RURALNI

RAZVOJ
Zeleno-žuti
geografski
klasteri Bora

NUTS 5
 RURALNI RAZVOJ
Aktivnosti
* Ruralni razvoj predstavlja dovoljno aktivnosti, usluga i dodatnih
sadržaja, koje organizuje ruralno domaćinstvo na svom porodičnom
posedu uz podršku lokalne zajednice, u cilju privlačenja zainteresovanih
turista i stvaranja dodatnog prihoda. Turističke ponude se odnose na:
seoske sredine, termalne izvore, reke i jezera, pri čemu se gostima
prezentuje tradicionalna gostoljubivost i životne vrednosti lokalne
zajednice.

* Ruralni razvoj predstavlja aktivnost ekonomsakog razvoja i očuvanja

prirodnih resursa lokalne zajednice. Danas su izrazito poznate turističke
ruralne destinacije EU u Francuskoj, Austriji i Italiji.
 RURALNI RAZVOJ
Promocija i afirmacija
Ruralni razvoj promoviše i afirmiše različite oblike turističkih aktivnosti:

* Agroturizam, seoska domaćinstva i farme na kojima turisti posmatraju

i učestvuju u tradicionalnim poljoprivrednim radnjama,
* Rekreaciju i odmor u prirodnom ambijentu (lov, ribolov, jahanje,
biciklizam, planinarenje, pešačenje, splavarenje, skijanje...),
* Eko turizam i zaštitu prirodnih resursa,
* Ruralni ambijent (autentičnost tradicionalnog seoskog načina života),
* Kulturno tradicionalni turizam (etno kultura, istorija, arheologija i
ostale socijalne i društvene karakteristike ruralnog područja),
* Kombinovani oblici turizma sa posebnim interesovanjima (dogadjaji
i festivali...).
 RURALNI TURIZAM
Sezonske aktivnosti
Ruralni turizam predstavlja obično drugi ili treći odmor turista u toku
godine (traje do 10 dana) ili kontinuirane vikend aktivnosti spe cifičnih
turističkih zaljubljenika. Aktivnosti su veoma sezonske, sa najvećom
potražnjom u proleće (mart-maj) i jesen (septembar-oktobar).

Osnovni elementi ruralnog turizma:

* Ruralne zajednice ispod 5.000 stanovnika,

* Prirodni resursi,
* Slaba ali dovoljna infrastruktura,
* Kvalitetne individualne aktivnosti (primarne i sekundarne),
* Mali objekti,
* Posedi u privatnoj svojini lokalne populacije,
* Karakteristične sezonske aktivnosti,
* Personalizovani odnosi sa gostima i turistima,
* Etički razvoj i ograničenost (tradicija i autentičnost),
* Etno i eko okvir.
 RURALNI TURIZAM
Mogućnosti
Ko se može baviti ruralnim turizmom?

* Uobičajena pojava je da su vlasnici kvalitetnih seoskih gazdinstava,

veoma pogodni za atraktivnu podnudu svog ruralnog okruženja.

* Osnovni kriterijumu nisu predstavljeni kao ograničavajući faktor,

već predstavljaju strateške razvojne smernice ruralne zajednice i
kvalitetnog seoskog domaćinstva, koje teži pružanju turističkih usluga.

* Osnovni kriterijumi:
- procena turističke atraktivnosti ruralnog područja, i
- procena kvalitetnih sadržajnih aktivnosti seoskog
porodičnog gazdinstva.
 PROCENA TURISTIČKIH ATRAKTIVNOSTI
RURALNOG PODRUČJA
Osnovni elementi procene:

* Zdrava klima,
* Nezagadjen vazduh i voda,
* Odsutnost buke i vibracija
* Odsutnost potencijalnih opasnosti (eksplozija, poplava, radijaci ja...)
* Očuvana priroda i slikovit ambijent predela,
* Negovanje narodne tradicije i socio-kulturnih aktivnosti i dogadjaja,
* Mogućnost slobodnog kretanja i razgledanja ruralnih vrednosti,
* Kvalitetni uslovi odmora i rekreacije,
* Kvalitet i autentičnost ugostiteljskih objekata i ruralnih predela
(tradicionalna jela i pića ruralnih predela),
* Dobra putna i informativna mreža ruralnih predela (javna komunikacija),
* Blizina javnih objekata (ambulante, pošte...: manja od 5 km),
(trgovinske radnje, kafane, bara...: manja od 1 km)...,
* Razvijena tradicija, gostoprimljivost domaćina i podrška lokalne zajednice
ruralnom turizmu (razvijeni ruralni i logistički kapaciteti za veću grupu turista).
PROCENA KVALITETNIH SADRŽAJNIH AKTIVNOSTI
SEOSKOG PORODIČNOG GAZDINSTVA

Osnovni elementi procene:

* Posedovanje odgovarajućeg obradivog zemljišta,

* Posedovanje odgovarajućeg broja životinja u uzgoju (farme),
* Posedovanje odgovarajućih agroekonomskih objekata i mašina,
* Mogućnost prezentacije ruralne svakodnevnice i agrarnog
života i rada, gostima i deci,
* Atraktivnost i autentičnost lokacije ruralnih stambenih objekata
za turiste,
* Kvalitetni uslovi boravka (pristup objektima, higijena, struja,
topla voda, TV, telefon i internet...),
* Kvalitet pružanja usluge seoskog domaćinstva
(prema potrebama turista).
 RURALNI TURIZAM
Tradicionalne vrednosti

* Poseban preduslov predstavlja profesionalan odnos prema gostu, zasnovan na

profesionalnom odnosu prema svom radu i uslovima, koji su prop isani zakonima,

* Najčešći razlozi zbog kojih se domaći ili strani gosti odlučuju za ruralni turizam
i boravak u seoskom porodičnom gazdinstvu su:
- slikovita prioda sa čistim vazduhom i vodom,
- zdrava klima i očuvana životna sredina,
- mogućnost slobodnog kretanja, rekreacije i odmora u prirodnom ambijen tu,
- mogućnost pešaćenja i bavljenja različitim sportovima u blizini reka i planinskih
predela (plivanje, veslanje, lov, ribolov, skijanje, alpinizam, vožnja biciklom,
jahanje, fotografisanje i sl.),
- crkve, muzeji, galerije, različiti dogadjaji i posebne usluge u lokalnoj zajednici,
- održavanje tradicionalnih vrednosti ruralne zajednice,
- sadržaji autohtonih znanja (koja turisti mogu koristiti i preneti svojim prijateljima),
- stari tradicionalni zanati i aktivnosti: pletenje, tkanje, grn čarstvo, opančarstvo,
pinterstvo i sl.
 RURALNI TURIZAM
Sadržaj
* Iako turisti už
uživaju u netaknutoj prirodi, oni su navikli na kvalitetan svakodnevni
svakodnevni sadrž
sadržaj i konfor
urbanog života, koji se mora minimizirati u ruralnom okruž
okruženju.
enju. Lokalna zajednica mora razvijati
i osavremenjivati infrastrukturu svog ruralnog predela, kako bi stanovniš
stanovništvo koje obavlja aktivnosti
njenog ekonomskog razvoja i promocije, imalo adekvatnu ponudu za turiste u skladu sa zahtevima
trž
tržišta.

(drugačije
* Mora postojati bar nasipan ili asfaltiran put u ruralnom predelu do seoskih gazdinstava (drugač
ne bi opstala ruralna ponuda, zbog konkurentnosti). Ovakvi uslovi
uslovi se odnose i na vodosnabdevanje,
električnom energijom, savremenim oblicima komunikacije: tv, telefon i internet,
snabdevanje električ internet, kao i
dostupnosti neophodnih javnih objekata, usluga i servisa (prodavnica,
(prodavnica, etno restoran, kafe bar, poš
pošta
ili banka, ambulanta, auto servis i sl.).

* Uslovi smeš
smeštaja i boravka turista u stanbenom objektu privatnog seoskog gazdinstva,
gazdinstva, moraju biti
adekvatni i predstavljati minimalnu kvalitetnu ponudu. Prostorije u kojima borave turisti trebaju biti
prozračne i svetle s primerenim tradicionalnim nameš
suve, prozrač nameštajem i elementima (prema nameni: za
boravak ili odmor), svakodnevno održ održavane prema higijenskim zahtevima urbanog života. Svaka
soba ili najviš
najviše dve sobe (ili apartman), moraju imati kupatilo sa toplom vodom i WC- WC-om. Osim toga,
zajedničku prostoriju za obroke i dnevni boravak gostiju (pojedinaca ili porodice)
potrebno je urediti zajednič
sa svim neophodnim uredjajima: sto sa stolicama, friž frižider, šporet, sudopera sa potrebnim sudovima
i priborom, pož
poželjno je instalirati telefon, TV i PC. Prostorije u kojima borave
borave gosti moraju biti odvojene
porodičnog gazdinstva, radi mira i odmora gostiju. Deo spoljaš
od prostorija porodič domaćinstva
spoljašnjeg prostora domać
treba imati izgled i osobine ruralne arhitektire predela. Potrebno
Potrebno ga je drž
držati uredno i sadrž
sadržajno opremiti
za aktivnosti turista i njihove dece.
 RURALNI TURIZAM
Iskustvo, znanje i veštine

* Potencijalna seoska porodična gazdinstva (i lokalne zajednice),

nemaju dovoljno iskustva i potrebna im je pomoć u stručnoj
organizaciji, prepoznavanju i afirmaciji, osnovnih ruralnih
vrednosti gazdinstava i ambijenta.

* Uz postojeće iskustvo treba steći nova znanja i veštine,

koje je moguće primeniti prilikom ekonomskog razvoja i
promocije tradicionalnog načina života i rada u razvijenom
ruralnom predelu zajednice.
 PROFESIONALAN ODNOS
PREMA GOSTIMA
domaćinstva koja primaju goste u svoje
* Zajednica i svi njeni stanovnici, kao i domać
gazdinstvo, moraju imati profesionalan odnos prema svojim turistima
turistima--gostima
srdačnost, spremnost da se gostu uvek izadje u susret).
(ljubaznost, srdač

Domaćinstvo ili zajednica, mora imati animatore, koji će gostima boravak

* Domać
učiniti ugodnim i zabavnijim, organizujuć
uvek uč organizujući aktivnosti prema potrebama
i zahtevima gostiju.

* Higijena celog ruralnog predela, zajednice i gazdinstava mora biti

biti
na veoma visokom nivou, jer predstavlja ,,osnovni uslov i ogledalo
ogledalo
priče,,.
savremene ruralne prič

* Obzirom da gosti dolaze u ruralne krajeve, kako bi už autentičnoj

uživali i u autentič
domaćini trebaju gostima uvek nuditi vlastite proizvode
gastronomiji, domać
pića iz vlastitih podruma ili postojeć
(degustaciju pić postojećih brendova ruralne
karakteristična jela (prema meniju ruralnog predela,
zajednice), specijalitete i karakteristič
sa prepoznatljivim lokalnim brendovima), sa stavljanjem akcenta na svež svežoj
domaćoj ishrani i raznovrsnom meniju - prema individualnom zahtevu svakog
domać
povrće, voć
gosta (npr. strani gosti preferiraju povrć voće i sokove, kao i laku hranu,
domaći gosti preferiraju ishranuna bazi mleka, mesa i jaja).
dok domać
 EVIDENTIRANJE GOSTIJU

* Knjiga evidencije domaćih i stranih gostiju predstavlja poslovnu knjigu,

na osnovu koje se u svakom trenutku može utvrditi broj gostiju i njihov
identitet. Osnovni izvor podataka za evidenciju domaćih gostiju
je važeća lična karta, dok je za evidenciju stranih gostiju važeći pasoš.
U oba dve knjige, svaki gost se evidentira pod posebnim rednim brojem.
Deca mladja od 16 godina se ne upisuju pod posebnim brojem, već uz
podatke gosta roditelja (u koloni nepunoletnih članova porodice, koji su
zajedno odseli u seoskom porodičnom gazdinstvu).

* Knjige evidencije gostiju:

- knjiga evidencije domaćih gostiju,
- knjiga evidencije stranih gostiju.
 PRIJAVA BORAVIŠTA
Stranog gosta

* Prijava boravišta gosta odnosi se samo na goste iz inostranstva.

Prema našim postojećim propisima, svaki inostrani gost koji boravi
u smeštajnom objektu, prijavljuje se odeljenju unutrašnjih poslova
opštine - policiji, na čijoj teritoriji boravi, bez obzira na vremensko
trajanje boravka.

* Prijavljuje se svako lice starije od 16 godina. Prijava se podnosi

na propisanom obrazcu najkasnije do 12 časova po prijemu gosta
u smeštajni objekat. Obrazac prijave popunjava domaćin u jednom
primerku. Prijava mora biti popunjena čitko i uredno, bez ispravljanja
ili precrtavanja. Ime i prezime gosta upisuje se velikim štampanim
slovima. Podaci za popunjavanje prijave uzimaju se iz važeće putne
ili druge isprave o identitetu (lični pasoš, porodični pasoš i sl.)
 PRIJAVA BORAVIŠTA GOSTA
* Nadležni organ unutrašnjih poslova može zahtevati od
vlasnika smeštajnog objekta da izvrši i odjavljivanje
gostiju (individualno ili kolektivno - pomoću spiska gostiju).

* Prijava boravišta se ne odnosi na goste sa diplomatskim

i konzularnim statusom, šefove država, ministre inostranih
poslova i članove njihove pratnje.

* Prijava boravišta domaćeg gosta ima karakter internog

dokumenta. Boravak domaćeg gosta u smeštajnom objektu
ne prijavljuje se odeljenju unutrašnjih poslova opštine.
 BORAVAK GOSTIJU
Prijava i odjava

* Poslovi prijavljivanja i odjavljivanja gostiju,

moraju se vršiti krajnje odgovorno. Podaci
koji se upisuju u prijave boravišta, predstavljaju
tajnu i ne smeju se davati neovlašćenim licima.
Pravo uvida u podatke iz prijave boravišta,
imaju samo ovlašćena službena lica nadležnog
organa unutrašnjih poslova opštine.
 KUĆNI RED

* Kućni red predstavlja spisak pravila

koje mora da ima svako domaćinstvo.
Ističe se na vidno mesto u objektu kome
boravi gost, dok izvod iz kućnog reda mora
postojati u svakoj sobi u kojoj borave gosti.
SPISAK SOBNOG INVENTARA

* Spisak sobnog inventara predstavlja spisak

enterijera koji je dat gostu na korišćenje.
Gost je dužan da pažljivo rukuje stvarima,
koje su mu date na korišćenje. U slučaju bilo
kakve načinjene štete, dužan je izvršiti njenu
materijalnu nadoknadu domaćinu.
 ZAKONSKA REGULATIVA
I UDRUŽENJA
* Zakonska regulativa koja će regulisati oblast ruralnog turizma je u radnim procedurama
i prilagodjava se standardima EU. Za sada, kod nas je u primeni zakonska regulativa,
koja važ turističke delatnosti. Navedene aktivnosti prate i podrž
važi za sve ugostiteljsko turistič podržavaju:
Ministarstvo za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu, Ministarstvo za prostorno
planiranje i zaš
zaštitu životne sredine, Ministarstvo ekonomije
ekonomije i regionalnog razvoja,
razvoja,
kao i druga Ministarstva RS koja u delokrug rada imaju navedene aktivnosti.
aktivnosti.

* U Srbiji postoji osnovano udruž

udruženje preduzetnika u seoskom turizmu sa sediš
sedištem u Valjevu
najvećim brojem članova iz područ
(sa najveć područja Zapadne Srbije. Članstvo i pristup su slobodni
uz članarinsku naknadu od 5.000 dinara). Za sada, ne postoje organizacioni
organizacioni oblici edukacije
zainteresovanih članova, kao ni afirmacije i promocije ruralnog turizma u Istoč
Istočnoj Srbiji.
Afimaciji ruralnog turizma doprinosi ECEAT sa sediš
sedištem u Beogradu, koji je u sistemu mrež
mreže
Turistička organizacija Srbije, je 2005.godine pripremila i izdala broš
seoskog turizma EU. Turistič brošuru
nemački jezik. Identič
Sela Srbije i istu prevela na nemač Identične aktivnosti na afirmaciji seoskog turizma,
promovisala je na sajmu turizma u Beogradu. U okviru donatorskih projekata, 2006 godine je
u Leskovcu održ
održan sajam seoskog turizma.

* Ostaje nam, da na osnovu važvažeće zakonske regulative i postojeć

postojećih kapaciteta, afirmiš
afirmišemo
karakterističnih geografskih područ
ekonomski razvoj i revitalizaciju karakteristič područja (sela i regija), razvijemo
savremene patnerske mrež udruženja, koji će uz logistič
mreže i udruž logističku podrš
podršku zajednica,
uspeti da unaprede svoju infrastrukturu i sa članstvom stvoriti kvalitetniju ponudu svojih
tradicionalnih prednosti ruralne zajednice, čime bi privukli nove domać
domaće i strane turiste,
stvarajući u kontinuiranom razvoju svoje dodatne prihode.
stvarajuć
 GLOBALNO TRŽIŠTE
RURALNOG TURIZMA
* Savremeno tržtržište ruralnog turizma Evrope, poseduje kapacitet
oko 190.000 smeš
smeštajnih objekata sa 1.700.000 lež prenočišta,
ležajeva za prenoč
pri čemu se samo 2% kapaciteta nalazi izvan EU (u drž državama kandidatima
i procesu pridruž buduće zemlje EU).
pridruživanja EU - buduć

* Godiš
Godišnja stopa eksploatacije navedenih kapaciteta iznosi u proseku 25%25%
(varira, prema pojedinim destinacijama od 10- 10-50%), dok je cena jednodnevnog
smeš
smeštaja sa hranom i noć noćenjem, u manje razvijenim područ
područjima oko 10€
10€
(države nove Evrope: Poljska, Češka, Madjarska, Rumunija, Bugarska...
(drž
23% trž
tržišta EU) i razvijenim ruralnim regijama do 30€ (Nemačka, V.Britanija,
30€ (Nemač
Francuska, Austrija, Italija - 77% trž
tržišta EU).

* Na ovako razvijenom trž

tržištu, koje pruž domaćim i stranim gostima,
pruža usluge domać
prosečni prihodi po lež
proseč noćenje sa obrokom variraju od 1.000-
ležaju za noć 1.000-2.500€
2.500€
i punim dnevnim pansionom od 800- 800-1.800€
1.800€.
 GOSTI - RURALNI TURISTI
* Uopš tipični ruralni turista je visoko obrazovana osoba, koja voli da puno putuje i uč
Uopšte gledano, tipič uči - upoznaje
(kulturu, istoriju, arhitekturu, ekologiju...). Često, ovakav gost koristi autentič
autentične ponude predela i ume
da už (karakteristična geografska jela i pić
uživa u raznovrsnom odmoru, rekreaciji i gastronomiji (karakteristi pića - brendovi).
Ima 40 i viš
više godina tradicionalnog urbanog nač načina života i rada. UžUživa sam, u paru ili sa porodicom
(automobilom), ponekad i sa grupom turista (autobusom, brodom ili ili avionom): 10-
10-tak dana u godini
(jednom ili viš razlićite oblike ruralnih aktivnosti i odmora svakog slobodnog
više puta) ili preferira zdrav život i razlić
vikenda (sa promenom destinacija, uz obilazak tada već već svojih steč
stečenih prijatelja). Svoje posete organizuje
turističkih agencija, prijatelja, interneta, a ponekad svoj boravak rezervi
preko turistič rezerviš
še i telefonom (veoma je
komunikativan, zahtevan, human i za sve što pož poželi, ima dovoljno novca).

* Aktivnosti koje preferiraju ruralni turisti su uglavnom:

- Uživanje u ruralnim ambijentima (75%),
- Gastronomija (70%),
rečne aktivnosti (58%),
- Jezerske i reč
- Obilazak istorijskih, kulturnih, arhitektonskih i geografskih atrakcija
atrakcija i predela (41%),
splavarenje, plovljenje čamcem...(32%),
- Rekreativne aktivnosti i sport na vodi: lov, ribolov, splavarenje,
- Raznovrsni oblici sporta i rekreacije u prirodnom ambijentu: pešpešačenje, jahanje, biciklizam, alpinizam,
skijanje, parablajding, adrenalinski sportovi... (24%)

domaći i strani ruralni turisti su uglavnom:

* Gosti, domać
- Parovi bez dece i penzioneri (veoma često pojedinci, radi upoznavanja),
- Porodice sa decom,
- Individualci ili grupe, orijentisani na posebne aktivnosti i interesovanja
interesovanja koja pruž
pružaju ruralni predeli.
 DISTRIBUCIJA - KOMERCIJALIZACIJA
* Obzirom da je za kontinuiran rast ruralnog turizma najvaž najvažniji, domaći gost
niji, zadovoljan domać
autentični dož
koji je imao autentič doživljaj, koji će afirmisati i promovisati svojim poznanicima i
prijateljima najkvalitetnije sve, potrebno je da lokalna zajednica
zajednica i udruž
udruženja razvijaju
centre u koji bi marketinš
marketinški predstavili geografsku ponudu i sve bitne informacije
prema svakom potencijalnom gostu. Navedena baza podataka, veoma neophodna
raznovrsnim gostima i už uživaocima ruralnih aktivnosti i odmora, predstavljena preko sajta
i umrež
umrežena na nivou nacionalne ili internacionalne ruralne ..mape,, omogu omoguć ćila bi:
- Prezentaciju standardnih sistema ponuda ruralnih usluga, objekataobjekata i predela,
- Svakodnevni uvid u dinamiku (raspored dogadjaja, prisustvo turista...) mogućnost
turista...) i moguć
korišćenja odgovarajuć
rezervacije i koriš odgovarajućih ruralnih kapaciteta, prema zahtevu gosta ili grupe
turista sa svih destinacija,
prekogranične i internacionalne saradnje, ruralnih predela
- Pokretanje medjuregionalne, prekogranič
(ekonomski razvoj, promociju partnerstva i integraciju lokalne zajednice)
zajednice)

* Svakom potencijalnom gostu se mora pruž budući dož

pružiti poptuni uvid u svoj buduć doživljaj:
- Broš
Brošurama udruž
udruženja i lokalne zajednice,
- Internet prezentacijama i komunikacijama,
- Direktnom prodajom i preporukama.
 FAKTORI USPEHA I OCENA
POSTOJEĆEG STANJA
* Na bazi izvršene evaluacije faktora uspeha i ocene, može se konstatovati
da trenutno dostignuti nivo konkurentnosti Srbije u sferi ruralnog turizma,
nije zadovoljavajući (prosečna ocena: 1,5), sa činjenicom da za ruralni razvoj
postoje identifikovani potencijalni resursi prirode i kulturn o socijalni preduslovi
ruralnih predela i regija sa autentičnim zajednicama.

* Obzirom da se Srbija nalazi na dobrom putu izgradnje savremene d ržavne

zajednice i trenutno prolazi proceduru uskladjivanja regulative prema
standardima EU (tranzicija privrede prema tržišnim pravilima, privatizacija
društvene imovine, razvoj alternativnih ekonomskih aktivnosti i revitalizacija
infrastrukture, demokratizacija društva, partnerstvo i integracija...),
revitalizacijom i razvojem alternativnih ekonomskih aktivnosti zajednica
i njenih stanovnika, programskim i planskim aktivnostima ravnome rnog
regionalnog razvoja, smanjivaće nejednakost i raspodelu bogatstva urbanih i
ruralnih područja, čime će zaštiti i promovisati svoje prave tradicionalne i
prirodne vrednosti.
 KONKURENTSKA STRATEGIJA
RURALNIH PREDELA U SRBIJI
odgovarajući razvojni kapaciteti za afirmaciju i promociju ruralnog turizma u Srbiji,
* Obzirom da ne postoje odgovarajuć
koje je potrebno u kontinuiranom procesu ekonomski održ
održivo razvijati, adekvatna konkurentska strategija
bi podrazumevala primenu nekoliko razvojnih faza/koraka:

područja u Srbiji, prema savremenim razvojnim trendovima

- Kreiranje razvojne vizije ruralnih područ
i osnovnim zakonitostima poslovanja na trž tržištu ponude i potraž
potražnje,
područja i regija u Srbiji,
- Definisanje ruralnih područ
jačanje postojeć
- Kvalitativno jač postojećih kapaciteta i primenu sistema klasifikacije i kategorizacije
atraktivnosti ruralnih ponuda,
- Planiranje i implementacija nekoliko green field inventivnih projekata,
projekata, radi uspostavljanja
savremenih standarda i stvaranja ,,ruralnih brendova Srbije,,
- Komercijalizacija ruralnih ponuda i atrakcija (internet, partnerske
partnerske mrež turističke agencije,
mreže, turistič
lične promocije i preporuke domać
lič domaćih i stranih gostiju...).

* Partnerstvo u planiranju i implementaciji konkurentske strategije

strategije podrazumeva, kontinuiranu razvojnu
aktivnost drž
državne i lokalnih zajednica sa ruralnim predelima i regijama (planiranje,
(planiranje, izgradnja i
revitalizacija infrastrukture, zaš
zaštita životne sredine, afirmacija alternativnih ekonomskih aktivnosti
logističke i marketinš
razvoja, stvaranje logistič marketinške baze podataka u funkciji kreacija i ponuda ruralnih
sadrž autentične inicijative stanovniš
sadržaja...), savreme autentič povećanja prihoda svojih porodič
stanovništva radi poveć porodičnih
gazdinstava, oč očuvanje i promociju tradicionalnih vrednosti i retkosti ruralnih mrež
mreža, centara i udruž
udruženja.
 POSEBNA INTERESOVANJA
* U sklopu razvoja inventivnih ruralnih aktivnosti, treba posebnu paž
pažnju posvetiti i posebnim
interesovanjima turista, koja su veoma raznolika i dož neobičnom, egzotič
doživljavaju se u neobič egzotičnom,
udaljenom ili divljem ambijentu. Visoki nivo aktivnosti od strane
strane turista, koje se uglavnom
,,dož
,,doživljavaju,, na otvorenom prostoru, dovode ih do odredjenog nivoa (kontrolisanog) rizika,
uzbudjenja ili smirenosti, pri ćemu testira i jač
jača sposobnosti svog organizma.

* Pri odabiru posebnih interesovanja od presudne važ

važnosti za turistu je izbor destinacije i atraktivnost
(ambijent sa blagim ili grubim ponudama aktivnosti):

Blage (soft) aktivnosti: Grube (hard) aktivnosti:

- kampovanje - vož
vožnja kanuom, kajakom ili splavom,
pešačenje,
- peš proučavanje kanjona ili peć
- prouč pećina,
- biciklizam, - planinski biciklizam,
rečne ekspedicije,
- reč - akrobatsko skijanje
- vož
vožnja 4 x 4, - planinarenje i penjanje
- prirodne aktivnosti, - paraglajding,
- jahanje, - skokovi,
- ribolov, - safari...
- lov...
 STANDARD I KATEGORIZACIJA
Važeći propisani standardi i procedure u Srbiji, definisani su Pravilnikom
* Važ Pravilnikom o razvrstavanju, minimalnim
uslovima i kategorizaciji ugostiteljskih objekata ,,Slglasnik RS br.66/94 i 3/95):

- Pravilnikom se razvrstavaju ugostiteljski objekti po vrstama usluga

usluga koje pruž
pružaju i propisuju se
minimalni uslovi u pogledu izgradnje, uredjenja i opremanja ugostiteljskih
ugostiteljskih objekata, kao i uslovi,
način i postupak njihove kategorizacije,
nač

- Ugostiteljskim objektom se smatra objekat, prostorija, odnosno prostor u kome se pruž

pružaju usluge
smeš
smeštaja, priprema i proizvodi hrana i obavljaju drugi radni procesi u vezi sa pruž
pružanjem ugostiteljskih
tehnološkom i funkcionalnom pogledu čine celinu. Ugostiteljskim
usluga, a koji u gradjevinskom, tehnološ
kuće i stanovi za odmor, koji se iznajmljuju turistima,
objektima, smatraju se i sobe, odnosno kuć

- Ugostiteljski objekat za smeš turistički apartman, turistič

smeštaj jeste hotel, motel, pansion, turistič turističko naselje,
kuća i stan za odmor, soba za iznajmljivanje, odmarališ
kamp, kuć odmaralište i drugi objekti namenjeni odmoru i
rekreaciji posebnih kategorija korisnika,

Kuća i stan za odmor jeste objekat u svojini gradjana, u kome se turistima

- Kuć turistima pruž
pružaju usluge smeš
smeštaja
ili/i ishrane,

- Soba za iznajmljivanje jeste deo stambene zgrade, odnosno stana,

stana, u kome se turistima pruž
pružaju
usluge smeš
smeštaja ili/i ishrane.
TERITORIJALNO GEOGRAFSKE KARAKTERISTIKE
NUTS 4 I NUTS 5 STATISTIČKOG REGIONA
BOR - GRADSKA ZAJEDNICA OPŠTINA

DEVASTIRANO PODRUČJE
SA POVLAŠĆENIM STATUSOM U NUTS 1 - 3 STATISTIČKIM REGIONIMA
NUTS 5 STATISTIČKI REGIONI - GEOGRAFSKI KLASTERI
DEVASTIRANO INDUSTRIJSKO I RURALNO PODRUČJE
SA POVLAŠĆENIM STATUSOM U NUTS 1 - 3 STATISTIČKIM REGIONIMA

INDUSTRIJSKI
KLASTER
INDUSTRIJSKI KLASTER (Naselja: Staro i Novo Selište, DEVASTIRAN
(Naselja: NGC, Metalurg, Bakar i deo Mladosti IV i V MZ)
INDUSTRIJSKI KLASTER
Napredak-Bor II i deo (Naselja: Brezonik, Sever, Stari
Mladosti GHI) Centar, Rudar i Sloga)

RURALNI RURALNI DEVASTIRAN RURALNI

EKO KLASTER AGRO KLASTER RURALNI KLASTER ETNO KLASTER
(Naselja: Zlot, Borsko jezero (Naselja: Brestovac, Metovnica (Naselja: Krivelj, Oštrelj i Slatina) (Naselja: Gornjane, Bučje,
i Brestovačka banja) i Šarbanovac) Luka. Tanda, Topla i D.B.Reka)
 NUTS 5 STATISTIČKI REGIONI - RURALNO PODRUČJE
ZELENO ŽUTI KLASTERI - GRADSKE OPTINSKE ZAJEDNICE
SA POVLAŠĆENIM STATUSOM U NUTS 1 - 3 STATISTIČKIM REGIONIMA

RURALNI
GRADSKE
EKO KLASTER
OPŠ
OPŠTINSKE
(Naselja: Zlot, Borsko jezero
i Brestovačka banja) ZAJEDNICE

OPŠ
OPŠTINA OPŠ
OPŠTINA
RURALNI
Naselje Naselja: Borsko jezero
AGRO KLASTER
(Naselja: Brestovac, Metovnica
Brestovac Brestovačka banja
i Brestovač
i Šarbanovac)
OPŠ
OPŠTINA
OPŠ
OPŠTINA
Naselje
Naselje Zlot
Metovnica

OPŠ
OPŠTINA
OPŠ
OPŠTINA
Naselje
Naselje Gornjane
Šarbanovac

OPŠ
OPŠTINA
Bučje i
Naselja: Buč
D.B.Reka

RURALNI OPŠ
OPŠTINA
ETNO KLASTER Naselja: Tanda,
(Naselja: Gornjane, Bučje,
Luka. Tanda, Topla i D.B.Reka)
Luka i Topla
NUTS 5 STATISTIČKI REGIONI - DEVASTIRANO RURALNO PODRUČJE
SIVI KLASTER - GRADSKE OPŠTINSKE ZAJEDNICE
SA POVLAŠĆENIM STATUSOM U NUTS 1 - 3 STATISTIČKIM REGIONIMA

DEVASTIRAN
RURALNI KLASTER
(Naselja: Krivelj, Oštrelj i Slatina)
GRADSKE
OPŠ
OPŠTINSKE
ZAJEDNICE

OPŠ
OPŠTINA
Naselje Krivelj

OPŠ
OPŠTINA
Naselja: Oš
Oštrelj
i Slatina

Goran Stojanović
Unapređuje i prenosi moralni i profesionalni integritet.
U izgrađenom dvodecenijskom bračnom partnerstvu,
uživa porodične i roditeljske blagodeti. Globalni
patriota, javno afirmiše neophodnost permanentnih
promena u neposrednom okruženju - budućnost
zasnovanu na realnim potrebama i stečenim
iskustvima, funkcionalno sadržajnim partnerskim
vrednostima, standardima i lokalnim resursima.
Uvek, drugaćiji i pozitivniji, prenosi entuzijazam,
na svoje saradnike, prijatelje, sugrađane i komšije.
Životnom rezultantom, potvrđuje mogućnost
realizacije savremene vizije života i rada u Boru.
Rođen 1969.godine. Osnovnu i srednju školu završio u Boru.
Diplomorani inženjer Univerziteta u Nišu od 1993.godine.
U petnaestogodišnjoj profesionalnoj karijeri obavljao:
analitičke, normativne, koordinativne i upravno-nadzorne
poslove, strateške i izvršne, organizacione i logističke,
monitoring, supervizorske i savetodavne aktivnosti
(sektori - građanski aktivizam, javna uprava i privatni
multinacionalni biznis; oblasti - zaštita životne sredine,
ekonomski razvoj i integracije, bankarstvo i osiguranje,
marketing, prodaja i preduzetnički konaslting i edukacija).
Aktivan učesnik u sticanju savremenih vrednosti i iskustva
ekonomije znanja i profesionalnih kodeksa poslovanja,
participijent u internacionalnim i nacionalnim razvojnim
programima i projektima u regionu i lokalnim zajednicama
(International SEED training ,,Train the trainer,, and National
SEED training ,,Business plan,, - The Word Bank Group &
International Finance Corporation; Workshop participation:
Strategical Planning, Project Management, Executive
Management and Founds Management - USAID & CHF/ADF).
Prema potrebi poslova koje obavlja, razvija savremenu bazu
podataka, institucija i klijenata lokalnih zajednica Timočke
regije (Bor, Majdanpek, Negotin, Kladovo, Zaječar, Knjaževac,
Boljevac i Soko Banja): Lokalnih vlasti i javnih institucija
(strateška i izvršna dokumenta i aktivnosti); Privatnih
preduzetnika, msp i preduzeća (poslovni programi, razvojna
produkcija i tržišni partneri) i Građanskih ekonomskih
aktivnosti (potencijalni biznis, agroinicijativni i kooperativni,
ruralno-turistički profili- umreženi u okviru razvojnih aktivnosti
lokalnog stanovništva). Komunicira i prati razvojne aktivnosti,
nacionalnih i internacionalnih institucija, agencija, fondova,
asocijacija i poslovnih mreža u neposrednom okruženju.
U skladu sa razvojnim strategijama i poslovnim politikama
poslodavaca aktivno učestvuje u razvoju lokalnih i regionalnih
zajednica i njihovih tržišta.