You are on page 1of 7

]Ak'g¨ 'dapöm} qdwk phJ um;vH;k udk usr;f *efawGrmS awGU&w,f/

jrefrmjyefawmh ]bk&m;wnf;[laomaerif;? aerif;wnf;


[laom bk&m;}/ wdw k akd jym&&if ]bk&m; aerif;? aerif;
bk&m;} aygh/ t"duuawmh bk&m;udk aerif;eJEY iId ;f w,f?
wifpm;w,fvYkd odzv Ykd &kd if;ygyJ/ yxrqH;k 'Dwifpm;rIeYJ
ywfoufvYkd usrf;*efvmwJt h wdik ;f avhvmMunfv h ukd f
Mur,f/
0denf; y&d0g&ygVd? ork|meoacFy-rSm 'Dvkd
awGU&w,f/ ]Ak'g¨ 'dapö teKyÜaEé? Ak'g¨ 'dapö tEk*a¾ w?
awoH ocFw"r®meH? emrrwåH e em,wd}wJ/h *gxm&JU
t"dymÜ ,fuawmh ]]bk&m;wnf;[laomaerif; r&Scd &hJ if?
aerjrifhcJh&if? aeray:xGufcJh&if ocFg&w&m;tm;vHk;
[m tedp?ö 'ku?© tewåjzpfw,f? ocFg&w&m;awG[m
taMumif;w&m;awGu zefw;D xm;w,fqw kd mudk rod
Edik yf gbl;/ 'ghtjyif edAmÁ efawG? ynwfawGqw kd mudv k nf;
uGJuGJjym;jym; cGJjcm;em;vnfEdkifrSm r[kwfygbl;/
'Davmufqdk wifpm;xm;w,fqdkwJh pum;
twGuv f akH vmufNy/D tck a&mifeOD ;D eJyY wfoufvYkd ajymyg
awmhr,f/ aerif;[m jrefrmEdik if ?H xdik ;f Edik if ?H oD&v d uFm
Edik if ?H uarÇm'D;,m;eJY vmtdq k wkd hJ ig;Edik if rH mS vif;ae
aMumif; tm;vH;k utodtrSwjf yKMuw,f/ tm;vH;k qdk
wmvnf; urÇmeJcY sDNyD;ajymwm r[kwyf gbl;/ todrw S f
jyKwJh olw&Ykd UJ twdik ;f twmudk &nfneT ;f ajymwmyg/ ig;
Edik if H vdvYk ufcx H m;wmu ax&0g'a&mifjcnfvrT ;f ae
wmudak jymMuwmyg/ wu,fwrf; aerif;u 'Dig;Edik if rH mS

82 v uFm w r ef r *¾ Z if ;
v uFm w r ef r *¾ Z if ; 83
yJ xGef;vif;awmufyw,fvdkY ajymvdkY&yghrvm;? wu,fvnf; 'D *smrPDrSm&SdwJh vlawGtwGuf
tjcm; r[m,me? wEÅ&,mepwJh Edik if aH wGrmS a&m qGr;f cHwm[m xl;qef;ygw,f/ 'DrmS &Sw d hJ vlawGu
aerif; ta&mifr&awmhb;l vm;vdYk ar;p&m&Sw d ,f/ qGr;f cHwmudk b,favmufawmif txl;wvnf jzpf
'Dawmh tJ'ED ikd if aH wGrmS vnf; aerif;ta&mif&Edik yf g aeovJq&kd if oydwu f kd ]]tJ'g bmvkyw f [ hJ mvJ}}wJ/h
w,fvdkY ajz&rSmyg/ ta&mifawmufyrIuawmh jrwfpmG bk&m;u 'Dcu G ef pYJ m;zdYk cGijhf yKcJw h m/
uGmvdrfhr,faygh/ em;vnfatmif em;vnfovdk &Si;f jy&wmawmif&dS
ckajymr,fah &mifeOD ;D [m ax&0g'a&mifeOD ;D / ao;/ ]]qGr;f cHawmh b,foal wGuavmif;o vJ}}vdYk
ax&0g'a&mifeDOD;qdkayr,fh ax&0g'ig;EdkifiHu ar;p&m&Sw d ,f/ ol (*smrPD &[ef;awmf) ud, k w f idk f
a&mifeu D kd ajymrSmr[kwyf gbl;/ tckpma&;ol a&muf awmif odusG r;f jcif;r&Sw d *hJ smrefjynfo?l jynfom;awG
aewJh *smrPDEikd if u H a&mifet D aMumif; waphw u avmif;wmaygh/ tJ'D rodruGsrf;olawGu
apmif;av;aygh/ tJ'w D aphwapmif;uvnf; ud, k o
f d yxrawmh ar;jref;Muwmaygh/ tJ'gbmvkyw f mvJ/
xm;wJh waphwapmif;yJ jzpfygw,f/ tjcm;t&mawG tvSLcHaewmajymawmh ydkufqHvSLr,fwJh/ 'geJY
vnf; &SEd ikd yf g&JU/ *smref&[ef;awmfwpfyg; oD&v d uFm ydu k q f t H vSLcHwm r[kwb f ;l / pm;zG,af omufz, G f
rSm oDwif;ok;H aexdik cf NhJ y;D 2008? atmufwb kd mvrSm tvSLcHaMumif;&Sif;jyw,f/ pm;zG,faomufzG,fudk
olUXmaejzpfwhJ *smrPDEikd if u H kd jyefomG ;av&JU/ olU avmif;ygw,f/ ydak ewJh pm;zG,af wGukd nDrjzpfou l kd
twGuf ausmif;vnf;r&S?d tjcm;ypön;f av;yg;vnf; jyefpGefYvdkufw,f/ jyefpGefYw,f qdkwmuvnf;
zG,zf , G &f m&mr&Sw d hJ *smrPDeikd if rH mS olU&JUcH,cl sujf zpf aemufaeYbOk ;f ay;&if tyfpyfomG ;&atmif nDru
wJh bk&m;tBudKuf? a&S;bk&m;&Siw f Ykd vrf;pOfjzpfwhJ uyÜ, d vkyaf y;wmyg/ aemufawmh 'DrmS xkid ;f vlrsdK;
]Owåad | e yraZÆ,s? "r®H okp&dwH pa&-qGr;f cH0wf awGuakd wGUw,f/ tJ'aD wmh qGr;f cHzt Ykd wGuf ydv k , G u f l
udk rarh&bl;? qGr;f cH0wf udk rysufruGuf aumif; oGm;wmaygh/wpfcgw&H olUoli,fcsif;a[mif;awGeYJ
aumif;usifMh uav} ("r®y'? avmu0*¾? oka'¨g'e awGU&if olwu Ykd yJ qdik w f pfqikd u f ykd ifo h mG ;Ny;D vdw k mudk
0w¦K) qdw k t hJ wdik ;f qGr;f cH0wfupkd wifcw hJ ,f/ 'D avmif;vSLMuw,f/ ckawmhwpfpwpfpeJY todav;
qGr;f cH0wfqw kd m rif;rsdK;rif;EG,jf zpfwhJ bk&m;? rif; rsm;vmawmh b,faeY<uygqdNk y;D yifv h Ydk wpfywfrmS wpf
jzpfcw hJ b hJ &k m;awmifrS jznfu h sifch w hJ ,f r[kwv f m;/ &uf <u&w,f/ ckawmh qGr;f cHtrd af wGu jrefrm?
tay:,H pOf;pm;&if qGr;f cHwm rqef;/ xdik ;f ? w½kw?f *syef? tdE´, d eJY 'D*smrPDu vlawG
]jrefrmEdik if rH mS qGr;f cHwmawGaygvku d w f m? bmqef; aygh/ aeYpOfavmif;ol&,fvaYkd wmh r&Sad o;yg bl;/
vdvYk ?J txl;tqef;vkyaf jymaew,f}vkYd xif&if qGr;f cHupd u ö kd bmvd'Yk aD vmufajym ae&ovJ/
vJ xifp&myg/ eufeufeJeJvkyf&wJh ]]'gvm; a&mife}D }vdYk ajymMurvm;yJ/
tvkyw f pfcv k v Ykd nf; jrifrmS r[kwf ]]tif;..a&mifeD yJ}}vdu Yk kd ajym&
bl;/ ck[mu jrefrmEdkifiHu [d ;
k a&S ;a&S ;wke ;
f u j z pf
y su c
f h J rSmyg/ bmvdkYvJ/ omoemjyK
qG r f ; cH w mud k ajymaewm wJhead j*m"omraPav;udktaomu w,fqw kd m bk&m;&JU tqH;k r
r[kwfvdkY pma&;oltaeeJY bk&if MunfnKd omG ;wm toGief hJ omoem awG u d k oG e f o if a ewmyg/
txl;wvnf csD;rGr;f ajymqdk qGr;f cHwmeJY oGeo f ifwm[m
a&;xdu k yf gw,fvY k d jrifygw,f/
jy Ko Gm ;wmyg / tJ ' Db k& if[ m bd k;bG m;rsm ;
qufpyfaeygw,f/
ud;k uG,cf w
hJ o
hJ al wGukd qufvufu;kd uG,f
cJhwm/ olwdkhacwfu q&mBuD;rsm; &Sd
cJw
h myJav/

84 v uFm w r ef r *¾ Z if ;
ax&0g'Ak ' ¨ b momud k vl a wG o d a tmif
a[majymjyozdt Yk zGUJ pnf;eJY pwifvyI &f mS ;cJw h ,f/
ausmif;opf rwnfaxmifao;cif 2009?
Zefe0g&Dvtxd aecJw h ,f/ 2009? azazmf
0g&DrmS txyfEpS x f yf&w dS w hJ udk cf ef;udk ausmif;
wdu k t f rnfeYJ pwifwnf axmifcw hJ ,f/
tJ'v D ekd YJ ol ausmif;ae&m&oGm;NyD?
tvkyu f bmawGvyk cf v hJ q J akd wmh/ olow d hJ
ynmeJY ygVde*YJ smrefwNJG yD; bmomjyefay;xm;
wJh pmtkyaf o;ao;av;awG a&;xkwx f m;
w,f/ tJ'Dpmtkyfav;awGeJY "r®'gevkyf
w,f/ tJ'pD mtkyaf v;awGxrJ mS ygwJh okwf
awGuvnf; omoemtwGut f usdK;rsm;wJh
r[mowdy|meokw?f "r® puúy0wåeokw?f
orm"dow k ?f &m[kavm0g'okw?f tmemyge
ówdow k pf wJh aumif;Ed;k &m&mav;awG/ NyD;
awmh tajccHA'k b ¨ momtwGuf ig;yg;oDv
u pvd?Yk bk&m;0wfjyKyH?k arwåmyd?Yk trQa0
pmwrf;awGyg0ifw,f/ olodwJh ynmu
vnf; ax&0g' bkef;BuD;wpfyg; taeeJY
[d;k a&S;a&S;wke;f u jzpfysufcw hJ hJ edaj*m"omraP toufou d m© rBuD;&ifah o;ayr,fh ol&UJ Ak'¨
av;udk taomubk&if MunfnKd oGm;wmtoGief YJ omoem bmom vku d pf m;rIuMumcJjh yD/ MA bGUJ udk
jyKoGm;wmyg/ tJ'Dbk&if[m bdk;bGm;rsm; udk;uG,fcJhwJh awmif Ak'b ¨ momtaMumif; pmwrf;a&;NyD;
olawGukd qufvufu;kd uG,cf w hJ m/ olwaYkd cwfu q&mBuD; ,lcw hJ m/ ole*dak ecJw h mu xdik 0f rfw?Ykd *syef
rsm; &Scd whJ myJav/ 'DtaMumif;u vlwikd ;f &if;ES;D NyD;om;yg/ wdrYk mS aecJw h m/ ol&UJ yifu, kd "f mwfct H wdik ;f
csefcyhJ g&ap/ ckvkd qGr;f cH0wfukd oGm;vdu k wf meJY vlawGod ax&0g'udk ydNk yD;vufcw H mrdv Yk Ykd ol[m xdik ;f
oGm;w,f/ OD;Zif;u ax&0g'? bk&m;u 'Dvq kd rG ;f cHwm/ Edik if rH mS &[ef;jzpfcw hJ ,f/ tJ'aD emuf ax&0g'
vlawGar;wJh tcgus&ifajym jy&w,fav/ 'DrmS u r[m pmayawGukd vdu k pf m;&if; qGr;f cH0wfukd oD&d
,meeJY? wdAuf'vdkif;vm;rm;wdkYavmufudkyJ bk&m;om; vuFmrSm aepOfuvnf;usifo h ;kH oGm;cJw h ,f/
awmfvYkd odxm;Muwm/ uJb,fE, S v
hf yk yf / qGr;f cH xGuv f u
kd f (oD&dvuFmrSm aepOftwGif; jrefrm&[ef;
awmh ydk&Sif;oGm;a&m/ wpfcgwav qGrf;cHtdrfuawmh awmfrsm;eJY eD;pyfcGifh&cJhw,f/) olvkyforQ
wpftdrfyJ/ toGm;vrf;tjyefvrf;rSm wpfaMumif;wnf; av;awG[mvnf; vlodenf;ao;ayr,fh
r[kw/f bk&m;omoem vloyd gapqdw k ahJ pwemeJY vrf;udk tawmfxd a&mufaeygNyD/
ajymif;NyD; ausmif;jyefvm&wmvJ &Sad v&JU/ 'gawGuawmh yxrqH k ; taeeJ Y *smref j ynf o l
a&mifeED Ek ak v; awGayghav/ jynfom;awGudk Ak'¨bmomeJYywfoufNyD;
Ny;D awmh a&mufump ae&mukv d nf;MunfOh ;D ? b,f olbmoifay;&vJ qdak wmh. ..tOÆvu d r®-
vdk ae&vJv/Ydk atmufwb dk mua&mufw,f? uHaumif;vdYk vuftyk cf sDwwfatmif oifay;&w,f/ od
olUcrnf;awmf tdrfcPvGwfaewmeJY aecGihfay;vdkYae& w,fr[kwv f m;? Oa&myuvlawGu rde;f r
w,f/ tcdu k t
f wefaY ygh/ aemuf Ed0k ifbmva&mufawmh &,f?a,musmf;&,f cGJcGJjcm;jcm;&Sdwmr[kwf
'umwpfO;D u ol&UJ tcef;vGwrf mS aecGiahf y;vdYk ajymif;&jyef bl;? cifrifaMumif;udjk yzdYk vufqEJG w I q f uf
w,f/ 2-ywfavmufyg yJ/ tcef;udk vla&mufvmwmeJY Muwm/ 'guawmh olw, Ykd Ofaus;rIyaJ v/
ajratmuf c ef ; ud k ajymif;&jyefa&m/ tJ'DtwGif; rS m yJ vuf v S r f ; wJ h t cg OD ; Zif ; wd k Y b momu

v uFm w r ef r *¾ Z if ; 85
'Dvdkrvkyf&bl;? vuftkyfcsD&wmqdkNyD; oifay;& t& zGix hf m;&w,f/ wpfywfwpfcgawmif rvG,b f ;l
w,fav/ ckqkd awmfawmfav; [kwo f mG ;NyD/ pum; av/ oifwef;udk (3)yg;wm0ef,lNyD; ydkYcsygw,f/
ajymwmawmif vuftyk u f av; wcsDcsDe/YJ o&P*kH pma&;olu "r®y' bmom? ol (*smrefO;D Zif;) u
eJY ig;yg;oDvuawmh ygVdvkd a&SUuwdik af y;&w,f/ okwåef? *smrefq&mav;u tbd"r®m/ a&mufcg
wdik af y;awmh olwu Ykd tyDtjyifawmh vdu k rf qdek id f p tajcaeudk jyefajym&&if ol (*smrefO;D Zif;)uyJ
ao;bl;? wpfacgufu ud, k uf wkid af y;? aemufwpf OD;aqmifNyD; toif;u'um? 'umrawGeYJ pma&;ol
acguf olweYkd YJ wGq J akd y;&w,fav/ tck wpfcsdKUae twGuf use;f rma&; (health insurance) wm0ef,l
&mav;awGrmS rqd;k awmhb;l ? avoHav;awGrv D mNy?D vSLw,f? av,mOfvufrw S f vSLw,f/ a&mufwahJ eY
yDvmNyD/ bk&m;0wfjyK csdeNf yD;&ifawmh w&m;xdik &f u uqkev f jynfah eY/ bk&m;&Si&f UJ zGm;? yGi?hf pH? Asm'dwf
w,f/1-em&D? oloo d avmuf vlawGukd tdwo f eG zf m cHwahJ eaygh/ txl;jcm;qH;k aom ESpyf wfvnfaeYBuD;
arSmuf ajymjyw,f/ a[mjyw,f/ 'gu pma&;ol aygh/ ajymcsifwmu tJ'aD eYu jrefrmvdak wmh ckvkd
ra&mufcifuwnf;u pcJw h m/ ajymcJw h ahJ eYy?J 'DrmS uvjynfah usmf (1)&ufaeYrS vjynfh
ol oD&v d uFmrSmaewke;f jrefrmOD;Zif;awG wm/ rwlwt hJ cg&So d vdk wlwt hJ cgvnf; &Sw d ,f/
&JU ½d;k om;rI? BudK;pm;rIawGukd olavhvm tuJcwfrcd hJ xm;awmh/ 'DrmS &Sad ewJv h al wGukd Ak'e¨ yYJ wfoufwhJ
w,f/ jrefrm&[ef;awmfawG[m ygVd? jrefrmqdik &f m vjynfah usmf (1) &ufqw kd hJ vjynfah eYukd us,u f s,f
awGrmS bk&m;taMumif;udk wu,fxx J 0J if0if xdxd jyefjY yefY odapcJw h ,f/ bmaMumifv h q J akd wmh tJ'aD eYu
rdrd odMuw,f/ t*Fvyd b f momtwGuf tcuftcJ O,smOfwpfco k mG ;Ny;D bk&m;vSnyhf JG vkyMf uw,f/ tu
jzpfaewmudv k nf; oloabmaygufw,f/ trsm;pk tckeaf wGe/YJ jrefrmawGawmh r[kwb f ;l ? xdik ;f vlrsdK;
udk &nf&, G af jymwmyg/ tJ'gaMumifv h nf; jrefrm awGyg/ xdik ;f bke;f BuD; (5)yg;? wdAufbek ;f BuD; (3)yg;?
ud, k af wmfawGeo YJ l wu,f &ifE;DS rI&o dS mG ;NyD;? jrefrm pma&;oleYJ ol (*smrefO;D Zif;)? pkpak ygif; (10) yg;/
ud, k af wmfawGqu D ae ygVdpmayawGukd avhvmoif tJ't D xJrmS oydwu f ukd ikd Nf yD; ax&0g'&,fvYkd jyEdik f
,lomG ;w,f/ olcifrifwhJ jrefrm&[ef;awmfrsm;pGm wmu pma&;olwEYkd pS yf g;yJ&w dS m/ toGief YJ omoem
xJu pma&;olukd uqkev f jynfh aeYta&mufyifyh g jyKcJw h ,fqMkd uygpd/Yk tJ'aD eYrmS awGU&wJph mtkyq f ikd f
ava&m/ pma&;ol 'D*smrPDurdk a&mufcifu wnf; awGu wdAufqikd &f m Ak'b ¨ mompmtkyaf wG a&mif;
u olvyk o f rSsvyk if ef;awGukd olu, kd w f ikd f pma&;ol wJq h idk u
f rsm;w,f/ wdAufbek ;f BuD;awGu, kd w
f ikd f qkid f
udk tGev f ikd ;f uwpf qifah jymjy w,f/ pma&;ol xdik Mf uw,f/ awGUwJo h u l zkd ufvw J uif; EIwq f uf
tBuHay;wmudk vufcH&,lvkyfaqmifcJh w,f/ Muw,f/ (ayGUzufEIwfqufwmaemf)/ &Sdapawmh/
'DrmS a&mufNyD qdak wmhvnf; jrefrmhx;kH pH olwu Ykd t&ifa&mufEiS w hf mud;k / NyD;awmh
vkyyf v kH yk ef nf;rsm; udk ES;D aESm wdik f 'gu olwUkd &JU"avhu;kd ..../ 'gu
yif vkyaf qmifcw hJ ,f/ 'umwpfa,muf udk,fhudk,f yxrqH;k aeYawGUjrifc&hJ wJh xGuf
pmoif M um;rI eJ Y udo k wfaow,f? bmtaMumif;aMumifh ay:p a&mifeOD ;D av;yg/
ywfoufvYkd uawmh ESpyf wf &,fawmh olrY b d rsm;awmif rodb;l ?aowm wpfaeY pma&;olocd &hJ
(1) Budrf oifwef;udk tck
awmif jyHK;jyHKav; aooGm;wm olYrdbawGu wJh tjzpftysufav;wpfck
avmavmq,f taetxm; uawmh tawmfyJxl;qef;
jyefajymjyvdkh odcJh&w,f/ tJ'g aumif;wJh
edrdwfvu©PmyJvdkh ajymjycJhw,f/ ol[m
bk&m;½kyw
f ak wG ckEpS q
f al wmifyal Zmf
xm;w,f/

86 v uFm w r ef r *¾ Z if ;
w,f/ 'umwpfa,muf ud, k u hf , kd u f kd owf jrefrmawGawmfyHkudk csD;rGrf;cef;xkwfae&ifvnf; ukefrSm
aow,f/ bmtaMumif; aMumif&h ,fawmh r[kwfawmhbl;? qGrf;avmif;cJhwmutp tck*smrPD
olUrdbrsm;awmif rodb;l ? aowmawmif a&mufwt hJ xd aus;Zl;w&m;u ajym&if&n S v f sm;r,f/ ('Du
jyHK;jyHK;av;aooGm;wmudk olUrdbawGujyef vlawGtaMumif; ajymcsifwmrdYk xm;cJh ygr,f) 'Du 'um?
ajymjyvdYk odc&hJ w,f/ tJ'g aumif;wJeh rd w d f 'umrawGu Ak'b ¨ momtaMumif; odwwfcgpjzpfayr,fh
vu©PmyJvdkYajymjycJhw,f/ ol[m bk&m; a&mufNyD;rMumygbl;? pma&;olwYdk vdt k yfwhJ toH;k taqmif
½kyw f ak wGukd ckEpS q f al wmif ylaZmfxm;w,f/ awGjzpfwhJ zdeyf? ajctdwu f tp &moDtvdu k v f t kd yfwm
olu wdAufvrl sdK;jzpfcsif vkq Yd ykd /J pmayqkd av;awG tvdu k wf odvmvSLMuw,f/ qdik o f mG ;NyD;awmh
&ifvnf; wdAufAk'¨bmomtaMumif;awG vnf; vdu k 0f ,f (uyÜ)d ay;Muw,f/ ud, k u hf , kd u f akd wmif
zwfxm;wmav/ tajccHtaeeJY bk&m; eHygwfqu kd u f b,favmufreS ;f rodb;l ? pdw&f n S v f uf&n S f
w&m;awGygyJ/ t"dujzpfwJh r*¾if&Spfyg;? zdeyfuakd &G;ay;w,f? vrf;avQmufcikd ;f w,f/ ud, k phf wd f
opömav;yg;uawmh twlwyl /J rwlwmu xJrmS awmh ]]aMomf... 'dYk jrefrmawGvykd gyJvm;}} vdaYk wmif
usiyhf ?kH ,lqyHak wG vdo k vdk jyifqifypfw,fvYkd awG;Ny;D auseyfrw d ,f/ pma&;olw&Ykd UJ a&mifex D u G &f mNrKd UrSmu
ajym&vdrrhf ,f/ NyD;awmh ax&0g'w&m;vdYk jrefrmrdom;pk wpfpk awmh&ydS gw,f/ jrefrmrdom;pkawGUawmh
olwu Ykd owfrw S af vh&dS w,f/ tJ... tJ'v D kd vnf; olwUkd u vdu I v
f u
Id vf v SJ yJS gyJ/ olwUkd uvnf;vdt k yf
aooGm;awmh ol&UJ rsdK;½k;d bmomu tjcm; wmawG vSLMuw,fav/ NyD;awmh qGr;f cHomG ;wJt h cgvnf;
bmom0ifjzpfaew,f/ wpfaeYrw S pftrd f qdak yr,f&h w dS hJ tdru f vnf; bmvdak o;vJ?
olU&JUrdcifu olu;kd uG,w f b hJ mom ae&wmtqifajy&JUvm; &moDOwku wtm;at;awmh
udk tomxm;vdkY olUom;av; jrwfEdk;wJh ]]ae&wmtqifajy&JUvm;}} pwm pwmawG[m vlawG&UJ
bmomtvdktwdkif; tokbpDpOfcJhw,f/ xGuaf y:a&mifeOD ;D av;awGaygh/
'gayr,fh tJ't D csderf mS wdAufbek ;f BuD;rsm;udk
ryifhcJhbl;/ xifwmajym&&ifawmh olwdkU
oabmruswm&Sv d Ydk aerSmaygh/ tckyifw h mu
ax&0g'bke;f BuD;(2)yg;? ax&0g'xH;k pHtwdik ;f
okomefrmS o&P*kw H ifay;cJw h ,f/ tedpmö
0w ocFg&m....? pwmawG ½Gwaf y;cJw h ,f/
vlawGoad tmif tbdPo S wk u f kd *smrefvkd
a&;NyD; jzefaY 0cJwh ,f/ NyD;awmh tdrrf mS a&puf
cs trQa0awG tm;vHk;udk ax&0g'xkH;pH
twdkif; vkyfay;cJhw,f/ pma&;oltaeeJY
jrefrmjynfrmS 'Dvv kd yk w f ,f? ax&0g' xH;k pH
t& 'gobm0usw,f? pojzifh pma&;ol
uajymjyNyD; ol (*smrefOD;Zif;)u ajymwJh
twdik ;f vkyaf qmifcw hJ myg/ usef&pfcw hJ hJ rdcif
crsm idak <u;jcif;rsm;xJu tjyHK;rsufEmS ud&k cJh
w,f/ aus;Zl;wifaMumif;vnf; ajym&Smw,f/
aemuf &ufwpf&mjynfu h s&if ausmif;
vmNy;D qGr;f uyfr,fwahJ v/ 'gvnf; xGuf
ay:pa&mifeOD ;D vdYk qdck sifygw,f/ aMomf. ..
'DuvlawG odyaf wmfMuw,f? jrefrmuvlawG
awmfwmawmhxm;vdu k af wmh? ud, k hf bmom
omoemqdw k hJ oHa,mZOfawG &SNd yD;om;rd/Yk

v uFm w r ef r *¾ Z if ; 87
wpfaeYawmh jrL;epfqw kd NhJ rdKUwpfNrdKUrSm vl ajymvd&Yk r,fh pm;aomuf qdik af e&mudk a&G;vdu k w f m/
(12) a,mufpx k m;NyD; pma&;olu w&m;a[mcJ&h ajymr,fqkd ajymp&mawGygyJ? wpfaeYuqdk
ao;w,f/ pwk&m&u©qw kd hJ w&m;aygh/ jrefrmawG &if Nrd KUay:uoif wef;wpfcu k tjyefrmS pma&;olukd
tzdkY &if;ESD;NyD;om;yg/ ck[mu w&m;a[mwmu bkrodbrod eJY *smref'umwpfa,muf um;ay:u
rdepf (20)? ar;wmjref;wmu wpfem&Dausmfausmf/ qif;vmNyD; yef;yGiv hf mvSLvdYk tvSLcHc&hJ ao;w,f/
a[mwmuvJMunfhOD;av? tmemyge xGufav vSLwJo h u l bke;f BuD;vdaYk wmh odr,fxifygw,f/ olu
0ifavudk ]0ifav-t&[H? xGuf av-t&[H} qkw d hJ vnf ; bmrS x;l rajymvdYk vSLwmudo k mtvSLcHcNhJ yD;
uEéDenf;emedó,twdkif; a[mawmh vlawGu aus;Zl; wifaMumif;ajymum ausmif;jyefvmcJw h ,f/
rMum;zl;bl; jzpfoGm;wmaygh/ bk&m;enf;vm;vdkU ausmif;a&mufawmh bk&m;vSLcJw h ,f/ ausmif;a&muf
awmif tar;cH&&JU/ (uEév D rf;pOf w&m;&SKenf;udk a&mufcsi;f bk&m;0wfjyKzdYk vlawGa&mufaewmeJY tJ'D
uEéaD zmifa';&Si;f 0ufbq f u kd f (http://kannifound- taMumif;udk ajymjyvdu k w f ,f/ olwv Ykd nf; 0rf;om
ation.org/) rSm tus,fzwf½I Edi k yf gw,f/) oGm;wmaygh/ 'umrwpfa,mufu yef;yGiu hf kd a&aq;
vjynh?f vuG,af eYrsm;rSmvJ bke;f BuD;rsm; oefYpifNyD; bk&m;udkvSLay;ygw,f/
u w&m;a[m? w&m;jy? w&m;xdik ef YJ Oykoo f w D if; tm;vHk;udk jcHKMunfhr,fqdk&ifawmh 'Dvdk
onfrsm;uawmh w&m;emw&m;xdkifjyKvkyfMuyg a&mif e r
D sm; ay:xGucf iG &hf zdYk jrefrmEdik if u H ae oD&d
w,f/ aemufNyD; pma&;oltwGuf tcsif;csif;quf vuFmajrudk a&mufcw hJ ,f? pmoifcw hJ ,f/ 'gayr,fh
oG,zf Ykd *smrefbmom vdv k mjyefa&m? 'geJY q&mrBuD; oD&v d uFmac: a&TuRef;ajrrSm yd@ygwac: qGr;f cH
wpfa,mufu tdrfrSmqdk&if 0denf;odu©myk'ft& usi0hf wf[m jrKd Uay:rSm rawGU&oavmufjzpfaew,f/
roifhawmfbl;vdkY qdkxm;wmodwmeJYyJ q&mrBuD; awmrSmawmh tenf;i,f &Syd gao;w,f/ 'gaMumifh
ud,k w f ikd f jrL;epf(jrLS;&Sr)f NrKd U&JUBuD;us,v f w S hJ pmMunhf ,cktcg oD&v d uFmrSm tawmfav;qdwo f Ok ;f aeNyD
wdu k t f wGi;f rSm vltrsm;pum;ajymvdv Yk nf;&? pm; jzpfwhJ yd@ygw0wf? taemufEikd if t H rsm;pkrmS jrif&
aomufvv Ykd nf;&wJh ae&mav;wpfae&m rSm pmoif cJ?awGU&cJwhJ yd@ygw0wf? bk&m;&Siw f ikd ;f usifo h ;kH cH
cGi&hf w,f/ ynm'gewif ruyg? vdt k yfwhJ pmtkyf ,lo m
G ;cJ w
h hJ yd
@ ygw0wf r sm;eJ t
Y wl vl a wG b uf u
pmwrf;yg vSLw,f? tat;uyfw,f/ aemufaeY xGuaf y:wJh 'ge?oDv?bm0em? bke;f BuD;rsm;bufu
twGuq f Nkd y;D awmhawmif vSL'gef;vdu k w f mawG &Sad o;/ xGe;f vif;wJyh &d,wf? y#dywfa&mifjcnfw[ Ykd m bk&m;
pmMunfhwdkuftwGif;rSm vlawGu w&m;rSwfae wnf;[laom aerif;ud, k af wmfwikd f vif; onf[k
ovm; xif&w,f? pdw0f ifpm;rItjynfeh UJ ? wu,fu h kd rqk E
d i k d af omf v nf ; j r wf p m
G bk&m;a[mxm;cJw h hJ tedp?ö
oJBuD;rJBuD; pmayavhvmaeMuwm/ uGeyf sLwm 'ku?© tewåqw kd w hJ &m;rsm; a&mufvmNyD jzpfwmrdYk
av;awG udk,fpDeJY/ ajymcsifwmu tcktvif;wef;[m xGuaf y:pa&mifeOD ;D
pmMunfw h u kd t
f wGi;f pmoifvrYkd &yg yif jzpfygw,fvYkd qdv k u kd cf sifygawmh
bl;? pum;ajymwmawmif &Sm;yg eHy gw fq dku fu b,f a vmuf w,f / xG u a
f y:p a&mif eOD ;D rS onf
w,f/ pum;ajymNyD qd&k ifawmif rSe;f rodb;l ? pdw&f n S v
f uf&n S f zdeyf vQr;f vQr;f awmufyonfh a&mifjcnf
toHomomav;eJaY jymMuwm/ udka&G;ay;w,f? vrf;avQmufcdkif;w,f/ jzpfygap[kom ...
'gaMumifh pum;aumif;aumif; &Sif'óe
udk,fhpdwfxJrSmawmh . . . .
]aMomf . . .'dkhjrefrmawGvdkygyJvm;}vdkY
awmifawG;NyD; auseyfrdw,f/

88 v uFm w r ef r *¾ Z if ;

You might also like