Kata ganda

1. Kata gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.

2. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang
digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.
proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun
pada bahagian-bahagian tertentu dalam
perkataan tersebut.
          kata ganda terdiri daripada:
          (a) kata ganda seluruh;
          (b) kata ganda semu;
          (c) kata ganda separa;
          (d) kata ganda bersajak atau berima;
          (e) kata ganda berimbuhan.
 
3. Terdapat empat jenis kata gandaan iaitu :
A. Gandaan seluruh kata
B. Gandaan separa / separuh
C. Gandaan berirama
D. Gandaan menyaling
Gandaan seluruh kata
Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada
perubahan.
1.       Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan
seluruhnya.
2.       Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
3.       Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif,
kata kerja, dan kata keterangan.
 contoh :
Gandaan kata nama Gandaan kata kerja Gandaan adjektif /sifat
Buku-buku Baring-baring Manis-manis

Lembu-lembu Pandang-pandang Besar-besar

Murid-murid Jalan-jalan Awal-awal

Kawan-kawan Usik-usik Bulat-bulat

 
Sama ada sebahagian atau seluruhnya.
2.       Kata ganda terdiri daripada:
          (a) kata ganda seluruh;
          (b) kata ganda semu;
          (c) kata ganda separa;
          (d) kata ganda bersajak atau berima;
          (e) kata ganda berimbuhan.
Kata ganda seluruh
1.       Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan
seluruhnya.
2.       Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
3.       Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif,
kata kerja, dan kata keterangan.
Senarai kata ganda seluruh
alat-alat awal-awal baik-baik benar-benar besar-besar budak-budak
cacing-cacing cepat-cepat curam-curam dalam-dalam daun-daun
dekat-dekat elok-elok erat-erat gajah-gajah gemuk-gemuk hampir-
hampir hitam-hitam ibu-ibu jarang-jarang jari-jari kadang-kadang
kasar-kasar kereta-kereta lazat-lazat lembu-lembu lembut-lembut
nakal-nakal nanas-nanas nyaris-nyaris pagi-pagi putih-putih
1. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang
digandakan
2 kata ganda semu
1.       Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada
kata yang digandakan seluruhnya dan diberi tanda sempang.
Kata ganda semu mempunyai makna yang khusus.
3.       Kata ganda semu terdiri daripada kata name.
Senarai kata ganda semu
Agaragar analanal angkutangkut antinganting biribiri bulibull
dekakdekak epokepok gulagula jemputjemput jentikjentik kanakkanak
kisikisi kunangkunang
Kudakuda kupukupu kurakura labahlabah layanglayang oleholeh
ondeonde panjipanji pijatpijat ramarams sumpahsumpah ubunubun
umangumang undangundang
3 kata ganda separa
1.       Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada
kata saja yang digandakan.
Senarai kata ganda bersajak/berima
2.       Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.
Senarai kata ganda separa
Bebawang
Bebenang
Bebudak
Cecair
Dedalu
Dedaun
Dedawai
Gegendang
Geguli
Jejari
Jejarum jejentik kekabu kekisi
Kekunci kekuda lelaki
Lelangit
Lelayang pepejal pepijat pepenjuru rerambut sesiku sesungut tetamu
tetangga
4 kata ganda bersajak/berima
1.       Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang
mengalami persamaan atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di
hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.
Contohnya:
(a)      persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-
dentum, dan sebagainya.
Persamaan bunyi di hujung:
Karut-marut, cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.
Penyesuaian bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik,
huyung-hayang, dan sebagainya.
Persamaan Persamaan Penyesuaian
bunyi bunyi bunyi

Di pangkal Di hujung Seluruhnya

Batu-batan Anak-pinak Bolak-batik
Beli-belah Calar-balar Compang-
camping
Bengkang- Cerai-berai Dolak-dalik
bengkok
Corat-coret Comot-momot Gopoh-gapah
Degap-degup Gotong-royong Gunung-
ganang
Dentam- Karut-marut Haru-biru
dentum
Desas-jesus Kaya-raya Huru-hara
Gembar- Kuih-muih Huyung-
gembur hayang
Gerak-geri Pindah-randah Kacau-bilau
Gandaan separa  separuh
1. Gandaan separa dibina dengan cara memendekkan atau
menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.
2. Hanya diambil hujung perkataan itu.
Contohnya :
Lelaki Bebola Lelabah Pepohon Jejari
Kekuda Jejentik Kekabu Dedaun Kekisi
Gandaan berirama
1. Gandaan berirama dibina dengan menambahkan perkataan yang
lain bunyinya kepada perkataan asal.
2. Berlaku perubahan ejaan dan bunyi perkataan asalnya.
Contoh :
Lauk-pauk Batu-bata Saudara- Bukit-bukau Kacau-bilau
mara
Tunggang- Tanah-tanih Semak- Bengkang- Gelap-gelita
langgang samun bengkok
Gandaan menyalin
1. Gandaan menyalin dibina dengan mengekalkan kata dasarnya
tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.
2. Perkataan keduanya ditambah me ( n )
Contoh :
Tahu- Tolong- Jahit- Tarik-menarik Kejar-
menahu menolong menjahit mengejar
Sulam- Tawar- Kata- Sepak- Karang-
menyulam menawar mengata menyepak mengarang
Tari-menari Tangis- Rampas- Tumbuk- Simpan-
menangis merampas menumbuk menyimpan