You are on page 1of 252

Th h f

Th h f

Nh xut bn Lin Mng

Nh xut bn Lin Mng

Th h f
Tuyn tp bi vit ca cng ng mng Xut bn ti Vit Nam 2011 Ba & trnh by: Tn Sa bn in: Hong Hn nh ba 4: Biu tnh chng Trung Quc ti Si Gn Ngun nh: Internet Cc tc gi 2011 Lin Mng

Mc lc

Li gii thiu

M TRC
Anh Trung, em Vit
Nguyn Lng Hi Khi 17

Lc b ang u?
Nguyn Lng Hi Khi

18

Anh nh th l o c!
ng Thiu Quang

20

i V Ch D

Ngi Bun Gi

23

Thi , ai cho ti thi ?


Bi Dz

29

Ch l i, cm nhn v chia s
Codet Hanoi

31

Chng gii quyt c vic g


Tng Iemxi

37

Ni v ch... VIT
Na Sn

40

La chn

Trng Phc Lai

42

ng yu nc bng mu ca ngi khc!


Bo Anh

44

Chuyn nghe c t ngi khng quen


Hu Kho C Nguyn

50

Biu tnh l hp php


Trung Bo

52

Biu tnh v biu tnh Vit Nam


Tie Suc

54

Hi v p v biu tnh
Phan Thanh Hi (Anhbasg)

61

ng hnh cng nhn dn


Mt T

67

Tun hnh
Mt T

70

T Trung Nam Bc, ch mong nung t 72


Klu Vin S

n c
Huy c

75

Tr s tn

Hu Kho C Nguyn

81

M, con i biu tnh


Nguyn Hong Linh

84

M i! Con i biu tnh ...


Jerry Phan

89

XUNG NG
M khng mun con i biu tnh
D Tho Phng 95

Chng ti
Bi Dz

100

Cuc i thoi trc Lnh s qun Trung Quc v trong tr s Thnh on TNCS TP s 1 Phm Ngc Thch 102
Trung Qun

Lng yu nc c iu chnh bng di cui v c ch xin-cho? 106


Phm Vit o

Trong mt ti
Nguyn Thng

111

i thoi
Na Sn

116

Xung ng, chng li l ngi c lng tham khng khip 117


Tng Iemxi

Ngi Vit Nam p


Trung Bo

129

Cm n!

Tun Khanh

131

Biu tnh

Lan Phng

133

Chng ti khng ngy th


Lan Phng

137

Si Gn Ch nht ngi
Nn L Si Gn

141

Tr chuyn vi mt ngi Hungary v hi o Vit Nam 148


Nguyn Hong Linh

Cn li tnh yu
oan Trang

154

YU NC
Phn ng chnh thc ca Vit Nam trc yu cu ca Trung Quc 159
Trn Song Ho

Ngy ch nht bun


Tiu Anh

160

Nhiu chuyn 1: Tn mn v lng yu nc


Trnh Hu Long

162

Nhiu chuyn 2: Ti sao ti i biu tnh?


Trnh Hu Long

166

Hy ln ting, dng dc v minh bch!


Andr Menras / H Cng Quyt

171

Vit sau ngy 5-6


Trung Qun

177

8 Juni 2011 Tagestheme


Nguyn nh H

180

Nhng ngi yu nc khng c ngh l 183


o Hiu

Tnh to!
Tu Hoan

188

Th ng ca ng L Hiu ng gi ng inh Th Huynh 193


L Hiu ng

Thy ght th phi ht ln!


Dino Trung

197

Ht ging dn ch ln ln v kt tri
Quch Tun Phng

203

Nhng bng ma
Khuong Ha Bui

206

n ng mt t
Trng Phc Lai

208

Dng ng Vit Nam


Trng Phc Lai

210

Quyn lc v quyn lc t th gii mng (I)


Trn Minh Khi

212

Quyn lc v quyn lc t th gii mng (II)


Trn Minh Khi

215

Biu tnh v x hi dn s
Mai Thi Lnh

218

C bao nhiu cch yu nc?


Tiendat Le

233

Tinh thn yu nc
ch Ao

236

Lng yu nc
L Hoa

239

COMMENTS

Li gii thiu

Bn c thn mn, Bn ang cm trong tay mt cun sch rt c bit, bi v n cp n mt s kin ht sc c bit, mt s kin m chc chn khng mt t bo chnh thng no c th nhc ti v cng khai tha nhn vo thi im ny, trong khi cng chc chn nh th, s kin y ri s i vo lch s Vit Nam hin i nh mt ct mc ng nh trn con ng i ti dn ch ha. l cc cuc biu tnh tun hnh chng xm lng ca nhng ngi Vit Nam yu nc trc him ha b quyn phng Bc, vo hai ngy ch nht 5-6 v 12-6-2011, ng thi ti c H Ni v Si Gn. Hon ton khng c chnh quyn v bo ch truyn thng chnh thng tha nhn, nhng cc cuc biu tnh , vi quy m khng h nh, chng t qu nhiu iu: l s bt u ca mt qu trnh dn ch ha, a nguyn ha lnh mnh, du rng trc ht ch l trn mng. Nhng cuc tranh ci, bt chin gay gt gia nhng ngi ng h v phn i biu tnh, vo thi im m trc cuc xung
TH H F

ng, chng phi cng l mt biu hin ca s a nguyn hay sao? l du hiu cho thy s trng thnh v nhn thc, bn lnh ca th h ngi Vit Nam mi. Bt chp hon cnh thiu thng tin, thiu minh bch ca x hi, bt chp nn gio dc cn nhiu yu km, lc hu, th h y vn vn ln, hng ra bn ngoi th gii ton cu ha, hc hi, b sung kin thc cho mnh v chia s vi bn b, trn nn tng ngi thy v i ca h: Internet. l hi chung cnh bo h su cch bit ngy cng ln gia mt b phn cm quyn vn mang trong mnh u c bo th, phn tin b, phi dn ch, vi mt tng lp nhn dn ng o ca th h Facebook, y s ci m, t tin, nng ng, tin b v nhn thc chnh tr. Chng phi l s cch bit ti mc bo ng sao, khi cuc biu tnh ca hn 3000 con ngi c hai u t nc, li ch c bo ch chnh thng coi l hnh ng t tp t pht ca mt s t ngi, i ngang qua i s qun v Lnh s qun Trung Quc? V trn tt c, l thc o tnh yu nc ca ngi dn, m xung ng biu tnh, by t chnh kin ca mnh, chng him ha xm lng phng Bc, l mt trong nhng cch biu hin. Chng c hnh nh no th hin p v cm ng hn tnh yu nc y bng hnh nh nhng chng trai c gi trong sc o , tr trung, phi phi, xung ng pht c T quc v ging cao khu hiu phn i chnh quyn Trung Quc b quyn, xm lc. Bn c mn, Cun sch m bn cm trn tay y l tp hp nhng bi vit
ii |

TH H F

ca hng lot blogger trong th h Facebook . Cun sch ghi li cm xc ca nhng chng trai, c gi Vit Nam trc gi xung ng, trong nhng khonh khc h st cnh cng nhau tun hnh yu nc, v nhng suy t, phn tch ca h v cc khi nim lu nay vn b coi l nhy cm, l c quyn ca Nh nc, ca chnh quyn: biu tnh, quyn con ngi, quyn c yu nc, v.v Bn c c th thy, trong cun sch, c c nhng bi vit theo mt hng khc, mt ging khc, tri ngc hn a s cn li. Nhng nhng bi vit cng phn nh mt gc nhn m ngi c cn ghi nhn v c th a ra tho lun, v th chng c a vo tuyn tp, vi s tn trng tinh thn a nguyn. Cc bn c th xem cun sch nh mt tp nht k lu li nhng ngy thng ng nh ca c mt th h. V phn mnh, ngi lm sch xin c coi y nh mt mn qu tinh thn tn vinh tt c cc bn nhng ngi v ang bng cch ca mnh kin tr v n lc cho mt nc Vit Nam dn ch, t do v phn vinh.

Vit Nam, m 13-6-2011 Nh xut bn Lin Mng

TH H F

iii

M TRC

Anh Trung, em Vit


Nguyn Lng Hi Khi

Anh i anh, khng hiu lm sao m gi c c tng, dn em n sp pht in ri! Okie, ta lm cho bn n qun chuyn lm pht nh. Ch t. D, anh gip em mt tay Xong! D, anh va lm g ? Tao va ct cp!

TH H F

17

Lc b ang u?
Nguyn Lng Hi Khi

Con: B i, c gio con bo hi bn kha ct cp, thanh nin bn i biu tnh. Lc b ang u? B: , b s b bn phn ng li dng, nn b nm nh. *** Con: B i, c gio con bo hi bn kha ct cp, thanh nin bn i biu tnh. Lc b ang u? B: , b ngh l cng sn Vit Nam ng ng sau git dy, nn b chng tham gia. *** Con: B i, c gio con bo hi bn kha ct cp, thanh nin bn i biu tnh. Lc b ang u? B: B ngh ch l v thc ca m ng nn b vit blog bnh lun. *** Con: B i, c gio con bo hi bn kha ct cp, thanh nin
18 |
TH H F

bn i biu tnh. Lc b ang u? Bn tng: , ... b ang i... bun lu thuc dng da. Ph n sau 30 tui th collagen bt u suy gim... Con: Collagen l g h b? Bn tng: l cht gip da n hi, cng, trng mn... Con: Tho no da m p th! B cn khng? Cho con mt l, con tng em Thch N Yu cha xm di. Bn tng: Cng may khng phi ai cng ging b con mnh.

TH H F

19

Anh nh th l o c!
ng Thiu Quang

Anh Trung , sau khi cm mc trn t lin xong xui, em th pho th l xong c mt vic, d c chu t thit thi nhng d sao cng xong ci v lng nhng ny, gi anh tuy c to xc tht y, nhng anh ht tr nh mc ln t nh. Xong ri gi sang chuyn gii quyt ci ao lng, trc nay v anh to nh con tnh nn em nhn cho m xong xui v t ct, gi t ct xong ri, s u vo y ri, anh nh l ci li b bn ca anh lim nt ci ao lng th em tht, nh th o c u, mt va hai phi thi ch anh, tham g tham qu th vy? Cho nn l v 2007, ln cui em nhn nhc mui mt vi m chu cht di dt biu ti biu tnh phn i anh ci chuyn anh tuyn b lo lu ci ao l ca anh tt, lc y kh nhc k em tm i mt vi thng lm tr, t cho my roi vo mng t ct cho cho anh vui lng anh em mnh cn lm cho xong ci s . Nay s xong ri th em k m, anh ng vo ci ao l em b lu b loa bt n xanh cho chng n o m b anh ln y, em o bit. Em tht, anh em mnh th ni chung o vn , nhng bn dn en ca em, chng n qun qu ri, anh m lm qu th n
20 |
TH H F

bt nt c em, chng n bo nhau b mnh m hn na th cho b hu non, chng mnh cho b vo vin dng lo lun. nh rng anh em mnh mi h rng lnh sau my v t ct bn chc ny n cng rng rnh ti, con ci cng du hc u vo y c ri, nhng bn chu cht dn en th chng n ang ku gii v gi c leo thang lm pht lm phic au ht c u em cha bit phi lm sao. May qu anh li gi tr ng lc ny th em tht, anh to xc tht y, thm tht y, nhng qu ny anh nh chi em th anh hi b ngu, ch cn o rch l ch ngu ch cn g. May qu gi chng n c ch x x trot ri, my t l ci m lng va la lng ln pht anh thy y, bn tr thc na ma phy bc phy bic hong ht c ln i git cht hn t thng nh anh ngay. Vua thua thng liu, nht l dng Ch Pho v sn nh my thng chu cht nh em ch cng dt du n hng lm, con su xo mi cng qun, anh cng nhn khng? M o bit bn nh anh th no, ch nh em th phy bc phy bic vn v s t anh , cm th o, anh c mun b chi mt qu nh thng Mubarack hay thng Gaddafi th anh c bo em mt cu, em m bo ci ao lng c cho l ca anh, nhng dy sng thn ngay, o m, em bt n xanh cho chng n tng gch v vo th n vng bo anh cng o c m hp, ng ni chuyn khoan du vi c ln tu ngm tu ni anh nh. Gn trm triu thng nh em t o u, mi thng na gch v th lp m ao lng lun, th cho nhanh. Cho nn l anh c suy ngh i, anh ang lm n ngon lnh th c tp trung m kim tin i, ch by gi nh nhau cha bit thng no n c thng no, tr phi anh chi ht gn trm triu thng nh em v my t thng cn li trn qu t ny, anh nh lm thng Hitler th hai h anh? th c cho l anh tht c em tht, nhng tht c th chuyn lm n ca anh cng coi nh tiu lun, anh nh nh, au u pht y anh.
| 21

TH H F

C cho l em yu, c cho l em nhn nhc gii em ch mun c yn thn, my ln anh c mang sng hoa ci ra bn my thng qung chi ci ao lng em cng dm mt cho qua, nhng anh b cn ct cc ca my thng thuyn thng d cu c kim cm ngay b ao st t ca em th mt ln na em tht, o c u, thng y l anh c n ang i kim cm cho em y anh, nhn y em cng thng bo vi anh tin bun l thng th Vinashin nh em n to ri, c nh gi trng i vo my con m ranh thng c ging cu thi. Anh lm th, o m, bn bun c chng n s chng n t ht, c em n th c nh em cht i ? Anh thy anh va tham va ngu cha anh? Cho nn anh , m nay anh c nm vt trym ln trn m suy ngh cho k ri t t anh em mnh ni chuyn phi quy, ri c g em s dy d bo ban my thng cu nh em n thi chi bi lng ln rng ln ln i chin, ch em tht, sng hoa ci th em khng c ch phng ln th nh em lc no cng sn anh , chng n m h ho tru tro phy bc pht na th ngay c em cng o c cho anh u, em tht. Vi li tm s, c g khng phi anh b qu cho. Em Vit, thng em kh di b bng ca anh.

22

TH H F

i V Ch D
Ngi Bun Gi

Nc V triu nh Sn nm th 66. V Knh Vng nm th nht. Ma h nm y, bin V dy ln nhng chuyn ng tri, thy qun T tung honh ngang dc, tin st n b bin nc V. Hm i qun T hng dng, thy qun i trc np di dng tu nh c nhng thc cht l tu chin bc thp tr hnh, gp tu nh c V bng g l lao ti m tan tnh. Ng dn V nhn thy bng tu T l khip m chy tri cht. Nhng tin tc v tu V b nh ui trn bin V thng c giu nhm i, thm ch c chuyn nghim trng nh thy qun T ngang nhin vo lnh hi V, bt ng dn V em v nc i tin chuc cng t c ni n trn t V. y l ti i vng trc ca nc V l V Cng Vng, vn t ti nhng lng tham quyn c v m ly vo T gi ngi v. Cng Vng thm ch cn lm nhng chuyn m him c Vng no trong lch s nc V lm l lp mt ng lin lc nng t in Tam nh ca nc V n tn Vng ph ca T hng ngy bo co s tnh trong nc, di ci danh ngha l hp tc trao i thng tin cho hai bn hiu bit nhau.
TH H F

23

Ngoi ra V Cng Vng cn k kt hp tc ton din trn mi lnh vc vi T. Mi nm Cng Vng cm quyn, qun lnh b b tp luyn, nho nhc i lm kinh t. Quan li th b tr chuyn chnh s, ch nhm nhm phn chia t ai kim chc thu li. Dn chng m ui trong nhc, hnh ca T cung cp n mc nh ai lo nh ny, ngoi ng thy ngi b nn ngonh mt m i, hng xm chy nh bn cnh bnh chn nh vi. Nc V t thi xa xa c cu: Nhiu iu ph ly gi gng Ngi trong mt nc phi thng nhau cng. y l ci thi sng tng thn, tng i, quan tm n nhau ca cha ng nc V li cho con chu. Nhng mi nm V Cng Vng cm chnh s, thin h, trai trng nam nhi ch nhm nhe len li, tm mi cch lun lch quan h kim tin. n nhu trn lan, ngi trong bn nhu ngp trn n ung xa hoa, nhn ra ca s thy ngi rch ri ch bung cu: - Thi th mnh c lo ci thn mnh ci , vic khc ng quan tm. Trm nm trc, tin nc V i tm hnh t nc, ngi cay ng tht rng: Quanh h Gm khng ai bn chuyn vua L t ni lng ngn ngm cho cnh ch s trong thin h khng cn mng n chuyn chnh s, lch s t nc ngy xa v th s ngy nay, khin t nc phi vo vng n l ngoi bang.

24

TH H F

Trm nm sau thi V Cng Vng, nghe ai long thong bn chnh s, thin h bt tai ngonh i, nhiu k ni rng: - Mnh c lo cho bn thn mnh , nhng chuyn cho mnh cha lo xong, i lo chuyn ln lao lm g. Gi nh mnh kh gi, sung sng c phi l sng khng, t dng i lo chuyn khng u, chng phi u cng phi tai. Trm nm trc trc tin cay ng than v suy ngh, c mng ca ngi dn V: L chng ta ng trong ging chiu hp Gic m con nt cuc i con. l suy ngh cng xy ra 100 nm sau nc V, nhng gic m ca con ch khng phi ngi, nhng gic m con b nh ng thng tri buc kip ngi ci mt vo khng ngng u ln nhn gic m ln ca mt dn tc c b dy lch s. K c gia nh th ly gia nh ra bin minh nh, k cha c gia nh, nam nhi trai trng li ly ci vinh thn ph gia ca mnh ra bin minh l mnh phi lo cho ci thn mnh c n chi, sung sng. n hi mt th l lun cng mt, h l rng ai cng lo cho bn thn mnh tt nh ti lo cho bn thn ti l c x hi s tt thi. L nh th nn h mi bng quan, c k lao xung h t vn, quanh h ngi ung ru mc xoi vn im nhin nhu nht, cn ni thng vy vng lu th. Ri khi k kia chm nghm khng ni ln, h chm cc bo chc qu ny chm hn ri. Nc T bit chuyn ngi V ngh g. Cn ngi V thm ch cn ch bit mnh ngh g th sao bit ngi T ngh g.

TH H F

25

Bi th thy thi c, T mi dn thy chin ko vo hi phn nc V. M thc ra T dn t lu, by gi chuyn mi l ra m thi. y l ti nc V cng li. n thi V Knh Vng nm th nht mi ln ngi, lng ngi cn cha hp. T B Vng nhn c hi y m xua ro rit qun sang cp m du ngoi khi ca V. Triu thn T ngh rng: - Nay nc V lng ngi ro r, t quan li n dn chng ch lo cho bn thn, quc kh thm ht, n nn chng cht, lm pht gia tng. Quan li tranh ginh chc quyn, lc ny khng ly th i lc no ly y. Than i, nc V vn cn kit, ngho nn. Tt c ch trng vo m du ngoi khi m nui qun lnh. Nay mt ly g m dng qun. Ca ci trong nc cng khng cn nhiu, thu m thu t dn chng cn ch no thu na. Mt ngun li tc nui qun c ngha cng l mt qun, mt qun th triu nh khng cn ch da th cng coi nh mt triu nh. Bi th nh Sn thi V Knh Vng khng d g nhn nhn nh thi trc. 100 nm trc tin i tm ng cu nc. 100 nm sau ai l ngi cu nc V y? Bo t tng tr li cu y rng: - Ton qun, ton dn V ch bo v t nc. Bo th hay, ni cng ng. Nhng nu Bo nm c ch
26 |

TH H F

ton qun, ton dn th tng dng ngnh ng tu thnh cng. Ng dn V ci tu st ra khi vng vy i chi vi tu tun ng, hi qun V thin chin tung honh. Bin nc V khng n ni vng bng tu V nh by gi, cng khng khin ngn sch thm ht nh by gi. c c ch ton qun, ton dn, trc ht ch ca bc i thn trn cao phi mnh hn nhn dn ci . Phi bit thanh lc nhng phn t ph hoi, cn tr nhng chnh sch chin lc xy dng t nc nm ngay trong hng ng ca mnh. Nhng phn t nh con su v tham nhng, b phi, bt ti m khin nhng quyt sch ng bng tr thnh ph sn, chng vinh thn ph gia cn t nc gnh thm n nn, gnh thm s nn lng ca dn chng. K th khng phi l C tin sinh con ca i cng thn, khng phi ngi lnh gi Vn Hi, hay ngi con sinh ra trong gia nh truyn thng yu nc Thanh Hi, hoc c gi yu iu Thanh Nghim... m k th pha trc l ngoi xm ang xn ti v k th cn ngay c sau lng ang ngy m li dng k h ca c ch hnh chnh c khot t nc ny. Chng no cn chng th ch ton qun, ton dn kh m thng nht v mt mi c. C k ni rng: - Nc T mnh qu, nh khng li, thi nhng cho n cho yn. l bi nc T nh V t hng chc nm nay, c phi by gi mi nhm nhe nh ngoi bin u. Nc T nh V qua s hp tc ton din, nh trn mi mt v kinh t, vn ha, chnh tr, nh c v b tr nhn s trong triu n nh
| 27

TH H F

vo lng u m ca dn V na. c bao gi trong lch s nc V m chnh t ming nhiu ngi tht cu u hng khi cha c chin s: - nh khng li th nhng n cho yn. Than i, 4000 nm dng nc v gi nc ca V, cn li ngy nay l cu ny chng?

28

TH H F

Thi , ai cho ti thi ?


Bi Dz

By gi l na m, ti ang ngi lng i nghe nhiu cm xc khc nhau cng bc ln nh khi ta. Nghe u l thy bun. Ti c th nhm mt m vn nh ting bin r ro trong m trng 16 Nng. nh trng ko di mt vt trn sng nhp nh, tr li cho ni ti sinh ra s tnh lng, v c s im lng m ti v vi ngi bn gc vai vo nhau ch cn mt chic bng. Chng ti l nhng thanh nin c n, d y ng trc mt tng lai mnh mng, v thiu ht ng sau mt lch s nht nhi ri qun trc lm sau. Nghe u vn thy bun. Sng sm nay khi ti cn ngi ng, m gi in hi con xung ng cha? Ngi ta xung ht ri ka? Ti phi git mnh hi li: M ni ci chi ra?. Ti ngh chc b tng ti xung ng trnh kt xe. V vo nm 2007, chnh b cm ti xung ng ha vo dng ngi phn i Trung Quc. Cn anh ca ti th li mng ti t tt: Anh khng mun ngi thn ca mnh b bin thnh con tt. Ci t nc k l ny ch c th sng bng chin tranh thi sao? Ha bnh an n lm n cha c bao nm th li sc si tranh vi u. Ti nghe, m thy bun v k.

TH H F

29

Chin tranh hn l mt khi nim mang tnh sch v vi nhng thanh nin nh chng ti. V lng yu nc li cng l mt khi nim m mt nghim chng. Nhng ti khng th l gii c cm gic ca bui chiu ti ngi lm bi th Ma bt kinh!. T u a v mt ngn la, n lm mt ti nng bng. Cm gic ny tht rt gn vi k nim ngy xa thi i hc, ti b mt thng bn to mp hip p, ti nhn khng phi v thy n to cao hn ti, m l ti s m ti li khc v nh n khi ti quay v vi mnh my sng tm. Nhng thng bn y, chc n nay vn cn mt ci so ni lng v cy bt mc li kim ti m thng vo n, khi n lm qu vi ti. Lc , mt ti cng nng bng v ti khng cn suy ngh thit hn g na. V, nu ti khng cho mnh mt thi , ai cho ti iu y? Khng bit nn bun hay vui, khi nhn quanh, ti thy bn b mnh, v c nhng ngi xa l sng gn mnh, cng bt u v ang dn cho thy mt thi . C l, khi chn c cho mnh mt thi vi thi cuc, nhng thanh nin nh chng ti s bt c n hn trong ci g vai ha lm mt. Bi, bt c s by t no cng u s c nhn thy v hy vng mt thc thi. Khi mt tri vn mc ng ng, ci bng khng th ng v phng bc. Chng ti vn , trc bin nghe trng ko di mt vt trn sng nhp nh, soi sng c cy vit mc li kim nhn sc...

30

TH H F

Ch l i, cm nhn v chia s
Codet Hanoi

1. Nhng ngy thng i min ni, c nghe nhiu chuyn v vic ngy trc, ngi Trung Quc thng xuyn sang bn mnh thu mua mng tru, thu mua c, n trang bng bc ca ngi dn tc. Cho n gi th c l thnh cng trong vic thu mua bc, bi v n gi, ngi dn tc ca mnh a phn ch cn eo vng nha Trung Quc. Mt phn v ngho, hai v c bao nhiu bc, Trung Quc thu mua hoc i chc ht c. Ch lm g, n thu mua, ri b vn, cho vo ni nu, trit tiu ci gi l vn ha bn a i. Cng nh gn y nn nui a, gom a bn cho Trung Quc. Xa, nng thn,c cnh gp phn ri trn ng lng chm cng. Gi, a, ci con vt gh s y cng b nh hng ca thuc ha hc phun cho cy dit su, nn c hi, dit c a, lm g c a nhiu nh hi xa na m bn. Th nn sinh ra nn nui a quy m ln khng dm ngh n cnh nhn ra hng trang tri, ging nn c bu vng n gi cng cha dit c ht bn cho Trung Quc, ri Trung Quc n khng mua na, th ci l a hi la kia tnh sao? Tht kinh tm! 2. V n, ci mc, vt cht cho b con dn tc, cng l mt vn . a phn mua vy may sn ca ngi Trung Quc sn
TH H F

31

xut, va r, va tin, bi mt b vy dt tay by gi qu t, cng ngy cng tr thnh ca him. Ai giu lm mi s hu mt b trang phc t thu, t dt bng tay, cn bnh thng th c hng Tung Ca m dn... Nhiu lc c ngh sao my cng ty dt ca Vit Nam khng sn xut hng cho b con dn tc. Tin th Nh nc b mt phn thu ra m trang tri my ci chuyn chnh sch ny. Mun ngi ta theo mnh m ch chu chm sc, v v, ch bit chm lo c phn tinh thn, ngm ra cng nh mt cng ty, bi kch l c ban nhn s ti, khng bit cch v v, chm sc nhn vin. Cc c ni, con khng ch cha m kh, ch khng ch ch ngho, ngi Vit li coi trng tnh ngha hn tin bc! Xem b con c nhu cu g, ch phn no n s thit dng v dng cn thit cho h, thay v dng ton b Tu. S thc chim vn ha ny ca Trung Quc, thit ngh, l rt nhanh. Do s lng b con dn tc c hn, by gi ngi ta ton mc, ton n, ton dng Tu, li vng bin gii Tu, ch my chc m kh phn bit c u l Tu, u l ta. Trung Quc c dn dn, nhn nha vy thi. Hoc ngay chuyn b con by gi c xoay trn ra khai thc , xay vn nh bt, ht bi do khng c bo h lao ng, ri ng thnh bnh, thnh gch, dng thnh nh ch khng cn ly t nhin cht chng ln nhau thnh nh, thnh hng ro nh trc. Cng ng thi, do ly u ra g, do Trung Quc n c ci my xay hay qu. Mnh sn ni, gh ra m nghin. 3. i trn con ng ti Thc Bn Gic, ti Thc, ngh ci Thc c mnh danh p nht Vit Nam y sao? Mc honh trng th khng bng thc Ty Nguyn, nhng li c v m miu, sc mu ca rung la, thc nc nu vo v. V quan trng hn, v mt lch s, th y l con thc b chia s v s nhng nhn ca
32 |

TH H F

Vit Nam. Thy thuyn b Tung Ca i li rm rp. Bn mnh lo to, my bc chng b nm khnh nga mt ln tri ng... ngy... Lc ngi lng trn ch m vo v ma, n s l nhng cnh ng la, ngm bn ny, bn kia, ngm my ct mc, ngm s th l ca bn Tung Ca, h ht, nh trng ma ri Thc Bn Gic, mi thy tnh yu t nc mnh lit m chc bnh thng, n chng hin hu. V nh nhng cu th ca Nguyn nh Thi: Tri xanh y l ca chng ta Ni rng y l ca chng ta Nhng cnh ng thm ngt Nhng ng ng bt ngt Nhng dng sng nng ph sa Th m dng Quy Sn kia phi chia s cho ci l Tung Ca. C ci ch phin bin gii, bn mnh bao gi cng lo t lo to my mn trng rt ng thng, trong khi bn Tung Ca th honh trng v quy m. Ci quan trng, l s bi bn, c k hoch ca Tung Ca. Nu mnh v Tung Ca thng nht m ch bin gii, th lm sao, mnh cng phi c k hoch cho i xng, li, hai bn cng li, thit, hai bn cng thit. Ch m ch v nh th, bn mnh trng ti nghip qu, cn bn h, i ch, nh din kch, bi h i ch, nh ngy hi, rm rp rm rp. , dn s n ng. Dn mnh t, khng ai lm... nh ny l c gng lm ri... C th s c nhiu cu bin minh nh vy... Nhng m ng gia ch thy ci bn Tung Ca c sang bn mnh m m nhng m ch phi giao lu, bun bn, mua bn vi mnh, bi mnh c ci qui g m mua, mi thy sao mnh khng hc tp chin lc bi bn, v c quy hoch duy tr s tn ti tng xng khng thit hi cho bn mnh nh?

TH H F

33

4. Ri i trn nhng con ng V Xuyn ca H Giang, Trng Khnh, Cao Bng m nh rng ang i trn con ng xng mu ca cha ng xung ni ny khi bn Tung Ca nh chim vo tn su trong lnh th Vit Nam... Chin tranh l iu kinh khng nht. Ti cn nh m n m ti bo: m qua m m s qu, ton my bay n ri bom. Ri b chng ni thm iu g na. Ti bit b ang nh ti trn bom 1972 M ri thm khu ph Khm Thin v Bch Mai. Mt ngi d ca ti mt trong trn bom . Bc ti (ngi trai tr li ngi yu n gi vn chng chu ly chng) ln ng v T quc, n gi ch c duy nht mt thng tin: Hy sinh mt trn pha Nam. t ti d l cu siu ngha trang ng 9 Nam Lo, ngha trang Trng Sn, trc bt ngn nhng ngi m, thu th no chin tranh, ti chng th no tm thy bc c... Ri cn nhng ni au khng tn... Hi xa, khi i cha, mi ln nghe ai khn: Cu cho t nc thi bnh, nhn dn an lc, ti cng thm ci rng sao m xa xi th nh, yu nc, v l thuyt th nh, thn mnh cn lo xong u... Sau ny mi thy, chng cn tnh v k y, ri n lc ngi ta cng cn phi nh n cu tht. 5. Thy c cng ty du lch Canaan Tourist ng li dng dc thng bo: T chi tour i Trung Quc. Thy cm khi tinh thn ca v lnh o cng ty qu. Lm nh vy s nh hng v kinh t, v li ch ca cng ty khng m sao v dm vy? Ti sao vy? Nh th, c l... khn kho khng? Ri cc mi quan h trong nc ca v na? H khng s sao? Cm phc qu! Thm i Tn Cng, thm i Sangrila, thm i Cu Tri Cu ma thu... nhng thi, t t nh. Xt nh! i ht nc Vit mnh na i, hiu v thm yu, thm thng t Vit.
34 |

TH H F

6. Hm nay c trn FB thy my li ku gi biu tnh ha bnh trc cng i s qun Trung Quc.... chng nhng ngi no tham gia ln mt, u thy thi gian tri nhanh qu, thm thot, 4 nm ri. 4 nm, khng th qun c khng kh hng hc nh vy. Ri bn Trung Quc li chng li ci lo lng nht na, bi n l thng trc, nhng cn ni lo lng b chnh nhng ngi lm nhim v an ninh ca mnh nhm ng, mi n lm vic, ri l m nh hng n vic kim cm ca mnh th nh hng ti bn thn v gia nh trc ch cng chng lin quan g n ai... Khng kh s hi bao trm ngay sau cuc biu tnh, do chnh nhng ngi ca Nh nc mnh gy ra ch chng phi ai khc. L th y nhng cng ng nhin l th y! Th nn s d dt, d chng, n gi l d hiu. Lm sao trnh c hai th e da l cc bn lm nhim v chnh ng nhng thc ra ni s vi cc bn cn hn c dng lu manh. Th hai l cc bn no li dng cuc biu tnh n thun trong sng m lm ci g ... vi nhng mc ch ring... Nn rt mong c mt t chc nghim ngt, an ton, m bo cho ngi tham gia, ch ai cng lo lng, ai cng s b s gy, ai cng b tm th ang vi phm, li ght b li dng, dn n nhng s n l, vn vt, ai cng khinh khnh mt mnh: Thi th ny, ti c lp, ch dnh vo ai. Dnh, l cht. Nhng chnh s khng on kt s c th gy nguy him n cho bn. Th nhng, tm c mt nhm tt, ging nh c nhiu on thanh nin tnh nguyn lm c nhiu vic tt, ti li cha nhn thy ai, cha nhn thy r c bn cht, tnh cht ca cuc xung ng s nh no... Sc mnh, l s on kt v yu thng!

TH H F

35

Cng nh Internet em n nhiu th, v bn phi tnh to bit sng lc n nhn nhng ci hay ca n, cng mong bn tnh to, tm c s biu hin hp l m khng phi xu h rng sao mnh li hn th, hoc ng c th , v cm, rng y khng phi chuyn ca mnh, c lo cm o go tin i... Hoc lc bt tng tm, bit lm sao, nh ng bn l, cng nh ng bn l ca cuc lm pht ang din ra.

36

TH H F

Chng gii quyt c vic g


Tng Iemxi

Chng gii quyt c vic g u mt cu bn chp ming, th ht ra, nh tht mt ci, khi bn b ni chuyn v vic hn 1000 ngi Vit xung ng chng Tu sng 5-62011 va qua ti H Ni v Si Gn. ng l vic xung ng ca hn 1000 ngi, k c hng triu ngi Vit, cng chng th gii quyt ngay c vic g, cng khng khin Tu kha tr li t ai, bin o; nhng n gin iu cn phi lm, cho khng ch kha m ton th gii bit rng: Ngi Vit c mm, c mt v c quyn phn i... Chng c ai xung ng li t coi mnh l dng cm v hiu chin, ch lm nh vy mi yu cha t t; cng nh chng c ai khng xung ng li l khng yu qu m t cha. Mi ngi c cch yu, cch hnh ng khc nhau. Cho nn, cng chng ai nhn danh ni lo... sang trng m lo h ngi khc, ngi h tnh trng t nc (ni theo Nh nc th mi-vic--c-Nh-nclo, khng cn nh mi ngi v tay, nh). c qu nhiu v din thuyt, thuyt php, rao ging ti sao li lm th ny, khng lm th kia v nn lm nh ngi ta... Vy ti sao ngi ta li khng lm c v khng c lm nh ngi Ty? Khi c chuyn g xm hi lnh th dn tc, ngi
TH H F

37

Ty xung ng, cn ngi ta th lo chy i chi vi... ra. Mt bn hc Tu k, ngay c m sinh vin Tu cng ni: Nc Vit Nam tng l t ca Tu, iu ny khng c g phi bn ci; gn hn th bo Vit Nam l v n, trong chin tranh chng M, Tu vin tr v kh, qun trang, lng thc cho Vit Nam, nhng sau ny, Vit Nam li ly v kh y nh Tu... nn ch mun tng vo mm chng n. Mt anh bn Tu gn 15 nm cng bo: n bn thn ca anh, l tr thc, hiu bit rng m cng ngh th... Tu n tuyn truyn gh lm, mun ngi ngh nh mt... Trong khi , liu c my ngi Vit Nam bit r bin o t nc th no. Hi hc ph thng, thy mi bn trong sch gio khoa lch s, a l u ghi Hong Sa, Trng Sa l ca Vit Nam; nhng tuyt khng c mt dng no nhc ti Hong Sa, ti mi thc mc hi ng bc l s quan qun i v hu, th mi bit Hong Sa b Tu cp t nm 1974 v trc , cn Trng Sa th nm 1988 cng b Tu chim mt s o. Mt nh vn tr bn qun i bo: My bi chm mi ni y m.... Ra vy! Cho nn, chng kh hiu g khi nm 2007 v va qua, my trm, my nghn ngi xung ng chng Tu th my chc triu dn h hng v c l ngh l: Khng cn thit, chng gii quyt c vic g... Khng r, cc c k Vit Nam trong 1000 nm Bc thuc trc y c ngh khng cn thit hay chng gii quyt c vic g chng v d sao n cng h nc ta 1000 nm ri? Ti cng cha r sau bui sng 5-6 th s lm g tip. Nhng vic n gin nht l s gi nhng bi vit v Hong Sa, Trng Sa, Bin ng cng phu ca cc nh nghin cu trong v ngoi nc, nhng bi ht v bin o qu hng, bin gii nhng nm 1980 nhng ca khc m mi ln nghe khng khi rng rng, ri mua cun sch nh Hong Sa Trng Sa l ca Vit
38 |

TH H F

Nam, do NXB Tri Thc n hnh (gi ch 35.000 ng/cun) tng nhng ngi quan tm... Cn vic h c c hay li chp ming chng gii quyt c vic g th y... khng phi l vic ca ti. V mong rng, d v l do ny l do n, ngi ta buc dn chng phi lng qun Hong Sa, bin o, bin gii trn nhng knh truyn thng chnh thng, hng h, th nhng mnh hn Vit y s n vi ngi Vit bt u bng nhng li ru l bi ht v Hong Sa, Trng Sa, bin gii hay n gin l cha m tr s ch cho con ci bin o, bin cng t nc trn tng tm bn ... cng l mt trong nhng cch hu hiu chng li bn bnh trng th trng c tim nhim vo u c mun dn ca chng...

TH H F

39

Ni v ch... VIT
Na Sn

c lc ti ngi thc mc v ngha ca ch VIT. Hi b th ngh n l danh t ring ca nc Vit, dn Vit... Ln cht mi hiu ch Vit cn c ngha l vt qua, vt ln trn. Th nn mi c nhng t nh u vit tt vt hn hn th khc hay vit v vt qua khi v tr. Trong c trm dn tc Vit thuc nhm Bch Vit c tr pha nam sng Trng Giang, ch c duy nht ngi Vit ca chng ta khng b thn tnh, ng ha v sp nhp bi ngi Hn ri lp nc, pht trin cng vc chng ta c mt nc Vit Nam ngy nay. Qu trnh dng nc, gi nc y, ti ngh, c gp phn ch yu ca ci ngha vt qua/ vt ln trong ch Vit. Dn Vit c nhiu tt xu khin chng ta khng th thnh mt dn tc ln nhng ch VIT gip chng ta sc khng nh y l mt dn tc anh hng. Trong qu kh, hu ht tt c nhng dn tc ln tng b khut phc trc dn tc nh nhng mang trong mnh ch VIT vi ng ngha y ca ch ny khi c cng xm chim, h... Chng ta vt qua kh khn, vt ln nhng him nguy nht, ngng cao u trc 7 t dn trn tri t ny n nhn hai ch anh hng cho dn Vit mnh.
40 |
TH H F

Dn tc y ang c th thch lng anh hng trong thi gian qua. Rt c th, sp ti, chng ta nh phi chng minh li cho ngi Trung Quc thy ci ngha gc ca ch VIT mt cch r rng hn. Th nhng ch VIT y ch c th pht huy ng mc sc mnh ca n khi mi ngi Vit bit vt qua nhng ni s hi ca chnh mnh, vt ln nhng mu thun ca xung t li ch c nhn, li ch mt nhm vi li ch ca ton dn chng.

TH H F

41

La chn
Trng Phc Lai

Em , Cuc sng by gi l cuc sng in t em nh, ch hai k t 0 & 1 lun phin, m thnh th gii o. Cuc sng tht th cng l nhng chn la thi. Nh th chn chi hay hc, ln cht chn yu c ny c kia, chn ngh ny nghip n. Chon la no th khng c ni c ng sai, chn la no th ch a ra mt hnh trnh i, v tip tc chn la tip theo cho hnh trnh . Lo L Tn Trung Hoa th m thm, sinh ra lm g c ng, c i mi thnh ng. C Tn th o : Dn 25 triu ai ngi ln/ Nc bn ngn nm vn tr con. Ai ln dn dt dn tc ny ln theo. Vua Quang Trung tham vng hng hc, ri b kha chi khm cht tr. Sinh nht ny bc vui khng/ Hai mi ngn ng sut c mt . Dn tc ny c lp nhng liu t do v hnh phc (khng theo ngha t sng)? , liu mt ngi ln c lm
42 |
TH H F

nn k tch? Liu 15 a ln va va c thnh mt ngi ln? S khng, nu mi a l mt phe phi. M nu 15 a ln va va, cng phi cho 87 triu a cn li ln s s. ng s chng ln ri kh bo. C nh dy con bng bo lc, sinh ra mt tr mt dy ngm. C nh dy con bng l thi c, a con tr nn ngu n, ph hoi. C nh dy con bng i thoi, con ci chn chn bit ngh bit nghe bit tha bit tht. Hy chng ti ln, dn tc ny ln cng. Hy chng ti t la chn 1 hay 0, ng bt chng ti th nhn ngi khc nm tay mnh k s. Hy chng ti t nh gi ng sai, li chnh mnh la chn tip . Em , Anh chn em ri , vy nhng k t 1 & 0 no cn ngha. Em s l tt c i anh. Hoc l khng g c. nhng i khi khng phi l ng hay sai mt chn la. M l duyn v s. Em , n phin em ri .

TH H F

43

ng yu nc bng mu ca ngi khc!


Bo Anh

ng ngoi ti tng cm mc bp a, lng dt lu n, ct ro ro km gai cng n Php cng vi nhng ngi lnh Nht Bn theo Vit Minh thi chn nm. Chin thut ca n v ng rt n gin: ct ro, nm lu n v l ct v xung phong vo nh gip l c khi qun Php cn cha ht chong vng v ting n. ng ti khng k v nhng tn tht ca n v. Khi ti hi ng ti l trong n v c bao nhiu lnh Nht, v sau chn nm, bao nhiu ngi trong s h tr v T quc. ng tr li c chn ngi, sau chn nm, chng c ai trong h cn sng. Ti khng bit ngoi chn ngi Nht , bao nhiu ngi khc trong n v ng cht. Ti hi ng: n v ng khng phi l c cng (m thc ra trong thi chn nm, khi nim c cng cha c), sao cc ng khng dng bazooka hoc t nht l sng my p ch khi cng n?. ng tr li rt n gin l n v ng khng c bt k v kh ha lc mnh no. H ch c ba sng trng Nht cho mt tiu i v nhng ngi Nht Bn tnh nguyn ch dng kim samurai ca h. Thi khng M, ng ti ng vin con ci i ra trn. Hai d ti i thanh nin xung phong khi mi su tui. Sau chin dch ng 9 Nam Lo v Qung Tr, ln lt hai d v nh v mt sc.
44 |
TH H F

C hai d u trc u nh s n nhiu nm sau tc mi mc li. Bc ti, hc Nga v lm cn b ging dy Bch khoa nhng ri li tnh nguyn nhp ng. Ty Nguyn, ng 9, Qung Tr giy chng nhn dng s dit M v dng s dit xe c gii gp phng ti ngc (theo ng ngha en). Khi t min Bc vo Nam, bc ti mang theo 90 vin n ca cy sng bn ta. Khi gii ng, bc bn 52 vin, trong 4 vin trt. Bc ti v ngi em kt ngha b c ngy tri b qua c mt ci trng ln nm gia vng ranh gii gia hai bn bn mt pht n vi tm gn 900m lm b thng vin tng ch huy mt s on qun i Si Gn trong cuc hp b tham mu ca s ny hi Qung Tr nm 1972. Bc ti l mt trong 16 ngi cui cng ri thnh Qung Tr bi vt sng Thch Hn v tn ca bc ti c trong vin Bo tng Qun i. Nhng ngi ch huy trn Qung Tr nay ang lnh o B Quc phng u nh n bc ti. ng ngoi ti gi 94 tui, bc v cc d ti u v hu. Khng mt ai i ngn v lng yu nc. Thm ch, ti cha bao gi nghe t trong cc cu chuyn ca h. n gin l h lm nhng iu . Khi ti k cho bc ti v mt cun nht k ni ting ca mt ngi lnh tr tui hai mi v ng mun mua mt cun tng bc. Bc ti t chi v ni vi ti rng: Con , nu mi ngi lnh khi ra trn, thay v vit m ch cn bn b thng mt k th thi, th min Nam c th gii phng rt lu trc 1975. Khi ti k cho bc v nhng chuyn gn y trn Bin ng, bc lm nhm tnh ri ni: c lit nh hi 72 m ngi ta mi vt n cn b tui 35. Gi, nu khng phi nh ln trn b, chc bn con (ti v cc anh con bc) khng b ng vin u!. Ti vit nhng dng ny v ti ngn n tn c nhng ngi ngi trong phng my lnh m mi th h vit ra ch l ch trch.
| 45

TH H F

Ti ngn n tn c vic h t cho mnh l ang ni ln ting ni ca nhn dn vit v lng yu nc. H ch trch, h mch nc cho Nh nc lm vic A vic B d h bit rng nu c n sng th h s khng gi email gi con h b hc nc ngoi v nhp ng. Ngh i ngh li, ti t hi v mi vn khng tm c ch no cho thy h ang i din cho nhn dn (nhng ngi nng dn nh ng ngoi ti, nhng cn b v hu nh bc v cc d ti) ni nhng t i ngn . Nhng ngi i ngn i minh bch v thng tin, i Nh nc cho phi bo co ny n nhng h qun mt mt iu l t nm 79 ti nhng nm 85-86, c ngy no m nhn dn khng nghe i thng k v s lng n pho bn sang lnh th Vit Nam, ngy no m Thng tn x Vit Nam khng dch nhng bn tin sang ting Anh cho th gii bit? C th gii u bit, nhng ch c nhng thanh nin Vit Nam 17-18 phi b trng hc m ln ng gi nc, v c nc phi i n n queo qut chin s tin duyn c n m bn. Nm 88, chin s hi qun hy sinh trn ngm o Trng Sa, v tinh thn yu nc v hy sinh h c tha nhng h khng c v kh chng li tu ln ca Trung Quc. Nhng ngi gc bin khng cn nhn dn ng sau lng bng vit bi rn dy nhn dn v Nh nc v tnh yu nc trn Facebook. Nhng ngi gc bin cn v kh, cn my bay, cn tn la, cn tu chin, tu ngm. V nhng th ch c c khi c tin. Nu c vit, hy ku gi Nh nc pht hnh cng tri mua v kh, v nu c pht hnh, th hy mua cng tri. ng con em nhn dn mu cho cc v thy mnh l yu nc. Nhn y, cho nhng ngi no thch nhng th dn ch
46 |

TH H F

v yu nc lp lnh phng Ty, ti xin tng cc bn mt on trong script ca b phim Gone with the wind v lng dng cm, yu nc v suy ngh thc t. Chapter 2 Scarlett Meeting Butler (Noon time, the gentlemen are gathering in the downstairs hall, talking about the war.) Mr. OHARA: Weve borne enough insults from the meddling Yankees. Its time we made them understand we keep our slaves with or without their approval. Whos to stop them right from the state of Georgia to secede from the Union. MAN: Thats right. Mr. OHARA: The South must assert ourselves by force of arms. After we fired on the Yankee rascals at Fort Sumter, weve got to fight. Theres no other way. MAN1: Fight, thats right, fight! MAN2: Let the Yankees be the ones to ask for peace. Mr. OHARA: The situation is very simple. The Yankees cant fight and we can. CHORUS: Youre right! MANS: Thats what Ill think! Theyll just turn and run every time. MAN1: One Southerner can lick twenty Yankees.

TH H F

47

MAN2: Well finish them in one battle. Gentlemen can always fight better than rattle. MANS: Yes, gentlemen always fight better than rattle. Mr. OHARA: And what does the captain of our troop say? ASHLEY: Well, gentlemen... if Georgia fights, I go with her. But like my father I hope that the Yankees let us leave the Union in peace. MAN1: But Ashley... MAN2: Ashley, theyve insulted us. MANS: You cant mean that you dont want war. ASHLEY: Most of the miseries of the world were caused by wars. And when the wars were over, no one ever knew what they were about. Mr. OHARA: Now gentlemen, Mr. Butler has been up North I hear. Dont you agree with us, Mr. Butler? RHETT BUTLER: I think its hard winning a war with words, gentlemen. CHARLES: What do you mean, sir? RHETT: I mean, Mr. Hamilton, theres not a cannon factory in the whole South. MAN: What difference does that make, sir, to a gentleman?
48 |

TH H F

RHETT: Im afraid its going to make a great deal of difference to a great many gentlemen, sir. CHARLES: Are you hinting, Mr. Butler, that the Yankees can lick us? RHETT: No, Im not hinting. Im saying very plainly that the Yankees are better equipped than we. Theyve got factories, shipyards, coal-mines... and a fleet to bottle up our harbors and starve us to death. All weve got is cotton, and slaves and... arrogance. MAN: Thats treacherous! CHARLES: I refuse to listen to any renegade talk! RHETT: Well, Im sorry if the truth offends you.

TH H F

49

Chuyn nghe c t ngi khng quen


Hu Kho C Nguyn

Chiu nay mnh c vic n mt ch kia, trong khi ch i, tnh c mnh nghe mt phn cu chuyn ca hai bn ngi bn: - Th em vn c nhn nhn th ? - Em chn lm, ch mun b i - Em c l Pht khng m phi nhn nhn trc nhng k xu? Em c phi l Cha u m phi cha m tri ra cho h nh khi h thng tay nh vo m phi ca em? - - Em c nhn nhn nh th, em c chu au nh th c i c th thnh Pht thnh Cha c khng? Tt nhin, khng! - Thi , em mt mi lm, ch mun lm g na, trnh voi - Sao em c nhn nhn trc s gy hn thm ch b xc phm nh th?! ng cho rng trnh voi chng xu mt no, voi lnh voi hin th ch hc mnh v ng mnh mnh i ng voi voi bc, c g m phi i u vi trnh n? Ch c voi in mi ui hc ngi lc liu c trnh, trnh mi c khng? - Phi i ph vi h em thy mnh cng bn thu nh th - ng ngh khng dy vo bn xu cho bn ngi. Ci xu ci c c cn tn ti cng v ai cng trnh n khng u tranh! ng trc ci c ci xu ch c mt chn la, l on kt
50 |
TH H F

chng li n. Mt ngi chng li ci xu cn nhiu ngi ng h v lm theo. t nht l ngn chn ci xu tc oai tc qui, ri lai tr v tiu dit n. - Nhng c ai bnh vc mnh u h ch? - Em khng t bnh vc em th ai gip?! Nu ci tt lui bc th ci xu dn dn s c coi l bnh thng! ng s nht l khi tt xu khng cn phn bit, mi gi tr o ln, lc con ngi tr nn th vi ci xu, th l phi, vi s tht! Nghe nh chuyn ca chnh mnh. Bt gic ngh: Chuyn mt ngi l th. Chuyn mt dn tc, mt quc gia cng th!

TH H F

51

Biu tnh l hp php


Trung Bo

iu u tin phi xc nh r, biu tnh c hin php cho php. bt c ni no, hot ng biu tnh u phi xin php chnh quyn. Tuy nhin, ti Vit Nam cha c Lut Biu tnh nn ngi ta khng bit xin php u, xin php th no v bao lu th c tr li n xin php. iu ny c th v von, ngun nc t sng ln (hin php) thiu nhng con knh dn nc (lut quy nh) khin nc trn lan c cnh ng (cuc sng), ni thiu th khng c, ni tha li trn ng. Ngn tt c nc th khng c cn nc trn lan th ngi lm rung (chnh quyn) kh b c mt v ma t t. iu nguy hi hn, thiu lut quy nh khin lut b din gii th no cng c. C ngi dn ra quy nh ca Chnh ph v vic cm t tp ng ngi. Quy nh ca Chnh ph khng th lm thay lut do Quc hi ban hnh. Khi bt k iu lut, quy nh no c xung t vi hin php th hin php hin nhin ng. Vic khng chu a ra Lut Biu tnh sau bao nhiu nm buc ngi ta kt lun, chnh quyn c tnh trnh n vic lut ha mt vn c Hin php quy nh.
52 |
TH H F

i biu tnh hoc c bt k hnh vi chng i ngoi xm l xut pht t s t gic ca mi ngi. Ai mun i, xin hy nh hnh ng biu tnh l hp php, do hy kim mnh biu tnh trong n ha. Ai khng mun i c quyn nh, nhng hy suy xt k hn trc khi pht ngn v quyn biu tnh ca ngi dn.

TH H F

53

Biu tnh v biu tnh Vit Nam


Tie Suc

ngha ca mt cuc biu tnh v v sao biu tnh ph bin cc nc vn minh 1. To mt s kin lm r nhng nguyn nhn trong x hi, chnh tr, kinh t v ngoi giao Mt s kin c th, trc quan trong mt khng gian thc lun l thu ht s ch ca cng ng v ngay c nhng ngi th vi thi cuc. Cu u tin h s hi khi chng kin s kin: iu g ang xy ra? iu g ang xy ra vi nhm ngi kia. Chnh cu hi ny l ng lc ln nht khin cng ng t tm cho mnh cu tr li. Nh vy, nu ng lc ca mt cuc biu tnh mang ni dung trong sng v i din cho mc ch biu l tnh cm ca mt nhm ngi s l cch t ra cu hi tt nht. S kin thu ht truyn thng. Thu ht gii chnh tr. V quan trng hn chnh l nhng ngi ngoi cuc (hoc khng dm vo cuc). Mt cuc biu tnh thnh cng l mang li cch nhn mi vo nguyn nhn ca s kin ang c on biu tnh hng ti. V d in hnh, chnh nhng cuc biu tnh phn chin
54 |
TH H F

M trong cui nhng nm 60 gip ngi M bit n Vit Nam, thay v nghe i v xem tivi cc knh gii tr, h chuyn sang knh thi s. Nguyn nhn m cuc biu tnh hng n l: V sao thanh nin M li phi chn vi tui tr v mt cuc chin tranh xm lc phi ngha? 2. L cch th hin quyn t do dn s tt nht Hiu theo mt cch logic, nu bn tham gia biu tnh, khng th theo cm tnh. Hay, biu tnh cng l cch th hin trch nhim cng dn trc cc nguyn nhn m cng ng bc xc. Bn phi hiu php lut khng gy tn hi cho cng ng. Bn phi hiu mc ch thng ip ca cuc biu tnh bn tham gia. Nhng con ngi ny gp nhau v c th lm thay i th gii, thm ch l lch s. V d: Ngy 1-5-2006, H vin M thng qua HR 4437, mt d lut ch yu ku gi trc xut 12 triu ngi nhp c khng c giy t v cm t bt c ai gip h. Hn 500.000 ngi tun hnh ti Los Angeles, 300.000 Chicago, v con s ln hng triu ngi trn ton M. Cui cng Thng vin M xa b cc iu khon khc nghit nht trong d lut c H vin thng qua. Hy xem, ph n ngang hng nam gii trong th k 21, h cht vt t cui th k 18 vi ln sng th nht ch c quyn bu c. Ri li lng i cho n thp nin 60-70 vi ln sng th hai c bnh ng trong x hi, vn ha v tnh dc. V cui cng l ln sng th ba, t cui nhng nm 90, ph n c quyn bnh ng v gii tnh, quan h ng gii, chng quy ri tnh dc trong cng s hay qun i Nhng ln sng ny, chnh l cch m t c th cho mt tp th nhng con ngi hng n mc ch trong sng v ph v nhng ro
| 55

TH H F

cn u tr trong x hi. Vit Nam, quan im v dn cng c nh hnh ngay t x hi phong kin khi Nguyn Tri c mt v d kinh in tn dn l nc, l ng lc ca x hi v cng l quyn lc ln nht trong mi th ch v cu trc x hi. 3. on kt Bn c th biu hin quan im bng vic post status ln Facebook, gi in, nhn tin cho bn b, chm gi ngoi hng tr , nhng ch l bc u tin, s khai v ngy th tin ti tr thnh mt c th v danh trong on ngi biu tnh. S v danh ny to nn mi lin kt, n cng mnh khi mc ch biu tnh cng r rng. Tuy nhin mt khc, m ng hiu ng m ng l ngn ngun ca s in r. Hoc, con ngi ch c th mnh nht khi ng mt mnh. y l mt trang thi lng cc ca x hi m trc khi tham gia biu tnh, bn phi tnh to v t trang b thng tin cho mnh. Cui cng, mt th thnh thong bn li c l lng dng cm ni ln s tht i khi l i ngc vi s ngu dt ca m ng! Nh vy, mi c nhn, biu tnh l mt trng thi bt u t khi bn bit n n (tm hiu, trang b kin thc, i khi l phn bin vi chnh li ku gi biu tnh), quyt nh tham gia (ln k hoch, chun b, ku gi bn ng hnh), tham gia (i mt vi cc bin c, chy trn, hoc c thm bn b). Trng thi ny khng chm dt khi on ngi v nh, b chia tch, b n p. Bn thn khi s kin din ra l n thnh cng v truyn nng lng cho nhng s kin tip theo. Cn i vi c nhn, t nht
56 |

TH H F

bn c mt cch nhn mi vo s kin. Biu tnh Vit Nam C th thy, ti cc nc vn minh, khi lut biu tnh c nh r, mt trong cc bc t chc biu tnh bao gi cng c: ng k vi chnh quyn a phng, gi thng bo t chc bo ch iu ny tng ng vi vic, mt cuc biu tnh s i cng vi s kim sot v bo v ca chnh quyn. Th nhng cuc biu tnh i ra ngoi kim sot chnh quyn th sao? Bn s b dnh di cui, phun vi rng, phun hi cay, bn n cao su ty mc bo ng. Nn nh, bn l v danh trong on biu tnh v l ri ro lun xy ra. Nu s, bn nn nh. Ti Vit Nam, Hin php khng cm biu tnh. Nu nhn li lch s, trong thng 8-1945, Vit Minh t chc thnh cng cc cuc mt tinh biu tnh, nh cng ti min Bc, Trn Trng Kim t chc ti Hu, Cao i Ha Ho Quc Dn ng t chc trong Si Gn v chm ngi n cho cuc Tng Khi ngha Thng Tm. Nh vy, chnh quyn Vit Nam c nh ngy nay cng chnh t mt cuc biu tnh c t chc thnh cng. Cho n nay, lut php Vit Nam c Ngh nh 38/2005/NCP dng nh lin quan nht n biu tnh khi vic tp trung ng ngi ni cng cng phi ng k trc vi y ban Nhn dn c thm quyn. Nh vy, nhng ngi ti tham gia biu tnh Vit Nam u phi i mt vi ri ro. C th thy, hin nay ngi Vit Nam tp trung biu tnh vo cc vn x hi rt c th: ku oan, ku mt t, i tng lng V chnh tr, hu ht u hi ngoi, c t chc bi cc nhm quan im chnh tr
| 57

TH H F

i lp, c th nh Vit Tn. V khng c quy nh c th v lut biu tnh, chnh ngi dn Vit Nam cng khng c bo v, hoc b li dng. ng bun hn, thanh nin Vit Nam thng s khi ngh n biu tnh. iu ny ng ngha vi vic s hng quyn cng dn. Biu tnh phn i mt chnh ph khc l chuyn nh cm ba xy ra thng xuyn trn th gii. Ngy hm ny ngi Nht biu tnh chng chnh ph Trung Quc, ngy mai ngi Hn Quc biu tnh chng chnh ph Nht Hu ht u bt ngun t nhng mu thun trong lch s, mu thun ngoi giao, hay i khi l nhng vn quc t, mi trng Nm 2007, ln u tin trong lch s hin i ca Vit Nam, c hai cuc biu tnh din ra lin tip trong thng 12, phn nh ng tnh cm bc pht ca cc tng lp Vit Nam trc nhng hnh vi quy ri Bin ng ca chnh ph Trung Quc. Mc d t pht, nhng n mang r thng ip: t ch t quyn ca Vit Nam, bo v ng dn Vit Nam hot ng trn Bin ng. Nm 2011, bn nm sau, nhng vn trn Bin ng vn cn nguyn hin trng, hay thm ch cn nghim trng hn, cha k l mm ha bin gii pha Bc a u T quc vn cn nguyn t nghn nm nay. N chnh l ng lc cho mt cuc biu tnh s din ra trong thi gian ti. ng lc ny l t nhin v trong sng. V c bn, hnh thc ku gi biu tnh trong ngy 5-6 vn mang tnh t pht nhng mang thng ip thi i khi cc mng x hi chnh l sc mnh lin kt cht ch cc blogger, facebooker vi nhau. Hnh thc pht ng ca cuc biu tnh t trang Nht K Yu Nc c thnh lp gn y rt r rng v khng i tri vi li ch dn tc, khng chng ph chnh quyn.

58

TH H F

Li ku gi biu tnh t facebook Nht K Yu Nc, trang facebook hin nay c hn 11 nghn ngi click like button ch trong vng 5 ngy sau s kin Bnh Minh 02 b hi gim Trung Quc ct cab thm d a chn. - i vi nhng quan im: biu tnh (trong thi gian ny) l gy ri nhiu quan h ngoi giao. C th thy: + Mt cuc biu tnh nh cng c th lm mt doanh nghip nh tr sn xut hoc t c thnh cng v quyn li cng nhn. Nhng mt cuc biu tnh n ha khng lm thay i c ng li ngoi giao hoc y li gic ngoi xm. Nn gia la chn C hoc Khng biu tnh, th C l quyt nh tch cc. Thc t chng minh t nm 2007, d cuc biu tnh nm mi nhen nhm b dp tt bi chnh quyn Vit Nam, iu ny c lm thay i quan im v Bin ng ca Trung Quc khng? Khng. V h vn ang ln ti mt cch mnh m. - V li ku gi t pha Vit Tn, trng vi ngy 5-6: + Li ku gi ny c ng chnh thc trn wordpress ca ng ny cng vo ngy 3-6, nn ai nghi ng Nht K Yu Nc l Vit Tn, v c bn khng c cn c khi Nht K Yu Nc ng li ku gi ny t 29-5. + Quan im ca Vit Tn l ng h v ng hnh cng Nht K Yu Nc, v c bn l cng nm trong li ch dn tc nhng khng ng thi im. S xut hin ca Vit Tn s gy nhiu v chnh tr v kh d cho ngi biu tnh. Nh vy nhng ai tham gia biu tnh trong ngy 5-6 nn thng nht v trang phc (c Vit Nam, nh Bc H), cnh gic vi cc nhm vi biu ng l Nhng ni chung, y cng l mt ri ro khng trnh khi. Nu Vit Tn li dng ngi Vit Nam, s t b o thi khi lch s.
| 59

TH H F

Sc mnh V Danh Nhiu ngi tham gia biu tnh ngy 2007 v trong , vn c ngi s tip tc tham gia, bt chp nhng ri ro t nhiu pha. C l y l tnh tt ca ngi Vit Nam, chu kh, chu kh v l lm. Nu ai nhn thy cng an d di cui vo sinh vin, nh nhng ngi dn qu khng tc st, u thy au xt v nhc nh khi ngi trong mt nc, ni cng mt th ting m hnh ng v minh nh vy. Vy m khi s kin Trung Quc ct tu Bnh Minh 02 l, ta li thy cui cng ngi dn khng ngonh li, khng th vi T Quc khi m i ngho, lm pht, bt n chnh tr vn cn nng hi trc mt. Nh vy, nu Trung Quc cng bnh trng, h cng khi ng nhiu lng yu nc t Vit Nam hay cc quc gia khc! Chnh ph Trung Quc mun chim Bin ng l iu tt yu v khng trnh khi v khng che giu. Nhng bng chng lch s v ch quyn Hong Sa Trng Sa thuc v Vit Nam khng bao gi chn tham vng kia bi Trung Quc cng y nguyn do v bng chng ca h i u. Philippines cng vy. Malaysia cng vy. Ngha l quyn li dn tc nc no cng th. Ngha l chin thng ca mt t nc khng c bt bng mt cuc chin mu ngoi trn. N ( v nn) bt u chnh t s on kt t nhng c nhn v danh nhng con ngi mang dng chy yu nc ang to nn vn mnh lch s ca quc gia . Cho n nay, Vit Nam cha bao gi tht bi trong vic gi nc, ngha l sc mnh V Danh c sn bao nhiu nm nay ri? C vi li trong tm. Ni ra cho nh.
60 |

TH H F

Hi v p v biu tnh
Phan Thanh Hi (Anhbasg)

Sau cc cuc biu tnh xy ra ti TP .HCM v H Ni (nm 2007), ti nhn c rt nhiu cu hi t bn b v nhng ngi c quan tm v vn biu tnh v nhng hnh x ca cng an i vi h. Sau y l tp hp nhng cu hi m ti nhn c cng nh kin t vn php lut ca c nhn ti sau khi tng hp v i chiu vi cc quy nh php lut hin hnh. Ti mnh dn a kin ca mnh ln y mc d t bit mnh cha th l mt chuyn gia gii v th khng th c nhng iu cn sai st hoc cha chnh xc. Ti rt vui c cc bn gp thng thn hoc tranh lun v nhng vn lin quan. 1. Biu tnh chng Trung Quc c vi phm php lut khng? V sao? Biu tnh chng Trung Quc l khng vi phm php lut, v biu tnh l mt trong nhng quyn cng dn c Hin php ghi nhn ti iu 69: Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo ch; c quyn c thng tin; c quyn hi hp, lp hi, biu tnh theo quy nh ca php lut. 2. Cm t biu tnh theo quy nh ca php lut c ngha th no?

TH H F

61

iu ny c ngha l bn c quyn biu tnh nhng cn phi tun th cc quy nh php lut v biu tnh. 3. Quy nh php lut v biu tnh l nhng quy nh no? Hin nay Quc hi v cc c quan Nh nc c thm quyn cha ban hnh vn bn no quy nh c th v biu tnh. 4. Vy th lm sao ti bit c l ti i biu tnh c ng php lut hay khng? Ti c th hiu theo cch ti c th lm bt c iu g m php lut khng cm hay khng? Hin nay c rt nhiu hnh vi ca cng dn cha c php lut quy nh c th, v th bn c th p dng nguyn tc nhng g php lut khng cm u c th c php lm, y l mt trong nhng nguyn tc quan trng ca php lut m tt c cc nc vn minh u p dng. Ngoi ra hnh vi c php lm ca bn cng phi tun th nguyn tc khng c php xm hi n quyn v li ch ca cc c nhn, t chc khc. V d nh hnh vi cu c khng c quy nh trong bt c vn bn php lut no, nhng bn vn c th lm mt cch t do, tuy nhin bn khng th cu c ti ni ngi khc ang nui. Hnh vi i chi do ph cng khng c c ngh nh no quy nh, tuy nhin bn cng khng th i chi do ph nhng ni c bng cm hay do ph trn ng lu thng ca xe c 5. Biu tnh v vic t tp ng ngi c s khc nhau th no? Vic biu tnh cng l mt tnh trng t tp ng ngi tuy nhin biu tnh l s thng nht biu t mt ch tnh cm no ca ng ngi. Cn vic t tp ng ngi l mt hin
62 |

TH H F

tng x hi ni chung, v d nh c mt v nh nhau, ci nhau cng c th gy s ch v t tp ng ngi. 6. Nh vy th Ngh nh 38/2005/N-CP c phi l ngh nh quy nh v biu tnh hay khng? y l ngh nh ca Chnh ph c phm vi iu chnh quy nh ti iu 1 nh sau : iu 1. Phm vi iu chnh Ngh nh ny quy nh v mt s bin php bo m trt t cng cng; nhim v, quyn hn ca cc B, ngnh, y ban nhn dn cc cp v trch nhim ca t chc, c nhn trong vic bo m trt t cng cng. R rng phm vi iu chnh ca ngh nh ny khng phi v vic biu tnh. 7. Vy th ti sao c quan cng an li dng Ngh nh 38/2005/NCP p dng cho ngi tham gia biu tnh? Thc t cha c quy nh no c th v biu tnh, do c mt s quan im khc nhau nh sau: - Vic biu tnh phi c php ca c quan Nh nc c thm quyn, mt s nc khc cng c quy nh ny. - Vic biu tnh khng phi xin php v c quan Nh nc khng c quy nh ny. - Vic biu tnh cng l hnh vi t tp ng ngi, v th phi p dng quy nh trnh t th tc quy nh ti ngh nh
| 63

TH H F

38/2005/N-CP: Vic tp trung ng ngi ni cng cng phi ng k trc vi y ban nhn dn c thm quyn. Theo c nhn ti th cn phi cn c vo ch ca c nhn, nhm hoc m ng v biu hin c th ca h phn bit gia vic t tp ng ngi thng thng v vic biu tnh biu t mt tnh cm nguyn vng, l mt quyn hin nh ca cng dn. Ti ni n s khc bit ca n ti cu hi th 5 trn y. 8. Cng an c th bt, gi hoc giam ti v l do biu tnh hay khng? Vic lm ny nu c l hon ton tri php lut. Vic bt gi ngi tri php lut l mt hnh vi phm ti c quy nh ti iu 123 B lut Hnh s : 1. Ti bt, gi hoc giam ngi tri php lut 1. Ngi no bt, gi hoc giam ngi tri php lut, th b pht cnh co, ci to khng giam gi n hai nm hoc pht t t ba thng n hai nm. 2. Phm ti thuc mt trong cc trng hp sau y, th b pht t t mt nm n nm nm: a) C t chc; b) Li dng chc v, quyn hn; c) i vi ngi thi hnh cng v; d) Phm ti nhiu ln; ) i vi nhiu ngi. 3. Phm ti gy hu qu nghim trng th b pht t t ba nm n mi nm.
64 |

TH H F

4. Ngi phm ti cn c th b cm m nhim chc v nht nh t mt nm n nm nm. 9. Cng an c th mi ti n lm vic v l do tham gia biu tnh hay khng? H c th mi bt c ai n lm vic iu tra, tuy nhin ch v l do tham gia biu tnh th cha c th lm. 10. Ti c th t chi khng n lm vic vi cng an hay khng? Nu ti khng n th c b cng ch hay bt gi buc phi n hay khng, bi v giy mi r rng l khc vi giy triu tp? V nguyn tc th bn c ngha v h tr c quan Nh nc trong vic iu tra ti phm. Tuy nhin giy mi l hon ton khc vi giy triu tp. Theo quy nh ca lut t tng hnh s th c ba loi ngi (v ch c ba ngi ny m thi) c th b p dng bin php dn gii nu khng c mt theo giy triu tp l: b can, b co v ngi lm chng. Ngoi ra khng c quy nh php lut no cho php cng an p gii bn i nu bn khng n gp cng an theo giy mi. Vic cng ch hay bt gi bn l hon ton sai vi quy nh php lut. Tuy nhin nu bn c nhiu cng vic bn bu hoc bn c tm l s hi khi n ng cng an th c thc hin theo nhng cch thc dung ha nh sau: - Bn c th ngh c quan cng an gi cho bn danh sch nhng cu hi c th m h quan tm bn thun tin tr li khi c thi gian.

TH H F

65

- C quan cng an c th n gp bn khi thun tin. Lm vic vi c quan cng an theo giy mi l s trao i thng tin m cng an cn c s gip ca bn xc minh mt s vic no . y khng phi l s tra vn, hi cung nhn chng hay hi cung b can, b co v th bn c th mnh dn phn i bt c thi e da, cng ch, p buc no v bn cng c th t chi tr li nhng cu hi no khng c tnh cht thin ch i vi bn. Mi s s e da, p buc, mm cung, d cung, p cung i vi bn u l vi phm nhng iu cm ca php lut i vi cng an. 11. Cng an c th x pht hnh chnh v l do tham gia biu tnh hay khng? Vic x pht hnh chnh phi tun th Php lnh x l vi phm hnh chnh, v cc ngh nh c th v vi phm hnh chnh. Nu cng an mun x pht th h phi lp bin bn ghi r l bn vi phm iu khon no ca ngh nh v phi ra quyt nh x pht theo ng trnh t th tc. Theo ti th vic phn bit hnh vi t tp ng ngi n thun v hnh vi biu tnh cn c lm r trc khi x l vi phm.

66

TH H F

ng hnh cng nhn dn


Mt T

T u nm n nay, Tng thng Benigno Aquino III hn chc ln cng khai ni v vn Bin ng, v nhng cuc va chm gia Philippines v Trung Quc vng bin ny cng nh lp trng ca Manila i vi mt s vng bin o tranh chp. ng cn cng b quyt nh chi gn 12 t peso (tc khong 280 triu USD) tng cng v kh bo v li ch Philippines Bin ng. Nhng pht biu ca ng Aquino, lc mm mi, lc cng quyt, nhng ni chung u nm trong lp trng ch quyn Philippines l khng nhng b i vi cc vng bin o m h tuyn b ch quyn, gii quyt tranh chp bng ha bnh l u tin s 1 Cc tr l ca ng Aquino nh B trng Quc phng, Ngoi giao cng nh cc v ch cht ngh vin cng lin tc ln ting. Trong khi vn tranh chp Bin ng l cc k phc tp v mt vi tuyn b ca nguyn th cng ch gii quyt c g nhiu, th vic ng Aquino III thng xuyn ln ting cho thy ng ang sng cng ngi dn nc mnh. Tm t, tnh cm, nhng ni bc xc v ch quyn t nc ca thn dn lun c ngi ng u t nc chia s, bng nhng thng ip
TH H F

67

c a ra ng lc. Ngi dn qua s thy rng lnh o cng c suy ngh nh h, ang ng hnh cng h. Lnh o thc s l CA h. Nhng nghi k nhm vo lnh o v th t c c hi ny n, ly lan. C th ni, tuyn b ca ngi ng u cc k quan trng v khng ch nhm mc ch i ngoi. Vit Nam, t khi cc hnh ng gy hn ca Trung Quc Bin ng leo thang trong thi gian gn y, ngi c chc v cao nht ln ting c l l b Phng Nga ngi pht ngn B Ngoi giao hm v trng (m nc ta th chc phi c n my trm v trng!). Cn li tt c my v BCT u khng thy ni g, thm ch nhng tuyn b chung chung (nh hi trc), chng hn gi tng tc t, tc bin ca cha ng cng khng xut hin. Khng th suy din rng vic ng Aquino v thuc cp ni nhiu chng t chnh ph ca ng lm nhiu hn gii lnh o Vit Nam. Cng khng th kt lun rng ci cch pht ngn lin tc ca gii lnh o Philippines c hiu qu c th v tc thi v ngoi giao hn phng cch m thm v lng l ca chnh quyn Vit Nam. Trong nhng ngy qua v ngay lc ny, c th cc lnh o cao nht Vit Nam ang chy tot m hi, suy ngh nt c u v hp ln hp xung tm phng cch tt nht bo v ch quyn, bo v ng dn. Nhng h khng mun chia s vi ngi dn, v nh mt h qu, ngi dn khng h bit iu . S bc xc ca ngi dn v th cng c l do dng ln. Ngi dn thy rng ch c h mi quan tm ti ch quyn, cn lnh o th khng. Bng chng l lnh o im re y thi. Ngi dn thy rng lnh o khng sng cng h, khng ng hnh cng h. T bc xc, ut c, ngi dn m ra nghi ng. Nhng kin kiu nh chnh quyn nhu nhc!, chnh quyn ang
68 |

TH H F

tha hip? tr nn ngy mt ph bin hn. Khong cch gia chnh ph v ngi dn, v th, ngy mt dong ra (em rt ght t dong ny, v n rt l, nhng bc Su Phong tng dng). C th m thm lng l l mt c trng ca chnh th ny, cng c th mi quan h c bit gia Vit Nam v Trung Quc i hi lnh o cp cao phi giu kn cm xc, khng huch tot nh Philippines c. C th cch lm vic ny tng pht huy hiu qu. Tuy nhin, ti e rng gi y phng cch ny cn phi c iu chnh. Mt chnh quyn i ngoi khn ngoan c no m bt lc trong i ngoi vi nhn dn th cng l mt chnh quyn tht bi. Khi nhn dn khng hiu chnh quyn, th chnh quyn thc s nh mt ch da ln nht ca mnh ri. M khng c ch da nhn dn, khng c sc mnh nhn dn th lm sao i ngoi vi my g c bp cun cun ni!

TH H F

69

Tun hnh
Mt T

C nhiu kin nht ma nhng ngi c nh xung ng tun hnh n ha v ch quyn t nc. Chng hn nh kin ny: V bn tng thy hng ngang xe tng chun b lm chuyn thm st cuc biu tnh sinh vin hi 1989 Si Gn cha? Nu bn cha thy nhng cnh y th ai l cng dn Vit Nam? Bn xi tr i vo ch cht bn hng li ? Dn tc ny cha mu v thng au bn b i ci vn ha chin tranh n su vo trong mu bn ? Ti ngh rng y l nhng kiu nh tro khi nim, tung ha m v ngy bin rt nguy him, di mt v bc cc k nhn vn. Xe tng c th tng c huy ng (d phng) n p ngi biu tnh Si Gn nm 1989 (nu nh thc s c chuyn huy ng), nhng iu khng c ngha l n s lp li vo th k 21 ny. Chnh quyn ngy nay (c cho l t o i) cng
70 |
TH H F

khn ngoan khng thc hin mt phin bn Thin An Mn. C ngi cn t ra thng cm, lo lng cho nhng ngi tham gia tun hnh n ha, ni rng h s gp rc ri ny n vi cng an, chnh quyn. Ti khng c quyn buc ti hay ln n ai, nhng trong lng khng khi gn ln cht h nghi. Bng hnh ng ny, nhng ngi pht ngn mt mt lm nn lng ngi yu nc, mt mt ly gin nhng ngi ny vi chnh quyn. V Trung Quc s l k c li. Vi ti, nh ni hm n, ch coi chuyn ti trc c quan ngoi giao Trung Quc phn i hnh ng cn trn bin l mt chuyn bnh thng, ca mt con ngi bnh thng. Ngy ch nht, mt mnh, ti vn n. By t thi xong ri v. Ti khng k vng vo mt ln sng tun hnh rm r, v th ti cng s khng tht vng nu nh ch c mnh ti. Ti cng khng ngh l i vo ch cht. V ti tin, s chng c ai lm g ti c, khi ti by t thi ca mnh.

TH H F

71

T Trung Nam Bc, ch mong nung t


Klu Vin S

Nhng hnh nh hn ba nm trc, vo mt ngy Si Gn H Ni v c Paris sc si v vng t, vng bin rut tht trc d tm bnh trng ca Trung Quc Ghi chp ca Klu vo bui sng 9-12-2007 Sng nay ngi Vit Nam i biu tnh, hai u Si Gn H Ni. Ti Si Gn, lc u ch l mt nhm nh, mt l c Trung Quc b tri xung nn ng v quc k ca t nc cp ca ngi Vit nhiu vng t b gim p. Khng c s n o, qu khch. C vi s khuyn can nhng cui cng mt nhm thanh nin sang pha bn kia l ng i din Lnh s qun Trung Quc. Cuc biu tnh bt u v c hiu ng. m ng tng dn, khong gn 500 ngi lc cao im. Bng rn v khu hiu c h. Mt l c Vit Nam c tri ra nhng ngi phn i k tn vo, c mt bn cn cn ngn tay chm vo vi git mu.
72 |
TH H F

*** H Ni, gn 300 ngi cng tp trung ti i s qun Trung Quc. C nhiu ngi cao tui tham gia hn Si Gn. Ti khng ng c th ni cuc biu tnh c si ng hn Si Gn hay khng. Nhng nhng hnh nh t th truyn vo li cho thy mt gc cnh khc. Ngi H Ni c th khng c nhiu s n , quyt lit nhng c s su sc hn ngi Si Gn trong cch biu tnh. Style of Chinese friendship??? l phong cch ca ng ch Trung Quc???; Trung Quc ng nh mt thin cm ca thanh nin Vit Nam... C c nhng c gi cao tui, nhng ngi i qua nhiu thng nm bin ng. T bn b ng ch, t bnh trng n lng ging hu ngh. H c s chim nghim, d cha mt ln c nghe thng v ni tht v v b mt ca Trung Quc. *** Hu, Nng v cc th khc khng c biu tnh. Nhng anh L c Dc Hu gi in vo Si Gn cho Klu v Uhm A Uhm ch nghe ting sc si khu hiu trn ng Nguyn Th Minh Khai. c c mt cu blast cm gin trn blog. Anh Bi Thanh, ngi gp phn to ra cuc biu tnh sng nay bng li nhc nh hy lun xem vng t rut tht y hm nay ma hay nng... gi dn phng vin Lam in, cp nht v tng thut 15 pht mt ln... Chc khng phi ch c anh Dc hay anh Thanh m tt c nhng ngi Vit Nam u mun nghe nhng li y. Nhng cu
| 73

TH H F

ni bnh thng y, sng nay t Si Gn v H Ni u lm bt c ngi Vit no ni gai c... *** Trng Sa Hong Sa, hai t c ngi Vit nhc nhiu nht trong nhng ngy ny. Khng phi ch l blog, forum, web, chat... m c hnh ng. Mt phn ni sng mt phn mu tht! Ngi Vit Nam hay bt c ni no trn th gii ny v c ngi Trung Quc cng vy thi Tnh yu qu hng bt u t nhng ngn ni dng sng, nhng lc tn cng l dng mu chy01. Sng nay, Si Gn H Ni xung ng. T Trung Nam Bc, ch mong nung t.

01

Li ca Ilya Erenburg
TH H F

74

n c
Huy c

Ngi dn H Ni v Si Gn li xung ng. Mc d mc tiu ca nhng cuc tun hnh sng 12-6-2011 vn l Trung Quc, chnh quyn cng rn hn. C l, h qun mt, mi khi t nc c him ha xm lng th mc tiu ca dn chng l nhng k ang rp rnh ngoi b ci. Ngi dn vn cn nh, t ai ca tin nhn thng hay b mt mi khi trong tng vch, da tht tn nhau. Hn 300 nm trc, cc cha Nguyn a ngi n Hong Sa v Trng Sa. Nm 1816, Gia Long chnh thc thit lp ch quyn Vit Nam i vi c hai qun o. i Nam Nht Thng Ton , bn v nm 1838 ca nh Nguyn, th hin hai qun o ny vi tn gi l Hong Sa v Vn L Trng Sa. Nm 1920, chnh quyn Php, vi t cch l nh nc bo h ng Dng, ra tuyn b khng nh ch quyn v t ngi Php hin din y lin tc. Thng 11-1946, khi ngi Php bt u chin tranh tr li vi Vit Minh, ch c th a qun kim sot cm pha ty Hong Sa, Tng Gii Thch cho b ln o Ph Lm thuc Hong Sa v thng 12-1946, b ln Itu Aba, thuc Trng Sa. Sau khi b Mao ui khi lc a Trung Hoa, nm 1950, qun Tng rt khi hai hn o m h gi gn bn nm trc .
TH H F

75

Nm 1954, theo Hip nh Geneve, Hong Sa pha nam v tuyn 17 s thuc v chnh quyn min Nam Vit Nam. Nhng, thng 4-1956, khi lc lng Hi qun Vit Nam Cng ha ra tip qun, hai o ln nht b Qun Gii phng Trung Quc chim mt. Chnh quyn Vit Nam Cng ha trn thc t, cai qun lin tc bn o chnh: Pattle (Hong Sa); Robert (Cam Tuyn); Duncan (Quang Ha ng) v Drummond (Duy Mng). Ring o Pattle, Vit Nam cn c mt i kh tng thuc h thng quc t. T nm 1956, Vit Nam Cng ha, v mt php l, vn khng nh ch quyn trn phn b Bc Kinh chim ng. Thng 4-1972, khi min Bc dn lc trong mt chin dch thm khc Qung Tr. Ngi M cn Bc Kinh lm ng h di bom ra v tuyn 20. Ngy 4-4-1972, Kissinger phi Winston Lord ti New York gp Hong Hoa, i s Trung Quc ti Lin Hip Quc, trao mt bc in bng li, nhn Trung Quc: Hi qun M s c lnh li ti khong cch 12 dm. Ngi Trung Quc hiu, nu h nh Hong Sa, ngi M s n binh bt ng. T ngy 16-1-1974, Trung Quc bt u cho tu p st Hong Sa. Theo Ph c H Vn K Thoi: Cc chin hm thuc Tht Hm i ca Hoa K rt gn cc v tr chin hm Vit Nam. Nhng, Hi qun Vit Nam Cng Ha phi n c chng li Trung Quc xm lng. Theo tng Thoi: Hm i 7 ca M khng lm g k cu vt cc ng minh lm nn. K t ngy 19-1-1974, phn cn li ca Hong Sa Vit Nam bt u b Bc Kinh chim ng. Tng Gip nhn c tin mt Hong Sa khi ng ang iu tr bnh si mt Lin X. Nm 1975, sau chin thng Bun Ma Thut, Tng Gip kin ngh B Chnh tr tin hnh gii phng cc o v qun o m min Nam ang chim gi. Ngy 2-476 |

TH H F

1975, Tng Gip trc tip ch th cho Tng L Trng Tn lc by gi ang Nng: T chc tin cng gii phng cc o, c bit l qun o Trng Sa. Trc , ngy 30-3, Qun y cng in cho V Ch Cng v Chu Huy Mn yu cu thc hin. Chiu 4-4-1975, Qun y in tip cho Qun khu V: Kp thi nh chim cc hn o vng Nam Hi, c bit l cc o Nam Sa. Vic ny phi chun b gp v b mt, ch cn b c trch nhim bit. Ngy 9-4-1975, Cc Qun bo c tin qun i Si Gn rt khi cc o, Qun y gi in ti khn cho V Ch Cng, Chu Huy Mn v Ph T lnh Hi qun Hong Hu Thi: Cc anh cho kim tra v hnh ng kp thi Nu chm, c th qun nc ngoi chim trc, v hin ny mt s nc ngoi ang c xm chim. T ngy 14-4-1975 n ngy 28-4-1975, Qun i Nhn dn Vit Nam tip qun tt c nhng hn o do qun i Si Gn chim gi. Cho d, theo lnh ngy 13-4-1975 ca Tng Gip, qun i min Bc khng ng vo cc hn o do Trung Quc khi y ang chim gi. Nhng, ngy 5-5-1975, khi i Ting ni Vit Nam cng b, Hi qun Vit Nam gii phng qun o Trng Sa, mt phng vin Tn Hoa X tn l Lng c Quyn (Ling Dequan) ang thng tr ti H Ni thy ng cht trong ming. Ling Dequan, sau , ni vi Nayan Chanda: Tin Vit Nam chim cc hn o n nh mt c sc v trc h cng nhn ch quyn ca Trung Quc trn nhng hn o y. Mn Lc, tc gi cun sch Mi nm chin tranh TrungVit, cng gi hnh ng tip qun Trng Sa ca Hi Qun Vit Nam l ngang nhin chim ng bn o trong qun o Nam Sa ca Trung Quc. V theo Mn Lc: T nm 1958, Th tng Vit Nam Phm Vn ng thng bo cho Th tng Chu n Lai, r rng xc nhn hai qun o Ty Sa v Nam Sa thuc lnh th Trung Quc. Nhng hin nay h tin hu bt nht ngang nhin tuyn truyn y l lnh th ca h, sa i
| 77

TH H F

bn v hai qun o Hong Sa v Trng Sa vo bn Vit Nam. Ngy 4-9-1958, Th tng Trung Quc Chu n Lai tuyn b: Hi phn 12 hi l k t t lin l ca Hoa Lc. Ngy 14-91958, Th tng Phm Vn ng gi Chu n Lai cng hm m i sau c th c c ton vn trn bo Nhn Dn s ra ngy 22-9-1958: Tha ng ch Tng l/ Chng ti xin trn trng bo tin ng ch Tng l r: Chnh ph nc Vit Nam Dn ch Cng ha ghi nhn v tn thnh bn tuyn b ngy 4-9-1958 ca Chnh ph nc cng ha nhn dn Trung Hoa quyt nh v hi phn ca Trung Quc. Chnh ph nc Vit Nam Dn ch Cng ha tn trng quyt nh y v s ch th cho cc c quan Nh nc c trch nhim trit tn trng hi phn 12 hi l ca Trung Quc trong mi quan h vi nc Cng ha Nhn dn Trung Hoa trn mt b. Chng ti xin gi ng ch Tng l li cho trn trng. Cho d, theo Mn Lc, Tuyn b ca Chu n Lai c nh km bn v ng ranh gii lnh hi rt r rng (trong bao gm c hai qun o Hong Sa v Trng Sa). Cho d, theo ng Trn Vit Phng, ngi c 25 nm lm th k ring cho Phm Vn ng: Lc by gi quan h Vit-Trung ang rt tt. V pha Vit Nam, ang c quan nim ngy th v ch ngha quc t v sn; quan nim ngy th t ngi cao nht ca ta ch khng phi cp va. V pha Trung Quc hiu ra s ngy th v c khng tt. Tuy nhin, dn tc Vit Nam c trong mu hng nghn nm kinh nghim vi Trung Quc , cho d c s ngy th quc t v sn cng khng n mc c th dn ti s nhm ln hon ton. Cng hm 1958 l tuyn b ca mt ng minh, c a ra khi M a Hm i 7 hot ng trn eo bin i Loan v e da ch quyn ca ng minh Trung Quc. Cho d, Cng hm 1958 tuyn b nhng g th n cng
78 |

TH H F

hon ton khng c gi tr cng nhn Hong Sa l ca Bc Kinh. T nm 1954 n trc ngy 30-4-1975, theo Hip nh Geneve c k bi cc bn trong c H Ni v Bc Kinh, th Hong Sa v Trng Sa thi im 1958 khng phi l phn thuc v min Bc m ang l lnh th hp php ca Vit Nam Cng ha, mt quc gia vn c mt cc din n Lin Hip Quc. S d nhng nh vn, nh bo nh Lng c Quyn, Mn Lc, b sc khi nghe tin Vit Nam ly li Trng Sa, theo nh nghin cu Dng Danh Dy, vi chnh sch bng bt thng tin, ngi dn Trung Quc khng h bit Hong Sa, Trng Sa l lnh th m Vit Nam c ch quyn lin tc hng trm nm, l phn lnh th m Chnh quyn ca h mi dng v lc cng ot trong th k 20 nh nhng tn xm lc. Bo ch chnh thng ca Vit Nam, t nm 1958, cha bao gi nhc li Cng hm ca Phm Vn ng, cha gii thch ni hm ca tuyn b y. Chnh quyn, ti lc nn tuyn b v gii hn php l ca Cng hm ny, nn tha nhn bn hip nh (Geneve) m mnh t bt k vo theo , Hong Sa v Trng Sa t trc 30-4-1975 l phn lnh th thuc v chnh quyn Si Gn, nn du H Ni c a ra tuyn b g th cng phi b coi l v gi tr. y khng cn l chuyn n-thua vi ngi anh em min Nam m l mt-cn vi ngoi xm. y cng l lc m ngi dn tm gc cc bc xc thng nht tp trung vo mi e da n t phng Bc. Kinh nghim t Trn t chin Hong Sa nm 1974, mi hnh ng trn Bin ng l gi o ch khng phi chng minh lng dng cm. Nhng, trc cng mt s kin, hi qun v thng dn i khi vn c nhng s mnh khc nhau. Ngi dn khng c trch nhim phi cn nhc mi tng quan sc mnh gia hai quc gia. Ngi dn c kht vng chng
| 79

TH H F

minh: Mt dn tc nh hn khng c ngha l cam lng s hi. Nhng thanh nin, tr thc, thng dn hm nay, 12-6-2011, bit chnh quyn ang phi chu nhng sc p no v nhng sc p y gi y li dn ln vai h. Nhng, hng ngn ngi dn vn phi xung ng. H khng ch i li on cp th hai b chnh quyn hi tc Trung Quc ct trong vng ch hn mt tun. H mun ni vi ngi phng Bc, cho d lch s c tri thm my nghn nm, cho d b la phnh bi tnh lng ging, ng ch, ngi Vit Nam vn hiu Trung Quc l ai v bo v ch quyn l ch khng c g lay chuyn c. Khng ph nhn nhng l do dn n ni s m h trong nhng ngy ny. Nhng, cng trong nhng ngy ny, chnh quyn c c hi khng h m h ng bn cnh nhn dn, on kt mi ngi Vit Nam, khng ch cho mc tiu chng ngoi xm m cn c th cho mc tiu n nh. Chy nc mt khi cm thy dn mnh n c.

80

TH H F

Tr s tn
Hu Kho C Nguyn

Sau s kin vnh Bc B ngy 5 thng 8 nm 1964, chin tranh bng n min Bc. Nhn bit u tin v chin tranh l khi m mang v nh 5 ci ba l may bng vt bt mu ghi. m? M i ci ny l ci g? Ba l con . lm g m? mang qun o i s tn. i s tn l i u m, c u quay, c ko bng khng,

M lng thinh, mt hoe. Ti khng bit rng ci ba l l du hiu s chia ly rt lu ca gia nh. Sau t ngy anh ti, ba ti ln ng ra chin trng. Mt m H Ni thng 10 cui thu, gi ma ng bc sm trn v. M a ti ln nh tr u Hng Bng Th Nhum (by gi nh tr ny vn cn). c my chc b m ng b a con i s tn. Bn tr ng g ng gt, b m th thm tr chuyn lo lng v cc con i theo nh tr, cn mnh phi li H Ni lm vic Bng mt ting ci hut ln, bn tr git mnh
TH H F

81

ng ngc, b m git mnh hong ht n gi ti vn ght kinh khng ting ci hut, bi v n ct la tui th ca ti vi ba m, n nm ti con b mi hn 5 tui vo nhng nm di s tn mt mnh khng c gia nh bn cnh. M a ti ln xe, chn mt ch ngi cnh ca s v bit ti hay b i khi i xe. Nhn m i xung xe, ti bng ht hong mu mo: M i ngi y, m i u ri? Mt ting ni gt gng: Con b kia ln ri khng c khc, cc bn khc theo by gi! S qu, ti nn bt. M ti nm cht tay ti, nc mt l ch Nhng ri trong bn tr cng c a khc a a no cng bit t y mnh phi xa cha m Xe chy ri ti vn thy m ng vi i mi mm cht v nhng git nc mt tun ri nh Chu Quyn (Sn Ty). My nm tri xa ba m. Ti v vi a na l lp ln nht ca tri tr. Mi ti cc c bo mu u i v nh vi gia nh ca h, tt c bn tr nm trn sp trong nh n du leo lt. My a ln nht thnh bo mu bt c d, d a no khc, thay qun o cho a no i dm, p chn cho a no lnh co ro By gi gp li, nhiu ngi thnh ng b ni ngoi, vn nh: B ny ngy xa thay qun cho tui n. Thi gian tri qua. Nhng ngy s tn bn tr ln ln rt nhanh, khng phi l th cht m l tinh thn, t lp sm hn, hc v bit c nhiu iu t cuc sng nng thn. Th nhng ci cm gic b b ri, c n, ti thn khi m au khi nh cha m ca nhng ngy s tn y dng nh khng phai m Rt lu sau ny trong cuc sng, mi khi c g kh khn b tc, nhiu ngi chng ti vn khng th chia s vi ngi thn, lun co mnh li trc bn b S tn thng (khng ai mun) t ngy th u li du n ny, gy ra s bt hnh cho khng t ngi. Sau ny trong bt c hon cnh no khng bao gi ti
82 |

TH H F

cc con ti phi mt mnh nh ti lc y! My chc nm qua, tt c ch cn l k c. Khng hiu sao my ba nay ti li nh nhng ngy s tn t hn 40 nm trc. Chin tranh ? Chc khng ai mun nhng a tr by gi ri vo hon cnh phi xa cha m ng b nh nhng a tr s tn nm y! Nu c th, hy bng mi cch trnh chin tranh, bi v gy chin hay nh chin u khng kh, nhng khi ting sng im th rt lu v sau chin tranh vn cha chm dt!

TH H F

83

M, con i biu tnh


Nguyn Hong Linh

Mi cuc cch mng ng k u c nhng biu tng ca n v trong bin c dn ch ma thu 1956 ti Hungary, vai tr y thuc v nhng chng trai Pest (pesti srcok) qu cm v can trng. Nghin cu s hc cho thy, hc sinh, sinh vin v cng nhn tui di 25 c mt v nm phn ch o trong i a s cc trn chin chng li chin xa Lin X trn ng ph Budapest. 44% nhng tn tht trong thi k din ra cuc cch mng v chin u ginh c lp dn tc nm 1956 thuc v nhng chng trai Pest. Nu tnh n nhng ngi b thit mng, 21% tui 19 hoc tr hn, 4% ngng 16 hoc cha ti. Theo nhng hi tng, do khng vng bn nhng toan tnh chnh tr, nhng bn khon thc h, th h tr Hungary thi y sn sng xung ng v cm v kh hn nhng bc cha, anh ca h. ng Pongrtz Gergely th lnh khu Corvin, ni xy ra chin s c lit nht nh li: ... hn 80% nhng chin s khu Corvin ch mi trc 20 tui. Nhng chng trai y chin u v ginh thng li cho cuc cch mng, tr thnh nhng anh hng ca dn tc....
84 |
TH H F

khu Corvin, ch bng bom xng v nhng v kh t ch, nhng chng trai Pest bn h 17 chin xa Lin X trong vng mt ngy v bin mi gc ph, mi ngi nh thnh chin ly. Bc s Pestessy Jzsef hi tng: B bng c bn tay v bom xng, l tr thng ti trm x tng hm doanh tri Kilin. Sau khi c cu thng, cc cu y khng ch khi hn m li tip tc chin u, v nh th ny l chng chu c th nm c ri.... S d c c nhng kt qu nh th trong cuc chin trng chi l v nhng ngi khi ngha trong , nhng chng trai Pest ng vai tr ni bt chim c thin cm v s h tr ca c dn. L do l bi ng c ca h khi cm v kh rt trong sng. C ngi, v ng tnh vi nhng i hi dn ch 16 im ca gii sinh vin. C ngi, v hy vng mt tng lai ti sng, phn vinh hn. Ch i ba ngi v nhng mc ch c nhn. c bit, i vi gii tr Hungary nm 1956, tnh yu qu hng t nc lng mn m h tha hng t thi i ca ngi anh hng dn tc thi s Petfi Sndor, t hnh nh nhng cu con trai ph Pl (trong tc phm cng tn ca nh vn Molnr Ferenc) li du n mnh m trong hnh ng ca h. Theo nhn nh ca gii nghin cu, thiu h, cuc cch mng 1956 chc hn s chm dt sau vi ngy vi nhng tha hip loi. Vi s tham gia qun mnh v v t ca nhng chng trai Pest, cc nhm khi ngha c v trang to nh hng trc tip v gin tip n bu khng kh chnh tr ca bin c 1956. Cuc chin u anh dng v kin cng ca qun khi ngha khin nhng i hi ca cuc cch mng tr nn c trng lng, y li Hng qun Lin X trong nhng ngy cui thng 10 v qut sch nhng tn ca Stalin v Rkosi khi
| 85

TH H F

gh quyn lc Hungary. t mc tiu c lp dn tc v thit lp mt ch ngha x hi dn ch, qun khi ngha t nn mng cho nhng ng thi quan trng nht ca chnh ph dn ch do Th tng Nagy Imre ng u, nh thit lp nhng c s ca ch a ng, tuyn b trung lp v rt Hungary khi Khi Hip c Warsaw. Ti sao qun Lin X ch ton tn cng vo sng sm? L v khi bn tr vn ang ng! cu chuyn tiu lm kinh in ca Hungary phn nh r vai tr nhng chng trai Pest trong cuc cch mng tinh khi ny... * L nhng ngi quyt tm nht v dm hy sinh nht cho thng li ca cuc cch mng, nhng nhng chng trai Pest ng thi cng phi chu nhiu kh au nht sau khi n lc dn ch 1956 b dp tt. a phn nhng ai li Hungary u b t y, phn bit i x, gt sang bn l x hi, b lm vo cnh nghi k v qun lng. Thi i Kdr, thnh ng nhng chng trai Pest cn b nh ng vi khi nim lu manh, cn , huli-gan. Tuy nhin, hn 3 thp nin (1956-1989) khng xa i trong lng ngi hnh nh nhng thanh nin qu cm, nhng Gavroche bn chin ly Budapest. D m ca nhng chng trai tui mi chng 15 ma xun cn ci trong n la chin xa Lin X ht vang li ngi ca t do... (thi phm Bn hng ca v mt chng trai Pest ca Szentkti Ferenc) ng li m nt trong vn hc, ngh thut v k c ca ngi Hungary. Hnh nh y, chng hn, c th hin ht sc cm ng, bi hng v y n tng trong bi th M, con i biu tnh! (Anyu, tntetni megyek!) ca Kende Klra, nh vn gc Hungary,
86 |

TH H F

thng c bit n trn th gii vi tn Claire Kenneth. c vit vo nm 1957, thi phm l s vinh danh nhng anh hng tr tui nht ca cuc cch mng 1956, mu n lc cho t do v cng l hn bt c dn tc no trn th gii (Albert Camus). M, con i biu tnh! (Trn L dch t nguyn bn ting Hungary, Anyu, tntetni megyek!) Hm qua, mi tc vng mt ca con... Tay m cn du dng ve vut... Hm nay, v kh trong tay Con ra chin ly... Hm qua trng con cn s, V bi hc con cha thuc... Hm nay? i mt qun Nga mnh bi phn Con n sng... Con mi ch 14 tui xanh Cu b mnh mai mt xanh Go vo nh bp: M, gi con i biu tnh!. Mc o c r tin i i giy sn gt Hnh bng con t do Tr thnh huyn thoi diu k V cha u, cha u trn th gian ny Cha bao gi c o qun nh th Chin u qu cm, coi khinh ci cht
| 87

TH H F

Ngn y a tr, nhng a tr Hung! Chn ng l chin xa Nga Nh ci cht gm g Trong nhy mt cn gc trm ngi Khng thng tic ln thn th nh nhoi yu du Xch st l thit gip qui vt Mu nhum chin xa Lin X V cc con nm . T thng. Chng st hi cc con Nhng anh hng, v cc con khng c... o qun bolshevik bo tn st hi c mt dn tc Dng mu y, phin ta bao thin k Khng bao gi ra sch V mt ngy, mi dn tc trn th gian Cm v kh trong tay! Noi gng con Cu hc sinh mnh mai Go vo nh bp: M, gi con i biu tnh!.

88

TH H F

M i! Con i biu tnh ...


Jerry Phan

23h05, 4-6-2011 Mt m khng ng trc ngy 5/6/2011 M yu! Con khng ng c! Mai con phi i! Gi ny y lng con sao ri qu! Mai con s lm g c chnh l con mt a con gi Vit Nam chn thnh c trch nhim ca mnh vi t nc? My ngy nay con stress nng!!! V nhng li khuyn nh va lch s va cay ng v va nh chi ra, mt st nh tt nc vo mt, bi bao nhiu l bn b khng quen trn mng Ngi ta sao li n nng li vi nhng ngi nh chng con, lun gi chng con l phn ng. Con ri tung v ngha ca hai t ny, phn ng tht s l nh th no h m, sao va quen va l Vit Nam, biu tnh l vic lm ht sc nguy him, liu lnh, khc thng v gh gm nh l i cht! Ni n biu tnh l t a tay vo cng, t tri mnh np cho cng an!!! L t mnh a u ra cho ngi ta nm , tr dp, ghen ght, v xa lnh v mt s ngi quen sng an phn h hng v tm v
TH H F

89

v trch nhim ri. Ngy mai con s ra sao m i! Con s! Qu tht l con s, v con n c trn con ng n ni y ni m anh To bo n l ci chung heo ca Trung Quc Lnh s qun Trung Quc ti Vit Nam! Liu ngy mai, con cn c c hi tr v vi m, liu ngy mai c thng in no n x con ln chic xe mu xanh xm xt ca cc anh cng an! Nhng ngy mai, m i con phi i biu tnh! D bt c chuyn g s xy ra vi con vo ngy mai, con nht nh s vn i! i, i i v pha trc, Si Gn thnh ph qu cha m con yu s cho n con. Con nht nh s vng tin tin bc vi n ci hnh phc trn mi v mt tinh thn bt dit, v tnh yu nc nh yu m m m truyn cho con t tm b. Ti yu nc ti Nh yu m ti ng quy m ti ng cp nc ti Trnh ra l c Ct i qun th Ti s vng ln Vng ln vng ln Bo v m ti! Ngy mai con ch lo, hic ting ht ca con khng to khng vang di ni vo ci chung heo ca bn kha, ch lo khng c ai ng cnh mnh. Con lo mnh n c! Mt ni lo vng vu tn y lng Con lo nhng con khng s! l i biu tnh ri, ln m khng c ai con cng s li ci chung kha y m go ln vi cu cho ri mi chu v. Cu tri cho ngy mai mi chuyn
90 |

TH H F

s thnh cng! Khng v c nhn con m v nguyn vng ca rt nhiu ngi, v ng dn Vit Nam, v nhng ngi ngho kh ng thng bao ln lm con t nhin khc, v dn tc Vit Nam. Vit n y t nhin con bt u thy hy vng m . Ngi Vit Nam cn lm ngi nh con, cn rt nhiu ngi cn hn c con na. Con on thi nh, ngy mai con s khng n c, t ra cn c nhng ngi bn ca con! Va ny bn con va nhn tin: Mai i L nh! Chc L bnh an!. Cm n cc bn ca ti, cc bn lm ti thy mnh khng b c c! M thy khng, bn con cng i ka Mai m cho con i m nh! Con bit m s ni OK v m dy con yu Vit Nam m Mong sao bnh yn s tr v vi ng dn Vit Nam, mong sao bo s tan trn Bin ng khc lit, cc anh cc ch ng dn mnh li tip tc bung thuyn ra khi trong bnh yn may mn. H s lun tr v vi ngi thn bn b ct lng yn ca bin. Ngi i vi nim tin ang ng trn lnh hi ca chnh t nc mnh, ngi v vi n ci vi bnh minh, ngi thn bn b s khng phi ngy di khi thy nhng xc ngi lnh lo Mai con i, th no cng phi i! Tm bit m! Con i chun b y. (Con phi i ngay gi ny phng kt xe) Hn m!

Nemo Cn Th, 4-6-2011

TH H F

91

XUNG NG

M khng mun con i biu tnh


D Tho Phng

Phan yu, M vn khng nh cho con i biu tnh vi m hm nay. Ngi n ng chn (vn cn) ngn ca m mi ba tui ri, m ch mun a con n nhng ni nh cng vin Thng Nht ( con chi ci nga u quay), hay cng vin Yoyogi ( con nht cnh hoa anh o chi v p ln i m non t ca con). Cho n gi, m vn c bo v tm hn nhy cm ca con khi tt c nhng g lin quan n bo lc, d ch l hnh nh mt khu sng trong phim hot hnh. Biu tnh (d n ha) Vit Nam vn l mt vic mo him nhiu cp . V ngay c khi khng c g nghim trng xy ra, th m cng khng mun con phi nhn thy m v nhng ngi biu tnh b bao vy, xua ui, x y, bi rng cc ch cng an, cnh st c ng vi sng ng, di cui. (Cc ch trng li ng s, chng h ging hnh cc ch cnh st trn p phch mnh vn thy, hic). Khi mnh sng Nht, con tng hi: Ch cnh st i trn ng lm g h m. M ni, vic ca ch cnh st l bo v mi ngi, trong c m con mnh, v bt bn xu. Th l con
TH H F

95

bo: M i, con rt l yu cc ch cnh st, cng hn nhin nh khi con ni con rt l yu ng, b, b, m, yu cy, chim v s t. Nu m cho con i biu tnh hm nay, m s phi gii thch cho con rng khng phi tt c nhng con ngi/ hnh ng b cc ch cnh st trn p u l xu. M mun ni iu vi con mun hn mt cht, khi tm hn ch c tnh thng yu ca con hiu c rng khng phi lc no nhng ngi xung quanh cng p tr con bng tnh thng yu, v mt s ngoi l phi l vn xy ra thng xuyn. M cn khng mun cho con i biu tnh vi m hm nay, v biu tnh cng c ngha l ni ln chnh kin ca mnh, v con khng nn tham gia ch v ngi khc (d ngi khc l m) tham gia. V vy, ti hm qua m bo con: Sng mai con sang ng b chi, m i biu tnh chng Trung Quc. Mc d rt ho hc sang nh ng b v s c chi xp hnh, t mu vi ch Dn v em Tm, nhng con vn hi: Biu tn l g h m? Ti sao m li biu tn chng Trung Quc h m?. Th l m ly bn ra, ch cho con hnh nc Vit ca mnh v bo: Trung Quc ly mt t ca nc Vit mnh, lm ngi Vit mnh au. Trung Quc to hn mnh, nhng Trung Quc sai th mnh vn phi phn i. M i biu tnh cng cc bc cc c khc ni ln iu . Con bo: Trung Quc xu qu, h qu m nh. Mnh khng chi vi Trung Quc na, mnh cho c mp cn cht Trung Quc lun. i, khng nn bo lc nh th con . Mnh ch i biu tnh ha bnh thi, mnh khng bo lc. Con ngh mt lt ri bo: Con mun i biu tn vi m c!. Con khng mun chi vi ch Dn v em Tm ? i biu tnh s rt mt v c th nguy
96 |

TH H F

him nh ng vo dao, in vy. Th h m? Nhng con c mun i biu tn vi m c. Sng nay con gi m dy, con khng chu n sng v mun i biu tn ngay. Nhng khng c, con trai . Trc khi thc hin ngha v cng dn, mnh phi lm tt ngha v c nhn ca mnh . M phi cho con n sng, v con phi n ngoan. Tham d biu tnh hm nay mt hn m tng. Tri nng n 36, 37 , oi bc kinh ngi. Hai m con lch thch tm ch gi xe (kh xa ch biu tnh), nhp c vo on ri th li phi chy lng vng qua bao tuyn ph. Cc ch cnh st c thch la ngi biu tnh vo nhng ng nng ong u nht cc ch cng phi nh nhi m hi ui theo l sao? Tri nng, ngi ng, m phi lc th b, lc th cng con cho an ton. Ti qua giy bng ca m b hng, th l m phi i giy cao gt. M khng c m, con chng c c, biu ng... Hai m con mnh trng khng chuyn nghip lm nh. Th nhng m con mnh thc hin c mt cuc i b di hn ba ting ng h di tri nng gt cng cc bc, cc c, cc ch biu tnh xn. Cm n ch Dino tm xa ci my nh cng con mt on ng. Cm n c Codet gip m chm sc con. Cm n c ch khng i biu tnh nhng tng con chai nc mt ng Phng Hng. Cm n cc c, ch, cc bc m m con mnh khng bit tn cho con ung nc khi con kht, cho con qut giy khi con nng, v mm ci vi m con mnh. Cm n gn nghn ngi H Ni, khong 2000 ngi Si Gn hm nay xung ng biu tnh, tay gi cao biu ng v c T Quc, cng h khu hiu, ht quc ca..., bt chp nhng rc ri v him nguy h c th gp phi. Cm n cc ch c ng ly di cui y m con mnh (theo nhim v) nhng li gi tay m m con mnh khng b ng (theo phn ng t nhin ca mt con ngi).

TH H F

97

Hm nay ch Tie Suc bo m: Nm 2007 c ny i biu tnh mt mnh, nm nay c zai i cng nh!. Khi m i biu tnh nm 2007, m mi sinh con c mt vi tun, cung rn con cn cha rng. Cn nm nay, con l mt ngi n ng cao 1m05, con thy cy to m c hip, n cp ca ngi khc l xu. V con t quyt nh i biu tnh vi m, l mt trong nhng ngi cui cng ri on biu tnh ch khng khc i v gia chng d c l con rt mt, nh m vn ni vi con: lm, th lm n cng, kh th phi c n khi khng c c na. M tn trng v t ho v ngi n ng chn (vn cn) ngn ca m qu! Sut bui biu tnh hm nay con ni rt t. C l con mt, c th m ng, nhng nm tay vung ln, nhng di cui, sng ng... mi iu qu mi v lm con chn ng. Cng c th b no ba tui ri ca con cha tht s hiu nhng iu xy ra quanh con ngy hm nay, nn con ch mun lm mt quan st vin. Nhng sau khi ng tra dy, t nhin con ni: M i, con s khng bao gi Trung Quc nh em Tm, nh m. Con yu, m vn khng mun con i biu tnh. M hy vng khi con ln ln, d sng Vit Nam hay ni no khc trn tri t, con cng c th c t do ni ln nhng kin, nguyn vng chnh ng ca mnh v khng cn phi i biu tnh gia thi tit khc nghit, gia nhng ngi mang di cui, sng ng trn p. Con s khng bao gi phi ngn ngi trc cc loi p lc, phi t nhiu suy tnh v s an ton ca bn thn mi ln quyt nh ni ln chnh kin ca mnh, nh th h ca m. Bi m hy vng khi , x hi s tin ha n mc quyn c pht biu chnh kin ca con ngi s c coi l ng nhin, cho d chnh kin khc vi mong mun ca mt m ng hay
98 |

TH H F

mt nhm ngi no . M yu v tn trng con, ngay c khi con khng nghe li m. V nu iu con thc s mun khng nguy hi n tnh mng ca con v xm phm n quyn li chnh ng ca ngi khc, th ngay c khi m khng mun, con vn c lm, con yu nh! H Ni, 5-6-2011, M Phng ca con.

TH H F

99

Chng ti
Bi Dz

Chnh tr l nhng tr bn thu (Ayn Rand) Nhng nh , lun c nhn thy lng dn trong sch hn Khng bit nh th Trung Qun s ngh g khi ti lun thch ngi ngm nhn ng. Ni lun cho nhanh, ti ghen t. Ti qu i ghen t khi ng ang c tui tr hai ln thm li khi ng sng nhiu ln trong bu khng kh nh sng hm nay k t ngy Si Gn cn la. V khi i gia dng ngi v ngy mt ng ca sng Cha nht, 100 nm trc v 100 nm sau, hn thanh nin Nguyn Tt Thnh vn mm ci nh th trn nhng tm p phch nh trn cc ct n. Ti thy tui tr mnh khng bao gi c php tc b i nim tin, khng bao gi c nn v vt trong c ting h vang n khn ging. V k quc khng khi ti ngh n thin trong nhng thanh m y? Bi khi ht ln Hong Sa, Trng Sa l ca Vit Nam! Vit Nam!, chng ti duy ch nghe thy ng mt ha m ca ch kh nhn dn, chng ti sang bn l mi tm t nghi ngi. Nu v thi ca dng ngi sng nay l mt mi khoan, hy cm n lc lng an ninh khi chnh h l nhng thanh t vt bt vo ng ray n ch ca mi khoan y.

100

TH H F

Nhng ci g l ch n trong bui sng thng 6 ngy 5? Khng ai c th i din cho vi ngn con ngi m tng kt. Bi khi mi khoan thi c ny sinh trong lng nhn dn, nhng rn nt ca thnh tr lng chu ng s c nhn thy khp mi ni. V nhng h hi cng tha mn khi c ht vang, c by t trong mt khun kh vn minh, cho thy nhn dn ny s cn lm ngc nhin nhiu hn cho c th gii. Mt 5 nm nhng i chn b giam lng mt ch c php di chuyn trong mt ng ray v hnh ca thc kim sot nhng hu hnh qua nhng th chng lch s ca Si Gn. Nhng cng c 5 nm nhng ci ci u v l phi ca nhng tri tim hn n phi bit ngng dn ln. th, u phi c dy m i th s thay i c iu chi. Ch bit, chng ti , trong nhng mi khoan mi ca lch s. V chng ti vn lun cn ... ___________ Ghi ch cho nhng hnh chp: Khi chng ti , chng ti nhn thy t bn trong lng n...

TH H F

101

Cuc i thoi trc Lnh s qun Trung Quc v trong tr s Thnh on TNCS TP s 1 Phm Ngc Thch
Trung Qun

m qua ti bay chuyn cui cng t Nng v Si Gn. Cc anh Hunh Tn Mm, Cao Lp, L Hiu ng hn sng 5-6-2011 Si Gn. 6h30 sng 5-6: Ngi n sm nht l anh A. Menras, tn Vit l H Cng Quyt, ngi Php quc tch Vit. Hn 30 nm trc, Menras treo c mt trn trn tng i Thy Qun Lc Chin trc H ngh vin Si Gn v gi ny ang ngi cm ci vit biu ng Ha bnh v cng l cho Hong Sa Trng Sa & Bin ng. Ln lt cc anh Hunh Tn Mm, Cao Lp, L Cng Giu, L Hiu ng, Nguyn Quc Thi v gio s s hc ngoi 90 tui Nguyn nh u, qun o chnh t, cng c mt. Hai chic taxi ra Nh th c B, ng h ch 8 gi km 15 pht. i thoi trc lnh s qun Trung Quc Chng ti nhp vo mt nhm ngi tr n st Lnh s qun Trung Quc x bn Nh Vn ha Thanh Nin s 4 Phm Ngc Thch. Khu vc trn ngp cht chn v cnh st chm thng phc nhng d nhn h ra bng my b m. Nhiu
102 |
TH H F

ngi thng phc a my nh, in thoi di ng ln cha v pha chng ti. Cuc i thoi bt u. Mt chic o thng phc hung hng nht: ngh gii tn, hot ng phi c lut php. Anh Cao Lp, cu t Cn o vn nng tnh, ht to: Php lut l bo v ngi dn v bo v t nc, khng phi bo v bn Trung Quc!. Ting v tay m . Mt ngi mc thng phc khc tin v anh L Hiu ng (Cu Ph Ch tch Mt trn T quc Thnh ph), anh ng ch mt qut: Anh ng v pha no, Vit Nam hay Trung Quc?. Ngi mc thng phc phi li li. Anh Hunh Tn Mm v ti bng qua ng sang pha Nh Vn ha Thanh Nin quan st. Tr s ca on Thanh nin Cng sn ko cng, vng tanh, tr nhng nhn vin an ninh. Trn sn thng, camera cha xung thu ton cnh. Mt ngi cn tr tin n ni: Ch Qun, ch Mm, khuyn dm anh em, by t th l c ri, gii tn i. y l mt cn b Thnh on ti khng bit tn, anh Hunh Tn Mm ni: c l sao? L ra Thnh on phi t chc cho thanh nin, Thnh on khng dm th thanh nin h phi t lm thi!. Bn kia ng, cc anh L Hiu ng, L Cng Giu, Cao Lp, A. Menras ging cao cc khu hiu phn i Trung Quc. Mt vi ngi lm lm di cui tin n ch vo mt anh L Cng Giu, Hunh Tn Mm: ngh cc ch gii tn!. Anh L Hiu ng ni: Hy ci di cui vo mt bn Trung Quc. Chc h cn tr khng bit, nhng camera trn Nh Vn ha Thanh Nin bit v bo cho ng Nguyn Vn ua, Ph B th thng trc Thnh ph. Mt cn b Thnh on ra, ni: Anh Ba ua mi cc anh vo ni chuyn. Anh L Hiu ng khot tay: Chng ti khng c chuyn g ni. Ba mi pht sau, ch thn ng Nguyn Vn ua, Nguyn Thnh Ti xut hin, bt tay v ngh chng ti vo tr s Thnh on s 1 Phm Ngc Thch tip chuyn. Sau vi pht hi anh L Cng Giu, Hunh Tn Mm, L Hiu ng, Cao Lp ng vo.
| 103

TH H F

Cuc i thoi trong tr s Thnh on TNCS TP Nhng nhn vt tr ct ca Thnh y: Nguyn Vn ua, Nguyn Thnh Ti, Nguyn Th Quyt Tm c mt . Thi ca ng Nguyn Vn ua v cc thnh vin c ghi nhn l nh nhn. ng Nguyn Chn Trung (Su Quang nguyn B th on TNCS Thnh ph) li khng c nh nhn, ng p tay xung bn ni vi ng L Hiu ng: Cc anh mun g cng phi c phng php ng n. ng L Hiu ng (mi git, tay run): Anh khng phi dy chng ti v phng php. ng Cao Lp ng bt dy: Ti khng th tng tng hm nay anh Su Quang t hi n mc ny. ng Hunh Tn Mm im m: Chng ti by t xong thi . Nu Nh nc hiu lng dn chng ti s ng h, nu khng th chng ti tip tc by t thi . ng Ba ua vui v gi Andre Menras l ng ch. Andre H Cng Quyt ni: ng ch khng c ngha l cng trong ng. T lu nay ti ng v pha Vit Nam trong mi cuc chin u chng s bnh trng v xm phm ch quyn Vit Nam, cuc tun hnh ny cng trong tinh thn y.... Cuc i c lc kh thoi cng thng. H l nhng ngi tng ng cng mt chin tuyn chng M trc 1975. ng L Cng Giu, cu Ph B th thng trc Thnh on, kht ting kin cng trong t y, tra tn. ng L Hiu ng, ngay c khi gi cc trng trch vn khng v ph qu vinh hoa, c theo l phi m u tranh. ng Hunh Tn Mm, Ch tch Tng Hi Sinh vin Si Gn, mt ngi khng ch ni ting trong nc m thnh tch u tranh trc nm 1975 ca ng cn lm tn nhiu giy mc ca bo ch quc t. Lc 13h, khi ti ri im nng, cuc tun hnh vn tip tc trn cc tuyn trung tm. Trong m ng y ti nhn thy nhng gng mt gi quen thuc: nh th Nguyn Duy, nh
104 |

TH H F

ph bnh vn hc Phm Xun Nguyn, gio s Tng Lai, Osin Huy c ty sc khe, ngi i ht c hnh trnh, ngi tham gia tng chng. Bui sng ngy 5-6-2011 chc chn s lm cho nhng ngi ngi trong ta nh Thnh on v trong Tng Lnh s Trung Quc hiu nh th no l Vit Nam.

TH H F

105

Lng yu nc c iu chnh bng di cui v c ch xin-cho?


Phm Vit o

(Ghi chp v cuc biu dng thi ca ngi H Ni sng nay 5-6-2011 trc ca i s qun Trung Quc) Sng nay ngy 5-6-2011, khong 7h30 ln mt vng quang vn hoa Ca Nam, tt qua trc ca i s qun Trung Quc ti 49 Hong Diu; mnh thy ngi vn cn tha tht, cha thy c khng kh biu tnh. Ch 15 pht sau, khi vng xe li, kp y xe ln va h pha ng Trn Ph, mnh thy khong 2000 ngi dn H Ni ta ra t cc qun cc, qun caf xung quang ko nhau n on cng vin trc ca i s qun Trung Quc. Nhng ngi ko n phn ln u l thanh nin trai trng, c c nhiu ngi lung tui; nhiu ngi mc o c ngi sao vng nm cnh, mang theo c v bng rn v nhng biu ng loi cht liu, trn ghi nhng dng ch biu th thi gin d trc hnh vi gy hn ca Trung Quc thi gian va qua trn Bin ng Nhng ngi n y by t thi u c hnh vi lch s, nh nhn t n mc n c ch li ni. Chc mi ngi u hiu l nn trnh c nhng hnh ng qu khch, d to c cho
106 |
TH H F

cnh st gii tn xua ui, khng cho tp trung ng trc ca i s qun Trung Quc. Theo nhng ngi am hiu v phong thy H Ni th khu t ti 49 Hong Diu l ni xy dng Thin n, i Thin vn hay cn l n ku tri xa. Mi khi t nc gp thin tai, ch ha th vua s n ch 49 Hong Diu m ku tri, tri ra tay cu th. C l do bit r v th ca l t 49 Hong Diu nn khi hai nc lp quan h ngoi giao, Trung Quc i bng c l t ny lp i s qun, chc l chn con ng ku tri ca Vit Nam. Vit Nam mun ku tri phi qua i s qun Trung Quc; i s Trung Quc nghim nhin tr thnh ng canh gi ca ku tri ca Vit Nam. Khng kh bt u nng ln, mc d m ng vn gi c trt t; bt u bng vic cng an yu cu nhng ai xe trc khu vc ny phi a i ni khc, chc s cha khng b. Thy mi ngi n ng, cnh st c b sung lc lng cng vi nhng trt t vin eo bng ; nhiu ngi on h l cng an xng xi chp nh v len li vo s ng gii thch, yu cu mi ngi nn gii tn, s tn lng yu nc i ra ch khc. bt u i co u l gia nhng ngi tham gia by t thi vi cng an, vi nhng ngi c giao gi trt t. Ni dung xoay quanh vic ti sao ti li khng c ng y, y l cng vin c m Mc, nhng ngi gi trt t ging mt ci dy xanh t chui, do lc lng 113 xen vo la xua m ng li dn v pha tng ng Lenin. m ng ch h ho, ht, ku gi cnh st cho php ngi H Ni c ng trong bng rm by t lng yu nc, phn i hnh ng ngang xng ca Trung Quc nhng v hiu. H b la nh n vt v cng khng ai c hnh ng g phn khng, i co v s nhng ng gi trt t mt ng ng st kh kia, h ch u, p li mt vi cu.
| 107

TH H F

Mnh quan st thy c c ngi nc ngoi n xem. C l h l nh bo, mt ngi Nht v mt ngi phng Ty. Cui cng th lc lng cm di cui ln ti, y x m ng ra tn ng in Bin Ph, on qung trng trc tng ng Lenin. Tri bt u nng gt, v ngi biu tnh nh quay lui theo lnh ca di cui v si dy la vt. m ng lin quay ra i diu hnh hng v pha B H. Va i va ht vang nhng bi ca yu nc. Mnh ln tui ch ngi qun gii kht 28 in Bin Ph quan st t xa. T bn kia ng Nguyn Tri Phng, m ng li t li trc Bo tng Qun i, c khong 500 ngi; h li b xua, on ng in Bin Ph qua y cng b chn hai u; mnh quan st thy c ln xn, x y, nghe mi ngi kho nhau c hai ngi b bt y ln xe. Mnh ch ngi c mt chc vi my ng bn quen; c ng c ti ba th h tham gia: b, con v c chu na. Ri qun gii kht cng c yu cu phi ng ca, sp bn gh vo nh. Mnh chng kin mt ng ln tui, u i m bo him, tay cm c, t pha Trn Ph tin ti lin b chn li; th l mi ngi b dn li vi chc ngi trc qun gii kht. Li tip tc li i co yu cu phi ra v v li i cht ti sao chng ti phi v, ti sao chng ti khng c by t thi trc hnh ng ngang ngc ca Trung Quc. Nhng cng an vn mc k, c l v nhn thy nhiu ngi ln tui xm li nn lc lng cng an khng dm mnh tay. Mt ch t ra bc xc phn trn trc li ni ca mt v gi trt t ni vi ch: Mun yu nc th ra mt trn m nh nhau, khng c li thi y Cu sn, ng bn c ba th h ra xem biu tnh ngi cnh mnh xng ra: Ny ci thng kia, sau my n ni
108 |

TH H F

v l, ngu th. Thy thi ca ng, m cng an tui trc con ci khng dm hung hng. Mi ngi c c ca ng vy. Mt lc sau mt cng an tr tui ti nh nhn: Cc bc nh ng y n bao lu? - ka y l t nc ca ti, thnh ph ca chng ti, va h ca chng ti, chng ti ng t thi phn i Trung Quc ch c lm g mt trt t u? Khng quay sang da c m ng, nhng ngi gi trt t quay sang bt nt ch qun, yu cu ng ca qun. V tri nng, mi ngi ch ng mt chc ri cng tn ra. Mt ngi tr tui n r tai mnh: Ci c ng pha sau nghe ngng cc bn ci nhau l ngi Trung Quc y; chu my ln vo i s Trung Quc xin visa nn quen mt. Mnh lin tin li hi: Ch l ngi Trung Quc ? nh hi vi cu nhng c ta chi v tm cch lnh ra ch khc. Thy m ng vn, mnh quay xe v nh vit bi th nhn c in thoi ca ng bn lc ny: ng quay li ngay, m ng li quay li khu vc vn hoa Ca Nam. Mnh li copy vi d liu trong my nh ra; sng nay chp v quay ht c th nh. Ln n ni th thy m ng cng b la i; ch thy cng an, cnh st v s trt t vin l vn cn ng cht cng cc gc ng. Tnh cm xa nay vn l th kh iu chnh, cn ong o m, nh lng c. Quan st thi nhng ngi n by t thi , tnh cm ca mnh trc hnh ng nc ln ca Trung Quc, mnh nhn thy, Vit Nam iu chnh loi tnh cm thing ling v cao thng, tnh cm yu nc, cc c quan
| 109

TH H F

chc nng huy ng mt lc lng chc nng hng hu vi di cui v cc cng c ngh nghip gim st, canh chng v xua ui. i vi nhng ngi dn lng thin, h yu nc qu l iu ng qu; th nhng nu h mun by t lng yu nc th ch c th trong nh, ti cc din n c sp t sn theo mt kch bn no ; cn nu h mun by t tht lng mnh tnh cm ny th hnh nh khng c ch; tnh cm yu nc hnh nh ang b ci c ch xin-cho nghit ng sit cht n l c li. Mun yu nc anh phi xin ti, phi c ti cho php?! Nu khng anh em ci th i u th i, ch c lm phin ti. Vi ci ny cc c quan chc nng rt d i n ch i u vi s ng dn chng ang b bc xc v nhiu nguyn nhn c tht ca ca sng. Ti sao li lm mi cch ngn chn s ng n y by t thi ? Nu h mun gi trt t, sao khng ng ra t chc mt s cuc ti Nh Ht Ln, pht giy mi cho ai mun yu nc, mun phn i Trung Quc th n m ht, m ca. Nu khng, h cho s ng vo mt gc, hn trong mt hai gi by t thi xong ri ra v. Nhiu ngi t du hi: Phi chng ng no b Trung Quc git dy? Hay s Trung Quc nga bi ra th gay nn phi tm cch khng cho dn by t thi ca mnh???

110

TH H F

Trong mt ti
Nguyn Thng

Tra nay ti u oi lm li chy xe v, khc hn vi mt tun trc y phn chn. Ni bun c quay qut, n o khin mnh mt mi. Ch dm than trch bi xc nh trc ri, ng i lm ni gian nan. Khng th vit ngay c, m mnh li vn chm chp, vit cng chm. Nhng khng th khng vit. Ngi xa khi cn tng tnh thuyt phc cho iu g thng qu quyt mt thy tai nghe. Nhng g ti bin ra y l qua con mt ca ti, cn bn c tin hay khng th ty. im li mt cht: 6h30 sng b x cha dy, ti ghi vi my ch trn bn ri xch xe i. i v c bo co tuy hi mt t do nhng trong trng hp ny c ci hay ca n. n c quan gp ng nghip Mr.Do cng va ti. N tr, nhanh hn mnh, b xe my li, lng lng chic my nh ng knh di, thot ci ngoc xe m v mt. Mnh cng ku mt chic, bo bc ti nhn nha dc ng xem nhn tnh th thi. Si Gn vn n nhn nhp, ch ai bit sau nhng gng mt kia l nhng suy ngh g. Ti Nh Ht Thnh ph, dng i thng vn nh hm qua hm kia hoc c th ngy mai nn mnh bo bc ti qunh v nh th ln. Kia ri s khc l. Ngi ng hn, ng y trn va h ng Hn Thuyn, qung trng Cng x Paris v vn cy
TH H F

111

trc dinh c Lp, cng ngy cng ng. V d ch l tay m, mnh rt d dng nhn ra nhan nhn cng an, an ninh chm ni, ri loi sc phc dn phng t v lm xanh mt nhn dn. H ch cn giu gim, oai v vc di cui, c vi ba anh li c mt anh tay cm b m, lc lu lo lc thm th ng trc ng sau rt chi l b mt. Thi t na mnh s k k hn v my ng ch ny, bi h l nhn vt chnh ca ghi chp hm nay. Ti ng ba Alexandre de Rhodes Phm Ngc Thch nhn sang qun c ph tng trt Diamond, cn gi l C ph , li trng sang Nh Vn ha Thanh Nin thy Mr.Do v bn b ng t bao gi. Tr chuyn vi cu, gp thm bn ng nghip c Phm Thng. Thng ch mt anh chng nh con p trai eo chic my nh, bo ng x em y. Mi ngi vui v nhng dng nh trong nh mt c iu g lo toan. Mnh hiu. Mi ngi theo ting gi ca tri tim, tnh yu t nc m t hp v y nhng n c t pht, tn mt th no y, khng kho li ch l cuc vi vu v ngha. Kim pht kim gi c nhch dn. Ai ny st rut m chng dm ni ra, s lm nht ch k khc. Mnh tranh th i tm Duy Ngc bi hn c khun mt rt d nhn ra, v li ln trc mnh thch my ci nh ca hn qu, hu nh cc bo mng k c trong ngoi nc u dng nh ca hn. 8h hn, ang m bc trn l ng Phm Ngc Thch th c bc chn chy rm rp. Mnh np vo tng, mt thanh nin cm tm biu ng ch kp c thong ch China stop chy trc, dm su anh lc lng mc thng phc ng ng st kh bm st. Lc mnh quay li ch qun c ph th Mr.Do bo cng an va bt mt ngi trong qun, l con trai nh th ynh Trm Ca, mnh chc l ci cu hi ny. Len qua trng ip lc lng chc nng, ti ti cng Nh Vn ha Thanh Nin, ni mt tun trc ng Ba ua test cc v nhn s tr thc. Ln ny n gi vn cha thy ai, k c
112 |

TH H F

phe ny phe kia. Trng sang tri Tu, bc tng mu vng nhn nhn thch thc. Ch bit ng sau nhng ca s khp h kia c ai, chng n ang lm g ngh g. Cng an sc phc kn c nh bc thnh ly thp kin c bo v tri Tu, cn chi my chic hng ro st. Ch ny c l l im nng nht nn anh no cng di cui hoc my b m. thy my anh cnh st trt t th di cui, cn anh an ninh th b m. Cm my m oai hn nn rt ra v ta y, l liu. S cng khai cn ng c nh th th s chm bit ng no m ln. Ti c cm gic hai anh mc thng phc ng gn hai bn ti u l dng ny, thnh thong lic ti rt kh hiu ri mt anh bin mt. Linh cm khng sai. 5 pht sau mt anh an ninh c v gc n thn tnh v vai hi nh anh b phn no, ti bo g c, li hi nh c, bn p rng ti b phn nhn dn. Ci mt thot lnh tanh, ngh anh i, y khng phi ch ca anh. Mnh bo ti chng thm, nhn dn chng ti lm g c ch trn ci nc ny, anh nhn xem, ton ngi ca anh thi. Anh ta ui c mnh xong lin a ci b m ln mm lo nho iu g khng r ri ra ui tip mt bc cng tui pha sau. K n y, phi tr tnh ngoi mt cht. Cch nay hn chc nm thng cu nhn nh mnh lm h s thi vo i hc An ninh. Mnh cng xng xi gip n, h s c duyt, sc khe t yu cu, ch cn ch thi. Nhng c ln tn th no y. Mnh gp ng anh, bn ng mn, khi Trng khoa Ng vn i hc Khoa hc X hi v Nhn vn, anh y ch ngm ngi g khuyn ngay rng nu em cho n i cng an sau ny c hi cng khng kp. Thng con mnh bit nghe nhi, lm h s khc thi vo cng ngh thng tin. Sng nay n cng i, khi v n bo bn con lm cng an Qun 1 nhc rng phi cn thn nhng con c i, s g. c. Ti tr li ch C ph ng ch, lng c khng th hiu
| 113

TH H F

ni ti sao cng an li c th hnh ng rt xng xi, tch cc, mn cn ngn chn nhng ngi dn yu nc biu tnh chng Trung Quc xm lc. H l ai? H c th c l ca h nhng gn nh c mt s ngi mt ht c tr khn, danh d, lim s, lng t trng, khng cn bit mnh l ai trn ci i ny. Th hi cc anh, nhn nhng con ngi ang n ha, khun mt trong sng kia, vi c T quc qun quanh mnh, biu ng i Hong Sa Trng Sa cho Vit Nam trn tay, c s m m, m mu, cn , phn ng g khng m sit ngi ta n th. Khng c dn nhng con ngi y, mai ny nu bn Tu gy chin cc anh c dm ku h cng i? C cht l do c nhn, khong 8h30 ti bt xe m v c quan. Anh xe m ng trn ng ng Khi chng thm bit ti l ai, chi m n c th ny th dn chu sao ni. Ti hi anh chi bn Trung Quc hay chi ai, anh bo chi tut. Ti ni lt na ti ra xem ngi ta biu tnh anh c i vi ti khng, anh gn ging i xem th ng r ti i. Tr thm cht tin cho bc ti thng thn. 9h, nhn c thng tin qua mng t Phm Thng: bt u. Phi cng nhn Thng nhanh nhn tht, up ln lin tc. Nh ngi, trng yu ui, vy m sc lc u gip Thng bm theo sut mi chng ng, c dm pht li c tin mi. Hi Thng mi v c quan ti, cng lc hai c trong c Thng, ti rt qu Thng v s thng thn, u ra y, khng nnh b. C ln ti ni vi o din L Phong Lan iu ny, ch Lan cng ng nh vy. Ti vi vng ly xe quay tr li. on ngi mi lc ng thm nhng b cng an kho lo chia ct thnh tng nhm. Tuy vy cn hn khng bi trc n tn 8h30, c s tr gip ca c mt b my khng l, ta lnh s Tu vng nh bn thch.
114 |

TH H F

Thiu nhng ngi i u nh c Nguyn nh u, ng L Hiu ng, H Cng Quyt... nn sc mnh qun chng vn ch l sc mnh tim n. Gi th c l c sao vng do mt bn tr pht ln, nhiu ngi ng lot ng dy ri gh qun c ph, ra khi va h nhp vo. i cc bn tr, ln ny hu ht l hc sinh sinh vin, nhiu bn n mc rt gin d, thm ch o qun c k nhng trng h tht ng mn, ng khm phc. H ko mt tp khong hn trm ngi ra l ng L Dun va pht c, ging cao khu hiu va h Hong Sa, Trng Sa ca Vit Nam, tng nhm cng an chm ni lo o theo sau. Ngi i ng dng li xem nh xem mt s l, khng ai c v mun gia nhp vi h. i nhn dn. Ti nhn cc bn tr m tro nc mt. Lng cng thy nng n bun hn khi ti chy qua ng Nguyn Du, quo vo Nguyn Trung Trc, ra L Thnh Tn. Hai bn ng sut t sng sm kn ngi l ngi, gi c tr c. H thn nhin c ph c pho, chi game bng in thoi di ng, ci c nhau n o, c ngi ng th sut my ting ng h, dng nh chng bit g ang xy ra ngoi kia, ch cch c vi trm bc chn. Bun. Vit n y ti khng mun vit tip na.

TH H F

115

i thoi
Na Sn

C ngi hi mnh: - ny anh c hot ng ngh thut no ni bt khng? - C! Hm ch nht ri (5-6) anh c tham gia mt v performance art cng vi hn 300 ngi rt p. - , hay th , th m em khng bit. Bn anh din g th? - ...

116

TH H F

Xung ng, chng li l ngi c lng tham khng khip


Tng Iemxi

Nghe dn tnh rm ran sng ch nht s xung ng, chng bn Tu kha ngang ngc, tn cng tu Bnh Minh 2, xm hi vng c quyn kinh t ca Vit Nam c quy nh trong Lut Bin Quc t 1982, mnh cng cha quyt, ni tht l... hi ngi, v nhiu th. C bn bo: Lm g th lm nhng ng nh hng ti ngi thn. Mt c na cng nhn tin kiu nh vy. Ngh thm, cht tht, mnh c lm g u. Cch y mt nm ti thm b ch Si Gn, b y na a na tht bo: Ch bo vi anh nh ch l lu lm khng thy em ln chi, hay l em li nh my anh ch ni ting ri... Mnh ci r ri, bo: Em th lm, c dm lm g u, v li hi v chng Tu nm 2007 th em ang nc ngoi na nm, h h. Ti qua, mt anh bn H Ni cng nhn tin bo: Anh em mnh th chng ai li dng c c, cng lm mnh bt ci, v ngi ta dng rng, dng phng, ch ai thm dng tm, dng tp nh mnh. Vi li, cng chng ai li dng c, v vi nhiu ngi th mnh cng ch knh ch chng theo... i loi nh li c Pht dy: Hy nng ta vo chnh mnh... Mnh m nhiu nt vn ha Tu, c th nh th ng, my cun tiu thuyt chng hi ni ting, cnh quan thin nhin
TH H F

117

nh dt gm thu hoa; nhng chng r ght thm t Tu t khi no. M mnh, gn nh c i t ra khi tnh, t hc, cn bo: Bn Tu thm c lm. T khi bit n nay, t c ch kim, cha thy dn tc Tu tham tn nh Tu. Tham th ai ch tham, lng tham khng y, nhng tham v bn, ti tin nh Tu th... m nh ta d bn tn la vt di thin h cng phi cho thua... Theo ci l ca ngi Tu th thi xa, xa xa xa nh Tn, Hn, ng, Minh, Thanh... t ai, bin o ca Tu cn rng lm, bao trm nhiu nc, ng nhin trong c Vit Nam. Hi 10 bn hc Tu tng tr chuyn vi ngi Tu v quan h Tu Vit th y rng 11 bn bo: Bc lm, thm ch cn mun tng v mm bn Tu kha. Nh th bo rng Vit Nam v n, c Tu vin tr nh M, nhng sau li dng v kh nh tr li Tu (sao khng ai p vo mt chng n rng: K no nhn hip nh Geneve 1954, mun chia i Vit Nam khng phi v tuyn 17 nh th gii xut m mun phi l v tuyn 16, gn sng Gianh con sng chia ct gn 200 nm nc Vit? a no xy ng st h ri di chuyn im ni ng st bin gii vo su trong nc ngi? a no xy gip nh my s Hi Dng nhng li t cnh quc l?...). C theo ci l ca ngi kha th dn hin nay cng ng hong v ngc bo: Xa kia t ai quc La M rng lm, c nh th th khng ch chu u m Bc Phi, mt phn Tiu cng nhum mu Rome sch? Hoc gn nht l Anh cng c th p bn, bo: 100-300 nm trc, mt tri chng bao gi ln trn lnh th Anh... Nm ngoi, c bo thy tuyn b ca thi th Tu, con chu ca Tn S Ngh, trong hp bo ngy 6 thng 1 nm 2010, H Ni, rng: Thi ny hp tc cng lm n th pht trin u tranh th tht bi. Phi tn trng mi su ch vng. ng lm hng i cc. Nhng vn tranh chp cha chn mui ch cho chn mui ri hy gii quyt; mnh vn nhy cm nn nh li Hch tng s vn ca c Thnh Trn, cch y 800 nm th
118 |

TH H F

cng c khc g, ng thy s gic ngnh ngang i li ngoi y ng, khua tt li c diu m s nhc triu nh, em thn d ch m bt nt t ph, cy lnh Ht Tt Lit m i ngc la tha mn lng tham khn cng, mn th V Nam Vng m n ly bc vng vt sch ca kho c hn, tht ging nh ly tht m nm cho cp i, sao m trnh khi ni lo v sau?... Mnh ngh, dn tc tham tn nh th chc ch mun sng mt mnh th tm a ra hai cch gii quyt: Nu Tu mun nhum mu ho hn ton a cu th gom ht tin bc li, mua mt a cu mi tng t tri t, ng phi thuyn cho nhn loi ln sch; hoc khng th nhn loi gom tin, ng phi thuyn cho c tc Tu ln mt hnh tinh, cch triu triu nm nh sng... a cu trn, th gii phng m c v ngc mnh l con gii, ngi khc l man di, rui, nhng, ch, qu lm lng... th chnh kha tc t bin mnh thnh pht xt, thnh k th ca cc dn tc v s tin b ca con ngi. Ti 4-6-2011, hn 10h chy xe qua dinh ph thi th th tho khu trang, nh bt mt ci cng chnh, r v Phm Ngc Thch, dng li, r li mm th b ui. thy my v c ng vi xe c, ngh st y. Chy qua mt s ng t gn dinh ph thi th v dinh c Lp th thy hng ro di ng sn sng trn va h... 5h30 sng 5-6, chy b nh thng l quanh dinh c Lp v cng vin Tao n, nhng hm nay chy tip qua dinh ph thi th xem sao. Anh ch em chm ni, ng ch trai, ng ch gi m nhiu ni, bn knh t 500-1000m, vi ngh, nht l b m... Cng cng vin Tao n pha ng Huyn Trn cng cha (i din cng sau dinh c Lp) bin to ng: Khng nhn gi xe. Li sang Coop Mart V Vn Tn Nam K Khi Ngha cng c bin to t chng, cn qua Nh Vn ha Thanh
| 119

TH H F

Nin th khi ni v y l tng hnh dinh... Nhn tin cho a bn l nh gi xe xa xa hoc i bus, xe m, gn ti ni th nhy xung i xe ca b, trnh trng hp nh H Ni, Si Gn nm 2007 nh blog a tin, ri chy v. Qua Nguyn Du Th Khoa Hun th thy nh th qu hng Trung Qun ang ngi cafe vi my ngi.... Ti 8h30 mi m ra c tm im. Gi cho a bn, n bo ang cng on, trc Nh Vn ha Thanh Nin, nhng ri e v sng di ng b ph. Nhng ti tr s Thnh on, cch dinh ph thi th chng 50 m, th b dng li bi hng ro ngi v hng ro st... Trc ca Nh Vn ha Thanh Nin kh vng v, c l ch c chm v ni? Khng bit on i u. Bn kia ng thy mt bc u bc ang chp nh, nhn quen quen, chng bit c phi nh ph bnh vn hc Phm Xun Nguyn? nh phi li xa tm on, th vi pht sau, ting h ho hng vang ln. Mt ngi xng Hong Sa, Trng Sa, th trm, nghn ngi ng li Vit Nam, hoc o Trung Quc... D chng ti 1000 ngi i nh, ni ng, ci duyn, cm khu hiu, c T quc t Phm Ngc Thch, ra L Dun ri vng ra Pasteur. C l mi ngi ti Nguyn Th Minh Khai, tip cn dinh ph thi th; nhng khng thnh, phi di ngc li. Khi y, dng ngi xe t Pasteur v. Khng ai bo ai, tt c u ging cao biu ng bng ting Vit, Anh Vit, Vit Anh Hoa ra ngoi cho mi ngi nhn thy v h vang cc loi khu hiu. So vi biu ng ca H Ni c lm bi bn, p, to ln, cu k, nhiu biu ng c khu hiu y ngha, th biu ng Si Gn n gin hn, c bn cm bn in mu nho nh, c bn ly vi t lch tng lt ngc li vit khu hiu; mt s bn mc o in khu hiu, c bn ch kp vit vi dng ch sau lng o Hong Sa, Trng Sa l ca... tao... Th nhng tt c u nng nn lng yu nc, cm Tu kha. Tt nhin cng hi bun, v sau chin dch bo tp ma sa
120 |

TH H F

trn truyn thng chnh thng ca Nh nc, m on biu tnh cng ch chng 1000 ngi, cn li th on ngi c i, nh th vic xung ng ny l ca my ng gi nhiu s, ca m thanh nin nga non hu , ca bn sinh vin nt mt ranh, thch th cho ra Trng Sa, vo lnh c l, nh... Th nhng, cm gic y qua i, nhng li cho s no nc, v c l vo Si Gn my nm nay, tng cm ng khm phc v nhng Lc V Tin gia i thng, nay li thy cht Si Gn, Nam B n phng khong, mnh m n t nhng ngi ln tui, cc c ch trung nin, cc bn tr ging Si Gn, ging min Ty, ging Bc, ging Trung... Li m dn rng: Ai khin i u khi khng phi vic ca mnh, th mnh cng t tin tr li rng: Bn thn xui khin v xin chu hon ton trch nhim. ... on vng li L Dun, nh v trc ca Nh Vn ha Thanh Nin nhng khng thnh, nh xui cng x Paris, ri i dc ng Khi, ti qung trng Nh Ht Thnh ph, th r sang L Li. Sau ny, cu bn bo: Chm chm xng vo, dn u on i lng vng my cy s mt qu, nhng th li qu tt, v nh ng c cng nhiu ngi th cng tt. Ai tnh ng th i cng, cn ai mun tip tc m th c vic. Sang L Li ri thng tin cng ch Bn Thnh. Thy khch nc ngoi ng li chp nh, khng ai bo ai, mi ngi ging ht biu ng bng th ting v pha h. Mnh th ting Anh ting em, cng nho ti, ni vi cu: Tu bnh trng bin ng nn chng tao phi bo v t nc. Ch bit h c hiu khng, nhng ci, yes, yes v chp nh lia la c on. C l sng nay tri mt, dn tnh khu trung tm ng dy hi b mun, nn lc thy nhiu ch m ca ng nghing... Ti Bn Thnh, mnh ngh nn xui sang khu ph Ty khuy ng phong tro, th on li r v hng ch Bn Thnh, xui L Thnh Tn, qut Trng nh, ln Nguyn Th Minh Khai, nhng ti Nam K Khi Ngha v Nguyn Th Minh Khai th b chn li, nh ra Nam K Khi
| 121

TH H F

Ngha... Lc i qua tr s Hi Cu Chin binh Vit Nam, Qun 1, on dng li h reo th cc c nh ta vi v ng cht ca li. Xui L Dun, ti tr s Lnh s qun M th c mt anh (anh ny tng ng ln ng xung h khu hiu bt nhp chng Tu rt hng) ng ln xe my h khu hiu o Tu kha vi ln. Khng ai bo ai, qun ta c th theo. R vo inh Tin Hong, qua trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn, thy kh nhiu sinh vin ng trn tng cao nhm xung, nhiu bn trong on vy tay, gi xung. V Nguyn Th Minh Khai, mi mi tm c tim tp ha m ca (nay hng qun khu gn dinh ph thi th gn nh ng ca kn mt, hng rong cng khng ln vn), on a vo mua nc tip sc, v h ho t 7h n 11h. Mt anh trung nin i m bo him ang mua , thy vy b c thng nc tinh khit ng chai, bo mi ngi tha h ung, anh y tr tin... Xc ng nht l c nhiu gia nh b hoc dt c tr em i cng... Ti bn hng Nh Vn ha Thanh Nin, th on dn li v gp hng ro ngi v st ng t Phm Ngc Thch Nguyn Th Minh Khai, cch dinh ph thi th chng 20m... Mi ngi h ln mun vt qua ro, ku ph thi th Tu ra tr li v nhng v gy hn bt, ui ng dn, gy hn trn Bin ng vi Vit Nam; nhng nh thc th... By gi th cc chm chm mi honh hnh mu la. Chm chm t t, r r tm cch x l nhm... Mt c, ng bn kia hng ro, ngc eo huy hiu g (mnh hi bn bn cnh l hay l Tu kha, nhn huy hiu hi b ging hnh quc huy Tu trn nc dinh ph thi th, th bn y bo l chc huy hiu chin binh qua thi), gii thiu l c vi chc nm n hi qun, nay l chin binh qua thi (t cu dch sang ting Vit th no cho chun nh?) ca Hi Cu Chin binh Vit Nam Qun 1, cm loa v m bng tn tn. Nhng rt nhiu ngi ln, thanh nin h ln: Dng i, tt i, v chuyn ai cng bit ri, i, bo, mng ni y ri... C bn hi cu xc hn: Ch
122 |

TH H F

c n c Ph Yn hay L Sn khng?, th v chin binh qua thi ny ng l... Li thm mt bc gi, gii thiu l ging vin trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn Si Gn, c l l gio s tin s na c y, lch ro bc sang pha qun chng, cm loa thuyt php... Mi ngi li ln, v tay ri: V i, thy i, v i, thy i. Mt bn n nghe chng khng thch nghe i ny bn bo: Thy v hc thm ting Anh i, hay hc ting Tu... Hey, teacher, leave them kids alone!... C my ch chm chm hi mt s bn sinh vin l: Em l sinh vin trng no? Ai cho my em i biu tnh? th p: D, trng i hc Cng nghip. Thy hiu trng cho ch, nn my ch chm chm li ln v chm lun... Lc ny nhm chia hai lung kin. Mt mun vt ro, xng vo gn dinh ph thi th hoc t nht l bm tr ti trn, mt nhm li mun v hoc i ni khc. Th nhng, mt s ngi bo: ti c hang ca chng n ri, c go ln, o, d ng kn ca th cng phi nghe, cn i u, nn on tip tc bm vng v tr. Mnh thy vi bn quen mt trn mng hay blog, FB, nhng cha bao gi chat, ni chuyn, cm nhau, nn cng thi. Gp mi thng bn trc ca ch Bn Thnh, vy tay ri rt... Mt nhm bn va h Nguyn Th Minh Khai, gn tim a Uyn tip tc h o Tu; bng c ging nam tr vang ln: o cng sn! Ngay lp tc, mi pha xn xao, ri my ch chm gn chy ti, v vai hi: My ni g y?. Bn kia ri rt: Em h nhm, c mt bn gi cng bo: Chc bc xc qu nn h nhm... Mt s ngi ra v theo ng Hai B Trng, mt s tip nh ra v th c ngi bo: C im lm v th ny ?... Mt ch chm tip tc khuyn mi ngi v, th nhm bn tr xm li, bo: Khng v, nu cng an khng tr li a bn sinh vin i u (khng r c phi bn trai h o cng sn khng) th ch chm bo: C yn tm v i, ti bo m bn y khng b lm sao c (!?). Sau ny, nghe ni ngoi mt bn trai tr th cn mt bc
| 123

TH H F

ln tui cng b mi v... Ti gn 11h30 tra th m dn tan r, mt nhm tr li trc hng ro st, mt nhm b ko banh ra trc ta nh Hongkong Bank... Lc y, c l chm ni ni chm chun b xoa tay, v hon thnh cng vic tt p. Mnh ra mun, nhng nghe ni bui sng gi rt rt, thm ch cn thay li mun ni bng ch di cui, hm he vi nhng bc lo thnh cch mng k cu. Sau ny c notes ca nh th Trung Qun th mi c bit thm, ton l nhng ngi bt khut mt thi. ng A. Menras, tn Vit l H Cng Quyt, ngi Php quc tch Vit (hn 30 nm trc, Menras treo c mt trn trn tng i Thy Qun Lc Chin trc H ngh vin Si Gn v cm biu ng Ha bnh v cng l cho Hong Sa Trng Sa & Bin ng), ng Hunh Tn Mm, Cao Lp, L Cng Giu, L Hiu ng, Nguyn Quc Thi v Gio s s hc ngoi 90 tui Nguyn nh u, nh th Trung Qun... C l c cuc i thoi ny la ca nhng tinh hoa Si Gn trn vi lnh o cp cao nht ca Thnh ph ti Nh Vn ha Thanh Nin phi khin... gi i chiu sng nay chng? V th m n bt rt mt so vi gi nng, no khin, no gy th vn hin chng? Lc ny, on ngi ch cn li chng 50 ngi, t li trc khu hng ro hoc tn mt xa xa. My chm chm li gi ging ch Thanh Tm hay anh B Cu. Mt ng ch gi xinh ti, o tm, tc di, mt t bo: Cc bn i, dz i, tra ri, cc bn cng i bng ri. Biu tnh th ny l bt hp php, cc bn sao khng tham gia biu l lng yu nc bng cch tham gia cc phong tro nh gp xy Trng Sa do Thnh on pht ng... Mnh tc qu, bung mt cu: ng tin, tham gia ht ri em i! Em hy lo cho thn em trc i, cn mi ngi u ai lm, ngi ny bit v ngi ny chu. N nh mnh, mnh khng ku th ai ku h mnh? V li, lut php nc ta cng
124 |

TH H F

khng cm biu tnh. ng ch n tr, xinh y bn... bt tm. Lc y, mnh cng nh v, th quay li pha hng ro, bt cht thy mt bn trai, ngoi 20 tui, cao gy, mc o thun trng in hnh v ch: No China, u trn, di tri nng, ng bt ng trn va h, tay ging cao biu ng Anh Vit: Phn i Trung Quc xm chim lnh hi Vit Nam Strongly object to Chinas Vietnamese territorial waters invasion, hng thng sang dinh ph thi th v hng ro trc mt. Gn bn y l ba ngi bn, hai trai, mt gi ngi bt xung va h, mt rt bnh thn. Tri Si Gn gia tra nng kh chi chang. Lc ch bit sng s v khm phc... My chc, my trm chm ni ni chm cng khng c ng y g. Ri bt u c ong vo ve. u tin l mt ng ch gi, o xanh, nhng ch xinh bn kia b ao nh mnh ch sang, v bng qu: Yu nc phi bit bo v sc khe mnh ch. Yu nc m lm hi sc khe th lm g... Khng ai thm p tr li . Mu a-tu-la ni ln, mnh phang lun: y l quyn ca mi ngi. Bn thanh nin ny chng lm g sai c. Ti khm phc bn y tht dng cm, v ti cng khng lm c. Nu khng lm c th ng nn ni xch m ngi khc. ng ch gi khng xinh tt i. Hng ro vn nn lng. Mt bn trai tr, ngi gy gy, eo knh cn, bc ti st hng ro ni dng dc: Gia nh ti c ba i nay u c ngi hy sinh cho T quc. Vic lm ca chng ti hm nay ch l biu hin lng yu nc, tip tc truyn thng y. Cn phi c ngi nh ha thng Thch Qung c hay nh bn thanh nin ny nh ng mi ngi rng cn phi lm nh vy, cho ngi Trung Quc v th gii bit rng, ngi Vit Nam khng hn nht... Cng khng ai dm ct ngang h la... Mt s ngi trong on xm vo chp nh cng bn thanh nin dng cm y. Khng ch ba ngi bn thn thay nhau tip nc, lau m
| 125

TH H F

hi, m nhiu ngi xa l trong on cng mua nc, tip cho bn trai ... Mnh cng i cho bn y ci m che nng. Th ri, my bc qua thi bc sang khuyn nh, nhng mt bn nam vn bnh thn, khng p li. ng ch gi o tm xinh cng gh vo r r, nhng b mnh phang tip nn li dt vm... Lc y, mt ch trung nin ang ngi trn va h, cng cm c T quc ra, gi ln, ha nh, da vo hng ro st, hng mt sang dinh ph thi th... Mt anh cao to, bo mp, o s mi k sc, ng thng, eo knh ngi gn mnh, c p tay vo bn gi nh nhn cnh, lng ph l c T quc, ci rinh rch m rng: Sao em khng ra tip nc, lau m hi cho bn mnh, th kia lt na bn y xu, ri khi no bn y xu th em ra ng th... nhng bn n khng thm p li, nn anh nh cm. Anh rinh rch hi my bn nam bn cnh cm biu ng qu u, hc g, lm g, ri b b k rng mnh l dn Thanh Ha anh hng, n hc vi nm Nht, khen ngi Nht i biu tnh nghim tc lm, u c nh dn ta i li ln xn, cn gim ln hoa c (t lc nhp on ti khi v, gn 4h ng h, mnh khng thy ai gim p ln hoa c nh anh rinh rch k ti, c chng lc b chn li L Dun Nam K Khi Ngha, mt s bn mi i qua thm c trong Cng vin 30/4 tp trung li trn ng L Dun); li y cc bn n v pha trc lm bia (tha vi anh rinh rch rng: Ti i vi on t 8h30 ti hn 13h, chng ai bn nam no y bn n ln pha trc lm bia, lm khin c; ch c ci mt anh khng bit nhc mi vu v vy thi). Anh rich rch ch bn nam ang u trn, ng bt ng gia nng, ging cao biu ng chng Tu, hng thng sang dinh ph thi th, bo: Anh dng gm! Th ny th cho vo b i, hi qun, cho ra Trng Sa, tha h m anh dng. Nhng c vi ngy l chn ngay, i v ngay. Mt bn nam tr, mc o thun k sc ngang, cnh , c l l sinh vin, cng theo: Ch c ch g, ch t hi sc khe.

126

TH H F

Mnh ngh tht nc ci, khi trong u c nhiu ngi Vit Nam, ai c chuyn g, cn chng t hay cho vo khun kh th... tng vo qun i. Hin nay, vo qun i, nht l hi qun, u c n gin, v phi p ng chiu cao, th lc, sc khe. Th nhng, chc chn mt iu rng, khi qun th liu lnh dm n mnh t ch S ny, th hu nh ai cng c th tr thnh ngi lnh. Anh rinh rch tip: Th ny th hm sau ni ting trn mng ngay y. Bit l k khch tng, nhng khng nhn c mu A-tu-la, nn mnh chong lun: Ngy trc, nhng L T Trng, V Th Su... u c ngh lm th sau ny ni ting, thnh anh hng. H lm th v n gin cn phi lm th. Cn ni ting by gi th bn thanh nin ny lm sao ni bng hot boy, hot girl, nhng hng n mng, khoe ngc, vng anh vi qu en trn mng.... Anh rinh rch vt vt: Cht ri lm sao cn ngh c l ni ting hay khng. Bn nam bn cnh bu mi, hi: Chc anh l ngi Nh nc h?. Anh rinh rch p: Anh ch l ngi gn Nh nc. Mt s ng ch gi x xo: Trng nh nghin hoc qun Tu, o Tu ka... nhng khng ai thm ni li. Bn thanh nin vn ng bt ng, tay vn ging cao biu ng hng thng vo hng ro dy cm v dinh thi th Tu, nhng mt gn nh khng biu l cm xc g... Lc ny, bng rm trm ln ngi bn y. Mnh cng xin nhn li l trong khng kh nng bng y li bo rng: D Vit Nam c b Tu h 1000 nm v nhiu ln xm lc, d trong mu ngi Vit hin nay c th khng thun Vit m b nhim mu Tu, th t xa ti nay, ai ai cng chng Tu khi t nc b lm nguy. Vn cn chng 40 ngi tr li, c v v ng hnh vi s kin cng ca bn thanh nin y. 13h15, mnh cha i lm, nhng... nhn i hi hoa kh lu, nn nh lch hng ro trc mt ra v. Tim a Uyn vn ca ng im m. Nht c mt l c T quc nh, b ri que cm, va h, bc li cun sch, i ngang Nh Vn ha Thanh Nin, th gi li l c trn hng
| 127

TH H F

ro. Lt qua mt dn phng tr, nghe than th: Ra y gn hai ting ng h, tng c v ri. H h, v sao c, cuc chin u chng qun Tu tham tn vn tip din... c l khng ch ca ngi Vit m cn ca c cc dn tc khc, v s nhn vn, ha bnh v tin b ca loi ngi. :-) Mt s ngi bo: Xung vi ch xung, ch gii quyt vn g, ch ch t cho bn phn ng (nhc ti bn ny ai cng s, hiehie, d chng bit mt mi bn y th no, nh mt c 50 tui, gn nh mnh, ch xin cho 5-7 a tr con tham gia kha tu ma h cha tnh bn cnh, t nht cng bit l ngha, cho hi ngi ln, gip b m th cng b quy l... thnh phn phn ng, b u c, c m mu) li dng. Th nhng, mnh ngh nu hm nay, sng 5-6-2011, m gn 2000 ngi H Ni v Si Gn khng xung ng th chc khng ch Tu kha m c th gii ai cng c th ph nh vo dn Vit Nam anh dng kin cng... C bn tng nhn tin khuyn mnh th mi nhn tin khc rng mun sm tr li H Ni lt mng xem tnh hnh, v qu khng c mng. :-)

128

TH H F

Ngi Vit Nam p


Trung Bo

Gn bn nm trc, khi tham gia cuc biu tnh u tin trong i, ti bit ngi Vit ca mnh p lm ch chng thua anh bn quc t no. H p khng bi qun l o lt, khng bi li hay p. Ci ho kh tot ra t nhng ngi tr tui nm lm cho thanh nin ca nc ti sang trng hn, p hn. Gi y, bn nm sau, ti cch h n na vng tri t m sao ti vn thy t ho v mnh bng dng c... p ly t h. Nhng bc tun hnh, nhng cu khu hiu, nhng bi ht... ti ch nhn thy cc bn qua mn hnh my tnh, nhng cc bn i, cc bn p qu chng, ch no c phi l nhng ngi Vit xu x nh chng ta vn thy hng ngy. Nhng ngi thanh nin c mt cu tr li khng th no p hn sau nhng e ngi, lo lng vi ngy trc ca mt thiu s trn mng. Gn bn nm trc, nhng ngi tt lo lng nh vy v by gi h vn c lo lng nh th. Cm n cc bn ca ti, ti tin rng sau ngy 5-6 c rt nhiu trong s ngi tt gi y ang suy ngh li v nhng g mnh ni. Cc bn ang lm h dn p hn. t nc ta, dn tc ta ang p ln y.
TH H F

129

Gn bn nm trc, bn l ng Cng Qunh vo gia m, c 5 anh bn cnh st c ng nhn nh vi ti v lc sng phi khoc ln mnh trang phc ca lc lng bo v du lch ngn chn cuc biu tnh ca thanh nin. Cc anh cng c cp trn dn d v k xu rt k. Vy m trong bui nhu, c anh bn cnh st tr li chn cht bn ly ru: Em thy ti n hin thy m, c lm g u!. Gn bn nm trc, trong vn phng ca c quan an ninh vn ha, ti v hai ngi trc trang la tranh lun v tnh hp php ca hot ng biu tnh. Rt cuc, hai anh a ti ra bi gi xe vi ci bt tay cng li cho: Ti mnh cng ging bn thi nhng ti mnh c cch lm khc. Hm qua, cch xa nc ti na vng tri t, ti vn i biu tnh vi nhng ngi ang phi sng xa nc mnh v mt khc quanh ca dn tc. Ti i cng h di mt l c m ti thy xa l. C h chi, bn i, h l ngi Vit mnh, h lo cho nc non mnh. Th thi, ri! Cc bn, ti tin rng nhng ngi trn cng c nhng v p nh tt c chng ta khi ng trc s sinh tn ca T quc. H c nhim v, chng ta c ngha v. H thuc v qu kh, chng ta l hin ti. ng ght b nhau ch bi s khc nhau v cch lm, suy ngh. Nc Vit ta , ngi Vit ta ch ai. Gi y, ti bit chc chn mnh ch c th yu c ngi Vit m thi. p nh vy, sang trng nh vy sao li khng yu!

130

TH H F

Cm n!
Tun Khanh

Cuc i c nhiu l l ca n. Vi nhng ngi khng tham gia biu tnh, nhng ngi c l l ca mnh. Nhng ngi biu tnh cng c l l ca mnh. Ty vo suy ngh v nhn thc ring. Nhng v gi tr thc tin th, ti ngh, nu khng lm s khng c g. V ti thiu, gia mt rng xm phm ca Trung Cng vi Vit Nam, cuc biu tnh li trong lch s rng chnh ph c quyn nhn nhng v li bc v l do no , nhng nhn dn th lng tri v phm gi dn tc khng th nh mt khi b ngoi bang dy xo. Nh mt cng dn vn theo di thi s t nc, ti xin by t s cm mn v chia s vi nhng ai xung ng ngy 5 thng 6 nm 2011. V ti cng dnh s trng th cho tt c nhng ai c quan im ring l khng nn i biu tnh, theo biu tnh l phn ng... l quan im ca cc bn, n phi c nhn nhn nh mt d liu c tht ca thi cuc trn t nc ny. V n cng gip ti nhn nhn r ai l bn, ai khng l bn t ngy hm nay. Ti mong rng nhng ai ngh v dn tc, t nc ny vi
TH H F

131

nhng thi v phn ng chn thnh nht s cn sng sut, bn lnh theo di mi din bin trn t nc mnh. Khng ai c t cch l ngi i din v thay mt tt c quyt nh rng dn tc ny phi ngh g hay nn lm g. p t v cho mnh rng thng minh trn tt c, trong lch s, ch c hai loi l bo cha v bn hn thn bm ui. Chc s khng th c c nhiu ngy 5 thng 6, cng nh khng c c nhiu ngy nh vy nhng k xm lc v git ng dn v ti ngi Vit trn Bin ng phi lo lng. Nhng ch t, chng ta cn bit c rng mi th h ngi Vit vn lun tn ti nhng lp ngi khng bit ci u trc k mnh. Cm n tt c nhng ngi chia s vi ti nhng cu chuyn v ngy 5 thng 6. N tt lnh v gi tr vi ti hn bn tin ca Thng tn x Vit Nam hay nhng k nhai li s kin bng loi nc bt hn h. Nhng suy ngh ny, xin dnh gi n cc bn.

132

TH H F

Biu tnh
Lan Phng

Lc 7h30, vi ngi ng l t xung quanh khu vc Cng vin 30-4, nh th c B. Cng an chm ni chy qua chy v, ch o tc chin. T nh th c B, mt nhm ngi ln tui, hnh nh l Nguyn nh u, H Cng Quyt v vi ngi na xut hin. Mt ch trung nin, tay cm cun sch Quang Trung Nguyn Hu cng tin n. Khong vi chc ngi i li st Lnh s qun Trung Quc, cng an bt u chn li. Hai ngi ln tui v ng H Cng Quyt (ng ny ngi Php hay sao ) bt u tranh lun vi cng an. Chng ti t thi phn i vi Chnh ph Trung Quc, chng ti phn i hnh vi xm lc ca h. C mt anh cng an chm, mc thng phc ra iu nh: y l khu vc an ninh, anh ch khng c n. H bt u chn hng ro. Mt ch chc l ca Hi Ph n: Chuyn ny ng v Nh nc gii quyt. Nhng ngi biu tnh phn bc: Ch c v vi ng v Nh nc. Cn chng ti phi biu tnh. Mt anh na li ra nn n: Cc anh ch thng cm. , thng cm g h anh? Thng cm cho hnh vi xm lc ca Trung Quc !. Lc , nhiu ngi t pha Cng vin 30-4 trn qua. T trn
TH H F

133

lu ca Lnh s qun Trung Quc, vi ba ngi gh xung nhn, chp hnh. on ngi biu tnh ngc ln h to: o Trung Quc xm lc!. Hong Sa, Trng Sa l ca Vit Nam. on ngi biu tnh i qua bn kia ng, ngay Nh Vn ha Thanh Nin v bt u h to nhiu khu hiu: o Trung Quc xm lc!, Khng dng hng Trung Quc S ngi biu tnh tng ln nhanh chng. Mt anh chng 50 tui sau khi iu nh khng c ni cu, ging cun sch Quang Trung Nguyn Hu ca ch kia. C m nho v, la to: Sao anh nh nhn dn? Anh c n cm ung nc ca nhn dn khng m anh nh ngi ta?. Anh ta li i, sau quay li v xung ging: My anh ch c gng trt t gim. on ngi di chuyn qua bn pha Nguyn Th Minh Khai, i din Lnh s qun Trung Quc v tip tc biu tnh. Nhiu ngi nhp cuc hn v h bt u chn ng. S lng ngi biu tnh tip tc tng ln. Mi ngi ht h xong th li quay u, i vng qua bn Phm Ngc Thch, xung L Dun, qua Pasteur, vng v li Nguyn Th Minh Khai. Sau khi tha ch la ht, h bt u i t Phm Ngc Thch, qua nh th c B, theo ng ng Khi i v Nh Ht Thnh ph. Khng bit c bao nhiu ngi nhng khi tp u quo n L Li, trc UBND Thnh ph th ci ui ca on biu tnh vn cn nh th c B. on biu tnh i theo ng L Li, xung ch Bn Thnh, qua Trng nh, li Nguyn Th Minh Khai, quo Nam K Khi Ngha v b chn, qua L Dun, dng Lnh s qun M 10 pht, qua trng Nhn vn, inh Tin Hong, quo xung Nguyn Th Minh Khai. Hng ro, cng an chm, Thnh on, cnh st c ng ng chn ht, khng cho vo khu vc i din Lnh s qun, c bn Nguyn Th Minh Khai ln bn Phm Ngc Thch. V th ri, mt bc gi gi hnh nh l tng g bn
134 |

TH H F

Hi qun ra thuyt trnh. Di dng lm, cc bc mun bit th c ln Youtube, coi ch Phng Nga ni sao l bc ni vy . Khi hi: Bc c n c hng? Bc c n ng dn L Sn hng?, th bc hng gi nhi. Nhiu li la ht vang ln: Im i, im i, Kin nhn my mi nm ri!. Bc bo chng ta hy vng vo tnh hu ngh gia hai bn, mi ngi la ln: Khng hy vng, hy hnh ng i!. Bc bo l B trng Quc phng Ba Tu ni v ct cp tu Bnh Minh 02 khng phi do Trung Quc. Mi ngi hi to: Tu l l tu no? Sao bn cht ng dn Qung Ngi?. Mi ngi khng nghe bc y ni na. H i ph hng ro, ku i din pha Trung Quc ra iu nh. Hin nhin l khng ra ri! Bc li ni tip, bn Thnh on rt chi l chm sc bc y, tranh th tr trn, khuyn nh anh em ra v. Vui nht vn l my ch bn Hi Ph n, ra hi ch em sinh vin trng no. D em sinh vin trng i hc Cng nghip. Ai t chc cho ti em i biu tnh?. D thy hiu trng ch!. Ch y hiu hng, lng l ra i. B con phn i qu, bc Hi qun hai qun kia ra i, mt bc khc xut hin. Mi ngi hi to: Bc l Trung Quc hay Vit Nam?. Ti l ging vin trng Nhn vn. Sau th thy gio tho giy vn ni nh ch Phng Nga, mi ngi li phn i. Khi hi thy: Chuyn ngoi giao l ca Nh nc, vy tui tr phi lm g? ng yn nhn Trung Quc xm lc ?. Thy b, h h. Thy vn din thuyt, rng chuyn phn i Trung Quc ca Vit Nam, nhiu nc ng h. Ai ng h? Cuba hay Triu Tin hay Min in?. Bc xe m ci toe toe: Cuba ng th Vit Nam thc, chia nhau canh gi ha bnh. Mi ngi ci ln. Sau c mt bn nho v, vt ng thy. Bi chng ng thy ni chng ta phi bnh tnh, hnh ng ng php lut. Bn kia ni: Theo iu 69 ca Hin php nm 1992, chng em c php biu tnh!. Mi ngi v tay rn rn, pha di
| 135

TH H F

ku ln: Thy i, v hc li mn lut i thy!. ng thy li b b tip, pha di c ngi ht: Hey, teacher, leave them kids alone!. Mi ngi li ci . Sau th tm lum cc loi nhm chia ra. Bn Alec ngi Mo ang ng ci ph ph th b hai ch cng an v ku ra: Sir, please go out!. V sau th hng thy bn u na. T lc ng li ch Lnh s qun, theo thng tin hnh lang th bn ngoi cn nhiu nhm khc b ct ui, khng cho v. Nhm t Lt xung, Vng Tu, Bnh Dng ln u b c lp ngoi nh th. Cn sau , qua Dn Lm Bo, Ngi Vit c gim i, mnh khng c hnh nh v khng nm r tnh hnh sau . Ni chung l honh trng, thng li, n ha, vui v. P Note ny dnh tng anh em no b ct ui, khng tham .S.: gia biu tnh, b giam lng nh. Hn gp li tun sau.

136

TH H F

Chng ti khng ngy th


Lan Phng

Ngy hm nay, sut hn bn ting ng h biu tnh v mt tun trc , chng ti nhn c nhiu li khuyn rn, nhc nh. C l phi vit ci note ny gi tng qu v. Trc ngy biu tnh, trn nhiu din n, FB ca cc c nhn, FB ca Th tng Nguyn Tn Dng c nhiu ngi khuyn rn khng nn biu tnh. H cho rng l li xi gic ca Vit Tn. D xin tha, x ny, him hoi lm trn bo ch mi thy t Vit Tn, cn hai t tu l th xut hin lin tc. V chng ti xung ng v chng ti khng chp nhn hnh vi xm lc ca Trung Quc, ch nhn ca nhng chic tu l . Nhiu anh ch cng cho rng chng ti b bn xu li dng, kch ng. Cm n anh ch lo cho chng ti. Chc anh ch ngh chng ti d b nhi s qu. M anh ch cng qun rng ngoi ci u, chng ti cn c tri tim, cn bit xt xa khi nhn dn mnh b bn cht ngoi Bin ng. Chng ti khng th tri tim mnh ngui lnh bng cch ngy ngy cu nguyn: Tin, chng khon, xe hi, nh lu, ti xch, giy dp. Khi chng ti xung ng, my ch ca Hi Lin hip Ph n lin tc khuyn rn. Chuyn ca Nh nc lo. My em v i. Biu tnh th phi do Nh nc t chc ch!. D tha cc
TH H F

137

ch, ci Thnh on nm chnh nh bn Phm Ngc Thch, Nh Vn ha Thanh Nin cng nm k , cch Lnh s qun Trung Quc c vi chc bc chn thi . Bao nhiu nm qua, c ln no Thnh on t chc cho chng ti mt cuc biu tnh cha? Nu c chng l treo c sau xe, cng m Vnh Hng lm t thin, ung tr xanh khng thi. Kiu biu tnh y, chng ti xin nhng cho Thnh on. Chng ti lm phn s mt cng dn, khi thy k th xm lc, chng ti phi ln ting. Chng ti c nhy qua Singapore lm thay vic ca tng Vnh u m qu v phi lo. Khuyn rn khng c th cc ch chuyn sang iu tra coi ai l k cm u cuc biu tnh ny. Vi suy ngh cc ch, hnh vi biu tnh v v li, nhiu nguy c nh chng ti hn phi c li lc g mi i, hoc c k no xi gic xi di th mi vc xc ra ng. Hi no ti gi, ti ngh cc ch b ty no, ai d cc ch cn b thay mu na. Trn FB ca ti, c bn kh giu c, ly chng Ty, i xe hi, n cheese cake, ung ru vang ln than vn. Biu tnh khin cc bn y khng i spa c, khng tp gym c, kt xe, biu tnh lm nh hng n cc bn. D bn ni a hay ni tht, ti cng thy sc. V ti hiu ra, vi cc bn, ng chng ngon, ci xe lnh, nh penthouse v ru vang cht chng th cng kh cc bn t b m xung ng biu tnh. V bi chng, cc bn t thy mnh khng lin quan g n hnh vi xm lc Trung Quc, ng trng nh bt ca ng dn. Nu ngy mai Trung Quc khng Bin ng na m trn v Si Gn, cc bn cng vn m thn. Cc bn c th i M do gia nh bo lnh, i chu u theo chng con v tip tc cuc i cheese cake, ru vang, gym, massage, spa, chng Ty. Cc bn qun rng cc bn vn n c, n nc mm. Con cc bn n cm Vit Nam. Ai trng la, ai bt c, ai lm nc mm cho bn v con bn n vy? Ngi c khinh b nht trc khi biu tnh c l l Hiu
138 |

TH H F

trng Trng i hc Cng nghip. Vi cng vn cm sinh vin i biu tnh, ni nhc ny ca ng Hiu trng khng bit bao gi mi ra ni. Nhng khng sao, ng khng l loi. cuc biu tnh hm nay, cng ng bn ng cn c ging vin trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn, cng v tng Hi qun na. Nhng ngi ng tui cha ch ca chng ti ng , lp li nhng iu b Phng Nga ni (c khi b Phng Nga cng lp li ca ai , ti on vy). Tha cc thy, chng ti nghe ri. Cc thy c ni, c thuyt, ri c g? Cc thy s ln chc ? Hay c khen c cng gii tn biu tnh? Cc thy , cc thy gi ri, th cng cho mt i danh vng ri. Ti khng bit ngy u tin cp sch i dy, cc thy ha vi lng mnh iu g? o to mt th h ti c hay o to mt th h hn nht? Thy mun chng ti hc i hc xong, m ng kin thc c mm i lm mn v cm ci lm mn trn i, ng ngc mt ln, ng nhn xung quanh mnh lm g. Nu Trung Quc n cng Si Gn, chc thy vn cn ra r khuyn chng ti v i, h mi cng Si Gn, vo Dinh c Lp u m s. Gi th ti s thy ri ! Sng nay khi chng ti xung ng, nhng ngi tng tham gia biu tnh nm 2007 hoc b mi i ung tr, hoc b canh gc. Ngi ta cn ph sng in thoi ti khu vc biu tnh. Ti ngh ngi ta sai ri. Tnh yu nc khng truyn qua ng truyn Internet hay in thoi di ng. N n trong mu chng ti ri, truyn t th h ny sang th h khc. D nhc s Tun Khanh, nh th Trn Tin Dng, nh th Bi Cht c b ui ra khi Si Gn, chng ti vn xung ng. Chng ti xung ng v ng ni ti tng l cm t qun, gi ch c m gi. Chng ti xung ng v xung quanh chng ti, ai cng c cha, ch, ng, b xng mu cho t nc ny. Chng ti xung ng v chng ti khng chp nhn hnh vi ngang ngc ca Chnh ph Trung Quc. Cch hnh x hm h ca h c th
| 139

TH H F

thnh cng Trung Quc nhng n chc chn b phn i Vit Nam. Ti tht n phc mt anh trung nin ngi min Trung khi anh ta t cu hi cho nhng anh cng an: Nu chin tranh xy ra, ai s l ngi cm sng nh k th? Chng ti hay cc anh? bo v ai? Bo v con ti, v con ca cc anh na!. Cuc biu tnh sng nay tan t tra cng nh vo phn ln cng lao chia r ni b ca my anh ch Thnh on. C th ni d khng lnh o thanh nin i biu tnh nhng Thnh on rt xut sc trong vic dn dt anh em ra v. Vit n y, ti thy rng mnh khi ngh v mt ci vng ln qun. Mt sinh vin sau khi ra trng, hoc lm cho Thnh on ri leo ln chc B th on v mang theo ng t duy y. Gi ri th chc li ra thuyt phc thanh nin nh bc tng Hi qun kia. Hoc l tt nghip xong ri c gi li trng, li thnh ng ging vin trng Nhn vn hoc ng Hiu trng trng Cng nghip. i gii, th th ti cn mong ch g qu v na!

140

TH H F

Si Gn Ch nht ngi
Nn L Si Gn

Mi sng ch nht, thng 6, bit bao con tim ngi Vit khp ni nn th theo di din bin cc cuc tun hnh n ha ca thanh nin, tr thc yu nc, cng nhau xung ng, cng nhau n trc i s qun Trung Quc ti H Ni, lnh s qun Trung Quc ti Si Gn phn i ng li b phi l, phn i Trung Quc tip tc gy hn ti Bin ng, phn i chnh sch bnh trng d tm chim trn Bin ng, v quan trng hn, by t nguyn vng, trch nhim cng dn vi T Quc. Sau hai ln biu tnh, ngy 5 v 12 thng 6, kh th ho hng ca sinh vin thanh nin lm ng ngng d lun trong v ngoi nc. Cc trang bo mng ng ti din bin v hnh nh tng pht v cuc biu tnh hai thnh ph ln nht Vit Nam. Nhng, t nhng ch nht sau, l nhng ch nht ngi ca thanh nin, sinh vin Si Gn. Nhng ngi nhit tnh trong cc ln biu tnh b im mt, b mi ln an ninh lm vic c khuyn bo rng, hy nh nc lo, ngi dn xung ng nh vy d b k xu li dng, lm mt trt t an ninh, v lm kh cho cc quan h ngoi giao m nh nc ang tin hnh. Ngoi vic c mi ln
TH H F

141

ni chuyn vi c quan an ninh, nhng nhn vt b coi l nng ct ca cuc biu tnh cn b cht ti nh, khng cho ra ngoi vo mi sng ch nht nh trng hp ca blogger An Nguyn, Sphinx v rt rt nhiu ngi khc. V ngy hm nay 03/7, nghe theo li ku gi ca nhm Thanh Nin Yu Nc v bi vit ca bc Phm Vit o ng trn trang Danlambao. Ti ho hng ra khi nh vo sng sm. Ti v t tin vo vic by t lng yu nc l trch nhim ca ti, trch nhim ca mt cng dn Vit Nam. Ti vi ly sn v hnh ch S v hai tri tim biu tng cho Hong Sa Trng Sa, bn trn vit ch No China. Sn cn cha kh hn, ti mc vo ngi v hnh din ti cng vin 30/4, ni c rt ng cc bn tr v ang tip tc v t mi ng. Ti ngi xung bn b c v quan st. Khng c cc cng an sc phc xanh, cnh st giao thng cng rt t, mt nhm bn tr chc ca thnh on ang chi cc tr chi nh din kch gia cng vin. Cc nhm thanh nin t t v ngi y cng vin rt ng. Nhng khng kh ht sc trm. Cc anh an ninh mc thng phc ng, ngi, i do y trong cng vin, ha vo cc nhm bn tr. V ti i mt mnh, khng c quen ai, cng khng c nh r r ai, v ti ch mun t mnh by t quyn cng dn ca mnh, v trch nhim ca mnh mt cch n ha trc an nguy ca t nc. Ti ngi ch c mt mnh v quan st. gc cng vin cch ti khng xa, mt anh an ninh hng my in thoi chp hnh ti, ti quay li nhn anh ta. Ri c vi ngi an ninh ngi gh pha sau ti, hng my chp hnh v pha ti, chc h ang mun chp hnh v v ch No China trn lng o ca ti. Mt anh thanh nin cao ro, gng mt sng sa li ngi bn cnh ti, anh ta nhn ti ci. Ti: anh l cng an phi khng?
142 |

TH H F

AN: khng cn ni em cng bit ri, khng c biu tnh g u, em v i. Ti: em mun ngi y ch on ngi diu hnh cng ng hnh vi h. AN: em i vi ai? Ti: em i mt mnh. AN: sao li ti y biu tnh? Ti: em c trn trang Danlambao, c li ku gi biu tnh chng Trung Quc, v c bit, nh nc bt n xanh cho ngi dn biu tnh chng Trung Quc. AN: lm g c chuyn nh nc bt n xanh, khng bao gi c chuyn cho biu tnh. Ti: r rng bi vit ca bc Phm Vit o c ni r, nh nc bt n xanh, v Trung Quc cng ngy cng ln lt ngang ngc. Nn em t tin l cc anh s khng n p, khng bt ngi biu tnh. AN: bn anh khng bt ai ht, ch thuyt phc nh ang ngi thuyt phc em thi. Ti: anh khng thy cc hnh nh y trn trang mng sao? hnh nh cng an bt ngi, lt ht o ngi ta, b ngi ln bp c. AN: y ch l vi trng hp thi, my ngi cng b k lut. Em c bo mng nh vy, ch nghe k xu tung tin khng
| 143

TH H F

ng s tht. Em c bit l xung ng ng ngi, k xu li dng lng yu nc ca bn em, lm iu g sao kim sot c, em khng thy trn mng h ho lt chnh ph, nm bom xng nu c chuyn g gy hn gia cng an v ngi biu tnh, th h li la ln l cng an nh ngi, bt ngi m khng hiu s tnh. Ti: anh khng thy l cc cuc biu tnh va qua ht sc n ha, cc bn tr ch ging nhng biu ng phn i ng li b phi l ca Trung Quc, phn i Trung Quc gy hn ngay trong lnh hi ca Vit Nam. Chnh th tng Nguyn Tn Dng cng ln ting phi khng nh ch quyn lnh hi bng mi gi. Bn em xung ng biu tnh chng Trung Quc ng h nh nc, ng h li pht biu ca th tng, sao bn an ninh bn anh dm phn i th tng. AN: em hiu khng ng, ng h c nhiu cch. C th vit bi gi bo, ng gp quyn tin cho Trng Sa, xung ng biu tnh ch k xu li dng thi. Ti: by gi, bn em s cng ng ln i trong trt t, anh cho bn em c th hin lng yu nc v khng ngn cn ch. AN: khng c. lm vy s ch lm phc tp thm v lm kh cho nh nc thi. Nh nc c ch trng trong quan h ngoi giao, mnh ang l nc nh, phi khn kho. Ti: ti sao ngi dn by t lng yu nc li b ngn cn. Nu mt ngy, Trung Quc nh Vit Nam, ngi dn th , khng quan tm, th nh nc lm sao da vo dn m nh tr Trung Quc, nh vy s mt nc thi. Phi nui dng lng yu nc ca mi tng lp ngi dn ch.

144

TH H F

AN: nu Trung Quc nh em c dm ra Hong Sa , Trng Sa khng? ngi y m i biu tnh? Ti : nu c chin tranh, nht nh ngi dn s sn sng, trong c em. Anh c dm ra o Trng Sa khng m ngi y ngn cn. AN: anh cng yu nc, cng tc gin v cng khi c tin v nghe tin tc. Nhng phi tnh to, khng lng yu nc b k xu li dng nh vy. Nng chiu thng ni ti ngi, ti i chic nn xanh che nng v eo knh mt, nhn anh ta ngi cnh ti b nng chiu thng mt, m hi xm xp trn trn, ti ly chai nc m ti chun b sn nh a cho anh. Ti ni: nc m ny m em t ngm , em pha hai chai v ngh rng i biu tnh s rt kht nc, anh gi ly mt chai ung i. Chng ti tm gc chuyn bt ng li ni chuyn bng qu v hi. Anh ni em ngoi bc u, ti ni ti qun Hon Kim. Anh ni cha i H Ni bao gi nn khng bit. Anh trch ti bn em r nhau i biu tnh, m ngi yu anh nh, anh khng a i chi ch nht c. Ti ni anh v vi ngi yu i, ng y na. Anh ni anh cha hon thnh nhim v th sao v c. bao gi bn em v ht anh mi v c. ri c b m ku, anh ta ni, em cng u qu, anh khng ni chuyn na, em nn v i. Anh ta b i, ngay sau , ti thy c ba ngi mc thng phc, gng mt hung d bm trn hng v pha ti. H ly in thoi ra chp ti. Ti ng dy i chuyn v gi in cho bn ti H Ni. Nghe trn in thoi, ting h vang tri y kh th ca on biu tnh khin tim ti rn rng. Si Gn ti ng y vi ba anh i theo ti t ba hng khc nhau, nhng gi c ly cch ti ch khong 30 m, ti bit ti sp c chuyn. Ti
| 145

TH H F

ngi xung mt gh , tip tc ni chuyn in thoi vi bn ti, v mun tip tc c nghe ting h vang t on biu tnh. Ti bun b ly chai nc tip tc ung v hiu rng, ti s c chm sc rt tn tnh t ba anh kia. Ngi n t cc ng, ngi ri khp cng vin, cc bn tr ni ci, ti nghe c my bn ti t Phan Thit, t ng Nai. Ti ng ln t t i v pha bn kia cng vin, ti thy ba anh i theo hng v ti. Ti quyt nh ro bc v pha anh an ninh ban ny thuyt phc ti tr v. Anh ta ang ng cng mt vi ngi c v nh sp chu trch nhim y. Ti: anh ung ht nc m em cho anh cha? AN: anh ung ri, gi em v ch ? Ti: em v n, khng bt ch ? AN: khng bt, em v i, anh a em v. Ti: Thi, em i taxi c ri AN: anh gi taxi cho em. Em phi bit hm nay em rt c bit y. V i v ha khng quay li nh. Ti: em v, nhng nu Trung Quc cn gy hn, em s cn tham gia biu tnh chng Trung Quc. Ti lic nhn ba anh kia cng i v pha ti. Thy ti ang ng cng anh an ninh, h nhn ri quay i ch khc. My ngi khc cng nhn vo chic o c ch No China ti mc trn ngi. Taxi va ti, ti cm n ri ln taxi i. Ti ng qua ca s thy my ngi kia gi anh ta li hi g , anh ta c v phn trn. Taxi
146 |

TH H F

a ti ti bn xe bus ti ch Bn Thnh. Ti i xe bus v nh, ti rt chn nn, mt mi nn ch mun v nh cng sm cng tt. V nh khng bao lu, anh cng an khu vc ph trch phng ti gi in thoi hi thm ti. Anh mun kim tra nhn khu v khai bo ni ti lm vic. Ti hi c vic g khng? Anh ta ni ch l cp nht thng tin thi. khng c g ht. Ti vui v hp tc v c li tn cc thnh vin trong gia nh m anh ta bit r. Ch hi l cht, hm nay l ngy ch nht, m sao li hi v nhn khu ca ti bt thng vy? Nhng cng khng sao, ti l mt cng dn tt, nn khng c g phi du dim ht. Ti mt mi i nm v bun cho mt ngy ch nht tip tc ngi ca cc bn tr Si Gn. Ti vit bi ny, mun cm n anh an ninh cng ti chia s nhng quan im tuy bt ng nhng n ha. Ti cm n v anh ti c tr v an ton. Ti bit ti c th s sm gp li anh mt ngy khng xa. Nhng ti tin, anh cng nh ti, cng yu nc v cm gin khi bit gic ngoi xm ang gm nhm lnh th, lnh hi ca t quc. Ti tin, nu c chin tranh xy ra, anh cng sn sng cm sng thay v phi ngi hng gi thuyt phc ti v i v ng tham gia biu tnh na. Ti tin, anh cng au lng v khng c t do ct ting ni yu nc t y lng, ch v nhim v anh ang gi trng trch. Ti tin, l chng ti hiu v ng cm c vi nhau. D ti c ngy th, di kh, th ti vn gi nim tin v hy vng, mi ngi dn Vit u trn y lng yu nc truyn thng t cha ng. Ch khc nhau ch, nhiu ngi ang chn thi im lng, cha th hin ra thi!

TH H F

147

Tr chuyn vi mt ngi Hungary v hi o Vit Nam


Nguyn Hong Linh

Ngy 5-6, mc du rt mun ngi nh online theo di tnh hnh bn b, ng nghip, nhng ngi quen v khng quen nh trong cuc biu tnh, tun hnh phn i Trung Quc xm phm lnh hi Vit Nam, nhng v mt li hn t lu, mnh cng gia nh xung mt th trn cch Budapest chng 17 cy s d mt L hi Ngh thut Dn tc do cc bn hu Vit Nam v Hungary t chc. V n nh th cng gn 5h chiu, tc m Vit Nam. M my, chm r r, mi mi vo c hm th. Th p ngay vo mt mnh l l th trn cng c ni dung (subject) gy sc, bng ting Hung: Vietnam 2011. jnius 5-e: tntetsek a knai agresszi ellen. Kna meg akarja tmadni Vietnamot (Vit Nam, ngy 5-6-2011: biu tnh chng Trung Quc xm lc. Trung Quc mun tn cng Vit Nam). Ngi gi th l ch Sebk Ildik (tn Vit l Kim Lin), mt ph n Hungary tng c thi gian du hc ti i hc Tng hp H Ni vo thp nin 70-80 th k trc. Trong 5 nm H Ni, ch c chng ngi Vit (nay chia tay), hc ting Vit mc c thng vit tho khng km ting m l my (nu
148 |
TH H F

nghe ging ch qua in thoi, khng th ngh ch l ngi nc ngoi) v hin nay, ch lm phin dch ting Vit ti cc c quan chnh quyn Hungary. M l th ch gi, ch c c mt dng l a ch trang tin ca Anh Ba Sm. quen cch trao i thng tin ca ch l tt c nhng g cn ni b gn ht vo phn subject, mnh hi m ch rng mnh c bit chuyn y, v hi ch c thy bo Hungary a tin hay cha, nu c th mch cho mnh. V th l hai ch em sa vo mt cuc tr chuyn kh di qua email v ti nng hi nht qu hng th nht ca mt ngi, v qu hng th hai ca ngi kia. Trong th, ch bun phin ni rng, Th tng Hungary Orbn Viktor ch trng thn thin vi Trung Quc nn chc hn vic a nhng tin ny b cm bi o lut Truyn thng mi. Sau , ch b sung rng theo mt ngun tin ch c, chng my na Ngoi trng Trung Quc s c chuyn cng du Hungary v hn Hung khng mun c nhng rc ri v ngoi giao, ch mi ngi c thin u phi thy rng ci l thuc v Vit Nam. Thm na, Hungary cng ang mun Trung Quc xy mt h thng ng st no . Ti cho rng ngi Hungary cng khng bit iu g ang xy ra u, h cng c qu nhiu vn phi lo lng. Vi h, Trung Quc v Vit Nam qu xa xi, h khng my quan tm, cho d th gii ngy nay qu nh nu y xy ra ci g, th cng nh hng ti y. Ci chng trnh truyn hnh m Trung Quc tuyn b s tt v mt Vit Nam y... Ti cn c l h mun tn cng Vit Nam ba ni v s chim ngay Trng Sa... ch chia s. Mnh ngc nhin v s thng tho thng tin ca ch, d vn
| 149

TH H F

bit ngy no ch cng c bo Vit Nam. C ln ch k, c ng dy l ch li ln mng xem ton b cc trang mng ca Vit Nam, nn ch bit cn rnh hn cc thn ch Vit m ch hay i dch cho h, rng ca s no va l hng, tn st th no va b tm, v.v... Nhng mt iu ti cha bit l ch cn rt quan tm v st sao n tnh hnh x hi, chnh tr ca Vit Nam. Nh ngm hiu c thc mc ca mnh, ch vit tip: Ngy no ti cng c tt c nhng tin c lin quan trn trang Anh Ba Sm v Vietinfo, ti rt lo ngi cho cc bn Vit Nam. Em bit y, y l tr chia chc vng nh hng gia hai cng quc (M v Trung Quc), v vn du kh. Nhng Trung Quc cn ng li b khng ch v du kh, m h cn mun xy dng mt tuyn giao thng ra n Dng na. Ti t m khng bit n phn ng ra sao trc vic ny.... Ni v chuyn chnh quyn v bo ch chnh thng Vit Nam ch cp mt cch ht sc d dt ti cc vn ny, ch nhn xt: y l iu d hi v ngy nay ai ch c mng Internet nh, v h c th bit v bt c kha cnh no ca t nc. Ti khng bit kt cc s ra sao, nhng y khng ch l iu lo ngi i vi Vit Nam, m i vi c th gii cng vy. Nu hai cng quc thi nhau, hu qu s thuc v cc nc nh. Mnh t mt cu hi vui cho ch, nu c biu tnh phn i trc i s qun Trung Quc ti Budapest, ch c tham d khng? Th ch p ngay: Ti rt sn sng. Ba con ti l ngi Vit Nam, Vit Nam cng l t quc ca chng n, v l qu hng th hai ca ti. Nu ti gp kh khn, ngi Vit lun gip ti v ti cng gip h. 32 nm nay tc l 2/3 phn i sau ca ti ti sng gia nhng ngi Vit Nam v ti rt yu h!.

150

TH H F

Mi chuyn rt kh khn, em , chng ta ch l nhng k rt nh b. Nu Hungary c hot ng g lin quan n vn ny, nh bo cho ti, v ti rt yu Vit Nam, yu tn tm can. Ti m Vit Nam, mt dn tc rt d thng. Ti t ho l c ba a con Vit Nam v bn thn ti cng mt na l ngi Vit. Ti ngh rng nhng nm thng sau ca mnh, ti cng s sng vi cc bn Vit Nam ch nhc li. * Cuc tr chuyn ca chng ti m mt ni bun kh t v khng trnh khi. My ngy trc y, mt ch ngi Vit hin sinh sng ti Hungary gi th chung cho chng 60 a ch, ku gi b con nn theo di nhng cuc biu tnh yu nc Vit Nam v t vn nn chng, cng nn tham gia mt bui tun hnh n ha phn i nh vy vo ch nht tun sau (126-2011) trn t Hung. Cho n hm nay, cha h c mt l th no hi m chung v kin tch cc ca ch! ng nhin, mnh cng hiu rng trong cuc sng hin ti vi bao nhiu u lo, bao nhiu iu cn , chuyn bin gii hi o xa xi hay ni chung, ci gi l chuyn triu nh khng th, khng phi l mi quan tm ca a s. i vi mt ngi Vit bnh thng bn ny, sng sm tt t ra ch kinh doanh bun bn, bn chi c ngy, ti mun mi v nh v mn mi v sinh k, tin tc chnh tr khng th c v tr trong h bng nhng th loi gii tr hoc ch cn xe... y ry trn bo mng v bo giy. Ngay c rt nhiu ngi thnh t, khng phi lo ming n hng ngy, th vic n vn g cho snh iu i d mt party, lm sao vt golf gii cho iu ngh... du sao cng vn ln t nhng vn ca t nc. Lo g, n nh u m s, da
| 151

TH H F

nhau thi!, chnh tr nhc u, hi u m lo, v n thn, lm g c chuyn n dm, lm g ta, cn c... quc t kia m, v.v... l nhng cu ti hay c nghe, c t nhng tr thc Vit bn ny, lp i s th , hoc thiu thng tin xc thc trong vn cng vc t quc. Lm vic vi b con ngoi ch hng ngy, ch Ildik qu hiu thc t , cng nh nhng nguyn nhn nhn tin ca n. Ngi Vit y qu ngho kh, qu t tin, h phi ch tm kim ming n hng ngy, m h cng c th lm c g nhiu trong vn ny u, ch nhn xt, v cm thng. Ri ch phn trn: Ti cng chng giu c g, nhng ti c tui, c cht tin tit kim, mt khc ti khng phi tr tin thu quy nh h, mi th trong u ti ht. Cui cuc tr chuyn, ch t v lo u: Ti khng bit ban lnh o Vit Nam c chu thun phc Trung Quc khng l v hng mnh khng? Hay chin tranh s bng n? Nhng nu c chin tranh, iu khng ch dn ti nhng thay i trong khu vc, m cn trn ton th gii. Em c ngh rng M s yn nu Vit Nam ng v pha Trung Quc? Nhng cng khng th bit c nu c chin tranh th M c bo v Vit Nam? C ngha l g khng hy sinh bao nhiu thanh nin cho mt cuc chin m kt cc ca n l r rng? V Trung Quc mnh v ln hn Vit Nam rt nhiu, chc chn h s thng. Ban lnh o Vit Nam hin ang trong tnh th kh khn v khng c gii php no tt trong hon cnh ny.... tr li ch, mnh ch bit ni rng, trn cc trang mng, c rt nhiu bi vit ng lng v cuc biu tnh ngy 5-6 m ch c th tm c hiu thm tnh hnh. Theo mnh i a s thanh nin Vit Nam u rt yu nc v d Trung Quc mnh hn
152 |

TH H F

nhiu, cng khng d dng tn cng v chinh phc Vit Nam theo kiu mt i mt. Mnh cng (ngm) tin v hy vng l Chnh ph Vit Nam, rt cc, s c i sch thch hp lng yu nc v nim tin ca ngi dn c kt tinh trong n lc chung chng li s e da n t bn ngoi. Tuy nhin, c nhng iu m mnh khng mun ni ra vi ch, du sao, cng l mt ngi nc ngoi. Gi tinh thn yu nc ca ngi dn c th hin mt cch t do hn, phi ph thuc c ch xin cho v iu chnh bng di cui ( ca nh vn Phm Vit o); gi ngi dn khi bc l lng i quc khng b chnh quyn coi l vi phm vo c quyn ca ng v Nh nc; gi nhiu bn tr thay v ng cm vi nhng ngi dm ni tnh cm v qu hng thay phn cho h th li ngi d bu, h da v c rung chung bo ng gi v nguy c khiu khch, li dng ca mt ng chnh tr no th sc my m Trung Quc d lm g Vit Nam, nh h lm trong nhiu thp nin qua?

TH H F

153

Cn li tnh yu
oan Trang

Ti bit y s l mt bi vit rt km ca mnh, bi v ti khng kh nng th hin ht nhng g mnh chng kin hm qua, 5-6-2011. Ti ch c th ni, l mt ngy nng chi chang, vng rc ng ph, cy l rt xanh v mu c, mu o th rt . Ti thy nhng bn tr ng di nng nh th, t 8h sng, gi cao c, nhng khu hiu in ln giy A4, nh Bc H v nh tng Gip vi n ci mnh m v qu m gi ln: Khng s. Ti thy hng ro cnh st c ng nai nt, m bo him, khin, di cui, y cc bn li dn tng bc, t di chn tng Lenin, bt dn khi vn hoa, ra va h v xung lng ng. C nhng dn phng tr, x y rt hung hn. C nhng dn phng gi hn th n tn o mo: c ri, c ri, ghi nhn. Th thi, xong. V, v i, ht nh ni vi tr nt. Ngay c trong nhng pht y, ti vn nghe cc bn nhc nhau: ng chi, ng ni nng, ht sc gi bnh tnh, n ha anh em i Hng ngi c b y li tng bc mt, mc cho cc bn trn tnh: Chng em c lm g u?, Cc anh ging dy i vy, cho ci ranh gii chng em bit ch m ng. Ti thy mt dn phng tr tui, gn nh ch ch lnh ban
154 |
TH H F

ra l ly hi, gi hai tay xng ti, sn s y cc bn cng trang la vi mnh li. Nhng ti cng tin rng, ngoi mt s t v nhit tnh qu mc , cc nhn vin an ninh, cnh st c ng, dn phng u khng ch trng chi rn, v nu khng, s khng c chuyn cc phng vin nh, nhip nh gia c t do c vic mt m hi m bm my tanh tch th kia. V ri on ngi y xung ng, rng rng bc i. Qua nhng con ph ng c, cht chi ca th . Qua nhng ca hng ho nhong v nhng qun n va h nhch nhc. Qua nhng hng x c xanh, bng lng tm v phng . Qua mt ng t, ni mt vi ngi i xe my dng ch n v tay hng ng on ra mt. Ti nghe cc bn nhc nhau i gn li, chm thi, ng gim ln c, i ln va h. Cc bn ht Quc ca, Ni vng tay ln, Dy m i, Nh c Bc H trong ngy vui i thng. Ri c vang Nam quc sn h Nam c bng m Hn-Vit nh vy, v c ti t nht hai bn dch ting Vit. Nhng ting ht n lc c ging Nh ng hnh khan th bi h! ca cc bn, ai c th xem thng? Nhng chic xe cnh st vn p st, ting loa vng vng: Cc lc lng i b khng i xung lng ng. Cc phng tin giao thng tip tc di chuyn, khng dng li, khng i ln va h. Ti mm ci, v tht ra chnh vo lc , chng ti rt c cm gic nh mnh ang c bo v, gi cc anh y gi thng ra l on biu tnh c phi hay hn dng cm t cc lc lng i b khng? Mt bn tr bng nhn th h ln: Phn i Trung Quc xm lc. Phn i cng an i ngc chiu. Ai cng ci. Ti thy anh cng an tr, rt p trai, i b song song vi on, quay i ci rung rung vai. Ti bit ti vit km, v ngay n ci ta , ti cng phi
| 155

TH H F

mn ca nh vn Nguyn Huy Thip. Cng v ti thch v kch Cn li tnh yu ca ng, vit v ngi anh hng Nguyn Thi Hc. Nh vn vit rng, con ngi lm cch mng bt thnh y, trc khi cht ni th ny: Ch mt mnh mnh tt thi th nguy him lm. Ngi tt bao gi cng yu ui v d v. Nhng ngi tt phi lin kt li vi nhau, nh th th bn xu mi khng lm hi c. Ci y gi l chnh tr y. Chnh tr, theo ngha , tht tt p thay v l ci g xu xa, ng s nh ngi ta vn ang c gng lm cho th h tr nc mnh ngh. Chnh tr, n gin nh mt sinh vin kinh t ni vi ti, l vn to c hi bnh ng cho mi ngi (lu l to c hi bnh ng ch khng to s bnh ng), bo v ngi tt v chng li ci xu, bo v ngi yu v chng li k bo ngc. Cui cng th iu ng li sau cuc biu tnh b cho l khng tn ti kia, l g? l tnh yu. V ti thy mt bn tr, rt tr, c l ti nn gi l em. Em cm cun s tay, m rng, trn trang ba lt ca quyn s c hnh tm bn nc CHXHCN Vit Nam, m em dng bt d khoanh hai tri tim vo qun o Trng Sa v Hong Sa. Em i hng u, tay gi cao quyn s m, thing ling nh ang nng l c T quc. Em c i nh th, rt lu, di nng h gay gt lm ai cng phi nheo mt li. Ngi em gy, mt em cn, mt em nht nht v nh nhi m hi. Ti i li li, tt xung cui on, bi v ti khng mun ai nhn thy ti tro nc mt.

156

TH H F

YU NC

Phn ng chnh thc ca Vit Nam trc yu cu ca Trung Quc


Trn Song Ho

Ngi pht ngn B Ngoi giao Vit Nam ra tuyn b: S kin dn chng Vit Nam tun hnh H Ni v TP .HCM hm 5-6, l chuyn ni b ca Vit Nam. Cuc tun hnh xut pht t bc xc ca ngi dn v nhng vi phm trng trn ch quyn Vit Nam ca tu hi gim Trung Quc hm 26-5. H th hin lng yu nc theo cch ca mnh trn tinh thn ha bnh v thin ch. Vit Nam v Trung Quc khng c cam kt v cm ngi biu tnh by t lng yu nc ca ngi dn. V th chng ti thy i hi x l ngi biu tnh ca ng Hng Li l khng c c s. (Hm nay B Ngoi giao ang bn hp, thay mt c Phng Nga, tui tuyn b) He he...

TH H F

159

Ngy ch nht bun


Tiu Anh

Sng nay khi i ra ch din ra biu tnh, mnh phi t tht ln: i, anh em mnh ng qu. Khng phi anh em i biu tnh m anh em an ninh, cnh st, Thnh on. Trc lc biu tnh, mnh nhn mt my ngi trong Thnh on hm ch nht tun trc. Hm nay, h ngi tr trn vo tng nhm ang ngi ch, chun b biu tnh. l cha k an ninh mc thng phc ng, ngi ri rc khp ni. Lc bng t cng vin sang bn ng, mnh thy mt ngi n ng chy xe my u st va h, ni chuyn vi my ngi cnh st, ch tr sang bn ng im mt ai y v mnh nghe long thong c l: Thng . Lc n ni th nghe tin thng Thnh (Mc Qung Thnh) b bt ri. Nm ngi vy ly n bt i. Thng nh c lm g u m b vy bt nh ti phm vy!? Khng l h vang: o Trung Quc. Hong Sa, Trng Sa l ca Vit Nam l mang trng ti sao!?, hay do tun trc thng nh l p cht, tr li: Vit Nam giu khng ni l do tham nhng n 94.000 t ng??? Vic ny mnh khng l gii c, xin nhng cu tr li li cho cc v an ninh, cc v ch o gii tn biu tnh, ch bit rng lc c ngi h: Hong Sa, Trng Sa b v cng an qut bp v mt th mu nng mnh chy rn rn khp ngi. Phi chi lc thng Trung Quc ct cp, lc n m chm tu c ca ng dn L Sn cng c

160

TH H F

my v qut bp vo mt chng n th cho dn bit my. c vy th ngy hm nay s chng c din ra biu tnh. Cng an mc thng phc lin tc bt b, p gii ngi i biu tnh. Mnh ang ng cng my ngi bn gc ng Phm Ngc Thch Alexandre de Rhodes th c mt anh o nu bc qua ng, i ngang m mnh ang ng, anh y ni: Anh chun b ging biu ng. Ti em h tr nha. Ri anh i vo qun c ph ng Alexandre de Rhodes. Mi ngi ang ng ngc, cha hiu t gip g th khong hai pht sau mt chic xe ln li ht cc xe u va h ca qun c ph, v ri mnh thy anh o nu c hai ngi mc thng phc p gii ra xe my, ch i mt. Cn cc v bt b khc th c ln Internet m xem hnh s r. Mt ch trong Thnh on (m tun trc mnh gp), hm nay khi tr trn vo trong nhm ngi biu tnh c thay i cch n mc, tc tai i cht nhng mnh vn nh ra ch. n gin v ngy hm y, ch nhn nh kh chu ni rng: Cc bc v i, vic ny c ng v Nh nc lo. V ng, nhn dn ngy hm nay c xem nh a con nt h mi cha sch hoc c th hiu rng nhn dn ngy hm nay b tc ot quyn lm ch t nc. Barrie v dy c ging ra m bo ngi biu tnh khng th ng trc i s qun Trung Quc m h ho ny n cho thy ni lo s Trung Quc rm r. Ni n y th mnh cng chn v chn, nht l tn mt chng kin s bi binh b trn, s hng h ca cc v (d nhin l hin khng dnh cho bn xm ln) th mnh i v trc. Sau , mnh nghe bn b thng bo v c tin tc thy cc v gii tn biu tnh bng cch xt vi nc th mnh cng hy vng rng bin php y ca cc v c th ra sch lng yu nc v ni nhc quc gia.

TH H F

161

Nhiu chuyn 1: Tn mn v lng yu nc


Trnh Hu Long

hn hai ngy tri qua k t khi ti t on biu tnh tr v nh, ti vn khng thi suy ngh v s kin c bit ny, cng nhng g trc v sau n. Ti rt mun vit mt ci g cho x ht nhng suy ngh u un trong u, nhng my ngy qua ti cm thy mnh cha thu o c th vit c mt ci g cho ra hn. Ngay c khi ang g nhng dng ny, ti cng khng chc l n s ra hn, nn ti t cho ci lot bi m ti s vit mt ci ta chung l nhiu chuyn. Ti vn l k nhiu chuyn m. ___________ Nu nh Trung Quc thc s mun lm mt php th i vi Vit Nam th s tht l h thnh cng. Hnh ng khiu khch ca h ngy 26-5 va qua l mt cuc st hch v lng yu nc ca ngi Vit Nam. l khi vn c y n tn cng v mi ngi chng ta u t t ra cu hi v lng yu nc cho bn thn mnh. i ngn v lng yu nc Ti chc l t khi ti pht tn ci tin ku gi biu tnh v sau l lin tc nhng pht biu khc ca ti trn Facebook v mt din n sinh vin, nhiu ngi nh gi ti l mt k i
162 |
TH H F

ngn v lng yu nc. Ti hi ngc nhin khi nhn ra iu v ti ni v lng yu nc mt cch t nhin nh hi th m chng cn ngh ngi mt giy no v vic chau chut cu t. Th sau ri ti cng ngh ra: , ci t nc m bn thn cm t lng yu nc thng ch c nhc n trong sch gio khoa, nhng ti liu c ng hay bi pht biu ca cc quan chc c ln, th bt c ai ni n n cng u s l i ngn c m thi. Ngh ra nguyn nhn ri th ti cng chng bn lng v n lm g na. ng trc vn mnh ca t nc, mi ngi la chn cho mnh mt cch x s. C ngi coi im lng l s bo m bng vng cho s an ton ca mnh. C ngi ln ting phn i trn cc din n mng. C ngi ku gi ty chay hng Trung Quc. C ngi thay avatar. C ngi ku gi v i biu tnh. C ngi vit nhng bi phn tch, nh mt cu em ti vit bi v nhng quyn dn tc c bn ca Vit Nam. Hay nh c bn thn ca ti, chng pht biu li no ao to ba ln nh ti, nhng li tm s vi ti nhng trn tr v vic lm th no ngi Trung Quc hiu chng ta hn, hai dn tc xch li gn nhau hn v c c hn mt tng thc hin video clip tha mn trn tr y. Hay c nhng ngi la chn nhng cch x s khc m ti khng bit. Tt c nhng la chn y u c nhng l do ca n v dng nh ai cng c l. Ti hiu rt r gnh nng s hi m dn tc chng ta ang mang trn vai. Mu cu hnh phc cho ring mnh li vn l bn nng ct li ca con ngi. V trn ht, mi ngi yu nc u c cch ring th hin lng yu nc ca mnh. Ti khng dm v hon ton khng t cch phn xt v nhng la chn y. Ai bit u c ng sau ci

TH H F

163

s im lng ca nhiu ngi, h ang m thm hy sinh v lm nhng iu v i cho t nc ny th sao? M cng chng cn thit phi t ra cu hi , bi ti tin chc u c nhng con ngi ang m thm hy sinh nh vy. C bn ti ni mt cu rt ng: u phi c ht tong ln th mi l yu nc u. iu ti thiu chng ta phi lm l tn trng nhng ngi xung quanh ta. Nhng iu lm ti au lng Khi tt c nhng iu trn u d hiu v d chp nhn, th li c nhng iu lm ti thc s au lng. C nhng ngi pht biu rng nhng k i biu tnh chng qua l nhng k to mm, ch bit ku ca ch chng lm c ci g thit thc gii quyt chuyn ny. H cho rng yu nc th phi nh h, l tin tng tuyt i vo s lnh o ca ng v Nh nc, l ngi xem b Nguyn Phng Nga p tr sc so cc lun iu ca b Khng Du, l quyn tin gip cc chin s, l i hin mu, l pht trin kinh t lm t nc giu mnh,... Ri h ph phn chng ti l i theo li ku gi ca bn phn ng, c n hc m x s nh th , lp trng chnh tr nh th ? Lc ti trm ngh, chng nh c i biu tnh l khng tin tng ng v Nh nc hay sao? C i biu tnh l khng quyn gp c tin, khng hin c mu, khng lm cho t nc giu mnh c hay sao? V h ly u ra c s cho rng la chn ca h l yu nc hn s la chn ca chng ti? C ngi ma mai hi ti rng: Sau tt c nhng cuc tun hnh ny, cc bn lm c ci g cho i? Lc ti ngh, cuc tun hnh v nhng g chng ti lm c cho i sau th c

164

TH H F

lin quan g n nhau khng? Ti hi h lm c g cho i cha, th mt ngi bo th h ngi xem tivi cn hn, cn mt ngi bo l h i hin mu vo ngy 5/6 ri. Ti khng bit nn ci hay nn khc khi c nhng cu tr li ny. Ti bit chc c nhiu ngi nhch mp ci khy vo on biu tnh v u h cng khai ma mai chng ti, ngay t khi cuc biu tnh cha din ra. Cn c mt iu na khin ti gh tm, nhng c l khng tin ni y. Cha bn n chuyn i biu tnh l ng hay sai, ti ch au lng v cch nhng ngi tip cn vn . Mt l, trong khi chng ti i biu tnh, chng c ai my may so snh vic chng ti lm vi vic h lm, th h li cng khai ma mai chng ti. Chng ti tn trng cch ng x m h la chn, tn trng cch h th hin lng yu nc, ti sao h khng dnh iu tng t cho chng ti? Hai l, trong khi c dn tc cn on kt chng li th lc ngoi bang ang m mu giy xo t nc, th h li lm ci vic ngc li l chia r s on kt y bng vic cao ci Ti ca h v h thp vic lm ca ngi khc, ngn ng bnh dn ngi ta gi l dm hng. Chng ti chp nhn rc ly nhng him nguy cho bn thn mnh, b mt bui sng i b n kit sc xung ng ni ln ting ni yu nc, chng nh nhn v nhng li ma mai nh vy hay sao? Chng ti c phn xt lng yu nc ca ai u, sao cc bn li phn xt chng ti?

TH H F

165

Nhiu chuyn 2: Ti sao ti i biu tnh?


Trnh Hu Long

Ti khng ngh mnh s vit Nhiu chuyn 2 trong tm trng si gan tm rut nh th ny. Ngi Trung Quc mt ln na khiu khch chng ta v vo lc ny y ti ngh nhng g m ti nh vit khng cn nhiu ngha. Nhng ti s vn vit, ti mun vit bnh tm hn v suy ngh thu o hn. Ti khng mun vic lm ca mnh b chi phi bi nhng cm xc bc ha lc ny. Ti cng mun chia s vi cc bn dnh s quan tm n bi vit ca ti hai iu: - Ti vit nhng bi ny khng phi i u vi nhng ngi ma mai on biu tnh, m l tm kim mt ting ni chung, s on kt chung gia nhng ngi l ngi Vit Nam vi nhau. Bi iu au lng nht trong chuyn va ri l chng ta cho k th thy rng: dn tc chng ta thc s khng on kt. Chc hn nhng ngi Trung Nam Hi c l do vut ru ci kh v tip tc uy hip chng ta nh ngy hm nay h lm. - Nhng g ti vit n thun l chia s c nhn, nhng g thc s din ra bn trong ti vi mong mun c gii phng
166 |
TH H F

cm xc c nhn v tm kim s ng cm, khng mt phng pht no m ch bt k ai, bt k vic g, cng khng phi th hin iu g v cng khng phi qung co cho lng yu nc ca ti. T mt tin nhn Yahoo... Ti nhn c li ku gi biu tnh qua mt tin nhn spam trn Yahoo, ngy 31-5-2011. l tin nhn t mt ngi bn m ti cha bao gi ngh rng ch ta quan tm n chnh tr ch ng ni l mt cuc biu tnh ca chnh ngi Vit Nam. Trn cc din n mng cng sc si nhng phn ng gin d ca ngi Vit Nam. Cha bao gi ti thy ch lng yu nc li tr nn nng bng v gn gi n th. Trong khi , phn ng ca Chnh ph c nhiu thay i ng k, mnh m hn, trc din hn. Tt c nhng iu lm thc dy trong ti bao nhiu iu, ngn ngang. ... n hnh trnh vt qua ni s hi iu u tin hin ln trong ti khi c c tin ku gi biu tnh l: ti thc s mun tham gia. Ti sao li khng ch? T quc ang lm nguy, gic ngoi xm ang gm nhm tng thc vung trn bin. Ti c dy d chng li tt c nhng iu y. Rt nhanh sau , iu th hai p n, nh mt con ngo p khng l, c tn l S HI. Ti s ci g nh? Ti s b bt, nh nhiu ngi b bt.
| 167

TH H F

Ti s cuc sng yn bnh ca ti s b x nt bi s can thip ca c quan an ninh. Ti s nhng ci nhn d bu ca nhiu ngi s nm cho ti hai ch phn ng. Ri h s lm g? H s xa lnh ti. t nc ny ngi ta ti k hai ci ch y, v n thc s gy rc ri cho h. Cuc ging x trong ti bt u din ra. Nhng cng rt nhanh, ti nhn ra nhng iu cn khin ti s hi hn. Ti nhn ra v cm thy nhc nh v trong con ngi ti c hai ch HN NHT. S tht l r rng v ti khng th dng t khc gi tn. Ti hn nht v cm lng bao nhiu nm trc him ha mt nc vo tay k th. Ti hn nht v khng lm c ci g kh hn l chi ng. Ti hn nht v phn bi li nhng l tng m ti am m, nhng l tng m ti c th chm gi hng gi khoe m vi ngi khc rng ti hay ho lm. Ti hn nht v chnh ci lc ti mun ni ln ting ni yu nc th ti li t git mnh li n o suy ngh. Ti hn nht n mc v lim s v ti ang mc c vi chnh T quc ca mnh. Ti nh li li mt thy gio ca ti ni trn Facebook: C nhng ngi rt o mo, rt tt, rt hay ho nhng chng lm c ci g cho i. Chao i, n ng vi ti mt cch kinh khng. Ti nhn ra rng sau ny c con, ti s khng c mt mi no dy cho n th no l qu hng, t nc, th no l tnh yu qu hng, th no l lng yu nc. Ti s ly t cch g dy cho n nhng bi hc o c y? Ti s tr li n th no khi n cht vn: Ti sao chng ta li mt Hong Sa v Trng Sa h b?
168 |

TH H F

L no ti li bo: V b hn nht, hay n trnh hn th l: V t nc mnh yu. Hay l ti s bt chp s lim s rao ging cho n nhng bi hc o c cao c nht v t bin mnh thnh mt k o c gi? Ti nhn ra rng nu ti tip tc hn nht, ti s t tay ph nhn t cch ngi Vit Nam ca mnh v khng cn xng ng vi t nc ny na. Mi li l ao to ba ln, s ph phn m ti nhm vo Nh nc v nhng tiu cc x hi t xa n nay u tr nn l bch v vnh vin khng bao gi ti cn c t cch i hi iu g t Nh nc na. Ti s t tay giam cm s t do ca chnh mnh. V ri trong nhng cuc vui chi, hi h, ti s ly t cch g ht nhng bi ca yu nc nh ti vn thng lm y? Ti nhn ra rng s mt cn ca t nc chng phi l vic ring ca b Nguyn Phng Nga, chng phi l vic ring ca ng Nguyn Ch Vnh, n chnh xc cn l vic ca ti. Nu c lp ch quyn cho t nc ti r mt n mc ch cn ngi im cng c ngi mang n th n khng phi l th c lp ch quyn m ti mong mun, v c n 99% kh nng n l hng Tu. Ti nhn ra mt iu rng cch x s ca ti ngy hm nay s nh hnh chnh bn thn ti trong tng lai. Hu th s phn xt ti th no y? Lch s no c u xa, vic chng ta lm hm nay, ngy mai n thnh lch s. Mi vic lm ca chng ta u s c lch s ghi li v phn xt. Ti s tt c nhng iu hn l ci con ngo p ang e
| 169

TH H F

da ti. Trong v vn nhng gii php thot khi s hn nht, ti la chn gii php i biu tnh. Hnh trnh vt qua ni s hi chng vnh v n gin hn nhiu so vi ti tng, bi qu n gin nhn ra thit hn gia hai cch x s. Ti khng bit tng lai ca ti s ra sao, hin ti ti ch nhn thc c n nh th. Sau khi c xong bi vit chp v v ri rc ny, ti rt mong bn vn nh nhng iu ti lu phn u bi vit. Xin cm n !

170

TH H F

Hy ln ting, dng dc v minh bch!


Andr Menras / H Cng Quyt

Ngy hm qua, mng 5 thng su 2011, ti i biu tnh, ni ln s cng phn ca ti i vi nh cm quyn Trung Quc, v biu l s ng h ton din ca ti vi nhn dn Vit Nam cng nh nhn dn cc nc bn ASEAN m ci li b ca Trung Quc mun chim ot bin o thit yu cho cuc sng hm nay v s phn vinh ngy mai. Ti i biu tnh vi bt s cay ng tch ly t nhiu thng, nhiu nm qua. Cng i vi ti l nhng ngi bn tng chia s hon nn v chung lng u ct u tranh trong nh t ca ch c ti lm tay sai cho xm lc M. Th l th h lc tun chng ti gp li nhau, vi u c, tri tim v nim t ho ca tui hai mi, on kt chng li cuc xm lc mi. Khu hiu chng ti h vang l nhng li trong sng, khng mt cht vn c hn th. l biu hin ca mt sc mnh an nhin, hu nh vui ti, khng mt cht s hi. V chc chn l khng s nhng ci di cui m chng ti thy ngay trc mt. Chng ti nhn li chnh quyn TP .HCM, c th l ng Nguyn Thnh Ti, Ph Ch tch y ban Nhn dn, v ng Nguyn Vn ua, Ph B th thng trc Thnh y, c nh mi chng ti i thoi. Vi hai v, chng ti khng nh l chng ti kin quyt ln n thi hiu chin, bnh trng ch
TH H F

171

ngha ca chnh quyn Bc Kinh Bin ng. Chng ti cng ni r vi cc v khng g v chng ai c th ngn chn c s phn n xut pht t lng yu nc ca nhn dn, bi l s phn n lnh mnh, chnh ng v cn thit bo v t nc. l s phn n cu quc. Chng ti yu cu Chnh ph v Nh nc Vit Nam to iu kin s cng phn c th hin trong tinh thn trch nhim, ha bnh, kin quyt, ton din trong s tn trng trt t. C nhng tnh hung m im lng khng gip ta trnh n c him nguy, ngc li ch lm tng mi ha v i phng lm tng im lng l bc nhc. Lm sao c th trng mong vo s ng h ca cng lun th gii nu ta cm on chnh nhn dn ta ln ting? Phn ng ngoi giao tt nhin l cn thit, nhng khng tranh th c s on kt quc t m Vit Nam rt cn trong lc ny. Lm sao m nhng ngi tng da vo sc mnh ca nhn dn gii phng v thng nht t nc, ngy nay li c th cn ngn quyn thng tin v hnh ng ca nhn dn? Trung Quc quyt y mnh cuc tin cng qun s Bin ng. iu y, cng ng quc t thy nhn tin: vy chng ta phi ln ting mnh m! Trung Quc vi phm mi tha thun m h k kt: chng ta hy ln ting mnh m! Hi qun Trung Quc sch nhiu, khng b ng dn Trung B trn nhng vng bin m h nh bt t i cha ng: chng ta hy ln ting mnh m! Hy ln ting trn ng ph, trong hng qun, ti cc trng ph thng v i hc. Hy thng bo v s phn nhng ng bo b sch nhiu, bt giam, cp bc v ph sn trn Bin ng, ph bin thng tin trn khp nc, cho n mi vng su vng xa. Tm li: Hy thng bo trung thc v tnh hnh cuc xm lc ngy cng xu xa v ro rit.

172

TH H F

Hong Sa v Trng Sa l ca Vit Nam? Ta khng nn t bng lng vi nhng cuc hp ca my chuyn gia Vit Nam khng nh iu y mt cch m thm vi vi chuyn gia quc t. Cc hi ngh y u quan trng, nhng chng ta cn khng nh ch quyn y trong cc trng hc, trong cc chng trnh s a c nc. Ti rt sng st v au bun khi thy trn o L Sn, ni xut pht ca nhng ng dn vn kin tr nh c vng bin Hong Sa, hn o ng u sng ngn gi trong cuc tranh u khng nh ch quyn ca Vit Nam trn qun o Hong Sa, con em ca h khng c bit g v a l ca nhng hi o, ni m cha anh ca cc em b hi qun Trung Quc bt b, giam cm, nhn chm tu thuyn. Bit bao tm bn hnh chnh Vit Nam cn thiu vng o Hu Nht v Quang nh, nhng a danh mang nng ngha tnh v ti y, t tin ca h trong hi i Hong Sa hy sinh! Ti rt hiu v th cc k kh khn v t nh ca cc nh lnh o Vit Nam mong mun trnh cho nhn dn mnh tri qua bao au thng trong sut lch s dn tc phi gnh chu nhng hy sinh mi. Ai cng bit Trung Quc l mt cng quc kinh t v qun s c kh nng lm hi v tn ph to ln, nht l i vi nhng nc ln cn nh Vit Nam. Nh cm quyn Trung Quc chng t h khng ngn ngi lm mu Vit Nam: nm 1974, nm 1979, nm 1988. Ngy nay h vn tip tc, h vin vo bt c biu hin khng c chnh ng no hnh ng khiu khch, git chc, ph hy v chim ng. Nhng con ngi lm mu chnh nhn dn h, thanh nin ca nc h nm 1989, nhng con ngi y khng bit bn khon, coi trng mng sng con ngi l g. Nhng s hi khng y li c him ha. Ngc li, khi b ch sa m anh b chy, th n s ui theo anh v cn anh. C Bi Thng 73 tui, v ch ln nc su L Sn, rt bit iu y: Gp mt con c mp ln, th phi i mt vi n, nhn trng mt vo n. C nh th th n mi khng tn cng.
| 173

TH H F

C nhng thi im phi bit i mt. l vn sng cn. i mt trc ht l ni tht, ni s tht. Bnh Chu v L Sn, ti phng vn nhng ng dn ngy ngy phi liu mng ra khi. H k rng h ng phi nhng on tu nh c Trung Quc ti st o 20 hi l. Nhng i nh c Trung Quc t chc cht ch, hung hn, chc l c s ym tr ca hi qun Trung Quc ng cn c Hong Sa. Cn ng dn Vit Nam, ti khng thy ai ni l cm thy c bo v hay ym tr! V khi gp ha, th b bt, b giam cm, b tch thu c m v thit b, v nhng mn n to ln phi tr. Thn c th c, nh ng Tiu Vit L, ngi x Bnh Chu, bn ln b Trung Quc bt giam. Tr cp ca Nh nc hoc khng c, hoc khng thm vo u. Phi anh hng n mc no mi tip tc i khi ra lng trong tnh hnh nh vy! Nhng ngi v ga ca cc ng dn b mt tch mt cch b him khu vc Bng Bay, mt th tam gic Bermuda ca qun o Hong Sa, ngy nay sng n c, ht sc c c, v qu tit kim duy nht ca h l ngi chng. No i l nh chng. C ch thm ch tin khng c xy c mt ci m gi cho chng. Ma ma, khng c tin sa li mi dt trn cn nh mt gian tr tri. Tin u cho con ci hc thm, m vic hc ca con ci l ngun hy vng duy nht cho nhng ngi ga ba au thng ny. Mn tin tng trng hai triu ng m chnh quyn thi thong ban pht ni ny ni kia khng thay i c s phn ca h. Mn tin hng t ng m cc i gia b ra xy tng i Trng Sa khng gip g cho h sng qua ngy. Phi ln ting, phi ni v h. H phi c hng mt chng trnh h tr chnh thc ca Nh nc, mt chng trnh u tin v ti thiu cng phi cung cp lng thc, nhu yu phm v thuc men. Con ci ca h phi c hc v chm sc sc khe hon
174 |

TH H F

ton min ph. Cc chu cc em phi c coi l ngha t quc gia. Bo v cc em, m ca cc em l bo v bin o, l bo v t nc mt cch c th v hu hiu. Trong bi cnh y, ti li cng sng st khi thy chnh quyn tm cch gim nh trch nhim ca Trung Quc. Hy ni chuyn tu l vi ng dn Trung B, h s sa ngay tu Trung Quc. H chng l g, s tht rnh rnh i vi h. Ti sao phi giu c tn bn hung th m khng ai khng bit? Ti sao cn bt c bo ch phi dng ch l y? Ci g hi n kh nng t v l c hi cho t nc! Nhiu bn ni vi ti: Trung Quc khng nh M u: H khn lm, nn nguy him hn nhiu. Khng chc! ng l gn k th him ha cng ln v lu di, ng l h c k hoch bnh trng bo lit v mi mt kinh t, qun s, ngoi giao v tuyn truyn i ni nhng cha chc l h cn nhc y nhng hu qu ca chnh sch xm lc y. Cc nh lnh o Trung Quc c thc l khn khng? Leo thang qun s nh vy, h ang to iu kin xch li gn nhau gia nhng nc ASEAN m li ch Bin ng b e da. Sau cc s kin Ty Tng, Tn Cng, h ang nh mt cht uy tn cn li i vi cng lun quc t. H m ra mt trn tuyn mi, ngha l phi ghm y nhng lc lng, ngha l chuyn hng mt phn u t cn thit cho cng cuc pht trin kinh t vo mt cuc phiu lu tn km chc chn s lm h sa ly. qua ri ci thi m h c th ngang nhin chim ot Hong Sa, ngang nhin nh chm tu tip vn ca Vit Nam ti Bi Gc Ma. Trung Quc ang pht trin mnh, song chnh s pht trin y ang khot su nhng mu thun ni ti, khuch i nhng bt bnh ng x hi. Nguy c xy ra ri lon x hi khng th dng n p m y li mi mi, v nhng ri lon y s e da s pht trin kinh t m thc cht l t bn ch ngha. Khng cn phi l nh
| 175

TH H F

tin tri cng thy c rng: kh khn ca Bc Kinh ang trc mt, ch khng phi sau lng. l iu chc chn. V lc , h s phi tr li trc nhn dn Trung Quc, trc nhng ngi m h sch nhiu, n p, trn lt. Cn mt bi hc lch s na m nh cm quyn Trung Quc mun qun nh th khng khn t no l: V lu di, khng th lm nn iu g khi h i ngc li ch ca cc dn tc, bi v sc mnh thc s nm trong nhn dn, ch khng nm trong hng sng, trong s lng v kh. L Sn, ti c dp tham d mt nghi thc rt c ngha, ni ln ch ca ngi dn hi o. Khi mt ng dn mt tch v bo bin hay v l do b n no , gia nh no c kh nng xy m v mi thy cng, th t chc mt ci l rt c o, c l c mt khng hai, gi hn ngi khut v nhp vo mt hnh nhn nn bng t st c ph php. Hnh nhn c an tng trong mt ci m gi l m gi, thn nhn c th ti cng ving. M tn chng? C th. Nhng khng ch c th. Ti ngh vic ny c mt ngha su sc: phong tc my trm nm ny ni ln ch ca nhng ngi sng, kin quyt ginh li t bin c, t k ch ci g qu nht, mang v cho gia nh, cho t nc. l thng ip rt r rng gi ti k xm lc: D cc ngi lm g i na, chng ti vn gn b vi nhng ngi i bin, gn b vi bin, vi vn hin ny, vi t nc ny. Nhng iu y, khng g, khng ai c th chim ot c.
Ngi dch: Nguyn Ngc Giao

176

TH H F

Vit sau ngy 5-6


Trung Qun

i mi cm xc lng xung, by gi mi c th ghi li vi cm ngh ca bui sng 5-6-2011. Cuc tun hnh lng ly ca thanh nin Si Gn H Ni. Ti i cng nhng ngi ln tui c gio s s hc lo thnh Nguyn nh u v nhn vt khng xa l vi phong tro u tranh th trc 1975 Hunh Tn Mm, L Hiu ng, L Cng Giu, Cao Lp by t thi trc nguy c ngoi xm th d tun hnh hay ch ng tham gia trong m ng, d gi hay tr, d ht to nhng khu hiu hay ch gi cao nm tay, n cng cng u chung mc ch v T quc. N khng nh mt nhn nh hn xc vi li l ch ba, thiu vn ha ca mt blogger cn tr (chc chn tui tc cn cha ngang bng vi con ci ca gio s) gi h l nhng lo gi i s hng. C Nguyn nh u, nh s hc, tr thc 92 tui, v nhng nhn vt ng n hn khng chp th ngn ng ch ba y, v th,ti khng nht thit dn ng link y. Thng 6-2008. Khi cn lu tr ti Hoa K ni nh ca mt ngi bn vong nin dch gi Hong Ngc Bin ti xem cuc rc uc
TH H F

177

Olympic Bc Kinh bng qua Si Gn Vit Nam qua truyn hnh VTV 4, khi m hnh nh Hong Sa Trng Sa vn in r thuc v Trung Quc trong nhng p phch Olympic ca Bc Kinh!!! Cm gic tht no n. V li Si Gn. Cuc biu tnh khng lu sau n ra. Trc ngnh vn ha thng tin phi g nhng banner c ni dung chng Tng, Nguyn, Minh, Thanh khi ni dung tuyn truyn trn ng ph dn ta thuc s ta treo gn Lnh s qun Trung Quc ng t Phm Ngc Thch, v mt lnh t u ai cng c th on c. Nhng banner chng Php M c cho php gi li. Lch s l lch s. S ngo mn ca cc thi th ngy cng l liu v s nhu nhc nhn danh tnh hu ngh ha bnh n nh cng l liu theo. Cuc biu tnh bng n. Nhng thi th mi ngo ngh m ca s khoanh tay theo di cuc biu tnh b ngn chn t lc lng qun s v cng an Vit Nam. Nhiu ngi tr tham gia b bt b vi nhiu l do khc nhau. y l chuyn ca ba nm trc. Hm nay. Nhng ai ri cy sng chng bao gi mun cm ln na tr mt iu duy nht: T quc b ln t, uy hip. Hi o, sinh mnh ng bo trn bin ngy cng b e da th thi cng dn l khng cn ai ku gi hay t chc. n nh chnh tr nh cch ni ca nh cm quyn phi c hiu l an dn. Khi lng dn khng an th ci n nh v ngha. Chn xung ng cng nhng ngi tui tr hm nay hn nhng ngi tng vo sinh ra t nh nhng nhn vt c k tn trn, khng nhng ch gp li tui tr chnh mnh m cn l thi chia s tnh cm ng bo. Khc vi ln trc, cnh ca s Lnh s qun Trung
178 |

TH H F

Quc khp cht trong nim vui y. Tht kinh ngc khi c nhng ngi nm trng trch ngi thy cng v cao trong ngnh li xut hin yu cu sinh vin nhng hc tr mnh gii tn. Gii tn c ngha l ng yu nc theo cch ca mnh, phi ch yu nc theo cch ca h, khi c cho php (!!!). Mt nn gio dc nh th, nhng ngi tr hm nay cn trng mong c ging dy iu g v t nc? Nn gio dc y chnh n sn sinh ra nhng con ngi tui i cn tr nhng trng tro gi cuc tun hnh biu dng tinh thn Vit Nam trc e da ngoi xm, trc s c mt ca nhng nhn s, tr thc v c nhng ngi tng l cn b ca ch nhng y lng t trong dn tc, l cuc s hng. S v lim s y khng c g kh hiu. Hng chc nm nay chng ta m c xy dng thnh cng con ngi mi x hi ch ngha. Khng khip thay! Chng ta thnh cng!. Mt cu nhn nh hi hc chua cht c truyn khu. V nhng k hn xc y chnh l sn phm ca s thnh cng khng khip!

TH H F

179

8 Juni 2011 Tagestheme


Nguyn nh H

Sau nhng ngy sc si chun b cho cuc tun hnh, bng qua cc lung d lun, kin v cuc tun hnh ny, chng ti nhng ngi tham gia v nhng ngi ym tr tinh thn cho cuc tun hnh lm c nhng iu m chng ti mun lm. Xin cm n cc bn nhng ngi v ang v s tip tc tham gia v ym tr cho cc cuc tun hnh n ha. Chnh cc bn th hin c nguyn v ting ni ca mnh bng hnh ng c th ny v vt qua nhng ngn ch, nhng kin tri chiu, nhng li chi bi, vu khng mt cch tc tu. Theo ti, nhng iu m chng ta t c nht trong cuc tun hnh ngy ch nht 5-6-2011 va ri l: 1. Ni ln ting ni ca ngi dn Vit Nam vi nhng k v ang m mu gy hn vi t nc yu chung ha bnh ny. 2. Chng ta thc hin mt cuc tun hnh ha bnh phn bc li nhng lun iu tuyn truyn, vu khng rng cuc tun hnh s bin thnh bo ng. Bng chnh vic lm ca mnh, khng cn nhiu li l hoa m, chng ta chng minh
180 |
TH H F

tnh chnh ngha ca cuc tun hnh v s n ha trong hnh x. 3. Chng ta thc hin mt quyn dn s chnh tr ca cng dn, c cng nhn v quy nh trong hin php v cng c quc t m Vit Nam c tham gia. y l mt trong nhng bc tin ln trong tin trnh dn ch ha quc gia. iu ny v lu di hon ton c li ch khng phi l gy bt n chnh tr x hi nh nhng lun iu tuyn truyn thng thy. Ngi dn hon ton c quyn ni ln ting ni tp th ca mnh thng qua cc cuc tun hnh. 4. Chng ta chng minh rng nhng ngi tham gia tun hnh hon ton bit suy ngh v c chnh kin, ch khng phi l h b xi gic, kch ng nh nhng ngi phn i tun hnh ni. Mt khc, chng ti tham gia chng v ai cho chng ti tin, m chng ti cm thy iu l cn thit v l vic lm th hin trch nhim cng dn. Trch nhim cng dn y, khng ch th hin nhng ngi lnh m cn c nhng ngi khng cm sng, ym tr tinh thn v vt lc cho tin phng, to ng lc v ng vin cho tin phng. 5. Ging nh trc y, khi xy ra Hi chin Hong Sa nm 1974, ngi Vit nm chu bn b cng ha thnh mt, tun hnh chng Trung Cng xm chim Hong Sa. Hay nh nhng ngi cng sn tuyn truyn v nhng t biu tnh ln, tun hnh ln ca hc sinh, sinh vin, nhn dn min Nam thi Vit Nam Cng ha nhm i thng nht t nc, u tranh chng xm lc hay ng h ngi lnh Bc Vit. Chng ta thng nghe quen l chin tranh nhn dn, chin tranh ton dn ton din trn mi mt trn, trong c mt trn ngoi giao, ngoi giao th li c thm ngoi giao nhn dn. Do vy, cuc tun hnh ny th hin ngoi giao nhn dn ca Vit Nam, th hin r quan im i ngoi ca nhn dn Vit Nam, ym tr cho cc
| 181

TH H F

hot ng ngoi giao Nh nc trong vic bo v quc gia. 6. Qua cuc tun hnh, chng ta cho nhiu ngi bit n nhng vn trn bin ng cng nh nhng g ang din ra ti quc gia ny mt cch y hn. C mt bn sinh vin tr hc trng i hc Kinh t Quc dn ni vi ti rng: Nh c cuc biu tnh nm 2007, em mi bit n Hong Sa Trng Sa v quan tm nhiu hn n cc vn ca t nc. V hnh chung, chng ta gy c s ch ca mi ngi i vi cc vn quc gia, thc y h c s quan tm n hin tnh v vn mnh quc gia. Tuy c nhiu kin tri chiu trc cuc tun hnh, l iu tn ti khch quan ca mt x hi dn ch, t do, nhng ti mong cc bn c kin phn i hay suy ngh thm v cuc tun hnh v nhng iu ti ni pha trn. S phn bin rt c ch cho mt x hi, i lp l tt nhin, i thoi l tt yu, mu thun v gii quyt mu thun l ng lc cho s pht trin. Tuy d cc bn c kin tri ngc nhau, c tranh lun, nhng xin nh cc nguyn tc c bn l s t do v t tng, s t do v chnh tr, s t do chn la nhn chung l cc quyn t do ca ngi khc v hn ht l s tn trng ngi khc v cc quyn t do ca nhau. Ring trong note ti, ti s vit v vn ha phn bin, tranh lun nhn tin cc kin tri ngc v cuc tun hnh ngy ch nht 5-6-2011, cng nh v nhng li l chi bi, vu khng mt cch hn ho, xc xc trn trang facebook ca ti v cc bn ca ti. Xin cm n cc bn c n dng cui ny !

182

TH H F

Nhng ngi yu nc khng c ngh l


o Hiu

Ti ang c xem rt nhiu hnh nh mnh m ca ngi biu tnh, c c nhng ghi chp y xc ng ca ngi tham gia. Ti khng i c v nhng cu chuyn thng ngy, cu chuyn ca gia nh. Nhng c l nh th ti khng c cm gic phn khch, thm ch lo lng cu chuyn trong m ny s ch xy ra mt ln. Nu coi ngy 5-6 va ri l mt cuc chi th chnh ph ca chng ta l mt nh u t mo him v chng ta l nhng ngi ku gi u t. Vy nhng nhiu nm qua khng c s ng thun ny. Nh u t ca chng ta t ra kh chi hn chng ta tng. i ph vi k th th d v ch cn nh l k th, chi vi bn th d v ch cn nh l bn. Ti Vit Nam, chi vi chnh ph li kh v khng bit lc no l bn lc no l th. Khi biu tnh, thm tm mi ngi vn coi chnh quyn l bn, s lm mt ci g ging nh l ang lng nghe v thu hiu tm t ngi biu tnh. Nhng thc t chnh ph ny li t ra ging mt k gy au thng nhiu hn l mt ngi bn, mi ngi vn ln lt nhn ngi bn cnh xem c ging mt tay cng an chm khng. V vy, chnh ph rt kh chi.
TH H F

183

Nhng d chnh ph ma mnh v ng ght, ngi ku gi u t (biu tnh) vn cn ti nh u t (chnh ph) v danh chnh v tim lc. Lm th no to biu tnh tr thnh mt biu hin c ng h ch khng phi b gim st tiu cc? C ngi s tr li ngay l lng yu nc, chng ngoi xm vo ngy 5-6. Nhng chng ta cn cn nhiu hn th chnh ph ny. Chng ta mong mun t do, bnh ng, cc gi tr phc li x hi v mt x hi ai cng c th hin c tnh ca mnh... Lng yu nc, chng ngoi xm c tc dng trong ngy 5-6. l mt tin l tt p nhng rt c th s b ph hoi nu ta cho rng cng cch thc s p dng c cho vic i mi th ch hay yu cu dn ch. Lc bao nhiu n lc v thin ch s tr thnh ph hoi. ___________ Biu tnh lin tc Lm th no mt a tr c th xin c mt chic xe p trong dp sinh nht ca n? N khng bit b m n thch chic xe hay khng nhng n vn c chic xe p yu thch. Chc hn u tin n phi xin nhiu ln. S lp li lin tc rt quan trng thuyt phc ai v a tr lm rt tt. Chng ta biu tnh vi tt c lng chnh trc v t tin nhng ai bit sau by ngy c g thay i hay khng. Mt l do khin mi ngi t lm suy yu mnh l thc hin n l, thiu lin kt. Mt cuc biu tnh n l cng vy, s d b chm i trong khinh thng v b mc. Nhng nu c nhiu cuc biu tnh vi cng mt tnh cht v cng mt ni dung, s chnh trc ca chng ta s ch tng ln m thi. Cn bao lu c mt cuc biu tnh th hai mt thng, hai thng hay ba thng? Ti khng bit nhng hy vng s sm xy ra. Tm im chung vi chnh ph
184 |

TH H F

Lm th no nh u t cm thy gn kt vi ngi ku gi u t? Khi i biu tnh, chng ta ang khng ch chng li Trung Quc, chng ta ang c hai k phi , l chnh ph v Trung Quc. Nhng ti cm gic mi ngi qun rng vn ca chng ta chnh l chnh ph ch khng phi Trung Quc. t nht l v khi biu tnh ln th hai, k u tin chng ta gp li l chnh ph. Thc lng, nu l mt cn b Nh nc ti s hnh phc hn nu c nhng khu hiu nh Ti s i lnh, Mt na mnh t nh ti nui chin s Trng Sa 1 thng kiu nh vy. Khng h c s khc bit gia li ch ca ngi biu tnh v chnh ph trong nhng slogan m ch lm cho mi ngi li gn nhau m thi. Khng c li hay kt n nhng vn truyn ti y lng yu nc. Chnh ph s cm thy ci m ng kia khng ti trc ca nh chi h. Ti sao ti li ch ti slogan? V nhng slogan ti c c trn mng thc s ng chm nhiu ti li ch ca nhiu bn, hay rt t m, ti ngha kiu tuyn hun XHCN. Cc slogan c th lm cho ngi ta thy sng, nhng khng c nhiu li ch lm. Chinas expansionism in the South China Sea is a threat to South East Asia (T quc Vit Nam l thing ling, bt kh xm phm) ng hi T quc lm g cho ta, m phi hi ta lm g cho T quc thn yu Bn s khng mun ng cng hi ny nu b ht vo tai nhng cu nh th. Nu mun thuyt phc ai , bn khng cn nhc ti mt k th ba nh Philippines hay ni nhng cu ging nh sch.
| 185

TH H F

Thu ht s ch ca nhng ngi cha ch Lm th no mt a tr c th xin ba m cho php i chi vi nh hng xm cui tun thnh cng, d n xin nhiu ln m khng c? Chc hn l v n c li ca a tr hng xm, c tr hng xm xin cng s d dng hn. Chng ta s cm thy dng cm hn nu ln th hai li ko c 10.000 ngi tham gia biu tnh thay v 5.000 nh ln mt. Ti ngh rng ngoi thi im v s li ko ra cn cn nhng slogan i vo lng ngi na. Rt kh li ko mt ngi l c bo bng nhng slogan kiu nh Vit Nam cn hin i ha qun i, nhng s d hn nu bn c mt slogan nh l: Ti c m gi nhng Trung Quc mun 900 triu VND chuc tu. l s ng cm v rt c th chnh cnh st s nh tay hn v cnh st no cng c m gi v lng cnh st th khng cao. Bit u mt k hiu k nh nhip nh gia v nhng cu chuyn cm ng s tr thnh ngi biu tnh cho ln tip theo, ri nhng c gi tp th dc, -t, xch l tham gia giao thng... Khi h ng cm, h s tr thnh mt ngi ging nh chng ta. Gy n tng Lm th no a tr xin i chi ba ngy vi nh hng xm thnh cng? Mt l do c th l na nm ri n cha c i chi. B m n nh iu v s n tng ngu nhin gip n xin i chi d dng hn. Vi mt m ng, chng ta cng s c mt n tng ging nh l ngu nhin. Biu tnh Lybia c bnh m v bnh m l biu tng cho s sng, cho vic lm v cng khin cho th gii cn li thy ngi dn Lybia thiu n nh no. Ngy 5-6 chng ta c biu tng cp bin trn nn c Tu v s c nhc ti mi. Ti thch ci v gi nh biu tng ny xut hin vi tn sut dy c hn trong cc cuc biu tnh ln sau (in ln o), cm bin gi cao hay bt c th g. N s
186 |

TH H F

l mt hnh nh ng nht v truyn ti hin thc. Tng tng 10.000 ngi mc 10.000 chic o cp bin, sc thu ht ln ti mc c th cc bn Philippines cng s t mua n t Vit Nam. Chnh ph ca chng ta cng s n tng mnh m hn v sc mnh nhn dn. Vi mt biu tng, chng ta khng cn c phi biu tnh mi trng n ra. N c th xut hin bt c lc no ti bt c u. L mt ngi khng tham gia, ti lo s rng ho kh s tr thnh mt cu chuyn n l. Nh vy th 90 triu dn cn li nh chng ta s nhanh qun ngy . Hy vng theo mt phng thc no , ngi biu tnh v chnh ph s xch li gn nhau hn, nng cao sc mnh c nc. Nu nh c th biu tnh lin tc, c tnh thu ht nhng ngi cha biu tnh, thu ht chnh ph v gy n tng mnh bng nhng hnh nh nhiu cm xc, phong tro s khng cht.

TH H F

187

Tnh to!
Tu Hoan

Ngy 5-6-2011 cng qua ri, d m v tn v cn mi trn nhng trang Facebook cng nh blog. Nhn li ngy hm qua, rt ra c my iu nh sau: 1. S xung ng ca my ngn ngi gii ta c mt s vn : - Gii tr, thanh nin c gii to bc xc v th hin tnh yu nc. - Nhn dn nhn chung qun i nhc nhn ca lm pht trn 20% trong 6 thng u nm. - C (hoc con) Ra (hoc ba ba) H Gm c yn thn ngh ngi mt thi gian di (c khi b qun lng, bn nhu mang ra mn tht cng khng chng). - Nh nc th pho nh nhm v rm trong nhn dn c gii ta, tho ngi cho x mt cch nh nhng nhng khng thi (c l do nhn dn do ny n rau nhiu nn rut gi hi b sch).

188

TH H F

- Chc rng cc ch Cht ln u tin c cm gic s hi mu , d chung mu c ca my ch y. 2. Tun hnh din ra ht sc kho lo v thnh cng ngoi mong i: - Nu ai t tin rng t tp n ha ln ny khi pht t do, khng ch th lm b m. Nu cc c trn cao khng mt nhm, mt m th b nh em cng khng dm b ra ng ngy ch nht, m nh ph v cho con b. - Bo ch vn l cng c c lc ca ng trong vic bm, tho, tht, bt cm xc yu nc ca dn Vit nh ta. Ci ny phi chm im 10 cho Ban Tuyn gio. - Vic tp hp mt s t ngi nh trn chng t nhn ti t Vit vn lun hin hu u trong m o , o xanh, hoc thng phc i loanh quanh. 3. Nhng ci c: - Trung Bng anh hng nhn c thng ip ca nhn dn Vit Nam. - Tinh thn yu nc, thng ni c chng minh l ang cn hin hu d cho lm pht, tht nghip, phn ho giu ngho gia tng. Chng minh rng ngi Vit khng h hn. - Lc lng an ninh, cnh st x s mm do, rt vn ha, kho lo v hon thnh tt nhim v c ng v Nh nc giao ph (ring c nhn em xin cm n cc anh cc nhc trong ngy ngh bo v cho cuc tun hnh din ra tt p). c bit, lc lng an ninh thnh cng trong vic loi b cc
| 189

TH H F

thnh phn phn ng trc ngy tun hnh, khin cho cuc tun hnh by t lng yu nc tr nn hn nhin v trong sng n v cng. - C rt nhiu phng vin, nh bo t chuyn nghip n nghip d tc nghip, tuy nhin knh Facebook, blog tr thnh knh truyn thng chnh tng thut trc tip vi ni thng tin, hnh nh s => dn ta c nng khiu lm bo v khoi lm bo n gh hn (nu em l i biu Quc hi, em s ngh B Lao ng, Thng binh v X hi cho php xut khu nhn s hnh ngh bo sang cc nc pht trin thu USD v cho t nc chng ta). - Nhng ngi xung ng mc , cm c , mang nh Bc, nn cc bc Vit Tn hay hoc cc th loi mu sc khc khng c ch dy mu n phn. Ci ny em cho l hay nht y n. - H Ni 300, Si Gn 3000 hn, cng li l 3300 hn. H Ni kt thc sm, Si Gn qu tra. (Hm nay em khng mua con ny, thit ng tic). Cho thy Si Gn lun i trc, v sau (li ca bc Su Dn lc cn sng) xng ng l u tu ca c nc (d l ang nm khc ui). - Ln u tin cc bc Thng tn x Vit Nam ting ni chnh thc ca Nh nc cng ln ting d bc y phi chi ch, nh chnh lung tung, nhng cui cng vn l mc ch chnh cho nhn dn nhng ni khng c t tp n ha c bit rng hm 5-6-2011 Si Gn, H Ni c mt s t ngi l i ngang qua s Tu by t rt n ha (khng c chi ln) rng dn Vit chng em rt l yu nc thng ni. y l ci rt b c ca truyn thng Vit Nam, trong tnh th nh vy m Thng tn x ht sc sng to 700 u bo cn li c ch m
190 |

TH H F

ng. Cui nm nay, em s gi th ngh trao gii Nobel bo ch cho Thng tn x Vit Nam. T y lng, cho em c cm n Thng tn x Vit Nam thm mt ln na, cc anh hon thnh xut sc s mnh ca mnh. - Cuc tun hnh l hnh ng ht sc thit thc k nim 100 nm ngy thanh nin Nguyn i Quc bn ba tm ng cu nc 5-6-1911 5-6-2011. 4. Nhng ci cha c: - Cc bn tham gia tun hnh khng chu mang theo nc ung v rexona. - Trc khi tun hnh din ra, rt nhiu bc ln ting can ngn, thm ch chp m phn ng lm nht ch i hnh. Sau khi tun hnh din ra, mt s bc c tn tui li i bi mc, ch bai lc lng an ninh, cnh st. Xin ni thc lng, h nhng ngi cnh st lm rt tt nhim v ca mnh. Chng t, ngi Vit kh b c tnh hay chia r vn n su trong mu Lc Hng. - Cc bn tham gia tun hnh phn ln mc o , s cn li chi tm lum mu (trong c Mt T i tun hnh m nh i n cui). * Kt lun: - Cuc tun hnh thnh cng rt tt p, cc bn: Nh nc v nhn dn u win and win. V by gi chng ta quay tr li cng vic thng nht: sinh vin hc sinh tip tc i hc, cng nhn vin tip tc i lm, tiu thng hay i thng tip tc bun bn, lut s tip tc ci, bc s li m x, cave tip tc
| 191

TH H F

tip khch... mi ngi mi vic, tun sau ch di xung ng na nha, khng ai g u nha. - Cui cng, cho php em c m 3300 con ngi xung ng hm qua. Cho php em c tn tay lau m hi cho cc ng ch cnh st cc nhc gi cho cuc tun hnh thnh cng tt p. Cho php em c hn ln m (hoc bt k ch no c th) i vi cc em gi xinh p khng ngi nng ma, khng tic mt ngy ch nht trong nh ngh cng bn trai (tnh nhn)... xung ng th hin tnh yu nc (th tnh thing ling v i khi rt kh by t trong cuc sng hin hu). Mt ln na, ti yu Vit Nam. I love Vit Nam. Ng i Vit Nam.

192

TH H F

Th ng ca ng L Hiu ng gi ng inh Th Huynh


Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam c lp T do Hnh phc TP .HCM ngy 12 thng 6 nm 2011, Knh gi: ng inh Th Huynh, y vin B Chnh tr, Trng ban Tuyn Gio Trung ng ng Cng sn Vit Nam, Ch tch Hi nh bo Vit Nam Tha ng, Ti l L Hiu ng, nguyn l Ph Tng Th k Hi Sinh vin Si Gn nhim k 1966-1967, nguyn Ph Tng Th k y ban Trung ng Lin minh cc Lc lng Dn tc Dn ch v Ha bnh Vit Nam trong thi k chng M, l Ph Ch tch y ban Mt trn T quc Vit Nam trong 20 nm (1989-2009), l i biu Hi ng Nhn dn TP .HCM kha IV v kha V. S d ti gii thiu hi di dng vi ng nh vy ng thy rng l l th ny gi ng khng phi l ca mt k xu, cng khng phi l ca mt k phn ng nh b my tuyn truyn thng hay h hon, m l ca mt ngi c y t cch vit l th ny cho ng.

TH H F

193

Tha ng, mt tun qua sau cuc biu tnh tun hnh ca nhn dn H Ni, nhn dn Si Gn TP .HCM ln n hnh ng hiu chin, ngang ngc ca nh cm quyn Trung Quc ti vng lnh hi thuc ch quyn ca Vit Nam bt chp lut php quc t, bi bn v x toang mi su ch vng m lnh o hai nc thng xuyn nhc n. Ti i mt tun qua cn gin d, lng phn n v khinh mit ca ti lng xung ngi bnh tnh vit th ny cho ng kch lit ln n v ph phn cch thc v ni dung a tin sai s tht hoc ni cch khc trnh n s tht mt cch trng trn ca TTXVN v cc cuc biu tnh tun hnh ca nhn dn TP H Ni v nhn dn Si Gn TP .HCM, m xt n cng l trch nhim ca ng vi t cch ngi lnh o cao nht ca b my thng tin tuyn truyn ca ng v Nh nc hin nay. Hn na, ng cn l ch tch Hi Nh bo Vit Nam, chc hn ng hiu r thin chc (ti khng dng ch chc nng) ca nh bo l phi thng tin trung thc, chnh xc v khch quan v cc s kin xy ra, thc hin quyn c thng tin chnh ng, mt quyn c bn ca ngi dn. Ti khng hiu cc hi vin Hi Nh bo Vit Nam suy ngh nh th no v vic lm ny ca ng ch tch ca h? TTXVN thng tin rng ch c nhng cuc t tp ca mt s t ngi trong sng ngy 5-6 H Ni v Si Gn TP .HCM, vy th ti xin mi ng, cc v lnh o Ban Tuyn Gio Trung ng, B Thng tin Truyn thng, TTXVN hy xem cc hnh nh chp c, cc on video clip trn cc trang mng (chc hn cc ng u c phng tin v kh nng s dng c) v nht l vo hi nhn dn ang c ng chung quanh ta lnh s Trung Quc, trc nh th c B, Dinh Thng Nht (Dinh c Lp c) v cc ng ng Khi, L Li, ch Bn Thnh, v.v... xem ch l cuc t tp ca mt s t ngi hay biu tnh tun hnh ca ng o qun chng? Hoc c th hi lc lng cng an, cnh st chm ni phi mt
194 |

TH H F

m hi m vn khng cn c ln sng ngi nh nc v b sng hm y. Ci tai hi nht l vic thng tin sai s tht trng trn ca TTXVN, bin cc cuc biu tnh tun hnh tht s tr thnh ch l nhng cuc t tp ng ngi, lm cho nhn dn trong nc, nht l hai thnh ph H Ni v Si Gn TP .HCM, cng nh d lun nc ngoi cng tin rng nhng thng tin chnh thc t TTXVN, c quan thng tin chnh thc ca Nh nc, u l ni lo, i trng thay en. Ni nh cch kh t nh tuy y tnh ph phn ca GS Ng Bo Chu v vic x n TS C Huy H V: C c tnh lm mt th din quc gia, chc cng kh m lm hn my ng b ny. Trong v vic thng tin sai s tht ny, my ng b ny l ai, ng cng hiu ri. Nu khng phi l ng trc tip ch o vic ny th vi vai tr lnh o cao nht ca cng tc thng tin truyn thng ca ng-Nh nc, d sao ng cng phi chu trch nhim. Ti cho rng vic lm ny l ph hoi uy tn, thanh danh ca ng v Nh nc nghim trng, nn ti ngh cn c s kim im nghim tc v sau khng cn nhng s vic ng tic, ng xu h ny xy ra na. ng thy khng, d cc ng c lm gim nh quy m, mc cc cuc tun hnh biu tnh lm yn lng Trung Quc nhng h c thm tm n u. Vic tu thm d du kh Viking II b tn cng cng chng minh thi hung hn, bt chp d lun ca Trung Quc trong vic xm phm vng bin Vit Nam. Ti hy vng ng c lng tm v tr tu ch o Thng tn x Vit Nam khng lp li sai lm c khi a tin v cuc biu tnh sng hm nay, 12-6-2011, ca nhn dn H Ni v Si Gn TP HCM, phn i Trung Quc cng chim Hong Sa v mt . phn Trng Sa, ln n vic Trung Quc xm nhp lnh hi Vit
| 195

TH H F

Nam, e do ng dn Vit, ph hoi cp thm d a chn ca cc tu Bnh Minh 2 v Viking 2. D sao ti cng ghi nhn mt tch cc ca bn tin TTX l xc nhn y l mt hnh ng biu th lng yu nc, trong ha bnh v trt t ca nhn dn TP H Ni v Si Gn TP .HCM. Do qu bc xc nn li l trong th ny c th lm ng v mt s v lnh o khc khng hi lng, mong ng v cc v th li v thng cm cho. Trn trng,
L Hiu ng

196

TH H F

Thy ght th phi ht ln!


Dino Trung

Nm 2003, ln u tin trong i ti i biu tnh. C khong 1000 ngi tp trung trc i s qun M H Ni, vi rt nhiu biu ng phn i cuc chin tranh ca M tn cng Iraq. Va xong tit hc chn ngt ging ng, ti vi v nh v biu ng trn ci ba giy cng, ni dung c hai cu: Hy nhng ngi lnh tr v nh! v Khng git hi thng dn v ti. D nhin chin tranh vn xy ra, mc d ti cng khng thch ch c ti ca Saddam, nhng c hng nghn ngi lnh v ngi dn v ti cht trong cuc chin tranh ny. Mt ngi bn ca ti bo: 500 ngi Iraq cht cng khng bng st mt mu nh u ngn tay!. Hiu mt gc no , anh ta c v ng. Ti ch bit nc Iraq th no, ti ch bit ngi Iraq ra sao, nhng ti thy ght chin tranh, ti khng thch khi thy trn truyn thng c nhiu hnh nh ph n v tr em cht nhiu nh th. Ti i, v ti yu ha bnh. C c khng?! Bn nm sau, ti xung ng i biu tnh ln th hai trong i. l nhng ngy ma ng nm 2007. Trung Quc tuyn b thnh lp Tam Sa v th ra ci li b mun lim ht Bin ng. Mn pht y. S vic ny dy ln bc xc ca ngi
TH H F

197

Vit Nam, v mt phong tro chng tu kha ni ln trn mng Internet v c bit thng qua trang mng x hi khi y l blog Yahoo 360 bin thnh li ku gi tun hnh biu tnh phn i. S ngi tham gia cng phi ti con s nghn ngi, vi mt mu rc ca sc o v c sao vng. Nm y c rt nhiu biu ng, c rt nhiu hnh nh p m by gi c th xem li trn mng. C l bao nhiu nm ri Vit Nam mi c mt cuc biu tnh nh th. Khng nhng trong nc l H Ni v Si Gn m biu tnh ng lot n ra ti nhiu nc khc nh M, Php, Anh, Ba Lan... Ln y an ninh Vit Nam ra tay khc nghit, t nhng di cui ngay ti cuc biu tnh cho n mt lot cc trn p sau . Rt nhiu ngi b bt v cn b gy kh khn n tn by gi. Ny, yu nc c phi l mt ci ti khng?! Li ng sau bn nm, vi s kin ngy 5-6-2011 va qua ti xung ng i biu tnh ln th ba trong i. Nhng ln ny cm gic v suy ngh ca ti c nhiu khc bit. Li ku gi trn mng c trc y mt tun nhng xem ra ti hi dng dng. Ti nh li thi k ca nm 2003, vi mt s nhit huyt ca tui tr. Ti nh li thi k ca nm 2007 vi biu hin trong sng ri b dp vi. Cn by gi, ti cng nh nhiu ngi khc, ngi nhn li ku gi trn mn hnh my tnh, trong lng khng gn sng. Ngi ta gi nh vy l trng thnh ?! S hiu bit t hay nhiu ca con ngi khng ph thuc vo thi gian m h sng, cn cm nhn c ngi c i cng khng th hnh thnh. Ti ng h nhng ngi xung ng, v ti khng c kin vi nhng ngi im lng. Nhng ti thch v mun ln ting vi nhng ngi phn i. - Xi gic, li ko, kch ng ? Hy ni nhng iu vi
198 |

TH H F

bn tr con nu bn mun la chng. Ti coi c nhng ngi sng lu m thiu hiu bit cng l tr con. - y l vic ring ca Nh nc ? Nh nc l mt dng chnh th, c sinh ra lm cng tc qun l. Cn T quc thuc v Nhn Dn. Nh tot s tht ra, th ti sao chnh quyn li cm on biu tnh n vy? Lm cho cc ng ch Tu kha mt lng l mt iu nh thi. iu su kn m ngi ta s nht, chnh l thi quen s hnh thnh trong dn chng. cc nc vn minh, ngi ta c th xung ng phn i mt chnh sch no ca chnh ph m h thy khng hp l hp tnh. l mt c x rt c tnh xy dng ch khng phi ph hoi. Bi khi c s tng tc gia cc bn c lin quan v quyn li v ngha v th kt qu bao gi cng tt hn. l mt cu chuyn kh di v dn ch. Nhng nm nay ti cho rng chnh quyn cng khng mun cm hn, hoc l khng th lm rn hn. Bi s phn ng ca chnh quyn Vit Nam ln ny khc hn vi nm 2007. Bo ch c a tin v cc xung t, thm ch cn cho git tt vi khu kh rt mnh. Xem ra, cng l mt bc tin ng khen ri. D nhin, th trn ngoi giao qu nhiu lt lo, trn bn hi ngh Shangri-la Singapore th tng Thanh, tng Vnh cng nhu cng c d hn khi hu phng mt s bo ch hng u Vit Nam c php chin u, v hai cuc biu tnh H Ni v Si Gn vn c din ra d lun trong tnh trng c kim sot mc . Hy c tm coi mnh nh mt con c h s dng i, trong trng hp m quyn li ca bn ang nm trong y th sao phi ngh! Nu chnh quyn mun cm a tin, dp biu tnh c c khng? hay, chuyn vi nhng ngi cng sn d nh tr bn tay!
| 199

TH H F

Biu tnh c th nguy him. Khng ph nhn iu ny. Nhng biu tnh cn din ra. N c ch li c trc mt v lu di. Hai cuc biu tnh va qua din ra qu n ha, tht may mn v iu ny. ng c ngh rng ai cng c iu kin ngi trc my tnh truy cp mng v c cc ngun thng tin nhiu chiu c th bit n s tht. Nhiu ngi Vit Nam hon ton cn cha bit Hong Sa mt vo tay Tu kha t nm 1974, cc mc bin gii trn b chu thit thi v lnh hi hin nay ang b xm phm th no. Biu tnh c i li c o khng? Trc mt th l khng. Vy biu tnh lm ci u gi? n y th ti khng mun tr li na. m trc ngy biu tnh, ti ngi vi vi ngi bn v anh bn Tie Suc c hi hc rng nhiu ngi vn cng c t hay ho trn mng c ni rng, yu nc by gi l i xe ra ph khng c bm ci!. ng y, vic ng lm nh th th yu nc ri cn g. V cn nhiu vic khc phi lm na, nh hc gii ny, kim tin ny xy dng nc nh vng mnh, qun i honh trng (!!!). Nhng l nhng vic bn nn lm c i, cn biu tnh, n l vic ca mt thi im. N nh th D Tho Phng a con trai ca mnh cng i biu tnh, trong bi vit ca ch, ti thch mt nht, l dy cho con bit phn ng v mt hnh ng xu. Bn ng nghip Codet Hanoi ca ti th ni rng cng chng hay ho g ci chuyn diu hnh trn ph, nhng i th c i thi!. V ng, i th c i thi, nh th c nh thi. u c ai p buc, li ko, xi gic! Kch ng th c y! Nhng ng dn Vit Nam b tu l kha ba chn p, cm on, thm ch cp ti sn ri hnh h trong sut thi gian di va qua. H c l do ni gin! H c l do phn khng. Cn chng ta phi i Tu kha sc li
200 |

TH H F

l vo ni cm ca mnh mi ln ting hay sao?! V ng, tt c bn ti n cm nh ri i vc t v hng tng! V ng, chng ti tha thi gian, tha cm, ho huyn, lm chuyn, rch vic...! , th th u no ch c! Th khi Tu kha tn cng th nhng ngi biu tnh, nhng ngi ni to ni nh yu nc c cm sng ra trn khng? Xin ng hi mi nhng cu ngy th nh th na c khng? hay, ti ang hi anh m?! D vng, th iem xin gi nhi: mt t nc c qun i th ngha v ca h l bo v T quc c trong thi bnh v khi c chin tranh. H c nhn dn b tin ra nui lm vic y. Trong thi bnh th ch cn qun i th uy, nhng khi chin tranh xy ra th tng ng vin tt c phi ra chin trng. Quyt nh vy i nh! Sng k vo u th khng mun cng phi i! Tr khi c tin c quyn vt bin v min cc lc! Chin tranh au thng lm, c bit khng h?!! ng bao gi hi nhng cu hin nhin nh th na. Chnh quyn tng nh ng yu nc l phn ng qua nhng ln biu tnh ln trc. Nhng mt s bn trn mng cng ng c ngy th li nhi biu tnh l mun chin tranh. Chin tranh khng d xy ra n th. N khng phi mun m c, khng phi trnh m d thot. Mi ngi c cch biu hin ca ring mnh. Cha ni n yu nc hay khng. Ch nhn c cuc biu tnh n ha phn i Trung Quc ny ti mun ni di dng nh ra ch bi c
| 201

TH H F

nhng li l khin ti mun nhch mp. Bn nm sau cuc biu tnh nm 2007, ngi ta vn cn nhc n n. Nhiu nm sau cuc biu tnh nm 2011 ngi ta s cn nhc n. Xung ng st cnh vi nhau hay can ngn phn i u i vo lch s theo nhng cch khc nhau. Ti cha thy mt ai sau khi i biu tnh v ni li hi tic. ba ln ti xung ng v cha mt giy pht no ti phi n hn v iu . Ngi Vit Nam yu bng lm, ngi trong sn vn ng quc gia gia 40.000 ngi l mt bin mu c sc o h ht c v cho i tuyn thn yu. Ri khi chin thng l ra trn ngp ph phng! Nhng cm gic sng lm. Bn khng cn phi h khu hiu, khng cn phi mc o c sao vng. C mc bnh thng thi nu bn mun th, c im lng i gia my trm ngi thi nu bn mun th, nhng bn s vn c cm gic khc lm. Xung quanh bn c nhng ngi gi, ngi tr, con trai con gi... h ht quc ca, h ln ting phn i nhng hnh ng xu, h u tranh cho hin ti v tng lai ca chnh h, gia nh h v ng bo ca h. Thy ght th phi ht ln, cm gic cng sng lm!

202

TH H F

Ht ging dn ch ln ln v kt tri
Quch Tun Phng

Nm 2008, khi ang l sinh vin cn hc Thnh ph, ti chng kin mt s anh ch cm tm bng rn ngay Nh Ht Thnh ph. Tm bng rn h cm li trong ti nhiu suy ngh. Nhng vng trn trn c Olympic thay th bng nhng chic cng s 8. Hnh ng ca nhm anh ch ny khin cho ti, mt ngi Triu Chu 5 i Vit Nam, c nhng cm xc mnh. Ti tm hiu v bit h l nhng ngi thuc Cu lc b Nh Bo T Do. Sau th chuyn cho n on rc c t Trung Quc chy qua Vit Nam. Nhn nhng ngi i cho n v mt s ca s tham gia vic ny th cc hia ca ti bo: Si Gn mt tn by gi th dn chng mt ht u c suy ngh v sp n l s mt nc. My ch ca ti th ry hia ti l nn kn ming. Sau th vic thi c cun ly ti. Ra trng v li qu nh lm trong mt bnh vin. Ti thy hia ca ti ni c l. (hia = anh, ch = ch Dn Lm Bo ch thch). Ti tr li trng hc i hc Y Dc chuyn khoa 1 nhm lc cc bn sinh vin thanh nin i biu tnh chng nh nc Trung Quc xm ln lnh th Vit Nam. Ti khng th yn lng c na cng chng c cc hia, cc ch ca ti ni chuyn
TH H F

203

hay cm cn g c. Ti mun ni ln cm nhn ca c nhn ti. Nm 2008 t mt s cc anh ch phn i chuyn nh nc Trung Quc vi phm lnh th Vit Nam v vi phm nhn quyn m sau b ng v Nh nc trn p. n gia nm 2011 th c hng ngn ngi i biu tnh chng nh nc Trung Quc. Cng kh ngy xa ca cc anh ch trong Cu lc b Nh Bo T Do by gi c kt qu. H ging ln hi chung v ngi dn Thnh ph thc tnh. Sng ch nht hm y, khi hia ca ti a my chp hnh ra chp nhm ngi ny trc Nh Ht Thnh ph th b my anh cng an n xua ui v i thu my nhng s kin ngy 5-6-2011 cng trc Nh Ht Thnh ph ch c ai i thu my. Cng an cng bit s ngui dn phn ng. Ngi ta c th n p mt nhm nh t ngi ch khng th n p mt m ng hng ngn ngi. Nhng nu khng c s can m ca cac anh ch ngy xa y th ai s gieo nhng ht mm v dn ch v quyn lm ngi cho thnh ph ny, cho t nc ny. S phn ca nhng ngi phn i nh nc Trung Quc th tht au lng: Ngi b t, ngi ang chu khng b, ngi i lu vong. Nhng vic h lm thc tnh hng triu con tim. Nh vy th cng kh ca cc anh ch Cu lc b Nh Bo T Do em li mt kt qu hn mong i ca h v ca c dn tc. C mt ch no Hi Phng, ngi ti nh cng khu hiu: Hong Sa Trng Sa l ca Vit Nam m b bt i t. Th nhng ngy 5-6-2011 th ci khu hiu y trn ngp trn ng ph Si Gn H Ni. Trn ngp trn cc phng tin truyn thng. Ch y i t v khu hiu ny nhng hnh ng a ci khu hiu n vi c t nuc. Khng ai dm ni ci khu hiu l sn phm phn ng hay vn ha ngoi lung. Ti cng lm mt khu hiu nh vy treo trong phng ca ti
204 |

TH H F

trong K tc x Ng Gia T. Ti k cho cc bn nghe chuyn ny: Tt va ri, cc hia cc ch ca ti tm v qu hng t tin bn Trung Quc. ng i v cng kh khn, cc hia, cc ch ti k li b con ca chng ti bn Hoa Nam ngho kh lm. Rt nhiu ngi cha bit bin l g. H hng nh ti than th l chng ti tn lc nhng cn c tin v qu thm h ch h khng c tin i u. Hia ti thy ti nghip b tin ra dn my ng b c gi i ra coi bin cch nh ca h 300km thi. Khi thy bin th c ca ti ni l gi cht cng c. Nghe thm thng cha cc bn. Cuc sng ca h v cng iu linh. Cc bn i, thc tnh i cc bn . Ngi dn Trung Quc cng b chnh nh nc Trung Quc b ri th x g cc bn vn b ngi Trung Quc coi khinh v cho l k hay phn bi h. Dng h ca ti 5 i i lu vong ri. Ti n cm Vit Nam, ung nc Vit Nam, dng mu trong ngi ca ti l dng mu Vit Nam nh cc bn. Ti khng thm hc ting Quan Thoi. Ti ch mun ni ting Vit. Khi qun i Trung Quc trn sang xm ln Vit Nam th ti sn sng b o blouse cm sng bo v t nc ny. t nc hin ha tt bng che ch 5 i dng h nh ti. Cc bn i, chng ta cn phi phn bit dn ngho Trung Quc v tp on ti c ang cm quyn Bc Kinh nh! Ci tp on ti c gy nn nhiu thm ho cho nhn dn Trung Quc, nh chng ta phn bit gia nhn dn Vit Nam v tp on cai tr cng sn Vit Nam. Khi ti g nhng dng ch tm s ny th hnh nh cc anh ch Cu lc b Nh Bo T Do Nh Ht Thnh ph nm 2008 ang hin v trong k c ca ti. Cm n cc anh ch thp sng ln trong ti nim tin vo lng yu cng l v yu qu hng Vit Nam.
| 205

TH H F

Nhng bng ma
(th a dua theo cc bn yu nc)

Khuong Ha Bui

Chng ta nhng bng ma t thu mang gm i m ci02 ngn chn Giao Ch cy su nh nhng mi kim khu cht ngi vo t Chng ta nhng bng ma i gia ph hm nay vi tnh yu ngy ngt m hi quyn vo xng mu cha ng mn hn bt k th nc mt c su no tng than h trc vong hn dn tc th nc mt nut sng nim tin th nc mt n mn s tht Chng ta bng ma ca nhng cuc tun hnh gia tra ai thy khng dm tin, ai tin khng dm ni ai ni khng dm nhn, ai hn khng dm ku nhng du chn Giao Ch v nn bin cng lnh th qua vi ngn nm bng dng mt tch bc hi nh mt cn th ht ca ma h
th Hunh Vn Ngh

02

206

TH H F

hay c l ch nh mt ting ci rui ca thi cuc Chng ta bng ma ca nhng tm lng yu nc cha tng run s trc mi nguy c xm lc chng ta ch khc cho nhng khi u ang ln dn trong c th trn ung nht trong giai on cui chc v ra nh mt n ong bp cy vi sc tn ph xuyn lch s Chng ta bng ma ca on kh nhiu nghn nm tch tr chng ta mang trong mnh nhng li nguyn ra mi bc chn ca ngi t ln t ny s phi tr bng tt ch v tai ng t by gi ti i i kip kip Chng ta bng ma ca nhng chin binh khng bao gi cht nha sng mi chy trong tng huyt qun nhng ni cm hn dng nh khng cn mi ni cm hn truyn i khng c tui Chng ta bng ma ca nhng khung xng sinh ra khng phi lun ci di tri ny trn t ny bng tnh yu v tui tr chng ta dng nn nhng thnh tr nhng thnh tr vnh vin khng sp .
9-1-2011

TH H F

207

n ng mt t
Trng Phc Lai
(Thng tng nhng ai l khc my ngy qua)

Bi i lc mt thc th n ng cng cn thit ti sinh l lng Ch ln u xt xa l tnh i nhng ln sau chai l lp li Ch mt ln oa oa tht bi nhng ln sau ma mai tng tri Ch ln u st mt ngoi quan i nhng ln sau mn mi ma mc mi Ch ln u l tm men say nhng ln sau ru thao tng ta hoi Ch mt ln mt hoe hoe s sng nhng ln sau vnh vao ngt ngng Rt nhiu ln rm rm tnh phim bao ln nh l ln qu hng
208 |

TH H F

Rt nhiu ln ut t tin ngi thn bao ln tht thn xc ng dn Em ch hi, g thc th n ng trn Facebook, i khi l rng rng

TH H F

209

Dng ng Vit Nam


Trng Phc Lai

Nhm nh chi nng nng 40 tri tim yu nc dung nham ni la anh thanh nin, c l mt sinh vin o phng biu ng ng yn trc nhng ro ngn dinh thi th kin tm hoch nh ca ring mnh ch Vit Nam, cnh tay m trn Hong Sa Trng Sa khng mi ch Vit Nam, nh mt hn cm sc hn mun li ni ch Vit Nam my ngn nm, mu Lc Hng cha i Anh ng cc bn tr nn li Nhng ph d, anh lng b ngoi tai Bn tip anh ming nc, chic m che nng tri Dng anh ng tc thnh pho tng sng Dng anh ng run ln bao xung ng Dng anh ng, thm mt dng ng Vit Nam Tuy mnh yu tng lc khc nhau
210 |
TH H F

nhng ho kit thi no cng c. Anh ng , tri tim ti l nh thm tin yu tui tr Lc Hng Bin pha , vn ngn nm sng v Hong hn ri, s li mt hng ng.

TH H F

211

Quyn lc v quyn lc t th gii mng (I)


Trn Minh Khi

Hai mi nm sau, hoc lu hn na, nu c ai hi bn ang u, lm g bui sng ngy 5 thng 6 nm 2011, c l nhiu ngi trong chng ta vn c th tr li Cng vi ngy sinh nht ca mnh, ca ngi thn, ngy gi ng b, ngy tt nghip, ngy 5-6-2011 s mi mi li trong k c, v k c tp th, ca chng ta, nh mt du n lch s. Ngy , mt th h mi xung ng by t tnh yu ca h vi qu hng, khng nh quyn lc v trch nhim ca h i vi t nc. V h lm iu bng tt c s trng thnh ca nhn cch v thc chnh tr. Chng ta t ho v h. Chng ta c l do vui mng v hy vng. Nhng ngi cm quyn, v nhng th h i trc, chc hn phi ngc nhin v s trng thnh ca h. H khng c t chc, h cha bao gi tht s c quyn v c hi c tham gia sinh hot chnh tr, cha bao gi c thc tp xung ng biu tnh. Th m khi phi lm nhng iu th h lm mt cch chuyn nghip. H xung ng nh nhng ngi tng xung ng. Th h ca nhng Hunh Tn Mm, ca L Hiu ng cng c mt sng hm nay ng h h chc chn cng phi ng m trc h.
212 |
TH H F

Cuc xung ng ca h xa tan tt c nhng nghi ng, nu cn c ai nghi ng, v quyn lc n t th gii mng. Mt cch n gin, khng c th gii mng th khng c cuc xung ng ngon mc ny. Th gii mng em li cho th h ny nhng g h khng th c c trong i sng thc; mt khng gian bao dung kt ni, dy hc hi, v hc hi cch xung ng biu tnh, su chim nghim, nui dng tnh yu v ch, rng trng thnh, v thc ni h li vi i sng thc, ni m s kin chnh tr x hi cng lc cng tr trn thit thn i vi h. Th gii mng l mt phn khng tch ri ca th gii m h ang sng. Quyn lc c t th gii mng l mt phn khng tch ri ca quyn lc h ang thc thi. Trong nhng x hi ton tr, xung ng biu tnh t pht l iu kh c th xy ra v cha bao gi xy ra. T kinh nghim biu tnh chng Lin X Hungary v Ba Lan thi cng sn, hoc biu tnh chng Nht cc thnh ph ln Trung Quc trong thp nin va qua, nhng cuc biu tnh nhm th hin lng yu nc v ch quc gia u c s bo tr ca chnh quyn. Chnh quyn cn nhng cuc biu tnh nh th gii quyt cng lc hai vn : gim sc p chnh tr t pha ngi dn cc thnh ph ln (v nhng l do kinh t x hi khc) v chnh yu l to th da chnh tr cho nhng c gng ngoi giao hoc chng li sc p t bn ngoi. Nhng cc chnh quyn ton tr cng s sn sng thng tay n p nhng cuc biu tnh ny nu chng vt ra khi kh nng kim sot ca h. V h tng hnh x nh th. Chng ta khng ngy th ngh rng cuc xung ng hm nay l mt phong tro t pht. Hnh x ca chnh quyn, nh mt bn sao ca nhng kinh nghim trc , t vic c lp nhng gng mt c kh nng a cuc biu tnh ra ngoi tm
| 213

TH H F

kim sot ca h, n s c mt ca lc lng cnh st gip gi gn trt t, nhng ting ni ha gii xut hin ng lc h nhit, n cc bn tin ca bo ch sau nhm gii uy cuc biu tnh chnh quyn mun to ting vang nc ngoi nhng khng mun ngi dn trong nc bit qu nhiu vi ng o ngi dn cc thnh ph nh v nng thn, nhng ni khng c phng tin tip cn vi th gii mng, v ngay c trong pht biu ghi nhn s kin biu tnh cng ngy ca tng Nguyn Ch Vnh Din n An ninh Khu vc Singapore, cho thy y l mt cuc xung ng biu tnh c kim sot v tnh ton trc. Trn phng din chnh tr v quan h quc t, chnh quyn lm, v lm thnh cng, mt iu rt ng khen ngi. H khng th vit v thc hin mt kch bn hon ho hn nh th. Nhng yu t quyt nh ca thnh cng trong cuc xung ng biu tnh hm nay vn l s trng thnh v chnh tr ca mt th h Vit Nam mi. Th h ny nm ly mt c hi him hoi biu th lng yu nc v khng nh quyn lc chnh tr ca h. V h lm iu ny mt cch rt ng ngng m. Quyn lc ny n v li. T ny khng ai c th coi thng h na. Vn cn li l chnh quyn s phi lm g trc mt lc lng chnh tr nh hnh v trng thnh nh th. iu chc chn l chnh quyn s khng th l h i c na. H xung ng mt ln, h s xung ng ln na khi cn thit. Vi iu , chng ta c quyn hy vng vo tng lai ca quc gia.

214

TH H F

Quyn lc v quyn lc t th gii mng (II)


Trn Minh Khi

Trc khi ting sng n trn Bin ng, mt cuc chin khc v ang xy ra trn khng gian truyn thng mng. Hnh nh cuc biu tnh 5-6 xut hin trn cc trang web ca New York Times, Reuters, BBC, Bloomberg, nh l nhng ghi nhn quc t v ch phn khng ca Vit Nam chng li thi gy hn ca Trung Quc. Ngc li, pha Trung Quc, trn cc trang mng ca h cng ang c mt c gng vn ng biu tnh nhm nh tr cuc biu tnh va qua ca chng ta. Hnh nh cc cuc biu tnh ny cng s trn ngp khng gian mng. y l mt cuc chin ca ch. Mt thi khng khut phc trong trn chin ny s lm k th ca chng ta n o hn trong nhng toan tnh ca h. trnh chin tranh chng ta phi chng t ch sn sng bc vo cuc chin ny. Lnh o Trung Quc khng mun chin tranh ngay lc ny, khi m nn kinh t ca h cn ph thuc qu ln vo xut khu. Mt p lc no t cc th trng u M lm ngng tr nn kinh t xut khu ny c th gy ra nhng bt n m lnh o Trung Quc khng th qun xuyn ni. Trong ngn hn, Trung Quc s tip tc gy hn, tip tc sch nhiu, tip tc khiu khch, thm ch c kh nng h s dn dng mt cuc ng qun s c kim sot trong phm v nh uy hip v chng t
TH H F

215

sc mnh qun s ca h, nhng h khng dm thc hin mt cuc chin tranh trn bin mt phm vi ln. V phng din qun s, phi mt t nht mt thp nin, hay lu hn na, th hi qun Trung Quc, v tu sn bay ca h, mi c kh nng phi hp tc chin hu hiu trn mt khng gian rng ln ca Bin ng. Mt khc, ci vin cnh nhng chic tu hng ca Hanjin, v ca tt c nhng hng tu hng Trung Quc khc, hoc phi i vng ra Thi Bnh Dng hoc phi i c mi khi i qua Bin ng trnh nhng cuc tn cng ca du kch bin Vit Nam hn l cn c mng i vi nhng ngi lnh o Trung Quc. Mt m hi tc du thc Somalia c th lm cho cc th lc hi qun hng hu ca th gii n ng khng yn. Lc lng hi qun Vit Nam, d cha mnh i u vi Trung Quc trong mt cuc chin quy c trn bin, c tha kh nng dy sng Bin ng. Lnh o Trung Quc hiu iu . H phi mt rt nhiu, thm ch quyn cai tr ca h s b e da, nu mt cuc chin tranh Bin ng ton din xy ra trong lc ny. Trong thp nin ti, Trung Quc vn cha mnh c th n phng p t quyn lc qun s ca n trn Bin ng. Trung Quc s tip tc tr chi ngoi giao mua thi gian cho n khi nn kinh t ni a ca h mnh. Chng ta s rt ngy th nu ngh rng ngoi giao s l con ng kh thi gii quyt vn Bin ng. Ngoi giao l tr chi ca k mnh. Yu th ch c van xin ch khng c ngoi giao. Cho n khi chng ta mnh, ngoi giao ch gip chng ta mua thi gian chun b chin tranh ch khng th l gii php. c th dn xp vn Bin ng bng ngoi giao, chng ta, hoc n phng hoc l mt b phn ca ng Nam , phi c nhn nhn l mt th lc mnh. C gng bt u vi ch sn sng chin tranh khi b e da. Trong th gii chng ta ang sng, ch c th c th
216 |

TH H F

hin trn khng gian mng. Nu chng ta b ln p trn th gii mng, chng ta s b ln p. Nu chng ta b coi l khut phc trn th gii mng, chng ta s b coi l khut phc. Nu chng ta khng th hin ch trn th gii mng, chng ta s thua v ch. Nu chng ta khng xy dng c quyn lc ca chng ta trn th gii mng, chng ta s khng c quyn lc. Th gii mng l mt phn ca th gii chng ta ang sng. S hin hu ca chng ta trn th gii mng l mt phn ca s hin hu ca chng ta. Chng ta phi thng cuc chin ny trn khng gian truyn thng mng. thng, chng ta s phi tip tc xung ng.

TH H F

217

Biu tnh v x hi dn s
Mai Thi Lnh

Nhng cuc biu tnh n ha din ra ti hai thnh ph ln nht nc trong nhng tun u thng 6 va qua l du hiu cho thy biu tnh ang tng bc tr li vi i sng chnh tr ca nc ta. Th nhng, ch cn lt qua mt lot cc kin khc nhau trn bo ch nht l kin ca cc quan chc ngi ta thy c nhng ng nhn kh trm trng v ngha ca hai ch biu tnh. Tht ra biu tnh l g? L quyn ca ngi dn hay l hot ng ca chnh quyn? Biu tnh c tht s l nguy him i vi trt t cng cng v an ninh quc gia hay khng? Xt mt cch tht khch quan v khoa hc, mt-tinh hay biu tnh l nhng khi nim mang tnh lch s, nhn loi, khng th hiu mt cch ch quan, ty tin. Thit ngh vic tm hiu thu o ni dung ca khi nim biu tnh c th gp phn soi sng quan im ca c ba pha (Nh nc Trung Quc, Nh nc Vit Nam v nhn dn Vit Nam) i vi phong tro biu tnh v ang tip tc din ra. Bi vit ny l mt n lc nh nhoi nhm vo mc ch thit thc y. Biu tnh l g?
218 |
TH H F

Hn-Vit T in o Duy Anh (1931) gii thch biu tnh nh sau: Dn chng t hp nhau biu th n tnh v nguyn (meeting). Cch gii thch ny gip ta hiu mt cch chnh xc ngha ca khi nim biu tnh, th nhng tc gi c s nhm ln khi dng ch meeting so snh, bi v t ny khng tng ng vi t biu tnh. T in Larousse gii thch meeting (mt t gc Anh) l cuc hi hp cng cng do mt ng, mt cng on, v.v. t chc thng bo hay tho lun v mt ch chnh tr hay x hi (Le Petit Larousse illustr 2011). Nh vy, ch meeting dng ch mt cuc hp ch khng hn c ngha l biu tnh. Trong ting Php, biu tnh l manifestation. ng t manisfester c ngha l by t, biu l, bc l. Trong ting Anh, biu tnh l demonstration, ng t demonstrate va c ngha l trnh by hay chng minh iu g mt cch r rng va c ngha l phn i hay ng h mt iu g ch cng cng cng vi nhiu ngi khc (Longman Dictionary of Contemporary English). Ni mt cch d hiu, biu tnh l by t tnh cm. Nhng khc vi vic by t tnh cm gia hai ngi (yu nhau hay ght nhau), biu tnh l cch biu l tnh cm ca mt s ng ngi chn cng cng nhm ng h hay phn i mt iu g . Ngi dn Vit biu tnh trong nhng ngy thng 6 va qua l nhm by t thi phn n trc hnh ng vi phm ch quyn trng trn ca nh cm quyn Trung Quc. Khc vi s phn khng ca mt c nhn n c, v cng khc vi s kin nhiu c nhn ln ting mt cch ring l, biu tnh l ting ni chung ca nhiu ngi. V l s biu l tnh cm ca mt s ng ngi, biu tnh cng ng thi l c hi biu th nguyn vng v ch chung ca nhng ngi . Trong nhng
| 219

TH H F

hon cnh nht nh, biu tnh ni ln tnh cm v nguyn vng chung ca nhn dn. Nhng cuc biu tnh din ra trong nhng ngy ch nht 5-6, 12-6 v 19-6 va qua, cho d s lng nhiu hay t, cng th hin tnh cm v nguyn vng chung ca c dn tc Vit Nam. Ngun gc ca quyn biu tnh Xt v ngun gc lch s, biu tnh xut hin cng vi tro lu dn ch ha cc nc phng Ty, trc ht l Ty u v Bc M. Quyn biu tnh tht ra khng phi l mt quyn ring bit m c bao hm trong quyn t do hi hp (freedom of assembly, libert de runion) v l hnh thc cao nht ca t do hi hp. Ni l hnh thc cao nht v khc vi cc cuc hi hp thng thng, biu tnh l hi hp ngoi tri, ni cng cng v thng km theo khu hiu, biu ng, gn vi tun hnh. T do hi hp xut hin ngay t bui u ca Cch mng Php. Tuy nhin, Bn Tuyn ngn v Quyn Con ngi v Quyn Cng dn (Dclaration des Droits de lHomme et du Citoyen) ngy 26-8-1789 li khng c iu khon no cp n t do hi hp. Bng o lut ngy 21-8-1790, Quc hi lp hin (Assemble constituante) tha nhn rng mi cng dn c quyn hi hp mt cch n ha. Mt nm sau , quyn t do hi hp c a vo Hin php ngy 3-9-1791 ca nc Php. Trong s cc quyn t nhin v dn s (droits naturels et civils) m bn Hin php 1791 ca nc Php cam kt bo m, ta thy c ghi: T do cho cc cng dn c t tp mt cch n ha v khng v kh, vi iu kin p ng y cc lut l ca cnh st. Mc d c Hin php cng nhn, quyn t do hi hp
220 |

TH H F

Php phi tri qua nhiu giai on gp kh khn trong khi thc hin, thm ch c lc cn b cm on. Mi n khi nn tam Cng ha (Troisime Rpublique) c thit lp, quyn t do hi hp mi c bo m vng chc bng mt o lut. Lut v t do hi hp (Loi sur la libert de runion) c ban hnh vo ngy 30-6-1881. iu 1 ca Lut ny quy nh: Cc cuc hi hp cng cng hon ton t do. Chng c th din ra khng cn c s cho php trc .... Mc d cho php ngi dn c t do hi hp khng cn phi xin giy php, Lut ny i hi phi c s khai bo (dclaration) trc khi hi hp. Mi n nm 1907, vic khai bo mi b hy b. Ti Hoa K, quyn t do hi hp (freedom of assembly) cha xut hin trong Bn Tuyn ngn c lp (U.S. Declaration of Independence) nm 1776 cng nh trong bn vn chnh ca Hin php Hoa K (c thng qua nm 1787 v c ph chun trn quy m ton quc vo nm 1788). Nhng n nm 1791, quyn t do hi hp c cc nh lp php a vo 10 tu chnh n u tin ca Hin php Hoa K thng c gi chung l o lut v Quyn (Bill of Rights). Tu chnh n s 1 (1st Amendment) c ni dung nh sau: Quc hi s khng lm ra bt c o lut no nhm chnh thng ha mt tn gio hay ngn cm vic t do thc hnh ca mt tn gio, (cng khng lm ra bt c o lut no) hn ch quyn t do ngn lun, hay t do bo ch, hay quyn ca ngi dn c hi hp mt cch n ha v c kin ngh ln chnh quyn sa cha nhng iu gy bt bnh. Cng da trn tinh thn , vo nm 1948, iu 20 ca Bn Tuyn ngn Quc t v Nhn Quyn (Universal Declaration of Human Rights) ca Lin Hip Quc ghi r: (1) Mi ngi c quyn t do hi hp v lp hi mt cch ha bnh (2) Khng ai c
| 221

TH H F

th b bt buc phi gia nhp vo mt hip hi no. Ngy nay, bt c quc gia dn ch no, quyn t do hi hp cng l mt trong nhng quyn cn bn ca ngi cng dn c bo m bng Hin php v php lut. Tuy nhin, khc vi cc cuc hi hp bnh thng, biu tnh l hi hp ngoi tri, ni cng cng cho nn lut php thng quy nh nhng gii hn trnh gy tr ngi n trt t cng cng, an ninh chung ca x hi. C th ly v d t nc c. iu 8 ca Lut c bn (Basic Law, Grundgesetz, tc Hin php ca nc c) quy nh cng dn c quyn hi hp mt cch n ha v khng c v kh, khng cn bo trc hay xin php trc. i vi cc cuc hi hp ngoi tri (open-air meetings), quyn ny c th b hn ch hoc phi da theo mt o lut. Lut hi hp (Assembly Law) ca nc c quy nh: Bt c ngi no c k hoch t chc mt cuc hp ngoi tri u phi ng k trc v phi khai bo v bn cht ca s kin (event), phi ghi r tn ca ngi chu trch nhim lnh o cuc biu tnh hay mt-tinh. C quan c thm quyn c th cho php s kin c din ra theo d kin hay ngc li, ra lnh cm nu xt thy s kin ny c th gy nguy him tc thi cho an ninh hay trt t cng cng. Trong trng hp b cm hi hp ngoi tri, nhng ngi d nh t chc biu tnh c th kin ln Ta n Hnh chnh cp bang v sau , c th khng co ln Ta n cp trn (Ta n Hnh chnh Ti cao cp bang hay Ta n Hin php Lin bang)03. Biu tnh l n ha hay bo ng?

Freedom of Assembly, Demonstration, and Petition, S. African Law Resource: http://www.hrcr.org/safrica/freedom_assembly/.


03

222

TH H F

Bn tin ca Thng Tn X Vit Nam (TTXVN) v cc cuc biu tnh ngy 5-6-2011 nh gi rng tin tc trn mt s phng tin truyn thng ngoi nc v cc cuc biu tnh phn i Trung Quc l thng tin sai s tht. Thay v gi l cc cuc biu tnh hay tun hnh, bn tin ni trn cho rng ch c mt s t ngi t pht t tp, i ngang qua i s qun Trung Quc H Ni v Tng Lnh s qun Trung Quc Thnh ph H Ch Minh th hin tinh thn yu nc.... Vo ngy 16-6, ng Tin s Nguyn Th K Ph Trng ban Tuyn gio Trung ng ca ng Cng sn Vit Nam gii thch nh sau: S vic m c gi nu k thc l do mt s ngi dn Th H Ni v TP .HCM bt bnh trc s vic tu hi gim Trung Quc ct cp tu Binh Minh 02. S vic ny gy ra bc xc, theo ti s phn i v tnh cm ny rt d hiu. V ngi dn ca mnh, nht l ngi tr hp nhm li tp trung trc cng Lnh s qun Trung Quc Si Gn v H Ni nhng c t chc, rt trt t v n ha. Thm ch nhiu ngi c khu hiu phn i hnh ng ca Trung Quc bng giy A4 nhng vi thi bnh tnh. Ti cho rng cch a tin nh th l c. Cn vic ai quan nim s vic l biu tnh l quyn ca ngi ta, chng ta khng tranh ci. Theo ti th l hnh ng ngi Vit Nam biu th lng yu nc, lng t tn dn tc v phn i nc ngoi i vi quyn ch quyn ca mnh. Bn cht s vic l nh th. Cn TTXVN v mt s bo a tin t tp ng ngi y l vic khng nn tranh ci, bi v cc c quan chc nng cho bit khng c mt hnh ng qu khch no04.
Giao lu trc tuyn vi Tin s Nguyn Th K v Trung tng Hu c, Cng an Nhn dn 16-6-2011: http://www.cand.com.vn/vi-VN/giaoluutt/2011/6/150682.cand
04

TH H F

223

Nh vy l theo ng Tin s ny, nhng hnh ng nh hp nhm li tp trung trc cng lnh s qun Trung Quc nhng c t chc, rt trt t v n ha, phn i... vi thi bnh tnh, khng c hnh ng qu khch no th khng th gi l biu tnh. ng cn l s: Cn vic ai quan nim s vic l biu tnh l quyn ca ngi ta, chng ta khng tranh ci. Vy th biu tnh l n ha hay qu khch, bt bo ng hay bo ng, trt t hay mt trt t? Lut php ca nc Php phn bit biu tnh (manifestation) vi t tp gy no lon (attroupement) mt thut ng php l c bit. Theo nh ngha ti iu 431-3 ca Lut hnh s (Code pnal), t tp gy no lon l tt c cc cuc tp hp ca nhiu ngi trn ng i cng cng hay trong mt a im cng cng c th gy xo trn cho trt t cng cng. Mt cuc t tp gy no lon c th b lc lng gi gn trt t gii tn sau hai ln ra lnh gii tn m khng c hiu qu.05 Cn lu l trong bn dch ting Anh, attroupement c dch l unlawful assembly (t tp bt hp php). Nh vy, t tp gy no lon l hnh ng phi php, trong khi biu tnh (manifestation) l hot ng hp php. Theo quy nh ca sc lnh-lut (dcret-loi) ngy 23-10-1935, mc d khng cn phi xin giy php nhng nhng ngi t chc biu tnh phi khai bo trc (dclaration pralable) theo ng th tc.06 Trong ting Anh, ngi ta cng phn bit rt r biu tnh

Code pnal, Livre IV, Titre III, Chapitre Ier, Section 2, Article 431-3: http://www. legifrance.gouv.fr/ 06 Dcret-loi portant rglementation des mesures relatives au renforcement du maintien de lordre public (in French) (23 octobre 1935): http://www.legislationline.org/documents/action/popup/id/5622
05

224

TH H F

(demonstration) vi t tp bo ng (riot). T in Longman nh ngha t tp bo ng (riot) nh sau: mt tnh hung m mt s ng ngi c x theo cch dng bo lc v khng b kim ch, c bit l khi m ng phn khng v mt iu g . ng t t tp bo ng (to riot) cng ni r hn v iu ny: Nu mt m ng ngi t tp bo ng, h hnh x theo cch dng bo lc v khng b kim ch, v d nh chng li cnh st v gy h hi cho xe c hay cc ta nh. Trong cm t quyn ca ngi dn c t tp mt cch n ha (the right of the people peaceably to assemble) ca Tu chnh n s 1, cc nh lp php Hoa K s dng mt t b ngha peaceably (mt cch n ha) nhn mnh rng hin php ch bo m quyn t do hi hp khi quyn ny c thc hin mt cch n ha. Ni cch khc, nu mt nhm ngi tp hp khi s mt cuc t tp ph ri trt t hoc gy bo ng lt chnh quyn, h khng th da vo mt quyn c bo m bi Hin php. Ngy nay, nhm ngn nga cc cuc t tp ph ri, t tp bo ng, bo lon do nhng thnh phn cc oan ca cnh t hoc cnh hu gy ra, cc quc gia dn ch thnh lp lc lng cnh st chng bo ng (riot police)07. Cng vi vic hnh thnh lc lng ny l cc loi v kh khng st thng (nonlethal weapons) hay t st thng (less-lethal weapons): lu n cay, n cao su, vi rng, v.v. Mc ch l gii tn m ng nhng trnh gy thng vong. Ch c chnh quyn ti cc quc gia phi dn ch hay dn ch gi hiu mi s dng bin php chng bo ng mt cch ty tin: nh dng sng bn n tht, thm ch c xe tng, bn vo nhng ngi dn biu tnh n ha (v n p ti qung trng Thin An Mn Bc Kinh, 3 v
07

Trc 1975, min Nam gi l cnh st d chin, ngy nay gi l cnh st c ng.

TH H F

225

4-6-1989). nc ta, c ni cn dng cnh st c ng gii tn nhng ngi dn oan t tp khiu kin trc cc tr s tip dn, thm ch gii ta nh v chim t ca dn cp cho cc v quan chc. Nh vy, di cc ch dn ch c mnh danh l t sn, biu tnh khng phi l t tp gy bo lon nhm gy mt trt t cng cng hay lt ch . Biu tnh l mt quyn c hin php v php lut bo h. Chnh ph cc nc ny khng th vin c ngn nga bo lon, lt bc b quyn t do hi hp, biu tnh, tun hnh ca ngi dn. Ngc li, trong cc quc gia phi dn ch, chnh quyn lun vin c ngn nga bo lon, lt ngn cm mi hnh thc t tp, k c biu tnh hay hi hp n ha. Vic nhng ngi c thm quyn nh ng Tin s Ph Trng ban Tuyn gio ni trn quan nim mt cch sai lch v biu tnh cho thy khng c s phn bit gia biu tnh n ha v t tp bo ng v cng khng h tn trng quyn biu tnh v t do hi hp ca ngi dn. Ch ton tr bin biu tnh thnh hai ch cm k, t khi nim biu tnh vo phm tr vn nhy cm, cho d nhng ngi sng lp nn ch ton tr hin nay cng chnh l nhng ngi xa kia tng i u trong vic u tranh i hi thc hin quyn biu tnh. iu ma mai l trong khi bo ch nc ngoi (k c cc knh truyn hnh nh BBC ca Anh, NHK ca Nht Bn,...) cng nh bo ch l tri trnh by bit bao tin tc v hnh nh phong ph, sinh ng v cc cuc biu tnh chng Trung Quc hai u t nc th hn 700 t bo trong nc vn khng dm nhc n hai ch biu tnh. iu ni ln thc cht ca ci-gi-l quyn t do bo ch trong mt ch t xng l dn ch gp triu ln so vi nn dn ch t sn!
226 |

TH H F

Biu tnh l quyn ca cng dn hay l quyn ca Nh nc? Vo ngy 5-6-2011, gia lc cc cuc biu tnh n ra ti quc ni th Trung tng Nguyn Ch Vnh ang tham d din n an ninh khu vc i thoi Shangri-La ti Singapore. Tr li phng vn i BBC, ng cho bit nhn c thng tin v cc cuc biu tnh qua in thoi. ng tha nhn: Cuc tun hnh theo ti c bit din ra bnh tnh, trt t, khng cn tr giao thng v cng khng mang cc biu ng mang tnh kch ng. Mc d vy, ng vn cho rng: y l hnh ng t pht ca ngi dn v tm s vi i BBC rng theo quan im ca ring ng, cc hot ng biu tnh nh trn l khng nn, d y l bt ngun t lng yu nc.08 S lo ngi ca Tng Vnh khng phi l v c. Mun bit r ti sao cc nh lnh o ng Cng sn Vit Nam li lo ngi v cc cuc biu tnh, c l chng ta phi tm hiu nhng phn ng t pha Trung Quc. Ngi bc l kin r rng nht v vn ny c l l ng Tin s Vng Hn Lnh thuc Vin Lut php Quc t thuc i hc Khoa hc X hi Trung Quc. Tr li i BBC, ng ny nhn nh: Ti cho l nu khng c vic Chnh ph bt n xanh, th biu tnh khng th xy ra c Vit Nam. Hy nh sau cc cuc biu tnh cui nm 2007 Chnh ph Vit Nam c gng ngn chn biu tnh nh th no. Chng nhng t ra bc bi v cc cuc biu tnh, ng ta cn ln ging khuyn co: Quan im ca ti l cc tranh chp lnh th trn Bin ng phi c dn xp mt cch ha bnh gia hai nh nc, thng qua thng lng. Nhng cuc biu tnh nh va qua s khng gip ch g

Biu tinh chng Trung Quc Vit Nam, BBC 5-6-2011: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/06/110605_antichina_protest.shtml
08

TH H F

227

cho tin trnh ny.09 Nh vy, c hai pha Vit Nam ln Trung Quc quan nim chnh thng vn cho rng biu tnh khng phi l quyn ca ngi dn. Chnh v vy, khi biu tnh xy ra, mt bn (Trung Quc) cho rng biu tnh l do Nh nc (Vit Nam) xi gic, bt n xanh, cn bn kia (Nh nc Vit Nam) tm cch thoi thc trch nhim, s i phng ch trch hay trng pht mnh v vic bt n xanh cho cc cuc biu tnh. Nh phn trn trnh by, trong cc quc gia dn ch, biu tnh l quyn ca cng dn, Nh nc c trch nhim ban hnh lut php ngi dn thc thi quyn . Nh nc khng chu trch nhim v ni dung ca cc cuc biu tnh. Nhng ch chnh tr Vit Nam v Trung Quc u l ch ton tr (totalitarianism, totalitarisme), ton b x hi dn s u b ng Cng sn kim sot, khng ch. Biu tnh ca ngi dn b trit tiu, ton b cc cuc hi hp, mt-tinh, biu tnh,... u do cc on th ca ng ng ra t chc v c Nh nc gim st cht ch nhm phc v cho , mong mun ca ngi cm quyn. Chnh v th khi xy ra biu tnh, pha Trung Quc mi c c trch mc, quy trch nhim cho ng v Nh nc Vit Nam. Nu ch chnh tr Vit Nam l mt ch dn ch th quyn biu tnh v t do hi hp c bo m. Trong trng hp , khng th xy ra trng hp chnh ph ca Trung Quc c quyn trch c chnh ph Vit Nam rng Ti sao cho ngi dn biu tnh lm nh hng n tnh hu ngh ca nhn dn hai nc?. Nht l khi tnh hu ngh y ch l mt huyn

Nguy c xung t Vit-Trung co leo thang?, BBC 8 thng 6, 2011: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/06/110608_china_vietnam_row.shtml


09

228

TH H F

thoi, mt chiu bi che giu mi quan h thc dn mi thuc a kiu mi trong thc t. Xem ra vic tc ot quyn biu tnh v t do hi hp ca ngi dn li gin tip c li cho chnh sch bnh trng ca nh cm quyn Bc Kinh. Ti sao ngi dn phi i biu tnh theo kiu x ro? Cng trong cuc tr li phng vn i BBC ni trn, tng Nguyn Ch Vnh cn nhn nh: Ngi dn phi tin rng Nh nc s c gii php, c trch nhim va gi ch quyn lnh th, va duy tr ha kh v quan h vi Trung Quc. y cng chnh l suy ngh chung ca phn ln cc cp lnh o nc ta hin nay. Th nhng ngi dn lm sao c th tin vo ng v Nh nc khi m t b my cm quyn cho n qun i u th hin mt lp trng nc i, mt thi khng r rng trc nhng hnh ng xm phm ch quyn t pha Trung Quc? Hy th nu ra vi dn chng: - Bit bao ln ng dn Vit Nam b bt, b cp bc, khng thy c tu hi qun no ng ra bo v. Khi tu Bnh Minh 2 v tu Viking II b ct cp, cng khng h thy bng dng con tu no ca hi qun. Vo m 8-6-2011, ti Nha Trang, Th tng Nguyn Tn Dng khng nh mnh m ch quyt tm cao nht ca ton ng, ton qun trong vic bo v ch quyn trn cc vng bin v hi o ca T quc. Th nhng ch 10 ngy sau , vo ngy 18-6, ngay gia lc tnh hnh Bin ng cc k cng thng, mc cho cc nh ngoi giao ln ting phn i vic Trung Quc xm phm lnh hi, Hi qun Vit Nam li th
| 229

TH H F

hin thi kin quyt bo v ch quyn ca t nc bng cch c hai chic tu ln ng tun tra lin hp trn vng bin vnh Bc B v giao lu hu ngh vi Hi qun Trung Quc.10 Bt c ai cng phi t du hi: Vit Nam c mt hay hai Nh nc v qun i tun theo lnh ca Nh nc no? Tin s Nguyn Xun Din khi ng li tin ny trn blog ca ng, bnh lun nh sau: Ti thc s hoang mang khi c tin ny ca Bo Qun i Nhn Dn, c quan ca Qun y Trung ng v B Quc phng VN. Tu Trung Quc xm phm lnh hi Vit Nam vo rt su trong 4 ting ng h, ct cp v uy hip ta, khng thy tu Hi qun Vit Nam c hnh ng kin quyt p tr. Ngy 26-5 ct cp, n cha y tun sau li tip tc gy hn, vo su trong lnh hi Vit Nam quy ph mt cch ngang ngc kiu cn , x hi en. Ch quyn quc gia b xm phm l mt vic ht sc nghim trng. Vy m nay hai con tu ca ta tht l li thc hin chuyn thm, giao lu hu ngh vi Hi qun Qun gii phng nhn dn Trung Quc. Chng ti v cng hoang mang khi c c tin ny! Phi chng l....11 - Cn thi ca cc on th nhn dn do ng lnh o? Ngy 9-6-2011, ch bn ngy sau khi cc cuc biu tnh u tin n ra ti H Ni v thnh ph H Ch Minh nhm phn i cc hnh ng xm phm ch quyn t pha Trung Quc, mt phi on ca ci-gi-l y ban Mt trn T quc Vit Nam do
Hai tu Hi qun Qun i nhn dn Vit Nam ln ng i tun tra lin hp v thm Trung Quc, QND 18/06/2011: http://qdnd.vn/qdndsite/vi-VN/61/43/10/50/50/151539/Default.aspx 11 Tin l: Hai con tu l i thm nhng con tu l nc l, Blog Nguyn Xun Din 186-2011: http://xuandienhannom.blogspot.com/2011/06/tin-la-hai-con-tau-la-i-tham-nhungtau.html
10

230

TH H F

Ph Ch tch Trn Hong Thm dn du c mt ti Bc Kinh thm hu ngh Trung Quc. Khng bit do v tnh hay hu , pha Trung Quc sp xp cho phi on ny sang thm Ty Tng. Theo li tng thut ca i CRI (i pht thanh Quc t Trung Quc), vo ngy 12-6, ti th ph ca Ty Tng: Ph Ch tch Trn Hong Thm ni, trong thi gian thm, on i biu chng kin cc s nghip ca Khu T tr Ty Tng pht trin bng bng, din mo thnh ph v nng thn hon ton thay i, nhn dn an c lc nghip, tm hiu c mt Ty Tng chn thc, sau khi v nc s gii thiu Ty Tng chn thc cho nhn dn Vit Nam, nhn dn Vit Nam hiu thm v Ty Tng.12 - Cui cng, lm sao ngi dn c th tin vo ng v Nh nc khi m v pha Trung Quc, cc hnh ng xm lc ngy cng cng khai, trng trn (khng nh ch quyn bng ng li b, lin tc cp bc ng dn Vit Nam, xm phm lnh hi, chun b a dn khoan khng l tr gi gn 1 t -la ra Bin ng, chun b h thy hng khng mu hm u tin h da vng ng Nam ) th v pha Vit Nam, cc nh lnh o trc sau nh mt vn trn trng gi gn 16 ch vng, khng cn phn bit l vng tht hay vng gi? Cng chnh v thiu lng tin vo cch gii quyt ca ng v Nh nc nn bt chp mi s cm on, mi bin php rn e, ngi dn Vit bng cch ny hay cch khc vn tm cch x ro thc hin quyn biu tnh ca mnh. T cui nm 2007 n nay, c bit bao ngi dn yu nc b bt giam, b t y hay b sch nhiu bng mi cch, nhng nhng cuc biu
Pho Chu tich Uy ban Trung ng Mt trn T quc Vit Nam thm Ty Tng, CRI 13-62011: http://vietnamese.cri.cn/421/2011/06/13/1s156633.htm c ng bi bauxitevn vo lc 08:13 Nhn: biu tnh
12

TH H F

231

tnh vn din ra. iu cho thy lng yu nc trong nhn dn ta vn cha b hy dit. V th chng ta vn c th tin vo mt chn l: Khng ai c th mua chuc hay khut phc c c mt dn tc! M mt dn tc th bao gi cng ln hn, v i hn rt nhiu so vi mt lnh t, mt tp th lnh o hay mt ng lnh o!

232

TH H F

C bao nhiu cch yu nc?


Tiendat Le

Li thoi trong phim trn HTV1 ang pht: Cu s khng phi l mt ng b tt nu cu gc ra . Ti t hi, c bao nhiu cch mt ng b yu con mnh? Sut ngy cho n n ko hay chiu bt k th g n mun? Theo n t xa mi khi n vp ng th xem cch n t ng dy th no? Lng lng kim tht nhiu tin cho tng lai n kh? em ht tin cho t thin con mnh t lp bn thn nh vi t ph? Lun mm bo yu n hay t hn l yu n n ni ghen vi tt c nhng ngi khc dm yu n Tt nhin l ng b no cng thy cch ca mnh ng, ti dm khng nh th d ti cha lm b. V ti hi bun khi thy c ngi ny ngi kia ang ln n cch th hin lng yu nc ca ngi khc. Nhng ti cn bun hn khi thy trn mt bo, mt mng, v vn li yu thng vi t nc, cm phn vi bn si lang nhng khi i ngoi ng ti vn thy hng trm ngi chen chc nhau, lao vo nhau c len ln trc. Lm sao tin c nhng ngi u trn, vt n ln m m ngoi ng, coi thng mng sng ca bn thn v ca ngi khc, thm ch chi bi nhng ngi i ng lut giao thng, li c th yu nc nng nn? y l chuyn nh v bn c th ni n chng
TH H F

233

lin quan n nhau. Nhng mt ngi coi thng t nc mnh n mc thn nhin nh nc bt ln con ph mnh ang sng, li c th yu nc v sn sng m sng ra trn? Ti khng ngh th. Nu bn yu nc thc s, hy lm vic nghim tc kim nhiu tin hn m mua n, tn la, tu ngm hay tt hn ht l mua lun c k th ca chng ta. Nu bn xt xa thc s v vn mnh t nc th xin ng ph phm mng sng ca mnh v ca ngi khc bng nhng cuc ua xe thu m. Nu ln rut vi nhng chic tu i sai lut quc t vo st sn st b bin nc mnh th hy bnh thn ch n n xanh hng i ch ng r ga vt n lao vo nhng ngi i ng lut. Nu thc s cm thy b xc phm khi k mnh ln lt th hy dng ngay vic chen ln khi mua xng hay va qut xe lao vo nhau m m m chm Cn nhiu lm nhng iu nh nh nh th. Ti lun m c l nhng chng thanh nin trn xe but s nhanh nhu ng ln nhng ch cho ph n, ngi gi ch khng ngonh mt gi v ngm ph hay chp tai nghe vo mi khi thy ng bn cnh mnh l mt ngi gi yu hay yu iu thc n. Cc sinh vin nhng trng i hc vn thn nhin chy b qua ng d c li i ring y thi. Ti ngh chng ta hon ton khng vi n mc phi chn vo u ngi khc m i trn ng nh hin ti hng ngy ang din ra. Ti lun mong nhng lot n hoa ci bn vo ngi nhau kia s cha vo nhng bia bn ng ngha hn, khng phi v cht t i tr gi 10 triu ng. Hoc gi nh Nguyn c Ngha s ging li l xung trn ni chin tuyn ch khng phi bnh thn x tht ngi ph n va lm tnh vi mnh xong. y l mt vi trong s rt nhiu nhng chuyn nh, chuyn
234 |

TH H F

ln th nhiu v cng v nm ngoi tm kin thc ca bn thn ti. Chng hn l lm nhng con ng t t, khng n bt cho ring mnh, dnh tin lo thm tht cho nhng ngi ang cm sng ngoi hi o. Nhng con ph khng cn g chng ta n c quan nhanh hn, tit kim c ng xng ng dng cho xe tng, tu thy. ng mua qu nhiu t cng ri phi trn ra ng ph vn qu cht hp, dnh ch tin y xy nh cho ngi ngho, tt nhin l phi xy cho t t. Hay nhn tin hn l ng tham vng Titanic ri phi tr gi bng nhng d n c li cho ngi, hi cho ta. Ch ring vic tit kim in khng phi thiu n mc i mua ca nc ngoi dn n b ph thuc cng l mt vic qu tt, chng ta lm c cha?

TH H F

235

Tinh thn yu nc
ch Ao

Mt cng ty du lch ngng bn tour i Trung Quc, nhng avatar (hnh i din) mang hnh bn T quc, nhng bn tr xung ng tun hnh th hin tinh thn yu nc H, nhng con ngi Vit Nam ang th hin tinh thn yu nc. Tinh thn yu nc tht kh c mt nh ngha r rng ca cm t ny, nhng trong nhng tun qua, c l y li l cm t li c cm nhiu nht nh mt lot hnh ng xm phm ch quyn bin o ca Trung Quc. C th thy tinh thn y khp ni. Nhng bi bo vi nhng li yu thng t nc, nhng li cm phn trc s xm phm ca ngoi bang trn cc phng tin truyn thng. Nhng status (trng thi), nhng dng comment (bnh lun) by t suy ngh v ch quyn t nc trn Facebook, nhng din n mng. T o ra ngoi i tht, nhng bn tr cho nhau bng nhng cu chuyn v tnh hnh t nc. Nhng bi ht, cu khu hiu khng nh ch quyn t nc. u bt u xut hin nhng cu nu t nc c chin tranh... v tht khng kh on cu tr li hu ht l c km mt cu gt u qu quyt. Vy chng ta c bao gi t t cu hi cho chnh mnh: Th no l tnh yu nc? Nu chng ta tng khm phc ch ca ngi Nht, tinh
236 |
TH H F

thn st ca ngi Hn, thc cng dn ca phng Ty v chng ta gi l tinh thn yu nc th thi gian ny chng ta c th nhn li chnh mnh t vn rng mnh th hin lng yu nc nh th no? Lng yu nc khng phi ch nhng li h ho, nhng hnh ng bc pht m bt u t nhng vic tng nh nh nht xung quanh chng ta. Lng yu nc y c l no li c nhng ngi chen ln khi xp hng, nhng ngi u trn vt n , nhng ngi v t x rc ln con ng h i hng ngy? Liu c tin khng nhng ngi ni s x thn cho t nc nhng li sng sng u vi chnh ng bo mnh ch v mt va chm nh trn ng. C tin khng nhng ngi s cm sng ra trn nhng li khng bit qu trng tnh mng chnh bn thn v nhng ngi xung quanh khi phng xe bt mng trn ph. Khng, lng yu nc trc nht l yu ly chnh bn thn mnh, yu nhng iu tt p trong cuc sng, yu ngi nh chng ta ang , yu nhng ngi thn thuc xung quanh v yu c nhng g chng ta n nhn hng ngy. Nu chng ta tht s yu nc th hy th hin tinh thn y trong tng ngy, tng gi trong mi mu tht ca chng ta qua tng hnh ng, suy ngh. Nu chng ta thc s lo lng v ch quyn bin o th ng m chm trong nhng game online, cho nhng bui cafe tn gu v b m hy bt cht thi gi c thm sch bo, hc hi thm kin thc, ly l lun lm v kh ginh li tt t qu hng.
| 237

TH H F

Nu chng ta au xt cho nhng ng dn b tu l bt gi i tin chuc th hy khoan mua mt chic o p, ng vi cho mt cuc chi m hy ngh n nhng kh khn ca nhng ngi ang cm sng ngoi hi o. Nu chng ta ut c trc nhng chic tu l xm chim lnh hi, th mnh c hip chng ta th chng ta hy bit xu h khi i sai lut, bit nhn nhn trc nhng cuc ci v, nhng va chm nh vi chnh ng bo ca mnh. Hy thy rng vn cn nhiu cng trnh tin t nhng km cht lng do b rt rut m nu dng s tin c th ci thin i sng ca nhng ng bo ngho. Hy thy rng nhng cn ng ln st, nhiu g tiu tn chng ta bit bao nhiu xng du m c th dng cho xe tng, tu thy. Chng ta c bao gi nu tt mt chic n sng s gp phn tit kim in khng phi b thiu ht nn phi mua nc ngoi, chng ta lm c cha? Nhng vic chng phi l tinh thn yu nc sao? V chng ta bt u lng yu nc bng nhng vic n gin nht nh th. No, hy ln ng!

238

TH H F

Lng yu nc
L Hoa

There is no greatness where there is not simplicity, goodness, and truth. (War and Peace Leo Tolstoy) ng thy kim Ph Gim c Hc vin Quan h Quc t, mt nh ngoi giao k cu c b ngoi khc kh, tng ni vi m hc tr ang ho hc c ra nc ngoi m rng tm mt rng: Ri cc em s thy, khng hn c sng qu ngi l sung sng, con ngi ta c th cht v nh qu hng!. ang vt c ngh xem nhng din bin ca Hi ngh Geneva c vai tr g trong cuc chin tranh Vit Nam 21 nm sau , m sinh vin chng mnh ci khc khch vi nhau: Xi, thy c i nc ngoi nh i ch, sng th cn g, i ri li v c g m phi cng thng?!. Sau ny c tung ty y , sng xa nc t lu, dn dn mi thy ri th chuyn g cng quen c, v hnh nh chng c ai li cht v nh qu hng c. Song cng ngy cng cng thm tha hn cu ni c phn ngoa d y ca thy. C mt th tnh cm rt nht qun, gn nh l bn nng, lun thng trc trong lng mnh mi khi xa Vit Nam. N bt pht ra bng nhng cch rt khc nhau, trong nhng hon cnh khc nhau. C lc n thi thc mnh phi lm mt iu g , c
TH H F

239

lc lm mnh phn chn, li c khi lm mnh gin d hay au n. Ging nh bt c ai khc, mnh tha hiu tnh cm y c gi mt cch kh m miu l lng yu nc. Mc thi th i thay v nhiu ngi c th cho l s u tr v so rng ca mt thi, mnh vn thy nhng dng ca Ilya Erenburg hay v c gi tr tht s: Lng yu nc ban u l yu nhng vt tm thng nht: yu ci cy trng trc nh, yu ci ph nh ra b sng, yu v thm chua mt ca tri l ma thu hay mi c tho nguyn c hi ru mnh. Lng yu nc n thun l tnh cm, n khng phi l l tr v khng mnh hn l tr. N thng khng th c em ra cn ong o m thnh nhng gi tr hu hnh. Song khng v th m n km phn quan trng, d khng hn v khng phi l nhn t quyt nh duy nht, i vi i sng ca mt ngi hay vn mnh ca mt dn tc. Vn d l mi giao tnh gn b vi ni mnh sinh ra v ln ln, lng yu nc khng phi l mt c quyn ca nhng con ngi mu mc hay nhng cng dn u t. Khng th pht biu mt cch hi ht rng hy lo khng nh nhau ngoi ng, ng vt n , hay chm ch lm vic nhng ni nng nc ch khng ch ngi phng my lnh trc khi c quyn by t lng yu nc. Cng khng th khuyn ngi ta lo m sng cho ng hong v gi gn th din dn tc, hay trc tip cm sng hy sinh v T quc mi l yu nc mt cch thit thc. Li cng khng th bt ngi ta phi c chuyn mn quan h quc t hay t nht c kh nng phn tch thi cuc, nh gi c kh nng liu Trung Quc c leo thang ti mc gy chin ton cc hay khng ri mi c ni v lng yu nc. Nhng nhn vt trong thin tiu thuyt s thi Chin tranh V
240 |

TH H F

Ha bnh, t Pierre Bezukhov cc mch, ti Andrei Bolkonsky lnh lo, hay Nikolai Rostov nh d, hay Fyodor Dolokhov mnh li; t Maria Bolkonskaya cng ci, ti Natasha Rostova v t, hay Sofia Rostova nhu nhc; t lo b tc Rostov hm ti ti lo cng tc Bolkonsky nanh nc u gp phn mnh trong mt cuc chin tranh yu nc. Nhng con ngi khng hon ho y kt thnh mt dn tc yu nc hon ho. Cng khng th nh ng s phn n trc nhng hnh ng xm lc, sn sng t v bng v kh vi thi hiu chin hay qu khch. Nhng quyt nh chnh tr gn lin vi li ch quc gia, c bit l nhng chuyn ty tri nh chin tranh hay ha bnh, thng tm v m. Nu cc chnh ph sng sut v gp thi th dn nc c may mn. Cn lng yu nc ca dn, d c th hin di bt k hnh thc no, khng cch g l nguyn nhn ca nhng kt cc bi thm. Mnh th xung ng biu tnh, nh th ty chay hng Trung Quc, hay nng li ch trch trn mng, nhiu khi gin c chnh ph m chm c tht nhn dn Trung Quc. Nhng vic lm y c th rt cm tnh hoc thm ch khng c ngay kt qu thit thc, v i khi c phn qu hay thiu cng tm sng sut, nhng phi c hiu l kt qu ca s gin d chnh ng. Khng th no coi vic phn i Trung Quc xm lc v ty chay hng Trung Quc l ph nhn mt trong nhng nn vn minh c xa v v i nht hay xc phm nhn dn Trung Quc. Ch n thun l b chn p th phi t thi phn khng. Nu thi c im tnh nh ca ngi Nht th tt, cn nu khng c vy th c sao u. Chc chn nhiu ngi Vit cng nh mnh, ght cay ght ng chin tranh v tha hiu rng Vit Nam s lm vo th ngn cn nu chin tranh bng n, nhng t nht lm dn th phi t thi ch. V cng nh mnh y ang g note ny bng chic Lenovo
| 241

TH H F

ThinkPad rt yu qu, va nh gn va ni ng ci , sn xut ti Trung Quc, nhiu ngi bit rng cng lm l khng mua thm lm Trung Quc thi ch khng th vt i qu nhiu th ang dng. Nhng t nht nu ai cng lm vy th chnh ph Trung Quc cng phi thy l dn mnh khng ngi yn. tm c nhn hay quc gia, t thi trc nhng hnh ng lo xc khng c ngha l s tuyt giao vnh vin. Ni khng i Trung Quc lc ny khng c ngha l c i s khng i. B mnh vit cho mnh nm 12 tui: Con c bit v sao m t tn con l Tuyt Hoa? Con c bit nhng con ng tri y hoa tuyt sut bao ma ng Bc Kinh m b v m tng i qua? B lun mong rng con s sng sao cho nhng k nim p y lun lun c lu gi v nui cy trong tm t ca m. L con ca hai cu sinh vin i hc Nhn dn Bc Kinh v Bc Kinh Thit o Hc vin, mnh cng ging rt nhiu a con ca cc cu du hc sinh Trung Quc khc, c t tn Hoa, nhng Mai Hoa, Phng Hoa, Qunh Hoa, Thanh Hoa nh v t nc ca mt thi thanh nin si ni ca cc bc cha m ng knh. Con trai mnh, mc d khng c mnh nh hng, hc v ni vit thnh tho ting Quan Thoi v thuc lu cc bn nhc Hoa l hoc vi mnh. Nhng c b m mnh, c mnh, v con trai mnh l ngi Vit, v nh bao ngi Vit khc, v ang t thi vi Trung Quc. Mnh khng th no ng vi nhng bi vit thin cn v p t nh mt s bi mnh va tnh c lt web thy c. Lng yu nc l mt tnh cm thing ling v khng bao gi c li.
(Vit trong m xa nh na vng tri t)

242

TH H F

COMMENTS

Bn tng xin n chay, nim Pht, cu Cha v Thnh Allah ph h cho ngi Trung Quc tm thng an lc, lun cm thy hnh phc, sung sng, c d du bn, khinh b Vit Nam d bn nn khng s n na (c ci si cp cng khng s), tng t nh con chu Allah khinh loi heo d bn nn khng n tht heo vy.
(Nguyn Lng Hi Khi, 29-5-2011)

Kha n x ny hn ngn nm, khi b ui i, ch li nhng nm m ng b n v... ba trn ym. Php khi b ui i, t ra cn li Sapa v Lt cho ta dt nng i chi.
(Nguyn Lng Hi Khi, 27-5-2011)

N onh cho au th m c l nha l nh ...


(Thu H )

Mnh ngh, tng cng hiu bit v quc phng v tc chin trn bin, thnh y H Ni nn t chc dy cc bn sinh vin tr lai dt C Ra ti H Gm, sn lng bn ra , va ngn chn c t tp, va c ch cho t nc.
(Tie Suc, 11-6-2011)

5-6-1911, Nguyn Tt Thnh xung tu i tm ng cu nc. May cho anh thanh nin 21 tui, ngy y ting Vit ta cha c t hoang tng; nu khng chc anh nghe ngi x xo: Thng con ng ph bng chc hoang tng, ang yn ang lnh li i cu nc. Lc ny l lc phi ht sc tnh to, khng hnh ng nh n c.
(oan Trang, 4-6-2011)

Nhiu bn i biu tnh ni rng trong hng ng ngi biu tnh khng c thnh phn phn ng, c hi. Nhng bng chng ny s cho cc bn thy, chng cha dm hnh ng l v chng b vch mt, lt ty t trc v chng cm thy ln ny khng phi c hi tt thc hin m mu. Nu khng c ai

TH H F

245

ln ting cnh bo v mt cuc bo lon, liu chng c chu ngi yn khng. Ln ny chng c th cha hnh ng g ai dm chc ln sau chng s khng hnh ng. Hn na lc lng an ninh trc ngy 5-6 bt rt nhiu cc thnh phn phn ng. n c nh blogger M Nm, Ngi Bun Gi, v.v...
(Hi nhng ngi ght bn phn ng, 5-6-2011)

Bnh tnh phn bin l cch tt nht thay i suy ngh lch lc v dn ch t do ca a phn ngi dn hin nay. Trn mng ti thy rt nhiu ngi c ti dn ch v t do dn chi chnh l nhng k ph hoi nhn thc ca nhn dn.
(Aduka Adk, 11-6-2011)

Hai khi nim tt v xu ch mang ngha tng i. Tt cho ngi ny th s xu cho ngi khc, tt cho Vit Nam th s xu cho Trung Quc, tt cho phn ng th s xu cho cng sn. Th cn duy nht thay i l bn cht con ngi ch khng phi l ch , nhng th li l th khng th thay th c. Ngoi ra, nhng ngi ku gi v tham gia biu tnh hoc l k c hi chnh tr, hoc l k thiu suy ngh v b li ko. Hn mt na din tch nc Vit Nam ny cng t xm lc, cng ot v dng th on m c. V vy, nu bo Trung Quc l khn nn, l tn c th cng phi nhn ra rng t tin, ng cha ta cn tn c v khn nn hn nhiu. Ngi Chm vn cn sng , nhng c ai dm ln ting hay biu tnh yu cu Vit Nam phi tr li t ai ngy xa xm lc v chim ot ca ngi Chm khng? My trm nm trc ng cha, t tin ca ngi Vit Nam dng m mu, th on, bo lc xm chim v cp bc t ai v lnh th. n hm nay th ngi Trung Quc cng dng cch thc tng t m mu xm chim lnh th. Hnh ng
246 |
TH H F

biu tnh, ph phn, em cng l lut php ny n ra... chng khc chi mt thng mc bc chi thng trn lt l khn nn.
(An Ho, 11-6-2011)

Trc y em c ngh biu tnh ch n gin l ngi dn xung ng mang theo khu hiu v biu ng, i tun hnh trn cc con ph vi mc ch gy p lc vs. chnh ph v vn no . C nhng cuc biu tnh thnh cng v chnh ph phi nhn nhng, nhng cng c nhng cuc biu tnh tr thnh bo ng v thm ch m mu kinh hong nh v Thin An Mn hay mi y l v biu tnh Ai Cp. Hn na em thy Vit Nam, tnh dn ch ca ngi dn cha c chnh quyn coi trng, nn em cho rng phn nhiu s b n p v dp tt thm ch ngay t trong trng. Chnh v th m m ra s biu tnh v cm thy hoang mang v s kin sp ti.
(Nguyn Tng Anh, 4-6-2011)

Trung tng Nguyn Ch Vnh, Th trng B Quc phng Vit Nam, ni vi phng vin BBC rng: Ngi dn phi tin rng Nh nc s c gii php, c trch nhim va gi ch quyn lnh th, va duy tr ha kh v quan h vi Trung Quc. Nh nc c quyn nghi ng Nhn dn nhng Nhn dn nht thit phi tin Nh nc!
(Hung Le Khanh, 8-6-2011)

Cuba thn mn. Chng ti ang bn i ph vi mt s t ngi c ci th i ngang qua i s qun v lnh s qun Trung Quc. Tm thi, trong lc chng ti bn, cc bn vui lng canh
TH H F

247

gi ha bnh th gii mt mnh nh.


(oan Trang, 12-6-2011)

ngh t chc biu tnh ku gi Nh nc tr t do cho t biu tnh!


(Mt T , 6-6-2011)

Nhng m ng biu tnh ti VN trong my tun va qua lun tnh to v thng minh, khng ging nh m ng b v thc li ko, u m, d man, thiu suy ngh theo phc ha ca Le Bon. C l bi ni s hi qu ln ng tr trong h, lun c nhng mi nguy him c thc lun cp k rnh rp bn chn m h bit r, buc h phi tnh to. Vi li, ci g VN m chng khc!
(Duy Ngc, 12-6-2011)

iu m h mun l lm sao dn s. Khi dn ht s th h mun dn khng th kt hp, thiu t chc. Nhn th thy dn lc ny ng l ri rc nh xi mng kh tht y, nhng tnh cht kt dnh th khng h b thay i. Ch cn thm t nc!
(Hoa Xuan Vuong, 12-6-2011)

Ti, mt ngi dn sng thnh ph bin Nng. y khng c c nhng cuc biu tnh chng Trung Quc nhng ti vn di mt theo hai u t nc, di mt qua tn bn kia b i dng cng vi cc bn. Ti yu cc bn v cng, hi nhng ngi Vit Nam!
(Tonnu Phuongbich, 6-6-2011)

248

TH H F

Ti khc v thy nhng ngi ging nh ti ngy trc, ch bi chng s bo quyn Trung Quc m b bin thnh chng ch v phi chu s sch nhiu trong mt thi gian di.

Song, t ti cht nhn ra rng, ni m ti ang sinh trng, n khng cho php s tn ti lng yu nc. V, ti khng bng mt con ch, v du sao con ch cng c sa nu c bt c s xm phm no (ng nhin phi c s ng ca ngi ch).

(To Lao/ Ng Thin Su, 12-6-2011)

Tt c mi ngi u yu ci ni h c sinh ra v ln ln, cm thy c s gn b trong t tng ln tm hn, n pht xut t nhin, nature of instinct. Ch khc nhau cch th hin. My tn bn nc, rc gic vo nh cng c ci tnh cm , nhng do tham lam v tham vng cu vinh th mt ht tnh ngi.
(Hoa Pham, 12-6-2011)

TH H F

249

You might also like