gentile, A.E. Emanuel,
“The Effect of Modern Compact Fluorescent Lights on Voltage
Distortion”, IEEE Transactions on Power Delivery, Vol. 8, No. 3, pp. 1451
– 1459, July 1993
[6] A.C. Liew, “Excessive Neutral Currents in Three-Phase Fluorescent
Lighting Circuits”, IEEE Transactions on Industry Applications, Vol. 25,
No. 4, pp. 776 – 782, July/August 1989
[7] N. Mohan, T.A. Underland, W.P. Robbins, επιμέλεια μετάφρασης Ν.
Μάργαρης, “Ηλεκτρονικά Ισχύος”, σελ. 105 – 415, Β’ Έκδοση ΤΖΙΟΛΑ,
Θεσσαλονίκη 1996
[8] C. Demoulias, D. Goutzamanis and K. Gouramanis, “Analysis of the
Voltage Harmonic Distortion at Buses Feeding Office Loads”, IEEE
Transactions on Power Delivery, submitted for publication on July 2007.
[9]. C. Demoulias, Z. Kabouri and K. Gouramanis, “Natural canceling
of current harmonics in office loads and its effect upon the transmission
capacity of distribution cables”, In Proc. of the IEEE PowerTech 2007,
Lausanne July 2007.
[10]. David E. Rice “Adjustable Speed Drive and Power Rectifier
Harmonics-Their Effect on Power System Components” IEEE
Transactions on Industry Applications Vol. IA-22, No.1, pp. 161-177,
January/February 1986
[11]. C. Demoulias, D. Labridis, P. Dokopoulos, K. Gouramanis,
“Ampacity of Low Voltage Power Cables under Non-Sinusoidal
Currents”, IEEE Transactions on Power Delivery, Vol. 22, No1, pp.584-
594, January 2007.
[12]C._Demoulias, D._Labridis, P._Dokopoulos, K._Gouramanis,
“Influence of Metallic Trays on the AC Resistance and Ampacity of Low
Voltage Cables under Non Sinusoidal Currents”, EPSR-2573, ELSEVIER
Electric Power Systems Research, Accepted for publication 20 June 2007.
[13] W. Jewell, W.L. Miller, T. Casey, “Filtering Dispersed Harmonic
Sources on Distribution”, IEEE Transactions Power Delivery, Vol. 15,
No.3, pp. 1045-1051, July 2000.
[14] IEEE Std 1459-2000 “Trial-Use Standard Definitions for the
Measurement of Electric Power Quantities Under Sinusoidal,
Nonsinusoidal, Balanced, or Unbalanced Conditions”, Power Systems
Instrumentation and Measurements Committee of the IEEE Power
Engineering Society
[15]. C. Demoulias, K. Gouramanis, “Voltage Multiple-Zero-Crossings at
Buses Feeding Large TRIAC-Controlled Loads”, IEEE Transactions on
Industrial Electronics, Vol. 54, No5, pp.2853-2863, Oct. 2007.

52 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ENHMEPΩΣH
Eπιμέλεια: K. Kρέσπης
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ – ΜΕΛΕΤΕΣ
Π.Δ. υπ’αριθμ.126/2010
( Φ.Ε.Κ. 205Α/06-12-2010 )
Σύσταση Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων
Έργων για τη μελέτη και κατασκευή
έργων συλλογής και μεταφοράς ύδατος
αφαλάτωσης και διύλισης, καθώς και
συνοδών έργων στις νήσους Κέρκυρα
και Παξούς (Ε.Υ.Δ.Ε. ΙΟΝΙΟΥ).
Π.Δ. υπ’αριθμ.123/2010
( Φ.Ε.Κ. 201Α/30-11-2010 )
Αναπροσαρμογή του ανωτάτου ορίου
προϋπολογισμού για την εκτέλεση
έργων από την Υπηρεσία Πολιτικής
Αεροπορίας (Υ.Π.Α.)
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ
Υ.Α. υπ’αριθμ. Π1/3306
( Φ.Ε.Κ. 1789Β/12-11-2010 )
Εξαίρεση Προμηθειών από την ένταξή
τους στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών
(Ε.Π.Π.)
Υ.Α. υπ’αριθμ. Π1/3305
( Φ.Ε.Κ. 1789Β/12-11-2010 )
Σύναψη, εκτέλεση και διαδικασίες σύνα-
ψης συμβάσεων προμηθειών, κατ’εφαρ-
54 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ
μογή των διατάξεων του άρθρου 2 (παρ.
5,12,13 και 16) του Ν. 2286/95
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Υ.Α. υπ’αριθμ.
( Φ.Ε.Κ. 1901Β/03-12-2010 )
Εγγυοδοσία για την υπογραφή Συμβάσε-
ων Σύνδεσης στα δίκτυα διανομής σταθ-
μών ηλεκτροπαραγωγής με χρήση Α.Π.Ε.
που εξαιρούνται από την υποχρέωση
λήψης άδειας παραγωγής.
Υ.Α. υπ’αριθμ.
( Φ.Ε.Κ. 1874Β/30-11-2010 )
Τροποποίηση διατάξεων του Κώδικα
Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλ-
λαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (Φ.Ε.Κ.
655Β/17.05.2005).
ΟΧΗΜΑΤΑ – ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ
Νόμος υπ’αριθμ. 3897
( Φ.Ε.Κ. 208Α/10-12-2010 )
Σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Οδικής
Ασφάλειας και Γενικής Διεύθυνσης Οδι-
κής Ασφάλειας, εποπτεία και βελτίωση
του θεσμού του τεχνικού ελέγχου οχη-
μάτων για την προαγωγή της Οδικής
Ασφάλειας και την προστασία του περι-
βάλλοντος, κύρωση Σύμβασης μεταξύ
Ελληνικού Δημοσίου και Ο.Α.Σ.Θ. και
άλλες διατάξεις.
ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ
Υ.Α. υπ’αριθμ.
( Φ.Ε.Κ. 1876Β/01-12-2010 )
Τιμολόγιο για εργασίες επισκευής βλα-
βών σε πλημμυρόπληκτα κτίρια, από τις
πλημμύρες της 18ης Οκτωβρίου 2010
στις νήσους Χίο και Ικαρία.
Υ.Α. υπ’αριθμ.
( Φ.Ε.Κ. 1876Β/01-12-2010 )
Καθορισμός ελαχίστων υποχρεωτικών
απαιτήσεων για την κατάθεση φακέλων
επισκευής κτιρίων που έχουν υποστεί
βλάβες από τις πλημμύρες της 18ης
Οκτωβρίου 2010 στις νήσους Χίο και
Ικαρία.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Π.Δ. υπ’αριθμ.124/2010
( Φ.Ε.Κ. 201Α/30-11-2010 )
Αποδοχή τροποποιήσεων στο Παράρτη-
μα ΙΙΙ του Πρωτοκόλλου του 1978 ανα-
φορικά με την Διεθνή Σύμβαση για την
Πρόληψη της Ρύπανσης από Πλοία,
1973 (Αναθεωρημένο Παράρτημα ΙΙΙ της
Δ.Σ. MARPOL, 73/78)
Υ.Α. υπ’αριθμ.
( Φ.Ε.Κ. 1843Β/24-11-2010 )
Συμπλήρωση της οικ. 19652/1906/1999
κοινής υπουργικής απόφασης με θέμα
«Προσδιορισμός των νερών που υφίστα-
νται νιτρορύπανση γεωργικής προέλευ-
σης – Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών,
σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2
του άρθρου 4 της υπ’αριθμ.
16190/1335/1997 κοινής υπουργικής
απόφασης» (Β’ 519), όπως αυτή τροπο-
ποιήθηκε και ισχύει.
Νόμος υπ’αριθμ. 3882
( Φ.Ε.Κ. 166Α/22-09-2010 )
Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών – Εναρμόνιση
με την Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου της 14ης Μαρτίου 2007 και άλλες διατά-
ξεις. Τροποποίηση του ν. 1647/1986 «Οργανισμός Κτημα-
τολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (ΟΚΧΕ) και άλλες
σχετικές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. 141 Α).

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Υ.Α. υπ’αριθμ. Υ.Α.Π.Ε./Φ/οικ 24840
( Φ.Ε.Κ. 1900Β/03-12-2010 )
Τήρηση Μητρώου Αδειών και υποβολή στοιχείων και πλη-
ροφοριών στην Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Επενδυτών για
έργα Α.Π.Ε. από κατόχους μονάδων Α.Π.Ε.
Υ.Α. υπ’αριθμ. 54289
( Φ.Ε.Κ. 1898Β/03-12-2010 )
Καθορισμός κατηγορίας επενδυτικών σχεδίων που εισάγο-
νται στη Γνωμοδοτική Επιτροπή κατά παρέκκλιση της παρα-
γράφου 7 περ. α του άρθρου 7 του Ν.3299/2004, όπως
ισχύει.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Υ.Α. υπ’αριθμ. 51540/ΕΥΣΣΑΑΠ 3628
( Φ.Ε.Κ. 1856Β/26-11-2010 )
Καθορισμός των στοιχείων των προγραμμάτων τεχνικής
υποστήριξης της εφαρμογής και της διαδικασίας υποβολής
και έγκρισής τους.
Υ.Α. υπ’αριθμ. 51043/ΕΥΣ 6815
( Φ.Ε.Κ. 1822Β/19-11-2010 )
Εκχώρηση αρμοδιοτήτων διαχείρισης για πράξεις του Περι-
φερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Δυτικής Ελλά-
δας, Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων» στην Ενδιάμεση Διαχει-
ριστική Αρχή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ
Νόμος υπ’αριθμ. 3896
( Φ.Ε.Κ. 207Α/08-12-2010 )
Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μετα-
χείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απα-
σχόλησης - Εναρμόνιση της κείμενης νομοθεσίας με την
Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 και άλλες συναφείς δια-
τάξεις.

ΔΗΜΟΣΙΟ
Νόμος υπ’αριθμ. 3895
( Φ.Ε.Κ. 206Α/08-12-2010 )
Κατάργηση και συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και
φορέων του δημόσιου τομέα.

ΠΟΛΙΤΗΣ
Νόμος υπ’αριθμ. 3885
( Φ.Ε.Κ. 171Α/29-09-2010 )
Κύρωση των Συμβάσεων που αφορούν το μέλλον των
«Ελληνικών Ναυπηγείων Α.Ε.» και τα προγράμματα των
υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού.
N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN
ABS
H επανάσταση EffeX συνεχίζεται
Ο μοναδικός υποβρύχιος αναδευτή-
ρας XRW της ABS με τεχνολογία μόνι-
μου κινητήρα για χρήση σε εγκατα-
στάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλή-
των προσφέρει στους πελάτες μακρο-
χρόνια αξιοπιστία, ελάχιστη συντήρη-
ση και μέγιστο προσδόκιμο ζωής
εξαρτημάτων, για βέλτιστη οικονομία
σε όλον τον κύκλο ζωής. Επίσης προ-
σφέρει μεγαλύτερη εξοικονόμηση
ενέργειας για την μείωση της κατανά-
λωσης ισχύος και του αποτυπώματος
CO2.
H ιδέα για τον υποβρύχιο αναδευτήρα
XRW της ABS μπορεί να εφαρμοστεί
σε πολλά στάδια μιας εγκατάστασης
επεξεργασίας λυμάτων. Αυτή η
παγκόσμια πρωτιά προσφέρει την
υψηλή απόδοση, την μεγαλύτερη
αξιοπιστία και την ελάχιστη συντήρη-
ση που απαιτείται ώστε να μειωθεί
δραματικά το κόστος λειτουργίας,
ενώ ταυτόχρονα παρέχει τον καλύτε-
ρο έλεγχο της διεργασίας με έναν και
μόνο αναδευτήρα μέσω ρυθμιζόμε-
νης με ακρίβεια ταχύτητας.
Η ιδέα του υποβρύχιου αναδευτήρα
XRW της ABS παρέχει τα παρακάτω
βασικά λειτουργικά πλεονεκτήματα
• Ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας
• Μεγαλύτερος έλεγχος διεργασίας
• Λιγότεροι αναδευτήρες για ένα ευρύ
56 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
πεδίο εφαρμογών
• Οικονομική συντήρηση
• Ανώτερη αξιοπιστία
Η επανάσταση της σειράς ABS EffeX
εμπεριέχει τη συνεχόμενη προσπά-
θεια για σχεδιασμό, ανάπτυξη και
κατασκευή των πιο καινοτόμων και
ενεργειακά οικονομικών λύσεων στην
αγορά, για να ανταποκριθεί στις τωρι-
νές και μελλοντικές απαιτήσεις της
βιομηχανίας διαχείρισης υγρών απο-
βλήτων, ειδικά σε σχέση με την εξοι-
κονόμηση ενέργειας και την αξιοπι-
στία. Ξεκίνησε το 2009, με την εισα-
γωγή των πρώτων υποβρύχιων
αντλιών λυμάτων με κινητήρα υψη-
λής απόδοσης: την υποβρύχια αντλία
λύμάτων XFP της ABS.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκε-
φθείτε την ιστοσελίδα www.ABSEffeX.com
ή την Cardo ΕΛΛΑΣ Α.Ε.
ΥΔΑΤΩΡ
Νέα σειρά αντλιών
e-SVTM από την
ITT-Lowara
Η νέα σειρά αντλιών e-SVTM ανοξεί-
δωτων κατακόρυφων πολυβάθμιων
ηλεκτραντλιών, είναι
γεγονός! Γιατί e-SVTM;
Το “e” αντιπροσωπεύει
την απόλυτη ενεργεια-
κή απόδοση, την εύκο-
λη εγκατάσταση και
την οικονομική λει-
τουργία - μια νέα γενιά
πολυβάθμιων ηλεκτρα-
ντλιών, που παρέχουν
μοναδικές αποδόσεις
και εκπληκτική αξιοπι-
στία.
1. Η νέα σειρά e-SV πλέον καλύπτει παρο-
χές έως 160m3/h με βαθμούς απόδοσης
έως και 75%.
Η ITT Lowara παρουσιάζει τη νέα
σειρά e-SVTM ανοξείδωτων κατακό-
ρυφων πολυβάθμιων ηλεκτραντλιών
με υψηλά επίπεδα εξοικονόμησης
ενέργειας και χαμηλό κόστος λειτουρ-
γίας και συντήρησης. Η ITT ενίσχυσε
την γραμμή παραγωγής των ανοξεί-
δωτων κατακόρυφων πολυβάθμιων
ηλεκτραντλιών Lowara, με τα νέα
μοντέλα της σειράς e-SV.
Ο κ. Chris Jamieson, Διευθυντής
Marketing, ITT Residential
Commercial Water αναφέρει ότι «Οι
&
περιβαλλοντικές και οικονομικές συν-
θήκες, οδηγούν στην απαίτηση

2. Εύκολη αντικατάσταση
μηχανικού στυπιοθλήπτη.
αντλιών υψηλών αποδόσεων με
υψηλά επίπεδα εξοικονόμησης ενέρ-
γειας. Σχεδιάσαμε τη νέα σειρά e-SV
έτσι ώστε να είναι η πιο αποδοτική
στην κατηγορία της, αλλά παράλληλα
εύκολη στην εγκατάσταση και με
χαμηλότερο κόστος συντήρησης».
Ο σχεδιασμός των νέων ηλεκτρα-
ντλιών e-SVTM βασίστηκε σε εντατι-
κές έρευνες των σύγχρονων εφαρμο-
γών. Χάρη στο μοναδικό συνδυασμό
της νέας υδραυλικής σχεδίασης με
κινητήρες υψηλής απόδοσης, προ-
σφέρουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής με
χαμηλότερο κόστος συντήρησης και
μοναδική αποδοτικότητα. Οι νέες
αντλίες μπορούν να καλύψουν πλή-
ρως ένα πολύ μεγάλο εύρος απαιτητι-
κών εφαρμογών και έχουν αρκετές
3. Μια σειρά από πρωτοποριακά σχεδιαστι-
κά χαρακτηριστικά επιτρέπουν στην αντλία
να λειτουργεί αδιάκοπα για πάνω από
20.000 ώρες.
καινοτομίες στο σχεδιασμό τους, με
αποτέλεσμα την εύκολη εγκατάσταση
και τη μείωση του χρόνου συντήρη-
σης στο 50%.
Η γκάμα των αντλιών e-SVTM αποτε-
λείται από 11 σειρές που είναι εναλλά-
ξιμες με τις υπάρχουσες κατακόρυ-
φες πολυβάθμιες ηλεκτραντλίες SV
προσφέροντας έτσι μοναδική ευελι-
ξία. Ο αναβαθμισμένος υδραυλικός
σχεδιασμός παρέχει υψηλά επίπεδα
NPSHr ενώ η κατασκευή εξ’ ολοκλή-
ρου από ανοξείδωτο χάλυβα επιτρέ-
πει πιστοποιήσεις WRAS και ACS, καθι-
στώντας τις e-SV κατάλληλες για
εφαρμογές καθαρού νερού, προσφέ-
ροντας ταυτόχρονα υψηλή διαβρωτι-
4. Πατενταρισμένο όργανο ελέγχου i-ALERT
που παρακολουθεί συνεχώς ακόμη και τον
παραμικρό κραδασμό της αντλίας για την
διασφάλιση της μέγιστης αξιοπιστίας.
κή προστασία. Ο νέος μηχανολογικός
σχεδιασμός της eSVTM επιτρέπει την
αντικατάσταση του μηχανικού στυπιο-
θλίπτη χωρίς να απαιτείται η αποσυ-
ναρμολόγηση του ηλεκτροκινητήρα
από την αντλία, μειώνοντας έτσι το
χρόνο επισκευής στο 50%. Η χρήση
μηχανικών στυπιοθλιπτών τυποποιη-
μένων κατά DIN καθώς και η αποσυ-
ναρμολόγηση χωρίς την ανάγκη ειδι-
κών εργαλείων, προσφέρουν πραγμα-
τικά εύκολη συντήρηση. Το πατενταρι-
σμένο σύστημα ελέγχου i-ALERT, δια-
θέσιμο για αντλίες από τα 7,5kW και
άνω, έρχεται να ολοκληρώσει το
σύστημα μετρώντας συνεχώς τους
κραδασμούς της αντλίας, προσφέρο-
ντας οπτική επιβεβαίωση καλής λει-
τουργίας.
Ειδικά χαρακτηριστικά των νέων
αντλιών e-SV:
• Μοναδική αποδοτικότητα που επι-
τρέπει υψηλότερη εξοικονόμηση ενέρ-
γειας, με κινητήρες μικρότερης ιππο-
δύναμης. Σε συνδυασμό με τους μετα-
τροπείς συχνότητας Hydrovar, οι
αντλίες e-SV προσφέρουν τουλάχιστον
10% επιπλέον εξοικονόμηση συγκριτι-
κά με αντλίες προηγούμενης γενιάς με
Inveter.
• Καινοτόμος σχεδιασμός με αποτέλε-
σμα το χαμηλό NPSHr, βελτιώνοντας
τις δυνατότητες αναρρόφησης και μει-
ώνοντας το κόστος εγκατάστασης
πάνω απο 20%.
• Αυστηρός σχεδιασμός που στοχεύει
σε MTBF (mean time between failures)
20.000 ωρών.
• Εκτεταμένο πρόγραμμα παραγωγής
που επιτρέπει πάντοτε την επιλογή
αντλιών στο βέλτιστο βαθμό απόδο-
σης για τη μέγιστη εξοικονόμηση ενέρ-
γειας.
• Ελαχιστοποιημένα αξονικά φορτία
πτερυγίων, με αποτέλεσμα τη μεγαλύ-
τερη διάρκεια ζωής με χρήση τυποποι-
ημένων κινητήρων.
• Πατενταρισμένο όργανο ελέγχου i-
ALERT που παρακολουθεί συνεχώς
ακόμη και τον παραμικρό κραδασμό
της αντλίας για την διασφάλιση της
μέγιστης αξιοπιστίας.
Ο πρόεδρος της ITT Residential &
Commercial Water, Ken Napolitano
αναφέρει ότι «Η παρουσίαση της νέας
σειράς e-SV, ενισχύει τη δέσμευση της
ITT για την ανάπτυξη πράσινων και
βιώσιμων προϊόντων. Αντιμετωπίζου-
με πολύ υπεύθυνα την ηγετική μας
θέση στην παγκόσμια αγορά και στο-
χεύουμε στην υποστήριξη των πελα-
τών μας με προϊόντα και συστήματα
υψηλής ενεργειακής απόδοσης, φιλι-
κών προς το περιβάλλον, που να αντα-
ποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες».
Οι αντλίες αποτελούν πάντα ένα μεγά-
λο μέρος της κατανάλωσης ενέργειας
στον τομέα της βιομηχανίας. Η χρήση
μιας αντλίας e-SVTM σε συνδυασμό με
μετατροπείς συχνότητας Hydrovar®
συμβάλλει στην εξοικονόμηση πολύ
περισσότερης ενέργειας, αλλά και χρη-
μάτων.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετι-
κά με τα προϊόντα των εταιρειών ΙΤΤ
Lowara, ITT Flygt, ITT Wedeco, επικοι-
νωνήστε με την εταιρεία ΥΔΑΤΩΡ.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 57
N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN
ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.
Σεμινάριο παρουσίασης
προγράμματος της
ALLIED TELESIS
Με μεγάλη επιτυχία η εταιρεία
ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.
διοργάνωσε στις 24 Νοεμβρίου 2010,
στα γραφεία της στην Αθήνα, επιμορ-
φωτικό σεμινάριο με θέμα την παρου-
σίαση του προγράμματος της ιαπωνι-
κής εταιρείας ALLIED TELESIS, η οποία
κατασκευάζει ενεργό εξοπλισμό
δικτύων (switches, routers, Lan
adapters, media converters).
Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου οι
συμμετέχοντες ενημερώθηκαν για το
πρόγραμμα STAR PARTNER της ALLIED
TELESIS, το οποίο παρέχει τη δυνατό-
τητα πολλαπλών προνομίων στους
εξουσιοδοτημένους συνεργάτες
μεταξύ των οποίων:
• Πρόσβαση στον διαδικτυακό τόπο
Partner Portal της ALLIED TELESIS που
περιέχει εκτενή βάση πληροφοριών
των παρεχόμενων προϊόντων και
υπηρεσιών της εταιρείας,
• Δωρεάν εκπαίδευση και πιστοποίη-
ση εξ αποστάσεως μέσω του διαδι-
κτυακού συστήματος Adventure
Based Learning
• Πρόσβαση σε προϊοντικά WEB σεμι-
νάρια
• Δυνατότητα συμμετοχής σε καμπά-
νιες και προωθητικές ενέργειες
• Πρόσβαση στην τεχνική υποστήριξη
της εταιρείας τόσο σε συμβουλευτικό
όσο και σε τεχνικό επίπεδο.
Παρουσιάστηκαν επίσης τα νέα προϊ-
όντα της ALLIED TELESIS (SBx3100,
8100 Series, iMAP9810) καθώς και
συγκεκριμένες τεχνικές λύσεις για:
• Tομέα Υγείας (Healthcare)
• Συστήματα Ασφαλείας
(IP Surveillance)
• Ασφάλεια Δικτύων και Data Centers
58 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
(NAC, Virtualization, 10G,
VCStacking)
• Resilient Networking
(EPSR, VCStacking & LAG)
• Smart Wireless Networking
(Extricom)
• Green Networking και προϊόντα Eco
Friendly.
H ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.,
εταιρεία με ηγετική θέση στην ελληνι-
κή αγορά στο χώρο των καλωδίων και
της δομημένης καλωδίωσης, δίνει ιδι-
αίτερη σημασία στην επιμόρφωση
του τεχνικού κόσμου της χώρας για
τις νεότερες τεχνολογικές εξελίξεις
και διοργανώνει γι’ αυτό το λόγο
τακτικά εκπαιδευτικά σεμινάρια στα
γραφεία της στην Αθήνα, όπου διατη-
ρεί ιδιαίτερη αίθουσα με πλήρη εξο-
πλισμό για αυτόν το σκοπό.
ATTICA BANK
Νέο προϊόν
για φωτοβολταϊκά
Στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον
ένας από τους τομείς που παρουσιά-
ζει έντονες αναπτυξιακές προοπτικές,
είναι ο τομέας των Ανανεώσιμων
Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Ειδικότερα η δυνατότητα εγκατάστα-
σης φωτοβολταικού συστήματος σε
οικίες (μέχρι 10Kw) παρέχει σειρά
πλεονεκτημάτων τα οποία σχετίζο-
νται:
− Με τη διαφορά τις τιμής πώλησης
της παραγόμενης ενέργειας και του
κόστους κατανάλωσης του ηλεκτρι-
κού ρεύματος από τον παραγωγό. Με
το αφορολόγητο των εσόδων από την
πώληση της ενέργειας και την έκπτω-
ση δαπάνης 20% έως και 700 ευρώ.
− Με την διάδοση των φιλικών προς
το περιβάλλον πηγών ενέργειας.
Η Attica Bank έχοντας ως πάγια επι-
δίωξη τόσο την ικανοποίηση των χρη-
ματοδοτικών αναγκών των πελατών
της όσο και την ενεργή υποστήριξη
των εργασιών των μελών ΕΤΑΑ-
ΤΣΜΕΔΕ, ανέπτυξε και προσφέρει το
δάνειο Attica Οικοενέργεια.
Το δάνειο αυτό, όχι μόνο διαθέτει ένα
από τα ελκυστικότερα επιτόκια της
αγοράς αλλά καλύπτει έως και το
100% των εξόδων αγοράς και εγκα-
τάστασης του εξοπλισμού μόνο με
εκχώρηση της σύμβασης συμψηφι-
σμού που θα υπογραφεί με την ΔΕΗ.
Επιπλέον, ο δανειολήπτης έχει το πλε-
ονέκτημα 6μηνης περιόδου χάριτος
και χαμηλού ασφαλίστρου του εξοπλι-
σμού.
Η διάθεση του Attica Οικοενέργεια,
παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα:
• Χορήγηση στον ενδιαφερόμενο
πελάτη των απαραίτητων κεφαλαίων
για την εγκατάσταση Φωτοβολταικού
Συστήματος σε οικίες, μέσω της ιδιαί-
τερης βαρύτητας που δίδεται στην
εξέταση της αποδοτικότητας του
συστήματος
• Δυνατότητα σύναψης συνεργασίας
με την Attica Bank προκειμένου οι
πιστοποιημένοι μελετητές – εγκατα-
στάτες και εταιρίες να μπορούν να
παράσχουν ολοκληρωμένες υπηρε-
σίες στους ενδιαφερόμενους πελά-
τες. Τονίζεται ιδιαίτερα η υιοθέτηση
ανοιχτής πολιτικής συνεργασιών προ-
κειμένου να είναι εφικτή η ουσιαστική
συμβολή της Attica Bank στην αύξηση
του κύκλου εργασιών των μελών
ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ.
4M
Πιστοποιημένο λογισμι-
κό μελετών ενεργειακής
απόδοσης 4Μ-ΚΕΝΑΚ
Πιστοποιημένο από τις 6/12/2010 με
την υπ’ αριθμόν 1935-6/12/2010
απόφαση (αξιολόγησης & έγκρισης
έκδοσης λογισμικού υπολογισμού
ενεργειακής απόδοσης κτιρίων), το
ενεργειακό λογισμικό 4Μ-ΚΕΝΑΚ απο-
τελεί τον σύγχρονο σταθμό εργασίας
ενεργειακών μελετών, από την εται-
ρεία που εξειδικεύεται στο λογισμικό
των Η/Μ εγκαταστάσεων από το
1986. Το λογισμικό 4Μ-ΚΕΝΑΚ ακο-
λουθεί κατά γράμμα τις ΤΟΤΕΕ στο
πλαίσιο του ΦΕΚ 407Β 9/4/2010 και
του Νόμου 3661/2008, και σύμφωνα
με την κατασκευάστρια εταιρεία 4Μ,
χάρη στην αυτόματη άντληση των
δεδομένων απευθείας από την αρχιτε-
κτονική κάτοψη, πρακτικά εκμηδενίζει
τον χρόνο εισαγωγής των δεδομένων,
ενώ την ίδια στιγμή παράγει εντελώς
αυτόματα και όλα τα σχέδια, διαγράμ-
ματα και σκαριφήματα, όπως ακριβώς
απαιτούνται στην «πρότυπη μελέτη»
του ΤΕΕ. Πέρα από αυτή την δυνατό-
τητα που από μόνη της το καθιστά
ασυναγώνιστο σε σχέση με άλλες
εναλλακτικές λύσεις, το λογισμικό 4Μ-
ΚΕΝΑΚ διακρίνεται για την απλότητα
στην φιλοσοφία του και φιλικότητα
στην χρήση του, αλλά και για την
παραμετρικότητά του και τις πλούσιες
βιβλιοθήκες του (δομικών υλικών,
τεχνολογιών, κλιματολογικών στοιχεί-
ων κ.λπ.). Για τους ενεργειακούς μελε-
τητές με ισχυρές απαιτήσεις, το λογι-
σμικό 4Μ-ΚΕΝΑΚ είναι το εργαλείο που
προβαίνει στην σύγκριση και αξιολόγη-
ση εναλλακτικών σεναρίων βέλτιστου
σχεδιασμού, και τελικά προτείνει
συγκεκριμένες παρεμβάσεις για την
βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης,
τόσο σε νέα όσο και σε παλιά κτίρια.
Τέλος, πέρα από την μελέτη ενεργεια-
κής απόδοσης, το λογισμικό 4Μ-
ΚΕΝΑΚ καλύπτει πλήρως και το πεδίο
της ενεργειακής επιθεώρησης και
πιστοποίησης κτιρίων, παράγοντας
όλα τα σχετικά έντυπα (ενεργειακής
επιθεώρησης, πιστοποιητικό ενεργεια-
κής απόδοσης, έντυπο κτιριακού κελύ-
φους κ.λπ.), σύμφωνα με την νομοθε-
σία και όσα ακριβώς θα απαιτούνται
από τις 9/1/2011.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορεί
κανείς να επισκεφτεί την ιστοσελίδα της
εταιρείας (www.4m.gr) ή να καλέσει στο
τηλέφωνο 210 6857200.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT ΑΒΕΕ
Δύο νέες θυγατρικές
εταιρίες στη Γερμανία
και την Ιταλία
Στo πλαίσιo της συνεχόμενης ενίσχυ-
σης της εξαγωγικής της δραστηριότη-
τας, η ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT ΑΒΕΕ
ανακοινώνει την δημιουργία δύο νέων
θυγατρικών εταιρειών στη Γερμανία
και την Ιταλία, σε συνεργασία με ισχυ-
ρούς τοπικούς παράγοντες στον
κλάδο της ενέργειας. Οι νέες εταιρείες
θα δραστηριοποιηθούν στην προώθη-
ση και διανομή βιομηχανικών μπατα-
ριών αλλά και συνολικών ενεργειακών
λύσεων στις αντίστοιχες χώρες.
Ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας,
Κώστας Λαύκας, δήλωσε σχετικά: «Οι
δυο νέες θυγατρικές θα ενισχύσουν
περαιτέρω την εξαγωγική μας δραστη-
ριότητα που αποτελεί και το βασικό
πόλο ανάπτυξης μας. Αξίζει να σημει-
ωθεί ότι η SUNLIGHT, κατέχει το 25%
της συνολικής αγοράς μπαταριών trac-
tion στη Γερμανία, ενώ αντίστοιχα
στην Ιταλία αγγίζει το 7%».
Συγκεκριμένα θα διανέμονται βιομηχα-
νικές μπαταρίες και θα προωθούνται
ενεργειακές λύσεις που έχουν εφαρμο-
γή σε περονοφόρα και ηλεκτροκίνητα
οχήματα, συστήματα αδιάλειπτης τρο-
φοδοσίας (UPS), τροφοδοτικά τηλεπι-
κοινωνιακών εφαρμογών, φωτοβολ-
ταϊκά υβριδικά συστήματα παραγωγής
ενέργειας, συστήματα ασφαλείας,
σηματοδότες σιδηροδρόμων, βιομη-
χανίες παραγωγής και διανομής ενέρ-
γειας, κλπ.
Οι δύο νέες εταιρείες εντάσσονται στη
γενικότερη στρατηγική της
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT ΑΒΕΕ που υπα-
γορεύει την περαιτέρω διείσδυση των
προϊόντων και δραστηριοτήτων της
στην ευρωπαϊκή αγορά. Τα προϊόντα
SUNLIGHT διατίθενται σήμερα σε
περισσότερες από 100 χώρες σε όλο
τον κόσμο, ενώ το 70% της συνολικής
δραστηριότητας της εταιρείας αφορά
σε εξαγωγές.
ΑΡΑΒΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟ
ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ
Ομιλία του αντιπροέδρου
του Παντελή Αντάρ,
στο Money Show 2010
Ο κύριος Παντελής
Αντάρ την Κυριακή
28 Νοεμβρίου
2010, μίλησε στο
ξενοδοχείο Hyatt
της Θεσσαλονίκης,
στο πλαίσιο του
Money Show, για
τις διεξόδους από
την κρίση, μέσα από την προσέγγιση
προς τις Αραβικές χώρες.
Στην ομιλία του ανάμεσα στα άλλα
τόνισε ιδιαίτερα ότι: «Μέσα σ’ αυτό το
κλίμα, η Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα οι
χώρες του Κόλπου, φαίνεται να έχουν
αντιμετωπίσει τα προβλήματα πιο
αποτελεσματικά από ότι οι χώρες της
Δύσης. Η Ελλάδα, τώρα περισσότερο
από ποτέ, πρέπει να ενισχύσει το
εμπόριο και τις επιχειρηματικές σχέ-
σεις με τους Άραβες γείτονές της, έτσι
ώστε οι δύο πλευρές να επεκτείνουν
τις οικονομίες τους και να είναι αντα-
γωνιστικές στην παγκόσμια αγορά.
Ακόμα δίνεται στους Άραβες η ευκαι-
ρία να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα
σαν πύλη προς τις αγορές της Ευρω-
παϊκής Ένωσης.
Η ελληνική οικονομία έχει δυνατότητες,
αρκεί να δοθεί έμφαση σε μία αναπτυ-
ξιακή πολιτική, που σαν πρώτο μέλημά
της θα έχει την ολοσχερή εξαφάνιση
της γραφειοκρατίας. Οι επενδυτικές
ευκαιρίες στους τομείς του τουρισμού,
των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
των καινοτόμων βιομηχανικών προϊό-
ντων υπάρχουν. Προϋπόθεση όμως για
να προχωρήσουν οι Άραβες και γενικό-
τερα οι ξένοι σε επενδύσεις είναι να
απλουστευθούν οι διαδικασίες. Το
στοίχημα για την Ελληνική Κυβέρνηση,
με τους νέους νόμους που εισάγει είναι
να πείσει με έργα τους επενδυτές ότι
πράγματι θα διευκολυνθούν στην προ-
σπάθειά τους. Σημαντικό ρόλο θα παί-
ξει επίσης τόσο η απλούστευση των
τραπεζικών διαδικασιών, όσο και τα
φορολογικά κίνητρα».
Ο κύριος Αντάρ κλείνοντας την ομιλία
του γνωστοποίησε ότι το Αραβο-
Eλληνικό Επιμελητήριο επιθυμεί να
πραγματοποιήσει παράρτημα στην
Θεσσαλονίκη, με σκοπό την άμεση
εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων της
Βορείου Ελλάδος. Πρότεινε επίσης να
πραγματοποιείται το Αραβο – Eλληνικό
επιχειρηματικό φόρουμ χρόνο παρά
χρόνο στην Θεσσαλονίκη, αμέσως
μετά τη Διεθνή Έκθεση, ώστε να απο-
τελέσει ένα ετήσιο σημείο αναφοράς
για όλους τους επενδυτές. Η ανακοί-
νωση των δύο παραπάνω σχεδίων του
Αραβο – Ελληνικού Επιμελητηρίου
βρήκε σύμφωνο το κοινό που έδειξε
ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ζήτησε επιμέ-
ρους πληροφορίες από τον κ. Αντάρ.
Ο κ. Π αντελής Αντάρ, Αντιπρόεδρος
του Αραβο – Ελληνικού Επιμελητηρίου
Εμπορίου & Αναπτύξεως
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 59
N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN
VIOKAR
Σύγχρονες λύσεις στην
προστασία και διανομή
καλωδίων
Η VIOKAR σαν ηγέτιδα εταιρεία στην
παραγωγή ηλεκτρολογικών σωλήνων
προστασίας καλωδίων και καναλιών
διανομής, προτείνει εξειδικευμένα
προϊόντα για τις ηλεκτρολογικές εγκα-
ταστάσεις των φωτοβολταϊκών εφαρ-
μογών.
Οι εξωτερικές ηλεκτρολογικές εγκα-
ταστάσεις είναι εκτεθειμένες σε ευμε-
τάβλητες κλιματολογικές συνθήκες
και συνεπώς οι ηλεκτρολογικοί σωλή-
νες που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέ-
πει να προσφέρουν αντοχή έναντι της
ηλιακής ακτινοβολίας UV, υψηλό
βαθμό στεγανότητας καθώς και
κατάλληλες μηχανικές ιδιότητες σε
ένα ευρύ φάσμα θερμοκρασιακής λει-
τουργίας.
O VIOFLEX είναι ο μόνος εύκαμπτος
πλαστικός σωλήνας με μηχανική
αντοχή στην κρούση μεσαίου και
βαρέως τύπου στους -25° C υπερκα-
λύπτοντας τις απαιτήσεις των εξωτε-
ρικών εγκαταστάσεων. Παράλληλα
περιέχει πρόσθετο σταθεροποιητή
έναντι της ηλιακής ακτινοβολίας UV
καθιστώντας τον ιδανική επιλογή για
εγκαταστάσεις σε διατάξεις φωτοβολ-
ταϊκών.
Σε συνδυασμό με τα ρακόρ και τις
μούφες μπορεί να αποτελέσει μέρος
ενός συστήματος σωλήνων προστα-
σίας καλωδίων, προσφέροντας επι-
πλέον λύσεις σε δύσκολα περάσματα,
αλλά και υψηλό βαθμό στεγανότητας
IP 65.
Έχει μεγάλη διηλεκτρική αντοχή 2000
60 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
V AC και αντίσταση μόνωσης μεγαλύ-
τερη από 200 ΜΩ, όταν η απαίτηση
είναι 100 ΜΩ. Είναι αυτοσβηνόμενος
V0, σύμφωνα με UL94 και παράγεται
σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 61386.
Για περαιτέρω ενημέρωση, καθώς και το
επιλεγμένο δίκτυο διανομέων της εταιρεί-
ας επισκεφθείτε την ιστοσελίδα
www.viokar.gr.
SiEBEN ΕΠΕ
Συνεργασία με την
Akeydor Limited
Οι εταιρείες επιχειρηματικού λογισμικού
Akeydor Limited και SiEBEN, με έδρα την
Αθήνα, ανακοινώνουν την έναρξη της
συνεργασίας τους με βασικό γνώμονα
την διανομή και την υλοποίηση λύσεων
λογισμικού (Business Software) που βοη-
θούν οργανισμούς να αυξάνουν την
καθημερινή τους απόδοση ενώ ταυτό-
χρονα να μειώνουν δραστικά το καθη-
μερινό κόστος λειτουργίας τους.
Συγκεκριμένα, η SiEBEN πρόκειται να
αναλάβει για την ελληνική αγορά την
υλοποίηση του EMS IT Asset
Management της Akeydor, το οποίο
μπορεί να διαχειρίζεται τα Assets (PCs,
Servers, Laptops, Mobile Devices) ενός
οργανισμού και να λαμβάνει Hardware
& Software Inventory, Distribution,
Metering, Application & Internet
Control, License Management, Remote
Control και άλλες λειτουργίες. Το EMS
IT Asset Management είναι η πλέον
εύχρηστη και απλή Client based λύση
για Asset Management σε έναν μεγάλο
οργανισμό.
Επίσης, είναι αξιοσημείωτο να αναφερ-
θεί ότι η SiEBEN πρόκειται να αναλάβει
την διανομή όλων των υπολοίπων
λύσεων επιχειρηματικού λογισμικού
της Akeydor, όπως είναι το ResQDesk
Help Desk για συνεχές web based Help
Desk Support, αλλά και των λύσεων
Remote Control (CRC Remote Control
και Wisemo Remote Control) προκειμέ-
νου να δοθεί η δυνατότητα σε ελληνι-
κούς οργανισμούς να εκτελούν σημα-
ντικές καθημερινές εργασίες με έξυ-
πνες και σχετικά χαμηλού κόστους
λύσεις.
Η νέα συνεργασία μεταξύ των οργανι-
σμών Akeydor και SiEBEN αποσκοπεί
στην συστηματική και εύκολη καθημε-
ρινή διαχείριση ενός οργανισμού, έξυ-
πνα και λειτουργικά και έχει άμεση ισχύ
για την ελληνική αγορά.
OPTRONICS
TECHNOLOGIES ABETE
Ανέλαβε την κατασκευή
του πρώτου δικτύου
οπτικών ινών GPON
Η εταιρία OPTRONICS TECHNOLO-
GIES (OPTRON), ανακοίνωσε την ανά-
ληψη κατασκευής του πρώτου δικτύου
οπτικών ινών τεχνολογίας GPON
(Gigabit Passive Optical Network), το
οποίο υλοποιείται με προϊόντα της
εταιρίας OCCAM NETWORKS (Nasdaq:
OCNW). To συγκεκριμένο δίκτυο, το
οποίο θεωρείται το πρώτο τέτοιας
τεχνολογίας για τη χώρα μας, θα υλο-
ποιηθεί στις εγκαταστάσεις της Νέας
Μαρίνας Ρόδου και θα προσφέρει
ευρυζωνικές συνδέσεις ταχυτήτων
επιπέδου Gigabit στους ιδιοκτήτες και
τους επισκέπτες ολόκληρου του
συγκροτήματος.
Η Νέα Μαρίνα Ρόδου αποτελεί επέν-
δυση της κατασκευαστικής εταιρίας
ΙΟΝΙΟΣ ΑΕ, η οποία βασίστηκε στην
πείρα και τη γνώση της OPTRONICS
TECHNOLOGIES για το σχεδιασμό και
την κατασκευή του δικτύου το οποίο
θα προσφέρει συνδέσεις μέσω οπτι-
κών ινών σε περισσότερα από 400
σημεία της μαρίνας, τόσο εντός κτι-
ρίων όσο και στις υποδομές τροφοδο-
σίας και επικοινωνίας για τα σκάφη τα
οποία θα ελλιμενίζονται στην μαρίνα.
Όλα τα σκάφη κατά τη διάρκεια της
παραμονής τους θα έχουν τη δυνατό-
τητα πρόσβασης σε υπηρεσίες τηλε-
φωνία-internet-τηλεόρασης, κάτι αντί-
στοιχο με τις υπηρεσίες 3play των
οικιακών συνδρομητών των πόλεων.
Επιπλέον αυτών όλες οι υποδομές και
τα συστήματα λειτουργίας της μαρί-
νας θα βασίζονται σε δίκτυα οπτικών
ινών υλοποιώντας έτσι μία από τις
πλέον εξελιγμένες τεχνολογικά εγκατα-
στάσεις της Ελλάδας. Η Νέα Μαρίνα
Ρόδου αναμένεται να ξεκινήσει την
πλήρη λειτουργία της το καλοκαίρι του
2011.
Στην συγκεκριμένη εγκατάσταση θα
χρησιμοποιηθεί η πλατφόρμα BLC6000
και τα CPE (customer premises equip-
ment) της OCCAM NETWORKS που
διαθέτουν συνδέσεις τόσο ΙΡ όσο και
αναλογικής TV. Η τεχνολογία GPON
(Passive Optical Network) επιτρέπει την
κάλυψη μεγάλου αριθμού χρηστών
κατευθείαν μέσω οπτικών ινών προ-
N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN
σφέροντας ταχύτητες επικοινωνίας
2,4/1,2 Gbps και περιορίζοντας ταυτό-
χρονα τις ανάγκες σε καλωδιώσεις,
αποτελώντας έτσι μια ιδανική λύση
δικτύων με μεγάλη αξία προς τιμή
(value for money).
Ο αντιπρόεδρος Marketing της
OCCAM, Russ Sharer, ανέφερε σχετικά
με την συγκεκριμένη εγκατάσταση: «Η
Νέα Μαρίνα Ρόδου αποτελεί ένα ενδια-
φέρον παράδειγμα του πώς μπορούν
να χρησιμοποιηθούν τα open access
δίκτυα προς όφελος χρηστών ακόμη
και σε δύσκολα προσβάσιμο περιβάλ-
λον. Η Optronics σχεδίασε και κατα-
σκευάζει στην Ρόδο ένα δίκτυο σύγχρο-
νης τεχνολογίας το οποίο θα αποτελέ-
σει πόλο έλξης για τους απανταχού
φίλους της θάλασσας και των σκα-
φών».
Τα προϊόντα της OCCAM NETWORKS
χρησιμοποιούνται ήδη από πολλούς
τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, μικρού
και μεγάλου μεγέθους, Δήμους, κοινό-
τητες και διαχειριστές τοπικών οικιστι-
κών συγκροτημάτων σε πολλές χώρες
καθώς η πλατφόρμα MSAP μπορεί να
συνδυάζει όλες τις τεχνολογίες (GPON,
VDSL, Active Ethernet) σε ένα σασί αξιο-
ποιώντας οποιαδήποτε καλωδίωση,
οπτικών ινών ή χαλκού, είναι διαθέσιμη.
Για περισσότερες πληροφορίες:
www.optronics.gr
NEW BUSINESS & ELESIS
Εισάγουν την Energeia
στο Franchise
Η τεχνογνωσία και η εμπειρία ετών,
μετουσιώνεται πλέον σε πράξη με
αγάπη για το περιβάλλον, την οικονο-
μία και τον άνθρωπο.
Η νέα συνεργασία της γνωστής εται-
ρείας σχεδιασμού, δημιουργίας, ανά-
πτυξης δικτύων και δικτύων Franchise,
New Business με την ηγέτιδα εταιρία
στο χώρο της ενέργειας και των ηλε-
κτρολογικών προϊόντων & λύσεων,
Elesis Electrical Solutions A.E. είναι
γεγονός.
New Business και Elesis δημιούργησαν
το μοντέλο καταστημάτων Elesis
Energeia που λειτουργούν με σύστημα
Franchise και αποτελούν σταθμό στο
62 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
χώρο της ενέργειας.
H Elesis δραστηριοποιείται σε φωτο-
βολταϊκά συστήματα (περισσότερα
από 200 έργα με ισχύ άνω των 25MW)
σε φωτισμό εξοικονόμησης ενέργειας,
με την κατασκευή πινάκων χαμηλής
τάσης, τη διανομή ηλεκτρολογικού
υλικού και εξοπλισμού καθώς και με
συστήματα ασφαλείας. Επιπλέον, η
Elesis σχεδιάζει, αναπτύσσει, κατα-
σκευάζει και εγκαθιστά ένα ευρύ
φάσμα πινάκων και συστημάτων δια-
νομής ηλεκτρικής ενέργειας συμπερι-
λαμβανομένων και των υπηρεσιών
υποστήριξης οικιακού και βιομηχανι-
κού αυτοματισμού.
New Business και Elesis έχουν σχεδιάσει
το προϊοντικό μίγμα των καταστημά-
των Elesis Energeia με επίκεντρο τον
τελικό καταναλωτή και βεβαίως την
υψηλή κερδοφορία του συνεργάτη για
αυτό και δημιουργούν καταστήματα
που δε “στοκάρουν” προϊόντα και
δίνουν τη δυνατότητα στο συνεργάτη
της άμεσης απόσβεσης της αρχικής
επένδυσης, περιορίζοντας στο ελάχι-
στο το επιχειρηματικό ρίσκο.
Πιο αναλυτικά, τα προϊοντικό μίγμα
που διαθέτει το δίκτυο καταστημάτων
Elesis Energeia καλύπτουν τους εξής
βασικούς πυλώνες – κατηγορίες:
i. Συστήματα φωτισμού & Φωτισμός
γενικότερα
ii. Συστήματα εξοικονόμησης
ενέργειας
iii. Φωτοβολταικά Συστήματα
iv. Ηλεκτρολογικό υλικό & εξοπλισμός
v. Αυτοματισμοί κτιρίων & οικιών
vi. Συστήματα ασφαλείας &
συναγερμοί
Η γκάμα προϊόντων της Elesis Energeia
εμπλουτίζεται συνεχώς με τoν σχεδια-
σμό την κατασκευή και το λανσάρισμα
νέων καινοτόμων προϊόντων καθώς
και με προϊόντα από διεθνείς συνεργα-
σίες της Elesis. Ο τελικός πελάτης έχει
την ευκαιρία από μία πηγή μόνο, να
προμηθεύεται τις καλύτερες διεθνώς
λύσεις τελευταίας τεχνολογίας, σε όλο
το φάσμα των προϊόντων ενέργειας,
όντας σίγουρος για την αρτιότητα των
παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊό-
ντων.
Η New Business αναλαμβάνει τη σχέση
με τους επιχειρηματίες που εντάσσο-
νται στο δίκτυο της Elesis Energeia και
παράλληλα εγγυάται τη βιωσιμότητα
και την αποδοτικότητα του δεδομένου
επιχειρηματικού εγχειρήματος.
PALS
Προηγμένης τεχνολο-
γίας λάμπες φθορισμού
Η εταιρεία PALS εισάγει και διανέμει
στην ελληνική αγορά ένα νέο προϊόν
προηγμένης τεχνολογίας λαμπών φθο-
ρισμού με μεγάλη εξοικονόμηση ενέρ-
γειας. Οι νέες λάμπες φθορισμού (κατο-
χυρωμένες με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας)
αντικαθιστούν πολύ εύκολα τις συμβα-
τικές και ενεργοβόρες λάμπες φθορι-
σμού, λειτουργούν με 50% λιγότερη
ενέργεια και έχουν τουλάχιστον 20%
περισσότερο φωτισμό. Αντικαθιστώ-
νται εύκολα και χωρίς καμία μετατροπή
στην υπάρχουσα εγκατάσταση: α)
αφαιρούμε τον υπάρχοντα λαμπτήρα,
β) αφαιρούμε το starter, γ) συνδέουμε
τον νέο λαμπτήρα εξοικονόμησης ενερ-
γείας.
Υπάρχουν άμεσα διαθέσιμοι σε μήκος
60cm, 120cm, 150cm και σε αποχρώ-
σεις θερμού ή ψυχρού φάσματος.
Λειτουργούν σε υψηλή συχνότητα με
αποτέλεσμα την εξαφάνιση του φαινο-
μένου στροβοσκοπίου (flickering), την
ομοιομορφία φωτισμού και μείωση της
«κούρασης» του ματιού, με χαμηλή
αρμονική παραμόρφωση και λιγότερη
παραγωγή θερμότητας από τον παρα-
δοσιακό λαμπτήρα, με άμεσο άναμμα
δίχως άναψε-σβήσε, αθόρυβη λειτουρ-
γία και εγγύηση λειτουργίας 1 έτος με
δωρεάν αντικατάσταση.
Το προϊόν αυτό, αποτελεί πολύ ενδια-
φέρουσα λύση για την εξοικονόμηση
ενέργειας σε χώρους καταστημάτων,
βιομηχανικούς χώρους, γραφείων,
υπουργεία, αποθήκες, κλειστούς
χώρους στάθμευσης, ξενοδοχεία, κ.α.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.pals.gr