KASAYSAYAN NG PILIPINAS •

(Unang Linggo) 1001, dumating sa China ang mga sugo [ambassadors] mula Butuan.
•
The Spaniards gathered 7,000 islands, gave the thing a name, and made themselvesmasters of the place. For 300 1200, nagsimulang maging tangi ang wikang Tausug mula sa wikang
years, the natives resisted fiercely, singly at first, thenin larger and larger groups.And lost each time.In typical Butuan.
•
islander fashion, it wasno big deal. 1380, unang dating ng mga muslim [Moro ang tawag ng mga Espanyol]
And then the Americans came. upang magturo ng Islam sa Pilipinas, sa pulo ng Simunul, Tawi-Tawi, sa
Iyan ang dati at lumang kasaysayan ng Pilipinas, naituro at sa kasawimpalad ay kanluran ng Mindanao.
•
itinuturo pa sa lahat ng Pilipino. Laging English, laging nagsisimula sa pagdating ng 1450, itinatag sa Sulu ni Abu Bakr ang unang kaharian [sultanate] ng
mga Espanyol, laging tungkol sa mga dayuhan, laging walang katuturan sa mga Muslim.
Saan Mula Ang Lupa?
katutubo. Laging laos, simula’t simula pa. ANG alikabok na tinatapakan, nasisinghot at nagpapadumi ng damit ay galing sa
Kahit gaanong tapat at taos-puso, hindi mahuhuli sa ibang wika ng ‘Once upon a
time’ ang kalooban ng Pilipino, ang pag-unawa at pakikipag-isa ng damdamin sa sahig ng dagat, nalukot paitaas nang mabundol ng sahig ng Pacific Ocean. Mula

mga tao ng nakaraan na, sa huling tuusan, ay ang buod at puso ng anumang naman ang malalaking bahagi ng mga pulo sa bulwak ng mga bulkan sa mga butas at

kasaysayan. Kaya nang mabalita na Tagalog, o Pilipino, o Filipino (whichever) ang siwang ng tipak na lupa na lumulutang sa kumukulong bato. Dating akala, kasama ng

gagamitin na sa pagtuturo sa mga paaralan, masigla ang naging paghanap ng Pilipinas ang Malaysia at Indonesia sa munting tipak na lupa na iniipit ng 3

kasaysayan ng Pilipinas na sulat sa Tagalog, o Pilipino, o Filipino (alinman) dahil sa naglalakihang tipak:

pag-asang mababasa na, sa wakas! ang karanasan ng bayan mula sa paningin ng 1.Sahig ng dagat Pacific, sa silangan;

katutubo, hindi sa wika (at damdamin) ng dayuhan. 2.Tipak ngAustralia atIndia, sa timog at kanluran; at

MAHIGIT7,100 piraso ang Pilipinas, isang libo lamang ang may tao, kalahati 3.Lupa ngChina atJapan, sa hilaga.

ay ni walang pangalan, marami ang lulubog-lilitaw sa urong-sulong ng dagat, Ngunit napagtanto nitong 1983 lamang na ang Pilipinas mismo ay 3 o higit pang

46 piraso lamang ang malaki pa sa 100 kilometro cuadrado. Sa dadalawa, magkakadikit na tipak na nagkikiskisan at umuusad sa 3 o higit pang
makakasalungat na tungo.
Luzon at Mindanao, nakatira ang 7 sa bawat 10 Pilipino. Bawat kasaysayan ay
Bakit umuusad?
kinakailangang magsimula sa umpisa, kaya ang unang paksa sa kasaysayan ng
Ang sapantaha ng mga nag-agham, batay sa mga katibayang nausisa mula nuong
Pilipinas ay kailangang iukol sa pinanggalingan ng kinalalagyan ng bayan.
1950s, ang kumukulong bato ang siyang nagpapalutang at nagpapagalaw sa iba't
Mga Bakas Ng Lumipas (I)
• ibang lupain ng daigdig - animo'y takip ng palayok o caserola na itinutulak at
26,000 - 24,000 SN, may tao na sa Pilipinas.
• pinaiiktad ng sumusubong sinaing. Ang nasukat na pinakamabilis na usad, hindi sa
9,000 - 8,000 SN, nasa Pilipinas ang mga magdaragat [Austronesians].
Pilipinas, ay 15 sentimetro o 6 pulgada sa santaon, ang pinakamabagal ay 2
•
3,300 SN, nagsimulang humiwalay ang iba’t ibang wikang katutubo mula sa sentimetro o kulang-kulang isang pulgada, santaon; karaniwang usad ay kasing bilis
isang ninunong wika.
• ng tubo ng kuko sa daliri, daw.
2,100 SN, nagsimulang mabuo ang wikang Tagalog, Visaya at Manobo
Patuloy ang gitgitan ng mahigit 12 piraso na
mula sa humiwalay na mga wika.
• natuklasang bumubuo sa balat ng daigdig,
600, nagsimula ang kalakal ng makalumang porselana mula China; 300 taon
pa bago nagkalakal ng tunay na porselana. pati na sahig ng mga dagat. Maraming lamat
at butas dahil sa salyahan, at duon AD,tinawag na “Mait” – (pulo ng ginto) ang ilang pulo ng Pilipinas,
bumubulwak ang kumukulong bato na partikular na ang Mindoro.
- Nuong 1521, panahon ng pagdating ni Fernando Magallanes,
nakabalot sa buong daigdig sa ilalim ng mga
pinangalanan niya ang mga kapuluan bilang “ Islas de San Lazaro ”
tipak. Ang tipak ng Pacific Ocean ang (Mga Kapuluan ni San Lasaro)
kinikilalang pinakamapanganib sa - Ang pangalang Pilipinas ay nanggaling sa salitang Kastila na
kasalukuyan; tinawag na sinsing na apoy “Filipinas ” , na ibinigay ng isang Kastilang manlalayag na si Ruy
ring of fire] dahil sa dami ng bulkan at lindol sa paligid nito. Kasama ang Pilipinas Lopez de Villalobos nuong 1543AD sa pagpaparangal sa nuon ay
sa sinsing, kasama sa pagsabog ng bulkan, kasama sa lindol. batang prinsipe ng Espana na si Prinsipe Felipe II.
Maikling Deskpripsyon ng Pilipinas -
●Sukat: 300,400㎦ Nuong taong 1751, si Padre Juan J. Delgado, isang Hesuitang
● Bilang ng Pulo: 7,107 islands manunulat ng kasaysayan, ay tinawag ang Maynila na “Perlas ng
●Populasyon : Humigit kumulang sa 87 Milyon (estimate: 2005) Silangan” dahil sa ito ay naging isa sa mga sentro ng kalakalan sa
● Kapal ng Tao : 295 katao gada 1 sq. km. Asya kahit nuong bago pa man dumating sa bansa ang mga kastila.
● Nakatira sa Kabayanan : 61% (2003) Sa kanyang huling liham, nuong 1896, araw bago maisagawa ang
● Nakatira sa Kabukiran : 39% (2003) hatol na kamatayan, tinawag ni Dr. Jose Rizal ang kanyang inang
● Inaasahang mabubuhay ng : 69.9 taon (2005) bayan bilang “Perla del mar de Oriente ” (Mutyang Mahalaga sa
● Bilang ng sanggol na namamatay pagkasilang : 24 sa 1,000 pagsilang Dagat Silangan).
● Pursyento ng maypinagaralan : 96% (2005) - Ang pangalang Filipinas ay unang lumitaw sa isang mapa na
● Lahing Pinagmulan : Malay race nalimbag sa Venice nuong 1554 sa pangunguna ni Battista Ramusio,
● Uri ng Gobyerno: 6 na taong pamamahala sa ilalim ng isang Presidente isang Italyanong heograpiko.Ang Kastilang salita na Filipinas ay
● Pambansang Salita: Filipino, Sinasalita ng karamihan - English nuong lumaon ay napalitan ng pangalang “ Philippine Islands ” sa
●Relihiyon : Katoliko (83%), Protestante (9%), Islam (5%), Iba pa (3%) panahon ng pamamalakad ng Kolonyang Amerika noong 1898.
● Pangunahing Syudad : Manila, Baguio, Cebu, Davao - Napalitan ito ng pangalang “ Republika ng Pilipinas ”nuong kinilala
ang kanyang kalayaan nuong 1946.
● Sistemang pang Edukasyon: 6 na taon sa elementarya, 4 na taon sa •
high school, 4 na taon sa kolehiyo Isang pangarap na palitan ang pangalan ng Pilipinas:
● Semestre : Unang semestre, simula Enero hanggang Octubre - Si Artemio Ricarte, isang Katipunang heneral, ay ninais palitan ang
Ikalawang semestre, simula Nobyembre hanggang Marso pangalan ng Pilipinas ng Rizaline Republic.
Bakasyon: Simula Abril hanggang Mayo - Si Ferdinand Marcos ay nagmungkahi na gawing “M a ha r li k a ”
Ang Mga Naging Pangalan ng Arkipelago: (pangalan ng kanyang grupo na kumalaban sa mga hapon nuong
- Nuong panahon bago dumating ang mga Kastila, ang mga dayuhang Ikalawang Digmaang Pangdaigdig) ang pangalan ng Pilipinas.
Linguahe at Dialekto sa Pilipinas:
Chino ay nakikipagkalakalan na sa Pilipinas.Nuong panahon ng
Ayon sa pagsasaliksik ng isang Americanong linguistiko na si Richard
pamumuno sa China ng pamilya Sung at Ming, taong 900 – 1300
Pitman, tinatayang nasa 55 uri ng katutubong linguahe at 142 dialekto ang
matatagpuan sa Pilipinas.Lahat ng katutubong salita ay base sa Malay at
Polinisyang salita.Ang pursyento ng mga pangunahing linguahe sa Pilipinas
ay:
1.Cebuanos – Cebu, Western Leyte, Bohol, at Eastern Negros,
Zamboanga at iba pa. (24.39%) region 7, 9, 10 at ilan sa 11
2.Tagalog – Central at Southern Tagalog Region (23.82%)
3.Ilocanos – Ilocos at La Union (11.14%) karamihan ay sa region 1
4.Ilonggos or Hiligaynon – Western Negros, Southern Mindoro, at
Panay Island (9.99%) region 6 at ilan sa 11
5.Bicolanos – Bicol Region <Albay, Camarines Norte, Camarines Sur,
Catanduanes, Masbate, at Sorsogon> (6.96%) region 5
6.Waray-waray – Samar and Eastern Leyte (4.62%) region 8
7.Ibanags (Cagayanos) – Cagayan (3.80%)
8.Pampanguenos (Kapampangans) – Pampanga (3.43%)
9.Zambals – Zambales (2.70%)
10.Pangasinenses – Panggasinan (2.26%)
11.Iba pa – (6.89%)
Ang Ingles ang isa sa pinaka gamit na salita sa Pilipinas lalo na sa larangan
ng politika, edukasyon at komersyo.Sa katunayan, ang Pilipinas ang isa sa
mga bansang hindi Ingles ang pananalita subalit isa sa pinaka gumagamit ng
Ingles bilang salita.