Bab 4 Sistem dan struktur

Pentadbiran Negara
 OBJEKTIF

• Mengetahui tentang pembahagian kuasa

diantara tiga peringkat kerajaan
• Memahami peranan komponen-komponen
utama dalam sistem pentadbiran Malaysia.
 PROSES PEMBENTUKAN
KERAJAAN DI MALAYSIA
• Zaman pemerintahan Kesultanan Melayu
Melaka abad ke-15.
– Sultan mendapat khidmat daripada Bendahara,
Bendahari, Temenggung dan Laksamana.
• Penjajah British datang pada abad ke-17
dan memperkenalkan pentadbiran Inggeris.
• Kemerdekaan – pentadbiran secara Barat
masih dipakai tetapi banyak perubahan.
FUNGSI UTAMA KERAJAAN
Y A N G D IP E R T U A N A G O N G

E K S E K U T IF PERUNDANG AN P E N G A D IL A N

PER D AN A M EN TER I P A R L IM E N K E T U A H A K IM N E G A R A
JE M A A H M E N TE R I

K E M E N T E R IA N DEW AN NEG ARA M AHKAM AH

DEW AN RAKYAT

JA B A TA N RAKYAT
 TEORI
PENGASINGAN KUASA
• Montesqeu:
– dalam sesebuah negara, pembahagian
kuasa perlu dilakukan untuk mengelakkan
daripada berlakunya dominasi kuasa oleh
pihak-pihak tertentu.
• 3 bentuk pemerintahan utama:
– Badan Eksekutif (Pentadbiran)
– Badan Legislatif (Perundangan)
– Badan Judisiari (Kehakiman)
 KOMPONEN UTAMA

Y A N G D IP E R T U A N A G O N G

BAD AN PERU N D AN G AN B A D A N P E N T A D B IR A N B A D A N K E H A K IM A N

P A R L IM E N PER D AN A M EN TER I K E T U A H A K IM N E G A R A

D EW AN N EG AR A K A B IN E T M AH KAM AH PER SEKUTU AN

D EW AN K E M E N T E R IA N M A H K A M A H T IN G G I

S U R U H A N JA YA M AH KAM AH R EN D AH
 BADAN EKSEKUTIF
• YANG DIPERTUAN AGONG
• JEMAAH MENTERI/KABINET
• KEMENTERIAN
• PERKHIDMATAN AWAM
• SURUHANJAYA-SURUHANJAYA
 YANG DIPERTUAN AGONG
• Ketua Negara atau Ketua Persekutuan.
• Peranan utama:
– Segala urusan kerajaan dijalankan atas nama
baginda tetapi mesti bertindak atas nasihat
Jemaah Menteri atau PM.
– Mempunyai kuasa budi bicara tetap dikehendaki
mengikut kebiasaan peraturan Demokrasi
Berparlimen.
– Melantik Jemaah Menteri atas nasihat PM.
– Mempersetujui atau tidak membubarkan Parlimen.
 JEMAAH MENTERI /
KABINET
• Dimulakan oleh sistem Ahli (1951-1955).
• Kabinet moden pra-merdeka ditubuhkan selepas
Pilihanraya 1955 oleh TAR.
• Jemaah Menteri – badan tertinggi.
• PM menjadi Ketua Jemaah Menteri.
• Ahli-ahli Jemaah Menteri mesti bertanggungjawab di
atas keputusanJM.PM lantik Setiausaha untuk
membantu PM.
 JEMAAH MENTERI /
KABINET
• PM - Pengerusi Mesyuarat Jemaah Menteri.

• PM –Ketua Pentadbir Utama Negara.

• PM - Perkenalkan dan menjalankan dasar.

– Meningkatkan prestasi perkhimatan awam
– Mengubah sikap pengawai perkhimatan awam
– Merapatkan hubungan sektor awam dan swasta
• PM – Pegawai Diplomat Utama Negara.
– Melalui hubungan persahabatan dan hubungan
perdagangan dengan negara-negara luar.
Jemaah Menteri/Kabinet
pada hari ini
 BADAN EKSEKUTIF
Perdana Menteri

Kuasa-kuasa Perdana Menteri

• Ketua Jemaah Menteri
• Ketua Pentadbir Utama
• Ketua Parti Pemerintah
• Pegawai Diplomatik Utama
 KEMENTERIAN
• Agensi tertinggi dalam jentera
pentadbiran Persekutuan.
• Terdapat 26 kementerian – boleh
ditambah atau dikurangkan.
• Ketua Setiausaha (KSU) – ketua
pentadbir untuk sebuah kementerian
• Ketua Setiausaha Negara – ketua
perkhidmatan awam Persekutuan
Kementerian-kementerian di Malaysia

1.Jabatan Perdana Menteri

2.Kementerian Belia dan Sukan
3.Kementerian Penerangan, Komunikasi, Kebudaya
an & Warisan

4.Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

5.Kementerian Kerja Raya
6.Kementerian Dalam Negeri
7.Kementerian Kesihatan
8.Kementerian Kewangan
9.Kementerian Luar
10.Kementerian Pelajaran
11.Kementerian Pelancongan
12.Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga da
n Masyarakat
Kementerian-kementerian di Malaysia

13.Kementerian Pengajian Tinggi

14.Kementerian Pengangkutan
15.Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan
Industri
16.Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal
Ehwal Pengguna
17.Kementerian Pertahanan
18.Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani
19.Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan
20.Kementerian Perusahaan Perladangan dan
Komoditi
21.Kementerian Sains, Tenaga & Teknologi Hijau
22.Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar
23.Kementerian Sumber Manusia
24.Kementerian Wilayah Persekutuan
 PERKHIDMATAN AWAM
• Angkatan Bersenjata
• Perkhidmatan Perundangan dan Kehakiman
• Angkatan Polis
• Perkhidmatan Kereta api
• Perkhidmatan Awam Bersama
• Perkhidmatan Awam Negeri
• Perkhidmtan Pendidikan
 SURUHANJAYA -SURUHANJAYA

• Untuk memastikan jentera pentadbiran

kerajaan berjalan dengan lancar dan
sistematik, kerajaan telah
membentukpelbagai suruhanjaya.
 SURUHANJAYA

S U R U H A N JA YA

S U R U H A N JA YA TE TA P S U R U H A N JA YA S E M E N TA R A
S u r u h a n ja y a P ilih a n r a y a u n t u k m e n y ia s a t d a n
S u r u h a n ja y a P e r k h id m a t a n m e n y e le s a ik a n m a s a la h
d a n p e rk a ra s e b e n a r
 BADAN PENTADBIRAN
PERINGKAT NEGERI
• Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan
kuasa Eksekutif di peringkat negeri di setiap
negeri akan dijalankan oleh
Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri.
• Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri juga akan
memperkenankan perlantikan ahli-ahli
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atas
nasihat Menteri Besar.
 BADAN PENTADBIRAN
PERINGKAT NEGERI

R A J A /S U L T A N /Y A N G D IP E R T U A

M A J L IS M E S Y U A R A T K E R A J A A N N E G E R I

D EW AN U N D AN G AN N EG ER I
 MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI (EXCO)
• Raja/Sultan melantik Majlis Mesyuarat
Kerajaan.
• Raja/Sultan perlu melantik seorang Ketua
Menteri/Menteri Besar untuk mengetuai
Majlis Mesyuarat Kerajaan.
• Raja/Sultan melantik antara 4-8 orang Ahli di
kalangan ahli-ahli Dewan Undangan Negeri
(ADUN) sebagai EXCO.
 MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI (EXCO)
• EXCO sama seperti Kabinet Persekutuan.
• EXCO memberi nasihat kepada Sultan.
• Ex-officio dilantik dari:
– Setiausaha Kerajaan Negeri
– Penasihat Kewangan Negeri
– Pegawai Kewangan Negeri
 MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI (EXCO)
• Raja boleh melantik bukan bumiputera menjadi
Menteri Besar/Ketua Menteri.
• Majlis bertanggungjawab secara kolektif kepada
Dewan Undangan Negeri (DUN).
• Ketua Menteri/Menteri Besar letak jawatan jika:
– tidak mendapat kepercayaan sebilangan besar
ADUN.
– Raja/Sultan membubarkan Dewan.
– Ahli MMK tidak boleh mengambil bahagian dalam
perdagangan, perniagaan atau profesion uang ada
kaitan dengan jabatan-jabatan tertentu.
 DEWAN UNDANGAN
NEGERI
• Satu dewan sahaja.
• Mendengar, membahas dan menggubal rang
undang-undang negeri (ADUN shj) .
• Undang-undang negeri dikenali sebagai
enakmen.
• Anggota terdiri daripada Sultan, ADUN dan
Setiausaha Kerajaan Negeri, Penasihat
Undang-undang Negeri dan Pegawai
Kewangan Negeri.
PENTADBIRAN PERINGKAT
NEGERI
• DI SARAWAK
– Bahagian – ditadbir oleh Residen.
– Daerah – Pegawai Daerah.
– Daerah Kecil – Pegawai Anak Negeri.
– Kampung- Penghulu.
• DI SABAH:
– Daerah – Pegawai Daerah (dibantu Ketua Anak
Negeri).
– Kampung – Ketua Kampung (dibantu orang tua).
 BADAN LEGISLATIF

Y A N G D IP E R T U A N A G O N G

M A J L IS R A J A -R A J A

P A R L IM E N
 Yang Dipertuan Agong
Di antara tugas-tugas YDPA ialah:
1.Tugas mengikut nasihat
2.Tugas mengikut budi-bicara
3.Pemerintah tertinggi angkatan tentera
4.Memperkenan rang undang-undang
5.Pengistiharan darurat
6.Kuasa pengampunan
 Yang Dipertuan Agong
Di antara perkara-perkara yang tidak boleh dilakukan
oleh YDPA ialah:
1.Baginda tidak boleh menjalankan tugasnya sebagai
raja di negeri baginda kecuali tugas-tugas baginda
sebagai ketua Agama Islam.
2.Baginda tidak boleh memegang sesuatu jawatan
yang baginya ada apa-apa saraan
3.Baginda tidak boleh mengambil bahagian yang
aktif dalam apa jua perusahaan.
 Majlis Raja-Raja
• Badan rasmi yang paling tinggi
kedudukannya.
• Ia dianggontai oleh 9 Sultan, dan empat
Yang Dipertua.
 Parlimen
• Dewan Negara
• Dewan Rakyat
 Dewan Negara
– Mempunyai 69 orang Senator.
– Tempoh seorang Senator ialah selama 3 tahun
dan tidak boleh memegang jawatan tersebut
lebih dari 2 penggal.
– Seorang Senator hendaklah berumur 30 tahun
ke atas.
 Dewan Rakyat
– Mempunyai 195 orang ahli yang terdiri dari
182 dari negeri-negeri dalam Malaysia, 10 dari
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan 1
dari Wilayah Persekutuan Labuan.
– Umur seorang ahli Dewan Rakyat ialah 21
tahun ke atas.
HILANG KELAYAKAN AHLI
PARLIMEN APABILA:
• Diisytiharkan tidak sempurna akal.
• Seorang bankrap.
• Memegang jawatan berpendapatan.
• Tidak menghantar penyata perbelanjaan p/r.
• Dihukum penjara 1 tahun / denda RM2000.
• Kehilangan kelayakan di bawah mana-mana
undang-undang.
• Memperolehi kewarganegaraan negeri
asing.
 Fungsi dan Kuasa Parlimen
• Di antara fungsi Parlimen ialah:
1.Kuasa perundangan iaitu kuasa membuat,
meminda/memasuhkan undang-undang.
2.Mengenakan cukai-cukai baru, tambahan
atau memansuhkan mana-mana cukai.
3.Meluluskan belanjawan negara bagi satu-
satu tahun tertentu.
 PROSEDUR PERUNDANGAN

Rang
Rang undang-undang
undang-undang
Bacaan Dikemukakan
Dikemukakanoleh
oleh Bacaan
Seorang
Seorangmenteri
menterisecara
Pertama ringkas
secara Ke-2
ringkas

Rang
Rangdibahas
dibahas
Mengenai
MengenaiKesan
Kesan
Peringkat dan
dankepentingannya
kepentingannya
Jawatankuasa Kepada
Kepadarakyat
rakyatdan
negara
dan
negara
 PROSEDUR PERUNDANGAN

Rang
Rang 1. Diluluskan
Peringkat
diubah
diubah oleh
Jawatankuasa
Dewan
Bacaan Parlimen
Ke-3 2. Diperkenan
oleh Yang
Undang-undang di-Pertuan
Undang-undang
diwartakan Agong
diwartakan
BADAN KEHAKIMAN
KEBEBASAN KEHAKIMAN
 PUNCA UNDANG-UNDANG
Undang-undang Malaysia pada hari ini
diperolehi daripada lima punca yang utama
iaitu:
1. Undang-undang bertulis:
a) perlembagaan
b) perundangan Persekutuan dan Negeri.
2. Keputusan2 Mahkamah.
3. Undang-undang Inggeris.
4. Undang-undang Islam.
5. Undang-undang Adat.
SISTEM KEHAKIMAN MALAYSIA

Yang Dipertuan Agong

Mahkamah Persekutuan

Mahkamah
Mahkamah Rayuan Atasan

Mahkamah Tinggi Mahkamah Tinggi

Malaya Borneo

Mahkamah Mahkamah
Seksyen Seksyen

Mahkamah Mahkamah Mahkamah Mahkamah

Mahkamah
Majistret Juvana Majistret Rendah
Juvana

Mahkamah Mahkamah
Penghulu Anak Negeri

Semenanjung Sabah dan Sarawak

 KUASA 2 MAHKAMAH

• Mentafsir perlembagaan negeri.

• Mentafsir sesuatu undang-undang.
• Mengisytihar sesuatu undang-undang
bertulis Persekutuan atau Negeri.
• Mengisytihar sesuatu tindakan
kerajaan sebagai tidak sah dari segi
undang-undang.
 KEBEBASAN MAHKAMAH
• Tidak boleh dipecat sebelum 65 tahun kecuali:
– kelakuannya tidak baik.
– Tidak berupaya (uzur).
• Tribunal terdiri 5 org atau lebih dari Malaysia atau
negara Komanwel.
• Saraan diperuntukkan dibayar kepada Kumpulan
Wang Yang Disatukan.
• Saraat Hakim dan syarat2 lain tidak boleh diubah.
• Kelakuan Hakim tidak boleh dibincangkan dalam
Dewan.
 MAHKAMAH
PERSEKUTUAN
Mahkamah Persekutuan
Mahkamah Mahkamah Rayuan
Atasan Mahkamah Tinggi Malaya
dan Borneo.
Mahkamah Seksyen
Mahkamah Mahkamah Juvana
Rendah Mahkamah Majistret
Mahkamah Tuntutan Kecil
Mahkamah Penghulu.
Mahkamah Tentera
Mahkamah Mahkamah Perusahaan
Khas Mahkamah Khas Raja-raja
Mahkamah Negeri.
 MAHKAMAH NEGERI
Mahkamah Syariah Mahkamah Syariah
Rayuan
Mahkamah Tinggi
Syariah
Mahkamah Rendah
Syariah
Mahkamah Adat Mahkamah Adat
(Sabah dan Daerah
Sarawak) Mahkamah
Pegawai/Ketua adat
Mahkamah Penghulu
 MAHKAMAH
PERSEKUTUAN
• Selesikan pertikaian antara kerajaan
Negeri dan kerajaan Persekutuan.
• Sahkan undang2 oleh Parlimen dan DUN.
• Mendengar kes2 rayuan dari Mahkamah
Rayuan dan Mahkamah Tinggi.
• Meliputi kes sivil dan kes jenayah.
• Kes sivil yang nilai tuntutannya RM
250000 ke atas
 MAHKAMAH RAYUAN
• Membincangkan kes rayuan jenayah.
• Bicarakan kes sivil nilainya RM250,000
ke atas.
• Bicarakan kes jenayah dari Mahkamah
Tinggi.
 MAHKAMAH TINGGI
• Bicarakan apa sahaja kesalahan warganegara dan
pelancong asing.
• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.
• Kes sivil melibatkan hal penjagaan kanak2 serta orang
tidak siuman, wasiat, perkahwinan dan perceraian agi
bukan muslim serta kemuflisan.
• Dengar kes rayuan sivil dari Mahkamah Rendah bernilai
RM25000 ke atas.
• Beri nasihat kepada mahkamah2 rendah tentang
tatacara dan proseding di mahkamah dan soal2
perlembagaan.
 MAHKAMAH SESYEN
• Bicarakan kes jenayah dan sivil.
• Kes sivil bernilai RM25000 ke atas.
• Bicarakan apa juga kesalahan jenayah kecuali
menjatuhkan hukuman mati.
• Jalankan siasatan awal sebeum seseorang itu
dibicarakan di Mahkamah Tinggi.
• Kenakan hukuman maksima 5 tahun penjara,
denda RM1000,12 kali sebatan atau
kedua2nya sekali.
 MAHKAMAH JUVANA
• Bincangkan kes2 jenayah bagi umur
10-18 tahun.
• Kanak2 bersalah dihantar ke sekolah
pemulihan akhlak sehingga umur 21
tahun.
• Perbicaraan dijalankan secara tertutup.
 MAHKAMAH MAJISTRET
KELAS 1
• Bincangkan kes2 jenayah dan sivil.
• Kes jenayah libatkan hukuman penjara
dan hukuman denda.
• Hukuman maksimum - 5 tahun penjara,
denda RM10000, sebatan 12 kali atau
ketiga2nya.
• Kes sivil libatkan RM12000 ke atas
setahun.
 MAHKAMAH MAJISTRET
KELAS II
• Kes jenayah - hukuman maksimum
dijatuhkan tidak melebihi 3 bulan
penjara dan denda RM250 atau
keduanya sekali.
• Kes sivil - nilai kes tuntutan RM3000 ke
atas.
 MAHKAMAH TUNTUTAN
KECIL
• Bicarakan kes tuntutuan sivil bernilai
RM3000 ke atas.
 MAHKAMAH PENGHULU
• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.
• Dikendalikan oleh Penghulu sesuatu
Mukim.
• Kes sivil - tuntutan nilai RM50 ke bawah.
• Kes jenayah - denda sebanyak RM25 ke
bawah.
• Rayuan terhadap mahkamah penghulu
boleh dibuat di Mahkamah Majistret.
 MAHKAMAH TENTERA
• Kendalikan kes tingkah laku tentera.
• Tidak bicarakan kes sivil dan jenayah.
• Kesalahan yang dibicarakan:
– tidak patuh pada arahan pihak berkuasa,
– tidak menjalankan tugas,
– mengabaikan tugas.
• Jatuhkan sebarang hukuman kecuali hukuman mati.
• Pesalah boleh membuat rayuan kepada Mahkamah
Tinggi.
 MAHKAMAH KHAS RAJA2
• Bicarakan kesalahan Dipertuan Agung
dan Sultan dalam kes sivil dan kes
jenayah yang dilakukan dalam
persekutuan.
• Tindakan akan dikenakan terhadap
Agung atau Sultan setelah mendapat
keizinan Peguam Negara.
 MAHKAMAH SYARIAH
• Untuk mengadili umat Islam.
• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.
• Kes sivil - nafkah dan tanggungan, perkahwinan,
perceraian, wasiat, wakaf, pembahaagian harta.
• Kes jenayah - berjudi, zina, tidak berpuasa, ajaran
sesat, berkhalwat, penderaan, minum minuman
keras, tidak zakat dan fitrah.
• Kesalahan besar dibicarakan di Mahkamah Tinggi
Syariah, kesalahan kecil dibicarakan di Mahkamah
Rendah Syariah.
 MAHKAMAH ADAT
• Bicarakan kes2 pelanggaran adat oleh
suku2 kaum di Sabah dan Sarawak.
• Contoh:
– adat perkahwinan,
– undang-undang adat,
– adat-adat keagamaan dll.
 KESIMPULAN
• Dalam konteks negara Malaysia mengamalkan
konsep Pengasingan Kuasa, pada dasarnya tidak
dipraktikkan sepenuhnya.
• Ini kerana di antara tiga badan tersebut adalah
berkaitan di antara satu sama lain.
• Undang-undang dibuat oleh badan pemerintah
seperti Yang di Pertuan Agong dan Menteri-menteri.
• Ahli Parlimen yang berfungsi sebagai penggubal
undang2 juga dilantik mengetuai kementerian2
tertentu untuk menjalankan kuasa pemerintahan.