You are on page 1of 16

rpo SDP Genel Bakan r

Dr. Rdvan Turan:

21 Eyll komplosu; Krt zgrlk Hareketi ile ittifak ve Sosyalistlerin Birlii politikalarmz hedef almtr.
15 Gnlk Siyasi Gazete 1 EKM 2011 / SAYI: 108 / 1 LRA

sf:12-13

SAVA HKMETNE HAYIR! ACL BARI, ACL DEMOKRAS

Devletin Krt sorununda zmszlk politikalar sonucunda, kirli sava giderek derinleiyor. AKP hkmeti, demokrasi sylemleri ile riyakarca Krt halkna tutsakl dayatyor. Sava srdrmek, umduklarnn aksine egemenlerin iine gelmeyecektir. nk onlarn karsnda direnen halklar vardr. iler, emekiler, genler ve kadnlar lm deil zm istiyorlar. Bugn yaplmas gereken; savaa kar bar talebinin hep birlikte en gl biimde seslendirilmesidir. Mzakereler derhal balamal, onurlu bir barn yolu ina edilmelidir.

taj

SAVAI DURDUR, MZAKERELER BALAT!


D
evletin Krt sorununu topyekn sava yntemleri ile zme yaklam derinlemektedir. Bu sava sylemi; pratii, hazrlklar ve hedefleri egemenlerin 90l yllarda srdrd sava konseptinden farkldr ve hatta daha tehlikelidir. Bu noktadaki esas tehlike uzun yllar sresince mcadele ile kazanlan zgrlklerin geri alnmas ve nispi bar ortamnn ciddi zarar grmesidir. Son genel seimlerle beraber byle bir olumsuz ortamn iine girilmitir. 90l yllarda egemenler ak bir ekilde belirgin bir imha ve inkar yaklamyla sava diyerek savayorlard. O gnlerde Krt halknn varl devlet tarafndan aka inkar ediliyordu. imdi ise egemenler riyakarca bar diyerek savamaktadrlar. Bugn egemenler AKP hkmeti eliyle inkar ve imhaya karyz diyerek Krt halkna kiiliksizlii, tutsakl dayatmaktadrlar. yle ki, sunulan yeni demokratik ortamda mahkemelerde yarglanan insanlarn anadillerinde savunma yapmalar yasaktr. Milyonlarn konumakta olduklar dil bilinmeyen bir dil olarak mahkeme tutanaklarna gemektedir. Bununla birlikte uyduruk sebeplerle birok kii muhalif olduu iin hapishanelerde tutsak rehine olarak tutulmaktadr. Yine uyduruk gerekelerle birok tutukluya onlarca yl hapis cezalar verilmektedir. Tutukluluk halleri bahane gsterilerek seilmi milletvekillerinin meclise girme haklar gasp edilmektedir. Bu rneklere benzer biroklarnda grld gibi egemenler kendi mevcut anayasalarna ve kanunlarna dahi uymamaktadrlar. Dier taraftan Krt halkna kar yrtlmekte olan kirli sava derinletirmek iin paral zel ordu oluturulmaktadr. Ayrca halklara kar, ii snf ve ezilenlere kar gvenlik tedbirleri oluturabilmek iin mevcut kolluk kuvvetleri daha ok silahlandrlmaktadr. Yani dn anti militarist olduunu iddia eden AKP hkmeti, bugn kendisine bal daha gl bir militarist aygt ina etmektedir. Her ne kadar babakan gemite yapldn itiraf ettii inkar ve imha dneminin bittiini ilan etse de, btn bu zetlemeye altmz gelimeler ve yaklamlar ok daha sinsi bir imha plannn hayata geirilmeye alldn gstermektedir. Sava derinletirmek umduklarnn aksine egemenlerin iine gelmeyecektir. nk egemenleri karsnda direnen halklar vardr. Smrgeci asalak burjuva snfn ne sermayeleri ne de arkalarn dayadklar emperyalist gler kurtarabilir. Burjuvazinin saldrganl ii snfndan ve ezilenlerden, ezilen halklardan korkusundan ileri gelmektedir. Bugnk acil grev halklar arasndaki bar korumak gelitirmek ve egemenlere kar mcadele birliini salamaktr. Bu nedenle bar talep eden halklarmzn potansiyel gleri rgtl bir gce dntrlmelidir. Sosyalist Demokrasi Partisi, halklarmzn bu bar talebini en gl ekilde dillendirmek grevini nne koyarak, bu amala bir Bar Kampanyas rgtleyeceini Parti Meclisinde ald kararla ilan etmitir. inden getiimiz bu sre, savata srarn kmaz bir yol olduunu, bar talebinin en gl biimde ykseltilmesi gerektiini iaret etmektedir. Proletarya devrimcileri halklarn kardelii ve mcadele birlii iin n saflara...

DEVRM N SOSYALST DEMOKRAS www.sosyalistdemokrasigazete.net e-posta: posta@sosyalistdemokrasigazete.net 15 Gnlk Gazete Yerel Sreli Yayn Sahibi: Devinim Yaynclk Adna Yeim Ergn Yazileri Mdr: Aziz Gler Adres: ehit Muhtar Mahallesi Yourtu Faik Sk. No:14 D:2 Beyolu-stanbul Tel.: 0212 256 10 08 Bask: Ezgi Matbaaclk Sanayi Cad. Altay Sk. No:10 Yenibosna-stanbul Tel: 0212 452 23 02 SDP Genel Merkez: Merutiyet Cad. Merutiyet Apt. No:42/10 Yeniehir-Ankara Tel: 0312 433 29 66 Fax: 0312 434 53 30 www.sdp.org.tr e-posta: sdp@sdp.org.tr
SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

KOMPLO BRLEK MCADELE LE BOA IKARILDI

evrimci Karargh davasnda 11 ay sonra tahliye edilen Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Bakan Rdvan Turan, maruz kaldklar komplonun temel sebebinin Krt siyasi hareketi ve toplumsal muhalefeti bir araya getirmeye dnk at partisi giriimleri olduunu belirterek, komplonun sosyalistler ve Krt siyasi hareketinin dayanmas ile boa kardklarn syledi. Sosyalist siyasetilerin de yargland Devrimci Karargh davasnn ikinci gnnde yaklak 15 saat sren yarglama sonucunda aralarnda SDP Genel Bakan Rdvan Turan ve TP Szcs Ouzhan Kayseriliolunun da bulunduu 8 sosyalist siyasetinin tahliye olmas sonras Sra Kimde nisiyatifi, HD stanbul ubesinde basn toplants dzenlendi. Basn toplantsna serbest braklan sosyalist siyasetiler SDP Genel Bakan Rdvan Turan, TP Szcs Ouzhan Kayseriliolu, SDP Genel Bakan Yardmcs Gnay Kubilay ve Ecevit Pirolu, SDP MYK yesi Ula Bayraktarolunun yan sra BDP Siirt Milletvekili Gltan Kanak, BDP Mersin Milletvekili Erturul Krk, EHP Genel Bakan Sibel Uzun, ESP Genel Bakan Yardmcs Alp Altnrs, EMEP Genel Bakan Yardmcs Ender mrek, sve Sol Parlamento Milletvekili Amine Kakalev ve sve Sol Parti D likiler Sorumlusu Ann Mergreth katld. NEML BR KAZANIM Sra Kimde nisiyatifi adna konuan Sultan Seik, Krt illerinde BDPye kar yrtlen saldrlarn Trkiyede de SDP, TP, Bilim ve Gelecek Dergisi, Red dergisine kar, bundan nce de ESP, Halkevleri, Odak gibi siyasal gruplara kar yrtldn syledi. Seik, dmanla sava hukuku zerinden, mesnetsiz iddianamelerle herkesin esir alnmaya alldn ifade etti. Ancak Sra Kimde nisiyatifinin abalar ile korku dalar yaratmaya alanlar karsnda nemli bir kazanm elde edildiini belirten Seik, tahliyeler iin hepimizin baarsdr dedi. Salona aslan Sosyalistler susmad susmayacak, komplo-

lar boa kartlacak yazl pankartn nnde gerekletirilen basn toplantsnda, ilk olarak TP szcs Ouzhan Kayseriliolu konutu. Kendilerine ynelik gerekleen ve 11 aydr tutukluluk hallerine sebep olan operasyonun bir komplo olduunu ifade eden Kayseriliolu, bu komplonun ise, gerek dn grlen durumada sosyalist siyasetilerin yaptklar savunmalarla, gerekse de Sra Kimde nisiyatifinin yrtt eylemler ile boa kartldn syledi. Kendilerine ynelik gerekleen operasyonun egemen sistemin toplumsal muhalefeti sindirmek amacyla ortaya konulmu yeni bir tarz olduunu kaydeden Kayseriliolu, SDP ve TP ahsnda sosyalist siyasete kar bir kirletme operasyonu yaplmaya allmtr. Bizim hedef seilmemizdeki temel sebeplerden birisi, Krt halk hareketine olan yaklammzdr dedi. RIDVAN TURAN: KCK TUTUKLULARI SERBEST BIRAKILANA DEK BZ DE ZGR DELZ SDP Genel Bakan Rdvan Turan, Sra Kimde nisiyatifinin dostlarmz bizimle dayanma iinde denilecek kadar basit bir ittifak olmadn, tarihsel ve siyasal anlam olduunu syledi. Turan, bu ittifakn glenmesi iin dinamikleri iinde barndrdn ifade etti. Davann hedefinde 2005 ylnda almalarna balanan at Partisi ve halklarn mcadele birlii olduunu kaydeden Turan, AKPnin at Partisinden rahatsz olduunu, bu nedenle domadan ldrmeye altn syledi. Turan, at Partisinin devletle ilk kar karya geliinde kendisini savunduunu belirterek, at Partisi srecinin tamamlanmas gerektiini kaydetti. Dier arkadalarn tutukluluklarna son verilmesi gerektiini de belirten SDP Genel Bakan, Hukuk ad altnda tezgahlanan bu sirk gsterisinin perian edilmi olmasndan dolay mutluyuz. Ama kalbimizin bir tarafnda Krke savunma yapamadklar iin aylardr mahkemelere tanan KCK tutuklular var. Bu nedenle kendimizi zgr olarak grmyoruz dedi. Turan, ayn zamanda AKPnin yeni statkosu ile CHPnin eski statkosu arasnda skm olan yoksulla-

rn, emekilerin Trk ve Krt halklarnn siyasi alternatifi artk ufukta grlm durumda ifadelerini kulland Kendilerine dnk operasyonun balamasndan bu yana birok sosyalist kesimin ortak mcadele yrttn ifade eden Turan, bundan sonraki sre iinde bu dayanmann tarihsel olarak anlaml olduunu syledi. Yarglandklar davada esas hedefin daha nce balatlan at partisi giriimi olduunu kaydeden Turan, at partisi giriiminin balad anda devlet ve egemen sistemle kar karya geldiini syledi. Buna ilikin olarak, Oligarinin mahkemeleri aracl ile at partisi giriimimiz devlet ile kar karya gelmitir diyen Turan, henz at partisinin henz bir rgt oluumu aamasna dahi gelmeden devletin saldrs ile karlatn syledi. Turan, bunun ise AKPnin at partisi giriiminden ne kadar tedirgin olduunun gstergesi olduunun altn izdi. Turan, Devleti ok kzdrm olacaz ki bu komplo yapld. Demek ki doru yoldayz dedi. at partisinin kristalize olmu fikriyatnn ise, Krt ve Trk halklarnn birliktelii olduunu vurgulayan Turan, Devlet cenahnn da en ok korktuu ey buydu. Bu sebeple Krt toplumsal muhalefeti ve siyasetileri KCK ile rehin alnrken, sosyalistler ise Devrimci Karargh davas ile rehin alnmaya alld diye konutu. Devrimci Karargh davasnda hukuk adna tezghlanm bu sirk gsterisinin yenilgiye uratlmasndan memnun olduklarn da dile getiren Turan, yaadklar tek burukluun ise hem Devrimci Karargh davasnda tutukluluk halleri devam eden sosyalist siyasetiler, hem de KCK davasnda tutukluluk halleri devam eden Krt siyasetiler olduunu syledi. Turan, buna ek olarak KCK davasnda tutuklu bulunan Krt siyasetiler serbest braklncaya kadar kendilerini zgr olmu azletmedikleri de szlerine ekledi.

GLTAN KIANAK: ATI PARTS ALIMALARINA HIZ VERECEZ Turann ardndan konuan BDP E Genel Bakan Gltan Kanak ise Trkiye tarihinin tm toplumsal muhalefet odaklarn sindirmeye alan bir bask tarihi olduu ifade etti. Kanak, ama sosyalist siyasetilere ve Krt siyasetilere ynelen operasyonlar karsnda direni odaklarnn dn olduu gibi bugn de hibir zaman susturulmadn syledi. Gnmz siyasi konjonktrnn toplumsal muhalefetin birlii almalarn hem gerekli hem de mmkn olduunu gsterdiini ifade eden Kanak, bunun iin ise devam eden birlik ve at partisi almalarna hz vererek devam etmeleri gerektiini ve mcadelelerini byteceklerini syledi. Kanak, Devam eden birlik almalarmza gl bir ekilde devam edeceiz. Serbest braklan sosyalist siyasetilerle bugnden balayarak bu mcadeleyi ykselteceiz dedi. Kanakn hemen ardndan konuan BDP Mersin Milletvekili Erturul Krk de, sosyalist siyasetilerin at partisi almalarna kaldklar yerden devam edecekleri iin tahliyenin kendilerini mutlu ettiini syledi. Krk, sosyalist siyasetilerin serbest braklmasnda birlikte verilen mcadelenin etkili olduunu sylerken, EMEP Genel Bakan Yardmcs Ender mrek ise bundan sonraki grevlerinin hala Devrimci Karargh durumasnda tutuklu bulunan siyasetilerin serbest braklmas iin mcadele etmek olduunu syledi. Basn toplants EHP Genel Bakan Sibel Uzun ve Devrimci Karargah davasn izlemek iin sveten gelen sve Sol Parlamento Milletvekili Amine Kakalev ve sve Sol Parti D likiler Sorumlusu Ann Mergrethin yaptklar konumalarn ardndan son buldu.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

KALDIR KAPAI BAK


YEM ERGN
imdi bir kara harekatnn eiindeyiz, bu harekatn ad Cehennem Operasyonuymu, Sorunlarn Krtlere cehennemi Trkiyede yaatarak zlemeyecei defalarca denenen snr d ve snr ii operasyonlarla grld. Zaten Krtlerin zaten bir cehennemde yaadklar gndelik uygulamalarla devlet tarafndan kendilerine srekli hatrlatlyor. Sra Trkiyenin kapa kaldrp bir bakmasnda: Kimler can ekiiyor cennette, Kim diri kendi cehenneminde.

enel seimlerden bu yana yaklak ay geride braktk. Trkiye hem darda hem ierde adm adm bir savaa srklenmekte. AKP hkmeti tm sorunlar iddet temelinde bastrma ve zme politikasn olanca hzyla devam ettirmekte. Neredeyse her gn snr tesi bombalanmakta, calana iki aydr tecrit uygulanmakta ve Kandile kara harekatnn balamasna gnler kalmken bir yol ayrmnn eiinde olduumuzu sylemek ok zor olmasa gerek. Evet bir yol ayrmndayz: ya sava ya zm yani ya lm ya yaam demenin eiindeyiz imdi. Bu tabloya nasl gelindiini iyi kavrayabilirsek iinden getiimiz sreci de doru analiz etme ansna sahip oluruz. Devam eden operasyonlarn ve balatlan hava harekatnn, sanki Silvanda len 13 asker yznden olduu izlenimi verilmek isteniyor. Gazeteler BDPli vekilleri hedef gstererek katil sizsiniz manetleri atyor, alm koordinatr Babakan yardmc Beir Atalay ise son gelimeler zerine yapt aklamasnda nihai

zm konusunda dosyalarmz hazrlyoruz. Gvenlii tam olarak saladmzda, dier konular da baarya ulaacaktr. eklinde klasik inkarc devlet aklna uygun szlere bavuruyor. Bu szler bir siyasi soruna gvenlik ncelikli yaklam ifade eder; dolaysyla sorunun zlmezliinin en tipik rneidir. 30 yldr devam etmekte olan bu sava yine sadece gvenlik sorunu olarak ele alacaksak, yine Trkiye halklar asndan bir ykm olaca aktr. AKP Hkmetinin, yeniden byk bir hzla uygulamaya balad silahl zm defalarca denenmi ve baarszlkla sonulanmtr. Eer Krt sorununu yine Krtlerin sorunu olarak aklamak istiyorsak iinden getiimiz sreci anlayabilme ve analiz edebilme, dolaysyla lmleri durdurabilme ansmz da kaybetmi olacaz. ZMSZLK SARMALI Peki, bu atmal ve zmsz srece nasl geldik? Seimlerden bu yana Krt sorunu konusunda, adm adm dozu ilerletilen bir zmszlk siyaseti yrtlmtr. Seim dneminde Babakan

Erdoann MHP ile girdii milliyetilik yarnn ve sava rtkanlnn srf oy kaygs ile bavurulan ve seimin ardndan terk edilecek yntemler olmadn seim sonrasnda gelien 3 ay ierisinde daha net grdk. Krt sorununda 2007den bu yana devam ettirilen oyalama taktiklerinin sonuna gelinmi, islam temelli tasfiye projesi de Krt halk nezdinde baarszlkla sonulanmtr. Emek, Demokrasi ve zgrlk blou seimlerden 36 vekil ile kmtr. O zaman Krt sorununda yapabilecei bir ey kalmayan yani bir ey yapabilecekmi algsn tketen siyasi iradenin siyaseten de bitecei gerei nmzde durmaktayken eer demokratik zm dorultusunda bir adm atmayacak ve bir adm atlmasna da izin vermeyecekseniz, yeni bir stratejinin devreye girmesi kanlmazdr. Bu saptamalardan referansla iinden getiimiz sre 12 Haziranda, oktan iflas etmi Krt deilsiniz geleneksel devlet inkarclnn yerine tamam Krtsnz ama aslnda Mslmansnz kart kullanlarak devlet hegemonyasn bir baka biimde srdrme projesi halkn rgtl gc ile yenilgiye uratlmtr; AKPnin Krt sorununun demokratik zm yerine ikame etmeye alt slam kardelii temelli tasfiye projesi rgtl halkn iradesiyle layk olduu yere,

tarihin plne, geleneksel inkar ve asimilasyon politikalarnn yanna atlmtr. Bu durumun politik yansmas ise bundan byle, bata anadilde eitim ve demokratik zerklik olmak zere, demokratik zm dorultusunda atlmas gereken admlar engellemeye endeksli politikalarn rza retme ans imdiye kadar hi olmad kadar azalm, oyalama taktiklerinin mr dolmutur. Bu durum, demokratik zmn ve barn nn tkamaya ynelik her abaya artk daha ok bask, daha ok iddet, daha ok zulmn elik etmesi gerekecei anlamna gelmektedir. (SDP Danma Meclisi, 19 Haziran 2011) eklinde zetlemek anlaml olacaktr. te bu tablonun bir yansmas da 2,5 yldr aralksz devam etmekte olan KCK operasyonu ile Krtlere kar siyasi bir soykrm balatlmas, sokak ortasnda yargsz infazlarn yaplmas, -AKP hkmeti dneminde 62si ocuk olmak zere 205 sivil ldrld- 121 Haziran Genel Seimlerinde 80 bin kiinin oyuyla Diyarbakrdan seilen Hatip Diclenin milletvekilliinin drlmesi, tutuklu 5 BDPli milletvekilinin serbest braklmamas, BDPnin terr rgt gibi gsterilerek elde ettii meruiyetin yok saylmas, Krt sorununun olmad ve sorunun bir terr sorunu olduunun srarla vurgulanmas, profesyonel orduya gei hazrlklar, zel kuvvetlerin yeniden blgeye gnderilmesi, zel vali atama hazrlklar, younluu azalan eylemsizlie ramen sren nokta-imha operasyonlar, zme dair bir plan-program ortaya konulmamas ve nerdeyse son yldr demokratik taleplere dnk (seim baraj, TMK, hasta tutuklular, siyasi operasyonlarn durdurulmas vb.) tek bir adm dahi atlmam olmas, Krt corafyasnda otuz yl boyunca amansz bir devlet terrne ramen ortaya kan sivil toplum hareketlerinin, terrle arasna mesafe koymayan kurumlar olarak hedef tahtasna oturtulmas, en kk bir barl gsteriye bile byk bir iddetle saldrlp sivillerin katledilmesi, yeniden tek devlet, tek millet, tek bayrak sylemlerinin hz kazanmas olmutur. Tm bunlar, AKPnin seimlerden nce Genelkurmayla mutabakat halinde demokratik muhalefeti geriletmek, Krtlerin yllardr bin bir emekle elde ettikleri tm kazanmlar geriletmek ve bir daha elde edilmesini engellemek amal sava karar aldn gstermektedir. Babakan tarafndan seimlerden nce, Krt sorunu yok PKK sorunu var ve PKK nderi calan iin ben olsaydm asardm dedii zaman, seimlerden sonra savan trmanaca, mral ile yaplan grmelerin sona erdirilip, Abdullah calana ar bir tecrit uygulanaca aka ilan edilmiti. Babakan seimlerden sonra ald yzde elli oya gvenerek, yalnz silahl olanlar deil, silahsz sivil gleri de savata hedef alacan, yani sivillere kar da silah kullanacan aka sylemitir. Nitekim hava harekatnda Krdistan Federal Blgesinde yaayan biri bebek,

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

ocuk 7 kiilik bir aile katledildi. Hakkaride canl kalkan eylemine katlan BDP Van l Genel Meclis yesi Yldrm Ayhan ldrld. Erdoan 15 Eyll gn yapt aklamada, Gemite olduu gibi bizden iyi niyet ve anlay beklemesinler. Habur anlay bitti. Bu tarz anlay beklememek lazm artk dedi. 17 Austosta ise Erdoan, Szn bittii yerdeyiz, terre mesafe koymayanlar bedel deyecek. Bundan sonra konuulmaz, uygulanr diye tehdit etti. Bu aklamalar ei benzeri grlmemi bir tutuklama furyasnn merulatrc argmanlar olarak kullanld. Son alt ayda 1356 Krt siyaseti tutukland. YEN STRATEJ NE ANLAMA GELYOR? AKPnin bir zm stratejisi deil bir sava stratejisi gelitirdiini uzun zamandr sylemekteyiz, devletleen AKP Krtlere haklar fazlasyla verilmitir. Baz kk ayrntlar var ama tesi bler tarz bir stratejiyi benimsemi ve tm kolektif demokratik haklarnn nne ket vurmutur. Babakann Krt sorunu yoktur, Krt kardelerimin sorunu vardr sylemi ve Krt sorunu yoktur, terr sorunu vardr bak asn yan yana getirip baktmzda, ortaya yeni bir resmi ideolojinin kt grlecektir. Bu yeni strateji Krt sorununda 2009dan 20011e kadar devam eden demokratik adm atacakm gibi yaplarak oyalama ve tasfiye politikalar baarszlkla sonuland iin, Trkiyenin Krt sorununa Diyarbakrdan zm retmek yerine, bu soruna snr-tesinden kuatma yoluna girilmesi ve elde kalan tek yol olan sava politikasnn devreye koyulmas anlamna gelmektedir. AKP bu yeni stratejiyi bir yandan d pazarlar peindeki burjuvazinin palazlanmas zerinden ekonomik byme, te yandan ABDnin ve NATOnun blgesel taeronluunun stn tl perdeyle rterek blgeye Mslman demokrasi pazarlayan model lke olma, blgesel g olma hatt zerine oturtmutur. (SDP Danma Meclisi, 19 Haziran 2011) Bu yeni stratejiye gei birden olmad, Krdistan zerinde atmay nleme raporunda deinilen bir zm hatt devreye koyulmaya abaland. Ama devletin Krt sorununu demokratik yollarla zmedeki yete-

neksizlii yeni bir strateji ihtiyacn gndeme getirdi. Yani, 2007de BushErdoan grmesi ile hatlar oluan, ABDnin Krt sorununda gzetecei politik hedeflere ilikin o zaman Busha sunulmu olan raporun daha detaylandrlm bir versiyonu, Carnegie Uluslararas Bar Vakf tarafndan Henri J. Barkey imzas ve Krdistan zerinde atmay nlemek balyla 2009 yl iinde Obamaya sunulmutu. Bu raporda ABDnin 5 amac yle zetlenmekteydi 1) Kuzey Irakta federal, demokratik, istikrarl ve meru bir Krt varln yaplandrmak; 2) Kerkkn stats sorununu barl yollarla zmek; 3) Trkiye ve Krdistan Blgesel Ynetimi arasnda ileyen bir iliki gelitirmek; 4) Trkiyedeki Krt sorununu barl yollarla zmek; 5) ran ve Suriyedeki Krt sorunlarna yaklamlar gelitirmek. ABDnin Trkiyeye uzatt havu ise iki ucu da yenilebilir cinstendi: Hem PKKnin tasfiyesi hem blgesel g olma vaadi. Raporda da hem PKKnin silahszlandrlmas ve tasfiyesine ynelik 5 admlk bir plan yer almakta hem de Washington ve Ankarann Iraktaki emellerinin benzer olduu vurgulanmaktayd. Buradaki en nemli sorunu ise Trkiyedeki Krt sorununu barl yollarla zmek bal oluturdu. te Habur girii ve Erdoann alm hamlesi ise bu konsept gerei atlan admlard. Sorunu demokratik yollarla zmekte baarsz olup gstermelik admlar ie yaramaynca Krt sorununda demokratik zm iin deil, Krt sorununda demokratik zm iin bastran zneyi zmek iin, Krt zgrlk hareketini tasfiye etmek iin yllardr akla gelebilecek her trl yolu deneyen ve baarsz olan AKP hkmetinin, siyaseten bkemedii bilei Osmanl oyunlaryla bkmeye alma aczini tescil eden aklamalar ve kararlar birbirini izledi. Babakan Erdoann bu lkede Krt meselesi artk yoktur demesi de bu aczin en net gstergelerindendir. Biz terr rgtn muhatap almayz, silahn brak gel grelim dendi, PKKnin defalarca ilan ettii atekesler grmezden gelindi ve diyalog yolu almad. mralnn nm an bir haftada zerim ars grmezden gelindi ve iki aydr devam etmekte olan bir tecrit uygulamaya sokuldu. calann hkmete sundu-

u 3l protokol nerisi dahil zme dair tm yol haritalar yok sayld. nce dadan inecekler bu sorun yle zlr dendi, siyasi partide politik faaliyet yrtenlere cehennem azab yaatlarak binlerce Krt siyasetisi iki yldr hukuksuz bir tutuklama terryle, dayanaksz ve dzmece iddianamelerle, anadilde savunma haklar engellenerek legal siyaset alannn dna itilmeye abaland. Anayasay Mecliste BDP ile yapmak istiyoruz dendi, BDPlilerin meclise girmesi engellendi, bar sylemini ykselttii iin, dzmece bir kararla Hatip Diclenin milletvekillii drld Yani, bilinen tek yntem olan imha ve asimilasyon yntemine aslnda daha sk sarlnd, Krtlere ilikin politikann ana eksenine bu ynetmeler oturdu. Aslnda, bu er ittifak, Washington-Ankara-BadatErbil hatt Krt sorununda demokratik bir zm iin deil, demokratik zm iin sktran zneyi tasfiye etmek iin kurulmutu. Krt zgrlk Hareketini bastrdktan sonra Krt sorununda demokratik zm iin basncn da doal olarak ortadan kalkaca varsaylmaktayd. Devlet ve iktidar karlar Krt meselesinin siyasi alanda atmasz/lmsz zmn gerektirmiyordu. nk iradeli, rgtl, belli bir program ve tarz-slubu olan bir Krt siyaseti ve mcadelesi istenmiyordu. Esas sorun da budur, yani Krt hareketinin ap, dzenin tarifledii snrlar ierisine smayacak kadar gl ve iradeli idi, yani tasfiye projeleri baarszlkla sonuland. Yeni ideoloji ve strateji siyasi dayatmayla kabul ettirilemeyince, uzun sreden beri hazrl yaplan sava aamasna bylece geildi. TASFYE VE MHA AMALI GRMELER PKK-MT grmesinin basna szmasnn arkasndan bir ok devlet yetkilisi ve hatta Cumhurbakan dahil terr bitirmek iin PKK ile grld eklinde aklamalar yapt. Tabi bir de Babakann biz grmedik devlet grt eklinde aklamalar var ki tam bir kaba gldr. Sorunun z bu aklamalarda tekrardan aa kt, bitirmek iin grmek Bu sorun sadece gvenlik sorunu olsayd bile bitirmek iin grme yapyoruz

cevab verilemez, o zaman savarsn ve bitirip bitiremeyeceini grrsn. Eer masaya oturduysan da bir orta noktada uzlamak niyetindesindir. Tabi ki taraflarn tam istedii gibi sonulanmaz ama bir noktada buluulur. Kuzey rlanda ve Gney Afrika tecrbeleri bu konuda rnek gsterilebilir. Hi bir grme direk tasfiye amal yaplamaz yaplsa bile buna direni rgtnn inanmas beklenmez. Yani bizim bir sr Osmanl oyunumuz vard niye bunlara kanmadlar denmez. Bir de bu sorunun zm ile ilgili silah brak gel yaklamna ksaca deinmek gerek. Olan biten her eyden sonra, bir gvence sunulmamken ve bir gven ortam yaratlamamken silah brak gel sonra zme bakarz gibi bir yaklamn gemite devletin oka kulland devlet babann efkatl koruyucu kuca ve baba dediin hem sever hem dver yaklamndan z ve sonu olarak bir fark yok. Bu yaklamn sonucunun bir btn olarak inkar ve imha olduunu grdk. Nitekim ar Kandil tarafndan infaza ar olarak deerlendirildi ve direnie devem cevab verildi. Sonras bildiimiz gibi, karlkl sava ilanyla yeni sre balatld. imdi ise bir kara harekatnn eiindeyiz, bu harekatn ad Cehennem Operasyonuymu, Sorunlarn Krtlere cehennemi Trkiyede yaatarak zlemeyecei defalarca denenen snr d ve snr ii operasyonlarla grld. Bunlarn tek sonucu sorunlarmz demokratik yollarla zebilme ansmz kaybetmeye doru gitmek olacaktr. Daha fazla insann savata katledilmesidir, 90larn simgesi haline gelen toplu mezarlardr. Bu iine gireceimiz savata da yine katledilen binlerce insan bir istatistik gibi mi sunacaklar? Evet yaplacak operasyonun ad cehennem operasyonu ve sokaklarda artk Krt av balatlm durumda. Her gn onlarca Krt tutuklanyor. Taksime girerken kimlik kontrol yaplp Krt vatandalar Taksime alnmyor. Zaten bir cehennemde yaamyorlar m? Eer durum byleyse yazy Mabel Matizin szleriyle bitirelim: Kaldr kapa bak, Kimler can ekiiyor cennette, Kim oktan lm, Kim diri kendi cehenneminde

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

KRECKTE RADAR AKDENZDE DONANMA


BARITA ERDOST
Trkiye evresine ve blgeye Mslman demokrasi deil militarizm pazarlyor. Trkiyenin bu sopa politikasnn srdrlebilirliinin snrlar ABDnin dur diyecei yere kadardr.

dnya kuruluyor ve Trkiye bu yeni dnyadaki yerini almaya hazrlanyor. (5) Kimilerine gre Karmzda adeta Birleik gler var ve Akdenizi bize kapatmaya alyorlar. (6) Kimilerine gre Trkiyenin hamleleri Arap dnyasnda kark duygulara yol ayor. sraile kar admlar ho karlanrken AKPnin imdi Ortadouyu Trk nfuz alan olarak grd ve yeni-Osmanl egemenlik arzusuna dayand kayglarnn da glenmekte olduu ileri srlyor.(7) TRKYE-SRAL srail ordusunun, Gazzeye yardm gtren filodaki Mavi Marmara gemisine uluslararas sularda saldrarak 9 Trkiye vatandan ldrmesinin zerinden 15 ay getikten sonra aklanan BM komisyonu raporunda srailin abartl g kulland kabul edilmekle birlikte Gazze ablukasnn meru grlmesi ve yardm filosunun niyetinin sorgulanmas, Trkiyenin koulunun zr, tazminat, ablukann kalkmas- havada kalmasna neden oldu. Trkiye tepkisini diplomatik ilikileri ikinci katip dzeyine indirmek, askeri anlamalar dondurmak, Dou Akdenize donanma yollamak biiminde gsterdi. sraili 1949da blgede ilk tanyan lke olan Trkiye, zellikle 1990larn ikinci yarsnda imzalanan askeri ve ekonomik ikili anlamalarla ok boyutlu ibirliini stratejik iliki dzeyine ykselttikten sonra, 2000li yllarda Araplar tarafndan kendilerine ynelmi bir pakt olarak deerlendirilen sraille younlam ibirliinin, Ortadouda stlenmeye alt yeni roldeki inandrcl ortadan kaldrdnn ve tarafsz grntsn zedelediinin bilinciyle hareket ederek, Tel-Aviv balantsnn grntsn azaltmaya alt. (8) Tarafszlk, arabuluculuk gibi kendi kendine ykledii grnt etiket ve ilevlerin hatrna bu grnt azaltma abas 2000li yllar-

rkiyenin blgede izledii politika hakknda hem i hem d basnda says giderek artan yorumlarda, birbirinin tam tersi tespitlerin ayn kesinlik derecesiyle ileri srlebilmesine baklrsa ya Trkiye ne yaptn bilmiyor, ya da yorumcular Trkiyenin d politik niyetlerini nasl kodlayacaklarn bilemiyorlar. Trkiyenin Suriyeye askeri bir mdahalenin eiine geldii dnlrken sraille kprlerin atlvermesi; sraile kar bamsz Filistin devletinin savunuculuuna soyunmuken sonuta srailin iine yarayaca bilinen fze radar sisteminin Krecike kurulmas anlamasnn imzalamas; bu radar sisteminin hedefindeki lke olan ranla Kandile kar operasyonel ibirlii iinde olunmas; Gazze ablukasna kar seyrsefer serbestisi iin Dou Akdenize alan sava gemilerinin ve uaklarnn Kbrsn petrol ve doalgaz sondaj almalarn tehdit etmesi bu gelimelerin tm son birka hafta iinde ve babakan Erdoann Arap Baha-

r turunun, Msr, Tunus ve Libyaya dzenledii ve ova dntrlen gezilerin arka plannda gerekleti. Kimilerine gre bu hamleler nyarglar sarsacak nitelikte. Ancak, bu hamleler AKP iin gerekten yeni olan proaktif bir yaklama m iaret ediyor, yoksa ngrlemeyen gelimeler karsnda sergilenen reaktif bir yaklam m temsil ediyor, ite bu henz belli deil.(1) Kimilerine gre gl, demokratik, lml slam hkmetiyle Trkiye Ortadounun gelecekteki gc olarak grlyor. (2) Kimilerine gre Erdoann Ortadou lkelerindeki reytingi ok yksek ve rann nne geen ve hem NATO yesi hem AB aday yesi olan Trkiye Bat iin de en iyi seenek. (3) Kimileri NATO yesi ve Bat ittifak iinde yer alan bir Trkiye, nasl oluyor da kendi bana ve zerk kararlar alarak blgede nazm rol oynayacak veya liderlik yapacak? (4) diye sormadan edemiyor. Kimilerine gre Yeni bir

da sraille ilikilerin genel seyrini pek etkilemedi. 2009da Babakann Davosta one minute ovuyla balayan sre, Trkiyenin artk grnt azaltma ile yetinemeyeceini, nk artk Ortadouda stlenmeye alt yeni roln tarafszlk ya da arabulucuk gibi kalplara smadn gsterdi. Artk Ortadouda liderlie oynayan bir lke olarak sraille ilikisinden utanan deil sraile kafa tutan bir grntye ihtiya vard. Sonuta askeri anlamalar iptal etmeyip dondurmu, diplomatik ilikileri kesmeyip minimum dzeye indirmi, ekonomik ve ticari ilikilere kstlama getirmemi, dolaysyla kaplar tmden kapatmayarak ve srailde bir hkmet deiikliiyle yeniden yaknlama salanmas olasln dlamayarak ABDye bir gvence vermi olmakla birlikte, bu kafa tutan grnt babakann Arap Bahar turunda sevilen lider imajna tahvil edildi. CASUS BELLI Dileri bakan Davutolunun aklad Trkiyenin sraille ilikilerini yeniden dzenleyen 5 maddelik paketindeki seyrsefer serbestisini salamak iin Trk donanmas Dou Akdenize ald. Babakan Erdoan o gnlerde El Cezireye verdii demete Uluslararas sularda yaplan saldr, uluslararas hukuka aykryd. Aslnda bu, bir sava sebebiydi. Ancak Trkiyenin byklne yakan yaparak sabrl olmaya karar verdik. diyerek yalnzca Trkiyenin tavr almakta 15 ay geciktiini deil, ald tavrn da hayli dk profilli olduunu itiraf etmi oluyordu ve medyada Dou Akdenizde sularn snmaya balad yaygaras kopartlmaya baland. ok gemeden Trkiyenin Dou Akdenize donanmasn aslnda Gazzeye yardm gtrecek gemilere elik etmek zere deil, adann gneyinde doalgaz sondajlarna balayacak Kbrs tehdit etmek zere gnderdii anlald. Kbrs nce Msrla, ardndan Lbnanla ve en son 2010 Aralknda sraille karlkl anlamalar imzalayarak kurduu kendi mnhasr ekonomik blgesinde doalgaz sondajna balyordu ve Trkiye, babakannn azndan blgeye firkateynler, hcum botlar ve sava uaklar gndereceini aklayarak bunu engellemeye alyordu. YNE PETROL srail geen yl Levant havzasnda 3,5 trilyon metrekp olduu tahmin edilen doalgaz kaynaklar bulduunu aklad. Yaklak 300 milyar dolar deerindeki bu kaynaklarn srailin 50-70 yllk yurtii tketimine yetecei ileri srlyor. Kbrs, Trkiyenin tehditlerine kulak asmayarak, gneyindeki mnhasr ekonomik blgenin Afrodit ad verilen 12 numaral parselinde sondaj almalarna, srailin Delek irketiyle ortak olarak srail aklarnda doalgaz karan Noble irketi ile balad.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

Kbrs adas aklarndaki sularda ok nemli miktarda petrol ve doalgaz rezervi olduu tahmin ediliyor. Akam gazetesinin 20 Eyll tarihli haberine gre Trkiyenin elindeki verilere gre rezerv blgeleri ve miktarlar yle: Kbrs, Lbnan, Suriye ve srail arasndaki blgede 3.45 milyon metre kp doalgaz ve 1.7 milyar varil petrol; Delta havzasnda 7 trilyon metrekp doal gaz ve 1.8 milyar varil petrol; Kbrs, srail ve Msr arasnda kalan alanda 10 trilyon metrekp doalgaz, 8 milyar varil petrol; Douya uzanan blgede 3 trilyon metrekp doal gaz; Ayrca toplam deeri 3 trilyon dolar olan 60 milyar varil petrole edeer hidrokarbon - bu hidrokarbon rezervi, Trkiyenin 572 yllk, Avrupann ise 30 yllk doal gaz ihtiyacn karlayabilecek seviyede. (9) Lbnan Hizbullah, srailin Lbnann karasularndaki petrol soymak istediini ileri sryor. srailin Gazze ablukasnn Gazze aklarndaki doalgaz kaynaklarna el koymakla ilgisiz olduu sylenebilir mi? Ancak Trkiyenin tehditlerinin gerekesi Gney Kbrsn adann tmn temsil etmedii olmakla birlikte, bu gerekenin uluslararas bir karl bulunmuyor. Kbrs Cumhuriyeti bamsz bir devlet kabul edilmekte ve 2012de AB dnem bakanl yapacak. Trkiyenin alelacele kta sahanl anlamas imzalad KKTCyi ise Trkiyeden baka tanyan yok. Ama petroln uzaktan kokusu bile silahlarn ekilmesine, tehditlerin havada uumasna yetti. ARAP BAHARI Oysa babakan Erdoan Arap Bahar turunun son dura olan Libyada, Libya petrolnn Libyallara ait olmas gerektii konusunda vazederken, gya bata Fransa ve ngiltere olmak zere Kaddafi rejimini devirmek iin Libyay aylarca bombalayan emperyalist glerin gerek niyetini sorguluyordu. Trkiye dnda herkes karlar iin, Trkiye saf insani niyetlerle! Ancak hem bu NATO saldrsnn komuta slerinden birinin zmir olduunu, hem imdi savala yklm Libyann inasnda srtlan payn kapmak istediini nerelere gizleyeceini, Kaddafi dnemindeki 15 milyar dolarlk yatrm heba olmasn diye Kaddafi dneminde dondurulan Libyann bat bankalarndaki hesaplarnn serbest braklmas iin BM krssnden talepte bulunurken bile Libyallarn haklarn dile getiriyormu gibi yapmay becerebilen birisine sormak elbette hi k olmuyor! Erdoan, Libyadan nceki duraklar Msr ve Tunusta, sraile kafa tutan ve Filistin davasn savunan sylemleriyle halkn sempatisini kazanan, slam, demokrasi ve laiklik sylemleriyle diktatrlkten yeni kurtulmulara yol gsteren bir profil izerken de, Arap halknn deiim taleplerini blgesel dzeni tehdit etmeyecek snrlar iine aktacak formlasyonlar peindeydi. Henz gnler nce NATO fze savunma sisteminin bir paras olarak

erken uyar radarnn Krecikte kurulmas anlamasn ABDyle imzalayarak, ABDli yetkililere gre ABDTrkiye ilikilerinde son 15-20 yln en byk stratejik kararn uygulamaya geiren AKP hkmeti, sraille girdii srtmenin yanl anlalmamas gerektiinin, Batdan uzaklamak biiminde bir eksen kaymas yaamadnn altn kaln izgilerle izdi. Hl ABDnin yakn ve kilit mttefikiydi. Ama blgeye Mslman demokrasi pazarlamaya kalkan ayn Trkiye, sraille girdii srtmenin Arap dnyasnda yanl anlalmasna iddetle ihtiya duyuyor. nk daha aylar nce Perry Andersonun byk bir isabetle tespit ettii gibi Bat artk Arap topraklarna kopyalanacak gven verici bir Trkiye modeline sahip. AKP, NATOya ve neoliberalizme sadk olduunu kantlad ve doru dozlarda gzda verip bask uygulayabilme yetenei ile, cop ile Kuran arasnda gelip giden, dindar ama liberal bir demokrasinin mmkn olduunu gsterdi. Kahire veya Tunus iin de bir Erdoan bulunabilirse, Washingtonun Mbarek ile Bin Alinin gitmesinden memnun olmas iin baka ey gerekmez. (10) DEMOKRAS DEL MLTARZM PAZARLIYOR Trkiye 2000li yllarn sonlarna kadar ABD-srail-Trkiye geninin iinde daha kk bir (anti-Krt) ranSuriye-Trkiye genini barndrabilmeyi (ran ve Suriye, ABD ve srailin ezeli dmanlar olmasna karn) baarabilmiti. Ancak 2007den itibaren ABDnin ran nfuzunu dengelemek iin Gney Krdistan ve Irak zerinden at yolda yeni bir dinamik daha devreye sokuldu ve sre alttan alta Trkiye-ran hegemonik kavgasyla belirlenmeye balad. Anti-srail sylem bu kavgann kanlmaz bir gereiydi. Bylece daha geni bir ikinci embere sramak zere i ie iki gen de siliklemeye balad. Arap aleminde girilen alkantl dne-

min ortaya kard belirsizlikleri frsata dntrmek asndan bu ikinci ember ekonomik, politik ve askeri bakmdan Trkiyenin azn sulandryordu. Libyann ardndan srann Trkiyenin gney komusu olan ve bat Krdistan kapsayan Suriyeye gelmekte olduu anlalnca, Irak igali ncesinde 1 Mart tezkeresinde yaanlan yol kazasyla PKKyi izole etme ansn kardn dnen ve ayn hataya ikinci kez dmemeye kararl olan Trkiyenin kk geni tmden silmesi, am ve mttefiki Tahran cepheden karya almas gndeme geldi. Trkiyenin Suriyeye ynelik faaliyetleri randan tepki grnce, ran savunma bakannn Siyonist rejimin savunulmas amaldr (11) dedii radar sisteminin Krecikte kurulmas da bu yeni ynelime destek veren bir gelime oldu. Trkiye Suriyedeki Esad rejimini defterden sildiini babakann hem Arap Bahar turunda hem BM Genel Kurulunda yapt konumalarda yeteri aklkta dile getirdi. Trkiyenin u aamadaki sorunu Suriyede Esad-sonras dzenin kuruluunda ABDnin ba yaveri olabilmek, Libyada olduu gibi Fransa ve ngilterenin ardndan srklenmek zorunda kalmamaktr. Bu rol kimseye kaptrmamak iin Suriye sorununu Trkiyenin bir i sorunu gibi lanse etmeye kalkyor ve Arap lkelerinde kulis almas yrtyor. Komularla sfr sorun diye iirilen balonun Trkiyeyi getirdii noktadan her yer sorunlu grnyor. Mslman demokrasi pazarlayarak blgesel g olmaya heveslenirken militarizme yaslanmak, Babakann her azn atnda savatan szetmesi, sanki blgeyi atmalarn ve savalarn eiine getirmekten medet umar bir grnt izilmesi, Trkiyenin aynaya baknca kendinin deil ABDnin imgesini grmesinden kaynaklanyor. Trkiyenin bu sopa politikasnn srdrlebilirliinin snrlar ABDnin dur diyecei yere kadardr.

Komularla sfr sorun diye iirilen balonun Trkiyeyi getirdii noktadan her yer sorunlu grnyor. Mslman demokrasi pazarlayarak blgesel g olmaya heveslenirken militarizme yaslanmak, Babakann her azn atnda savatan szetmesi, sanki blgeyi atmalarn ve savalarn eiine getirmekten medet umar bir grnt izilmesi, Trkiyenin aynaya baknca kendinin deil ABDnin imgesini grmesinden kaynaklanyor.
NOTLAR (1) Semih diz, AKPnin lgin D politika Hamleleri, Milliyet, 19 Eyll 2011. (2) Patrick Cockburn, Turkeys bid to lead the Arab world meets Israel head on, Independent, 18 Eyll 2011. (3) David Gardner, Erdogans brand benefits Arabs and the west, Financial Times, 15 Eyll 2011. (4) Ali Bula, Trkiye modeli, Zaman, 15 Eyll 2011. (5) Abdurrahman Dilipak, te Bu, Yeni Akit, 21 Eyll 2011. (6) brahim Karagl, Akdenizde sava var, Trkiye ayaa kalkmal!, Yeni afak, 20 Eyll 2011. (7) Gareth Jenkins, End of the Affair, Al Ahram Weekly, 8 Eyll 2011. (8) . Erhan E. Krkolu, sraille likiler, Trk D Politikas (editr: Baskn Oran, letiim, 2003) iinde, cilt 2, s. 578. (9) Akam, 20 Eyll 2011. (10) Perry Anderson, On the Concatenation in the Arab World, New Left Review, Mart-Nisan 2011, Say: 68. (11) Turkeys NATO radar to protect arch-foe: Iran, Ahramonline, 22 Eyll 2011.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

YA BR YOL BULACAIZ, YA BR YOL AACAIZ!


GNAY KUBLAY
Kongre-Parti giriimi, her eyden nce toplumsal muhalefetin, bamsz rgtsel varlklarn koruduklar ve deyim yerindeyse asgari bir programda bir araya geldikleri ve mcadele birlii yaptklar bir ittifak ilikisidir, Kongre kurulduktan sonra, Kongre bnyesinde ihtiya duyan ve ikna olan bileenlerce kurulacak bir ittifak partisi olacaktr.

ongre-Parti Giriimi, almalar kesintiye uratacak olaand bir gelime olmadka 1516 Ekim gnlerinde hazrlk almalarn tamamlam ve kuruluunu ilan edecek. Kongre-Parti Giriimi ilk aamada Kongrenin kuruluu, ikinci aamada da partileme almalar devreye girecek. Bu noktada almalarn iki aamal bir plana bal olarak srdrlmesinin temel nedenlerin banda Kongre ats altnda bugn bir araya gelmi gler ierisinde partiye itiraz eden evrelerin varoluu geliyor. Dolaysyla 15-16 Ekimde kurulacak Kongre, Kongre bnyesinde yer alanlarn bir at rgt olacak, ama bir at partisi olmayacak. at partisi, kanmca uzun saylmayacak bir sre sonra, Kongre bnyesinde karlkl ikna almalarnn, mzakerelerin sonucunda partiye ikna olanlarca kurulacak. Ne var ki, at partisi aina olunduu

tarzda yukardan deil, tpk Kongrenin inasnda olduu gibi demokratik bir srecin sonucunda aadan ina edilecek. 14 Austos toplantsnda Gltan Kanak Kongre ile Partinin ilevini ve ina aamalarn yle formle ediyor: lk nce ne yapmak istiyoruz? Dorudan parti rgtlenmesi yerine, Kongre tarz bir rgtlenme ve buradan gcn alacak bir st rgtlenme, yani siyasi parti neriyoruz. Kongre ile ok farkl toplamsal kesimlerin siyasi ve programatik birliktelii, mcadelesi ortaklatrlacak ve buradan seilen delegelerle tamamlanacak bir siyasi parti. Yani ikili bir yap nermi oluyoruz. Gemite oluturmay dndmz at partisinden farkl bir yol neriyoruz. at partisi tartmalarnda da siyasi yaplar, hareketler, emek rgtleri, aleviler, evre vb hareketler vard. Bu kadar farkl yaplar bir siyasi parti altnda toplamak

gt. imdi yeni bir ey, yeni bir yol deniyoruz. Btn bu farkl kesimlerden oluacak bir kongre ve buradan g alacak bir parti. Demek ki, Kongre partiyi kapsayacak, ancak Kongrenin bileenleriyle partinin bileenleri arasnda bir farkllk olacak. Kongrenin temel amacn ve ilevini yle zetlemek mmkn olabilir: Kongre, mcadelesini Krt siyasal hareketiyle birletirmek isteyen, ezilen cinsiyle, ezilen snfyla, ezilen ulusu ve ulusal topluluklaryla, btn toplumsal muhalefetin temel emek, bar, zgrlk, demokrasi, iktisadi, sosyal, kltrel taleplerini eksen alan, ama ayn zamanda bnyesinde yer alan glerin faaliyetin her aamas ve dzeyinde sz ve karar sahibi olacaklar, kolektif irade ve inisiyatiflerini gelitirebilecekleri demokratik at rgt ilevi grmelidir. Kendini olabildiince temsil ilikilerinin dolaymlarndan arnm, kapitalizmin kat hiyerarik ilikilerine boyun emeyen, dorudan demokrasiyi olabildiince hayatnn vazgeilmez bir dsturu olarak benimseyen bir yap olma zelliini tamaya zen gstermelidir.

Kongre ezilenlerin bamsz temel karlarn alan bir meru mcadele izgisinden dnsz bir iz zerinde yrme iradesini gsterdii lde, toplumsal olan siyasallatrabilir, siyasal olan toplumsallatrabilir. Bu nedenle siyasi iktidar perspektifinden yoksun olamaz ve toplumsal muhalefetin kendi kendini ynetme deneyimi kazanmalarnn yolunu ak tutmal, mcadeleyi demokratik bir iktidar perspektifine ynlendirecek bir partiyi srncemeye brakmakszn ina yoluna koyulmaldr. Siyasi iktidar hedefinden ve bunun yegane aralarndan biri olan partiden yoksunluk, toplumsal muhalefetin yalnzca muhalefetle yetinmesi, siyasi iktidar, kolektif irade ve inisiyatifini egemenlerin baskn glerine terk etmesi anlamna gelecektir. Arjantin rneinde de grld gibi, kendi kendini ynetme perspektifinden ve siyasi iktidar hedefinden yoksun bir muhalefet, ne kadar radikal eylemlerin altna imza atarsa atsn, ksa bir sre sonra zlmesi ve dalmas kanlmaz oluyor. Eer, Kongre eitli lke deneyimlerinden yararlanmak, bu deneyimler nda bu topraklara zg bir yol amak istiyorsa, Arjantin rneinin aksine Venezuella ve Bolivya deneylerini derinlemesine incelemelidir. Bolivyada ve Venezuellada sren ve hi de 1917 Rusyasndaki ubat ile Ekim arasndaki ksa sreli ikili iktidar ilikilerine benzemeyen ikili iktidar ilikileri ierisinde sren etin mcadele deneyimlerinden renmeye ak olmaldr. Hi kukusuz Kongrenin ilk ve en nemli grevi Erdoan hkmetinin oluturmak istedii iktidar tekelini ve toplumsal muhalefete uygulad izolasyon emberini krmak, Krt sorununda stlendii sava hkmetinin varlna son vermeye almak olmaldr. Ancak, Kongre bu acil grevi yerine getirmeye alrken, bizatihi siyasi iktidara kendisi talip olmal, siyasi iktidarn egemen glerin u baskn gcnden bu baskn gcnn eline gemesine izin vermemelidir. Bu yaklam, ayn zamanda Kongrenin programna da bilinen klasik parti programlarndan farkl bir yaklam zorunlu klar. Kongrenin programnn temel karakteristik zellii ezilen ulusun ulusal demokratik talepleri, bir baka deile Krt hareketince, Krt sorununun demokratik zmne dair ileri srd talepler ile batda iilerin, emekilerin, ezilenlerin temel taleplerinin bir bilekesi olmaldr. rnein, Krt sorunu ekseninde scak gelimelerin yaand Krt illerinde yaayan Krtler ile ayn zamanda bat metropollerinde Krt kimliinin tesinde snfsal sorunlar yaayan Krt emekilerine ve yoksullarna dair talepler farkllk arz eder. Dolaysyla byle bir program iki parann zgnlklerini ve farkllklarn eksen alarak hem tek merkezde birletirmeyi,

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

hem de her parann farkllklarn ve zgnlklerini eylemli biimlerde ifade etmelerine imkan salayan bir demokratik siyaset tarzn dstur edinmelidir. Bilindii gibi, verili Trkiyede her ey Trkln, Snniliin, erkekliin ve sermayenin egemenliinde biimlenmi bir lkedir. Kongre, bnyesindeki mevcut glerin karakteristik zellikleri itibariyle bu egemenlik ilikilerini kkten deitirebilecek bir misyona sahip olmasa da, bu egemenlik ilikilerini sistemli bir biimde sorgulayabildii, mcadele izgisini bu rotaya ynlendirebildii lde baarl olabilir ve egemenlerin baskn gleri karsnda, demokratik siyasal bir alternatif olarak ne kabilir. Bir baka deile, Kongre program taslanda da belirtildii gibi, Trkiyenin bask ve smrye dayal sistemi, egemenlerin iki ana siyasal akm tarafndan srekli olarak yeniden retilmekte, buna kar mcadele eden tm toplumsal direni odaklar ise bask altnda tutulmaya allmaktadr. Ancak her dilden ve kltrden Trkiye halklar, mevcut sistemin mrn uzatmak iin birbiriyle yarmakta olan bu iki akm arasndan birini; egemenlerin dayatt neoliberal ve anti-demokratik dzen iinde, Trk-slam sentezci veya ulusalc anlaylardan birini tercih etmek zorunda deildir. Dier zerinde zenle durulmas gereken bir nokta ise Kongre bnyesindeki asimetrik bir durumdur. Kongre, kabul etmek gerekir ki, eit glerin karlkl bir denge unsuru olaca bir bileime sahip deildir. Bir tarafta arlkla Krt illerinde scak kitle mcadelesi ierisinde ekillenmi gerek bir halk rgtlenmesi, dier yanda batda henz kadro hareketi dzeyinde ok paral pek ok yapnn bir araya geldii bir yaplanma var. Bu asimetrik durumu dikkate alarak, bir sre sonra bu glerin tasfiyesini nleyerek, hareket bnyesinde istikrarl bir denge kurulmas ve mcadeleye sreklilik kazandrlmas bakmndan zgrlk hareketine byk grev dyor. Dolaysyla, Kongrenin programn karakteristik zelliklerine yaklamda olduu gibi, yapsal zellikleri bakmndan da verili dinamiklerin zgnlklerini, farkllklarn, nesnelliklerini dikkate alan bir yapsal dzenlemeye zen gstermek gerekir. rnein, Kongrenin temeli yerel meclislere dayanacaktr. Kongre delegelerinin belirlenmesinde tek dzel delege belirleme yntemleri, baka demokratik yntemleri devre d brakarak her eyin bilinen tek dzel seim yntemleriyle belirlenmesi, daha ilk seimde hzl bir tasfiyenin yolunu aabilir. Demek ki, seimsiz demokrasi olmaz ama bu tr eitlilie sahip yaplanmalarda nisbi temsil gibi demokratik seim yntemlerinin yan sra, konsenss gibi uzlama ve anlama yntemlerini de ieren bir

demokrasi perspektifiyle hareket etmek gerekir. Elbette, bir hukuksal dzlemde eitsizliklerin eitlenmesi, znde bir eitsizlie tekabl eder. Bunu biliyoruz. Ancak, bir hukuksal dzlemde de olsa, eitsizlikleri eitleyebilecek bir yaklamdan ve baz koruyu nlemler almaktan da uzak durmamak gerekir. Kongre-Partinin ina srecinin eitli kayglara yol at bir sr deil. zellikle yakn gemite yaanm ve baarsz olmu eitli rgtsel birlik deneyimlerinden hareketle bu giriimin de baarsz olma ihtimalinin yksek olduunu ileri sren eitli rgtl evreler ve bireyler, bu gerekelerini dile getirmektedirler. Bu konuda ncelikle sylenmesi gereken, bu giriimin yaanm rgtsel birlik deneylerini tekrar eden ve rgtsel birlik anlamnda bir birlik olmaddr. Kongre-Parti giriimi, her eyden nce toplumsal muhalefetin, bamsz rgtsel varlklarn koruduklar ve deyim yerindeyse asgari bir programda bir araya geldikleri ve mcadele birlii yaptklar bir ittifak ilikisidir, Kongre kurulduktan sonra, Kongre bnyesinde ihtiya duyan ve ikna olan bileenlerce kurulacak bir ittifak partisi olacaktr. Bu nedenle, Kongre-Parti Giriimi, ne organik parti ngrsyle gerekletirilmi rgtsel birlik deneyleriyle, ne de seim ittifaklar veya geici eylem birlikleriyle kyaslanabilir. Kongre-Parti bu corafya da Trkiye sosyalist hareketi dahil toplumsal muhalefet dinamiklerinin Krt hareketiyle birlikte yaayacaklar ilk deney olacak. Elbette, Kongre-Parti pratiinin gerek sosyalist solun baarsz da olsa, birlik deneyimlerinden, gerek btn zorluklara ramen birliini korumay ve mcadeleyi srekli klmay uzun yllar boyunca baarm Krt zgrlk hareketinden renei ok var. Ancak, bizatihi kendisi kalc bir ittifak deneyi olarak ilk kez olacak ve kendi zgnlne zg sorunlarla yz yze gelmesi kanlmaz olacaktr. te bu noktada Kongre-Partinin nnde hazr reete(ler) olmad gibi hazr reete(ler)e de ihtiyac yok. Her ey, ama her ey kendi yapc siyaset tarzna ve yaratc inisiyatifine bal. Kongre bnyesinde yer alan ister rgtl olsun, ister birey olarak olsun bu realitenin farknda olduuna kuku yoktur. Kongre-Parti hareketi proaktif bir anlayla hareket ettii srece, sorunlar nne sorun olarak gelmeksizin ama yntemleri gelitirebilir. Gr farkllklar, dogmatik yaklam ve sekter tutumlardan uzak, inovasyonist (yenileim) yntemlerle yararl bir pratie dntrebilir. Uzun bir aray ve abalardan sonra toplumsal muhalefet, siyasi iktidarlarn btn engellemelerine, basklarna ramen, kendine bamsz bir yol amaya aday oluyor. Yolumuz ak olsun

KONGRE HAREKET ZERNE


Bar ve Demokrasi Partisi (BDP) E Bakan Glten Kanak:
Trkiyede demokrasi mcadelesi veren glerin bugne kadar hep ortak mcadele yrtmenin yollarn arad. Kongre sreci, Daha gl bir mcadele arac nasl yaratlr? sorusuna yant arama abasndan domutur. Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun seim baars, daha gl bir mcadele iin toplumda olan potansiyeli gstermitir. Bunun iin siyasi parti formatnn dnda baka bir ey yapabilir miyiz? diye kendimize sorduk ve bunun bir kongre formatnda olmasnn daha gl bir zemin yaratacan grdk. Yaptmz bir dizi toplantda grdk ki; bu lkede aslnda mevcut sisteme ve statkoya kar itiraz eden ok fazla zemin var. Bunlar bir yerde buluturmak gerekiyor. Kongre biimini tartmaya atmzda ok geni kesimlerden destek grdk.

Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Genel Bakan Yksekda:

Kongre srecine devrimin ihtiyalar penceresinden bakyoruz. u anki gereklik; Krt blgesindeki halk mcadelesi ve Trkiyedeki ii ve emekilerin mcadelesi bakmndan gelikin ve birleik mcadele platformlarn zorunlu hale getiriyor. Krt blgesindeki mcadele kazanmlarla ilerlerken, Batda ayn mcadele dinamizmi grlemiyor. Bu eitsizliin ortadan kaldrlabilmesi bakmndan batda devrimci-demokratik ve kazanm rgtlemeye dnk bir birleik merkezin oluturulmasna ihtiya var. Kongre giriiminin ve oluturulacak kongre-parti mcadele merkezinin hayat ierisinden, sokaktaki mcadelenin ve pratik faaliyetin ynlendirilmesi zerinden gelitirilmesi ok nemli bir yerde duruyor. Daha ncesinde durumu idare etmeye dnk bir birleik mcadele fiiliyat ile kar karya kaldmz iin oluturulan platformlar da uzun mrl olamamtr.

Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Bakan Dr. Rdvan Turan:

Kongre, btn toplumsal muhalefet glerini emek ve demokrasi programnda birletiren bir ittifak ve mcadele birlii olmas gerekiyor. at partisi btn rgtl ve rgtsz toplumsal muhalefetin bir demokratik ittifak temelinde birleecei, irade ve inisiyatifini aa karaca, ortak faaliyetin btn alan ve dzeylerinde sz ve karar sahibi olabilecekleri bir yapsal dzenleme olmaldr. Seimlere girmeli, ancak bir seim partisi de olmamaldr

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

FZE KALKANI: EMPERYALSTLERE GVENLK VE KAR, HALKLARA KAN VE GZYAI


SERAP GNE
Trkiye, AKP hkmetinin ileri demokrasi sylemi ile pazarlad demokratikleme iddialarna ramen, hibir geleneksel sorununu zememi durumda. Kbrstaki igalci varl, Ermeni soykrm ve Krt sorunu, hkmetin att tm kvrak admlara ramen blgesel g olma arzusunu d ve i politikada andran engeller olmay srdryor.

Ancak sonunda bir olgunlua ve mutabakata eriilmi olacak ki, tm dnya, zellikle de Trkiye kamuoyunu artacak bir hzla projenin ilk somut adm atld. KALKANIN AMACI ENERJ YOLLARINI KORUMAK Projenin karar altna alnd zirvede, NATOnun yeni savunma konseptinin en nemli amac olarak, enerji kaynaklarna eriimin ve enerji naklinin gvence altna alnmas saptanmt. Trkiye, nemli bir enerji nakil yolu olarak pastadan hakkettii pay alma hesabyla projeye topraklarn ayor. Ancak Trkiyenin bu denli heveskar olmasnn tek sebebi masadaki krntlar deil. Trkiye, AKP hkmetinin ileri demokrasi sylemi ile pazarlad demokratikleme iddialarna ramen, hibir geleneksel sorununu zememi durumda. Kbrstaki igalci varl, Ermeni soykrm ve Krt sorunu, hkmetin att tm kvrak admlara ramen blgesel g olma arzusunu d ve i politikada andran engeller olmay srdryor. Hkmetin gelitirdii her inisiyatif, byk glerin hamleleri ile boa dmese bile bu glerin karlarna ierilmi gibi grnyor. DEMOKRATK OLMAYAN BR BYK TRKYE Burada bir parantez ap, Trkiyenin blgesinde byk g olmas cmlesinin altn kazmak gerekiyor. Trkiye, AKP eliyle rafa kaldrlm olan Kemalist ideolojinin savlad gibi imtiyazsz, snfsz, kaynam bir kitle deil. Trkiye gelirinin yarsn, yzde 20lik nfus kullanrken, dier yars yzde 80e kalyor. Bu, 72,5 milyon nfusun drtte nden fazlasnn, mutfak-barnma ihtiyalar dnda harcayacak pek gelirinin olmamas demek. Ancak bu alntdan da anlald zere, AKPnin rafa kaldrd tek ey Kemalist ideoloji. Gelir adaletsizlii yakcln koruyor, ekonomik ve sosyal haklara saldrlar tm hzyla sryor. Babakan ulusa seslenile-

rinde, asgari crete talim eden ekran bandaki milyonlara masallar anlatsa da, parsay toplayan, hep nfusun bu yzde 20lik kaymak tabakas. Bunu en irkin yzyle Somaliye yardm kampanyasnn perde arkas ayrntlarnda grdk. Yardm paralar ile Somaliye gtrlmek zere i pazardan alnacak mallarla, Somalili bebeklerin karnn doyurmaktan ok bu yzde 20nin cebini doldurmak amalanyordu. Fze kalkan ise silah tekelini elinde tutan emperyalist lkelerin cebini dolduracak. imdilik 100 milyar dolar civarnda bir maliyetten sz ediliyor. 28 yeli NATO srekli genileme arzusunda. Her yeni ye ise silah sistemlerini NATO standartlarna gre yenilemek, daha sonra da bunlarn paralarn ve yeni modellerini satn almaya devam etmek zorunda. FZE KALKANININ ARKASINDAK OLASI PAZARLIKLAR MT-PKK grmesi ses kaydnn ortaya kmasyla bir kez daha grdk ki, Trk devleti en nemli meselelerini halkndan gizleyerek halletmeye alyor. Oysa grdk ki, Krt sorununun zmnde diyalog kyamet alameti deilmi. Halkn bilgi sahibi olmas, sava rtkan medyann kara propagandas ile zehirlenmekten kesinlikle daha hayrl sonular verecektir. Ancak bu devlet gelenei bir kez daha bozulmad ve fze kalkan anlamas Trkiye kamuoyunda en ufak tartma olmakszn imzaland. Hkmet halktan onay alacan bildii ve oya tahvil edebilecei politikalar davulla zurnayla duyuruyor, fze kalkan gibi halktan destek grmeyecek bir proje ise perde arkasnda oldu bittiye getirildi. Dolaysyla kamuoyuna olas pazarlklar tahmin etmek ve bir kez daha uzman gr komplo teorilerinden birini beenmek dyor. Trkiye fze kalkanna evet demesi karlnda ABDden Predator ua alacak. sraille aramzn limoni olduu bu dnemde Heronlara alternatif bulmak da fena deil. 2008de gndeme gelen fze kalkan tartmalar da Trkiyenin dzenledii snr tesi operasyonla balantlyd. Dolaysyla bu teoriler pek de komplo saylmaz ama gerein sadece tek bir tarafn anlatan bu uzman grleri bize Predator uaklar kullanan NATO glerinin Afganistanda verdii devasa kayplardan hi sz etmez. Dolaysyla komularla sfr sorun politikasndan dnp dolap gelinen yer, geleneksel sorunlarnn zerinin emperyalist karlarla uyumlanlarak rtld komularla g politikas, yani bilindik Trkiye tablosu oluyor. Emperyalistler ne zaman gvenlik dese, dnya daha gvenliksiz, daha ok savan olduu, daha fazla kann akt bir yer oluyor. Demokratik olmayan bir Byk Trkiye hayali ise, elbette yalnzca Trkiye halklar iin deil, blge iin de daha fazla atma ve kan demek.

BDnin byk nem verdii fze savunma kalkan projesinde uzun gelgitlerden sonra somut admlar atlyor. Emperyalistlerin bir nevi kula olacak olan radarlarn Trkiyede Mu-Malatya eksenine, tam konum olarak ise Malatyann Krecik ilesine kurulmas iin imzalar atld. Fzelerin sadece Akdenizdeki gemilerde mi bulunaca, yoksa baka yerlere de mi yerletirilecei ise henz net deil. Fze kalkan projesi geirdii birok deiiklikten sonra, 1920 Kasm 2010da, Lizbonda dzenlenen NATO zirvesinde kabul edilmiti. Trkiye bu zirvede, iei henz burnundaki komularla sfr sorun politikas yznden hedefin ran deil, nkleer silaha sahip NATO yesi olmayan lkeler olarak belirtilmesinde srar etse

de, bunun geerlilii epey tartmal. Tek hedef ran olmasa da olas bir sava durumunda drlmesi gerekecek ilk domino ta. Fze kalkan projesinin uzun bir gemii var. Proje, en byk savunucusu olan ABDde, bakanlk seimlerinin hep en nemli tartma balklarndan biri olmu. Daha nce Dou Avrupaya (Polonya ve ek Cumhuriyeti) kurulmas planlanrken, Rusyann itirazlar, ek Cumhuriyetinin anlamadan ekilmesi ve Obamann projeyi askya almas ardndan, Lizbon Zirvesinde NATOnun resmi projesi haline gelmiti. ABD bu projeye yle byk nem veriyor ki, kimi zaman NATO lkeleri arasndaki nanslar hareket etmeyi engellediinde emperyalist nc rolyle inisiyatifi alarak bireysel oynamaktan da ekinmedi.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

10

SZLN SEBEB KIDEM TAZMNATI MI(?)


NURETTN ALDEMR
Kdem tazminat iilerin alma sresince ypranmasna karlk olarak dnlm, iinin ypranmasna karlk gelecek gvence olmann yan sra keyfi iten karlma iin de caydrc bir haktr.

rkiyede iilerin alma yaamn ekillendiren Yasas 1936 ylnda yrrle girdi. Emekli olan veya iten karlan iilere verilen kdem tazminat da Yasasyla birlikte bir hak olarak iilerin yaamnda yer ald. Verilen snf mcadelesi ile kdem tazminat gelitirildi. Toplu szlemelerde zerine pazarlk yaplan talep haline geldi. Kdem tazminat emekli olan bir ii iin mtevaz bir ev, bir otomobil veya ocuklarnn evlendirilmesi gibi anlamlar tad yllarca. Dorusunu sylemek gerekirse 1980 ncesi yllarda DSKin verdii mcadele ii snfnn tm haklarnn gelitirilmesi ve glendirilmesinde olduu gibi kdem tazminatnn bir gvenceye dntrlmesinde de belirleyici oldu. Patronlarn ise en byk dertlerinden birisi kdem tazminatlar oldu. Genel olarak tm zamanlarda kdem tazminatnn

bir gn tamamen kaldrlmasn dilediler. 1980 darbesi ile devlet ynetimine el koyan Milli Gvenlik Kurulu ve sonrasnda gelen hkmetler, snfn mcadeleyle bedeller deyerek- elde ettii tm kazanmlar yasalardan ve uygulamalardan silmek iin ellerinden geleni yaptlar. Kdem tazminatna ise dorudan dokunamadlar. Dokunamadlar ama nceki dnemlerde olduu kadar gvence olmasnn nne getiler. i cretleri reel anlamda hzla deer yitirince- asgari cretli, asgari crete yakn cretlerle alan ii says artka- genel olarak kdem tazminatlar da deersizleti. Gnmzde artk birka ikolunda alan az saydaki kalifiye ii dnda hibir ii iin kdem tazminat gelecek yaam gvencesi anlamna gelmiyor. Kdem tazminat iilerin alma sresince ypranmasna karlk olarak dnlm bir

haktr. Her yl iin otuz gnlk cret demektir. Bir ii emekli oluncaya veya iten karlncaya kadar ka yl bir iyerinde almsa her bir yl iin otuz gnlk creti onun kdem tazminat olur. Kdem tazminat iinin ypranmasna karlk gelecek gvence olmann yan sra keyfi iten karlma iin de caydrc bir haktr. Daha dorusu bir zamanlar yleydi. 12 Eyll 1980 darbesi sonras genel olarak ii cretleri reel anlamda ok drld iin buna bal olarak kdem tazminatlar da reel anlamda ok deer yitirdi. Bunun iindir ki kdem tazminatlar artk patronlar iin keyfi ii kartmann bir engeli olma zelliini yitirmitir. Artk kdem tazminatlar ne alrken keyfi iten karlmann caydrcsdr ne de emeklilikte bir gelecek gvencesidir. Peki, o halde bu duruma getirilmi bir hakkn varl niye hala patronlara ve AKP hkmetine batmaktadr? ncelikle kdem tazminat konusunda patronlarla AKP hkmetinin

znn ve sznn bir olduunu sylemeliyim. AKP Hkmeti kdem tazminatn patronlar iin ok byk bir yk olarak grmektedir. Patronlar da patron olduklar gnden beri zaten byle dnmekteydi. Dilekleri ise kdem tazminatnn bir gn tamamen kaldrlmasyd. AKP Hkmeti patronlarn szcln stlenerek ve onlarn dileklerini sahiplenerek konuuyor, tutum alyor. Her eye ramen de niyetini gizlemek istiyor. sizlii azaltmak iin alma koullar esnemeli diyor. AKP sanki baka bir lkenin iktidar partisidir. Neredeyse isizliin gerekesi iilerdir diyecek. ilerin ellerindeki son krnt haklar da tamamen ortadan kaldrabilse AKP Hkmetinin ii rahatlayacak. Evet Evet! Gerekten de ii rahatlayacak! sizlik sanki AKPnin derdiymi! On yllardr uygulanan ekonomi ve esnek alma politikalar azdrmad m isizlii, dk cret uygulamasn! AKP ayn politikalarn srdrcs olmad m? Kdem tazminat iilerin tarihsel kazanmlarndan ellerinde kalan -budanm da olsa- haklardan birisidir. alanlarn drtte nn asgari cretli olduu lkemizde patronlar iin yk olma niteliine de sahip deildir. AKP kdem tazminatn kaldrmayacam fona devredeceim diyor. Ancak aktan demedikleri var. Bir iinin fondaki kdem tazminatn alabilmek iin en az on yln doldurmas gerekecek. Oysa lkemizde kdem tazminat ortalamas alt yl. Bu durumda iten karlacak iilerin ou kdem tazminat alamayacak. Bu arada kadnlarn, evlilik nedeniyle iten ayrlmalar durumda aldklar kdem tazminatlarn almalar da sz konusu olamayacak. Halen uygulamada olan kdem tazminat hesaplama gn saysnn da otuz gnden on be gne drlmesi hedefleniyor. AKP ve patronlar kol kola bir kez daha ii snfna saldrya hazrlanyorlar. Tm emek gleri acilen seferberlik ilan ederek; savunma cephesi oluturmaldr.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

11

SDP Genel Bakan RIDVAN TURAN:

Krt zgrlk Hareketi ile ttifak ve Sosyalistlerin Birlii Politikalarmz Dolaysyla Cezalandrlmaya alldk.
21 Eyll 2010 gn aralarnda Sosyalist Demokrasi Partisi Genel Bakan ve yneticilerinin de bulunduu 14 kii, bir komplo sonucu, aslsz iddialarla tutuklanmt. 21 Eyll Komplosu, sosyalist hareketin, emek ve demokrasi glerinin kendisine yaplan topyekn bir saldr olarak deerlendirilmi, Sra Kimde nisiyatifi ile rlen geni cephe, bu sahipleniin bir gstergesi olmutu. 11- 12 Austosta gerekleebilen ilk durumada, demokrasi glerinin birlikte mcadelesi sonucunda 8 sosyalist tahliye edilmiti. 11 ayn ardndan tahliye olan SDP Genel Bakan Rdvan Turan ile 21 Eyll komplosu ve iinden getiimiz atmal sre hakknda sohbet ettik.
21 Eyll Komplosu sizce kime kar ve ne hedeflenerek gerekletirilmitir? Operasyona baktmzda SDP Genel Bakan, genel merkez yneticileri merkezde duruyor. SDP ve TPn hedef seilmesindeki sebep nedir?
AKP, muhalefete tahamml olmayan bir parti. kinci hkmeti ile birlikte bu tahammlszl kurumsal hale getirdi. Elbette mesele basite tahammlszln tesinde. Esas mesele kendi iktidarnn tahkimat meselesi. Bu tahkimat yapabilmek iin son derece saldrgan bir politika izliyor. Bu konuda elde ettii en byk baar kukusuz ki asker karsnda elde ettii pozisyondur. Askeri vesayetin yenilgiye uratlmas ile birlikte AKP statkosu son derece net bir biimde ortaya kt. Burada geerken askeri vesayetin yenilgisinin kendiliinden bir demokratikleme anlam tamad, militarizmin son derece canl ve gl olduunu ve AKPnin de esas itibaryla son derece militarist bir parti olduunu belirtmek gerekli. Bu erevede AKP kendine muhalif kesimleri eitli yol ve yntemlerle tasfiyeye alyor. Ulusalclar Ergenekon davasyla, Krtler KCK davasyla sosyalist muhalefet de Devrimci Karargah davasyla tasfiye edilmeye allyor. Bize ynelik saldrnn esasn da bizlerden balayarak sosyalist muhalefetin tasfiyesi oluturuyor. Bu sre bitmi deil, arkas gelecek. Kimileri operasyona maruz kalan sosyalistlerin toplumda ihmal edilebilir bir nicelie sahip olduunu dnerek, sosyalist muhalefetin tasfiyesinin amalanm olamayaca kastettiler. Operasyon sebebinin Hanefi Avc olduunu sylediler. Bu ciddi bir yanlsamadr. Bunu syleyen arkadalar, AKPnin nasl bir parti olduunu ve nasl bir politika gttn anlamamlar. AKP, 2002 den bu yana birok siyasal riskle birlikte yrd. Asker en ciddi riskti. Kldan ince kltan keskin bir kprden yryerek bu gnlere geldi. Ve elikilerin bu denli ok yaand bir toplumda hibir ihtimali gz ard etmeden siyasetine devam ediyor. Bu anlamda niceliin deil, niteliin nemli olduu bir siyasal algnn ekillendiini grmek gerekli. AKP ieride ald oyun rahatl zerinden deil, alamad oyun riskleri zerinden bir siyaset izliyor. Bu ok ak ve bu onu daha da saldrganlatryor. Aksi halde 12 Eyll referandumunda topu topu birka bin oydan daha fazlasn getirmediklerini bildii halde babakann yetmez ama evet diyen solculara kran duygularn nasl aklayacaz. Evet diyenlere kran duyarken boykot diyenlere cezai bir faturann kesilmeyecei beklenebilir mi? Dolaysyla operasyon esas olarak bizlerin tad ve iktidar tarafndan bir siyasal risk olarak kodlanm misyonumuza kar gerekletirildi. Bunlar nedir? Krt zgrlk hareketiyle ittifak politikamz ve Sosyalistlerin birlii, sosyalist hareketin yeniden yaplanmas politikalarmz. Her ikisi de egemenler asndan risk tamaktadr. Dolaysyla da bu sebeplerden cezalandrlmaya alldk. zenle hazrlanm ve bylece insann tm insani zellikleri yok edilemeye ve kiiliksizletirilmeye allyor. Cezaevinin mimarisinden iindeki gardiyannn zihinsel durumuna dek bu amaca gre yaplandrlm. radeler teslim alnmak isteniyor. Devrimci iradenin teslim alnamayacan onlar da ok iyi biliyorlar.

***** ddianameyi okuduumuzda iinin ne kadar bo olduunu grdk. lk durumada avukatlarn tavr aslnda ne kan ***** hukuksuzluu gstermi oldu. Sizinle birlikte yedi arkadaSiz iddianameyi nasl deerlen- mz da tahliye oldu, ancak hala diriyorsunuz? ayn davadan tutuklu bulunan arkadalarmz var. Onlar hakMahkemede de syledim. Bu fantastik bir iddianamedir diye. Hem de knda ne sylemek istersiniz?
ylesine fantastik ki, iine her trl sosyalistin rahatlkla konulabildii dahas gayet hretli bir polis efinin de yer ald bir iddianame yazlm. nc snf kt bir polisiye filmi gibi. Ne suu ne suluyu tanmlayabilen bir hilkat garibesi ne efrad cami, ne ayar mani klabilen bir iddianame. Dolaysyla aslnda yok hkmnde bizim iin. Mahkemede de iinin ne denli bo olduunu herkes grd. Tam bir komplo iddianamesi. Devrimciler daha nce de dzmece iddianamelerle yarglanmlard, imdi de yarglanyorlar ve gelecekte de yarglanacaklar. Egemenleri bu denli pespaye sava hilelerine bavurmak zorunda brakan korkuyu iyi dnmek gerekli.

Ben davann temellerinin ktn dnyorum. Bu ceza vermeyecekleri anlamna gelmiyor tabi. Osmanlda oyun bitmez. erdeki arkadalarmzn da nmzdeki durumalarda salverileceini dnyorum. imdi aslan gibi yatyorlar, alnlar ak ve en ksa srede beraber olacamza inanyorum. Onlar selamlyorum.

***** Bir yla yakn bir sre tutuklu bulundunuz. Cezaevi koullar nasld?
Cezaevleri malumunuz. zellikle F tipleri devletin kolektif zekasn, ve devrimcilere kar algsn yanstmas asndan ok nemli. F tiplerinin esas izolasyon. Mmkn olan en az insanla temas edebileceiniz koullar

***** Bu operasyon Sra Kimde nisiyatifi ile dier bir yandan da darda normal koullarda yan yana yrmeyen pek ok kurumu da bir araya getirdi. 21 Eyll Komplosu birlik ruhuyla boa kartlm oldu. Sra Kimde nisiyatifinin yrtt kampanya hakknda siz ne dnyorsunuz?
Bence son derece baarl bir kampanya oldu. almalarn kesintisiz srdrmesinin gerekli olduuna inanyorum. Kolektif bir mcadele ile birlikte tm sosyalistlerin ihtiya duyduu bir baar kazanlm oldu. Bu baar kukusuz tm bileenlerindir. Onlara teekkr bor biliyorum. Esas olarak da ihtiya-

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

12

cmz olan ey tam da ite bu mcadele birlii anlaydr. Bylece ok eyler baarlabilir. Devam gelmelidir. nk daha yzlerce yoldamz cezaevlerindedir.

***** Bu bask koullarnda pek ok renci de tutuklanyor. Sadece bir pankart amaktan bile tutuklu bulunan renciler var. SDP yeleri Ali Deniz Kl ve Baran Nayr da haklarnda hibir delil bulunmamamsna ramen 2 senedir tutuklular. Genlie ynelik bu saldrlara dair ne dnyorsunuz?
Onlar SDP li genler olduklar iin tutsaklar. Baka tutsak gen arkadalarmz gibi. Genlere ynelik saldrgan tutum AKPnin tipik bir zelliidir. Cezaevleri genlerle dolu. Deniz ve baran ise partimizin almalarna, genlik iindeki geliimine kar adeta rehin olarak tutuluyorlar. Somut zerre kadar delil olmad halde rgt yeliinden yarglanyorlar. Ancak onlar bu defa oradan ekip alacamza inanyorum. Gerekler devrimcidir. Dzmece iddianamelere karn gerekler ortaya kacaktr.

***** Dnya kapitalizminin bugn yaad amaz ve skntlara kar dnya sol hareketleri ve emeki rgtleri sizce nasl bir program ve eylem hatt ile cevap olabilirler?

Son otuz yldr kresel lekte neoliberal saldryla emein kazanmlarnn andrlmas sreci, ekonomik krizin yknn emekilerin omuzlarna yklmas ve artan isizlik ve yoksullukla birlikte artk snf mcadelesinin radikallemesinin nesnel koullarn dnya leinde hazrlam bulunuyor. Bata Yunanistan olmak zere rlanda ve Portekiz gibi lkelerde, spanyada ve talyada ekonomik krizin snf bilincini bilediini, iilerin ve ezilenlerin birlii dorultusunda bir hat rlmeye balandn gryoruz. ngilterede Mark Duggann polis tarafndan ldrlmesi zerine arlkl olarak isiz siyah genlerin Londradan balayan isyan, herhangi bir politik hedeften ve programdan yoksun olmasna karn gnlerce srd ve ortal yangn yerine evirdi. ok daha farkl koullarda filizlenmekle birlikte Tunusta Bin Aliyi ve ardndan Msrda Hsn Mbareki iktidarlarndan eden ayaklanmalar niversite mezunu Muhammed Buazizinin iporta tezgahna zabtalarn el koymas zerine kendisini yakmasyla patlak vermiti. Ancak ilk soruya yantta da belirttiim gibi bu protesto ve ayaklanmalarn emekiler ve ezilenler asndan henz sonu alc bir mecraya dklememi olmasnn yapsal nedenlerini doru saptayabilmek gerekir. Kapitalizmin krizi, bir yandan emekilerin snf bilinli tepkilerinin radikalleme-

sinin nesnel koullarn yaratrken te yandan da hem ii snfnn teki ezilenlerle hem de uluslararas dayanmasn krmann ve engellemenin rk-faist ideolojik-politik unsurlarn younlatrmaktadr. Kapitalizmin ve krizin madurlarnn bu saldry gsleyebilecek bir birlik ve dayanma hatt rebilmeleri dnya sol ve emeki rgtlerinin nndeki birinci grevdir. kinci olarak, bu yl iinde patlak veren ayaklanmalarn neredeyse tmnn ortak zellii olarak, Zizekin deyimiyle devrimsiz bir devrim ruhunu ifade etmelerini saptamak gerekir. Yalnzca talep eden ama bu taleplerin kim tarafndan ve nasl gerekletirileceine dair politik/programatik/rgtl bir dayatmay iermeyen ayaklanmalarn sonu almakta yetersiz olduu, bu balamda yeniden kurmak iin ykma eyleminin znesi olunmadka, srf ykmann bile gerekleemedii 2011 ayaklanmalaryla dorulanm oldu. nc olarak krizin emperyalistler aras rekabeti iddetlendirdii ve byk glerin dnya pazarna hakim olmak iin ekonomik g, politik mdahale ve sava aralarn kullanmaya ynelmelerine zemin hazrlad tarihten karlan dersler arasndadr. Tunusta ve Msrda dzeni/devleti koruyabilmek iin diktatrleri feda ettikten sonra Libyada Kaddafi rejimini devirmek iin NATO saldrs balatlmas, yalnzca Kuzey Afrika ve Ortadoudaki zincirleme etkileriyle devrimci durumu savuturmann deil, enerji kaynaklar iin Afrikaya nfuz etmekte olan ini Libya petrollerinden mahrum etmenin de bir gereiydi. Ulusal Gei Konseyinin savan banda Fransayla gizli bir anlama yaparak petroln %35ini Fransaya vermeyi taahht ettii belgelendi. zetle solun ufkunu, krize, krizin dorudan sonular olan rkla/ovenizme ve savaa kar, emekilerin ve ezilenlerin enternasyonal birliini ve dayanmasn esas alan, politik hedeflerini baka snf ve partilerden talep eden deil bizzat kendisi gerekletirm e k zere rgtlenmi bir eylemlilik hatt belirlemelidir.

Sava derinleiyor. atmalar iddetleniyor ve belli ki bir sre daha byle gidecek. Ekimde teskere yeniden uzatlacak. Btn gstergeler, babakann tm szleri savan derinleeceini gsteriyor. Amerika ziyaretinin en nemli gndemlerinden birisi Krt meselesiydi. nsansz hava aralarnn pazarl yapld. Babakan snr tesinin iznini ald. PKKnin tasfiyesine kar Malatyaya kurulacak radar sistemi ve Suriye politikalar konuuldu. Szn ksas nmzde iddetli bir sre var. Buna izin vermemek gerekli. Bizler barn tarafyz. Halklarn yararna olan sava deil bartr. Savan derinlemesi ancak mcadele ile engellenebilir. Bar savunanlar, savalar kadar sava olamazsa, bar kazanlamaz. Bakn kazanlamaz diyorum. Yani mcadeleden bahsediyorum. Bar kendiliinden gelmez. Gl bir sava lobisinden bahsediyoruz. Trk egemenlerinin blgesel amalarnn ve yeni konumlanlarnn sava armak olduunu grmek gerekiyor. Komularla sfr sorun politikasndan bahsedenler, bugn herkesle kavgal. Dolaysyla blgede sava rzgrlar esiyor, ierde ise bir sava yaanyor. Bir i kanama yayor toplum. Kukusuz bunun sorumlusu hkmettir. lkeyi yneten bir bakas deil, hkmettir. Hkmet politikalar sava ve atmay adm adm ard. calana uygulanan tecridin arlatrlmasndan, askeri ve siyasi operasyonlara kadar bu byle. Hkmet lkeyi atee atyor, halklarn geleceini tehdit ediyor. Bu politikalardan hzla vazgeilmelidir. Mzakere ile sorunlar zmlenmelidir. Sorun savala deil, daha ok demokrasi ile zlebilir.

***** 12 Haziran Seimlerinden Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun baarsyla ktk. Mecliste 36 Milletvekili ile temsil edilen Blok imdi Kongre hareketine dnyor. SDP Kongre hareketini neresinde duruyor? Kongre hareketini siz nasl deerlendiriyorsunuz?
Tam merkezinde duruyor. SDP kuruluundan bu yana at partisi iin alyor, emek harcyor. Bugn ise Kongre Hareketi ad altnda at partisinin n admlar atlmaya balyor, hem de dnn hatalarndan dersler karlarak. Toplumsal muhalefetin tm kesimleri demokratik ve mcadeleci bir felsefe ile yan yana geliyor. Bu son derece kymetlidir. AKPnin slami makyaj altnda yrtt neoliberal politikalarn tek alternatifinin, ezilenlerin gerek alternatifinin bu olacan dnyorum. Elbette elimizde hazr bir reete yok, sabrl olmal ve krk defa lp bir defa bimeliyiz. Baarszln vebali son derece ardr.

***** Egemenlerin byk bir kara harekatna hazrlandn biliyoruz. nmzdeki dnemi Krt sorunu balamnda nasl deerlendiriyorsunuz?
SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

Teekkr ederiz...

13

EMPERYALZME VE OLGARYE KARI ADALI OLUNMALI


AZIZ GLER

ratikleme gibi ideolojik sylemlerle yeni bir hegemonya projesinin temsilcisi olan AKP hkmeti darbeci dediklerini aratmayacak uygulamalar da hayata geirmekten geri durmuyor. Zaten doas gerei de duramaz. stelik bunu kendi zihniyetleri ve sistemlerini ykmak uruna lm gze alm yoldalarmz zerinden yapyor. Emperyalizme ve oligariye kar verilen devrim mcadelesinde gzn krpmadan idam sehpasna yryen Adalnn ismini de darbeyle hesaplama sylemi zerinden kullanan Erdoan ayn zamanda Adalnn yolunda devrim kavgasnda yryenlere saldrmaya devam ediyor. Kapitalizmin krizi derinleiyor ve derinletike neoliberal saldrlarla emein kazanmlar andrlmaya allyor. Dnyann pek ok blgesinde snf mcadelesinin keskinleme koullar oluuyor. Yunanistann, rlandann, Portekizin, spanyann, Afrika ve Arap corafyasnn sesi uzaktan Trkiye oligarisine ho gelmiyor. Krizin Trkiyeye etkileri emee yaplacak saldrlarn habercisi oluyor. Kirli sava politikalar Trkiyeyi bir i savaa srklerken ayn Trkiye Arap corafyasnda kurtarc model olarak pazarlanyor. Arap Bahar turunda renci nderlerini selamlayan Erdoan burada yzlerce renciyi tutukluyor. Srann kendilerine gelmesinden korkuyor. Devrimci rgtlere yap-

lan operasyonlar, Hopa olaylar ve devamndaki sre, niversiteli ve liseli genliin verdii mcadelenin kirli yntemlerle susturulmaya allmas, Krt halkna dnk yaplan saldrlar bu topraklarda ne yapsalar bitiremeyecekleri devrim ve sosyalizm mcadelesinedir. Demokrasi ve darbeyle hesaplama palavralar yaamla snanyor ve yaanan her gn riyakr bir politik sylem olduunu kantlanyor. Saldrmak korkunun rndr. Korkmak iin ok fazla sebepleri var. Arkasndan meclis krssnden aladnz Necdet Adaly hatrlamanz bile yeter. Necdet Adal Dev-Lisliydi. Bugn Dev-Lisliler hayat egemenlere dar etmeye devam ediyor. Dev-Genin niversite mcadelesindeki duruu yreklerine korku salyor. AKPnin hkmet etme ekli tpk 1980deki darbede olduu gibi emperyalizmin isterleri dorultusunda ekilleniyor. Fze kalkan projesiyle emperyalizmin uaklna devam ediliyor. Halklarn kan zerinden ABDnin blgesel politikalarna ortak olunuyor. Adalnn yoldalar AKPnin riyakrln bir kez daha suratna vurmaya hazrlanyor. 8 Ekimde, Adalnn katlediliinin otuz birinci ylnda yzlerce Adal emperyalizme ve oligariye kar Ankarada toplanyor. Necdet yoldan devrettii bayrak Dev-Gen ve Dev-Lisin elinde dalgalanmaya devam ediyor.

Sevgili anneciim ve babacm, Sizleri ve ezilen halklar adna mcadeleyi, erken brakmak zorunda kaldm iin zgnm ama; bundan ve iinde bulunduum durumdan dolay hibir zaman pimanlk duymadan ve u ksa yaamm iersinde hibir ahsi kar gzetmeden ezilen halklar adna verilen mcadelede yerimi almaya altm ve bundan dolay gurur duyuyorum. Hkim snflarn gstermek istedii gibi bizler hibir zaman savunmasz insanlara kar katliam giriiminde bulunmadk. Fakat onlarn bizi byle gstermeleri ve faistlerle bizi ayn kefeye koyarak cezalandrmalar, bizim nezdimizde ezilen halklarn mcadelesine yaplan bir saldrdr. Anneciim ve babacm; sizlere ksaca bahsettiim gibi hibir pimanlk duymuyorum. Sizlerinde ezilen halklar uruna verilen mcadelede katlediimden dolay zlmemenizi ve bundan gurur duymanz bekliyorum. Aabeylerime ve ablalarma da yazmak isterdim; fakat buna olanak yok. Kendilerine ok selamlar. Burada satrlarma son verirken, hrmetle ellerinizden perim. Arkadalara selam. Hoakaln. Necdet Adal 7 Ekim 1980, Ankara

rkiye tarihi darbelerin tarihidir. Darbeler egemenlerin ii snfna ve ezilen halklara kar yrtt snf savann ak iddet boyutuna dnm halidir. Darbelerle toplumsal hareketler bastrlmaya allr. Darbe egemen snf ittifaknn toplum zerindeki hegemonyasnn yitirildiinin ak ilandr ayn zamanda. Bu yzden de aadan gelen halk hareketleri yeni bir hegemonya projesi kapsamnda susturulmaya veya yok edilmeye allr. Sonu olarak egemenlerin ynetememe krizi, uygun zemin salandktan sonra yeni model ekonomik ve sosyo-politik uygulamalara hazr hale getirilmeye allr ve kaybolan ya da azalan hegemonyann yeniden tesisi salanr. Btn bunlarla i ie bir ekilde olurken egemen snf ittifaknda da deiiklikler olur. Darbeler ii snfna ve ezilen halklara kar egemenlerin

uygulad ak iddettir nermesi aslnda bu savan her daim srdnn de ifadesidir. 12 eyll askeri darbesinin sonucu olarak idam edilen Necdet adal ve bugn sokaklarda dolaan binlerce adal darbe srelerinde ya da kapitalizmin olaan ynetim dnemlerinde ii snfnn devrimci kurtuluu iin mcadele etmitir. 12 eyll askeri darbesinin istedii vahi kapitalist sistemin dnsel ve pratik devamclarndan olan AKP hkmeti de tpk 12 eylldeki paalar gibi bu savan burjuvazi saflarndaki temsilcisidir. AKP tabi ki bunu farkl iktidar ilikileri ve hegemonya projeleri zerinden yapmaktadr. Bir topluluu srekli zorla ynetemezsiniz. Ak zorun sonucu kurulan bir dzenin temsilcisi de olsanz yeni sylemlerle bir anda o tarihle hesaplar halde bulabilirsiniz kendinizi. Darbelerle hesaplama, demok-

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

14

KAPETAN KEMALE SAYGI DURUU


.YAAM
Bu toprakta kalr adn, tohumlarn arasnda yeilinde tarlalarn, baaklarn sarsnda. lk Tamer

osyalizmin, 80li yllarda Sovyetlerin kmesiyle birlikte dnya apnda prestij kaybetmesi, Trkiyede, askeri cuntann ayn yllarda iktidar ele almasyla katmerli bir ekilde yaand. 71 darbesinde ar kayplar vermesine ramen ayaa kalkmay beceren Trkiye sosyalist hareketi, 80 darbesiyle birlikte yenildiini kabullendi. 80 darbesinin lkede kurumsallamasyla birlikte toplum egemenler tarafndan ylgnla srklenirken, devrimci direni gelenei o ylardan bu gne unutturulmaya alld. Sosyalizmin prestij kaybetmesinin verdii avantajla sistemli bir ekilde sola saldran burjuva ideologlar 70li, 80li yllarda aktif mcadele iinde yer alm ve hayatta kalmay baarm bir ok eski solcuyu kendi safna ekerek tarihin bittii yalann dillendirmeye balad. Bylesi bir srecin ardndan son yllarda mcadeleye katlan genlerin birok dneklik yksyle karlamas kanl-

mazd. Bu bir tedirginlie yol at. Hayat zordu, rzgar bazen sert eser, insan savururdu. te bu savrulma korkusu genliin devrimcinin az yaayp, ok i yapan makbuldr dsturuna balanmasna neden oldu. 80 darbesi gelecein bilgisine sahip olan komnistlerin bundan kaynaklanan inatln unutturmutu. 16 Austos 2011 tarihinde, 95 yanda len Mihri Bellinin bizlere hatrlatt ey bu devrimci inat oldu. SOSYALZME ADANMI BR MR 1915 ylnda doan Mihri Belli, marksist dnceyle 1936 ylnda eitim iin gittii Amerikada tant ve hayatnn geri kalann bu uurda savamaya adad. Amerikada genlik ve ii hareketleri ierisinde yer alan Mihri Belli, zencilerin zgrlk mcadelesine de destek oldu. mrnn 80 yln her an devrim mcadelesinin iinde yer alarak geiren Belli, eitli lkelerdeki devrimci hareketleri de byk bir heye-

canla izledi. Yunanistan i savana devrimci saflarda katlmas ve Krt zgrlk Hareketine olan destei onu enternasyonalizmi lafzi olmaktan kartan devrimcilerin arasna soktu. Yunanistan i savanda tabur komutanlna ykselen Mihri Belli, Kapetan Kemal olmu ve atmalarda iki kez yaralanmt. 1950 ylnda Trkiyeye dndkten sonra birok kez tutuklanacak ve uzun sre srgn cezalaryla bouacakt. 80 darbesinin ardndan tekrar yurtdna kan Mihri Belli, daha sonra DP, SDP ve Sosyalist Partinin kuruluunda yer ald. 95 yllk yaamnda hapis yatan, srgn yiyen Mihri Belli her seferinde yoluna devam etti. Gnll olarak gittii Yunanistanda faistlerle savat, yaraland devam etti. Trkiyede pusuya drld, vuruldu devam etti. Defalarca yurtdna kmak zorunda kald ama ylmad. Onun yaam yks, devrimcinin inad nasl olur, sorusuna verilecek en iyi cevapt. VE BZ, KALAN SALAR! imdi nmzde Mihri Bellinin 80 yllk mcadele tarihine sahip kmak, srdrmek ve elbette zafere ulatrmak gibi bir grev duruyor. Bu mirasa sahip klacaksa iki noktann gz ard edilmemesi nemli. Bunlardan birincisi yukarda belirttiimiz devrimci inad yaatmak. Denizlerin daraacnda, Mahirlerin Kzlderede, brahimlerin ikencede ilmek ilmek rdkleri bu direni geleneini canl tutmak. Mihri Bellinin mcadelesinde vurgulanmas gereken ikinci noktaysa, Krt halknn mcadelesine bitii nem ve verdii destek. Mihri Beli, PKK nderlii Abdullah calan ile yapt bir grmede, Krt sorunu-

nun devrimci tavr asndan belirleyici olduunun altn izerek Krt Ulusal Demokratik Direniine kar tutum, turnusol kaddr. Ka paralk demokratsn Trkiyede, Trkiye gerekliinde, ka paralk devrimcisin? Buradan belli olur. Tutumun olumsuzsa, aznla ku tutsan, sen ne demokratsn, ne de tutarl sol. Demokrat ne demek? Bir halkn kendi kimliiyle siyaset alannda yerini almasna engel olur mu, bir demokrat? Olmaz. diyecekti. Ona gre Krt sorununun haka zm Trkiyenin demokratiklemesi iin olmazsa olmazd. ki halkn kader ortaklnn bilincinde olan Belli, Krt sorunu zlmeden demokrasi ve sosyalizm mcadelesinin zafere ulaamayacan grmt. KCK Yrtme Konseyi yesi Duran Kalkan, Mihri Bellinin lm ardndan ANFye verdii rportajda Trkiye sosyalist ve demokrasi hareketi Mihri Bellinin ansna sahip kacaksa, Mihri Belliyi byk bir deer ve nder olarak grecekse ve onu gnmzde hayata geirmek isteyecekse yapabilecei ilk i; btn sol, sosyalist ve demokratik hareketleri iinde birletirebilecek bir Demokratik Blok Partisi kurmak, btn rgtleri bunun iinde birletirmek -tabi herkesin rgtsel hviyeti, ideolojik izgisi korunmak kaydyla- siyasi almalar bir atda birletirerek demokratik birlii salamaktr. Mihri Belli, demokratik birlik demektir. diyerek Mihri Bellinin mirasna sahip kacak olanlarn nnde duran grevi tariflemitir. 95 yllk hayatnda faist namlularn zalimliine, kapitalist sistemin rmlne ve burjuvazinin 7 gn 2 4 saat sren maniplasyonlarna kar devrimci bir inatla kar koymay becermi olan Mihri Belli yoldan ad, bizler ondan devraldmz grevleri yerine getirirken mcadelemizde yaamaya devam edecek.

SOSYALST DEMOKRAS / 1 EKM 2011

15

KADINLAR BARIA YRYOR


B
ilenlerin 90lara m dnyoruz endiesi yaad bir dnemden geiyoruz. Milliyeti-rk sylemin ykseltildii, sava rtkanlnn artt dnemlerin bedelini ise en ok kadnlar dyor. Sava g, yoksulluk, alk oluyor ve kadnlar bununla ba etmek zorunda kalyor. Sava taciz, tecavz, iddet oluyor, bedelini kadna detiyor. Sava ucuz ve yedek i gc oluyor kadn iin. Sava kendi kltrn yaratyor, ldrmenin, ikencenin, tek tiplemenin kltr: Militarizm. Militarizm erkek egemen sistem ile besleniyor, kadna ynelik iddeti merulatryor. Hele bu corafyada Diliniz yasak, srgn ve yalnzlatrlm bir hayat bekler sizi eer dman topluma mensup bir kadnsanz. nk uzak lkelerin sava deildir yaanan, egemenlerin her daim kkrtt milli hassasiyetler ile dmanlatrlm ayn sokan kadnlaryz biz. Militarizmin, rk-milliyeti kkrtmalarn bedelini yalnzca Krt kadnlar demiyor; elbette. Merulaan kadna ynelik iddet, yedek ve ucuz i gc olmak corafyann batsndaki kadnlar da vuruyor. Yani duymasak silah seslerini, grmesek de lleri o sava bize lm, yoksulluk, ezilme getiriyor. te bunun iin Yzmz evirdiimiz her yerde sava propagandas ile karlayoruz. Bar eylemlerine saldran bir iktidarn glgesinde sava iklimine esir edilmek isteniyoruz. Savan lkenin dousunda ve batsnda btn kadnlar derinden etkilediini anlamak iin ekranlara bakmak yeterli. Egemenlerin ikiyzl bar szlerinin altndan her seferinde daha fazla ac kyor. Sesimizi, szmz birletirerek bara doru adm atmak istiyoruz. Kadnlarn Bar Yrynde hayatn her alanndan kadnlar olarak bulunmann bizi bara yaklatracana inanyoruz. Btn kadnlar sesimize, szmze ortak olmaya aryoruz. diyerek yola ktk. Gnlerce kstl imknlarmz ile Bara Yryoruz diye haykrdk, nefes alabildiimiz her yerde. Egeden, Karadenizden, Akdenizden, ukurovadan, Blgeden kadnlar Ankaraya yrdklerini duyurdular bar lmz duymayan kulaklara. En ok da kadnlara ki zaten duyan kulaklard kadnlar. Seslerini kattlar. Savan bedelini demek istemiyoruz diyen binlerce kadn, farkl dillerde Ankaraya yrdler. Peki, neden Ankara? Pekl, Amede gidebilirdik, Silopiye, emdinliye nk demilerdi ki kadnlara snrda, sfr noktasnda Muhatabnz Ankara, biz hibir ey yapamayz, Bakente gidin. 18 Eyll Cumartesi, 30 kadar ilden binlerce kadn Ho geldiniz, bar umudumuzu arttrdnz, onur verdiniz diyerek karlad Ankaral kadnlar. Trke, Krte atlan sloganlar kadnlarn bar iin talepleri ile birleti. Hkmete seslendik, sesimizi duymadnz, biz de size en yakn yerden Ankaradan, Abdi peki Parkndan sesleniyoruz dedik ve taleplerimizi bar iin ift dilli ifade ettik:

Bu toprakta kalr adn, tohumlarn arasnda yeilinde tarlalarn, baaklarn sarsnda. lk Tamer
Bara adm atmak iin; Hkmetin derhal operasyonlara son vermesini, kara harektndan vazgemesini istiyoruz. Bar iin zm grmelerinin tekrar balatlmasn ve gelimelerin kamuoyu ile paylalmasn istiyoruz. Savaa ayrlan btenin Nefret sular ve ayrmclk nedeni ile zarar gren kadnlar, lezbiyen, gey, biseksel, trans bireyler iin gvenlik nlemleri ve istihdam iin kullanlmasn istiyoruz. Sava btesinin yllardr sren bu savan yerinden ettii, topraklarndan koparp ge zorlad kadnlarn Barnma, eitim, salk ve adaptasyonu iin harcanmasn istiyoruz. Bar ve anadillerinde bir yaam kurmak istedikleri iin tutuklanan kadnlarn derhal serbest braklmasn istiyoruz. Anadil hakknn koulsuz gvenceye alnmasn istiyoruz. iddetini her yana saan savan bedelini daha fazla demek istemiyoruz. Bij Yektya Jnan! Yaasn Kadn Dayanmas!

You might also like