gl.

njv,d>njlikj

\zhtjek.nj;Õcjarcjt·hW·p >lupjmà,

kMinj;ÕcjpOu(kMinj;ÕcjbM.)wW· dkjpÐnjlwjkEu gek.·e k.njgkUek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjrâ p:Yar.ef[·bJu\pcj

kMinj;Õcjeqà.·q.y./uihjÅqihjgHj gek.·ek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjelwj kisËezN.jm·cjer.cjgHj wuitjekL·eT.· hW·
eTkjr´ wuitjekL·eT.· hW·gW·râ aeG.RunjgË.nj qWkjkMinj;ÕcjpOu gW·bL,/,×UqMwjtY v,qLYtipedqr.zjt·gHj
\zhtjek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjt· p>lupjdM·cjgHj T½,dM·cjqkjqItYutYur hW·eqcjh.â \zhtjgek.·ek.nj;Õcjarcj´
percjtupjsuitj gek.·ek.nj;Õcjarcjt· hW·mWYmà, percj/uihjll·kMinj;ÕcjpOuelwj kligW·hW·m.njpuhjgHj qWkjd,dHj
q·qy hW·mWYkJurâ
hu itj gHjr v,lup jkL Õcje pÌbÐiÕ kj qWkjkMi nj;Õcj bM.gW·b L,/, (w>) k:i Õpj qku ipj bL, /,kM inj ;ÕcjbM . mN Õ·yMÕ
¤builjK[Õkja·cjq.njõwW· qWkjkMinj;ÕcjbM. eqà.·gW·bL,/,kJu´ /uihjll·kugJ Hj p·cjfkjtkjk[.qIkLIkLÕcjkEu k:iÕpjqkuipj
gek.·e k.nj;Õcjarcj mNÕ·p:YkMinj;ÕcjbM.gmLiÕcjrâ percjtupjsuitj´ percjp·cjfkjkEu gek.·ek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjt·
hW·mWYmà, kMinj;ÕcjlEumWYhW·hJu gW·q.y./uihjÅqihjm.njgHj gL·cjtro hW·mWYkJurâ huitjq.jwW·tYu k:iÕpjqkuipjbL,/,
¤builjK[Õkja·cjq.njõwW· tkjk[.qIkLIpvIpvpjkEu k:iÕpjqkuipjgek.·ek.nj;Õcjarcjt·tYu likjkqukj
tcjtupjsuitj a]k.k:iÕpjqkuipj gek.·¤ builjK[Õkja ·cjq.njõt·kEu k:iÕpjqkuipjek.nj;Õcjarcjt·gHj m·kjtitj
kLÕcjrâ likjkqukjgHjwW· huitj×UqIkLIpvIpvpjv,qÒaj p:Y;ÕcjepnjlucjtYu ek.jKos ¤likjkqukje pnjlucjõrâ
percjkEuektj pvIpvpjv,qÒaj a]k.¤builjK[Õkja·cjq.njõt·kEu k:iÕpjqkuipjek.nj;Õcjarcjt·
esHjeqN.tjtYu k:iÕpjqkuipjek.nj;Õcjarcjt· TPkjkLÕcjsMtjtY p:Ylikjkqukjepnjlcu jrâ likjkqukjepnjlucj
e\p\p·cja.tYugHj tupjtov·cjrogxÕY/uihjÅqihjmWYqWÕcj f[ÕcjlwjkEukMinj;ÕcjpOu mdHjrâ builjK[Õkja·cjq.nj kuk:iÕpjqkuipj
ek.nj;Õcjarcjt· TPkjsMtjtYlikjkqukje pnjlucjgHjtYu aKicj\K.hW·laj p:YqN.·(1948) gitug[.njnw>rI(4)gHj
kMinj;ÕcjpOukligW·bL,/,râ
/uinjrkligW·bL,/, aKicjaK> bWYmlajlkJuelwj ek.njgkUek.nj;Õcjarcjt· kLcjdM·cjaeK>cjbL,/,
sEukuEtCY$·wW·râ lMÕhjpsËÕpPnj$·wW· alEuaqItLawEupN.njt· fnjznjdM·cjqWkjkMinj;Õcj eqà.·/uihjÅqihjq.y.er.cjgHj
hJuÅkJtodM ·cj ezN.jkEu\zhtjrâ ducjqzuicjkEu epÌRY um.Y(2010)tYu ekL.njqPdM·cj ek.·DRJukLtjTwjn.n.râ
ektjdM·cjgunjsr.YkEu k:iÕpjqkuipjmgW·zN, ×UepÌRYum.Y (2010)et· bWYmel.njtYu RYusHjpÐÕinjk:iÕpjqkuipjtMi eku.·
ef[·dM·cjbJu\pcj n.n.q.jrâ alEuaqItLawEupN.njt·wW· atuicjv,t· l,lwjgL·cjtro qWkjv,t· mWYlP.jgHjehcj
ekL.nja.dM·cjelMcjelMcjrâ \zhtjek.nj;Õcjarcj v·cjgW·p>lupj bWYm;.·\pm.njgHj hW·Dm·kj fnjbdHjpÐiÕnjqM,hW·k
qJukEubkjBpÈdM·cj nYn.n.q.j mdHjrâ
k:iÕpjqkuipj alEuaqItLawEupN.nj RYusHjpÐiÕnjlwjgmLiÕcjt·gHjwW· /uinjrRYusHjncjlwj ×UepÌRYum.YhJukL.elwj
nddHjk:iÕpjqkuipj v,;ÕcjkW.njt· RYusHjptuinjlwj nSסbWYmbL,/,a,zC,er.cjgHj hJuhW·m.njrâ nkEupMikjSס alEua qI
pN.njt·ehcj qWkjgW·kligW·zN,gHj fnjznj£pe\pcjlwj tYutYuer.cjgHj k:iÕpjqkuipjpercj;ÕcjkW.njgmLiÕcjt· hJuT·kjT½,
q.jwW·râ aeK>cjar. gek.·ek.nj;Õcjarcjt· qWkgj W·p>lupej pcjepcjm.njgHj alEuaqItLawEupN.njt· hW·Dm·kl j wj
gL·cj;.njrâ huitjgHjr \zhtjv,;ÕcjkW.nj eku.· \zhtjek.nj;Õcjarcjt· hW·p>lupj p:Yar.ef[·bJu\pcjkMinj;Õcjmà,
percj/uihjll·kMinj;Õcj eqC.Y\K.m·cj$Jer.cjgHj ptuinjT½,$.râ
 g[.enwj ø eKtjpOu

bkjk·kjm·cje]q.·´ ]qnj ×UqM.bC qWkjezW.·mdpjpN.nj

(2&1&2011) misLnjTwj #.njpRuicjbL,/,mnj
qWkjezW.·m dpjpN.njer.cjhuJtuY ap:YtWÕEr,mnj zM.pjpj
pWiÕcj;ÕcjgHj bkjk·kjektjm·cje]q.·´ ]qnj ×UqM.bCt·auitjer.cj
gW·tJektj ×UqM.bCt·râ
p:YpWiÕcj;Õcjerwj´ \zpjbu eku.· kW.njmNÕ·ap:YpWiÕcj;Õcjmuhj;ÕcjlCÕEt·gHj
mWYÄk(1000)dekwj xkÒ#kW.njt· bkjektjm·cj ×Ugitug[.×ìw>rI
auitj suEkEu gitue ffwjw>rIm·kjrâ
huitj×U|bYpluJlwjtuY e]q.·luJm·cjgHjr xkÒ#kW.njt· kLÕcjbkj
kuJelwj kuEhW·m.njer.cj qM.bC×UkW.njwcjdunj pWiÕcj;Õcjmuhj;ÕcjmWYtL
huJrâ
¤¤v,tNhj mikjgW·kuEetHjkuE aYgHj kuEhW·m.njpuhjâ e]q.·luJ
m·cjg lu icj $· etHj ´ ywj rmikj gW ·e ktje tHj ektj $.e]q.·d ,
lwj|bYgHjõõ v,huJq.jwW·râ
qWkgj ·bW kje]q.·´ bkj]qnjgHj xkÒ#pWiÕcj;Õcj (myk) esN.njlwj
kuE xkÒ#kW.nj (ryk) tuY rykt· kelcjek.jek.·DRuJ
lopUskuE qM.bCt·auitjrâ
p:YaKicje]q.·qN.·$· gitue\mkÒquE´ gitupuhjgHj |bYgU/>w>tuY
p:YtWEÕr,mnj zM.pjpjw>bC e]q.·luJa. /uitjkwkjdHjer.cj qM.bCt·
huJauitjrâ
atuicj aluEaqIt·a.tjgHj /uinjrqM.bCt· hW·mikk j k
Eu Jeu lwj
p:YeqN.wj;ÕcjbM.gHj qM.bCt· aeK>cjpuicjtibC hW·mWYgHjr gWicjefkj
d,ducjqJtituY d,kuEa. atuicja.tjlwjgHjer.cj qM.bC×U;Õcj
muhj;ÕcjmWYtL huJrâ

dpjpN.njt· bkjektjdM·cjdunj ×Uek.njkW.njgmLiÕcj

30&4&2011 ea.lui´ #.njpRuicjk×Ð.rwtItuicj(mj)

dpj pN.njKmr(102) ef[·dM ·cjqzuicj ;ÕcjdIm aj\zwj (dJ,

em.< Su i\miÕ ²) tW EÕ r,kercj ;.YwW · qWkjg W· qucje s.Y p:Y dpjpN .njkEu
p:YkLajeqNwjt·gHj bkjektjdM·cjdunj p:Ygek.·kW.njTIfwjklwj
(TJ,fui,klui,ek[,rW.aupjsu) pWiÕcj;ÕcjdImaj\zwjgHjer.cj gW·teJ ktjrâ
ycjdpjpN.njgHjwW· p:YkEugitueabr.(28)gHj ek.jek.·DRJukEu
xkÒ#gek.· k W . nj eku . · xkÒ#kW . nj p: Y g ek.· k W . nj
TIfwjklwjgHjtYu mWYkW.njmà, dunjzmLicj(30)epgHj lMihj(30)tNÕcj
kE u b .j e ktj tY u gi tu e abr.(30)gH j m à , d,pl· cj kE u zercj
dpjpN.njet·er.cjgHj KUedwjnIy. (KUdyjnJy.) ×Ugek.· lel.cj
kW.njedqel¡>wj p:t
Y EÕW r,kercj;.YmWYkW.nj
pRuicj kubhEupRuicjkercj;.YgHjhJurâ
(buJíekakjsjdbl[êdIsI)
¤¤ek.njkW.njt· hW·kEudunj hW·gW·râ hW·kEumà, d,kEu]qnjkEu
dpjpN.njt·râ leS.wjek.njkW.njt· hW·kEudunjmà, dpjpN.njt· kW.njt· mWYalnjpLnjrer.cjõõ gHj v,SkjhJurâ
bkjektj]qnj zercjgek.·xkÒ#kW.njt·râ tYupLnj gek.· ¤¤dpjpN.njt· bkjjektjdM·cjdunjt·gHj ekL.njqPqucjes.Y
xkÒ#kW.njt·gHj Tpjbkjektj×U xkÒ#kW.nj eku.· ek.nj p:YkLat
j ul
E IgW Hjrâ p:YkudE pjpN.nje;·gHj eqNwjekwjqk
W gj sW· ´ tN·kote· lwj

4 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
kelcjet.Ydel.Y pL·cjqMÕhjD>tjtMi p:Y;Õcjmnj
(16&3&2011) h·cj;Õcj #.njpRuicjbL,/,mnj
pLc· ej kLcq
j ÕM hjD>tj qWkgj S
·W kjesL.· ×Uk.njbk
· øj m[.cjkelwj ef[·lwjap:;Y Õcjmnj
pL· cjekLcjqM ÕhjD >tj k.njb ·kjø m[.cj kelwj ×Ur ,tNcjqI
et.Ybàpjncj tWEÕr,;ÕcjmnjgHj Skjbsinjlwj hW·KuicjkLÕikj eT.cj
dM·cjmWYe×H·mWYe×H·tuY lMÕhjkelcjet.Ym·cjtMier.cj gW·SuEektjrâ
×Ugitum.tj (3) suEkuEaKicjlMÕhj p:YkuE;Õcjmuhj;Õcj´ p:YkW.nj
SkjtY et.Ybàpjm·cj p:YpWiÕcj;Õcjmuhj;Õcj (2) dN.YtuY ef[·lwjpL·cj
ekLcjqMÕhjD>tj´ skjbsinj eku.· kWIskjtukjtier.cjgHj gW·SuE
ektjrâ
huitj×dU ,kelcjet.Ybàpj pL·cjqMÕhjD>tjtMituY tibC´ kLajqWwj
v,;ÕcjkW.njt·elwj luJl.ja.×W·râ p:YpWiÕcj;Õcjmuhj;Õcjmà, lMÕhj\phj
\phj$· ti/uit(j 200)Äk d,luJl.ja.tuY qWkjgW·luJl.jpLnjelwj
×W·m·cjbWYmgLiÕcj$Jrâ
¤¤tiaY ×W·dM·cj(4)Äk´ luJa.(2)Äk´ eqHjm·cj(2)Äk´ buJtiaY
luJgHj tiv,tNhjelwj luJa.bWYmgLÕicj muelwje;·hW·kuEcCÕhjelY
mWYq.jpuhjõõ q.jwW· ek.njkW.njSkjtY pWiÕcj;Õcjmuhj;Õcj n.YeT.nj
loT½,kuErâ
¤¤tibC$g· Hj dHjd·cM T
j M.Ypcu jpOur´ kLajgzU kuelwjh·mW Y´W petHjtib$
C ·
tEulwjkJurâ tYupLnj p:k Y ul
E Ðêktuicgj dukej ;·t·gHjelwj tM.tjbwjlwj
kEu ti r â nkE ud u nj e lwj ekL .nj lwj kJ u rõõ q.j w W· v,edq
dImaj\zwjmWYtL hJuT½,râ
ycjdpjpN.nj mef[·lwjqzuicj p:Y;ÕcjdImaj\zwjgHjwW· qN.·kL.
kL.et·elwj qWkjdpjpN.njgHj ekcjbkjektjdM·cj SudunjgmLiÕcj
p:Ygek.·kW.njTIfwjklwjgHj ×W·dM·cjer.cj gW·tJektjrâ
k@pRuci j g[.enwje Ktjp Ou
qM,r lMÕhjtibC$·luJa.pLnjetHj qWkjgW·squcjgHj muelwjhW·mWYr´
/uitjeqHjgHjelwj ekL.njshW·Rumjgpjpuhj´ SicjlwjgHj hW·a.;ÕcjmC,puhj´
ekL.nja.p:YtibC$· mWYa.yukje$.cj´ lMÕhjdHja. buJ$·etHj
k.ld,titj;ÕcjmC,elwj d,titje $.cjõõ q.jwW· v,SkjhuJrâ
pL·cjekLcjqMÕhjD>tjwW· qMÕhjquihjtitjdM·cj zM.pjpjdN.YSkj
zM.pjpjkW.njtuY btuihjdM·cj zM.pjpjqN.·gHjr v,;ÕcjkW.njedqt·
efkj lku i tj to bW Y m el.nj r â p: Y tW E Õ r,mnj pW i Õcj ;Õcj m u h j ;Õcj ´
pWiÕcj;Õcj\zpjbu´ pWiÕcj;Õcjerwjt·gHj ea.njauitjbtiuhjdM·cj mWYqN.·/>
dN.Yer.cj ¤n.Yp>nja·cjõ v,msukjlukjkuE xkÒ#kW.nj pWiÕcj;Õcj
muhj;ÕcjmWYtL huJloT½,kuErâ
pL·cjekLcjqMÕhjD>tj btiuhjkLÕcjmà, dpjpN.njd,t.l[Õicj pWIpWê
edqt·gHj bkjektjaerwj´ ektjduhjlÐêv,;ÕcjkW.njedq´
xkÒ-kW.njedq´ xkÒ#kW.njt·tuY bkjektjdM·cj\zhtjmNihj
\zhtj lé Y p: Y v ,edqt· qW k j e qà .· p elwj p L · cj qM Õ hj D >tj ´
qWkjeqà.·mcjguJkLÕJ pL·cjqMhjD>tjrâ bWYmgLÕicjgHj d,SuEgb p:YpWiÕcj;Õcj
muhj;Õcjrâ
pL·cjekLcjqMÕhjD>tj k.njb·kjøm[.cjkelwjwW· sekL.njkLÕcj
×UkuEqN.· (2000) et·tuY zmLicje;·mNÕ·(180)tuicjrâ et.Ydel.Yncj
×Ur,tNcjqIet·tuY pl·cjbsuipjkuEm·cj qMÕhjD>tj mWYtCYmC, (110
\pek.åikuiåj kubep)´ RucjtibIl.tj m[.cjkelwj ap:YtWEÕr,
;Õcjkercj´ skjpMtjcC.cjduE ;ÕcjmtjmluJ´ RucjskjpMtjqDuJ eku.·
Rucjbl,pMtj ;ÕcjlàÕcjt·râ
dM .×U e kL .nj b dH j pL · cj qM Õ hj D >tj $ · tu Y percj d ,du cj q J ti ´
d,ducjpluJpl.j ek.njqmÚ.´ d,ducj/ucjtkjp[Yp[.· gsuitjgm[Õicj
eku.· d,ducjf·kjpkwjaeK>cjar.mNihj ktuEdHjkL Õcjn.n.q.jrâ
p:Ygek.·kW.njTIfwjklwjgHj lMihjkW.njmN·ÕdM·cj ap·cj(10)
kW.njtYu ycjkW.njt·gHjwW· dwjkUlI´ dwjtd>´ dwjB[.kU´ dwjeq´
TIfwjklwj´ TIeqwjklwj´ dwjkUeq´ eT[l[.´ dwjl[KU eku.·
dwjlwjKUt· mdHjer.cj gW·tJektjrâ
5
 g[.enwj ø eKtjpOu
percjgkUmnj

kM i n j ; Õcj b M . gH j ek.nj g kU e k.nj ; Õcj a rcj t · tnj to d M · c j hlu i c j ku g kU r ~ hi u tj × U g kU e zN . j m W Y

K[êlwjlikjs·cj spjkuwcjmnjgHj qucjes.YK[êlwj »telcj(tluicj,)tuY n.Yefqicj\z. K[êplnjlwj
likjpercjB.q.bM.gHj puicj pÒo kelcjkL.Ylwj B.q.mnjtYu ptuinjT½,$.r~

percjSkjspj ew>h. ¤tl>cjkueq·ekWajõt·gHj aY(v,K[êlikj)d,gLiÕkjgL.YpÐiÕnjT½,râ aY×W·pMikjkEutcjncjwcj qkjqIKuicj

KuicjkLiÕkjkjrâ huitjgHjr tcjncjwcjeScjspjkEu gek.·det.wjetN.wjeq·t· v·cjgW·SEugHj aYd,lCtjgLiÕkjgL.YpLnjrâ gL.YbHjlCtjektj
li kj aup jn.n.q.j tY u pRUd et.wj etN .wj gkU eq· ekW aj gkUm njkEug kU bM.t· ek.jKom ·cj gH j aYTpjtYu gLi ÕkjgL .Y lCtjpL nj râ
gW·SEuektjlikjwcj Tai atuicjqMwjgHj tYumH gL·cj;.njas eq·ekWaj(ekW²RHmj,)gHj gW·SEuektjrâ
“In the 10th and 11th century, there is little doubt that a powerful Tai kingdom, the Nam Mao Long
Kingdom, had been founded in the northern region of Nam Mao (now called Shwe Li River). It is believed that
this was a branch of the “Tai Mao Kao” Kingdom founded in the 7th century by the Tai of Yunnan. Sao Hom Hpa
of the Nam Mao line was the ruler of the Tai Nam Mao long Kingdom in Burma for 80 years until he died in
1104. During that period the Tais were the main rivals of the Burmans and mons, when the three groups were
struggling for dominance in Burma.” 34
d,dHjq·qy p:YbWwjkL·(10&11)vivgHjwW· kMinj;Õcjeq·(RHmj,)\zhtjezN.jmWYgHj dkjptnjlwj lP.jqMwjk[.n.njmwj(nmjem.) ölMÕhj
ek.j /IyéOl÷I er.cj eTcjektjrâ kMinj;Õcj$·wW· p:YkEu(7)bWwjkL·gHj gkUeq·yUn.nj(yUnnjRHmj,lUm[iÕ,)t· dkjptnjlwjkMinj;Õcj eq·mwjgwj
(em.ek.RHmj, ø Tai Mao kao) mWYdkutjmWYdkoer.cj petHjektjrâ qwjhucjf(es.hunjf) gkUdet.wjetN.wj Nam Mao wW·
aupjDupjkLÕcjkMinj;Õcj Tai Nam Mao Long Kingdom mNÕ·p:YkMinj;ÕcjbM.gHj sEukEu(80)qN.·râ p:YkEuqN.·(1104)gHj sutia.râ aKicjk.lgHjwW·
qWkjgW·aupjDlJu;ÕcjbM.gHj gkUeq·t· dHjeS.£picjkEu gkUmnjkubM. aDikrâ dN.Y$·wW· qWkjgW·kLiÕhjektj aDipP>yjmlikj Tai Nam
Mao Long Kingdom gHj peq.cjT½ ,kEuvivkJurâ (Tai _ eq·´ Nam _ ;.j´ /I´ Mao _ edqyéOlI´ long _ lucj´ Kingdom
_ kMinj;Õcj) mdHjrâ

6 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
kMinj;Õcjeq·mwjgwj(RHmj,em.ek.) Tai Mao Kao king-
dom Dm·kjT½ ,lwj puidjlikjlÐêgHj qkEuaYsiutjlupjsekW·ekW· râ
hJug,lwj kMinj;Õcjeq·mwjgwjrâ maerwj Kao ¤ek.õwW· Skj
spj]kpjdM·cjkEu maerwjgkUmnjt· hJug,qucjes.YdM·cj ¤ek.Yõrâ
gkUmnjt·wW· maerwj Kao ¤ek.õ gHjehcj nkEuB.q.zku
\p· cjlH .YK[êkLÕcj¤ek.YõtY u dHj kLÕcj¤eq·ek.Y õh.gHj qW kjgW ·d,
K[pjdHjkLÕcjrâ tYupLnj gkUmnjt· qucjes.YK[êkLÕcj¤ek.YõgHj gkUbM.
t·wW· nkEuaerwjB.q.v,t· \p·cjl.H KY [êkLÕcj¤ekWÁõh.gHj tcjaY
qWkjgW·d,K[pj dHjkLÕcjrâ
eScjspjkEumaerwj Kao ¤ek.õtYu aYqM.njqMÕkj
ektj rY;ÕkjekwjdedHjdyHj gkUeq·ktjdM·cjpv. p:YtkÒqiulj
nyUq·kej w (New South Wales University) ;Õcjawjqe]t
lI y[. mNÕ· yMÕ¤ek.q.cj l·cj elnj (Sai Lao Leang)gH jm à,
nkEu aerwjB .q. gkU eq· t·m à, aDip P>yj×W ·m gNn j( 9)er.cjg Hj
peq.cjT½,kEuaYrâ nkEuwcjgkUe q·t·mà, ;ÕcjyUn.nj(yUnnj\pvj)
lP.j ;Õcj Å kkj qLÕ cjk[.(tRu tj \ pvj e t.cj pu i cj, )gH j mW Y a Ki cj et·
gkUeq·t· ekcjdkjptnjlwj kMinj;Õcjeq· (kui,tuicj,kui,#.n)
×W·kLÕcjlwjgHj ¤ek.q.cjl·cjelnjõ Tpjpeq.cjT½,kEuaYrâ Kao
¤ek.õhJugHj esN.njT½,dM·cjkEu (kui,tuicj,kui,#.n) dHjm.njer.cjgHj
v,kEukqpj hJT u ½,kEuaYrâ tcjncj¤ek.q.cjõpeq.cjT½,kEutg· Hj
kitjvIdM·cjkEu puidjlikjqMwj$·gHj gW·SEuektjrâ
“the Nam Mao Long Kingdom, had been
founded in the northern region of Nam Mao (now called
Shwe Li River). It is believed that this was a branch of
the “Tai Mao Kao” Kingdom founded in the 7th cen-
tury by the Tai of Yunnan”.
Nam Mao Long Kingdom wW· p: YkEut WEÕr,yU n.nj
kMinj;ÕcjÅkkjgHj gkUeq·t· ekcjm·cjkL Õcjlwj nkEumWYdkutjmWYdko
(kui,tuicj,kui,#.n×uicjc·et.j]kJ,) mdHjer.cjgHj kL,f:,m·cjrâ kMinj;Õcj
eanjp>y.gkUeq· (kui,tu icj,kui,#.n)gH j ezN.jqLYbWYm el.njrâ
kMinj;Õcjeanjp>y. \zhtjezN .mj WY mdHjrâ p:YkEukMinj;Õcj eanjp>y.
gkU e q· (ku i , tu i cj , ku i , #.n)gH j kM i n j ;Õcj Nam Mao Long
Kingdomelwj nkEu#.nmWY p>lupjdM·cjrâ kMinj;Õcj Nam Mao
Long Kingdom wW· gkUdet.wjetN .wjeq· (Tai Long)
lupjsuipjkLÕcj;ÕcjbM.tYu kMinj;Õcjdkjptnjlwj qPqzuicjkEu /IyéOlI
;ÕcjbM.lP.jlÐê (Nam Mao)mWYrâ mdHjkMinj;Õcj det.wjetN.wj
gkUeq·(Tai Long) mNÕ·dM·cjdN./Y IyéOlI qMwjk[.;ÕcjbM.râ tcjncjt·
$·gHj aYgW·tJkLÕcj bWYmkL,f:,râ (Nam Mao _ erälJ\msj´ Long
_ Tai Long _ RHmj,m[iÕ,×Wyjsuamvj)
pRUpr.qJufauitjgHj SkjspjtYu aYkUK[pjmà, Tai Mao
Kao Kingdom (kui ,tui cj,kui,#.nem.RHmj,)hJugHj det.wjetN.wj
gkUeq· (Tai Long) ekcjdkjptnjlwjkinM j;Õcj (kui,tuicj,kui,#.n)
mWYd\mipj/IyéOlI (qJukEump>lupj ;ÕcjbM.qkutjlÐê eku.· ;ÕcjÅkkj
qkutjqLÕ cjk[.)râ qPhui tjkEukMinj;Õcj (kui,tuicj,kui ,#.n)tYu
gkUeq·m·cjtnjtodM·cj dN.eY dqkMni j;ÕcjezN.j$·gHj gkUmnjt· ek.jKos
percjgkUmnj
gkUmnjt· ek.jdM·cj ¤eq·ek.YõkEu
gkUbM.t·ek.jdM·cj gkU¤ekW²RHmj,õ hJugHj
esN.njT½,dM·cj gkUeq· (Tai Long)
p:YkMinj;ÕcjezN.j$· dHjm.njrâ
¤eq·ek.Yõer.cj eTcjektjgW·râ muhuitjer.hJumà, maerwj
eq·ek.j ¤ek.õ kEu maerwjmnjek.j ¤ek.õt·gHj percjtupj
qMhj×W·m·cjrâ tYupLnj maerwjgkUmnjt· qucjes.Yek.jg,¤ek.YõgHj
gkUbM.t· qucjes.YK[êkLÕcj nkEB u .q.v,t· ¤ekW²õdHjm.njer.cjgHj
aY e f[· tcj s M tj (ek.kj × é tj K [kj ) râ gkU m nj t· ek.j d M · cj
¤eq· e k.Y õ kE u gkU b M . t· e k.j d M · cj gkU ¤ ekW ² RH m j , õ hJ u g H j
esN.njT½,dM·cj gkUeq·(Tai Long) p:YkMinj;ÕcjezN.j$· dHjm.njrâ
qPhuitjkEu kMinj;ÕcjezN.j$·tYu gkUeq·tnjtom·cj p:Y;ÕcjezN.j$·gHj
gkU m nj t · ek.j Ko s ¤eq· e k.Y õ (ek.RH m j , )tY u gkU b M . t·
ek.jg,¤ekW²RHmj,õdHjm.njer.cjgHj aYeTcjKy[ petHjektjrâ
gkUeq·lupjsuipjkLÕcj;ÕcjbM. tmjmUlet·gHj gek.·mNihj
(Tai Long) mdHjr â lupj suip jkL Õcj ;ÕcjbM .tY u dkjptnjk Min j;Õcj
npqzui cj kE u /I yé O lI ( Nam Mao) tY u ek.j g ,qu cj e s.Y kL Õ cj
¤em.RHm j,õmdH jrâ qer.pjtYud ,hJum à, det.wjetN.wjg kUe q·
gW·kLÕcjyMÕ¤em.RHmj,õt·wW· m·kjtitjkLÕcj ×Udet.wjetN.wjezN.j
(Tai Long)râ dN .Y$·wW· q.tYugW·kL,f: ,a.gHj TpjtYueq.cjkL ,
ptuinj T½, kEu vivpLnj râ gkUd et.wjetN.wjeq· lu pjs uip jkLÕ cj
;ÕcjbM.kuipjkL.auitjgHj gek.·det.wjetN.wj(Tai Long) mdHjrâ
gkUbM.t· ek.KodM·cj ¤eRälJ\msjwHmj,õgHjwW· gkU(taI)t· ek.jg,
‘Nam Mao’ râ (Tai _ RHmj,´ Nam _ \msj´ er´ Maw _
eRälJedq) nkEuek.njgkU det.wjetN.wj (Tai Long)
lupjsuipjkLÕcj;ÕcjbM.râ ef[·qzuicjtnjtodM·cj p:Yedq/IyéOlI (Nam
Mao)tYu gW·kLÕcjyÕM ¤em.RHm,j õrâ nkEupuidjlk i q
j Mw$
j ·mà, gkUeq·tw· W·
zkuzkuv,t·gHj nkEuB.q.v,t· ek.jg, (Tai) hW·eqcjmà,
(Tai Long)er.cj Dm·kjT½ ,lwjrâ
“In their own language the shans call them-
selves Tai or Tai Long and their country Mong Tai
instesd of Shan State”.
gkUeq·t·wW· zkuzkuv,t·gHj nkEuaerwjB.q.v,t·
ek.jg, (Tai) hW·eqcjmà, (Tai Long)tYu kMinj;Õcjv,t·pLnjelwj
sN,d,ek.j;Õcjeq·(RHmj,\pvj)gHj ek.jhJudM·cj Mong Tai râ tYupLnj
puikjlikjqMwj$·gHj aYTpjlCtjr·cj bWYm£zihjnkjpLnjrâ
7

percjgkUmnj
huitj×Uek.jtl.cj (tluicj,)tYu
bv.Dr.·
soa.;Õcjh·q.wtI hW·eqcjrâ
huitj×Uek.jd, gkU;ikjgLÕYtYu
soa.mdHrj â
“The Shan imgrants of upper Burma were the
oldest branch of Tai ethnic group being known as ‘Tai
Long’ or ‘Tai Yai’ ,that is ‘Great Tai’. Tai Mao and Tai
Nua were also classified as ‘Tai Long’”.35
¤¤gkU d et.wj e tN . wj e q· lu p j s u i p j b ¡ b ¡ Ì qku t j
;ÕcjbM.lP.jlÐê kuipjkL.auitjgHj (Tai Long or Tai Yai) mdHjtYu
ek.jKos eq·ezN.j(RHmj,]kJ,)râ (Tai Mao) ¤em.RHmj,õ eku.·
(Tai Nau) ¤RHmjcyjõt·elwj p>lupjdM·cjp:Y gek.· (Tai Long)râ
r·cjkEupuidjlikj$·mà, gek.·det.wjetN.wj ¤eRälJe m.RHmj,õ(Tai
Mao) t· e lwj p>lu p j d M · c j p : Y g ek.· e zN . j (Tai Long) râ
gek.·det.wjetN.wjgkUeq· dkjptnjlwj kMni j;ÕcjezN.j (Nam
Mao Long Kingdom)t·gHj dHjdM·cjgek.·(Tai Long)er.cjgHj
pOut·h JukLÕcjm.nj K[iÕtjtjpLiÕtjtjrâ
qer.pjqJufauitjtYu d,hJumà, nkEugek.·det.wjetN.wj
(Tai Long) lu pjsui pjkL Õ cj;ÕcjbM. kuipjk L .aui tjrâ lkÒro wW·
tnjtokEu dN.YekL.njsm·cjs·cjgHjtYu gW·kLÕcjyMÕtN hj\K.râ xpm. ø
v,tnjtom·cjs·cj dN.Y/IyéOlIt·gHj ek.jKos ¤eRälJem.RHmj,õrâ
det.wj e tN . wj g kU e q· mN Õ · d M · cj p : Y kM i n j ;Õcj b M . qJ u f au i tj t · g H j
m·kjtitjkL Õcj×U(Tai Long)er.cj gW·SEuektjrâ det.wjetN.wj
gkUeq· (Tai Long)gHj dHjaDikbWmY el.njrâ ak.Yar./uitj$g· Hj
pOut·tJkL,kLÕcjrâ huitjgHjr ar.aYmikjgW·lCtj pRUgkUeq·ekWaj
¤ekW²RHmj,lUm[iÕ,õ gHjwW· ekN.tjta Y Dikd,lCtj pRUgkU(Tai Long)
t·râ tYupLnj lCtjr·cjpuidjlikjqMwjgHjmà, det.wjetN.wj gkUeq·
m·cjs·cjtnjtodM·cj a]k.gkUmnjkEu gkUbM.t·gHj dHjm·cdj et.wjetN.wj
(Tai Long)er.cjgHj gW·SEuektjpLnjrâ tcjncj$·wW· dHjtcjaDikmWYrâ
“The Tai Long did not only establish their
power in the lowland and upland of Burma Proper,
but slowly, by following the rivers they infiltrated to
all the river valleys of South-east Asia. Small groups,
as well as setting amongst the Mons and Burmese,
went as far as Cambodia and Vietnam. The majority
made their homes in the Shan State and some went
8 OurTime
g[.enwj ø eKtjpOu
further west into Thailand and Laos.”
gkU(Tai Long)t·wW· /uitjptnjawEua.$. tibl,
kMinj;ÕcjbM.kEu qkutjlÐê;ÕcjbM. hW·eqcjrâ bkja./IquikjkjtYu
sEukEumWYd\mipj/I a.yHduihjagNY a.suipjm·cjs·cjtnjtokL Õcjrâ gek.·
e;.tjm·cjkLÕcj a]k.gkUmnjkEubM. mWYgek.·gHj \p,z,suipja. sEukEu
;Õcjk.njbwjdIy[.´ bIyitjn.njet·râ bWYmgLiÕcjgHj m·cjs·cjtnjto
ef[·qzuicj p:YtWEÕr,eq·(RHmj,\pvjnyj)tYu lCEÕlCEÕt·wW· \p,z,suipja.
sEukEu;Õcjeq·´ ;Õcjl.auiwjt·râ
T·kjr·cjkEupuidjlikjlÐê$·mà, det.wjetN.wjeq· (Tai
Long)t·w·W m·csj c· jtnjtokLÕcj a]k.gkUmnjkEugkUbM. bWYmsukjlk u j
;Õkjkjekwjwjer.cjgHj gW·SEuektjrâ huitgj Hjr gkUmnjkEugkUbM.t·
ek.jg,qucjes.YdM·cj det.wjetN.wj¤ekW²RHmj,õgHj dHjgek.·det.wj
etN.wj eq·tNhjqA.cj hWe· qcjrâ esN.njT½,dMc· jkEu det.wjetN.wj
gkUeq· (Tai Long)er.cjgHj aYhJuK[iÕtjtjpLiÕtjtjm.njkLÕcjrâ
/uitjkS·cj$· v,gmLiÕcjsIkL ,er.cjgHj aYeTcjektjrâ
aYSkjtYud,TpjlCtj mWYkS·cjpLnjgHj eq·(Tai Long)
pOuek.jqucjes.YdM·cj eq·ekWaj(ekW²RHmj,) kuew>h.rtl>cjt·
bJulEuSkjspjdM·cjv,qÒaj mdHjrâ percjSkjspj$·gHj dHjaDiktYu
aKnjkisËezN.jauitjmWYrâ percjSkjspj ew>h.tl>cj ku (Tai
Long)t·gjH aYmikg jt
W· bJ mWY el.njrâ muhit
u jer.hJumà, lCtrj ·cjrm{.cj
ew>h.tl>cj eku.· (Tai Long) />m$·mà, tupjqMhjdM·cjv,qÒaj
bWYmel.njer.cjgHj gW·SEuektjrâ nkEurm{.cjtupjqMhjdM·cjv,qÒaj
bWYmel.nj$·gHj qkEuaYsuitjlupjsekW·ekW·râ maerwjew>h./>
m$·gHj mWYkEumWYd,Skjspjm·cj K[iÕtjpLiÕtjer.cjgHj aYpetHjektj
epcjepcjrâ Sg, tupjv,qÒaej r.cjgjH hJuK[iÕtjtjpLiÕtjtj hW·g$ W· Jrâ
×W·pMikjkEu qkjqIq.Dkt·râ percjSkjspj ew>h./>m$·gHj
qWkjsuitjlupjsKuihjmWYrâ suitjD.tjmikjgW·tJ percjSkjspjew>h.
/>mt· K[iÕtjtjpLiÕtjtjgHj p:YsuitjaYktEudHjkLÕcj ezN.jkEu\zhtjrâ
nkEuqkjqIKuicjcjkLiÕkjkj mikjgW·ptuinjT½,kEu v,gmLiÕcj (v,bHjlk i j)
t·râ percjSkjspjew>h./>$· hW·gW·SEu$Jmà, p:YsuitjaY hW·/uihj
Åqihj dHjm·cjrâ huitjgHjr percjSkjspj (Tai Long) kuew>h.
tl>cjt·gHj aYTpjlCtjgLiÕkjgL.Y bHjlikjaupjn.n.pLnjrâ tYupLnj
gL.YqM.njqMÕkjektj kW,B.eq· dedHjdyHjt·kJu´ qÒajrYeq·
t·pLnjrâ Sg, qWhj×W·pMikj mikjgW·kligW·gHj gW·hW·m.njdHjm·cjrâ /uinj
gHjkJuelwj suitjD.tjhW·esHjrâ atuicjDrjpetHjaY d,dHj;.·er.cjgHj
nkEusuitjD.tjKuicjcj kelcjgs.njgL.YqWhjpLnjrâ
ekN.tjtYwW· tcjncjqkjqI ar.YaY×W·pMikj percj
SkjspjKuicjcjkLiÕkjkjmWYgHj hW·sMIlwjmWYq.jkJuelwj huitj×Uk·kuqEu
Kuihjm·kjkLÕcjtYu gW·SEuektj p:YlikjaupjatuicjqMwjgHj mWYaupjrâ
likjaupjgHjwW· el.njkLÕcj/uitjkL ·qN.·\pcjet·¼ ¼¼
Skj b H jm u k j l i k j ( 21)et· v i â
Mon Language Journal No.61, March - 2011
elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
mNihj
gkU × W·m à,
ti; .jd ,×W·´
ti; .j × W·l wjt Y um à,
v·c jr o t i; .jz ku
hW·g W·e kL ·k L k ja .m.njgHj
dHjt .l[iÕ cjz ku
d,mcjm WY
sEuk Eu l m[JÕ auit j m .njr â
percjgkUmnj
v,pÐiÕnjT½, ír.mveTkjlWI
v , mtnjtodM·cj p:Yel.k$· alu·qJumNihjfauitjgHj eTkjkEud,×W·pMikjkEu
aeK>cjar.w>dgkU´ aeK>cjar.mNihj´ aeK>cjar.qL,pW,n.n.t·gHj zM.pjmNihj
zM.pjgkUB.q. a.tjmikjmcjsMIdM·cj qJumNihjfauitjrâ Sg, /uinjrdHjq.jgHjkJuelwj
qPhuitj×UkEu alEuaqIhW·;iÕkjepcjkEu percjBwB.q.gkUtYu d,lcjezW.wjdM·cj
;.jrmtj$Jrâ
huitjgHjr ;.jrmtj mezW.wjesHjkLÕcj ×UegWcjmtjpOu ek.njgkUmnjt·tCY$·gHj
/uinjrdHja. ;.jl.cjmukjkJuelwj eTkjkEud,×W·kEucCÕhjm, qWkjwcjBwgkUB.q.´
percjd,ducjsquicjdM·cjtCY$·gHjkJurâ muhuitjek.njgkUmnjt· l.cjdM·cjmukjkEu;.jrmtj
er.hJugHj ea.njsuitjkEuBwtYu ;.jrmtjezW.wjdM·cjh.´ ea.njsuitjkEuaeK>cjar.
w>d;ÕcjtYu ;.jrmtjezW.wjdM·cjh.´ hW·eqcjetHj ea.njsuitjkEuaeK>cjar. w>dgkU
B.q.tYu ;.jrmtje zW.wjdM·cjh.â
ddHjr;.jrmtjek.njgkUt·tCY$· pWmlcjezW.wjdM·cjt·gHj mipj\mhjsuitjel.nj
tYu ;.j rmtjd,ezW.wje sHjkLÕcj ×UegWcjmtj/>gHj dH jgW·hW·m.njpu hj esHjsuitjq.j$·tYu
atui cjek.nj gkUt· mlcjezW .wjm·cj ;.jrmtj gHj dHj ek.njgkUt· md,ea.njd M·cj
suitje$.cjgH j esHjdM ·cjsuitj kJurâ Sg, atuicj ek.njgkU t·×W·pMi kjgHj v,gHjgW·RJ ubcj
ek.njgkUt·m.njer. qCImL.jdM·cj hW·SEugb$Jrâ
qPhuitj×UdHjq.jgHjr r·cjkEuek.njgkUmnjt· lcjezW.wjdM·cj ;.jrmtjtCY$·´
r·cjkuEek.njgkUmnjt· d,]kcje]k.wjdM·cjtCY$·tYu mimek.njgkUmnjt· ×W·dM·cj$Jrh.´
tuicjKeI k.njgkUmnjt· qWkjgW·pÐwjk:iÕpj gW·dDHj rjs½ÕeY s½.j qWkjgkUB.q. an.gtjm.njgHj
]k·cjmCiÕhjKuicjkLÕikj ×W·dM·cjkJurh.â DrjeqL·pM. hW·auitjp:YKׯ$Jrâ
aeK>cjqL,pW,gkU qWkjgW·ef.aje\bwj an.gtjgtgHj d,lupjpL·cjbÐiÕkjektj
a]k.ek.njgkUB.q.zkutYumH kligW·m.njhW·eqcjâ atuicjluikj mp·kjT½ ,dM·cj
9

percjgkUmnj
l[,mtjkEurYgL,kwjgHj dHjDrjesN.njT½, qWkjgW·kligW· DrjsMtjqmÐJ
mWYkueJ $.cjgHj ek.njgkUB.q. mnjpOut·elwj eTkjkudE ,sMtjqmÐJ
ektjeTkjkJurâ
hu itjg Hjr yW· ek.njgkUmnj t· dM.×UatÐmpu icj \pIlwj
Kׯk.y[zkutYu d,p:EÕp:iÕkej k.njgkUzkue$.cj´ ektjalEuaqI
lÐêek.njgkUzkue$.cjgHj lPkEudHjviâ lPgLÕDJubkjaRJut·gHjviâ
kelcjr·cjkEugL,kwjt·mà, alu·luikjmWY /uinjrhW·dHj ek.njgkU
B.q. v,t·kJuelwj Drjp:EÕp:iÕkjlÐêv,mWY eku.· v,mWYt·gHj
v,t·hW·qL,lwj aeK>cjauitjrâ
huitgj rHj lÐêgkUB.q.zku dM.×UhW·qPgRutuY gkUd,ekL·
kLkja.gHj p:YlÐêgL,kwj$· ×W·todM·cjrâ gkUekL·kLkj likjptj
eqHjtoelwj×W·´ likjptjgHjelwjekL· gkUelwjkLkjgHj elwj×W·´
kelcjr·cjkEu bJuddHj$·tYumà, gkUgW·kLkja.´ likjptjgW·ekL·
a.t·gHj dM.×UhW·qPgRukEugkU´ dM.×UhW·qPekcjk.kEu likjptj
B.q.zkutYu gkUd,kLkja.´ likjptjd,ekL·a. mdHjkJurâ
gkUmnjput O Y$
C · likjptjgkUB.q.elwj×W·´ gkUB.q.
pLnjelwj \pz,dM·cjalu·gL,kwjmWY Sg, aeK>cjw>dgkUhW·mWY tCY$·
kelcjr·cjektj aeK>cjqL,pW, lÐêek.njgkUkEu aeK>cjw>d
gkUt·g Hj muhui tjgW ·tN hj\K.dM· cj ×UBwek.njgkU t·gH jer.hJug Hj
qW k j g W · k li g W · Drj l[,mtj v ,qÒaj lÐêv,mW Y e ku .· v ,mW Y g H j
bkjqCImL.jdM·cj hW·SEu$Jrâ /uinjrdHjq.jgHjkJuelwj eScjspjkEudN.Ymtj
gW·pLiÕtjddnjdM·cjt·gHj eTkjkEud,×W·dM·cj a]k.wcjgkUt·pL nje$.cjgHj
hJuseTkjrâ
×UkEuqkÒr.zj;Õcj(1350)qN.·et·gHj kW.njmnjti;.jmnj
lHYl,etMcjtMhjto bWYmel.njtYu pLiÕtjÅkcjk[.jestIbud¯g>y[.
k[.jezN.jaË. xtÐmrmÚmh.eTrj dkjKN·lwjgHj kW.njyMÕ\p.
ktjdM·cjt·gHj ×W·tobWYmgLiÕcjrâ yMÕkW.njÅkcjkcj eku.· kW.njpNcjDrj
/>k.W nj$g· Hj ek.njgkUmnjt· KN·bdHjlwjtuY ek.njgkUmnjt· ekL.nj
a.kemL.nj qWkjbepcjbucjgNogHj ×W·kEupMikjsuitj bWYtquikjauitjrâ
aeG.yMÕkW.njpNcjDrj\p.ktjdM·cjgHj p:YkEuqkÒr.zj;Õcj
(1355)qN.·et·gHj ek.njgkUmnj mtnjtodM·cj p:YkEukW.njpNcjDrjgHj
d,ekL · ti tj a . ×U kW .nj p N c j D rj t· g H j a u i tj r â kW .nj p N cj D rj kE u
kW.njÅkcjkcjgHj ×W·Sek.njkW.njqM,hW·eqcj ek.njkW.nj/>kW.nj
t·gHj qPhuitj×UkEu v,t·dHjdM·cj ek.njbud¯B.q.tYu B.lk[.j
B.KMIqcjt·elwj ×W·tokJurâ /uinjrdHjq.jgHjkJuelwj ek.njgkUmnj
t·kEu kW.njmnjgHj bJulEud,ducjeh.·\bmja.er.gHj kelcjK[pjr·cj
auitjviâ
kW.njÅkcjkcj´ kW.njpNcjDrjt·gHj dHjkW.nj×W·dM·cj p:Yti;.jmnj
bWYm;.·sMtjrâ tCY$·pOut·kelcjgt,r·cj dN.Y#.njt·gHjpLnj gkUeq·´
alEuaqIeq·t· kLÕcjqPdtodM·cjdN.YgHjtYu qWkje k.njgkUmnjt·
gW·ttjekL.·a.ekL.k · LÕcjgHj aeK>cjhW·mWYrâ tC$ Y · ek.njgkUmnjkEu
ti;.jmnjt·gHj muhuitjd,eT.·lq.tYu d,\gipjdodM·cjgHj ti;.jmnj
hW·ducjtYek.njgkUmnjtYu ek.njgkUmnjt· d,\gipjdodM·cj ti;.jmnj
h.â
10
g[.enwj ø eKtjpOu
yW ·ek.nj g kU m nj t·
tC Y $·p O u t·kelcj r ·cj kE u rY gL , kwj t·e$.cj h Ju g H j
hu i tj f E u ti ;.j g kU kEu ddH j ek.nj g kU t·g H j
pO u ek.nj g kU m nj t· eTkjkE u d,tJ gu i h j ´
eTkj kEu d,sW ·c C Õhj m ,kE u
ti ;.j g kU m .nj zM .pjg kU e$.cj g H j
kE u g W·kU g W ·dM·c j alu ·ek.nj g kUm nj t·au itj vi â
kelcjr·cjkEu ddHjti;.jmnj ×UasqkÒr.zj;Õcj kLÕcjsuipj
(1355)qN.·et·kEu aKicjtCY$·gHj kW.njqL\b.tj´ kW.nj/uipjpwj´
kW.njpNcjDrj´ kW.njÅkcjkcj p:YkEulMihjkW.njt·gHj ek.njgkUmnjt·
mcjmhWY mW· .njtuY kW.njtg· Hj hWt· njth o .´ hWe· qcjetHj ek.njgkUmnj
t· mcjmWYhW·esHjtYu pÌdoeT.·kW.njt·gHjh.â
dN.Yd,dHjDrjeqLhjpM. ek.njgkUmnjkEukW.njmnj dN.Yd,dHj
DrjeqL·pM. ti;.jmnjkEuek.njgkUmnjt·gHj ×W·tobWYmgLiÕcjrâ yW·ek.nj
gkUmnjt· ti;.jgkUhJugjH qWkej k.njgkUt· gWz· UdurJ â ti;.jgkUhJugHj
qWkjek.njgkUt· gW·gm[iÕcjlm[JÕrâ tCY$· muhuitjek.njgkUmnjpOu
gW·k:ÕhjemL·dM·cj ti;.jmnjtYu pÌdodM·cjti;.j mnjauitjgHjer.â
yW·ek.njgkUmnjt· tCY$·pOut·kelcjr·cjkEu rYgL,kwjt·
e$.cjhJugHj huitjfEuti;.jgkUkEu ddHjek.njgkUt·gHj pOuek.nj
gkUmnjt· eTkjkEud,tJgh ui j´ eTkjkudE ,sWc· CÕhjm,kEu ti;.jgkUm.nj
zM.pjgkUe$.cjgHj kEugW·kUgW·dM·cj alu·ek.njgkUmnjt·auitjviâ
gkU×W·mà, ti;.jd,×W·´ ti;.j×W·lwjtYumà, v·cjroti;.jzku hW·gW·ekL·kLkj
a.m.njgHj dHjt.l[iÕcjzkud,mcjmWY sEukEulm[JÕauitjm.njrâ
huitjgHjr tCY$·atuicjrYgL,kwjt· p·kjT½,dM·cjl[,mtj
qWkjgW·dHj#.njdtnj qWkjan.gtjek.njgkUt·m.njgHj lPeT½kj
eT.·mtj´ lP]toeT.·s,aut i v j âi mL.jmtjtuY sW·DrjsMtq
j mÐa
J uitjviâ
percj e f.aj e\bwj ek.nj gkU kE u percj ti ;.j gkU gH j lP kEu \K.
eqC.v Y ,qÒajviâ ti;.jgkUzku e]kpj\gtjmà, ek.njgkUt·elwj
ea.njkEup ercj ef.aj e\bwj kJ ur â kEu gW ·e sHj su itjau itjviâ sW ·D rj
qtiKuicjKuicjtYu ek.njgkUkEuti;.jgkUgHj kEugW·dHjDrjmWYepN.njviâ
Bwek.nj gkUmnjpO ut·tC Y$ · bJu lEu dH jdM ·cj ´ Bwek.nj
gkUmnjpOutCY$· bJulEugW·lWIa.lm[JÕgHj Bwek.njgkUm njpOutCY$·
bJulEugW·d toluicja.er.gHj alu·ek.njgkUmnjt· lP tLicje T.·
Bwek.njgkUmnjt·a uitjviâ ek.njgkUmnjt·tCY$·gHj hW·mWYkEu
;Õcjnnjpuhj´ hW·mWYkEutLn.YpuhjgHj kEugW·esHjsuitjgW·qtiviâ
r.mv ø eTkjlWI
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
v,pÐiÕnjT½, ø tuci jTwj
¤n.Ypv.mnjõ mhuJptitj p:YqBcjptiunjgunjsr.Yv, quJsiutjquJsRiutj mtW·g,
aYektjtSipj (PhDøpIaukjdI) spjkuEpercj;ÕcjkW.njqipP·gHj rnjtM·qWkjgkUqkjkjrõ
kiupj kL.ai u tj aYg W ·m icj ektj r m[.cj ¤n.Yp v.mnj õ
mhuJptitj p:YqBcjptiunjgunjsr.Yv, quJsiutjquJsRiutj mtW·g,
¤¤aYektjtSipj (PhD pIaukjdI) spjkuEpercj;ÕcjkW.njqipP·gHj
rnjtM·qWkjgkUqkjkjrõõ gl.njwW· aYgW·micjektjtYu lwY>gHj
kUK[pjsiupja. gl.njbËnj¤n.YeT.njticjõ(Twjeq.nj) mdHjxkÒ#
eb.jdImwjker\zI ek.njgkUmnjet·râ ¤n.YeT.njticjõ ekcjhuJ
bti u kjf ea.wj lwj g Hj tu nj ek.njg kU mnj msi up j ;Õcj p lu i tjt·
ywjgW·aeK>cjmà, ktjlCtjpercj;ÕcjkW.njqipP·vi mdHjrâ
p: Y k u E g l.nj x kÒ# eb.j k elcj d kj p tnj ; Õcj m nj
¤n.Yb v.Twj wcj õ bHj pti unj gun js r.Y ku¤ n.Ypv.mnjõ´ d·kj t.
¤n.Ypv.mnjõ (dIe\zmjb. 25´ 2010 p:YqBcjqIkLI eb.jkelcj
dkjptnj;Õcjmnj (17)w> eku.· gek.·v,\bomnjalnjpTm)pLnjgHj
¤¤hiutj×UgW·tSi pjd·kjt.tuY puOptiunjgunjsr.Yh W·eqcj´ hiutj×U
ekcjducjkLÕcjddiukj ektjkLÕcjt.l[iÕcjp:Ygek.· gLiÕcjkuEqN .·gHjtuY
puOptiunjgunj sr.Ye$.cjõõâ
p:YkuEgl.njmip>njk[I v,mekL.njm·cj gek.·v,\bomnj
huJptitjpercjSuEgb quJmmNÕ·dM·cjp:YgLmjsiutjv,et·gHjtunj ¤¤v,t·
v,/> ¤(n.Ypv.mnjkuE misr.Ymnj (d·kjt.misr.Ymnj)õ gW·huJaerwj
rm[.cjTtjkajqLY mWeY lHjh·eW kcjmci jmWYelH´j elpjelwjelpj pv.´
aYTuicjq,õõâ
eS.fWkjv,t·(su·fkj) ektjt.l[iÕcjaDik p:Ygek.·
mnjaemrik.njtuY K[Idr.cjkLÕcj percjgkU´ percj;Õcjk.W njgkUkuJ
quJkligW·lwj tSipjpIaukjdIaiutk j uJgHjtYu ek.njgkUmnj mmNÕ·p:Yr,
kMinj;Õcjaemrik.njt· ektjgunjsr.Yp:Yv,t· ezN.jltUezN.jrâ
Dwjm.nv,t· ea.njqM,hW·k Dwjeacjducjv,t·elwj ezN.mj ·cjtM.
gliucjgHjtuY qWkjgW·qPa YprY p:Yv,t·gHj ek.njgkUmnj mmNÕ·p:YkMinj;Õcj
percjgkUmnj
aemrik.njt·bWYmgLiÕcj hW·\ziÕcjsiutjaiutjrâ
suEkuEaKicjlMÕhj$· v,t·v,/> bWYmktuicjkmHj ektj
t.l[iÕcjekL.nj/iutjm·cj percjgkUmnj´ percj;ÕcjkW.nj gkUmnjgHj
gW· Su E ektj´ gW ·lC tj ektjr â ¤n.Y pv.mnjõ gHj \phj \ phj$ ·
ektjm·cjt.l[ÕicjxkÒ# gek.·p·cjek.·ek.njgkUmnj msiupj;Õcj
mC,tuY ¤misr.YmnjõgHj dHjm·cjxkÒ# v,;iÕkjpjgek.·miNh j\bomnj kiMnj;Õcj
aemrik.njrâ v,wW· quJqPaDikkuE percj]qnjbWwj ek.njgkUmnj
tuY K[Idr.cjsnjdkjm·cjkuJrâ
]ko×U¤n.Ypv.mnjõ kligW·pIaukjdItuYgHj rm[.cj ek.nj
gkUmnj p:YmnjnitjgmLiÕcj huJDm·kjptitj Tiucjq,ektjgunjsr.Y gHj
gW·SuEektj bWYm gLiÕcjrâ v,t·v,/>gHj /iunjrkligW·ek.njz.tj
hW · m .nj ku E d H j kL .r Sg, a.yu kj e ;.tj qW tj to a i u tj g H j tu Y
ek.njgkUmnj msiupj;ÕcjmC,t· sMIlwjpY:v,t· bWYmgLiÕcjaiutjkuJrâ
gW·kligW·a·cjzN, ektjtSipj]k.wW·m.njgHj p:YkuEwcjgL.YqCIqucj;.jtHj
percjpv.v, K[êDm·kjlwjgHj sHjqunjqN.·\pcjrâ ]ko×UgW·a.mjeatuY
qM,gHj ds.·qN.·râ
ek.njgkUmnj ×UkW.njdEueT.cj pWiÕcj;ÕcjlH.dkHjmWYtLgHj
ywjrm·cjp:Y;ÕcjbM.rmà, gW·tiunjtkÒquEtuYgHj hW·el.YqW.´ eKtjv,t·
me;.tjqWtjet·gHj edqwW· hiutj×UdHjm·cjedqls·kj dN.YaluE
aqIpN.njbM. TpkjpN.njkueb.j;ÕcjmnjtiMgHjtuY qMtjawYv,t·
d,titjeT.·B.\phjhjqM,gLÕi cjrâ miNhj\bomnj ×Uedqt·wW· gW·SeuE ktj
esHjdN.YpsUainjT·cjkuE ek.njpN.njeb.j;ÕcjmnjtiMgLiÕcjrâ
v,et·elwj d,titj×UB.tnj bWYm\phjtuY qPTpuOKmI
a.ktjpv. duEsiupj;ÕcjlgucjkuJrâ hiutj×UpercjkluikjkmuE;Õcj
pY : qN .· ( 1988)et· g H j tu Y v,et· e lwj d,do ti tj s i u p j ;Õcj e q· ´
×Ug H jqN.· mhW ·l· ehcj do titj si u pj kLÕ cj kM i nj ;Õcj aemri k.njr â
11

percjgkUmnj
epN.wjv,dopN .nj mdH jek.njgkUm nj mef[·qziu cj;Õcjpliu tjt·g Hj
v,et·gHj p>lupjaew>cj aeq.tjkiupjkL.aiutjmWYkuJrâ
p:kY Ev
u ,et·huJeq.cjkl, hiutjg·RW ungj s.nj tNhjneqà.·
kligW·tSipj]k.wW·gHjelwj ddHjr qMk i mj hW·mikdj ucjgy·kjkEgu kUbM.
v,mmNÕ·kuEpv. mkligW·lwj tSipj]k.qLÕcjqLÕcjgmLiÕcjer.cjgHj
gW· mi cj e ktjku Jr â ¤¤k.le;· t· Skjm i tj v,qÒaj e;· t· hu J
gW·tSipjbuJet·buJ$· zkugHjmuelwjhW·gW·gHjtuY ×UgHjducjhW·m.njtuY ktj
kLÕcjpv.õõ gl.nj\moq.jwW· v,huJptitjlwj kuek.njgkUmnj
p:YqBcjkuEl.Bj qPpUzov,gHj gW·micjm·cjp:Yket.wjrâ
p:YkuEek.·DRuJ eb.jkelcjdkjptnj;Õcjmnj p:YlaitjqN.·
(2010)gHj v,gZ·tuYklcjgHjgLiÕcj ktuEhuJgHjea.njrâ ak.Yar.wW·
e;·sIp[,m·cj ddHjrv,elpjpv.qLÕcjaiutjtuY hW·sW·m.n v·cjv,elpj
ait u mj rWY â zkuzkuaY gW·SeuE ktj ak.Yar.q.jwW·tYu aih u jtÕMi hj
siutj el.njqnj râ buJqM .percj;ÕcjkW.njm njgmLiÕcj mekcjS uEgb
tkj lwjk[.ku E¤n.YeT.njti cjõ mdHjxkÒ# eb.j dImwjker\zI
ek.njgkUmnjgmLiÕcjtuY huJTiucjq,kuE¤n.Ye T.njticjõ spjkuEpercj
y[EÕlgU siutjqwjkuJ´ ¤n.Ypv.mnjõwW·gHjelwj siutjqwjq.jgHjkuJ
er.cjgHj kUK[pjsiupja.p:YsiutjtuY siutjqPeRHjeqHjrogo kMiÕhjtiunjgLiÕcj
lÐêgLi Õcjrâ
qMtjmnjt· elpjpv.gLiÕcjtuY ekL.njpercjgkU´percj;Õcj
kW.njgiÕL cjgHj qkuEgkUpbuO L,/,\phjer.cjâ qMtmj njelpjpv.t· bWmY gLiÕcj
hW·p>lupj p:YkemL.nj percjgkU´ percj;ÕcjkW.nj \ziÕhjhjnkjkjrâ
\phj\phjwW· d·kj t.¤n.Ypv.mnjõ kuJ´ d·kj t.¤misr.Y mnjõ kuJ
¤n.YqIrimnjS.njõ mdHjv,mekcjekL.njkLÕcjlwj p:Yeb.j;ÕcjmnjtiMkuJ
bWYmktiucjkmHj lupjK[Idr.cjm·cj percj;ÕcjkW.nj eku.· percjgkUmnj
gHjtuY aqicjpercjgkU´ percj;ÕcjkW.njgkUpuO lP.j;ÕcjmC,t· Kiuhjm·cj
er.cj huJp[,diuhjm.njrâ ycjwW·gHj dHjlkjqnj \zhtjgek.·mnj
;ÕcjqA.cj m]k·cjmCiÕhjmWYrâ
mWYlpãpLnjgHj v,t·siunjqÒJÕSiukjb¡kjekkjqÒ. p:Ypercj
pv.tuY /iun jBwv,t· ;iÕkj epcj a·cj zN,kuJgjH percj;ÕcjkW .nj
percjek.njgkUgHj bNtjgliucjluE v,t·ekL.nja.m.nj ;iÕkja.
;i Õ pj m .nj g H j tnj to m · cj ku E qà Õ tj qW .tj v ,t· an.gtj r â
ek.nj g kU m nj t· bN t j g li u cj lu E bkj lkj ] ko v,t· g H j e lwj
dH ja r.aDi kkuJ râ v,;ÕcjkW.njt· hW ·bkj] ko ´ hW· ku E;i Õpjm à,
gW·dHjk:iÕpjqkiupj gkUmWYmWYgHj hW·el.YqW.râ qtÐiekL.njkemL.njkuJ´
percja.k:iÕpjkuJgHjelwj dHjar.pMikje zN.j aDikmWYkuJrâ zM.pjv,
elpjpv.t·gHj a·cjzN,hW·eqcj´ zM.pjv,a·cjzN,t· elpjpv.
hW·eqcj´ percjpv.kS·cjqLÕcjgHj dHjawYlesHj percja·cjzN,
percjpv. pUguEmWYmWY huJgW·gHjtuY p:YqW.cjtNhj gW·kligW·a·cjzN,pLnjgHj
d,Runjgs.njto$Jer.cjâ
atiucj¤n.Ypv.mnjõ huJlwjbWYltUet·gHjr rnjtM·qWkj
dtuYfuEgkUqkjkjtuY v,gs.njektjkLÕcjlwj tSipj]k.wW·gHjtuY
v,kligW·tSipjwW· qWkjv,v·cjroma·cjzN, a.siupjdtuYmWYq.jkuJ´
qWkjgkUp uOelwj a·cjzN, a.siupjdtuY mW Yq.jkuJer.cjâ huitj×U
12
g[.enwj ø eKtjpOu
zM.pjv,elpjpv.t·gHj a·cjzN,hW·eqcj´
zM.pjv,a·cjzN,t· elpjpv.hW·eqcj´
percjpv.kS·cjqLÕcjgHj
dHjawYlesHj
percja·cjzN, percjpv. pUguEmWYmWY huJgW·gHjtuY
p:YqW.cjtNhj gW·kligW·a·cjzN,pLnjgHj
d,Runjgs.njto$Jer.cj
percj g s.nj lW I p r.v,tu Y Bwv,r.cj S .Y ´ BwgkU p O u e lwj
r.cjS.Y;iÕpj;otokuJrâ ek.njgkUmnj kS·cjqLÕcjmg, gkUmnjelwj
kS·cjqLÕcjkuJrâ
¤¤hiutj×Uv,et·siutjKiuhj puOVH.siutjkuEv,et·tuY /iunjr
puOkEpu Ou hWk
· t
i jvvI,qÒ·keuJ lwj k.lv,et·siupjkLÕcj p:YgtpOugjeH tHj
puOek.·kel.·vIqMhjv,qÒ·´ v,et·elwj Ky[puOkitjvIm·cjv,
qÒ·õõ gl.njwW· spjkuE¤n.Ypv.mnjõtuY ¤n.Yqkjel.njõ mdHjpUguE
ekcjektjkLÕcjlwjt.l[iÕcj nddHjxkÒ#gek.·gHj ekcjhJk u LÕcjlwj
gW·micjkuJrâ v,mekL.njm·cj pY:gek.·a.mja.qI (edqwHtjwicj)t·
v,mWYeku.·v,mWY lv.tjhW·tupjv,qÒ· qÒ.tjtj\mhjhjekcj×W·
kLÕcjrâ Sg, k.ln.Ypv.mnj kLÕcjewcjsi upj ×U tWEÕr,tNhj
w>eyHnjt.njgHj rYekL.njgek.·t· ek.·kLÕcjsiupj ducjtLÕcjmWYsW·´
huJg,qIkLImWYsW· v·cjro×W·kuEqmgàIel.njrâ hiutj×UDwjeacjducjv,
aqicjgunjv,gHjtuY rYekL.njgek.·gmLiÕcj d,ek.·kel.· kLÕcjaiutj
tuY hW·g·cjdk,\p,râ
¤¤puOkuEpuO lv.tjhW·tupjv,qÒ·×W·´ Sg, hW·ducjTk,´
a.v,qÒ·gW·õõ gl.nj\moq.jwW· ¤n.Yqh.Yõ mdHjpUguEK[Idr.cjkLÕcj
p:Ygek.· nddHjv,aDikmWYgHj ekcjhuJkLÕcjrâ
lwY>¤n.Ymgà>mnjõ v,mdHj v,aupjk.aKicjgHj bHjT½,wcj
pRU¤n.Ypv.mnjõgjH p:YsiutjzM.pjpjv,mdHjmim mtiunjsiupjek.·DRuJt·
qiMkjmikjgW·kuE ek.njz.tjzku elpjpv.qLÕcjcj tupjpm.v·cjro
¤n.Ypv.mnjõaiutjrâ hiutjgHjtuY aKicjtkjbuJgHj v,mdHjmimt·
ek.j e ktj e k.nj z .tj v,t· t u Y tkj b u J ker.· d· kj t.
¤n.Ypv.mnjõ \gÕ\gÕ\gJÕ\gJÕaiutjrâ
ekNhj ø tuicjTwj
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

percjgkUmnj
p:Y gL,kwjpOu$· gkUmNih jt·bWYmgLiÕcj gW·qPdtodM·cj /uihjhjÅqihjh j tquikjsuitj
tquikk j .y lMÕi njk.lhJugjH dM.×Ugu$j percjsEudN.gJukLJÕ (w>) dM.×UaeK>cjar.mNh i j
;iÕkjepcjqLYl,dM·ca j uitjrâ gkU eku.· eb.jv,;ÕcjkW.njt·mWYmWYgHjelwj huitj×UhW·mWYkEu
percjsEudN.gJukLÕJt·gHjkJutYu d,s.js:,a. ×UaeK>cjar.mNihjt·gHjtYu dHjhuitjqWkj
eqà.·lJul.js.jeT.cj ekL·kLkja. aD.njgtet·r×W·â aKicjtCY$· pOut·Tpj
qCIgLipjr·cja. lP.jpercj;ÕcjkW.nj kMinj;ÕcjbM.pOupLnjmà, bJualEuaqIpN.njnaft·
/u i n jr alE ua qI p N . nj t · hJum ·c j g ,m· c j
ebàtjkLÕcjmtj ewcjkLÕcj;.jpl.Y\py[.Y p:YepÌRYum.Y (2010)qN.·tYukLÕcjgHj gW·SEuektj
bWY mgLi Õcjg Lcjr â ×U (1962)qN .·et·s bEuenewnj qJkLÕcj awEu tYug Hj spjkE u\pd¡v. ekL . njb dH jk E u e pÌRY um .Y qL , qL , pW, pW ,
percj;ÕcjkW.njgHj muelwjeq.cjkl,kEu hW·m.nj$JfiuhjtYu SkjtYu tLawEu nddH j bbWYD wj m W Yt Yu
alEua qIpN .nj t· mikjgW· lNi njb pin jpel·dM ·cj gkUek.nj;Õcj arcjt· $Jfu ihj râ dkj p Ð n j k M i nj ; Õcj d I m wj k er\zI
mikjgW·e\g.pjpÈ.·bz,ekL· duhj(1988)et·tYu ekL.njbdHjkEue pÌRYum.Y (1990)et·râ qW k j g kU e k.nj ; Õcj a rcj t · k J u e lwj
p:YepÌRYum.Y (1990)gHj bJuzku K[icjlwjgHj qMicjsMtjtYud,k[a. gek.·eb.jdImwj vi D wj m H ]kkj R H j q .e;·
ker\zIek.njgkU (NLD) t·gHjtYu tkjplJueT.·qWh j p:YepÌRYum.Y (1990) hW · m W Y k L Õ cj l ,l,râ
et·gHjrâ dM.×UtkjplJueT.·qWhj p:YepÌRYum.Y (1990)gHjr alEuaqIpN.njt· ay.· m .tj h J u l wj k E u p >cj t Y u
d,du cj D Ru i h j kEu gek.· ku lqmgà v,gL , kwj t· BYh W · q.râ a]k.gkU zu i t j e T.· k E u z u i c j D wj e hcj r â
ek.nj;ÕcjarcjgHjelwj mukjmtjd,kwjkLÕcj p:YdN.YepÌRYum.YgHjkJurâ huitjekL.nj v,;Õcj k W . nj gkU e k.nj ; Õcj a rcj t · g H j
bdHj$.epÌRYum.Y(1990)et· hW·a·cjzN,kLÕcjgHjr qN.·(2010)tYukLÕcj$·gHj nkEueswj sE u k E ut CY $ ·$ J dH j m · c j ; i k j k wj l wjn I
epN.njetcjetcjeqN.wjesHjesHj TJritjTJrtjlwj gek.·eb.jdsEuds, ek.nj;Õcj alE u a qI p N . nj b M . t· f u i h j $ J r â
arcjtt · uY ekL.njbdHj$.epÌRYum.Y(2010)mWY tYua.kHjkHj hgHjreqcjh.â huitjgjrH
nnY q.j$ · tL awEu alEu aqIp N.nj t· mWY nY kE um WY nY ´ mW Yb Ju kE um WY bJ u ebàtjkLÕ cj mtj
ewcjkLÕcj;.jpl.Y\py[.Y percj;ÕcjkW.njalJ lÐêgek.·mH.znj ek.nj;Õcjarcjt·
bWYmgLiÕcjgLcjrâ alEuaqIpN.njt·gHj ebàtjkLÕcjmtjv,;ÕcjkW.njgHjmWYbJu´ pãkerkj
Tk,eT.·SJ a]k.gkUek.nj;ÕcjarcjgHjelwj mWYq.jtuY \pw$·gHj dHj\pwlkjqnj
hW·Kuihj lÐêek.nj;Õcjarcjt·mWYrâ a.gt×U$· bJulEualEua qIpN.njt· SkjkW.j
fnjznjgsuitjkmLkj gkUek.nj;Õcjarcjt·pLnjer.gHj e;·t·gL.Ym·cjqWhjfuihjrâ
p:Yeb.jpercj;ÕcjkW.njmnjpOu pOuTpjkelcjqCIgLipj r·cja.pLnjmà, gW·SEuektj
efnefn·cjkJurâ dM.×UepÌRYum.Y alEuaqIpN.njt· ekL.njbdHj$.lwjtYu eb.jmnjpOu

13

percjgkUmnj
mWYe×H·mWYk:iÕpj´ mWYe×H·mWYeb.j´ mWYe×H·mWYgek.· ki:ÕpjpãtitjdM·cj bJuv,kEu
v,auitjrâ lCEÕhJugHj gW·viektjvi rnjtM·tYu lupjRYum.Yker.·
nafrâ lCEÕhJugHj pOut·SkjtYu dsEuds,a.râ lCEÕhJugHj pOusk.
mUw>d percj;ÕcjkW.nj/>mukjtYu lupja.epÌbtiukj mdHjrâ Sg,
bJl
u uhE JuhurJ epÌRmYu .Y (2010)hJgu Hj tYudja H . atuci jalEuaqIpN.njt·
sIznjlwjgHjreqcjh.â v,mzN,lwjm.Y aKicjtCY$· alEuaqI
tMihJugHj ay.·m.tjyMÕehcj \p·cjlH.Ym·cjtYu /uitjebàtjewcjmtj
v,gL, kwj eku.· v,;ÕcjkW .nj kM inj ;ÕcjbM .t· Dwj ehcjrâ nkEu
eqN.wjw>d aupjDupj;ÕcjbM.e]t·gHjehcj SkjtYu e;·t·aupjDupja.
pLnjrâ /uinjr alEuaqIpN.njt· hJum·cjg,m·cj ekL.njbdHjkEuepÌRYum.Y
qL,qL,pW,pW, nddHjbbWYDwjmWYtYu dkjpÐnjkMinj;ÕcjdImwjker\zI qWkjgkU
ek.nj;Õcjarcjt·kJuelwj viDwjmH]kkjRHjq.e;· hW·mWYkLÕcjl,
l,râ ay.·m.tj hJulwjkEup>cjtYu zuitjeT.·kEuzuicjDwjehcjrâ
v,;ÕcjkW.nj gkUek.nj;Õcjarcjt·gHj sEukEutCY$·$J dHjm·cj;ikj
kwjlwjnI alEuaqIpN.njbM.t· fuihj$Jrâ suitjD.tjalEuaqI
pN.njbM.t· tCY$·gHj huitj×UkEudHjm·cjatÐw>d aes.Yal.·m·cjkEu
dN.YbWIbWiÕcj;ikj qÒajrYpuinj\dpjt·gHj gLiÕcjkEubJu gLiÕcjkEuq.jtYu £zicjgW·plHj
eT.· awEu×UtYel.Yel.Ym.njrâ
alE u a qI p N .nj t · g H j aeG.gs.nj b ti u k j f a,dM · cj
ek.nj;Õcjarcjt· mdHjrâ ek.·m·cjv·cgj W·\p,´ vIm·cv j ·cjgW·Tk,gHj
dH j\py[.YalJ alEua qIp N.njbM.t·tCY$ ·râ dM .×U k:iÕ pjqkiu pj
gkUek.nj;Õcjarcjt· wiwicjwuitjtLicjdM·cj \py.YalJ percj;Õcj
kW.nj alEuaqIpN.njbM.t· bJu$·gHjr k:iÕpjqkuipjt· lv.tj
pã\p,z,dM·cj v,qÒajrâ \zhtjvIq.mWY bed>mjqRuihjeT.· dEutM·
qi × ì r .zj m .nj alE u a qI p N . nj t · du cj e ktj l v.tj w W · tY u
v· cj g kU e k.nj ;Õcj a rcj v,mW Y kE u v,mW Y hW · g W i Õ aj D wj vI q.gH j
zM.pjpjd.N a Y lEa u qIp.N njt· bkjTpkjdcM· jkL.jlÕMi njrâ huitjlv.tj
wW·tYu gkUek.nj ;Õcjarcjt· d,eS.·elcjkLÕcj bWYmgLiÕcjgLcjrâ
el.njkLÕcjmWYaKicjet· wcjpLnjgt, gkUkercjgHj pOut·TpjtYu
qC Ig Li pjr ·cja.vi â dM.×U alE ua qI pN.nj bM .t· pãkerkjTk,
eT.·SJ nkEupercjB.q.qkjkjehcjtuY aKict j CY$· gkUkercj
t· d,eS.·elcjkLÕcj tYureqcjh.â gkUtLawEupN.njbM.t· efkj
auitj a]k.gkUek.nj;Õcjarcjt·hJugHj \zhtjDwjvIq.mWYrâ
\zhtjpinu j\dpjgkU mpзkuE lWhjlnkj×gW· LiÕcj qWkjdpjpN.njtk · ueJ lwj
DwjvIq.lÐêgkUgHj ywjhW·mWYmà, £zicjgW·ektjzN, lÐêqNt·m.njrâ
huitjgHjr mWYnYkEumWYnY´ mWYbJukEumWYbJu´ mWYaeKtjkEumWYaeKtj v·cjgkU
ek.nj ; Õcj a rcj t· hW · g W i Õ aj D wj vI q.gH j alE u a qI p N .nj t·
bkjTpkjm·cjkL .j lMiÕnjer.cjgHj kEukL,suitjviâ
psËÕ pP nj p ktiR u p j $· kL.j a lEu a qI hpL Õpj n cjlwj
p:Ya]k. eb.jpercj;ÕcjkW.njmnjpOugHj gW·SEuektj \p.\p.ktjtj
m.njkJurâ qN.·gitutYukLÕcjet·gHj gek.·zutjDr·cjgkUmnj (MAU)
ef[·tcjqàÕtjqW.tj hW·ducjlupjRYum.Y ker.·alEuaqIpN.njt·tYu
aeG.aRJu ek.njgkUmnjt· sinjwunjm·ck j uE tcjqàÕtjqW.tjgek.·
14
g[.enwj ø eKtjpOu
(MAU) gHj mWYK[iÕnjK$hW·gt.pj alEuaqIpN.njt· TpjTpkj
ncjkL.j lel.cj]t,pÐit$ j . kEuaeK>cjp·kjeb.j percj;Õcjk.W nj
mnjtMi qWkjeqà.·ducjlupjRYum.Y p:YbWiÕcjeqN.wje;·t·râ tYumWYq.jpLnjgHj
eb.j;ÕcjmnjtMi ky[.njt,pÌeT.· atuicl j v.tjqmÐJ esN.njalEu
aqIpN.nj mpзkEudpjpN.njmcjpy[ÕE´ mcjkW.njt·gHjtYu e;·t· Tpjek.j
Bikjncj ek.njeb.jmed·>zU×U eb.j;ÕcjmnjtMi´ ek.njeb.jk:iÕpj
pãti t j t · g H j kJ u t Y u Skj qI kL I k L Õ cj spj k E u d pj p N . nj m cj p y[ÕE ´
mcjkW.njpLnjrâ »$·gHj gLiÕcjkEugkU´ gLiÕcjkEunY e;·t· pãkerkj
Tk,eT.· a]k.k: iÕ pj qku ip j eb.j m nj mW YkEu mW Y reqcj h.â
kemL.njalEuaqIpN.njbM.t· myutjm.ppjpI a]k.gkUpOumnjgHj
zM.pjk:iÕpjqkuipjeb.jmnj wuitjshW·eTkjrâ p:Yar.$· gpjgwj
d,K[pjbË. gLiÕcjcjkEuw>râ
tYukLÕcjet·gHj eb.j;ÕcjmnjtMi eku.· eb.jdImwjker\zI
ek.njgkUmnj p·cjet.YlH.Ygt,lv.tj dHjkLÕcjmWYpeÈ.pj tYu
SgHj qM ,hW · k$J eb.j gek.·d sE u ds, rpj lWh j ( 6)gkUg H j elwj
m·kj gtwjdkjptnjkLÕcjkJ urâ p:Y ar.$·g Hj dHj ar.alE uaqI
pN.njt· d,sW·qtiezN.jezN.jmWYkJurâ lMÕhjgHj dHjm·cjaKicj aqicj
percj;ÕcjkW.njbM.t· ;iÕnjl[m·cjtYu \zhtjgek.·v,;ÕcjkW.njgHj
e;·t·hW·m.njkL.elwj \zhtja wEupN.nje;·t· v·cjgW·tnj]knja.
a]k.gek.·v,;Õcj kW .njt·pL nj gH j e;· t· Skjg s.njm ·cjf ui hj râ
lMÕhjgHj eb.jdImwjker\zIalu·r,mnj t,pÌeT.· tcjqàÕtjqW.tj
gek.·(MAU)tYu lupj\pi ÕcjRYum .Y ker.·naft· tYudHja .tYu
gt×U $ · bJ u lE u a lE u a qI p N .nj t· Skj f nj z nj a .pL n j e r.gH j
mcjek[.wjbEum·cjauitjrâ eztjtjet·gHj giWcjefkjk:iÕpjqkuipjeb.jmnj
mWYkEumWY k:iÕpjpãTk,a.v,qÒaj hW·mikjkEudHjrâ alEuaqIpN.nj
t· qJuhW·d,ewcjkEu ker.cjpN.njmWYq.jtYu gkUzkukEuzku SJpã
;.jezW.wjv,qÒajgHj kEudHjhW·eTkjrâ
tCY $ · gH j eb.jp ercj ;Õcj kW .njm nj hJ u gH j ×W · to b W Ym gLi Õ cjr â
bJuv,K·cjgHj v,ekL.njm·cjauitjtYu k.lsuipjekN.tjmà, bJualEu
aqIpN.njt· fnjznjdM·cjektjh·mW .njtuY d,dott i \j giÕpj tCinrj pjlWhjbJu
eb.j;ÕcjmnjtMit·kJurâ s×UalEuaqIpN.njt· aupjDupj;ÕcjbM.tYuhJugHj
gkUmnjgHj dN.YlEuelwj e;·hW·ekcjkEulwjk:iÕpjtYu nkEu\zhtj;ÕE ;iÕkj
\zhtjDRuihjehcj m·kje Tcjm·cjzM.pjpjdN.Yrâ lMÕhjgHj gek.·eb.j
percj;ÕcjkW.nj gek.·lupjaew>cjeqN.wjkEu gek.·eb.j hW·
lupjaew>cjeqN.wj »wW·alEuaqIpN.njt· pãkerkjeT.· />
q.jrâ epN.wjkEugek.·eb.j/>q.j$·gHj gek.·lEumWY psN,gkUv,t·
;.·;.·e ztjtjer.gHj tnjtom·cjkEu percjRunjgs.njbL,/, qWkjgkU
v,t·râ aKicjlMÕhjgHj alEuaqIpN.njt· bÐiÕkjfauitj gsuitj
kmLkj gkUek.nj;ÕcjarcjhJugHj qJuhW·d,pnjgsuitj nkEulWhjmWY
q.jtYu e;·t·e\z.tjkmLkjfauitjekL· gkUek.nj;Õcjarcj nkEu
percjpuinj\dpjqkjkjqM,tYu gkUek.nj;Õcjarcjt· ekL·kLkej lpj
m.njkJ ur â xpm. p: Y gek.· eb.j k[ef.ajt·g Hj v,sN , gek.·
eb.jk[ef.ajt·kJu´ v,kLÕcjkEum.Y gek.·eb.jk[ef.ajt·kJu
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
lM ih jgkUe k.nj;Õcj arcjt·bW Ym gLi Õcj hui tj× UbkjkLÕcj;.jq.tYu
lupjekL.njkLÕcjker.·eb.jv,t· ×W·kJurâ muper.hJuetHj aKicj
k:i Õpjqku ipj percjs סkj eb.jk[ef.ajt· esH jpercjsסkj gHj
kEulwjf[ÕnjkEupercjpuinj\dpjepcjcjgHj gW·SEuv.tjektjrâ pW$·gHj
dHjpWkEuk:iÕpjkEu gek.·eb.jk[ef.ajtt · uY dHjhuitjqWkej qà.b· tiukj
qRuihjeT.· gkUek.nj;Õcjarcjt· mdHjrâ tYumWYq.jpLnj ek.nj
eb.j lC E Õ lC E Õ t· g H j p· cj e t.Y kL Õ cj k E u alE u a qI p N .nj b M .t· t Y u
ekL.njkLÕcjpercjpuinj\dpjqkjkjgHjelwj ×W·kLÕcjkJurâ cCÕhjm,gkUmnj´
percj ;Õcj kW .nj g kU m nj d,eS.· e lcj a . a]k.;.j ;.;.gH j
yMÕgkUmnj
gW·SkjeqHjdM·cjvivgHj
gu$jeb.jpercjsEudN.gJukLÕJ
dpjpN.njpLnjgt,mnjt·
aKicjtCY$·râ
aDipP>yj$·gHj zM.pjek.njgkU mnjt·
lPwuitjsviâ \zhtjdpjpN.nj
percjsEudN. lÐêek.njgkU mnjhJugHj
cCÕhjm,×W·m·cj
lÐêgkU mnjt·epcjcjrâ
kEudHjhW·eTkjrâ gpjgwjK[pjbË.r·cjsmj¼¼¼¼¼
aKicjlMÕhjgHj r·cjektjkEu aqicjpercj;ÕcjkW.njbM.tYu
suipjkLÕcjm·cj aeKtjpLnjgt,tMi tYum·cjy[â eb.j;ÕcjtMikEu alEu
aqIpN .njgHj nkEunYkYlEumWYelwj bàpjk: iÕpjv,qÒaj hW·gW·tYu tCY$·gHj
d,pãeT.·;.njreqcjh.â Ker.jdEugHj dHjqCi#.njpLnjgt, eKtjtMi
pLnjrâ v,mgW·lwjdN.Y lÐêgkUek.nj;Õcjarcjt· tCY$·gHj nkEu
\zhtjpercjsEudN.gJukLJÕ dpjpN.njv,t·ehcj v,t· SkjaupjDupj
m·cjtYu gW·lupjbtiukjqruihjeT.· pÌ×UkEulupjepÌbtiukj \zhtjSJ
pÈkjgHj hW·el.YqW.râ huitjgHjr aKicjtCY$·gHj gek.·eb.jdsEuds,
ek.nj;Õcjarcjt·gHj mCÕhjlwjmukpj N.nj reqcjh.â ek.njgkUmnj
t·er. lÐêgek.·eb.j pLnjgt,mnjeKtjtMigHj pOut·qPe T.·mzZ[hj
eTkjh.gHj kelcjK[pjbË.r·cjviâ g·cjcjqk.qk. pOut·e Tkj
kEu d,l,$.lwjgL·c;j .njtMi qWkdj pjpN.njmnj´ pLnjgt,mnjepcjcjkurJ â
nkEu\zhtjmNihj´ \zhtjgek.·´ \zhtjpercjsEudN.gJukLJÕ spjkEu
dpjpN.njgHj /uitjgluicjm.nj´ /uitjqLÕcjm.nj bWYmgt.pjaKicj d,sW·pÐnj
lwjeTkjkJurâ
wcjpLnjgt,mnjkEu dpjpN.njpLnjgt,mnjgHj ektjm·cjgu$jsr.Y
lÐêgkUmnjpOu zM.pjpjdN.YtYu dHjv,mmcjmWYsEudN.dM·cj ek.njgkUmnjt·
percjgkUmnj
qWkjd,hJuhW·mWYrâ tCY$·dduikjgkUpOu gW·q.dM·cjvigHj dM.×UdpjpN.nj
pLnjgt,mnjt· ×W·dM·cjvirâ tCY$· ywjdpjpN.nj pLnjgt,mnj hW·mWYm·cjmà,
a×Ðr.Y×UpnjduihjdË.·kLcj suipjkLÕcjp:YgkUpOut·m.njrâ »wW· xkÒ#
eb.j;ÕcjmnjtMie]t· ¤n.YeTnjõ bWYmgt.pjaKicj ekcjhJulwj×W·râ
huitjgHjr p:YeKtjpLnjgt,mnj eKtjtMi$·gHj zN.pjek.njgkUmnjt·
dtU b E u m · c j h W · e Tkj r â bJ u k : i Õ pj qku i p j e b.j m nj kL i Õ hj e ktj
percj ;Õcj kW . nj m nj tY u lu p j d u cj e ktj b L , /, a]k.£gi p j g N i c j g H j
pOut·eTkjkEu d,ducjektjlwj bJuv,t·kJurâ k.lgHjmH pOut·
gW·\zhtjDwjvIq.tYu tuicjpÒogkU mnjbL,/,´ ;ÕcjmnjbL,/, m;iÕkj
epcjkEuaeK>cjar.gHj m·kjkLÕcjm.njreqcjh.â p:YgL,kwjpOu$·
gkUmWYmWY´ ;ÕcjkW.njmWYmWY gW·tnj]knja.´ gW·et.tkja. Kuicjcj
buinjnjm.njgHj lP.jdpjpN.njgHj v,t·qd,p·kjlwj mukjkL.auitjrâ
gkUmWYmWY´ ;ÕcjkW.njmWYmWYgHj hW·mWYkEudpjpN.njmà, tupjtov·cjro tN·Su
×W·p:Yel¡>wjw>tYu k.llbuitjk[.et· lpuikjkLÕcjmà, qWkjqd,
ed>mjqRuihja. el.Yel.YkJurâ
gkUmnjgHj aKicjet· huitj×Uea.njkEu \zhtjpN.njt·
tYuetHj d,k[kL Õcj ;ÕcjkW.njmnj BYqMicja·cjezy[eqcjh.â ×UkEu
eKtja·cjezy[aSkjkjgHj gkUmnjtd· ,ducjkLÕcjBY hW·qkjq.tYu
sEukEuaKicjtCY$·elwj gkUa·cjezy[t· ]kmjDznjm·cj$Jfuihjrâ
ywjK>r e;·gsuitjkmLkjeT.·gkUmnjt· el.Yel.YgW·mc· jretHj e;·t·
gsuitjkmLkjeT.· tYutYum·cjrâ w>da·cjezy[ s·cjgsuitjkmLkj
eT.·gkUmnj mgLiÕcjkEulMih j mel.njkLÕcjbNtj /uitj(200)qN.·\pcjcj
gHj hW·h YauitjekL· p:Yg kUa·cjezy[t·$J râ sE ukEutCY$·e hcj
gkUa·cej zy[t· kitjm·cjecCkfj uihj$Jrâ tCY$·ehcj ywjdpjpN.nj
pL njg t,mnj hW·m WYm à, tCY$ ·ehcj gkUm njt· ]kkj d,a.sui pj
dduikjezN.jezN.j bJutCYh·q.wtI;Õcmj njleuJ t·pnL jrâ yMÕgkUmnj gW·Skj
eqHjdM·cjvivgHj gu$jeb.jpercjsEudN.gJukLÕJ dpjpN.njpLnjgt,mnjt·
aKicjtCY$·râ aDipP>yj$·gHj zM.pjek.njgkUmnjt· lPwuitjsviâ
\zhtjdpjpN.nj percjsEudN. lÐêek.njgkUmnjhJugHj cCÕhjm,×W·m·cj
lÐêgkUmnjt·epcjepcjrâ huitjgHjr aKicjtCY$· aYmikjgW·btiukj
fea.wj$. mWYtcjhJugHj huit×j UaqicjpercjsEudN.gJukLÕJ dpjpN.njmnjt·
;iÕnjl[m·cjgHjr gkUmnjbL,/,´ ;ÕcjmnjbL,/,´ aeK>cjar./uihjÅqihjtg· Hj
hW·mWYkL ÕcjkJurâ
Á Á Á Á Á Á Á Á Án.Yst
i ÐtLmnjÁ Á Á Á Á Á Á Á
15
 g[.enwj ø eKtjpOu
percjknMi ;j Õcj

;Õcj luEr·cjr·cj epÌbiÐÕkjv,;ÕcjkW.nj p:YgL,kwj$aj ktEudHjdM·cj p:YqZiÕcjkWpjmNihjtajauiQuJgHj huitj×UkuEaeK>cjar.

mtW·g, aeK>cjpOuehcjrâ ¤aeK>cjpOuõ huJgHj hW·siupjkLÕcjp:YtYpOupuhjmà, epÌbÐiÕkjaeK>cjar.pOuhuJgHj buJluEelwj
tuYdHja.m.nj hW·eqcjpuhjgHj aKicjtCY$· ;ÕcjaIeg[tjgHj T½,dM·cjqkjqI epÌa·cjzN,v,taj lÐêgL,kwjgHj gek.·kulqmgàkuJ´
v,gL,kwjtajkuJgHj a·qwjqPkLÕcjaqwjgu$j sMtjqmÐJkLÕcj ep>Ya·cjzN,v,taj ;iÕkj;iÕkjepcjepcjrâ
tupjbuJgHjkuJ v,;Õcjk.W njmd,m·cj qMwjeqN.tjtLawEupN.njgmLiÕcjwW· ektjkLÕcjKnjlCtj lÐêepÌbÐiÕkjaeK>cjar.v,taj
eku.· epÌbÐiÕkjdImwjker|zI p:Y;Õcjv,tajrâ
p:YdutiybWwjkL· (10)qN.· ku(21)bWwjkL·$ajwW· ;ÕcjaIeg[tjhuJgHj T½,$.qkjqI kuv,gL,titaj eqà.·qPa.as.·
epÌbÐi Õ kj v,;Õcj kW .nj g H j dHj \ zhtj pÐêpÐi Õ nj qZ i Õ cj d M · cj dI m wj ker|zI qM , hW· k aeK>cj b L , /,pO u h u J gH j d,×W ·p : Y e qÒ·tY p O u e $.cj ´
pOuehcjd,lupjepÌbÐiÕkj qWkjaeK>cjpOue$.cjhuJgHj dHjkLÕcjwcjKnjlCtjmWYk@ qWkjv,mlupjdM·cjepÌbÐiÕkj aeK>cjar. eku.·
percjdImwjker|zI p:Y;Õcjv,tajrâ »$·gHj dHj\zhtjeqà.·pÐêptiunj qZiÕcjdM·cjdImwjker|zIehcjrâ
SkjtpuY Lnj buJ;Õcej ltjb[. qÒÕtja.friket· ktEuddHj cM· t j $CY ajgHj »$·elwj dHa j r.lupej pÌbÐiÕkj qWka j eK>cjar.
v,tajepcjepcjrâ hiutj×Uk:iÕpjqkuipj aluEaqIpN.nj¤k.t.wHIõhuJg,kLÕcj liunjbpinjkL Õcj v,ma.tjmikj aeK>cjar.
(v,mT½,Sסtaj) nkuElWhjlnkj /iunjrv,ma.tjmikj aeK>cjar.taj d,ducjqL,kLÕcjlm[ÕJ p:YepÌbÐiÕkjv,tajkuJe lwj
»$·g Hj dH ja .wcj ´ dH ja .\zhtjqWkje pÌbÐiÕ kj v,tajtuY epÌbÐi Õkjv,;ÕcjkW.nj ´ epÌbÐi Õkj dI mwjker|zI p: Y;Õcjv,taj
suEtN·piutjRuihjkNkjaiutj tN,\phjkHj\g.tj epÌbÐiÕkjv,tajhuJgHj tuYdHja.el.Ye l.Y hW·eqcjrâ huitj×U$·tuY tcjdtUliucj
percj;ÕcjkW.njv,taj´ tcja.tjmika j eK>cjar.v,tajgHj puEtuY}k·cj;ÕhjkLÕcj qWkjepÌbÐiÕkjv,tajtuY nYkYsucjbuJkitjvI
lupja.epÌbÐiÕkj p:Yan.gtjelwj dHjm.njrâ
hiutj×U¤k.t.wHIõ eq.cjkl,kLÕcj \pqN.percj;ÕcjkW.nj´ t,pÌkLÕcjtcja.tjmikj v,;ÕcjkW.nj (w>) v,T½,

16 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
Sסtaj nkuElWhjlnkjtuY gek.·kulqmgàkuJ´ v,gL,titaj
mpзkEu;Õcjaemrik.nj´ ;Õcj\pcjeqtj´ ;Õcjb[itinj´ ;Õcjg[.mnI eku.·
;ÕcjmSkjspjgmLiÕcj kuEkLÕcjaerwjhuJg,kLÕcj qWkjk·c|j zIkulqmgà
eqà . · lu p j p eq.cj \pqN .mktE u d H j d M · cj p: Y ;Õcj e ltj b [.wW · r â
qA.cj ×Ug HjpL nj nku E\zhtj Dru ihjn .n. kM .tj dN.percjpi unj \dpj´
kM.tjdN.aeK>cjar.a.kLÕcj v,mSkjspjkuE aluEaqIpN.nj
¤k.t.wHI õ mpз q.j $ · Dm· kj kL Õcj R up j r o qW kjg W · rpj s pj a .
alu E a qI p N . nj e ltj b [.râ »$· w W · ddH j p ercj ; Õcj k W . nj
v,gL,kwjtaj rpjspjdM·cjmdHjtuY epÌbÐiÕkjv,;ÕcjkW.njtajelwj
SkjlupjdM·cjepÌbÐiÕkj aeK>cjar.v,tajfuihj$Jrâ
p:Y ar.lupjepÌbÐi Õkj aeK>cjar.pOuhu JgHj muhu itj;Õcj
lCEÕtaj kligW·epÌa·cjzN,tuY ;ÕcjlCEÕtajgHj epÌa·cjzN,hW·kligW·
mW Y q .j $ J d,du cj w ,pkwj e T.· tcj a .tj m i k j z ku g H j e r.*
dHjkLÕcjar.tcjqM.njmWY qWkjd,qIkLI qCIgLipjepcjepcjrâ
et.jr·cja.kuE ;ÕcjbM.(;ÕcjpOu)mà, kW,B.´ v,;ÕcjkW.nj
eku.· qM.percj;ÕcjkW.njtaj lupjkLÕcjdM·cj epÌbÐiÕkjaeK>cjar.
pOu´ aeK>cjar.dImwjker|zI qMwjeqNtjtLawuEpN.njhuJgHj lMÕhjmà,
epcjkLÕcj(50)qN .· \pcjkLÕcjrâ muhiutjpOuhW·kligW· aeK>cjar.pOu´
bL,/,qWkjpOu$Jer.gHj »$·elwj dHjtcjd,K[pj d,gL.YqWhj qWkjpOu
epcje pcj mWY râ
tnjtokuE qM.percj;ÕcjkW.njlCEÕtajhuJgHj hiutjepÌbÐiÕkj
;ÕcjpOu´ p!ipkÉp:Y;ÕcjpOu´ eqN.tjtLawuEpN.nj;ÕcjpOu gW·a.yukj eqà.·gLicj
eqC.YkLÕcj suEkuEtCY$·gHj huitj×UkuEk:iÕpjqkuipj percja.k:iÕpj
p:YpOuhW·mWY$Jehcjrâ ywjd,qM.njmà, k:iÕpjqkuipjhuJgHj kLÕcj×UlEeu r.*
d,kLÕtjpãtitjkLÕcj ×UkuEgek.·mN ihjpOuehcjrâ percja.k:iÕpjpOugHj
pOuehcjrd,ercjtLÕcj hW·eqcjh.* q.jwW· tcjqM.njtaj$·
Tpjm·kjtiunjkLÕcjrâ
ducjqiÕZ cjlÐêtcjqk I LI´ tcjqgCI Lipjq.M percj;Õcjk.W njlEÕC pLnjgHj
huitjepÌbÐiÕkjpOu gW·gLicjeqC.Y gW·laja. suEkuEaKicj$·gHj hiutjpercj
p· cje k.· a.k:i Õpj a]k.ek.nj;Õcj arcj´ a]k.ek.nj;Õcj
arcjkEu gek.·v,mlupjdM·cj epÌbÐiÕkjdImwjker|zItaj lv.tj
epÌbÐi Õ kj hW · tu p j qM h j ´ qPm D>nj ku E w>dmh.gkU tuY gW · qI kL I
gt,gtnjhuJg,kLÕcj lv.tjpercj;ÕcjkW.nj hW·mWYtuY e;·hW·bdHjkuE
dtuYfuE qWkjepÌbÐiÕkjaeK>cjar.pOu eku.· epÌbÐiÕkjdImwjker|zI
epcjepcjrâ hiutjgHjtuY p!ipkÉqPm.nj;EÕ;iÕkj mWYgek.·kumWYgek.·´
mWYeb.jkumWYeb.j buJkL.et· hW·dHjkL.elwj p!ipkÉlv.tjqBoDwj
percj;ÕcjkW.njhuJgHj suk E Etu CY$aj diupjlupjdM·ca j ]k.k:hj qM.percj
;ÕcjkW.njtajfiuhj$Jrâ
v,mK>tj a k.Y qI Cg L i pj spj ku Ep ercj ;Õcj kW .nj ;Õcj pO u
tajhuJgHjmà, ;ÕcjpOuwW· hiut×j UkEpu ercjsqucjm·cjs·cj ddiukjv,;ÕcjkW.nj
tajgmLiÕcj d,RunjgË.njdM·cjkuE percjbucjgNotuY tupjtov·cjrokM.tjeT.·
aeK>cjar.nkuEkemL.nj qWkjgW·K[pjpercjtNhjhjrâ Sg, /iunj
dHjq.jgHjkuJelwj huitj×pU ercjtaj$aj Siuabj kLÕcjkEu v,;Õck j .W nj
gLiÕcjkLÕcjtuY v,;ÕcjkW.njtaj suEkuEm·cja. atiucj$ ·hW·gW·tuY
percjknMi ;j Õcj
d,lupjkLÕcjepÌbtuikjaeK>cjar.v,taj qWkjgW·ekL.njkemL.nj
bL,/, m;iÕkjepcjkuE aeK>cjar.percjpiucj|pIpiunj\dpj´ aeK>cjar.
qM.kemL.nj´ aeK>cjar.qM.bCtaj p:YkWpjmNihjv,;ÕcjkW.nj
;ÕcjpOu$aj ktEudHjkLÕcjm.njrâ
mWYlP.jpLnj kelcjr·cjektjmà, percjRunjgs.nj epÌbÐiÕkj
aeK>cjar. qM.kemL.nj;ÕcjpOuhuJgHj ×UmWYaKicjlkjTkjaluEaqI
fSplet·mà, aqicjaluinjqM.kemL.njtajkuJ´ qM.bCtajkuJ
lupjkLÕcjepÌbÐiÕkj aeK>cjar.v,tajgHj qÒ.tj\mhjbWYmel.njrâ
percj a · cj z N , v,taj e lwj aKi cj e t· m à , /i u t j e Tkj } ki Õ kj
kligW·kuJrâ Sg, suEeqN.tjpercj;ÕcjkW.nj;ÕcjpOumWY gW·|p·cjqL.Ya.gHj
hW·siupjdtuYrâ
hiutj× UaKicjet· epÌbÐiÕkjqM.kemL.njqM.bCtajkuJ´
kW,B.tajkuJ gW·kLÕcjaqicj v,;ÕcjkW.njtajelwj e]kpj\gtj
w>tjk[.tjkLÕcjgLiÕcjK:cjtYu epÌbÐiÕkjv,;ÕcjkW.njhuJgHj p:Y(1988)et·
ktEudHjalu·;ÕcjmWYrâ epÌbÐiÕkj$·wW· epÌbÐiÕkjv,;ÕcjkW.nj p:Y;ÕcjpOumà,
ezN.jaiutjmWYelwj huJsm.njepcjepcjrâ huitj×UpercjkluikjkMEÕ
alu·mWY;ÕcjktEudHjtuY kW,B.tajkuJ´ qMtjtajkuJ´ \zhtjv,
K[Idr.cjdImwjker|zItajkuJgHj gW·kLÕcjaqicjtuY esHjpercjsסkj
Swj m C Õ hj kL Õ cj v,;Õcj k W .nj t aj v· c j g W · l u p j kL Õ cj epÌbÐi Õ kj
aeK>cjpOutaj mWYgek.·mk WY er.·râ qN.Ydoalua E qIpN.njtajelwj
kLiÕhjkLÕcjak.Yar. ddHjeztjtjtuY p·cjet.Ya.tjmikjkLÕcj
aeK>cjar.v,taj mWYker.·v,;ÕcjkW.njtajtuY r·cjektj
aKicjtCY$·mà, tupjqMhjkuEak.Yar. ;ÕcjaIeg[tjepcjepcjrâ
/iunjgHjelwj buJaIeg[tjtaj gW·kLÕcjepÌa·cjzN, p:Yep>YbiÐÕkj
aeK>cjar.v,taj buJtCY$ajgHj pOukligW·hW·m.njtuY v,mlupj
epÌbÐiÕkjtaj eT.·kW.njdo|giÕpj´ lCEÕsiupjkLÕcjedqpy[EÕ eku.·
;ÕcjziucjwutjduihjtajtuY ef[·kLÕcjbuJ\pcjepÌbÐiÕkjtMi nbuJ\pcjepÌbÐiÕkj
rpjlWhj ptwja.kuE epÌbÐiÕkje q.cjkl, percj;ÕcjkW.njlÐê
Kucjrâ qA.cj×UgHjpLnj hiutj×Uak.Yar. percj;ÕcjkW.njtuY v,;Õcj
kW.njtaj dHjkLÕcjdduikj dHjkLÕcjv,dN.YwÌluJ eku.· percj|p·cjdN.Y
mWYd|mipjedqpy[EÕ´ ;Õcjeq· eku.· ;Õcjziucjwutjdiuhjaiutjrâ
hiutj×U\zhtjDruihjgL,tikuJ´ \zhtjDruihjv,;ÕcjkW.nj
×UepÌkliukjkMEÕkuJ´ aluEaqIpN.njtaj rnjkuEeqà.t · kjpluJekL·
ddH j z ku lu in j b pi n j lwj v,;Õcj kW.nj taj nku E lW h j lnkj tu Y
lel.cj]t,kLÕcj (1990)wW· ekL.njqPkuEepÌRYum.Yer.cjâ eb.j
mlupj|piÕcj p:Y epÌRYum.Ytaj aeK>cjdkjptiunje b.j´ aeK>cjesHj
percjsסkj eku.· aeK>cjqIkLIhuJg, bL,bL ,/,/,×W·tuY qWhjmtitj
kLÕcj ×UepÌRYum.YwW· eb.jdImwjker|zIek.njgkU (NLD) eku.·
eb.jdImwjker|zIek.njgkUeq· (SNLD) taj gW·dN.YgLiÕcjtuY zN,
a.m.Y puitjpuitjqÒÕtjqÒÕtjrâ huitjdHjq.jgHjtuY /iunjraluEaqI
pN.njtaj ducjkajp>cjlel.cj]t,lwj qWkjeqà.·eqL.Ypapj
kuEawuE kue b.jzN,m.YgHj T½,ekL·huitjpercjguJkLJÕ;ÕcjtuY TpjqJawuE
rpjef[·T·cj kuam.tjv,zN,m.Ytaj mhW·mWYkuEbbWYDwjepcjepcjrâ
»$·gHj dHj\py.YaluEaqIpN.njtaj begtjewcjdM·cj \py.Ypercj;Õcj
17

percjknMi ;j Õcj

 a.tjm i kj kL Õ cj spj kuE aeK>cja r.v,taj gL i Õcjg Li Õ cj ku E w>tu Y
pWmeqL.tjq.L YekL· ky[ÕicjgHj
dHjar. |p·cjqL.YeT.·
edàtjsRuitj hW·eqcjtuY
tupjv·cjdmLÕdM·cj
mtjv,;ÕcjkW.nj
p:YlÐêscjpercj;ÕcjkW.njrâ
kW.nj lÐêeb.jdImwjker|zI eku.· eb.jek.nj;Õcjarcjtajrâ
×UkEau lEuaqIpN.njtaj TpjqJekL·awuEtuY ef[k · LÕcjb\uJ pcj
pãpr,kLÕcj \zhtjd Imwjker|zI eku .· eb.j ek.nj;Õcjarcj
p:Y;ÕcjmC,;ÕcjtuY TpjewcjkLÕcj\py.YpN.nj (w>) percj;ÕcjkW.njrâ
×UgHjmWYkS·cj aluEaqIpN.njtaj T½,huitjkuE percjvicjwtj
p:Y;Õcjeqà.·×W·tuY kuEkLÕcjgL·cj kueb.jek.nj;Õcjarcj mrpjlh
v·cjeqà.·ektjpercjed·>pnjepH.j´ percj/iuhjllmj;ÕcjtuY eb.j
ek.nj;ÕcjarcjtajgmLiÕcj ektjkLÕcjtcjtupjsiutj ptwja.kuE
gL·cjtro eq.cjkl,\pqN. percj;ÕcjkW.njlÐêKucjrâ
aKicjk.lektjdM·cj percjdiuhjpnjepH.jwW· aluEaqI
pN.njtaj rnjkuEeqà.·ef[·pr,ekL· dpjpN.njzku p:Yedqek.nj;Õcj
arcjtajtuY p·kjkLÕcjkuEkL ÕcjaeK>cjar. ekL.njpercjpiunj\dpj´
prwjg[kje;.tjtje zN.jezN.jtuY qJkLÕcjtiv,;ÕcjkW.nj´ qPm.nj
;EÕ;iÕkjkLÕcjkEu v,;ÕcjkW.njtajqM,hW·k eb.j\zhtjea.njtajgHj
nkuEpercjpN.nj percj;ÕcjkW.nj ektjeswjlÐêtuY fnjfkjkLÕcj
lÐêeb.jmektjlwjed·>pnjepH.jtajtuY aiutjekN.tj eb.jpl·cj
PSLA p: YqN .·(2005)gHj d,ducjef[·ekL ·lWh j kualuEaqIpN .njrâ
tupjbuJgHjkJu buJeb.jkuiwjktajelwj aluEaqIpN.njtaj T½,huitj
kuEgxÕY/Um.YtuY RupjqJkLÕcjeb.jv,taj nkuE\zhtjpN.nj \zhtj
lWhjlnkjrâ
aeK>cjar.v,;ÕcjkW.nj (w>) aeK>cjar.ek.nj;Õcj
arcjtaj /iunjra.tjmikjqIkLIkLÕcjlÐêKucj mWYk.l ed·>pnjepH.j
kuJelwj eb.jlCEÕtajducjafI aluEaqIpN.nj hW·m.njtuY d,ducj
e;.kjplHj d,ducjw,pkwjkLÕcj aeK>cjar.zku eku.· aeK>cj
ar.v,;ÕcjkW.njzkutajrâ »$ajwW· ddHjd,ektjKnjlCtj
aKicjk.l percjed·>pnjepH.jet·epcjepcjrâ
huitj×a U luEaqIpN.njtaj f·kjpkwjkLÕcj aeK>cjar.
v,;ÕcjkW.njtajkuJ´ qLÕcjptuinjcCÕhjkep>tjf[.´ qLÕcjptuinjcCÕhj
ekLcjtajtuY zuJkpuikjkLÕcjkuE aeK>cjar.v,;ÕcjkW.njtaj
tuikjruikjtuY suEkuEv,;ÕcjkW.njtaj ducjafIhW·m.nj dHjkLÕcjrâ
p:YaKicjgHjpLnj k:iÕpjqkuipjkW,B.(88) emnjkuiwj×uict j aj ektjkLÕcj
dN.tY Yu lupk j LÕcjepÌbÐÕi kj SwjmCÕhjkLÕcjv,;Õck
j .W njtaj titq j L.tj
18
g[.enwj ø eKtjpOu
epÌbÐiÕkjwW· Druihjptwja.kuE epÌkluikjkMEÕ p:YqN.·(2007)gHjrâ
Sg, aluEaqItaj pãkerkjkL Õcj v,T½,Sסtaj nkuE
lWhjlnkj tupjtupjkuEaKicj(88) el.njkLÕcjet·gHjr percj
a·cjzN,huJgHj hW·kligW·râ epÌbÐiÕkjwW· ×UaKicjel.njkLÕcj (88)
et· kuE (2007)$· gW·ktE udHj kLÕcj mWYw >pLn jgHj qMwje qN.tjtL
awuEpN.nj$· w>tjg>tjel.njekW·râ \zhtjaKicjkuJ´ \zhtj]qnj´
\zhtjk.y ar.aiuQuJgHj v,mK[Idr.cj dImwjker|zItaj
d,ercjtLÕcj T½lÚ.jkL Õcj lÐêpercj$·râ

 lM Õhjp Ln j aluE aqIp N.nj taj du cj qZ iÕ cj lÐêgL· cj tro
percj;ÕcjkW.nje;· (7) tcjwW·tuY mWYkS·cjtuYmWYkS·cj g·>kW.jkLÕcjgHj
suipjkLÕcjkS·cj(6) dkjptuinjp>lIm.nj mdHjrâ lÐêp>lIm.nj mdkj
ptuinjdM·cjtCY$·gHj huitj×Uv,sN,aluEaqIpN.njtaj gW·lwj]qz.
gLiÕcjtuY percj|p·cjqL.Y percj;ÕcjkW.nj ptwja.kuE gL·cjtrodImwj
ker|zIgHj /iunjraluEaqIpN.njtaj }kJÕkuEp>cjhuJg,dM·cjkL.elwj
v,sN,aluEaqIfaiutjtajgHj kLÕcj×UkuEdpjpN.nj eku.· k[ef.aj
W jtaj tajfauitjrâ mNihjs$·gHj dHjmNihje\z.tjslwj SJekLcjk:hj
v,;ÕcjkW.njtaj ×UmWYaKi cjet· tuYtuYdM·cjrâ pWmeqL.tjqL.Y
ekL·ky[ÕicjgHj dHjar.|p·cjqL.YeT.· edàtjsRuitjhW·eqcjtuY tupjv·cj
dmLÕdM·cjmtjv,;ÕcjkW.nj p:YlÐêscjpercj;ÕcjkW.njrâ
mWYq.jpLnj /iunjrv,sN,p>lmI .njek.njgkU (w>) dImwjker|zI
taj rnjlwjqk W ej qà.·lupja. epÌbÐiÕkjpp:Y >lmI .nj´ lWI/·cjst
iu Dj >tj
bWYmg·cjqÒ.kuJelwj aeK>cjgW·dHjgHj ea.njel.njtuY tcjptuinjT½,
p:Yp>lIm.njaiuQuJgHj tnjtodM·cjkuE tcjtupjsiutjv,gmLiÕcj percj
pãm.Y×Uv,gmLiÕcjehcj qd,qPsMtjqmÐJ dHjtcjqàÕtjqW.tj tcj
tupjsiut×j Uv,sN,p>lIm.njtajrâ huitjgHjtYu eqà.·lupja.epÌbÐiÕkj
p:Yp>lIm.njgHj aeK>cjar. e;·ea.njel.nj huJsm.njrâ
Sg, buJluEdHjdHj´ ak.Yar.luEsiupjpj epÌbÐiÕkjpOu´ aeK>cj
ar.pOu gW·siupjkLÕcjeqÒ·tYpOugHj xtur.qI/iunj|p·cjqL.Y muhjk[./kj
kquJ´ kquJsuipjehm.njkuJelwj gL·cjtropOul,lwj qWkjepÌbÐiÕkj
dImwjker|zI´ aeK>cjar.v,;ÕcjkW.njpOu´ aeK>cjar.ek.nj
gkUpOugHj pOuehcjt.l[Õicj×W·tuY percjp·cjek.·a.k:iÕpjeztjtjmWY
bWYm;iÕkjepcjkuE nkYb[êh.epÌbÐiÕkj buJv,;ÕcjkW.njaIeg[tjtaj
kligW·epÌa·cjzN,tCY$·gHj pOuek.nj;Õcjarcj´ eb.jpercj;ÕcjkW.nj´
eb.jdImwjker|zI eku.· \zhtjqMtj´ \zhtjv,;ÕcjkW.njtaj
t·cjtYbnjkajtuY a.tjmikja. aeK>cjar.pOusuiajâ aeK>cj
ar.pOugHj pOuehcjd,puicj´ d,×W·p:YtYpOu´ pOuehcjt.l[Õicj×W· qWkje qà.·
ezN.jpMwja. mdHjrâ
ekNhj ø es.n.Y
gek.·qMtjmnjlv.tjtMi
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
percj|p·cjqL.YhuJgHj
ducjqZÕicjlÐêpercjvicjwtj´
percjkS·cjtupjqMhjv,gmLÕicj´
percjpiunj\dpj´ percjpv. eku.·
aluEaqIaupjDupj;Õcjehcjrâ
$·gHj dHt j cjqM.nj ek.nj;ÕcjpOutaj zM.pjv,aY ekmjz{.pj
TicjsW·lwj p:Ysiutjv,t· qWkje qà.·qM.nj aluEaqItMi (w>)
aluEaqI;ÕcjpOu tCY$ajrâ
du cj q Z Õ i c j l Ðêv,K>tj a k.Y qC I g L i p j d M · c j lÐêpercj
;ÕcjkW.nj;ÕcjbM. aKicjtCY$ajmà, buJv,buJaYgHj huJg,pÐÕinjT½,dM·cj
lv.tjv,taj\p,z,râ v,lCÕEhJgu Hj percj;Õcjk.W nj;ÕcjpOu tCY$ajgHj
dHjqZÕicjpercjg·cL tj romWY qWkgj W·Skjg>·kW.ja. lÐêgLc· jtrodImwjker|zI
eku.· aeK>cjar.ek.nj;Õcjarcj m;ÕikjepcjkuE percjtupjqMhj
pY:kuEan.gtjet·râ
lCÕ Etajv.tjektj pLnjg Hj epÌRYum.Y ;Õcjm tuYkLÕ cjgHjkuJ´
aluEaqItMi mtiunjkLÕcjgHjkuJ quJ/>q.j$·gHj ducjqZÕicjdM·cjkuE qZÕicj
eqN.wjxped mqPdtnjlwj p:YqN.·(2008)gHjtuY ywjK>r hW·kelcj
qCIgLipjpelwjpeltj qZÕicjeqN.wjxpedgHjmà, aluEaqIluEtiunjnj
qm?tluEmHelwj hW·titjbL,×UqMwjeqÒ·tY tLawuEpN.njrâ
ducjqZÕicjlÐêlv.tjtaj$·wW·tuY ;ÕcjpOugHjptwja.kuE
percj |p·cj qL.Yh.´ ptwja.kuE p!ipkÉ;Õcj h.gHj buJ v,buJ aY
t·cjKy[dM·cjpYs: uti jfuh i rj â Sg, siutdj ,lupsj mWYpnL jgHj v,lCÕEtajhJpu nL jgHj
ak.Yar. percj;ÕcjkW.nj;ÕcjpOu aKicjtCY$ajgHj pãpÌhuJg,s
w>tjdM·cje$.cj´ r·cjektjlP.ja luEpN.njpLnjmà,etHj ×UkuEe;·l,ef[·
percjknMi ;j Õcj
qZÕ i cjg L ·cj tro percj;ÕcjkW .nj e ;· ( 7)tcj ×Um W Y aKi cje t·tu Y bkj
e;·Skjg·>kW.ja.dM·cjgHj lMÕhjmà, percjkemL.nje;· tuYdHja.»y[
awuEelwj e;·eqL.Ya pjkuEtuYrâ mWYq.jpLnjd,huJmà,etHj epY>RYum.Y
el.njkL Õcjet·gHj eb.je k.nj;ÕcjarcjtajkuJ´ eb.jdImwjker|zI
tajkuJgHj gW·kLÕcjaeK>cjp·kjeb.j bWYmlupjeqN.wj´ gW·aeK>cjhuJtW·
percj;ÕcjkW.nj sסkv j ,;ÕcjkW.nj´ lupj|pÕicjkLÕcjep>YrYmu .Y mpзq.j$·
mgW·kLÕcjaeK>cjekL.njq.j$· pY:qMwjtYtLawuEpN.njgHj huJkuEpercj
;ÕcjkW.nj;ÕcjpOutotkjelwj huJsgW·dM·cjkuJrâ Sg, kelcjr·cja.
mWYlP.jet·pLnjmà, hiutj×UqZÕicjeqN.wjxped mqPdtnjlwj p:YqN.·
(2008) et·gHjtuY gek.·rpjlWhj ek.nj;ÕcjarcjtajbWYmgLÕicj
gek.·mektjlwj percjed·>pnjepH.jlCÕE bWYetMcj NMSP, KIO,
UWSA tajkuJ´ gek.·h W·ektjlwj percjed·>pnjepH.jmpзkuE
KNU tajkuJgHj dsuEd,s,kL Õcj lÐêpercjkemL .nj aluEaqI
pN.njtajepcjcjrâ TpjtuY d,Dm·kjT½,pLnjmà, buJeb.jdIekbIea
qMwjpLtro qÒÕipjbiuljqwjl.bOutajmà, p:YtCYekL.njbdHjep>YruYm.YgHjr
f·kjlWhjlpu jkLÕcjepÌbÐÕikj kualuEaqIpN .njtaj Dm·kjT½,kLÕcj
tcjzkuhW·tupjsiutj nkuErm{.cjlWh jgHj dHjar.percjepY>pN.njap:Y
;ÕcjpOu eqà.·dHja.qM,râ r·cjkuEeb.j;ÕcjmnjtMi´ eb.jkeK[cj´ ek
aiucjawj eku.· eb.jwtajhuJetHj ywjK>r dpjpN.njaluEaqI
19

percjknMi ;j Õcj
pN.njtaj lupjkLÕcjp:YbWÕicjzkumà, kuElwjamicjf·kjlWhj´ aeK>cj
pnjtuYkLÕcjdM·cj ×UkL.epÌRYum.Y$Jrâ bJueb.jwtajkuE eb.jkeK[cj
rm{.cja]k.v,tajkuE aluEaqIpN.njgHj ekcj\bÕkLÕcjtuY»y[´
hiutjgHjtuY percj;ÕcjkW.nj;ÕcjpOu aKicjtCY$ajgHj ptwja.kuE
percj|p·cjqL.Yh.´ percjepÌbÐÕikjp:Y;Õcjh.gHj huJg,sw>tjekW·ekW·râ
et.jr·cja.kuE lP.jeb.j NLD tajpLnjelwj huitj×U
hW·ducjtYpÐÕinjsrcjeb.j qWkjgW·lupjRYum.YtuY ×UkL.epÌRYum.YgHj aluE
aqIpN.nj lel.cj]t,lwj nddHj eb.jhW·lupjeqN.wjgHj tuYdHj
dM·cjretHj percjkemL.njv,taj gW·Dm·krj upjro spjkEpu ercj;ÕcjkW.nj
huJgHj KkjKuYbWYmel.njrâ aKicjhW·RYu mNihjmK[Idr.cjdM·cjtajgHj aluE
aqIpN.njtaj T½,hiutjmWYmWYgL·cjtuY t·cj|gYsutjT·cjm.njepcjcjrâ
Sg, ×W·mWYq.jpLnjgHj ×UkuEdwja·cjq.njsuk[I bL,titjkLÕcj×UT·cjtuY
p:Yv,et·huJpMicjgl.nj ]qw>dgHjetHj percjpLtrov,$aj /iunjluE
sinjwunjdM·cj p:Yv,;ÕcjkW.njgHj aluEqIpN.njtaj puEtuYtJkL,kLÕcjrâ
qA.cj×UgHjpLnj v,gL ,ti mpзkuEaemrik.nj´ aIyU´ ;Õcja.|zIy.nj
lCÕ Etaj T·kjd M· cj g l.nj lÐêlv.tjp ercj;ÕcjkW.nj v,tu Y
alu EaqItM i$aj eqà.·r pjspj a.lÐêv,gHj w>tjg >tjekW ·râ
×UkEv u ,bL,kLÕcjtuY bkjTpjef[·buJ l,kLÕcjpercjkemL.nj NLD mpзkuE
p·kjptuinj#.nj SkjesL.·qMtj (Youth Network)´ #.njSkj
esL .· d Im wj ker|zI (Democracy Network)´ esH jp ercjs סkj
SuEgbkuE\zhtjkuE v,dHjyYeatj eku.· mimek.njTc· j percj;Õcj
kW.njtaj mpзq.j$aj v,qLÕcjpÐÕinjaqicj percjsukjlukjv,
kuE v,;ÕcjkW.njtajrâ d,huJkL,kL,mà, eb.j NLD dtUdluicj
dM·cjlMÕhjhuJgHj hiutj×UkuE percjaupjDluJlÐêv,elwj huJm.njrâ
r·cjektjlÐê percjkM.tjlduE percjpiunj\dpj (Sanc-
tion) mà, ×UkuEwnjezN .j ;ÕcjeanjdwjnIyH.et· huJkL Õcjgl.nj
v·cjeqà.·pluJekL· percjkM.tjlduE aeK>cjar. percjpiunj\dpjgHjtuY
eb.jek.nj;Õcj arcj mlupjlwjepÌru Ym.Y taj gmLÕ icj tkj k:Õi pj
lel.cj]t,a.tjmikjkLÕcj qWkej qà.·pluJekL· percjkM.tjlduE
aeK>cjar.ercjpiunj\dpj râ (p:Yeb.jwW· eb.jdImwjker|zIalu·r,
mnjelwj p>lupjmWYeb.j p:Yar.a.tjekL· percj$·wW·r)â Sg,
eb.jmrpjlWhj ek.nj;ÕcjarcjtajgmLÕicj hW·ducjtY dsuEds,kLÕcj
lÐêlv.tj$·râ tupjbuJgHjkuJ NLD elwj ptitjkLÕcjlikj
lel.cj]t, huJg,kLÕcjlÐêtcj dtUliucjv,taj spjkuEpercj
kM.tjlduE aeK>cja r. percjpiunj\dpjrâ hiutjgHjtuY aemrik.nj
tajkuJ´ aIyUtajkuJgH j ducjqZÕicjlÐêtaj$·wW· Tpj l,kLÕcj
percjkemL.njv,taj eqà.r· pjspja. lÐê;Õcjb.M (w>) aluEaqI
mtiunjtMirâ
T·krj ·cl
j Ðêlv.tjtajwW·tuY ;ÕcjpOuw·W eqà.·ptwja.kuE
percj|p·cjqL.Y;ÕcjhuJgHj dHjhW·m.njer.cj nv,K[êlikj ef[·ekL·tcjsMtj
lÐêak.Y a r.mkÐÕE dH jd M ·cjtaj g Hj râ lÐêak.Y ar. mkÐÕE dH j
dM·cjtajgHj ywjd,Dm·kjT½,mà,etHj elMcjkuipjkL.huJgHj hiutj×U
qZÕicjeqN.wjxped hW·esHjelMcjbbWYDwjkuE aeK>cjar.v,;ÕcjkW.nj
(w>) aeK>cjar.ek.njgkU´ muhiutjer.huJmà, p:YqZÕicjeqN.wj
20
g[.enwj ø eKtjpOu
qZÕ ic je qN. wjx ped(1974)gHj
aeK>cjd ucjs qiucj v,;ÕcjkW. njtaj
×W·g LÕ ic j× UkuE
qZÕ ic je qN. wjx ped(2008)$J´
»$·gHj percjp ãpÌv,gmLÕ ic jr â
xpedgHj \zhtjpN.nj (25) k:Õpi jkL· p>lpu jdM·ct j Yt u uYkuJ´ v,mdHjqm?t
;ÕcjhuJgHj percjSuEgbpN.njd,×W·kuJ tuYpLnj v,mkliel.njduhj
mf·kjpkwjlwj aeK>cjar.mNihjtajgHj qZÕicjeqN.wjxped$·
dHjkL Õcjdtnjmà, pWduhjmkliel.njlwj tuYtuYet·gHj aeK>cjhuJg,
pÐÕin jT½, hW ·m WY ´ spjkuE aeK>cja r. ek.nj ;Õcj arcj taje lwj
ducjqZÕicjlÐêpercjkS·cjtupj hW·mWYkuJtuY qZÕicjeqN.wjxped$·huJgHj
ptwja.kuE a.yukjaluEaqIpN.nj p:Y;ÕcjgW·gLicjehcjrâ hiutjgjt H uY
qZÕicjeqN.wjxped$· dHjtcjpTm gpjgwjd,pelwjrâ SkjtuYpLnj
elMcjdutiymà, epÌruYm.Yelwj huJsm.njrâ epÌRYum.Y/iunjrekL.nja.
kuJe lwj aeK>cjhu Jg,pÐÕinjT½, esHjp ercjsסkj bL ,bL,/,/,hW·m WY´
ar.mekL.njfaiutjgHj d,a.tjaeK>cj ×UkmjmeyHnjepÌruYm.Y´
aeK>cj a r. eb.j e k.nj ;Õcj a rcj eku .· dI m wj k er|zI ku E
eb.jaluEaqIpN.njk[ef.ajtaj percjtNhjpãpÌkS·cj awuE
ekL.njbdHj »$·aiuQuJgHj fnjbdHj$.kuE eb.jaluEaqIpN.nj (w>)
eb.jk[ef.aj eqà.·zN,m.Yehcjrâ »$·gHj hdHjpercjkemL.nj
pwj l|zI alu Ea qI p N.njtaj ef[· lwj tu Y tu Y ×UkL .epÌRY um .Yr â
nelM cj lkjkro aiu tj mikjg W· pÐÕin jT½, pL nj gH j percj pãpraj awuE
a.$. p:YsLtjTwjkuE aeK>cjar. sLtjTwjtajrâ p:YsLtjTwj
lMÕhjwW· sLtjTwj×Ueb.jk[ef.ajtaj kuEsLtT j wjqW.cjpN.njtaj
p·cjbsiupjmà, bNtj(80)k:ÕipjkL·\pcjcjgHj ektjkLÕcjdN.YtuY aeK>cj
ar.huJg, pÐÕinj×Ueb.jdImwjker|zI eku.· ek.nj;Õcjarcjtaj
bNtjb½tv j vi ×W·kuJelwj p:a Y r.ef[·qàÕtq j .W tjmà, tcjzkupÐÕinjT½,
lv.tjzku eqà.·dHjdtnjhuJgHj buJluEmHelwj dHjkLÕcjhW·m.njrâ
epÌbÐÕikjp>lIm.nj mhuJg,kLÕcj ×UmWYaKicjet·gHj aqicje;·hYkLÕcj
quikjkjehcjrâ qA.cj×UgHjpLnj p:YkuEwnjezN.jgmLÕicjtaj ×UkuEeb.j
k[ef.ajtajehcj ektjkLÕcjdN.YaiutjtuY awuEpercj;ÕcjkW.nj
ar.aiuQuJgHj ×W·p:YeqÒ·tYe;·tajepcjepcjrâ buJe;·tajd,siutj
K[êS.YhuJg, ef[·qàÕtjqW.tjm.njfaiutjrâ
bIz aluE a qIp N .nj h uJ g H j e;·g W · kL Õ tjkL Õcj dH j b Iz dI mwj
ker|zIhJgu Hj ;ÕcjluEelwj T½,kLÕcjqIqkj hW·m.nj$Jrâ et.jr·cjkuE
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
;Õcj pOu ×U mWYaKi cjet·m à, qÒÕipjbiu ljenewnj rnj kuEa.yukj
awuEzkugW·gLicjtuY ef[·buJK[êDzkjkLÕcj qZÕicjeqN.wjxped;Õcj
p:YqN.· (1974) buJ\pcje;·tupjtupjkuE prUddHjqZÕicjeqN.wj (2008)
tuYkLÕcjgHjrâ v,lCÕEtaj pãpÌektjgHjmà, qZÕicjeqN.wjxped
(1974)gHj aeK>cj d ucj sqi ucj v,;Õcj kW.njtaj ×W· g L Õi cj× U ku E
qZÕicjeqN.wjxped (2008) $J´ »$·gHj percjpãpÌv,gmLÕicjrâ
aluEaqIpN.njtupjpjretHj percjkemL.nje;· mekL.njtaj
e;·gW·tNh j\K.ekW·ekW·gHj dHjhW·m.njepcjcjrâ Sg, siutjd,lupjs
mWYtcjgHj aKicjet·gHj nzkuenewnjlupjektjdN.Y qm?ttuY
aup j Du pj kLÕ cj;Õcj qM wj a q· p >cj awu E pN .nj zku râ pW b uJ gH j gH j
biuljt.njyHÕOhW·ekL.nj nddHjrpjzukj lP.jlkjkroehcjtuY
Ticjdwja.awuEzku \zhtjpN.njzkurâ »$·gHj hdHjpercj
tNhj\K. a]k.biuljt.njyHÕOkuEbuiljenewnjrâ
Sg, buJluEdHjdHjr aKicjawuEpN.nj aupjDluJdM·cj p:Y;ÕcjpOu
$Jmà, percj|p·cjqL.Y;ÕcjgHj buJluEelwjdHjkLÕcj\phjhj hW·m.nj$Jrâ
percj|p·cjqL.YhuJgHj ducjqZÕicjlÐêpercjvicjwtj´ percjkS·cj
tupjqMhv j ,gmLÕicj´ percjpiunj\dpj´ percjpv. eku.· alua E qI
aupjDupj;Õcjehcjrâ quJfaiutjgHj d,ducjqZÕicjlÐê qZÕicjeqN.wj
xpedtuY eqN.wjxpedgHj hW·esHjqBoDwj aeK>cjhuJg,pãpÌ
hW·mWYmà, percj|p·cjqL.Y;ÕcjgHj SlajmH dHjkL ÕcjhW·m.nj$JpuhjgHj
hW·d,et.jebdcjrâ
ekNhj ø z.t.n.Y
aSkj×Umukjlikj¼¼¼(8)
]t,pÐi tj × Us kj p :E ÕbJ uli kj ;Õcj ai × i¡ y nkE u li kj a up j B.q.
eacjklikjmWYaupjrâ ×UkEuscjlikj tLpv.wcj d·kjt.lutj
(ed>kjt.lU²) mdHjrâ (Dr. Lue’s collection in Australia
National Library). likjaupjDm·kjT½,lwj bWYqMwjwW·$·râ
Linguistic Survey of India
VOL.II
MOM-KHMER AND SIAMESE-CHINESE FAMILES
(INCLUDING KHASSI AND TAI)
COMPILED AND EDITED BY
G.A. GRIERSON, C.I.E.,PH.D., D.LITT.,I.C.S.
CALCUTTA
OFFICE OF THE SUPERINTENDENT OF GOVERNMENT
PRINTING,
INDIA,
1904
mukjlikj(46) p:Ylki aj upjlÐêgHj k·kuqEuKuihjm·kjkLÕcjtuY
gW·SEuektjpuidjlikj atuicjbWYqMwjwW·râ
“We have seen that the Northern Shans were
always spoken of by the other branches of the family
as the ‘Tai Long’ (tõluc j) or ‘Great Tais’. In Shan
the letter L and R are freely interchanged, so that
another form of the name is ‘Tai Rong’. One section
of the Shans who at various times entered Assam has
retained this name, and its members are now known
as Tairongs, Turungs, or Sham (i.e., Shan) Turungs.
.......................Their own tradition is that they origi-
nally came from Mung-mang Khau-shang on the
North-East of Upper Buram, and settled on the
Turungpani River, which took its name, ‘the Tai-Rong
Water’, from them”.36
puidjlikl j ÐêgHjwW· kL.eY ktjbq
WY er.pjmà, atuci jbYqW wM j$r· â
eq· qMw j k[.(e\m.kj p u i cj ,RH m j , )t· w W· det.wj etN .wj
gkUeq·tNht j · ek.jKso Tai Long (tõluc)j hWe· qcjm,à eq·ezN.j
(Great Tai ø RHmj,]kJ,) lMiÕnjer.cjgHj pOugW·micjkLÕcjrâ gkUeq·t·wW·
ew>h. L eku.· R gHj qL .Yqucjes.YdM·cj bL,bL,/,/,er.cjgHj gW·SEu
ektjrâ huitjgjrH yMÕtNhj\K.mWYpLnjgHjw·W Tai Rong mdHjrâ det.wj
etN.wjmWYgek.· ap:YkEudet.wjetN.wjgkUeq·gmLiÕcj gHjwW· a.suipjp:Y
tWEÕr,a.t.nj (a.q·\pvjnyj)tYu gW·ncjyMÕ$·râ gek.·det.wj
etN.wj$·gHj Tairongs, Turungs, hW·eqcjmà, Sham er.cj
tJm·cjrâ bJu\pcjaKiukjkN.v,t·gHj nkEutmjmUl kLÕcj×U Khau-
shang , Mung-mang (aTkj\mnjm.\pvj aeRH²e\m.kjpuicj,)râ
ef[·qzuicjtnjtodM·cj p:Y/I Turungpani râ
piucjpÒo
21

percjkpEu v.
p:Y gL,tipOu$· gkUek.nj
;Õcjarcj ×·Wsuipjlwj p:Yedqt·kL.aiutjgHj
lMÕhjd, ducj;EÕ;iÕkjkEu gkUezN.jgkUef.aj
e\bwjt·gHj ×W·(300) \pek.tikui!j\pcjer.cj
gW·SEuektjp:Y liksj MtjqmÐJ kulqmgàm.nj
râ ap:YgHj ×Utuikja emrikqMwjk[. gkU
erkj e anjd I y.njkJ u ´ p: Y tui kj a emri k
qLÕcjk[. gkUy.nwjm .mIt·kJu´ p:Ytuikj
awj q e]tl[.gH j gkU a BE u r i e g[nj kJ u ´
×U kE u ;Õcj n yU \ zI l.nj g H j gkU m .au i w j r I kJ u ´
ap:Ytuikja.yHelwj ek.nj;Õcjarcjtmj
mUlt·gmLiÕcjelwj d,ducj;EÕ;iÕkj kugkUezN.j´
gkUef.aje\bwjt· ×W·kLÕcjrâ p:Y;ÕcjaiסiygHj
gkUn.gt·kJu´ ×U;ÕcjfieltjpuicjgHj gkUe a
t.(Aeta)kJu´ p:YkMinj;ÕcjbM.gHj ek.njgkU
mnj´ kercj´ eK[cj´ keK[cj´ reKcj eku.·
l.hU mpзgkUn.n.¼¼¼¼¼ t· mdHjrâ
pOuek.njm×uQt·gmLiÕcj kelcj
lCtjr·cjwcjgL,kwjmà, ×UbWwjkL·qN.·(14) sEukEu
qN.·bWwjkL·(18)mà, gkUezN.j ×Utuikjxer.pt·
a.kLÕcjkUq.njqW·r.nj´ gL.k Y LÕcjt;i .jtMitYu
qLYpÐitjti;.jkwjlwj nItMi nkEunY kYn.n.
q.jgHj gW·SEuektjp:Ylikj wcjgL,kwjpTm
et·m.njrâ huitj×U\p·cS j Yum·cgj HjtYu gkUek.nj
;ÕcjarcjtmjmUlt·gHj eynjqN.cj\pew$I
aKuikjkN.t· d,ducjaupjDlJuqM,hW·k qJukEu
22
lukj sukjkLÕ cj percj tnjtoBw gW·gJu kLJÕ
/uihjll·tuY d,\p·cjSt Yu t
i a
j . lP.j\giÕpjezN.j´
d,\p·cjeT.· bJu\pcjm·cjs·cjsqucjelwj ×W·kLÕcj
gLiÕcjrâ dN.YlCEÕ´ ;ÕcjlCEÕ´ edqlCEÕ mNihjsuipjkLÕcj
tMt i · gsut
i ej T.· k:iÕpjkEukÕ:i pj´ gsuitjkmLkj
eT.· gek.·kuE g ek.·e lwj ×W ·kLÕ cjr â
s×UqN.·(1800) sEukEusuipj(1940)gHj mNihj\p·cj
kL Õcj ×Ue dqtMit· ×W· (125)\pek.ti kui !j
er.cj â
spjkEugkU ek.nj;ÕcjarcjtmjmU
lt· d,ducjmc· q j .j$·gHj alug· ,L timYW hW·qPgRu´
percjqPsMtjqmÐJhMYkLÕcjtYu v,sN,ek.nj;Õcj
arcjtmjmUlt· pÐiÕnjT½,lupjkLÕcjepÌbtiukj
p:eY k.·DRJgu ,L ti aSkjSkjrâ huitj×Uv,t·
gs.njkLÕcj lupjkLÕcjepÌbtiukj aSkjSkj
gHjr p:YqMwjkwjmeyHnj (ek.jmRHcj) aeK>cj
ar.mNihjkulqmgàgHj gek.·kemL.njspjkEu
ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlmWY p:YqN.·(1982)gHj
p·kjkLÕcjm.njrâ
p:Y ti ;.j tui kj a.yH elwj gkU
ek.nj;Õcja rcjtmjmUlt·gmLiÕcj K[Idr.cj
kLÕcj´ pek.·kLÕcj\zhtj ×W·kLÕcjtYu p:YqN.·
(1984)gHj ek.·DRJuv,qÒaj p:Y;Õcjfieltj
puicj(f.kUywj) v·cjgW·dHj mWYgek.·râ qN.·
(1988)gHj ek.·v,qÒajp:Y;Õcjeq· (z{cjm.Y)
tY u tu p j s u i tj vI qM h j dkj k L Õ cj g ek.·
OurTime
g[.enwj ø eKtjpOu
¤¤likjkqukj ek.nj;ÕcjarcjtmjmUl
a.yH õõ(Asian Indigenous People
Pact - AIPP) m.njkL Õcjrâ lMih jmN ih j
ek.nj;ÕcjarcjtmjmUl (16)gkUtuinjsuipjrâ
qN.·(1992)gHj qÚcjqIkLIlupjeqN.wjepcjcj
alnjpTmwW· ekL.njkLÕcjp:Y;Õcjeq· lÐê;Õcj
/cjk· kjm.njrâ p:YkEug ek.·likj kqukj
ek.nj;ÕcjarcjtmjmU la.yH (AIPP)wW ·
ek.njgek.·epcjepcj ×W·(18)tL´ arnj(3)
tLtYu ap·cjfauitj(21)tLrâ nkEuxkÒ#RYu
sH j p Ði Õ nj l wj ek.nj ; Õcj a rcj t mj m U l
(;Õcj f i e ltj p u i c j ) n.Y m blwj q .nj t wj
(Pablo-Santo) ´ v,au p j k .n.n.gH j
×Ugek.·n.g(;ÕcjbM.) n.Ylue nYng·>l[êhU
(Lunigan Luithui)´ km?teI rcjtLÕcjekcj
k.mWYtL ek.njgkUreKcj d·kjt.lHeft·
mdHje r.cjâ
p:Ygek.·(AIPP)wW· gkUek.nj;Õcj
arcj t mj m U l aI e g>rtj ( Igorots) ´
lu m .tj ( Lumads) ´ mwj r wj ( Moras) ´
aI t.(Aeta) ×U ;Õcj f i e ltj p u i cj ´ n.g
(Naga) ×U ;Õcj g l.´ ;Õcj bM . ´ kercj ´
keK[cj´ reKcj´ kercj×U;Õcjeq·´ aIb.nj
(Iban) ×U ;Õcj melwj yH .´ tgU (Tagu)
×U;ÕcjnIpwj´ tIm wj(Timores) ×U;ÕcjbM· kj
tImwj´ adIpeqtj(Adivasis)´ awjercj
Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

percjkpEu v.
eaQlI(Orang Asli)´ kd>\z.nj(Kadazan)´ lUhU´ lIqU´ mnj×U;Õcjeq· eku.·
ek.njdEugmLiÕcj ×U;ÕcjTuicjw>njt· p>lupjrâ spjkEuek.nj;ÕcjarcjtmjmUl ekL.njbdHjek.·DRJuezN.j
p:Y;Õcjg[InIb. qN.·(1992)gHj gek.· (People plan for the 21 century, pp21)gHj
ef[·$.lwjqàÕtjqW.tj T·kj$.gl.nj aeK>cjar.k·kuqEuzku zkufnjfkjektj
(Self determination)râ bWY]t,wW ·ííí
(1) aeK>cj g W · m · cj tnj t o p: Y ti ;.j z ku ´ aeK>cj m dH j e k.nj ;Õcj z ku k J u ´ (2)
aeK>cjgW·sEudN.zkuzku´ qWkjgW·mcjmWY aeK>cjm·cjs·cj bWYm/uihjll· a]k.ek.njgkUzkukEu
gkUtNhjhjkJu´ (3) aeK>cjkEuqàÕtjqW.tj lÐêk·kuqEu eku.· an.gtjgkU sW·suitj
nkE ug kUtNh j \K.t· kJ u´ (4) aeK>cj Ti cj dwj mcjm W Ye ynj qN .cj aKu i kj kN .\pew$Iz ku ´
percjtupjqMhj aeK>cjrpjspjsk. aerwjB.q.zkukJu´ (5) bWYmkitjvIkEuwcje]t·
Bwm·cjs·cjkEu aeK>cjef.aje\bwjpÐiÕnjeynjqN.cjzku qWkjan.gtjkJu´ (6) aeK>cj
qWkjg W· dsEu ds,kEu kui nj asIa znje f.aj e\bwj (development projects) hW ·e qcj
aeK>cjp>lupj p:YdN.YKnjkEuqàÕtjqW.tj spjkEupercjef.aje\bwjedqkJu´ (7) aeK>cjv,\bo
ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlt· qWkjgW·K[Idr.cjp>lupj p:Ypercj;ÕcjkW.nj´ percjpuinj\dpj eku.·
percjmNihjkueynjqN.cjkJu´ (8) aeK>cjqMtej k.nj;ÕcjarcjtmjmUl qWkjgW·pÐiÕnjT½, pRUsNb½ê
ku\pd¡v.tNhjtNhjgmLiÕcjkJu´ (9) aeK>cjebÐ.njpv.´ aeK>cjlel.cj]t,pRuicj´ aeK>cj
qucjes.Y TicjdwjqW.cjpruicj´ ]t,w>dkJu´ qLÕcjpÐiÕnjaKuikjkN. cCÕhjm,gkUzkukJu´ (10) spjkEugkUek.nj;Õcjarcj
aeK>cjsEudN.´ mcjmWYTicjdwj´ ef.aje\bwjkWtjzuicjkWtt j Y gkUek.nj;Õcjarcj tmjmUlzkukJu tmjmUlt·
roq.jwW· aeK>cjar.ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlt· aeK>cjgW·ducjsquicj×W· (10)tcjepcjepcjer.cjâ
aeK>cj g L, ti b Ju $ · /u i n j K[I d r.cj m · cj percj a eK>cj a r. gkUe k.nj;Õcj arcj d,duc jm·c jq.j$·gHj
tmjmUlkJuelwj p:Y;ÕcjpOu alEuaqIp.N njaSkjSkj nwt (w>) naft· qPqmÐJK[dI r.cjhrMY â alu·gL,timWY
percjek.nj;Õcjarcj tmjmUlwW· hW·eScjspjkEu gkUkercj´ eK[cj´ reKcj´ keK[cj´ eq·´
mnj¼¼stmjek.njgkU ×W·p;:Y ÕcjbM.tYu qWkdj ,hJuth W· mW· YW qg,lwjrâ p:k
Y inM j;Õcjb.M wW· pWmpã\K.gkUhY´M
hW·qPgRu´
ek.nj;ÕcjarcjmWYgkUkumWYgkU S.njkMinjdM·cjv,qÒajtYu ×UkulqmgàhJu gkUek.nj;Õcj percjqPs MtjqmÐJ
arcj tmjm UlgH j hW ·r nj tM aj lwj qWkje k.nj ;Õcj bM .er.cj ro q.jw W· p:Y mu kj li kj pRui cj
alEuaqIpN.nj (lupjq.,qtcj,)gHj K[êDm·kjlwjrâ T·krj ·cjkEu puidjlikjlÐêet·tYu lv.tj
hMYkLÕcjtYu v,sN,
alEuaqIpN.njt· mikjgW·aupjDlJu nkEumh.gkUbM.er.cjâ qWkjgW·kM.tjmtjket.wj ek.nj;Õcjarcjtmjm Ult·
gkUek.nj;ÕcjarcjtmjmUlgmLiÕcj mtnjtodM·cj ap:YkMinj;ÕcjmnjbM.er.cjâ pÐiÕnjT½,lupjkLÕcjepÌbtiukj
spj kE ua eK>cja r. ek.nj ;Õcj arcj tmj mU lgmL iÕ cj eqà .· ef.aje \bwj to tkj
tuinjkLÕcjg,tYu p:YqN.·(1993)gHj kulqmgà qPsMtjqmÐJ pvpjpÐiÕnjkEu ¤qN.·ek.nj;Õcj p:Yek.·D RJugL,ti
arcjtmjmUlõ (Indigenous People’s Year)râ /uinjrv,gL,tit· K[Idr.cjdM·cj percj aSkjSkj râ
aeK>cj ar. ek.nj ;Õcja rcj tmjm Ult·g mL iÕ cj gL iÕ cj egL cj kE uqN.· kJ ue lwj sEu kE ulMÕ hj
gkUe k.nj;ÕcjarcjtmjmUlt·gmLiÕcj d,ducj;EÕ;iÕkj´ d,ducjf·kjpkwjdM·cj aeK>cjar.v,t·râ
/uitpj ÕWi cj(20)qN.· aeK>ca j r.gkU ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlgmLiÕcj ekLk · LkjkLÕcj ap:YlkjTkj
alEuaqIpN.nj (nwt´ naf)t·tYurâ ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlt·gmLiÕcj d,eS.·elcjkLÕcj
p:YkuinjasIaznj kemL.njef.aje\bwj (Development Project) ×UalEuaqI eku.·
kumP$ImSkjspjgmLiÕcj ×W·kL Õcjrâ pOuqCIgLipjmà,ííí

(1) xpm.dkj kMiÕnj;.j(Svj

(1) xpm.dkj kMiÕnj;e.j\m.cj
(Svj ,) e\m.cj,)

qWkej f.aje\bwjedq spjkueE kL.nje]q.·kvcjg,tYu qJtbi C´ tikLaj´ sk.RJubcj´

bkjk·kjektj]qnj´ \p·cjSYudN.wY ÌtMi´ aKicj\bYgUxtukqJu kW.njm×W·qMwjkMiÕnj;.j(Svjer)gmLiÕcj
qCibLiÕkj´ gUy.w>bCbLiÕkj;.j´ e]q.·K[iÕtj´ d,mcjkcjtCY´ kcjbз qWkjkMiÕnj;.j(Svje\m.cj)râ

23

percjkpEu v.
bW Y etM cj
p: Y e dqerwj q L Õ cj k [.
KN ·b dH j ; Õcj e K>z.tM i ( £mi ² qsj ) gH j
v,;Õcj k W . nj g kU mnj t·g mL i Õcj
d,du cj p [Y p [.·/ u c j t kj ´
d,du c j g su i tj eT.·´
d,du cj kemL ·eT.·´ d,du cj su t j T·cj
ku pN . nj n aft·g H j
Ru i hj lM i hj hW ·m.nj râ kW . njlC E Õ
d,du cj \p·c j SY u d N . Y wÌtM i ´
v,\bo e k.nj ; Õcj a rcj m U l t·
d,du c j e Tcj e q.Y ´
d,du cj q P e k.nj \ bo ´
d,du c j esH j d N . Y wÌku p N . nj ´
d,du cj kM . tj l dE u
aeK>cj a.kL Õ cj eku . ·
aeK>cj h J u g ,K[êS.Y r â
24
g[.enwj ø eKtjpOu
(2) xpm.dkjpÐnj;ÕcjtMi (;ÕcjeK>z.´ ;ÕcjlMiÕcj)
qWkjef.aje\bwj;Õcjpy[EÕ ;Õcjerwj (er,£mi²nyjspjedqfW·²\fiÕ,er,sJm·kinj,) g,tYu
s×UqN.·(2001)gHj alEuaqIpN.njt· ef[·sW·kLÕcjdpjpN.nj p:Yti;.jmnj edqmuhj;Õcj´ \zpjbu´
;ÕcjerwjbWYmgLiÕcjrâ qWkjdpjpN.njgHj qJeT.·kLa jqWwj´ w>bC´ gUy. gkUek.nj;ÕcjarcjtmjmUl
gkUmnjt· Äk(2000)\pcjer.cjâ bWYetMcj p:YedqerwjqLÕcjk[. KN·bdHj ;ÕcjeK>z.tMi(£mi²qsj)gHj
v,;Õcjk.W njgkUmnjtg· mLiÕcj d,ducjp[Yp[./· cu jtkj´ d,ducjgsuitjeT.·´ d,ducjkemLe· T.·´ d,ducjst
u T
j c· j
kup.N nj naft·gHj Ruihl j hMi jhW·m.njrâ kW.njlCEÕd,duc\j p·cjSudY N.YwÌt´Mi v,\boek.nj;ÕcjarcjmUlt·
d,ducjeTcjeq.Y´ d,ducjqPe k.nj\bo´ d,ducjesHjdN.YwÌkupN.nj´ d,ducjkM.tjldEu aeK>cja.kLÕcj
eku.· aeK>cjhJug,K[êS.Yrâ
(3) xpm.dkjp ÐnjkMiÕ nj;.jezN .j (era.,l{pjs sjsJm·ki nj,)
huitj×UdkjkMiÕnj;.j qWkj/Iqcjel.nj (q·lWcjerk.t.)tYu ek.nj;Õcjarcj
tmjml U t· gkUkercj´ kercj;.Y´ mnj eku.· gkUtNht j Nhjt· qPb¡dM·cl
j m[JÕkEu /Iqcjel.njgHj
tuikjRuikjTieKkja .m.njrâ ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlt· d,\p·cjSYudN.YtMitYu d,eT.·tikL aj´
w>bCzkutYu percjpuinj\dpjesHj´ percjmNihj´ percjeynjqN.cj d,eS.·e lcjrâ d,ducjaupjDupj
ek.pjk.Ya. qMwjtYpercj;ÕcjkW.nj´ d,ducj;EÕ;iÕkjeTcjeq.Y´ d,ducjf·kjpkwjaeK>cjar.
dN.YpN.njt·ef[l
· wj kuinjasIaznj(sJm·K[k)j dN.YwÌtMigHjtYu percja.kLÕcjelwj d,ducjkM.tjlwjrâ
huitj×U asIaznjef.aje\bwj (q·lWcjerk.t.)tYu qB.wlJul.j´ TieKkjkEupercj
puinj\dpjzku´ cCÕhjm,tikLajzkugHj hW·gW·cCÕhjelomWYq.j tLtmjRuihjtMit· lupjsuipjkLÕcj´ percj
a×Ðr.YqB.wkMiÕnjl.j´ ;.jezN.j´ kW.njbLiÕkjmNihjK[iÕtj´ yYa×Ðr.Y spjkEupercjTtjyukj
TieKkjkLÕcjm.njer.cjâ
(4) xpm.dkjpÐnjeqNhjk½cj (ernkjSipjkmj,) edqTwÌ
gkUek.nj;ÕcjarcjtmjmUl mqPtnjtodM·cj p:YedqTwÌ mnj´ kercj´ TwÌ /uitj
(15)kW.nj d,ducj\p·cj SY udN .Yw ÌtMi´ dN .Y pN.njt·e f[· lwj asIa znj (sJm· K[kj) qC i#.nj tMi râ
cCÕhjm,tikLaj hW·gW·lo´ gW·pLnjelwj gW·cCÕhjm,ea.nj´ percjTicjdwjmcjmWYek.njgkUea.nj´
eynjqN.cjlJukLÕcj´ huitj×Ulukjsukj kueynjqN.cjtNh jhj tLtmjRuihjtMilupjkLÕcj´ aeK>cj
TicjdwjmcjmWYef.aje\bwj kWtjtYkWtjzuicj ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlt· ekL·kLkjkLÕcjrâ
huitjdHjq.jgHjr gkUek.nj;Õcjarcj tmjmUlgmLiÕcj mtnjtodM·cj p:Yedqv,kuv,t·
aeK>cjqWkjgW·dsEuds, (w>) p>lupjp:YasIaznjef.aje\bwj p:YdN.YKnjkEuqàÕtjqW.tj spjkEu
percjef.aje\bwjedqm.njer.cjâ k.lgHjmH aeK>cjar. ek.nj;ÕcjtmjmUlt· hW·ekL·kLkj
tYu gW·ducjsquicjaeK>cjar. ek.nj;ÕcjarcjtmjmUlm.njer.cjâ
ek.bL.Y KT (edqpy[EÕ)
lik jniQY â â (AIPP - 2003)
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

percjkpEu v.
p:Y gL,kwjpOu$· qWkjaeK>cjar.mNihj kligW·;Õi kjkej pcjepcjtYu qWkjpercjmNihj gW·ezN.jem.wjtotkj
ef.aje\bwja.m.njgHj nkEueqN.tjdImwjker\zIehcj v,t·aupjDupjek.pjk.Y ercjtLÕcjkLÕcj;Õcjv,t·auitjrâ
spjkEupercj\pd¡v.n.n.q.j /uinjreq.cjkÈ,fauitje kL· hW·m.njkJuelwj \pd¡v.ezN.jgHj v·cjgW·ea.nja.´
\pd¡v.e;.tjgHj v·cjgW· ekL· a. v,t·e rcjtLÕcj eq.cjkÈ,kE um.njaui tjtY u sE ukEu lMÕhjpsË ÕpPn jtCY $·
v,t·aupjDupjkLÕcj eqN.wjdImwjker\zI$·râ ;Õcjaiסiy´ ;Õcj\bitic(j UK)´ ;Õcjaemrik.nj´ ;Õcjawjqe]tl[.´
;ÕcjmelyH. ku;Õcjkend>t·gHj qucej s.YeqN.tjdImwjker\zIepcjepcjgHj gW·micjektj´ lCtjektjm.njer.cjâ
RHjq.dImwjker\zI p:YeqN.tjdImwjker\zI×W·bJuluE ek.nj;Õcjk.W njv,t· gW·ducjsquicjntYauitrj â huitjdHjq.jgHjr
;Õcjv,t·sfYqAItYu mdHj;Õcjef.aje\bwjtYutYumWYer.cjâ qWkjek.nj;ÕcjbM.pOu kuek.njgkUmnjpOu eqà.·kligW·
bhu qu t spj kEu e qN.tjd I mwj ker\zI tY u aYv,K[êlikj $· ptu i nj T½, $. atui cjb W Y qM w je t·e r.cj â
SkjtYuv,bHjlikjt· bËsNqWkjk: hjmNihjt·vigHj bWYmS.njkMinjSwjmCÕhj$.râ
p:Yg,L kwjpOu$· ;Õcjef.aje\bwjtotkjtb· WYmgLiÕcj qucjes.YdcM· j qzuicej qN.tjdImwjker\zI ×·W/>gkUer.cjâ
dImwjker\zIwW· ducjqzuicjw>daeK>cjtupjqMhj eqN.tjpercj;ÕcjkW.njmWYehcjrâ alEuaqIkuv,;ÕcjkW.nj´
v,;ÕcjkW.njkuEalEuaqIt· pWmSkjesL.·Kuihj\pY´ vIqMhjeScjspjkEu eqN.tjdImwjker\zItYu pWmT½,kEu
gL·cjtromWYehcjer.cjâ nkEueswjepN.njxpedKuicjcj K>njkN kjkEukemL.nj mSkjspjkEu dImwjker\zIhW·eqcjrâ

gu$jsr.YetMcj p:YeqN.tjdImwjker\zI qmta.k:iÕpjpLtrogHj mH.znjv,;ÕcjkW.njt· RuYsHjkEum.Ytupjpj´

mWYd\mipjDwj qWkjqmt v,yiukjegLcjt.l[iÕcj awEuptnjeqN.wjkEu awEupkcjrcj;Õcjrâ

25

percjkpEu v.
aDike;·gHj pOuv.tjektj eqN .tjdImwjker\zI/>q.jer.cjâ
p>lIm.njdImwjker\zI´ dImwjker\zIqmtaupjDupj(pLtro) mdHjrâ
p:YgL,kwjpOu$· eqN.tjdImwjker\zI/>q.j$· Kuihj\pYdM·cjtYu v,t·
rpjspjsk. qucjes.YdM·cjauitjrâ
eqN.tjp>lIm.njdImwjker\zIgHj ;Õcj (UK) yU×uikjtitj
eknjd>nj(eagálikj)t· qucjes.YdM·cjtYu eqN.tjdI mwjker\zI
qmta.k:iÕpjpLtro(aupjDupj)gHj ;Õcjaemrik.nj(USA) qucjes.Y
dM·cjtYu eTkjkEuektjgu$jsr.Yer.cjâ p>lIm.njdImwjker\zIkEu
dImwjker\zI qmta.k:iÕpjpLtrogHj pOuSkjlCtja.pLnjer.cjâ
p>lIm .njdImwjk er\zI
;ÕcjbWYmgLiÕcj qucjes.YdM·cj p>lIm.njdImwj ker\zIqLYqLYl,
l,gHj gW·SEuektj p:YgL,kwjpOulMÕhjer.cjâ ap:Yp>lIm.njdImwjker
\zIwW· v,;ÕcjkW.njt·bWYmgLiÕcj RYusHjptuinjlwj v,sN,am.tjt·gmLiÕcjgHj
ek.jKos ¤p>lIm.njam.tjõauitjrâ ×Uv,;Õcjk.W njt· nkEuSסm.Y
apj\p.pjka u wEua.$.tYu v,sN,t· p·kjgek.·kLtjTwj v,;Õcj
kW.nj(\pvjqU²lätjet.j)m.njer.cjâ p:Yp>lIm.nj kLtT j wjv,;Õcj
kW.njgjH eb.jpercj;ÕcjkW.nj aDik×W·(5&6)gek.·tuY ek.njgek.·
eb.je;.tjtjv,t· p>lupjkJuer.cjâ t.l[iÕcjp>lIm.nj kLtT j wjwW·
(1)ef[· qà Õ tj qW . tj g mL i Õ cj ´ (2)T½ , p[,xped(\p#.nj , ) ku q P
dtnj (atvj £p)´ Kri tj qucj es.Y v,;Õcj kW.nj t·kJ u´ au pj D up j
ek.pjk.Ya. v,sN,wnjezN.j alEuaqIgmLiÕcjrâ qkuipjwnjezN.k j uE
wnj ezN .j gmL iÕ cj t·g Hj d,kE u qW hj kuv,;Õcj kW.nj t.l[i Õcjm ×W· tY u
p>lIm.njkLtjTwjwW· d,kEuqWhjkuv,;ÕcjkW.njt·×W·râ p:YeqN.wj
p>lIm.njwW· v,m×W·kEut.l[iÕcjkS·cjqLÕcjgHj ek.jKos wnjezN.jauitj
tYu k:iÕpjqkuipjv,t·gHj ek.jKos qkuipjwnjezN.jrâ ap:Yp>lIm.njgHj
eb.jgmLiÕcjRYusHjpÐiÕnj qkuipjwnjezN.ej r.cjâ kemL.njp>lIm.njercjtLÕcj
tY ud Hj a.gH j qWkjg W· Dm·kj Ru pj ro ek.pjk.Y a.m.nj K>nj kN kj
ef[·$.l[iÕcj kuwnjezN.jgmLiÕcjrâ wnjezN.jgmLiÕcjt·gHj ×Uv,;ÕcjkW.njt·
RY us Hj ptui njlwj hW ·e qcjrâ v,t·g Hj d,du cj K>nj kN kj ef[· kE ulwj
t.l[iÕcjauitje r.cjâ qWkjgW·BuicjekL.njkemL.njgHj d,RYusHjwnjezN.j
m×W ·qM wj tY z ku râ eb.j p ercj ;ÕcjkW.njg mL i Õcjt· gH j dkj pÐnje b.j
ezN.ej zN.j y.yIp·cjet.YtYu dtUluicjm.njer.cjâ gek.·alEuaqI
p·cjek.·t·gHj /uihjÅqihjea.njrâ
huitj×UdkjpÐnjlwjkEu eb.jgmLiÕcjkJu´ huitj×UfnjfkjhW·d,
fnjfkjhW·gW·tY u md,dkjlwj alEua qIp·cjek.· (VWnj²ep>cj,
asui,r)tYu aupjDupjkLÕcjlwjgHjr ;ÕcjwW· hW·vicjwtj dHjelpjer.cjâ
p:YeqN.tjp>lmI .njwW· qkuipjwnjezN.jgjH a]k.p>lIm.njkEu eÆ.·ki!u j
kMinj;Õcj (×uicjc·xeq{.cj)gHj sW·lwjpercjSkjesL.·mWY m×W·elpjer.cjâ
qWkj a wE u t.l[i Õcj v,et· du cj qsË .p:Y e Æ.· ku i!j kM i nj ;Õcj tY um H
kligW·lwjer.cjâ huitjgHjr mNihjkS·cjqLÕcj×U qkuipjwnjezN.j
m×W·$Jer.cj md,T½,p[,lwjrâ bJulEudHjdHj ×UkEuaKuikjkN.eynjqN.cj
qucjes.YdM·cjeÆ.·kui!jkMinj;Õcj p:YkEueqN.tjp>lIm.njdImwjker\zIgHj
26
g[.enwj ø eKtjpOu
×W·dM·cjzM.pj;Õcjrâ Sg, percjaupjDupjek.pjk.Y;ÕcjgHj kLtjTwj
kuwnjezN.jgmLiÕcjehcj d,yiukjegLcjektjt.l[iÕcjauitjrâ
etMcjgunjsr.Y p>lIm.njdImwjker\zIgHj v,;ÕcjkW.njt·
RYusHjptuinjlwjtupjtupjkJu´ p>lIm.njRYusHjk´Ju RYusHjnkEugek.·RuYsHjkJu mdHjrâ
s×UkuRE YusHjptuinj qkuipjwnjezN.jtuY bNtjb½tjqN.Ydokuv,et· d,gzaj
RucjekL.njkemL.njrâ p>lIm.njgmLiÕcj hW·d,gNpjkEu percjkemL.nj
qkuipjwnjezN.jmà, nkEum.YqàÕtjqW.tjtYu ×ukjptitjgW·râ
dImwjker\zIqmta.k:iÕpjpLtro(aupjDupj)
dImwjker\zIqmta.k:iÕpjpLtro(aupjDupj)
eqN.tjdImwjker\zIqmta.k:iÕpjpLtrowW· qmtgHj
awEua.$.kS·cjqLÕcjtYu bWYmqLYl,×W·râ qmtwW· mdHjv,ezN.j
p: Ygek.·a lEu aqIqM,hW·k qJu mdHj k:i Õpj qkui pje zN.j kMi nj;ÕcjtYu
d,yiukje gLcjt.l[iÕcj quJ/>gkUrâ ycjt·gHj (1) dkjKN·xped ef[·mU
w>dap:Y;Õcj kumC,;Õcj(;ÕcjqA.cj)´ d,qPdtnjxpedae\p.· v,hW·
qPdtnjlwjgHj qucjes.YawEubItwj(bItuia.$.)tYu pÌt,eT.·
gW·er.cjâ p:Y;Õcjqmta.k:iÕpjpLtrogHj ek.nj;ÕcjkW.njt·gmLiÕcj
qWkjqmtzkugHj nkEuzkuaeK>cjsutjm.Y×W·râ nYkY$·wW· k:iÕpj
qkui p j v,t· g H j pU g E u lE u m W Y hJ u tui kj R u ikj m .nj r â qmtezN .jw W ·
a.yukjqmt v·cjgW·epcj d,yiukjegLcj ektja.t.l[iÕcj
epcjepcjer.cjâ p:Ygek.·a lEuaqIgHj pã\K.lwj(3)kS·cjrâ (1)
gek.·dkjptnjxped´ (2) gek.·K>njkNkjpãt.l[Õic´j (3) gek.·
meScjspj kEueqN.wjDwjt· mdHjrâ xpedgmLiÕcj hW·d,kEueqN.wj
(w>) d,kEueqN.wjgHj d,smj/tjef[·qàÕtjqW.tjrâ ywjK>r qzuicj
eqN.wjxpedgmLiÕcj hW·kitjvI kupercjaupjDupjkMinj;Õcj ef[·qàÕtj
qW.tjmà, aeK>cjlH.YsHj gek.·K[êDzkj eScjspjkEuxpedgHjgW·râ
gek.·$·wW· ×UqmtezN.jRYusHjK>njkNkjlwjtYu ×Ugek.·K[êDzkj
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

xpedt· md,qPdtnjer.cjâ
gu$jsr.YetMcj p:YeqN.tjdImwjker\zI qmta.k:iÕpj
pLtrogjH mH.znjv,;Õcjk.W njt· RusY jk
H umE .Ytpu pj j´ mWYd\mpi jDwj qWkq
j mt
v,yiukjegLcjt.l[iÕcj awEuptnjeqN.wjkEu awEupkcjrcj;Õcjrâ
qmtwW· eÆ.·kui!j;ÕcjelwjdHj´ k:iÕpjqkuipj gek.·alEuaqIelwj
mdHjrâ ek.nj;Õcjek.njkW.njt· RYusHjqmttuikRj uikj v·cjroRYusHjptuinj
eÆ.·kiu!jkMinj;Õcjrâ qkuipjwnjezN.jhW·mWY´ kemL.njwnjezN.jfauitjgHj
p·cjet.YtYu ercjtLÕcja.râ
p:Y eqN.tj dI mwjker\zI qmta.k:i Õpjp Ltro gH j (1)
RYusHjptuinjqmt´ (2) dkjKN·alEuaqI´ (3) awEuqmt´ (4)
etMcjgunjsr.YeqN.tj eku.· (5) pWmtcjeS.tjey.cjt·gmLiÕcjp>râ
xpm. ø eqN . tj d I m wj k er\zI qmta.k: i Õ pj p L t ro g H j
gu$ js r.Ye tMc j
p:Ye qN. tjd Im wjker\zI
qmta.k:iÕpjp Lt rog Hj
mH. znjv ,;Õcjk W. njt ·
RuYs HjkEum.Ytup jpj´ mWYd\mip jDwj
qWkjq mt
v,yiuk je gLc jt .l[iÕ cj
awEup tnje qN.wjkEu
awEup kcjr cj; Õcjr â
percjkpEu v.
titj£gipjrpjlWhj btiukjqRuihjkL Õcj alEuaqIdImwjker\zIgHjrâ
ek.njgkUek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjt·elwj dN.Yv,kuv,´ edqv,
kuv, lupjkLÕcjepÌbtiukj kualEua qIdImwjker\zI (lkjTkj
xê×u)râ (1962)gHj qkuipjpN.nj ¤enewnjõ qJeT.·awEutYu l,$.
gL·cjtro ¤\mnjm.<SuiRHyjlsjlmj,sxjp>tJõtYu sEukEusuipj(1988) mdHjrâ
ek.nj ;Õcj b M.gmLi Õ cj hW· d,sui tj ´ k:Õ hj emL· e qN .tjtL
awEu pN .njtYu T½, Sסlup jkLÕ cje pÌbtiu kj aeK>cjd Im wj ker\zI
alu·;ÕcjbM.tYu (1990)gHj ekL.njqPkuq E BcjepÌRYum.Y eqN.tjdImwj
ker\zIkJuelwj huitj×UqkuipjpN.njt· hW·mikjkEudN.Y ku¤dwja·cj
q.njquk[Iõ tYu Skjrpjlwj awEua.$.pN.njpLnjrâ (1997)gHj
alE u a qI p N .nj ( naf)t· k E u gek.· r pj lW h j e d· > pnj e pH . j t ·
percj Skje S.· Ku ih jkLÕ cj tYu ;Õcjw W · ef.aje \bwjtotkj kL Õcj
×W·kJuelwj dN.YlCEÕqJud,ducjqJtikLaj´ d,dcjp[Yp[.·´ d,ducjqPek.nj\bo´
d,ducjsutjT·cj×·WdM·cjtuY sEukEulMÕhj percjf·kpj kwjaeK>cjar.mNihj
×W·dM·cjer.cjâ ducjqzuicjkEueqN.wjxped(2008)tYu p:YqN.·(2010)gHj
RY u s H j e pÌRY u m .Y eqN . tj d I m wj k er\zI b M . râ hu i t j d H j q .j g H j r
qW kj ek.nj ;Õcjb M. ku ek.njgkUm njp Ou t·g Hj tCY$ ·p :YkMi nj ;Õcjp Ou
qucjes.Yp>lIm.njh.* qucjes.Yqmth.* (w>) qJu/>qucjes.YtYu
Skj a.tro h.gHj Skj lCtjg LiÕkj gL.Ya . nzu icjn tY qJ uv,
gmLiÕcjsuiajgHj btiukjfea.wj$.râ
ekNhj ø quK

pOugW·SEuv.tjektj kMinj;Õcjaemrik.nj(USA)râ eqN .tjp>

lI m .nj dI m wj ker\zI g H j pO u g W · v.tj e ktj ;Õcj \ bi ti c j ( UK)
yU×uikjtitjeknjd>njrâ
ek.nj;Õcj bM . kue k.nj gkU ek.nj;Õcj arcj gmL iÕ cj t·
ttje kL.·kL Õcjtro dImwjker\zI p:Y;Õcj bM. ati kjkEup sËÕpPn jgHj
gW·SEulCtjektj atuicjbWYqMwj$·m.njer.cjâ
(1947) K[êDzkjeqN.wjxpedqzuicj dkjpÐnj;ÕcjeqN.tj
dImwjker\zIer.cj lel.cj]t,kLÕcj a]k.ek.nj;Õcjk.W njt·râ
huitjdHjq.jgHjr (1948) ]to×UgW·aeK>cjbL,/,tYu p:YkMinj;ÕcjmnjbM.pOu
ekcjqucje s.Y kL Õcj eqN.wjd Im wj ker\zI( p>lI m.nj ) ×W· kL Õcjr â
v,;Õcjk.W njkMinj;ÕcjbM.lCEÕt· hW·d,suitjeqN.tjdImwjker\zI(47)tYu

27
 g[.enwj ø eKtjpOu
percjkpEu v.

gek.·v,;ÕcjkW.nj
v,kL . Y B .q.
pxZD nkj

pWSiukjbd ap:YeKtjtMigmLÕicj
aeK>cjar.Kuih j m·kjtit jkLÕcj p:YaKicjlMÕhjgmLiÕcj

(1) pwjl\zI (nwt´ naf)t· lsW·lwj lÐêgek.·rpjlWhj ek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcj

n kEubWYkuipjkL.mà, pOut·wW· pwjl\zI (nwt´ naf)t·sW·lwj lÐêgek.·ek.nj;Õcj

¤¤gek.·v,;ÕcjkW.njgmLiÕcj
mikjgW·kelcjKuicjbuinj
ef.aje\bwjkLÕcjmà,
d,qLÕcjptuinjkEu
aes.njsr.Yv,;ÕcjkW.nj
m×W·p:YedqgmLiÕcjt·gHjtYu
qWkjgW·hJupÐitjtcj×W·pMikj
eku.·
Sסv,t·gmLiÕcjgHjelwj
d,kEu\zhtjrõõ
arcjrpj lWhjg miLÕcj mel.njkLÕcjp :YpW iÕcj bWwjs HjqN .·et· gHj qPeT.·mzZ{ hj hW ·eTkjrâ
s×UqN.·(1988)gHj nkEu alE uaqI pN.njt· qWkjeqà .·g W·tcjtup jsu itj percjed·>pnjepH .j
kugek.·rpjlWhjgmLiÕcj (gek.·n.n.q.j)t·gHj sqIkLIpvIpvpjkL Õcjrâ qWhjv.tjkL,
p:Ytcjtupjsuitj percjed·>pnjepH.mj WYq.jgHj nkEv
u ,;ÕcjkW.nj m×W·p:Yz.M pjedq meScjspjtv · ,gmLiÕcj
hW·d,SEugb p!ipkÉrpjlWhjgmLiÕcj (w>) percjpkJupr.pj SkjspjkuepÌpN.njgmLiÕcj bJukL.et·râ
/uinjgHjkJue lwj pWmsk.\zhtjkemL.nj nnYaDm?´ percjqJ\dpjrtjtikLaj nnYaDm? eku.·
percjf·kjpkwj aeK>cjar.mNihjtNhjhjt·gHj SkjtYud,SEugbm·cjfuihjrâ eScjspjkEu
tcjtupjsuitj percjed·>pnjepH.jgmLiÕcjgHjelwj lv.tj×W·m·cjn.n.q.jtYu v,lCEÕt·pLnjelwj
pWmbtiukj pãpÌm·cj lÐêtcjtupjsuitjgmLiÕcjgHjrâ
q.jlEuhJuhJur tcjtupjsuitjpercjed·>pnjepH.jgmLiÕcjwW· gek.·v,;ÕcjkW.njgmLiÕcj (Civil
Society au p js u m [.,)´ percjS kje sL . · gek.· v ,;Õcjk W .nj gmL i Õcj ( Civil Society
kWnjykj)gmLiÕcj qWkgj W·kelcjm·cjkLÕcjm.nj eku.· qWk\j zhtjgW·ezN.jKuicjbinu jkLÕcjgHj dHjtcjKuihj´
aeK>cjar.KuihjmWY mdHjrâ gek.·rpjlWhjed·>lwjpnjepH.j kualEuaqIpN.njgmLiÕcjt·wW·
p:YkEuti;.jedqv,t·gmLiÕcjgHj aeK>cjaupjDupjzkuzku nkEueqN.tjb½ tmj WYmWY ×W·m·cjtYu bWYmgLiÕcjmà,
alE ua qI t·e lwj hW· lu pj p l.pj pTY u p: Yp ercjkis Ë ti ;.je dqt·g Hj e kW ·r â bNtjb ½tj
aeK>ca j upjDupjzkuzkut·gHjpLnej lwj eScjspjkEu\zhtjgek.·rpjlWhj´ lMh i jgek.·rpjlWhj
eku.· ti;.jv,t· Ticjdwjlwjt·gHjtYu mWYgek.·kEumWYgek.· tNhj\K.a.râ nkEugek.·
ed·>pnjepH.jlCEÕt·gHj tkj]t,pÐitj \pkÉdinj´ mgàe\znj eku.· likjaupjt·m.njkLÕcjrâ
ycjtcjncjgmLiÕcjt·wW· gek.·v,;Õcjk.W nj m×W·pYe: dqgmLiÕcj´ percjSkjesL.·gmLÕi cj(kWnjykjm[.,)
qWkjgW·kelcjef.aje\bwjkLÕcjgHj esN.njT½,m·cjkEu dN.YezN.jqLY(Space)gmLiÕcjrâ nddHjbWY;.·mà,

28 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
edqti ;.j gek.·r pj lWh jlC EÕ t· gmL iÕ cj ´
bW Ye tM cj p:Y edqti;.jkeK[cjw W· gek.·
v,;Õcj kW .nj pW m m· k j k L Õ cj p : Y e dqt· g H j
gek.·v,\bogmLiÕcj´ gek.·qMtjgmLiÕcj´ bJu\pcj
gek.·kW .nj SkjspjkEu gek.·K[.tj
gmLiÕcj eku.· nkEugek.· (NGOs) ap:Y
edqgmLiÕcjt·gHj gW·SeEu ktjm.njtYu ycjt·wW·
ap:YbWwjsHjqN.· el.njkLÕcjet·gHj q.tYu
\zhtjKuicjbnui j ]k·cjmiÕC hjkLÕcjrâ p:Yedqti;.j
ek.nj ; Õcj a rcj tN h j h j g mL i Õ cj g H j e lwj
gek.·v,;ÕcjkW.nj qL,pW,gmLiÕcjt·wW· percj
K[Idr.cj eScjspjkEulk i jptj eku.· eynj
qN.cjaKuikjkN.t·gHj ekL.njqPercjtLÕcj
qL Õ cj p Ði Õ nj a qi cj r â edqti ;.j e d· > lwj
pnjepH.l j ÕCE t·wW· elMcjkemL.nj eScjspjkuE
percjef.aj e\bwj t· gHj gek.·(NGOs)
;ÕcjqA.cj gmLiÕcjt· ekL.njqPDm·kj dM·cjR upj
rorâ
/uni jgk
Hj ueJ lwj mikjg·h
W JuT½, eq.cj
kL,dN.Y$·gHj tcjtupjsuitjpercj ed·>pnjepH.j
gmLiÕcjwW· pWmtupjqMhjkEu gek.·v,;ÕcjkW.nj
gmL i Õ cj m· kj kL Õ cj h W · e qcj e r.cj mdH j r â
aDipP>yjwW· zM.pjgW·tcjtupjsuitj percjed·>pnj
epH .j g H j gek.· v,;Õcj kW .nj g mL i Õ cj m· kj
kLÕcjer.cj hJuhW·m.njrâ pÌ×Ukut E cjtNhj\K.
aeK>cjaupjDupjzkuzku eku.· bNtjb½tj
ti;.j Ticjdkjlwjt·gHjtYu gek.·ed·>lwj
pnjepH.jqJufauitjt·wW· dN.Yti;.jm·kjkLÕcjt·
(emerging space) gH j gek.· v ,;Õcj
kW . nj m×W · p : Y qM w j e dqt· pW m lu p j s u i p j
ektjdN .YgH j kEu\zhtje r.cj lP hJu$ J´
k.lkE u a eK>cj m H kE u a eK>cj e r.cj â
gek.·lCEÕ bWYmea.njel.njehcj ti;.jt·
(enr.lpjm[.,) m·kjkLÕcjgHj qPqtiviâ
nkEugek.· ed·>pnjepH.jlCEÕt·wW· sN,d,ekL.nj
qWkjpercj;ÕcjkW.nj gW·\p·cjl.H YgHj ekL.njdM·cj
percjpuinj\dpj eku.· SkjtYumikjg·T W icdj wjm·cj
ak.Yar. psËÕpPnjgHjgLiÕcjer.cj gW·SEuektj
râ gek.·lCEÕt·wW· DwjkLiÕhjKLcj percj
kisËezN.j lÐêgek.·v,;ÕcjkW.njgmLiÕcjt·gHj
k.lkLiÕhjmHkLiÕhjer.cjâ gek.·rpjlWhj
lCEÕt·wW· gek.·v,;ÕcjkW.nj qL,pW,gmLiÕcj
m·kj×W·dM·cjt·gHj BpÈdM·cj percjtnjtov,t·
er.cjgHj k.lducjsquicjelwj dHjm.njrâ
gek.·v,;ÕcjkW.nj (Civil Soc
-iety)gmL iÕcj mikjgW·kelcjKuicjbuinj ef.aj
e\bwjkLÕcjmà, d,qLÕcjptuinjkEu aes.njsr.Y
v,;Õcj k W . nj m×W · p : Y e dqgmL i Õ cj t· g H j t Y u
percjkpEu v.
gek.·v,;ÕcjkW.nj (Civil Soc -
iety)gmLiÕcj mikjgW·kelcjK uicjbuinj
ef.aje\bwjkLÕcjm,à d,qLÕcjptuinjkEu
aes.njsr.Yv,;Õcjk.W nj
m×W·pYe: dqgmLiÕcjt·gHjtYu
qWkjgW·hJupÐitj tcj×W·pMikj eku.·
Sסv,t·gmLiÕcjgHjelwj
d,kEu\zhtjrâ
qWkjgW·hJupÐitj tcj×W·pMikj eku.· Sסv,t·
gmLiÕcjgHjelwj d,kEu\zhtjrâ nkEuv,;Õcj
kW.njgmLiÕcjt·gHj gunjfEuKiuhj qWkjzkukJudHj´
qW k j v,gmL i Õ cj k J u d H j (q.j g H j h W · e qcj m à ,
atuicl j hJu ed><kwJ,ljetHj kemL.njgu$j
fEuKiuhj qWkjzkuelwjdHj´ qWkjv,gmLiÕcj
elwjdHj) aeK>cjercjtLÕcjekL.njgW· ×W·m.njgHj
d,kEuaeK>cjar.eTkjrâ tYupLnj p:Yef[·
qàÕtjqW.tj gunjfEuKuihjqWkjv,t· eku.·
gunjfEuqWkjBwv,t·gmLiÕcjgHjelwj nkEuv,t·
aeK>cjp>lupjd,×W·râ nkEugek.·ed·>pnjepH.j
gmLiÕcj´ gek.·gmLiÕcj eku.· ek.njkMinj;Õcj
meScjspjgmLiÕcjt·gHj p>lupjRJubcj p:YkemL.nj
lÐêgHjm.njrâ eScjspjkEukisË$·tYu ¤¤swj
znj²eh.cjehWõ kEulwjkqpjgHjwW· kemL.nj
kisËezN.j qWkjpOut·gHj nkEuk:iÕpjqkuipjgmLiÕcj
d,eRHjeqHjv,;ÕcjkW.njgmLiÕcj eku.· btiukj
fea.wj qWkjv,;ÕcjkW.njgmLiÕcj eqà.·kEu
\zhtj kupercjaupjDupjzku mdHjrâ v,;Õcj
kW .nj Dm? t.gmL iÕcjwW · nkEu zkuzkuv,t·
aupjDupjm.njtuY percjan.gtj v,t·gmLiÕcj
gHjelwj nkEuv,t· fnjbdHjektjm.nje r.cj
hJugHj k:iÕpjqkuipjpOugmLiÕcj eku.· v,kS·cj
mhW·£zihjnkjgmLiÕcjt· v·cjeqà.·petHjkLÕcjgHj
d,bÐiÕkjfea.wj sסkjrõõ26 q.jwW· mdHjrâ
p: YkEu ak.Yar. kM inj;Õcj bM.wW·
\zhtj a p: Y g ek.· v ,;Õcj k W . nj ( Civil
Society)gmLi ÕcjgHj kemL.njpercjkEu\zhtj
qLÕcjpÐiÕnjt· KuihjkLÕcjmà, nkEugek.·v,;Õcj
kW.njgmLiÕcjwW· p:Ypercj\p·cjl.H Y dImwjker\zIgHj
p>lupjkLÕcj nddHj gek.·kisËezN.jmWYer.cj
mdH jrâ
29

percjkpEu v.
(2) percjpuinj\dpjbWwjf[. eku.· gek.·kMinj;ÕcjgmLiÕcj
v,lCEÕt·wW· pWmSkjmitj eqN.tjpercjpuinj\dpjbWwjf[.
ap:YknMi j;ÕcjbM. (w>) pWmp·kjkEubWwjf[.kMinj;ÕcjbM.gHj qM.aeK>cjetMcj
percjpuinj\dpjgmLiÕcj eku.· v,kS·ct j njel¡>wjgmLiÕcj m·kjkLÕcjm.njtYu
v,t·wW· p:YkEuekL.njqP percj\p·cjlH.YdImwjker\zIgHj k:iÕkjk:iÕpj
ekL.njqPa.er.cj petHjektjlwjrâ ddHjpRUpr.bJu$·gmLiÕcjgHj
p:YkEueKtjkuipjkL . xer.pgHj dHjkLÕcj;.·kJuelwj lCtjr·cjektj
v,kS·cjel¡>wj eku.· v,aeK>cjetMcj m×W·p:YkMinjgL,kwjttiy
(hW·eqcj) ;Õcjxer.pgmLiÕcjt·gHj hW·dHjkL Õcj bJueKtjkuipjkL .xer.p
er.cjgHj gW·SEuektjrâ
v,kS·cjel¡>wj eku.· qM.aeK>cjetMcjpercjpuinj\dpj
m·kjkLÕcjap:YkMinj;Õcj gL,kwjttiygmLiÕcjt·gHj sN,d,gË.njekL.nj
percj\p·cjlH.Ypercj;ÕcjkW.nj bJuk.lkuipjkL. xer.pgHj v,t·
p·cjfkjkEu tL awEusl.pjbzo tYpucjgmLiÕcjt·tYu dHjkLÕcjv,bkja
luikj tLawEut·gLiÕcjer.cjgHj gW·lCtjSEuektjrâ muhiutjer.hJumà,
gunjfEupercjpuinj\dpj eku.· percjtotkjpuinj\dpjv,t·gmLiÕcjwW· tnjto
dM· cjkE u percjp· cjfkj kutLawE ugmL iÕcjkJu´ tnjto kEup ercj dkj
ptnjt·g HjkJ u d,qPb¡ b¡Ìm·cjr â bW Ym;.·\pmà, v,t·w W· dsEud s,m· cj
percj\p·cjlH.Y dImwjker\zItYu mikjg W·Ticjdwjm·cj ak.Yar.
psËÕpPnjlMÕhjgHjrâ
ap:YkEukMinj;ÕcjgL,kwjttiygmLiÕcjgHj Andrew S.Levin
wW · nddH j b J u \ pcj qP a s.· esN .nj T½ , dM · c j xpm. kM i n j ; Õcj e htI
m×W·p:Ylkjetnjaemriktiukjrâ ¤¤kMinj;ÕcjehtIwW· qM.aeK>cj
etMcjpercjpuinj\dpjgmLiÕcjt· lÐê×UalEuaqI dImwjker\zIgW·m·kjkLÕcj
eku.· percjpÐt i kj ep>ta j p:;Y ÕcjgmLÕi cjgHj hW·qgP RutYu mikjgW·Tci jdwjdcM· j
ak.Yar.aeK>cj etM cjv,t·kEu ak.Y ar. qWkjeqà.·g W·
qM.kemL.njnkEucCÕhjea.njnjt·gHj qPgRugLiÕcjtYu nddHjbJu\pcjnmUn.
kM in j;ÕcjqM.aeK>cjetMcj percjp uin j\ dpj t·r â nmU n.ehtIgH jw W·
nkEupercjk:iÕkjk:iÕpj kS·cjv,tLtmjRuihj (arcj,RHcjlUtnj,s.)
hW·p>mWYq.j gek.·v,;ÕcjkW.nj (Civil Society)gmLiÕcj mes.nj
titjkL Õcj bWYmKuicjbuinjm.njer.cjgHj qkEukL,f:,a.râ nkEuddHj;.·mà,
kMinj;ÕcjqWkej qà.·\p·cjlH.Ya. eqN.tjpercjaupjDupjdImwjker\zIgHj
percjercjtLÕcjRunjgË.nj gek.·v,;ÕcjkW.njgmLiÕcjt·gHj v,kS·cj
tLtmjRuihj (arcj,RHcjlUtnj,s.)gmLiÕcjt· dsEuds,pÌt,m.njrâ27
gek.· v,;Õcj k W .nj ap: Y kM i n j ;Õcj e q· g mL i Õ cj eku .·
v,K[pjqIkLIlwj percj\p·cjlH.YdImwjker\zI ¤¤\zmjz{.YpkjT.r.tj
tn.nj en.njõ õ (Somchai Phatharathananuntt)t· elwj
T·kjT½,lwjq.j$·râ ¤¤v,kS·cjel¡>wjm·kjtitjkLÕcj ×UddHj
percj\ p·cjlH.YeKtjtM i (Modernization Process)gmLiÕ cj t·w W·
qkEudHjtuinj percjsl.pjbzotYu prYtitj×UkEu ×Upercjsl.pj
bzogmLiÕcjt·gHjrâ percj;ÕcjkW.nj\p·cjlH.Y ktEudHjkLÕcj ap:YkMinj;Õcjeq·
qN.·\K.hW·lajet· percjpuinj\dpj totkjef.aje\bwjkLÕcjgHjwW·
ptwj$.kEu eqN.tjpercj;ÕcjkW.nj q.tYuKuih j dHjhW·m.njer.cjgHj
30
g[.enwj ø eKtjpOu
(es[,kWkjsJ,pW.,er,×Hcj< \miÕ²\paupjsum[.,)
T½,m·cjqkjqIrâ nkEuxpm.mà, kW.njr,gmLiÕcj eku.· kMinj;Õcjm×W·
ap:Y KRui cj gmLi Õcj ekL .njqPqWkje qà .· ef.aj e\bwjtui nj gH j qkEu
percjsl.pjbzoqLÕcjtuinjrâ nzuicjntYmà, qM.percjpuinj\dpj ap:YKRuicj
gmLiÕcjt·wW· sN,dkjptnj eqN.tjdImwjker\zI p:YkW.njr,gmLiÕcjgHj
bWYae\p.·mà, mipj\zipjp:Ypercj;ÕcjkW.nj]qnj ¤puikjS·×uicjce· r,õ money
politics gL iÕcjrâ28
p· kj kE ub W w j f[. kM i n j ;Õcj bM .mà , v,kS· cj el¡ > wjg mL iÕ cj
m· kjti tjkL Õcj;.·kJ uelwj v,kS·cjel¡ >wj m·kj kLÕcjgmL iÕcj gHjw W·
mdHjar.kisËezN.j p:Ypercj\p·cjlH.Y dImwjker\zIer.cjhJugHj nkEuaY
dHjq·qyezN.jkEu\zhtjrâ tYupLnj nkEuqkuipjbuilje zN.j (builjK[Õpj
]kJ ,m[.,)gmLi Õcj /ui tj lE uD m· kj Ru p jr o bW wj f[.percj p ui nj \dpj gH je lwj
hW·K[iÕtjpLiÕtj$Jrâ
qCgI LipjbbWYDwjmà, nkEubWwjf[.mà, (p:YqMwjmtjtLawEumgLiÕcjehcj)
fnjbdHjkEudN.YezN.jqLY (enr.lpj ø space)gmLiÕcjm.njrâ (w>)
q.tYuezN.jqLY\p,z,kLÕcjm.njtYu qWkjv,kS·cjek.nj;Õcj(£mi²\p)
gmLiÕcj gW·ercjtLÕcjpercj K[Idr.cj bL,/,m.njgHj f·kjkEugL· cjm.njrâ
bWYetMcjmà, percjtnjtov,t· eku.· percjebàtjkemL.njv,t·gHj
qWkjgek.·d,b¡b¡Ìm·cj lÐêpercjkUq.njqW·r.njqMwj$·gmLiÕcj mdHjrâ
¼ percjSkjspjkuE tLawEupN.njgmLiÕcj hW·mWYtYu kemL.nj
percjpuinj\dpje;.tjtjbL,/,gmLiÕcj´
¼ gek.·tLpv.quKumgmLiÕcj (v,tLrm{.cjgmLiÕcj´ aË.K[ê
dWkjgmLiÕcj´ v,tLrmH{.cj¤erkj&r·kjõgmLiÕcj´ v,htEuhRuicjgmLiÕcj)
¼ percj pRui cjp: EÕbJu likj bL,/,gmL iÕcj (aË.K[êlikjg mLiÕ cj´
gek.·aË.pRuicjgmLiÕcj)
p:YkEuv,kS·cjel¡>wjgmLiÕcjte· lwj ×W·dM·cjmWYbJu\pcj´ mWYgkUDwj
hW ·e qcjtY u percj tN h j \K.t· ×W · dM · cj bW Y m gL i Õ cjg L cj râ lv.tj
alEuaqItLawEupN.nj aupjDupjdM·cj;Õcjt·gHj percjsW·cCÕhjm, mNihj
t·gHjhW·mWYtYu lv.tjtotkj mNihjkS·cjel¡>wj bWYqMwj$·gmLiÕcjkEu
gek.·v,;ÕcjkW.nj m·cjp:Y;ÕcjgmLiÕcjt·wW· gek.·v,;ÕcjkW.nj (Civil
Society) kEu qWkjgW·\p·cjl. H Y dImwjker\zIgHj dHjkLÕcj\zhtjgek.·
kisËezN.jgmLiÕcjrâ
¼ gek.·bud¯B.q.´ KertjyH.nj´ eatjql.mjgmLiÕcj´
¼ gek.·l·cjpi@p>tjgmLiÕcj (SWmj,el.cj,aqcj,m[.,)´ gek.·
mNihj mpt·kEu gek.·K[iÕtjg[iÕcj giyYgmLiÕcj (q.er,n.er,)´
¼ gek.·likjptjeynjqN.cj ek.njgkUek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcj´
¼ kS·cjv,elpjpv.gmLiÕcj eku.· tLpv.gmLiÕcj (Intellec-
tuals)t· mdHjrâ
pxZD nkj
OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011
elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

31
 g[.enwj ø eKtjpOu
percjkpEu v.

mNihjezN.jezN.j qÒajrYap>puiyjt·
mikjgW·kuEpuiyjdHjek.njeq·auitjrâ
puiyjkLhjeT.· aKuikjkN .puiyj´ ky[Õicjpiuyj´
puiyjpetHjedàtjbkj bud¯B.q.tuY
gs.njkLÕcj qWkjgW·gW·aeK>cj ek.njgkUeq·r´
Sg, puiyjhW·dHjkLÕcj ek.njgkUeq·r´ tuYpLnj puiyjK[pjgW·mWYq.jpLnjwW·
leS.wjmà, ek.njeq·elwj puiyjhW·gW·aeK>cjdHj´ gkU biqu(BISU)elwj
puiyjhW·tJmà, puiyjgHjdHja.mugkUer.â

B. q.ek.njgkU ek.nj;Õcjarcjt·wW· Dm·kjT½,

kLÕcj DwjpetHj´ lv.tj eku.· SuEgbmNihjpuiyj el.nj
kLÕcjlwj pWiÕcjkL·qN.· (w>) lCJqN.·t·gHjrâ
Sada Ritkongpho wW· aeG.v,et· lWIm·cj yYqmÚ.
v, nnYe}t· ek.jKos Yao wW· kLÕcj×Uek.njgkU So gHjtuY huJtuinj
pWmektjgu$jsr.Y q.jwW·r ¤¤huitj×Upuiyjqucjes.YnYe}t· eku.·
aeqah.nje}t· Yao gHjr yYqmÚ.aY KuihjtuinjtuY e;·elwjm·cj
sKuihjtuinj tM.hluicjrâ
ek.njgkU So wW· m\p,S.Y tnjtom·cj duihj¿q.nj
p:YqLÕcjk[. pWiÕcj;Õcjk.l.eqnj (Kalasin) gHjtuY ×UtkÒquilj
ll.cj]t,lwjwW· ek.njgkU So bNtj (70000) gHj tnjtom·cj
p:Y;Õcjeq·râ
Soda v,mkL Õ cj ×U kW .nj Phopaisarn edq Sakon
Nakhon ;Õcjeq·wW· loT½ ,kuEpRUqmÚ.v,et· q.jwW·râ qmÚ.v,
et·wW· huitj×URucjgxÕYedqgHj ektjt.l[ÕicjlWIyYv,et· hW·m.nj
tu Y sokLÕ cjkW.njedqv,et·r â k.laK>gH j v,et·K[pjr· cj
qWkgj W·gL.YnYtiM qWkgj l
W· Iy
W YqmÚ.v,et·gjt
H uY qPqmÐJkEu v,m×W·mc· jkuE
awuEa.$. p:YedqgHjtuY v,et·ekL.njptuinj aeqah.nj
T½,p[,pUzo v,mtnjtom·cjedqgHjrâ tuYwW·qmÚ.v,et· m·csj Kuihjtinu j
vivirâ Sg, lMÕhjwW· yYqmÚ.v,et· ekL·a.tuY tnjtoTtj
yutjm·cj v·cjmNihjDm?t.mWYrâ
mNihjmWYm·cjdM·cjkrpjpWIbWiÕcj eku.· v,mSuEnmtj qmÚ.v,
et·KuihjtuinjgHj huJq.j$·r~ nkuEB.q.aKuikk j N. e;·t·kuEkLÕcj
l.Bj eku.· Dwjp etHjlÐêe;·t·r â q.jwW·g Hj T½,ku Ee;· taj
gL· cj;.njqW kjgW ·ekL .njb dHj mcjm WYaKuikj kN.e}t·e ;·taj eku.·
qWkjgW·ercjtLÕcjtinu j mdHjaerwjtuicj(mim) qWkgj W·SkjesL.e· ;·tajrâ
¤¤pu iyjm ikjg W· ku Ee k.nj pui yj lCtja Ku ikjkN. eku .·
aerwjB.q. So râ puiyjmikjgW·gW· aT·kjap·cj ×UaluEaqI
(w>) gek.·aT·kjapcjtNhjhjt·râ ywjK>r puiyjhW·mcjmWYmà,
puiyj efkjB.q. aKuikjkN.puiyjK[Õitja.râ mIdIy.DluJeT.·
lv.tjqMtjpuiyjauitjr huitj×UgHjtuY lv.tje;·tajgHj pWm
tNhj\K.a.kuE aKuikjkN.e}t·puiygj Hjauitjrõõq.jwW· Soda hJurâ
Kirk R Person wW· dHjv,k:Õikjpjgek.· ek.jKos aerwj
B.q.xtukÎcj (Institute Summer Linguistic (ISL)) p:Yedq
agNYeaRHtuY gek.·wW· RuJbcjmcjmWY B.q.tNhj\K.taj qWkjgW·
tnjta o .;.jzmLicjm.njrâ aDipP>yjw·W k.lB.q.mWmY WY K[Õitja.mà,

32 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
aeG. gkU So T½,p[,dM·cj aKuikjkN. Yao p:YB.tkÒquEz{cjm.Y
ar.puiyjpek.·kLÕcjlwj pWpmeScjspjkWtjgxÕYpuiyjqucjes.YkLÕcj
lwj aKuk i ej }t·puiyjet·elwj ekL·a.aut i rj â pWmptupbj kjek.nj
;Õcjqa.cjwW· mdHjqPmÐJkLÕihjKLcj tJv.tjektj aerwjB.q.
tNhj\K.wW·râ ¤¤p:YpWIpWêmNihjpuiyjwW· mNihjzuJkpuikjkuE percjB.q.
ekL·a.gHj e;·tajhuJaerwj zuzbole;·taj hW·gW·auitrj â tuYpL nj
k.le;·t· a.kLÕcjsa]k.pWIpWêmNihjpuiyjpLnj gW·ducjtYeTcjezN.j
e;·tajgHj ea.njkLÕcjrõõâ
Mr. Person wW· v,t·sef[·qzuicj p:Y;Õcjeq· el.njkLÕcj
p:YpWiÕcj (20)qN.e· t·râ v,tajsbet.njkLÕcjlikj p:YqN.·(1988)
wW·tuY v,et·slCtj eku.· qPkLÕcjquetqngkU Bisu edqz{cjr.Y
p:YqkÒr.zj(1995) gHjrâ v,tajqucjes.Ye T.· aKicjpWiÕcj (10)
qN.· qWkjgW·lCtjB.q. eku.· aKuikjkN. Bisu p:YkW.njgkU
Bisu taj tnjtom·cj edqqMwjk[.et·râ
ek.nj gkU Bisu mWY tL hu Jq.jw W· r ¤¤mNi hj ezN .j ezN.j
qÒajrYap>puiyjt· mikjgW·kuEpuiyjdHj ek.njeq·auitjrâ puiyjkLh j
eT.· aKuikjkN.puiyj´ ky[ÕicjpiuyjtuY puiyjpetHjedàtjbkj bud¯
B.q.tuY gs.njkLÕcj qWkjgW·gW·aeK>cj ek.njgkUeq·r´ Sg,
pui yjhW·d HjkLÕcj ek.njgkUe q·râ tuYpLnj puiyjK[pjg W·mWYq.jpLnj wW·
leS.wjek.njeq·elwj puiyjh W·gW·aeK>cjdHj´ gkU Bisu elwj
puiyjhW·tJmà, puiyjgHjdHja.mugkUe r.õõâ
ISL r,gL ,gwj sMtjqmÐJlwjwW· B.q.tN h j\K. bN tj
(6909) gkU tnjtom·cjp:YgL,kwjpuiyjrâ Sg, B.q.lCÕEtajgHj
×W·m·cpj :Yak.Yar. ekL·bdnja.m·cq j uikjquikjrâ Mr.Person T·kj
T½,kLÕcjlwj q.jwW·râ huitj×UeqN.tjaupjDlJugL,ti awuEmIdIy.
eku.· percjSkjeS.· percjpuinj\dpjtuY ek.njgkUezN.jezN.jt·
gW·aeK>cjKuihjmWYehcjrâ huitj×Uek.njgkUe;.tjtjt· |p·cjSuYkLÕcj
p:Y;ÕcjezN.j qWkjgW·gL.YkemL.nj eku.· esHjkLÕcjainjT·cjkuE gkU
percjkpEu v.
tNhjhjtuY huitj×Upercj|p·cjlH.Y n.n.q.jwW·gHjtuY ek.njgkU
e;.tje ;.tjt·bWYmgLÕicj B.q.aKuikjkN.e;·t·gHj ekL·bdnja.
quikjquikjrâ
Mr.Person huJq.j$·râ ¤piuyjr·cjektj Sסek.nj
gkUpuiyj /uitjluEhuJaerwj eku.· ducjguicjektj B.q.puiyjtuY
B.q.piuyjtnjtoqWkjgW·g[Õicj´ hW·g[Õicj-.njgtgHj puiyjet.jS
ektj gW·r´ e;·taj qPm·cj sMtjqmÐJkuE B.q.e;·tajku Jh.´
ek.njgkUlCÕEt·wW· e;·tajhW·qPsMtjqmÐJkuE B.q.e;·taj
duEkuEd,ekL·bdnja.gHjrâõ
xpm. ek.njgkU Chong v,mtnjtom·cj p:Yedq Trat
lP.jbM·kj;Õcjeq·wW· e;·tajkLÕcjeq.cj\pQn. aerwjek.njgkU
e;·taj pW m gt.pjtY r tu Y gW · kelcj p tnj tui n j asI aznj
ek.njgkU v,t· qWkjgW·kelcjguElhuEtuinjgHjõõ Mr.Person
hu J q.j w W · râ gek.· g L i Õ kj g L .Y ]qnj g au · ;Õcj eq· s M tjqmÐJ lwj w W ·
percj guElhuE ptu inj aerwjB .q.aKui kjkN. e;.tjtj t·w W·
pWmp>lupjtcjezN.j qWkjgW·RuJbcjmWYehcj v,tajeTcjektjtuY
gek.·v,tajwW· p·cjet.YkuE tkÒquE Mahidol qWkjgW·p>lupj
bguElhuEtuinj (w>) qWkjgW·lWI/·cjptuinj ek.njgkUe;.tje;.tj
(15)gkU pWm×W·dM·cjp:Ya×Ðr.yj qWkjgW·ekL·bdnja. p:Y;Õcjeq·$·râ
nkuEpercjak.Yar. n.n.q.jwW· pluJeT.·B.q.
eku.· aerwjSkjesL.·B.q. gkUe;.tje;.tj p:Yedq×W·râ
Mr.Person ptupjT½ ,xpm.kuE ek.njgkU Bisu taj d,zuJ
kpuikjkuE percjpuinj\dpjgL,tiesHj p:YqN.·(1997)gHjrâ ek.njgkU
Bisu taj gs.njekL.njkemL.nj qWkg j W·gW·]qnjlupjqWkjqCizkurâ
¤¤e;·tajpl·cj$.ek.njz.tje;·t· dN.Ylicjr·cjek.njcC.jtCYtuY
dN.YgHjwW· ek.njcC.ej ;·taj eqC.Y\K.a.kuE qWkjgW·huJaerwj eku.·
qWkjgW·micjaerwj B.q.bique;·tajrâ Sg, k.lyMÕmim
33
 g[.enwj ø eKtjpOu
percjkpEu v.

ek.njcC.jt·qmÐJtuinj ek.njz.tjv,tajhuJaerwj biqu hW·K·cjauitjrâ tuYpLnjek.nj

cC.jt· huJaerwjqMwjk[.elwj ea.njesHjkLÕcjrõõâ
Sg, Mr.Person petH je ktjw W· lÐêak.Y ar. aluE aqIr ·cjs ·cjtui nj
percjek.njgkUe;.tjtjt· qLÕcjtuinjkLÕcjaqicj p:YaKicjtCY$·râ ¤¤mNihjkS·cjqLÕcj
p:YpWIbiWÕcjaluEaqI eku.· gek.·tNhj\K.tajgmLÕicj gWicjtotuinj eku.· sMtjqmÐJtuinj
lÐêB.q.tN h j \ K.gmL Õ i cj r õõâ ×U ku E - .n percj p v.alu E a qI ku E k emL .nj ku E
ek.njgkUek.nj;Õcjarcj p:Yedqt· (500) tL qWkjgW·kuEaRuJbcjkuE a.s.B.
eku .· qW kj g W · d H ja T· kj a pcj kuE ek.nj cC .j e k.nj g kU p :Y e dqt· k.le;· taj
stuinjB.qN.·kL.auitjrâ
¤¤pE utYu T½, kLÕ cj R up j ro wW · -.npercjp v. alu Ea qItaj ku E kL Õ cj aeK>cj
qWkjgW·bet.njB.q.sucj p:Y(12)B. p:YkuEedqqLÕcjk[. eku.· qMwjk[.;Õcjeq·õõ gHj
Mr.Person huJrâ p: YB.bet.njlikjpet.·T½ ,kL Õcj q.jluEer.gHj B.q.ek.nj
;Õcjaercjt· fuE×W·tupjkuEB.q.eq·wW·râ quJB.q./>q.jwW· T½,kLÕcjfuEgHj ek.njcC.jtaj
gW· kLÕcjaKu ikjkN. eku.· B.q.p:YkuEtnj bet.nj e;·tajgHj râ ¤¤ekW· ekW· gHje tHj
p$.mqW kj e;·taj qWh jtitjkLÕ cj gH j ek.njcC.jv,mlC tj m· cj aerwj />B.q.
p:YkuEB.tnjbet.njwW· kLÕihjkL ÕcjaerwjB.q.eq· gLÕicjkLÕcj×UkuE ek.njcC.jek.nj;Õcj
arcj v,mtuinjm·cjB.eq· huJm·cjerwjeq· p:YB.gHjrõõ Mr.Person SkjhuJq.jwW·râ
Mr.Person wW· v,mp>lupjp:Ykm?tI pWmeScjspjkuE ef[·eqN.wjae\p.· lÐêB.q.
ek.nj;Õcjarcjt· p:Y#.npWiÕcjnnj;Õcjeq· Royal Institute of Thailand (RIT)râ
v,et· gW ·p>lup jkL Õcj p:Ya Knj qW kjg W·g uElhuE to tkj kLÕ cj aerwj B.q.eq· eku .·
qPsMtjqmÐJkEu B.q.ek.nj;Õcjarcje;.tjtj pWmtnjtom·cjp:Y;ÕcjwW·râ wnjezN.j Abhisit
Vejjajiva sMtjqmÐJkL Õcj eqN.wjbet.njB.q. p: YkuEgitueffwjw>rItu Y ptuinjT½ ,kL Õcj
qWkjgW·Ticjdkj B.q.tNhj\K. eku.· aKuikjkN. ek.nj;Õcjarcjtajrâ wnjezN.j
kuEkLÕcjlwjt.l[ÕicjkuE gek.· RIT qWkjgW·qLÕcjpÐiÕnjasIaznj eqN.wjB.q.tNhj\K.
eku.· qWkjgW·p>lupjkLÕcj neqN.wjDwjesHjesHj p:YkuEqW.cj pWmeScjspjkuE Rucj-.nkemL.nj aerwjB.q.mim
wnjezN.jt·râ
¤¤v,mercj tL Õ cj f u E percj g u J kL Õ J e k.nj g kU qI kL I ku E km? tI g ek.· RIT ×UtmjmL.mWYehcj
percjeqN.wjwW·râ v,et·eq.cjkl,kuE percjRuJbcj pWmeScjspjkuE percjeqN.tjeqN.wj pWmercjtLÕcjfEuKuihjauitj
percj B .q.tu Y v,et· p tu i n j T½ , kL Õ cj pW m ercj tL Õ cj f u E k[.j } qI ´ eRH j e qH j eku .· qWkjek.njcC.j
B.q.tNhj\K.tajwW· kuEkLÕcjfuE qWkjgW·vIqMhj percjek.njgkU p:Y;Õcjpuiyjehcjrõõâ
k.laKicje;·taj
tuinjm·cjB.
dHj/>B.q.wW·gHjKuihjauitj
qWkgj W·lCtjB.q.
-.npWiÕcjnnj p·cjek.·kEt
u kÒquE Mahidol qWkjgW·p>lupjekL.njbdHjtuinj qucej s.Y mime;·tajwW·râ
makÉwjeq·tuY qWkjgW·bet.njB.q. ek.nj;Õcjarcjtajrâ ¤¤makÉwjqucjes.Y
p:Y B .bet.nj li kj pW m gW· lwja eK>cj ebÐ.nj li kj B.q.ek.nj;Õcja rcjtaj tu Y
qucjes.Y makÉwjq.jwW· pWm×W·kuEa×Ðr.yj qWkjgW·bguElhuEptuinj B.q.ek.nj;Õcj
arcjt·gHjrtuY ek.nj;ÕcjarcjlCÕEwW· qucjes.YkLÕcjmakÉwj Rome (eacjglikj) tuY
ebÐ.njkLÕcjlikj eku.· TicjdkjmcjmWYkLÕcj aerwjB.q.v,t·e lwj ×W·kLÕcjrõõâ
v,tLpv.tajbWYmgLÕicj ducjguicjektjwW· aerwjB.q.mim ×UtmjmL.mWYehcj
pWmercjtLÕcjfuEKuihjauitj qWkjek.njcC.j k.laKicje;·taj tuinjm·cjB. qWkjgW·lCtj
B.q.mime;·tajwW·râ Mr.Person ptuinjT½,kuE nkuEb.$jgL,kwj (World Bank)
qPlwjsMtjqmÐJwW· ek.njcC.jqMtj /uitj(50^) wW· v,mducjtitja. ×UB.tnjbet.nj
e;·tajgHj ek.njcC.jv,mhuJaerwj tNhj\K.m·cjkuE aerwjmime;·t·râ Sg,gHj ×UkuE

34 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
puiyjtajquJfauitjgHj
dHjm·cjbuJek.ed·arcjr´
ywjK>r B.q. eku.·
aKuikjkN.mWYmWY
ekL·a.mà,
nkuEalu·gL,timNihjpuiyjtaj
quJv,fauitj
eTkjkuEd,ea.njsuitjmWYrâ
percjkpEu v.
a.s.B.ebÐ.njm·cj aerwj/>B.q.huJgHj srcjkW,B.tuinjm·cjB.ebÐ.nj/>B.q.gHj
gLÕicj×UkuEkW,B.tuinjm·cj B.ebÐ.njmWYB.q. tM.hluicjrâ muhuitjhuJetHj e;·tajpetHj
ektj e;·tajgW·aeK>cjlCtj gLÕicjtuinjp:YB.gHjrâ
el.njkLÕcjpWiÕcj pnjqN.e· t·wW· tkÒquE Mahidol sptnjkLÕcj eku.· T½,kLÕcjnY
qWkjgW·bdHj bet.njaerwj />B.q. (eq· eku.· melwj) p:YqLÕcjk[.;Õcjeq·et·râ
k·cj\zIpercjpv.;Õcjeq· qLÕcjkLÕcjkS·cj eku.· qucjes.YkLÕcj mlikjeq·(35^)
qWkjgW·bet.njkuEkW,B.tajrâ
p:YkuEpuiyrj ·cjektj percjqkW jgW·a·cjzN,a. p:YkEeu dqqLÕcjk[.´ qMwjk[. eku.·
edqpy[ÕEKemnjet·gHj ea.njekW·ekW·r (dN.Ye dqgHjwW· dHjedqek.njgkUe ;.tjtjtaj
mtnjtom·cjr)â p:YqN.·(2007)wW· qW.cjpercjpv. T·kjT½,lwjwW· a]k.(15^) eku.·
(30^) ek.njcC .jv,mgW·tnjdutiygHj bHj eku.· K[êlikjh W·gW· $Jrâ ywjK>r pu iyj
ptupjkuEek.njcC.j/cjk·kjmà, gW·S(1^)Dwjrâ \pQn.wW·gHj Mr.Person eTcjektj
¤¤tcjw>tjg>tjB.q.wW·ehcjrõõâ
tuYpLnj puE×UgW·etHjmuer. v,et·huJrâ aluEaqIeq· mikjgW·SuEektj percj
B.q.tNhj \K.gHj \pd¡ v.hW· eqcj Sg, percjercjtLÕ cj qW kjgW· eq.cj\ pd¡v.gHj
hW·qPkLÕcjsMtjqmÐJ$Jrâ
muhuitj ek.nj;ÕcjkW.njtaj quJv,fauitj pWmgWicjtom·cj lÐêB.q.ekL·a.
eku.· B.q.qucjes.Yea.njesHjkLÕcjquikjkjgHj Mr.Person eq.cjkl,q.j$·râ
¤¤puiyjtajquJfauitjgHj dHjm·cjbuJek.ed·arcjr´ ywjK>r B.q.eku.· aKuikj
kN.mWYmWY ekL·a.mà, nkuEalu·gL,ti mNihjpuiyjtajquJv,fauitj eTkjkuEd,ea.njsuitj
mWYrõõâ v,et·ptupjT½,kuE ek.njcC.j;Õcjpluitjt·bWYmgLÕicj percjqWkjgW·guElhuEptuinj
qtjz.tje}t·e ;·tajgHj ea.njesHjkL ÕcjtuY likjqtjz.tj wt¸Õe}t·e;·tajgHj ekL·
bdnja.m·cjquikjquikjrâ
¤¤puiyjkUK[pjektj Bwek.njcC.jmWY pWmhW·mWYkuE qtjz.tj Hense, Gretel
eku.· Snow Whiteõõrâ
mupuiyjd,ekL.nj qWkjgW·guElhuEptuinjB.q.puiyje r. qM.njkLÕcjtuY Mr.Person
eq.cjkl,kL Õcj nkuExpm.gHj eqN.tjxpedaluEaqI;Õcjeq· eku.· mIdIy. Media
wW· nddHjgek.·a upjDluJlwj pWIbWiÕcjmNihjpuiyjp:Y;Õcj$·tuY nkuEgek.·wW· nddHjcCÕhjm, qWkjgW·
T½,;.nj´ qWkjgW·ebÐ.njB.q. eku.· aKuikjkN.ek.nj;ÕcjmWYe$.cjgHj v,et·eq.cj
T½,kLÕcjlwjrâ
¤¤puiyjd,kuEaRuJabcjkuE ek.njgkUe;.tjtjt· qWkjgW·guElhuEptuinj B.q.
eku.· aKuikjkN.e;·tajrâ piuyjeTkjkuE d,]t,ptitja sIaznj qWkjgW·ebÐ.njaerwj
/>B.q. (eq· eku.· aerwjek.nj;Õcjarcj) aKicjk.l ek.nj;Õcjarcjt·
×W·pMikjmikjgW·guElhuEptuinj B.q.e;·tajgHjrâ ywjK>r puiyjkuEaruJabcjwW· percjtotkj
spjku E p ercj pv.´ Ttj yu kj t· d,ezN .j e m.wj qL Õcj p tui n j kS· cj qW kj ek.nj ;Õcj
arcj puiyjr õõâ
- quikjmnj
35
 g[.enwj ø eKtjpOu
percj;Õcjq.A cj

0nj ezNp:Yg.itjeu\btj ti n j
(British) David Cameron wW· k.lv,et· tiunjek.·DruJp:Y ;ÕcjbRU\z.
a · kj twj b .et· g H j 0 W · v,et· h u J ti u n j a er0j h ri ucj percj
BBC
(Brussels)
vi vq.j 0 W · r ¤¤cC Õ hj m ,0W ·
aupjDluJl0jzM.pjpjdN.Y gW·SuEektjgHj pWmmipjsiutjel.njrõõ Mr. Cameron eT.·qWicj$.mtj lpãmNihjektj
pruicj qWkja sIaznj BBC pitLtuY huJqPhruicjkuEe;·taj p:YkuEek.·DRJupRuicj0W·râ
pWmeScjspj BBC 0W· d,ducjed·>zU percjkuET·kjpcj]qnj p:YpWiÕcj}toqN.·$·r´ kisË BBC d,ducjef[·kLÕcj
qàÕtjqW.tj qWkjgW·TpiutjeT.· Tkjpcj]qnj (16^) duEkEusiupj (2017)et·rgHjtuY ;.·;.·0W· ak.Yar.$·gHj
kisËpWmkÐÕEdHjkLÕcj percjaKkjaKuY qWkjek.njkemL.nj eku.· percjkem:.njp:Y-.njgt p:Y-.njpruicj BBC
gHjrâ ¤¤piuyjquJvJfaiutj p·cjek.·tuYtnjtom·cjrõõ Mr. Cameron huJ$. nkEumaer0j}kEÕz. p:YaluEaqIgHjtuY
pWm;.tje]k.·ehcj TpjhuJ$.gHj ap:YgHj¤¤BBC el0jp>rõõ
muhiutj0njezN.je\btjtinj gW·bHjptiunjbNÕhjgunj eScjspjkuEpercjaKkjaKuY percj]qnjB@. BBC

aKicjlMÕ hj0W·
mIdIy.gHj m·kjgt0jkLÕ cj´ gW·SuEkLÕ cj
zM. pje dqtuY
tIwI eku. · -.nbl,rm{ .cj0W·
gt.pjk LÕ cje KtjtuY
bkjk LÕ cj; .je zM. 0je Ktjl MÕ hjr â

v,kL.YB.q. ø ek.njkLcj

gHjer.´ prcjp·cjek.·0W· ezN.jaiutj (0>) lajaiutj eku.· eRHjeqHjq:ÕikjmLÕikjkLÕcj -.njbl,rm{.cj p:YkuEgL,ti$ ·r´
tuY0W· -.njmp>lupjtcjaDik p:YkuEe\btjtinjqPsMtjqmÐJmWYr´ tuYpLnj e\btjtinjducjgiucjektje l0j nkEu;Õcjv,et·
nddHjqL,fEu(ptYufEu)kuE ek.nj;Õcjarcj qWkjpercjTtjyukj (0>) mNihjmtnjtom·cj p:YpWÕicjnnjrâ
-.njpriucjbl,rm{.cj BBC (0>) -.njpruicj Radio eku.· TV 0W· tnjtokLÕcj nkuE-.njpruicjbL,/,mWYtuY
gW·kLÕcjaTiucjaq, alu·gL,timWYrâ el.njkLÕcja]k.pWiÕcj (10)qN.·0W· BBC ekL.njT½,p[,kLÕcjl0j pRU
B.q.aKiukjkN. e\btjtni j kulIpW r.qLÕcjptiunjkLÕcjkS·cj pWmeScjspjkuE pWmlhicjsiutj eScjspjkuEgItn.n.´
aKnjg@aJ\giÕcj eku.· T½,p[,kLÕcjl0j p:YaKiukjkN. e\btjtinje}t·e}t·tuY ]t,kLÕcjp:YasIaznj tIwIr´
asIaznj0W· pWm×W·kEucCÕhjm, (0>) qWkjpuriq.tj p:Y;Õcje\btjtinj0W· k@Kiuhjaiutj d,siutjlÐêasIaznjgHj
bWYmel.njrâ

36 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372
Sg, BBC 0W· aKicjet· pãpÌkL Õcjpercj;ÕcjkW.nj
lÐêaluEaqI0W· tupjtokEeu k.njc.C j d,ducjkuEl0j duhjdnjr´ ak.Y
ar.$·0W· mkÐÕEdHjkLÕcj p:YtcjrnjtM·hW·mWYmWYq.j p:YkuEaKicjk.l
Dm·kTj ½, eku.· sRuEkLÕcj(b[·kj) ak.Yar. percj;Õcjk.W njp:Y;Õcj0rW· â
S,g, Mr. Cameron eku.· gek.·aluEaqI0W· ×W·pMikj
pWmTicjd0jl0j ak.Yar.aKkjaKuY asIaznj0·rW ´ percjaKkj
aKYu BBC eS.·e lcja. lÐêpWmpet.·/tjh W·mWYgHjr qkEuefkj
tkuitja. lÐêeS.·elcjt·gHjrâ -.njpruicj (0>) v,maupjDluJ
ekcjgW ·kLÕcjl0ja 0uE lÐêmId Iy. Rupert Murdoch mdH jv,
ma.k:iÕpj percj|pÕicjpÒ.nj p:Y BBC 0W· d,ducjpY>a. ×Up:Ygek.·gHjrâ
percjpãpY>bWYmgLÕicj0W· kLÕcj×Up WmeScjspjkuE percjddu cjkuEaeK>nj
pWmeScjspjkuE d,ducjm·cjaeK>nj d,kuEkLÕcjl0j -.n-.njpriucj BBC
qM.kemL.nj bIb I\zI mWYtL pÐÕinjT ½, percjducjsquicj
ku tjT puitj e T.· ]qnj í(buJ íeapI)
pWÕicjmWYqN.·mà, (145¼50) (et.jkuEd0jl.mà, 240 d0jl.) yURuiwjrâ
zM.pjqCimNihjmqucjes.Yel0j liucj BBC tuY }qnjlupj p:Y BBC mWY
qN.m· à, (3¼6)bIlIy.nj ]qnjyRU uiwjrtuY ]qnjwW· T·kjp·cjkuE #.njpriucj
BBC(80^) qWkjgW·dtUlliucja. -.njpriucjm.njrâ
ak.Yar.0W· mdHjkLÕcjkS·cj hW·p>lpu ej d·>hW·gW· lÐêek.nj
;Õcje\btjtinjt·r´ v,tajpetHjektj0W· v,tajpiucjl0j BBC
rtuY ek.nj;Õcje\btjtinjtaj kuEkL ÕcjpercjpãpY>lÐê BBC
el0j×W·kLÕcjr´ ek.nj;Õcjb¡Y>lCJ\pcjcj kuEkLÕcjgtilÐêk@ BBC
pWmeScjspjkuE Soap Opera k@ EastEnders râ p:Yk@0W·
K[êznjkLÕ cj l0jp RU ek.nj cC .j v,|bom WY gH j K[Õi tj a.tu Y v,et·
(miek.njcC.j) a.qL.YeT.·kuE ek.njcC.gj [Õicjcj krpjqCiv,et·râ
Sg, rY K[êli kj taj kelcj K[êbsi u p j l0j g H j k.lv,|bo g H j
kelcjqL.YtuY v,|bogHjkelcjapjkuE miek.njcC.jd,ducjqL.YgHjrâ
ak.Yar.0W· tupjtom·cjkuE -.njbl,rm{.cj National
Public Radio d,ducjpãpY>kLÕcjkuE eb.j Republican p: Y;Õcj
aemri k.njrâ (NPR d,du cje d· >eT.· ]qnjT·kjpcj ×Ug ek.·
percj;Õcjq.A cj
meScjspjkuE aluEaqIduEsiupjaKicjlMÕhjr)â pUguEv,mTicjdkjl0j
percj;Õcjk.W nj p:Y;Õcje|btjtni jel0j pãpY>kLÕcjlÐê BBC ea.njkuE
gLÕicj ×W·kL ÕcjkuJrâ
v,mp>lupjkLÕcj gek.·p>lIm.njgmLÕicj hW·epcjsiutjkuE
v,ekcjk. BBC taj gW·m·cj]qnjgitu qLÕcjqLÕcjgHjrâ p:YkuEqN.·
(2010) 0W· v,aupjk. p:Y BBC, Mark Tompson mà,
]qnjlupjkLÕcjm·cj yURuiwj (838000) râ Sg, qN.·$·]qnjlupjgHj
esHja.tuY ]qnjlupj0W· dHja. (619000) yURuiwjrâ ek.njkemL.nj
BBC 0W· gW·kL Õcj]qnjlupj puE×UkuE (21300) râ Sg, lkjkro
(2010) 0W· ek.njkemL.nj BBC bWYmgLÕicj gWicjkLÕcj percjSkj
kemL.nj-.njgt eku.· ek.njkemL.nj lCÕElCÕE0W· pWmea.njsiutj
d,du c j \ p· c j t i t j a . ×U k u E ; Õcj m .nj e K[kj q t.0W · r â tu Y p L n j
ek.nj k emL . nj lC Õ E 0 W · d,du cj e a.nj s u i tj
eScjspjkuE d,ducy j HajeT.·]qnj epnje\znj
(Pension) v,tajrâ
Mr. Murdoch k: Õikjk: iÕpjtuY pUguE
mhu J g l.nj hW · VH . Dv ekcj K[ê]t,
ptitjl0j pRU BBC p:YkuE gl.njv,
d>njlikj qN.·tuYkLÕcjet·q.j0W·râ p:Y BBC
bWY mgLi Õcj hu JkLÕ cj 0 W· ]qnj lu pj cC Õhj aeK>cj bE u
bIbI\zIwW· bguElhuEtiunj´ q:ÕikjmLÕikjtiunj BBC
pWmet.·/tjhW·mWY tupjtov·cjroqMicjtCYrâ
/uinjr BBC ducjkLÕcjel0jtY qWkjgW·
ll.cj]t, kep>tjkri iy. qWr· .nj eku.·
]qnjlupjtitj;ÕcjtNhjhjkuJelwj p:YkuE-.nj
huitj×U
]t,rm[.cj eku.· tIbIwW· gW·ducjtYqWkjgW·
lel.cj]t,percjpiunj\dpj p:Y;Õcje\btjtinjgHj
hW·mWYkL Õcjrâ
cCÕhjqWkjgW·gW·aeK>cjbuE BBC 0W· pWmeTkjkuEm·cjkuE
quJmNihjfaiutjr´ ywjK>r piuyjkelcjr·cj (1922) mà, BBC 0W·
ekcjdHjkLÕcjl0j ngek.·aupjDluJl0j nkuE-.njpriucjmWYtYu gek.·0W·
ekL .njkL Õcjl·kjgt, lÐêtcjr njtM· gek.·v,taj ¤¤pWm
eScjspjkuE percjpv.´ percjkuEgti eku.· percjducjtLÕcjrõõâ
aKicjk.let·0W· mNihjbHjpriucj BBC ekcjltkjkLÕcjky[Õicj
peÈ.·spucj aKicjq0jtCYrâ p:YaKicj (1950) 0W· gek.·\pÕicjpÒ.njkuE
BBC m·kjgt0jkL Õcjrâ gek.·0W· mdHjgek.· ek.jKos gek.·
ITV râ
aKi cj lM Õ hj 0W · mId Iy.gH j m· kj g t0jkLÕ cj´ gW· S uE kL Õcj
zM.pjedqtuY tIwI eku.· -.nbl,rm{.cj0W· gt.pjkLÕcjeKtjtuY
bkjkLÕcj;.jezM.0jeKtjlMÕhjrâ tuYpLnj zM.pj-.n0W· SkjesL.·kLÕcj
tiukjriukj(tpjpj)×U Satellite râ dHjkLÕcjbuJpiuyj hW·ekcjSuEkLÕcjl0j
el.njkLÕcjet·râ huitj×U-.npRuicjgLÕicjkLÕcjtuY percj|pÕicjpÒ.nj
l,l.cj]t, eku.· t·cj\gYpuriq.tjtajel0j dHjkLÕcjr´ eScjspj
kuEt·Ruihj percjducjgyiucjlÐê ]qnjlupjtuY BBC el0j siutjp>
37
 g[.enwj ø eKtjpOu
percj;Õcjq.A cj

lupjkLÕcj lÐê|piÕcjpÒ.njq.j0W·râ
Michael Grade v,k:Õikjpj BBC eku.·
ITV e}t·hq uJ .jwW·r´ ¤¤ywjK>r r·cjektja. bWwjf[.
tnjtom·cjlÐê;Õcjpuiyj$·mà, mNihjmWYmWYkLÕcjtuYhuJ aYkuE
yURuiwj (3¼5) bIlIy· qWkjgW·qL.YeT.· percjp·cj
ek.· pWmtnjtom·cj lÐê BBC k.llMÕhj (w>)
qWkjgW·ef[·eT.· awuEmIdIy. tnjtom·cj lÐê BBC
mà, aerwjq.jwW·gHj dHja./uita j erwjhRuicj mWYehcjrâõõ
pWmtupjqMhjkuE buJek.nj;Õcje\btjtinjtaj petHj
kLÕcjlwjgHj Michael Grade elwjpetHjektjlÐê
BBC q.j$·râ percjp·cej t.Y lÐê BBC wW· pWmezN.j
em.wjtotkjm·cjtYu mNihjmWYmWYlupjtuY qWkjgW·|p·cjqL.Y
eT.· percjtnjtolÐêgek.·gHj hW·el.YqW.râ
zM.pjqtÐh ek.njgkUe \btjtinjbuE´ bHj bI b I | zI Su Eg b percjp [Õtje b¡ k j lÐê d,yHa je T.· ek.njk emL . nj
eku .· klcj k L Õ cj m · c j BBC pu E × U ( 97^)p: Y ; Õcj (Photo - European Press Photo Agency)
e\btjtinjrâ BBC 0W· pãkerkjtitjkLÕcjtYu ekL.nj
kLÕcj-.ntIwI (10) liucj eku.· -.nerdIyuE (16) dN.Y p:Y;Õcj0W·râ kLÕcjcCÕhj lÐêkL·\pek.tikiu!jtuY skuEkLÕcjlÐêpercj ercjtLÕcjfuE
ywjK>r piuyjet.jektj alu·gL,k0jmWYmà, puriq.tjquJfaiutj gL,k0jr´ yURuiwj (237) \pek.tikiu!j0W· kLÕcj×UrucjpercjSkjeS.·
mWYqtÐhmà, ×W·kLÕcj (180) \pek.tikiu!jrâ ;Õcjqa.cj e\btjtinj p:YB@.pWÕicjmWYqN.·0W·râ
¤¤BBC 0W· tupjtom·cj buJpuy i jpetHB j .q. vivivvrõõ hi u tj × U -.npercj S kj e S.· ;Õcj qa.cj e \btj ti n j
gHj Michael Grade huJrâ ¤¤priucje;·taj0W· ;Õikjepcjm·cjkuED0j TpiutjeT.·]qnjT·kpj cjkEu BBC tuY -.n BBC 0W· d,ducjed·>eT.·
petHjr´ Sg, tnjtk o Epu iuyjpetHj lÐêpriucje;·taj eku.· hW·petHj qW.cjlCÕElCÕE eku.· ek.njkemL.nj (650) tL d,ducjed·>eT.·
lÐêpri ucje ;·taj r â aY e l0j ekcjp etH jkLÕ cjl0j lÐêgH j kJ ur â ×UkemL.njrâ tuY0W· BBC lel.cj]t,kLÕcj qWkjgW·ed·>zUeT.·
D0jpetHj0W· muel0j|p·cjqL.Y hW·gW·rõõâ percjkuEaTkja pcj asIaznjB.q. Russian, Mandarin
percj s i u tj D .tj m W Y k er.· k.lktu E d H j kL Õ cj l M Õ hj Chinese eku.· B.q.lCÕEtaj bWYmgLÕicjrâ
-.njpriucj BBC 0W· percjqWkjgW·gL.Y]qnj (1¼3) bIlIy.njyURuiwj mC,×UercjtLÕcjfuEgL,k0j0W· BBC el0j me]kpj\gtjkLÕcj
qWkjgW·tnjtoa. kemL.njd,ducjTpiutjeT.·el0j pWÕicj(4)qN.0· W·r´ lÐêkisËp:YpercjkemL.nj p·cjtY;ÕcjgmLÕicjr´ kisË$·0W· es.tjes.Y
k.llMÕhj BBC 0W· d,ducjkW.jm·cjtro nkuEmgiDez.tjm·cjr´ gLiÕkjgL.YkLÕcj lÐêprcjkuE]qnjgitukuE mNihjaupjDupjkemL.nj qLÕcj
asIaznjTpiutjl0j qWkjgW·tnjtom.nj0W· BBC d,qucjes.Y el.nja.gHjr BBC ed·>fea.njeT.· ]qnjgitu mNihjt.l[Õicj
kLÕcj]qnj p:YqW.cjqWkjgW·qucje s.Y kiriy.rucj´ ×UpercjT½,p[, lCÕElCÕEgHjtuY p:YqN.· (2009) gitua0jg>tj0W· lel.cj]t,kLÕcj
r,;ÕcjgmLÕicj pWmScjspjkuEkemL.njptuYfEukuEgL,k0j´ ×Upercjp·cjek.· tcjtupjsiutj qWkjgW·fea.njef[· ]qnjgitu (18^) p:YmNihjkS·cj
online ´ ×U- .nj q W. cj ]t,pri uc j eku. · percj l hi c js i ut j tY u lÐêtaj0W·râ
bIbI\zIqucjes.YkLÕcj ×UqW.cjtIwIelwj ×W·kLÕcjrâ
Sg, leS.0jlS.0jetHj v,taj ekL·siutjgs.nj . v,kL.YB.q. ø ek.njkLcj
lWIpr.kLÕcjel0j×W·kLÕcjr´ buJqPmCÕETpjtY p:YpWiÕcjnnj p:YtCYqiukj
$ajrâ percjp·cjtY0W· qWkjgW·tkjbIdIyuE p:YB.Kertj Westmin
-ster Abbey qWkjgW·bl,ptitj alu·gL ,k0jmWYr´ asIaznj0W·
rnjkLÕcjl0j ek.njkemL.njqW.cjgHj qWkjgW·p>lupj (550) tL
p:Yk@0W·râ
percjT·kjpcj ×UaluEaqI qWkjgW·ed·>eT.·lÐê BBC
0W· slel.cj]t,kLÕcj aKicjmuhjk[. p:YqN.·m·kjkLÕcj k.l
BBC eku.· aluEaqI qPek.·DruJtuYgHjr´ percjed·>eT.·]qnj0W·
BpÈkLÕcj lÐê-.njp riu cj BBC 0W· r´ hi utj×U percjed·> eT.·
aT·ka j pcjtuY BBC sektjkLÕcj percjducjl[ÕicjtMitYu sektj

38 OurTime Mon Language Journal No.61, March - 2011

 percj;Õcjq.A cj
elMcj (61) gitufwjrguinj´ qN.· ø 1372

39