Professional Documents
Culture Documents
tm[m&jrwfE;kd olrsm;twGuf
tm[m& (tcrJ)h pmapmifukd *syefjynfwiG ;f / jynfy&Sd atmufaz: jyyg pmay0goemwl csprf w d af qGrsm;xHrS &,lrmS
=um;Edik yf gonf? *syefjynftwGi;f ESihf e,fpyfa'orsm;twGuf tcrJjh zef@csad eygonf?
zH@G +zKd ;+y;D wdik ;f Edik if rH sm;rS tm[m&pmapmif tm; rSm,lvykd gu atmufaz: jyyg zke;f eHygwrf sm;rSaomf‚/ tD;ar;vf jzifah omf‚
wHqyd af cgi;f zd;k ay;yd@k I rSm,lEikd yf g+yD?
ÐtdE, Nd Edik if H (e,l;a'vD)-- ud&k &J ifah tmif (91-92-1330-3335) e-mail : yeyintaung@gmail.com
Ðxdik ;f Edik if H (rJaqmuf+rdK@)-- udv
k rG ;f %D (66-8-4547-4295) e-mail : mglwanni@gmail.com
ÐpuFmylEikd if -H ---------- udb k ek ;f rif;ZGef (65-9831-8474) e-mail : phoneminzune@gmail.com
Ðud;k &D;,m;Edik if -H -------- ud&k efEikd x f eG ;f (82-11-9723-4773) e-mail : yannainghtun@yahoo.com
Ðatmfpa=w;vs -------- F cifarmifaxG; (61-421-245-452) e-mail : fkmhtwe@hotmail.com
Ðtar&duefjynfaxmifp-k -- q&marmifp;kd csed /f
(zd@k w0f ed ;f +rdK@) q&mra':ZifZif (1-260-745-7458) e-mail : zinzinjp2003@yahoo.com
Ðtar&duefjynfaxmifp-k -- udak usm0f if; e-mail : ukyaw1809@yahoo.com
(z&D;armif)h
Ð*syef (em*d, k m)-------- ud0k if;xGe;f oef; (080-5105-5004) e-mail : winht16@hotmail.com
rmwdum
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901
12
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901 123
123 12
12 123 12
12
12uAsm
123
123 12
12
12
12
123
123 12
12
12
12
123
123 12
12
12
127? tm[m& ----------------------- cd
i
k a
f y:xG e123
;f
123 32? ordi
k ;
f 0if a wmfve
S a
f &; æ -------------- ode;
f Edi
k 12
12 f
12 123 12
12 123 12
12
128? q,fpEk pS w f yGihf ----------------- armifvrG ;f %D123 12336? &efou l kd rdwaf qGjzpfatmifvyk jf cif; ------- *gr%d12 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
129? &mZ0ifajrmufvrG ;f jcif; ----------- oDwmatmif123 39? awmifwef;a'orsm; aoG;rsm; æ -- xdev f if;atmif12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
12 123
10? csdK;jzL æ wacgufa&mufvSnfhyg ------ rif;wm&m12347? Edik if jH cm;rSm}uD;wJh æ -------------- Nge Naing12
12 12
12 123 12
12 123 12
12 123 JG 51? apmifhar#mfaewJh tem*wfrsm; ----------- Bliss12
1211? &mpkopfausmufpm -------------- &J&ifo h ufZ123 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
1212? ppf ----------------------------- ES
i ;
f cg; 123
rd; k 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
1213? AHe
k @
J wa,m/ a&mzG @
J * w
D ------------ atmif a 123
0; tuf a q; 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
12 123 30? avmu}uD;u rw&m;bl; ------------ ausmo f 12 l
12
12trS w w
f &aqmif ;yg; 123
123 12
12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
12 f rf; ------------- udak t;csr123 12
1242? avmif+rdKufrw S w 123
;f 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
1243? jrpfwpif; cspjf cif;eJ@ æ ------------- rif;csr;f rGe123 f
umwG e ;
f 12
12 123 12
12 123 12
12 123 12
12
12
123
123 31? armif t m[m& ------------- armif a tmif v 12
D
12
12okw? &o? tawG;tjrif 123 12
12 123 12
12
12
123
123 12
12
12aqmif;yg; 123 12
12 123 12
12 123 12
1219? awmfveS rf 0_ Zd m… ------------------ armifp;kd csed 123 f 0w¦Kwkd 12
12 123 12
12 123 12
12
12
123 12
1221? jynfcspyf ef;ESihf vGwv f yfaom æ ------ aexGe;f Edik 123
123 f 34? rke@f pm;ausmif;qif;csed f ---------------- aersKd 12 ;
12
12
12
123
123 12
12
12
1225? 'kuo Q nfrsm; used pf moifh æ -------- atmifr;kd 0if123123
; 53? ykvif;cspo f l ----------------------- rif;vl12 12
12
12
123
123 12
12
12
12 123
123 12
12
12
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901
12 123 12
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901 12
5 10ESpjf ynfh trSww
f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
tcsed uf mvtm;jzifh 10ESp/f trSwpf Oftm;jzifh 120? Tonfukd =unfjh cif;tm;jzifh tm[m&0dik ;f awmf om;rsm;.
10ESpfwdkifwdkif vpOfysufuGufjcif;r&Sd tm[m&a0r#ay;EdkifcJhjcif;tay: t,f'DwmwOD;taeESifh aomfvnf;aumif;/
vkyfazmfudkifbuf wdkufazmfwdkufzuf aoG;aomufwOD;taeESifhaomfvnf;aumif; rsm;pGm 0rf;ajrmuf*k%f,lrdayonf?
Ð tm[m&0dkif;awmfom;rsm; Ð
tm[m&
vl.cE<m }uD;xGm;ap&ef
tpmtm[m& aepOfrjywf rSD0J&.
cE<m}uD;xGm; tiftm;rsm;a=umifh
vkyfief;aqmifwm udpPrsm;udk
tm;ESifhtifESifh aqmif±GufEdkifonf?
pdwf"gwftm[m& jynfh0ap&ef
A[kokwpmay taxGaxG
tpHkpHk tzHkzHkudk zwf=urSwf=u
avhvm&onf?
twwfynm r&Sdygu
Oa'gif;iSufi,f [\Fmv,fwGif
rsufESmi,f& &Sdvdrfhrnf?
ynmESifh^m%f }uD;xGm;ap&ef
raoGrkcs vdktyfvSonfh
pdwf. ‘tm[m&’pmayudk ?
cdik af y:xGe;f
q,fpEk pS f wyGihf
pdwftm[m&awG
ppfajrjyifrSm vdktyfw,f?
q,fausmfoufaygh vkvif
wlrD;udk jyif
tysKdazmf0ifawmhrJh vHkr
awmfvSefcsnfr#ifudk iifq
avmu aumif;csD;ay;cJhw,f?
q,fpkwck/ vlxktarG
yGifha0yef;aygif;/ &maxmifaomif;odef;
+idrf;csrf;oHpOf/ &mZ0ifwdk@
&ifajruwkwf jzpfwnfqJ? ?
armifvGrf;%D
&mZ0ifajrmufvGrf;jcif;
&mZ0ifxJrSm
OD;wDbGm;vnfyif;
xHk;wm;jcif;cHcJ@&wJhjynfudk
tck
jym;jym;0yfatmifa=umuf
oabmufb0a&mufae&w,f?
&mZ0ifxJrSm
0g;&if;wkwfeJ@&if;
odrf;oGif;cJhwJhjynfudk
tck
c,0wfwGm;
u|efcHzdk@oGm;ae=u&w,f?
&mZ0ifxJrSm
udk,f@wdkif;jynfudktwif;vm
xrif;&Smpm;&wJhjynfu
tck
tdkifwDenf;rSmurBmausmfvdk@
jrefrmudktay:u=unfhaew,f?
&mZ0ifxJrSm ºu,f0
&mZ0ifxJrSm vSy
&mZ0ifxJrSm wefcdk;jycJhwJh
bdk;bGm;wdk@&J@'dk@jynf
tck
&mZ0ifxJuAdkvfcsKyf
rdef@¹rufcJhwJhtwdkif;
&mZ0if¶dkif;ae+yDrdk@
vGrf;vdkufrdyg&J@
tdkb,fh a&$&mZ0if æ
oDwmatmif (*syef)
csdK;jzL æ wacgufa&mufvSnfhyg
&mpkopfausmufpm
'kuQdw ysm;wkyfaeyHkrsm;
y'ltHk 'kwfeJ@qGovdkrsKd;
wv_yfv_yf w¶G¶G
ta&S@t&yfqDu v#HusvmwJh
a&mifeDprsm;rwdkifrSD
w0rf;wcg;rsm; tvkt,uf
tpm&SmxGufvm=u+yD
eD,GefrD;a&mifrsm; rsufwGif;a[mufyuf ai;arm?
aocsmw,f
ra&&mwJh tar#mftjrifr&SdwJh vlwpka=umifh
a&mufvmr,fh tem*wfeJ@
aemufuswJh trSefw&m;wdk@a&
'Da& 'Dajr&J@
Xmaewdkif;&if;om;
a'ocHawGjzpfa=umif;
olwdk@ajray:rSm olwdk@
olpdrf;awGtjzpf Zmwfodrf;oGm;a=umif;
ewfoHraESm ZmwdrmefaZmeJ@
a&;xdk;cJhwJhausmufpm
aemufq,fpkESpftenf;i,ft=umrSm
wl;azmf awG@&Sd=uayvdrfhr,f? ?
&J&ifhoufZGJ
11 / 02/ 2011
ppf
wa,mufukdwa,mufwnfhwnfhcsdefypf=u
b0awGay;cJh+yD;
bmjyef&rSef;rodvkdufbl;
aoewfcvkwfay:rSm
+idrf;csrf;rSKukd&SmowJh
vGwfajrmufrSKukd&SmowJh
trSefw&m;ukd&SmowJh?
rcsKd;&ao;wJhajymif;cif;}uD;awGukd xm;ypfcJh&
ajr;rav;&JŒAvmpmtkyfxJrSm
t&kyfawGukd teDa&mifjc,fxm;&JŒ
jrpfxJrSm
ppfyGJ&JŒa&pD;oH?
tjyefvrf;u
wbufurf;rSmusefcJh+yD? ?
ESif;cg;rdk;
03/ Zefe0g&D/ 2011
Ake
H Jw
h a,m/ a&mzGJ *
h w
D
AkHawGudkxkESuf=uayg h =unfaZmfat;a& cifAsm;
ESJudkacsmatmifrSKwf=uayg h? owdxm; uav;awGESJrSKwfaewm
tvdk- udk+zdK;xdef}uD;aoewfwum;um;? 0ifr&SKyfygeJ h?
+rdK hawmf&J hvrf;rawG cifAsm;vufxJuwa,m
cef;ajcmufaeygvm;? =unfhygvm; b,fol&dkufcsdK;xm;ovJ?
armifoif;cdkifaerSaumif;&J hvm; uAsmq&mawGyef;csDjyyGJvkyfwm cifAsm;&J hbdk;wHuav;
usaemfpdwfylw,f? ola0zefaejyef+yD? b,foleif;acsoGm;ovJ?
armifpdrf;eDaerSaumif;&J hvm; udk+zdK;xdef&,f
usaemfpdwfylw,f? =unfhOD;uGm cifAsm;pOfpm;
armifaoG;opfaerSaumif;&J hvm; uAsmq&mawGopfyifpdkufwmvnf; aeaumaumif;&J hvm;
usaemfpdwfylw,f? ol&SKwfcsaejyefa&m? usaemfpdk;&drfw,f?
armifatmifyGifhaerSaumif;&J hvm;
usaemfpdwfylw,f? a&mf-'Dvl}uD;w,fcufygvm; AkHawGudkxkESuf=uayg h
armifodef;aZmfaerSaumif;&J hvm; acwf}uD;u ESJudkacsmatmifrSKwf=uayg h?
usaemfpdwfylw,f? wa,mrxdk;&vdk h ta0;uusaemfhaemifawmf
trdef hxkwfxm;wJhacwf}uD;av? nDawmftm;vkH;
udkeDvkHOD; usaemfpdk;&drfw,f?
udkatmifZifrif; igwdk hu rif;xufarmifa&-
q&mrkH&Gmatmif&Sifwdk h uAsmq&mawGu va&mifenf;enf;&Sd&if
aerSaumif;&J hvm; wa,mrxdk;&qdkwJhacwfxJrSm wdk
usaemfpdwfylw,f? ESJrSKwfusifhae=uwmyg? enf;enf;vrf;qufavSsmuf&r,f?
ta0;u rif;wdk hvkyfaewJhtvkyfawG
usaemfhaemifawmfawG wa,mrxdk;&vdk h igaxmufcHygw,f?
+yD;awmh igwdk h uAsmq&mawG
nDawmfawGudkvnf;yJayg h ESJrSKwfae=uwmr[kwfvm;? opfyifvnf;pdkufyg
usaemfpdwfylw,f? yef;csDjyyGJvnf;vkyfyg?
cGifhv$wfvdkufyguGm uAsmq&mawG
rdkCf;aZmf}uD;aeaumif;&J hvm; igwdk h&J hudk+zdK;xdefcrsm obm0ywf0ef;usix f ed ;f odr;f a&;vnf;
rif;&J htpdrf;a&mifp}uF Hrsm; wpfrsdK;pdk;&drfwmaerSm? vkyfyg
zwf&if;uvGrf;&w,fuGm? uAsmavmuoef hpifa&;vnf;
vltdrfeJ h+zdK;xdef rpdk;&drfygeJ hAsm vkyfyg?
bm+id=uwmwkH; ESJacsmawmh wa,m vdk h uAsmq&mawG
+zdK;xdefuvnf;+zdK;xdef qdkordk hvm; uAsmjyyGJawGvnf;vkyfyg?
vltdrfuvnf;vltdrfxifyg&J h? udk+zdK;xdef? uAsmq&mawG
udkatmifcsdrfha&- uAsmq&mtaygif;wdk h-
tpfudka&- oHvGif ppfawmif;
usaemfhnDawGudk*&kpdkufygAsm? aygif;avmif;tpkH
jrifhrdk;atmifwdk h jrpfa=umif;[kef[kef
OD;vSKdif(okcrdefvdSKif)wdk hudkvnf; pD;=uukefavmh?
q&marmifomEdk;
usaemfuowd&yga=umif;?
q&mudkav;(tif;0*k%f&nf)
{&m0wDrS'kX0wD? tdk-&efukef
armifomcsdK &ifawGu
,rkH AHkvdkckefw,f?
aocsmonf
aepdrfh
reufjzef
cspfwdk;EG,fwdk huvnf; ,kH=unfw,fqdk&if
'%f&mwdk husufrnf?
usaemfhudkowd&r,fxifyga=umif;? wa,moH=um;r,f?
rdwfaqG}uD;udka'gif;
wpfcsdefrSm
usef;chHomvdk hrmygp? AHkawGudkxkESuf=uayg h
e&odefwHcg;yGifhrnf?
ordkif;q&m rvkyfEdkifwJhtvkyf ESJudkacsmatmifrSKwf=uayg h?
uAsmq&mvkyfEdkifw,f? &Jabmfwdk ha&-
wpfae haomf
jynfolcspf&if vGrf;=uayg h? ?
jynfawmf0ifcef;a&mufrnf?
ur`nf;wifr,f? ('DZifbm 7-2010)
uAsmq&mtaygif;wdk h-
jrif;cGmajzmif;ajzmif;
zkefaxmif;axmif;eJ h
ppfarmif;[nf;jrnf
wyf}uD;csDavmh? atmifa0;
t,f'w
D mh pum;
tm[m&pmapmif xkwaf 0jzef@csrd o _ nf ,ckqvkd #if 10 ESpf jynfah jrmufum/ vpOfxw
k vf yk rf r_ mS trSwpf Of 120 od@k
a&muf&cdS yhJ g+yD? xdu
k mvwav#muf wufuserd jhf rifw h nf;[laom avmu'%fEiS hf tuJprf;r_ rsm;pGmudk &ifqikd cf &hJ ygonf?
od@k aomf &GŒH jcif;wGe@f jcif;r&Sb
d J pdu
k v
f u
kd rf wfwyf rm;rwf+rJ+rHpmG jzifh tm[m& &yfwnfcyhJ gonf?
xdo
k @kd pOfqufrjywf vkyu
f ikd v
f mEdik jf cif;onf wdik ;f &if;om;aygi;f pHk jrefrmjynforl sm;. vGwaf jrmufa&; v_y&f mS ;r_EiS hf
tm[m&t=um; ckid rf maom qufpyfrt _ jzpf ¶_jrifryd gonf?
jynfotl rsm; &ifqidk af e&aom cufxefjyif;&S b0v_id ;f wHy;kd rsm;/ 'Drukd a&pD vkv
d m;awmifw
h r_rsm;udk tm[m&taejzifh
OD;xdyyf efqifI cGet
f m;ESihf jyÏmef;csut
f jzpf &,luikd pf cGJ ahJ oma=umifo
h m tm[m&onf ,ae@widk f wnfwahH ejcif; jzpfygonf?
xd@k tjyif pmzwfy&dowf. axmufct H m;ay;r_ ryg&v dS #ivf nf; tifwu kd t f m;wdu
k f av#mufvrS ;f Ekid &f efrmS vG,u
f v
l rS nf
r[kwyf g?
ppfacgi;f aqmifrsm;u ‚wd@k w&m;0if&efEiS hf Edik if aH wmf tm%mudk a&&Snzf ufw, G &f eftwGuf 2008 zJ@G pnf;yHk
tajccHOya'udk twif;tusyf ¶du k o
f iG ;f um/ rorm vdrn f mcd;k 0Surf rJ sm;jzifh t&Surf ahJ om a&G;aumufyGJ usi;f ycJo
h nf? ,ckwzef
ppfwyfEiS hf ‚if;. vuf¶;Hk ygwD }uHŒcdik zf @GH òz;a&;uyif csKyfuikd o
f mG ;rnfh jynfaxmifpk v$waf wmf ay:xGuv f mjyef+yDjzpfonf?
toGiwf l tqifwl ‚wd@k ru l kd enf;enf;r# av#mrh csa=umif; qufvufawG@&adS e&qJ jzpfygonf?
vufwqkypf m ppftyk pf o
k nf ‚wd@k ujyvmonfh rdu k Zf mwfukd qufu&ef zJ@G pnf;yHjk zifh cs+D y;D wky+f y;D &pfywfz@GJ aESmif+y;D
jzpfonf? tm%marmifyikd pf ;D a&;twGuq f vkd #if i,faygi;f }u;D azmfuykd if Zmwfwo
l m;pm;&ef/ EGm;zm;}uKd ;xd;k &ef 0efrav;cJah =umif;
ESprf sm;pGmuwnf;u jyocJo h rl sm;om jzpfonf? xd@k a=umifh ‚wd@k ay;onfh pD;yGm;a&;rufv;kH ESihf Ekid if aH &;avvH;k wpd@k wzwfr#rmS
r_avmufp&m r&Syd g? tcsed rf a&G; rsK;d uef;Edik yf gonf?
ppftyk pf uk kd tcsKo
d yfum yl;uyfumjzifh azsmif;zsem;csvo kd nfh a&$jynfat;orm;rsm;/ bmrS r&Sjd cif;xuf tenf;i,f&dS
awmfao;[laom ar#mfawmfa,mifrsm;/ aoG;pGef;vufrsm;udk oGm;&nfwjrm;jrm;jzifh E_wfquf&ef [efa&;jyifolrsm;/
rdr*d %
k o
f u
d mQ ESihf wefz;kd udk av#mw
h uG +f yD; acgi;f aygi;f p wvlvjl zifh rxl;Zmwfcif;vdo
k rl sm; &yfwef;u &yfoifv
h aS yonf?
jrefrmjynfwiG ;f &Sd ppf+rHKppfr;D rsm;/ uav;ppfom;ta&; ab;tE &W m,frsm;/ rJjG ymusojzifh tzd;k tc,lum umr
ay;&onfh orD;ysKrd sm;/ aea&;omru aoa&;txdyg uke;f aumufp&m r&So d rl sm;/ ynma&; iwfrw G af cgi;f yg;r_/ v,f,majr
odr;f ¶Hw
k ifru ud, k yf ikd yf pPn;f tpd;k &ypPn;f tajctaersm;/ use;f rma&;twGuf aq;wcGuyf if rzlvo kH rl sm;/ OD;aESmuf,pkd ;D r_/
azmif;yGaeonfh 'kuo Q nfta&;ESihf wdik ;f &if;om;e,fajr wnfwahH &; jy\em/ pm&dwyW su, f iG ;f r_/ vmbfay;vmbf,l xlajymr_/
twdu k t f cHqv kd #if oHCmawmfrsm;yifrcsef vuf&ZJ uf&J ðyusirhf r_ sm;/ acsmifx;kd vdu
k &f onfh pme,fZif;rsm;/ ,H=k unfcsuaf =umifh
tusO;f us&olrsm; æ pojzifh wdik ;f jynfwiG f ajyvnfatmif ajz&Si;f &rnfh ta&;t&maygi;f ajrmufjrm;pGm &Sad eygonf?
aumif;jrwfwnf=unfaom pdw"f mwftcHjzifh tOD;tp ðyvkyt f yfonfrmS tiftm;pk tm;vH;k yg0ifEikd rf nfh trsK;d om;
jyefvnfoifjh rwfa&; od@k r[kwf 21 &mpk 'kw, d yifvn kH v
D mcH ac:,la&; jzpfygonf? xd@k twGuf jrefrmh'rD u
kd a&pDacgi;f aqmif
a':atmif qef;pk=unfEiS hf jynfwiG ;f jynfy tiftm;pkrsm; 0dik ;f 0ef;taumiftxnf azmfrnft h ay: ,H=k unfonfEiS t hf nD
0ef;&HomG ;&ef od@k r[kwf yl;aygi;f aqmif&u
G o
f mG ;&efrw
S yg; tjcm;r&Syd g?
Ð tm[m&0dkif;awmfom;rsm; Ð
awmfvSefr_0dZ…mynm
jynfcspfyef;ESifh vGwfvyfaom
jynfaxmifpkokdUc&D;&Snf
aexGef;Edkif
udk;um;?
(1)wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm; ta&;Eêifh 1947 tajccHOya'?
(2)yifvHknDvmcH ordkif;pOftusOf; (1972)/
(3)yifvHkppfwrf; (OD;tkef;az)/
(4)jrefrmhvGwfvyfa&; =udK;yrf;r_ &ufpOfordkif;(zdk;atmifav;)/
(5)jrefrmjynf vGwfvyfa&;wdkufyGJ (ausmfatmif) (Last and First in Burma by Maurice Collis)
aexGe;f Edi
k f
eleven media rS
10ESpjf ynfh trSww
f & 24
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
tm[m&pmapmif rdwfaqGwdk@a&-
b0awGurkd #a0}uw,fqw
kd m ESv;kH om;csi;f b,favmufe;D eD;pyfpyfuyfxm;}uovJqw
kd m udk +yo+cif; +zpfw,fv@kd
,Hk}unfaerdw,f? tm[m&pmapmif&JŒ q,fESpf a+rmuf ESpfywfvnfae@rSmArm+ynf&JŒ aysmf&$ifbG,f tem *wfwckudkzef
wD;Edkifzdk@twGuf tEkynmtvkyfawG ydkrdk vkyfEdkif}uygap vdk@ qEN+yKvkdufygw,f?
cifrifav;pm;pGm+zifh
atmifrdk;0if;
'kuQonfrsm;/ usdefpmoifh+rdKŒ rsm; ESifh tpDtpOfrJh wkef@ jyefr_rsm;
rdwfquf
(1)
avmu}uD;u rw&m;bl;
(1) armif&efvif; wpfa,muf ajrmuf'*Hk+rdKŒe,f av; armifrsdK;ausmfausmf jzpfaeawmhonf? wpfOD;wnf;
aetdrfteD;&Sd a&tdkifxJwGif aqmhupm;aeonf? ig;u aom om;i,f (9) vt&G,f armifrsdK;ausmfausmfonf tdyf
av;rsm;tm; vkdufvH zrf;qD;aeonf? c%t=um “tm;” ae&if; xdk=urf;aygufrS a&xJodk@ usoGm;jcif; jzpfawmhonf?
ceJ atmfoHESifhtwl a&tdkifwpfckvHk; &J&Jawmuf eD&JoGm; om;i,f a v; touf r &S d a wmh ? ema&;ul n D r _ t oif ;
onf? xdktcgrS rdcifjzpfolonf tajy;tv$m; a&mufvm (&efukef)rS armifrsdK;ausmfausmf. &kyftavmif;tm; oGm;
um armif&efvif;tm; ayG@csDI =unfh&_rdawmhonf? armif&ef a&mufo,faqmif&awmhonf? use&f pfol rdbESpyf g;ESiw hf uG
vif; ajcz0g;wpfckvHk; aoG;oH&J&JESifh [ufwuf uGJaeonfudk &yf u G u f o l § om;rsm;/ ema&;ul n D r _ t oif ; (&ef u k e f ) u
awG@&onf? ykvif;uGJa=umifhvm;/ oHjym;a=umifhvm;awmh 0efxrf;rsm;/ toif;ol§om;rsm; tm;vHk; a=uuGJ=u&onf?
rod ? ema&;ul n D r _ t oif ; (&ef u k e f ) &d S ok c uk o k d v f j zpf
aq;cef;odk@ a&mufvmawmhonf? a'gufwm xl;xl;ausmfESifh xdkta=umif;t&m ESpfcktm; prf;ppf=unfhygu rdb
okcukodkvfjzpf aq;cef;rS olemjyKq&mrrsm;u 0dkif;0ef;I wdk@. ayghqr_/ tkyfxdef;jcif; ayghav#mhr_[k tjypfwifr&?
ulnDaz;r ukoay;awmhonf? uGJoGm;aom ajcz0g; rS vl}uD;rdbrsm;onf pm;0wfaea&; usyfwnf;r_/ b0c&D;=urf;
'%f&mtm; xHkaq;ay;um aq;xnfhI csKyfay;vdkufonf? udk &kef;uefv_yf&Sm;&r_æ ponfwdk@a=umifh rdrdwdk@. &ifaoG;
armif&efvif; crsm emusifvGef;I idk&Smawmhonf? tidkwdwf i,frsm;tm; tcsdefjynfh *&krpdkufEdkifjcif;/ tcsdefjynfh r=unfh&_
atmif 0dkif;0ef;I acsmhjrLjcif;/ Pucci Cake rdom;pkrS vSL'gef; Edkifjcif;wdk@a=umifh jzpfawmhonf?
xm;aom bDpupfxkwftm; ema&;ulnDr_toif;(&efukef)
OuUX OD;ausmfoluay;I emusifr_ '%f&maysmufuif; xdk@a=umifh rsdK;qufopf &ifaoG;i,frsm; qHk;&_H;&jcif;
atmif “owdœ&SdwJh a,musfm;av;uG/ ArmhaoG;uG” [lI rsm;onf rdcif zcifwdk@. tjypfvm; æ´
tm;ay;um acsmhjrL cJh&onf? '%f&mudk csKyfay;t+yD; ydk;
owfaq; xdk;ay;um a'gufwm xl;xl;ausmfESifh armif&ef rdcif zcifwdk@. *&krpdkufr_a=umifhvm; æ´
vif;. rdcifESifhtwl trSwfw& "gwfyHk&dkuful; ay;cJhonf?
pD;yGm;a&; usyfwnf;r_a=umifhvm; æ ´
(2) awmif'*Hk+rdKŒe,fae OD;ausmfausmfOD;ESifh ZeD;
jzpfolwdk@onf wpfaeukef pm;0wfaea&; twGuf &kef; uef qkd;0g;vSaom b0udk &kef;uefv_yf&Sm;ae&r_ a=umifh
v_yf&Sm; cJh&onfhtwGuf yifyef;EGrf;e,fr_wdk@udk tem; ay; vm; æ ´
jcif;jzpfaom tdyfpufjcif;jzifh ESpf+cdKufpGm tdyfarmus awmh
onf? eHeuf vif;tm;}uD; (4;00) em&Dcef@wGif “AGrf;” qdk ywf0efusif. qdk;usdK;rsm;a=umifhvm; æ ´
aom toHukd =um;rdonf? tdraf tmufrS ig;yGuaf vo vm;/
tdyrf ufavvm;[k xifru d m jyefvnftyd pf uf rdawmh onf? rnfodk@jzpfap æ avmu}uD;udkbJ tjypfwifvdkufrd
eHeuf (5;00) em&Dcef@wGif ajc&if;wGif tdyfaeaom rdrdwdk@. awmhonf?
wpfOD;wnf;aom om;i,f (9) vt&G,f armifrsdK; ausmf
ausmftm; vufjzifh prf;rdonf? r&Sdawmh æ om; i,f av; avmu}uD;u rw&m;bl;?
r&Sdawmh?
teD;em;wGif xI &Smrdonf? r&Sd? tdrfywf0ef; usif
wGif &Smrdonf? r&Sd? rdrdwdk@wJtdrf. =urf;cif;wGif tayguf ausmfol
wck&Sdaeonf? xdktaygufxJodk@ ajcaxmufjzifh xdk;I a&tdkif
xJodk@ prf;=unfhonf? cE<mudk,fwpfckudk prf;rdoGm;onf? (2010 pufwifbmv)
tvsiftjrefjzifh xdkcE<mtm; 0dkif;I r=unfhaomf om;i,f
10ESpjf ynfh trSww
f & 30
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
ode;f Ekid f
armuQynma&;r*~Zif;rS
33 10ESpjf ynfh trSww
f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
rkeUf pm;ausmif;qif;csdef
(1) ajymif;zl;yGifhawGudk puULuawmh csGefuav;rsm;jzifh xnfhum
wpfuawmh ig;jym;/ q,fjym; a&mif;onf? taphtdrf rmrm
bJvfoHu pl;&S wkef,ifpGm jrnfvmonf? udk wusGwfusGwf 0g;&onfuvnf; t&omxl;yg.? +yD;
rkef@pm;ausmif;qif;csdefudk a&muf+yD? awmh usGefawmf0,fpm;avh&Sdwmu ukvm;yJokwfjzpfonf?
a&mif;onhfrdef;r}uD;u tvGef0onf? ol@tom;ta&rSm
tJonfwkef;u urBmay:rSm usGefawmftrkef;qkH; rnf;ajymifae+yD; acsG;ap;rsm; t+rJvdkvdk pGwfpdk aeavh&Sdonf?
tcsdef[m rkef@pm;ausmif;qif; csdefygyJ azaz? taetxdkifuvnf; npfywfvSonf? &GHp&m aumif;rSef;
odayr,fh bma=umifh r&GcH yhJ gvrd ?hf ol@qikd uf ukvm;yJow k rf mS
(2) wpfcgwpf&H pdwfrcs&? ig;rl;aphuav; wpfaph usGefawmf
aumuf & wk e f ; u ol @ qd k i f r S m uk v m;yJ o k w f usG e f a wmf
rmAifa&æ rif; ck b,fa&mufae+yDvJ? rkef@pm; 0,fpm;onf? tay:ydik ;f rSm pm;I aumif;aomfvnf; atmuf
ausmif;qif;csdef pmoifckHawGay:rSm usGefawmfwdk@ twlwuG ydkif;rSm odk;apmf eHaecJhonf? rae@u tusefawG a&m xnfh
&SdaecJh=uonf? rkef@pm;ausmif;qif;csdefqdkv#if w&kwf}uD;. ay;vdkufrSef; usGefawmfodaomfvnf; ukefatmifawmh pm;
qefacgufqGJ wGef;vSnf;av;em; rSm ausmif;om;awG pk+yHK+yD; ypfcJhygonf? wpfcgwkef;u pm;cJhzl;aom odk;aewJh ukvm;
wdk;a0@Saewwfonf? wpfyGJ+yD;wpfyGJ yef;uefyifraq;EdkifbJ yJokwf wpfyGJaygh? usGefawmfwdk@aewJh zm;om;vzkef;ausmif;
jyifay; ae&onf? vk,ufwdk;a0S@ pm;aomufae=uaom (t-x-u 14) u awmfawmf}uD; us,0f ef;onf? pde@f *sK;d Zuf
ausmif;om;awGqDu ydkufqHtaphtiS b,fawmhrS &avh bk & m;&S d c d k ; ausmif ; aemuf u pmoif a qmif a tmuf r S m
r&Sd? 0&kef;okef;um; jzpfaeaom qefacgufqGJ wGef;vSnf; tajcmuf}uD; udkcifarmifjrifh&JŒ umwGef;pmtkyf tiSm;qdkif
ay:u qefacgufqGJ wpfyGJudk jrefjrefqGJ,l jrefjrefpm;+yD; &Sdonf? ol@pmtkyfqdkifrSm usGefawmfwdk@u pmtkyfa&G;ovdkvdk
jrefjrefjyefay; jrefjrefvpfxGufcJh&if tvG,f uav;&Edkif bmvdkvdkESifh umwGef;pmtkyfawG enf;enf;csif; cdk;zwf=u
onf? oli,fcsif;awG *k%f,l 0ifh=uGm;pGm ajymjy=uvdk@ usGef onf? tajcmuf}uD; pdw=f unfah ev#if bmr#rajym? tykx H uJ
awmfwdk@ odxm;onf? qefacgufqGJudk pm;csifygonf? 'gayrJ@ pmtk y f a wG jrnf ; cG i f h & onf ? ol p d w f r =unf v #if qJ q d k
armif;xkwfwwfonf? u-q qdkawmh aumif;rSmayghqdkwJh
useG af wmfh rSm xdrk #owdrœ &S?d pmoifcef;xJrmS xdik af ecJ=h uzl;wJh
rkef@pm;ausmif;qif;csdefrsm;? wpf&ufrSm rmAifu usGefawmfh u-q pmtkyftopf/ a&$a*gif;ajymif pmtkyftopf wpftkyf
udk ar;cGef;wpfckar;onf? (tajzu olod+yD;om;) rif; udk oli,fcsif;ESpfa,muf pyfwliSm;Ivnf; odyf}udKufcJhwm
rkef@pm;rvm;wJh? +yD;awmh ol@ vufxJu q,fjym; aphav; aygh? tJ'DtxJu tavmif;tpm; 0goem}uD;wJh Av}uD;udk
wpfaph xGufvmonf? a&mh æ rif;,l0,fpm;acsuGmwJhav? ckxdcifrifaerdonf?
usG e f a wmf bmrk e f @ awG 0,f p m;cJ h o vJ rrS w f r d a wmh y g?
0,fa&m pm;jzpfcJh&JŒvm; raocsmyg? rmAifudk rif;a&mæ a&cJacsmif; wGef;vSnf;em;rSmvnf; ausmif;om;
twlwl pm;r,favvdk@ajymawmh olujyefjiif;wmyJ rSwfrd awG 0dkif;0dkif;vnf aewwfonf? yJaphndKndK awG tom;
onf? ausmif;aps;wef;rSm usGefawmf 0,fpm;avh&Sdwmu xJjrSKyfxm;wJh ypfrSwfpuf0dkif;udk tkyfrdatmif aoewfjzifh
=uH&nfanmif ap;aygh? a=u;vifyef; 0g0gxJrSm anmifap;jym ypfEdkifcJh&ifawmh a&cJacsmif; tydkawG trsm;}uD;&Edkifonf?
}uD; xnfhxm;+yD; wpfzufu tpudkqGJum qGJum &SnfxGuf ausmif;om;awG wpfa,muf+yD; wpfa,muf vufwnfh
vmaom tom;r#ifudk wkwfwpfacsmif;rSm acGuyf+yD; wpfck prf;ae=u.? &mbmpkyfcGufuav; wyfqifxm;aom usnf
ig;jym;ESifh a&mif;ygonf? usGefawmf tvGef}udKufygonf? qefwdk@u ypfrSwfudkawmfawmfESifh ra&mufwwfEdkif? bm
aemufwpfcku ajymif;zl;yGifhawG? ylylaEG;aEG; azG;azG;OaewJh a=umifhrsm; c%c%vGJacsmfaecJh &wmvJ? wpf}udrfrSmawmh
10ESpjf ynfh trSww f & 34
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
usG e f a wmf u ypf r S w f p uf 0 d k i f ; ud k tk y f rd a tmif csd e f & G , f aiGpuULav;udk tbGm;}uD;vufxJ jrefjrefxnfhay;+yD; xGuf
ypfcwfEdkifcJhonf? yJaphjrSKyfxm;wJh a&cJacsmif;awG trsm;}uD; oGm;onf? usGefawmfvnf; aq;vdyfzdk; ay;+yD;txGufrSm
&wmaygh? tat;cdk;awG vl;vGef@v#HxGufaewJh a&cJacsmif; tbGm;}uD;&JŒ atmfjrnfoHudk =um;vdkuf&onf? [Jhæ [dkuk
awGudk usGefawmfwdk@ 0rf;ajrmufaysmf&$ifpGm pm;aomufcJh vm; vmprf; æ vmprf;wJh? ajymajymqdkqdk tbGm;}uD;
=uzl;onf? xGufvdkuf+yD; ukvm;av;vufxJrS qD;,dkxkyfudk vk,l vdkuf
onf? qD;,dkxkyfuav;rSm udkufazmuf+yD;aeaygh? a&mh æ
q&mz&ef p pf t wef ; rS m ausmif ; om;opf t jzpf eifhydkufqH tpkwf}uD;wJh tbGm;}uD;vufxJrS ig;usyfwefu
usGefawmfpae&awmh uGrfrf*smuvnf; ausmif;om; opft av; ukvm;a&SŒrSm usoGm;.? [kwfyg&JŒ æ =unfhprf; æ
jzpf twef;xJudk a&mufvmonf? usGefawmfwdk@ESpf a,muf ig;usyf wefu wpf0ufomomyJ &Sdonf? usefwJhwpf0ufu
[m wpfa,mufu wpf a,muf&JŒ yxrqkH; oli,f csif;awG puULESifh raoroyf qufxm;vdk@? olydkufqHudk jyefaumuf
jzpf o G m ;cJ h = uonf ? uG r f r f * smu ucsif u av;? rk e f @ pm; &if; ukvm;av;u +idrfoufpGm ai;=unfhae.? tjypfwpfck
ausmif;qif;qdk ydkufqH wtm;jzKef;onf? oluyJ usGefawmf usL; vGefwm trdcH&olvdk +idrfoufaeykHrsKd;vm;? olrsuf0ef;
vdkcsifwhJ jrif;&kyfuav;udk 0,fay;cJhonf? jrif;&kyfuav;[m awGxJrSmawmh tjypfwpfpkHwpf&m &Sm rawG@yg? qmavmifr_
avESyd v f ukd &f if acgi;f uav;v_y/f ajcuav;v_yef @J wu,fu h kd &JŒ taiG@toufwcsKdŒu vG&J ifaygh? 'Dta=umif;udk pmwpfyk'f
touf 0ifvmawmhwm? jrif;&kyt f eDuav;/ ra&muGrrf *f sm/ a&;&if orD;av; twGufawmh rkef@zdk;aumif;aumif; &Edkif
q&mz&efppfESifh pwkwÎwef; ausmif;om;b0 ae@&ufrsm;? vdrfhrnf? ,ckqdkv#if orD;onf ol@tazemrnfudk tao
tcsm pmvkH;aygif; wwfae+yDjzpfonf?
(3)
ausmif;aebuf oli,fcsif;awGxJrSm oef;!Gef@}uD; (5)
u qdkifum;eif;aeonf? atmfpumu atmifjrifzdk@ }udK;pm;
aewJh tqdkawmfaw;a&;orm;aygh? cifarmifwifhu 'DZdkif; rk e f @ pm;ausmif ; qif ; acgif ; avmif ; awG xd k ; vd r f h
qdkif;bkwf ydkpwma&;qGJol yef;csDq&m? zufwD;ausmf 0if;OD; OD;rnf?
u Adv k }f uD;jzpfaeonf? atmif=unfp;kd u ppfuikd ;f rSm atmuf
pD*sif puf&kH wnfxm;onf? pdk;xGef;u vd_if uGefysLwmESifh uav;wd k @ æ urB m ay:rS m rif ; wd k @ trk e f ; qk H ;
"mwfykHvkyfief; vkyfaeonf? vif;jrifhxGef;ESifh vif;jrifh[efwdk@ tcsdef[m b,f tcsdefvJ æ
nDtpfudk ESpfa,mufu b,fa&mufae +yDvJrod? wifarmif
0if;uawmh tvkyfoGm; tvkyfjyef pD;aewJh bD;uav;udk
c%iSm;oGm;wm ESpfESpfausmfae+yD? aeOD; æ bkef;}uD;0wf
oGm;wm b,f olygvdrfh? (usGefawmf r[kwfwmawmh aocsm
w,f?)
aersKd;
(4)
(2000 azaz:0g&D ‘r*Fvm’ r*~Zif;)
wpf&ufrSm &kH;em;u tdrfqdkifav;qD aq;ayghvdyf
oGm;0,fawmh rlvwef;ausmif;uav;&JŒ rkef@pm;ausmif;
qif;csdefESifh =uHKaeonf? uav;awGaysmf&$ifpGm ajy;v$m;
aqmhupm;ae=uonf? a&cJacsmif; 0,fpm;olu 0,fpm;
aeonf? tcsOfaygif;/ oD;pkHaygif; 0,fpm;olu 0,fpm;ae
onf? tdrfqdkif&Sif tbGm;}uD;udk usGefawmhftwGuf aiGe*g;
aq;ayghvdyf rSmvdkuf+yD;csdefrSm ukvm;av; wpfa,muf
a&mufvmonf? qD;,dk wpfxkyfay;ygwJh? tbGm;}uD;u
wpfxkyf jzKwfay;vdkufonf? ukvm;av;u ig;usyfwef
35 10ESpjf ynfh trSww
f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
&efou
l kd rdwaf qGjzpfatmifvyk jf cif;
‘&efolr&Sd rdwfaqGom&Sd’ ‘EdkifiHa&;qdkwm &efoludk rdwfaqGjzpfatmifvkyfwm’
vdk@ q&m '*kefwm&m pajymwkef;u rausvnfcJh? 'Dxufydk &Sif;&Sif;ajym&&if
vH k ; 0 vuf r cH E d k i f y g? &ef u k e f + rd K Œ&J Œ vrf ; rrsm;ay:rS m / tusOf ; axmif x J r S m /
awmxJawmif xJrSm ppftm%m&SifawGudk ESpf 30 ausmf &ifqdkifwdkuf yGJ0ifvmol/ *gr%d
udk,fh rsufpda&SŒrSm &efol@vufcsufrdwJh ¶Gmom;tavmif;awG/ rkqdk;rawG/
rD;avmif ¶Gmysuf ikwfwdkawG/ rk'drf;usifhcH rdef;uav;awG jrifcJh&oltzdk@ &efoleJ@
vnfyif;zufzdk@ b,fvdkrS pOf;pm;r&EdkifcJhyg?
'gayr,f h ol i ,f c sif ; w twGuf &efolygbJ? qifeJ@vl vHk;0 pnf;jcm; e,fajruef@owfaevdk@ r&EdkifwJh
a,muf & J Œ OD ; av;jzpf o l pd k i f ; aA'geJ @ twGuf vl awGtay: tE W&m,ftjrJ&Sdaeygw,f? odyfr=umcif av;uyJ tif;w
awG@wJhtcg usaemfhoHo,awG aysmuf aumf+rdKŒxJrSm touf 80 ausmf oDv&Sif q&m }uD;wyg;udk awmqif¶dkif;awG
uG,f oGm;cJhygw,f? rdkn‡if;-rdk;aumif; eif;owf cJhwJhowif; =um;cJh&ygao;w,f? aygif;avmif;a'orSm ppfa=umif;v_yf
e,fom; pdik ;f aA'g[m zufqpfawmfveS f &Sm;aewkef; awmqifeJ@ &ifqdkifwdk;rdcJhvdk@ 'dkufOD;e,fom; Auy &Jabmfudkatmif
a&;rSm 0if;*dwfwyfxJ ygcJhzl;ayr,fh e*dk aygifrSm tpG,f wacsmif; xkwfcsif;ayguf azmuf0ifoGm;+yD; qifacgif; ay:rSm t&yf
rlvb0uawmh qiform;w a,muf 6 ayausmf *vef*vm; vl}uD; qifpG,f pdkufvsufwef;vef;eJ@ ygoGm;cJhwm (rme,f
jzpfcJhygw,f? ol@tzdk; vHk;a¶$ 0geJ@ vHk;a¶$ yavm txdawmif) [dk;av;wausmf jzpfcJhygw,f? tJ'Dqifudk awmh 0 &Jabmf
eDwdk@vdkbJ ol[m qif¶dkif;awG udk zrf;cJh/ awGu 0dkif;ypfowfcJh&ygw,f?
qif¶dkif;udk qif,Ofjzpfatmif usifhcJh/
qif,Of awGudk OD;pD;cdkif;apcJhwJh &Srf;eD 'gayr,fh 'Dvdk qdk;oGrf;¶dkif;pdkif;vS+yD; tiftm; t¶G,ftpm;}uD;rm;vSwJh
trsK;d om;wa,muf jzpfyg w,f? vH;k a¶$ &efolqifawGudk vltusKd; ðywJh rdwfaqG tdrfqifjzpfatmif zrf;qD;avhusifh
0geJ@ vHk;a¶$eDwdk@uawmh oDaygrif;acwf ay;wJhjzpfpOf[m wu,fawmh q&m'*kefwm&majymwJh ‘&efoludkrdwfaqG jzpf
ya'o&mZf awmfvSefa&;/ t*Fvdyf udk atmifvkyfjcif;’ jzpfpOfyJjzpfyg w,f? pdkif;aA'g-vHk;a¶$0gwdk@&JŒ rdwfquf ay;
vdkeDacwfOD; awmfvSefa&;awGrSm ygcJh csufawG[m acgif;pOft&wifrubJ tpdwftydkif;vdkufvnf; tifr wef pdwf 0if
zl;ygw,f? pm; rSwo f m;p&maumif;vSygw,f? 'Djzpf pOf}uD;wckv;kH [m Edik if aH &; pum; eJ@ajym
&&if t=urf; zufwdkufyeJG nf;ema&m/ t=urf;rzufwdkufyJG enf;emyg aygif; pyfyg0if
pdkif;aA'geJ@ vHk;a¶$0g-vHk;a¶$eD ae+yD; ESprf sK;d pvH;k udk ol@tydik ;f eJ@ol vSvyS y tuGuaf phaphqufpyf usio
hf ;kH oGm;wm
wdk@&JŒ qifzrf; tawG@tñuH/ qifusifh vdk@ pdkif;aA'g wdk@u awmfvSefa&; oabmw&m;awGeJ@ csdefxdk;ajymjy cJhy gw,f?
qifcdkif;tawG@tñuH awGeJ@ awmfvSef
a&; tawG@tñuHawG qufpyfE_dif;,SOf yxrqHk; qif¶dkif;zrf;wJhtqifhrSm t&ifacwf uvdk tkyfvdkuf usKH;oGif;
jywm awG =um;&wJ h t cgrS m awmh zrf;wmjzpfap/ waumifcsif; }udK;uGif;ypf (rDvm&SDumenf;) odk@r[kwf usif;axmif
q&m'*kefwm&m&JŒpum; udk usaemf zrf;wmjzpfap/ tckacwf arhaq;aoewfeJ@ypfzrf;wm jzpfap t=urf;enf;oHk;+yD;
aumif;aumif;}uD; oabmayguf vuf ZGwt f wif;zrf;wmeJ@ pcJ&h ygw,f? (tdrrf mS cdik ;f zd@k tomw=unf ac:r&vk@d twif;
cHoGm; cJhygw,f? qGJac:&wm t=urf;zufwmyJ r[kwfygvm;) 'Dae&mrSm tdrfqift,OfudkpD;+yD;
vkyf&wmjzpfvdk@ &efolxJu ol@vl udk,fhzufom;&Sdxm;zdk@ ta&;}uD;wmudkvnf;
wu,f a wmh awmqif ¶ d k i f ; awG@&ygw,f? ab;u qif¶dkif;awG&JŒ wdkufcdkufr_/ usKH;xJ 0ifcgeD; qif¶dkif;awG&JŒ
awG[m &ifqdkifwdk;rd wJh vlom;awG jyefvSef ¶kef;uef azmufxGuf wdkufcdkufr_udk t=urf;zuf ESdrfeif;&wm/ aAsmuftdk;
10ESpjf ynfh trSww f & 36
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
rD;tdk;awG azmuf/ wlrD;aoewfawG azmuf/ AHkawG armif;awG civil society / NGO wnfaxmif vlpkwJh t=urf;rzuf
vif ; uG i f ; awG us,f u s,f a vmif avmif w D ; +yD ; wdkufyGJ yHkpHwrsKd;jzpfygw,f?
ypfcwfajcmufvSef@&wmawGeJ@vnf; =urf;&yg w,f? usKH;rSef; qifu +idrfvmwJhtcg }udK;av#mhay;wm ajz; ajz;
rodatmif/ usif;rSef; rodatmif/ }udK;uGif;ypf zrf;r,fhvleJ@ csif; vkyfay;ygw,f? n‡yfxJrSm pkpkaygif; tcsdef 10 &uf 15
qif,Of rawG@atmif zHk;uG,fzdk@vnf; t a&;}uD; ygw,f? &uf xm;ygw,f? 'Dvdkxm;&if; vlu wufpD; wmudk prf;vkyf
'Dvdk t=urf;enf;eJ@ zrf;xm;wJh qif¶dkif;udk 2 &uf ygw,f? 'gu vludk pufoD;eJ@qGJ+yD; qifausmay:cs ay;wm
3 &ufavmuf tpmiwf a&iwfxm;+yD; rmef pcsKd; &ygw,f? jzpfygw,f? qifu acgif;udkcg+yD; ESmarmif;eJ@vSrf;qGJcswmudk
'DaemufrS waumifcsif;udk ykcuf odk@r[kwf n‡yfxJoGif;& ab;u tdrfqifawGu ESmarmif;eJ@ xdef;csKyf¶dkufESufwm/
ygw,f? tJ'guawmh wudk,fvHk; ajc vuf acgif; vHk;0rv_yf ab;uvlu vSHeJ@ xdk;wmvkyf+yD; wufpD;wJhvludkvnf; tjref
Edkif atmif opfvHk;tcsKyfcef; usOf;usOf;av;xJ xnfhxm; jyefrxkwf &ygw,f? 'DvdkeJ@ qifausmay: vlcGpD;EdkifwJhtcsdef
wm 'grSr[kwf }udK;txyf xyfwkwf xl;cwfxm; wm jzpfyg wjznf;jznf;rsm;vmatmif usifhoGm;&ygw,f? 'Dae&m rSm
w,f? 'g[m t=urf;rzuf tm%mzDqefa&;wdkufyGJ vlxk t=urf;zufr_eJ@ t=urf;rzufr_ aygif;pyf&ygw,f?
wdkufyGJ oabmjzpf+yD; pD;yGm;a&;ydwfqdk@r_ oabmvnf; jzpfyg vSHe@J xdk; c|ef;eJ@aygufvdk@ qifrSm temjzpf vmwmudk
w,f? wcsKdŒuvnf; qif¶dkif;udk wHk;vHk;vSJ waumuf auG; =uufom;EkyfEkyfpif;+yD; aq;jrpfawGeJ@a&m temrSm odyfay;
om;a&udk vS;D +yD; wapmif;vufyyf Ed@k &nfnp‡ f xnfw
h hJ enf;eJ@ wmuawmh jyefvnf&if=um;aph a&;oabm aqmifygw,f?
temjzpfatmifvkyf+yD;rS xl;cwfygw,f? tJ'DtcgrSm xl;}udK; wudk,fvHk; vufeJ@yGwfoyf pum;csKdcsKdomom
u wtm;¶kef;&if temudkoGm; xdvdk@ qif t&rf;em usifap ajym bdef;au|;wmu wzuf/ tpmiwf a&iwfxm; v_yfr&
wJhenf;eJ@ qifudk +idrfatmif t=urf;zufxm;wmjzpfygw,f? atmifcsKyfwmu wzHk/ vSHeJ@xdk; c|ef;eJ@ayguf aigufirf;wmu
tJ'DaemufrSm tpmudk enf;enf;csif; (iSuf aysmoD; wenf; &uf 20 avmuf ol@tuef@eJ@ ol vkyfvdkufwJhtcgrSm
wvHk;csif;/ =uH wqpfcsif;/ pyg; wcGufcsif;) jyefau|;+yD; awmh {&mr &efolqif¶dkif;}uD; [m vlcdkif;vdk@&wJh rdwfaqG
reufapmapmeJ@ naeapmif;rSm qifw udk,fvHk;/ vuf ajc qif,Of jzpfoGm;yg+yD? q&m '*kefwm&majymovdk &efoludk
aygif &ifbwf Adkuf wif vdift*F g t+rD; em;&Guf acgif; ausm rdwfaqGjzpfatmif vkyf vdkufEdkifyg+yD?
ar;aph rsufESm OD;uif; pojzifh ae&mvyfrusefatmif vl aemuf w csuf pd k i f ; aA'gwd k @ ajymwmu qif ¶ d k i f ;
4-5 a,mufu vufeJ@ yGwfoyfay;=u ygw,f? vufeJ@ yGwf trnf;jzpfjzpf qif¶dkif;qifjzLawmfjzpfjzpf 'Denf;awG eJ@bJ
&if; yg;pyfuvnf; csKdomEl;nHhwJhoDcsif;awG oH+ydKifqdkay; udkif&wmjzpfw,fwJh/ qdkvdkwmu 2010 a&SŒydkif; e0w-
atmfay;ae& ygw,f? 'Dtqifhuawmh t=urf;rzuf wdkufyGJ etz ppftpdk;&jzpfjzpf/ 2010 aemufydkif; v$wfawmfxGuf
enf; emawGxJu tm%mzDqefa&;wdkufyGJeJ@ jyefvnf oifh ppftpdk;&jzpfjzpf 'Denf;awGeJ@yJ &efoludk rdwfaqGjzpfatmif
jrwfa&; aygif;pyfxm;wJh oabm/ aphpyfaqG;aEG;a&; ('dkif,m vkyf&rSm jzpfygw,f? qifrnf;jzpfap qifjzLjzpfap qif¶dkif;
avmh) oabmvdk@vJ ajymvdk@&r,f xifygw,f? ab; rSm awG[m &efolawGygyJ?
vnf; tdrfqifawGudk uif;apmifhcsxm;+yD; qif¶dkif;u uvef &efolqif¶dkif;awG zrf;ae usifhaewHk;rSm udk,fh buf
uqefvkyf&if tdrfqifawGu ESmarmif; eJ@¶dkufwmrsKd;/ vlawG u qiform;awG toufq;kH wmvnf; &Sw d wfyg w,f? ud, k f
uvnf; c|ef;eJ@ayguf vSHeJ@xdk;+yD; [def;a[muf aigufief; hbufu e*dk&Sdxm;wJhqif,Of awm0if+yD; qif¶dkif; awG aemuf
wmrsKd; t=urf;zufr_ wGJ&yg w,f? aumif;aumif;rGefrGef ae ygoGm;wmvnf; &Sdwwfygw,f? usKH; aqmuf&if opfzdk; 0g;zdk;
&ifawmh xnufcJwcJ au|;wm/ iSufaysmoD;wvHk; au|; tkef;qH}udK;zdk; vkyftm;c pwm awG tifrwef tukeftus
wm vkyfygw,f? rsm;ayr,fh usKH;oGif; zrf;wm[m }udK;uGif; ypfzrf; usif;
tpmenf;enf; jyefpm;vm+yD;aemuf wcsdef wnf; axmifzrf;wm awGxufvnf; qifydk&vdk@ t&if;a=u tjrwf
rSm 'Dqif¶dkif;}uD;awGudk bdef;enf;enf; au|;yg w,f? wcsKdŒu ydkxGufyg w,f? aiGa=u; ¶kyf0wˆKypPnf;eJ@ tcsdef &if;&wm
bdef;pGJoGm;apwJhenf;eJ@ vludkemcH atmifvkyfwmjzpf+yD; wifru toufaoG;ac|; t&if;tESD;awGudkvnf; a&Smifvdk@
wcsKdŒuawmh pdwf¶dkif;pdwfrdkufawG +idrf0yfoGm;atmif &nf r& ygbl;?
¶G,fwm jzpfygw,f? qifu tm;enf;oGm;wJhtwGuf E_dif;,SOf
csuftm;jzifh vlu tm;}uD;oGm;wm[m udk,fh tiftm;}uD; 'gayr,fh &Sdor# qif¶dkif;waumifrusef 'Denf; eJ@
xGm;atmif vkyfzdk@ &nf¶G,fwJh t&yfzufvlr_a&; toif;tzGJ@ rdwfaqG qif,Ofjzpfwmawmh r[kwfygbl;? usifhvdk@ r&
37 10ESpjf ynfh trSww
f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
xdef;vdk@rEdkifjzpfvdk@ owfypfvdkuf&wmvnf; &Sdwwf ygw,f? awGrSmvnf; +rdKŒay: ausmif;om; qENjyyGJawG/ tvkyf
wcsKdŒ tifrwef acgif;rmwJh qif¶dkif;awGvnf; ¶kef;&if;uef&if; orm;oydwfawG/ aphpyfaqG;aEG;yGJawG ygcJhwmyJ jzpfyg w,f?
'%f & m& aooG m ;wmawG &S d y gw,f ? (ud k , f h u d k & ef r l w J h
&efoludk b,fvdkrS rv$Jra&Smifomvdk@ owfypfvdkuf&wm/ 'Duae@ EdkifiHa&;ody`HrSmawmh t=urf;zufr_qdk wm
ol@zmomol acgif;rmvGef;vdk@ usKH;eH&H acgif;eJ@wdkufao aoewfeJ@ ypf/ AHk;eJ@cGJwmawGudkyJ t"du&nf!¸ef; wm
oGm;wm/ ¶kef;&if;uef&if; vufusKd; ajcusKd;+yD; aooGm;wm/ jzpfae+yD; ‘+idrf;csrf;pGm’ qENjyyGJtwGif; ¶dkufwm ESufwm
tpmrpm;bJ aooG m ;wm jzpf a wmh v nf ; ‘&ef o l r &S d cJ e J @ xk w m rD ; ¶d _ @ zsuf q D ; wmawG u d k t=urf ; zuf r _ tjzpf
rdwfaqGom&Sd’ jzpfoGm;wJhtxJ tusKH;0ifoGm;ygw,f) pm&if;roGif;=uawmhygbl;?
Ak'<0ifrSm=unfh&if emVm*D&dqif/ tmVm0u bDvl;/ *E< D a cwf u yJ j zpf j zpf / rmwif v l o muif ; acwf
t*F k v d r mvvl q d k ; wd k @ ud k jrwf p G m bk & m;u arwW m yd k @ +yD ; uyJjzpfjzpf/ tckaemufqHk; ,lu&def;/ a*smf*sD,m a&mifpHk
atmifEdkifcJhayr,fh rm&fewf/ a'0'wf/ eaENm yeENe*g;/ awmfvSefa&;awGyJjzpfjzpf t=urf;zufr_ wGJzufcJhwm vHk;0
pdOPrm% trsKd;orD;wdk@udkawmh arwWmydk@ ajymif;vJypfvdk@ r&S d b l ; vd k @ b,f o l tmrcH a jym&J y govJ ? *E< D a cwf rS m
r&cJhwm awG@&ygw,f? a'0'wfeJ@ pdOPrm% qdk&if t=urf; qlbwfpfcsef'&mbdk@pf &SdcJhovdk rmwifvlomuif; acwfrSm
enf;eJ@ ajrrsKdypfcJh&ygw,f? atmifjcif; 8 yg;rSm 5 yg;yJ tEk usm;opfeuf Black Panther &SdcJhygw,f? ,lu&def; a*smf*sD
enf;eJ@ atmifjrifwm jzpfygw,f? (bk&m;&Sif udk,fwkdif ,mwdk@rSmvJ tenf;qHk;awmh cJeJ@xk wm/ um;rD;¶_dŒwm
t=urf ; zuf w m r[k w f ayr,f h tjrif r awmf o l a wG u avmufawmh ygwmcsnf;ygyJ? tJ'g awG&JŒ tcef;u¾udk
‘=unfh=uufvkyf’ ypf vdkufwm jzpfygw,f) wefzdk;pHawG ypfy,f&if tifrwef tod ^m%fEHk@enf; &musygvdrfhr,f?
udkom a[majym wJhenf;eJ@ vdkovdk ajymif;vJzefwD; ,lvdk@& 1989 tus,fcsKyfrus cifwkef;u a':atmifqef;pk=unf
&if vGefcJhwJhESpf 2500 uwnf;u urBmay:u vltm;vHk; uvnf ; t=urf ; zuf vuf e uf u d k i f a wmf v S e f a &;&J Œ
r*fzdkvf&+yD; u|wfwef;0ifukef=urSm jzpfygw,f? 'gayr,fh tcef;u¾udk rjiif;y,f cJhygbl;? (tJ'Dwcsdefwnf;rSm prlqm
Ak'<bk&m; &Sifudk,fwdkifu 'Dvdk rar#mfrSef;EdkifcJhwJhtwGuf atmif}uD;uawmh vufeufudkifawmfvSefa&; rSm;a=umif;/
**F g0gVK oJpkru Ak'<awG yGifhcJh=uwm jzpfygw,f? ausmif;om; awG awmcdkwm rSm;a=umif; ajymcJhygw,f)
tm[m& jynfh0ygap? ?
armif&pf
azazmf0g&D 10/ 2011?
41 10ESpjf ynfh trSww
f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
avmif_rdKufrSwfwrf;
“pma&;q&mwpfa,muf awmfrawmf/ ol@emrnf umvtwdkif;twmwcktwGif 0ifa&mufvm+yD; jyefvnf
ol@uavmif ordkif;wGifusef&pfrusef&pf [lonf aorif;ESifh xGucf mG oGm;aom vlomreftnw& wpfa,mufom jzpfay
tcsed u f pum; ajymygvrd rhf nf? wenf;ajym&v#if olaoqH;k +y;D rS vdrrhf nf?
om tcsed u f tqH;k tjzwf ay;ygvrd rhf nfæ” [k vef@paf rm¶d;k aorif;wdik ;f jynfvakd e&mrsK;d wGiyf ifvufc&H ef roifo h l
uqdck o hJ nf? rsm;.aoqHk;jcif;twGuf tr_rJh trSwfrJh oabmxm;Edkif
Time r*~Zif;wGif MILESTONES trnfjzifh aomfvnf Edik if aH &; vlra_ &; e,fy,ftoD;oD;rS vlom;tusK;d
tcef; u¾wckyg&adS vonf? ordik ;f rSww f ikd rf sm; od@k r[kwf jyKawmfw@kd oabmrxm;Edik f awmhyg? ESajrmwo atmufarho
urŠnf;ausmufpmwdkif rsm; [kt"dy`m,f&aom u¾wck wd&=urnf? 0rf;enf;avmif+rdKuf=urnf? vltrsm;pk}uD;ESifh
vnf;jzpfonf? tcsdK@tywfrsm;wGif tay:zufrS pmvHk; ywfoufaeaoma=umifh vltrsm;pk}u;D . vGr;f yH&k yd x f if &pfrnf?
cyfao;ao;jzifh CHRONICLE [kxyfraH &;xd;k xm;onf? vl@ywf0ef;usi. f vGr;f yH&k yd x
f if&pfrnf? tb,fa=umifq h akd omf
ordkif;0ifjzpf&yfrsm; æ? rSefonf? xkdu¾onf Time vl@ ordkif;pmrsufESmrsm;ay:wGif olwdk@. urŠnf;ausmuf pm
r*~Zif;.rljzpfI xif&Sm;ausmf=um;olwdk@. b0aumuf wdkif;rsm;udk cdkifcdkif rwfrwf pdkufxlEdkifchaJ oma=umifh wenf;
a=umif;rsm;vnf;jzpfonf? xif&mS ; ausm=f um;olw@kd uG,v f eG f qd&k aomf u|eaf wmfw@kd rarhEikd pf &m aus;Zl;w&m;aygi;f rsm;pGmudk
cJhv#ifvnf; xdku¾ xdkpmrsufESmYyif rSwfwrf; wifa&;zGJ@ xm0& atmufarhowd&apzdk@ olwdk@ zefwD;xm;cJh=u aom
avh&o dS nf? pmrsuEf mS eHygwrf mS (13)? a=umifyh if jzpfonf?
(13) *%ef;onf 0rf;enf;ylaqG;jcif; odk@r[kwf vGefcJhaom q,fpkESpfwpfckausmf ææ wdwd yy
aojcif; w&m; ud, k pf m;jyK*%ef;[lI Oa&mywdu k of m;awmf qdk&v#if vGefchaJ omwq,fhoHk;ESpfæ? 19-2-1998 ae@pjJG zifh
awmfrsm;rsm;urSwf,l=uonf? wenf;ajym&v#if xdktcef; 0rf;enf;rSww f rf;wckukd owif;pma[mif; (xd@k ae@xw k f ae@pOf
u¾onf 0rf;enf;rSww f rf;yifjzpfonf? avmif+rdKufrw S wf rf; owif;pm) wGif trSwrf xifjyefzwf& onf? xif&mS ;ausm=f um;
od@k r[kwf 0rf;enf;zG,f aumif;aom rSww f rf;rsm;? vSaom jrefrmpmay ynm&Si}f uD;/ pmayO,smOfrLS ; }uD; q&m
0rf;enf;rSwfwrf;[lonf uG,fvGefolwpfOD; wpf jroef;wifh uGefvGefjcif; 0rf;enf;rSwfwrf;æ? vlom;twGuf
a,muf. *k%foduQmESifhaus;Zl;w&m;wdk@udk azmfusL;&mr jrefrmpmaytwGuf }uD;rm;pGm tvkyfau|;jyKcJhol/ pmay
a&mufbJ odrzf si;f Eke@f e@J oGm;atmif apmfum;rdrmS txl;pd;k &drf O,smOfrLS ;tjzpf b0udjk r‡KyfEcHS o hJ ?l vlom;tod^m%fynm jrifh
rdyg.? rm;wdk;wufa&;wm0efudk ukd,fhjyXmef;csufjzifh udk,foufqHk;
vl@ordkif;wav#mufwGif oef;aygif;rsm;pGmaom wdkifxrf;&GufcJhaom vlyk*~dKvfwpfOD; twGuf u|efawmfwdk@
vlom; wd@k aoqH;k cJo h vdk vlom;oef;aygi;f rsm;pGmudv k nf; arG; wH@k jyefEikd of nfu 'gyv J m;æ? 'DxufrwufEikd af wmh bl;vm;æ?
zGm;cJh arG;zGm;aeqJjzpfonf? u|eaf wmfw@kd ywf0ef;usiw f iG vf nf;
aoqH;k r_ arG;zGm;r_aygi;f rsm;pGm ae@pOfae@wikd ;f jrifawG@ae&onf? 0rf;enf;rSwfwrf;jzifh aoqHk;olwpfOD;wa,muf.
xd@k a=umifyh if arG;zGm;jcif;ESihf aoqH;k jcif; [lonf tqef;t=u,f b0wefzdk;udk jr‡ifhwifaprnfqdkv#if touf&SnfaexkdifpOf
r[kwo f nfh edp"P 0l udpw P ckjzpfacs+y?D od@k &mwGif vlwpfa,muf. umvtwGif; xdkvlyk*~dKvf. b0todtjrif/ &yfwnfcsufESifh
aoqHk;jcif;onf tif;qufaumif. aoqHk;jcif;uJhodk@ ypfp tonf;ESv;kH wd@k ukd em;vnfpmemEdik rf _ &Srd &Sd awG;p&m&Syd g.?
vufcwfawmhr[kwfEdkif[k xifonf? ola&muf&Sd&Sifoef&m
vl@tzG@J tpnf;ay:wGif bmrStusKd;rjyKcJholwpfOD; odk@r[kwf vlwpfa,mufonf ol@b0wav#mufvHk;udk ol,Hk
vltrsm;pktm; pdwf. qif;&Jjcif; udk,f. qif;&Jjcif; ponfh =unf &m vkyif ef;wckxw J iG f eufeuf¶i–d ;f ¶di– ;f jrK‡ yfEcHS .
hJ ? 'Da&rsm;/
ylavmifonfh qd;k usK;d aygi;f pHk o,f,l vmolwpfO;D twGuaf wmhrl rk e f w d k i f ; =urf ; rsm;/ v_ d i f ; wH y d k ; rsm; ES d y f p uf n ‡ i f ; yrf ; r_ r sm;
tr_rt hJ rSwrf hJ tif;qufwpfaumif. ema&; udpv P o kd abm
xm;owfrSwf=uayrnf? xdkolonf vlavmutwGif;odk@ pmrsufESm-46 odk@
10ESpjf ynfh trSww f & 42
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
acwf+yKd ifxJ jrpfawGtrsm;}u;D pD;qif;aeqJrmS yif jzpfonf? 'gayr,fh r¶dkif;wJh tcsuftvufawGvnf; trsm;}uD; &Sdyg
jzpfwpif;ESifh E_dif;&rnfqdkvsif a[m'Djrpfwpif; &Jh pD;qif;r_ w,fuGm? r[kwfbl;vm;? What do you say” [lI teD;&Sd
tvsiu f awmh c&rf;jymjrif;¶dik ;f waumifvkd twefi,f =urf;&dik ;f =uifoZl eD;bufo@kd vnS +hf y;D +yKH ;+z+J zEJ iS ahf r; vdu
k w
f mudk usaemfw@kd
onf[o k m qd&k rnfxifonf? olonf csKycf s,rf u _ kd pufqyk o f l rSwfom;cJh&zl;ygonf?
yDyD vGwv f yfus,v f iG ahf om yifv,fqD w[kex f ;kd OD;wnfp;d qif;
zd@k wckwnf;udo k m tm¶H0k ifpm;em;vnfonf? xdt k &mrSwyg; wu,fawmh olonf ykxkZOfvlom;wOD;qdkaomf vnf;
tjcm;r&S?d tjcm;rod? tjcm; bmudrk #vnf; r=unf?h xdjk rpfonf EdkifiHa&;aoG;a=umr#ifrsm;jzifh wudk,fvHk; &uf azmufwnf
awmudkawG@vnf;rauG@/ awmifudkawG@vnf; ra&Smif/ awmif aqmufxm;&m tEkynmESiahf wmh taea0; taepdr;f cJah yonf?
azmufjrm;wpif;vdk xd;k cGpJ ;D qif;zd@k om rkejf yif; cJo h nf? ,Ofaus; od@k aomfvnf; vlomrefw@kd . El;nHh odraf rG@aompdwx
f m;rsm;/
jcif;/ El;nHjh cif;/ odraf rG@jcif;/ [efaqmif bmompum; teuft ,Ofaus;r_tEkynmudk cHpm; oHk;oyfvdkpdwfrsm; vHk;0csKd@wJh
"dyg` ,uf kd em;vnfz@kd r}uKd ;pm;? cdw k ,G zf @kd ysi;f &dum ypfy,fcgcsc. hJ ? uif;rJhjcif;r&Sdwmawmh trSefyJjzpfonf?
ae@r&Sd/ nr&Sd/ em&D r&Sd? tcsdefjynfh pD;qif;zdk@wckwnf;rSmom
xm0& tm¶Hk +idw, G v 1946-ckEpS .
f su&f &dS m yifyef;qif;&Jjcif;wd@k . ukpjf cpfr_ f ESi;f qGw'f ZD ifbm&Jh 0JviG ahf eaom jrLawG=um;
0,f aoG;jcif;jcif;eDc+hJ yD? emusirf '_ %f&mA&yGjzifv olonf ta=utnmwv$m; c&D;awG awmfawmfrsm;rsm;
h nf; EGr;f vs
vsuf&Sdav+yD? odk@aomf rnfr#yif rdk;rnf;rnf;/ ESif;onf; oGm;cJh&onf? xif;&SL;eH@wdk@jzifh ar$;jr aeaom armwdk@.
onf;? ol@&ifxJ prf;eab;rSm trSwfrxif yef;uav; wyGifh &Sr;f ukeaf jrjrift
h a&mufwiG f wdik ;f a&; jynfa&;udpjP zifh tvGew f
yGifhvmawmhvnf; aEGOD;udk a&mufvmwmyJ qdkwm uawmh &mtvkyrf sm;cJah om ol@O;D aESmuf wGif tenf;i,f =unfvifvm
trSefwu,fjzpfcJhavonf? [ef&o dS nf? ESi;f xlxl jrLqdik ;f qdik ;f / awmifjymjym awmpdr;f pdr;f
¶_cif;rsm;uyJ n‡Kd@jcLvmavovm;rod? uavm+rdK@em; t
jrpfwpif;ESifh yrmE_dif;E_dif;/ c&rf;jymjrif;¶dkif;ESifh yrm qdkqdk?
'*kew f m&mqdw a&mufrSm?
k phJ mqd}k u;D uawmh ol@ukd t¶dik ;f ? atmifqef;(od@k )
t¶dik ;f [k wm&mr*~Zif;uaeI ¶kyyf v kH m$ tzG@J wckrmS oGe;f qpf“*E<rmawmif²²²vdk%facsmif rkcfeef;qD²²² *krBmef waxmif
xkjycJhonf? apmifh=uyfumqD;onf²²²ewfyef;uav;eJ@ ewfyef;uav;eJ@
o¾mefwlonf²²²av,l&moif; ar$;vdk@v_dif= unf²²²bkef;
ZeD ; onf . aygif u d k vuf 0 g;jzif h pnf ; csuf o¾mef&Sif ar#mfudk;um apmifhcJh+yD” [lI olonf usnfqH
vd k u f o vd k yk w f v d k u f v k y f a &m aemuf e m;rS m waxmifh xd;k aqmifh xGuo f mG ;ovdrk sK;d wl&, d m*Dwrqefaom
cyf u k w f u k w f v d k u f y gvmaom owif ; axmuf toH=o=o }uD;jzifh tm;yg;w&oDqdkvdkuf/ ol.vuf0Jbuf&Sd
tbd k ; }uD ; OD ; yk u av;yif +yH K ;pd p d E S i f h ol . ZeD;onf . aygiu f kd vuf0g;jzifh pnf;csuv f u kd o
f vdk ykwv
f ukd f
aumf u d k i f ; rsuf r S e f } uD ; xJ u wtH h w =o vkyaf e&m aemufem;rSm cyfuw k uf w k v
f u
kd yf gvmaom owif;
ai;a=umif = unf h a erd o nf axmuftbdk;}uD; OD;ykuav;yif +yHK;pdpdESifh ol. aumfudkif;
rsurf eS }f u;D xJu wtHw h =o ai;a=umif=h unfh aerdonf? +y;D awmh
xdktcg olu tHk@qdkif;r_dif;!SdK@jcif;r&SdbJ yuwdt¶dk;cH
AdkvfxGef;vSodk@ rsufpdwzufrSdwfjy vdkufonf?
jzifh “aÏ;+rdKifuawmh ighudkt¶dkif;wJhuGm/ 'guawmh =urf;
vGef;w,fxifwmyJ/ ig[m ¶dkif;oavmufawmh ¶dkif;ygw,f/
43 10ESpjf ynfh trSww f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
“wuUov kd f tif;0aqmifrmS wke;f u usKyftoHu oDcsi;f
qdkvdk@ vHk;0 rjzpfvdk@yg”[k 0efcHcJhzl;aomolu “'dk&moef; “a¶$ o m;¶k k y f o G i f ² ²cif r if p &m0,f ² ²rsuf E S m awmf
at; toHuav;u aumif;awmhtawmf aumif;w,fuG/ 0g0g0if ; ²²a¶$ v rif ; }uD ; yH k E S , f ² ²ywW j rm;taoG ; eJ @
igawmh ol@toH&,f/ ar&Sit hf oH&,f t}uKd ufq;kH yJ”[k uavm wl n D y gw,f ² ²yg;uav;u jrif & ol v nf ; toJ p G J w,f ”
+rdK@t0ifwGif &ifzGifhvdkufygao; onf? 'DvdkygyJ? olc&D;xGuf ajcmufaygufoHvnf;rus/ ckESpfoHvnf;rusbJ b,f
wdkif;vdkvdkyif =unf=unfvif vifESifh pdwfvdkvuf&&Sdonfh vd k r S * D w rqef a om ol @ toH = o=o}uD ; jzif h qd k c svd k u f & m
tcgwdkif; pdwfxJa&mufvmonfh umvay:oDcsif;awGudk awmfawmf}uD; yGJusoGm;avonf? oHpOfawG z&dkz&J jzpfaeI
ol@toH=o=o}u;D jzifh ol&oavmuf wydik ;f wpjzpfjzpf [pfvu kd /f AdkvfaZ,s/ ocifcspf/ udkxGef;tHk/ e,l;bm;rm; udkwifarmif
nnf;vdkuf vkyfavh&dSwm olESifhtwlygvmolrsm; todygyJ? wd@k vpl u k oDcsi;f udk oH+ydKifvu kd u f m ulqkd ay;vdu k rf S tayguf
+yD;awmh ² ² ²? vrf; wnfhrwfoGm;cJhzl;onf? wu,f awmh ol@oli,fcsif;
udkvSarmif zsmyHkol tysKdacsm roef;&if ESifh cspfyGJ0ifawmhrnfh
“opP m r¾d K if +rJ c d k i f c J h a y²²²arwW m rd k ; awG oG e f ; +zd K ; nwGif ol@pdwfxJ tm;usovdkvdk/ 0rf;enf;ovdkovdkESifh
¶GmapG” qdkaom jynfvSazESifh ar&Sifwdk@. oufa0 oDcsif; bmvdkvdkjzpfum ol@0goem/ ol@t&mr[kwfaomoDcsif;udk
um; ol oabmtusqHk; oDcsif;wyk'fjzpfonf? oltdrf rSm&Sd aumufumiifum qdkvdkuf jcif;jzpfayonf?
aepOf tJ'DoDcsif; a&'D,dkuvmvdk@uawmh tdyf,may: rSdef;I
Zdrjf zifeh m;axmifavh&pdS +rJ? oufa0oDcsi;f udk ol b,favmuf +y;D awmh q&m}u;D ocifu, kd af wmfrid_ ;f tm; “zd;k vSarmifw
txdatmif pGJygovJqdkvsif 1947-ckESpf/ ESpfqef; ol bdvyf a,muf raumif;bl;q&m}uD;&J?h usaemf wd@k vyk if ef;awGr+yD;cif
a&mufoGm;onfhtxdyifjzpfonf? tJ'DrSm ol@tonf;pGJ rdef;r,lw,f”[k &,fovdkarm ovdk wdkifawmcJhao;onf?
tqdkawmf 'dk&moef;at;ESifh oGm;wdk; onf? olwdk@udk,fpm; xdk@aemuf ocifcspf/ Adkvf aZ,s/ ocifvlat;wdk@ a&S@qifh
vS,t f zG@J jynfawmfrjyefrn D u refcsupf wm[dw k ,fY npmpm; aemufqifh tdr&f mxl axmifomG ;=uonf? trSet f wdik ;f qdv
k sif
yGu
J si;f y&m bdvyfjyef oef;vnf; wufa&mufonf? xrif;pm;yGJ olvnf; a¶$vnfwcJG siv f +S y?D urf;&SmiSuw f aumifvkd arwWmat;
t+yD;rSm xH;k pH twdik ;f tqdak wmfukd aw;oHomjzifh ajzazsm&f ef &dyfwGif arS;rSdwfcsifvS+yD? odk@jzifh “igwdk@wawG vGwfvyfa&;
0dkif;yGJ awmif;=u.? xdktcg olu atmifyef;udk qGwfvSrf;+yD;rS tdrfaxmifjyK=ur,f”[laom
t,ltqudk rSefygavp/ obm0usygavp[k qq0g;0g;
“'dk&m/ [dkoD;csif;[mav/ "l0H=u,f ajrrSmcaºuG/ tJ²²tJ/ tawG;yGm;vmrdavonf? tb,fa=umifhqdkaomf
ouf a 0oD c sif ; qd k p rf ; yg” [k rS w f r S w f & &awmif ; qd k +yD ;
oH+yKd iqf &kd rnfh “"l0=H u,f²²²ajrrSmcaºu²G ²²”tyd'k o f @kd ta&mufwiG f “aiG a omf w ma&mif j cnf ² ²xd e f v if ; awmh o nf ² ²
oludk,fwdkifyg0ifI oH+ydKifoDqdkum *Dw a&vsOfa=umwGif bH k } ud K ;jywf w J h rd k ; ewf r 'D ² ²o'< g uyd k o nf ² ²q&mr ud k y J
arsmygcJhzl;onfr[kwfygvm;? toJ p G J a tmif cspf r d + yD ” rd k @ jzpf . ?
pmrsufESm-42 rS
ocifhtyg;wGif aexdkifcGifhudk
wcPrQ ay;oem;&ef tpma&pmiwfrGwfacgif;yg;r_rsm; tEdkifusifh+cdrf; ajcmuf
ig awmif;yefyg\/ r_rsm;tm;vHk;udk 'l;axmuft¶_H;ray;bJ =uHh=uhHcdkifcdkif &ifqdkif
vuf0,f&Sdonfh jzwfausmfcJh.? wpfcsdefwnf;rSmyif oltouf&Sif&yfwnf
jyKzG,fudpö [lorQudk
aemifusrSom >yD;pD;apygawmhtHh/ aeaom vl@abmif vl@avmu}uD; todOm%f tvif;a&mif&
w*dk;/ *DwOöv D ap&ef EdkifpGrf;or# }udK; yrf;tm;xkwfch. J ? orkdif;ay;wm0ef
wu,fqdk ol@ESvHk;om;onf emaejcif;udkvnf;rod? }uD;w&yfudk aemufqHk;xGufoufxdwdkif av;vHn$wfudkif;pGm
ajzodrfhjcif;udkvnf; rod&SmyJ emusifvGrf;vsvsuf&SdcJhwm xrf;yd;k o,faqmifomG ;.? taoG;xJ tom;xJu pdrx hf u G f
vmaom yifu, kd &f ;kd om;ajzmifrh wfjcif;ESihf xd¶k ;kd om;jcif;udyk if
umv=umcJ+h y?D ycH;k ay:u ol@tvkyw f m0efawGuvnf; wdrw f
}uD;jrwfjcif;*k%t f iftjzpf oufq;kH wdik f ,H=k unfu;kd uG,cf . hJ ?
qkyv f kd aygah ygyh g;yg;r[kw?f ¶GmrnfwuJujJ zifh xm0pOf tH@k cq
J ikd ;f
xdkyk*~dKvf twGuf u|efawmfwdk@. cHpm;csufrsm;udk 0rf;enf;
!SK@d vsu?f aomifurf;r&Sad om tcuf tcJyifv,frS tqH;k r&Sd
rSwfwrf;wdk@u ro,faqmifonfuawmh taotcsmyif?
aom v_dif;wHydk;wdk@ ol@b0avSu av;udk w0kef;0kef; ¶dkufykwf
a0g[m& &if;jrpfwdk@uvnf; ro,faqmifEdkifonfrSm tao
csKd;zJhvsuf&Sdonf?
tcsmyif?
=unfhvdkufawmhvnf; ol@wGif odrfarG@jcif;r&Sd? tvS
tyudk rrufarm? olonf =urf;wrf;onf? ¶dkif;onf?
rdom;pkwpfpkwGif wpfpHkwpfa,mufaom rdom;pk
qufqHaygif;oif; a&;wGif&Sdaom {nfh0wfxHk;pH/ ,Ofaus;
0ifwpfOD; aoqHk;cJhaomf vpf[moGm;aom uGufvyfwpf ae
jcif; ponfwdk@udk olonf vHk;0 *¶krpdkuf? *Dw/ obif/ &mjzifh aoqHk;ol. wefzdk;udk twdkif;wmwcktxd em;vnf
yef;csD paom tEkynm&yf rsm;udk rvdkufpm;[laom q&m cHpm;Edik af yonf? od@k aomf vlom; tusK;d jyK yk*Kd~ vfwpfO;D qH;k &_;H r_
'*k e f w m&m pum;twd k i f ; ol @ ud k , f o l twif ; od@k r[kwf vl@avmu wpfcv k ;kH ESio
hf ufqikd f aom qH;k ¶_;H r_twGuf
,Ofaus;atmifrvkyf/ olaewwfovdk ol. e*dktwdkif; vpf[moGm;aom xdu k yG v f yfukd rnfo@kd jznf;qnf; =urnfenf;?
cyf¶dkif;¶dkif; cyf=urf;=urf;yif rjyKrjyifbJ aewwfol? aoqH;k ol vly*k Kd~ vf. wefz;kd udk rnfuo hJ @kd wikd ;f wm=urnfenf;?
tJ'v D kd rmrmxefxef xm0& r_eq f efaeaomvlw a,muf rnfo@kd aom 0rf;enf;rSww f rf;rsm;/ pm uAsmrsm;/ bmoma0g
onf tckawmh tcspf.a&S@awmfarSmufodk@ a&muf&Sdum [m&rsm;ESihf rSww f rf; wifa&;zG@J =urnfenf;? xdo k @kd azmfjyjcif;jzifh
tcspfESifh wdk@xdjcif;udk cH&av+yD? uG,fvGefol vlyk*~dKvf. 0dnmOf/ vdyfjym/ aus;Zl;w&m;wdk@udk
*&dawG;ac:&Sif}uD; ‘yavwd yavwdk ’uawmh ² ² ²? cs;D ajrm‡ uf&m a&mufEikd yf grh m;? ylaZmf &ma&mufEikd yf gv h m;? orm;
“tcspfeJ@wdk@vdkuf&if vlwdkif;[m uAsmq&mjzpfvdk@ ¶d;k uscpH m;csurf sm; pum;vH;k aygi;f rsm;pGmwd@k jzifh q&mjroef;wifh
vmw,f”[k tcdkiftrm qdkcJhzl;ygonf? tckvnf; bmxl; udk vufjyE_wf qufae =uawmhrSmvm;æ? armifcdkifvwf&@J
vJ? ol@&ifxJ trSwfrxif yef;uav;wyGifh yGifhvmawmh pmom;wpfpu u|efawmfhESvHk;om;udk Edk;=um;ay;cJhwm t
vnf; aEGOD;udk a&mufvmwmyJr[kwfvm;? rSeyf æJ ?
rif ; csrf ; rG e f æææ tqH;k rJh
(a'guw
f mjrifah qG/ *syefacwf aq;¶H}k u;D ay:0,fEiS hf '*kew
f m&m.
us,0f ef;euf¶i–d ;f 'ke;f pdik ;f aeyHk
atmifqef;(odk@)t¶dkif;wdk@udk zwf¶_cHpm; a&;zGJ@ygonf?)
ESv;kH om;uae
vufacsmif;rsm;wpfav#muf
AdkvfcsKyfatmifqef; touf(96)ESpfjynfhtm; *k%fjyK aom
pD;qif;oGm;wJv h id_ ;f u
tm;jzifh Taqmif;yg;tm; jyefvnfaz: jyygonf?
ordik ;f &J@ "m;tdrx
f t J xdayg?h
‘'Dt&uf[m raumif;ygbl;
uGm’ [k olu a&&Gwfvkdufonf? xkdt
cg qkdif&Sif=um;oGm;jyD; ‘'Dt &uf[m
qkdifu xkwfay;wJh twkdif;ygyJAsm/ u|ef taysmfvGefjyD; oDcsif;[pfwwfol/ ikd ravmufom &SnfwJhv#mu ajcmufay
awmfu b,fawmf@rS t=uHtzef rvkyf wwfol/ pum;a=um &Snfwwfol? avmuf j rif h w J h a,musmf ; =uD ; wpf
wwfbl;qdkwm tpfudk=uD; odygw,f? 'Dyk*d~Kvfvkd ol@qkdifrSm ESpfaygif; a,mufukd Akef;Akef;vJusoGm; apEkdif
tjrJaomufaeusyJ r[kwfvm;’ rsm;pG m aomuf o k H ; vmol q k d v #if w,f qk d w J h p um;uk d cif A sm;=um;zl ;
ol u [m æ [mæ qk d ykdawmif odao;onf? taomufenf; ovm;’
vkyfI vufumjyonf? enf ; rsm;oG m ;onf h a e@rsd K ;qk d v #if ‘=um;zl ; wmaygh / cif A sm;yJ
‘cifAsm;qkdift&ufukd tckvkdyif pum;pwwfonf? 'gqkdv#if ajymajymaewm t=udrfwpf&mavmuf
raumif;bl;vkd@ ajymwm r[kwf ygbl;? ol.tonf;uGJ Zmwfvrf;=uD;ukd &Snf &SdaejyD’ [k pdwfxJu jyefajymrdonf?
t&uf[m usKyfukd aumif;usdK; ray; vsm;axGjym;pGm ajymjyay awmhrnf? ESKwfuawmh æ
bl;vkd@ ajymwmyg’ 'Dta=umif;uvnf; t=udrfaygif; b,f ‘ tif ; æ qk d p rf ; ygOD ; ’ [k
‘aumif ; usd K ;ray;&if r avmufawmif ajymcJhjyD;jyDvJrod? =um; pum;axmuf ay;vkduf&. ?
aomuf eJ@ayghAsm’ [lIawmh ykdif&Sif u &zefrsm;I &kd;tDaejyDjzpfaom Zmwf ‘rdef;rwpfa,muf&Jh yg;pyfu
jzifh ajymvk@d rjzpfacs? t&ufa&mif;aeol vrf;=uD;jzpfaomfvnf; =udwfrSdwf jyD; xGuw f hJ pum;wpfceG ;f [m odyaf =umuf
wpf a ,muf u t&uf q ef @ usif a &; em;axmifay;& ayvdrfh rnf? ae@ pOf zk@d aumif;w,faemf? tJ'pD um; wpfceG ;f
pum;ukd ajymae v#if ‘rdrda&mif; ukef vmaeus azmufonfwpf a,mufukd a=umifhyJ usKyfrSm tckvkd t&ufukd t
ypPnf;. *k%foduQmukd xdckdufapaom auseyfatmif 0efaqmifrSKay;zkd@ wm azmf j yKae&wJ h taomuf o rm;=uD ;
pum;rsdK; rajymrdygapESifh’ qkdaom 0efu &Sdonf? vkH;vkH; jzpfcJh&wmyJ’
acwfopfa&mif;0,fa&;AsL[m oabm 0,folbufu tjrJrSef onf pum;ukd c%&yfvkdufjyD; ab;
w&m;ukd azmufzsuf&m usrnfr[kwf [laompum;rSm t&ufqkdifrsm; t ywf0ef; usifukd rsufvkH;upm; =unhf
vm;? xkd@a=umifh bmrS xyfrajymbJ wGuf ykdjyD;oifh avsmfonf? tenf;qkH; vkdufonf? olŒpum;ukd pdwf0ifpm;ol
cyfrqdwfaevkduf.? wpfpdwf wpfykdif; avmuf aomuf=u wjcm; &Sdr&Sd tuJcwfjcif;jzpf.? xkdifckH
aomufokH;olyk*d~Kvfuawmh wmyJ[m rrSefbJ b,faeyghrvJ/ wcsdK@ . a&S@zufjcrf;rSm wef;vsufxkdifae
qufI æ ‘usKyf bma=umifh t&ufukd qkd rSef&kHru arSmufawmf arSmufoGm; aom vltkyfpku olwkd@bmom jiif;ckef
pGJpGJjrJjrJ aomufjzpfaeovJ odvm;’ [k =uao;onf? ajymqkd ae=uonf? olŒukd &Sdw,fvkd@
ar;onf? t=urf ; yef ; uef a v;xuf awmifrxif? vuf0JbufaxmifhpGef;rSm
qkdif&Sif. pdwfxJwGif ‘oGm;jyD/ a,mif a,mifav;r#=uD;aom zefcGuf wpfa,mufwnf; xkdifaeoluawmh
'Dnawmh igcH&jyD’ [kawG;jyD; pdwfnpf xJrS wpf0ufomom&Sdaeaom t&uf em;pGifhae[efwlonf? ol tm;wuf
oGm;.? vkyfouf&ifhaeaom qkdif&Sif ukd a&ra&m bJ wpfcsufwnf;armh cs oGm;[efjzifh qufajymonf?
wpf a ,muf taejzif h t&uf o rm; vkdufonfukd jrifojzifh Zmwfvrf;p ‘tpuawmh usKyf u vG J & if
trsdK;rsdK;ta=umif;ukd aumif;aumif; awmhrnfjzpfa=umif; odvkduf.? wjcm;b,f olukdrS pdwful;xJawmif
odjyD;om;jzpf.? rl;vmv#if &pfwwfol/ ‘rdef;rwpfa,muf&Jh okH;vuf rxnfhygbl; wJhav? oleJ@ pawG@ wJh t
53 10ESpjf ynfh trSww f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
csdefrSm usKyf[m ynmwpfykdif;wpfpeJ@ u xkdtkyfpkqD a&mufoGm;onf? xkd usr@kd wpfyidk ;f xufyo dk mG ;jcif; avsmo
h mG ;
ausmif;u xGufxm;wJhtcsdef? tvkyf yk*d~Kvfu xkdtkyfpkukd rausreyf =unfh jcif;r&Sd? ykvif;ukd vSrf;ay;jyD; aemuf
tukdifuvJ rnfrnf&& r&Sdao;bl;? vk d u f o nf ? wpf c k c k vS r f ; ajymrvd k buf 0k d i f ; wpf 0 k d i f ; rS rS m aom yk Z G e f
'gayrJ@ olu ynmawG/ &mxl;awG/ *k%f vkyfjyD;rS rajymjzpf? zefcGufxJrS vuf ajcmufokyftwGuf =uufoGefvSD;&if;
awG aiGawGqdkwm yumoeawGygwJh? useft&ufukdom armhaomufvkduf quf a jymonf h Zmwf v rf ; uk d =um;
cspfwmom y"meygwJh? tcspfppf tcspf onf? t&ufxyfiSJ@jyD;aemuf wpfikHikH ae&.?
rS e f e J @ wnf a qmuf w J h b 0omv#if jyefonf? a&ra&mawmh? jiif;oHckefoH ‘[kdaumifruvJ ol@rdb awG
ausmufom;ausmufaqmifvkd ckdifjrJ yg awG avsmhyg;oGm;awmhrS Zmwfvrf;ukd &J h oH a ,mif u k d v k d u f a jymvmjyD a v/
w,fwJh/ aumif;vkdufwJh pum;av; qufEkdifonf? ausmif;jyefwufygvm;wJh/ ynmwwf
awG’ ‘ol@rdbawGu ol@ukd usKyfeJ@ xm;awmh bmyJjzpfjzpf atmufrusbl;
qkdif&Sif. pdwfxJu ‘tif; æ oabmrwlbl;av/ ynmvJ wpfykdif; ayghwJh? usKyfuvJ ynmqkdwm ausmif;
'Dae&mrSm r&,fcsifbJeJ@ zspfnSpfjyD; wpfp/ tvkyftukdifvJ twnfwus rSm oif&wm r[kwfbl;/ vufawG@ b0
&,fawmhr,f’ [kawG;onf? =udrfzef r&Sd/ aiGvJr&Sd/ bGJ@xl;*k%fxl;vJr&Sd/ rdb rSm vlawG=um;xJrSm oif,l&ifvJ &yg
rsm;pG m em;axmif c J h & jyD ; jzpf o jzif h ausmaxmufaemufcHuvJ rawmifh w,fvkd@ / tJ'Dawmh wpfrsdK; xyfajym
b,fae&mrSm bmpum;ajymjyD; b,f wif;wJholeJ@ olwkd@orD;ukd b,fenf;eJ@rS vmjyefa&m’
trlt&m vkyfawmhr,f qkdwmutp oabmrwlEkdifbl;wJh? olwkd@uvnf; qkdifa&S@jcrf;rSm xkdifae aom
rSwfrd aejyD? [kwfvnf; [kwfonf? xkd 'Davmuf csrf;csrf;omom=uD; r[kwfyg tkyfpku aiG&Sif;jyD; xxGufoGm; =u
yk*d~Kvfu ‘ [m; æ [m; æ [m; æ ’ bl;Asm? pm;EkdifaomufEkdif avmufom onf? olwdk@u t&ufwpfvkH; avmuf
qkdjyD; toH ukd wpfqifhjrSifhI &,fonf? yg/ 'gayrJ@ tjidrf;pm;t&m&Sd=uD;qkdwJh ukd vlav; ig;a,mufaomufjyD; rl;
jyD;awmh æ *k % f u av;awmh armuf E k d i f a o; wwf = uol a wG j zpf . ? tjrnf ; awG
‘[m; æ [m; æ wnif;oD; oayghav? aemufjyD; olwkd@orD; u wpf r sd K ;jyD ; wpf r sd K ;rS m pm&if ; pum;
wpfvkH;avmuf ay;prf;yg’ vnf; vSoukd;/ ol@ukdvkdcsif wJholawG ajym=u/ jiif;ckH=u olawG jzpf.? olwkd@
‘Asm’ uvJ ol a X;om;awG / t&m&S d a yguf r&Sdawmh taESmifht,Suf uif;oGm;
qkdif&Sifonf &kwfw&ufrkd@ a=umifoGm; pawG / usKyf u vG J & if tvm;tvm onf?
.? jyD;rS ‘ a=omf æ[kwfuJh’ qkdjyD; aumif;wJh olawGcsnf;yJ/ olwkd@rdbawG ‘tJ'Dawmh’
wnif;oD;jyKwfwpfvkH;ukd owœLyef; uvJ orD;acsm&SdwJh rdbawG&Jh xkH;pHt pum;jyefqufrnfjyKpOf aemuf buf
uefjym; tao;pm;av;xJ xnfhjyD; wkdif; olwkd@orD;ukd tedrfhqkH; a&SŒwuf ykdif;u =uufoGefjzLawmif;ojzifh qkdif
ay;vkduf.? xkdyk*d~Kvfu wnif;oD;ukd vrf;&SdwJh t&m&Sduawmfjzpfzkd@ rSef;wm &Sifu vSrf;ay;&aoma=umifh c%apmifh
wpfukduf ukdufonf? zefcGufxJ t&uf aygh? usKyfukdawmh uavuacs tqifh &ao;onf?
xnfhonf? yvwfp wpfcGufxJ ua& twef; r&SdwJhaumif/ wpfoufvkH; vl ‘bmajymvmovJ q k d a wmh
ukd a&monfqkd&kHr# xnfhonf? wpf ar$;vlawmif ajymifhr,fhaumif r[kwf bmvJAsm’
0ufavmuf armhcs vkdufonf? jyD;rS æ bl;qkdwJh pGyfpGJcsufawGeJ@ trsdK;rsdK;&SKwf ajymvufpukd arhoGm;[ef wl
‘rd e f ; rawG & J h pd w f o abm cscJhwmaygh’ onf? pum;axmufay;rvm;[k qkdif
xm;[m a[m'D wnif;oD;vkdyJ pm;cgp ykvif;xJrSm t&ufukefoGm; &Sifudk =unhfonf? wu,fawmh qkdif
rSmawmh csdKovkdvkd qdrfhovkdvkdeJ@/ qD; jyD? t&uform;wkd@xkH;pHtwkdif; ukef &Sifonf vnf; em;omaxmif ae&
oGm;awmhrS eHrSef;od&w,f’ aejyDrSef;odod}uD;ESifh ykvif;t0ukd zef onf? ol@tvkyfeSifhol &SKyfaeojzifh vkH;
vuf0b J ufaxmifhpGef;rSm xkdif cGurf mS awhjyD; arSmufcs vkud af o; onf? aphywfaph tm&kHrpkdufEkdif? e*kduwnf;
aeolu xkdpum;ukd oabmusjyD; jyHK; vufusefav;ig;puf usvm.? uvnf ; pd w f 0 if p m;rS K enf ; aom
vku d f onf? tm;ay;axmufco H vkd jzpf ‘wpfykdif;avmuf vkyfprf;ygOD;’ a=umifh=um;wpfcsuf r=um;wpf csuf
oGm;ojzifh auseyfjyD;quf ajymrnf t qkdkif&Sifu ykvif;ukd,lonf? jzpfaecJh.? csufjcif; pum;raxmif Ekdif
jyK qkdifa&SŒzufjcrf;tkyfpk. toHu uawmh wyfjyD; yvwfpwpfykH;xJu t aoma=umifh olajymwm *&kwpkduf em;
us,favmifvmonf? vlrsm;. tm&kH &ufukd avmif;xnfhvkdufonf? vkyfae raxmif&aumif;ovm;qkdaom rsuf
10ESpjf ynfh trSww f & 54
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
ES m xm;jzif h xk d y k * d ~ K vf u pk d u f = unh f buf axmifhpGef;rSm xkdifaeolyif x av#mufvm onfv h rf;onf vltawmf
onf? jyD;awmh t&ufcGufukd,lI wpf oGm;cJhjyD? qkdif&Sifvnf; ypPnf;awGukd &Sif;ae.? xkd@a=umifh ol@&,foHukd b,f
&Sdefxkd; armhcsvkdufonf? qkdif&Sif vnf; awmif;awG xJukd rodrom uJhxnhfjyD; olrS *&kpdkuf em;axmifaejcif;r&Sd? vrf;
em;pGefem;zsm; =um;ae&aom pum; odrf;qnf;p jyKaejyD? Zmwfa=umif; ab;&Sd tdrfawGxJu tdyfraysmfao;ol
vkH;rsm;ukd tavmokH;q,f jyefpOf;pm; ajymol.a&S@u ykvif;xJrSmvnf; t wpfa,mufwavuawmh =um;aumif;
&vkduf&.? wu,fawmh 'DZmwfvrf; &ufukefaejyD? =um;Ekdifonf?
ukd t=udrfaygif;rsm;pGm =um;emcJh&jyD; ‘ig;usyfzkd;avmuf vkyfprf; xkdokd@awG;vkdufrdawmhrS ol
jzpfojzifh pum;vkH; wpfvkH;csif;utp ygOD;/ vyfpfuyfaygh’ qkdif&Sifu awmif; av#mufvm onfhvrf;ukd owdjyKrd
rSwfrdaejyD? Zmwf vrf;. b,ftykdif; xJ a&mufaeaom ykvif;wpf vkH;ukd onf? ol@tdrfokd@ jyefaomvrf;r[kwf?
em; a&mufaejyD qkdwm rsufajcjywf jyef x k w f I zef c G u f x J y k d y k d o mom iS J @ tvdk æ
oGm;vkd@om pum; axmuf& cufae xnfh ay;onf? xkyd *k K~d vfu x&yfjyD; zef 'Dukef;wufuav;[m æ
jcif; jzpf.? xkd@a=umifh pdwfrSef;ESifh æ cGuf ukd,lonf? wpfcsufwnf; armhcs
onf? usoifhaiG&Sif;jyD; ESKwfqufxGuf &kwwf &uf&yfvu dk o f nf? nm
‘[k d a v aiG q k d w m wef z k d ; cGmoGm;.? qkdif&Sifvnf; oufjyif; wpf buf u k d = unh f o nf ? yk ¾ &d w f y if / jcH
owfrSwf xm;wJh puULwpfrsdK;yJ qkdwm csufcsvkdufjyD; ypPnf;awG qufodrf; ae pnf;&kd; yef;jcH uGufvyfi,f/ jyD;awmh chH
ayg’h [k ajymvdu k .
f ? xkyd *k K~d vfu ‘tJ'D onf? nm; xnf0gaom eSpx f yfwu dk =f uD;onf
ae&m ra&mufao;ygbl;’ qkdjyD;rS ol 'Dae@ cgwkdif;xuf ykdaomuf rkd;ESif;awG=um;rSm wdwfqdwfpGm &yf
ajymrnfh pum;ukd qkdif&Sifu }udKjyD; rdonf? wpfcgwpfcgawmhvJ 'DvdkygyJ/ wnfaeonf?
ajymvkduf ojzifh rsufarSmifwpfcsuf xrif;pm; wJh vlawGawmifrS pm;vkd@ =unhfprf;/ ajcvSrf;awGu 'Dae
ukwfvkduf onf? qkdif&Sifuvnf; jy jrd e f o G m ; wJ h t cg Ak d u f j ynf h t if h o G m ; &m a&muf a tmif tvd k t avsmuf
\emawmh wufjyDxifw,f[k awG; atmif pm;wwf=uao;wmyJ r[kwf o,f a qmif c J h w myguvm;? ol o nf
vk d u f r d . ? ok d @ &mwG i f xk d y k * d ~ K vf u vm;? xm;ygawmh 'Dae@aomufvkd@ jrdef wkduf=uD;ukd ai;pkduf=unhfkvdkufonf?
Zmwf v rf ; quf z k d @ om y"mejzpf a e oGm;w,fvkd@yJ? 'DvkdtcgrsdK;wkdif;rSm o tif;ayghav ESpfxyfwkduf ay:u vlqkd
aoma=umifh æ wd& onfhpdwfu jyefvnf Ekd;=um;vm awmh ajr=uD;ay:ukd ckefcszkd@ ykdjyD;cuf
‘'Dvkdr[kwfvm; ol@aiGpkpm wwfonf? uyfvsuf vkdufygvmwm wmaygh?
tkyfxu J aiGe@J t&if;tESD;vkyfjyD; pD;yGm; uawmh em=unf;jcif;? ‘wkdufay:uae ajr=uD;ay:ukd
&Smygvm; vkd@ wkdufwGef;w,fav/ usKyf =umawmhvnf; =umcJhygjyD? rqif;&Jwmu qif;&JrSma=umufvkd@/
u jiif; vkdufw,f/ cg;cg;oD;oD;ukd jiif; okd@&mwGif vkH;vkH;vsm;vsm; arhypfzkd@ [kww f ,f/ qif;&JrmS a=umufv@dk rqif;
vkdufw,f? usKyfuaiGrrufbl;/ aiGqkd awmh rjzpfEkdif ao;? owd&p&m t &Jwm’ ‘olawG;aeonf [kxifonf?
wm tJ æ ckeu ajymovkdyJ wefzkd; a=umif; tcsuf awGu ol@tvkdvdk ay: wu,fu ajymaejcif;jzpf.? tawG;
owf r S w f x m;wJ h puU L wpf r sd K ;yJ / aiG aygufvm wwf.? txl;ojzifh tckvdk awGu pum;vkH;rsm;tjzpf toHxGuf
xuf w ef z k d ; &S d w mu opP m w&m;/ rkd;ESif; awGusaeonfh tcgrsdK;? vmjcif; jzpf.?
aumif;jyD? rif; ukd,feJ@vkdufcJh b0xJukd aemufqkH;t=udrf awG@qkHjyD; ‘[m; æ [m;’
qif;cJh/ b0ukd tajccHupjyD; wnf wpfouf wmtzkd@ ES_wfqufvrf;cGJcJh ol wpfcsuf&,fvkdufonf?
aqmufr,f/ [m;æ 'DvkdvJ ajym vkduf wkef;uvnf; 'Dvkdyif rkd;ESif;awG rSdKif; &,foHu tawmfus,favmifoGm;.?
a&m ig;yd&nfeHŒ&wJh t,fvf aZ;&Sif; rSKefaecJhonf? ausmckdif;vrf; av#muf okd@&mwGif olu *&krpkdufawmh? &ifxJ
acG;vkd wGef@ceJ jzpfoGm;wmyJ/ tJ'DrSm vm&if; [m;wkduf &,farmypfvkduf rSm jynhfusyfrGef;odyfaeonfh cHpm;csuf
yÉdyuQ jzpf=uwmaygh? vkduf&J vm; / aomtcg ESif;rSKefawG upOfhuvsm; awG u yG i f h t ef x G u f v mjyD ? ol o nf
vk d u f c J h ? rvk d u f & J b l ; vm;/ wG J x m; vGifhxGuf oGm;onfukd owdw&&Sd.? wkduftdrf=uD;ukd pkduf=unhf&if; atmf
wJhvufukd jzKwfvkduf 'gyJ 'gyJ’ ckvnf; [kdwkef;uvkd &,fypf ajymvkdufonf?
qkdifrSmvl&Sif;oGm;jyD? tcsdef vk d u f c sif p d w f ayguf v monf ? xk d @ ‘uGsef,kHawmh wpfzufuef;
t=umqkH; xkdifem;axmifchJonfh vuf0J a=umifh [m;wkduf&,fypfvkduf.? ol om;orD;,kaH wmh pkv H ;Hk uef;wJ/h cspo f ul dk
55 10ESpjf ynfh trSww f &
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011
,kHawmh b0yg uef;awmhwmaygh/ csnf;aeaom ae&m? 'DxJrSm tdrfu awmh?
[kwfp ? cifAsm;a=umifh usKyf vlawG u ykdrkdjrifhrm;aom *k%fj'yfukd ‘olrsm;tdrfa&S@rSm bmjzpfvkd@
b0 urf;rjrif vrf;rjrifjzpfaejyDAs od&@J ykdifqkdifxm;ol? tdrfu av;av;pm; oGm;jyD; taESmift h ,Suaf y;csi&f wmvJ/
vm;/ AsdKŒ æ rcifrSD’ pm;&Sd=uonf? ckvkd rdrd emrnfwyf wyf t&ufvJ t&rf;rl;aeao;w,f’
naeu vufzufuav; ESpf +yD; atmfaewmukd ab;tdrfu vlawG wm0ef r S L ;u ajymvk d u f o nf ? ol u
&kd;okH;&kd;pm;rdvkdufojzifh rsufpd a=umif =um;v#if æ bmrSjyefrajymbJaeonf? wm0efrLS ;u
jyD; tdyfvkd@r&bJ jzpfaeonf? tdyf&m ‘qif;cJhygAs/ rqif;&Jbl;vm;/ qufajymonf?
ay:vSJjyD; rsufpdrSdwfxm;vkdufonf? at;ayghav æ wkduf=uD;ay:rSm aeae& ‘tif;av æ 'Dnawmh pcef;
ywf0ef;usifwpfckvkH; wdwf awmh b,fqif;&JyghrvJ/ AsdK@ æ rcifrSD/ rSmyJ ae&vdrhfr,f/ reufusawmh tmr
qdwfae.? qdwfjidrf&yfuGuf jzpfaom 'DrSmav rcifrSD&Jh ’ cHay;r,fhvlukd ta=umif;=um; aygh?
a=umifh twefi,f nOfheufonfESifh vl w&m;vGefvmjyD? 'Davmuf uJ æ ol@ukd,fa&;&mZ0if rSwfwrf;,l
oHum;oH r=um;&awmh? ab;rSm tdyf apmfum; vmwmukdawmh onf;rcHEkdif xm;vkduf’
armusaeaom tdrfuvlxHrS touf awmh b l ; ? ck w if a y:rS tomqif ; &J w yf z G J @ 0if w pf a ,muf u
&SKoHjyif;jyif;ukdom rSefrSef=um;ae& vk d u f o nf ? {nf h c ef ; buf xG u f v m ol@ukdpm;yGJ wpfvkH;qD ac:oGm;jyD; xkdif
onf? onf? w,fvD zkef;ukd aumufukdifI eH ckdif;onf?
c%=umawmh tjyifbufu ygwfeSdyf vkdufonf? ‘uJ ajym/ emrnf b,folvJ’ olu
pum;ajymoHoJhoJh=um;&onf? aemuf ‘&Jpcef;uygvm;&Sif/ [kwfuJh rajymbJaeojzifh æ
awmh toHu ykdus,fvmonf? pum; æ tul t nD w pf c k a wmif ; csif v k d @ yg? ‘ajymavAsm’
vkH;u roJuGJ? 'DtoHukd =um;zl; o uGsefrtdrfa&S@rSm t&ufrl;orm; wpf ‘a=umh a rmif ’ tazemrnf ? rS w f y k H
vkdvkdawmh&Sdonf? &yfuGufxJu wpf a,mufvmjyD; &rf;um;aevkd@yg/ &Sif æ wiftrSwf? olu wpfckpDukd cyfav;
a,mufrsm;vm;? uGsefrvm; æa':cifrSDyg/ vdyfpmu æ’ av; ajzaeonf?
‘ AdsK@ æ rcifrSD ’ w,f v D z k e f ; csjyD ; em;jyef p G i f ‘touf’ ol wpfcsufarmh=unhfjyD; æ
qkdaomtoHukd =um;aomtcg qwfc hvkdufonf? tjyifrSm ol&Sdaewkef; [kd ‘'gu ta&;=uD;vkd@vm;’
eJ acgif;axmifxrd.? emrnfwyf jyD; wpfcsdefuajymcJhzl;onfhpum;awGukd ‘ ta&;=uD;wmaygh/ ukd,fa&;&mZ0if
ac:vkdufwmygvm;? em;pGifhvkduf aom atmf[pf a&&Gwfaeonf? c%r# toH qk d w m tuk e f t jynf h t pk H , l & wmyJ /
tcg æ wdwfqdwfoGm;jyD;aemuf um;wpfpD;. uJ æ ajymAsm/ touf b ,f avmuf
‘'DrSm [kdt&ifwkef;u ajymcJh pufoHukd =um;&onf? jcH0if;a&S@rSm &yf &SdjyDvJ ’
zl;wJh opPmpum;av;awG jyef=um;csif onf? tjyeftvSef pum;ajymoHawG olu eH&Hukdai;=unhfaejyD;rS cyfqkdif;
vkd@ qif;cJhygOD;As’ =um;&onf ? jywif ; ayguf e m;ok d @ qkdif;ajzvkdufonf?
‘tvkd æbk&m;/ bk&m;? olyg av#mufoGm;jyD; vkdufumukd tom ‘ajcmufq,fhig;ESpf’
vm;? ol ckxd bmrS rajymif;vJao; z,fI =unhfkvdkufaomtcg æ
yguvm;? tdrfuvlawG ttdyfqwfol tjyif r S m rk d ; ES i f ; awG usae
r[kwfvkd@ awmfygao;&Jh? onf? rSKef0g;0g;rD;a&mif atmufwGif
‘wkduf=uD;ay:u qif;cJhygAs/ &JESpfa,mufu vlwpfa,muf. vuf
rcifrSD&J@ ? pum;av;wpfcGef;avmuf armif; wpfzufwpfcsuu f idk I f vif;&kAd m
ajymcsifvkd@yg’ um;ay: wGef;wifvkduf onfukd awG@&
.? ESpfawG=um anmif; vmaomfvnf;
pk d ; &d r f p &mtajctaejzpf v mjyD ? rSwfrdaeao;onf? olrS oltppf? ouf rif;vl
=umv#if tdrfuvl Ekd;aumif;Ekd;vm jyif;wpfcsuf csvu dk rf .d ? tdy&f may: jyef
Ekdifonf? ykdqkd;wmu rdrd.emrnfukd wufjyD; rsufpdrSdwf xm;vkdufonf?
atmf}uD; [pfus,f ac:ac:aejcif;yif tdrfuvlu tdyfarm usaeqJ? olu
jzpf.? &yfuGufu vl}uD;vlaumif;awG awmh 'Dntdyfvkd@ aysmfvdrfhrnf rxif
10ESpjf ynfh trSww f & 56
trSwfpOf-120 azaz:0g&D -2011