Επιμέλεια: Χατζόπουλος Μάκης Καθηγητής Μαθηματικών

http://lisari.blogspot.com 1o Λύκειο Ζακύνθου

Μάθημα 7ο – Σταθερή σσνάρτηση

Δοώςηρη 1η « Σςαθεοή ρσμάοςηρη»
α) Γοάφςε ςξμ ξοιρμό, ςιπ ιδιόςηςεπ και ςημ γοατική παοάρςαρη ςηπ ρςαθεοήπ ρσμάοςηρηπ
β) Σωρςό ή Λάθξπ; Αμ f ( x ) = c, όπξσ c ποαγμαςικόπ αοιθμόπ ςόςε f   x   0
γ) Τξ αμςίρςοξτξ ςηπ ποόςαρηπ β ιρυύει; Διαςσπώρςε και απξδείνςε ςξ αμάλξγξ θεώοημα
δ) Τξ θεώοημα ιρυύει για έμχρη διαρςημάςχμ; Αματέοεςαι παοάδειγμα πξσ απξδεικμύει ςξμ ιρυσοιρμό ραπ

Άρκηρη 1η – Καςηγξοία 1η: Δύοερη ςύπξσ

Έρςχ η παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f :  0,   με f 1  2 και xf   x   f  x  για κάθε x > 0.
f x
α) Να απξδείνεςε όςι η ρσμάοςηρη g  x   είμαι ρςαθεοή ρςξ  0, 
x
β) Να βοείςε ςξμ ςύπξ ςηπ f

Άρκηρη 2η
Έρςχ η παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f :  0,   με xf   x   2  f  x  για κάθε x > 0.

 f  x  
α) Να απξδείνεςε όςι 
 2    0 για κάθε x > 0.
 x 
β) Αμ f 1  2011 ςόςε μα βοείςε ςξμ ςύπξ ςηπ f.

Άρκηρη 3η – Καςηγξοία 2η : Η ζηςξύμεμη ρυέρη πεοιέυει μια ρςαθεοά c

Δίμεςαι ρσμάοςηρη f :  δύξ τξοέπ παοαγχγίριμη ςέςξια ώρςε: f   x   f  x   0 για κάθε x  .


ςέςξιξ ώρςε f   x     f  x 
2 2
Να δείνεςε όςι σπάουει c    c.
Πξιξπ είμαι ξ ςύπξπ ςηπ ρσμάοςηρηπ f αμ f   99   f  99   0 ;

Άρκηρη 4η (Βαρική άρκηρη – θεωοία)

Δίμεςαι ρσμάοςηρη f ςέςξια ώρςε f   x   f  x  για κάθε x  , ςόςε μα δείνεςε όςι σπάουει c ςέςξιξ ώρςε:

f x  c  e x

Άρκηρη 5η (Βαρική άρκηρη – Γεμίκεσρη)

Δίμεςαι ρσμάοςηρη f ςέςξια ώρςε f   x   f  x    , για κάθε x 
*
, ςόςε μα δείνεςε όςι σπάουει c

ςέςξιξ ώρςε: f  x   c  e
x

Άρκηρη 6η
 x  ln x  f   x 
Δίμεςαι παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f ςέςξια ώρςε f  x   για κάθε x   0,1  1,   . Να
2
c
απξδείνεςε όςι ξ ςύπξπ ςηπ f είμαι f  x   , c .
 ln x 
2

Άρκηρη 7η – Δταομξγή ςηπ βαρικήπ άρκηρηπ 4

Δίμξμςαι ξι παοαγχγίριμεπ ρσμαοςήρειπ f ,g :  με f  x   f   x   g  x   g  x  για κάθε x  . Αμ
h  x   f  x   g  x  ςόςε:

Κεφάλαιο 2ο |Διαφορικός Λογισμός 17

Επιμέλεια: Χατζόπουλος Μάκης Καθηγητής Μαθηματικών
http://lisari.blogspot.com 1o Λύκειο Ζακύνθου

α) Να δείνεςε όςι: h  h β) Αμ f  2011  g  2011 ςόςε μα δείνεςε όςι ξι ρσμαοςήρειπ f ,g είμαι ίρεπ.

Άρκηρη 8η «Άρκηρη ΔΜΔ»

Αμ μια ρσμάοςηρη f είμαι παοαγχγίριμη ρςξ R με f   0   2 και ιρυύξσμ f  a  x   f  a  f  x  e και f  x   0
2ax

για κάθε x,a  , μα απξδείνεςε όςι:

α) f  0   1

β) f   x   2f  x  x  1 για κάθε x 
f x
γ) Η ρσμάοςηρη g  x   είμαι ρςαθεοή ρςξ R.
2
 2x
ex
δ) Να βοεθεί ξ ςύπξπ ςηπ f.

Άρκηρη 9η «Άρκηρη ΔΜΔ»

Δίμξμςαι ξι παοαγχγίριμεπ ρσμαοςήρειπ f και g ρςξ R ώρςε μα ιρυύξσμ ξι επόμεμεπ ποξϋπξθέρειπ:
α) f  x   0 και g  x   0 για κάθε x 

β) f  0   g  0   1
1 1
γ) f   x    g  x   
gx f x
Απξδείνςε όςι:
1. f  x   g  x   1 για κάθε x  (Υπόδεινη: Ποξρξυή ςξ οόλξ ςξσ c ρςημ πεοίπςωρη ασςή παίζει ςξ 1 )

2. Υπξλξγίρςε ςξσπ ςύπξσπ ςχμ ρσμαοςήρεχμ f, g

Άρκηρη 10η (Δνεςάρειπ 1992 – Α Δέρμη) – Βαρική άρκηρη 4η

  
Να βοεθεί ρσμάοςηρη f ξοιρμέμη ρςξ διάρςημα   ,  η ξπξία ικαμξπξιεί ςιπ ρυέρειπ
 2 2
f   x   x  f  x   x  f  x   x

Κεφάλαιο 2ο |Διαφορικός Λογισμός 18

Επιμέλεια: Χατζόπουλος Μάκης Καθηγητής Μαθηματικών
http://lisari.blogspot.com 1o Λύκειο Ζακύνθου

Μάθημα 8ο – Σσναρτήσεις με ίσες παραγώγοσς  f   g

Δοώςηρη 1η
α) Θεχοξύμε δύξ ρσμαοςήρειπ f, g ξι ξπξίεπ είμαι ρσμευείπ ρε έμα διάρςημα Δ και για κάθε x ερχςεοικό ρημείξ
ςξσ Δ ιρυύει f   x   g  x  . Πξια ρυέρη ρσμδέει ςόςε ςιπ f, g; Να απξδείνεςε ςξμ ιρυσοιρμό ραπ.
β) Πόςε υοηριμξπξιξύμε ςημ ποξηγξύμεμη ποόςαρη;
γ) Έρςχ όςι θέλξσμε μα απξδείνξσμε μια ρυέρη ςηπ μξοτήπ Α(x) = Β(x), ςόςε μπξοξύμε μα πάοξσμε και ςα δύξ
μέλη ςηπ ιρόςηςαπ και μα παοαγχγίρξσμε καςά μέλη ; Δικαιξλξγήρςε πλήοχπ ςημ απάμςηρή ραπ.
Σημείωση: Διαβάστε τομ πίμακα αμτιπαραγωγίσεωμ που δόθηκε στο μάθημα 5 / σελ. 12 – 13 στο Θεώρημα του Rolle.

Άρκηρη 1η « Δύοερη ςύπξσ»

Αμ f (1) =1 βοείςε ςξμ ςύπξ ςηπ f ρςιπ παοακάςχ πεοιπςώρειπ:
1
α) f   x   , x *
x
β) xf  x   f  x   3x  2x  1, x 
 2 *

x 1
γ) e x f   x   e x f  x   , x *
x
ex
δ) e x   f   x   f  x    x , x *
e 1
ε) f   x   f   x   2e , x  και επιποξρθέςχπ δίμεςαι f  1  2e  1
x

Άρκηρη 2η (Δνεςάρειπ 2001)

Να βοείςε ςη ρσμάοςηρη f για ςημ ξπξία ιρυύει f   x   6x  4 για κάθε x  και η γοατική ςηπ παοάρςαρη ρςξ
ρημείξ Α (0,3) έυει κλίρη 2.

Άρκηρη 3η (Δνεςάρειπ 2002)

Έρςχ η παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f :  0,   για ςημ ξπξία ιρυύξσμ f 1  0 και xf   x   2f  x   x για

κάθε x   0,   . Να βοείςε ςξμ ςύπξ ςηπ ρσμάοςηρηπ f.

Άρκηρη 4η (Δνεςάρειπ 2005)

Έρςχ μια ρσμάοςηρη f παοαγχγίριμη ρςξ R, ςέςξια ώρςε μα ιρυύει η ρυέρη 2f   x   e
x f  x 
για κάθε x  , και

 1  ex 
f  0   0 . Να απξδείνεςε όςι: f  x   ln  
 2 
Άρκηρη 5η
Έρςχ ρσμάοςηρη f δύξ τξοέπ παοαγχγίριμη ρςξ  0,  και ιρυύξσμ f 1  2, f  1  3 και

x 2  f   x   x  f   x   f  x   0 για κάθε x  0 .

 f  x  
α) Να απξδείνεςε όςι: f  x   

 x  για κάθε x  0 . β) Να βοείςε ςξμ ςύπξ ςηπ f.
 
Άρκηρη 6η (1η Δέρμη ενεςάρειπ 1998)
Δίμεςαι η παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f :  0,   για ςημ ξπξία ιρυύξσμ f  x   0 και f   x   2xf  x   0 για
κάθε x > 0 και η γοατική ςηπ παοάρςαρη διέουεςαι από ςξ ρημείξ Α (1, 1).
Να δείνεςε όςι η f  είμαι ρσμευήπ ρςξ  0,  και μα βοείςε ςημ ρσμάοςηρη f.

Κεφάλαιο 2ο |Διαφορικός Λογισμός 19

Επιμέλεια: Χατζόπουλος Μάκης Καθηγητής Μαθηματικών
http://lisari.blogspot.com 1o Λύκειο Ζακύνθου

Μάθημα 9ο – Μονοτονία σσνάρτησης

Δοώςηρη 1η «Μξμξςξμία ρσμάοςηρηπ»
α) Υπεμθσμίρςε ςξμ ξοιρμό γμηρίχπ αύνξσραπ, γμηρίχπ τθίμξσραπ και μξμξςξμίαπ για έμα διάρςημα Δ. Τι ρυέρη
έυει η μξμξςξμία και η έμα ποξπ έμα ρσμάοςηρη; Τι ρυέρη έυει η μξμξςξμία και η ενίρχρη f(x)=0;
β) Έρςχ ρσμάοςηρη f, η ξπξία είμαι ρσμευήπ ρςξ διάρςημα Δ και παοαγχγίριμη ρςξ ερχςεοικό ςξσ. Πξια
ποόςαρη ρσμδέει ςα ποόρημα ςηπ f  με ςημ μξμξςξμία ςηπ f ;
γ) Αμ γμχοίζξσμε όςι f  είμαι ρσμευήπ ρςξ διάρςημα Δ και παοαγχγίριμη ρςξ ερχςεοικό ςξσ, ςόςε ςξ ποόρημξ
ςξσ f  ςι πληοξτξοίεπ μαπ δίμει;
δ) Η ποόςαρη ςξσ εοχςήμαςξπ β ιρυύει για έμχρη αμξικςώμ διαρςημάςχμ; Για έμχρη κλειρςώμ διαρςημάςχμ;
Αματέοεςαι παοάδειγμα πξσ μα δικαιξλξγεί κάθε τξοά ςξμ ιρυσοιρμό ραπ.
ε) Δνηγήρςε γιαςί ςξ αμςίρςοξτξ ςηπ ποόςαρηπ ςξσ β εοχςήμαςξπ δεμ ιρυύει αματέοξμςαπ έμα παοάδειγμα.
Διαςσπώρςε καςάλληλα ςξ αμςίρςοξτξ ςηπ ποόςαρηπ.

Άρκηρη 1η
Μελεςήρςε χπ ποξπ ςημ μξμξςξμία ςηπ παοακάςχ ρσμαοςήρειπ ρςξ πεδίξ ξοιρμξύπ ςξσπ
α) f  x   2x  3x  12x
3 2

4  x 2 ,x 1
β) f  x   
x2 ,x 1
ex
γ) f  x  
x
x 2  3x
δ) f  x  
x2

Άρκηρη 2η
Σςξ διπλαμό ρυήμα δίμεςαι η γοατική παοάρςαρη ςηπ
παοαγώγξσ f ΄ μια ρσμάοςηρη f. Να μελεςήρεςε ςημ f χπ
ποξπ ςη μξμξςξμία.

Άρκηρη 3η

Δίμεςαι ρσμάοςηρηπ f πξσ ξοίζεςαι ρςξ R και η παοάγχγξπ f ΄ έυει ςύπξ f   x   7   x  1   x  2    x  3 για
2 3

x . Βοείςε ςη μξμξςξμία ςηπ f.

Άρκηρη 4η
Η ρσμάοςηρη f είμαι δύξ τξοέπ παοαγχγίριμη ρςξ R και ιρυύει f   x   0 για κάθε x  . Αμ είμαι
f  x   x 1
2

lim  1 ςόςε:
x 1 x 1
α) Να απξδείνεςε όςι: f  1  0 β) Να μελεςήρεςε ςημ f χπ ποξπ ςη μξμξςξμία

Άρκηρη 5η «Μξμξςξμία και ρύμξλξ ςιμώμ»

Βοείςε ςξ ρύμξλξ ςιμώμ για ςιπ παοακάςχ ρσμαοςήρειπ (όπξσ ξοίζξμςαι)
1 x
α) f  x   ln x  x 2  β) f  x   γ) f  x   ln x  ln 1  x 
x x2  1

Κεφάλαιο 2ο |Διαφορικός Λογισμός 20

Επιμέλεια: Χατζόπουλος Μάκης Καθηγητής Μαθηματικών
http://lisari.blogspot.com 1o Λύκειο Ζακύνθου

1
ε) f  x   e
x
δ) f  x   ρς) f  x   x 
x
 ln x  1
1 x x 3

Άρκηρη 6η «Μξμξςξμία και ενιρώρειπ»

Να απξδείνεςε όςι ξι παοακάςχ ενιρώρειπ f (x) =0 έυξσμ μια ακοιβώπ οίζα ρςξ διάρςημα πξσ δίμεςαι.
1
α f  x   x  2x  1  2x (0, 1) β f  x   1  ln 1  x   γ f  x   x  5x  1 (-1 ,0)
3 3

x 1

Άρκηρη 7η «Μξμξςξμία και ρυέρειπ»

Έρςχ η παοαγχγίριμη ρσμάοςηρη f :  για ςημ ξπξία ιρυύξσμ υχοιρςά ξι παοακάςχ ρυέρειπ. Να
απξδείνεςε όςι η f είμαι γμηρίχπ μξμόςξμη ρςξ πεδίξ ξοιρμξύ ςηπ.
α) f
3
 x   f  x   x,  ά x 0,  β) 2f
3
 x   6f  x   2x3  3x 2  x  3

Άρκηρη 8η «Μξμξςξμία και αμιρώρειπ»

Να απξδείνεςε ςιπ παοακάςχ αμιρώρειπ
x2
α) 2x  x  3x,  ά x  β) e x   x  1,  ά x  0
2
 4 3 4 3 x
γ)    ,  ά 1     δ) ln  x  1  ,  ά x  0
4 3 4 3 1 x

Άρκηρη 9η «Μξμξςξμία και επίλσρη αμίρωρηπ»

Δίμεςαι ρσμάοςηρη f :  1,    με ςύπξ: f  x   2ln  x  1  x  2x
2

α) Να μελεςήρεςε ςημ f χπ ποξπ ςημ μξμξςξμία β) Να λύρεςε ςημ αμίρχρη f  x   0

Άρκηρη 10η
Θεχοξύμε ςη ρσμάοςηρη f : 0,    με ςύπξ f  x   x  x  8
α) Να μελεςήρεςε ςημ f χπ ποξπ ςημ μξμξςξμία

β) Βοείςε ςξ f (1) και ρςη ρσμέυεια λύρςε ςημ αμίρχρη 2  x  x4 2 4 

Άρκηρη 11η (Δνεςάρειπ 2006)
1  ex
Δίμεςαι η ρσμάοςηρη f  x   , x
1  e x 1
α) Να μελεςήρεςε ςη ρσμάοςηρη f χπ ποξπ ςη μξμξςξμία
       
β) Για κάθε x < 0 μα απξδείνεςε όςι: f 5x  f 7 x  f 6x  f 8x

Άρκηρη 12η
Α Θεχοξύμε ρσμάοςηρη f  x   x  1  ln x για x  1,   . Να απξδείνεςε όςι:

α) Η f είμαι γμηρίχπ αύνξσρα ρςξ 1, 

β) x  1  ln x  0,  ά x  1
x ln x
Β Έρςχ η ρσμάοςηρη g : 1,   με ςύπξ: g  x  
x 1
α) Να μελεςήρεςε ςη g χπ ποξπ ςη μξμξςξμία
1  1
β) Αμ 1    , μα απξδείνεςε όςι:  

Κεφάλαιο 2ο |Διαφορικός Λογισμός 21