Professional Documents
Culture Documents
vA LOGARIT
co
*
*
I I I
> b (a> 0,
(I
=I-
a' > b
'I
Neu h > 0:
I
.
¢::>
¢::>
x > log b
~J
>b
¢::>
x < IogJ
I) .
=I-
1)
U
I II
I
log" x > b .
¢::>
• •
x > a" .
¢::>
2. Cac phuung pluip giai a. Phuong phrip dua vt: cung co s6. b. Phuong ph.ip c1i~t fin phu, c. Phirong ph.ip logarit hoa.
L
I
I,
d. Phuong philp st1 dung t1nh c16ng hien hay nghich bien ctia ham s6.
II. PHUONG PIIAP GIAI CAC Df\NG TOAN THUONG Gf\P a. D~NG I: Giai Ml pltuaug trinh mil
va liigarit
• «" 1) ? ad1)
i.
a1(1) ~ag(x)
¢::>
I(x)~g(x).
141
ii. Ncu
af(x)
~ aK(x) ~
f(x)
g(x).
~ ag(x) ~
{(a>
a-I
0)[ ()
fx-gx
()]
~o
>
log" f(x)
°
=F
~ g(x}
< I
°
~
f(x)
~ g(x)
a O,a >
(a -I)[f(x)
-g(x)]
Cia; a.(I)~2'(1+2)~3\
b. Dicu kicn: x
=F
( 1+31) I.
Nh(tn xct:
Do do: (2) ~ (
J2 + 1
r\~;~
J5
x + 1~ - x ~ 1 -I +
~
Vi du 2. a. 2x'-21+2 b.
142
,-I
x2
x-I
~°~
-1-
x~
J5
hay x > 1 .
(1)
(X2 + 2x + 1)1+1 ~
(2)
Giai a. (1) ~
1'2.2,'-2,
X
~ 2 '-2X.(
~,
1'2 -4)-8.( 0
z-' {2X2
2
-4)
<0~
(1"
{1'2
-4)( > 22
2'2 -4>
{ 2,-2x_8<0
hay
-4 < 0
~,
2'-2'_8>0 <2
-
2,-2'<23 >2
-
hay,
{1'2
2
C-2x
< 22 >23
X2 { x2
X {
>2
-
2x < 3
hay
{X2
x
2
2x > 3
{X2
x
2
2x - 3 < 0
hay
{X2
x
2
<2
-
2x - 3 > 0
<
-J2
vx>
J2 J2
I lay
{-J2
<x <
J2 J2
x<-lvx>3
~ J2
< x < -1
J2
~{~x::~xt::)so ~[~~:::-l
V~Y, nghiern
Vi du 3.
(1) 0 (2)
(Dai hoc Van h6a Ha N0i, 1998) (Di.li hoc ThllY lQi Hft N0i, 1997)
(log3lx -
31) ~
2 2x <=>logo --x - I < log" (-I J' <=>0 < -- -I < -I - .r +I -2 x+I 2
<=>
<x <I,
h. (2)<=>0<log3Ix-31::;1
(do
0<--<1) e
<=>{
<
0::;x::;6
x ::;6
< 2 hay 4 < x::; 6_
Vi du 4.
a. log)
-J x2
- X-
6 + log
I 3
-J x -
3 > log I (x + 2)
3
(I)
I I
h. (4' -12_2'+
te,
199X) I
Cia;
rx2
a. Di0uki¢n:
-x,-6
>0
¢:>x>3,
)X-3>0 x+2>0
Khi<l():
(1)<=>_!_log3(X2--x-6)-_!_log3(x-3»--logJ(x+2) 2 2 <=>log}
[(x-3)(x
+ 2)J -log,
<=>x+2>1<=>x>-1
ella bflt phircng trinh:
x > 3,
144
4 -12.2'+3220
hay
{4X-12.2X+32~O
{X ~
1
2" < x ~ 1
2 v X 2 3 hay {2 ~ x ~ 3
x21
1 ~ - < x ~ 1 hay 2 ~ x ~ 3 2
v(ty, nghicrn ella hat phuong trlnh Iii: _!_
< x ~ 1 hay 2 ~ x ~ 3,
Vi du 5.
>1 >2
(1)
(D<,li
logx+ log2
(2)
Ciai
(2)
Truanv
3-15
<x <
3+15
(*)
x" - 4x + 3 > 0
(OJ
3-15
2
o
<x<1 3-fS
Tn(1111 IWI)
~.
(I
(2) ~
~
x" - 4x
+3 < 0
(b)
=>
(OOj
3 +15 2
<x<3
KC't hop (a) va (h), ta c6 t~p nghicm ella bat phuong trlnh:
145
b. (2)
log ( x2
<.~
3x + 2)
log x + log 2
<=> x2
3x + 2 - 4x2
>0
2) < 0
1 2
<x<-
1 < x < -.
1 1 >H2 . 5),2+5x-6 - 5
c.
4'+1
sO, 25.32x-1
d. (X2 + 2x + 3
r;1 z 1
\-1
a. y
= In (Xl
log
- 5x + 6) 3x -1 ---3 x +2
b. = Y
0,3
= )IOgHI (6+5x-x2)-2
cae btt
b.Tog , x+2Iogl(x-I)+logl6s0
4
d.log,2
c. logO.7 [ log,
f . Iogl
+4
<0 0
(Kh6i B - 2008).
X2 -
3x + 2
X
(Kh6i D - 2008) .
(De du hi B2 - 2004) (1.2.2. Lui giai Hui 1. Gidi cac phirong trlnh sau: a.
152\+3
3r+7.53x~1
<=> 32X+3.52\+3
3'+7.53x~1
'5
3 )X~4
2 I <=> X
42 0 <=> X 2 4.
r2+5x~6
..
I 2-H2
x:S
-6 hay
I
<=>1:Sx:SIO.
<=> x2-2
{
x:S 10 (1)
c. 4HI :S 0,25.32r~'
Dicu kicn x '" ± 1
2(r~l)
5x
2x-2
3x+2
(I)<=>
<=>
:S--<=> .r +! x-I
<=> -I
[X :S-9
<x:S
x >I
147
d.
(Xl
+ 2x + 3
(Xl Xl
F+I ~ 1
x-I
+ 2x + 3
F~I ~ (
x-I
X2
+ 2x + 3
r
X
-I
+ 2x + 3> 0
?
{ x-
)(X-l)+ 1 + 2x + 3 -1
X -
~--~O~ ~0 X +1
[X
<-I
X~
a. y
= In (X2
5x + 6) ,
X2 -
5x + 6 > 0 ~
[X
<2 x>3
V~yt~px'ledjnhel"ahams61a:
D=(-oo
; 2)u(3
+00),
h. Y
logo 3
3x - I
--
, x+2
3 3x -1 5 -, x+2 3x-l
-
3~ 0
23x-IO
x+2
:::;
/2
x+2
3x-l -->
x+2
-2 < X ~
:::;
_!2_
23
1
'"
<-2 hayx>"3
~ .!_ < X 1 3
:::;
_!2_
23
0 = (.!_3 ', 23] ' 1
c. Y =
~IOg2
(Xl
+ 2) ,log(2_X)
2- 2
(X2
+ 2),
log(2_X)
2- 2~ 0 hay
~Iog
148
(2-x)
(x2+2)~2
2-X>
I
?
{O < 2-x
X
2
<
I
X
{ x-? + 2 ~ (2)-
(2 + 2 :::; -
)-
x~-
[ ="2;1
1)
d.
y=Jlognl(6+Sx-x2)-2
Ham so xac dinh khi: Ibgx+1 (6 + Sx - x2)
-
2~0
X+1>I 6+Sx-x7
~(x+ 1)
hay
<=> { 2 2x -3x-5
<0
-
hay
Sx - 6 < 0 ~0
<=> {X > 0
-I~x~-
shay 2
',~'
{=:::::
?
2X2
-3x-S
<=> 0 < X ~
( 5] = \_0 ;"2
x ~ -1 hay x ~ 2, S
Bui 3. Giai
U.
cae
I
2
helt
1
Iog . v2x-
-3x+1
1 +"21og2(X-I)
1 2':"2 (I)
I
Dicu kicn:
.~ 'A
{2X2-3X+l>0 x ;e I
2
(1) <=>--log2(2x
1 2
1 -3x+l)+-log2(x-l) 2
1 2':2
<=> 1 + log , (2x2 - 3x + 1)::;; log2 (x _1)2 <=> log2 [ 2(2x 2 - 3x + 1)] ::;;log , (x __1)2 <=>2(2x2-3x+l)::;;(x-l)2<=>3x2-4x+ <=> So
Vt11
1::;;0
1
=
s x s l.
A A
" uicu kiicn, ta co ng rem cua at p h uong tnn h I'a: -::;; x < -1 . ,~.~ S nzhi "h'" ' 1 .. 3 2 149
+ 210g
I 4
-log2
X
(x
+ log,
(x
-I) ~ log} 6
hay 3.
X~
So vdi di0u kicn, ta co nghiern cua bat phuong trinh: c. Di0u kien:
.
{-2X
X
+ 1 > 0,
>0
+ 1 :;t: 1
. <=> -1 <
X <0
Khi do: 0
< x +1< 1
t
?
{-I
0
<=>-2+Jj <x<O
<=>
Jj
+ Jj < x < O.
_l_
(1)
<=>
{Ix>-
2 x:;tl,x:;t2
(i) <=>Iogr,
4X-2J ( jx-2j
2 <=>( x _1
)(4X-2 jx_2j-X
~O
(2)
+ Vdi x > 2 (*): (2) <=>( x2 -I) ( 4x - 2 - x) ~ 0 <=> (X2 -1) (X2 - 6x + 2) :s; 0 x-2 <=>-1 :s; x :s; 3 (0)
J7 hay
(a)
I:S; x :s; 3 +
J7
:=;,2<x:S;3+J7
150
(2)
¢:;>
¢:;>
(X2
-I)
(Xl + 2x 21
2) 2 0
¢:;> X ~
(00)
Jj
hay -1 s
s -I
+ Jj hay x
(b)
I 2 hay l<x<2
=>-<x~-I+Jj
Kc't h(JP (a) va (b), ta eo nghiern cua btt phtrong trlnh: _!_ < x s -1 2 e. logo 7 ( log, ,
¢:;>
X2 + x+4
xJ < 0
x2 + x x+4 x>8
.
log, x2
-
x2 +x x+4
5x - 24
> 1 ¢:;>
>6
¢:;>
x+4
> 0 ¢:;>
x2 2
I
3x
+2
20
0 <x <1
¢:;>
Xl - 3x + 2 > 0 x 2 x - 3x + 2 ~ 1 x
x>
¢:;>
[2 - J2 ~ x < 1
2 <x <2
[x < 0 2-J2~x~2+J2
+ J2 + J2)
V~y t~p nghicrn ciia ba't phuong trlnh Hi: (2 g. Ta eo: log,,: [log2 (X+.J2X2
4
J2 ; 1) u (2
;2
-x)]
<0
¢:;>
¢:;>
log, (x+.J2X2
-x)
¢:;>
{ 2x
2- x <0
2
- x 20
hay
{2 - x 2 0
2x
2
- x > (2 - x
t
J
151
<=>
x> 2 {X
::;
0vx 2
"2
I hay
{x::; 2
xJ
+ 3x - 4 > 0
hay x
<=> x > 2
hay
x::; 2 [x <-4 { x < -4 v x > I <=> x > 2 hay I < x::; 2 <=> x < -4
cua ba't phuong trinh la:
>I
V(Ly nghiern
x < -4
hay
x> 1.
a.3. Mi)l
a) Day lA phirong
chi giai duoc mot sf) khong phirong trinh logarit, b) Can chii
an thl ncn
o~t oi6u kicn 06 phirong trinh c6 nghia r6i hay eli bien el6i.
y ta
=F
Neu 0 < a
I.
I,
log, (b,b2)
= =
Z+, b
=F
O.
b. D~NG 2: Phuong pluip dijl ttll phu b.l. Cdc vi du mill" hoa
Vi du 1. Giai cac ba't phirong trlnh sau:
a.
(I)~ (I»'
"3 +3'"3
2.3' - 2<+2 <_ I
>12
b.----
3' - 2'
cut
a.
(
"3)
I, 2
+3'"3
()~+'
i
.r
> 12
Di6u kicn: x
152
=F
0.
D;} 1
t = (~
J' .t >
t2+t-)2>O
<=>(>3 (1)-1
(do
c- O)
=> ( '3
I):
>3=
'3
V(ty, nghicm
h.
2'
(3)'
(3)"
-4 ~I -I
D;}l
(=
"2 (3)'
.t > O. Ta
t(-1
co hal
phirong trlnh:
--
2t I-I
t~3
=> I < -
(3)'
2
2
v(ty, nghicm
< x ~ log , 3.
i- (15
H.
IVi
du 2.
31+1- 221+1-122 +1
r'+\
15 -I
r'+\.
i I
Gidi a. 31+1_221+1_122
.r
<0
r .r
<=>3.92.r -2.162
,\
'::
-122
<0<=>3-2'"9
(16)2
-"3
(4)7
<0
D~l 1= (
4\2
"3)
.t > O. Ta
co bat
phuong
trinh:
=>"3
(4)~
>1
="3
(4)°
<=>x > o.
h.
(J5 + I
+x
+ rhx+1
< 3.( J5 -I
r<
+x
+x
<=:>
( J5-1
--
J5 + 1]_·,2
+.\
¢> (
,Js2+ I
t"
(2 +2. -H) + 2{
)_X
J5-1
,Js2+ I
-3<0
H ~ 3<0
Ta
co bat
t
2
phuong trlnh:
<=:>
+ 2t - 3 < 0
Vay, nghicm ciia ba't phirong trlnh la: x < 0 hay x > I.
Vi du 3.
_.\
a. logo 64
+ log, 16 ;:::3
_\
h. ~log2
2X
+ log x2
> J5 (log4 x2
Gidi
3)
Ha
N0i, 1999)
a. log.; 64
+ log<, 16;::: 3
(1)
2X > 0, 2x:;t 1
<=:>
{x>
0 1 x:;t-,x:;tl 2
6
(1) <=:>
log, 64
log) 16
<=:>
1+log, X O.
21og2 X
;::: <=:> 3
:;t
-I, t
:;t
Ta
eo bftt
6 l+t
phirong trlnh:
+ - 2 3 <=>
t
3t2
St - 2
t(t+l)
~ 0 <=> -1 < t ~ --
1 3 -
hay 0 < t ~ 2
X~
<=> - < x ~ 2
So sanh di6u kien, ta
co nghiern
ifi
hay 1 < x ~ 4
cua btl phuong trinh:
~2
b.
log/ x
+ log I x2
2
x2
3)
(2)
<=> ~Iog/
x - 210g2
.
>.J5 (log"
x - 3)
D~l t
= log2 X
Ta
co btt
phirong trlnh:
~t2-2t-3>.J5(t-3)
<=>
{t
3<0 hay t: - 2t - 3 2 0
?-
{t 23
2
t - 2t - 3 > S (t - 3)
<=>
{t 2 3
t"-7t+12<O X
~ log?
X~
(O;~]U(8
VI du 4. a. log,
4
eo l~pnghicm
;16).
x -log
(32) < x
2
410g ~2 x
(D<.ti hoc Eli chinh KC"loan H?t NOi, 1999) b. (logxS+log4x2)log2ili;;::o (D6dlfbjA -2007)
j
J
155
Cia; a. IOg24
x -log
i (x3 J + 91og 8
2
(32) x
2
< 410g ~2 x
(1)
Di6u kicn:
¢;
x>0.
log: x -log,' ( x;
X-
x + 36 < 0
iog22
X,
t2 -13t + 36 < 0
I
4
<=>
18
-<x<8
co nghiern
Ex ~0
(2)
<x
1 + log2 x
X
1(1 + log2 x) ~ ()
)
= log-x (t
0), ta eo:
(3 t+t ) (l+t)~O
2 ]
(l+t)~O<=>
tr I -t-~O <=>I:s:-l
hoa c
c- O
1 2'
hoac x > 1.
0 < x :s:
co nghiern
hay x > 1.
b.2. Mf)t
srI bai
fijI' dp dung
co
iili gidi
h. 9"
C.
-2.1 -
2.(
1r
, "'x-x2
s3
(86
32'
8.JI+~
- 9.9.[;+"4 > 0
(8<_lihoc (80
d. ~15.2x+1
Bai 2.
(*)
dir hi A2 - 2003)
du bi AI
2(02)
> log, 3
du hi A2 - 2(04)
I 2
x ~ x =2 .
21
Ta
UU(,1C
phuong trinh:
I., 0 t <~ 2.11 <=> 2 +1 ~ 231 <=> 2r - 3t + 1 ~ 0 <=> - 2
2. ( 221)
2r
t~ 1
<=>[O<XS2 2 x~4
, h. Ta co: 9,--2x -
( 2'3 1)2X-
X2
S 3 <=> 9,'-2x - 2.3"-2x S3
157
D~t
t = 3,'-2,
t2
-
(t
2t - 3 ~ 0 <=> -1 ~ t ~ 3 ~ 0 < t
s3
J2 ~ x ~ 1 + J2 J2 ~ x ~ 1 + J2 .
32'
8.3,+;;;4 - 9.9;;;4 > 0 <=> 32{x-;;;4) - 8.3,-;;;4 - 9> 0 ' = 3,-),+4 ,t>. 0 T a eo'b at p h uong tnn h :
A '
Dat t
t2
<=>-Jx+4 <x-2
X+4 ~ 0
<=> {
V~y, nghicm
X> 2
2
-5x
>0
<=>x>5. > 5.
o.
<=> -J30t+1 ~lt-II+2t
(*)
Ta eo: .J15.2x+1 +1 ~12x -11+2'+1 + Xet () < t < 1 (a) (*)<=>-J30t+i <=> t2
-
~t+l
<=>30t+1~(t+1)2
(u)
x~2.
o < x;t:
a. DiGu kicn:
9' -72
>?
log1(9' -72»0
158
(9
(9
72) :S x 72 :S 0
3x
°
<=>
log2 x-I
4
=t:.
<=>x~2
log} X
log} x
>
b.3. M{)t
srI luu y
a) Day 101phirong phap rat hay dung dG gidi bat phuong trinh mil va Icgarit. ta khco leo d~t fin phu thich hop d6 dua bat phtrong tri.ih v0 dang dai s6 vdi fin moi, giiii bat phuong trlnh nay tim nghicrn thC"VaG ta sc diroc bat phirong trlnh eo bdn hoac bflt phuong trinh don giiin han. b) Khi d~t fin phu ta can dZit di6u kicn thich hop cho fin mdi, d6 rut ng,ln but d de birdc giai ticp thea va nhftt 101 trong cac bai phai bien luan sf) nghiern cua bat phirong trlnh.
Vi du 1.
> 576.
159
Gia;
I-I
4'.27'\
> 576
7:
(1)
Di6u kien: x
(1) <=>
0.
3(,-1)
4'.3
.r
~x-U_2
x
x-3
<=> log, 3
\-3
.r
XX
X)
log, 4
~ (x -
+ 00) .
Vi du 2.
'----------
J'
au:
I
(1)
-2 .
5,',i -z
,;
J ,; log, (3'-' )
x+2
x-4 <=> --
x+2
( <=>x-4 )
<=> <=>
(X -
4) (x + 2 + log3 5)
(x + 2)
(x-4)(x+ x+2
(-00;
-2)u[log345;
160
c.2. Mi)t stl bai tq.p dp dung coliii gidi c.2.I. D~ bal Bai 1. Giai cac phuong trlnh sau: a. 35' < 53' ; b. 2,'-4 ~ 3,-2 ;
r.
¢:::>
log) (3
sX
¢:::>
¢:::>
¢:::>
b. 2,'-4 ~ 3'-2
¢:::>
x2
4~
(x -
¢:::>
3) ~
¢:::>
¢:::>
(x-
2)( x + log, ~) ~
x> 2
4
3 x < log, -
V~y l~p nghicm ciia btt phirong trlnh: c. x6.5-logxS > Di<3u kien
(-00 ; log, iJ u (2
00).
s'
<x
(1)
"* 1
5 > -5
¢:::>
o.Iog, x -log,
6log/
1
x + Slog, x-I> 5
¢:::>
= _!_
x> 56 =
if5
161
(O;±)U(~
x > O.
<x
"* 1 , v~y
t~p nghiern
;+00).
+ 00).
(2)
<x
"* 1
3 6)
(2) <=>log,
(X4
<0
X
< 64
(*;
<x
"* 1, suy
l)U(I; \16).
c. 2'.5
S;0,2.(IO,-'r
1
<=>10 S; J_.I 05(,-1) <=>Ig (10' ) S; Ig2_ + Ig 105(\-1) 5 10 <=>x S; Ig2 -I + 5x - 5 <=>4x 26 -Ig 2 <=>x 2 - - -Ig 2
2 4
Suy ra bal phtrcng trlnh co l~p nghicm:
3 [
"2 -
410g 2
Khi g~p de
luy thira eo co sf) va sf) mil khac nhau (khong hoac cung so mil diroc), ne'u lay logarit dira bflt phuong biC't each giai. 162 trlnh da: cho thanh bat phuong
Ncu vice giiii h.l't phuong trlnh Iii kho khan thl ta hay chuycn h(t mOt v( r6i di xct dau bi0u thuc d v( trai thco phuong phap khoang, nrc Iii ta guy vice giiii mot phirong trlnh.
vc
vc
d. D~NC 4: Phuong pltdp .'IiIdung tinh dan di~ll ctia ham .'Ii)' d.l. Cdc vi du mill" hoa
IVi du
1.
2'
< 32 + I.
(Dai hoc NgO •. i thuong, l Cia; 1995)
.r
>1
.r
X6t f(X)=(%Y
Taco: f(2)=1
M~t khac:
+(±)2
Iii ham
f (x)
s6 nghich
bien.
Do do:
f (x)
2).
Vi du 2.
i-' -2x+ 1
2' -I Cia;
II
I
X6t x < 0:
Ta co:
7;
0~ x
7;
0.
=>
21-,
2x + 1
2'-1
<0
f(x)
= i-x - 2x+
1::; 0
f'(x)=-i-xln2-2<0,Vx>0
M~t khac:
f(l) = 0
x
+00
f'lxt
o
------:).. • 00
f(x)::;
<=> x;:::: 1
0)
u [1 ; +co).
V'd u 3 I o.
G'?'b tal
A '
+ 3logx>
2
X logS2
aut
XZ
+ 3log"
;::::xlog,s
(1)
=> x
= 2' .
(l)' ;::::
1 la ham sf) nghich bien.
f(t)=(~)'
M~t khac:
=> (~)' +
d.2. Mi)t s{;'bai tijp tip dung co liJi gidi d.2.I. D~ bai
Hai 1. Giai de bflt phirong trlnh sau:
a. 5' +9x-I4~0
Bai 2. Giai cac ba't phirong trlnh sau:
-)2 -
5x -3x2
+ 2x > 2x.3')2
d.2.2. Lui ghii Bai 1. Gid i de bat phirong trlnh sau: a. 5' + 9x -14 ~ 0
X6t
f(x)=5'
+9x-I4=>f'(x)=5'.ln5+9>0,
suy
ra
¢:;>
¢:;>
x~0
+(0).
b. (45)' ::;- x
Ta thfiy:
+ x-I
f(x)
= (5)-' 4
3
> 0, \Ix
E~
g(x)=-4-
(2x -2 )2 <O,VXE~ 1
I>0
Ncn bat phirong trlnh YO nghicrn. Hai 2. Giai cac bflt phirong trinh sau:
a. log I x <
X-
II
¢:;>
log) x + x-I
f(x)
= log, x+x-II
=> f'(x)
=_1_+ x.ln3
+ 00 )
165
= 0,
suy ra log, x
+ x-II>
(9 ;
+ co)
8 . <=>"3.(tOg,,)
~x2.iogJx
-iog",(vl
alog,., =clog,.U)
<=>~ .iog,x ~ x2 -1
D~t log, x
= t => x = 3
xe f() ct
8 ="3."3(1)'
(1)·' 9
h·
8 Ncn- -
3 .3
r 1)1 + (1)1 9
~1<=>f(t)~l(I)<=>t:S1 .
=> log,
:S I <=>0 < x :S 3
+2x>2x.3')2-5x-3x2
~
+4x2.3'
(1)
2 . 2 - 5x - 3x
0 <=>-2 :S x:S..!._.
(1)<=>~2-5x-3x2 <=>(~2-5x-3x2
+2x)
1:
E(
0;
1]
1]
166
~ 2~ -I < 0, \;IxE (0 ;
< 0, Vx
E[
-2 ;
±] ±]
>-2x
??
Dod6: (2)~.J2-5x-3x2
+2x>0
~.J2-5x-3x2
> 4x-
~ {X
'3
{x::;
7 Xl
+ 5x - 2 < 0
1
±].
y neu f (x)
(a ; b)
thl
I(x)2:I(y)~x2:y(hay
x::;y),
Vx,YE(a;
V~IO
b).
tung bai eu th0.
e. DANG 5: /Jilt phuattg trinlt mii e.l . Cdc vi du miuh hoa VI du I. Xiic dinh de nghicm:
va
srI
4\
-111.2\+1
+3-2111::;0
Giai
(1)
2000
)1
D(llt=2\,
(1) ~
[2 -
t1 + 3 ~--::;2/Jl 1+1
t+I>O,Vt>O)
167
,, Xethamso:
..- f()
f'(t)=
(t + 1)
t2
=0~
+ 2t - 3 = 0 ~ [ () t = -3 L
o o
3
+00
+
+00
f(tt
"-""""".,,,
",
".">...
/~
/
Tir bang bien thien ta thay bat phirong trlnh co nghiern ~ Vi du 2. Tim m
2m 2 2 ~ m 2 1 .
1999 )
Gidi D.;tt t
= Y , t > O.
-
( 1) ~ t 2
mt +m
t2
+3
+3
2t ~ 3
t-l t2
-
z c- O va t=l:-I
(t -I)
f'(t) 168
= 0 ~ t = -1 (loai) hoac t
=3
Tir bang bi0n thicn ta tha'y bat phirong trinh e6 nghiern ~ m < -3 hay
III
"2 6.
Vi du 3.
TIm tfit d de
so m d6
trlnh sau
co nghicrn I
I
1 ~ 2S1n-.r + 3
2) ~ (2 Sill .r
.,
I'
+stn" X
"2 m.3slll
2 ,
,2
.r ~
,3 2sin- .r + _, ,-"2
3sIl1
x
m.3sin
.r
+3.
1 )Sin -
"2m
• ? DZltt=Stn-x,tE[O;l],(l)~
"2m
x«
f(t)
ham
so: f (t ) = ( ~ so luon
J iJ
+ 3. (
,t
E [ 0;
1]
E
lit ham
[0; 1]
f'tt)
ftt)
m~4 .
169
Vi du 4.
a - 3 + 2x.log
E
a - x2 < 0
(1)
lR .
1l)l)~
i!
Cia;
(I)
<=> f
(x) = x2
2x.log
I 2
a-
2log
a +3 > 0
I
+ 210g
I
I
-
a- 3<0
Vi du S.
X,1c dinh m
u0 hal phirong trinh sau uay eo nghicm: log (x" -I) > log (X2 + X - 2) (1)
HI/ \_111
I
I
() j
I<=>
Truang
Truang lurp I:
X-Ill
111
+I. <=>.1<-2
.1C+.1-2>0
{.1."<-2V.1>1
-
x<I <
BCll phirong +
(j
I)<=>
Tu hai
h(ll}
+ I.
<=>x>1
rx
LX> 1
Bal phuong
trlnh ( I) eo nghicrn
trirong hop trcn, ta lhay ycu cau ba i loan <=> III < -3 v Ill>
Vi du 6.
TIm m
u0 mqi x lhulle
doa n [0; 2]
170
auu
(I) <=> log, (Xl - 2x + Ill) + 4~log4 (Xl - 2x + 111) ::; 5
DZit t
= ~IOg4 (X2 -
2x + Ill)
, t > O.
(xc -
2x + 111 )
<I
<=> 0 < log, (X2 - 2x + 111 ) ::; 1 <=> 1 ::; Xl - 2x + III ::; 4 <=> I - III ::; x2 - 2x ::;4 X6t ham s():
1Il
f (X ) = x
= 2x-2
2x,
XE
[0; 2] .
Ta co: f'(x)
x
= 0 <=> x = 1
o
2
Tir bang bien thicn, ta tha'y yell dll ba i toan I<> {4 III III
f (x)
I.
-1 0 <=>2::;111::;4.
.2: max [
(x)
s: 4.
e.2. Mf)/ s{i bai lijp ap dung collii gidi e.2.1. D~ hili
Hili 1. (*) TIm a d0 bilt plurong trlnh sau dung vdi I11qi x
a.9' + (a -I)
.3<+2
+ a -I > 0 (l)
(D;.1i hoc Sir pharn Ha N0i 2; 20(1)
Hili 2. (*) Cho bilt phirong trinh: 9' - 5111.6' + 3111.4' > 0
1. Giai bilt phtrong trrnh khi
111
(1)
= 2.
(Dai hoc Dfin l(tp Van Lang,lSJ98)
171
2. V di gia tri nao ella m thl bilt phuong trlnh nghicm dung voi moi x.
eel cac gia tri ella tham s6 a sao cho bflt phirong trlnh sau duoc
(/.2 +1 +(2a+I)(3-Fs)'
1
+(3+J5)'
<0 (I)
(He,)C vien Cong nghe Buu chinh Vi0n thong, 2001) Ba i 4. (*) Tim m d0 hflt phuong trinh sau diroc thoa man vci moi
m.4x-x' +(m+I).lOx-x'
_251+x-x2 >0
(1)
(Dai hoc Phong chay chua chay, 2001). Bai S. (*) Tim rn d0 rnoi nghicm
+3.
>12(1)
(m_2)2
Bal 6. (*)Tim
(2).
Ig(2x+
a-I)
19( a'
+ a) -lgx
< 1 (1)
< x :::; 2.
(D~i hoc Thu(1ng 111<)i, 999) 1 cua bilt phirong trlnh:
1 Ia 111Qt ghicrn n
(Xl
+ax):::;
2 (1)
= 3. =
1 Ia nghiern
trlnh: ~IOg2 x
+ a > log, x
= 1.
(D~i hoc Tay Nguyen, 2000)
trlnh eo nghicm.
172
Bai 10.
1. Gia i hflt plnrong trlnh:
I 2S
(x-S)
-4.log2S
trcn
(x-S)
+ 2 S; 0
(1)
trinh
va bflt phuong
trrnh
(x
-1Il)( X -
Ba i 11. Cho bflt phirong trlnh: I + logs (X2 + 1) 2: logs (111X2 + 4x + 111)(I)
Tim cac gia tr] ella tham sf{ m dG hat phircng trlnh nghiern dung vdi moi x.
+ 9 (a
-I) t + a ~ 1>
?
9t ,
+1
.()
t: +9t + 1
Xcthams6:j
t=
,t>O 2t
2
(t +9t+l)
< 0, \i 1 > 0
<=> a 2: /(0)
<=> a 2: I.
2" (3)2'
+3111 > 0
(%
2
=?(%J
<S-Jl9
hay
(%J
>S+Jl9
<=>x<log3(S-Jl9)
hay x>log3(S+Jl9)
173
2. (*)~t2
>(5t-3)m
+ V oi t =
+ V(jit>OYilt:;t:-:{*)~
--
5t -3
t2
<
1/1,
0<t<-
3 5
5
t
2
--
5f -3
3 5
f' (t)
=--
f'(t)
3f
hay t=O (loai)
3 6
f'(t)=O~t=~
Bdng hien thicn:
t
f '(t)
+00
0
+00
'"
+
-: +00 /-r
fIt)
"~
'"
"
-,
.,-....
"
./",'
""'~-
12
~...
.>
_/.,
./
001
'" 25'/
Ycu
du hili
loan ~
0 s;
III
12 < -,
25
, Bai3.(l)~2a+(2([+1)
( 3 - 2'
Nh.n xCL [
+2
v1s)[
3 +2
-2
Do
v1s
S;
v1s)
thl [ 3 -2
v1s
J=
VtE(O;l])
Ta co: x
=> 0 < t
t
_t2 -1
t
+1
>2a (dot+1>O,
= -t" -1,t
t+l
(0;
1)
-t"-2;+1 t+ f'(t)=O¢:)t=-I-J2
Biing bien thicn:
<O,'v'tE(O;1)
(Ioa il va t=-I+J2 -1+/2
t
r(t)
o
+
f(t)
.-r ••••
/'
o
. :Jio.. -
·2 + 2_ 2
du ba i loan
¢:)
2a < -I
¢:)
a < -_!_.
2
Hili
4. (I)
¢:)
lII.4x-x'
¢;> //I
+ (Ill +
1).(%
- 25.25x-x~
>
f).}l
= (%y-\
s{):
X6t ham
g(x)
= x - x",
-0()
+00
g(x)
-0()
':Jio..
-0()
=> g(x):s
(I)
¢:)
1/I+(11I+1)t-25t" 25t" - t
t+1 <
III
25t"
<(t+l}11l
¢:)
(do
+ 1 > 0,
vt
(0; 1])
175
/(1) =
25
t +1
1 -I, t E (0; 1]
/'(1)=2512+50~-1 (t + It
t
/'(1) = O¢::>
Bang bien thicn
t
-5-£6
5
(Ioai)
t=---
-5+£6
5
--
f '(t)
f(t)
Tir bang bien thicn ta thily yeu du bai toan ¢::> 111 > 12 .
=> SI = (-1; 0)
X2
f(x)=(m-2)2
111
-3(m-6)x-(m+l)
3 < 0 ¢::> X E (
-00;
+ X6t
±)
:::::>
SI
=> In =
+ X6t
du ba i toan (a)
-1 < 0 ~ x2 ¢::>
S2 =
¢::>
x2 )
:::::>
SI ¢::> XI
(11l-2)2.f(-1)~0 { (JJ1-2t.f(0)~0
?
{f(-l)~O f(O)~O
(do (m-2)
>0,'\1'111:f:.2)
¢::>
JIl {
5.
(b )
dn tim
la: -1 ~
111 ~
5.
=> 19(a
+ a) -Ig x> 0
Do do: (I) <=>19(2x + a -I) < 19(a2 + a) -lg x <=>19( 2x + a -I) + Ig x < Ig ( a 2 + a) <=>19[ x (2x + a -I) ] < Ig ( a2 + a) <=>x ( 2x + a -I) < a 2 + a <=> 2X2 + (a -I)x Xct
h~l111 sf):
1(x) = 2X2 + (a
Taco: => f
f'(x)=4x+a-I>0,VXE(0;2]
(x)
(0; 2].
I(x) = 1(2)
<0
(do a > 1)
Hili 7. Do x = 1 ift mQt nghicm ella ba't phirong lrlnh nen ta eo:
<=>{
>0
<=>
{-I
"3 < x 5 3
; 0)
U(~ ;
Vay, t~p nghicrn ella bftt phirong trlnh drr eho la: [-I Hili 8. 1. Vdi a
3]'
= 3:
X2
2
(I) <=>log , (X2 + 3x) 52<=> 0 < x2 + 3x 5 4 <=>{ +3x-450 {-45X51 <=> <=>-4 5 x < -3 hay 0 < x 51 x < -3 hay x > 0
[-4;
x + 3x > 0
V~y,t~pnghiemcllaba'tphudngtrlnhdacholft:
-3)u(0;
1].
177
2. Do x
1 ia mOt nghiern
= 3.
, t 2 0 => log, X = t2-a
(2)
= ~log2x+a
(1)~t>t2-a~t2-t<a
1. Khi a
= i:
t2
-
(2) ~
-1
1+ J5
2
1 ~-~x<2
2
I+{S 2
f(t)=t2-t,
t20. 1 2
Taco:
f'(t)=2t-l=0~t=-
o
o
,
2
+w
f'lt)
fIt)
o
,
' <;,...._
+ ~
//// .••
+w
'"
"-"
~-4
-,
.... '"
/'
//
du bai
loan ~
a>
_.!..
4
(1) ~
logs} (x-5)+3.1og
s'
(x-5)+6.1ogs,
(x-5)-4.1ogs'
(x-5)+2:S0
~ log/ (x - 5) +3.(
% j.IOgs (x-
~ log/(x-5)-3.log5(X-5)+2~0
178
Dat t
= logs (x t
2 -
(x -
5) ::;2
<=> 5 ::;x
2. Ta xet hai tnrong hop:
= [10; 30].
= (-oo;m
]u[35;+00)
Xo
Btt phuong trinh (I) va (2) co mot nghiern ehung duy nhdt
Ta thay tnrong hop nay khOng eo gia tri nao cua m thoa yeu c5u bai toano V~y, gi,i tri dn tim hi: m = 10.
Hai
11.
(I) <=>
~ logs
(mx2 + 4x + m)
<=> { (m-5)x2+4x+m-5::;0
Btt phuong trlnh (1) tho a voi moi x Nhdn xet: Voi m vdi moi X. Xet m Yeu
(2) (3)
<=>
(2) va (3) thoa vdi rnoi
X.
=0vm =5
"* 0
va m"* 5.
<=>
=42
m zm' < 0
I)
m -5 <0
L1
<=>
+ 10m - 21 ::;0
<=>2<m::;3
\3) = _m
179
(I)"+2, (I )16~'
-
<9
I
I I ).,+2 . h. 2H > ( 16
c. 3~
.2 J.
>3
(I )X~IX~II
>
Dap
.1'/,/.
0<x <2.
Dtip Dap
C. (J5 + 2
f. (
2x~1
rl
,~}
(J5-
2 )t+1
,~I
Dap
.JlO + 3 r=i
HI
.v+I
Ddp s{{-
g. 5'.2
< SO.
Ddp
i.
(X2 + X + 1
Dap s/'/-
<I.
Ddp
Ddp
s/{- x
k. (X_2)2x'~7'
> I.
slOg.( ~~2 J
iog".3Iog2
< I.
1~1.5Iug,'~2
Ddp
212.
c.IOg,[IOg,;(2'-~~)]S2
d. log,
C. X
Ddp ,lIt
~'<
J s 2,
::;I .
I ~X -
Dap
f. log} Dap
-J x2
180
g. (4X2 -16x+7).log3(x-3»O.
Ddp
(k- J.
x
x<
1 1 v - < x < -. 4 2
i. 2x + log,
Diip
S(;:'
k. log, (X2 - 7 x + 12
Dtip
rk
<
Rai 3. Giai cac bat phirong trlnh sau day: a. log (x-_!_) ~ 2.
x
h. log. c. log.
. \
2X-I) (.--x-I
> 1. > 1.
, 3-.[s
2
Ddp
"J3
< X < 1V
>8.
-\+1 2
(,hx2-2x-I)<_!_.
-
Ddp Dup
log,_1 ( x \
1 --
x)
>2.
1
>2.
X~
g. log
lx-51
6x
~--
II .
V0 nghiern.
+ 8)
< 2.
Ddp .1'/;:. - -
< X < I.
k.
5 - x)
>3 (O<a:;t:I).
Ddp
../3 )IOg'~1(2",_I) . 0 1210&, I"' > ~ a., _ (3 b. logs ~3x + 4.logx 5 > 1.
d. log", [log'!
(J< -
9)
l;}.
Dap s(/' x
> log, 10 .
-3+2../3 3
v x >- . 4
Dap so:
A'
Dap
Ddp s/i:
a. 22x+6 + 2<+7 -17 > O. b. 2.14< +3.49"' _4' ~O. c. 21-< _2"' +1 :s;O.
Ddp
5(1.' x > -3 .
2
z: -1
Dap
.H1.· x < 0 v x ~ 1 .
<x <2.
d. 5.1' <
7.M - 2.5".
+ 4£+1 .
Dap .WJ:· 0
(9../3 + I IJ2
+ 2 (5 +
216
r-
Dap s{/'
2 (../3 -
J2
O:s; x :s;4 .
< 1.
Dap .HJ:·
O:s; x < 16 .
Ddp
.wrA'
0::;x::;2vx::;1-vf3vx~1+·Ji
Dcip
.wr-
i. 2
a. 61og311- xl + log/ (x -1) + 5 ~ O. Ddp sf/- 1 < x ::;1+ _.;.. x ~ v 3 3 b. log, x + log., 8 ::;4 . c. log, 2.1og2x2.1og2 4x > 1. d.log,(3x)+log/ x<11.
2
i.
3_:+-v'iJ
Ddp
3-!13
Z ::;
x ::;2 z .
Dcip
< x <.!_ v 1 < x < 2..fi . 2 1 ' D ap so: 3-1-..(5 <x< 3 v 3- +..(5<x<. 27
A'
s{/-
r.fi
s/i: --<x::;-lv--::;x< 3 3
f. ~log/
Dap
g.
X4 ) .
1) .
5 log, - < x < log, 3 . 4
Ddp sf;:'
b.
32-\ +3-2x 41 -2
.\-1
::;;0.
c. x 4 -.e8
eo nghicm
<0
3 1+1-(111+3)3' -2(m+3)
Dap s/'/III
> -3 .
trinh:
(m -1)
4'
+ 21+1 + m + 1 > 0
(1)
cit cac gia tri cua m d6 hat phucng trlnh (1) thoa man vdi moi x. Dap s/'/- 1. x < 0 ; 2. In ~ 1.
2. Tim tat
(111 + 1).3'
Tim tat ca cac gia tri cua m d0 hat phirong trlnh (*) dung voi moi s6 thuc x.
--.
3
2
x
Bai 11. Cho hftt phirong trlnh: a.9 1. Giai bat phirong trlnh khi 2. Tim cac gia tri cua
+ 4( a-l).3'
2.
+ a>
a=
Deip s//- 1. x
lR ;
a ~ 1.
Bui 12. Dinh a d6 bat phuong trlnh sau nghiern dung vci moi x
Dap s/'/' m ~ 1 .
Bui 14. Tim tat d cac gia tri ciia m d6 hat phirong trlnh sau day nghicm voi moi x > O.
dung
(3m+l).I2'
Ddp
+(2-m).6'
+3' < 0
s{/·
111 ::;;
-2 .
phircng trlnh sau nghicm dung vdi moi x
M bat
3 >- - .
2
IHli 16. Cho bat phuong trinh: 111.9' - (2m + 1) .6' + mA' ::;0 Dinh m 00 b[lt phuong trlnh nghiern dung vdi moi x Ddp s{/- m s; 6 . Hili 17.Cho: f(x)={m-l)6' 1. Giai btlt phiroug trlnh 2.TImmd0
E
[0; 1] .
- :' +2m+l
f (x)
2 0 vdi
m = ~.
3
(x-61-')f(x)20
Dcip st/· 1. 0::; x ::;1 ; Hal 18. Cho bat phirong tnnh: mS:
....• "'~ .... 2
\2 _ ,. (
s: -.
1
2
? \,2 _
2
r .::; 0
. - 2m + 1)?.6- x _ .r + mA -
= 6.
I;
2.111::;0.
Hili 19. Cho bat phuong trlnh: 4' - 2(111 1. Giai btlt phuong trinh trcn khi m
2. Tim m d0 bat phuong trlnh thea man voi rnoi x Ddp s{/· 1. x < 0 v x > log? 5 ; Hili 20. 1. Giai btlt phirong trlnh: 22<+1 9.2' + 4 2. Dinh m d0 moi nghicm
lR .
2. m < -1.
::;0 (1)
ella bat
Hili 21. Tim m d0 moi nghiern ella bat phirong trinh 2' - 2 '> 8 (1) cung d6u IA nghicrn ella btlt phuong trinh Dap sf/III ::; 4X2 -
0v
111
2 1. 185
X-
2) > log, ( - x2 + 2x + 3)
=~
III mot nghicm cua bat phirong trlnh. Hay giiii btt plnrong trinh tren.
Bai 23. Cho btt phirong trlnh: logz.J 1. Giai btt phirong trlnh khi a
= -2.
2. a < -1 v a > -
2. Tim ttt d cac gia tri ciia tham s6 a d6 btt phirong trlnh eo nghicrn. Ddp so: 1. x <
'A'
-4-J7
3 xE
J2 .
2
+ ~ x + 12s m.log2 ( 2 + ~ 4 - x )
DJp
st/-
111 ~
13 .
phirong trlnh: log
I 2
M btt
(X2 -
2x + m) > -3 eo nghiern.
stt m < 9 .
Bai 26. Vdi nhtrng gia tri nao ella m thl btt phirong trlnh sau diroc nghiern dung vdi moi giri tri ella x:
s{/' 2 < m S 5 .
Tim m d6 btt phirong trlnh nghiern dung vdi moi x thuoc khoang (2; 3) . Ddp s/l: -12smsI3.
Rai 28. Tim ttt d cac gia tri ella m d~ btt phirong trinh sau day dircc nghicm
dung vdi moi gia tri ella x: log", ( x2
DJp
-
2x + 111 + 1) > O.
.wl:- m > 1. + m -I) < 1,vdi moi gia tri ella m: 0 < m s 4.
Rai 29. Tim ttt ca cac gia tri ella x thoa man x > 1 nghiern dung bat phirong
trinh: log2«'+_x) (2x
Dap
186
log I 2 X
+ log
I 4
x2 < 0
(1)
2.
-7-3/5
2
Hai3I.
1. Giai bilt phirong trlnh: logs ,j3x
+ -l.log 5 > I.
ciia bilt phirong trlnh tren cling
2. Tim cac gia tri ella m sao cho moi nghicrn la nghicrn ella bilt plnrong trlnh sau: 1 + logs s Dap
>0 .
2. - - :::;m :::;- .
(
5 2
f (x) = [log)
(x + I)
g (x) = [log) ( x2 + ax + 5 +
1. Chung minh y
1)] .log,
(X2 + ax + 6)
= f (x)
2. Tim tilt cit cac gia tri cua a d~ g (x) Ddp .1'/;:'
2. -2 < a < 2.
Bai 33.
1. Giai bilt phirong trinh: 21og2s
2. Tim m trlnh:
2( x -I) ~ log,
2x -I -I
.log
I (x -1) (1)
5
2. m ~ 10 .
Jx
+ ax + 5 +
I) .log,
(X2 + ax + 6) + log"
3~
0.
~I,
hay tun
.w'r
=2.
cua bilt phirong trlnh
loghy2 (3 + r)
un