Professional Documents
Culture Documents
COMPARATIVO
Indice
página:
Kay parlaykunas libritota ruarqa Robert Beér, Delina Beérpaj yanapayninwan. Brighton llajtapi. Abril
killapi, 2006 watapi.
Compilado por Robert Beér, ayudado por Delina Beér. Brighton. Abril 2006.
1
CASTELLANO
- QUECHUA CUZQUEÑO
- QUECHUA BOLIVIANO
- ENGLISH
Castellano Quechua cuzqueño Quechua boliviano English
A veces Mayninqa Mayninpijina(lla) Sometimes
Abajo Ura; uray Ura Below; under
Abandonar Saqerpariy; wikch'uy Saqerpariy Abandon
Abierto Kicha; kichasqa Kichasqa Open
Abofetear Ch'aqlay Laq'ay Slap
Abortar Sulluy Sulluy Abort
Abrazar Marq'arikuy Ojllay Embrace; hug
Abridor Kichana Kichana Opener
Abrir Kichay Kichariy Open
Abuela Hatuku; hatumama; awila Jatun mama Grandmother
Abuelo Hatuku; hatun-tayta Jatun tata Grandfather
Acarrear Astay Astay Transport; carry
Acequia Yarqha; rayqha Larq'a Irrigation channel
Acercarse Achhuyuy; qayllaykuy Qayllay; chimpay Approach
Acoger Chaskiy Jap'iy Receive; welcome
Acordarse Yuyay; yuyariy Yuyarikuy Remember
Acostarse K'iray; suchuy; sirikuy Winkukuy; sirikuy Lie down
Acostumbrado Yachasqa Yachasqa Used
Acostumbrarse Yachakuy Yachakuy Get used
Activo Ch'iti; k'uchi K'uchi Energetic; diligent
Acusar Tumpay Tumpay Accuse
Adelantarse Ñaupay Ñaupay Go in front
Adelante Ñaupaq Ñaupaj In front
Adentro Ukhu; uhu Ukhu Inside
Adherir K'askay; ratay K'askay Adhere
Adios Allillaña; allillanña Uj kutikama; ripusaj Goodbye
Adivinanza Watuchi Watuchiku Riddle
Adolescente Malta Malta Adolescent
Adoptar Uyway; uywakapuy Uyway; uywakapuy Adopt
Adorar Much'ay; yupaychay Much'ay; yupaychay Adore; worship
Afable Llamp'u sonqo Llamp'u sonqo Affable; nice
Afeitar Sunkha k'isuy Rasurakuy Shave
Afuera Hawa Jawa Outside
Agacharse K'umuy; k'uytuykuy K'umukuy Bend down
Agarrar Hap'iy Jap'iy Seize; grab
Agradable Sumaq; Misk’i Sumaj; misk'i Pleasant
Agricultor Chakariru Chajra runa Farmer
Agrio P'osqo K'allku Bitter
Agua Unu Yaku Water
Aguja Awuha; yawri Juch'uy yawri; yawri Needle
Agujerear T'oqoy T'oqoy Perforate
Agujero T'oqo Jusk'u Hole
Ahora Kunan Kunan Ahora
Aire Wayra Wayra Air
Ajeno Hoqpa; runaj Wajpata; runaj Somebody else's
Ají Uchu Uchu Hot pepper
Ajo Ahus Ahus Garlic
Ajustado Mat'I Mat'I Tight
Ala Rapra; rawkra Lijra Wing
Alargado Suyt'u; wask'a Chhoqo Oblong
2
ENGLISH
- QUECHUA CUZQUEÑO
- QUECHUA BOLIVIANO
- CASTELLANO
English Quechua cuzqueño Quechua boliviano Castellano
A very hot pepper Roqoto Loqoto Locoto
Abandon Saqerpariy; wikch'uy Saqerpariy Abandonar
Abort Sulluy Sulluy Abortar
Above Pata; hawan Pata Encima
Accuse Tumpay Tumpay Acusar
Add; increase Yapay Yapay Añadir; aumentar
Adhere K'askay; ratay K'askay Adherir
Adolescent Malta Malta Adolescente
Adopt Uyway; uywakapuy Uyway; uywakapuy Adoptar
Adore; worship Much'ay; yupaychay Much'ay; yupaychay Adorar
Affable; nice Llamp'u sonqo Llamp'u sonqo Afable
Affection Sumaq sonqo Sumaj sonqo Cariño
Affectionately Tukuy sonqo Tukuy sonqo Cariñosamente
After Qhepa Qhepa Después
After a short while Ratu; askama Askama Luego
Afternoon; late Tayri; tayrin Tardi; qhepasqa Tarde
Again Hoqmanta; yapamanta Watejmanta; ujtawan Nuevamente
Again Hoqmanta; yapamanta Watejmanta; ujtawan Otra vez
Ahora Kunan Kunan Ahora
Air Wayra Wayra Aire
All Llapa; llipi; lliw; q'ala;tukuy Lliwj; q'ala; tukuy Todo
All kinds of Hoq hoq; imaymana Imaymana Vario
Almost Yaqa Ñaqha Casi
Alone Sapa; sapalla Sapa; sapalla Solo
Alpaca Alpaka Alpaqa Alpaca
Already Ña Ña Ya
Also; too Ima Ima Y
Altitude sickness Qhayqa Sorojchi Soroche
Always Wiñay Wiñay Siempre
Amputate Qhoroy; willuy Qholuy Amputar
Ancient Ñaupa Ñaupa Antiguo
Angry Phiña; phiñasqa; qero Phiñasqa Enojado
Animal pen Kancha Kancha Corral
Annoy; tease Turiyay; pukllapayay Turiyay Fastidiar
Anoint Hawiy Jawiy Ungir
Answer Kutichiy; kontestay Kutichiy Contestar
Ant Sisi Sikimira; chhaka Hormiga
Appear Rikhuriy; rihuriy Rikhuriy Aparecer
Approach Achhuyuy; qayllaykuy Qayllay; chimpay Acercarse
Arm Brasu Maki Brazo
Armadillo Kirkinchu Khirkinchu Armadillo
Armpit Wallwak'u; llawllak'u Wayllak'u Sobaco
Arrive Chayay Chayay Llegar
Ascend; go/come up Seqay; wichay; qespiy Wichariy Subir
Ash Uspha; ushpha Ushpha Ceniza
Ask Tapuy Tapuy Preguntar
Ask for Mañakuy; qochikuy Mañakuy Pedir
Aunt Tiya Tiya Tía
Avocado pear Paltay Palta Palta
Baby Wawa; qholla wawa Wawa; erqe Bebé
24
QUECHUA CUZQUEÑO
- QUECHUA BOLIVIANO
- CASTELLANO
- ENGLISH
QUECHUA BOLIVIANO
- QUECHUA CUZQUEÑO
- CASTELLANO
- ENGLISH