AP Chapter3 2011

Phần 1: Anten
Chương 3: Dãy Anten (Antenna Array)
Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Faculty of EEE 1 BG, DH, HCMUT
NỘI DUNG
1. ARRAY FACTOR
2. DÃY TUYẾN TÍNH (LINEAR ARRAY)
3. BROADSIDE ARRAY
4. ENDFIRE ARRAY
5. PHASED ARRAY
6. HANSEN-WOODYARD ENDFIRE ARRAY
7. NHÂN ĐỒ THỊ

1. ARRAY FACTOR (1)
Yêu cầu: Caàn ñoä ñònh höôùng cao ñeå thöïc hieän lieân laïc ôû
khoaûng caùch lôùn!
Giải pháp: Tăng độ định hướng anten (tăng độ lợi anten)
¾ Taêng kích thöôùc ñieän cuûa anten.
¾ Phoái hôïp nhieàu anten vôùi nhau goïi laø maûng anten hay
dãy anten (antennas array)

1. ARRAY FACTOR (2)
Xét dãy gồm 2 phaàn töû dipole chieàu daøi höõu haïn ñaët theo
truïc z:
⎧ − j⎡ kr − β ⎤ − j
⎡
kr +
β⎤ ⎫
⎢ ⎥ ⎢ ⎥
G G G G kI m A ⎪⎪ e ⎣ 2 ⎦ e ⎣ 2⎦ ⎪⎪
E = E1 + E 2 = iθ × jη ⎨ cos θ1 + cos θ 2 ⎬
4π ⎪ r1 r2 ⎪
⎪⎩ ⎪⎭

1. ARRAY FACTOR (3)
ÔÛ vuøng xa, ta coù: θ1 ≈ θ2 ≈ θ và r1 ≈ r2 ≈ r

d
r1 ≈ r − cos θ ;
⇒ 2
d
r2 ≈ r + cos θ ;
2
Tröôøng böùc xaï ôû vuøng xa laø:
G G kI m Ae − jkR ⎡1 ⎤
E = iθ ⋅ jη ⋅ 2 cos ⎢ (kd ⋅ cos θ + β)⎥
4πR ⎣2 ⎦
1. ARRAY FACTOR (4)
E = iθ ⋅ jη ⋅ 2 cos ⎢ (kd ⋅ cos θ + β)⎥
4πR ⎣2 ⎦
Tröôøng xa cuûa 1 dipole Array Factor (Heä soá dãy)
⎡1 ⎤
( )
AF = 2 cos ⎢ kd ⋅ cos θ + β ⎥
⎣2 ⎦
Tröôøng vuøng xa cuûa moät dãy anten goàm nhöõng phaàn töû ñoàng
nhaát baèng tröôøng cuûa moät phaàn töû anten thaønh phaàn ñaët taïi
ñieåm tham chieáu (thöôøng laø goác toaï ñoä) vaø heä soá dãy anten
(AF) cuûa dãy anten ñoù.

1. ARRAY FACTOR (5)
Ví dụ về đồ thị định
hướng của các phần tử
anten, hệ số dãy và đồ
thị định hướng tổng
cộng của dãy anten
gồm 2 phần tử,
d = λ/4, β = 0
1. ARRAY FACTOR (6)
Khi moâ phoûng/thiết kế dãy anten, caùc thoâng soá caàn bieát laø:
9 Caáu truùc hình hoïc cuûa toaøn dãy
9 Thoâng tin veà töøng phaàn töû trong dãy
9 Khoaûng caùch giöõa caùc phaàn töû trong dãy
9 Bieân ñoä kích thích ban ñaàu cuûa caùc phaàn töû
9 Pha ban ñaàu cuûa caùc phaàn töû
Caàn tính toaùn ñaëc tính cuûa dãy:

9 Caáu truùc tröôøng ñieän töø
9 Array factor
9 Ñoà thò ñònh höôùng, BWFN, HPBW, ñoä ñònh höôùng, coâng
suaát böùc xaï, …
2. DÃY TUYẾN TÍNH (LINEAR ARRAY) (1)
Xeùt dãy anten tuyeán tính

đều (LUEESA – Linear Uniformly
Excited Equally Spaced Array):
goàm N phần tử:
9 Moãi phaàn töû ñaúng höôùng
9 Bieân ñoä doøng ñieän kích
thích ñeàu
9 Leäch pha luõy tieán (doøng
ñieän phaàn töû thöù i leäch pha
so vôùi phaàn töû thöù (i+1)
moät goùc β)

2. DÃY TUYẾN TÍNH (2)
Array factor cuûa dãy tuyeán tính ñeàu:
AF = 1 + e j( kd cos θ + β) + e j2( kd cos θ + β) + ... + e j( N −1)( kd cos θ + β)

N
j( n −1)( kd cos θ + β)
AF = ∑ e
n =1
Ñaët ψ = kd cos θ + β , ta coù

N
j( n −1)ψ
AF = ∑ e
n =1
⇒ Coù theå ñieàu khieån AF

baèng caùch thay ñoåi ψ!
Coù theå bieán ñoåi AF veà daïng:

⎡ ⎛ N ⎞⎤
⎢ sin⎜ 2 ψ ⎟ ⎥
AF = e j[(N −1) / 2]ψ ⎢ ⎝ ⎠⎥
⎢ sin⎛ 1 ψ ⎞ ⎥
⎢⎣ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎥⎦
Neáu ñieåm tham chieáu laø ñieåm ñoái xöùng veà maët vaät lyù
cuûa dãy thì:
⎛N ⎞
sin ⎜ ψ ⎟
AF = ⎝2 ⎠
⎛1 ⎞
sin ⎜ ψ ⎟
⎝2 ⎠ ⎛N ⎞ ⎛N ⎞
sin⎜ ψ ⎟ sin⎜ ψ ⎟
1 ⎝2 ⎠≈ ⎝2 ⎠
Vaäy heä soá dãy chuaån hoùa laø: (AF )n =
N ⎛1 ⎞ ψ
sin⎜ ψ ⎟
⎝2 ⎠ 2
Ta seõ tìm nhöõng ñieåm khoâng (null) cuûa hệ số dãy (AF):

⎛N ⎞ N
sin⎜ ψ ⎟ = 0 ⇒ ψ = ± nπ
⎝2 ⎠ 2 θ=θn
⎡ λ ⎛ 2n ⎞ ⎤ n=1,2,3…
⇒ θn = arccos ⎢ ⎜−β ± π ⎟⎥
⎣ 2πd ⎝ N ⎠⎦ n ≠ N, 2N, 3N, …
Khi n = N, 2N, 3N, …, hệ số dãy ñaït cöïc ñaïi

ψ 1
= (kd cos θ + β) = ± mπ
2 2 θ=θm
⎡ λ
⇒ θm = arccos ⎢ (− β ± 2mπ)⎤⎥ m=1,2,3…
⎣ 2πd ⎦
Giaù trò cöïc ñaïi chæ ñaït ñöôïc ôû m = 0, khi ñoù:

⎛ λβ ⎞
θ m = arccos⎜ ⎟
⎝ 2πd ⎠
Ñieåm 3dB cuûa heä soá dãy ñaït ñöôïc khi:
ψ = (kd cosθ + β ) θ =θ = ±1,391

N N
2 2 h
⎡ λ ⎛ 2,782 ⎞⎤ π ⎡ λ ⎛ 2,782 ⎞⎤
⇒ θ h = arccos⎢ ⎜ − β ± ⎟⎥ ⇔ θ = − arcsin ⎢ ⎜ − β ± ⎟⎥
⎣ 2πd ⎝ ⎣ 2π ⎝
h
N ⎠⎦ 2 d N ⎠⎦
Khi d >> λ:

Độ rộng búp sóng chính ½ công suất (HPBW) (giả sử búp

sóng chính là đối xứng) là:
Giá trị cực đại thứ cấp (tương ứng với giá trị cực đại của
búp phụ) đạt được tại:
Khi d >> λ:

3. DÃY HƯỚNG NGANG (BROADSIDE ARRAY) (1)
Broadside array: Cöôøng ñoä böùc xaï cuûa dãy cöïc ñaïi theo
höôùng ngang (vuông góc với trục của dãy, θ =90o). Ñieàu naøy
coù theå ñaït ñöôïc baèng caùch:
9 Choïn phaàn töû böùc xaï (nhö dipole, horn, …)
9 Choïn chính xaùc khoaûng caùch vaø pha ban ñaàu cuûa moãi
phaàn töû (chænh AF)
AF ñaït cöïc ñaïi khi: ψ = kd cos θ + β = 0
⎧ψ = 0
Ñeå ñaït cöïc ñaïi theo höôùng ngang thì: ⎨ ⇒β=0
⎩θ = 90
0
Vaäy ñeå AF ñaït cöïc ñaïi theo höôùng ngang thì caùc phaàn töû
anten phaûi cuøng pha (hôn nöõa cuøng bieân ñoä), vaø khoaûng
caùch giöõa caùc phaàn töû thì tuøy yù.
3. DÃY HƯỚNG NGANG (2)
Tuy nhiên, neáu d = nλ, ta coù

ψ = kd cosθ + β β = 0 , d = nλ
= 2πn cosθ θ =00 ,1800
Khi ñoù AF cuõng ñaït cöïc ñaïi. Vaäy trong tröôøng hôïp β = 0 vaø
d = nλ thì ngoaøi höôùng θ = 90o, AF coøn cöïc ñaïi ôû caùc höôùng
θ = 0o vaø θ = 180o.
Vaäy ñeå chaéc chaén khoâng coù cöïc ñaïi ôû höôùng khaùc, thì
khoaûng caùch giöõa caùc phaàn töû phaûi thoûa: d ≠ nλ. Ñeå traùnh
ñieàu ñoù ta neân choïn: d < λ.
Neáu d > λ seõ xuaát hieän caùc buùp phuï lôùn (buùp löôùi). Caùc buùp
löôùi xuaát hieän khi:
⎡ 1⎤
d > λ ⎢1 − ⎥
⎣ N⎦

Ñoä roäng buùp soùng cuûa dãy anten ñeàu höôùng ngang:
⎡π ⎛ λ ⎞⎤
FNBW: θ n = 2⎢ − arccos⎜ ⎟⎥
⎣2 ⎝ Nd ⎠⎦
⎡π ⎛ 1,391λ ⎞⎤
HPBW: θ h ≈ 2 ⎢ − arccos⎜
⎣2 ⎝ πNd ⎠⎦
⎟⎥ (πd λ << 1)

Đoä ñònh höôùng: ⎡ ⎛N ⎞⎤

⎢ sin ⎜ 2 kd cosθ ⎟ ⎥
Vieát laïi bieåu thöùc tính AF: ( AF )n ≈⎢ ⎝ ⎠⎥
⎢ ⎛N ⎞ ⎥
⎢ ⎜⎝ 2 kd cos θ ⎟ ⎥
d << λ ⎣ ⎠ ⎦
2
⎡ sin( Z ) ⎤
Cöôøng ñoä böùc xaï: U (θ ) = [( AF )n ]
2
=⎢
N ⎣ Z ⎥⎦
Trong ñoù Z = kd cosθ
2
⎡ ⎛N ⎞⎤
π ⎢ sin ⎜ kd cos θ ⎟⎥
1 1 ⎝ 2 ⎠ ⎥ sin θ d θ
U0 = Pr = ∫ ⎢
4π 2 0⎢ N ⎥
kd cos θ
⎢ 2 ⎥
⎣ ⎦
+ Nkd / 2 2
1 ⎡ sin Z ⎤
⇒ U0 =
Nkd ∫ ⎢ Z ⎥ dZ
− Nkd / 2 ⎣ ⎦
Khi Nkd/2 → ∞ töùc dãy anten lôùn:
π
+∞ 2
1 ⎡ sin Z ⎤
U0 ≈
Nkd ∫−∞⎢⎣ Z ⎥⎦ dZ ⇒ U0 ≈
Nkd
U max Nkd ⎛d ⎞
⇒ D0 = ≈ = 2N ⎜ ⎟
U0 π ⎝λ ⎠

⎛ L ⎞⎛ d ⎞
U max = 1 , L = ( N − 1) d ⇒ D0 ≈ 2⎜1 + ⎟⎜ ⎟
⎝ d ⎠⎝ λ ⎠
Khi L>>d:
⎛d ⎞ ⎛ L ⎞⎛ d ⎞ L >> d ⎛ L ⎞
D0 ≈ 2 N ⎜ ⎟ = 2⎜1 + ⎟⎜ ⎟ ≈ 2⎜ ⎟
⎝λ⎠ ⎝ d ⎠⎝ λ ⎠ ⎝λ⎠

4. DÃY HƯỚNG ĐỨNG (ENDFIRE ARRAY) (1)
Endfire array: Cöôøng ñoä böùc xaï cuûa array cöïc ñaïi theo
höôùng ñöùng (töùc θ = 0o hoaëc θ = 180o).
Ñeå ñoä ñònh höôùng ñaït cöïc ñaïi ôû θ = 0o:

ψ = kd cosθ + β θ =00 = kd + β = 0 ⇒ β = −kd
Neáu muoán cöïc ñaïi ôû θ = 180o:

ψ = kd cosθ + β θ =1800 = −kd + β = 0 ⇒ β = kd
Neáu khoaûng caùch d giöõa caùc phaàn töû thoûa: d = nλ thì ngoaøi
höôùng ñöùng noù coøn có các buùp soùng theo höôùng ngang. Ñeå
traùnh ñieàu naøy ta phaûi xaùc ñònh d sao cho d < λ.

4. DÃY HƯỚNG ĐỨNG (2)

Ñieàu kieän xuaát hieän caùc buùp böùc xaï ngöôïc:

λ⎡ 1⎤
d = ⎢1 − ⎥
2 ⎣ N⎦
λ⎡ 1⎤
Choïn d < ⎢1 − ⎥ - Endfire loaïi I
2 ⎣ N⎦
λ⎡ 1 ⎤
Choïn d = ⎢1 − - Endfire loaïi II
2 ⎣ 2N ⎥⎦

Ñoä roäng buùp soùng cuûa dãy anten ñeàu höôùng ñöùng:
⎛ λ ⎞
FNBW: θ n = 2 arccos⎜1 − ⎟
⎝ Nd ⎠
⎛ 1,391λ ⎞
HPBW: θ h = 2 arccos⎜1 −
⎝
⎟
ndN ⎠
(πd λ << 1)

Đoä ñònh höôùng:

π
Vôùi caùch tính töông töï nhö treân ta coù: U 0 ≈
2 Nkd
Ñoä định höôùng:
U max 2 Nkd ⎛d ⎞
D0 = ≈ = 4N ⎜ ⎟
U0 π ⎝λ⎠
⎛d ⎞ ⎛L ⎞
D0 = 4 N ⎜ ⎟ = 4 ⎜ + 1⎟
⎝λ⎠ ⎝d ⎠
Khi L>>d:
⎛L⎞
D0 ≈ 4⎜ ⎟
⎝λ ⎠
5. PHASED ARRAY (SCANNING ARRAY)
Ñieàu khieån buùp soùng chính höôùng theo 1 höôùng tuøy yù.
Goïi θ0 laø höôùng böùc xaï cöïc ñaïi maø ta mong muoán ñaït ñöôïc
0 0 ≤ θ 0 ≤ 180 0
ψ = kd cosθ + β θ =θ = kd cosθ 0 + β = 0
0
⇒ β = −kd cosθ 0
o
Ví duï: θ0 = 60
β = − kd cos θ0
3
= −(2π / λ )d ⋅
2
6. HANSEN-WOODYARD ENDFIRE ARRAY (1)
Ñeå caûi thieän ñoä ñònh höôùng cuûa dãy anten höôùng ñöùng
(endfire array) maø khoâng ảnh hưởng đến baát kyø ñaëc tính naøo
khaùc của dãy, Hansen vaø Woodyard vaøo naêm 1938 ñaõ ñeà nghò
möùc dòch pha giöõa nhöõng phaàn töû anten gaàn nhau cuûa 1 dãy
anten raát daøi laø:
⎛ 2,94 ⎞ ⎛ π⎞ böùc xaï cöïc ñaïi
β = −⎜ kd + ⎟ ≈ −⎜ kd + ⎟ ⇒
⎝ N ⎠ ⎝ 4⎠ theo höôùng θ = 0o.
⎛ 2,94 ⎞ ⎛ π⎞ böùc xaï cöïc ñaïi

β = +⎜ kd + ⎟ ≈ +⎜ kd + ⎟ ⇒
⎝ N ⎠ ⎝ N⎠ theo höôùng θ = 180o.


Tröôøng hôïp böùc xaï cöïc ñaïi theo höôùng θ = 0o:

π
ψ = kd cosθ + β θ =00 = vaø ψ = kd cosθ + β θ =1800 ≈ π
N
Tröôøng hôïp böùc xaï cöïc ñaïi theo höôùng θ = 180o:

π
ψ = kd cosθ + β θ =1800 = vaø ψ = kd cosθ + β θ =00 ≈ π
N
⎛ N −1⎞ λ
Choïn d = ⎜ ⎟
⎝ N ⎠4
Tröôøng hôïp N lôùn ta coù d ≈ λ/4.

Ñoä roäng buùp soùng chính:

⎛ λ ⎞
FNBW: θ n = 2 arccos⎜1 − ⎟
⎝ 2dN ⎠
⎛ λ ⎞
HPBW: θ h = 2 arccos⎜1 − 0,1398 ⎟
⎝ Nd ⎠

Xeùt ñoä ñònh höôùng:

0,878 ⎛ π ⎞
U0 = = 0,559⎜ ⎟
Nkd ⎝ 2 Nkd ⎠
Ñoä định höôùng:
U max 1 ⎡ 2 Nkd ⎤ ⎡ ⎛ d ⎞⎤
D0 = = ⎢ ⎥ = 1,789⎢4 N ⎜ ⎟⎥
U0 0,559 ⎣ π ⎦ ⎣ ⎝ λ ⎠⎦
⎡ ⎛ L⎞d⎤
= 1,789 ⎢4⎜1 + ⎟ ⎥
⎣ ⎝ d ⎠λ⎦
⎡ ⎛ L ⎞⎤
Khi L>>d: D0 ≈ 1,789 ⎢4⎜ ⎟⎥
⎣ ⎝ λ ⎠⎦
7. NHÂN ĐỒ THỊ HƯỚNG TÍNH
Nhaéc laïi: tröôøng ñieän böùc xaï cuûa array 2 phaàn töû:
E = iθ ⋅ jη ⋅ 2 cos ⎢ (kd ⋅ cos θ + β )⎥
4πR ⎣2 ⎦
Tröôøng xa cuûa 1 dipole Array Factor (Heä soá dãy)

⎡1 ⎤
AF = 2 cos ⎢ (kd ⋅ cos θ + β)⎥
⎣2 ⎦
Toång quaùt: G G G G
E( r ) = E ref ( r ) ⋅ AF(θ, ϕ)


AP Chapter3 2011

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

AP Chapter3 2011

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Phần 1: Anten

Chương 3: Dãy Anten (Antenna Array)

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Giải pháp: Tăng độ định hướng anten (tăng độ lợi anten)

¾ Taêng kích thöôùc ñieän cuûa anten.

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

ÔÛ vuøng xa, ta coù: θ1 ≈ θ2 ≈ θ và r1 ≈ r2 ≈ r

Tröôøng böùc xaï ôû vuøng xa laø:

Tröôøng xa cuûa 1 dipole Array Factor (Heä soá dãy)

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Caàn tính toaùn ñaëc tính cuûa dãy:

Xeùt dãy anten tuyeán tính

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Array factor cuûa dãy tuyeán tính ñeàu:

AF = 1 + e j( kd cos θ + β) + e j2( kd cos θ + β) + ... + e j( N −1)( kd cos θ + β)

Ñaët ψ = kd cos θ + β , ta coù

⇒ Coù theå ñieàu khieån AF

Coù theå bieán ñoåi AF veà daïng:

 Ta seõ tìm nhöõng ñieåm khoâng (null) cuûa hệ số dãy (AF):

 Khi n = N, 2N, 3N, …, hệ số dãy ñaït cöïc ñaïi

Giaù trò cöïc ñaïi chæ ñaït ñöôïc ôû m = 0, khi ñoù:

ψ = (kd cosθ + β ) θ =θ = ±1,391

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Độ rộng búp sóng chính ½ công suất (HPBW) (giả sử búp

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Tuy nhiên, neáu d = nλ, ta coù

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Đoä ñònh höôùng: ⎡ ⎛N ⎞⎤

Khi Nkd/2 → ∞ töùc dãy anten lôùn:

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Ñeå ñoä ñònh höôùng ñaït cöïc ñaïi ôû θ = 0o:

Neáu muoán cöïc ñaïi ôû θ = 180o:

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Ñieàu kieän xuaát hieän caùc buùp böùc xaï ngöôïc:

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Đoä ñònh höôùng:

⎛ 2,94 ⎞ ⎛ π⎞ böùc xaï cöïc ñaïi

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

Tröôøng hôïp böùc xaï cöïc ñaïi theo höôùng θ = 0o:

Tröôøng hôïp böùc xaï cöïc ñaïi theo höôùng θ = 180o:

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Ñoä roäng buùp soùng chính:

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

 Xeùt ñoä ñònh höôùng:

Tröôøng xa cuûa 1 dipole Array Factor (Heä soá dãy)

Dept. of Telecomm. Eng. AP2011

You might also like

Array factor cuûa dãy tuyeán tính ñeàu:

Ta seõ tìm nhöõng ñieåm khoâng (null) cuûa hệ số dãy (AF):

Khi n = N, 2N, 3N, …, hệ số dãy ñaït cöïc ñaïi

Độ rộng búp sóng chính ½ công suất (HPBW) (giả sử búp

Đoä ñònh höôùng: ⎡ ⎛N ⎞⎤

Đoä ñònh höôùng:

Ñoä roäng buùp soùng chính:

Xeùt ñoä ñònh höôùng: