Budowa rbaka

Opis budowy rbaka (rbarki) do gazi. W tym dziale przedstawiona zostaa dokumentacja techniczna rbaka do gazi lub podobnych materiaw (szczapy, rne inne odpady). W dzisiejszych czasach ceny opau s na tyle wysokie, e warto wykorzystywa gazie pozostae po cince drzew jako paliwo. Oczywicie te grubsze wykorzystywalimy zawsze ale co z tymi cienkimi? Aby umoliwi ich przerbk potrzebujemy rbaka. Jest to urzdzenie, ktre potnie nam gazie (zarwno te grubsze jak i drobne) na drobne kawaki. Czyli uzyskamy tzw. zrbke. A tak zrbk to ju bez problemu moemy pali w piecach centralnego ogrzewania lub w zwykych piecykach. W okresie zimowym najlepiej miesza j z wglem. Urzdzenie jest bardzo przydatne w gospodarstwie domowym, tanie w eksploatacji i praktycznie bezawaryjne. Czasem trzeba tylko naostrzy noe. Jaki koszt wykonania? Czy rbak zrobimy za mniej jak 1000z? Czy to moliwe?. Po przeczytaniu zawartych tutaj materiaw bdziecie mogli sami sobie na to pytanie odpowiedzie. Duo zaley od tego gdzie bedziemy kupowa elementy i ile zapacimy za obrbk. Ze skonstruowaniem samemu rbaka do gazi wedug przedstawionego tutaj opisu powinien kady sobie poradzi, nawet mniej dowiadczony majsterkowicz. Kilka elementw musi dorobi nam tokarz wdug rysunkw. Najlepiej najpierw zgromadzi wszystkie potrzebne materiay i wtedy montowa. Wszystkie elementy s wyszczeglnione w tabeli. S tam tez wymiary. A dodatkowo na zamieszczonych rysunkach technicznych moemy te wymiary skontrolowa. Poniej rbak w wersji do cignika rolniczego.

Zasada dziaania i opis elementw rbaka. Rbarka skada si z dwch gwnych czci: z obudowy w formie skrzyni, w ktrej znajduje si bben tncy i waek podajcy oraz z ramy nonej z silnikiem elektrycznym. Zamiast silnika mona stosowa napd z waka zdawczego (np. traktora). Koa jezdne uatwiaj transport i przemieszczanie urzdzenia. Podstaw obudowy/skrzyni jest prawa i lewa cianka boczna (1) z wyciciami na umieszczenie bbna tncego (4,5) i waka podajcego (9). W spodniej czci skrzyni, midzy cianami bocznymi, przyspawany jest dwigar (21), do ktrego umocowany jest uchwyt noa (19) z noem staym. Bben tncy stanowi wa (5) z dwoma przyspawanymi ramionami (4), do ktrych mocowane s dwa noe (8) w taki sposb, aeby byo moliwe zabezpieczenie potrzebnej szczeliny midzy tymi noami a noem staym. Szczelina powinna wynosi 0,2 do 0,5 mm i trzeba j nastawia po kadym ostrzeniu noy. Bben obraca si w oyskach (39), ktre wraz z piercieniami uszczelniajcymi (18) uoone s w korpusach oyskowych (10) przymocowanych do cian bocznych. Do korpusw oyskowych przyczone s i zabezpieczone nakrtkami (15) dwa ramiona (11) czce bben tncy z wakiem podajcym (9). Takie rozwizanie umoliwia samoczynne ustawianie si waka podajcego wg gruboci rbanego drewna, przy zachowaniu staej, osiowej odlegoci napdu. Napd waka podajcego jest odprowadzany od wau gwnego par zbatek (35 i 38) poczonych acuchem (41). Wzajemny stosunek wielkoci k tej przekadni decyduje o wielkoci citych kawakw. Waek podajcy dociska wasn mas przesuwany materia, a jego maksymalne podniesienie ograniczone jest zderzakiem (32). Rbany materia podaje si pod waek podajcy poprzez stokow gardziel (26). Skrzynia zamknita jest pokrywami (24 i 25),a ca przekadni acuchowa osania osona (46). Rama nona jest zespawana z ktownikw 50x50mm. Silnik elektryczny (68) jest umocowany do ramy na wahliwym wsporniku (63). Silnik napdza bben rbarki trzema paskami klinowymi. Osona (52) zakrywa obydwa koa pasowe. W przypadku stosowania napdu z waka traktora pomijamy silnik elektryczny natomiast koa pasowe powinny by. Do ramy rbarki jest zamocowana rynna (51), do ktrej spada rbany materia ze spodniej, otwartej czci skrzyni. Koa jezdne umieszczone s na osi przytwierdzonej do ramy.

Spis elementw. Przed rozpoczciem prac musimy si zaopatrzy w wymienione tutaj elementy. Bd to ruby, blachy, waki itp. Niektre z nich trzeba bdzie podda obrbce, gwnie na tokarce. Obrabiamy zgodnie z rysunkami technicznymi. Gdzie kupowa eby byo tanio? Na ten temat jest artyku na stronie gwnej pt. "Tanie kupowanie". L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 Nazwa czci Bocznica Konierz Usztywnienie Rami bbna Wa bbna ruba ruba N Waek podajcy Korpus oyska Rami wahacza Ucho Piasta Tuleja Nakrtka ruba Podkadka Piercie uszczelniajcy Uchwyt noa N stay Dwigar ruba Podkadka Pokrywa skrzyni Osona dolna Gardziel ruba Nakrtka Podkadka ruba Podkadka Zderzak waka ruba Podkadka Koo acuchowe ruba Klin Koo acuchowe oysko Szt. 2 2 2 2 2 4 8 2 1 2 2 2 2 2 2 8 8 2 1 1 1 2 2 1 1 1 3 3 3 4 4 2 4 4 1 2 2 1 2 Materia i wymiary Stal bl. 8x500x400 Stal p. 40x10x280 P. 40x10x80 Stal 100x20x300 Stal fi60x407 Stal M10x35 Stal M12x40 Stal 120x15x205 Stal fi05x342 Stal fi25x43 Stal p. 60x10x170 Stal fi110x12 Stal fi60x32 Brz/mosidz fi45x32 Stal fi110x12 Stal M10x25 fi10,5 fi40x62x8 Stal 60x60x200 Stal 60x15x205 Stal L50x50x5x210 Stal M12x25 fi12,5 Stal bl. 3x266x835 Stal bl. 3x210 Stal bl. 2x250x1000 Stal M10x60 Stal M10 fi10,5 Stal M6x15 fi6,3 Stal p. 20x5x100 Stal M8x15 fi8,5 Stal fi170x32 Stal M6x20 Stal 8x7x20 Stal fi90x32 6208 (40x80x18)

40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72

Koo pasowe acuch 1/2cala ruba Nakrtka Podkadka ruba Pokrywa Uchwyt Koo pasowe Piercie osadczy Klin Rynna Pokrywa Uchwyt ruba Nakrtka Pka stojaka Noga Noga Wspornik O Podkadka Koo jezdne Wspornik silnika Rurka Prt Podkadka Zawleczka Silnik Pasek klinowy ruba Nakrtka Podkadka

1 1 4 4 4 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 2 2 2 1 2 4 2 1 1 1 2 2 1 3 4 4 4

Stal fi150x62 Stal M10x40 Stal M10 fi10,5 Stal M8x20 Stal bl. 1,5x300x620 Stal p 40x5x135 Stal fi210x61 fi35 Stal 10x8x40 Stal bl. 2x410x600 Stal bl. 1,5x380x1050 Stal p. 40x5x160 Stal M10x40 Stal M10 Stal L50x50x5x280 Stal L50x50x5x690 Stal L50x50x5x780 Stal L50x50x5x210 Stal fi14x432 fi14,5 fi160 Stal bl. 6x180x255 Stal fi22x180 Stal fi14x247 fi14,5 fi3x30 4kW-1500obr/min 13x1700 Stal M10x60 Stal M10 fi10,5

Zbatki (koa acuchowe)ze wzgldu na duy koszt wykonania nie dorabiamy lecz dopasowujemy od motocykla lub innego urzdzenia. Wykonanie i monta elementw rbaka Obydwa boki (1), ich obrys zewntrzny i otwory wykonamy wsplnie. Potem przyspawamy do nich konierze (2) i usztywnienie (3) w taki sposb, aby powsta lewy i prawy bok (odbicie lustrzane). Do wau bbna (5) przyspawamy obydwa ramiona (4) z zachowaniem rwnolegoci. Nastpnie na wale osadzimy oyska (39) i piercienie uszczelniajce (18) w korpusach oysk (10), ktre wykonamy wedug rysunku. Do ramion bbna wstawimy noe (8) ustawiajc je na najmniejsz moliw rednic. Kompletny bben wsuniemy do rowkw (wyci) w ciankach bocznych i zamocujemy rubami (16). Do mocowania i regulowania noy w bbnie su ruby (6 i 7). Do ktownika (21) przymocowany jest uchwyt (19), a do niego n stay (20). Przed przyspawaniem ktownika, midzy

ciankami bocznymi, bardzo dokadnie ustawiamy jego pooenie i nachylenie. Najmniejsza szczelina midzy noem staym, a noami bbna powinna wynosi 0,2 do 0,5mm. Do wahliwego ramienia (11) s przyspawane: ucho (12) i piasta (13). Do piasty (13) wcinita jest tuleja z brzu (14) z kanaem smarowym. Na waku podajcym (9) musz by wykonane piercieniowe i podune nacicia. Na waek nasuwa si wahliwe ramiona(, a drugi koniec na korpusy oysk (10), na ktrych ramiona zabezpieczone s nakrtkami (15). Koa acuchowe (35 i 38) wykonuje si wedug rysunku, ale poniewa ich wykonanie jest drogie i pracochonne, zatem wygodniejsze jest adoptowanie podobnych k zbatych np. od motocykla. Przez wymian k acuchowych moemy uzyskiwa rn dugo citego drewna ale wtedy trzeba rednice piast tych k wykona jednakowo, co uatwi ich wzajemn wymian. Wedug tych k musimy zatem przygotowa koce wau (5) i wau (9). Koa acuchowe przekadni osadzone na waach zabezpieczone s rubami (36). Ograniczniki ruchome (32) s przykrcone do osony skrzyni (24). Stokow gardziel (26) mocuje si do ciany bocznej (1), a take do dolnej osony (25). Po tych czynnociach skrzynia jest ju gotowa. Ram non wykona trzeba z ktownikw o przekroju 50x50mm. Z dwch ng (57 i 58) oraz cznika (56) pospawamy boczne ramy. Przy spawaniu musimy pamita o tym, e jedna bocznica jest lewa, a druga prawa. Przy spawaniu lepiej zostawi ktownik (58) nieco duszy, jego dugo mona ustali pniej w zalenoci od rednicy koa (62). Obydwie bocznice poczymy przyspawan osi (60), ktrej rednica zalena jest od otworw w koach jezdnych. Z drugiej strony przyspawany jest ktownik (59). Wspornik silnika stanowi pyta (63), do ktrej przyspawana jest rurka (64). Przez wywiercone otwory w ramie i rurk wspornika przesuwamy bolec (65) i zabezpieczamy podkadkami (66) oraz zawleczkami (67). Silnik przymocowujemy do pyty wspornika tak, aby rowki obu k pasowych (40 i 48) byy dokadnie w jednej linii. Jeeli do budowy rbarki zostanie uyty silnik o innej prdkoci obrotowej, rednice k musimy dobra tak, aby bben tncy nie obraca si szybciej jak 1000 obr/min. Ram poczymy ze skrzyni, a pod skrzyni do ramy przymocujemy rynn (51). Do ramy przyspawamy ruby (54) do przymocowania pokrywy k pasowych (52, 53). A na bocznicy wykonamy mocowanie pokrywy (46 i 47) przekadni acuchowej. Cae urzdzenie musimy pomalowa farb ochronn i wykona instalacj elektryczn. Instalacja musi by wykonana bardzo dokadnie z zachowaniem wszelkim wymogw bezpieczestwa. Na koniec robimy dokadny przegld czy wszystko jest podokrcane i zabezpieczone. Dopiero wtedy moemy uruchomi rbarke. Podczas pracy maszyny musimy uwaa, aby nikt nie przebywa w okolicy rynny, poniewa szybko wypadajce porbane kawaki drewna mogyby spowodowa zranienie. Oczywicie dzieciom pod adnym pozorem nie wolno nawet dotyka rbaka! Uwagi kocowe Odpowiem na kilka najczciej zadawanych pyta: 1. Noe trzeba czasem ostrzy. Bardzo dobry materia na noe to blacha Hardox. Ale zwyka stalowa blacha tez bdzie. Ewentualnie czciej j bdziemy ostrzy. 2. Waek pocigowy mona obsadzi w oyskach tocznych. Zmniejszy to koszt wykonania maszyny (nie trzeba dorabia tulejek z mosidzu), a w tym przypadku to oyska toczne nawet lepiej si nadaj. I oczywicie koszt wymiany niewielki, a wymienia bdziemy raz na rok, dwa, w zalenoci od czasu eksploatacji maszyny! 3. Jeli mamy zamiar zrbke brykietowa to naley noe na wale zakada odwrotnie. Wtedy rbak bardziej miady i wychodz adne drzazgi, mia, troty a nawet py. Bardzo dobrze si brykietuje. 3. Rysunki techniczne z wymiarami do pobrania w dziale "Pobierz dokumentacje". Inne uwagi i spostrzeenia bd systematycznie dodawane pod warunkiem , e zaistniej!