STATSTKLERLE

TRKYEDE GENLK
STANBUL BLG NVERSTES
GENLK ALIMALARI BRM

AMA

Bu dokman Trkiye'de
Trkiye de TK
TK, DPT,
DPT Maliye Bakanl
Bakanl,
Milli Eitim Bakanl, Adalet Bakanl gibi kamu
kurumlar ve AB, Avrupa Komisyonu, BM gibi
uluslararas kurumlar tarafndan yaynlanan istatistikleri
tarayarak genlik alt alan ile ilgili istatistikleri derleme ve
genlik alannda alan paydalara sunma abasdr.
Bu almann amac Trkiye'de eksik olan genlik
politikalarnn tartlabilmesi ve oluturulabilmesi iin alt
yap oluturmak; Trkiye'de yetersiz olan genlik ile ilgili
i t ti tikl i gelimesi
istatistiklerin
li
i ve b
bu kkonudaki
d ki bil
bilgilerin
il i
retilmesi ve yaylmasna katkda bulunmak
amacndadr.
statistikler Prof. Dr. Nurhan Yentrk tarafndan
derlenmitir.

indekiler

A.
A
B.
C
C.
D.
E
E.
F.
G.
H.
I.

Nfus
Genlerin Eitimi
Eitim Durumuna gre stihdam
stihdam
AB
yelii
lii
zrl Genler
Gen Yoksulluu
Genlikte Su Eilimi
Bteden Genlie Pay

A NFUS
A.

Trkiyede
Trkiye
de gen nfus
Trkiyenin nfusu
iinde en geni ya
grubu 15-19 ya
grubudur.
Hem erkekler hem de
kadnlar iin en geni
ya grubu yine 15- 19
ya grubudur.

Ya grubu ve cinsiyete gre nfus

nfus, 2000
Ya grubu
Toplam
Erkek
Kadn
Toplam
100
100
100
0-4
9,68
9,89
9,47
5-9
9,96
10,15
9,78
10 - 14
10,14
10,40
9,89
15 - 19
10,63
10,75
10,52
20 - 24
9,87
9,98
9,75
25 - 29
8,69
8,67
8,72
30 - 34
7 39
7,39
7 43
7,43
7 34
7,34
35 - 39
7,16
7,14
7,18
40 - 44
6,00
6,07
5,93
45 - 49
4,97
4,98
4,96
50 - 54
4,01
3,95
4,07
55 - 59
3,04
2,96
3,11
60 - 64
2,70
2,52
2,88
65 - 69
2,43
2,31
2,54
70 - 74
1,73
1,51
1,96
75 - 79
0,85
0,74
0,97
80 - 84
0,36
0,29
0,44
85+
0,32
0,24
0,40
Bilinm eyen 0,03
0,04
0,03
DE 2000 nfus saym

Trkiyede
Trkiye
de gen nfus
Ya grubu ve cinsiyete gre nfus, 2000
Kaynak: DE
DE, 2000 Nfus Saym
85+
80 - 84
75 - 79
70 - 74
65 - 69
60 - 64

ya grubu

55 - 59
50 - 54
45 - 49
40 - 44

Kadn

35 - 39

Erkek

30 - 34
25 - 29
20 - 24
15 - 19
10 - 14
5-9
0-4
0

500000

1000000

1500000

2000000
say

2500000

3000000

3500000

4000000

Trkiyede
Trkiye
de gen nfus
1 5 + N fu s u n k e n t v e k r d a y a a m a o r a n la r , 2 0 0 0
7 0 ,0 0

6 0 ,0 0

5 0 ,0 0

4 0 ,0 0
%

KENT
K IR
3 0 ,0 0

2 0 ,0 0

1 0 ,0 0

0 ,0 0
1 5 -1 9
2 0 -2 4
K a y n a k : D E , 2 0 0 0 N fu s

2 5 -2 9

3 0 -3 4

3 5 -3 9

4 0 -4 4

4 5 -4 9

5 0 -5 4

5 5 -5 9

6 0 -6 4

65+

T o p la m

Y a g ru b u

Trkiyede
Trkiye
de gen nfus kentlerde yaamaktadr
yaamaktadr.

Trkiye gen nfus

2 0 0 3

M e k s ik a
T r k iy e
P o lo n y a
S lo v a k y a
r la n d a
Y e n i

Z e lla n d a

z la n d a
A B D
A v u s t u r a ly a
K a n a d a
G n e y
e k

k o r a

C u m

h u r iy e t i

F r a n s a
n g ilt e r e
M a c a r is t a n
F in la n d iy a
P o r t e k iz
N o r v e
Y u n a n is t a n
s v e
A v u s t u r y a
H o lla n d a
B e l ik a
s p a n y a
s v i r e
A lm

a n y a

J a p o n y a
L u k s e m
D a n im

b u r g

a r k a

t a ly a

1 5 -1 9 n fu s /
t o p la m n f u s
1 0 ,3
9 ,1
8 ,4
8 ,0
7 ,7
7 ,3
7 ,1
7 ,0
6 ,8
6 ,7
6 ,7
6 ,5
6 ,4
6 ,3
6 ,3
6 ,2
6 ,1
5 ,9
5 ,9
5 ,9
5 ,9
5 ,9
5 ,8
5 ,7
5 ,7
5 ,6
5 ,6
5 ,6
5 ,3
5 ,0

6
3
5
9
8
8
0
5
6
8
5
2
7
7
6
1
0
8
6
5
3
2
4
9
6
6
5
1
3
5

2 0 -2 4 n fu s /
t o p la m n f u s
9 ,6 8
9 ,6 8
8 ,3 7
8 ,6 3
8 ,4 3
6 ,9 6
7 ,7 1
7 ,0 9
6 ,8 6
6 ,8 5
8 ,4 3
7 ,5 8
6 ,5 4
6 ,1 6
7 ,3 7
6 ,2 9
7 ,2 6
6 ,0 4
7 ,3 2
5 ,7 8
6 ,1 1
6 ,0 1
6 ,2 4
7 ,4 7
5 ,9 1
5 ,8 7
6 ,2 9
5 ,7 9
5 ,7 3
5 ,7 4

2 5 -2 9 n fu s /
to p la m n f u s
8 ,9
9 ,4
7 ,6
8 ,5
8 ,0
6 ,2
7 ,2
6 ,5
6 ,8
6 ,6
8 ,1
8 ,8
6 ,4
6 ,3
8 ,3
6 ,1
8 ,0
6 ,6
7 ,7
6 ,3
6 ,3
6 ,3
6 ,3
8 ,6
6 ,3
5 ,6
7 ,4
6 ,7
6 ,7
7 ,1

K a y n a k : O E C D

Trkiye gen nfus oran en yksek lkelerden biridir

2
4
9
4
0
1
9
6
5
8
7
8
0
3
0
4
0
9
6
6
0
7
2
2
6
7
0
4
9
8

Trkiyede
Trkiye
de nfusun bymesi
25

20
T o p la m N fu s
1 5 -1 9 Y a

15

2 0 -2
24 Ya
2 5 -2 9 Y a
10

0
1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

-5

-1
10

Kaynak: DE, Hanehalk gc Anketi Sonular.

15 19 ve 20
15-19
20-24
24 ya grubunda
b d nfusun
f
art
t hz
h
son ylda negatif olmutur.

2025 Dnya nfus projeksiyonu

2025 Toplam Nfus
Projeksiyonu

15-19 ya/toplam nfus

20-44 ya/toplam nfus

15-44 ya/toplam
nfus

82 205
82,205

67
6.7

38

44

852

5.9

34

40

4,438

6.6

32

39

135,952

6.0

33

39

Litvanya

3,519

5.9

32

38

Bosna Hersek

4,180

5.9

32

38

Slovakia

5,426

5.0

33

38

Polonya

38 011
38,011

54
5.4

32

38

Romanya

20,854

5.5

32

38

ngiltere

63,819

5.2

32

37

Hrvatistan

4,569

6.1

31

37

Norve

4,951

5.7

31

37

Estonya

1,302

5.5

31

37

447

6.0

31

37

2 086
2,086

53
5.3

32

37

Trkiye
Kbrs
rlanda
Rusya

..Malta
Letonya

2025 Toplam Nfus

Projeksiyonu

15-19 ya/toplam nfus

20-44 ya/toplam nfus

15-44 ya/toplam
nfus

63,085

5.8

30

36

5,618

5.4

31

36

17,250

5.2

31

36

Macaristan

9 276
9,276

48
4.8

31

36

sve

8,929

4.9

31

35

Slovenya

1,902

4.7

31

35

y
Finlandiya

5,208
,

5.3

30

35

Portekiz

10,004

5.5

30

35

Belika

10,265

5.2

30

35

Avusturya

8,333

4.7

30

35

ek Cumhuriyeti

9,679

4.5

30

34

Bulgaristan

5,995

4.4

30

34

Yunanistan

10,490

5.0

29

34

Almanya

80,637

4.5

29

33

svire

7,359

4.6

29

33

spanya

39,578

5.1

28

33

talya

56 234
56,234

45
4.5

27

32

Fransa
Danimarka
Hollanda

Kaynak: U.S. Census Bureau, International Programs Center, International Data Base.

Nfus p
projeksiyonuna
j
y
g
gre 2025 yylnda Trkiye
y g
gen
nfus
oran en yksek olan lke olacaktr

Ya grubuna gre nfusun

blgelere dalm %
T
M
1
2
2
E
1
2
2
A
1
2
2

1
2
2
K
1
2
2
D
1
2
2
G
1
2
2

a r m
a r a
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
g e
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
k d e n z
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
A n a d o
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
a r a d e n
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
. A n a d o
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9
. A n a d o
5 - 1 9
0 - 2 4
5 - 2 9

l a

r k e

2
2
2

3
7
9

, 0
, 0
, 5

2
2
3

2
6
0

, 8
, 0
, 1

2
2
2

3
7
8

, 1
, 8
, 9

1
1
1

2
1
2

, 2
, 9
, 6

1
1
1

2
2
2

, 4
, 1
, 2

1
1
1

1
1
3

, 9
, 7
, 0

1
1
1

3
3
2

, 9
, 0
, 8

1
1
1

4
3
2

, 0
, 3
, 5

1
1
1

3
2
3

, 9
, 8
, 0

1
1
1

7
8
7

, 3
, 2
, 4

1
1
1

7
8
7

, 9
, 7
, 5

1
1
1

6
7
7

, 7
, 7
, 3

1
1
1

2
1
0

, 2
, 1
, 8

1
1
1

2
1
0

, 3
, 3
, 9

1
1
1

2
0
0

, 1
, 8
, 7

0
9
8

, 1
, 0
, 3

9
9
8

, 6
, 0
, 1

0
9
8

, 5
, 0
, 6

1
9
8

, 4
, 9
, 6

1
9
8

, 0
, 5
, 7

1
1

1
0
8

, 8
, 2
, 5

l u

i z

l u

l u
1

Kaynak: DE

Genler Marmara ve Anadolu blgesinde younlamaktadr.

Ya
grubuna
g
g
gre nfusun
ehirlere dalm %
stanbul

zmir

Ankara

Adana

Bursa

Konya

Antalya

15-19 ya grubunun oturduu il / toplam

15-19 ya grubu nfus

0.14

0.05

0.06

0.03

0.03

0.03

0.02

20-24 ya grubunun oturduu il / toplam

20-24 ya grubu nfus

0.16

0.05

0.07

0.03

0.03

0.03

0.02

25-29 ya grubunun oturduu il / toplam

25-29 ya grubu nfus

0.18

0.05

0.06

0.03

0.03

0.03

0.03

Kaynak: DE

Genler
byk
y ehirlerde oturmaktadr.
Diyarbakr, Gaziantep, Hatay, el, Kayseri, Kocaeli, Manisa,
Samsun,anlurfada gen nfusun oturma oran % 2'dir.
Dier illerde gen nfusun oturma oran % 2'nin
2 nin altndadr
altndadr.

B GENLERN ETM
B.

Trkiyede genlerin okuma

yazma durumu
d
15-24 ya grubunda okuma yazma bilenlerin oran %

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Toplam

96.4

96.6

96.9

95.9

95.7

96.5

96.6

Erkek

98.4

98.2

98.6

98.3

98

98.4

98.4

K d
Kadn

94 6
94.6

95 0
95.0

95 3
95.3

93 6
93.6

93 6
93.6

94 7
94.7

94 8
94.8

Kaynak: DE

Trkiyede okuma yazma bilmeyen gen vardr!!

K
E

S
M
Y

B
T
R
K
M
B
M
B
T
M
S
F
T
C
H
M
F
K

1 5 -2 4 y a g ru b u n d a o k u m a
y a z m a b ile n le r in o r a n %
1 9 9 0
2 0
a z a k is ta n
1 0 0
1
r m e n is ta n
1 0 0
1
z b e k is ta n
1 0 0
1
in g a p o r e
9 9
1
a c a r is ta n
1 0 0
1
u n a n is ta n
1 0 0
1
rd n
9 7
r ja n tin
9 8
in
9 5
u lg a r is ta n
9 9
a y la n d
9 8
o m a n y a
9 9
o lo m b iy a
9 5
e k s ik a
9 5
o liv y a
9 3
a la z y a
9 5
r e z ily a
9 2
9 3
r k iy e
a lta
9 8
u r iy e
8 0
ilip in le r
9 7
u n u s
8 4
e z a y ir
7 7
in d is ta n
6 4
s r
6 1
a s
5 5
a y n a k : B M , H u m a n D e v e lo p m e n t In d e x , 2 0 0 4

0
0
0
0
0
0
0
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
7
7
7

3
0
0
0
0
0
0
9
9
9
8
8
8
8
8
7
7
7
7
6
5
5
4
0
6
3
0

Genlerin
G
l i okuma
k
yazma oran asndan
d bi
bir ok
k
gelimekte olan lke Trkiyeden daha iyi durumdadr

1 5 - 2 4
o k u m
k a d n
o r a n
M
K
B
F
K
E

S
M
Y
A
B
T
R
M

B
T
S
T
C
M
H
F
K

a l t a
o l o m
b i y a
r e z i l y a
i l i p i n l e r
a z a k i s t a n
r m
e n i s t a n
z b e k i s t a n
i n g a p o r e
a c a r i s t a n
u n a n i s t a n
r j a n t i n
u l g a r i s t a n
a y l a n d
o m
a n y a
a l a z y a
i n
e k s i k a
r d n
o l i v y a
r k i y e
u r i y e
u n u s
e z a y i r
s r
i n d i s t a n
a s
a y n a k : B M

l o

y a
g r u b u n d a
a
y a z m
a
b i l e n
o r a n / e r k e k

I n

0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
9
9
9
9
9
9
9
9
8
8
7

Gen kadnlarn okuma yyazma oran g

gen erkeklerin
okuma yazma oranna kyaslandnda Trkiye daha arka
sralara dmektedir.

3
4
2
2
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
9
9
9
8
6
6
6
2
5
0
9

20-24 yyandaki

nfusun en az lise
mezunu olma oran (2004)
25 AB

76 6
76.6

15 AB

73.7

Norve

95.3

Slovakya

91.3

ek Cumhuriyeti

90.9

Slovenya
y

89.7

Polonya

89.5

Avusturya

86.3

sve

86.3

rlanda

85.3

Finlandiya

84.6

....
.....
spanya

61.1

Malta

51.4

zlanda

51.3

Portekiz

49.0

Trkiye

41.8

Gen nfusun
G
f
eitim
iti
durumu AB lkeleri
ortalamasnn ok
altndadr. AB iinde
gen nfusun en az
lise mezunu olma
oran Norvete %
95 3 ik
95.3
iken T
Trkiyede
ki d
% 41.8dir.
Kaynak:Eurostat

gcnn eitim durumu

Toplam G en gcnn (15-29) eitim durum u
2%

12%

28%

O kuryazar olm ayanlar

lkokul
O rtaokul ve Dengi
Lise ve Dengi
Yksekokul veya Faklte

44%

14%

K
Kaynak:
k DE,
DE Hanehalk
H
h lk gc
A
Anketi,
k ti 2003

Gen igcnn sadece % 12si yksek okul mezunudur

gcnn eitim durumu

gcnn Eitim Durumu

60,00

50,00

Toplam Gen gc

40,00

15-29

Toplam igc 15+

30 00
30,00

20,00

10,00

0,00
Okuryazar olmayanlar

lkokul

Ortaokul ve Dengi

Lise ve dengi

Yksekokul veya faklte

Kaynak: DE, Hanehalk gc Anketi, 2003

Gen igcnn
G
i ortaokul
t k l ve lilise mezunu olma
l
oran ttoplam
l
igcnden daha yksektir

 n iv e r s ite y e
k a y tl k a d n /
to p la m k a d n
2 0 0 2 /2 0 0 3
N o rv e
A B D
Y u n a n is ta n
A r ja n tin
n g ilte r e
H o lla n d a
M a c a r is ta n
K a z a k is ta n
A lm a n y a
J a p o n ya
B u lg a r is ta n
T a y la n d
R o m a n ya
rd n
M a lta
F ilip in le r
M a la z y a
E r m e n is ta n
T u n u s
K o lo m b iy a
T r k iy e
B r e z ily a
M e k s ik a
B o liv y a
in
z b e k is ta n
F a s
H in d is ta n
B M , H u m a n D e v e lo p m e n t In d e x t, 2 0 0 4

9
9
7
7
7
6
5
5
5
4
4
4
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
2
1
1
1
1

9
6
8
2
2
1
9
1
1
7
2
2
9
7
5
4
3
1
0
5
4
3
2
2
4
4
0
0

niversiteye
giden
g
kadnlarn
t l
toplam
kadn
k d
nfsuna
oran
Trkiyede
yzde 24tr
24 tr

Genlerin okullama oran

1999-2000
B rt
t
N ett
O rta retim
E
K
Yksek retim
E
K

2003-2004
B rt
t
N ett

57

39 12
39,12

84 04
84,04

46 47
46,47

65,21

42,81

95,98

50,24

48,42

35,27

71,19

42,41

21,05

11,62

24,08

13,09

24 55
24,55

12 68
12,68

27 49
27,49

14 18
14,18

17,42

10,52

20,48

11,95

Kaynak: DE

Brt okullama oran (kaytl rencilerin ilgili ya

grubuna oran) orta retimde % 84e
84 e ulamaktadr
ulamaktadr.
niversitede ise bu oran % 24e dmektedir.

15-24 ya grubunun kendi ya

grubuna gre okullama oran
Toplam
l

Ek
E
rkek
k

Kad
dn

Finlandiya

69.4

66.6

72.4

T
ki
rkiye

22,1

25,5

18,5

Yeni10
i 10ye
elke (CZ, EE, CY, LV, LT, HU, MT, PL, SI,I SK)

62.7

60.6

64.9

25AB

59.0

56.9

61.2

15A
15
AB

581
58.1

559
55.9

603
60.3

Kaynak: Eurostat

ABde en yksek okullama oran olan lke

Finlandiyadr. Trkiyenin okullama oran her
t l AB ortalamasnn
trl
t l
okk gerisindedir.
i i d di

Genel lise ve mesleki liselere

kaytl renci (%)
Y l

G e n e l L is e

M e s le k i v e T e k .L is e

1923 - 1924

3 2 ,6 6

6 7 ,3 4

1943 - 1944

7 7 ,1 6

2 2 ,8 4

1963 - 1964

7 1 ,7 8

2 8 ,2 2

1983 - 1984

5 9 ,6 2

4 0 ,3 8

2 0 0 0 -2 0 0 1

6 5 ,3 6

3 4 ,6 4

2 0 0 1 -2 0 0 2

6 4 ,3 1

3 5 ,6 9

2002 - 2003

6 7 ,6 8

3 2 ,3 2

2003 - 2004

6 5 ,1 4

3 4 ,8 6

2004 - 2005

6 3 ,7 4

3 6 ,2 6

K a y n a k : M illi E itim B a k a n l

Son yllarda orta retim mesleki ve teknik liselere kaytl

olan genlerin oran genel liselere gre dmektedir.

Formel olmayan eitimde

genler
l
M e s le k i E itim M e rk e zi (K a m u )
1 9 9 9 -2 0 0 0
B a la ya n re n c i
B itire n re n c i
E rk e k
K a d n
6 -1
14
1 5 -2
22
2 3 -4
44
45+
634
13
39
606
2 -

M e s le k i E itim M e rk e zi ( ze l)
1 9 9 9 -2 0 0 0
re n c i s a ys
T o p la m
E rk e k
K a d n
696
492
204
Kaynak: DE

Mesleki eitim merkezlerinde eitim alanlarn byk

ounluu gen erkeklerdir.

Formel olmayan eitimde genler

16

14

Mesleki Eitim Merkezi (Kamu) Says

12

adet

10

0
1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996

1996-1997

1997-1998

1998-1999

1999-2000

Kaynak: DE

Trkiye de kamu eliyle ynetilen mesleki eitim

Trkiyede
merkezlerinn says 2000 ylnda sadece 14tr.

C.ETM
DURUMUNA
GRE STHDAM

Eitimde ve eitim dnda olan

gen nfus
Eitimd
ve Eitimd
Eitimde
stihdam ve
e
siz Toplam
1995
edilen
1995
1995

15-19
20-24
25-29

39,,04
10,35
2,72

33,,62
46,20
59,75

27,,34
43,44
37,54

100
100
100

Eitimd
ve Eitimd
Eitimde
stihdam ve
e
siz Toplam
2003
edilen
2003
2003

15-19
20-24
25-29

45,,90
15,80
3,70

21,,30
36,50
53,20

32,,90
47,80
44,10

100
100
100

Kaynak: DE, Hanehalk gcAnketi Sonular.

Her ya grubunda eitimde olan ve eitim d olup

isiz olan genlerin oran 1995-2003 arasnda
art gstermitir.

C h a r t C 5 .5 . E m p lo y m e n t r a te s fo r 2 0 -to -2 4 -y e a r -o ld s w h o a r e n o t in e d u c a tio n , b y le v e l o f
e d u c a tio n a l a tta in m e n t (2 0 0 3 )

B e lo w u p p e r s e c o n d a r y e d u c a t io n

U p p e r s e c o n d a r y e d u c a t io n a n d a b o v e

%
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10

Slovak Republic

Poland

Czech Republic

Hungary

United Kingdom

Turkey

Germany

Finland

France

Belgium

Italy

Australia

United States

Austria

Canada

Norway

Mexico

Ireland

Switzerland

Denmark

Greece

Sweden

Luxembourg

Spain

Netherland

Iceland

Portugal

1 . Y e a r o f re fe re n c e 2 0 0 2 .
C o u n t r ie s a r e r a n k e d in d e s c e n d in g o r d e r o f t h e e m p lo y m e n t r a t e o f 2 0 - t o - 2 4 - y e a r - o ld s w h o a r e n o t in e d u c a t io n a n d w h o
h a v e n o t a tta in e d u p p e r s e c o n d a r y e d u c a tio n .
S o u r c e : O E C D . T a b le C . 5 . 1 . S e e A n n e x 3 f o r n o t e s ( w w w . o e c d . o r g / e d u / e a g 2 0 0 5 ) .

20-24
20
24 ya grubundan,
b d
eitimde
iti d olmayan
l
genlerin
l i arasndan
d
eitimi orta ve yksek dzeyde olanlarn, istihdam
orannn OECD lkeleri arasnda
orannn,
arasnda, en dk olduu lke
Trkiyedir. Eitim dzeyi ilk retim ve alt olanlarn istihdam
oran asndan ise Trkiye sondan 6. gelmektedir

Chart C5.2. Percentage of 15-to-19-year-olds who are neither in education nor at work, by gender
(2003)
Males

Females

50
45
40
35
30
25
20
15
10

Turkey

Mexico

France

Slovak Republic

Italy1

Finland

United Kingdom

Greece

Portugal

Switzerland

Spain

Belgium

United States 1

Hungary

Australia

Canada

Czech Republic

Austria

Ireland

Germany

Sweden

Poland

Denmark

Nethe
erlands1

1. Year of reference 2002.

Countries are ranked in ascending order of 15-to-19-year-olds who are neither in education nor at work.
Source: OECD.
oecd org/edu/eag2005 ).
OECD Tables C4
C4.2b
2b and C4.2c.
C4 2c See Annex 3 for notes (www
(www.oecd.org/edu/eag2005
)

15-19 ya grubundaki genlerin iinde eitimde olmayan

ve isiz
i i olanlarn
l l
orann en yksek
k k olduu
ld lk
lke
Trkiyedir

Chart C5.1. The situation of the youth population with low levels of education (2003)

Males

Females

80

70

60

50

40

30

20

10

Mexico

Turkey

Portugal

Spain

Iceland 1

Italy 1

Netherlands 1

Greece

Australia

Belgium

France

Germany

Ireland

Hungary

United States 1

Canada

Switzerland

Denmark

Sweden

Austria

Finland

Luxembourg

United Kingdom

Poland

Czech Republic

Slovak Republic

Norway

1. Year of reference 2002

Countries are ranked in ascending order of the percentage of 20-to-24-year-old who are not in education and who have not attained upper secondary education.
Source: OECD. Table C5.1. See Annex 3 for notes (www.oecd.org/edu/eag2005).

Eitimde olmayan 20-24 ya grubundaki genlerin lise zeri eitim

almam olanlarnn orannn
orannn, OECD lkeleri arasnda
arasnda, en yksek
olduu lke Meksikadan sonra Trkiyedir

Eitim durumuna gre istihdam

(Erkek)
Eitim

durumuna g
gre istihdam
Erkek, 20-24 ya grubu
14%
20%

15%

Eitimde 2003
Eitim d ve stihdam edilen 2003
Eitim d ve siz 2003
Eitim d ve igc d 2003

51%

Kaynak: DE

20-24 ya grubundaki
erkeklerin, % 20si
eitimdedir.

d olanlarn
Eitim
% 51i istihdam
edilmekte, % 15i
isiz, % 14 ise
eitim grmemesine
ramen igcne
katlmamaktadr.

Eitim durumuna gre istihdam (Kadn)

Eitim durumuna gre istihdam
ya
grubu
g
Kadn 20-24 y
12%

24%

58%

Eitimde

2003

Eitim d ve stihdam edilen 2003

Eitim d ve siz 2003
Eitim d ve igc d 2003

6%

Kaynak: DE

20-24
20 24 ya grubundaki
kadnlarn % 12si
eitimdedir.

Eitim d olanlarn %
24 istihdam
edilmekte, % 6s
isiz, % 58i ise eitim
grmemesine

i ramen

igcne
katlmamaktadr
katlmamaktadr.
GEN KADINLARIN
GCNE KATILIMI
OK DKTR.

D STHDAM
D.

15-19 ya grubunun igc

piyasasndaki yeri
Yl

1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003

Toplam
Nfus (bin)

1
53284
54047
55294
56407
57521
58478
59455
60585
61724
62871
64008
65139
66187
67296
68393
69479

Toplam
15-19Ya
15
19 Ya 15
15-19Ya/
19 Ya/ 15
15-19Ya
19 Ya
Nfusun Nufs (bin) Toplam
Nufsun
Bymesi %
Nfus Oran Bymesi %

2
1,4
2,3
20
2,0
2,0
1,7
1,7
19
1,9
1,9
1,9
1,8
1,8
1,6
1,7
1,6
,
1,6

3
5867
5947
5922
6218
6402
6507
6576
6655
6683
6740
6671
6728
6511
6460
6413
6321

Kaynak: DE, Hanehalk gc Anketi Sonular.

4
11,0
11,0
10,7
110
11,0
11,1
11,1
11,1
110
11,0
10,8
10,7
10,4
10,3
9,8
9,6
9,4
,
9,1

5
1,4
-0,4
50
5,0
3,0
1,6
1,1
12
1,2
0,4
0,9
-1,0
0,9
-3,2
-0,8
-0,7
,
-1,4

gc(bin)
gc
(bin) stihdam
Edilen (bin)

6=7+8
3066
3027
2961
3166
2963
2684
2921
2769
2760
2672
2582
2618
2308
2164
2035
1797

7
2545
2536
2503
2725
2540
2264
2490
2368
2439
2323
2261
2277
2061
1847
1696
1475

siz
(bin)

gcne
Dahil
Olmayan
(bin)

gcne
Katlma
Oran

sizlik
Oran

8
521
491
458
441
423
420
431
401
321
349
321
341
247
317
339
322

9= 3-6
2801
2920
2961
3052
3439
3823
3655
3886
3923
4068
4089
4110
4203
4296
4378
4524

10=6/3
52,3
50,9
50,0
509
50,9
46,3
41,2
44,4
416
41,6
41,3
39,6
38,7
38,9
35,4
33,5
31,7
,
28,4

11=8/6
17,0
16,2
15,5
139
13,9
14,3
15,6
14,8
145
14,5
11,6
13,1
12,4
13,0
10,7
14,6
16,7
,
17,9

20-24 ya grubunun igc

piyasasndaki yeri
Yl

1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003

Toplam
Nfus (bin)

1
53284
54047
55294
56407
57521
58478
59455
60585
61724
62871
64008
65139
66187
67296
68393
69479

Toplam
20-24 Ya 20-24 Ya/ 20-24 Ya
Nfusun Nufs (bin) Toplam
Nufsun
Bymesi %
Nfus Oran Bymesi %

2
1,4
2,3
2,0
2,0
1,7
1,7
1,9
1,9
1,9
1,8
1,8
1,6
1,7
1,6
1,6

3
4226
4061
4194
5085
5251
5363
5542
5688
5833
5889
6020
5978
6192
6181
6106
6058

Kaynak: DE, Hanehalk gc Anketi Sonular.

4
7,9
7,5
7,6
9,0
9,1
9,2
9,3
9,4
9,5
9,4
9,4
9,2
9,4
9,2
8,9
8,7

5
-3,9
3,3
21,2
3,3
2,1
3,3
2,6
2,5
1,0
2,2
-0,7
3,6
-0,2
-1,2
-0,8

gc (bin) stihdam
Edilen (bin)

6=7+8
2587
2502
2570
3089
3210
3023
3277
3228
3314
3266
3256
3309
3193
3159
3080
2956

7
2121
2079
2143
2570
2627
2430
2715
2697
2815
2764
2750
2761
2635
2613
2439
2302

siz
(bin)

gcne
Dahil
Olmayan
(bin)

gcne
Katlma
Oran

sizlik
Oran

8
466
423
427
519
583
593
562
531
499
502
506
548
558
546
641
654

9= 3-6
1639
1559
1624
1996
2041
2340
2265
2460
2519
2623
2764
2669
2999
3022
3026
3102

10=6/3
61,2
61,6
61,3
60,7
61,1
56,4
59,1
56,8
56,8
55,5
54,1
55,4
51,6
51,1
50,4
48,8

11=8/6
18,0
16,9
16,6
16,8
18,2
19,6
17,1
16,4
15,1
15,4
15,5
16,6
17,5
17,3
20,8
22,1

25-29 ya grubunun igc

piyasasndaki yeri
Yl

1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003

Toplam
Nfus (bin)

1
53284
54047
55294
56407
57521
58478
59455
60585
61724
62871
64008
65139
66187
67296
68393
69479

Toplam 2529
25-29Ya
Ya 25-29Ya/
2529 Ya/ 2529
25-29Ya
Ya
Nfusun Nufs (bin) Toplam
Nufsun
Bymesi %
Nfus Oran Bymesi %

2
1,4
2,3
20
2,0
2,0
1,7
1,7
19
1,9
1,9
1,9
1,8
1,8
1,6
1,7
1,6
,
1,6

3
4108
4128
4273
4643
4759
4869
5004
5174
5364
5581
5960
6002
6184
6349
6485
6592

Kaynak: DE, Hanehalk gc Anketi Sonular.

4
7,7
7,6
7,7
82
8,2
8,3
8,3
8,4
85
8,5
8,7
8,9
9,3
9,2
9,3
9,4
9,5
,
9,5

5
0,5
3,5
87
8,7
2,5
2,3
2,8
34
3,4
3,7
4,0
6,8
0,7
3,0
2,7
2,1
,
1,6

gc(bin)
gc
(bin) stihdam
Edilen (bin)

678
6=7+8
2733
2768
2825
3058
3120
3082
3259
3377
3459
3571
3765
3814
3816
3967
4028
4062

7
2527
2519
2572
2776
2835
2767
2939
3075
3188
3288
3468
3453
3539
3596
3549
3545

siz
(bin)

gcne
Dahil
Olmayan
(bin)

gcne
Katlma
Oran

sizlik
Oran

8
206
249
253
282
285
315
320
302
271
283
297
361
277
371
479
517

9 36
9=3-6
1375
1360
1448
1585
1639
1787
1745
1797
1905
2010
2195
2188
2368
2382
2457
2530

10 6/3
10=6/3
66,5
67,1
66,1
659
65,9
65,6
63,3
65,1
653
65,3
64,5
64,0
63,2
63,5
61,7
62,5
62,1
,
61,6

11 8/6
11=8/6
7,5
9,0
9,0
92
9,2
9,1
10,2
9,8
89
8,9
7,8
7,9
7,9
9,5
7,3
9,4
11,9
,
12,7

sizlik
s
o
oran=
a
siz/gc
s / gc
1 5 -1 9
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2

9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
0
0
0
0

8
8
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
0
0
0
0

8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3

2 0 -2 4
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

7
6
5
3
4
5
4
4
1
3
2
3
0
4
6
7

,0
,2
,5
,9
,3
,6
,8
,5
,6
,1
,4
,0
,7
,6
,7
,9

2 5 -2 9
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2

8
6
6
6
8
9
7
6
5
5
5
6
7
7
0
2

,0
,9
,6
,8
,2
,6
,1
,4
,1
,4
,5
,6
,5
,3
,8
,1

15+
7
9
9
9
9
10
9
8
7
7
7
9
7
9
11
12

,5
,0
,0
,2
,1
,2
,8
,9
,8
,9
,9
,5
,3
,4
,9
,7

8
8
8
8
8
8
8
7
6
6
6
7
6
8
10
10

K a y n a k : D E , H a n e h a lk g c A n k e ti S o n u la r .

lgili ya grubunda igcne dahil olup da isiz

olanlarn oran g
gen
yya grubunda
g
daha
yksektir.

,4
,6
,0
,2
,5
,9
,6
,6
,6
,8
,9
,7
,5
,4
,3
,5

sizlik oran=isiz/igc
2 5 ,0

2 0 ,0

1 5 ,0
0

1 0 ,0

1 5 -1 9
2 0 -2 4

5 ,0

2 5 -2 9
15+

K a y n a k : D E , H a n e h a lk g c A n k e ti S o n u la r
0 ,0
1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Trkiyede gen ya grubunun isizlik oran 15+

ya grubunun isizlik orannn zerindedir.

Gen isizlik oran % (15-24 ya grubu) /

sizlik oran % (15+ ya grubu)
25

sizlik Oran (%)

Gen sizlik Oran (%)

20

15

10

0
1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Kaynak: DE, Hanehalt gc Anketi

Trkiye de gen isizlik oran toplam isizlik orannn

Trkiyede
zerindedir ve fark son yllarda artmaktadr.

2004

1990-2003 aras gen isizlik oran

50

Gen sizlik oran 15-24 ya igc % 1990

45

Gen sizlik oran 15-24 ya igc % 2003

40

35

30

25

20

15

10

e
rk
T

ek

si

iy

ka

a
ny
lo
Po

ac

ar

is

ta

re
Ko
M

ey

rt e

ki
z

an
st
ni

Po

a
na
Yu

pa

ny

ya
s

an
m

ly

a
Al

ta

sa
an
Fr

re

da

lte
gi
n

la
n

a
ol
H

po

ny

Kaynak: BM Human Development Index,, 2004

Ja

AB

ka
l
i
Be

da
an
rl

vi

ve
s

na
Ka

or

ve

da

Gen igcnn isizlik oran 1990 ile 2003

arasnda rlanda, talya, Hollanda, spanya ve
Macaristanda dmektedir.

N o rve
Kanada
s ve
s vi re
rla n d a
B e l ik a
ABD
J a p o n ya
H o lla n d a
n g ilte re
F ra n s a
ta lya
A lm a n ya
s p a n ya
Y u n a n is ta n
P o rte k iz
G n e y K o re
e k c u m h u riye ti
M a c a ris ta n
P o lo n ya
S lo va k ya
M e k s ik a
T rk iye

T o p la m i s iz lik o ra n

G e n s iz lik o ra n

T o p la m
i g c %

T o p la m
K a d n
1 5 -2 4 ya i g c %
e rk e k o ra n %
2003
2003
1 1 ,7
84
1 3 ,8
76
1 3 ,9
86
8 ,6
104
7 ,6
75
19
87
1 2 ,4
86
1 0 ,1
75
7 ,8
8
98
1 1 ,5
72
2 0 ,8
110
2 6 ,3
134
1 0 ,6
69
2 2 ,7
140
2 5 ,1
191
1 4 ,6
134
9 ,6
75
1 7 ,6
6
113
1 3 ,4
94
43
105
3 8 ,1
92
5 ,,3
126
2 0 ,5
88

2003
4 ,5
7 ,6
4 ,9
4
4 ,6
7 ,9
6
5 ,3
4 ,1
1
5
9 ,7
8 ,8
9 ,2
1 1 ,3
9 ,5
6 ,3
3 ,4
7 ,8
8
5 ,9
1 9 ,6
1 7 ,5
2 ,,5
1 0 ,3

K a d n
e rk e k o ra n %
2003
81
91
83
117
81
107
90
89
105
75
126
172
92
195
238
132
86
162
91
108
102
106
94

Kaynak: BM, Human Development Index, 2004

2004 Trkiyede
y
gen
g isizlik

oran,, toplam
p
isizlik orannn iki katdr.

20-24 ya grubunun istihdam

edildii sektrler (2003)
Toplum
Topl
m hi
hizmetleri,
metleri sos
sosyal
al ve
e
kiisel hizmetler
Mali kurumlar, sigorta,
tanmaz mallara ait iler

Tarm,ormanclk,
avclk, ve balklk

Tarm,ormanclk, avclk, ve
balklk

Madencilik ve
taocakl
malat Sanayii

Ulatrma, haberleme ve
depolama

Elektrik, gaz ve su
naat ve bayndrlk
ileri
Toptan ve perakende
ticaret, lokanta ve oteller

Madencilik ve taocakl
Toptan ve perakende ticaret,
lokanta ve oteller

Ulatrma, haberleme
ve depolama
Mali kurumlar, sigorta,
g
tanmaz mallara ait iler
Toplum hizmetleri,
sosyal ve kiisel
hizmetler

naat ve bayndrlk ileri

malat
Sanayii

Elektrik, gaz ve su

Kaynak: DE Hanehalk gc Anketleri

20-24 ya grubunun % 29u tarm, % 24

imalat, % 24 ticaret ve turizmde almaktadr.

Sektrel istihdam karlatrmas (2003)

4 0 ,0

S e k t re l s tih d a m

3 5 ,0
3 0 ,0
0

T o p la m G e n
2 5 ,0

T o p la m 1 5 +

2 0 ,0
1 5 ,0
1 0 ,0

et
m
iz
lh
se
i
ki
ve
al

sy

so

a
,t

le

r i,

rt a

et

go

zm

si
r,

To

pl

um

hi

la
um
ur
ik
M

al

le

e
l
ai
ra
la
al
m
az

e
m
r le
be
ha
a,
rm
t
la
U

pt
To

ti

m
po
de
ve

ta
an
ok
,l
et
ar

t ic
e
nd
ke
ra
pe

an

ve

la

ot
ve

i
k
rl
nd
y
ba
ve

at
a
n

Ta

le
el

ri
le

su
az
,g
rik
kt
le
E

ci
en
ad

ve

ay
an
S
al

li k

ve

at

o
ta

ve
k,
l
vc
,a
l k
c
an
rm

Kaynak: DE Hanehalk gc Anketi

r m

,o

ii

ca

ba

l k

0 ,0

lk

5 ,0

Genlerin imalat ve ticaret-turizm sektrlerinde

alma
l
yzdeleri,
d l i 15
15+ nufsun
f
b
bu sektrlerde
kt l d
alma yzdesinden daha byktr.

E AB YEL
E.

Trkiye'nin AB yeliine ilikin

bireylerin referandum eilimi
T rk iye 'n in A B ye lii in e ili k in b ire yle rin re fe ra n d u m e ilim i

65+

ya grubu
u

5 5 -6 4

4 5 -5 4

O lu m lu y n d e
3 5 -4 4

ye li e k a r
fik ri yo k

2 5 -3 4
K a yn a k :D E

1 8 -2 4

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Kaynak: DE

18-24 ya grubu genlerin AB yeliine ilikin referandum

eilimi, dier gruplarn eilimine gre daha olumludur.

Trkiye'nin olas AB yeliinin birey

yaamna etkisi
65+

ya grubu
u

55-64

45-54

35-44

Olumlu ynde
Etkisi Yok
Olumsuz Ynde
Fikri yok

25-34
Kaynak: DE

18 24
18-24

0%

Kaynak: DE

20%

40%

60%

80%

100%

18-24 ya grubu genlerin % 60, AB yeliinin birey

yaamna olumlu etkisi olacan dnmektedir.

F ZRL GENLER
F.

Y a g ru b u , z rl l k t r v e c in s iye te g re
z rl n fu s
T o p la m
E rk e k
K a d n
T o p la m
1 234 139
730 405
503 734
0 - 4
39 004
21 866
17 138
5 - 9
68 846
39 412
29 434
10 - 14
82 754
48 365
34 389
15 - 19
94 960
58 521
36 439
20 - 24
103 690
67 609
36 081
25 - 29
97 231
61 433
35 798
30 - 34
89 201
55 511
33 690
35 - 39
90 032
56 804
33 228
40 - 44
78 048
49 327
28 721
45 - 49
68 170
42 105
26 065
50 - 54
64 928
39 008
25 920
55 - 59
61 577
36 347
25 230
60 - 64
67 335
37 646
29 689
65 - 69
75 673
42 890
32 783
70 - 74
66 225
33 622
32 603
75 - 79
40 592
20 084
20 508
80 - 84
21 585
9 849
11 736
85 +
23 928
9 785
14 143
B ilin
ili m e ye n
360
221
139
D E , 2 0 0 0 G en el N fu s S a y m

15-29 ya
grubundaki
genler z
genler,
rl nfusu
en yksek
olan ya
grubudur
grubudur.

 trne
zrn
t gre

zrl
l nfus
f
zrn Trne gre zurl Nfus
Nfus, 2002
Ortopedik

Grme

itme

Konuma

Zihinsel

zrl

zrl

zrl

zrl

zrl

Toplam

41

19

12

12

16

10-19

32

15

12

18

24

20-29

40

15

10

14

21

Kaynak:
y
DE, 2002 zrller Arketi

Gnll Kurululara ye
Olan zrllerin oran
Toplam

Kendisi

Er
ke
k

Erkek

Kadn

Ailesi

Kadn

ye Olmayan

Erkek

Kadn

Erkek

Kadn

Toplam

2.
0

1.0

1.6

0.7

0.5

0.5

56.7

40.3

Kent

2.
2
6

1.4

1.9

0.9

0.9

0.7

55.9

40.1

Krsal

1.
4

0.7

1.2

0.4

0.2

0.3

57.5

40.4

Kaynak: DE
DE, 2002 zrller Arketi

zlllerin
ya da ailelerinin gnll kurululara
yelii ok dktr.

16,0

14,0

12,0

10,0
Trkiye
10-19
20-29

8,0

6,0

4,0
,

2,0

0,0
Toplam

Erkek
Toplam zrl Nfus

Kadn

Toplam

Erkek

Kadn

Ortopedik,Grme,itme,Dil zrl

Toplam

Erkek

Kadn

Sreen hastala sahip

Kaynak: DE 2002 zrller Anketi

20-29 aras zrl genlerin; ayn ya grubundaki gen

nfusa gre zrllk oranlar % 1-2
1-2, sreen hastala
sahip olma oranlar % 4-5 arasndadr.

Ya Grubuna g
gre intihar oran ((2003))
4%

3%

6%

2003 ylnda
toplam
intiharlarn en
yksek olduu
ya grubu % 34
ile 15-19 ya
grubudur.

7%

-15
34%

1 24
15-24
25-34

11%

35-44
45-54
55-64
65-74
75+

Kaynak: DE

14%

21%

G GEN YOKSULLUU
G.

Gen nfusun yoksulluk oran

16-24 ya aras (2003)
25 AB
15 AB
C z e c h R e p u b lic
C yp ru s
L u x e m b o u rg
A u s t r ia
S lo v e n ia
B e lg iu m
H u n g a ry
L it h u a n iia
..
..
G e rm a n y
S lo v a k ia
G re e c e
T u rk e y
N o rw a y
D e n m a rk
K a y n a k : E u ro s ta t

19
20
9
9
11
11
11
14
14
15

23
23
25
26
26
27

lkelerin ortanca (medyan)

gelirinin % 60 nn altnda
g
gelir elde etmek anlamna
gelen gen yoksulluu
asndan Trkiye en kt
durumda olan lkelerdendir
lkelerdendir.
Yoksul gen oran Trkiyede
% 26 dr.

60

Erken okul terketme ve gen isizlii, 2004 (Eurostat)

50

40

30

20

10

25 yan altndaki nfusn isizlik oran

e
iy
rk

an
R

om

is
ar
lg
Bu

ya

n
ta

re
lt e
gi
n

ya
Fi

nl

an

di

ya
Sl

ov

ak

ya
Sl

ov

en

z
ki
r te
Po

ny
lo
Po

tu
us
Av

a
ry

a
ly
t a

a
ny
s

pa

st
ni
na
Yu

an

im

AB

ar

25

ka

an

Erken okul terkedenler

Kaynak: Eurostat

Trkiyede erken okul terketme (18-24 ya

aralnda olup en ok orta okul okuyanlar)) oran
ok yksektir.

H GENLKTE SU
H.
ELM

Ya grubuna gre cezaevine giren

hkmller (1999-2003 aras, % byme)
70

60

50

40

30

20

10

0
toplam

11-15

16-18

19-21

22-29

30-39

40-49

50-59

60-64

65

-10

-20

Kaynak: Adalet statistikleri

Cevaevine giren hkmller arasnda en hzl art 11-15;

11 15;
16-18 ve 19-21 ya grubundaki genlerde grlmektedir

Ya ve cinsiyete gre hkm

giyme nedeni
Yagrubu
15- 17
18-24
Cinsiyet
y
E
K
E
K
Toplamsay
906
17 19782
643
%
Adamldrmek
13.6
47.1
3.4
6.4
Dvmek,
ek,yaralam
yaralamak
82
8.2
00
0.0
106
10.6
44
4.4
Kz, kadnveerkek karmak
1.3
0.0
1.1
0.2
Irza gemek ve sarkntlk
9.8
0.0
2.2
0.3
Hrszlk
30.5
23.5
13.5
13.4
Cebri
rih
hrszlk
204
20.4
00
0.0
40
4.0
22
2.2
Zimmeteparageirmek
0.0
0.0
0.0
0.2
Rvet, irtikp ve sahtecilik
1.0
0.0
1.0
1.7
Dolandrclk
0.7
0.0
1.5
1.9
Svme, hakaret
k t
00
0.0
00
0.0
02
0.2
03
0.3
Uyuturucumaddekullanmak, satmak, s
2.3
0.0
2.8
1.9
Paravemal kaakcl yapmak
0.4
0.0
0.5
0.0
Kabahatler
1.8
0.0
5.0
3.7
Ormansular
0.3
0.0
0.3
0.0
craiflaskanununamuhalefet
0.0
0.0
17.3
53.0
Ateli silahlar
0.8
5.9
2.2
0.9
Trafikkan
Trafik
kanununam
amuhalefet
4.9
5.9
10.2
2.2
Dier sular
4.1
17.6
24.2
7.5
100.0 100.0 100.0 100.0

Genlerin

iledikleri

sularn banda
ekonomik kaynakl
sular gelmektedir.
15 17 ya grubunda
15-17
temel su hrszlk
ik
iken,
18
18-24
24 ya
grubunda icra ve
iflas kanununa
muhalefet temel
su olmaktadr.
Kaynak: Adalet statistikleri

II. BTEDEN
GENLE PAY

Chart B2.1. Expe nditure on e ducational ins titutions as a pe rce ntage

of GDP for all le ve ls of e ducation (2002)

% of G DP

OECD total

7
6
5
4
3
2
1

ly

Sp
ai
n
Cz
Ja
ec
pa
h
n
Re
pu
bl
ic
I
Sl
re
ov
la
nd
ak
Re
pu
bl
ic
G
re
ec
e1
Tu
rk
ey
1

I ta

M
e
Sw xi c
o
i tz
er
lan
d
Po
la
nd
1
Fr
an
ce
Fi
nl
an
d
Au
s
Un
t ra
it e
l ia
d
Ki
ng
do
m
Po
rt u
ga
l1
Au
st
ria
Hu
ng
ar
y
G
er
m
an
Ne
y
th
er
la
nd
s

Ko
re
a
No
rw
ay
Sw
ed
Ne
en
w
Ze
ala
nd
Be
lg
iu
m

Ic
Un ela
nd
it e
1
d
St
at
es
De
nm
ar
k1

1. Public subsidies included in private funds.

C
Countries
t i are ranked
k d iin d
descending
di order
d off ttotal
t l expenditure
dit
ffrom b
both
th public
bli and
d private
i t sources on educational
d
ti
l
institutions.
Source: OECD. Table B2.1a. See Annex 3 for notes (www.oecd.org/edu/eag2005 ).

Trkiye, tm eitim seviyelerinde yaplan toplam harcamalarn

GSYHya
GSYH
ya oran bakmndan OECD ortalamasnn altndadr ve
sralamada sonuncu sradadr.

Trkiye
Yunanistan
Slovakya

0,04

3,46

0,23

3 99
3,99

rlanda

0,35

ek Cumhuriyeti

0,38

4,14
4,21
0,98

Almanya

4,28

0,56

spanya
p y

4,33

0,39

Hollanda

4,51
1,44

Avusturalya

4,53

0,57

Macaristan

4,61

0,82

ngiltere

4,66
3,41

Gney Kore

0,44

talya

5,08

0 75
0,75

M k ik
Meksika

Fransa

4,88
2,26

ABD

Polonya

4,79
4,87

1,31

Kanada

Avusturya

Eitime Yaplan zel Harcamalar %

GSYH
Eitime Yaplan Kamu Harcamalar %
GSYH

3,82

0,12

5,12

0,22

5,56

0,00

5,56
0,38

5,61

Finlandiya

0,10
,

5 74
5,74

Portekiz

0,09

5,77

Belika
Norve

0,39

Danimarka

6,12

0,56

zlanda
sve

5,97

0,25

6,15
,

0,21

6,25

0,28

6,82

Kaynak: OECD

2002

Trkiye, OECD lkeleri arasnda

Trkiye
arasnda, eitime yaplan harcamalarn
GSYHya oran en dk lkedir. zel sektrn yapt
harcamann oran da Polonyadan sonra en dktr.

Toplam sabit sermaye yatrmlar

iinde eitime a
ayrlan
r lan pa
pay (2004)
DER HZMETLER
9%

TARIM
5%

MADENCLK
2%

SALIK

4%
ETM
4%

KONUT
9%

MALAT
33%

TURZM
6%

ULATIRMA
23%

ENERJ
5%

Kaynak: DPT

Toplam sabit sermaye yatrmlar iinde eitimin pay % 4tr.

Konsolide bte harcama

t bl l
tablolarndan
d seilmi
il i kkalemler
l l
2004
Konsolide Bte ToplamHarcama

Milyar TL
141.020.860

Faiz Harcamalar

56.488.490

Salk Hizmetleri

4.962.556

EitimHizmetleri

16.618.648

S l Gvenlik
Sosyal
G lik ve Sosyal
S l Yardm
Y d Hi
Hizmetleri
tl i

19891179
19.891.179

Kaynak:
y Maliye
y Bakanl

Konsolide bteden (fonksiyonel tanima gre)

yaplan salk, eitim ve sosyal gvenlik ve
sosyal yardm harcamalarnn toplam (ekonomik
tanma gre) yaplan faiz harcamalarnn altnda
kalmaktadr.

60,0

50,0

Konsolide bte harcamalar ierisinde i ve d faiz demelerinin pay

Konsolide bte ierisinde Milli Eitim ve YK btesinin pay

40,0

30,0

20,0

10,0
Kaynak: Maliye Bakanl ve

0,0
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Milli Eitim ve YKn btesinin konsolide bte ierisindeki

pay artan faiz demeleri ile birlikte dmeye balamtr.

2004 Yl Konsolide Bte harcamalar (%)

2004 YILI KONSOLDE BTE HARCAMALARI %

Ekonomik ler ve evre Koruma Hizmetleri

0%
Hizmetler
11%
Kamu Dzeni ve
Gvenlii Hizmetleri
5%
Savunma Hizmetleri
7%
skan ve Toplum Refah
Hizmetleri
0%

Genel Kamu
Hizmetleri
46%

Sosyal Gvenlik ve Sosyal

Yardm Hizmetleri
14%
Dinlenme,Kltr ve Din
Hizmetleri
1%

Kaynak: Maliye Bakanl

Eitim Hizmetleri
12%
Salk
Hizmetleri
4%

Toplam konsolide bte harcamalarnn % 46s genel kamu

hizmetleri kaleminde gereklemektedir. Eitim hizmetlerinin pay
% 12dir. Genel kamu hizmetlerinin % 88i bor ynetimi
hizmetlerinden kaynaklanmaktadr.

2004 Yl Konsolide Bteden eitim

hizmetlerine yaplan harcamalarn dalm (%)
Sermaye Transferleri; 0,08

Bor Verme; 0,00

Sermaye
Giderleri; 9,14

Cari Transferler;
11,51
Faiz Harcamalar; 0,00

M l ve Hi
Mal
Hizmett Al
Almlar;
l
10,43

Personel Giderleri; 61,02

Sosyal Gvenlik Kurumlarna

demeler; 7,82
Yedek denekler; 0,00

Kaynak: Maliye Bakanl

Eitim hizmetlerine yaplan harcamalarn % 61

61,02
02si
si personel
demelerine, %7,82si bu personelin sosyal gvenlik primi
demelerine ayrlmaktadr.

Genel Bteli kurulularn harcamalar

(en yksek harcamal 15 kurulu)
(M ilyar TL)

2003

Hazine Mstearl

68 336 892
68.336.892

Maliye Bakanl

28.109.132

Milli Eitim Bakanl

10.582.870

Milli Savunm a Bakanl

8.841.296

alm a ve Sos.Gv.Bak.

6.856.991

Salk Bakanl

3 674 262
3.674.262

Em niyet Gen.Md.

3.294.433

Jandarm a Gen.Kom .

1.829.811

Adalet Bakanl

1.125.813

Babakanlk

1.012.583

Bayn.
y
ve skan Bak.

910.940

Diyanet leri Bakanl

862.010

Tarm ve Ky l.Bak.

734.408

i l iB
ileri
Bakanl
k l

565 594
565.594

Kltr Bakanl

518.595

Katma Bteli Kurulularn Harcama Paylar

2004 yl katma bteli kurulularn harcama paylar
Vakflar Genel Mdrl; 0,42

Sosyal Hizmetler ve .E.K

Genel Mdrl; 2,54
Karayollar Genel Mdrl;
19,04

YK ve niversiteler Toplam;
34,11

Tarm Reformu Genel

TarmReformu
Mdrl; 0,15

Ky Hizmetleri Genel
KyHizmetleri
Mdrl; 15,40

Katma deerli
kurulular
iinde

en yksek
denek YK ve
niversitelere
yneliktir. Daha
sonra Karayollar
ve Devlet su
ileri gelmektedir.
Genlik Spor
Genel
Mdrlnn
pay % 2.6dr.

Orman Genel Mdrl; 3,06

Genlik Ve Spor Genel
Mdrl; 2,06
Devlet Su leri Genel
Mdrl; 23,13

Kaynak: Maliye Bakanl

Katma Bteli kurulularn harcama kalemleri

2003

(Milyar TL)
Personel
Tarm Ref.Gn.Md.

Dier Cari

Yatrm

Transfer

Toplam

8.992

343

2.455

635

12.425

0,10

Vakflar Gn
Gn.Md
Md

22 643
22.643

14 629
14.629

14 094
14.094

8 607
8.607

59 973
59.973

0 49
0,49

Genlik Ve Sp.Gn. Md.

14.138

50.191

39.785

97.020

201.134

1,65

Karayollar Gn. Md.

634.313

279.911

1.604.542

229.804

2.748.570

22,53

Devlet Su l. Gn. Md

839.086

4.533

1.930.878

171.017

2.945.514

24,14

4.089

2.690

27.002

374

34.155

0,28

276.069

12.959

3.960

28.715

321.703

2,64

1.314.385

39.982

353.250

19.927

1.727.544

14,16

1 921
1.921

523

212

18 475
18.475

21 131
21.131

0 17
0,17

131.931

78.831

13.503

16.015

240.280

1,97

0,00

Yk ve niv.Toplam

2.308.919

458.990

730.193

390.264

3.888.366

31,87

Katma Bte Toplam

5.556.486

943.582

4.719.874

980.853

12.200.795

100,00

Hud.Ve Sa. Gn. Md.

Orman Gn. Md.
Ky Hiz. Gn. Md.
Petrol l
l. Gn
Gn. Md
Md.
So.Hiz.o. Es. Kr.Gn. Md.
Telsiz Gn. Md.

Kaynak: Maliye Bakanl

Genlik Spor Genel mdrlnn harcama pay

2003 ylnda % 1.65tir. Bu harcamalarn nemli bir
blm transfer harcamalar araclyla Genlik Spor
l Mdrlklerine aktarlmaktadr.

Genlik ve Spor Genel Mdrl

Harcamalar (birimler itibariyle)
z e l K a l e m
S a v u n m a U z m a n l
d a r i v e M a l i l e r D a i . B k .
P e r s o n e l v e E i t i m
D a i . B k .
D l i k i l e r D a i . B k .
T e f t i K u r u l u
B k .
S p o r K o n t r o l r l e r i K u r u l B k .
A . P . K . D a i r e s i B a k a n l
H u k u k M a v i r i l i
S p o r F e d e r a s y o n l a r
T e s i s l e r D a i r e s i B k .
S a l k l e r i D a i . B k .
S p o r E i t i m i D a i . B k .
G e n i l k H i z m e t l e r i D a i . B k .
S p o r K u r u l u l a r D a i . B k
S p o r F a a l i y e t l e r i D a i . B k .
T
K
N
Y
G

o
a
o
a
e

p l a m
y n a k : G S G M
t :
t r m
v e P e r s o n e l d e m e le r i h a r i ,
n lik S p o r il g e n e l m d r l k le r in e

2 0 0 4

2 0 0 5

1 , 4 4

1 , 2 7

0 , 0 6

0 , 0 7

6 , 5 0

6 , 9 8

0 , 3 1

0 , 2 7

0 , 0 8

0 , 0 7

0 , 5 3

0 , 4 8

0 , 1 0

0 , 1 0

0 , 4 3

0 , 9 2

0 , 5 8

0 , 5 7

7 0 , 9 6

6 5 , 1 4

1 , 2 4

1 , 0 7

0 , 5 7

0 , 5 8

0 , 9 6

0 , 8 7

1 , 5 5

2 , 2 9

1 , 6 4

2 , 0 8

1 3 , 0 6

1 7 , 2 3

1 0 0 , 0 0

1 0 0 , 0 0

t r a n s f e r le r

h a r i

Genlik ve Spor Genel Mdrl

Mdrlnn
nn cari ve transfer
harcamalar birimler itibariyle incelendiinde, harcamalarn % 71
inin Spor
p Federasyonlar;
y
% 1,56snn Genlik
Hizmetleri
tarafndan harcand grlmektedir. 2005 ylnda Genlik
Hizmetlerinin pay bir art gstermektedir.