ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÁÍÁÐÔÕÎÇÓ

Ñáäüíéï

ÁÈÇÍÁ 2005
 ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ

ÓõíÞèåéò ÅñùôÞóåéò ...................................................................................................................................................... 3

Ìýèïé êáé ðñáãìáôéêüôçôá.......................................................................................................................................... 12
Óôïé÷åßá Åðéêïéíùíßáò................................................................................................................................................. 15

2

ÓÕÍÇÈÅÉÓ ÅÑÙÔÇÓÅÉÓ
Ôé åßíáé ôï ñáäüíéï;
Ôï ñáäüíéï åßíáé Ýíá öõóéêü ñáäéåíåñãü áÝñéï, ôï ïðïßï
åêëýåôáé áðü ôï ñÜäéï ðïõ õðÜñ÷åé óôï Ýäáöïò êáé ôá
ðåôñþìáôá ôçò ãçò. Åßíáé Ü÷ñùìï, Üïóìï, Üãåõóôï,
áíÞêåé óôçí ïìÜäá ôùí åõãåíþí áåñßùí êáé ùò åê
ôïýôïõ åßíáé ÷çìéêÜ áäñáíÝò. Óýìöùíá ìå ôá ôåëåõôáßá
äåäïìÝíá, üðùò áíáöÝñïíôáé áðü ôï UNSCEAR 2000
(United Nations Scientific Committee on the Effects
of Atomic Radiation) ôï 47% ôçò åôÞóéáò äüóçò ðïõ
ëáìâÜíåé ï ìÝóïò êÜôïéêïò ôïõ ðëáíÞôç ïöåßëåôáé óôï
ñáäüíéï êáé óôá åðßóçò ñáäéåíåñãÜ èõãáôñéêÜ ôïõ.
Rn
222
Áðü ðïý ðñïÝñ÷åôáé;
Ôï ñáäüíéï åßíáé áÝñéï ñáäéåíåñãü óôïé÷åßï ôï ïðïßï
ðñïÝñ÷åôáé áðü ôç äéÜóðáóç ôïõ ñáäßïõ. Ôï ñÜäéï
åßíáé ìÝëïò ôçò ñáäéåíåñãïý óåéñÜò ôïõ Ïõñáíßïõ
238 (U-238), ôï ïðïßï áðïôåëåß ìÝñïò ôçò öõóéêÞò
ñáäéåíÝñãåéáò, ìéáò êáé üëá ôá ðåôñþìáôá êáé ôá
åäÜöç ôçò ãçò, êáèþò êáé ôá ðñïåñ÷üìåíá áðü áõôÜ
ïéêïäïìéêÜ õëéêÜ, ðåñéÝ÷ïõí ïõñÜíéï êáé ñÜäéï
óå ìéêñÝò óõíÞèùò ðïóüôçôåò. Ôï ñáäüíéï åßíáé
áÝñéï êáé ìÜëéóôá áäñáíÝò, êáé åðïìÝíùò, áí ôïõ
äïèåß ç äõíáôüôçôá èá äéáöýãåé áðü ôï Ýäáöïò Þ ôá
ïéêïäïìéêÜ õëéêÜ êáé èá åéóÝëèåé óôïí áôìïóöáéñéêü
áÝñá. Ôï ñáäüíéï ðïõ åêëýåôáé áðü ôï Ýäáöïò Ý÷åé
ðïëëÝò ïäïýò åéóüäïõ óå Ýíá êôßñéï : ôéò ìéêñïñùãìÝò
óôá ôóéìåíôÝíéá äÜðåäá, ôá êåíÜ Þ ôéò ñùãìÝò óôïõò
ôïß÷ïõò, ôá êåíÜ óôá óçìåßá óýíäåóçò ôïß÷ïõ äáðÝäïõ,
ôá äéÜêåíá óôá îýëéíá ðáôþìáôá, ôá êåíÜ óôá óçìåßá
åéóüäïõ óùëÞíùí ýäñåõóçò êáé áðï÷Ýôåõóçò, ôá
äéÜêåíá óôéò ðüñôåò êáé ôá ðáñÜèõñá.
3

Ïé êõñéüôåñïé ðáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåÜæïõí ôç
äéáìüñöùóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ óôïí
åóùôåñéêü ÷þñï åíüò êôéñßïõ åßíáé: ï ñõèìüò åêñïÞò
ñáäïíßïõ áðü ôï Ýäáöïò, ôï åßäïò èåìåëßùóçò ôçò
ïéêïäïìÞò, ôï ýøïò ôçò êáôïéêßáò, ç åêñïÞ ôïõ
ñáäïíßïõ áðü ôá ïéêïäïìéêÜ õëéêÜ, ï åîáåñéóìüò
êáé ç äéáöïñÜ ðßåóçò áíÜìåóá óôï åóùôåñéêü ôïõ
êôéñßïõ êáé óôï åîùôåñéêü ðåñéâÜëëïí.
4
Ðïéá åßíáé ôá áðïôåëÝóìáôá
óôçí õãåßá;
Ôï ñáäüíéï êáé ôá èõãáôñéêÜ ôïõ éóüôïðá
åéóÝñ÷ïíôáé óôïí áíèñþðéíï ïñãáíéóìü ìå
ôçí åéóðíïÞ. Ïé åðéðôþóåéò óôï áíáðíåõóôéêü
óýóôçìá ïöåßëïíôáé ðåñéóóüôåñï óôá èõãáôñéêÜ
ôïõ ñáäïíßïõ ðáñÜ óôï ßäéï ôï ñáäüíéï.
ÅðåéäÞ ôï ñáäüíéï åßíáé ÷çìéêÜ áäñáíÝò êáé
ï ÷ñüíïò çìéæùÞò ôïõ åßíáé ó÷åôéêÜ ìåãÜëïò,
óõãêñéíüìåíïò ìå ôï ÷ñüíï ôçò áíáðíïÞò, ìüíï
Ýíá ðïëý ìéêñü ðïóïóôü áðü ôï åéóðíåüìåíï
ñáäüíéï ðñïëáâáßíåé íá äéáóðáóôåß ìÝóá
óôïõò ðíåýìïíåò.
Áíôßèåôá üìùò, ôá ôÝóóåñá èõãáôñéêÜ ôïõ
ñáäïíßïõ (Po-218, Pb-214, Bi-214 êáé Po-
214) äåí åßíáé áäñáíÞ áÝñéá êáé ëßãï ìåôÜ ôï
ó÷çìáôéóìü ôïõò ðñïóêïëëþíôáé óå áéùñïýìåíá
óùìáôßäéá (áåñïæüë), ôá ïðïßá ìå ôçí åéóðíïÞ,
åðéêÜèïíôáé óôï ðíåõìïíéêü åðéèÞëéï. Áêïëïõèåß
äéÜóðáóÞ ôïõò ìÝóá óôïõò ðíåýìïíåò, ìå
åêðïìðÞ êõñßùò óùìáôéäßùí Üëöá, ðïõ ìðïñåß
íá ðñïêáëÝóïõí âëÜâåò óôéò åõáßóèçôåò
êõøåëßäåò ôïõ ðíåýìïíá, áõîÜíïíôáò Ýôóé ôçí
ðéèáíüôçôá áíÜðôõîçò êáñêßíïõ.
ÅðéäçìéïëïãéêÝò ìåëÝôåò ðïõ åêðïíÞèçêáí óå
÷éëéÜäåò åñãáæüìåíïõò óå ïñõ÷åßá ïõñáíßïõ óå
äéÜöïñåò ÷þñåò óôçñßæïõí áõôü ôï ãåãïíüò. Ç
ÅèíéêÞ Áêáäçìßá Åðéóôçìþí ôùí ÇÐÁ (NAS)
óôçí Ýêèåóç "Ôá áðïôåëÝóìáôá óôçí õãåßá ëüãù
ôçò Ýêèåóçò óôï ñáäüíéï" åðéâåâáéþíåé üôé óôéò
ÇÐÁ ôï ñáäüíéï åßíáé ç äåýôåñç áéôßá áíÜðôõîçò
êáñêßíïõ ôïõ ðíåýìïíá. Óôçí Ýêèåóç áõôÞ
åêôéìÜôáé üôé óôéò ÇÐÁ 15000 èÜíáôïé ôï ÷ñüíï
åîáéôßáò êáñêßíïõ ôïõ ðíåýìïíá ïöåßëïíôáé
óôï ñáäüíéï. Óýìöùíá ìå ôçí ßäéá Ýêèåóç, ïé
åñãáæüìåíïé êáðíéóôÝò ðïõ åêôßèåíôáé óå ñáäüíéï
óôï ÷þñï
åñãáóßáò ôïõò,
Ý÷ïõí 10 öïñÝò
ìåãáëýôåñç
ðéèáíüôçôá
áíÜðôõîçò
êáñêßíïõ ôïõ
ðíåýìïíá óå
ó÷Ýóç ìå ôïõò
ìç êáðíéóôÝò. Ëüãù ôùí âéïëïãéêþí åðéðôþóåþí
ôïõ, ôï ñáäüíéï èåùñåßôáé éó÷õñüò êáñêéíïãüíïò
ðáñÜãùí êáé êáôáôÜóóåôáé óôçí êïñõöÞ ôçò
áíôßóôïé÷çò êáôçãïñßáò óýìöùíá ìå ôï ÄéåèíÞ
Ïñãáíéóìü Õãåßáò (WHO / IARC 1988).
Ðïéá åßíáé ôá åðßðåäá äñÜóçò ãéá ëÞøç
ìÝôñùí óôéò êáôïéêßåò;
Ç ÅðéôñïðÞ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò,
ëáìâÜíïíôáò õðüøç ôéò ðñïôÜóåéò ôçò Äéåèíïýò
ÅðéôñïðÞò Áêôéíïðñïóôáóßáò (ÉCRP), åîÝäùóå
ôï 1990 ôçí óýóôáóç “Ðñïóôáóßá ôïõ ðëçèõóìïý
áðü ôçí Ýêèåóç óôï ñáäüíéï ìÝóá óôá êôßñéá”
(90/143/Euratom), ç ïðïßá áðïóêïðåß óôçí
êáèéÝñùóç áðü ôá êñÜôç-ìÝëç åíüò êáôÜëëçëïõ
óõóôÞìáôïò, ãéá ôïí ðåñéïñéóìü ôçò Ýêèåóçò ëüãù
ôçò óõãêÝíôñùóçò ñáäïíßïõ ìÝóá óôá êôßñéá.
Óýìöùíá ìå ôç Óýóôáóç ôçò Å.Å., ôá åðßðåäá
äñÜóçò ãéá ëÞøç ìÝôñùí üóïí áöïñÜ óôç
óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óôï åóùôåñéêü áÝñá
ôùí êáôïéêéþí åßíáé: 400 Bq/m3 ãéá ôéò
íåüäìçôåò ïéêïäïìÝò êáé 200 Bq/m3 ãéá ôéò
ìåëëïíôéêÝò êáôïéêßåò.
5
 Åêôßèåìáé óôï ñáäüíéï óôçí åñãáóßá ìïõ;
Âåâáßùò. Ç óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ óå
óõãêåêñéìÝíïõò åñãáóéáêïýò ÷þñïõò ìðïñåß åðßóçò
íá öôÜóåé óå õøçëÜ åðßðåäá. 1⁄4óïí áöïñÜ ôçí
Ýêèåóç åîáéôßáò ôçò ðáñïõóßáò ôïõ ñáäïíßïõ êáé ôùí
èõãáôñéêþí ôïõ óå åñãáóéáêïýò ÷þñïõò, ç ÅëëçíéêÞ
ÅðéôñïðÞ ÁôïìéêÞò ÅíÝñãåéáò (ÅÅÁÅ) Ý÷åé èåóðßóåé
óôïõò Åëëçíéêïýò Êáíïíéóìïýò Áêôéíïðñïóôáóßáò
(ÖÅÊ 216Â, 5/3/2001), ðïõ åßíáé ðëÞñùò
åíáñìïíéóìÝíïé ìå ôçí Ïäçãßá 96/29/EURATOM
31/5/1996, óõãêåêñéìÝíá åðßðåäá äñÜóçò ãéá ôç
óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óôïõò åñãáóéáêïýò ÷þñïõò.
6
Ïé ÷þñïé åñãáóßáò óôïõò ïðïßïõò åßíáé ðéèáíÞ ç
åìöÜíéóç õøçëþí óõãêåíôñþóåùí ñáäïíßïõ áöïñïýí
êõñßùò óå éáìáôéêÝò ðçãÝò, óðÞëáéá, ïñõ÷åßá, õðüãåéïõò
÷þñïõò åñãáóßáò Þ õðÝñãåéïõò ÷þñïõò åñãáóßáò óå
êáèïñéóìÝíåò æþíåò, åñãáóéáêÝò äñáóôçñéüôçôåò óôéò
ïðïßåò ãßíåôáé ÷ñÞóç, áðïèÞêåõóç õëéêþí Þ ðáñáãùãÞ
êáôáëïßðùí, ôá ïðïßá óõíÞèùò äåí èåùñïýíôáé
ñáäéåíåñãÜ, áëëÜ ðåñéÝ÷ïõí öõóéêÜ ñáäéïíïõêëßäéá
óå áõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò üðùò ç ðáñáãùãÞ
öùóöïñéêþí ëéðáóìÜôùí, ç ðáñáãùãÞ ðåôñåëáßïõ, ê.á.
Ðùò ìðïñþ íá ìåôñÞóù ôï ñáäüíéï;
Áðü ôï 1997 ç ÅÅÁÅ äéåíåñãåß ìåôñÞóåéò ôçò
óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ, ôüóï óå êáôïéêßåò
üóï êáé óå ÷þñïõò åñãáóßáò. Êáèþò ï êßíäõíïò ãéá
ôçí õãåßá åîáéôßáò ôïõ ñáäïíßïõ åîáñôÜôáé áðü ôçí
óõíïëéêÞ Ýêèåóç óôï ñáäüíéï, åßíáé óçìáíôéêü íá
ìåôñÜìå ôçí ìÝóç åôÞóéá ïëïêëçñùìÝíç óõãêÝíôñùóç
ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü áÝñá ôçò êáôïéêßáò Þ ôïõ
÷þñïõ åñãáóßáò. Ãéá áõôü ôï ëüãï, åßíáé ðñïôéìüôåñï
ïé ìåôñÞóåéò ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ íá
äéåíåñãïýíôáé ãéá ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï ôïõëÜ÷éóôïí 3
ìçíþí ìå ðáèçôéêïýò áíé÷íåõôÝò.
 óáò áðïóôáëïýí äïóßìåôñá ñáäïíßïõ, ôá ïðïßá èá
ôïðïèåôÞóåôå óýìöùíá ìå ôéò êáôÜëëçëåò ïäçãßåò
óôçí êáôïéêßá óáò Þ óå ÷þñïõò åñãáóßáò.

Ôá åðßðåäá ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü

áÝñá ìåôáâÜëëïíôáé ÷ñïíéêÜ;
Íáé. Ç óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü
áÝñá ôùí êáôïéêéþí ìåôáâÜëëåôáé åíôüò ôçò çìÝñáò,
ìåôáîý ÷åéìþíá êáé êáëïêáéñéïý, êõñßùò ëüãù ôçò
Ç ÅÅÁÅ ÷ñçóéìïðïéåß äïóßìåôñá ðïõ áðïôåëïýíôáé äéáöïñÜò èåñìïêñáóßáò ìåôáîý ôïõ åóùôåñéêïý
áðü Ýíáí áíé÷íåõôÞ é÷íþí PADC, õðü ìïñöÞ ðëáêéäßïõ êáé ôïõ åîùôåñéêïý áÝñá. ÓõíÞèùò ôá åðßðåäá ôïõ
äéáóôÜóåùí 13x37 mm êáé ðÜ÷ïõò 1mm, ôïðïèåôçìÝíï
ìÝóá óå Ýíá ðëáóôéêü äï÷åßï ìå çìéóöáéñéêü êÜëõììá
êáé ìå åðßðåäç âÜóç äéáìÝôñïõ 4.5 cm êáé âÜèïò 2cm.
Ôá äïóßìåôñá ôïðïèåôïýíôáé óå êÜðïéï óçìåßï ôçò
êáôïéêßáò Þ ôïõ ÷þñïõ åñãáóßáò êáé áöÞíïíôáé åêåß ãéá
äéÜóôçìá áðü 3 ìÞíåò Ýùò êáé 1 ÷ñüíï. ÌåôÜ ôçí ðÜñïäï
ôïõ ÷ñüíïõ Ýêèåóçò, ôá äïóßìåôñá åðéóôñÝöïíôáé óôçí
ÅÅÁÅ, üðïõ êáé ìåôñþíôáé.

Ìðïñåßôå íá åðéêïéíùíÞóåôå ìå ôçí ÅÅÁÅ

Þ êáé íá åðéóêåöèåßôå ôçí éóôïóåëßäá http:
//www.eeae.gr/el/topics/radon/, ðñïêåéìÝíïõ íá

7
 Ïé ôïß÷ïé áðü ãñáíßôç Ý÷ïõí óáí
áðïôÝëåóìá õøçëÝò óõãêåíôñþóåéò
ñáäïíßïõ;
Ç êýñéá ðçãÞ ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü áÝñá ìéáò
êáôïéêßáò åßíáé ôï Ýäáöïò êÜôù áðü ôçí êáôïéêßá.
Ïé ôïß÷ïé áðü ãñáíßôç, ãåíéêÜ, äåí åêðÝìðïõí
áñêåôü ñáäüíéï.

ÕðÜñ÷åé êßíäõíïò üôáí åñãÜæåôáé

ñáäïíßïõ åßíáé õøçëüôåñá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êáíåßò ìå ãñáíßôç;
íý÷ôáò êáé ôïí ÷åéìþíá. Äåí áðáéôïýíôáé éäéáßôåñåò ðñïöõëÜîåéò åîáéôßáò ôïõ
ñáäïíßïõ, ìüíï ç ÷ñÞóç ìÜóêáò ãéá ôçí áðïöõãÞ
ÕøçëÜ åðßðåäá ñáäïíßïõ âñßóêïíôáé
ôçò óêüíçò.
ìüíï óå ãñáíéôéêÝò ðåñéï÷Ýò;
1⁄4÷é áðáñáßôçôá. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, õøçëÝò
óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ Ý÷ïõí ðáñáôçñçèåß óå
êáôïéêßåò ðëçóßïí ãñáíéôéêþí ðåôñùìÜôùí (üðùò
óôç âïñåéïäõôéêÞ Áããëßá), áëëÜ äåí äßíïõí üëïé
ïé ãñáíßôåò õøçëÜ åðßðåäá ñáäïíßïõ. ÕðÜñ÷ïõí
êáé Üëëá ðåôñþìáôá (åêôüò áðü ôá áñãéëþäç)
áðü ôá ïðïßá ìðïñåß íá ðñïÝñ÷ïíôáé ïé õøçëÝò
óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ.

8
Ìðïñåß ç ýðáñîç âñÜ÷ùí óôïí êÞðï
íá Ý÷åé óáí áðïôÝëåóìá õøçëÝò
óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ;
1⁄4÷é. Ôï ñáäüíéï ðïõ ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï ÷þìá êáé
ôïõò âñÜ÷ïõò óå åîùôåñéêïýò ÷þñïõò, åéóÝñ÷åôáé
óôçí áôìüóöáéñá, üðïõ äéá÷Ýåôáé ãñÞãïñá.

Ìðïñåß ôï ñáäüíéï íá ðåñÜóåé óôçí

ðáñï÷Þ ôïõ íåñïý;
Íáé. Ïé Ýñåõíåò óôá êñÜôç µÝëç ôçò ÅõñùðáúêÞò
¸íùóçò Ýäåéîáí õøçëÝò óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ
óå ïñéóìÝíá õðüãåéá íåñÜ, éäßùò óå ðåñéï÷Ýò
µå êñõóôáëëéêÜ ðåôñþìáôá. Ãéá áõôü ôï ëüãï, ç
ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç åîÝäùóå ôç Óýóôáóç: “Ðåñß
ôçò ðñïóôáóßáò ôïõ ðëçèõóìïý áðü ôçí Ýêèåóç óå
ñáäüíéï óôéò ðáñï÷Ýò ðüóéìïõ íåñïý”, 2001/928/
Åõñáôüì, óôçí ïðïßá ïñßæåôáé ùò åðßðåäï äñÜóçò ãéá
ëÞøç ìÝôñùí ãéá ôï ðüóéìï íåñü, ôá 1000 Bq/l.
Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óôï
ðüóéìï íåñü åßíáé ìéêñüôåñç áðü 100Bq/l, äåí
áðáéôïýíôáé ðåñéïñéóôéêÜ ìÝôñá.
Ìðïñïýìå íá ìåôñÞóïõìå ôç
óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óå ìç
êáôïéêçìÝíåò ïéêßåò;
Íáé, üìùò ç óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ åßíáé ðéèáíü
íá ìåôáâëçèåß üôáí ï ÷þñïò êáôïéêçèåß. Êáôïéêßåò,
óôéò ïðïßåò ãßíïíôáé åñãáóßåò áíáêáôáóêåõÞò Þ
ôñïðïðïéÞóåùí, åðßóçò, äåí ìðïñïýí íá ìåôñçèïýí
ìå áêñßâåéá. Ï êáëýôåñïò ôñüðïò åßíáé íá
ðåñéìÝíïõìå ìÝ÷ñé íá ïëïêëçñùèïýí ïé åñãáóßåò
êáé íá êáôïéêçèåß ï ÷þñïò.

9
 Ç áýîçóç ôïõ áåñéóìïý ìåéþíåé
ôç óõãêÝíôñùóç ñáäïíßïõ óôïí
åóùôåñéêü áÝñá;
Ç áýîçóç ôïõ áåñéóìïý, éäéáßôåñá óôï éóüãåéï, óôéò
ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç
ìåßùóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ. Åíôïýôïéò,
Ý÷åé ðáñáôçñçèåß üôé óõóôÞìáôá áðáãùãÞò áÝñá,
ìðïñåß íá åéóÜãïõí óôïí åóùôåñéêü ÷þñï áÝñéï áðü
ôï Ýäáöïò êáé åðïìÝíùò ìðïñåß íá ðñïêáëÝóïõí
áýîçóç ôùí åðéðÝäùí ôïõ ñáäïíßïõ.
Ïé éïíéóôÝò, ìðïñïýí íá ìåéþóïõí ôç
äüóç åîáéôßáò ôïõ ñáäïíßïõ;
1⁄4÷é, êáìßá áðü áõôÝò ôéò óõóêåõÝò äåí ìðïñåß íá
ìåéþóåé óçìáíôéêÜ ôç äüóç åîáéôßáò ôïõ ñáäïíßïõ. Åßíáé
ðñïôéìüôåñï íá ðñïóðáèÞóïõìå íá åìðïäßóïõìå ôï
ñáäüíéï íá åéóÝëèåé óôï ÷þñï, ðáñÜ íá ðñïóðáèÞóïõìå
íá ìåéþóïõìå ôá åðßðåäá åíôüò ôïõ ÷þñïõ.
ÕðÜñ÷åé êßíäõíïò åîáéôßáò ôïõ
ñáäïíßïõ óôá óðÞëáéá êáé óôá ïñõ÷åßá;
ÕøçëÝò óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ ìðïñåß íá
10
ðáñïõóéáóôïýí óå ôÝôïéïõò ÷þñïõò, üìùò, ç
óýíôïìç ðáñáìïíÞ Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç
ôçò Ýêèåóçò óôï ñáäüíéï. Óôá ðëáßóéá ôçò åöáñìïãÞò
ôùí Êáíïíéóìþí Áêôéíïðñïóôáóßáò ó÷åôéêÜ ìå ôï
ñáäüíéï óå ÷þñïõò åñãáóßáò ìå áõîçìÝíá åðßðåäá
öõóéêÞò ñáäéåíÝñãåéáò ç ÅÅÁÅ Ý÷åé åêðïíÞóåé
ó÷åôéêÞ ìåëÝôç óå åëëçíéêÜ ïñõ÷åßá.
Ìðïñåß íá ìåôñçèåß ôï ñáäüíéï ìå
áíé÷íåõôÞ Geiger Muller;
1⁄4÷é.
Ìðïñïýí ïé õøçëÝò óõãêåíôñþóåéò
ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü áÝñá íá
ìåéùèïýí;
Íáé. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò äïêéìáóìÝíåò ôå÷íéêÝò,
ïé ïðïßåò åöáñìüæïíôáé óå ðåñéðôþóåéò ðïõ
õðÜñ÷ïõí áõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ.
Ç åðéëïãÞ ôçò ìåèüäïõ åîáñôÜôáé áðü ôá åðßðåäá ôïõ
ñáäïíßïõ êáé ôïí ôñüðï äüìçóçò ôçò êáôáóêåõÞò.
Ðïéá åßíáé ç êáôÜóôáóç óôçí ÅëëÜäá;
ÌÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷ïõí äéåíåñãçèåß ìåôñÞóåéò
óõãêÝíôñùóçò ñáäïíßïõ óå 2.048 êáôïéêßåò óå üëç
ôçí ÅëëÜäá, ôüóï áðü ôçí ÅÅÁÅ üóï êáé áðü äéÜöïñá
åëëçíéêÜ åñãáóôÞñéá. 1⁄4ðùò ðñïêýðôåé áðü ôéò ìåôñÞóåéò,
ï áñéèìçôéêüò ìÝóïò ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ
åßíáé 60 Bq/m3. Ôï ãåùëïãéêü õðüóôñùìá, ï ôñüðïò
Ýäñáóçò ôùí åëëçíéêþí êáôïéêéþí êáé ïé êëéìáôïëïãéêÝò
óõíèÞêåò áðïôåëïýí ðáñÜãïíôåò ðïõ äåí óõíôåëïýí óôçí
ýðáñîç õøçëþí óõãêåíôñþóåùí ñáäïíßïõ.
www.epa.gov/iaq/radon/index.html
Ðïõ ìðïñþ íá âñù ðåñéóóüôåñåò
Swiss Public Health Department, http://www.ch-
ðëçñïöïñßåò ãéá ôï ñáäüíéï;
radon.ch
Ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôï ñáäüíéï ìðïñåßôå
US National Radon Safety Board, http://www.nrsb.org/
íá âñåßôå óôï äéáäßêôõï óôéò äéåõèýíóåéò:
US National Research Council, Board on Effects of
United Kingdom National Radiation protection
Ionising Radiation VI Report on
Board, http://www.nrpb.org
Health Effects of Exposure to Radon, http://
US Environmental Protection Agency, http://
www.nap.edu/books/0309056454/html/index.html
ÌåôñÞóåéò ñáäïíßïõ óå åëëçíéêÝò êáôïéêßåò
American Lung Cancer Association, http://
40

35 www.lungusa.org/air/radon_factsheet99.html
30

25 Health Canada: Radon, http://www.hc-sc.gc.ca/ehp/

20

15 ehd/catalogue/general/iyh/radon.htm
10

5 WHO, http://www.who.int/ionizing_radiation/env/
0
10 20 30 40 50 60 80 100 120 200 400 500 1000 radon/en/

11
 ÌÕÈÏÉ & ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ

ÌÕÈÏÓ: Ïé åðéóôÞìïíåò äåí åßíáé óßãïõñïé üôé ôï

ñáäüíéï áðïôåëåß ðñüâëçìá.

ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Ðáñüëï üôé êÜðïéïé

åðéóôÞìïíåò äéáöùíïýí ùò ðñïò ôïí áñéèìü ôùí

èáíÜôùí åîáéôßáò ôïõ ñáäïíßïõ, üëïé ïé Äéåèíåßò

Ïñãáíéóìïß (üðùò ï ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Õãåßáò

(WHO), ï Áìåñéêáíéêüò Óýíäåóìïò ãéá ôïí Êáñêßíï

ôïõ Ðíåýìïíá, ê.Ü.) óõìöùíïýí ìå ôéò åêôéìÞóåéò

üôé ôï ñáäüíéï ðñïêáëåß ÷éëéÜäåò èáíÜôïõò åôçóßùò

åîáéôßáò ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ðíåýìïíá, ïé ïðïßïé

ìðïñïýí íá ðñïëçöèïýí. Áõôü åßíáé éäéáßôåñá

óùóôü ãéá ôïõò êáðíéóôÝò, ïé ïðïßïé ðáñïõóéÜæïõí

óçìáíôéêÜ áõîçìÝíï êßíäõíï óå ó÷Ýóç ìå ôïõò

ìç êáðíéóôÝò.

12
ÌÕÈÏÓ: Ç ìÝôñçóç ôïõ ñáäïíßïõ åßíáé äýóêïëç
êáé áêñéâÞ.
ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Ç ìÝôñçóç ôïõ ñáäïíßïõ
åßíáé åýêïëç. Ìðïñåßôå íá áðåõèõíèåßôå óôçí
ÅÅÁÅ Þ óå Üëëï åîïõóéïäïôçìÝíï åñãáóôÞñéï
ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïìçèåõôåßôå ìßá óõóêåõÞ
áíß÷íåõóçò ñáäïíßïõ. Ç äéáäéêáóßá ôçò ìÝôñçóçò
åßíáé áðëÞ, áîéüðéóôç êáé åíôåëþò áêßíäõíç. Ôï
êüóôïò êõìáßíåôáé áðü 30 -80 åõñþ.
ÌÕÈÏÓ: ×þñïé ìå õøçëÝò óõãêåíôñþóåéò
ñáäïíßïõ äåí ìðïñïýí íá äéïñèùèïýí.
ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: ÕðÜñ÷ïõí áðëÝò ëýóåéò
ãéá ôç ìåßùóç ôùí óõãêåíôñþóåùí ôïõ ñáäïíßïõ
óôïõò åóùôåñéêïýò ÷þñïõò. Óôï åîùôåñéêü
÷éëéÜäåò éäéïêôÞôåò êáôïéêéþí ìå õøçëÝò
óõãêåíôñþóåéò ñáäïíßïõ Ý÷ïõí äéïñèþóåé ìå
åðéôõ÷ßá ôï ðñüâëçìá. Ôï êüóôïò ôùí ôå÷íéêþí ðïõ
åöáñìüæïíôáé ðïéêßëëåé êáé åîáñôÜôáé áðü ôï åßäïò
ôçò êáôïéêßáò êáé ôçí áéôßá ôïõ ðñïâëÞìáôïò.
ÌÕÈÏÓ: Ôï ñáäüíéï åðçñåÜæåé ìüíï ïñéóìÝíïõò
ôýðïõò êáôïéêéþí
ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Ï ôñüðïò äüìçóçò ìßáò
êáôïéêßáò ìðïñåß íá åðçñåÜæåé ôá åðßðåäá
ñáäïíßïõ óôïí åóùôåñéêü áÝñá. Åíôïýôïéò, ôï
ñáäüíéï ìðïñåß íá åßíáé ðñüâëçìá óå üëïõò ôïõò
ôýðïõò ôùí êáôïéêéþí. Ç ãåùëïãßá ôçò ðåñéï÷Þò, ôá
äïìéêÜ õëéêÜ êáé ï ôñüðïò êáôáóêåõÞò áðïôåëïýí
ðáñÜãïíôåò áðü ôïõò ïðïßïõò åîáñôÜôáé ç
óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ óå ìéá êáôïéêßá.
ÌÕÈÏÓ: Ç óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ óå ìßá
ãåéôïíéêÞ êáôïéêßá åßíáé Ýíäåéîç ãéá ôï áí ôï óðßôé
ìïõ Ý÷åé Þ ü÷é ðñüâëçìá.
ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Ôá åðßðåäá ñáäïíßïõ ìðïñåß
íá ìåôáâÜëëïíôáé ðÜñá ðïëý ìåôáîý êáôïéêéþí,
áêüìá êáé ãåéôïíéêþí. Ï ìüíïò ôñüðïò íá ìÜèåôå ôç
óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ óôçí êáôïéêßá óáò åßíáé
íá ôç ìåôñÞóåôå.
13
 ÌÕÈÏÓ: 1⁄4ëïé ðñÝðåé íá åëÝã÷ïõí ôá åðßðåäá • Äåí ìðïñåßôå íá äåßôå
ôï ñáäüíéï.
ñáäïíßïõ óôï ðüóéìï íåñü.

ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Ðáñüôé ôï ñáäüíéï åéóÝñ÷åôáé • Äåí ìðïñåßôå íá ôï ìõñßóåôå

Þ íá ôï ãåõèåßôå. ÁëëÜ ìðïñåß
óôïí åóùôåñéêü áÝñá ìÝóù ôïõ íåñïý, åßíáé
íá áðïôåëåß ðñüâëçìá ãéá
áðáñáßôçôï ðñþôá íá åëåã÷èåß ï áÝñáò ôïõ ôçí êáôïéêßá Þ ôï ÷þñï
åóùôåñéêïý ÷þñïõ. åñãáóßáò óáò.

• Åßíáé ÷ñÞóéìï íá ìåôñÞóåôå ôá

ÌÕÈÏÓ: Êáôïéêþ óôï óðßôé ìïõ ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá,
åðïìÝíùò äåí Ý÷åé íüçìá íá ìåôñÞóù ôþñá ôï
ñáäüíéï.
åðßðåäá ñáäïíßïõ ôüóï óôçí
êáôïéêßá óáò üóï êáé óôïõò
÷þñïõò åñãáóßáò.

• Ç ìÝôñçóç ôïõ ñáäïíßïõ

ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ: Áíôßèåôá, óå ðåñßðôùóç ðïõ
åßíáé áðëÞ êáé
ç óõãêÝíôñùóç ôïõ ñáäïíßïõ åßíáé ðÜíù áðü ôá ÷áìçëïý êüóôïõò.

üñéá äñÜóçò, èá ðñÝðåé íá ëÜâåôå ìÝôñá ìåßùóçò

• Ìðïñåßôå íá äéïñèþóåôå
ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ñáäïíßïõ, ðåñéïñßæïíôáò
ôï ðñüâëçìá.
ôïí êßíäõíï áíÜðôõîçò êáñêßíïõ ôïõ ðíåýìïíá

åîáéôßáò ôïõ ñáäïíßïõ. • Áðåõèõíèåßôå óôçí ÅÅÁÅ.

14
ÓÔÏÉ×ÅÉÁ
ÅÐÉÊÏÉÍÙÍÉÁÓ
Ôçëåöùíéêü êÝíôñï:
210 650 67 00

Åðéêïéíùíßá ìå ôï êïéíü:
210 650 67 14

Ãñáììáôåßá:
210 650 67 02

Fax:
210 650 67 48
ÅËËÇÍÉÊÇ ÅÐÉÔÑÏÐÇ ÁÔÏÌÉÊÇÓ ÅÍÅÑÃÅÉÁÓ

Ô.È. 60092, 153 10, Áã. ÐáñáóêåõÞ ÁôôéêÞò

Ôçë.: 210 650 6700, Fax: 210 650 6748
http://www.eeae.gr, http://www.gaec.gr