Het kantoor

Ze is een gewone studente, maar met een tweede leven.

r. Maarten van der Veen is normaal gesproken voornamelijk bezig met zaken over arbeidsrecht. Toch gaf hij bij de Raad voor Rechtsbijstand aan dat hij ook strafzaken wilde doen. Begin december kreeg ik een fax met de bezoeken die ik die dag moest doen. Toen ik s middags die lijst pakte, zag ik dat ik de verdachte in de zaak van de Enschede babylijkjes moest gaan bezoeken. Ik had daarover al in de krant gelezen en ben er toen direct naartoe gegaan. Van der Veen is zich direct bewust van het feit dat hij toevallig met iets heel groots bezig moet. Volgens protocol bezoekt Van der Veen H. in het politiebureau in Hengelo. Ik had toen al snel in de gaten dat dit een megazaak zou worden. Ik heb een eenmanskantoor, doe voornamelijk ondernemingsrecht en ontslagrecht, dus ik dacht meteen: trek ik dat wel? Je moet veel tijd vrijmaken voor pers en familie te woord te staan. Toevallig had Van der Veen eerder die week een cursus gehad van de gebroeders Anker. Ik heb hen toen gebeld en gevraagd of we samen aan die zaak zouden kunnen werken. We doen het dus eigenlijk met zijn drien. Voor mij is dat heel leerzaam.
Begin december spreek je Marike H. voor het eerst. Hoe trof je haar aan?

van psychiaters. Het rapport laat nog een aantal weken op zich wachten en tot die tijd is het voor ons ook een groot raadsel, hoe het precies gegaan is. Van der Veen weet dat hij moet afwachten, voordat ook hij antwoorden krijgen op de vele vragen. Maar het vermoeden bestaat dat Marike H een stoornis heeft. Een andere belangrijke vraag is hoe het heeft kunnen gebeuren dat niemand iets heeft opgemerkt. Zelf heeft ze dat altijd ontkend en heeft allerlei dingen verzonnen om het te verklaren. Feitelijk is ze een gewone studente, maar eentje met een tweede leven erbij.
Hoe kun je die zaak voeren, ondanks die onduidelijkheden?

Marike H. is s nachts van haar bed gelicht, meteen verhoord en s morgen nog een keer, dus toen ik haar zag, was ze heel moe. Ik heb haar uitgelegd hoe de eerste week er juridisch uit zou zien. Op dat moment ging het redelijk goed met haar, hoewel ze natuurlijk zwaar onder de indruk was van wat er allemaal was gebeurd.
Had je de indruk dat zij wilde dat haar daden aan het licht kwamen?

Ik kijk puur naar de persoon, ik verdedig de dader, niet de daad. Een aantal vragen is relevant. Enerzijds de toerekeningsvatbaarheid en anderzijds de mogelijke TBS. Verder moet een onderscheid worden gemaakt tussen kindermoord en kinderdoodslag. Vooral in het geval van de eerste baby staat kindermoord niet vast. Als zij inderdaad uit pure paniek in een paar seconden heeft gehandeld, is er mogelijk geen sprake van voorbedachte rade. In het tweede geval is dat wat moeilijker te verdedigen. Ook het feit dat ze wellicht toch moedergevoelens had, kan invloed hebben op de duur van de straf. Ze gaf de kinderen immers namen en hield ze na de geboorte en na hun dood nog even bij haar in bed. Maar nogmaals: veel hangt af van de rapportage van het Pieter Baan Centrum. Marike H. komt 25 augustus voor de rechter, de uitspraak volgt binnen twee weken na die datum.

Ik verdedig de dader, niet de daad

Begin december wordt Nederland opgeschrikt door de vondst van twee babylijkjes in Enschede. Kort daarop volgt de arrestatie van de 23-jarige studente Marike H. De studente was de moeder van de babys, die beiden door haar om het leven werden gebracht. H. wordt onder meer verdedigd door mr. Maarten van der Veen uit Hengelo. TeksT: Raymond Janssen FoTos: IgoR sTuIFzand

Ze heeft het wel gedaan in de wetenschap en misschien ook wel in de hoop dat de baby ooit gevonden zouden worden. Dat is wel duidelijk. Het eerste babytje heeft twee jaar verstopt gelegen en als ze wilde, had ze het natuurlijk ook zo kunnen doen dat er geen spoor te vinden was. Dat heeft ze duidelijk niet gewild, met name wat betreft de eerste baby. Die had ze in de tuin verstopt. Op enig moment gingen huisgenoten van Marike H. de tuin opruimen en toen is de zak waar die baby in zat in een kliko terechtgekomen. Toen heeft ze die zak eruit gehaald en ergens anders neergelegd. Marike H., door Van der Veen gekenmerkt als een intelligente, opgewekte studente, heeft twee voldragen zwangerschappen meegemaakt, maar liet eerder ook al twee abortussen uitvoeren. Ze zat volop in het studentenleven, dronk flink en slikte af en toe een pilletje. Marike H. is opgenomen in het Pieter Baan Centrum, waar zij wekenlang werd geobserveerd door een team

Een van de twee babylijkjes werd gevonden bij een Enschedese garagebox.

60 Recht Magazine

Recht Magazine 61