You are on page 1of 24

www.zi ekenhui skrant .

nl
V E R S C H I J N T T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N Z I E K E N H U I Z E N E N V E R Z O R G I N G S H U I Z E N I N N E D E R L A N D
ki j k op: zi ekenhui sst oel en. nl
ki j k op: zi ekenhui sst oel en. nl
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
Zitten met zorg
De facilitaire zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
Vrouw als leider Hulpmiddelen Cranberrys
Op 17 november komen vrouwelijke leiders
in de zorg samen om ervaringen uit te
wisselen en nieuwe ideen en
contacten op te doen.
Ziekenhuizen en instellingen maken gebruik
van een groot scala aan hulpmiddelen. In deze
special komen er verschillende
aan de orde.
Uit een nieuw onderzoek blijkt dat
cranberrys goed kunnen worden ingezet
bij de behandeling van terug-
kerende blaasontstekingen.
09 11 17
Jaargang 5 nummer 14 10 august us 2011
Medicijn- en verbandwagens
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
Zie onze
advertentie op
de achterpagina
Taalles op recept bij ziekenhuis
Pat i nt en van het Havenzi ekenhui s i n
Rot t erdam kunnen si nds begi n deze maand
ook een recept voor een t aal cursus voor-
geschreven kri j gen door hun medi sch spe-
ci al i st . Pat i nt en di e moei t e hebben met de
Nederl andse t aal kunnen di t j aar nog grat i s
deel nemen aan zo n door de gemeent e
georgani seerde cursus.
Het advies van de dokter om op Nederlandse
les te gaan kan net het zetje in de rug zijn
dat patinten nodig hebben om de stap naar
een cursus te zetten. Daardoor zullen zij
beter in staat zijn om deel te nemen aan de
Nederlandse maatschappij. Directeur van het
Havenziekenhuis Johan Dorresteijn is blij met
het initiatief. Een aantal patinten van het
Havenziekenhuis heeft moeite met de Neder-
landse taal.
Onze artsen bieden hen via taal op recept
een verwijzing aan voor een gratis taal cursus
via de gemeente Rotterdam. Het aanbod
geldt zowel voor (allochtone) inburgeraars
als (autochtone) laaggeletterden en past
helemaal bij het thema van ons ziekenhuis;
goede zorg mt persoonlijke aandacht. Ver-
betering van het taalniveau is een topprioriteit
voor de gemeente Rotterdam. Veel Rotterdam-
mers beheersen de taal onvoldoende om goed
mee te kunnen komen in de samenleving.
Daarom wil de gemeente zoveel mogelijk
mensen motiveren om een taalcursus te vol-
gen. Daarvoor worden nu geen kosten in reke-
ning gebracht. De bijdragen voor inburgering
en educatie van het Rijk worden de komende
jaren echter drastisch minder. Vanaf 2012
wordt daarom van deelnemers aan een taal-
cursus een eigen bijdrage verwacht.
En van de deelnemers aan de Nederlandse taalcursussen van de gemeente Rotterdam, Stefanie uit Frans-Gyuana.
Het aanbod geldt
voor zowel (allochtone)
inburgeraars
als (autochtone)
laaggeletterden
Hare Koni nkl i j ke Hooghei d Pri nses Margri et
opent op vri j dag 16 sept ember de ni euwe
pol i kl i ni ek van het UMC Groni ngen Cancer
Cent er dat onderdeel ui t maakt van het
Uni versi t ai r Medi sch Cent rum Groni ngen.
De ofcile opening is de afsluiting van het
openingssymposium Samenwerken aan de
zorg voor kanker dat diezelfde dag wordt ge-
houden voor alle zorgverleners en onderzoe-
kers uit Noord-Nederland die bij oncologi-
sche zorg betrokken zijn. Op het symposium
krijgen medisch specialisten, (huis-)artsen,
verpleegkundigen, verzorgenden en onderzoe-
kers een actuele kijk op het oncologisch vak-
gebied. Het nieuwe Oncologie Centrum is on-
derdeel van het Universitair Medisch Centrum
Groningen. In dit centrum zullen multidisci-
plinaire zorg en wetenschappelijk onderzoek
in hoge mate gentegreerd plaatsvinden.
Prinses Margriet
opent Cancer
Center Groningen
Op i ni t i at i ef van Mxi ma Medi sch Cent rum
i n Ei ndhoven wordt op zat erdag 1 okt ober
geprobeerd het groot st e mensel i j ke Pi nk
Ri bbon l i nt t er werel d t e maken.
Dat gebeurt in het stadion van FC Eindhoven.
Om het wereldrecord te breken, dat nu nog
op naam staat van Saudi-Arabi, zijn minstens
vierduizend mensen nodig. Het behalen van
het wereldrecord ziet men als een mooie start
van de borstkankermaand. Vandaar dat men
zo veel mogelijk mensen oproept om mee
te helpen het grootste Pink Ribbon-lint ter
wereld te vormen. Inschrijven kan via de site
www.samentegenborstkanker.nl.
Wereldrecord
menselijk lint
tegen borstkanker
2 Actueel
Nummer 14
10 augustus 2011
Vier ziekenhuizen in het westen van het
land vormen samen een coperatie om
slagvaardiger te kunnen werken. Het gaat
daarbij om het LangeLand Ziekenhuis in
Zoetermeer, het Groene Hart Ziekenhuis
in Gouda, het Bronovo Ziekenhuis in Den
Haag en MC Haaglanden in Den Haag. En
van deze ziekenhuizen, het LangeLand
Ziekenhuis, is in dusdanig ernstige nan-
cile problemen gekomen dat een faillis-
sement zonder ingrijpen onafwendbaar is.
Hieroverberichtte het Financieele Dagblad
(FD) vorige week.
Het LangeLand Ziekenhuis kan met moeite
het hoofd boven water houden in de over-
volle ziekenhuismarkt in de regio Den Haag/
Gouda, zo zegt interim-bestuurder Dirk Jan
Verbeek in het FD. Dat gegeven gevoegd bij
het feit dat ook het LangeLand Ziekenhuis
gedwongen is om door nieuwe regelgeving
versneld af te schrijven op onroerend goed
hebben het ziekenhuis in acute liquiditeits-
problemen gebracht. Volgens Verbeek, die
ook bestuursvoorzitter is van het Groene Hart
Ziekenhuis, is een faillissement voorkomen
doordat de coperatie het LangeLand Zieken-
huis heeft overgenomen. Die overname zal
echter wel gepaard gaan met een inke reorga-
nisatie.
Zo zal het aantal bedden worden teruggebracht
en zal het LangeLand zich meer gaan toeleg-
gen op poliklinische behandelingen. Patin-
ten die langdurige zorg behoeven, moeten
naar een ander ziekenhuis. Volgens Verbeek
zullen op korte termijn meer ziekenhuizen
in de nancile problemen komen door de
verplichte versnelde afwaardering van onroe-
rend goed. Veel hebben nog overwaarde op
de balans staan. Wij kiezen ervoor problemen
niet langer voor ons uit te schuiven, aldus
Verbeek in het FD.
De overname zal
gepaard gaan met
inke reorganisatie
Bof bij studenten
Ramadan in GHZ Kreisprijs
Dementie
Vogelkijkplek voor patinten
Het Martini Ziekenhuis in Groningen en Natuurmonumenten hebben in de stad Groningen een wandelroute en
vogelkijkplek in het natuurgebied tegenover het ziekenhuis geopend. Patinten, bezoekers en medewerkers kunnen
zo op korte afstand van het ziekenhuis genieten van de natuur. De vogelkijkplek past in het Healing Environment-
concept van het Martini Ziekenhuis. De gedachte daarachter is dat patinten minder stress ervaren in een omgeving
met veel kleur, daglicht en natuurlijke elementen. Onderzoek heeft uitgewezen dat verminderde stress bijdraagt aan
het lichamelijk herstel van patinten.
Robotisering van de zorg is nu nog een
stap te ver omdat de zorgkosten eerst een
stuk lager kunnen doordat er e cinter
gewerkt wordt.
S
t
e
l
l
i
n
g

v
a
n

d
e

m
a
a
n
d
OZG niet naar voorkeurslocatie
LangeLand gered
door overname
De Ommelander Ziekenhuis Groep (OZG)
heeft bij de gemeente Oldambt om een
wijziging van het bestemmingsplan ge-
vraagd voor de bouw van een nieuw zieken-
huis op de locatie Scheemda West. Dit zie-
kenhuis komt in de plaats van het huidige
gebouw aan de Gassingel in Winschoten.
Hiermee ziet de OZG voorlopig af van de
locatie Zuidbroek. De voorkeur gaat nog
wel steeds uit naar deze locatie, maar de
provincie Groningen geeft hiervoor geen
toestemming. Om ervoor te zorgen dat de
continuteit van de zorg in Noord- en Oost-
Groningen niet in gevaar komt, heeft de
OZG moeten kiezen voor Scheemda West.
Volgens het Provinciaal Omgevingsplan
mogen ziekenhuizen niet gebouwd worden
in het buitengebied. Maar de provincie kan
besluiten onthefng te verlenen. In februari
van dit jaar besloot de provincie echter de
locatie Zuidbroek niet toe te staan, vanwege
het economisch belang dat het ziekenhuis
heeft voor de gemeente Oldambt. Daarbij
gaven provinciale staten ook aan dat Scheem-
da West wel tot de mogelijkheden behoort.
De voorkeur van de OZG gaat uit naar een
locatie bij Zuidbroek, met name omdat hier
jaarlijks 2,5 miljoen euro op de exploitatie-
kosten bespaard kan worden. Dit is een
zwaarwegend argument in een tijd van steeds
krapper wordende budgetten in de zieken-
huiszorg.De OZG heeft het besluit genomen
onder voorwaarde dat er niet te veel vertra-
ging mag zijn in de nodige bestemmingsplan-
procedures. Eventuele vertraging kan leiden
tot een andere waardering van de risicos en
een heroverweging van de locatiekeuze. De
nieuwbouw moet over vier tot vijf jaar klaar
zijn, onder meer omdat de OK-accommoda-
ties van de locatie Lucas (Winschoten) en de
locatie Delfzicht (Delfzijl) anders te verou-
derd zijn om te mogen opereren. In brieven
aan de gemeente en de provincie heeft de
OZG beide overheden dan ook verzocht zich
in te zetten voor een snelle afhandeling van
de nodige procedures.
Sinds 2009 steekt de bof met name onder
studenten hardnekkig de kop op. Oorzaak
zou kunnen zijn dat de bescherming van het
vaccin afneemt in die periode dat jongvolwas-
senen onderling veel contact hebben in stu-
dentenhuizen en collegebanken. Het RIVM
gaat nu onderzoek verrichten naar de oorzaken
van deze epidemie van bof die in de afgelopen
anderhalf jaar meer dan duizend volwassen
patinten heeft opgeleverd. De bof is op zich
onschuldig, maar kan bij jongens in extreme
gevallen leiden tot teelbalontsteking en daarop
volgende onvruchtbaarheid. Het RIVM gaan
samen met het AMC mannen volgen die na de
bof een teelbalontsteking hebben opgelopen.
Het Rode Kruis Ziekenhuis/Brandwonden-
centrum in Beverwijk reikt eind dit jaar voor
de tweede keer de Kreisprijs uit. Iedereen
die in 2010 of 2011 een artikel over brand-
wondenonderzoek heeft gepubliceerd of een
voordracht over dit onderwerp heeft gehou-
den kan meedingen. De Kreisprijs bestaat
uit een bedrag van 3000 euro en is bestemd
voor nader onderzoek naar brandwonden. De
deadline voor het inzenden is 30 september
2011. Meer informatie over de procedure staat
opwww.rkz.nl.
Volgens sommigen is de enige manier om de expanderende zorgkosten in de hand
te houden om veel van de huidige zorgtaken door robots te laten doen. Zelfsturende
medicijnwagens, tv-cameras permanent gericht op alle bedden en artsenrondes via
een laptop worden als voorbeeld genoemd.
Ook dit jaar besteedt het Groene Hart Zieken-
huis (GHZ) in Gouda aandacht aan de Rama-
dan, die maandag 1 augustus voor de meeste
moslims is begonnen. Tijdens Ramadan is het
voor gelovige moslimpatinten in het GHZ
mogelijk om een Halal-maaltijd na zons-
ondergang geserveerd te krijgen. Ook is er
een aparte gebedsruimte gecreerd, waar op
vrijdagmiddag, tijdens het vastgestelde gebed,
gebeden kan worden. De regels en gebruiken
gedurende de Ramadan kunnen het genezings-
proces van een gelovige moslim patint ver-
tragen of zelfs stilleggen.
Wetenschappers van de Universiteit van
C ali fornia in de Verenigde Staten stellen dat
mensen van zestig jaar met ink overgewicht
vijftig procent meer kans hebben op dementie
op hun 75ste jaar dan mensen met een nor-
maal gewicht. Bij het onderzoek werden 1300
mannen en vrouwen van vijftig tot zestig jaar
tien jaar lang gevolgd. Niet alleen werden her-
haaldelijk hun cholesterol, gewicht en bloed-
druk gemeten, maar ook werd de omvang
van hun hersenen gevolgd en werden ze uit-
voerig mentaal getest. De mensen met over-
gewicht bleken een stuk slechter te scoren bij
de mentale tests dan mensen van vergelijkbare
leeftijd met een normaal BMI.
Bijzondere opname muziekprogramma
Concertpianiste Iris Hond bracht op 15 juli Bach ten gehore in een wel heel ongewone omgeving. Haar vleugel was
geplaatst middenin een verpleegkamer van de afdeling Oncologie/Palliatieve unit van het Albert Schweitzer zieken-
huis in Dordrecht. Het bijzondere mini-concert vond plaats op verzoek van programmamaker/cabaretier Tijl Beckand.
Tijdens de uitvoering werden opnamen gemaakt voor het nieuwe AVRO-muziekprogramma De Tiende van Tijl.
Beckand wil hiermee zijn liefde voor klassieke muziek overbrengen op kijkers, onder meer door kleine huiskamercon-
certen op onverwachte plekken vast te leggen, zoals op een bouwplaats, op het strand, in het ziekenhuis. Vier ernstig
zieke patinten, van wie drie met partner, luisterden naar de rustgevende pianoklanken. De reeks is vanaf 7 september
te zien op Nederland 3 (foto Cees Schilthuizen).
De feestelijke opening van de Zorgboule-
vard in Rotterdam, waarvan het Maasstad
Ziekenhuis deel uit maakt, gaat niet door.
De opening van de nieuwe Zorgboulevard
en het nieuwe ziekenhuis zou plaatsvinden
op 10 september. De ontwikkelingen rond
de multiresistente bacterie in het Maasstad
Ziekenhuis maken op dit moment een feest
onmogelijk.
Behalve de opening van het nieuwe Maas-
stad Ziekenhuis zou ook de opening van het
geboortehotel, een zorghotel, een huisart-
senpost en het Delta Psychiatrisch Centrum
worden gevierd. Inmiddels is het aantal men-
sen dat mogelijk is besmet met de Klebsiella
Oxa-48-bacterie opgelopen tot 2012. Het
aantal dragers van de multiresistente bacte-
rie is met 79 onveranderd gebleven. Ook het
aantal overleden dragers van de bacterie is met
27 hetzelfde gebleven. Deze getallen kunnen
de komende tijd nog wel stijgen, onder meer
door lopende onder zoeken. Bij de 2012 pa-
tinten die worden verdacht van besmetting
worden kweektesten afgenomen om uitsluit-
sel te krijgen of ze drager zijn van de bacte-
rie. Inmiddels worden de eerste kweektesten
geretourneerd. Als er positief wordt getest dan
moet van die patinten worden gecontroleerd
met wie zij op de kamer hebben gelegen.
Het aantal verdachte patinten zal dan toe-
nemen, mogelijk tot 3000. Ook zij worden
uitgenodigd om zich te laten testen. Sinds
18 juli heeft het Maasstad Ziekenhuis geen
besmettingen vastgesteld bij patinten die
voor het eerst in het ziekenhuis zijn opge-
nomen. Op basis daarvan concludeert men
dat de uitbraak nog steeds onder controle is.
Inmiddels is een onafhankelijk onderzoek ge-
start naar het verband tussen besmetting met
de bacterie en het overlijden van de patinten.
Op verzoek van de Raad van Toezicht van het
Maasstad Ziekenhuis zal hoogleraar infectie-
ziekten Marc Bonten zijn visie geven op de
recente gebeurtenissen. Volgens een artikel
in het AD van vorige week vrijdag zouden
er tussen maart 2008 en september 2010 al
56 mensen besmet zijn geraakt met de
Klebsiella Oxa-48-bacterie. Het dagblad citeert
een anonieme brond rond de onderzoekers.
De deskundige kan niet met zekerheid vast-
stellen dat de eerste gevallen inderdaad be-
smet zijn geraakt met de Klebsiella-baterie
OXA-48. Anders zijn ze besmet door een
bacterie die tot de groep van zeer zeldzame
multi-resistente ziekenhuis bacterin behoort,
waarbij echter maar n oplossing past: groot
alarm slaan, aldus de bron in het AD. Maar
de arts-microbiologen van het Maasstad
Ziekenhuis merkten de besmetting nooit op
en sloegen pas eind mei 2011 alarm na diverse
waarschuwingen van buitenaf.
3
Dienstkleding Medisch Spectrum naar goed doel
MST draagt oude dienstkleding over aan goede doelen.
Ziekenhuis Medisch Spectrum in Enschede
heeft ruim 15000 gebruikte kledingstuk-
ken aan diverse goede doelen geschonken.
MST heeft sinds kort nieuwe dienstkleding
in gebruik genomen en wilde de oude kle-
ding graag een goede bestemming geven.
De oude kleding wordt nu voor verschil-
lende doeleinden gebruikt.
Er gaan 11000 kledingstukken naar het Rode
Kruis en KICI (kledinginzameling). De
kleding stukken zijn gestript van alle kenmer-
ken en het Rode Kruis zal deze gebruiken
bij verschillende evenementen en acties in
binnen- en buitenland. De kledingstukken
die niet meer bruikbaar zijn, gaan naar het
KICI dat ze tot op de draad uit elkaar haalt
en verwerkt tot bijvoorbeeld nooddekens of
isolatiemateriaal. Verder zijn 3000 kleding-
stukken geschonken aan de Medisch Ontwik-
kelings Samenwerking (MOS) van MST en
zijn 1000stuks kleding naar de ziekenzorg in
Moldavi gegaan.
Prof. dr. Jan Ramaekers en dr. Kim Kuypers,
verbonden aan de Faculty of Psychology
and Neuroscience (FPN), hebben een NWO-
subsidie van ruim 200.000 euro in de wacht
gesleept. Met de subsidie gaan ze onder-
zoek doen naar de positieve eecten van
Ecstasy (XTC), om zo herhaaldelijk drugs-
gebruik beter te begrijpen.
Daarbij richten ze zich op de neurobiolo gische
mechanismen die ten grondslag liggen aan de
positieve gedragseffecten die optreden na het
nemen van XTC. Onderzoek naar XTC richt
zich meestal op de negatieve effecten ervan op
cognitieve vaardigheden, zoals verminderde
geheugenprestaties. Tot op heden is vrijwel
geen onderzoek gedaan naar de positieve,
zogenoemde prosociale effecten van XTC-
gebruik. Deze zijn te vatten onder de termen
empathie, energie en euforie. Mensen onder
invloed van XTC voelen zich meer verbonden
met elkaar, ze hebben meer zin om met elkaar
te communiceren, om te bewegen. Sommigen
vergelijken het gevoel met verliefd zijn, maar
dan vele malen sterker, aldus Kuypers. Met
het project streven Kuypers en Ramaekers
ernaar het gat in het onderzoeksveld te dichten
en zo herhaaldelijk drugsgebruik te verklaren.
De positieve
eecten van XTC
Snelle diagnostiek
voor Derde Wereld
Actueel
Nummer 14
10 augustus 2011
Feest Maasstad uitgesteld
Het Maasstad Ziekenhuis (hier nog in aanbouw) is recent in gebruik genomen. In september zou de ofcile opening zijn.
Het aantal verdachte
patinten kan nog
toenemen
Wetenschappers van Columbia University
in New York hebben een lab op een chip
ontwikkeld. Dat is een minuscule testkit
waarmee op basis van n druppel bloed
kan worden nagegaan of iemand besmet is
met hiv en/of sylis.
De diagnostische chip is goedkoop en snel -
binnen twintig minuten is er een uitslag - en kan
gemakkelijk gebruikt worden in afgelegen ge-
bieden in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden.
AMCer Janneke van de Wijgert testte de chip
in de praktijk, in een kliniek in Rwanda. Voor
de twee onderzochte infectieziekten hiv en
sylis is de testkit even nauwkeurig en ge-
voelig als de gangbare laboratoriumtests. Dit
blijkt uit een artikel in het wetenschappelijke
tijdschrift Nature Medicine, dat vorige week
verscheen. In ontwikkelingslanden bestaat
grote behoefte aan simpele en goedkope diag-
nostiek. Amerikaanse onderzoekers bedachten
daarom voor immunologische analyses een
microudische chip (een stukje glas of kunst-
stof waarin kleine structuren zijn aangebracht
die vloeistoffen kunnen bevatten). Deze zoge-
heten mChip vormt als het ware een mobiel
laboratorium op postzegelformaat, een lab
on a chip zoals de onderzoekers het noemen.
De Nederlandse vereniging van zieken-
huizen NVZ is niet blij met de term onvol-
ledige SEH die het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu (RIVM) introdu-
ceert in haar onderzoek naar de bereikbaar-
heid van de spoedeisende eerste hulpen
(SEH) in Nederland. Het zorgt voor verwar-
ring.

De veldpartijen spraken in de afgelopen jaren


met het ministerie en de Inspectie voor de
Gezondheidszorg juist af om te spreken over
basis-SEHs en aanvullende proelen. De door
het RIVM bedachte term onvolledige SEH
met bijbehorende indeling zorgt nu voor
verwarring in het veld.
NVZ niet blij met
onvolledige SEH
4 Advert ent i e
Nummer 14
10 augustus 2011
Anesthesiewagens, Computerwagens, Crashwagens, Dossierwagens, Medicijn-
wagens, Infuuswagens, Servicewagens, Transportwagens, Verbandwagens

Apotheekkasten, Combinatiekasten, Elektronische Uitgiftekasten, Kluisjes,
Medische Koelkasten, Medicijnkasten, Opiatenkastjes, Verpleegmiddelenkasten

Medicijncupjes, Dispensers, Medicijn-etiketten, Medicijncassettes, Weeksyste-
men, Medicijnzakjes, Medicijnvermalers, Tabletsplijters, Verantwoordingskaarten

Bakken, Bladen, Manden, Ladeverdeling, Containers, Proelwanden, Uittrek-
bare Frames, Kantelbakken, Afvalbakken, Dossierbakken, Universele houders bare Frames, Kantelbakken,
www.logimedical.nl
Logimedical B.V.
Molenbaan 6
2908 LM
Capelle aan den IJssel
T: 010 - 258 2929
F: 010 - 442 3004
I: www.logimedical.nl
E: info@logimedical.nl
ecint werken...
veilige zorg
In de Ziekenhuiskrant van 24 augustus.
Voordelige advertentietarieven met gratis redactie.

Meer informatie: Anneke de Pater
0182 - 322 456
anneke@goudamediagroep.nl
Een matig zoutgebruik, tot ongeveer zes
gram per dag, zorgt er bij chronische nier-
patinten voor dat de werking van RAAS-
medicijnen op bloeddruk en eiwitverlies
veel eectiever is. Voor patinten met
chronische nierziekte is dit eectiever dan
extra medicatie. Dit blijkt uit een onder-
zoek van nefrologen van het Universi-
tair Medisch Centrum Groningen en ZGT
Almelo. Zij publiceerden hierover eind juli
in het toonaangevende wetenschappelijk
magazine British Medical Journal.
Bij patinten met chronische nierziekte is
verlaging van bloeddruk en eiwitverlies in
de urine met medicijnen die ingrijpen in
het renine-angiotensin-aldosteron systeem
(RAAS), zogenaamde ACE-remmers, de be-
langrijkste behandeling om verder nierfunc-
tieverlies te voorkomen. Helaas reageren niet
alle patinten voldoende op de behandeling.
Dit onderzoek van de HONEST studie groep,
gecordineerd vanuit het UMCG en het ZGT
Almelo, laat zien dat matigen van zoutgebruik
de werking van deze medicijnen op bloed-
druk en eiwitverlies veel effectiever maakt.
Een zoutbeperking tot ongeveer zes gram
per dag, het niveau dat wordt aanbevolen in
de richt lijnen voor gezonde voeding voor de
algemene bevolking, is hiervoor voldoende.
In dezelfde studie werd ook getest wat het
effect was van toevoegen van een extra medi-
cament ter blokkering van het RAAS, namelijk
een angiotensine receptor blokker. Dergelijke
dubbele RAAS-blokkade wordt in de praktijk
regelmatig toegepast, maar deze studie toont
aan dat dit veel minder effectief is dan het
matigen van zoutgebruik. In combinatie met
het matigen van zoutgebruik heeft de dubbele
RAAS-blokkade wel een licht gunstig effect
op het eiwitverlies. Met deze studie is aange-
toond dat de patinten zelf met een gezonde
zoutinname hun nierziekte gunstig kunnen
benvloeden. De reviewers van British Medical
Journal oordeelden dan ook uitermate posi-
tief over de studie vanwege de unieke opzet
waarin combinatie van een geneesmiddel met
leefstijlinterventie werd vergeleken met extra
medicatie.
Vrouwen met een gezonde leefstijl score
leven vijftien jaar langer dan vrouwen van
middelbare leeftijd met een lage gezonde
leefstijl score. Voor mannen bedraagt dit
verouderingseect circa 8,5 jaar. Dit blijkt
uit een studie van de Universiteit Maas-
tricht waarin een gecombineerde leefstijl-
score is gedenieerd aan de hand van
vier factoren: roken, lichaamsbeweging,
voedingspatroon en lichaamsgewicht. De
resultaten van dit onderzoek onder ruim
120.000 mensen van 55 tot 69 jaar zijn
onlangs online gepubliceerd in het Ameri-
can Journal of Clinical Nutrition.
In deze zgn. Nederlandse Cohortstudie
(NLCS) zijn bij de deelnemers in 1986
voedings gewoonten en andere leefgewoonten
gemeten. Uit deze gegevens werd een score
berekend voor gezonde leefstijl, waarin vier
leefstijl factoren werden gecombineerd: niet
roken, meer dan dertig minuten per dag be-
wegen, een Mediterraan voedingspatroon
en een gezond gewicht (BMI tussen 18,5 en
25). Een traditioneel Mediterraan voedings-
patroon kenmerkt zich door een hoge inname
van groenten, fruit, peulvruchten, noten,
vis, volkoren graanproducten, enkelvoudig
onverzadigd vet in plaats van verzadigd vet,
een lage inname van vlees en een alcohol-
consumptie van gemiddeld 0,5 tot twee
glazen per dag. Sinds 1986 is de sterfte onder
de NLCS-deelnemers gemeten, en is de relatie
tussen leefstijl en sterfte geanalyseerd. Onder-
zoeker prof. Piet van den Brandt, hoogleraar
Epidemiologie aan de Universiteit Maastricht,
meldt dat er weinig onderzoeken zijn waarbij
op deze manier de impact van een combina-
tie van meerdere leefstijlfactoren op sterfte in
kaart is gebracht. Dit onderzoek toont aan
dat met een gezonde levensstijl een aanzien-
lijke gezondheidswinst is te behalen. Niet
alleen bleek het risico om te overlijden sterk af
te hangen van de gezonde leefstijlscore. Ook
bleek dat de grootste verlaging van vroegtijdi-
ge sterfte door een gezonde leefstijl te zien was
bij mensen met een lage of middelbare oplei-
ding. Verder waren de effecten van Mediterra-
ne voeding duidelijker te zien bij vrouwen dan
bij mannen. Van de voedingsfactoren binnen
het Mediterrane voedingspatroon bleken
noten, groenten en alcohol het duidelijkst ge-
relateerd aan sterfte reductie. De Nederlandse
Cohortstudie is in 1986 opgezet door onder-
zoekers van de afdeling Epidemiologie van de
Universiteit Maastricht en TNO Kwaliteit van
Leven. De studie loopt nog steeds, leverde een
schat aan gegevens op, en heeft de afgelopen
tientallenjaren al tot vele nieuwe inzichten
geleid over voeding en andere leefstijlfactoren
en hun invloed op kanker en sterfte.
5
De bacterie Bidobacterium breve Yakult
lijkt eectief bij de behandeling van
kinde ren met obstipatie. Dat concludeer-
de kinderarts MeritTabbers van het AMC
Amsterdam uit een onderzoek met twintig
kinderen van drie tot zestien jaar.
Gedurende vier weken kregen de kinderen
een zakje poeder per dag, met de Bidobacte-
rium breve Yakult. De patinten mochten het
poeder mengen met alle vloeistoffen op voor-
waarde dat de vloeistof niet heet was. Tijdens
de studie kregen alle kinderen de opdracht om
te proberen op het toilet ontlasting te produ-
ceren, vijf tot tien minuten na elke maaltijd,
drie keer per dag. Alle ge gevens betreffende de
ontlasting en toilettraining werden bijgehou-
den in dagboeken. Uit het onderzoek is niet
alleen gebleken dat de bacterie effect heeft op
de frequentie van de ontlasting.
Er zijn ook positieve effecten gevonden met
betrekking tot de consistentie van de ontlas-
ting, het verminderen van het aantal fecale in-
continentie periodes, afnemende buikpijn en
wegblijvende overige bijwerkingen zoals mis-
selijkheid, diarree en slechte smaak. Het ging
weliswaar om een zeer kleine onder zoeksgroep
maar de resul taten van deze ongecontroleerde
studie zijn veelbelovend en vragen om nader
gecontroleerd onderzoek bij een grotere groep
kinderen, aldus kinderarts Tabbers. Met haar
onderzoek won Tabbers ook een posterwed-
strijd tijdens het zesde Internationale Yakult
Symposium The Gut and its role in health
maintenance, dat eind mei in Wenen plaats-
vond.
Meer informatie:
http://www.nutritionj.com/content/10/1/19
en http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/
articles/PMC3048518/?tool=pubmed
Bron: Voeding Nu, jul/aug 2011
Kinderen met obstipatie blijken baat te hebben bij voeding waardoor de Bidobacte rium breve Yakult is gemengd.
Matig gebruik van
zout eectief
bij nierziekte
Minder zout gebruiken werkt voor chronische nierpatin-
ten beter dan extra medicatie.
Leefstijl van invloed op vroegtijdige sterfte
Bacterie heeft eect
op frequentie van
ontlasting
Voeding
Nummer 14
10 augustus 2011
Vijf studenten van de Wageningen Univer-
sity zijn met hun MeatlessMonday-campag-
ne n van de drie winnaars geworden van
de Thoughtfor Food Challenge. Aan deze
wedstrijd deden studenten van tien univer-
siteiten mee.
Het doel is ideen te ontwikkelen om de voed-
selzekerheid ook in de toekomst veilig te stel-
len. De Wageningse groep moedigt mensen
op de campus en in hun directe omgeving aan
om s maandags geen vlees te eten om zo de
gezondheid van de planeet te verbeteren.
Studenten winnen
met campagne
MeatlessMonday
Gezonde voeding kan vroegtijdige sterfte voorkomen.
Kinderen met obstipatie
Het UMC Utrecht Cancer Center heeft
nieuwe bestralingsschemas ingevoerd
voor patinten die een borstsparende
operatie hebben gehad. Het schema voor
patinten van vijftig tot en met zeventig
jaar is korter en intensiever geworden.
Voordeel voor de patinten is dat de duur van
de behandeling korter wordt: van 6,5 naar vier
weken. Voor patinten vanaf zeventig jaar was
de behandelduur al in 2009 van vijf naar drie
weken gegaan op basis van drie Britse gerando-
miseerde studies waarin het lange bestralings-
schema (25 keer) werd vergeleken met kortere
schemas (dertien tot zestien keer). De resul-
taten van de behandeling (kans dat borstkanker
terugkomt in de borst, overleving en cosmetisch
resultaat) bleken gelijk te zijn in beide groepen,
evenals de bijwerkingen. Met de vernieuwingen
volgt het ziekenhuis een voorstel van het LPRM
(landelijk platform van radiotherapeuten
mammacarcinoom), dat is gebaseerd op de
drie eerdergenoemde Britse studies en tevens
een Canadese gerandomiseerde studie.
Het laboratorium van het Fertiliteits-
centrum Isala in Zwolle is door de minister
van VWS erkend als orgaanbank waar ook
eicellen ingevroren mogen worden. Het
Fertiliteitscentrum Isala heeft al een erken-
ning om sperma te mogen bewerken voor
IUI, IVF en ICSI, om sperma in te vriezen en
te bewaren en om embryos te laten ont-
staan en bewaren. Deze erkenning is nu dus
uitgebreid.
Het Fertiliteitscentrum Isala start in eerste
instantie met het invriezen van eicellen op
basis van medische indicatie. Daar is bijvoor-
beeld sprake van als een vrouw lijdt aan een
ernstige aandoening waardoor haar toekom-
stige vruchtbaarheid in gevaar komt (zoals
bepaalde vormen van kanker). Het invriezen
van eicellen gebeurt ook als op de dag van
eicelpunctie er wel eicellen worden gevonden,
maar er totaal onverwachts geen sperma of
bewegende zaadcellen worden verkregen.
Sinds 2005 heeft het Centraal Dieren-
laboratorium (CDL) van het UMC St Rad-
boud in Nijmegen haar proefdiergebruik
met 37 procent verminderd. Dat meldt het
CDL in het jaarverslag van 2010. Tegelijk
is de wetenschappelijke output onvermin-
derd gebleven. Dat komt door de inzet van
zogeheten Systematic Reviews, grondige
literatuurstudies die leiden tot minder n
meer verantwoord proefdiergebruik.
CDL-afdelingshoofd en hoogleraar proefdier-
kunde Merel Ritskes: We maken ons al jaren
sterk voor vermindering van proefdieren.
In 2006 hebben we het 3R Research Centre
opgericht. Dat is een expertisecentrum voor
proefdierkunde en de 3Vs: Verjning, Vermin-
dering en Vervanging van onderzoek met
proefdieren. We helpen onderzoekers bij het
verminderen en slimmer inzetten van proef-
dieren en focussen daarbij sterk op Systematic
Reviews. De studies leveren vaak zeer waarde-
volle inzichten op over het beste diermodel,
met belangrijke voordelen tot gevolg.
De Landelijke Vereniging voor Trauma-
centra gaat sinds 1 juli verder als Landelijk
Netwerk Acute Zorg. Die naamswijziging
houdt verband met de verbreding van de
taken van de traumacentra en de transitie
naar acute zorgnetwerken.
Het LNAZ heeft als doel de samenwerking
en afstemming tussen de elf regios te bevor-
deren. Samen met zijn leden streeft het LNAZ
naar meer uniformiteit en transparantie in de
acute zorg. Acute zorg kan niet zonder een
geolied systeem van traumacentra, ziekenhui-
zen, huisartsenposten en ambulancediensten.
Binnen dat systeem moet duidelijk zijn wie
voor welk onderdeel van de acute zorgketen
verantwoordelijk is. De elf ziekenhuizen met
een traumacentrum ontwikkelden zich de af-
gelopen jaren tot acute zorgnetwerken met
een focus op drie kerngebieden: traumazorg,
Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) en
Opleiden, trainen en oefenen ter voorberei-
ding op hulpverlening bij rampen (OTO).
6 Kl iniek
Nummer 14
10 augustus 2011
De apotheek van het Albert Schweitzer
ziekenhuis in Dordrecht heeft met een
relatief kleine ingreep de patintveiligheid
verhoogd in eigen huis, maar ook in min-
stens tien andere ziekenhuizen. Dankzij
een vrij eenvoudige aanpassing van de eti-
ketten van infuusvloeistoen, is het risico
op het toedienen van de verkeerde stof aan
de patint verder afgenomen. Dit initiatief
heeft deze zomer de top-10 behaald onder
96 inzendingen voor de ZorgVeiligPrijs, een
wedstrijd georganiseerd door de Inspectie
voor de Gezondheidszorg.
Weg met de look-alikes, heeft ziekenhuisapo-
theker Tjitske Veenbaas het project genoemd.
Ze doelt er daarmee op dat de acons van veel-
gebruikte vloeistoffen - zoals morne (pijn-
stiller), heparine (antistolling) of furosemide
(plasmiddel) - voorheen sterk op elkaar leken.
Je moest de etiketten heel aandachtig lezen
om te weten welk medicijn je in handen had.
Nu is het ook de bedoeling dat verpleegkun-
digen dit doen, maar toch waren er in 2009
en 2010 vier meldingen van verwisselingen, bij
ons en bij afnemers van ons. Gelukkig werd
dat in drie gevallen ontdekt tijdens de dubbel-
check, net vr het toedienen. In het vierde
geval had het geen ernstige aoop, maar dat
had wel gekund. De apotheek van het Albert
Schweitzer ziekenhuis - die deze ready-to-
use geneesmiddelen ook klaarmaakt voor
zon tien andere ziekenhuizen - merkte dat de
gelijkenis van de esjes het risico enigszins in
de hand werkte. Ze zagen er precies hetzelfde
uit. De naam op het etiket was het enige
onderscheidende kenmerk. Ook deze namen
lijken soms veel op elkaar. Uit Amerikaans
onderzoek blijkt dat twintig procent van alle
medicatiefouten door gelijkenis wordt veroor-
zaakt.
Veenbaas: Wij zijn begin vorig jaar gaan na-
denken over de vraag: hoe maken wij onze
etiketten makkelijker te onderscheiden en her-
kenbaarder, waarbij we toch voldoen aan de
strenge wettelijke normen voor etikettering?
Er werd advies ingewonnen bij een ergonoom
en bij verpleegkundigen op de werkvloer. De
oplossing werd gevonden in een simpel sig-
naalwoord of symbool, dat werd toegevoegd
aan het etiket. Veenbaas geeft voorbeelden:
Op de morne staat nu in grote letters nog-
maals het woord morne, op de heparine
staan enkele bloeddruppels, op de furosemide
staat een nier afgebeeld. Bij elke stof hebben
we een iets ander accent gelegd, dat op geen
enkel ander esje voorkomt. Het saaie beeld
van zwarte letters op een witte ondergrond
wordt doorbroken. Het lijkt een kleine in-
greep, maar in de anderhalf jaar dat we dit nu
doen, is er niet n melding van een verwisse-
ling meer geweest.
Utrecht verkort
bestralingsschema
Isala mag ook
eicellen invriezen
Minder gebruik
van proefdieren
Traumacentra
verder als LNAZ
Dankzij een vrij eenvoudige aanpassing van de etiketten van infuusvloeistoffen, is het risico op het toedienen van de
verkeerde stof aan de patint verder afgenomen.
Je moest de etiketten
aandachtig lezen om te
weten welk medicijn je
in handen had
Ziekenhuis Amstelland (Amstelveen)
hanteert een nieuwe werkwijze voor het
patinttevredenheidsonderzoek. Het be-
langrijkste verschil is dat de vragenlijsten
door patinten nu digitaal kunnen wor-
den ingevuld. De digitalisering maakt een
e cinte verwerking van de ingevulde
enqutes mogelijk, waardoor er ook snel-
ler iets met de mening van de patint kan
worden gedaan.
Voorheen kregen patinten die naar huis
gingen na een verblijf op de verpleegafde-
ling, een papieren vragenformulier mee. Deze
kon per post teruggestuurd worden naar het
ziekenhuis. Voortaan krijgt de patint in
plaats van dit formulier een visitekaartje
mee met een link naar de digitale enqute:
uwmening.ziekenhuisamstelland.nl/kliniek.
De enqute kan thuis op het gemak wor-
den ingevuld. Ook patinten die op bezoek
bij een arts zijn geweest op de polikliniek,
kunnen in tegenstelling tot voorheen nu na
elk bezoek hun mening over het ziekenhuis
geven. Om het iedereen zo makkelijk moge-
lijk te maken, staan er een vijftal zogenaam-
de zuilen in de gangen van het ziekenhuis;
computers waarop de patint direct na het
bezoek aan de arts tien vragen kan beant-
woorden. Omdat het een korte vragenlijst is,
en de patint deze direct kan invullen, ver-
wacht het ziekenhuis een hoge respons.
Etiketten verhogen
medicatieveiligheid
Digitaal onderzoek naar tevredenheid
Patinten die bij een arts op bezoek zijn geweest, kunnen
direct na de afspraak tien korte vragen beantwoorden op
n van de vijf zuilen in het ziekenhuis.
Samenwerken bij borstkankerzorg
Het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp en Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen tekenden begin vorige maand een
samenwerkingsovereenkomst voor reconstructieve zorg bij operaties bij patinten met borstkanker. Vanaf vorige maand
verzorgen de plastisch chirurgen van Spaarne Ziekenhuis deze operaties in Ziekenhuis Amstelland, in nauwe samen-
werking met de chirurgen van Ziekenhuis Amstelland. Op de foto bekrachtigen R.A. Christiano, plastisch chirurg
Spaarne Ziekenhuis (links) en Astrid Baan, mammacare chirurg Ziekenhuis Amstelland de samenwerkingsovereen-
komst.
Gynaecol ogen van Zi ekenhui s Bernhoven
(Oss en Veghel ) bespreken si nds begi n di t
j aar wekel i j ks samen met de eest el i j ns-
verl oskundi gen ui t de omgevi ng al l e
ni euwe zwangeren.
Gynaecologen Ren Kok en Marion Verweij
en verloskundige Genevive van de Heijden
leggen uit dat deze werkwijze uniek is in
Nederland. Alle patinten worden bespro-
ken waarbij alle gegevens die bekend zijn bij
de verloskundige of de gynaecoloog worden
uitgewisseld. Die uitwisseling is van belang
voor het bepalen van het beste traject voor
een zwangere en waarborgt ook de continu-
teit van zorg. Ook al wil dit niet zeggen dat
alle zwangeren in het ziekenhuis moeten gaan
bevallen. Zwangeren met een laag risicoproel
kunnen gewoon thuis- of poliklinisch beval-
len. Ziekenhuisbevalling is alleen de orde bij
een hoog risicoproel. Wat we doen is het
bekijken van alle gegevens die van belang
zijn voor een goed verloop van de zwanger-
schap, legt gynaecoloog Ren Kok uit. Door
deze nieuwe werkwijze leren de gynaecologen
en verloskundigen elkaar steeds beter kennen.
Dit maakt onderling contact en overleg steeds
makkelijker.
7
De verbouwi ng van het dagcent rum OK
i n het St reekzi ekenhui s Koni ngi n Beat ri x
i n Wi nt erswi j k i s bi j na gereed. In het
verni euwde dagcent rum st aan comf ort ,
pri vacy en gast vri j hei d voor pat i nt en en
hun begel ei ders cent raal . Het dagcent rum
wordt ei nd august us i n gebrui k genomen.
Bert Bartelink, zorggroepmanager en Gijs de
Kwaasteniet, projectmanager a.i., zijn nauw
betrokken bij de verbouwing. Het nieuwe
dagcentrum biedt meer privacy en comfort.
Onze patinten komen voor een ingreep naar
het ziekenhuis, toch willen wij ze een gevoel
van thuis meegeven, waardoor ze ontspannen
op hun ingreep of behandeling wachten. De
gebruikte kleuren hebben een warme uitstra-
ling en de inrichting van de ruimte straalt rust
en comfort uit. Er is een garderobe met af-
sluitbare kluisjes voor de jassen en privbezit-
tingen; WiFi-techniek is aanwezig en er is een
servicecounter waar de gasten een kop kofe
of thee kunnen krijgen.
Gemakkelijke zitjes en diverse actuele tijd-
schriften maken het gevoel van gastvrijheid
en huiselijkheid compleet. En natuurlijk is
er ook aan de kinderen gedacht. Een speciale
kinderspeelhoek maakt dat de patintjes
vergeten dat ze in een ziekenhuis zijn. Als
eind augustus het vernieuwde dagcentrum
in gebruik wordt genomen is daarmee de
renovatie van het totale operatieve centrum
afgerond. Inmiddels is er een begin gemaakt
met de renovatie van de kliniek op de eerste
verdieping. Als eerste is verpleegafdeling C1
gerenoveerd. Deze wordt in de eerste helft van
augustus in gebruik genomen. De volgende
stap in de renovatie is de verbouwing van de
afdeling dagbehandeling. De ontwerpfase is
in volle gang en het is de bedoeling dat na
de bouwvak wordt gestart met de werkzaam-
heden. Er komen steeds meer patinten voor
een dagopname naar het ziekenhuis. Daarom
wordt deze afdeling zo ingericht dat het vol-
doet aan de logistieke behoeften die gesteld
worden aan een dagafdeling.
Het dagcentrum biedt onder meer een service-counter, gemakkelijke zitjes en een kinderspeelhoek.
Wekelijks overleg
over zwangeren
Erkenning voor
lab Franciscus
Wij willen patinten
een gevoel van thuis
meegeven
Kliniek
Nummer 14
10 augustus 2011
Mobiele hyginische gordijnenservice
Speed Cl ean Mobi l e hel pt i n st ri j d t egen
zi ekenhui sbact eri n en ui t voeri ng van
rei ni gi ng van raambekl edi ng conf orm de
WIP-ri cht l i j nen.
Voor de reiniging van vitrages, bed- en over-
gordijnen is er speciaal voor de gezondheids-
zorg een unieke mobiele ziekenhuisunit
gerealiseerd waarmee (bed)gordijnen voor
de deur kunnen worden gereinigd. In plaats
van dat de was naar de wasserij gaat komt de
wasserij naar de was. Daardoor kunnen de
gereinigde producten binnen een paar uur
weer schoon teruggehangen worden. Gevolg;
geen verstoring voor patinten en/of primaire
processen. Op het gebied van hygine voldoet
de unit aan de hoogste eisen door het schei-
den van de vuile- en schone goederen. Speed
Clean Mobile is een professioneel bedrijf en
de landelijke servicepartner van Luxaex
Door op een inventieve manier gebruik te ma-
ken van milieuvriendelijke ultrasoon techniek
kan ook allerlei licht- en zonwering ter plekke
worden gereinigd. Deze vaak niet of moei-
zaam te reinigen producten zoals lamellen,
jaloezien worden zo brandschoon.
www.speedclean.mobi / info@speedclean.
mobi / 088 - 1414143.
Meer comfort voor patinten
t Snel en eenvoudig
te verwisselen
t Anti-bacterieel
t 100% recyclebaar
Als elke seconde telt...
T (0165) 39 71 55
www.sepagodisposables.com
Een revolutie in separatiegordijnen:
in minder dan 5 minuten te verwisselen!
De unieke mobiele ziekenhuisunit.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
Het Medi sch Mi crobi ol ogi sch Laborat ori um
van het Franci scus Zi ekenhui s (Roosendaal )
vol doet aan al l e ei sen di e gest el d worden
aan de procedure rondom het verkri j gen
en bewerken van semen (zaadcel l en) voor
di rect e pl aat si ng i n de baarmoeder.
Daarom heeft het Ministerie van Volksgezond-
heid, Welzijn en Sport, het ziekenhuis onlangs
erkend als weefselinstelling. De erkenning is
verleend op grond van de Wet veiligheid en
kwaliteit lichaamsmateriaal. De genoemde
procedure gaat vooraf aan de Intra-Uteriene
Inseminatie (IUI) door de gynaecoloog. Het is
een behandeling waarbij bewerkte zaadcellen
van de eigen partner kunstmatig in de baar-
moeder worden ingebracht. Zorgvuldigheid
is van het grootste belang, omdat kwaliteits-
verlies te allen tijde moet worden voorkomen.
Dat maakt het in ontvangst nemen na verkrij-
gen en bewerken van semen een tijdrovende
en arbeidsintensieve procedure.
8 Advert ent i e
Nummer 14
10 augustus 2011
952/, -.-, -
675$.6 0, -1
9$.$17, (
23"
VRI JWI LLI GERS &
VERPLEEGKUNDI GEN
GEZOCHT!
St icht ing W ielewaal or ganiseer t vakant ies en kinder t hemaweken
voor kinder en en jonger en met een beper king. De begeleiding
is in handen van jonge, ent housiast e vr ijwilliger s.
Met een t iener in een r olst oel naar de disco... N aar het pr et par k met
jonger en met ADHD of aut isme... Een feest dag in een vr olijk t hema or-
ganiser en voor kinder en met een beper king... Er vaar hoe leuk het is om
een gr oep kinder en of jonger en een onver get elijke week t e bezor gen!
W ielewaal zoekt vr ijwilliger s voor ver schillende funct ies.Voor de funct ie
ver pleegkundige vr agen wij een medische acht er gr ond en BIG-r egist r at ie,
voor ander e funct ies is geen speciale opleiding nodig.
Tijdens de vakant ies kun je net dat beet je ext r a aandacht geven, waar je
i n j e dagel i j ks wer k vaak ni et aan t oekomt . Al s ver pl eegkundi ge ben j e
ver ant woor delijk voor medicat iebeheer en ver pleegt echnische handelingen.
Ook help je bij ver zor ging en begeleid je oner var en vr ijwilliger s hier bij.
Ver pleegkundige t ijdens een vakant ie is vr ijwilliger swer k.Voor de kinder-
t hemaweken huur t W ielewaal voor een enkele weken een ver pleegkun-
dige in. Iet s voor jou? Lees ver der op en bekijk de vacat ur es op:
ZOEKT:
VOOR ZZPERS IN DE ZORG
QAREWORKPARTNERS
Ben jij die zorgprofessional die wel van aanpakken weet? Die niet te beroerd is om elke dag weer de handen uit de mouwen
te steken en het beste van zichzelf te geven? Dan ben je helemaal klaar voor TMI, d detacheerder in de Zorg. Want daar kun je
met een vast dienstverband op verschillende plekken in de zorg aan de slag. Dus pak aan, investeer in jezelf en kom eens praten.
TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in de zorg, dus meld je nu aan op www.tmi-interim.nl
voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op info@tmi-interim.nl of bellen op 020 717 35 27.
Een uitdaging die je met beide handen aanpakt?
Eerste Hulp Bij Overstappen?
Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl
9 Werken in de Zorg
Samenwerken op hoog niveau
Samenwerken. Dat i s i et s waari n j ui st
vrouwen vaak goed zi j n. Het begri p samen-
werki ng l oopt dan ook al s een rode draad
door het eerst e congres Vrouwel i j ke l ei -
ders i n de Zorg dat op 17 november i n Zei st
wordt gehouden. De ani mo voor di t congres
bl i j kt groot .
Initiatiefnemer en organisator is netwerk-
organisatie Match & Mentor in samenwerking
met het KNMG-congresbureau. Het doel is de
steeds grotere groep vrouwelijke leidinggeven-
den in de zorg (care, cure en stakeholders)
te inspireren, te motiveren en te verbinden.
Ini tiatiefneemster Ariane Struyvenberg van
Match & Mentor is gewend dit soort evene-
menten voor zakenvrouwen te organiseren.
Voor vrouwelijke leiders in de zorg is dit het
de eerste keer. Vrouwen hebben er behoefte
aan om onderling ervaringen uit te wisselen.
Het zorgt voor herkenning. Ze putten kracht
uit de verhalen van elkaar. Mijn ervaring is
dat vrouwen dit wat meer nodig hebben dan
mannen. En dat wil ik graag faciliteren.
Het aantal vrouwen dat een leidinggevende
functie vervult binnen de zorgwereld stijgt
wel, maar niet op alle plaatsen. Zo zitten er
nog steeds minder vrouwen dan mannen op
de stoelen van de bestuurders van zorginstel-
lingen. Het is ook niet gemakkelijk om zorg-
bestuurder te zijn, vindt Ariane Struyvenberg.
Het is een heel pittige weg. Vrouwen moeten
goed nadenken over wat ze kunnen en willen.
Hoeveel willen ze voor hun werk opzij zetten?
De een zal daarin verder willen gaan dan de
ander. Dat geldt natuurlijk ook voor mannen,
maar voor vrouwen is het extra zwaar. Zij
hebben vaak thuis meer te regelen. De vrou-
wen die deze weg wel gaan, merken dat ze best
eenzaam zijn, omdat er niet zoveel vrouwen
op hun niveau werken. Juist voor hen is het
prettig om ook eens andere vrouwen in top-
functies te spreken. Netwerken, vindt Ariane
Struyvenberg, is uiterst belangrijk. Ik merk
dat vrouwen niet altijd effectief netwerken.
Maar het hoort er toch echt bij. Wil je dat niet,
dan moet je je afvragen of je wel geschikt bent
voor een leidinggevende functie. Vertel af en
toe eens aan je netwerk wat je allemaal hebt
gepresteerd. Mannen doen dat ook.
Programma
Op het congresprogramma staan onder meer
lezingen, bijvoorbeeld door minister Edith
Schipper (VWS) en Louise Gunning, voor-
zitter van de Gezondheidsraad. Verder zijn
er zowel in de morgen- als de middaguren
masterclasses. Die gaan over onderwerpen als
strategisch leiderschap en effectief netwerken.
In de lunchpauze zijn er verschillende thema-
tafels waar vrouwen op een informele manier
elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar in
gesprek kunnen komen. De onderwerpen
worden aangedragen. Zo is er een tafel rond
het thema ondernemen in de zorg. Het con-
gres voorziet in een behoefte. Dat blijkt wel
uit het grote aantal aanmeldingen dat binnen-
stroomt. Inmiddels heeft de organisatie het
aantal masterclasses met twee uitgebreid
om aan de vraag te kunnen blijven voldoen.
Onder meer met het onderwerp Leidinggeven
door Samenspel.
Vi er Het Leven
Het element samenwerking komt ook tot
uiting in het gekozen goede doel dat door
het congres wordt gesteund: stichting Vier
Het Leven, dat het eenzaamheidsprobleem
onder ouderen op een positieve manier wil
aanpakken (www.4hetleven.nl). Deze stich-
ting zal met stand en thematafel aanwezig zijn
op het congres. Kijk voor meer informatie op
www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl.

Door Marja den Otter
Vertel af en toe eens aan
je netwerk wat je alle-
maal hebt gepresteerd
De zorgsect or kampt net al s vori g j aar
t i j dens de vakant i eperi ode met onder-
bezet t i ng. Act i es van voorgaande j aren om
di t t e verbet eren l i j ken ni et s t e hebben op-
gel everd. Bi j het mel dpunt van verpl eeg-
kundi genvakbond Nu 91 waren t ot vori ge
week al rui m zest i g kl acht en bi nnengeko-
men.
Nu 91 heeft de jaarlijkse monitor onderbezet-
ting op 21 juli online gezet (www.nu91.nl).
De meeste klachten gaan over psychiatrische
instellingen en woonzorgcentra voor oude-
ren, zo blijkt uit een artikel in het AD van
vorige week. Evenals voorgaande jaren wordt
geklaagd over een tekort aan personeel en
over werk dat wordt gedaan door onervaren
invalkrachten. Na dergelijke meldingen in
voorgaande jaren heeft NU91 gesproken met
werkgeversorganisaties en de politiek. Met
zn allen waren we het eens dat de onder-
bezetting van personeel in de zomerperiode
voorkomen moet worden. Concrete afspra-
ken konden echter niet gemaakt worden,
zo meldt Nu 91. Daarom is ervoor gekozen
dit jaar het meldpunt weer open te stellen.
De ervaring tot nog toe heeft geleerd, dat er
weinig is veranderd ten opzichte van voor-
gaande jaren. De vakbond gaat daarom weer
praten met brancheorganisaties, instellingen
en de politiek.
Onderbezetting in zomerperiode
Beurs voor jonge talentvolle UM-wetenschapper
De Nederl andse Organi sat i e voor
Wet enschappel i j k Onderzoek (NWO)
heef t negent i en af gest udeerden van
bui t enl andse af komst een subsi di e ui t het
programma Mozaek t oegekend.
De jonge en talentvolle wetenschappers in de
dop kunnen met deze nanciering vier jaar
lang promotieonderzoek uitvoeren. Een van
deze wetenschappers is de uit Iran afkomstige
Siamack Sabrkhany van de Universiteit Maas-
tricht. In totaal reageerden 156 studenten en
afgestudeerden op een oproep van NWO voor
onderzoeksvoorstellen. De beste kandidaten
mochten bij NWO workshops volgen en hun
voorstellen verder uitwerken en presen teren
voor een beoordelingscommissie. Van de
44 uitgewerkte aanvragen worden er negen-
tiengehonoreerd met een subsidie. Sabrkhany
ontvangt, evenals deachttien andere winnaars,
200.000 euro voor zijn promotieonderzoek,
waarin hij de rol van bloedplaatjes in tumor-
groei gaat onderzoeken. Zijn onderzoek kan
leiden tot een compleet nieuwe en innova-
tieve manier om de kankerprogressie in pa-
tinten te meten. Daarnaast zou het gebruikt
kunnen worden ter screening van patinten
met hoge verdenking op kanker. Bovendien
kan het achter halen van het onderliggende
mechanisme dat verantwoordelijk is voor de
interactie tussen bloedplaatjes, tumorvaten
en tumorgroei, leiden tot nieuwe vormen van
therapie. Een voorbeeld hiervan is het preven-
tief benvloeden van de bloedplaatjesfunctie
bij patinten met een verhoogd risico.
Nummer 14
10 augustus 2011
Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:
www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!

Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?
Mensen in de Zorg
De Raad van Toezicht van VieCuri Medisch
Centrum (Venlo) heeft besloten om Ari e
van Al phen te benoemen als voorzitter van
de Raad van Bestuur. Hij volgt in deze functie
per 1 september Max Visser op die vroeg in
het voorjaar bekend maakte terug te treden
als voorzitter. Van Alphen (1948) is opgeleid
als longarts. Vanaf 1985 is hij in diverse be-
stuurlijke functies actief geweest in diverse
ziekenhuizen en instellingen in Nederland.
Van 2006 tot 2009 was hij voorzitter van de
Raad van Bestuur van de Ziekenhuisgroep
Twente.
Anki e van Rossum (1964) is met ingang van
1 september benoemd tot lid van de Raad
van Bestuur van het Zuwe Hofpoort Zieken-
huis in Woerden. Samen met voorzitter Peter
van den Elzen vormt Ankie van Rossum
vanaf september de tweehoofdige Raad van
Bestuur. Zij zal zich met name richten op de
kwaliteit van de zorgprocessen in het zieken-
huis. Van Rossum heeft veel lei-
dinggevende ervaring en brede
kennis van de zorg. Afgelopen
vier jaar was zij werkzaam als
zorggroepmanager bij het St.
Elisabeth Ziekenhuis in
Tilburg.
De Raad van Toezicht van het Maasstad
Ziekenhuis in Rotterdam heeft per 1 augus-
tus prof. dr. Len Ei j sman aangesteld als
interim-bestuurder. Met zijn aanstelling
krijgt het ziekenhuis een tweehoofdig be-
stuur. Eijsman zal opereren naast directeur
drs. Paul Smits. Tot zijn aanstelling is beslo-
ten omdat het bestrijden van de multiresis-
tente bacterie niet te combineren is met het
dagelijks bestuur van het ziekenhuis.
De Raad van Toezicht van het LangeLand
Ziekenhuis (Zoetermeer) heeft Di rk Jan
Verbeek benoemd als interim-bestuurder
van het LangeLand Ziekenhuis. Verbeek
is voor benoeming voorgedragen door de
Coperatie van ziekenhuizen waar het
Lange Land ziekenhuis deel van uitmaakt.
Hij vormt per direct samen met de heer
drs. A. Jonkman het bestuur
van het ziekenhuis. Verbeek
blijft tevens voorzitter van
het bestuur van het Groe-
ne Hart Ziekenhuis in
Gouda.
Ariane Struyvenberg
uur
ek
n
e-
el lei-
ede
en
als
St.
Tijdens de vakantieperiode wordt het werk nogal eens
overgelaten aan onervaren invalkrachten.
10 Patintenzorg
Nummer 14
10 augustus 2011
Open bezoektijd
werkt niet goed
De aanwezigheid van de partner kan het herstel van de patint bevorderen.
De part ner en meest naast en van de pat i nt
kri j gen t i j dens de opname zoveel mogel i j k
rui mt e om bi j de pat i nt t e zi j n. Zi j zi j n de
hel e dag wel kom, t ot 21.00 uur. Overi ge
bezoekers zi j n wel kom van 14.00 t ot 21.00
uur, met maxi maal t wee personen t egel i j k.
Dat i s de kern van de ni euwe bezoek-
t i j den van het Fl evozi ekenhui s (Al mere).
We maken heel bewust onderschei d t us-
sen naast en en overi ge bezoekers , zegt
di rect eur Ti m Wi nkl er. De aanwezi ghei d
en concret e hul p van een part ner, bi j voor-
beel d bi j het et en, kan het herst el van
de pat i nt bevorderen. Maar we wi l l en
ongewenst e drukt e voor onze pat i nt en en
medewerkers voorkomen.
Het Flevoziekenhuis heeft bijna een jaar een
open bezoekregeling gehanteerd. Dat be-
tekende dat alle bezoekers de hele dag welkom
waren op alle verpleegafdelingen. Dit beleid
past binnen Planetree, het mensgerichte zorg-
concept waarmee het Flevoziekenhuis werkt.
Binnen de Amerikaanse Planetree-ziekenhui-
zen, met vooral eenpersoonskamers, pakt dat
goed uit. In het Flevoziekenhuis - een zieken-
huis met n- en meerpersoonskamers leidde
de regeling tot positieve en minder positieve
ervaringen.
Wat prettig is voor de ene patint, bleek
soms onprettig voor de ander. Medewerkers
gaven aan dat de privacy van patinten tijdens
onderzoeken of gesprekken aan het bed - met
bezoek erbij - niet altijd gewaarborgd was.
En daarbij vulden sommige bezoekers de
regeling wel erg vrij in en kwamen tot laat in
de avond, aldus Winkler. Daarom is besloten
om een enqute onder patinten en medewer-
kers te houden. De resultaten hebben geleid
tot een aanpassing van de regeling die aansluit
bij de wensen van onze patinten en mede-
werkers en bij onze situatie en heeft de volle
instemming van de Clintenraad.
Wat prettig is voor de
ene patint, bleek soms
onprettig voor de ander
Cardiologie Sionsberg tijdelijk dicht
De afdeling Cardiologie van de Sionsberg is voor vier weken gesloten.
De af del i ng Cardi ol ogi e van zi ekenhui s de
Si onsberg i n Dokkum i s voor vi er weken
gesl ot en. Deze peri ode wordt gebrui kt
om de vakgroep Cardi ol ogi e bi nnen het
zi ekenhui s t e verni euwen. Dat maakt e de
heer Krappel , best uurder van Zorggroep
Pasana (waaronder de Si onsberg val t )
onl angs bekend. Een van de cardi ol ogen
van het zi ekenhui s i s op non-act i ef gest el d
en de ont sl agprocedure i s gest art .
De heer Krappel constateerde dat de voort-
gang in de ontwikkeling van de vakgroep
Cardiologie niet zo snel ging als hij wenste.
Wanneer de Inspectie een vakgroep van ons
ziekenhuis onder verscherpt toezicht stelt
hebben wij de verantwoordelijkheid, zeker
naar onze patinten, om zo snel mogelijk
orde op zaken te stellen binnen de vakgroep.
De inspectie heeft duidelijk aangegeven wat
ze van de cardiologen en van mij aan ver-
beteringen verwachten. Nu het doorvoeren
van verbeteringen niet snel genoeg ging, heeft
hij besloten de kliniek voor vier weken te
sluiten. De patinten die nu op de cardio-
logische afdeling zijn opgenomen krijgen de
zorg die ze van ons gewend zijn en blijven
gewoon opgenomen tot ze zijn hersteld.
Nieuwe patinten neemt de Sionsberg nu
niet op, de polikliniek blijft wel gewoon
open. Ziekenhuis de Sionsberg is op 27 mei
door de Inspectie voor de Gezondheidszorg
(IGZ) onder verscherpt toezicht gesteld. Dat
gebeurde omdat het ziekenhuisbestuur vol-
gens de IGZ onder meer te weinig maatrege-
len had genomen om de cardiologische zorg
te verbeteren.
Hoofdhuidkoeler
Eczeemspreekuur
Geriatrie
WORDEN UW PATINTEN GASTEN?
Parkeerservice
Golfkarservice
Thuisbrengservice
Gastheren / vrouwen
Ontslagbegeleiding
met mantelzorg
t Jeeves BV t T 010 43 33 921
t Steupelstraat 40 t I www.jeeves.nl
t 3065 JE Rotterdam t E info@jeeves.nl
F
o
t
o
:

o
p
e
n
in
g

p
a
r
k
e
e
r
s
e
r
v
ic
e

h
e
t

O
o
g
z
ie
k
e
n
h
u
is

R
o
t
t
e
r
d
a
m

ju
n
i
2
0
0
8
.
De zorg wordt steeds competitiever. Om patinten
loyaal aan uw ziekenhuis te laten zijn, moet u hun
verwachtingen overtreffen. Jeeves is met haar
unieke diensten reeds veertien ziekenhuizen
dagelijks van dienst. Deze diensten worden geheel
onder hun eigen vlag aangeboden, zonder dat het
ziekenhuis er omkijken naar heeft. Wilt u weten wat
Jeeves voor uw ziekenhuis kan betekenen? Ga naar
Jeeves.nl of neem contact met ons op:
010-4333921.
Het Amphi a Zi ekenhui s (Breda/ Oost erhout )
kri j gt di t j aar zi j n derde hoof dhui dkoel er
dankzi j een donat i e van St i cht i ng Roparun.
Een hoof dhui dkoel er vermi ndert de kans
op haarui t val bi j chemot herapi e.
Uit de opbrengst van de twintigste editie van
Roparun is dit jaar 15.000 euro ter beschikking
gesteld voor een hoofdhuidkoeler voor Amphia.
Het ziekenhuis heeft al twee hoofdhuidkoelers
in gebruik. Een oncoloog beoordeelt welke
patinten hiervoor in aanmerking komen. Bij
chemotherapie met hoofdhuidkoeling krijgen
patinten een helm op. In deze helm zit een
circulatiesysteem met koelvloeistof. Deze vloei-
stof wordt tot ongeveer -5 graden Celsius ge-
koeld. De haarvaten in de hoofdhuid trekken
door de koeling samen. De chemokuur kan op
deze manier de haarzakjes minder goed berei-
ken en de schade aan haren beperkt houden of
soms zelfs voorkomen.
Tergooi zi ekenhui zen (Bl ari cum/ Hi l versum)
heef t het aant al pl aat sen op de Dagopname
voor geri at ri sche pat i nt en verdubbel d van
t wee naar vi er pl aat sen per dag.
Op de dagopname Geriatrie krijgen oudere
patinten met een combinatie van lichamelijke
klachten, geheugen- en bewegingsproblemen
binnen een dag een diagnose en behandel-
voorstel. Op de afdeling Dagopname Geriatrie
worden oudere patinten door verschillende
zorgverleners (onder andere medisch specia-
list, fysiotherapeut, psycholoog) onderzocht.
Bij oudere patinten is vaak sprake van een
combinatie van lichamelijke klachten, geheu-
gen- en bewegingsproblemen. Bij een dag-
opname voor het specialisme Geriatrie vinden
op n dag verschillende onderzoeken plaats.
Deze worden afgerond met een gesprek waarin
de conclusies en adviezen besproken worden
door de arts.
Eczeemverpl eegkundi ge Jenni e Mi j l and i s
op de pol i Dermat ol ogi e van het Li evens-
berg zi ekenhui s i n Bergen op Zoom gest art
met een Eczeemspreekuur.
De verpleegkundige richt zich op de voorlich-
ting en behandeling van eczeem. Mijland: De
patinten worden de eerste keer gezien door
de huidarts. De vervolgbehandelingen ge-
beuren, in overleg met de dermatoloog, door
de verpleegkundige. Sinds de start van het
spreekuur ziet Jennie Mijland regelmatig een
aantal vaste patinten. De drempel om naar
mijn spreekuur te komen is net iets lager. En je
belt of mailt tijdens een crisis moment net wat
makkelijker je vaste verpleegkundige. Ik zie
daardoor goede resultaten in de behandeling.
Ki nderen i n de l eef t i j d t ussen de t waal f en
vi j f t i en j aar wi l l en en kunnen over orgaan-
donat i e nadenken. Dri ekwart van hen wi l
hi er zel f een besl i ssi ng over nemen. Twee-
derde geef t aan donor t e wi l l en zi j n.
Dit blijkt uit onderzoek van onderzoekster
Marion Siebelink van het Universitair Medisch
Centrum Groningen. Zij publiceerde haar resul-
taten in the European Journal of Public Health.
Siebelink doet al enige jaren onderzoek naar
het onderwerp orgaandonatie bij kinderen. Uit
haar onderzoek blijkt nu dat liefst 99 procent
van alle kinderen in de leeftijd van twaalf tot en
met vijftien jaar bekend is met het onderwerp.
Kinderen die positief staan ten opzichte van
donatie hebben er thuis vaker over gesproken.
Orgaandonatie
Zi cht kri j gen op wat wl mogel i j k i s en
samen de best e kwal i t ei t van l even real i -
seren. Dat i s het doel van Iri shuys, de
l everanci er van hul pmi ddel en voor mensen
met een vi suel e beperki ng ui t Gouda.
De hulpmiddelenleverancier is n van de
standhouders op de Regionale Hulpmidde-
lenbeurs (RHB) die op donderdag 15 septem-
ber in Wijkcentrum De Trefterp, Damsterdiep
58, in Capelle aan den IJssel gehouden wordt.
Het is verbazingwekkend hoeveel mogelijk-
heden er zijn dankzij slimme technologie.
Wij helpen mensen graag om deze te benut-
ten en een goede keuze te maken, benadrukt
Edwin Prosman van Irishuys. In Gouda, thuis-
basis van Irishuys, zal de hulpmiddelenleve-
rancier uiteraard ook vertegenwoordigd zijn.
Daar wordt de beurs gehouden in de fraaie
Agnieten kapel, Nieuwe Markt 100. En ver-
der strijkt de RHB in september nog neer in
Roosendaal, en wel op donderdag 22 septem-
ber.
Belangstellenden zijn hier welkom in het Best
Western City Hotel The Goderi, Stations-
plein 5a. En verder worden er nog tot en met
1 december beurzen georganiseerd, verspreid
over het hele land. Zie daarvoor de poster in
deze krant of kijk op: www.hulpmiddelen-
beurs.nl. De goed toegankelijke beurzen zijn
volgens organisator Bas Barendregt bijvoor-
beeld bedoeld voor mensen die ontdekken
dat zij de laatste tijd hun stoel veel dichter
naar de televisie moeten schuiven omdat ze
anders de ondertiteling niet kunnen lezen.
Volgens Barendregt hoeft slechtziendheid niet
per denitie een onoverkomelijk probleem
te vormen. Met de juiste hulpmiddelen en
de juiste begeleiding kan het leven weer de
moeite waard worden!

(Tekst: Chrit Wilshaus, Tekstinzicht)
Moeite met lezen
van krant en
tv-ondertiteling?
Geluidenbank
breed inzetbaar
Voor veel mensen zi j n de t v-ondert i t el i ng
en de kl ei ne l et t ert j es i n de krant l ast i g t e
l ezen. Daar i s een opl ossi ng voor: de t ek-
st en aut omat i sch l at en voorl ezen door de
ORIONWebbox.
Heel veel mogel i j kheden i n n kl ei n
wonderkast j e!
De ORIONWebbox is een innovatief handig
hulpmiddel met een breed scala aan moge-
lijkheden. Het wordt - znder computer - op
internet aangesloten en biedt op elk gewenst
moment toegang tot veel actuele informatie.
Zoals gesproken tv-ondertiteling, Teletekst,
informatieve themakanalen, ANP-nieuws,
het weer en meer. Er is ook ontspanning in
de vorm van gesproken boeken, tijdschriften,
vele radiozenders, hoorspelen, podcasts en
een audiomagazine.
Gemak i s ni et i ngewi kkel d
Ondanks het uitgebreide aanbod aan infor-
matie en ontspanning werkt de Webbox heel
eenvoudig. Met slechts een paar knoppen en
gesproken menus is het apparaat volledig op
de tast en op het gehoor geheel zelfstandig te
bedienen.
Wat heef t u nodi g?
Geen internet? Wij kunnen mensen adviseren
over gunstig geprijsde aansluitingen. Voor het
gebruik van de Webbox wordt een bescheiden
basisabonnement gevraagd. Het hulpmiddel
zelf wordt onder voorwaarden door uw zorg-
verzekeraar vergoed.
Meer wet en?
Meer informatie is te verkrijgen via Solutions
Radio (015) 262 59 55 of op:
www.orionwebbox.org.
De Gel ui denbank i s voort aan ook verkri j g-
baar voor zorgverl eners en gent eres-
seerden bui t en Bart i mus. De i nt eract i eve
zi t bank werd enkel e j aren gel eden op ver-
zoek van Bart i mus ont wi kkel d door Acces-
si bi l i t y voor mensen met een vi suel e en/
of verst andel i j ke beperki ng. Door de bank
wordt op een speel se mani er de bel evi ngs-
werel d van cl i nt en vergroot .
De bank kent verschillende geluidslandschap-
pen en reageert met geluiden en trillingen op
de knuffels, attributen, knoppen en bij be-
weging. De Geluidenbank kan ook verhalen
en gedichten voorlezen. Momenteel werkt
Bartimus aan nieuwe geluidslandschap-
pen en verhalen. De bank ziet eruit als een
normale moderne zitbank, maar is voorzien
van de modernste technologie en eenvoudig
in gebruik. De innovatieve technische toe-
passingen zijn ontwikkeld door medewerkers
van Stichting Accessibility en Bartimus in
samenwerking met studenten en oud-studen-
ten van de Hogeschool voor de Kunsten
Utrecht (Faculteit Kunst Media en Technolo-
gie).
Hulpmiddelenbeurzen in regio
Standhouders leggen bezoekers uit welke mogelijkheden er zijn.
Blindheid hoeft geen
onoverkomelijk
probleem te vormen
Hulpmiddelen 11
Nummer 14
10 augustus 2011
*
High care met low tech materialen
*
Decubi t us komt zeer veel voor onder cl i n-
t en i n de zorg en i s een bel angri j ke kwal i -
t ei t si ndi cat or. Vooral i n verpl eeg- en ver-
zorgi ngshui zen en i n de t hui szorg i s de
preval ent i e hoog, maar ook op sommi ge
af del i ngen van zi ekenhui zen kan deze hoog
zi j n.
Het voorkomen van decubitus is daarom van
groot belang en daar zijn nationaal en inter-
nationaal richtlijnen voor opgesteld. De aan-
pak is tijdrovend, veelal kostbaar en vaak ook
fysiek belastend. Hoewel er technologisch
zeer geavanceerde systemen en matrassen op
de markt zijn om decubitus te voorkomen en,
als deze toch is ontstaan, te doen genezen of
erger te voorkomen, verdienen de laatste tijd
juist ook de meer eenvoudige systemen meer
aandacht. Recent is in een RCT, en dus een
kwalitatief zeer goede studie, gebleken dat met
name met de vrij eenvoudige statische lucht-
matrassen die op de gewone matras aange-
bracht kunnen worden (oplegmatras zonder
elektrische pomp), zeer goede resultaten te
boeken zijn (Van Leen et al., 2010). In deze
studie bleken deze oplegmatrasjes (Repose)
zowel een preventieve werking als een duide-
lijke ondersteuning bij het herstel van aan-
wezige decubituswonden te hebben. Al eerder
bleek in klinische en laboratoriumstudies de
effectiviteit van de drukbeperkende en druk-
verdelende eigenschappen van deze matrasjes
voor zowel het bed als in een stoel (Deoor
et al., div). Gezien het feit dat deze matrasjes
relatief goedkoper zijn dan de duurdere, al
dan niet dynamische systemen, is aanleiding
geweest om eenbusinesscase te ontwikkelen.
Deze businesscase (Locomotion, 2011) kan
toegepast worden op elke organisatie waar-
door men de mogelijke effecten heel speciek
inzichtelijk krijgt. Voor meer informatie kan
men contact opnemen met Vitalis Nederland
BV, (0512) 583 838.
In de studie bleken de oplegmatrasjes (Repose) zowel een preventieve werking als een duide lijke ondersteuning bij het
herstel van aan wezige decubituswonden te hebben.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
Ruim 50 jaar specialist
op het gebied van beter zien
www.ikwilbeterzien.nl
Bel voor het maken van een afspraak met
T (070) 311 40 70
Ergra Low Vision beschikt over 200 praktijken in ziekenhuizen en verzorgingshuizen.
Wat kunt u van onze deskundige specialisten verwachten?
k e o z r e d n o g o o g i d e l l o V U
UAdvies over het beste hulpmiddel of bril
Uril en hulpmiddel controle
Uevering van alle hulpmiddelen
UOnderzoek aan huis
UTraining met het hulpmiddel en een tevredenheidsonderzoek
Uge kwaliteit gewaarborgd door het ISO certicaat


Het k|e|nste d|g|ta|e thoraxdra|nage
systeem ter were|d.
Thopaz
Thopaz |s het baanbrekende n|euwe
thoraxdra|nage systeem van Mede|a.
De u|tzonder||jk ||chte en st|||e Thopaz
werkt met een ge|ntegreerde vacum-
bron en een vo||ed|g d|g|taa| meet- en
a|armsysteem, dat de arts en het
verp|egend personee| waardevo| |nz|cht
geeft |n het ver|oop van de therap|e en
waarschuwt wanneer een pat|ent extra
aandacht nod|g heeft. Het gebru|k van
Thopaz verkort de behande||ngsduur,
wat t|jd en kosten bespaart.
Meer |nformat|e over Thopaz v|ndt u op
www.mede|a.n|.
4LKLSH)LULS\_
||enwaard 31
5236 WB 's-Hertogenbosch
Neder|and
Te|.: +31 |073 690 4040
Fax: +31 |073 690 4044
E-ma||: |nfo@mede|a.n|
lnternet: www.mede|a.n|
E-ma||: |nfo@mede|a.be
lnternet: www.mede|a.be
Precious Life Progressive care
Mogen wij u lucht verkopen?
Vraag onze brochure aan
Decubitus is een groot risico in de zorg. Vitalis biedt oplossingen waarmee u
doorliggen kunt voorkomen of zelfs genezen. De statische luchtsystemen van
Repose spelen een belangrijke rol in onze visie op decubituspreventie.

Steeds meer ziekenhuizen ontdekken de kracht van low-tech materialen waarmee
high-care gewaarborgd blijft. Uit diverse studies en onderzoeken is gebleken dat
statische lucht het beste middel is ter preventie van decubitus. Met Repose bieden
wij al enkele jaren een efficinte, complete, eenvoudige en goedkope oplossing.
Vraag een demonstratie of onze speciale brochure aan. Bel (0512) 58 38 38.
Vitalis Nederland BV
Jade 32
9207 GL Drachten
Tel. (0512) 58 38 38
www.vitalis.nl
info@vitalis.nl
w
w
w
. vi tal i s. nl
w
w
w
. vi tal i s. nl
D
e
c
u
b
i
t
u
s
p
r
e
v
e
n
t
i
e
www. vi tal i s. nl
www. vi tal i s. nl
D
e
c
u
b
it
u
s
p
r
e
v
e
n
t
ie
www. vi tal i s. nl
www. vi tal i s. nl
D
e
cu
b
itu
sp
re
v
e
n
tie
Ervaringen delen?
Meld u aan voor bijeenkomst
op 13 september in Sneek.
www.vitalis.nl/aanmelden
Hulpmiddelen 12
Nummer 14
10 augustus 2011
Nummer 14
10 augustus 2011
Hulpmiddelen 13
Nummer 14
10 augustus 2011
Medela introduceert met Thopaz een
nieuwe standaard in thoraxdrainage be-
handelingen door het integreren van de
vacum bron met een digitale weergave
van de voortgang van de behandeling.
Draagbaarheid en veiligheid worden ge-
combineerd met volledige digitale monito-
ring van de behandeling. Thopaz is een stil
systeem. Zo heeft de patint een rustigere
omgeving die de gezondheid bevordert
tijdens het verblijf in het ziekenhuis. Ook
een groot voordeel voor de patint is dat
Thopaz een eigen vacumbron heeft zodat
patinten niet aan bed gekluisterd zijn.
Dit digitale thoraxdrainagesysteem van Medela
biedt een volledig nieuw concept, waarbij
het resultaat voor de patint en de efcin-
tie van de medische praktijk in zieken huizen
wordt verbeterd, ook leidt een gestroomlijnde
aanpak van thoraxdrains tot betere zorg en
kostenbesparing.
De grote hoeveelheden feedback van verschil-
lende gebruikers beamen de voordelen van
Thopaz in de praktijk. Artsen vinden dat dit
systeem belangrijke, objectieve informatie
levert en dat het de therapieverloop van de
patint controleert. Ook het verplegend per-
soneel heeft haar eigen mening. Zij vinden
dat het de werkdruk signicant vermindert,
Thopaz geeft ze meer veiligheid. Voor de
patinten geldt dat zij het een handig appa-
raat vinden dat meer bewegingsvrijheid biedt.
Zelfmanagement speelt bij de revalidatie
na een dwarslaesie een grote rol. De
patinten leren, samen met hun naasten,
omgaan met de lichamelijke, maatschap-
pelijke en psychosociale gevolgen van
de dwarslaesie. Om hen daarbij te onder-
steunen lanceert de Sint Maartenskliniek
een dwarslaesieportal: een speciale afge-
schermde website met informatie en lm-
pjes over mogelijke klachten, de behan-
delmogelijkheden en nazorg. Daarnaast
kunnen lotgenoten en behandelaars elkaar
online treen op een besloten community
op MijnZorgnet.nl.
Het krijgen van een dwarslaesie is een ingrij-
pende gebeurtenis die iemands wereld vol-
ledig op zijn kop zet. De revalidatie is lang
en intensief. Niet alleen in de eerste maanden
in het revalidatiecentrum, maar vooral ook
thuis. Mensen moeten hun leven weer zien
op te pakken en omgaan met de blijvende be-
perkingen. De dwarslaesieportal van de Sint
Maartenskliniek ondersteunt ze daarbij. De
informatie op de portal is onderverdeeld in
de fasen die dwarslaesiepatinten door lopen:
voorbereiding, opname, dagbehandeling en
nazorg. Ook de verschillende klachten die
een patint kan ervaren, vormen een ingang
naar de gewenste informatie. Op de portal
staan lmpjes van de behandelaars. Zij ver-
tellen meer over bijvoorbeeld de verpleging
tijdens de opname of de fysiotherapie. Via de
dwarslaesieportal kunnen dwarslaesiepatin-
ten en behandelaars bovendien doorklikken
naar een besloten community op MijnZorg-
net.nl. Daar kunnen ze blogs lezen en via
diverse forums vragen stellen of discussiren
met andere leden van de community. Bij een
dwarslaesie is er schade aan het ruggenmerg,
ontstaan na bijvoorbeeld een ongeval, een
ontsteking of bloeding. Daardoor worden
boodschappen tussen de hersenen en de rest
van het lichaam niet meer goed doorgegeven.
De benen en soms ook de armen kunnen dan
niet meer gebruikt worden. Dit is afhankelijk
van de plek van de dwarslaesie. Een dwarslae-
sie is een ernstig letsel dat over het algemeen
niet meer kan genezen. In Nederland zijn
circa 10.000 dwarslaesiepatinten. Jaarlijks
komen daar zon 300 mensen bij.
Online ondersteuning voor dwarslaesiepatinten
Zorg op afstand bij slaapapneu
Koninklijke Philips Electronics introduceert
in Nederland een nieuwe zorg op afstand
oplossing voor patinten met slaapapneu,
een zeer ernstige slaapstoornis.
Met de telezorgoplossing EncoreAnywhere
kunnen artsen de behandeling van patinten
die CPAP-apparatuur (een apparaat dat lucht
onder druk toedient via een neuskapje) tijdens
hun slaap gebruiken op afstand volgen, ana-
lyseren en optimaliseren. Daardoor wordt de
behandeling minder belastend voor de patint
en worden betere therapietrouw en behandel-
resultaten bereikt. Met zorg op afstand kun-
nen we de patint beter volgen en de behande-
ling direct bij sturen als dat nodig is. Voorheen
gebeurde dat na ongeveer veertien dagen. Voor
de acceptatie van dit type behandeling door
de patint is een goede begeleiding essentieel.
Met telezorg kunnen we nu veel sneller rea-
geren en zien we al binnen enkele dagen of
een behandeling aanslaat of niet, zegt long-
arts en apneuspecialist Bart Kuipers van de
Isala Klinieken in Zwolle. Hij werkt sinds kort
met EncoreAnywhere in een pilot-project. Met
EncoreAnywhere wordt elk etmaal de data uit
de CPAP- apparatuur op afstand uitgelezen en
draadloos via een GSM-modem op een bevei-
ligde pagina op een internetportaal gezet. De
behandelende zorgverlener kan alle actuele
data over het apparaat en het gebruik inzien.
Gratis vakantie
in Visionvilla
TU Delft komt
met kleurige
handprothese
Het Oogfonds organiseert in samenwerking
met Landal GreenParks een speciale actie
waarbij een vakantie kan worden gewon-
nen in de Visionvilla op Landal Landgoed
t Loo. De Visionvilla is de eerste vakantie-
woning die geschikt is voor gasten met een
visuele beperking. Een voorwaarde van de
actie is dan ook dat de opgegeven kandi-
daat iemand is met een visuele beperking.
Landal en het Oogfonds geven samen een
gratis midweek of weekend voor zes per-
sonen in de Visionvilla weg. De prijs, die
door Landal ter beschikking is gesteld, is be-
doeld voor iemand met een visuele beper-
king en zijn of haar familie of vrienden. Bij
de aanmelding moeten deelnemers aangeven
waarom juist deze persoon in het zonnetje
moet worden gezet en een vakantie in de
Visionvilla verdient. Kandidaten kunnen tot
1 oktober worden aangemeld via de website
www.oogfonds.nl/landal. De meest aanspre-
kende aanmeldingen komen van 9 oktober tot
14 november op de website van het Oogfonds
te staan. De inzending die dan de meeste
stemmen krijgt, wint de vakantie in de spe-
ciale bungalow voor zes personen.
Vanuit de TU Delft is het bedrijf Delft
Prosthetics van start gegaan. Het eerste
nieuwe product, de kindvriendelijke hand-
prothese Tweezer, is nu op de markt.

Bij het Delft Institute of Prosthetics and


Orthotics van de TU Delft wordt, onder leiding
van dr.ir. Dick Plettenburg, onderzoek gedaan
naar de verbetering van handprothesen voor
kinderen. Vanuit dit instituut is nu het bedrijf
Delft Prosthetics opgericht, dat deze prothesen
daadwerkelijk op de markt brengt. Het nieuw
gelanceerde product is de Tweezer: een kleuri-
ge prothese speciaal bedoeld voor kinderen en
kleuters. Onderscheidend is dat de prothese
robuust en mooi tegelijk is. De Tweezer heeft
de handige punten van een haak, maar ziet er
mooi uit door de toepassing van felgekleurde
beschermhoesjes. Kinderen vinden dat wel
stoer, zegt ir. Gerwin Smit van Delft Prosthe-
tics. Ze kiezen vaak voor een combinatie van
felle kleuren en laten ook hun prothese koker
uitvoeren in hippe bijpassende kleuren.
Met de Tweezer kan een kind volgens Smit,
onbezorgd spelen. Ook in de zandbak, bij het
knutselen of gymen is de prothese ideaal. De
Tweezer is gemakkelijk schoon te houden en
vraagt slechts een geringe bedieningsinspan-
ning.
Een thoraxdrainage systeem
dat digitaal en klein is
Een gestroomlijnde
aanpak van thorax-
drains leidt tot betere
zorg en kostenbesparing
*
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
De Thopax is een stil systeem.
Het dwarslaesieportal moet patinten helpen bij het omgaan met hun aandoening.
De Visionvilla is de eerste vakantiewoning die geschikt is
voor gasten met een visuele beperking.
Hulpmiddelen 14
Nummer 14
10 augustus 2011
Nummer 14
10 augustus 2011



0174 - 29 80 46
Hulpmiddelen 15
Nummer 14
10 augustus 2011
GROEP
vanLent
W]W X IQW
Toegang
G
R
A
T
IS
voor meer informatie:
www.regionalehulpmiddelenbeurs.nl info@hulpmiddelenbeurs.nl
06 - 177 22 888
Open tussen 10:00 en 16:00 uur
REGIONALE
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.
voor meer inf
www.regionalehulpm
info@hulpmiddel
06 - 177 22
Open tussen 10:00
Babbage ...
Zichtbaar beter.
Bartimus
Ziet mogelijkheden.
Saarberg
NIEUW: de Vocatex!
HD Beeldschermloep
die tekst voorleest.
slechtziend.nl
Groothandel van hulpmiddelen voor mensen
met visuele beperkingen, is graag tot uw
dienst met 80 verkooppunten in Nederland.
Solutions Radio
TV ondertiteling en de dagelijkse
krant ... laat ze voorlezen!
Refrisk
Begeleiding voor
iedereen die werken wil.
TactileView
Van voelen naar kijken - van
kijken naar voelen.
Low Vision Totaal
Test de gehele lijn van
hulpmiddelen op de plaats
waar ze gebruikt gaan worden.
Van Lent Systems
Minder pijn + Beter
zien + Meer controle ...
= Een beter leven!
Koninklijke Visio
Expertisecentrum
voor slechtziende
en blinde mensen.
Radio 509
Voor iedereen die
horen wil!
BEURSKALENDER
Openingstijden
10.00 - 16.00 uur
Toegang Gratis
3 februari Rotterdam Wijkgebouw De Larenkamp Slinge 303 010 4804044
10 februari Leeuwarden 1 4 2 6 2 1 2 8 5 0 4 g e w s n o i t a t S l e t o H e j n a r O n e d E
17 februari Almere Openbare Bibliotheek Almere Stad Schrijverstraat 1 036 5486000
10 maart Winterswijk 4 5 3 2 1 5 3 4 5 0 6 t a a r t s g n i d a l t u o H s i u h n e j i N m u r t n e c y t r a P
17 maart Arnhem Best Western Hotel Haarhuis Stationsplein 1 026 4427441
24 maart Roermond Theaterhotel De Oranjerie Kloosterwandplein 12-16 0475 391491
31 maart Groningen 9 7 6 1 9 7 5 0 5 0 6 / 8 2 n a a l n e e t s r e i S n e z i u h k n i V r a B f a C
28 april Nijkerk Vergader en congrescentrum De Schakel Oranjelaan 10 033 2460804
15 september Capelle a/d IJssel 2 3 7 7 1 5 4 0 1 0 8 5 p e i d r e t s m a D p r e t f e r T e d m u r t n e c k j i W
22 september Roosendaal Best Western City hotel the Goderi Stationsplein 5/A 0165 555400
29 september Gouda 2 8 4 8 8 5 2 8 1 0 0 0 1 t k r a M e w u e i N l e p a k n e t e i n g A
6 oktober Leiden 0 0 0 3 2 3 2 0 0 9 0 A 3 3 k j i d s r e k e h t o p A s i u h s k l o V s d i e L t e H
13 oktober Gorinchem 4 7 6 3 2 6 3 8 1 0 1 4 1 n e v o H e w u e i N l u e H e d w u o b e g k j i W
3 november Apeldoorn Bibliotheek 0 0 4 8 6 2 5 5 5 0 9 9 2 t a a r t s n a m l e s s o V A D O C
10 november Eindhoven 0 0 0 6 2 0 2 0 4 0 5 - 1 n i e l p y d e n n e K s l e g e K e l e G z d r a g e R
17 november Venlo 1 5 2 6 1 5 3 - 7 7 0 1 g e w r e k r e k n e d l a K a n i m l e h l i W l e t o H
24 november Driebergen Parochiecentrum Pieterburen Rijsenburgselaan 4 0343 514708
1 december Delft 1 7 5 5 3 1 2 5 1 0 6 6 t a a r t s x i n e o h P e d e t s t f l e D m u r t n e c n e l a Z
D
e
z
e
P
o
s
t
e
r
is
o
n
t
w
o
r
p
e
n
, g
e
d
r
u
k
t
e
n
g
e
s
p
o
n
s
o
r
d
d
o
o
r
IV
A
G
R
O
E
P

B
V
-
w
w
w
.
i
v
a
g
r
o
e
p
.
n
l
www.visievoordeelpas.nl
HET HELE JAAR DOOR
16 Patintenzorg
Nummer 14
10 augustus 2011
De ei kenprocessi erups vormt een ri si co
voor de gezondhei d. De boosdoeners bi j de
pl aag di e Nederl and t ref t , zi j n ni et de rup-
sen zel f, maar hun zogenaamde net el - of
brandharen. In Meander Medi sch Cent rum
i n Amersf oort zi j n enkel e pat i nt en be-
handel d di e ernst i ge oogkl acht en hebben
opgel open door brandhaart j es. De oog-
art sen van Meander raden bui t ensport ers
aan om i n bosri j ke gebi eden t i j dens het
wandel en, hardl open of et sen een sport -
bri l t e dragen.
Elke rups heeft zon 700.000 haartjes die
makkelijk afbreken en met het minste zuchtje
wind kunnen worden verspreid. Vooral van
half mei tot eind juni - wanneer de beestjes
haren krijgen - komen er veel haren in de
lucht. In juli tot september kunnen er haren
uit de lege nesten waaien. Deze zijn vrijwel
onzichtbaar voor het blote oog.
Acut e oogkl acht en
Oogarts Sander Edzes heeft de afgelopen
weken een aantal patinten behandeld met
acute oogklachten. Deze klachten zijn ver-
oorzaakt door de haartjes van de eikenproces-
sierups. De brandhaartjes zijn minuscuul
klein en ook heel scherp. Als ze in het oog
waaien, kunnen ze door het hoornvlies heen
gaan steken. Dat kan leiden tot hevige irritatie,
kleine beschadigingen en in zeldzame gevallen
tot een ontsteking op termijn. De behande-
ling bestaat uit het weghalen of wegkrabben
van de haartjes. Uitspoelen is onvoldoende,
omdat ze zo klein zijn en vaak al dieper in het
hoorvlies zitten, aldus de oogarts. Een sport-
bril dragen is een goede manier om de ogen te
beschermen.
Mel ani e (4520 gram) i s de eerst e baby di e
i s geboren i n een van de acht verl oskamers
i n het ni euwe Cent rum voor Verl oskunde
van het St . El i sabet h Zi ekenhui s i n Ti l burg.
Hier kunnen ouders bijvoorbeeld tijdens de
bevalling naar hun eigen muziek luisteren of
tv kijken. In de patintenkamers is de commo-
de in hoogte verstelbaar en kan de kersverse
vader gewoon op de kamer bij moeder en kind
blijven slapen op een speciale slaapbank. De
nieuwe kraamafdeling, helemaal uitgevoerd
in lavendelblauw, heeft zestien eenpersoons-
kamers en drie tweepersoonskamers. Deze
kamers liggen allemaal aan de buitenkant
van het ziekenhuis, zodat ze maximaal dag-
licht krijgen. De eenpersoonskamers hebben
eigen sanitair, en een eigen kluis en koelkast.
Voor de ouders is bovendien een speciale huis-
kamer ingericht op de kraamafdeling, voor als
ze even van de patintenkamer af willen. Alle
patintenkamers zijn donderdag 28 juli in
gebruik genomen.
De acht verloskamers zijn van alle technieken
voorzien. Zo heeft elke kamer een badkamer
met een massagedouche, waar de moeder
tijdens de bevalling gebruik van kan maken.
Met een nieuw systeem wordt de conditie van
moeder en ongeboren kind voor en tijdens
de bevalling continu bewaakt. De sfeer op
de verloskamer was echt goed. De kleuren, de
hele omgeving zorgde ervoor dat ik me heel
veilig en goed verzorgd voelde, zegt Ilona
Vogelaar, moeder van de pasgeboren Melanie.
En ook over de nieuwe patintenkamer is ze te
spreken: Het is echt een gezellige kamer, en
dat vaders voortaan na de bevalling bij moeder
en kind kunnen blijven is natuurlijk echt jn.
Jaarlijks zijn er ongeveer 1700 bevallingen in
het St. Elisabeth Ziekenhuis.
Het gezin Vogelaar bewondert Melanie, de eerste baby die in het nieuwe Centrum voor Verloskunde van het St. Elisabeth Ziekenhuis is geboren (foto Kees van Boxtel).
Haartjes van eikenprocessierups bedreigen ogen
Jaarlijks zijn er
ongever 1700 bevallingen
in het St. Elisabeth
Ziekenhuis
Oogarts Sander Edzes.
Melanie wijdt verloskamer in
De Mooi Mens Verki ezi ng heef t net voor de
sl ui t i ngsdat um al t wee keer zoveel aanmel -
di ngen gekregen i n vergel i j ki ng met vori g
j aar. De meest e aanmel di ngen komen ui t de
provi nci e Zui d-Hol l and. De verki ezi ng zet
bi j zondere mensen ui t de zorg i n het zonne-
t j e voor al het mooi e werk dat ze verri cht en
i n de sect or.
Collegas, vrienden en familie kunnen de
komende maand nog mooie mensen aan-
melden via www.zorglive.nl/mooimens. De
winnaar van de Mooi Mens Verkiezing wordt
op 8 november door Anita Witzier bekend-
gemaakt. Ook de provincies Noord-Holland
en Noord-Brabant bevinden zich in de top-3
van provincies met meeste aanmeldingen.
Het is geweldig te zien dat de Mooi Mens
Verkiezing elk jaar populairder wordt, zegt
Dominique Vijverberg, Algemeen Directeur
van IZZ. Het is niet zo dat er steeds meer
mooie mensen werkzaam zijn in de zorg,
want dat is al jaren het geval, maar we zien
wel dat zij via de Mooi Mens Verkiezing steeds
meer de aandacht krijgen die ze zo verdienen.
Dit doet ons erg veel. Tot 19 augustus kan
iedereen zijn of haar mooi mens aanmelden.
Vervolgens selecteert een deskundige jury
25 genomineerden waar heel Nederland op
kan stemmen.
Veel aanmeldingen
Voor Mooi Mens
Een aant al medi sch speci al i st en van het
Devent er Zi ekenhui s gebrui kt t egenwoor-
di g de i pad om het medi sch dossi er aan een
pat i nt i n bed t e l at en zi en.
Het Deventer Ziekenhuis werkt al enige tijd
met een digitaal dossier. Ook wil het optimaal
gebruikmaken van de mogelijkheden die
e-health biedt. Het gevolg is dat de manier
van werken voor de zorgverleners nogal is ver-
anderd. Was er vijf jaar geleden nog een kar
met dikke papieren dossiers nodig tijdens de
visites in de kliniek, nu kunnen de artsen met
de ipad naar het bed lopen en de informatie
tonen die ze willen. De ipad past in een dok-
tersjas. De ICTvan het ziekenhuis ontwikkelde
een soort app waarmee de artsen grote delen
van het medisch dossier kunnen laten zien,
de laatste rntgenfotos kunnen tonen, of de
bloeduitslagen kunnen opvragen. Nakijken
wie er ook al weer vandaag op het spreekuur
waren, of welke patinten er nu in de kliniek
of op de spoedeisende hulpliggen kan ook.
Romei nse sol dat en van Archeon (Al phen
aan den Ri j n) bezoeken vandaag, woensdag
10 august us, het Wi l hel mi na Ki nderzi eken-
hui s (WKZ) i n Ut recht . De Romei nen komen
op bezoek bi j de ki nderen di e t e zi ek zi j n
om een dagj e op st ap t e kunnen. De gl adi a-
t oren l at en zi en hoe zi j i n vroegere t i j den
st reden met hun zwaarden en speren.
Het is voor kinderen vervelend om in het
ziekenhuis te liggen, zeker als het zomer-
vakantie is. Doordat de soldaten naar het
ziekenhuis komen, kunnen de kinderen toch
genieten van iets unieks en bijzonders. Tijdens
de ochtend is er voor de jonge patintjes een
programma met veel muziek en een demon-
stratie van de Romeinse gladiatoren. De sol-
daten nemen alle tijd om met de kinderen te
praten en hen alle uitrustingen te laten zien.
Specialisten
gebruiken ipad
Romeinen naar
zieke kinderen
Pol i omaat
In 1943, 1952 en 1956 werd ons land op-
geschrikt door een epidemie van polio-
myelitis, in onze taal kinderverlamming ge-
noemd omdat vooral kinderen verlammingen
kregen. Polio is een besmettelijke virusziekte
die meestal via de ontlasting wordt over-
gebracht. Opvallend is dat deze afwijking al
bij de Egyptenaren bekend was, maar toen
weinig complicaties teweeg bracht. Omdat
men toen weinig aandacht aan hygine be-
steedde werd hierdoor ongemerkt een natuur-
lijke immuniteit opgebouwd. Deze gang van
zaken veranderde naarmate men toiletten met
waterspoeling ging gebruiken. Polio begon als
een simpele verkoudheid, maar werd na enke-
le dagen gevolgd door ernstige verlammings-
verschijnselen. Het virus tastte de grijze stof in
het ruggenmerg aan, vooral met verlamming
van de benen tot gevolg. De naam van deze
ziekte is afgeleid van de Griekse woorden
polios dat betekent grijs en myelum is merg.
De laatste grote polio-epidemie in Nederland
in 1956 heeft bij ongeveer 1800 mensen ver-
lammingen veroorzaakt. Kinderen met adem-
halingsproblemen verpleegde men enige tijd
in de poliomaat, de ijzeren long. Zij lagen in
een afgesloten ruimte met hun hoofd daarbui-
ten. Zij werden kunstmatig beademd door af-
wisselend de druk in het apparaat te verhogen
en te verlagen. Aan dit instrument hebben veel
kinderen hun leven te danken. Kinderen met
verlamming van de benen kregen een rolstoel
en als ze inmiddels niet zijn overleden, zijn
het nu bejaarden die nog steeds in een rolstoel
zitten. In begin 1950 werden twee poliovaccin-
varianten gemaakt, die naar de makers werden
genoemd: Het Sabinvaccin bevatte een ver-
zwakt, maar nog levend virus. Het Salk vaccin
is een dood virus dat sinds 1957 in Nederland
in ons rijksvaccinatieprogramma (DKTP) is
opgenomen. Hierdoor komt in Europa geen
polio meer voor, maar wel in sommige ont-
wikkelingslanden en omdat wij graag reizen
wordt nog steeds tegen polio gevaccineerd.
Door Bob K.P. Grifoen
Medisch Farmaceutisch Museum Delft
17
In ni euw, kl i ni sch onderzoek door het
AMC van de Uni versi t ei t van Amst erdam
i s aanget oond dat cranberry s voor vrou-
wen een goede aanvul l i ng kunnen zi j n op
de preven t i e van regel mat i g t erugkerende
uri newegi nf ect i es (bl aasont st eki ngen). De
resul t at en van de NAPRUTI-st udi e, zoal s
het onderzoek heet , zi j n gepubl i ceerd i n
het medi sch t i j dschri f t Archi ves of Int ernal
Medi ci ne.
De cranberrys lieten een vermindering van het
aantal terugkerende blaasontstekingen zien
(van zeven het jaar ervoor naar vier tijdens
het onderzoek). Een duidelijke vermindering.
De antibiotica waren effectiever met 1,8 terug-
kerende blaasontstekingen, maar leidde tot
een aanzienlijke resistentie. Resistentie tegen
antibiotica is een actueel onderwerp. Vooral
voor mensen die regelmatig antibiotica ge-
bruiken, dreigt dit een serieus probleem te
worden. Vrouwen met terugkerende blaas-
ontstekingen zijn een grote risicogroep. Om
de ontstekingen de baas te blijven, krijgen zij
regelmatig een antibioticumkuur voorgeschre-
ven. Ruim de helft van alle vrouwen maakt
n of meerdere urineweginfecties (UWIs)
door gedurende haar leven. De frequentie van
UWIs neemt toe met de leeftijd.
De onderzoekers Suzanne Geerlings en
Marille Beerepoot van de afdeling Inwen-
dige Geneeskunde van het AMC bestudeerden
de effecten van cranberrys en antibiotica bij
terugkerende blaasontstekingen bij een groep
van 221 vrouwen. Een groep van 110 vrouwen
kreeg het antibioticum co-trimoxazol (480
mg n keer daags) en een tweede groep met
111 vrouwen kreeg een speciek cranberry-
supplement (500 mg twee keer daags). Al
na een maand werd negentig procent van de
vrouwen in de antibioticumgroep resistent
tegen het antibioticum. Deze vrouwen werden
ook resistent tegen andere antibiotica. Beere-
poot vermeldt dat dit een groot nadeel is. In
de cranberrygroep trad nagenoeg geen resis-
tentie op. Projectleider Geerlings concludeert:
Nu is bewezen dat cranberrys inderdaad
veel minder resistentie veroorzaken, en een
redelijke afname van de blaasontstekingen.
Het vormt daarmee in ieder geval een aan-
vulling op medicijnen. En voor vrouwen die
geen antibiotica willen slikken, is dit een
goed alternatief. In de studie is gebruik ge-
maakt van een cranberrysupplement met een
bijzondere productiewijze en samenstelling
(spcialit). Voor dit cranberrysupplement
zijn alle bestanddelen van de gehele cranberry
gebruikt, waardoor alle actieve stoffen in hun
natuurlijke staat aanwezig zijn. Tevens voor-
ziet een gepatenteerd verwerkingsproces in
een bioactieve bescherming van alle bestand-
delen van de cranberry waardoor deze de
maag ongeschonden kunnen passeren en ge-
reguleerd worden afgegeven. Niet alle andere
verkrijgbare cranberrysupplementen hebben
deze functionele eigenschappen.
Uit een nieuw, klinisch onderzoek is gebleken dat cranberrys een vermindering laten zien van het aantal terugkerende blaasontstekingen.
Jonge ki nderen hebben aanzi enl i j k hogere
concent rat i es van ant i l i chamen nodi g
dan vol wassenen om beschermd t e zi j n
t egen i nuenza-i nf ect i es. Di t omdat hun
i mmuun syst eem nog ni et vol groei d i s. Ui t
onderzoek bl i j kt waarom i nuenzavacci ns
t ot voor kort mi nder werkzaam waren bi j
j onge ki nderen en wordt het bel ang beves-
t i gd van vacci nat i es t egen i nuenza met
aangepast e vacci ns.
Dit bleek tijdens de jaarvergadering van de
European Society for Paediatrics Infectious
Diseases (ESPID). Tijdens het fase III klinische
onderzoek, waarbij meer dan 4500 kinderen
in de leeftijd van zes maanden tot zes jaar
betrokken waren, werd vastgesteld dat de be-
schermingscorrelatie voor deze kinderen - met
gebruikmaking van de klassieke Hobsoncrite-
ria van vijftig procent - een hemagglutinatie-
inhibitie (HAI) antilichaamtiter van 1:110
was, vergeleken met de standaard van 1:40 bij
volwassenen. Van oudsher kent Nederland een
hoge vaccinatiegraad. Maar toch komen er nog
steeds ziektes als mazelen, rode hond en bof
voor, die door vaccinatie voorkomen kunnen
worden. Met de uitbraak van de Mexicaanse
Griep in 2009 werden al veel kinderen preven-
tief ingent tegen deze vorm van inuenza.
Vaccins aanpassen
aan kinderen
Geschiedenis van de gezondheidszorg
Voor vrouwen die
geen antibiotica willen
slikken, is dit een goed
alternatief
Gezondheid
Nummer 14
10 augustus 2011
Di arree i s een dunne, wat eri ge (soms
sl i j meri ge) ont l ast i ng di e heel pl ot sel i ng
komt opzet t en. Het gaat meest al samen
met een drukkend gevoel i n de bui k, pl ot -
sel i nge krampen of bui kpi j n. Wi e di arree
heef t verl i est veel vocht en voedi ngsst of -
f en, waaronder mi neral en. Het i s daarom
ook bel angri j k om t e bl i j ven dri nken. En
gebrui k wat zout ere voedi ngsmi ddel en.
Acute diarree duurt maximaal veertien dagen,
chronische diarree langer, maar heeft meestal
te maken met een darmaandoening. Vaak is
diarree het gevolg van een bacterie of virus-
infectie, al dan niet door slechte hygine. Maar
ook het gebruik van antibiotica kan diarree
veroorzaken.
Wapi t i Darmbal ans hel pt de ont l ast i ng
di kker t e maken
Wapiti Darmbalans helpt de ontlasting dikker
maken en bevordert de inwendige darm-
reiniging. Het verhoogt de weerstand tegen
ongunstige bacterin en schimmels in de
darmen. Dit probiotisch voedingssupplement
is samen gesteld uit miljarden levensvatbare
gistcellen van Saccharomyces boulardii. Deze
gist komt van oorsprong voor in de tropische
vrucht Litchi chinensis. Wapiti Darmbalans
ondersteunt een goede balans tussen gunsti-
ge en ongunstige bacterin in de darmen en
versterkt een evenwichtige darmora. Wapiti
Darmbalans is aan te bevelen bij volwassenen
en kinderen vanaf zes maanden. Gebruiks- en
kindvriendelijk, 1 2 capsules per dag is vol-
doende. Voor meer informatie: Emonta B.V.,
telefoon: 0512-51 8085, www.wapitinatuur.nl.
Diarree
Jonge kinderen hebben aanzienlijk hogere concentraties
van antilichamen nodig dan volwassenen om beschermd
te zijn tegen inuenza-infecties.
Cranberrys blijken effectief
De afgebeelde poliomaat staat in Delft in een voormalig ziekenhuis, waar hij helaas moet verdwijnen. Als er geen
alternatief komt,betekent dit vernietiging van historisch bezit. Wie er een goede plaats voor weet wordt verzocht zich
te melden bij Grifoen: bkpgrifoen@wanadoo.nl.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
18 Advert ent i e
Nummer 14
10 augustus 2011
Met de opl everi ng van de ni euwe verl os-
kamers i s de groot schal i ge verbouwi ng
van het beddenhui s van het TweeSt eden
zi ekenhui s (met vest i gi ngen i n Ti l burg en
Waal wi j k) vol l edi g af gerond. De verbou-
wi ng heef t bi j na dri e j aar geduurd. Al l e
verpl eegaf del i ngen zi j n nu rui m opgezet
met veel l i cht i nval en vol gens het Heal i ng
Envi ronment -pri nci pe i ngeri cht .
Het beddenhuis bestaat uit een-, twee- en vier-
bedkamers, waarbij elke kamer is voorzien
van een badkamer. In hoofdopzet zijn de ver-
schillende verpleegafdelingen gelijk, maar elk
specialisme heeft zo haar specieke kenmer-
ken waar tijdens de verbouwing rekening mee
is gehouden. Het Moeder- en Kindcentrum,
bestaande uit een kinder-, kraam- en een ver-
losafdeling, heeft een afwijkende opzet ten
opzichte van de rest van het beddenhuis. Hier-
bij is door de toepassing van fotobehang een
unieke uitstraling is neergezet. Met de gereed-
koming van het beddenhuis is het TweeSteden
ziekenhuis nog niet klaar met de verbouwing
van het ziekenhuis. Op dit moment wordt een
start gemaakt met de renovatie van de vleugel
waar kraamafdeling Olivijn wordt gereali-
seerd in samenwerking met Thebe. Vervolgens
start men eind dit jaar met de verbouwing
van de hoofdentree inclusief personeels- en
bezoekersrestaurant. Het is de bedoeling dat
dit in de zomer van 2012 wordt opgeleverd.
Begin 2012 start de uitvoering van het nieuw
te bouwen polikliniekgebouw; deze zal een
klein jaar later klaar zijn voor gebruik.
19
Het ni euwe St . Ant oni us Zi ekenhui s i n
Ut recht berei kt e i n j ul i zi j n hoogst e punt .
Reden voor een f eest j e op de bouwpl aat s,
i n een gedeel t e van de ni euwbouw dat
st raks al s OK-rui mt e zal di enen. De St .
Ant oni us vl ag werd naar het hoogst e punt
gehesen en er vol gden kanonschot en en
conf et t i sl i ngers, waarna ui t eraard het gl as
geheven werd.

De nieuwe locatie van het St. Antonius


Ziekenhuis is letterlijk de lucht in geschoten.
Nog maar een jaar geleden, op 22 juni 2010,
ging onder toezicht van vele belangstellen-
den de eerste paal de grond in. Het nieuwe
St. Antonius Ziekenhuis wordt modulair, in
gedeelten, gebouwd. Door deze manier van
bouwen zijn voor de toekomst eventuele ver-
schuivingen, veranderingen en uitbreidingen
gemakkelijker te realiseren.
Het St. Antonius Ziekenhuis is er trots op
zon mooi en goed geoutilleerd ziekenhuis
voor haar patinten te kunnen bouwen, aldus
Douwe Biesma, voorzitter Raad van Bestuur.
Een plek waar we veilige, gastvrije topzorg
verder vorm kunnen geven. Het ziekenhuis
ligt straks heel centraal:aan de A2en hettrein-
stationUtrecht Terwijde op slechts 600 meter
afstand. De oplevering van zowel het zieken-
huis, de parkeergarage als het Medisch Psy-
chiatrisch Centrum is voorzien op 15 maart
2013. In de aansluitende perio de zal de ver-
dere inrichting plaatsvinden en in augustus/
september 2013 zal het zieken huis daad-
werkelijk in gebruik worden genomen. De
nieuwe ziekenhuislocatie vervangt na de in-
gebruikname in 2013 de huidige St. Antonius
locaties in Utrecht Oudenrijn en Overvecht.
Tot die tijd blijven de huidige ziekenhuis-
locaties in Utrecht open. In Overvecht blijft
het St. Antonius na 2013 zorg bieden van-
uit een brede polikliniek bij verzorgingshuis
Tamarinde. De ziekenhuislocatie in Nieuwe-
gein blijftgewoon bestaan. Daar worden alle
verpleegafdelingen in de komende tijd ver-
bouwd naar de moderne standaarden. Beide
locaties (Utrecht en Nieuwegein) zijn straks
voorzien van een Spoedeisende Hulp en een
Huisartsenpost voor dringende hulp in de
avond, nacht of weekend.
Er kunnen nog proj ect en worden i nge-
di end di e kunnen meedi ngen naar de Hedy
d Anconapri j s voor excel l ent e zorgarchi t ec-
t uur. Di t i s een pri j s voor de Nederl andse
archi t ect uur- en zorgwerel d. De pri j s
ri cht zi ch speci ek op gebouwen i n de
zorgsect or waarbi j st edenbouw, t ui n- en
l andschaps archi t ect uur, archi t ect uur en/
of i nt eri eur archi t ect uur het zorgconcept
onderst eunen.
Het kan gaan om nieuwbouw, renovatie of
om een gebiedsontwikkeling van een ensem-
ble van gebouwen, waarvan minimaal n
gebouw is voltooid. Iedereen kan een project
voordragen: opdrachtgevers, ontwerpers,
zorgprofessionals, corporaties, ontwikkelaars,
gemeenten, gebruikers. Het project kan wor-
den aangemeld op www.hedydanconaprijs.
nl. Als het project voldoet aan de gestelde
voorwaarden, ontvangt men een e-mail met
instructies voor het insturen van uw digitale
projectdocumentatie. De aanmelding is pas
denitief n ontvangst van uw volledige digi-
tale inzending. Deze moet uiterlijk 30 septem-
ber 2011 binnen zijn. De Hedy d Anconaprijs
is een gezamenlijk initiatief van het Stimule-
ringsfonds voor Architectuur en TNO.
Prijs excellente
zorgarchitectuur
Nieuwe poli
Het Wi l hel mi na Zi ekenhui s Assen i s begon-
nen met de bouw van een ni euwe pol i kl i -
ni ek i n de bi nnent ui n van het zi ekenhui s. In
di t ni euwe gebouw worden t wee pol i kl i ni e-
ken en een st i l t erui mt e gehui svest .
Ook de bestaande Wilhelmina Apotheek
wordt gemoderniseerd en uitgebreid, en krijgt
een ruime plek in de nieuwbouw. De Wilhel-
mina Apotheek wordt gedurende dit bouw- en
verbouwproject tijdelijk in een noodgebouw
gehuisvest.
De hartchirurgen van het Thorax Centrum Twente
(onderdeel van ziekenhuis Medisch Spectrum Twente in
Enschede) hebben een tweede appartement gekocht ten
behoeve van familie van patinten die door hen worden
of zijn geopereerd. Vorige week werd het tweede apparte-
ment ofcieel in gebruik genomen. Sinds een aantal jaar
bieden de hartchirurgen van Thorax Centrum Twente de
mogelijkheid aan familieleden van hartpatinten om te
logeren in hun appartement aan de Kortenaerstraat in
Enschede. De hartchirurgen kochten dat appartement
in 2006. Omdat het Thorax Centrum Twente(in toe-
nemende mate) patinten uit heel Nederland ontvangt,
wordt door familieleden graag gebruik van gemaakt
van dit logeeradres. Bijzonder is dat de thorax chirurgen
beide appartementen zelf aangeschaft hebben en als
tijdelijke woning tegen een kleine vergoeding ter be-
schikking stellen aan de familie van patinten.
Beddenhuis TweeSteden ziekenhuis klaar
Hartchirurgen kopen appartement voor familie patint
Nieuw ziekenhuis
vervangt locaties in
Oudenrijn en Overvecht
Nieuwbouw
Nummer 14
10 augustus 2011
Tarket t , werel dl ei der i n harde vl oerbedek-
ki ng en sport vl oeren neemt de Franse hout -
l everanci er Parket Mart y over. Met deze
overname verst evi gt Tarket t haar posi t i e
i n Europa al s hout l everanci er met vi er pro-
duct i el ocat i es en met meer dan zes mi l j oen
vi erkant e met er aan product i e per j aar.
Deze overname maakt deel uit van de
strategie om actiever in Zuid-Europa op de
vloeren markt te zijn. In dit geval met plan-
ken (1-strip). Met deze nieuwe ontwikkeling
heeft Tarkett een nieuwe productieplaats in
Zuidwest-Frankrijk in het plaatsje Cuzorn.
Daarnaast verwerft Tarkett een nieuwe serie
houtproducten die past bij Zuid-Europa en
toegevoegd wordt aan de bestaande uitgebrei-
de serie aan producten en materialen. Door
deze over name zorgt Tarkett ervoor dat er in
Frankrijk 130 banen blijven bestaan. Daar-
naast is het plan om dertien miljoen te inves-
teren in het verder ontwikkelen van de pro-
ductiefaciliteiten in Cuzorn en zal Tarkett haar
ervaringen en kennis gebruiken ten goede
van Parket Marty. Met een omzet in 2010
van 1,9 miljard euro is Tarkett marktleider in
inno vatieve en duurzame vloerbekleding en
sportvloeren. Ongeveer 8200 medewerkers
bedienen dagelijks de klanten van Tarkett in
100 verschillende landen met 28 verschillende
productielocaties.
Tarkett neemt
Parket Marty over
Het Moeder- en Kindcentrum, bestaande uit een kinder-, kraam- en een verlosafdeling, heeft een afwijkende opzet
ten opzichte van de rest van het beddenhuis. Hierbij is door de toepassing van fotobehang een unieke uitstraling is
neergezet (foto Rob van Osch).
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
Antonius bereikt hoogste punt
De St. Antonius vlag werd naar het hoogste punt gehesen en er volgden kanonschoten en confettislingers.
20 Advert ent i e
Nummer 14
10 augustus 2011
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten extra veel calorien en
een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken
hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor mensen met (dreigende) ondervoeding.
Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is er nu het Bouwsteentje;
een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een
Petit Four, maar bevat evenveel calorien als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop!
Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets
willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.
Energie- en eiwitrijk
Het verrassend lekkere Bouwsteentje is bedacht door Stan Mertens, directeur van het bureau FoodQuest.
Het Bouwsteentje wordt geproduceerd door de banketbakkers van Patisserie Unique. Zij wonnen twee
keer de eerste prijs voor deze innovatie en er vinden inmiddels leveringen in diverse landen plaats.
In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes worden diepgevroren verpakt, per 10 stuks in een doosje. Eenmaal ontdooid, kunt
u de gebakjes nog zes dagen in de koelkast bewaren.
Makkelijk te eten
Een Bouwsteentje is zacht, zodat ook mensen met lichte slikproblemen van dit gebakje kunnen
genieten. Voor mensen die meer moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding
kunnen eten, is er Easy-to-Eat.
Het Bouwsteentje:
een lekker en opbouwend tussendoortje.
Heerlijk als traktatie bij de kofe of thee,
of als nagerecht.
Als slikken moeilijker wordt
Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker
tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in
de smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal
ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken
of alleen dik vloeibare consistenties mogen eten. Dit
lekkere en energierijke tussendoortje draagt, mede
dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij
aan een betere weerstand.
Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust
af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min
mogelijk, uit angst voor verslikken.
Juist mensen die moeite hebben met slikken, hebben
behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwit-
ten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in de mond
en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to-
Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding
en kan meerdere keren per dag genuttigd worden.

Fris en gemakkelijk te eten
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en Tropical. Na het eten blijft een fris gevoel
in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na medicijngebruik te nuttigen. En Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram
hoogwaardige eiwitten.

In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes.
Ze zijn verpakt per 6 stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.

Prijswinnend recept
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschapper op het gebied
van slikproblemen betrokken geweest. Het zijn de banketbakkers van Patisserie Unique die
tenslotte het uiteindelijke recept samenstelden. Zij werden daarvoor met twee verschillende
innovatieprijzen beloond.
HET BOUWSTEENTJE
Easy-to-Eat
Frambozen
Easy-to-Eat
Tropical
Bouwsteentjes
Banaan
Bouwsteentjes
Aardbeien
Bouwsteentjes
Chocolade
VOEDINGSWAARDE
energie (kJ) per portie 620 kJ 618 kJ 865 kJ 864 kJ 857 kJ
energie (kCal) per portie 149 kCal 147 kCal 206 kCal 206 kCal 205 kCal
eiwit totaal per portie 7,5 g 7,5 g 7,82 g 7,82 g 8,22 g
koolhydraten per portie 18,0 g 18,1 g 20,9 g 20,9 g 19,8 g
vetten per portie 5,1 g 5,0 g 10,15 g 10,1 g 10,50 g
Easy to Eat Bouwsteentjes Bouwsteentjes Bouwsteentjes B B
tu
k
ussendoortje.
kofe of thee,
ris gevoel
gram
en.
ed
Voor meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl
Onderzoek en behandel i ng van het
aneurysma van de bui kaort a kan al l een
succesvol zi j n i ndi en er een goede samen-
werki ng i s t ussen verschi l l ende wet en-
schappel i j ke di sci pl i nes. Voor de be-
handel i ng speel t de versmel t i ng van
de werkt errei nen van vaat chi rurgen en
i nt er vent i eradi ol ogen een bel angri j ke
rol . Hoog-ri si coaandoeni ngen, zoal s de
aneurys mabehandel i ng, moet en boven-
di en gecent ral i seerd worden i n zi ekenhui -
zen waar deze i ngreep vaak wordt ui t ge-
voerd. Hi ernaast moet de i nzet van ni euwe
beroepen gest i mul eerd worden, met al s
doel de kwal i t ei t van de zorg t e verbet eren.
Dat was de belangrijkste boodschap van Geert
Willem Schurink in zijn oratie bij het aanvaar-
den van het ambt als bijzonder hoogleraar
Vaatchirurgie aan de Universiteit Maastricht
op 8 juli. Een aneurysma is een verwijding
van meer dan 150 procent van de originele
diameter van een slagader en komt het vaakst
voor in de buikaorta bij oudere mannen.
Als een aneurysma scheurt, leidt dit meestal
tot levensbedreigende bloeding en de dood.
Het is daarom belangrijk patinten met een
aneurysma tijdig te identiceren en behan-
delen. Om ook de meer ingewikkelde vorm
te behandelen, is het nodig met behulp van
CT-scans de aorta virtueel na te bootsen, om
geschikte endoprotheses te kunnen ontwer-
pen. Op dit gebied is het volgens Schurink
van groot belang dat vaatchirurgen met radio-
logen samenwerken en zelfs tot een complete
versmelting van beide disciplines komen. In
veel ziekenhuizen in Nederland lijkt er meer
sprake van concurrentie dan van samenwer-
king en goede verstandhouding tussen beide
disciplines. Uiteindelijk is het de patint die
onder die situatie lijdt, aldus Schurink.
21
In Nederl and kri j gen bepaal de groepen ge-
speci al i seerde verpl eegkundi gen bi nnen-
kort de bevoegdhei d om medi ci j nen voor t e
schri j ven. In verschi l l ende l anden hebben
verpl eegkundi gen di e bevoegdhei d al .
Onderzoekers van het NIVEL verri cht t en
een i nt ernat i onal e l i t erat uurst udi e en ver-
gel eken de verpl eegkundi ge voorschri j f -
bevoegdheden i n deze l anden. Ze publ i -
ceerden hi erover i n BMC Heal t h Servi ces
Research.
Binnenkort behandelt de Eerste Kamer een
wetsvoorstel dat het voor gespecialiseerd ver-
pleegkundigen en verpleegkundig specialisten
mogelijk maakt medicatie voor te schrijven. In
verschillende andere westerse landen - Austra-
li, Canada, Ierland, Nieuw Zeeland, Zweden,
Engeland, Finland en de Verenigde Staten - zijn
verpleegkundigen al bevoegd medicijnen voor
te schrijven. Nederland en Spanje zijn bezig
er wetgeving voor in te voeren. De voorschrijf-
bevoegdheden en opleidingseisen verschillen
sterk tussen de landen. In de meeste landen
zijn de voorschrijfbevoegdheden van verpleeg-
kundigen vrij beperkt en ligt de wette lijke
verantwoordelijkheid vooral bij de medici.
Met uitzondering van Engeland, waar iedere
verpleegkundige na een voorschrijf cursus van
drie maanden bevoegd is tot het voorschrijven
van allerlei geneesmiddelen.
De voorwaarden waaronder verpleegkun-
digen voorschrijven verschillen dus nogal
tussen landen, stelt NIVEL-programmaleider
prof. dr. Anneke Francke. In het Verenigd
Koninkrijk mogen onafhankelijk voorschrij-
vende verpleegkundigen (independent
nurse prescribers), opgeleid op bachelor
niveau, voorschrijven uit de volledige British
National Formulary voor elke medische aan-
doening binnen hun deskundigheidsgebied.
In Zweden daarentegen mogen alleen wijk-
verpleegkundigen en verpleegkundigen werk-
zaam in de geriatrie medicatie voorschrijven,
waarbij hun bevoegdheden beperkt zijn tot
een gering aantal medicijnen en een zestig-
tal medische aandoeningen. In Nederland
ontstaat geen Engelse situatie. Gespeciali-
seerd verpleegkundigen - in eerste instantie
diabetes-, long- en oncologieverpleegkundi-
gen - krijgen naar verwachting vrij beperkte
voorschrijf bevoegdheden. De verpleegkundig
specialisten krijgen ruimere bevoegdheden die
na vijf jaar worden gevalueerd. De verdeling
heeft te maken met het opleidingsniveau. Ge-
specialiseerd verpleegkundigen hebben veelal
een hbo-opleiding verpleegkunde gedaan,
met aanvullend een specialisatie. Om genees-
middelen te mogen voorschrijven moeten zij
daarbij een module farmacotherapie afron-
den.
Gespecialiseerd verpleegkundigen - in eerste instantie diabetes-, long- en oncologieverpleegkundigen - krijgen naar verwachting vrij beperkte voorschrijf bevoegdheden.
Beter
samenwerken
De voorschrijfbevoegd-
heden verschillen sterk
tussen de landen
Werken in de Zorg
Nummer 14
10 augustus 2011
Recept van verpleegkundige
t Vacatureservice
t CV-bank
t &NBJMTFSWJDF
t 1FSTPPOMJKLFCFNJEEFMJOH
FOMPPQCBBOBEWJFT

www.care2care.nl
Zorgen voor werk,
werken voor zorg
Kunst
Heeft u wel eens gehad dat: u een waas voor
de ogen kreeg, u het hoofd dreigde te verlie-
zen, u zat te zuchten, het u de keel uithing,
u met de mond vol tanden zat, u geen droge
ogen meer hield, u uw hart ophaalde, de
tranen u in de ogen sprongen, de rillingen
over het lijf liepen, u met hart en ziel genoot,
u een klap in het gezicht kreeg, u er de buik
van vol had, het zweet u uitbrak, u de haren
ten berge rezen, het water u in de mond liep,
u kippenvel kreeg, het hart naar iets uitging,
u met trillende handen zat, u met de oren
stond te klapperen, het bloed naar uw hoofd
steeg, u een brok in de keel kreeg, de mond
openviel, u de longen uit het lijf schreeuwde,
u ogen en oren niet kon geloven, u een stomp
in de maag kreeg, de keel werd afgeknepen,
u de stem verloor, de neus ophaalde, het pijn
deed aan de ogen, u geen spier vertrok, u de
adem inhield, u tot tranen toe was bewogen?
Zo ja, dan is de kans groot dat dit gebeur-
de terwijl u muziek hoorde, een kunstwerk
zag of een boek las. Kunst en literatuur be-
proeven onze organen, testen onze functies,
zetten ons lichaam aan het werk. Kunst en
literatuur raken ons gemoed, laten ons weten
dat we nog leven, vertellen ons dat er geen
scheiding is tussen lichaam
en geest. Bezuinigen
op kunst en literatuur
maakt mensen ziek.
Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
Column
aam
n
Pat i nt en en bezoekers van het Zuwe
Hof poort Zi ekenhui s i n Woerden en van
Zorgpoort Lei dsche Ri j n i n wi nkel cent rum
Vl eut erwei de i n Lei dsche Ri j n kunnen
voort aan grat i s gebrui k maken van Wi Fi .
Het Hof poort Zi ekenhui s komt hi ermee
t egemoet aan de wens van pat i nt en en
bezoekers.
Alle patinten en bezoekers van de verpleeg-
afdelingen kunnen met eigen laptop of tablet
toegang krijgen tot het draadloze netwerk.
Ook in de wachtruimtes van het Laborato-
rium, Radiologie, Oogheelkunde, Urologie,
Neurologie en in alle ruimtes in Zorgpoort
Leidsche Rijn is WiFi beschikbaar. Daarnaast
kunnen bezoekers van het restaurant en ver-
gaderzalen in het Hofpoort gebruik maken
van WiFi. Voordat de verbinding tot stand
komt moeten gebruikers eerst instemmen met
gebruikersvoorwaarden. Naast de draadloze
WiFi-verbinding biedt het Hofpoort Zieken-
huis patinten in bed ook de mogelijkheid om
gebruik te maken van een multimediasysteem.
WiFi in Zuwe
Hofpoort
Vri j dag 26 august us
Symposi um t er gel egenhei d van af schei d prof. dr. P.P. Tak,
hoogl eraar Reumat ol ogi e
Locatie: Amsterdam, AMC, Collegezaal 5, van 9.00 tot 17.00 uur
Informatie: R. van Aalst, telefoon (020) 566 77 65
Zondag 28 august us t ot en met vri j dag 2 sept ember
19t h Int ernat i onal Symposi um on Radi opharmaceut i cal Sci ences
Locatie: Amsterdam, VU University, aanvang 8.00 uur
Meer informatie: www.isrs2011.org
Di nsdag 13 sept ember
Werkt uw organi sat i e al met st at i sche l ucht ?
Op 13 september organiseert Vitalis samen met het Antonius Ziekenhuis inSneek
een bijeenkomst om ervaringen met Repose te delen.
Zowel de decubitusconsulent als de inkoperzullen hierbijaan het woord komen.
Het programma start om 10.00 uur en eindigt om ca. 14.00 uur. Een lunch wordt
u kosteloos aangeboden. Deze bijeenkomst is voor iedereen die beleidsmatig
verantwoordelijk is voordecubituspreventie.
Aanmelden kan via www.vitalis.nl, 0512-583838 of info@vitalis.nl
Zat erdag 17 sept ember
VSO-i nf ormat i emi ddag:werken i n een ont wi kkel i ngsl and
Met jouw kennis en ervaring kan je structureel werken aan een wereld zonder
armoede. Internationale ontwikkelingsorganisatie VSO organiseert een
informatiemiddag over werken inAfrika en Azi
Locatie: omgeving Utrecht
Inlichtingen: www.vso.nl

Woensdag 21 sept ember
Symposi um: Li t erat uur en Geneeskunde
Thema: kanker. Met bijdragen van onder andere schrijfster Manon Uphoff
en Ronald Giphart, die gedichten van Martin Bril voordraagt
Dagvoorzitter is John Jansen van Galen
Locatie: Amsterdam, Amstelzal VUmc, van 14.00 tot 17.00 uur
Kosten: toegang gratis, aanmeldenverplicht.Leden van de alumnikring kunnen
zich aanmelden via het activiteitenformulier ofper e-mail viaalumni@vumc.nl
Meer informatie: www.vumc.nl/zorg/agenda/
Donderdag 17 november
Tweede Landel i j ke NNG Symposi um. Zi n en onzi n van voedi ngssuppl et i e
i n medi sche prakt i j k en sport . Thema: Prevent i e zodra het kan!
Locatie: Corpus Congres Centrum Leiden
Kosten: 125 euro per deelnemer
Accreditatie aangevraagd
Informatie: www.nngsymposium.nl
4YPESERVICE+RUGER
Het bureau voor uw medische
secretariIe ondersteuning
Mevr. D. Kruger
Schenkkade zn
zn AW Den Haag
o)o-zzoz86o
infotypeservice.n|
www.typeservice.n|
keferenties van ziekenhuizen aanwezig
voor o.a. 'medisch' typewerk of
(tijdeIijk) een medisch secretaresse op Iocatie
V E RS CHI J NT GRAT I S T WE E WE KE L I J KS OP WOE NS
Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant?
Laura Fuykschot (0182) 322 456
Anneke de Pater (0182) 322 451
www.deziekenhuiskrant.nl
V E RS CHI J NT GRAT I S T WE E WE KE L I J KS OP WOE NS DAG I N AL L E Z I E KE NHUI Z E N I N NE DE RL AND E N OP I NT E RNE T
REGIONALE
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.
www.hulpmiddelenbeurs.nl
Inspirerend en leerzaam netwerkevenement voor ambitieuze
vrouwelijke leiders in de Zorg. Met als motto Verbinden van care,
cure en hun stakeholders in het belang van de clint en patient.
Plus:
Inzichtgevende presentaties en masterclasses rond het thema
Presentatie en Performance
Ronde tafel over Samenwerken in de Zorg
Kennis delen en sparren op niveau
Thematafels en stands met producten en diensten
Netwerken met gelijkgestemden
17 november 2011 - Eureko Conference Center - Zeist
Congres
Vrouwelijke Leiders in de Zorg
Voor informatie en aanmelden: www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl
www.dui nrel l .nl
22 Agenda
Nummer 14
10 augustus 2011
2011
Agenda
Overzicht
Voor aanstaande
en jonge gezinnen
30 september t/m
2 oktober 2011
EXPORIJSWIJK.NL
17 & 18 SEPTEMBER
Beurslocatie:
EXPORIJSWIJK.NL
Beurslocatie:
A4 afrit 10 - Plaspoelpolder - Rijswijk
9, 10 & 11 SEPTEMBER
23
Servi ce
Nummer 14
10 augustus 2011
Heel weekend creatief in Rijswijk
City Beach Tour doet Gouda aan
Volop activiteiten in Museon
In het Museon i n Den Haag i s t i j dens de
zomervakant i e veel t e doen. Er zi j n ver-
schi l l ende exposi t i es t e bezoeken en ki n-
deren kunnen ook zel f aan de sl ag gaan.
De expositie Wetenschap verandert je wereld,
die gaat over honderd jaar wetenschappelijke
doorbraken, is te zien tot september. Deze ten-
toonstelling laat zien hoe wetenschap de kijk
op de wereld heeft veranderd en het dagelijks
leven heeft benvloed. Parallel aan deze expo-
sitie heeft Museon een expositie over zestien
beroemde wetenschappers, amateurweten-
schappers of ontdekkingsreizigers, onder
de titel Geleerde Haagse Straten. Te zien tot
en met 28 augustus. Dan is er natuurlijk de
permanente tentoonstelling Jouw wereld,
Mijn wereld. Hierin staat de mens centraal
en wordt het begrip duurzaamheid nader ver-
klaard. Verder zijn er deze zomer volop activi-
teiten voor kinderen. Zo is er voor iedereen
vanaf acht jaar op verschillende dagen tijdens
de vakantie de Science Snackcar voor Snelle
Experimenten. Daarin draait het om vragen
als Hoe laat je een klok op aardappelenergie
lopen? of Hoe blaas je een spekkie weten-
schappelijk verantwoord op tot megaspek?
In het Atelier kunnen kinderen creatief aan de
slag onder begeleiding van een docent. Kijk
voor meer informatie op www.museon.nl.
Beachvolleybal op de Markt.
Patinten, bezoekers, medewerkers en vrijwilligers van het Flevoziekenhuis werden deze zomer verrast door een be-
zoek van Luciano Gelati, de zingende ijscoman. Een leuke verrassing, dit verwacht je toch niet in een ziekenhuis?,
zegt een patint. Ook medewerkers staan in de rij voor de zingende ijscoman. Die heeft nauwelijks tijd om zijn
operarepertoire ten gehore te brengen. In vier uur tijd schept hij maar liefst 550 ijsjes. Het werkt, de zon is gaan
schijnen, lacht de ijscoman aan het einde van de middag. En dat was precies de bedoeling van de Raad van Bestuur
en directie van het Flevoziekenhuis.
Zand, zon en sport . Dat zi j n de i ngredi n-
t en voor de vi j f t i ende Ci t y Beach Tour op de
Markt van Gouda. Van vri j dag 12 t ot en met
zondag 14 august us i s de Markt voorzi en
van een di kke l aag zand en zul l en er vol op
act i vi t ei t en zi j n.
Zo kan iedereen kennismaken met de beach-
sporten volleybal, rugby, tennis en footvolley.
Het begint op vrijdag 12 augustus met de
nales van de zomervakantie-activiteiten
van Sport.Gouda op en naast het evene-
mententerrein van de City Beach Tour. Tot
12.00 uur kunnen kinderen van acht tot en
met twaalf jaar deelnemen aan een beach-
soccertoernooi waarna diverse clinics van
start gaan zoals Zumba, Capoeira of Karate.
Ook zijn er recordpogingen op een rodeo-
kameel, is er een snelheidsmeter die de snel-
heid meet van een schot of service en je kan
naar beneden roetsjen van het luchtkussen.
Waaghalzen kunnen zich optrekken aan de
klimmuur. Kinderen kunnen zich boven-
dien laten schminken of een hennatatoage
laten aanbrengen. Zaterdag en zondag is het
de beurt aan de rugbyers, volleyballers, foot-
volleyers en tennissers. Alles omlijst met swin-
gende muziek. Het evenement wordt mede
georganiseerd door Sport.Gouda en Grand
Canyon. Grand Canyon zorgt niet alleen voor
een sfeervolle on site catering, maar ook voor
Salsa clinics. Het Goudse Bedrijven Beach Vol-
leyball Toernooi vindt plaats op vrijdagavond
12 augustus. Zie voor het complete program-
ma en voor inschrijven www.citybeachtour.nl.
Colofon
Ui t gever, t evens redact i e-adres:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
F (0182) 322 466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Ei ndredact i e:
Marja den Otter
Opmaak en f ot ograe:
Gouda Media Groep B.V.
Advert ent i everkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aan-
sprakelijk worden gesteld voor eventueel voorkomende
fouten.
Al gemene servi cevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnement en
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redact i e/ t i ps:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen
niet te plaatsen of in te korten.
Versprei di ng:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in
Nederland. Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan
leidinggevenden onder wie de hoofden inkoop in de
ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
Webkrant :
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks
actueel medisch nieuws.
Komende verschi j ni ngsdat a 2011:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorgi ng:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322 456
Expo Ri j swi j k organi seert van 9 t ot en
met 11 sept ember het Crea Weekend i n
Ri j swi j k. Op deze beurs komen bezoekers
vel e creat i eve hobby s t egen en kunnen ze
deel nemen aan l eerzame workshops. Een
bezoek aan de beurs bel oof t een gezel l i ge
dag ui t vol hobbypl ezi er.
Tiidens het Crea Weekend wordt een groot
aanbod aan hobbys getoond, zoals scrap-
booken, kaarten maken, taartdecoratie,
Zpagetti haken en koud porselein. De circa
225 stands bieden een uitgebreide keus aan
allerlei hobbymaterialen.
Workshops
Het Crea Weekend is niet alleen een verkoop-
beurs, maar biedt ook educatie. Door deel
te nemen aan de workshops, ziet men dat er
veel mogelijk is binnen de hobbywereld. In
korte tijd is men in staat een mooie creatie te
maken die men uiteraard mee naar huis mag
nemen. Enkele workshops zijn:
Een boekenlegger maken
Zpagetti haken
Cupcake/minitaartje decoreren en boetseren
met fondant/marsepein
Najaarsdecoraties maken met decopatch
Als bezoekers willen zien hoe een nieuwe
techniek wordt toegepast, kunnen zij een
demonstratie bijwonen. De demonstraties
geven een indruk van hoe mensen nog meer
plezier kunnen halen uit hun hobby en de
leukste creaties thuis kunnen maken.
Ki nderhoekj e
Kinderen zijn van harte welkom op de beurs.
Dit weekend kunnen zij terecht in het spe ciale
kinderhoekje waar zij keramieken beeldjes
kunnen beschilderen of een elfje kunnen
pimpen. Uiteraard mogen de ouders, fami-
lieleden of vrienden ook aan deze workshops
deelnemen.
Al gemene i nf ormat i e
Datum: 9 tot en met 11 september 2011
Locatie: Beurshal Haaglanden,
Volmerlaan 12, 2288 GD Rijswijk
Openingstijden: 10.00 tot 17.00 uur
Entree: Volwassenen acht euro
Kinderen zes tot en met elf jaar: drie euro
Kinderen t/m vijf jaar: gratis
Meer informatie: www.exporijswijk.nl
of (070) 307 59 00
Lezersactie Crea Weekend
Voor lezers van de Ziekenhuiskrant bestaat
de mogelijkheid gratis het Crea Weekend te
bezoeken. Expo Rijswijk stelt twee keer tien
kaarten beschikbaar. De lezers die snel een
mailtje sturen naar info@ziekenhuiskrant.nl,
met vermelding van hun naam en adres,
maken kans op twee kaartjes. Lezers hebben
tot 17 augustus de tijd om te reageren.
Zingende ijscoman in Flevoziekenhuis
Talloze kralen.
24 Advert ent i e
Nummer 14
10 augustus 2011

You might also like