Professional Documents
Culture Documents
Ekologia – z języka greckiego ekos – dom. Nauka o organizmach w ich domu, czyli
siedlisku. Jest to nauka o współdziałaniu organizmów w ich środowisku.
2 działy ekologii:
◦ Autekologię
◦ Synekologię
Ekologia:
◦ Morza
◦ Lądów
◦ Jezior
◦ Roślin
1
Klasyfikacja czynników biologicznych
I. Czynnika klimatyczne
1. Temperatura
2. Światło
3. Woda
4. Inne
II. Czynniki fizyko-chemiczne (inne klimatyczne) czynniki nie zależne
A. Środowisko wodne od zagęszczenia
1. Ciśnienie
2. Zawartość soli mineralnych
3. Tlen rozpuszczalny
B. Środowiska glebowe
1. Skład granulometryczny
2. Związki chemiczne
III. Czynniki troficzne
1. Zawartość związków mineralnych pokarmowych zależne od
2. Zawartość związków organicznych pokarmowych zagęszczenia
IV. Czynniki biotyczne
1. Interakcje wewnątrzgatunkowe
2. Interakcje międzygatunkowe
2
Organizm z szerokim zakresem tolerancji w stosunku do większości czynników są najbardziej
rozpowszechnione.
Kiedy warunki środowiska nie są optymalne dla gatunku pod względem jednego czynnika
ekologicznego wtedy granice tolerancji do innego czynnika mogą być zacienione.
POPULACJA
Cechy:
Struktura populacji:
• Płciowa – ilość osobników męskich i żeńskich nie jest 1:1 i nie jest stała, jest istotna
dla prognoz
• Wiekowa – określa przebieg wielu procesów życiowych
• Wielkość – jest cechą stałą, ważna, choć niejednoznaczną może się zmieniać w
zależności od różnych czynników, często wielkość i wiek są skorelowane ze sobą
• Przestrzenna: regularna, kępowa, skupiskowa, łanowa, gradientowa
dN
Ad1) opisuje to model wykładniczy populacji = γN
dt
N- liczebność populacji, t – czas, γ – współczynnik wzrostu populacji, stad:
dN
γ =
N ⋅ dt
Wykładnicza całkowita postać równania N t = N 0 ⋅ e γt
N0 – liczebność w czasie zero, Nt – liczebność po upływie czasu t
3
ln N t − ln N 0
ln N t = ln N 0 + γt stąt γ =
t
BIOCENOZA
Biocenoza – wyraz został wprowadzony do literatury 1877r jest to układ biologiczny złozony
z zespołu różnych populacji tworzących organiczną całość, która dzięki samoregulacji i
rozmnażaniu utrzymuje się trale w przyrodzie w stanie dynamicznej równowagi. Warunkiem
trwałej i samodzielnej egzystencji biocenozy w przyrodzie jest istnienie w jej obrębie trzech
grup organizmów:
• Producentów
• Konsumentów
• Reducentów
Producenci to autotrofy
Autotrofy
Fotoautotrofy (fotosynteza) Chemoautotrofy (chemosynteza)
Właściwości biocenozy
Istnienie, funkcjonowanie biocenozy oparte jest na różnych współzależnościach, szczególnie
te na poziomie biocenozy wyznaczają specyficzny łańcuch pokarmowy, którego długość,
czyli ilość ogniw pokarmowych zależy od wydajności energetycznej poszczególnych ogniw a
wydajność ekologiczna całego łańcucha określa stosunek energii przyswojonej przez
końcowe ogniwo do energii zasymilowanej przez producentów.
Struktura biocenozy
Może być określona ma podstawie:
• Struktury fizycznej – obejmuje 3 parametry:
• Formy wzrostu
• Warstwowość (struktura pionowa)
• Sezonowość (pory roku)
4
1 Drzewa, zdrewniałe rośliny, przekraczające 3m wys.
2 Liany, zdrewniałe rośliny, wijące się i czepne
3 Krzewy, mniejsze zdrewniałe wysokości poniżej 3m
• o liściach szpilkowatych
• o liściach blaszkowatych, zimozielone
• o liściach blaszkowatych zrzucające liście
• Zimozielone kseromorficzne
• Krzewy, rozetowe (np. agawa, aloes)
• Sukulenty, łodygowe (np. kaktusy)
• Krzewy kolczaste
• Półkrzewy ( w niesprzyjających porach roku górne części łodygi i gałęzie obumierają)
• Krzewinki (krzewy rozpościerające się blisko powierzchni gleby o wysokości poniżej
25cm)
4 Epifity – rośliny rosnące na innych roślinach całkowicie ponad powierzchni gleby
5 Rośliny zielne – tj. rośliny nieposiadające wieloletnie zdrewniałe łodygi ponad
powierzchni gleby
• Paprocie
• Trawy, turzyce i inne
• Zioła i pozostałe rośliny
6 Rośliny plechowate
• Porosty
• Mchy
• Wątrobowce
5
C jest to, zatem % jaki w stosunku do liczebności wszystkich organizmów w biocenozie
stanowią dwa najliczniejsze gatunki
Wg Simsona
N ( N −1)
d = N – liczba osobników wszystkich gatunków,
ni ( ni −1)
ni – liczba osobników i – tego gatunku (jednego gatunku)
6
interakcje są nieodzowne dla obu populacji i
9 Mutualizm + + obustronnie korzystne (obligatoryjna interakcja)
Dynamika biocenozy
• Zmienność w czasie:
• Zmiany kierunkowe (sukcesja)
• Zmiany mające charakter cykliczny
Sukcesja – ciąg kolejnych zmian składu gatunkowego zespołów w biotopie a kolejne etapy
przejściowe określa się jako seralne.
Sukcesja – to rozwój biocenozy poprzez oddziaływanie roślinności na środowisko
Zarówno w pierwotnej jak i wtórnej są 4 stadia seralne, w których dominację określa się
przez:
• Rośliny jednoroczne (organizmy pionierskie)
• Pojawienie się traw
• Trawy trwałe
• Rośliny drzewiaste
7
• Tundra
• Tajga
• Wilgotne bory klimatu umiarkowanego
• Lasy liściaste klimatu umiarkowanego
• Subtropikalne lasy
• Stepy
W Polsce
• Lasy liściaste klimatu umiarkowanego
• Bory
EKOSYSTEM
Struktura
W obrębie każdego ekosystemu 4 podsystemy biotyczne:
1. Producentów
2. Fitofagów
3. Zoofagów
4. Reducentów
i 1 abiotyczny
5. biotop – całokształt warunków siedliskowych, które stanowią podstawę do
funkcjonowania biocenozy może być zmieniany w wyniku działalności producentów i
saprotrofów ale tylko do pewnego stopnia.
8
Model krążenia materii i przepływu energii ekosystemie wg Durigneaud
producenci
Przepływ energii
Obieg materii
Obieg materii
Produkcja pierwotna – ilość substancji organicznych, którą autotrofy wytwarzają w
określonym czasie ze związków nieorganicznych przy wykorzystaniu energii słonecznej.
Rozmiary jej są charakterystyczne dla ekosystemów
9
produkcja pierwotna
Lp rodzaj ekosystemu brutto
od do średnia
Obieg materii – jest ciągły, zamknięty, ale przez ekosystem może przepływać rzeka i dopływ
energii z innego ekosystemu.
HOMEOSTAZA EKOSYSTEMÓW
10
3. Zróżnicowanie wewnętrzne ekosystemu jest najwyższe (pod względem struktury i
różnorodności biologicznej)
4. Biocenoza kontroluje procesy zachodzące w biotopie i stabilizuje go (biotop nie ulega
degradacji)
Organizm odżywia się z entropią ujemną (jest podstawą życia). Zapewnia to dopływ energii z
zewnątrz (promieniowanie słoneczne).
BIOSFERA
11
Strefa zamieszkała przez organizmy żywe obejmuje dolną część, czyli troposferę hydrosferę
oraz górną warstwę skorupy ziemskiej – litosferę.
Dolną granicą biosfery jest izoterma 100°C, drugą granicą jest ozonosfera.
Cechy biosfery:
• W biosferze występuje głównie woda w formie ciekłej
• Energią otrzymuje ze źródła z poza biosfery, od słońca
• Entropia ujemna
• Występują powierzchnie ograniczone pomiędzy stanami materii, materia rozłożona
jest asymetrycznie, co powoduje ciągły ruch
• Gatunkowa i liczebna różnorodność organizmów żywych jest to najważniejszym
czynnikiem trwałości
nazwa objętość w
gazu %
N2 78,09
O2 20,09
Ar 0,93
CO2 0,03
Ne 0,0018
He 0,00052
CH4 0,0002
Kr 0,0001
H2 0,00005
N2O 0,00005
Xe 0,000008
O3 0,000001
12
Skład atmosfery
Wg masy
mezosfera,
jonosfera,
stratosfera egzosfera
19% 1%
troposfera
80%
Wg objętości
mezosfera,
jonosfera,
egzosfera
2%
stratosfera
6%
troposfera
92%
13
• CO2 pochłania promienie długofalowe
• Jeśli wzrośnie CO2 o 100% tj. 0,06% obj. → wzrost średniej temperatury w
troposferze o ok. 3,6°C → stopnienie śniegu i lodu na obszarach polarnych i górskich
o ok. 27mln km3 wody więcej → zatopienie nizin do ok. 53 m n.p.m. → wzrost
zachmurzenia i zamglenia → zahamowanie dopływu promieni słonecznych (epoka
lodowcowa).
Gazy które zwiększają temperaturę to:
• Dwutlenek węgla
• Metan
• Tlenki azotu
• Freony
Źródła zagrożenia:
• Dynamiczny przyrost ludności
• Rozwój urbanizacji
• Wzrost industrializacji i postęp techniki
• Zajmowanie pól uprawnych pod inwestycji
• Intensywne nawożenie mineralne, stosowanie środków chemicznych w ochronie
roślin
Klasyfikacja zanieczyszczeń
14
I. Wg genezy:
A. Zanieczyszczenia naturalne np. pyły kosmiczne, pożary lasów i stepów,
wyładowania elektryczne, wybuchy wulkanów, erozja gleby, burze piaskowe.
Występują i będą zawsze występować nie stanowią zagrożenia dla życia
biologicznego
B. Zanieczyszczenia sztuczne – zagrażają funkcjonowaniu życia biologicznego
1 i 2 mogą być pierwotne i wtórne.
II. Wg stanu:
A. Zanieczyszczenia gazowe – dwutlenek siarki, tlenki N, C, węglowodory lotne,
utleniacze
B. Zanieczyszczenia stałe – czyli zanieczyszczenia pyłowe
C. Zanieczyszczenia ciekłe – odpady substancji płynnych
III. Taksonomiczna
A. Zanieczyszczenia chemiczne (związki nieorganiczne i organiczne)
B. Zanieczyszczenia biologiczne (czynniki chorobotwórcze)
C. Zanieczyszczenia fizyczne (temperatura, hałas)
15
β – ilość spalonego paliwa [kg]
W – wskaźnik unosu pyłu [kg/Mg paliwa]
η - sprawność urządzenia odpylającego [%]
k – zawartość części palnych w pyle [%]
opad siarki
suchy opad mokry
opad
sedymentacja turbulencyjny wymywanie z
pyłu absorpcja SO2 aerozolu zawartość S w warstwy
siarczanowego przez podłoże siarczanowego chmurach pochmurnej
16
Wg Junge reakcja między opadem mokrym a suchym
Cs
R=
ks
Cs = µg ⋅ S − SO 2 m −3
ks = mg ⋅ S − SO 4 dm −3
Dla Europy: R=5 powietrze niezanieczyszczone
R=8 w okresie lata powietrze zanieczyszczone
R=16 w okresie zimy powietrze zanieczyszczone
17
W glebie też większa ilość to S organiczna, mniejsza ilość S mineralna
Wpływ na fotosyntezę:
• SO2 obniża intensywność fotosyntezy
• Chlorofil + SO2 = feofityna + Mg
• Nadmiar SO2 blokuje transport elektronów z fotosyntezy. Powstaje mniej protonów,
ATP.
• SO2 działa toksycznie na proces pobierania CO2
• SO2 obniża aktywność karboksylaza rybuloza
18
• Rośliny C3 są bardziej wrażliwe na zanieczyszczenia S niż rośliny C4
19
Bariery ekologiczne związane ze stężeniem SO2
klasa stężeń
SO2 μg*m-3*rok-1 bariery ekologiczne
I 0-10 ekosystemy ochronne
wrażliwe gatunki drzew iglastych szczególnie w
II 11-20 górach
III 21-50 ekosyst leśne wzrost zachorowań
IV 51-100 ekosyst polne przekr dop stężeń dla człowieka
V >100 zagrożenie zdrowia i życia człowieka
20
NO + O3 = NO2 + O2
2NO + O2 = 2 NO2
NO2 +hV = NO + O
O + O2 + M = O3+ M
Dalej
3 NO2 + H2 O = 2HNO3 +NO
4 NO + 3O2 + 2H2 O= 4 HNO3
Średni opad azotu:
Europa Centralna – 30 a 40 kg/ha*rok ( czasami 60 kg)
- dopuszczalne stężenia azotanów:
1.) Duża zawartość azotanów w 2000miligramów NaNO3 /kg
-sałata, rzodkiewka, burak, koper, szpinak
2.) 1000mg NaNO3 /kg
- kapusta, szczypior
3.) 500mg NaNO3 /kg
-marchew, pietruszka, czosnek, ogórek, kalafior, por, seler
4.) 250mg NaNO3 /kg
- pomidor, ziemniak, cebula, papryka, fasola
Wolny atom tlenu O2 nie jest trwałym składnikiem i natychmiast ulega reakcji
O + O3 -> O2 + O2
Tzw. tlen rynkletowy
21
Zawartość ozonu w powietrzu w Polsce jest mierzona przez Instytut Fizyki i Instytut
Łączności.
Atom wolnego chloru jest przyczyna rozpadu O3 (jeden atom Cl może spowodować rozpad
100 000 cząsteczek ozonu)
Freony CFC – 12 (45%) – aerozole, wytwarzacie pianek, lodówki, klimatyzatory (110 lat)
CFC – 11 (26%) – aerozole, wytwarzacie pianek, lodówki (74 lata)
CFC – 113 (12%) – rozpuszczalniki (90 lat)
3. Toksyczność ozonu
a) wrażliwość roślin na O3
Wrażliwe na O3
- tytoń
- szpinak
- fasola
22
- petunia
- sosna
Odporne na O3
- ogórek
- dynia
- kukurydza
- begonia
O3 narusza gospodarkę wodną; obniża potencjał wody, rośliny więdną, tracą turgor. O3
powoduje że te reakcje są nieodwracalne ( ze względu na silne działanie oksydacyjne).
Rośliną testową na O3 jest tytoń (duża blaszka liściowa – większe pochłanianie).
O3 obniża intensywność fotosyntezy.
5. Tlenek węgla CO
6. Fluor
Fluor – pierwiastek występujący najczęściej jako NaF, KF (fluorki sodu, potasu). Fluor
zawsze towarzyszy fosforanom w złożach mineralnych.
Źródła:
- złoża mineralne – w trakcie obróbki wydzielane są do atmosfery znaczne ilości F. 500t
minerałów wydala ok. 50 kg fluorków.
- przemysł aluminiowy – przy produkcji aluminium stosuje się boksyt, kriolit (6-cio
fluoroglinian sodu) i w podwyższonej temperaturze wydzielane są fluorki lub fluorowodór
(HF).
Fluor jest bardzo reaktywny, ma silne właściwości utleniające, wiążące wodę.
- przemysł chemiczno-farmaceutyczny
F używany jako domieszka do paliw (głównie rakietowych, podnosi sprawność)
- węgiel kamienny, brunatny – zawierają duże ilości F.
F nasila procesy oddychania, silne utlenianie. Ulega rozpadowi struktura chloroplastów pod
wpływem F. Reakcja fotosyntezy jest zmniejszona.
23
- śliwy
- morele
- sosna zwyczajna
Synergizm – łączne działanie związków i substancji, powoduje większy łączny efekt niż
osiągnęłoby się z oddzielnych działań tych substancji po zsumowaniu tych działań. Głównie
toksyczne działanie. Dwa równocześnie działające czynniki powodują większą szkodę niż
gdyby działały oddzielnie (np. jeden po drugim) łącząc się w działaniu nabierają nowej
jakości trudnej do zdefiniowania i przeciwdziałania.
24
• Ruchy ekologiczne (zwiększenie świadomości ludzi)
Metody pośrednie nie są radykalne w zmniejszaniu emisji (stanowią 5-10% w redukcji
zanieczyszczeń)
Ad 3. Metody bezpośrednie.
a. Wybór paliwa o najkorzystniejszym składzie chemicznym dla danej sytuacji
środowiskowej
b. Odsiarczanie głównie węgla kamiennego
- metody fizyczne – rozdrabnianie i metodą sedymentacji, wytrącanie pirytu (siarka
występuje w pirycie)
25
I. Cechy wody.
1. Gęstość wody – maksymalna w temp. +4ºC (3,982ºC) ~ 1g/cm³
0ºC do +4ºC - gęstość rośnie
Od +4ºC - gęstość maleje
2. Woda jest doskonałym rozpuszczalnikiem.
3. Punkt potrójny dla wody – niezmienny, stałe wartości temperatury i ciśnienia, trzy
fazy: stała, ciekła i gazowa pozostają w równowadze. Układ w tym punkcie ma 0º
swobody.
4. Punkt wrzenia wody – średnio 100 ºC (interwał)
0ºC - 100 ºC - woda ma ciekłą postać.
5. Ciepło parowania wody jest bardzo duże przy +20ºC, potrzeba 2256J energii, woda
może magazynować dużą ilość energii.
6. Stała dielektryczna = 82 (bardzo wysoka) mówi nam, ile razy przewodność
elektryczna substancji jest większa w porównaniu do próżni.
7. Lepkość wody – w miarę wzrostu temperatury maleje lepkość.
W przedziale: 1-20º
1-2 atm. } lepkość lekko rośnie
H¹ propan O 16
H² O 17
H³ tryten O 18 izotop
H¹ O 16 H² H³
H2 O D2 O T2 O
Woda ciężka woda radioaktywna
26
H +
0,96 1,76
O H +
0,96
_
S tała odległość
30% ląd
70% woda
W latach normalnych:
27
W g S ta rmac ka (19 76r.)
Finlandia 61,8
Polska 4,5
Europa 13,7 m³/osoba/doba
Świat 33
Rumunia 16,3
Austria 28,5
Zużycie wód:
- na cele produkcyjne: 70-80%
- wody komunalne: 10-15%
- wody zużyte w rolnictwie, leśnictwie
V. Eutrofizacja wód.
1. dopływ substancji biogennych do zbiornika wodnego z różnych źródeł trwa 3-4 lata
2. Rozwój biomasy roślin i zwierząt w tym zbiorniku.
28
3. Nie zachodzi mineralizacja biomasy, ulegają procesom degradacji
Brakuje tlenu w zbiorniku – procesy gnilne zaczynają przeważać i dalej zbiornik zanika.
2. Wody nadające się do bytowania w warunkach naturalnych innych ryb niż łososiowate.
- do chowu i hodowli zwierząt
- celów rekreacyjnych i do uprawiania sportów wodnych
3.
- zaopatrzenie zakładów innych
- nadające się do nawadniania upraw rolniczych (ewentualnie leśnych)
Miano Coli.
Najmniejsza ilość wody wyrażona w cm³, w której wykrywa się pałeczki okrężnicy (nie są
bezpośrednim zagrożeniem dla człowieka, ale świadczy o obecności bakterii). Im wyższa tym
woda czystsza.
Stan czystości rzek:
Wg kryterium ogólnego (wszystkie wskaźniki)
Wg kryterium fizykochemiczne
Wg kryterium bakteriologiczne
Wody, w których choć jeden wskaźnik zanieczyszczenia przekracza max. dopuszczalne
normy dla trzeciej klasy czystości, nie odpowiadają normom (NON).
Traktuje się je jako pozaklasowe.
I klasa – brak
29
II klasa – 3,1%
III klasa – 32,6%
NON – 64,3%
Wg kryterium bakteriologicznego:
I klasa – brak
II klasa – 8,2%
III klasa – 48%
NON – 43,8%
30
im gleba kwaśniejsza, zawiera więcej ład.+ w kompleksie sorpcyjnym-w tym przypadku
więcej jonów amonowych przechodzi z fazy stałej do płynnej. I stąd być wypłukiwany do
gleb głębszych. W glebach biol. czynnych-dużo materii organ-kationy amonowe mogą ulec
utlenieniu.
Substrat N utlenianie doNO3(nitryfikacja)
Procesy wymywania są główną przyczyną zanieczyszczeń wód zw. Azotów
Azot-działanie promieniotwórcze
jednostronne nawożenie azotem powoduje
-silny wzrost i rozwój rośliny
-zmiany w budowie anatomicznej komórki
-zwiększona synteza białek
-zmniejszona synteza celulozy, ligniny-komórki o wydłużonym kształcie i cienkich sciankach
-rośliny chwiejnej poddatne przewracaniu się
-liście delikatne poddatne na szkodniki roślin
nawożenie N jest niekorzystne dla roś. Okopowych m.in. dlatego ze są bardziej uwodnione,
bulwy prze-azotowane szybko sinieją. Przy nadmiarze azot w roślinach ułatwione powstanie
nitrozoaminów (są one rakotwórcze nasilają procesy oksydacji)
Fosfor
• najczęściej gr. PO4, anion fosforowy
• w postaci zw. rozpuszczalnych w wodzie ,ulega wytrąceniu w formie
rozpuszczalnych osadów
• fosfor odkłada się w glebie nie ulega tak dużemu wymyciu jak N,K
• ulega uwstecznieniu (staje się niedostępny dla roślin) i zależy od odczynu gleby
• gleba kwaśna i zasadowa –nasilają te procesy
31
I Mikroelementy – skutki ekologiczne
Przed stosowaniem jakichkolwiek nawozów w formie mikroel., należy najpierw poznać skład
chem. gleby.
Nadmiar mikroel. hamuje wzrost, rozwój roślin ( bardziej niż nadmiar makroel.)
Wszystkie środki nim znajdą się w użyciu muszą przejść badania toksykologiczne. Określa
się dawkę w mg/1kg masy ciała. Badania określające LD prowadzone są na szczurach, a
trucizna podana jest im doustnie.
LD jest średnią dawką zabijającą 50% zwierząt w badaniu. Stąd LPSO
1. W zależności od toksyczności
• LD50 = SO ( średnio trujące)
• LD50 = S1 – 150
• LD50 = 151 = 500
• LD50 = 501 – 500
• LD50 = 5001… ( środek nieszkodliwy)
3. Substancje aktywne
• Węglowodory chlorowane – DDT
• Związki fosforowo – organiczne
• Karbominiany – estry kwasu karbominowego
• Związki nieorganiczne – zw. arsenu, miedzi, kadmu, rtęci
32
4. Wg. mechanizmu toksycznego działania
• Pestycydy kontaktowe – działają toksycznie na powierzchnię liścia, owada
• Pestycydy układowe ( systemiczne ) – działają poprzez przewód pokarmowy bądź
poprzez syst. korzeniowy, aparaty szparkowe.
Okres karencji – czas, który musi upłynąć od ostatniego chem. zabiegu do zbioru roślin aby
pozostałości pestycydów w tych roślinach znajdowały się na poziomie tolerancji, aby jeszcze
bardziej zabezpieczyć ludzi, zwierzęta przed toksycznością środków prowadzonych.
Okres prewencji – czas, który musi upłynąć od wykonania chem. zabiegu do momentu, w
którym ludzie mogą bezpiecznie wejść na plantację bez obawy zachorowania lub na teren
mogą byś wpuszczone zwierzęta bez obawy o ich zatrucie.
Zatrucia zwierząt
Zatrucia ostre prowadzące do śmierci – rzadkie przypadki
Zwierzęta pijące wodę, w której znajdują się opakowania po pestycydach.
Zatrucia przewlekłe
Powszechne, im pestycyd jest trwalszy tym zatrucie powszechniejsze
Zagrożenie zależy:
- od pory dnia
- temperatury
33
Wraz ze wzrostem liczby stosowanych pestycydów i częstości zabiegów zaczęły pojawiać się
populacje grzybów i chwastów.
Pestycydy działają tu jako czynnik selekcji. Pozostają te, które maja specyficzne geny
odporności, które przekazują je dalej.
Mechanizmy te zmniejszają penetrację i zwiększonym metabolizmie dezoksykacyjnym.
Odporność na pestycydy wykazują chwasty i grzyby aby temu zapobiegać produkuje się
nowe pestycydy a także zabiegi chem., biolog.
34
2. temperatura – na ogół w sąsiedztwie zadrzewień pełnych zmniejsza się liczba dni z
przymrozkami w okresie wiosennym, w porównaniu z terenem otwartym; można
szybciej wejść z pracami na pole; głębokość zamarzania gleby jest znacznie mniejsza
koło zadrzewień śródpolnych.
35
Wykazują duże powinowactwo do białek o małej masie cząsteczkowej zwane metolotidinami
Są kilkupeptydowe, nie wchodzą jeszcze w strukturę. Posiadają grupę aktywną SH. Jeżeli
jakiś metal włączy się w tę grupę to blokuje funkcję SH (wiele funkcji w metabolizmie).
FAO i WHO podała normy PTWI (tygodniowa dopuszczalna dawka metalu dla człowieka)
Pb = 3 mg dla człowieka o masie 60 kg (woda, pokarm, powietrze)
Cd = 0,3-0,4 mg
Mechanizmy:
o adaptacyjne - przystosowawcze
o kompensacyjne - wyrównawcze
o regeneracyjne - naprawcze
nerwowy
hormonalny
działają one przez trzy układy centrale: odpornościowy krążenia
i układy im podporządkowane: oddechowy
trawienny
homeostaza - równowaga
Przekroczenie progu homeostazy powoduje negatywne zjawiska (u człowieka choroby)
refrakcji (odbita), defrakcji (nagięta) i pochłonięcia (absorbcja) promieniowania
elektromagnetycznego. Pochłonięta energia pola e-m powoduje zmiany w cząstkach materii.
Zjawiska ich rodzaj i przebieg zależy od częstotliwości promieniowania.
36
głębokość wnikania fali
warunki termicznego otoczenia, (jeśli temperatury są wyższe skutki mogą być bardziej
radykalne)
Absorpcja większych dawek energii SAR może prowadzić do trwałych uszkodzeń
termicznych.
37
Cechy kwantowego szwu życia:
o nie ginie w temperaturze 0 absolutnego mimo ustania reakcji biochemicznej tzn.
informacja zawarta jest w charakterystyce Feriego
o jest mechanizm włączający nieustające reakcji chemiczne w rytmie anaboliczno-
katabolicznym
o jest przekazywane wyłącznie genetycznie
o jest kwantowym generatorem plazmy, wytwarza dynamiczny stan materii
o stanowi uniwersalny katalizator procesu życiowego
38