Professional Documents
Culture Documents
miedzy prętami posiadają wartość stała bez względu na stan odkształceń ustroju odkształcenie
poszczególnych prętów ramy zależy od ich sztywności oraz od sposobu skonstruowania ich połączeń
zależnie od sposobu oparcia słupów na fundamentach rozrozniamy ramy przgobowe lub sztywno
zamocowane projektowanie sposobów oparcia slopow a fundamentach powinno być uzależnione od
rodzaju gruntów budowlanych osiadanie gruntów jest bardziej niebezpieczne dla ram sztywnych niż
dla połączonych z fundamentem przegubowych na gruntach na których może nastąpić
nierównomierne osiadanie jest wskazane projektowanie ram przerobowych ramy przerobowe są
również mniej wrażliwe na skurcz betonu i wpływ temperatury natomiast w ramach przegubowych
występują większe momenty wymagające w rozporach niż w ramach nie przegubowych połączenie
rygla ze słupem wykres naprężeń w narożnym węźle ramy o prostym kacie wenetrznym (rys) wykres
naprężeń w narożnym węźle ramy o kocie wenetrznym zaokrąglonym (rys) sposoby zbrojenia
narożnych elem. ram o małych wartościach momentów podporowych (rys) * przy średnich
wartościach momentów podporowych (rys) *przy dużych wartościach momentów podporowych
(rys)płyty fundamentowe fundamenty płytowe zakłada się gdy; 1)istnieje niewielka nośność gruntu
lub duże obciążenie 2)istnieje wysoki poziom wody gruntowej 3)warunki gruntowe wymagają
sztywnego fundamentu łagodzącego wpływy niejednorodności gruntu . grubosc plyty fundamentowej
oraz klas betonu powinny być tak dobrane aby nie zachodziła konieczność zbrojenia na przebicie .
stopy płytowe (rys)wsporniki krótkie – zbrojenie zbrojenie wspornika o stosunku af/ h >0,6
(rys0(należy stosować zbrojenie pionowe) zbrojenie wspornika o stosunku af/h <=0,6 (rys) strzemiona
pionowe w rozstawach nie większych niż 0,25 h i 150 mm należy rozmieścić równomiernie na odcinku
od krawędzi słupa do wewnętrznej krawędzi płytki podporowej .strzemiona poziome należy rozmieścić
równomiernie na wysokości wspornika w odstępach nie większych niż 0,25h i 150mmrygile załamany
zbrojenie elementów załamanych przy alfa => 15 stopni (rys)
Płyty krzyżowo zbrojone – płytę obliczamy jako krzyżowo zbrojoną jeżeli:0,5≤ ly/lx≤ 2,0 i
0,25≤ bx/by≤ 4,0. Metody obliczania sił wewnętrznych:1.Obliczanie płyty w oparciu o sprężystą ich
pracę 2.Obliczanie płyty według nośności granicznej-teoria załomów. W płytach krzyżowo zbrojonych
powstają naprężenia rozciągające w obu kierunkach Rys. Zbrojenie w płytach krzyżowo zbrojonych
umieszcza się równolegle do obu kierunków. Im płyt bardziej oddala się od kształtu kwadratu, tym
moment zginający dla kierunku podłużnego jest mniejszy, a zatem potrzebne zbrojenie w kierunku
podłużnym jest słabsze aż w końcu spełnia role wkładek rozdzielczych. Wkładki słabsze należy
zawsze umieszczać na silniejszych. Schematy dotyczące jednopolowych płyt krzyżowo zbrojonych,
opartych na czterech krawędziach. rys. Płyty krzyżowo zbrojone wieloprzęsłowe – obciążone
równomiernie na swej powierzchni oblicza się według zasad obowiązujących w teorii sprężystości przy
założeniu, że krawędzie poszczególnych płyt układu nie podlegają obrotowi. Przykład zastępczych
schematów obciążenia ciągłego przy obliczaniu momentów przęsłowych w płycie ciągłej
dziewięciopolowej według teorii sprężystości. Rys . Maksymalne momenty przęsłowe w polach płyty
wieloprzęsłowej występują, gdy obciążenie użytkowe (zmienne) p jest rozłożone naprzemiennie, w co
drugim polu płyty. Reakcje podporowe płyt krzyżowo zbrojonych należy obliczać z uwzględnieniem
sposobu podparcia danej krawędzi. Siły przypadające na daną krawędź płyty odpowiadają obciążeniu
przypadającemu na powierzchnie trójkąta lub trapezu przyległego do danej krawędzi. Podział pola
płyty na trójkąty i trapezy przeprowadza się według poniższych zasad: -przy jednakowym sposobie
podparcia dwóch ziejących się krawędzi linię podziału prowadzi się w narożu po dwusiecznej; -przy
różnych sposobach podparcia linię prowadzi się pod katem 30° względem krawędzi swobodnie
podpartej. Rys. Jeżeli w polu płyty występują otwory należy zastosować zbrojenie dodatkowe wzdłuż
ich obrzeży. Rys. –pasmo skrajne. Rys.
Metody obliczania stropów płaskich: -rozwiązanie analityczne równania różniczkowego; -metody
numeryczne MES, MRS, dla dowolnego układu podpór i warunków brzegowych, -metody
uproszczone(zagadnienia przestrzenne sprowadzone do zagadnień płaskich): *metoda polska,
*metoda ram wydzielonych, *metoda wydzielonego rygla.
Typy głowic słupów w stropach grzybkowych. Rys.
Strefa docisku – w konstrukcjach betonowych zbrojonych lub niezbrojonych często mamy do
czynienia z przekazywaniem obciążenia przez element o mniejszej powierzchni na element o
powierzchni o powierzchni większej. Ten charakter obciążenia, określony mianem obciążeń
miejscowych, jest to szczególny przypadek ściskania. Wytrzymałość na docisk obliczamy wg wzoru: -
bez zbrojenia fcud=ν cu*fcd*, ν cu=ω u-(σ cum/fcd*)*(ω u-1), - w przekroju ze zbrojeniem na docisk
fcud=ν cu*fcd, ν cu=ω u-(σ cum/fcd)*(ω u-1), ω u=pier(Ac1/Ac0), σ cum-średnie naprężenie
ściskające na powierzchni rozdziału poza powierzchnią docisku, Ac0-pole powierzchni docisku, Ac1-
pole powierzchni rozdziału. Rys. Powierzchnie rozdziału należy przyjmować zgodnie z zasadami
przedstawionymi na rys, z tym że w przekroju, na którym działa więcej niż jedno obciążenie
miejscowe, przyjmowane powierzchnie rozdziału nie mogą pokrywać się wzajemnie. Rys.
Zbrojenie strefy docisku – Zbrojenie poprzeczne strefy docisku należy projektować w postaci siatek
lub uzwojenia. Zbrojenie to powinno być rozmieszczone w co najmniej trzech warstwach lub zwojach.
Zbrojenie poprzeczne strefy docisku w postaci: Rys.-siatek zgrzewanych, Rys, -uzwojenia, Rys,
-siatek wyginanych, Rys,
Stopy fundamentowe – Stopy żelbetowe pracują na zginanie i przebicie. Przy osiowym obciążeniu
nadajemy podstawie stopy kształty kwadratu, pomimo że słup posiada kształt prostokątny lub okrągły,
a to ze względu na efekt oszczędnościowy i statyczny. Stopy zbroi się siatką składającą się z prostych
prętów. Powierzchnię zbrojenia wyznacza się z obliczenia stopy stopy na zginanie. Zginanie
fundamentu spowodowane jest skierowanym ku górze odporem gruntu, który powstaje skutkiem
działania siły obliczeniowej N, przekazywanej przez słup. Schematy do obliczenia stóp
fundamentowych na przebicie: stopa obciążona osiowo, - stopa obciążona mimośrodowo: Rys.
Stopy szklankowe – Stosuje się je pod prefabrykowane słupy żelbetowe hal przemysłowych, estakad
i budynków o prefabrykowanym szkielecie żelbetowym. Rozróżnia się stopy fundamentowe typy
lekkiego z jedną odsadzką oraz typu ciężkiego z kilkoma odsadzkami. Rys. Po zabetonowaniu
przestrzeni pomiędzy ściankami fundamentu szklankowego i słupem oraz po stwardnieniu betonu
praca stopy jest analogiczna jak stóp monolitycznie połączonych ze słupami wykonanymi na mokro w
deskowaniu. Obliczenia zbrojenia stopy na zginanie oraz sprawdzenie na przebicie przeprowadza się
tymi samymi metodami jak dla stóp pełnych monolitycznych. Przy obliczaniu zbrojenia stóp
szklankowych należy pamiętać o obliczeniu zbrojenia ścianek szklanki. Zbrojenie szklanki
przeprowadza się dla obciążeń słupa powstałych podczas montażu, to jest ze względu na: -uderzenia
w czasie pracy dźwigu, -parcie wiatru, -siłę bezwładności. Rys.
Ławy fundamentowe – przy większych obciążeniach przekazywanych na fundament oraz przy
słabszych gruntach stosuje się fundamenty jako ławy pod szeregami słupów, stanowiące układy belek
równoległych lub w formie rusztu. Fundamenty ławowe mają w tym przypadku charakter belek
ciągłych, obciążonych od dołu odporem gruntu, podporami zaś są słupy. Schemat statyczny
fundamentu o rzucie prostokątnym pod dwoma słupami: Rys. Kształt ławy powinien być tak dobrany,
aby środek ciężkości ławy wypadał w miejscu działania wypadkowej sił obciążających: -kształtowanie
fundamentu pod dwa słupy, Rys, -przy swobodnym określaniu długości wsporników, Rys –Rys, -przy
ograniczeniu długości wsporników, Rys 0 – środek ciężkości. Z uwagi na pracę ławy wskazane jest
wykształcenie w niej wsporników. Długość wsporników ławy powinna być tak dobrana, aby momenty
zginające przęsłowe miały zbliżoną wartość do podporowych. Kształtowanie fundamentów pod grupę
słupów: Rys. Wysokość ławy przyjmuję się zwykle równą 1/16-1/10 rozstawu między osiami słupów.
W przypadku znacznych obciążeń stosowane były w ławach skosy przypodporowe.
Płyty fundamentowe – fundamenty płytowe zakłada się gdy: -istnieje niewielka nośność gruntu albo
duże obciążenie, -istnieje wysoki poziom wody gruntowej, -warunki gruntowe wymagają sztywnego
fundamentu łagodzącego wpływy niejednorodności gruntu. Grubość płyty fundamentowej oraz klasa
betonu winny być tak dobrane aby nie zachodziła konieczność zbrojenia na przebicie. Stropy płytowe:
Rys.
PŁYTY JEDNOKIERUNKOWO ZBROJONE – Schematy statyczne jednoprzęsłowych płyt
traktowanych jako pasma jednokierunkowo zbrojone:
- płyta wspornikowa [rys 6] – płyta wolnopodparta na krawędziach [rys 6] – płyta jednostronnie
zamocowana i wolnopodparta na 2 dłuższych krawędziach [rys 6].
Schemat statyczny płyty o obwiednia momentów w belce ciągłej w metodzie analizy plastycznej [rys 6]
– M1 – moment w przęśle skrajnym oraz moment na podporze przyskrajnej M1=±(g+q)/11*leff^2, M2
– moment w przęsłach pośrednich oraz momenty na podporach pośrednich M2=±(g+q)/16*leff^2.
Optymalny stopień zbrojenia 0,7-1,2%
Do podpory należy doprowadzić bez odgięć nie mniej niż 1/3 dolnych prętów potrzebnych w przęśle i
nie mniej niż 3 pręty na 1m szerokości płyty. Zbrojenie rozdzielcze powinno mieć nośność nie
mniejsza niż: - 10% nośności zbrojenia głównego przy obciążeniu równomiernie rozłożonym, - 25%
nośności zbrojenia głównego przy obc. równomiernie rozłożonym i obc. siłami skupionymi nie
przekraczających 50% momentów całkowitych.
Zbrojenie płyty wolnopodpartej [rys 7], Zbrojenie płyty częściowo zamocowanej [rys 7] Zbrojenie płyty
o schemacie wspornikowym [rys 7] Połączenie płyty z podciągiem [rys 8]
Za płytę jednokierunkowo zbrojoną uważa się taką płytę, której długość boków spełniają warunek:
lmax/lmin ≥ 2
Obliczenia statyczne płyt jednoprzęsłowych wolnopodpartych lub wspornikowych należy
przeprowadzać, zakładając sprężystą pracę układu. Płyty żelbetowe ciągłe można obliczać wg teorii
sprężystości lub metodą plastycznego wyrównania momentów. Metodę plastycznego wyrównania
momentów można zastosować gdy: - zbrojenie płyty wykonuje się ze stali od A0-AIII, - płyty są
połączone monolitycznie z belkami podpierającymi, - grubość płyty jest dobrana, tak, że
xeff≤0,7xeff,lim, - Mq/Mg≤2 – Mq- moment od obc zmiennych. Mg – moment od obc. stałych
STROPY GRZYBKOWE – są to płyty krzyżowo zbrojone które wspierają się na słupach bez
pośrednictwa belek i są z tymi słupami sztywno związane.
Układ trajektorii momentów głównych [rys 11]
Zbrojenie płyty stropowej Zgodnie z przebiegiem trajektorii momentów głównych należałoby zbroić
stropy płaskie czterokierunkowo, stosując ponad to zbrojenie pierścieniowe w bliskości podpory.
Jednak zbrojenie takie wymagałoby dużego nakładu pracy, dlatego tez stosuje się prawie wyłącznie
zbrojenie ortogonalne. W stropach płaskich zbrojenie układa się pasmowo na podstawie
- pasmo wewnętrzne [rys 11], - pasmo skrajne [rys 12]
Metody obl. Stropów płaskich: - rozwiązanie analityczne równania różniczkowego, - metody
numeryczne MES, MRS – dla dowolnego układu podpór i warunków brzegowych. – metody
uproszczone (zagadnienia przestrzenna sprowadzone do zagadnień płaskich): - metoda paska, -
metoda ram wydzielonych, metoda wydzielonego rygla
Typy głowic słupów w stropach grzybkowych [rys 12]
STROPY KASETONOWE Zastosowanie belek krzyżujących się pod płytą, a nie podpartych słupami,
daje tzw. strop kasetonowy. Pod względem statycznym stropy tego rodzaju można rozpatrywać
różnie. Najprostszy sposób obliczania polega na tym, że wyznacza się wymiary przekroju dla jednego
kierunku belek, a belki równoległe do boku dłuższego daje się tylko ze względów wizualnych i zbroi się
je na Asmin. Korzystniejszy ustrój jest dopiero wtedy, gdy oba układy belek uważa się za
współpracujące. W tym przypadku można się posłużyć przy rozwiązywaniu ustroju: - metodą opartą
na teorii siatek sprężystych, - metodą polegającą na obliczaniu belek jako rusztu.
Schemat do wyznaczenia obciążeń dla belek stropu kasetonowego [rys 13]
Ponieważ obc. Całkowite na 1m^2 wynosi q=q1+q2 więc q1=q*(l2^4)/(l2^4+l1^4) oraz q2=q*(l1^4)/
(l1^4+l2^4) a obc. belek na 1m przy odstępach osiowych a i b wynosi: qa=q1*a, qb=q1*b. Największe
momenty dla belek obu kierunków rozpiętości w przypadku swobodnego podparcia wynoszą: - w
kierunku l1: M1m=(qa*l1^2)/(8), - w kierunku l2: M2m=(qb*l2^2)/(8). Płytę stropu kasetonowego
oblicza się jedną z metod obliczania płyt krzyżowo zbrojonych.
MIMOŚRODY W UKŁADACH PRZESUWNYCH I NIEPRZESUWNYCH
Mimośród niezamierzony ea wyznacza się jako wartość maksymalną spośród następujących: - w
ustrojach ścianowych i szkieletowych o węzłach nieprzesuwnych ea=lcol/600 lub w ustrojach
szkieletowych o węzłach przesuwnych ea=lcol/600*(1=l/n), -ea=h/30, - w konstrukcjach
monolitycznych, ścianach i powłokach ea=10mm lub w konstrukcjach prefabrykowanych z wyjątkiem
ścian i powłok ea=20mm. Lcol – odl. Miedzy punktami podparcia elementu, n – liczba kondygnacji,
licząc od góry, h - wysokość przekroju w obl. płaszczyźnie
Mimośród konstrukcyjny ee równy jest ilorazowi momentu zginającego Msd i siły podłużnej Nsd od
obc obliczeniowych. Mimośród ten należy określić, uwzględniając możliwość przesuwu węzłów w
rozpatrywanej konstrukcji, a także kształt wykresu momentów zginających na długości elementu.
W elementach znajdujących się w konstrukcjach o węzłach nieprzesuwnych: - przy prostoliniowym
wykresie momentów [rys 19] ee=|(0,6M1sd+0,4M2sd)/(Nsd)|≥|(0,4M1sd)/Nsd|, - przy krzywoliniowym
wykresie momentów [rys 19] ee=|M3sd/Nsd|, - w elementach pracujących w układach o węzłach
przesuwnych ee=|Msd/Nsd|. M1sd, m2sd – momenty zginające na końcach elementu |M1sd|≥| M2sd|,
M3sd – ekstremalna wartość momentu zgodnie z rys, Msd – ekstremalna wartość momentu na
długości elementu, Nsd – odpowiadająca Msd siłą podłużna
DŁUGOŚĆ OBLICZENIOWA Dł. oblicz. słupów znajdujących się w układach ramowych można
wyznaczyć na podstawie wzoru l0=ß*lcol. Współ. ß zależy od stosunku sztywności słupów i rygli
zbiegających się w węzłach rozważanego słupa (kA, kB) Do określenia sztywności rygli i słupów
wykorzystuje się średni moduł sprężystości betonu Ecm oraz moment bezwładności przekrojów
elementów bez uwzględnienia zbrojenia Jc.
[rys 20] Sposób podparcia końców słupa a.) †: - przesuwnych 2+1/3k, = nieprzesuwnych 0,7+1/
(3*(k+1)) b.) ‡: - przesuwnych 1+1/(5kA+1)+ 1/(5kB+1)+ 1/(kA+kB), - nieprzesuw. 0,5+0,25/
(kA+1)+0,25/(kB+1).
KA lub Kb = (∑(Ecm*Jc)/(leff))/(∑(Ecm*Jcol)/(lcol)), kA- dla wezła górnego, kB -dolnego. W przypadku
zamocowania słupa w stropie k=∞
WSPORNIKI KRÓTKIE [rys 21] Wsporniki krótkie obc. Bezpośrednio siła skupioną na krawędzi górnej
lub pośrednio na wysokości, mogą mieć kształt prostokątny lub trapezowy. W trapezowych
wspornikach kąt nachylenia dolnej krawędzi do poziomu nie może być mniejsza niż połowa wysokości
przekroju przysłupowego którego wymiary powinny spełniać warunek: Fv,sd≤Fv,Rd=0,5*v*fcd*b*d
jeżeli 0,3<aF/h≤1 lub : Fv,sd≤Fv,Rd=0,4*v*fcd*b*d jeżeli 0,3<aF/h≤0,3. b- szerokość wspornika w
przekroju przysłupowym, h – całkowita wysokość wspornika w przekroju przysłupowym, d – wysokość
użyteczna w przekroju przysłupowym, af – odległość od osi siły obciążającej do lica słupa, Fv,sd –
oblicz. siła pionowa. Gdy aF/h>0,6 należy stosować strzemiona pionowe
ŚCIANY OPOROWE są to konstrukcje przeznaczone do powstrzymania parcia gruntu, materiałów sypkich lub cieczy.
Rodzaje: -masywne (betonowe na zaprawie cementowej np.: zapory wodne), -lekkie (żelbetowe) płytowe i kątowożebrowe.
Warunki ogólnej stateczności: Mu /Mw ≥1,5 przy obciążeniu charakt., Mu /Mw ≥1,2 przy obciążeniu obliczeniowym. Mu –
moment utrzymujący, Mw –moment wywracający (rys1). Ściany oporowe mogą być realizowane jako tymczasowe oraz słabe.
Tymczasowe realizuje się na obiektach posiadających podpiwniczenie w przypadku kiedy występuje brak miejsca (rys2).
Wykonuje się je z elementów stalowych tzw. Profili Larsena. Z profili tych uzyskuje się tzw szczelne ścianki zbijane z uwagi na
znaczny kont ich wyciągania. Ściany te wykorzystywane są jako deskowanie ścian piwnic. Mogą one pracować jako elementy
wspornikowe, względnie jako elementy belkowe w przypadku kiedy górna część tych ścianek jest kotwiona w gruncie.
Kotwienie ścianek odbywa się najczęściej przy zastosowaniu mikropali. Ściany oporowe stałe można realizować jako
betonowe elementy masywne (rys3). Pn =γ0 h tg2 (45 –Ø), Pn’ =P tg2 (45 –Ø/2). Przesunięcie oblicza się ze wzoru: Sw =(f· G)/
(E· p) gdzie: E, p –siły, G –suma rzutów sił, E =1/2 ·h2 ·γ0 ·h ·tg2 (45 - Ø/2), P =p ·h ·tg2 (45 - Ø/2), M =1/3h ·E +1/2h ·P. Ściany
masywne: 1)zwykłe –wykonane przeważnie z betonu mogą mieć różne kształty (rys4), prostokątne, równoległoboczne,
trapezowe, trójkątne. 2)z płytami odciążającymi. Płyty wspornikowe –przekazują na ściany obciążenia z płyty obciążającej (siła
i moment zginający) które można przyjąć za działające w osi przekroju ściany na poziomie płyty wspornikowej (rys5).
Ściany kątowo –płytowe(rys6). 1)zwykłe –których statecznym zabezpieczeniem jest płyta fundamentowa: a)z płyta
fundamentową w kierunku wyższego poziomu, b)niższego poziomu. Stateczność ściany na przesunięcie można zwiększyć
przez podkopanie płyty fundamentowej lub zastosowanie ostróg (rys7,8). 2)z elementami odciążającymi (do 10m): a)z płyta
zamocowaną wspornikowo w ścianie przekazując na nią obciążenia w postaci siły i momentu (rys9).
Ściany płytowo –żebrowe. Zwykłe –stateczość zapewniają dzięki naciskowi gruntu na płytę fundamentową (rys10).
PŁYTY DWUKIERUNKOWO ZBROJONE.
Płyty krzyżowo zbrojone. W płytach dwukierunkowo zbrojonych zbrojenie wyznaczane do środka płyty powinno być układane
w paśmie środkowym szerokości równej 3/5 szerokości płyty, w pasmach skrajnych 1/5 szerokości płyty. Zbrojenie to może
być zmniejszone do połowy. Zasada ta dotyczy również zbrojenia górnego w płytach krzyżowo- zbrojonych przy podporach
utwierdzonych (rys11). W narożach swobodnie podpartych umieszczać należy dwukierunkowe zbrojenie górne szerokości
równej 1/5 większej rozpiętości płyty. Przekrój tego zbrojenia odniesiony do jednostki szerokości przekroju płyty powinien
wynosić w każdym kierunku co najmniej połowę większego zbrojenia znajdującego się w środku rozpiętości płyty. W narożach
swobodnie podpartych należy umieszczać zbrojenie dolne, biegunowe, prostopadłe do dwusiecznej i rozmieszczone na
długości równej 1/3 mniejszej rozpiętości płyty, którego przekrój ma 1m. Przekrój powinien być równy przekrojowi większego
zbrojenia w środku płyty.
Płyty jednopolowe. W przypadku częściowego utwierdzenia krawędzi płyty należy zastosować poza zbrojeniem przęsłowym
zbrojenie podporowe i wtedy: (rys12). Poza zbrojeniem przęsłowym w płycie jednopolowej należy zastosować w narożu tych
płyt ukośne zbrojenie. W płytach tych poza zbrojeniem dolnym należy zastosować zbrojenie górą w postaci siatki o przekroju
(rys13). Typy płyt krzyżowo zbrojonych (z uwzględnieniem lini rozdziału obciążenia (rys14)).
PŁYTY JEDNOKIERUNKOWO ZBROJONE. Połączenie płyty z podciągiem (rys15), połączenie żebra z podciągiem (rys16).
Najmniejsze grubości płyt: a)50 (30)mm –płyty dachowe, b)60 (40)mm –płyty stropowe, c)120 (100)mm –płyty pod
przejazdami.
Sztywność l0 /h0 =50;40, 50 –utwierdzona dwukierunkowo zbrojona, 40 –wolnopodparta jednokierunkowo zbrojona.
Zbrojenie płyt: -zbrojenie główne d ≥4,5mm, -nie mniej niż 1/3 prętów dolnych i nie mniej niż 3 na 1m należy doprowadzić do
podpory bez odgięć, -odstęp prętów w miejscach najmniejszego zagęszczenia nie mniejszy niż 50-40mm, -optymalny stopień
zbrojenia 0,7-1,2%, -pręty rozdzielcze- rozstaw < niż 300mm i odpowiednio do nośności zbrojenia głównego nie mniejszy niż
1/10 obciążenia rozłożonego oraz ¼ obciążenia rozłożonego i sił skupionych.
UKŁADY SŁUPOWO –BELKOWE- Układy złożone ze słupów sztywno zamocowanych w fundamentach (zapewnia to
geometryczną niezmienność układu) oraz rygli z reguły połączonych ze słupami przegubowo nieprzesuwnie. Układy słupowo –
ryglowe z prefabrykowanymi słupami i ryglami są najczęściej stosowane jako konstrukcje jednokondygnacyjnych hal
przemysłowych. W halach tych stosuje się przekroje z prefabrykowanych płyt panwiowych, ryglami są zazwyczaj struno lub
kablobetony, prefabrykowane belki żelbetowe. Rygle łączy się ze słupami za pomocą poziomej blachy zakotwionej w górnej
części słupa, połączonej spawem z kątownikami połączonymi z ryglem. Stosuje się dwa rodzaje słupów: -jednogałęziowe,
-dwugałęziowe. Słupy są osiowo ściskane i nie przenoszą momentów zginających. Miejsce połączenia rygla (uzależnione od
kąta α) α >15˚ (rys17). Jeżeli rygiel nie będzie wysoki a długość zakotwienia za mała to(rys18) α <15˚. Naroże
(rys19,20).OBLICZANIE HAL TRÓJNAWOWYCH (rys21). Rozpatrujemy siły poziome działające na wszystkie słupy,
porównujemy przemieszczenia punktów. Uzyskujemy równania z trzema niewiadomymi. Po rozwiązaniu układu równań
otrzymujemy wzory na xA ,xB ,xC : xA =H ·(IA /hA) /(ΣIi /hi3), xB ,xC =to samo co xA ze zmiana indeksu. Gdy wszystkie słupy mają
taką samą sztywność I/h wówczas siła pozioma H przyłożona u góry skrajnego słupa rozkłada się jednokierunkowo na
wszystkie słupy, a więc na każdy słup działa Hi =A2/m, m- liczba słupów. Następnie obliczamy odpowiednie przesunięcia
wierzchołka słupa (rys22) Δ =ΔA +ΔB +ΔC, ΔA =(wh3)/(8EJA) –(x1h3)/(3EJA), ΔB =(x1h3)/(3EJB) -(x2h3)/(3EJB), ΔC =(x2h3)/
(3EJC)KONSTRUKCJE ZESPOLONE. Rozróżniamy dwa stany: -montażowy qmont =ciężar konstr +obc normowe lub
indywidualnie przewidziane, -eksploatacyjny qexp =obc od prefabryk. +obc od ludzi montujących. (rys23). Konstrukcję można
uznać za zespoloną jeżeli: a)zachowana jest nośność na rozstawie połączenia prefabrykatu z betonem uzupełniającym,
b)zachowana jest ciągłość w przekazaniu sił normalnych przez elementy współpracujące oraz między nimi, c)klasa betonu jest
nie niższa niż B20, d)grubość warstwy betonowej uzupełniona jest nie mniej niż 40mm warstwą (rys24), e)w płaszczyźnie
zespolenia stosuje się zbrojenia łączące poszczególne części, f)konstrukcja jest zabezpieczona przed rozwarstwieniem w
płaszczyźnie zespolenia. Zarówno dla etapu montażu jak i eksploatacji należy określić przekrój zbrojenia (rys25). Przekrój ten
określić można z zależności: Mmin =0,5 Rbz/Ra, Rbz –wytrzymałość betonu, Ra –wytrzymałośc stali na zginanie. Wielkość
zbrojenia od w płaszczyźnie zespolenia określa się z zależności: Fa =ur b +ur 2a, α-α →Fa = ur b, β-β →Fa = ur a, ur =Rbz/Ra·
[0,5 +0,25 ·(Σr /Rbz)2 ]≥ ur min .Zbrojenie zespalające stosuje się w postaci strzemion względnie prętów odgiętych (mogą być
prostopadłe do osi podłużnej elementu)(rys26). ŁAWY FUNDAMENTOWE. Projektuje się gdy: -spód fundamentu znajduje się
poniżej zwierciadła wody gruntowej, -szerokość fundamentu ceglanego musiałaby być zbyt duża, -gdy wysokość fundamentu
nie może być zbyt duża , -gdy konieczne jest stworzenie sztywnego układu fundamentowego odpornego na nierównomierne
osiadanie budowli. Kiedy wysokość ławy przekracza 40 do 50 cm stosujemy fundament trapezowy lub schodkowy. Typowe
przekroje poprzeczne ław betonowych (rys55). Zbrojenie ław. Pręty zbrojeniowe w ławach stosuje się Φ10 do Φ20
umieszczone w obrysie muru. Strzemiona tylko montażowe Φ6 co 50cm (rys56). Pod każdym fundamentem stosowana jest
warstwa wyrównawcza. Prefabrykowane bloki ław fundamentowych montowane jako ciągłe lub odcinkowe (rys57).
Fundamenty płytowo – żebrowe (rys58). Ławy fundamentowe wieloprzęsłowe (rys59).
STOPY FUNDAMENTOWE są częścia budowli przekazującą obciążenie i odkształcenie konstrukcji budowli na podłoże
budowli i równocześnie przekazują odkształcenia podłoża na konstrukcję. Rodzaje stóp (rys60). Stopy mogą być:
-prefabrykowane i monolityczne, -sztywno lub przegubowo połączone ze słupem. Siły występujące w stopie (rys61). Stopy
projektuje się na : -ściskanie (przeguby), -ściskanie ze zginaniem (sztywne). Stopę kształtujemy tak, aby nie wystąpiły pod nią
naprężenia rozciągające (siła osiowa w rdzeniu przekroju) (rys62). Zbrojenie stóp wymiaryjemy na zginanie wsporników w
stopie. Sprawdzamy stopę na przebicie. Przegub –na docisk ścinanie boczne.
STROPY GRZYBKOWE. Można wykonywać jako monolityczne lub prefabrykowane. Stropy prefabrykowane mogą być
wykonywane z płyt, przykrywają całą powierzchnię między słupami lub z częściowych płyt w których będą wyróżnione
elementy głowicowe i przęsłowe (rys51). Elementy prefabrykowane można obliczać również jako elementy płytowe
jednopolowe płyty wewnętrzne, czyli płyta 2 obliczona jest z częściowym uwzględnieniem zamocowania na moment M =ql2/27,
natomiast płyty międzygłowicowe traktuje się jako belki utwierdzone obliczając momenty z zależności ql2/24, ql2/12. przy
założeniu równomiernego wykorzystania zbrojenia w przęśle oraz nad podporą. M przęsłowe =M podporowe =ql2/16.
Zbrojenie stropów grzybkowych. Zbrojenie płyty wykonuje się oddzielnie dla pasma głowicowego i międzygłowicowego
przyjmując stałe zbrojenie w tych pasmach pomimo krzywoliniowego wykresu momentów. Zbrojenie za pomocą oddzielnych
prętów (międzygłowicowe) (rys52). W pasmach międzygłowicowych z każdego przęsła połączenie prętów dolnych odgina się
na podpory a w pasmach głowicowych wyciągana jest większa ilość zbrojenia nad podporami w związku z powyższym przy
odgięciu połowy prętów nad podporami należy dołożyć pręty tzw pływające lub zastosować l/3 odgięć prętów. Można również
stosować wkładki na momenty przęsłowe i podporowe, stosując ten typ zbrojenia, zbrojenie należy rozmieścić w następujący
sposób (rys53). Doprowadzając pręty do głowicy należy przedłużyć poza krawędź grzybka na co najmniej 20cm.
Przedstawiony schemat zbrojenia obowiązuje w jednym i drugim kierunku i nadaje się do zbrojenia siatkami typu Q. Stosując
zbrojenie siatkami najczęściej będziemy stosować siatki podwójne o wymiarach 0,7l1 x0,7l2 oraz 0,6l1 x0,6l2 dla zbrojenia
przęsłowego w pasmach głowicowych. Schemat zbrojenia pasma głowicowego (rys54).SCHODY POLICZKOWE. Schody są
konstrukcją budowlana służącą do komunikacji pieszej w kierunku pionowym w budynku lub poza nim. Jednym z rodzaji
schodów są schody oparte na belce policzkowej (rys63). Schody z jedną belką policzkową (rys64). Schody z dwiema belkami
policzkowymi (rys65). Z belką policzkową spełniającą funkcję poręczy (rys66). W schodach policzkowych głównym elementem
nośnym są belki policzkowe które opieramy na murach lub stropach, natomiast płyta biegowa opiera się na policzkach (rys 67).
Schody wspornikowe i policzkowe mogą być wykonane jako monolityczne względnie prefabrykowane. Przy schodach
prefabrykowanych najczęściej prefabrykuje się część spocznikową w postaci płyt. Na płytach spocznikowych opiera się część
biegową schodów.
SCHODY WSPORNIKOWE są one mocowane zarówno w ścianach z betonu jaki z cegły (ukośna lawa zbrojona podłużnie
4Φ6 –10mm). Zasady pracy: W przypadku schodów monolitycznych bieg schodowy pracuje jako jeden element. Jeżeli ugięcie
jest prostopadłe do płaszczyzny podniebienia zbrojenie umieszcza się w narożach poszczególnych schodów (rys68). Schody
prefabrykowane złożone z pojedynczych schodów zakłada się jako elementy pracujące niezależnie. Zbrojenie rozkłada się
wzdłuż górnej krawędzi stopnia (rys69,70). Schody dwuwspornikowe: -z jednym elementem nośnym (rys71), -bieg wykonany
jako element płytowy (rys72). Mu /Mw >1, g+p –obciążenia, Mw =(g+p)·(l/2), Mu =(G·a)/2. Jeżeli nie jesteśmy w stanie spełnić
powyższych warunków zmieniamy konstrukcję schodów albo dodajemy zbrojenia. Przy monolitycznych płytach zamiast prętów
można stosować siatkę typu e. SCHODY PŁYTOWE. Schody te wykonywane sa w konstrukcjach monolitycznych lub
prefabrykowanych w postaci płyty jednokierunkowo zbrojonej. Zbrojenie załamania płytowego biegu schodowego (rys73).
Schemat statyczny (rys74). Schody prefabrykowane płytowe. Najpierw montuje się płyty wspornikowe a na nich układa się
płyty biegowe(rys75). Przykład zbrojenia schodów płytowych wspartych na przeciwległych ścianach klatki schodowej (rys76).
POKRYCIA PŁYTOWE. –prefabrykaty dwużebrowe (rys77), -płyty ruszty (bardzo lekkie płyty. Na rusztach układamy płyty
pianobetonowe) (rys78), -płyty panwiowe (rys79), -płyty pianobetonowe (rys80).
RAMY. –przegubowo podparte, -sztywno podparte, -układ jedno, dwu i trój nawowy, -układ z łukiem, -rygiel załamany, -układ
ramowy (kryta trybuna), -układ przesuwny i nieprzesuwny. Rodzaje naroży: -ze skosem, -z wyokrągleniem. Te rozwiązania
redukują naprężenia ściskające (rys85). Zbrojenia naroży ram (rys86). Pętla –chroni przed odłupywaniem się betonu oraz
przenosi siły skupione. Pręt zaokrąglony należy umieścić w środku ciężkości naprężenia rozciągającego. Uciągla on zbrojenie
w słupie przechodzące w rygiel. Celem krótkich skosów jest zwiększenie monolityczności połączenia. Celem długich skosów
jest: -zwiększenie wysokości konstrukcyjnej rygla w przekroju przypodporowym w którym występują duże momenty ujemne,
-zmniejszenie naprężeń ścinających w przekroju.
ŻEBRA. –pełne o zmiennej wysokości, -w postaci trójkątnych układów prętowych, -w postaci układów pilastrowych ze
stalowym ciągiem ukośnym (rys82). Zbrojenie: -pręty pochyłe o znacznej średnicy, -poziome pręty w postaci strzemion
zamkniętych stanowiące zabezpieczenie płyty pionowej przed oderwaniem się od żebra, -pionowe pręty pracujące na
przemieszczenie sił odrywających pionową płytę od żebra (rys83), -z płytami obciążającymi (rys84). BUDYNKI
SZKELETOWE. Mogą być realizowane w konstrukcji prefabrykowanej i monolitycznej stosowane w budownictwie
mieszkalnym, usługowym i przemysłowym. Sa to układy ram o przestrzennym układzie prętów. W uproszczonych metodach
obliczeniowych wyróżnia się układ poprzeczny oraz podłużny. Układy te spełniają warunki: -rozpiętość przęseł dla każdego
kierunku nie przekracza 6-7m, -lmax ≤1,25 lmin co umożliwia traktowanie rozpiętości jako jednakowych, -wysokości słupów nie
przekraczają 5m i najczęściej są jednakowe na całej kondygnacji. Jeżeli te warunki są spełnione to płaskie układy ramowe
obliczamy uproszczonymi metodami. W innych przypadkach układy te obliczamy dokładnie. Do zalet żelbetowych układów
żelbetowych w porównaniu z konstrukcjami stalowymi należą: -ognioodporność, -mniejsze zużycie stali, -prosta konstrukcja,
-łatwość wykonywania węzłów, -sztywność przestrzenna, -duża swoboda rozwiązań funkcjonalnych. Do wad zaliczamy długi
czas budowy. Rodzaje szkieletu: -wg rozstawu słupów szkielety można podzielić na trzy grupy: 1)szkielety o małym rozstawie
słupów w ścianach zewnętrznych od 1 do 1,5m. Przestrzeń miedzy tymi słupami zamykana jest oknami oraz pasmami ścian
nad i pod okiennymi. Wieniec który łączy zewnętrzne słupy z konstrukcja stropu. 2)szkielety o dużym rozstawie słupów od 3 do
7m. W konstrukcjach tych wyróżnia się poprzeczne układy ścian budynków. 3)szkielety o powiększonym rozstawie słupów
dolnej kondygnacji. Poszerzenie rozstawu słupów kondygnacji parteru spowodowane jest funkcjonałem. Na poszerzanej siatce
słupów z reguły wykonywane są sztywne rygle w postaci belek tarczowych (rys87). Ramy w zależności od usztywnienia
traktów mogą być realizowane jako dwu, trzy i wielo traktowe. Słupy narożne przenoszą mniejsze siły osiowe niż słupy
pośrednie. Obliczenia. 1)siły wewnętrzne od obciążeń stałych (dla rygla) projektuje się na obwiednie sił wewnętrznych.
Wielkości momentów oblicza się z uwzględnieniem sztywności (rys88). 2)wpływ obciążeń wiatrem –metodą uproszczona gdy
obciążenie to jest projektowane jako mało znaczące: a)siły pionowe –w poziomie każdej kondygnacji rozkłada się na
poszczególne słupy proporcjonalnie do ich sztywności, b)miejsca zerowe momentów znajdują się w 2/3 wysokości słupa
najniższej kondygnacji i ½ wysokości słupów pozostałych pięter, c)całkowite obciążenie poziome działające na kondygnacje to
suma sił poziomych zewnętrznych przyłożonych powyżej badanego przekroju (rys89). 3)wpływ temperatury. Wielkość
momentów od temperatury obliczamy: Mi =(6EsIsΔli )/hi2 (rys90). Stateczność układów szkieletowych. Długości
wyboczeniowe słupów w układach ramowych należy określać wg PN. należy określić, czy cały układ jest przesuwny czy
nieprzesuwny. W układach nieprzesuwnych długości wyboczeniowe słupa uzależnione są od sztywności słupa (rys91,92).
ŚCIANY TARCZE –BELKI ŚCIANY. Ściany budynków, ściany zbiorników prostokątnych wspartych na słupach o szerokości
2c o stosunkowo małej grubości h. Pracują one w innej płaszczyźnie jako tzw tarcze, czyli belki o dużej wysokości B i
stosunkowo małej grubości. Ściany z uwagi na: rozkład naprężeń, brak spełnienia zasady płaskich przekroi, nie można
projektować wg zasad belek zwykłych. W elementach tych występuje duży wpływ sił poprzecznych na zmiany stanu
zgięciowego w tym elemencie (rys93). Ściany tarcze należy obliczać jako tarcze, gdy wysokość elementu B =2b >0,5L (L –
rozpiętość). Praca tarczy charakteryzuje się następującymi zagadnieniami: -naprężenia σx ściskające w przęśle i rozciągające
nad podporami, osiągają swoje maximum w poziomie znacznie niższym od górnej krawędzi ścian. –wykres naprężeń σx
niezależny od poziomu przyłożenia obciążenia P, jest wykresem krzywoliniowym. –rozkład naprężeń σy uzależniony jest od
poziomu przyłożenia obciążeń. –naprężenia σz z uwagi na małą grubość tarczy w obliczeniach jest pomijany, minimalna
grubość tarczy z uwagi na użytkowanie oraz technologię wykonania wynosi około 18 do 20cm.-przykładowe wykresy naprężeń
σx dla tarczy o różnych proporcjach wymiarów przedstawiają się następująco (rys94). Zasady obliczania ścian tarczy: a)max
przemieszczenie f =H/200 (układ przesuwny) (rys95), b)określenie obciążeń dla ścian tarczy Wi =Wi· (Ei·Ii)/ΣEi·Ii (rys96),
c)ugięcie ściany tarczy f =ff +fg ,ff –ugięcie od odkształceń podłoża, fg –ugięcie wywołane wiatrem (rys97). Ściany tarczy –
przyjmuje się schemat: a)gdy B/L <1/4, b)gdy B/L >1/4 (1/2). Zbrojenie rozmieszcza się zgodnie z trajektoria naprężeń
głównych rozciąganych (siatki lub pręty ukośne), ze względu na naprężenia ściskające zbroi się siatkami dwustronnie. Funkcja
zbrojenia- przenoszenie naprężenia głównego i od skurczu betonu (rys98). Konstrukcja ścian (rozmieszczenie zbrojenia)
(rys99). Zbrojenie tarczy ciągłej obciążonej na dolnej krawędzi (rys100). Zbrojenie tarczy jednopolowej (rys101). Zbrojenie
tarczy ciągłej ortogonalnej (rys102). Zbrojenie uzupełniające strzemiona nienośne (rys103). Konstrukcja połączenia między
elementem przekazującym obciążenia a dolna krawędzią tarczy (rys104). RYGLE (zbrojenie), α <10˚ -rygiel prosty, α >10˚
-rygiel załamany (rys105). Pręty rozciągane znajdujące się od strony wklęsłej należy skrzyżować w punkcie załamania belki.
Powierzchnia przekroju strzemiona ΣFs ≥2Fa·(Ra/Ras)·sinα/2 (rys106). Każdy załamany pręt rozciągany musi być uchwycony
co najmniej przez jedno ramie strzemion, przy średnicy większej od 20mm pręty i strzemiona powinny być zespawane ze sobą.
STROPY KASETONOWE. Są to układy belek przecinających się pod katem prostym o rozstawie a i b równym. Żebra w górnej
części stęża żelbetowa monolityczna płyta stropowa wykonana wspólnie z żebrami (rys107). Zasady konstruowania, obliczania
stropów: 1)żebra w obu kierunkach powinny mieć wysokość 1/25 do 1/20 ly (krótsza rozpiętość), gdy osiowy rozstaw żeber: a i
b< 1m –strop gęsto żebrowy, a i b >1m –ruszt belkowy. 2)najkorzystniej jest gdy lx =ly .Strop należy projektować tak aby
zachowany był warunek 0,5< lx /ly <2, gdy lx /ly >2 –to w stropie pracują tylko żebra o mniejszej rozpiętości. 3)płytę
zamocowaną na obwodzie kasetonu przyjmuje się grubości >4cm. Zbrojenie Φ4,5 do 6 o rozpiętości >12cm. 4)przy
jednakowej wysokości żeber stropowych dolne zbrojenie krótszych belek umieszcza się niżej, nad nimi krzyżujące się
zbrojenie drugiego kierunku (większe momenty zginające są przenoszone przez siły o większych ramionach). 5)na podporach
żebra stropowe należy zwiększyć lub monolitycznie połączyć z podciągami. 6)żebra stropowe oblicza się na podstawie
założenia, że są one podparte swobodnie na podporach; konstrukcyjnie stosuje się pręty odgięte dla przyjęcia
przypodporowych momentów częściowego zamocowania (rys108).Wielkość momentów zginających dla stropów
kasetonowych oblicza się podobnie jak przy płytach krzyżowo –zbrojonych z tą różnicą, że obliczenia dla: -powierzchni qx(y)
przy obliczaniu momentów należy pomnożyć przez rozstaw żeber a(b), -sztywność obliczyć jak dla przekroju teowego. Stropy
kasetonowe mogą być wykorzystywane jako jawne lub ukryte (rys109).
ŚCIANY OPOROWE są to konstrukcje przeznaczone do powstrzymania parcia gruntu, materiałów sypkich lub cieczy. Rodzaje:
-masywne (betonowe na zaprawie cementowej np.: zapory wodne), -lekkie (żelbetowe) płytowe i kątowożebrowe. Warunki
ogólnej stateczności: Mu /Mw ≥1,5 przy obciążeniu charakt., Mu /Mw ≥1,2 przy obciążeniu obliczeniowym. Mu –moment
utrzymujący, Mw –moment wywracający (rys1). Ściany oporowe mogą być realizowane jako tymczasowe oraz słabe.
Tymczasowe realizuje się na obiektach posiadających podpiwniczenie w przypadku kiedy występuje brak miejsca (rys2).
Wykonuje się je z elementów stalowych tzw. Profili Larsena. Z profili tych uzyskuje się tzw szczelne ścianki zbijane z uwagi na
znaczny kont ich wyciągania. Ściany te wykorzystywane są jako deskowanie ścian piwnic. Mogą one pracować jako elementy
wspornikowe, względnie jako elementy belkowe w przypadku kiedy górna część tych ścianek jest kotwiona w gruncie. Kotwienie
ścianek odbywa się najczęściej przy zastosowaniu mikropali. Ściany oporowe stałe można realizować jako betonowe elementy
masywne (rys3). Pn =γ0 h tg2 (45 –Ø), Pn’ =P tg2 (45 –Ø/2). Przesunięcie oblicza się ze wzoru: Sw =(f· G)/(E· p) gdzie: E, p –
siły, G –suma rzutów sił, E =1/2 ·h2 ·γ0 ·h ·tg2 (45 - Ø/2), P =p ·h ·tg2 (45 - Ø/2), M =1/3h ·E +1/2h ·P.
Ściany masywne: 1)zwykłe –wykonane przeważnie z betonu mogą mieć różne kształty (rys4), prostokątne, równoległoboczne,
trapezowe, trójkątne. 2)z płytami odciążającymi. Płyty wspornikowe –przekazują na ściany obciążenia z płyty obciążającej (siła i
moment zginający) które można przyjąć za działające w osi przekroju ściany na poziomie płyty wspornikowej (rys5).
Ściany kątowo –płytowe(rys6). 1)zwykłe –których statecznym zabezpieczeniem jest płyta fundamentowa: a)z płyta
fundamentową w kierunku wyższego poziomu, b)niższego poziomu. Stateczność ściany na przesunięcie można zwiększyć
przez podkopanie płyty fundamentowej lub zastosowanie ostróg (rys7,8). 2)z elementami odciążającymi (do 10m): a)z płyta
zamocowaną wspornikowo w ścianie przekazując na nią obciążenia w postaci siły i momentu (rys9).
Ściany płytowo –żebrowe. Zwykłe –stateczość zapewniają dzięki naciskowi gruntu na płytę fundamentową (rys10).
PŁYTY DWUKIERUNKOWO ZBROJONE.
Płyty krzyżowo zbrojone. W płytach dwukierunkowo zbrojonych zbrojenie wyznaczane do środka płyty powinno być układane
w paśmie środkowym szerokości równej 3/5 szerokości płyty, w pasmach skrajnych 1/5 szerokości płyty. Zbrojenie to może być
zmniejszone do połowy. Zasada ta dotyczy również zbrojenia górnego w płytach krzyżowo- zbrojonych przy podporach
utwierdzonych (rys11). W narożach swobodnie podpartych umieszczać należy dwukierunkowe zbrojenie górne szerokości
równej 1/5 większej rozpiętości płyty. Przekrój tego zbrojenia odniesiony do jednostki szerokości przekroju płyty powinien
wynosić w każdym kierunku co najmniej połowę większego zbrojenia znajdującego się w środku rozpiętości płyty. W narożach
swobodnie podpartych należy umieszczać zbrojenie dolne, biegunowe, prostopadłe do dwusiecznej i rozmieszczone na
długości równej 1/3 mniejszej rozpiętości płyty, którego przekrój ma 1m. Przekrój powinien być równy przekrojowi większego
zbrojenia w środku płyty.
Płyty jednopolowe. W przypadku częściowego utwierdzenia krawędzi płyty należy zastosować poza zbrojeniem przęsłowym
zbrojenie podporowe i wtedy: (rys12). Poza zbrojeniem przęsłowym w płycie jednopolowej należy zastosować w narożu tych
płyt ukośne zbrojenie. W płytach tych poza zbrojeniem dolnym należy zastosować zbrojenie górą w postaci siatki o przekroju
(rys13). Typy płyt krzyżowo zbrojonych (z uwzględnieniem lini rozdziału obciążenia (rys14)).
PŁYTY JEDNOKIERUNKOWO ZBROJONE. Połączenie płyty z podciągiem (rys15), połączenie żebra z podciągiem (rys16).
Najmniejsze grubości płyt: a)50 (30)mm –płyty dachowe, b)60 (40)mm –płyty stropowe, c)120 (100)mm –płyty pod
przejazdami.
Sztywność l0 /h0 =50;40, 50 –utwierdzona dwukierunkowo zbrojona, 40 –wolnopodparta jednokierunkowo zbrojona.
Zbrojenie płyt: -zbrojenie główne d ≥4,5mm, -nie mniej niż 1/3 prętów dolnych i nie mniej niż 3 na 1m należy doprowadzić do
podpory bez odgięć, -odstęp prętów w miejscach najmniejszego zagęszczenia nie mniejszy niż 50-40mm, -optymalny stopień
zbrojenia 0,7-1,2%, -pręty rozdzielcze- rozstaw < niż 300mm i odpowiednio do nośności zbrojenia głównego nie mniejszy niż
1/10 obciążenia rozłożonego oraz ¼ obciążenia rozłożonego i sił skupionych.
UKŁADY SŁUPOWO –BELKOWE- Układy złożone ze słupów sztywno zamocowanych w fundamentach (zapewnia to
geometryczną niezmienność układu) oraz rygli z reguły połączonych ze słupami przegubowo nieprzesuwnie. Układy słupowo –
ryglowe z prefabrykowanymi słupami i ryglami są najczęściej stosowane jako konstrukcje jednokondygnacyjnych hal
przemysłowych. W halach tych stosuje się przekroje z prefabrykowanych płyt panwiowych, ryglami są zazwyczaj struno lub
kablobetony, prefabrykowane belki żelbetowe. Rygle łączy się ze słupami za pomocą poziomej blachy zakotwionej w górnej
części słupa, połączonej spawem z kątownikami połączonymi z ryglem. Stosuje się dwa rodzaje słupów: -jednogałęziowe,
-dwugałęziowe. Słupy są osiowo ściskane i nie przenoszą momentów zginających.
Miejsce połączenia rygla (uzależnione od kąta α) α >15˚ (rys17). Jeżeli rygiel nie będzie wysoki a długość zakotwienia za mała
to(rys18) α <15˚.
Naroże (rys19,20).
OBLICZANIE HAL TRÓJNAWOWYCH (rys21). Rozpatrujemy siły poziome działające na wszystkie słupy, porównujemy
przemieszczenia punktów. Uzyskujemy równania z trzema niewiadomymi. Po rozwiązaniu układu równań otrzymujemy wzory
na xA ,xB ,xC : xA =H ·(IA /hA) /(ΣIi /hi3), xB ,xC =to samo co xA ze zmiana indeksu. Gdy wszystkie słupy mają taką samą sztywność
I/h wówczas siła pozioma H przyłożona u góry skrajnego słupa rozkłada się jednokierunkowo na wszystkie słupy, a więc na
każdy słup działa Hi =A2/m, m- liczba słupów. Następnie obliczamy odpowiednie przesunięcia wierzchołka słupa (rys22) Δ =ΔA
+ΔB +ΔC, ΔA =(wh3)/(8EJA) –(x1h3)/(3EJA), ΔB =(x1h3)/(3EJB) -(x2h3)/(3EJB), ΔC =(x2h3)/(3EJC)
KONSTRUKCJE ZESPOLONE. Rozróżniamy dwa stany:
-montażowy qmont =ciężar konstr +obc normowe lub indywidualnie przewidziane,
-eksploatacyjny qexp =obc od prefabryk. +obc od ludzi montujących. (rys23). Konstrukcję można uznać za zespoloną jeżeli:
a)zachowana jest nośność na rozstawie połączenia prefabrykatu z betonem uzupełniającym,
b)zachowana jest ciągłość w przekazaniu sił normalnych przez elementy współpracujące oraz między nimi,
c)klasa betonu jest nie niższa niż B20,
d)grubość warstwy betonowej uzupełniona jest nie mniej niż 40mm warstwą (rys24),
e)w płaszczyźnie zespolenia stosuje się zbrojenia łączące poszczególne części,
f)konstrukcja jest zabezpieczona przed rozwarstwieniem w płaszczyźnie zespolenia. Zarówno dla etapu montażu jak i
eksploatacji należy określić przekrój zbrojenia (rys25). Przekrój ten określić można z zależności: Mmin =0,5 Rbz/Ra, Rbz –
wytrzymałość betonu, Ra –wytrzymałośc stali na zginanie. Wielkość zbrojenia od w płaszczyźnie zespolenia określa się z
zależności: Fa =ur b +ur 2a, α-α →Fa = ur b, β-β →Fa = ur a, ur =Rbz/Ra· [0,5 +0,25 ·(Σr /Rbz)2 ]≥ ur min .Zbrojenie zespalające
stosuje się w postaci strzemion względnie prętów odgiętych (mogą być prostopadłe do osi podłużnej elementu)(rys26).
ŁAWY FUNDAMENTOWE. Projektuje się gdy: -spód fundamentu znajduje się poniżej zwierciadła wody gruntowej, -szerokość
fundamentu ceglanego musiałaby być zbyt duża, -gdy wysokość fundamentu nie może być zbyt duża , -gdy konieczne jest
stworzenie sztywnego układu fundamentowego odpornego na nierównomierne osiadanie budowli. Kiedy wysokość ławy
przekracza 40 do 50 cm stosujemy fundament trapezowy lub schodkowy. Typowe przekroje poprzeczne ław betonowych
(rys55). Zbrojenie ław. Pręty zbrojeniowe w ławach stosuje się Φ10 do Φ20 umieszczone w obrysie muru. Strzemiona tylko
montażowe Φ6 co 50cm (rys56). Pod każdym fundamentem stosowana jest warstwa wyrównawcza. Prefabrykowane bloki ław
fundamentowych montowane jako ciągłe lub odcinkowe (rys57).
Fundamenty płytowo – żebrowe (rys58). Ławy fundamentowe wieloprzęsłowe (rys59).
STOPY FUNDAMENTOWE są częścia budowli przekazującą obciążenie i odkształcenie konstrukcji budowli na podłoże budowli
i równocześnie przekazują odkształcenia podłoża na konstrukcję. Rodzaje stóp (rys60). Stopy mogą być: -prefabrykowane i
monolityczne, -sztywno lub przegubowo połączone ze słupem. Siły występujące w stopie (rys61). Stopy projektuje się na :
-ściskanie (przeguby), -ściskanie ze zginaniem (sztywne). Stopę kształtujemy tak, aby nie wystąpiły pod nią naprężenia
rozciągające (siła osiowa w rdzeniu przekroju) (rys62). Zbrojenie stóp wymiaryjemy na zginanie wsporników w stopie.
Sprawdzamy stopę na przebicie. Przegub –na docisk ścinanie boczne.
RAMY. –przegubowo podparte, -sztywno podparte, -układ jedno, dwu i trój nawowy, -układ z łukiem, -rygiel załamany, -układ
ramowy (kryta trybuna), -układ przesuwny i nieprzesuwny. Rodzaje naroży: -ze skosem, -z wyokrągleniem. Te rozwiązania
redukują naprężenia ściskające (rys85). Zbrojenia naroży ram (rys86). Pętla –chroni przed odłupywaniem się betonu oraz
przenosi siły skupione. Pręt zaokrąglony należy umieścić w środku ciężkości naprężenia rozciągającego. Uciągla on zbrojenie w
słupie przechodzące w rygiel. Celem krótkich skosów jest zwiększenie monolityczności połączenia. Celem długich skosów jest:
-zwiększenie wysokości konstrukcyjnej rygla w przekroju przypodporowym w którym występują duże momenty ujemne,
-zmniejszenie naprężeń ścinających w przekroju.
ŻEBRA. –pełne o zmiennej wysokości, -w postaci trójkątnych układów prętowych, -w postaci układów pilastrowych ze stalowym
ciągiem ukośnym (rys82). Zbrojenie: -pręty pochyłe o znacznej średnicy, -poziome pręty w postaci strzemion zamkniętych
stanowiące zabezpieczenie płyty pionowej przed oderwaniem się od żebra, -pionowe pręty pracujące na przemieszczenie sił
odrywających pionową płytę od żebra (rys83), -z płytami obciążającymi (rys84).
BUDYNKI SZKELETOWE. Mogą być realizowane w konstrukcji prefabrykowanej i monolitycznej stosowane w budownictwie
mieszkalnym, usługowym i przemysłowym. Sa to układy ram o przestrzennym układzie prętów. W uproszczonych metodach
obliczeniowych wyróżnia się układ poprzeczny oraz podłużny. Układy te spełniają warunki: -rozpiętość przęseł dla każdego
kierunku nie przekracza 6-7m, -lmax ≤1,25 lmin co umożliwia traktowanie rozpiętości jako jednakowych, -wysokości słupów nie
przekraczają 5m i najczęściej są jednakowe na całej kondygnacji. Jeżeli te warunki są spełnione to płaskie układy ramowe
obliczamy uproszczonymi metodami. W innych przypadkach układy te obliczamy dokładnie. Do zalet żelbetowych układów
żelbetowych w porównaniu z konstrukcjami stalowymi należą: -ognioodporność, -mniejsze zużycie stali, -prosta konstrukcja,
-łatwość wykonywania węzłów, -sztywność przestrzenna, -duża swoboda rozwiązań funkcjonalnych. Do wad zaliczamy długi
czas budowy.
Rodzaje szkieletu: -wg rozstawu słupów szkielety można podzielić na trzy grupy: 1)szkielety o małym rozstawie słupów w
ścianach zewnętrznych od 1 do 1,5m. Przestrzeń miedzy tymi słupami zamykana jest oknami oraz pasmami ścian nad i pod
okiennymi. Wieniec który łączy zewnętrzne słupy z konstrukcja stropu. 2)szkielety o dużym rozstawie słupów od 3 do 7m. W
konstrukcjach tych wyróżnia się poprzeczne układy ścian budynków. 3)szkielety o powiększonym rozstawie słupów dolnej
kondygnacji. Poszerzenie rozstawu słupów kondygnacji parteru spowodowane jest funkcjonałem. Na poszerzanej siatce słupów
z reguły wykonywane są sztywne rygle w postaci belek tarczowych (rys87). Ramy w zależności od usztywnienia traktów mogą
być realizowane jako dwu, trzy i wielo traktowe. Słupy narożne przenoszą mniejsze siły osiowe niż słupy pośrednie.
Obliczenia.
1)siły wewnętrzne od obciążeń stałych (dla rygla) projektuje się na obwiednie sił wewnętrznych. Wielkości momentów oblicza
się z uwzględnieniem sztywności (rys88).
2)wpływ obciążeń wiatrem –metodą uproszczona gdy obciążenie to jest projektowane jako mało znaczące: a)siły pionowe –w
poziomie każdej kondygnacji rozkłada się na poszczególne słupy proporcjonalnie do ich sztywności, b)miejsca zerowe
momentów znajdują się w 2/3 wysokości słupa najniższej kondygnacji i ½ wysokości słupów pozostałych pięter, c)całkowite
obciążenie poziome działające na kondygnacje to suma sił poziomych zewnętrznych przyłożonych powyżej badanego przekroju
(rys89).
3)wpływ temperatury. Wielkość momentów od temperatury obliczamy: Mi =(6EsIsΔli )/hi2 (rys90).
Stateczność układów szkieletowych. Długości wyboczeniowe słupów w układach ramowych należy określać wg PN. należy
określić, czy cały układ jest przesuwny czy nieprzesuwny. W układach nieprzesuwnych długości wyboczeniowe słupa
uzależnione są od sztywności słupa (rys91,92).
ŚCIANY TARCZE –BELKI ŚCIANY. Ściany budynków, ściany zbiorników prostokątnych wspartych na słupach o szerokości 2c
o stosunkowo małej grubości h. Pracują one w innej płaszczyźnie jako tzw tarcze, czyli belki o dużej wysokości B i stosunkowo
małej grubości. Ściany z uwagi na: rozkład naprężeń, brak spełnienia zasady płaskich przekroi, nie można projektować wg
zasad belek zwykłych. W elementach tych występuje duży wpływ sił poprzecznych na zmiany stanu zgięciowego w tym
elemencie (rys93). Ściany tarcze należy obliczać jako tarcze, gdy wysokość elementu B =2b >0,5L (L –rozpiętość). Praca tarczy
charakteryzuje się następującymi zagadnieniami: -naprężenia σx ściskające w przęśle i rozciągające nad podporami, osiągają
swoje maximum w poziomie znacznie niższym od górnej krawędzi ścian. –wykres naprężeń σx niezależny od poziomu
przyłożenia obciążenia P, jest wykresem krzywoliniowym. –rozkład naprężeń σy uzależniony jest od poziomu przyłożenia
obciążeń. –naprężenia σz z uwagi na małą grubość tarczy w obliczeniach jest pomijany, minimalna grubość tarczy z uwagi na
użytkowanie oraz technologię wykonania wynosi około 18 do 20cm.-przykładowe wykresy naprężeń σx dla tarczy o różnych
proporcjach wymiarów przedstawiają się następująco (rys94).
Zasady obliczania ścian tarczy:
a)max przemieszczenie f =H/200 (układ przesuwny) (rys95),
b)określenie obciążeń dla ścian tarczy Wi =Wi· (Ei·Ii)/ΣEi·Ii (rys96),
c)ugięcie ściany tarczy f =ff +fg ,ff –ugięcie od odkształceń podłoża, fg –ugięcie wywołane wiatrem (rys97).
Ściany tarczy –przyjmuje się schemat:
a)gdy B/L <1/4, b)gdy B/L >1/4 (1/2). Zbrojenie rozmieszcza się zgodnie z trajektoria naprężeń głównych rozciąganych (siatki
lub pręty ukośne), ze względu na naprężenia ściskające zbroi się siatkami dwustronnie. Funkcja zbrojenia- przenoszenie
naprężenia głównego i od skurczu betonu (rys98). Konstrukcja ścian (rozmieszczenie zbrojenia) (rys99). Zbrojenie tarczy ciągłej
obciążonej na dolnej krawędzi (rys100). Zbrojenie tarczy jednopolowej (rys101). Zbrojenie tarczy ciągłej ortogonalnej (rys102).
Zbrojenie uzupełniające strzemiona nienośne (rys103). Konstrukcja połączenia między elementem przekazującym obciążenia a
dolna krawędzią tarczy (rys104).
RYGLE (zbrojenie), α <10˚ -rygiel prosty, α >10˚ -rygiel załamany (rys105). Pręty rozciągane znajdujące się od strony wklęsłej
należy skrzyżować w punkcie załamania belki. Powierzchnia przekroju strzemiona ΣFs ≥2Fa·(Ra/Ras)·sinα/2 (rys106). Każdy
załamany pręt rozciągany musi być uchwycony co najmniej przez jedno ramie strzemion, przy średnicy większej od 20mm pręty
i strzemiona powinny być zespawane ze sobą.
STROPY KASETONOWE. Są to układy belek przecinających się pod katem prostym o rozstawie a i b równym. Żebra w górnej
części stęża żelbetowa monolityczna płyta stropowa wykonana wspólnie z żebrami (rys107). Zasady konstruowania, obliczania
stropów: 1)żebra w obu kierunkach powinny mieć wysokość 1/25 do 1/20 ly (krótsza rozpiętość), gdy osiowy rozstaw żeber: a i
b< 1m –strop gęsto żebrowy, a i b >1m –ruszt belkowy. 2)najkorzystniej jest gdy lx =ly .Strop należy projektować tak aby
zachowany był warunek 0,5< lx /ly <2, gdy lx /ly >2 –to w stropie pracują tylko żebra o mniejszej rozpiętości. 3)płytę zamocowaną
na obwodzie kasetonu przyjmuje się grubości >4cm. Zbrojenie Φ4,5 do 6 o rozpiętości >12cm. 4)przy jednakowej wysokości
żeber stropowych dolne zbrojenie krótszych belek umieszcza się niżej, nad nimi krzyżujące się zbrojenie drugiego kierunku
(większe momenty zginające są przenoszone przez siły o większych ramionach). 5)na podporach żebra stropowe należy
zwiększyć lub monolitycznie połączyć z podciągami. 6)żebra stropowe oblicza się na podstawie założenia, że są one podparte
swobodnie na podporach; konstrukcyjnie stosuje się pręty odgięte dla przyjęcia przypodporowych momentów częściowego
zamocowania (rys108).Wielkość momentów zginających dla stropów kasetonowych oblicza się podobnie jak przy płytach
krzyżowo –zbrojonych z tą różnicą, że obliczenia dla: -powierzchni qx(y) przy obliczaniu momentów należy pomnożyć przez
rozstaw żeber a(b), -sztywność obliczyć jak dla przekroju teowego. Stropy kasetonowe mogą być wykorzystywane jako jawne
lub ukryte (rys109).