You are on page 1of 8

www. chhepyastraweekly.wordpress.

com

jif{ %, c+s !,

@)^* ;fn c;f]h @( ut] cfOtaf/ (Oct. 16, 2011)

/IffdGqLsf] /fhLgfdf dfu


sf7df8f} F . PsLs[ t g] s kf
dfcf] j fbLn] /IffdGqL z/tl;+ x
e08f/Ln] /fi63ftL cleJolSt lbPsf]
7x/ ub}{ pgsf] /fhLgfdf dfu ug{]
lg0f{o u/]sf] 5 . l;+xb/af/l:yt
;+ljwfg;ef bnsf] sfo{nodf a;]sf]
dfcf]jfbL ;+;bLo bnsf] a}7sn]
e08f/LnfO{ /fhLgfdf lbg cfu|x ug{]
lg0f{o u/]sf] xf] . a}7sn] dw];sf
@@ lhNnf g]kfnaf6 cnu x'g;Sg]
egL lbPsf] cleJolStnfO{ /fi63ftL
ePsf] lgisif{ lgsfNb} /fhLgfdf dfUg]
lg0f{o u/]sf] dfcf]jfbL d'Vo ;r]ts
b] j u' ? n] hfgsf/L lbg' e of] .
o;cl3 g} /IffdGqLnfO{ kbaf6
x6fpg k|ltkIfL bnx / kf6L{sf]

j}B kIfn] bafa lbO;s]sf 5g\ .


/fhwfgLdf s]xL ;ftfcl3 cfof]lht
Ps sfo{ q mddf af] N b} /IffdGqL
e08f/Ln] dw];sf hgtfsf] efjgf
ga'lemP tL lhNnfsf hgtfn] t/fO{sf
@@ lhNnf g]kfnaf6 cnu x'g] lg0f{o
u/] d'ns
' sf] s'g P]g / sfg'gn] /f]S5
eGg] ljjfbf:kb cleJolSt lbPsf
lyP . a} 7 sn] cfgf s] l Gb| o
;b:o;d]t /x]sf e"ld;'wf/dGqL k|e'
;fxdfly /fhgLlts k|ltzf]wsf
cfwf/df xTof cleof]u nufOPsf]
7x/;] d t u/] s f] 5 . a} 7 sdf
;+:yfkg / pkfWoIf df]xg j}B
kIfaLr Joj:yflksf ;+;b\ a}7sdf
-afF s L & k] h df_

DofUbL . nfdf] ;dob]lv s]lGb|o


k|;f/0f nfOgsf] kx'FreGbf aflx/
/x]sf] uflj;nfO{ cfj @)^^^& b]lv
ljB'tLs/0f ug]{ k|lqmof yflnPsf]
klZrd DofUbLsf] aflaofrf}/ #, $
/ ^ j8fnfO{ ljB' t Ls/0f ug{
ljlgof]lht /sd lxgfldgf ePsf]
v'nf;f ePsf] 5 . ut jif{sf] r}t
dlxgfleq tLgj6} j8fnfO{ s]lGb|o
k|;f/0f nfOgdf hf]8\gsf nflu
:yfgLojf;Ln] rGbf:jk ;ng
u/]sf] sl/a ?= ( nfv, uflj;sf]
;j{bnLo lg0f{oaf6 ljlgof]lht ?=
% nfv / lhlj;af6 k|fKt ?= $
nfv *& xhf/ clgoldttf ePsf]

v'nf;f ePsf] xf] . :yfgLojf;Ln] ljB't\


lj:tf/ ;ldltnfO{ k6sk6s
sfdsf/afxLaf/] hfgsf/L dfu u/]
klg ;ldltn] a]jf:tf u/]kl5 tLgj6}
j8fsf ;j{;fwf/0fn] k|d'v lhNnf
clwsf/L s[i0fk|;fb 1jfnL;dIf
cfgf] ;d:of /fv]sf lyP . uflj;
;lrj lrq/fh cfrfo{ ljB't\ lj:tf/
;ldltsf cWoIf bL3{axfb'/ v8\sf
/ g]kfn ljB't\ k|flws/0f DofUbL
zfvfsf tTsfnLg k|dv
' lzj g]kfnsf]
ldn]dtf]df /sd lxgfldgf ePsf]
pgLxn] cf/f]k nufPsf 5g\ .
:yfgLo xl/s[i0f e/fO{n] cl3Nnf] jif{
-afF s L & k] h df_

ljB'tLs/0fsf] nfvf} /sd lxgfldgf

sf7df8f}F . lzIff dGqfnon] u/]sf]


cg'udgdf tflnd k|fKt lzIfsn]
cWofkg u/fpg g;Sbf ;fd'bflos
ljBfnosf] z}lIfs :t/df ;'wf/ x'g
g;s]sf] b]lvPsf] xf] . dGqfnosf cg';f/
lzIfs tna ;' l jwfdf lzIffdf
ljlgof]lht /sdsf] &) k|ltzt vr{
x'g] u/]sf] 5 . rfn" cfly{s jif{sf nflu
;/sf/n] lzIffdf ^# ca{ (! s/f]8
k}ofF ljlgof]hg u/]sf] 5 . t/, klg
lzIfsn] cWofkgdf Wofg lbg ;s]sf
5}gg\ . clwsf+z lzIfs cWofkgdf
eGbf /fhgLlts ultljlwdf ;lqmo x'g]
u/]sf] dGqfnosf] a'emfO{ 5 . dGqfnosf]
cg'udg k|ltj]bgdf tflnd k|fKt
lzIfsn] cWofkg u/fP klg ljBfyL{nfO{
k|efjsf/L kdf a'emfpg g;s]sf]

;/sf/sf] $% lbg k'm:;f ;flat

sf7df8f}+F . ut ebf} !! ut]


Joj:yflksf ;+ ; b\ d f ePsf]
k|wfgdGqLsf] lgjf{rgdf g]kfnL sfFu;
]|
;+;bLo bnsf g]tf /fdrGb| kf}8n
] nfO{
k/flht ub} { PsLs[ t g] s kf
dfcf]jfbLsf pkfWoIf 8f= afa'/fd
e/fO{ k|wfgdGqLdf lgjf{lrt ePsf]
$% lbg k"/f ePsf] 5 . hgtfsf]
ef/L ck] I ff;lxt k| w fgdGqLdf
lgjf{lrt ePsf e/fO{n] $% lbgleq
zflGtk|lqmof / ;+ljwfg lgdf{0f
k|lqmofdf k|ult x'g g;s]df /fhLgfdf
lbg] 3f] i f0ff u/] s f lyP . pgL
k|wfgdGqLsf] s';L{df a;]sf] $% lbg
k"/f ePsf] 5 . t/, zflGt / ;+ljwfg
lgdf{0f k|lqmofdf b]lvg] u/L s'g} klg
k|ult eg] x'g ;s]sf] 5}g . 8f=
e/fO{ k|wfgdGqLdf lgjf{lrt x'Fbf
d'n'sleq / aflx/ /x]sf g]kfnLx
zflGt / ;+ljwfg lgdf{0f k|lqmof k"/f
x'g]df w]/} cfzfjfbL lyP . pgsf]
$% lbg] ofqfdf nf]slk|o x'g] vfnsf
s]xL sfo{qmd Nofpg vf]lhP klg

cGttf]uTjf pgL To;df ;kmn x'g


;s]gg\ . pgsf] sfo{sfn kf6L{leq /
aflx/ emg\emg\ ljjflbt aGb} uPsf]
5 . kf6L{ cWoIf k' i ksdn
bfxfnlj?4 jl/i7 pkfWoIf df]xg
j}B;Fu ;fF7ufF7 u/L e/fO{ k|wfgdGqL
aGg ;kmn ePsf x'g\ . o;cl3
e/fO{ n ] k| l tkIfL bnn] lj/f] w
hgfPsf] rf/ a' F b ] ;xdlt ubf{
;xof]uL jl/i7 pkfWoIf j}BnfO{ g}
afOkf; u/]kl5 j}BkIf pgL;Fu ?i6
aGg hfFbf l;h{gf ePsf] ljjfb
clxn];Dd ;fDo x'g ;s]sf] 5}g .
c;Gt'i6 ;d"xn] rf/ a'Fb] ;xdlt
/fi63ftL ePsf] bfaL ub}{ cfPsf]
5 . $% lbg k' U bf;Dd pgn]
dlGqkl/ifb\nfO{ ;d]t k"0f{tf lbg
;s]sf 5}gg\ . zflGt tyf k'glg{df{0f,
ko{6gnufotsf dGqfnodf pgn] 8]9
dlxg] sfo{sfndf dGqL;d]t k7fpg
g;Sbf pgsf] Ifdtfdfly k|Zg p7g
yfln;s]sf] 5 . k|wfgdGqLdf lgjf{lrt
ePnuQ} dfcf]jfbLsf k"j{n8fs'x

/ ltgsf xltof/ /flvPsf sG6]g/sf]


;fFrf] ;]gf ;dfof]hg ljz]if ;ldltnfO{
a'emfPkl5 pgsf] of] lg0f{osf lj?4df
dfcf]jfbLs} Pp6f 7"nf] ;d"x ;8sdf
plq;s]sf] 5 . c;Gt'i6 ;d"xn] rf/
a'Fb] ;xdlt vf/]hL / ;fFrf] a'emfpg]
lg0f{o cfTd3ftL ePsf] eGb} clxn]
klg ;8s, kf6L{ / ;/sf/;dIf cfgf]
lj/f]w hf/L /fv]sf] 5 . k|wfgdGqL
x'gsf nflu kf6L{leq ;fy lnPsf] ;d"x

bftfsf] e]ifdf 8s}tL

pNn]v 5 . dGqfnosf] lg/LIf0f


cg'udg zfvfn] d'ns
' sf ljleGg
lhNnfsf b'O{ ;o ljBfnodf cg'udg
u/]sf] lyof] . k|efjsf/L lzIf0fsf nflu
kf7\oqmdcg';f/ z}lIfs ;fdu|u:L gx'g,]
lzIf0fsf nflu cfjZos jftfj/0fsf]
cefj, k|efjsfl/tfsf] ljZn]if0f
lzIfsaf6 gx'g] u/]sf], lzIfsn] tflnd
lnPcg';f/ ljBfyL{nfO{ k7gkf7g
u/fpg c;kmn /x]sf] zfvfn] hgfPsf]
5 . lg/LIf0fsf qmddf ljBfnosf
k|WofgfWofks / tflnd k|fKt lzIfsnfO{
tflnddf k|fKt 1fgsf cfwf/df
k7gkf7g ug{ u/fpg k'gM lgb]z
{ g
lbOPsf] dGqfnosf pk;lrj /f]hgfy
kf08]n] atfP . lg/LIf0f cg'udg zfvfn]
-afF s L & k] h df_

sf7df8f}F . dgsf/L JolQm of


;+:yfn] k|bfg ug{] ;xof]u /fzLnfO{
bfg elgG5 . To:tf] bfgsf]
b"kof]u ug{' eg]sf] dxfkfk ug{'
;/x xf] . Ps hgf ljb]zL hf] g]kfndf
c7f/ jif{b]lv bftfsf] cfj/0fdf
;fdflhs e"ldsfdf b]lvPsf 5g\,
pgsf] jf:tljs rl/q eg] ljNs'n
km/s kfOPsf] 5 . bfg /sdsf]
cfkm"v';L / ckf/bzL{ 9+uaf6 vr{
ug{] cfbt a;]sf lt ljb]zL bftf
hfkfgsf] 6f]lsof] ;x/ glhs}sf]
xfbfgf] gu/jf;L ;'uflxsf] ;'ludf]tf]
x'g\ . ;g\ !((# df lzIff, s[lifnufot
If]qsf] ljsfzsf nflu eGb} ljleGg
sfo{qmd ;~rfngsf] p2]Zo af]s]/
g]kfn l5/]sf] P;LP hfkfg gfds
cGt/f{li6o u}/;/sf/L ;+:yf otLa]nf
cToGt} ljjfbf:kb cj:yfdf b]lvPsf]
dfq} geP/ sfg' g L sf/jfxLsf]
bfo/fdf tflgg] kSsfkSsL ePsf] 5 .

zgLaf/ g]kfn ko{6g af]8{ sfof{nosf


sfuhkq rf]/]/ l;+v8fn] b'kof]u
u/]sf] ;fj{hlgs eP klg odLs} wfs
nufP/ pgn] r'/Lk"m/L b]vfpg yfn]sf
5g\ . lgod cg';f/ af]8{ ;b:o
af]8{ a}7s x'Fbf af]nfOG5 / c? a]nf
cfpFb}gg\ . t/ u0f]z l;+v8f gfdsf
z+sf:kb JolQm ;w} ko{6g af]8{df
uP/ sd{rf/L xKsLbKsL u/]sf],
sd{ r f/L s8\ s fpg] sfd u/] s f]
sd{ r f/Lx ;' g fpF 5 g\ . af] 8 {
sfof{Nfodf dfcf]jfbLsf] e/fO{ kIf
/ odLsf] lsr]g Sofljg]6df /x]sf]
eGb} dfcf]jfbL eft[;+u7gsf] wfs
nufpFb} lxF8]sf 5g\ l;+v8f . cfkm"
8f afa'/fd e/fO{ / lxl;nf odLsf]
lelqof lsr]g Sofljg]6sf] dfG5] x'F,
/ ;Nnfxsf/ ;d]t x'F eg]/ af]8{df
pgn] km}nfPsf] cft+saf6 ;a}hgf
jfSslbSs ePsf] a'lemPsf] 5 .

dfcf]jfbL cWoIf k|r08;Fu u'NdL


dxf]T;adf hah{:tL uP/ kms]k{ l5
l;+v8f dfcf]jfbLsf kdf k|:t't ePsf
lyP . t/ pgL;Fu dfcf]jfbL;Fu s'g}
;fOgf] gePsf] eGb} k"j{ ko{6g dGqL
v8\uaxfb'/ ljZjsdf{n] l;+v8fnfO{
dGqfno k|jz
] d} /f]s nufOlbPsf lyP .
l;+v8fn] ko{6g af]8s
{ f] rfn' xfntdf
/x]sf dxFuf hfkgLh kh]/f] hLk /
cGo df]6/ lnnfd ug{ nufP/ dxFuf
uf8L lsGg nufPsf 5g\ . gofF uf8L
glsg'Gh]n em08} 5 dlxgf dxFuf] ef8fdf
cfkm\g} uf8L ko{6g af]8n
{ fO{ g} ef8fdf
nufPsf] / gofF df]6/ vl/bdf sld;g
vfPsf] k|df0f af]8d{ f ;'/lIft 5 . clxn]
klg af]8d{ f uf8L ef8fdf nufpg
nufP/ sld;g vfg]u/]sf 5g\ l;+v8f .
7d]ndf :jb]zL ljb]zL ko{6g Jojfj;foL
/ ! g+j/ ug]x{ nfO{ cfkm" af]8{ ;b:o
-afF s L & k] h df_

;fd'bflos ljBfnodf nufgL afn'jfdf kfgL

d"No ?= &.

!* jif{b]lv g]kfndf lqmofl;n pQm


;+:yf kl5Nnf] bz jif{ otf ;/sf/L
lgod, P]gsfg'gnfO{ ;d]t c6]/ ub{}
bftfsf] vf] n cf] 9 ] / cfkm" v ' ; L
ckf/bzL{ sfo{ ub{ } cfPsf]
cfO{PghLcf] g]kfn hfkfg / To;sf
cWoIf ;' u flxsf] ;' l udf] t f] s f
JolQmut lqmofsnfk ;d] t
ljjfbf:kb kfOPkl5 pQm ;+:yfnfO{
sf/jfxLsf] bfo/fdf Nofpg clVtof/
b" kof] u cg' ; Gwfg cfof] u n]
;DjlGwt ;/sf/L lgsfo;Fu hjfkm
dfu u/]sf] k|sfzdf cfPsf] 5 .
z}lIfs e|d0f / hfkfgL efiff k|lzIf0f
:s'nsf gfddf d]gkfj/ Jofkf/
ug{ ' s f ;fy} e| d 0fsf qmddf
hfg]xnfO{ e/Lof agfpFb} g]kfnsf]
k"/ftflTjs x]G8Lqmfkm\6\;nufotsf
ljleGg a:t'x, h8La'6L ;d]t
hfkfg l5/fpg] tyf Totfaf6 kms{g]
a]nf e|d0f 6f]nLnfO{ To:t} ;fdfu|L

g} clxn] gf/f h'n';;lxt ;8sdf


/xFbf To;sf] Joj:yfkg ug{ c;kmn
ePsf] cf/f] k pgL a] x f] b } { 5 g\ .
k|wfgdGqL ePnuQ} s'g} klg ljlzi7
>]0fLsf sd{rf/Lsf] ;?jf gug]{
k|lta4tf hgfPsf e/fO{n] u[xdGqL
ljhos' d f/ uR5bf/sf] bafadf
u[x;lrj nLnfdl0f kf}8n
] nfO{ ;?jf
ug{ afWo ePkl5 pgnfO{ klg af]nL
km]g{ g]tfsf kdf lng yflnPsf] 5 .
hgtfnfO{ k|ToIf /fxtsf sfo{qmd
Nofpg] k|lta4tf JoSt u/]sf pgL
g]tT[ jsf] ;/sf/n] $% lbg k"/f gx'bF }
k]6f l] nod kbfy{sf] efp k'gM a9fpFbf
k|wfgdGqLsf] zf;sLo Ifdtfdf k|Zg
p7g' :jfefljs xf] .
;Qfsf nflu u7aGwg u/]sf dw];L
df]rf{df cfa4 dw];L hgclwsf/ kmf]/d
nf]stflGqssf g]tf Pj+ /IffdGqL
z/tl;+x e08f/Ln] lbPsf] cleJolSt
k|wfgdGqLs} nflu k|To'Tkfbs aGg]
vt/f;d]t of] cjlwsf dx;'; ul/Psf]
-afF s L & k] h df_

k| w fgdGqLsf] /fhLgfdf
dfUg] r]tfjgL

af]sfP/ Aofkf/ ug{] u/]sf], hfkfgsf


dgsf/L JolQm tyf ;+:yfaf6 k|fKt
bfg /sdsf] cfkm"v;
' L b"kof]u ug{]
u/]sf], cfO{PghLcf]n] ;dfh sNof0f
kl/ifb\sf] ;Dks{df /x]/ cfkm"n] u/]sf
sfd sf/jfxLsf] lj:t[t ljj/0f
aflif{s kdf kf/bzL{tfsf ;fy
a'emfpg' kg{d] f @))@ h'nfO{ @$ b]lv
;Dks{df g/x] klg cfkm"v;
' L ljleGg
ultljlw ub{} cfPsf] h:tf ljjfbf:kb
lqmofsnfk ;fj{hlgs ePkl5 pQm
cfO{PghLcf]nfO{ sf/jfxLsf] bfo/fdf
Nofpg clVtof/ tft] s f] xf] .
To;afx]s klg o;f] u5{', p;f] u5{'
eGb} sf7df8f}+ dxfgu/kflnsfaf6
ljsfz b"tsf] ku/L;d]t k"mTSofpg
;kmn P;LP hfkfgsf w"t{ cWoIf
;'ludf]tf]n] pQm ;DdfgLt kb kfPkl5
klg ljsfzsf gfddf l;Gsf]
gefFrs
] f] kfOPkl5 sfdgkfnfO{ ;d]t
-afF s L & k] h df_

sf7df8f}F . Pdfn] k|dv


' ;r]ts
eLdk|;fb cfrfo{n] /fli6otf lj/f]wL
cleJolSt lbg] /IffdGqLnfO{ avf{:t
gu/] k|wfgdGqLsf] ;d]t /fhLgfdf
dfUg] r]tfjgL lbPsf 5g\ . pgn]
dGqLn] /fhLgfdf glbP;Dd
Joj:yflksf ;+;b\sf] a}7s ;'rf?
x'g glbg] atfP . b]z 6'qmfpg] s'/f
ug]{ / cfg} ;/sf/L ;+oGqn] xTofsf]
cf/f]k nufPsf] dGqLnfO{ kbaf6
avf{:t gu/] xfd|f] ;+3if{ hf/L /xG5,
l/kf]6;
\{ { Snadf z'qmaf/ pgn] eg],
c6]/ u/]/ a;] k|wfgdGqL klg
/fi63ftL / ck/fwdf ;+nUg ePsf]
7x5{ To;a]nf xfdL k|wfgdGqLs}
/fhLgfdf dfU5f}F / gofF ;/sf/
aG5 . cfrfo{n] afa'/fd e/fO{
g]tT[ jsf] ;/sf/df s'g} klg xfntdf
Pdfn] ;xefuL gx'g] 7f]sj' f ub}{
bnxaLr ;xdlt ag] klg csf]{
-afF s L & k] h df_

cfGbf]ngsf] ^ bzssf] O{ltxfF;df


g]tT[ jbfoL e'ldsf v]Ng] g]tfsf sf/0fn]
wf] s f vfb} cfPsf] s' / f g] k fnL
hgtfnfO{ k| Z 6 g} 5 . tyflk
)$@)$# otf cfpbf / d'VoM
g]kfnL qmflGtsf] cfzfnfUbf] ;do
hgo' 2 sfndf
hgo'2n] lgdf0f{
u / ] s f ]
qmflGtsf/L
g] t [ T j k| l t
g]kfnL >dlhla ;a{xf/f au{sf ;fy}
laZjs} zf]lift plTkl8t au{sf] ck]Iff
lyof] ;fy} g]kfnL >dlhla au{ cfgf]
g]tT[ j kfPsf]df w/} pT;flxt lyof] /
uj{ ub{Yof] . of] g]t[Tjaf6 g]kfnL
>dlhla ;a{ x f/f au{ n ] dfqx} g
ljZjsf qmflGtsf/L hg;d'bfon]
g]kfnL e'ldaf6 ;lNsPsf] qmflGtsf]
Hjfnf ljZj qmflGtsf] Hjfnf xf] of]

/ftf] em08f laZj qmflGtsf] em08f


xf] g]kfnL qmflGtsf] g]t[Tj ljZj
qmflGtsf] g]t[Tj xf] eGg] 7fGbYof]
;Dk'0f{ ljZjsf qmflGtsf/L kf6L{ /
hg;d'bfosf] Wofgfsif{0f g]kfnL
qmflGt / To;sf] d'Vo ln8/l;kdf
lglxt lyof] . of] g]kfnL qmflGtsf]
ln8/l;k lgdf0ff{y g]kfnL hgtfn]
/ut aufPsf lyP of] ln8/l;k
g]kfnL hgtfsf] /ut ;Fu ;fl6Psf]
ln8/ l;k lyof] . g]kfnL qmflGtsf]
ln8/l;ksf] lgdf0f{df xhf/f} r]nLsf]
l;Gb'/ k'l5Psf] 5 xhf/f} xhf/ 5f]/f
5f]/Lx 6'x'/f ePsf 5g nfvf} nfv
dfG5] x sf] Tofu tk:of /
alnbfgaf6 lgdf0f{ ul/Psf] g]t[Tj
lyof] . lsg g]kfnL >dlhla ;a{xf/f
au{ n ] olt 7' n f] nuflg g] t [ T j
lgdf0f{ d f vr{ u/of] < o;sf]
-afF s L & k] h df_

k|wfgdGqLsf] gfd ehfP/ ko{6g af]8{df ef8e}nf] g]kfnL qmflGtdf g]t[Tjsf] k|Zg
sf7df8f}+ . ldtJoLtf / cfly{s
kf/bzL{ t fsf] gd" g f k| b z{ g ug{
vf] h ] s f k| w fgdGqL 8f afa' / fd
e/fO{sf] 5la kl/jf/leq}af6 w'ldn
agfpg] v]n z'? ul/Psf] 5 . hgtfn]
;a}eGbf a9L cfzf u/]sf e/fO{
cfkm}d
F f ld:6/ lSngsf kdf sfod
/x] klg ;fDk|bflos efjgf lnP/
;/sf/L lgsfodf x:tIf]k ub}{ cfPsL
>LdtL lxl;nf odLsf sf/0f e/fO{sf]
5la qmdzM lau|g yfn]sf] 5 . odLs}
cfj/0fdf g]kfn ko{6g af]8{ h:tf]
lhDd]af/ ;+:yfdf ljutsf ck/flws
k[i7e"ld / d08n]xn] r'/Lk"m/L
b]vfP/ k|wfgdGqLs} abgfd ug{
yfn]sf 5g\ . ko{6g af]8s
{ f ;b:osf
kdf l5/]sf u0f]z l;+v8f gfdsf
Ps JolQmsf] r' / Lk" m /Ln] ko{ 6 g
af]8{nfO{ kl5Nnf]k6s r/d abgfd
agfpFb} nu]sf] 5 . cl3Nnf] ;ftfsf]

g]kfnL qmflGt cfh ;Dds} w]/}


hf]lvd k'0f{ cj:yfdf /x]sf] 5 .
qmflGt / k|ltqmflGt, dfS;{jfb /
;'wf/afbdf s] k|of]u ug]{ / s;/L
cuf8L a9\g] eGg] laifodf ulDe/
ax; x'b} cfPsf] 5 . la;f} aif{

If]Kof:q ax;
c;n If]qL

nufP/ lgdf0f{ ul/Psf] g] k fnL


qmflGtsf] g]t[Tj of] of Tof] axfgfdf
g]kfnL qmflGtnfO{ cufl8 a9fpg'sf]
;f k|ltqmflGt / ;'wf/afbsf] af6f]df
lx8\g tlD;/x]sf] 5 . g]kfnL hgtfn]
of] g]t[Tjaf6 w]/} cfzf clg ck]Iff
u/] s f lyP lt g] k fnL hgtfsf
;kgfx lardf g} cnkq kg]{ vt/f
a9] s f] 5 . g] k fnL sDo' l gi6

ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}

s= dfcf]T;] t'

@)^**
jif{ %, c+s !, c;f]h @( ut] cfOtaf/ @)^

 ;DkfbsL

kfrf} jif{ k|jz


] sf] cj;/df

xfd|f] ofqfn] kfFrf}F jif{df kfOnf 6]ss


] f] 5 /
clxn] ;~rf/sf] ljsf; tLj| ultdf eO/x]sf a]nf
5fkf dfWod To;df klg ;fKtflxs klqsfsf]
cfjZostf / dxTjsf af/]df ljleGg ;dodf
ljleGg sf]0fxaf6 cfjfhx p7\g] u5{\ . t/,
;dosf] cGt/ hlt;'s} eP klg kf7s ju{nfO{
;fdu|L lbg] lx;fan] ;fKtflxs klqsfsf] dxTj
cxd\ /xg hfG5 . ;dfh kfGt/0f / ljsf;sf
nflu dfq geO{ j}1flgs / /fhgLlts r]tgf
lgdf{0fsf nflu klg ;fKtflxs klqsfxsf] dxTj
/xg] u5{ g} . o; ;fKtflxs hgtfsf] u0ftGqsf]
ld;gnfO{ af]s/] cl3 a9]sf] Pp6f qmflGtsf/L klqsf
xf] . o; ;fKtflxsn] hgtfsf] ;"rgf / ljrf/sf]
kIfdf cxd\ e"ldsf v]Nb} cfPsf] 5 . oxL
hgkIfw/tfnfO{ af]Sbf zflGt / cu|ufdL Ph]08fsf]
kIfdf xfd|f] snd ld;gsf] kdf lg/Gt/ cufl8
rln/x]sf] 5 . xfdL ;dfh kfGt/0fsf nflu
cu|udgsf] ljrf/nfO{ kqm]/ Pp6f lgi7f /
k|lta4tfsf] cfbz{df /xL kqsfl/tf ub}{ cfO/x]sf
5f}F . u0ftGq k|flKtkl5 klg k'/fg} wf/nfO{ :yflkt
ug{ rfxg] oyfl:yltjfbL k|jl[ Qsf lj?4 xfd|f] snd
ltvf] eO{ rln/fVg' xfd|f] ljrf/ut kIf xf] . xfdLnfO{
s'g} bn ljz]ifsf] klqsf eg]/ n]k nufpg] ul/G5 .
s'g} klg ;~rf/ dfWodnfO{ of] jf Tof] kf6L{sf]
klqsf eGg' unt x'g hfG5 . xfdLnfO{ yfxf 5,
kf7sn] u/]sf] ck]Iff / dfunfO{ xfdLn] k"/f ug{
;ls/x]sf 5}gf}F . kf7s / z'elrGtsxsf]
;'emfjnfO{ xfdLn] uDeL/ eP/ dgg ul//x]sf 5f}F .
of]aLrdf o;n] h]hlt k|ult uof] . kf7s sdfof],
ufnL / tfnL b'j} h]h:tf] kfof] . To;sf] kl/0ffd
kSs} PSnf] k|of;af6 ;Dej ePsf] xf]Og . o;df
ePsf ;fdu|L k9]/, ;'emfj lbP/, kf7s k|ltlqmof
JoSt u/]/ jf o;sf af/]df c?nfO{ hfgsf/L lbP/
;xof]u ug{ kf7sx ;a}eGbf dxTjk"0f{ x'g\ . To;f]
t, kf7sxnfO{ of] l:yltdf /fVg cfgf cd"No
/rgfx lbg'sf ;fy} ;~rfngsf nflu ljleGg
;xof]u ug{] ldqx klg 5g\ . tL ldqxsf]
k|of;lagf clxn];Ddsf] ofqf ;xh x'g] lyPg .
tkfO{+ kf7sxn] lbg] k|/] 0ff, dfof / ;xof]un]
xfdL Pslbg h?/ Tof] 7fpFdf k'Ug] 5f}F eGg] ljZjf;
5 . xfdLnfO{ klqsf k9]/ ;xof]u ug{] kf7sju{
lj1fkgbftf, n]vs, z'eR] 5's ;a} ldqxnfO{ xfdL
cfef/ JoSt ub}{ xflb{s wGojfb JoSt ub{5f}F .
xfdL oxfFxsf] ;sf/fTds ;Nnfx, ;'emfj /
cfnf]rgfsf] lg/Gt/ ck]Iff /fVb5f}F .

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@

k|wfgdGqLsf] cf;Gg ef/t e|d0f / hgck]Iff

ev{/} lxGb'xsf] dxfg\ rf8 a8fbz}F


;lsP/ csf]{ dxfg\ rf8 ltxf/ odkGrs_ ;'? x'g nfu]sf] 5 . kl5Nnf]
k6s ylkPsf] ;+ljwfg;efsf] Dofb
;lsg] lbg klg glhlsFb} 5 . d'ns
' sf]
/fhgLlts If]qdf s'g} klg kl/jt{g
b]lvPsf] 5}g . cem} klg Pp6fn]
csf]n
{ fO{ ufnL ug]{ k|jl[ t lg/Gt/ wf/f
k|jfx eO/x]sf] 5, d'ns
' sf] ;d:of
Ho's
F f To"F 5 . k|wfgdGqL 8fS6/ e/fO{n]
k| l ta4tf ug] { ePsf] ljifodf
g}ltstfsf] k|Zg p7\g yfn]sf] 5 . $%
lbgleq zflGtk|lqmofsf d"ne"t sfd
;DkGg ug]{ / To;sf] nflu cfk"m PsnAo
eP/ sfd ug]{ k|lta4tfk|lt cfk"mn]
To;f] eg]sf] geO{ ;]gf ;dfof]hgsf]
ljifodf bnxaLr Go"gtd ;xdlt
eP ;dfof]hg / k'g:yf{kgfdf hfg]
n8fs'sf] k'gjuL{s/0f u/L $% lbgdf
5'6o\ fpg ;lsG5 eg]sf] xf] egL
;~rf/dfWoddfkm{t\ v08g ug]{ ePsf]
5 . cfk"mn] u/]sf] k|lta4tfaf6 klG5g
vf]hs
] f] xf] ls < eg]/ l6sfl6Kk0fL klg
;'? ePsf] 5 . k|wfgdGqL afa'/fd
e/fO{n] cfufdL cS6f]a/ @! tfl/vaf6
ef/tsf] cf}krfl/s e|d0f ub}{ x'gx' G' 5 .
e|d0f bf}/fgdf ef/t;Fusf] lkIfLo
Jofkf/, hn;| f ] t df ef/tLo
nufgLnufot ljifosf] Ph]08f /x]sf]
;~rf/dfWodxdfkm{t\ ;fj{hlgs
ePsf] 5 . e|d0fsf] bf}/fgdf g s'g}
/fi6lxt ljk/Lt ;lGw;Demf}tf x'g] xf]
ls < eGg] z+sf pkz+sf Psflt/
k}bf ePsf] 5, g]kfnL hgtf of]eGbf
klxnf ePsf s]xL /fi6lxt ljk/Ltsf
;lGw;Demf}tfn] ubf{ Ps k6s ;f]Rg
afWo x'gk' /]sf] 5 . kmnfgf] ufYof] Tof]
a]r/] cfof] csf]{ ufYof], Tof] a]r/]
cfof]h:tf dfgl;skdf pTkGg qf;,
z+sfn] cem} klg 9'Ss eP/ ljZjf;
ug{ ;ls/x]sf 5}gg\ . s]xL ul/xfNg] xf]
ls < eGg] z+sf sfod} 5 . s]xL
xKtfcl3 k|wfgdGqL afa'/fd e/fO{nfO{
aLaL;L /]l8of] g]kfnL ;]jf sfo{qmddf
cf;Gg ef/t e|d0fs} ;Gbe{df g]kfndf
ef/tn] ;'/Iffsf] nflu xjfO{ dfz{n
/fVg], ;'kb' u{ L ;lGw ug{k' g]{ nufotsf
ljifodf ;f]lwPsf] k|Zgdf k|wfgdGqLaf6
/fi6lxtnfO{ s]Gb|df /fv]/ dfq
;lGw;Demf}tf ul/g]5 /fi6lxt ljk/Lt
s]xL ul/g] 5}g . g]kfnL ;dfh 9'Ss
x'g;
' \ egL k|i6 kfg{' ePsf] lyof] t/
ljutb]lv cfhsf lbg;Dd hlt klg
;lGw;Demf} t f ePsf 5g\ ;a}
/fi6lxtnfO{ g} s]lGb|t u/]/ u/]sf] eGg]
asas xfdLn] ;'Gb} cfPsf 5f}F . lxhf]
sf]zL, u08sL, dxfsfnL, pkNnf] s0ff{nL
hnljB' t \ cfof] h gfnufotsf
Oltxf;sf] x/]s sfnv08df ePsf
;lGw;Demf}tf ;a} /fi6lxtd} 5 eGg]

tftf] ax;
5qaxfb' / d} g fnL
ljifosf] JofVof jt{dfgdf slt /fi6lxt
lyof] < bL3{sfnLg kdf /fi6lxts}
kIfdf /lx/xG5 ls /xGg < eGg]
ljifodf cfjZos 5nkmn ePsf],
b] l vF b } g , ;' g ] c g' ; f/ clxn] klg
;lGw;Demf}tf eO;s]sf] gbLxsf]
kfgLdf gbL cf;kf;sf g] k fnL
s[ i fsxn] cfk" m n] rfx] c g' ; f/
l;+ r fOnufotsf
sfddf
cfjZostfcg';f/ kfgL pkef]u ug{
kfpFbg} g\ eGg] ;'lgG5 olb ;fFlRrs} To;f]
ePsf] xf] eg] ;fj{ef}d /fi6sf] ;fj{ef}d
gful/ssf] x}l;ot sxfF k'u5
] t<
cfgf] b]zleqsf] gbLgfnfdf aUg]
kfgLnfO{ cfk"mn] :jtGqk"js
{ pkef]u
ug{ kfpFbg} g\ eg] xfdL s;/L ;fj{ef}d
eof}F < xfd|f] g};lu{s clwsf/ s] xf] <
x/]s g]kfnLn] uDeL/ eP/ ;f]Rg' kg{]
a]nf ePsf] 5 s] o:t} sfo{nfO{
/fi6lxtdf s]lGb|t ePsf] ;lGw;Demf}tf
dfGg] xf] < lxhf] uf]vf{ etL{ s]Gb| aGb
ug{ k5{, ;g\ !(%) sf] c;dfg ;lGw
vf/]h ug{k' 5{ ef/taf6 x'g] lyrf]ldrf]
;xg] 5}gf}F eGg]h:tf gfgfyl/sf rsf{
efif0fx ;'lgg] ub{Yof] xfdL dVv k/]/
>jg uYof},{+ cf]xf] ;fFlRrs} /fi6 /
/fli6otfsf] cfjfh h:tf] nfUbYof] t/
Tof] t s]jn kmut\ xfjfh:t} /x]5 ;fob
ca ;dfhsf x/]s tx tKsfn] la:tf/}
a'b} 5g\ . xf]nf h;sf] kl/0ffd j}bl] zs
/f]huf/df b}lgs ljb]lzg] g]kfnL
o'jfxsf] tYof+sn] k'l:6 ub}{ 5 .
clwsf+z ljsl;t d'ns
' xn], efif0fdf
x}g, sfddf ljZjf; /fVb5g\ rfx]
/fhgLlt ug]{ x'g\ rfx] ;fdflhs sfd
ug{] x'g\ jf:tljstfafx]s s'g} s'/fdf
ljZjf; ub}g{ g\ . t/ la8Dagf xfd|f]
d'ns
' df o:tf 5]p g 6'Kkfsf dgsf]
n' l3p;Fu vfg' eGg] plSth:tf] efif0fn]
ubf{ b]z cfh w]/} k5fl8 kl/;s]sf]
oyfy{ xfdL;fd' 5n{ 5 . b]zsf]
lhDd]jf/ txdf kbf;Lg /fhgLlts
JolStTjxn] hlta]nf h] kfof], ToxL
af]Ng], slxn] t/fO{sf] @@ lhNnfn] lg0f{o
u/]/ g]kfnaf6 5'lg] lg0f{o uof] eg]
g]kfnsf] s'g lgod sfg'gn] /f]Sg ;S5 <
eGg], sf]xLrflxF t/fO{sf] dfldnfdf cf}nF f
t];f{pg]sf] cf}n
F f sfl6g] 5 eGg]h:tf
ljjfbf:kb cleJolSt lbP/ ;dfhdf
] ft
st} lavG8g l;h{gf ug{ vf]hs
x}gg\ < efjgfnfO{ lgoGq0fdf /fVg
g;s]/ h]h] kfof], ToxL af]Nb} lxF8g\ n
' ]
efjL g]kfnL ;Gtltn] pxfFxaf6 s]
ck]Iff ug{ ;S5g\ < clxn]sf] cxd ;do
eg]sf] cf}n
F f sf6\g,] b]z 6'qm\ofpg]

efif0feGbf klg g]kfnL hgtfn] b]zdf


zflGt / :yfloTj rfx]sf 5g\, h;sf]
nflu jiff}b+ { l] v g]kfnL hgtf Tofu, tk:of
u/]/ cem} klg ;dosf] kvf{Odf 5g\,
;do / cf:yfsf] afFw 6'6g\ nflu;s]sf]
oyfy{nfO{ dWogh/ ub}{ cfufdL lbgdf
hgefjgfsf] sb/ u/]/ cufl8 a9\g
;Sg' g} a'l4dfgL x'g5
] x}g eg] w}ot{ fsf]
afFw 6'6/] cfpg] e]nn] Tolt a]nf
a9fl/g]df w}o{ ug{] x}gg . w}ot{ fsf]
dfgdb{g ug]x{ g} a9fl/g]5g\ ;fy}
Psfb]zsf] syf x'g ;do gnfUg
;S5 . jt{dfg ;/sf/sf] lj?4 ;Qf?9
kf6L{s} al/i7 pkfWoIf df]xg j}Bn]
sG6]g/sf] ;fFrf] a'emfP/ hgo'4sf] d"n
dd{ / efjgfnfO{ l;w} a]jf:tf, ckdfg
u/]sf], ;/sf/ lgdf{0fsf] qmddf
dw]zjfbL bn;Fu rf/ a'bF ] ;xdltdfkm{t\
/fli6otf g} vt/fdf kf/]sf], g]kfnnfO{
l;lSsdLs/0ftkm{
pGd' v
u/]sf]nufotsf cf/f]k ;fj{hlgskd}
nufpFb} ljleGg cfGbf]ngdfkm{t\ kl5Nnf]
;do;Dd cfOk'Ubf kf6L{ ljefhg x'g
;Sg];Ddsf] j}dg:otf k|i6kdf aflx/
cfPsf] 5 . ;Qf?9 bnleqs} al/i7
g]tfaf6 o; k|sf/sf] cleJolSt
;fj{hlgskdf cfpg'n] ;j{;fwf/0fdf
cGof}ntf yk]sf] 5, xfjf grnL kft
s;/L xlNnG5 < eGg] plSt olta]nf
;a{q rrf{sf] ljifo ag]sf] 5 . g]kfnL
hgtfn] jt{dfg ;/sf/k|lt lgs} 7"nf]
cfzf / e/f] ; f /fv] s f 5g\ .
k|wfgdGqLsf ;'?jftL lbgb]lvg} d'ns
' sf]
cfd"n kl/jt{gsf] cfzfdf clwsf+z
g]kfnL hgtfn] kf6L{uteGbf klg
;fd'lxs JolStTjsf] kdf 8fS6/
e/fO{nfO{ ;xif{ :jLsf/ u/]sf] ;To ;fFrf]
xf] . k|; ef/t e|d0f - ;fj{ef}d /fi6sf]
;/sf/ k|dv
' sf] x}l;otn] /fi6 lxtnfO{
s]Gb|laGb'df /fv]/ ;do cg's"n
5n5fd, sk6 g/fvL, eljiodf b]z /
hgtfk|lt s'g} lsl;dsf] wf]vf, xfgL
gf]S;fgL gx'g] u/L lgikIf kdf
Odfgbfl/tfsf ;fy ljifoj:t'sf]
;dfwfg ug{;Sg] k|sf/sf] e|d0f cfhsf]
cfjZostf xf] . xfdLn] hlxn] klg
e|d0fkZrft JoSt ul/g] e|d0f jf0fL
e|d0f Psbd} ;kmn /Xof], of] e|d0fn]
lkIfLo ;DaGwnfO{ cem k|uf9 agfpF5
eGg] xfdLn] ljZjf; lnPsf 5f}F
eGg]nufotsf af0fL ;'Gg] ub{Yof}F . ca
o; k|sf/sf df}lvs jf0fL ;'Gg'eGbf
klg jf:tljs ljifodf xfl;n u/]sf
k|ultsf] jf0fL ;'Gg kfpg' xfdL ;a}sf]
g};lu{s clwsf/ xf] . lkIfLo ;femf

;jfnsf d'Vo ljifoj:t'nfO{ s]Gb|laGb'df


/fv]/ kl/0ffdd'vL 5nkmnsf] ;'?jft
ug{k' b{5 . h:t} nfdf] ;dob]lv ljjfbdf
/xL cfPsf] g]kfn ef/taLrsf] v'nf
l;dfgf, ljleGg :yfgdf ldlrPsf
l;dfgf, ;g\ !(%) sf] g] k fn
ef/taLrsf] zflGt tyf d}qL ;lGw,
lkIfLo Jofkf/nufotsf ljifodf
s] l Gb| t eP/ ljjflbt ljifosf]
bL3{ s fnLg ;dwfg x] t ' /fli6 o
;d:ofnfO{ ;bfsf] nflu ;dfwfg ug]t{ km{
k|oTg ul/g'kb{5 . g]kfnef/taLrsf]
!$%^ lsnf]ld6/ v'nf l;dfgfsf] sf/0f
;Defljt x'g ;Sg] cj}w lqmofsnfkn]
-cft+sjfbL lqmofsnfk_ b'j} b]zsf]
/fli6o ;'/Iff;d]tnfO{ r'gf}tL lbg] ePsf]
x'bF f ;do;fk]If v'nf ;LdfnfO{ lgoldt
ul/g'kb{5 h;n] b'j} b]zsf] ;'/Iffdf
;Defljt x'g;Sg] 36gf lgoGq0fdf d2t
k'Ug ;S5 . ef}uf]lns lx;fan] ef/t
g]kfnsf] bfFhf]df sof}F u'gf 7"nf] ePsf]
x'gfn] ef}uf]lns If]qkmntkm{ klg plQs}
Wofg lbg' h?/L 5 . nf]6fsf] kfgL /
3}nfsf] kfgLnfO{ kl/df0fsf] lx;fan]
;dfg t'ngf ug{ ;lsGg . o;}u/L
g]kfnsf] ljleGg efudf ;Ldf ldlrPsf]
;dfrf/sf] af/]df tTsfn} cfgf] b]zsf]
e"efu s]slt xf] < o;sf] k'gM gfkgS;f
u/]/ x'G5 ls x/]s ;Ldf:tDexsf]
klxrfg u/L k'gM ;Ldf:tDe uf8]/ cfgf]
l;dfgf sfod ug]{ xf] . ;j{ky| d o:tf
ljjflbt ljifoj:t'sf] l56f]eGbf l56f]
lgk0f ug]t{ km{ sbd rflng' kb{5 .
;Ldf If]qdf ljleGg ;dodf ef/tLo
kIff/f lgdf{0f ul/Psf afFwsf sf/0f
g]kfnL hldg 8'afgdf k/]/ g]kfnL
hgtfn] s:6 a]xf]b{} cfO/x]sf] x'gfn] of]
ljifodf klg 5nkmn cufl8
a9fpg'kb{5, ;Ldf If]qdf g]kfnLdfly
x'g] b'Jo{jxf/ t'?Gt /f]Sgsf] nflu cfu|x
ul/g' kb{5 . lj1xsf] egfOcg';f/
;g\ !(%) sf] g]kfnef/taLrsf] zflGt
tyf d}qL ;lGwsf] wf/f ! / wf/f *
g]kfnsf] lxtdf 5 ;g\ !(%) sf]
;lGw vf/]h x'g' x'Gg olb vf/]h ePsf]
v08df ;g\ !*!%!*!^ sf] ;'uf}nL
;lGwsf] wf/f cfslif{t x'g hfG5 eGg]
tYout wf/0ff /xL cfPsf] 5 . of]
ljifodf klg Oltxf;ljb\, ;lGwljb\xsf]
/fo ;'emfj ;+sng u/L Jofks 5nkmn
rnfpg cfjZos b]lvG5 . g]kfn Ps
e"kl/j]li7t /fi6sf] x}l;otn] cGt/f{li6o
lgod, sfg'gcg';f/ e"kl/j]li7t /fi6n]
kfpg] kf/axg ;'ljwfnufot cGo
;'ljwfsf] af/]df klg Wofg k'Ug' h?/L
5 . xfdLn] s]s:tf] ;'ljwf kfPsf 5f}F
t < cfdhgdfg;df hfgsf/L lbg
;s]sf] v08df eljiosf] nflu ;r]t
Pj+ ;';l" rt x'g] lyP . cf;Gg ef/t
e|d0fsf] ;kmntfsf] z'esfdgf .

t]tL; k|ltzt dlxnfsf] ;xeflutfsf] s'/f


sflnsf v8\ s f
;+ljwf;efsf] lgjf{rgn] dlxnfsf]
## k|ltzt ;xeflutfnfO{ /fHosf x/]s
lgsfodf ;'lgZrt ug{k' g]{ Joj:yf u/]
klg clxn];Dd ;/sf/L lgsfodf klg
sfof{Gjog x'g ;s]sf] b]lvFbg} . lj;+
@)^@^# sf] hgcfGbf]ngn] ;dfj]zL
nf]stGqsf] cjwf/0ffnfO{ cl3 ;f/]kl5
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^# n]
/fHosf lgsfoxdf ## k|ltzt
dlxnfsf] ;xeflutf ;'lglZrt ug'k{ g]{
dfkb08 agfPsf] xf] . ;/sf/,
/fhgLlts bn, /fHosf ljleGg
cfof]udf ;d]t dlxnfsf] ;xeflutf ##
k|ltzt b]lvFbg} . jt{dfg ;/sf/sf]
dlGqd08ndf Pshgf dlxnf o'jf tyf
v]ns'b dGqL sdnf /f]Ssf dfq x'gx' G' 5 .
;/sf/df dfq xf]Og, g]kfnsf s'g} klg
/fhgLlts bnxn] ;dfg'kflts
k|0ffnLnfO{ ckgfP/ kf6L{df ## k|ltzt
dlxnfsf] agfpg] elgP klg clxn];Dd
x'g ;s]sf] 5}g . d'ns
' sf] /fhgLlts
tyf ;fj{hlgs If]qdf gLlt lgdf{0f txdf
;d]t dlxnfsf] ;+Vof cToGt Go"g /x]sf]
hfu/0f g]kfnn] ;fj{hlgs u/]sf] cWoog
k|ltj]bgdf pNn]v 5 . Gofokflnsf ;jf]R{ r cbfnt_ df :yfoL / c:yfoL
u/]/ @! hgf GofofwLz /x]sfdf Pshgf
dfq dlxnf GofofwLz /x]sf] 5 .
Gofokflnsfn] ;d]t dlxnfsf] ##

k|ltzt ;dfj]zLsf] ;jfnnfO{ ;Daf]wg


ug{ g;Sg' dlxnf clwsf/sdL{n] b'Mvb
kIf 7fg]sf 5g\ . lghfdtL ;]jfdf
/fhkqflt >]0fLdf hDdf !@ xhf/
%@) hgf sd{rf/L /x]sf]df !! xhf/
^#! k'?if 5g\ . t/ **( dfq dlxnf
/x]sf 5g . ljlzi6 >]0fLdf *) hgf
k'?if 5g\ t/ $ hgf dfq dlxnf /x]sf
5g\ . d'ns
' sf] k|zf;gsf] dxTjk"0f{
;+oGqsf] kdf /x]sf] g]kfnsf] lghfdtL
;]jf, h;n] ;fj{hlgs k|zf;gsf]
Joj:yfkg, /fhgLlts g]tT[ jnfO{ ;Nnfx
;'emfj lbg], gLlt lgdf{0f / ;fj{hlgs
dxTjsf lg0f{osf nflu k];fut
lhDd]jf/L axg ug{] If]qdf ;d]t
dlxnfsf] cj:yf cToGt} sd /x]sf]
5 . ;+j}wflgs cxdf dlxnf
;xeflutfsf] cj:yfnfO{ x]bf{ nf]s;]jf
cfof]u / /fli6o dfgjclwsf/ cfof]u
kbflwsf/Ldf PsPshgf dfq dlxnf
/x]sf 5g\ eg] /fli6o of]hgf cfof]u,
clVtof/ b'kof]u cg';Gwfg cfof]u,
lgjf{rg cfof]u kbflwsf/Ldf dlxnfsf]
;+Vof z"Go /x]sf] 5 . cfof]uxdf st}
dlxnfsf] ## k|ltzt ;xeflutfsf]
l:ylt b]lvFbg} eg] lgjf{rg cfof]u,
nf]s;]jf cfof]udf cfjZos dfqfdf
cfo'Stx lgo'St ePsf 5}gg\ .
clVtof/ b'kof]u cg';Gwfg cfof]u
kbflwsf/LxljxLg cj:yfdf /x]sf

5g\ . lj;+ @)!# b]lv of]hgfa4kdf


ljsf;sf sfo{qmdx ;~rfng ug{]
p2]Zon] u7g ePsf] /fli6o of]hgf
cfof] u df @)%( ;fn;Ddsf
kbflwsf/LdWo] dlxnf ;b:o ;+Vof z"Go
k|ltzt g} /x]sf] b]lvG5 . lj;+ @)%*
sf] zfxL zf;gsfnkl5 of]hgf cfof]usf
kbflwsf/Lx kl/jlt{t x'g] qmddf
@)^) ;fndf cfof]udf lgo'St ePsf
kfFr ;b:oLo cfo'Stxdf klxnf] k6s
8f= k'ikf >]i7nfO{ dlxnf ;b:osf
kdf lgo'St ul/Psf] lyof] . To;kl5
lj;+ @)^@ df cfof]usf] ul7t kfFr
;b:oLo cfo'Stxdf 8f= ljhof >]i7
dlxnf ;b:odf lgo'St ul/Psf] lyof] .
lj;+ @)^@^# sf] hgcfGbf]ngkl5
ePsf] /fhgLlts kl/jt{sf sf/0f
OlGb/f >]i7n] kbaf6 /fhLgfdf
lbPkl5 xfn;Dd k6sk6s ;/sf/
kl/jt{ ; F u } of] h gf cfof] u sf
kbflwsf/Lx km]l/g] qmd hf/L /x]
klg To;df dlxnfn] cem} :yfg
cf]u6\g kfPsf 5}gg\ . g]kfnsf]
hg;+Vofsf] cfwfeGbf a9L %! k|ltzt
dlxnf eP tfklg /fHo lgsfo, tx
tKsfdf dlxnfsf] k|ltlglwTj cToGt}
Go"g /x]sf] 5 . lkt[;QfTds ;fdflhs
;+/rgfn] ubf{ b]zsf] ;fdflhs,
cfly{ s If] q df pNn] v gLo
of]ubfgstf{sf] kdf /x]sf clwsf+z

dlxnfn] oL ljleGg If]qdf c;dfgtf


tyf e]befjsf] l;sf/ aGg'k/]sf] oyfy{
sfod 5 . g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg,
@)^# sf] wf/f @) df dlxnf
clwsf/sf ljifoxnfO{ df}lns
xssf] kdf dfGotf lbOP klg tL
Joj:yfxsf] plrt sfof{Gjogsf]
cefjdf dlxnf / k'?ifaLr ;dtf /
;dfgtfsf] cj:yf sfod x'g g;sL
;d:of oyfjt} /x]sf] kfOG5 . n}ls
;dfj]zLs/0f / cGtl/d ;+ljwfg
@)^# n] ls6fg u/]sf] ## k|ltzt
dlxnfsf] ;xeflutfsf] k|fjwfgnfO{
/fHosf ljleGg cfof]un] pk]Iff u/]sf]
b]lvG5, ;+ljwfg;efdf !(& dlxnf
;ef;b\ eP klg /fHosf cGo
lgsfodf dlxnfsf] cj:yf guGo 5
;+ljwfg;efsf pkfWoIf k"0f{sd' f/L ;'jb] Ln]
eGg'eof] . g]kfnL sfFu;] | n] cf/If0f, Pdfnn]
## k|ltzt / Pdfcf]jfbLn] hg;+Vofsf]
cfwf/df ;xefuL u/fpg] elgP tfklg
;f] s'/fsf] sfof{Gjog ug{ ;s]sf 5}gg\
sfjf k|dv
' lgjf{rg cfo'St gLns07
pk|t] Ln] eGg'eof] . k|To]s /fhgLlts bndf
dlxnfsf] ## k|ltzt ;xeflutflagf bn
btf{ ug{] a]nfdf g} cfof]un] dlxnf;lxtsf]
;dfj]zL x'gk' g{] c8fg b'O{ jif{l3b]lv /fVb}
cfPsf] 5, ;a} lgsfon] ## k|ltzt
clwsf/sf] clgjfo{kdf sfof{Gjog
x'gk{ 5{ pxfFn] yKg'eof] .

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@

;/sf/ ;xL gLltf/f


;~rflnt ePg
s]Gb|Lo ;ldltn] g} lglZrt wf/0ff lgdf{0f u5{ / ToxLcg';f/
xfdL cufl8 a9\5f} .
xfdL Pp6f lhDd]jf/ qmflGtsf/L ePsfn] s]Gb|Lo
;ldltdf kf6L{leqsf ;d:ofx?df 5nkmn eO{ To;sf]
qmflGtsf/L ;dfwfg lg:sG5 eGg]df 9'Ss 5f} .

;ftfsf] s'/fsfgL
) kf6L{sf] u'6ut e]nf /f]lsPsf]
5, s] ;fF R r} kf6L{ l eqsf]
ljjfb 6' l Ps} xf] <
xfd|f] kf6L{ cWoIfn] oxL @( ut]
e]nf af]nfPsf] ;'lgof] / Tof] e]nf
/fli6o e]nf xf] eGg] aflx/ k|rf/afhL
ul/Psf] lyof] . To;af/]df a'bf
cWoIfn] cfgf] wf/sf], cfgf] u'6sf]
e]nf af]nfPsf] yfxf kfOof] / To;}nfO{
/fli6o e]nf eg]/ b]ze
} l/ k|rf/afhL
ul/Psf] /x]5 / ;~rf/ dfWoddf
klg ToxL 9n] k|rf/ ul/Psf] /x]5 .
Tof] yfxf kfO;s] k l5 xfdLn]
ls/0fhLdfk{mt\, afbnhLdfk{mt\ /
pxfFx b'js
} f] ;+oQ
' m kdf klg of]
cfgf] ;d"xsf] e]nf af]nfP/ /fli6o
e]nf eg]/ k|rf/afhL ug'{ j}rfl/s

b[li6n], gLltut b[li6n] klg unt


eof] . ;+u7gsf] b[li6n] cWoIfn] g}
o:tf] e]nf ug{ yfn]kl5 kf6L{ k'm6lt/
hfG5 / o;sf] ;Dk"0f{ bf]if cWoIfnfO{
hfG5 . ;d"xsf] e]nf af]nfP/ /fli6o
e] n fsf] k| r f/afhL ug' { cfkm} F d f
cg}lts / sfo/tf xf] . To;sf/0f
Tof] unt lyof] eGof}F / e]nf /f]lsPsf]
5.
d"n s'/f t c;f]h !# ut] s]Gb|Lo
;ldltsf] a}7s tf]lsPsf] lyof] .
Tof]aLrdf bz}F klg k/]sf] / cWoIf
cfk}mF n] cg'/f]w u/]/ kf6L{leqsf] l:ylt
cln uDeL/ eof], o;nfO{ ;sf/fTds
lbzflt/ n} h fgsf] lglDt s] x L
cEof;x ug'k{ g]{ ePsf]n] s]xL ;do
cfjZos eof] eg]/ bz}Fkl5 a}7s

xfd|} kf6L{sf] g]tT[ jdf ag]sf] ;/sf/sf]


sf/0f b]zsf] /fhgLlts d'2f /
hgtfsf hghLjLsf;Fu ;DalGwt
cfsf+Iff / ck]Iffxdfly kl5Nnf]
lbgdf h'g lg/fzf 5fPsf] 5, o;n]
cfdsfo{stf{ / hgtf b'MvL 5g\ eGg]
s'/f ;xL xf] .
--of] ;/sf/ h'g hudf aGof], h;nfO{
rf/ a'bF ] elgG5 . rf/ a'bF n
] fO{ k9\bf / rf/
a'bF s
] f] cGt/j:t'nfO{ x]bf{ To;}sf]
Jojxfl/s cleJolQmafx]s /IffdGqL
z/t\l;+x e08f/Ln] lbPsf]
cleJolQmnfO{ csf]{ kdf lng' ls t
d"vf{tf x'G5 ls a]OdfgL jf abdf;L x'G5 .
--rf/ a'b
s
] f] hudf ;/sf/ u7g /
;/sf/n] u/]sf sltko
cfklQhgs lqmofsnfkx,
36gfx h;n] cfdhgtfnfO{
lrlGtt / t/lt agfPsf] 5 .

v8\uaxfb'/ ljZjsdf{ k|sf08, kf]ln6Ao"/f] ;b:o Pg]skf dfcf]jfbL


u/f}F eg]/ pxfF cfk}Fmn] ;do dfUg'
ePsf] xf] . of]aLrdf s]Gb|Lo ;ldltsf]
a}7ssf] tof/L ul//xg' ePsf] xf]nf
eg]sf] t cWoIf cfk}Fmn] u'6ut e]nf
af]nfpg' eP5 . xfdL t s]Gb|Lo
;ldltsf] a}7ssf] tof/Ldf kf] h'6\g]
xf] / s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7sdf
5nkmn u/]/ kf6L{leqsf dtdtfGt/
/ ljjfbsf ljifoxdf Pp6f lgrf]8
lgsfnf}F eGg]df lyof}F . kf6L{ sfo{stf{
/ cfdhgtfn] rfx]sf] s'/f klg oxL
lyof] . To;}n] oxL sflts !& ut]
s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7s a:g] /
of]aLrdf s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7ssf]
nflu ;sf/fTds kxn ug] { ,
;sf/fTds cleJolQm lbg] ,
;sf/fTds lqmofsnfkx cufl8
a9fpg] ;xdlt ePsf] 5 . o;n]
lglZrt kdf ljutsf] l:yltaf6
Pp6f ;sf/fTds lbzflt/ uPsf]
5 . ca s]Gb|Lo ;ldltaf6 o;n]
s:tf] k lnG5 < Tof] x]g{ afFsL g}
5 . xfdL Pp6f lhDd]jf/ qmflGtsf/L
ePsfn] s]Gb|Lo ;ldltdf kf6L{leqsf
;d:ofxdf 5nkmn eO{ To;sf]
qmflGtsf/L ;dfwfg lg:sG5 eGg]df
9'Ss 5f}F .
) ;/sf/sf axfnjfnf dGqLn]
g} b]z 6'qmg ;Sg] ;fj{hlgs
cleJolQm lbPsf 5g\ . o;
ljifodf s] eGg' x ' G 5 <
of] ;/sf/ h'g hudf aGof],
h;nfO{ rf/ a'bF ] elgG5 . rf/ a'bF n
] fO{
k9\bf / rf/ a'Fb]sf] cGt/j:t'nfO{
x] b f{
To;} s f]
Jojxfl/s
cleJolQmafx]s /IffdGqL z/t\l;+x
e08f/Ln] cleJolQmnfO{ csf]{ kdf

lng' ls t d"vf{tf x'G5 ls a]OdfgL


jf abdf;L x' G 5 . of] ;/sf/
hgfwf/sf] hu / kl/jt{gsfdL
/fhgLlts kf6L{sf] hueGbf k[ys
huaf6 ag]sf] 5, h;n] clxn]sf
/fli6 o d' 2 f hgtfsf /fli6 o
cfsf+IffnfO{ ;Daf]wg ug{ ;Sb}g eGg]
s'/f gLltut b[li6n], ;}4flGts b[li6n]
To;}a]nf k|i6 eO;s]sf] s'/f xf] .
clxn] kl5Nnf] lbgdf Jojxfl/s
b[li6n] k"/f ePsf] 36gfqmd dfq xf] .
rf/ a'Fb]sf] hudf ;/sf/ u7g /
;/sf/n] u/]sf sltko cfklQhgs
lqmofsnfkx, 36gfx h;n]
cfdhgtfnfO{ lrlGtt / t/lt
agfPsf] 5 .
) s] ;/sf/sf] cf}lrTo ;dfKt
ePsf] eGg vf]Hg' ePsf] xf] <
of]aLrsf ;a} 36gfqmd x]bf{
;/sf/sf] cufl8 uDeL/ k|Zg v8f
ePsf] b]lvG5 . of] ;fdfGo xf]Og .
) ca dfcf]jfbLsf] /0fgLltrflxF
s:tf] x'G5 t <
klxnf] s'/f kf6L{leqsf] ax;nfO{
Jofks agfpF 5 f} F . o;nfO{
kfGt/0fsf] lbzflt/ cufl8 a9fO{
kf6L{nfO{ PsLs[t agfP/ cufl8
a9\5f}F . csf]{ s'/f, ;/sf/sf] ljifo
kl5Nnf] r/0fdf h' g s' / fx
pl7/x]sf 5g\, tL ljifonfO{ klg
kf6L{sf] s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7sdf
5nkmn u5f}+{ . s]Gb|Lo ;ldltn] g}
lglZrt wf/0ff lgdf{ 0 f u5{ /
ToxLcg';f/ xfdL cufl8 a9\5f}F .
) kf6L{s} g]t[Tjdf ;/sf/ u7g
ePsf] 5, kf6L{ l eq Jofks
ljjfb 5, sfo{stf{x lg/f;

5g\, hgtfx cfqmfGt 5g\,


s;/L cufl8 a9\g' x'G5 <
xfdLn] dfwj g]kfnsf] ;/sf/nfO{
s7\k'tnL eGof}F, bnfn eGof}F, h;n]
g]kfndf /fhgLlts ;d:ofsf] klg
y'k|f] nufof], hghLjLsf, hgtfsf
;jfnnfO{ c;/Nn kfof] / To;
;/sf/nfO{ x6fof} F . To;kl5
emngfysf] g]tT[ jdf ;/sf/ agfof}F .
emngfysf] ;/sf/n] ;sf/fTds
sfdx cufl8 a9fpF b } Y of] t/
/fhgLlts l:yltdf hl6ntf
cfPsf]n] pxfFn] /fhLgfdf lbg'kof] .
kl5 xfd|} kf6L{sf] pkfWoIf 8f= afa'/fd
e/fO{sf] g]tT[ jdf ;/sf/ aGof] . xfd|}
kf6L{sf] g]t[Tjdf ag]sf] ;/sf/sf]
sf/0f b]zsf] /fhgLlts d'2f /
hgtfsf hghLjLsf;Fu ;DalGwt
cfsf+Iff / ck]Iffxdfly kl5Nnf]
lbgdf h'g lg/fzf 5fPsf] 5, o;n]
cfdsfo{stf{ / hgtf b'MvL 5g\ eGg]
s'/f ;xL xf] .
;/sf/ ;xL gLltf/f ;~rflnt
ePg . clxn]sf] ;Gbe{df ;/sf/
k|ultzLn, cu|ufdL ;f]rxnfO{,
k|jl[ QxnfO{ ;fy lnP/ hfg ;s]g
eg] To;n] cfdg]kfnL hgtfsf]
efjfgfsf], ljrf/sf] / rfxgfsf] klg
sb/ ug{ ;Sb}g . st} g st} oxL
km/s k/] s f] 5 h:tf] nfU5 .
To;sf/0f hgtf lrlGtt ag]sf 5g\

/ o;nfO{ gofF 9n] ;Daf]wg ug]{,


gofF 9n] ;dfwfg ug]l{ t/ nfUg'k5{ .
) cGTodf cfdhgtfnfO{ s]
clkn ug' { rfxg' x ' G 5 <
kl5nf] lbgdf xfd|f] qmflGtsf]
k|lqmofdf xfdL ;+qmd0fsfndf 5f}F,
;+qmd0fsfn nlDaPsf] 5 . ;qmd0f
eGgf ;fy clnlt a9L kL8fbfoL, cln
a9L cGof]nu|:t / cln a9L 7"n7"nf
k|Zg o;n] hGdfpg' t lglZrt
kdf x'G5 g} . t/, of] ;+qmd0fsfnn]
g]kfnL hgtf cln a9L g} kLl8t
ePsf 5g\ . hgtfdf cln a9L
lrGtf g} ylklbPsf] 5, hgtfn]
clna9L b'Mv kfPsf 5g\ . o;nfO{
k|;j kL8fsf] kdf lnFb} hgtfsf]
efjgf / cfsf+Iffcg';f/sf] ;+ljwfg
agfpg / Tof] ;+ljwfgn] ;+:yfut
ug]{ hgtfsf] ;+3Lo u0ftGqfTds
Joj:yfsf] /Iff ug]{ d]?b08sf] sfd
ug]{ /fli6o ;]gf lgdf{0fsf] lglDt Ps
k6s lg/fz geO{sg kxnsbdL lnO
lbg d cfdg]kfnLnfO{ clkn ub{5' .
;fy} xfdLn] /fi6sf] kl/jt{g, g]kfnL
hgtfsf] kl/jt{g / oxfFsf] /fHo
Joj:yfsf] kl/jt{ g sf] lglDt
hf]lvdk"0f{ qmflGtsf] af6f] /f]h]sf]
x'gfn] hgtfn] k"0f{ :jtGqtf / k"0f{
d'lQm gkfpFbf;Dd hgtfsf] kIfdf
xfdL lg/Gt/ nl8/xg] 5f}F eGg]
k|lta4tf klg JoQm ug{ rfxG5' .

;+u7gsf] b[li6n] cWoIfn] g} o:tf] e]nf


ug{ yfn]kl5 kf6L{ k'm6lt/ hfG5 /
o;sf] ;Dk"0f{ bf]if cWoIfnfO{ hfG5 .
;d"xsf] e]nf af]nfP/ /fli6o e]nfsf]
k|rf/afhL ug'{ cfkm}dF f cg}lts /
sfo/tf xf] .
--clxn]sf] ;Gbe{df ;/sf/ k|ultzLn,
cu|ufdL ;f]rx?nfO{, k|jl[ Qx?nfO{
;fy lnP/ hfg ;s]g eg] To;n]
cfdg]kfnL hgtfsf] efjfgfsf],
ljrf/sf] / rfxgfsf] klg sb/ ug{
;Sb}g . st} g st} oxL km/s k/]sf]
5 h:tf] nfU5 .

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@

g]kfn ko{6g jif{ @)!! sf] ;fy{stf

ko{6g jif{ @)!!sf] cleofg clxn]


;':tfPsf] 5 . ko{6g;Da4 lgsfoxn]
cleofgsf] z'ef/Dedf pT;fxk"jd{ u/]sf
x/]s k|lta4tfx lbgk|ltlbg lg/fzfdf
kl/0ft eO/x] s f 5g\ . ko{ 6 g
Joj;foLxn] ko{6g jif{sf] cleofg
gf/fdf dfq ;Lldt ePsf] eGg] clGtd
lgrf]9 lgsfln;s]sf 5g\ eg] cleofgaf/]
plxn]sf] syf ;'gfP h;/L c?nfO{
3f]sfpg'l;jfo b]z / hgtfsf] nflu
pknlAw xfl;n ug{ g;s]sf] s'/f klg
clxn];Ddsf] cj:yfn] k|:6fO;s]sf] 5 .
oL ;d:ofxsf] lg/fs/0f x'g g;Sg'sf]
k5fl8 ;DalGwt lgsfoxsf]
u}/lhDd]jf/ g} k|dv
' /x]sf] eGg] k|z:t}
cfwf/x 5g\ . oBlk cleofgsf]
l;nl;nfdf cleofgnfO{ dfWod agfP/
Joj;flos nfe lng]xsf] xflnd'xfnL
klg gePsf] xf]Og . To:t} rl/q clxn]
klg ko{6g ahf/df 5ofK5ofKtL 5g\
eGbf km/s gknf{ . ko{6gsf] pTs[i7
uGtJoxdWo] g]kfnsf] 5'} ko{6sLo
;fg 5 . g] k fnsf ko{ 6 sLo
;Defjgfxaf/] JofVof ljZn]if0f u/]/
;fWo 5}g . oxfFsf vf]nfgfnf, kfvf kv]/f,
jgh+un, tfntn}of, lxdfn kxf8, u'kmf,
lhjhGt', ljleGg hfthfltsf km/s
km/s ;+:sf/ ;+:s[lt, g]kfnLkgsf
ko{6sLo ultljlwxn] :jt:k'mt{kdf
ko{6snfO{ ;b}j :jfut ug{ tTk/
/xg]5 . oxfFsf ljleGg ;xfl;s ko{6g,
v] n ko{ 6 g, hnko{ 6 g, wfld{ s
ko{6gnufot P]ltxfl;s, ;f+:s[lts,
k'/fTjlts ;Dkbfx klg ko{6gsf
cfsif{0fx x'g\ . vf;u/L cleofgnfO{
;xL lbzftkm{ 8f]ofpgsf nflu gofF
uGtJosf] klxrfg u/L To;sf] k|a4{g
ug{, gofFgofF ko{6sLo Kofs]h tof/
kf/]/ cGt/f{li6o :t/;Dd k|rf/k|;f/
ug{nufotsf sfd ug{k' g]{ lyof] /
Joj;foLx klg To:t} jftfj/0fsf]
kvf{Odf lyP . t/ Tof] x'gs
' f] ;f
:jb]zleqs} ;Lldt 7fpFxdf ko{6g
jif{ @)!!sf] ofnL lk6fOof] a;\ .
;du|df eGg'kbf{ gf/fdfkm{t\ cleofgsf]
ofnL lk6fOd} yf]/ax't /sd klg
vr{ u/]/ ;sfOof] . cleofgsf] nflu
ljlgof]lht @# s/f]8 /fHosf] ah]6sf]
;xL ;b'kof]u klg ug{ ;lsPg cyf{t\
sfo{qmlds kdf ;DalGwt lgsfosf]
tof/L gx'bF f !@ s/f]8 k}ofF cGt/fli6o
k|j4{gdf vr{n] of]hgf eP klg ;'Ssfsf]
k|j4{g ul/Pg . ko{6g ljsf; ug{] eg]/
lgsfox a9L k|fk] f]u08fsf] tl/sfaf6
dfq k|:t't ePsf] b]lvG5 . k"jo{ f/Lsf]
qmddf cfjZos ko{6sLo k"jf{wf/xsf]
vfFrf] a'em]g / s'g} 7fpF To;nfO{ a'em]/
klg c6]/ u/] h;/L ;dfwfg vf]lhPg .

oBlk k"j{tof/L / k"jf{wf/ljgfsf]


cleofgn] s]xL pknlAw b]nf eGg] cfzf
ug{ cfkm}dF f d"vt{ f x'g ;Snf . ;/sf/n]
;g\ @)!! nfO{ /fli6o cleofgsf] kdf
dgfpg] 3f]if0ff u/]sf] cfh sl/a cf7
dlxgfsf] ;do Joltt eO;s]sf] 5 .
cleofgsf] cjlwdf !) nfv ljb]zL
ko{6s leqfpg] g]kfn ;/sf/sf]
dxTjsfIfL nIo k"/f ug{ s'g} cfwf/ to
ug{ ;lsPg / Tof] k|of; klg vf;} ePg .
t}klg cl3Nnf jif{xsf] t'ngfdf o;
jif{sf] x/]s dlxgf lg/Gt/ ko{6ssf] ;+Vof
al9/xg' ;s/fTds kIf xf] . o; cjlwdf
xjfO dfu{ x'bF } g]kfn cfpg] ko{6ssf]

a9L afXo jfo';j] f sDkgLxdfkm{t\


ljb]lzg] ub{5 . ljut nfdf] ;do v8\lsFb}
cfPsf] of] ;d:of ;a}nfO{ yfxf eP klg
clxn];Dd o;sf] ;dfwfg ePsf] 5}g /
cem} klg l5} ;'wf/ cfpF5 eGg] hf]s;}n]
;f]Rg' unt x'g;S5 . ko{6sLo
k"jf{wf/lagfsf] cleofg hlt;'s} dgfP
klg To;sf] cy{ x'g ;Sb}g . To;}n]
g]kfnsf] Psdfq /fli6o Wjhfjfxs
lgud;Fu ePsf hxfhxsf] ;'wf/ ug{
/ gofF hxfh vl/bsf] k|lqmofnfO{
l56f]eGbf l56f] 6'f]df k'ofpg'sf] clxn]
ljsNk 5}g . of] ljifodf g]kfn ;/sf/sf]
kxn x'g' k5{ To;f] ePdfq ;a}sf]

;+Vofdf cl3Nnf] jif{eGbf sl/a @@


k|ltztn] j[l4 eP/ % nfv % ;o %)
k'us
] f] 5 . To;dWo] ef/tLo ko{6s dfq
Ps nfv #) xhf/ &!& k'us
] f] 5 . h'g
cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf $# k|ltztn]
a9]sf] xf] . To:t} cGo d'ns
' af6 cfpg]
ko{6ssf] ;+Vofdf !% bzdna $&
k|ltztn] a9]/ # nfv &) xhf/ ##
k' u ] s f] 5 . lqe' j g cGt/f{ l i6 o
ljdfg:yncGtu{t cWoudg ljefun]
lgsfn]sf] tYofcg';f/ cfly{s jif{
@)^%^^ df cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf
!@ bzdna *@ k|ltztn] j[l4 eP/ #
nfv ^$ xhf/ *@( ko{6s g]kfn
cfPsf lyP . cfly{s jif{ @)^^^& df
$ nfv !! xhf/ %*$ af6 j[l4 eP/
% nfv &%) k'us
] f] xf] . t/, lj8Dagfsf]
s'/f t s] 5 eg] ko{6s ;+VofTds
kdf o;/L lg/Gt/ kdf a9] klg
cfDbfgLdf j[l4 x'g ;s]sf] 5}g . of] s'/f
;a}n] :jLsf/ klg u5{ . tYof\sdf
ko{6ssf] ;+Vofdf ePsf] j[l4b/cg';f/
cfDbfgL ga9\gs
' f] k|dv
' sf/0f s] xf] <
clxn] ;a}sf] af]nLdf Ps ktf
kfOg] yf]ns
] f] 5 ls /fli6o Wjhfjfxs
g]kfn jfo';j] f lgud;Fu kof{Kt hxfh
5}g . clxn] g]kfn lelqg] k|To]s ko{6sn]
vr{ u/]sf] /sdsf] %) k|ltzteGbf

kl/sNkgfn] ;fy{tf kfpF5 . o;cjlwdf


ePsf k|ult ljj/0fcg';f/ k/Dk/fut
d]nf dxf]T;j tyf ;]ldgf/ uf]i7LxnfO{
g]kfn ko{6g af]8n{ ] lg/Gt/tf lbPsf]
5 . t/ k" j { d ] r Lb] l v klZrd
dxfsfnL;Ddsf] ko{6sLo ultljlwsf]
klxrfg ug{ e|ldt / k|rf/afhL u/]sf
lgsfosf g]tf egfpFbfx clxn] d:t
lgb|f /x]sf 5g\ . To; qmddf xf]d:6]
sfo{qmd ;~rfng u/]/ u|fdL0f ko{6g
k|j4{g ug],{ 7"n7"nf xf]l8{ af]8x{ agfP/
6fFg,] nf]uf] 5fknfO{ Jofkstf kfPsf] 5 .
lghL Joj;foLxn] klg To;nfO{ /fd|;} uF
;fy lbPsf lyP . o;aLrsf] /fli6o
/fhgLlts ;+qmd0fsfnn] cem o;nfO{
;d:ofdf u'hg| afWo agfPsf] xf] .
kl5Nnf] ;do efif0fdf u/]sf s'/fx
Jojxf/df ptfg{ g]tfxn] ug{k' g]{ k|of;
klg sd ePsf] 5 . log} sf/0fn]
clxn];Ddsf] cjlwdf cleofgsf] vf;}
bd cfPsf] 5}g . To;f] t clxn] ko{6g
jif{sf] cleofg k"0f{kdf c;kmn eO;Sof]
eGg]xsf] ts{ alnof] aGb} uPsf] 5 .
cfGtl/s ko{6g klg g]kfnsf] nflu clt
;fGble{s 5, To;sf] ;fy;fy} ljb]zL
ko{6s Nofpg ;lsPsf] v08df g]kfnsf]
cfly{s qmflGt rfF8f] xf]nf . g]kfnsf] ko{6g
ljsf;sf] ultnfO{ tLj|tf lbg] klxnf]

v'6l\ snfsf] kaf6 ;'?jftdf ePsf] of]


cleofg xfd|f] d'ns
' sf] ko{6g ljsf;sf
nflu hlt ;fGble{stf lyof] klxnf] uf;d}
9'f eGg] g]kfnL pvfgnfO{ cleofgsf]
qmddf klg /fhgLlts bnxn] rl/tfy{
u/]/ b]vfPsf 5g\ . ko{6g jif{ cjlwe/
s'g} klg aGb x8\tfn gug]{ /fhgLlts
bnxn] u/]sf k|lta4tfsf] ljkl/t
To:tf pbff] sfdx u/]kl5 pSt g]kfnL
pvfgdf eg]em}F cleofgsf] klxnf] ofqfdf
cz'e ;+st] b]vfk/]sf] xf] . /fhgLlts
bnxs} cu'jfO{df To:tf lqmofsnfk
wdfwd ;'? ePkl5 s;sf] s] nfuf];\ /
3f]if0fftfsf pT;fxk"js
{ ko{6gsf nflu
;Fu;Fu} eGg] s'/fnfO{ cfTdf;fy ub}{
xft]dfnf]sf] nflu tTk/tf b]vfPsf
Joj;foLxn] clxn] To;} s'/fn] Joy{df
;do laTof] eGg] ;dLIffx k|ToIf kdf
ul//x]sf 5g\ . pgLx kl5Nnf] ;dodf
/fhgLlts bnxsf] lqmofsnfkn] ko{6g
Joj;fonfO{ w/fzoL ePsf] lgisif{;lxt
To;lj?4 gplqPsf klg xf]Ogg\ .
Joj;foLx clxn] cleofgsf] enf]df
af]Ng] af]nLx ;a} aGb u/]/ cfcfgf]
af6f]lt/ nfu]sf 5g\ . o;f] x'g' c:jefljs
xf]Og . t/ ;DalGwt lgsfosf] Wofg
Totflt/ hfg ;s]sf] cj:yf cem} klg
xfdLn] b]Vg ;Sb}gf}F . cem} klg cleofgsf]
s]xL ;do afFsL 5 To;cjlwdf sDtLdf
klg ko{6g jif{sf] ;fy{tf k|i6 kfg{
;lsPsf] v08df g]kfnsf] ko{6g ljsf;df
yk s]xL /fxt ldNYof] . To;}n] clxn];Dd
c?nfO{ luHofpg] dfq sfd ul//x]sf]
;DalGwt lgsfo g]kfn ko{6g af]8{ ko{6g
jif{ @)!!sf] ;lrjfno tyf ;a}
kIfnuft x/]s Joj;foLxn] klg cfgf]
:jy{nfO{ dfq gx]//] lgsfoxnfO{
emSemsfpg] sfd ug{ h?/L b]lvG5 .
ko{6sLo jftfj/0f tof/ ug{ s]xL xb;Dd
o;n] e"ldsf v]Ng] cfzf lng ;lsG5 .
To;nfO{ gsf/fTds kIfaf6 dfq x]g{
pko'St gxf]nf . lsgls o;n] k|ToIf
kdf k|ltkmn glbP klg s]xL g s]xL
o;sf ;sf/fTds kIf klg 5g\ . h:tf]
ls o; cleofgcGtu{tsf] hgr]tgfn]
csf]{ jif{ ko{6s j[l4df 7"nf] of]ubfg k'ofpg]
hfgsf/xsf] egfO 5 . ko{6g jif{sf]
cleofgn] tof/ kf/]sf ko{6g jftfj/0fnfO{
lg/Gt/tf lbg g;Sbf cf]em]ndf k/]sf] xf]
ls eGg] cfdhgdfg;df e|d k/]sf] xf] .
of] cjlwdf ug{k' g]{ sfdx w]/} ePsf
5}gg\ . o;nfO{ ;DalGwt kIfn] uDeL/
Wofg lbg' h?/L 5 eg] lghL ko{6g
Joj;foL tyf cfdg]kfnL hgtfx
To;nfO{ ;xL af6f]df 8f]ofpg] kIfdf
plePsf] v08df dfq ko{6g jif{n] ;fy{tf
kfpg ;S5 cGoyf ;Lldt dfG5]xsf]
sdfO{ vfg] efF8f] gaGnf eGg] s] Uof/]G6L <

wfld{s ;f+:s[lts :yn / kj{ Jofkf/ /


ljs[ltsf c+l;of/ aGg k'us
] f] 5 . x]/f},F x]b{ }
hfpm sxfFsxfF s]s] x'G5 < t/ cfh of]
sndsf] y'tg' f] 7]nfuf8fsf] cfn' / ;'Gb/Lsf]
tfn'tkm{ w'Gd'G8]sf] 5 . dnfO{ ;Demgf 5
Pp6f sfnf] j0f{sf] dflg; b}lgs 7]nfuf8fdf
cfn' lnP/ uNnLuNnL cfpFYof] . uNnLsf
afl;Gbfn] d:of{ / ;:of{ eGb} ufnL ug{,
s's/' x e'Sg] s'/faf6 cflht x'bF } p ToxL
uNnLsf] rf}sd} 7]nfuf8f /f]s/] a:g yfNof] .
p uNnLleq hfg} 5f8\of] . d]/f] 3/ glhs}sf]
Tof] rf}sdf jl/kl/sf dflnSgLx,
dflnsx clg s;}sf sfdbf/x cfpF5g\,
/fv]sf cfn' otf kmsf}5{ g\ . ptf kmsf}5{ g,
xftn] lyR5g\, 5fnf uPsf] guPsf] . s'lxPsf]
gs'lxPsf] x]5{ clg rflxPsf] hlt emf]nfdf
xfN5g\ . o;n] To;n] 5fGbf5fGb} ;a}nfO
/fd|f] nfu]/ g} t xf]nf dWofGx;Dddf p;n]
/fv]sf] cfn' ;lsGYof] . lylRrPsf lslRrPsf
klg ;a} laSYof], 7]nfuf8f vfnL x'GYof] .
d;{of eg]/ ;Daf]wg ul/g] p b kb}{ af6f]
nfUYof] . ca d ;f]Rg afWo x'G5' s] ;a}
cfn' /fd|f] lyof] t < 5fGg]n] s] 5fg] <
5f]8g\ n] ] s] 5f]8] < cflv/ ;a} cfn' 5fGg
gkg]{ g} lyof] t < jf /fd|f] eGg'kg]{ afWotf
s] lyof] < ha ;a} cfn' laS5 eg] g/fd|f]
s'g} lyPg xf]nf t < xfd|f] clN5kg ls
h:tf] eP lg rN5 eGg] ;f]rfO < cflv/
;a} cfn' 5gf}6df kof] 7"nfa8fb]lv ;fgf
a8f;Ddsf] efG;fsf] s/fO{df pk|mLpk|mL
kfSof] . cfn' vfP/ ;a} b eP . cflv/
dgdf lh1f;f p7\5, s'g lyof] t ;a}eGbf
/fd|f] cfn' < jf g/fd|f] cfn' < xf] To:t}
clxn] xfd|f] ;dfhdf ld; g]kfn, ld;

uf]kfn, ld; !^, =!&, ld; u'Gb|s


' , ld;
h]/L, ld; g]K6L, ld; e'G6L, ld; uNnL,
ld; 6'sr
' f, ld; afudtL, ld; wf]aL vf]nf,
ld; afv|f uf]7fnL, ld; h+un kFm8fgLb]lv
ld;]h 8g, ld;]h eL jfNgL, ld;]h gnL
v'L cflbcflb gfdsf ;'Gb/L k|ltof]lutf
eO/fv]sf] ;dfrf/ k9\g kfOPsf] 5 . ;w}F
lalrq rdTsf/sf] ;kgf b]Vg] :jb]z t
:jb]z g} eOxfNof] ca x'bF fx'bF f ljb]zdf klg
;fOnLdfOnL gGb, efph'xsf] tfn'df
Knfl:6ssf] >Lk]r 3';fg]{ /x/n] lzv/ r'ds
] f]
b]lvG5 . ld; sf]sf{nL, ld; uf]vf{nL, ld;
l;lGsjfnL s]s] xf], s]s] gfd klg nx8
5 /x/ 5 7]nfuf8fsf] cfn' em}F ;a}nfO{ x]g] {
/x/ ;a}nfO b]vfpg] /x/ 5 . lhTg] d'Ssfg
a]R5g xfg{ la:dt / ljjfbsf] v]tL u5{ .
xfdL uf]vf{nLdf afb/sf] dfq xf]Og e]8f
:jefj klg ljBdfg 5 . tfn'df cfn'
kmn]sf] x]gn{ fO{ ;s];Dd x'g;] Dd 5f]6f n'uf
nufP/ laGbf; b kf/]afkt tfh /] < qmfpg
/] < s]sf k'mSsf nufpF5g\ clg kmf]6f
lvrfp5g\ . lrg] glrg]sf hf] xf]; awfO{
eGg]nfO{ cFufnf] xfN5g\, v]n vQd k};f
xhd . dnfO eg] ToxL 7]nfuf8fsf] cfn'sf]
km]l/ ;Demgf x'G5 cflv/ 7]nfuf8fsf] cfn'
em}F 6f]n6f]n, ju{ju{, y/y/ / 3/3/af6
cnucnu ;'Gb/L k|ltof]lutf ug]{ xf] eg]
Tof] cfn' 5fGg] / ;'Gb/L 5fGg] ;+:sf/df
km/s s] < pxL s'/f] ofb cfpF5 s'g cfn'
;a}eGbf /fd|f] eg]em} sf] x'g t ;a}eGbf
;'Gb/L < ljljw gfdsf ;'Gb/Lxsf] tfn'df
cfn' /f]Kg] v]tLdf dnhn xfNg] v]tfnfxsf]
lgot / lgoltsf] sf/f]af/sf] kbf{ k5fl8
slt Odfgbf/ < slt :jR5 < / slt

pTkfbsd"ns 5 < ;f]Rg'kg]{ a]nf ePsf]


5 . Tof] hft jf ju{n] uof] ca xfdL of]
hft jf ju{n] lsg gug{ eGg] ;f]rn] k|fT] ;fxg
kfPsf] b]lvG5 . o;n] ubf{ ;'Gb/L
k|ltof]lutfsf] cGt/f{li6o dfGotf / dd{nfO{
ljs[t / pkxf; k"0f{ agfpFb5} . wt'/f] /
u'/fF;sf] k"mn aLrsf] leGgtfnfO Pp6}
7]nfuf8fdf xfn]/ a]Rg] k|of; ePsf] 5 .
km]l/ klg eGg'kg]{ x'G5 . lxhf] ljs[lt b]Vg]
cfFvf cfh ;+:s[lt eGg yfn]sf] 5, lxhf]
3[0ff ug{ ToxL ;d'bfo cfh To;}nfO k"hf
ug{ bf}l8Psf] 5 . a'em]/ xf] ls Jo\o u/]/ xf]
Oltxf;l;t ;d]t dhfs ul/Fb5} . b]zdf
/fhf ofFlsP t/ ca lnulnu] bf}8 ;'?
ePsf] 5 . o:t} vfn] e2f dhfs k|jl[ Q
h:t} ePsf] 5, xfd|f] ;'Gb/L k|ltof]lutf .
ju{, y/ / If]qLoh:tf ljljw gfd lbP klg
:yfgLo jf /fli6o klx/g k'msfn]/ cfofltt
kf/bzL{ / 5f]6f] klx/g nufOG5 . s] o;n]
Tof] ju{ jf y/ s} pkxf; ub}g{ < s;/L
eof] t 3f]lift y/ jf ju{sf] k|ltlglwTj <
b]z clxn] ;'Ts]/L cfdfem}F 56k6fO/x]sf]
5 . Pp6f dL7f] / ;'Gb/ eljiosf] cfzfdf
b]zn] Tof] kL8f ;x]sf] 5 . xfdLn] PsPs
sbd / ldg]6df /fli6o klxrfg, ;'/Iff,
ar{Zj, ljlzi7 df}lnstf sfod /fVg ;r]t
/ ;Ifd 5f} eGg] ;Gb]z ;+;f/nfO{ lbg ;s]gf}F
eg] tdfd cfofltt ljs[ltsf] ef/Ln] Ps
lbg b]z, xfd|f] klxrfg / df}lnstfnfO{ ;dfKt
kfg{5] . cfgf] df}lnstfnfO ;'/lIft ub}{
;sf/fTds kIfsf] dfq gSsn u/f}F . xfd|f]
ljlzi7 ;+:s[lt / klxrfgnfO{ efjL k':tfdf
x:tfGt/0f ug]{ cljef/fnfO lhDd]jf/L k"j{
lgefpg' xfdL ;a}sf] st{Jo xf] .

k|sfz vfln

7]nfuf8fsf] cfn' / ;'Gb/Lsf] tfn'

z]v/ 9'u+ n]
x'g t eG5g\ kfunsf] l; pd|bg}
Sof/] < c?nfO{ 9'fd'8f gu?Gh]n / gf}
lxF8g\ gyfn'Gh]n h]h:tf] ljs[ltsf] v]tL
u/] klg l;w} kfun eGg klg gldNg] s:tf]
cK7\of/f] t/ ;fdfGo r]tgfeGbf 6f9f /
a]ts
' sf ultljlw ug]{ u/fpg], ;xefuL /
k|fT] ;flxt x'g] ;a}nfO s] eGg] < s;nfO{
;f]Wg' < v;v; eof] xf] ufF7] s] ug]{ xf]nf <
of] g Tof] ;a} pxL 8\ofsf d'nf eGof
p:t} / p:t} :jfb, v]tfnf] dfq km]l/P5
Hofnf dfq a9]sf] /x]5 cflv/ d'nf t d'nf
g} /x]5 lxhf] / cfhsf]df 5}g lg xf] s]xL
km/s d'nf vfof] pxL e'ml;nf] ljZj d}
ukmf8L gDa/ jg pkflw k|fKt xfdL g]kfnL,
v} of] n]v k|sflzt x'bF f;Dd st} b]zs} gfd
klg k|ltufdLn] Gjf/g u/]sf] eg]/ kl/jt{g
eP/ sf]xL ljb]zL kl08tsf] ;Nnfxdf cs}{
x'g klg a]/ 5}g xf] . xfd|f] b]zsf] gfd nx8,
k|of]u, c;kmntf clg v]nf}gfsf w]/} d]nf
e}/xg] x'gfn] s] gfd /fVg] eGg] g} 7"nf]
ax;sf] s'/f] eP/ g} 3f]if0ff ug{ c8\lsPsf]
xf]nf . n'uf km]/] ca 6f]kL km]nf{g,\ cfgf]
hlt k'msfNb} la:tf/} c?sf] nfpnfg\ ===o:t}
xf] b]zsf] rng eGb} Ps lbg gf} lxF8g\ ]
afgL ug'k{ 5{ eGb} d'L p7fpnfg\ < afFRg'
k5{ s]s] b]Vg kfOG5 eGy] s'/f] t xf] /}5 lg
xf], lxhf] ljs[lt b]Vg] of] cfFvf To;}nfO{
;+:s[lt eGg afWo x'g' k/]sf] 5 . of] ;dfh
lxhf] h]nfO{ 3[0ff uYof]{ cfh To;}sf] Kof/f]
aGg a's;{ ' L df/]/ bf}8g yfn]sf] 5 . lxhf]
tk:jL u'?x a:g] agsfnLdf cfh ne
u'? u'?cfdf bf}8g yfn]sf 5g\ . s;}nfO{
x]g{ nfh ef] /] s;}nfO{ b]Vb} 8fxf ef] /] .

ko{6sLo ;Defjgf af]ss] f] /fdk'/


;b/d'sfd 3f]/fxLb]lv * lsnf]ld6/ k"j{df kg]{ /fdk'/ uflj; lhNnfs}
gd'gf uflj;leq kb{5 . s[lif / t/sf/L pTkfbgsf nflu k|Voft o; uflj;df
kxf8L If]q / ;dtn e"efu kb{5 . k"j{df xfFl;k'/, klZrddf nIdLk'/,
pQ/df sfe|] / blIf0fdf r}nfxL uflj;sf] aLrdf /x]sf] of] uflj; jftfj/0fLo
kn] x/fe/f / /d0fLo /x]sf] 5 . oxfF w]/} bx, dlGb/ / cUnf n]sx kg]{
ePsfn] o; uflj;n] ko{6sLo ;DefjgfnfO{ af]s]sf] 5 . o; uflj;leq
ef]6]bx, rl/\u] bx, u9L n]s, hfnkfb]jL dlGb/, lzj dlGb/ cflb k|fs[lts
ljz]iftf /x]sf 7fpFx kb{5g\ . bfsf cGo uflj;sf] t'ngfdf ;'ud dflgPklg
/fdk'/sf ;a} j8f / ufpF 7fpFnfO{ df]6/ af6f] / lah'nL aQLsf] ;'ljwfn] 5'g
;s]sf] 5}g . /fdk'/s} ;f]/]6Lh:tf 7fpFx klg 5g\, hxfFsf hgtf ;/sf/L
;'ljwf t s] ;b/d'sfd cfpg dfq} lbge/sf] ;do nfU5 eg] uflj; sfof{nodf
k'Ug & 306f nfUg] u5{ . Pp6f pk:jf:Yo rf}sL, b'Oj{ 6f pRr dflj, Ps
lgdflj / !) k|fylds ljBfno /x]sf] o; uflj;df )^% ;fnsf] tYof
;j]{If0f cg';f/ !$ xhf/ (% /x]sf] lyof] . oxfFsf] s'n hg;+Vofsf] ^*=*@
k|ltzt hgtf ;fIf/ /x]sf 5g\ . o; uflj;df afx'g, If]qL, yf?, du/,
g]jf/, s'dfn, 7s'/L / of]uLxsf] cnfjf blnt hfltxsf] a;f]af; a9L
/x]sf] tYofn] b]vfpF5 . h;cg';f/ uflj;df /x]sf blnt hfltxsf] ;+Vof
@)=!* k|ltzt /x]sf] 5 eg] afx'g / If]qL ldnfP/ !( k|ltzt /x]sf] 5 .
To:t} du/sf] @) k|ltzt, yf? !* k|ltzt /x]sf 5g\ . o; uflj;sf
hgtfsf] d'Vo k]zf s[lif / Joj;flos t/sf/L v]tL /x]sf] 5 . clxn] o;
uflj;df df}/L kfng Joj;fo km:6fpFb} hfg yfn]sf] 5 . oxfF ckf\utf
ePsf JolStxsf] ;+Vof $ ;o %( /x]sf] 5 . ;~rf/sf ;fwg / ;'ljwfxaf6
glhs /x]sf] o; uflj;df Ps tYof cg';f/ Ps w'/ klg hldg gePsfxsf]
3/w'/L ;+Vof !% /x]sf] 5 eg] v]tLaf6 # dlxgf klg vfg gk'Ug] 3/kl/jf/sf]
;+Vof ^ ;o !) /x]sf] 5 . cGoq h:t} o; uflj;sf ljkGg kl/jf/sf
o'jfo'jtLx k};f sdfpgsf nflu ef/tlt/ hfg] u/]sf 5g\ . clxn] of]
uflj;df PrcfO{eL ;+qmldtxsf] ;+Vof ;a}eGbf a9L b]lvg'n] klg oxfFsf
dfG5]xsf] a9\bf] ljb]lzg] qmdnfO{ emNsfpF5 .
o; uflj;sf] #@ k|ltzt cfDbfgL s[lifaf6} x'g] u5{, Tof] eGbf a9L a}bl] zs
/f]huf/af6 #^=** k|ltzt cfDbfgL b]lvG5 . oxfFsf s]xL k|ltzt 3/x
kSsL, l6g jf 6fonsf] 5fgf]n] 5fPsf] ePklg clwsf+z 3/x v/sf] 5fgf]n]
5fOPsf 5g\ . ;a}h;f] 3/xdf bfp/fsf] k|of]u x'g] u/]sf] 5 eg] UofF; /
uf]a/UofF; k|of]u ug]{x klg l56k'6 kfOG5g\ . of] uflj;df zf}rfno
agfpg]xsf] ;+Vof #& k|ltztaf6 dfly plSn/x]sf] 5 . uflj;df hgtfsf]
r]tgf:t/ k5f}6] ePklg clxn] kl/jt{gk|ltsf] hfu/0f tLj| 5 . o; uflj;sf
dlxnf tyf k'?ifxn] Jofj;flos / r]tgfd"ns tflndxdf ;lqmotf a9fpFb}
hfg yfn]sf] b]lvG5 . dlxnf / k'?ifaLrsf] e]befj / cGwljZjf;nfO{ c\ufNg]sf]
;+Vof a9L g} ePklg o'jfb]lv j[4;Dd kl/jt{gnfO{ cfTd;fy ug]{ r]tgfsf]
ljsf; ePsf] b]lvG5 eg] sfdsfhdf dlxnf / k'?ifaLr ;xsfo{ x'g] u/]sf]
b]lvG5 . s]xL u}/;/sf/L ;+:yf, art C0f ;xsf/L ;+:yf, ;fgf ls;fg
a}snufotsf ljleGg ;+:yfx klg o; uflj;df v'ns
] f 5g\ . uflj;leq ;of}F
lj3f hdLg x'gb] l] v s'g} klg ;+3 ;+:yfxn] clxn];Dd dfnkf]t s/ ga'emfPsf]
b]lvPsf] 5 . ;fdfGo l;kmfl/; b:t'/ hUuf lsga]raf6 dfnkf]t p7fpFbf
jflif{s Ps nfv;Dd p7\g] /sd g} uflj;leqsf] cfGtl/s cfDbfgL /x]sf]
uflj; ;lrj s]zj yfkfn] atfpg' eof] . To;sf ;fy} ;/sf/n] dflyaf6 lbg]
aflif{s #) nfv g} o; uflj;sf] d'Vo cfo;|ft] aGg k'us
] f] pxfFsf] egfO{ 5 .
;b/d'sfdb]lv glhs} /x]sf] /fdk'/ uflj;sf] glhs kg]{ nIdLk'/ xfFl;k'/sf]
df]6/af6f]nfO{ km/flsnf] agfO{ lkr ug'k{ g]{ cfjZostf b]lvG5 eg] 3f]/fxLb]lv
nfndl6ofsf] r}t;
] Dd hf]8g\ ] ljkL dfu{nfO{ k"/f ug'k{ g]{ b]lvG5 . of] uflj;sf
;a} j8fxdf lah'nL k'ofpg dfq ;lsof] eg] kfgL gePsf 7fpFxdf l;+rfO{sf
nflu af]l/x vf]n/] l;FrfO{sf] Joj:yf ug{ ;lsg]5 . o; uflj;sf ls;fgnfO{
pGgt hftsf ljpmljhg / cfw'lgs v]tL k|0ffnL;DaGwL tflnd, k|lzIf0fsf
;fy} ahf/ k|j4{gsf] Joj:yf lhNnfn] ul/lbg ;s] hgtfsf] cfo:t/df a[l4
x'g] b]lvG5 . ;a}eGbf d'Vo s'/f of] uflj;n] ko{6sLo ;Defjgf af]ss
] f] x'gfn]
o;nfO{ ko{6sLo If]qsf kdf ljsf; u/fpgtkm{ ;a} lgsfo nfu]df o;n]
bfnfO{ gofF 9+un] lrgfpg] b]lvG5 .
k|:t'lt M uf]ljGb v8\sf

ef/tLo df]afOnsf] a9\bf] k|of]u

;Kt/L . ;Kt/L lhNnfsf] ljleGg


7fp+df v'n]cfd ;fO{gjf]8{ /fv]/
ef/tLo l;d k|of]u u/L lkl;cf] ;]jf
;+rfng ul/Psf] 5 . h;sf] sf/0f
g]kfn 6]lnsdnfO{ dfl;s % nfv
eGbf j9Lsf] gf]S;fg j]xf]g{' kl//x]sf]
5 . t/ u}/ sfg'gL kdf ;+rflnt
pQm lkl;cf] ;]jfx jGb u/fpg g
t 6]lnsdn] s'g} sbd p7fPsf] 5
g t k|;fzgsf] g} cf"vf k'u]sf] 5 .
3/dfyL P06]gf /fv]/ ef/tLo df]jfO{n
sDkgLx ljP;PgPn / Po/6]nsf]
df]jfO{njf6 ef/t nufot ;+;f/sf
;j} b]zxdf kmf]g u/fO{G5 . lkl;cf]
;+rfnsxn] ef/tdf kmf]g ubf{ k|lt
ldg]6 % b]lv !) k}of lng] u5{g
eg] dn]l;of, st/ , ;fpbL h:tf
b]zxdf kmf]g ubf{ k|lt ldg]6 !%
b]lv @) k}of lng] u5{g . j}b]l;s
/f] h uf/df
hfg] x sf
kl/jf/hgxsf] ef/lto df]jfO{n
k|of]u u/L ;+rflnt lkl;cf]xdf
lbge/L 3'Or
{ f] nfu]sf] b]lvG5 . k|To]s
lkl;cf] ;+rfnsxn] lbge/Ldf @
b]lv % xhf/;Ddsf] kmf]g Jofkf/
ul//x]sf 5g\ . lkl;cf] ;+rfnsxsf]
nflu yf]/} nufgLdf /fd|f] cfDbfgLsf]
Jofkf/ ePsf] 5 . %)) k}ofsf]
P06]gf / @ ;osf] l;d sf8{ lnP
kl5 cfO{P;8L sn u/fpg ;lsG5 .

&)) sf] k'"hLn] b}lgs % xhf/sf]


Jofkf/ x'G5 . ;Kt/L l;/xfdf ef/lto
df]jfO{njf6 lkl;cf] ;+rfng ug]{ xf]8
g} rn]sf] 5 . l;/xfsf] uf]njhf/df
Pp6} 3/df ef/lto df]jfO{nxsf]
!) j6f;Dd P06]gf 78\ofO{Psf] 5 .
l;/xfsf] ldr}o{ f,wgu9L,nxfg l;/xf
jhf/,;' l vk' / ,;Kt/Lsf s' z xf,
a;fgkl6;Kt/Lsf] s+ r gk' /
/fhlj/fh nufPt bh{gf} jhf/xdf
sl/j ;o eGbf j9L ef/lto
df]jfO{nsf] lkl;cf] ;]jf ;+rflnt
5g\ . oL lkl;cf]xjf6 x'g] cfO{P;8L
snjf6 b}lgs nfvf} k}of /fh:j
3f6f x'g] u/]sf] 5 .
o; ;DaGwdf b"/ ;+rf/ sfof{no
;Kt/Ldf ;f]wk'5 ubf{ of] sfd d}n]
ug]{ xf]O{g . s]Gb|sf] sfd xf] . d}n] !
jif{ cuf8L g} s]Gb|df sf/jfxLsf] nflu
l;kmfl/; u/]/ l:yltjf/] hfx]/ u/]sf]
5' t/ s'g} ;'gj' fO{ ePg . d s] u?
t < ef/lto df]jfO{nxjf6 kmf]g u/]/
t/fO{sf ljleGg cfk/flws ;d'xxn]
rGbf dfUg] / cg]s JolQmxnfO{
wDsL lbg] sfo{ klg eO{/x]sf] 5 .
o;n] ubf{ zflGt ;'/Iffdf klg u+le/
c;/ kl//x]sf] 5 . nfvf}sf] /fh:j
r'xfj6 b}lgs h;f] x'g] u/]sf] 5 .
t/ 6]lnsd / :yflgo k|zf;g sfgdf
t]n xfn]/ lgbfPsf] 5 .

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@

s:tf] sDo'lg:6 kf6L{n] qmflGt u5{ <

ef/t e|d0fsf] cj;/df g]kfn kIfaf6 p7fpg'kg]{ ljifox

;'bz{g df]n

jt{dfg k|wfgdGqL 8f= afa'/fd e/fO{ oxL sflt{s $ ut]b]lv ldq/fi6


ef/tsf] e|d0fdf hfg' x'g] s'/f ;fj{hlgs ePsf] 5 . ;+o'St nf]stflGqs
dw];L df]rf{;Fu ePsf] rf/a'Fb] ;Demf}tfdfkm{t\ g]kfnnfO{ l;lSsdLs/0f ug]{
ljz]if /0fgLltcGtu{t ef/ts} Uo|f08 l8hfOgdf jt{dfg ;/sf/sf] lgdf{0f
ePsf] l6Kk0fL :jod\ 8f= e/fO{sf] kf6L{n] cfz+sf ul//x]sf] cj:yfdf g]kfn
kIfaf6 ef/t;Fu p7fpg'kg]{ d'2fxaf/] 5nkmn rnfpg' cToGt dxTjk"0f{
ePsf]n] ax;sf] nflu of] n]v ;dlk{t 5 . rf/a'Fb] ;Demf}tfsf] Pp6f a'Fbfdf
b'O{ l5d]sL ldq/fi6xaf6 k|:tfljt sltko ljifox ;dfwfg ug{] ljifo
klg pNn]v 5 . To;}n] ;'kb' u{ L ;lGwdfkm{t\ g]kfnsf] ;'/Iff xTofpg] l;dfgfdf
PsLs[t hfFr rf}sL v8f u/]/ g]kfnnfO{ rf}tkmL{ gfsfaGbL leq kfg]{ /
;'/Iffdf ;d]t bVvn lbg] g]kfnsf] Po/kf]6{df ef/tLo Po/ kmf];{ t}gfy
u/]/ g]kfnsf] cfsfz sAhf ug]{ !*@ :yfg unt gS;fx k|:t't u/]/
ldlrPsf l;dfgfx ;a} ef/tdf ufe]sf] NofKr] 5fk nufOlbg] / g]kfnsf]
;Dk"0f{ hne08f/ xTofpgsf] nflu xfn;Dd ef/tsf lghL ljB't sDkgLx
lhGbfn lhPdcf/ 6f6f OghL{ lenaf8f kfj/ KofGqmf]OGk|f6]snufotsf b'O{
bh{geGbf a9L sDkgLxn] b'O{ bh{geGbf a9L gbLgfnfxdf aGg] pRr
hnfzoo'St afFwx lgdf{0f u/L kfgL / lah'nLsf] ;Dk"0f{ ;|ft] PTC If\ndia
sf] bnfn sDkgLsf] g]kfndf klg elugL ;+:yf vf]n]/ PTC Nepla v8f
ug{ 8f= afa'/fd e/fO{ cy{dGqL ePs} cj:yfdf g]kfnef/t ;+o'St ljB't
pBd dlGqkl/ifb\sf] cy{;ldltdf k|:tfj u/]sf] lyof] . PTC If\ndia sf
g]kfnL Ph]G6x ;ef;b\ cf/h' b]pjf k"jd
{ V' o ;lrj ljdn sf]O/fnf SofDk;
;~rfns lji0f' clwsf/L a}+s;{ lxdfnozdz]/ /f0ff, pBf]uklt j;Gtnfn
rf}w/L / 1fg]Gb|nfn k|wfgxsf] gfddf #) k|ltzt z]o/ PTC If\Ndia
sf] #) k|ltzt z]o/ g]kfn ;/sf/sf] #) k|ltzt z]o/ / ;j{;fwf/0fsf] !)
k|ltzt z]o/ u/L ljB't pBd vf]Ng] if8\oGq c;kmn eP tfklg To;nfO{
Ao'Ftfpg] k'gM ;Defjgf a9]sf] 5 . o; ;Gbe{nfO{ ;d]t lnFbf rf}tkmL{kdf
l;lSsdLs/0f x'g;Sg] alnof ;+st] x o;sf HjnGt pbfx/0fx x'g\ . o;
cj:yfdf x'g] ef/t e|d0fsf] ljz]if lrGtf / rf;f] g]kfnL hgtfdf hfUg'
:jefljs} xf] . To;sf/0f ef/tsf] kIfaf6 k|:tfljt ljifox / g]kfnsf]
kIfaf6 ;dfwfg ul/g'kg]{ ljifodf ax; rnfpg' clt cfjZos x'g uPsf]
5 . o;sf clwsf+z a'Fbfx ut ;fn @)^^ efb| @ ut]af6 ef/t e|d0fsf]
cj;/df klg /fli6o hgdf]rf{ g]kfn, PsLs[t g]skf dfS;{jfbL / g]skf
dfcf]jfbL s]lGb|o ;+of]hg ;ldltaf6 p7fOPsf lyP t/ tL ljifo ;dfwfg
x'g'sf abnf cem yk ePsf 5g\ . -!_ ;g\ !(%) sf] ;lGw;lxt ;a}
c;dfg ;lGwx vf/]h ul/g'kb{5 . -@_ ef/tLo ;]gfn] g]kfnL e"ld lnlDkofw'/f
sfnfkfgL If]qdf nfdf] ;dob]lv sAhf hdfPsf 5g\ . ToxfFaf6 ef/tLo
;]gfnfO{ x6fpg 7f]; kxn ug{k' g]{ cfjZostf 5 . To:t} g]kfnef/t ;Ldfaf6
kmf}h x6fpg h?/L 5 . -#_ ef/taf6 ;':tf ;Gbsk'/ dfg]efHof xg'dfggu/
af/f bf;lxt g]kfnsf s}of}F :yfgxdf l;dfgf cltqmd0f ePsf] 5 / Tof]
qmd nuftf/ a9\b} uO/x]sf] 5 . To; k|sf/sf] ;a} l;dfgf cltqmd0fnfO{
aGb ug{ eljiodf Tof] sfo{ x'g glbg / cltqmldt If]qx lkmtf{ ug]{ kxn
ug{kb{5 . -$_ ;LdfjtL{ If]qdf cGt/f{li6o sfg'g ljk/Lt ag]sf s}nf;k'/L
nId0fk'/ dxnL;fu/ x/sf afUdtL 808fkm/}gf /l;ofjfn vb{nf]6g
s'gf}nLnufotsf afFwxsf sf/0fn] g]kfnsf s}of}F :yfgx hndUg x'g]
u/]sf 5g\ / To;af6 :yfgLo hgtfnfO{ 7"nf] Iflt x'g] u/]sf] 5 . ;LdfjtL{
If]qxdf To; k|sf/sf afFwxsf] lgdf{0f cGt/f{li6o sfg'gsf] klg ljk/Lt
5g\ . tL afFwxnfO{ eTsfpg tyf ltgLxsf sf/0fn] 8'jfgdf k/]sf
hgtfnfO{ Ifltk"lt{ lbg] Joj:yf ul/g'kb{5 . -%_ g]kfnsf] l;dfgfsf lgs6jtL{
ef/tLo e"lddf ;/h' tyf nfnaf]hL ehgL If]qdf a:g nfu]sf] ef/tLo
gx/af6 g]kfnsf] blIf0f efusf s}of}F lhNnfxsf] 7"nf] e"efu hndUg x'g]
vt/f 5 . ef/tf/f PstkmL{kdf lgld{t tL gx/xsf] lgdf{0f cGt/f{li6o
sfg'gsf] klg ljk/Lt 5g\ . To;sf/0f tL gx/x lgdf{0f /f]Sg kxn
ul/g'kb{5 . -^_ sf]zL ;Demf}tfdf Joj:yf ePcg';f/ ToxfFsf hgtfaf6
sf]zL afFw lgdf{0fsf] nflu lnOPsf] hldg;d]tsf] Ifltk"lt{sf] 7"nf] /sd
ef/taf6 k|fKt ePsf] 5}g . xfn} ToxfF af9Lsf sf/0fn] ePsf] Ifltsf] klg
b'j} b]zsf aLrdf ePsf] ;Demf}tfcg';f/ ef/tn] g} k"lt{ ug{'kb{5 . ;f]
;Demf}tfcg';f/ sf]zL kLl8t hgtfnfO{ klxn]sf] afFsL /x]sf] / clxn]sf]
af9Lsf sf/0fn] k'us
] f] Iflt;d]tsf] Ifltk"lt{ lbnfpgsf nflu kxn ul/g'k5{ .
u08s afFwaf6 g]kfnL kIfn] Joxf]/L /x]sf] Ifltsf] ;Dk"0f{ Ifltk"lt{ e/fpg
ef/t;Fu ;fy{s kxn ul/g'kb{5 . -&_ /fi63ftL dxfsfnL ;lGw vf/]h ul/g'
kb{5 / ;f]cg';f/sf] k~r]Zj/ ax'p2]ZoLo of]hgf vf/]h u/L /fi6lxt ljkl/t
/x]sf] gf}d'/] hnljB't cfof]hgf vf/]h ul/g' kb{5 . -*_ g]kfnsf /fli6o
lxtxsf lj?4 ef/tsf lghL sDkgLnfO{ lbOPsf] klZrd ;]tL ck/s0ff{nL
/ c?0f t];|f] r}gk'/ aemf pkNnf] d:of{\bL bf];|f] ltnf bf];|f]t];|f]
lnv'an]kmLtfdfsf]zL t];f| n
] ufot ;a} u}/sfg'gL / ;+ljwfg ldr]/ ul/Psf
;a} ;Demf}tf;d]tsf kl/of]hgfx t'?Gt vf/]h x'g'kb{5 . -(_ sf]zL
pRrafFwsf] lgdf{0faf6 g]kfnsf s}of}F efux hndUg x'g]5g\ . To;sf/0f
Tof] k|:tfljt ;Demf}tfnfO{ c:jLsf/ ug{'kb{5 . -!)_ g]kfnsf] hnljB't
;f}bfjfhL ug{] p2]Zon] ef/tsf] phf{ bnfn sDkgL kL6L;Lsf] ;+oS' t nufgLdf
g]kfndf klg p;sf] elugL ;+:yf vf]Ng] ultljlw eO/x]sf] ;Gbe{df kL6L;L
Ol08ofnfO{ g]kfn leoeofO{ slyt\ lghL sDkgLxl;t ;xsfo{ u/fO{ slyt
phf{ cfk"lt{ ug]{ gfddf g]kfnsf] ;Dk"0f{ phf{ ljb]zL sDkgLsf] xftdf ;'Dkg]
sfd sf/jfxL aGb ul/g' kb{5 / ljutdf ePsf] To; k|sf/sf] ;xdlt /2
ul/g'kb{5 . -!!_ @)^% ;fn cflZjg !% ut] g]kfn / ef/tsf hn;|f]t
;lrjxsf] lg0f{oaf6 6gsk'/ Aof/]haf6 dxfsfnL t];|f] r/0f l;+rfO{
cfof]hgfsf] d"n gx/ hf]8\g] !@)) ld= ufrf}sL j/k/sf] ;f/bf Aof/]h
dd{t;Dxf/ ug]{ u/L lbOPsf] g]kfnL e"ldsf] ef/tn] ;fegf{ lbg] u/L ;g\
!(@) df ;Demf}tf ePsf]df ;f] k|fKt gePsf] / ;do;Ldf klg sl6;s]sf]n]
pSt hldg g]kfnsf] g} ePsf] 5 . t/, ;f] lg0f{odf ef/tsf] eGg] pNn]v
ePsf]n] ;f] hldgsf] :jfldTj ;dfKt u/L /fli6otfdfly uDeL/ cfFr k'ofpg]
/fi63ftL sfd ePsf] 5 . ;f] lg0f{o vf/]h ul/g'kb{5 . -!@_ t/fO{ ;8ssf]
gfddf x'nfsL ;8s h;sf] gS;f k|fljlws ;e{] nufgL / ;Dk"0f{ ;+/rgf
ef/tn] cfgf] dftxtdf /fvL ug]{ ePsf] Pskl5 csf{] t/fO{sf] ;LdfjtL{
If]qdf afFwx lgdf{0f ub}{ uPsf] / ef/tLo If]qdf @@)) ls=ld= nfdf] ;Ldf
;8ssf] gfddf afFw lgdf{0f eO/x]sf]n] ef/tsf] ljjfbf:kb gbL h8fg
of]hgfsf] csf] kdf of] ;8sn] sfnfGt/df afFwsf] k lnP/ g]kfnsf]
/fli6olxtdf cfFr k'Ug gkfcf];\ eGgsf nflu pRr:t/sf] ;ts{tf
ckgfOg'kb{5 . -!#_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn / ef/tsf] ;Ldf;DaGwL ;d:ofsf]
(* k|ltzt ;dfwfg eO;Sof] eGg] k|sf/sf cleJolStx aflx/ Nofpg]
u/]sf] 5' . t/ jf:tljstf of] xf] ls sfnfkfgLdf ef/tLo ;]gfsf] sAhf
;':tf, af/f, bf, d]rL, dx]zk'/nufot b]zsf s}of}+ ;Ldfxdf cltqmd0f
dfly ljrf/ ubf{ of] ;d:of cem} klg uDeL/ 5 . To;sf/0f b'j} b]zxsf
l;df+sgaf/] lj:t[t cWoog ef/tLo ;]gfn] sAhf hdfPsf g]kfnL e"ld
lkmtf{ ug]{ jf ;Ldf cltqmd0fnfO{ ;dfKt ug]{
-afF s L & k] h df_

cfh g] k fnsf] ;Gbe{ d f


hgljb|fx] f/f qmflGt ;DkGg ug]{ gofF
9\usf] dfcf]jfbL kf6L{ lgdf{0fsf] k|Zg
lgs} k]lrnf] alg/x]sf] 5 . s:tf]
kf6L{n] hgljb|fx] u5{ < s:tf] kf6L{n]
qmflGt u5{ < oL ;a} ;jfndf PsLs[t
dfcf] j fbLleq ljx\ u d ax;
cfjZos 5 . cGt/f{li6o sDo'lg:6
cfGbf]ngdf gofF 9\usf] sDo'lg:6
kf6L{ lgdf{0fsf] hu dfS;{P\u]N;n]
xfNg'eof] . pxfFxn] sDo'lg:6 kf6L{
lgdf{0fsf nflu k'/fgf ;DaGw /
ljrf/xaf6 ;Dk"0f{ kn] ;DaGw
ljR5]b ug]{ s'/f ug'e
{ of] . ;fDojfbsf]
nIo xfl;n ug{ ;j{xf/fju{sf] :jtGq
/fhgLlts ;Fu7g clgjfo{ kn]
cfjZos kg]{ / Tof] nIo k|flKtsf
vflt/ an k|of]usf] e"ldsfaf6} x'g]
ljifodf hf]8 lbg' eof] . h:tf]ls
P\uN] ;n] eGg' ePsf] 5;j{xf/fju{n]
lx+;fTds qmflGtlagf /fhgLlts
;Qfdfly, h'g gofF ;dfhdf k|jz
]
ug]{ Psdfq 9f]sf xf], Tof]lagf sAhf
ug{ ;Sb}g . ;j{xf/fju{ lg0ff{os
kdf ljhoL aGgsf nflu kof{Kt
kdf zlQmzfnL xf];\, o;lglDt
To;n] c ;a} kf6L{xeGbf leGg,
ltgsf lj4 Ps cnu
kf6L{sf],;r]t ju{sf] kf6L{ lgdf{0f
ug'{kb{5 . -x]g'{xf];, dfS;{P\u]N; M
;\slnt kqJojxf/ k[= @(&_
dfS;{P\u]N;n] s] s'/fdf hf]8
lbPsf] b]lvG5 eg] unt tjsf
xftdf g]tj kof] eg] sDo'lg:6
kf6L{ s f] l;w} aGWofs/0f x' g ] /
;j{xf/f:km'lt{ vtd x'G5 . lgrf]8df
dfS;{P\uN] ;sf] of] /x\of] ls ;j{xf/f
Pstf l;4fGtdf cfwfl/t x'g'kb{5 .
cGoyf ;j{xf/fju{ unt tjl;t
cyf{t ljhftLo tjl;t ;DaGw
ljR5]b Pjd\ km'6sf lglDt tof/
/xg'kb{5 . dfS;{n] x]un
] sf] egfOnfO{
p4[t ub}{ s] s'/fdf hf]8 lbg'eof]
eg] sDo'lg:6 kf6L{ o:tf] kf6L{ xf] hf]
cfjZos kbf{ km'6sf lglDt tof/
xf];\ / km'6nfO{ ]Ng ;sf];\ . To:tf]
kf6L{ hLjg Ifdtf ePsf] kf6L{ eg]/
hf]8 lbg'eof] . pxfFn] c s] s'/fdf
yk hf]8 lbg'eof] eg] sDo'lg:6
cfGbf]ngsf] x/]s nfdf] r/0fdf ofqf
ug]x{ sf] Pp6f lx:;f aLrd} 5'65
\ ,
yfS5, wf]sf lbG5 t/ qmflGtsf/L
sDo'lg:6x lg/Gt/ cfgf] nIo
ofqfdf clj/fd al9/xg'k5{ . aL;fF}
ztfAbLlt/ bf];f| ] cGt/f{li6osf k|foM
kf6L{x ;+;bjfb / ;'wf/jfbdf
km;] s f lyP . ;fd| f Hojfb /
;j{xf/fqmflGtsf] o'udf ;j{xf/fju{sf]
P]ltxfl;s lhDd]jf/L k"/f ug{ ;Sg]
jf o'4sf] g]tT[ j ug{ ;Sg] sDo'lg:6
kf6L{ lyPgg\ . Tof] l:yltdf n]lggn]
gofF 9\usf] sDo'lg:6 kf6L{ lgdf{0f
ug]{ s'/fdf hf]8 lbg'eof] . sDo'gl:6
cfGbf]ngdf ljBdfg cy{jfb -6]8
o' l gogjfb_, a' h ' { j f pbf/jfb,
blIf0fkGyL lj;h{gjfb cflb k|jl[ Q
lj4 cGt/;\3if{ rnfP/ ;z:q
qmflGtsf] g]t[Tj ug{ nfos gofF
9\usf] h'f kf6L{ lgdf{0fsf]
cjwf/0ff ljsl;t ug'{eof] . To:tf]
gofF 9\usf] kf6L{ 6]8 o'lgogjfbL
dhb' / ;F u 7g 5f] 8 \ g k] z ] j /
qmflGtsf/Lxsf] ;r]t / ;Ful7t
/fhgLlt b:tf x'g'kg]{ / eLif0f
u[xo'4sf] ljlzi6 tyf 7"nf] k}dgfsf]
;dfhjfbL cy{ t Gq lgdf{ 0 fsf]
cfjZostfcg'k Tof] k"/} s]Gb|Lo
9fFrfsf] x'g'kg]{df n]lggn] ;+Zn]if0f
ug'{ePsf] 5 .
gofF 9\usf] sDo'lg:6 kf6L{
cyf{t n]lggjfbL kf6L{ o:tf] x'gk' 5{
eGb} :tflngn] eGg'ePsf] 5 Ps
gofF kf6L{ s f] , Pp6f n8fs' /
qmflGtsf/L kf6L{sf], o:tf] ;fx;L
kf6L{sf] h;n] /fHo;Qfdfly clwsf/
k|fKt ug]{ ;Gbe{df ;j{xf/fju{sf] g]tT[ j
ug{ ;sf];,\ To:tf] cg'ejL kf6L{ h;n]

qmflGtsf/L
kl/l:yltsf]
cToGt hl6n
cj:yfdf klg
cfkm\ g f] ljj] s
gu'dfcf];\,
o:tf] sfo{sz
' ntf ePsf] kf6L{, h;n]
qmflGtsf] hxfhnfO{ kfgLleq n'ss
] f
rfgxaf6 arfP/ To;nfO{ cfkm\gf]
nIo;Dd k'ofcf]; === . -;f]leot
;\ 3 sf] sDo' l g:6 kf6L{ s f] - af] _
Oltxf;, k[= !^^_ . n]lggn] gofF
9\usf] sDo'lg:6 kf6L{sf] lglDt
qmflGtsf/L l;4fGt, ;xL /fhgLlts
nfOg, qmflGtsf/L ju{;\3if{ / o'4sf]
e' l dsf, b' O { n fOg ;\ 3 if{ /
cj;/jfbl;t lg0ff{ o s ;DaGw
ljR5]b ug]{ s'/fnfO{ d"n cfwf/ dfGg'
eof] . n]lggn] yk s] hf]8 lbg'ePsf]
5 eg] ha ;j{xf/fjuL{o cfGbf]ngdf
clehftju{sf dfG5]xsf] xfnLd'xfnL
aG5, Tof] l:yltdf dhb' /
cfGbf]ngdf km'6 x'g' clgjfo{ 5 /
To;k|sf/sf unt kf6L{xsf lj?4
h'w]/ dfq ;xL kf6L{sf] lgdf{0f x'g
;S5 . gofF 9\usf] n8fs' kf6L{
lgdf{0fsf lglDt n]lggn] ?;sf k'/fgf
g]tfx tyf k'/fgf] kf6L{nfO{ dfq
a]jf:tf ug'e
{ Pg, bf];f| ] OG6/g];gnsf
cj;/jfbL kf6L{ / g]tfxnfO{ klg
k"/} a]jf:tf ug'{eof] . ltgLx;Fu
;Dk"0f{ kn] ;DaGw ljR5]b ug'e
{ of] .
To;}u/L rLgdf klg dfcf]n] gofF
9\usf] sDo'lg:6 kf6L{ lgdf{0fsf]
k|ZgnfO{ gofF lz/faf6 p7fpg'eof] .
rLgdf !(@! df sDo'lg:6 kf6L{
:yfkgf;Fu} dfcf]n] kf6L{ lgdf{0f /
To;sf] af]N;]lasLs/0fsf] ;jfn,
To;sf] /fhgLlts lbzf, ;+oQ
' m df]rf{
/ ;z:q ;\3if{sf ;jfnxsf] unt
of ;xL ;dfwfgsf] ;jfn;Fu hf]l8Psf]
ljifonfO{ lgs} dxjsf ;fy ax;
;~rfng ug'{eof] . k|ltlqmofjfbL
Rof sfO ;] s ;F u lj?4sf]
hLjgd/0fsf afah'b / kf6L{leqsf]
eLif0f b'{OnfOg ;\3if{{sf] qmddf
dfcf]n] gofF 9\usf] ;dfhjfbL
qmfGt;F u } dxfg\ ;j{ x f/f
;f+:s[ltssfn;Dd klg hf/L /x\of] .
vf;u/L cGt/f{ l i6 o sDo' l g:6
cfGbf]ngdf cfw'lgs ;+zf]wgjfbsf
gfOs] v'Z| rf]en] dfS;{jfbLn]lggjfbL
kf6L{ lgdf{ 0 f;DaGwL juL{ o
cjwf/0ffnfO{ k"/} ltnf~hnL lbP/
;Dk"0f{ hgtfsf] kf6L{sf] cjwf/0ff
cl3 ;fof] . p;n] sDo'lg:6 kf6L{nfO{
a'hj{' f kf6L{df ktg u/fPsf] ;Gbe{
/ rLgd} cfg} sDo'lg:6 kf6L{leq
lnp zfcf] rLxsf] ;+zf]wgjfbL
ljrf/wf/f lj?4 dfcf]n] hLjgd/0fsf]
j}rfl/s ;\3if{ ;~rfng ug'{kof] .
afx\o / cfGtl/s ;\3if{ ub}{ dfcf]n]
;g\ !(%^ b]lv ;fdfGo kdf /
dxfg\ ;j{xf/f ;f+:s[lts qmflGt !(^^ !(&^_ df d' V o kn]
;dfhjfbL qmflGt ub}{ ;dfhjfbaf6
;fDojfb;Dd k'Ug lg/Gt/ qmflGt
hf/L /fVg] xltof/sf] kdf gofF
9\usf] sDo'lg:6 kf6L{sf] cjwf/0ff
ljsl;t ug'e
{ of] .
;f+:s[lts qmflGtsfndf ;"q
jfSosf] dkdf cTolws k|rf/df
nluPsf ljb|f]x ug'{ clwsf/ xf],
a'h'{jf x]8Sjf6/df ad aiff{pm,
Hjf/ef6fsf] lj?4 hfg' qmflGtsfl/tf
xf], hg;d'bfonfO{ p7fpg] ;fx; u/
cflb gf/fxn] kf6L{ s f w] / }
k/Dk/fut d"No dfGotfx gfd]6
x'g k'u] . ;du|df dfcf]sf] g]t[Tjdf
;~rflnt dxfg\ ;j{xf/f ;f+:s[lts
qmflGtn] gofF 9\usf] kf6L{ lgdf{0fsf]
k|Zgdf kf6L{ sfo{stf{ / hg;d'bfodf
;+zf]wgjfb / k|ltlqmofjfblj?4
xd];f ljb|fx] ug]{ efjgfnfO{ ;+:yfut
uof] . qmflGtkl5 lg/Gt/ qmflGt ub}{

;fDojfbdf k'Ug] s'/fnfO{ ljz]if dxj


lbPsf] s' / fnfO{ cfhsf
qmflGtsf/Lxn] :d/0f ug{ cfjZos
5 . / olta]nf dfcf]sf] lgwgkl5
rLgdf lg/Gt/ qmflGtsf] s8L 6'6s
] f]
/ ToxfF k| l tqmflGt;d] t ePsf]
cj:yfdf casf qmflGtsf/Lxn]
c cl3 a9]/ gofF 9\usf] dfcf]jfbL
sDo' g l:6 kf6L{ lgdf{ 0 f ug' { k g] {
P]ltxfl;s lhDdjf/L cfPsf] 5 .
dfS;{ j fbn] l ggjfbdfcf] j fbsf]
cfnf]sdf tTsfnLg g]skf dfcf]jfbLn]
b; a;] { dxfg\ hgo' 4 nfO{
;kmntfk"j{s cufl8 a9fpFb} cfof] .
dfn]dfjfbL ljrf/ / l;4fGtnfO{
bx| f ] u /L cfTd;ft u/] s } sf/0f
dfcf]jfbL ;fFlRrs} dfcf]jfbL kf6L{
aGg ;Sof] . olta] n f PsLs[ t
dfcf]jfbLn] ag{:6Lg, sfpT:sL /
v'Z| rf]en] c\uLsf/ u/]sf] l;4fGtnfO{
3f]lift kdf :jLsf/ u/]/ t cfPsf]
5}g t/ d"n g]t[Tjsf] Jojxf/ /
sfo{z}nL x]bf{ ag{:6Lg, sfpT:sL /
v'Z| rf]esf] af6f]df v'?v'? lxFl8/x]sf]
b]Vg ;lsG5 . cfh d'n g]tT[ j cfgf
3f]lift l;4fGt / gLltaf6 lrlKnP/
cs}{ af6f]lt/ lxFl8/x]sf] cg'el" t;a}n]
ul//x]sf 5g\ . To;f] t dfcf]jfbLn]
@) ztfAbLdf ePsf qmflGt /
k|ltqmflGtaf6 kf7 l;s]/ @! cf}F
ztfAbLdf hgjfbsf] ljsf;af/] eGg]
k|:tfjdf qmflGtkl5 k|ltqmflGt /f]Sg
gofF 9\usf] sDo'lg:6 kf6L{ cfjZos
5 eGg] s'/f u/]sf] 5 t/ cfh Tof]
k|:tfj cnkqdf 5 of To;nfO{
b:tfa]hsf] kdf dfq yGsfOPsf] 5 .
Oltxf;sf cg'ej / @! cf}F
ztfJbLdf hgjfbsf] ljsf;af/]
k|:tfjdf gofF 9\usf] sDo'lg:6
kf6L{ s f] agfj6af/] tTsfnLg
dfcf]jfbLn] eg]sf] 5 ju{o4' df k[YjL
ysf{pg] jL/tf / alnbfgsf cb\e"t
sLlt{dfg sfod ub}{ ljhoL ag]sf
kf6L{x /fHo;Qf sAhf ul/;s]kl5
t'ngfTds kn] ;xh} / ljZjsf
;a} kf6L{x 5f]6} cjlwdf gf]s/zfxL,
;+zf]wgjfb, hgtfaf6 cnuynu
/ k|ltqmflGtsf/L kf6L{df lsg ablng
k'u] < of] k|Zg kf6L{leq rNg] b'On
{ fOg
;\ 3 if{ { / ;j{ x f/fju{ s f]
clwgfosTjcGtu{t lg/Gt/ qmflGtsf]
l;4fGtsf] j}1flgs k|of]u / ljsf;sf]
;d:of xf] . /fHo;Qf sAhf u/]kl5
sDo'gl:6 kf6L{ / o;sf g]tfx
s;/L a'h'{jf kf6L{df kfGt/0f x'g
k' U 5g eGg] a f/] ;f] x L k| : tfjdf
elgPsf] 5 cg'ejn] ;fljt u/]sf]
5 ls /fHo;Qf sAhfkl5 kf6L{sf
tdfd g]tf tyf sfo{stf{x qmdzM
gf]s/zfxL, kbnf]nk' / ;'ljwf;DkGg
ju{df kl/0ft ug]{ vt/f tLa| / k|jn
ag]/ hfG5 . o; k|sf/sf] vt/fsf]
tLa|tf / k|jntf;Fu} hg;d'bfo;Fusf]
;DaGw ToxL cg'kftdf cf}krfl/s
/ cnuynu aGb} hfG5 /
k| l tqmflGtdf ablng k' U b5 .
qmflGtkl5 k|ltqmflGt /f]Sg s:tf] ljlw
cjnDag ug]{ cyf{t\ s:tf] kf6L{

lgdf{0f cfjZos x'G5 t < o;af/]


k'gM ToxL k|:tfjd} elgPsf] 5
k|ltqmflGtsf] vt/fnfO{ /f]Sgsf nflu
b'O{nfOg ;\3if{{ / lg/Gt/ qmflGtsf]
l;4fGtcg';f/ kf6L{nfO{ ;j{xf/fju{
/ >dhLlj hg;d'bfosf] lgu/fgL,
lgoGq0f / ;]jfdf /fVg] ;\u7gfTds
ljlw / dfGotfsf] c} ljsf; ug{
h/L 5 . lj8Dagf dfcf]jfbLn]
qmflGtkl5 k|ltqmflGt /f]Sg] To:tf] gofF
9\usf] sDo'lg:6 kf6L{ lgdf{0fsf] s'/f
u/]sf] lyof] t/ pm cfh cfg}
k|lta4tf, cfg} l;4fGt / ljrf/af6
efUb}5 . d"ntM zflGtk|lqmofdf k|jz
]
u/] ; F u } dfcf] j fbLsf] sDo' g l:6
l;4fGt, gLlt, Jojxf/af6 qmdzM
:vnglt/ uO/x]sf cg'el" t hgtfn]
u/]sf 5g\ . qmflGtkl5 k|ltqmflGtsf]
vt/f s;/L /f]Sg ;lsG5 eGg]
ax;df pq]sf] kf6L{ olta]nf qmflGt
g} gx'Fb} ;d:ofsf] h~hfndf km;]sf]
5 . @! cfF} ztfAbLdf hgjfbsf]
ljsf;af/] k|:tfjnfO{ gofF ax;sf]
yfngL dfGg ;lsG5 t/ dfcf]jfbL
cfg} ax;af6 eflu/x]sf] 5 . clxn]
qmflGt g} ;DkGg geO/x]sf] l:yltdf
s]sf] k|ltqmflGt /f]Sg] s'/f ug'{ <
klxnf] s'/f g]kfndf qmflGt ;DkGg
ug]{ gofF 9\usf] dfcf]jfbL kf6L{
lgdf{ 0 f ug' { k g] { cfjZostf 5 .
To;kl5 k|ltqmflGt /f]Sg] d'2fdf ax;
;~rfng ug]{ xf] .
olta]nf gofF 9\usf] dfcf]jfbL
kf6L{ lgdf{0fsf] s'/f ubf{ dfS;{, n]lgg
/ dfcf]sf] l;4fGt / ljrf/sf] hud}
6] s ] / ug' { k b{ 5 . oxL jt{ d fg
dfcf]jfbLsf] 9fFrfcg'k g]kfndf
qmflGt x'g ;Sb}g . k|ltqmflGt /f]Sg]
t kl5sf] s'/f xf] . cfh PsLs[t
dfcf]jfbLsf] gfddf dfq PsLs[t t/
sfddf ljvl08t, ljleGg ljrf/df
ljeQm b]lvPsf] 5 . zflGtk|lqmof;+u}
kf6L{ 7"nf] agfpg] gfddf ljleGg
ljrf/ ;d"xnfO{ x'n]/ qmflGtsf/L
l;4fGt / ljrf/sf] dxjnfO{
gh/cGbfh ug]{ sfd ePsf] 5 . ca
gofF 9\un] dfcf]jfbL kf6L{ lgdf{0fsf
nflu dfS;{P\uN] ;n] eg]h:t} k'/fgf
;DaGwnfO{ tf] 8 \ g ] / ;fF l Rrs}
dfcf] j fbL kf6L{ lgdf{ 0 fsf nflu
qmflGtsf/L l;4fGt, ;xL /fhgLlts
nfOg, qmflGtsf/L ju{;\3if{{ / o'4sf]
e"ldsf k"/f ug]{, b'O{nfOg ;\3if{{df
cj;/jfbl;t lg0ff{ o s ;DaGw
ljR5]b cflb ug]{ s'/fnfO{ d"n cfwf/
agfpg'kb{5 . dfcf]n] gofF 9\usf]
sDo'lg:6 kf6L{ lgdf{0fsf] lglDt
;j{xf/fju{sf] clwgfosTjcGtu{t
lg/Gt/ qmflGtsf] l;4fGt cl3 a9\g]
kf6L{ lgdf{0fsf] s'/f ug{e
' Psf] lyof] .
;du|df eGg'kbf{ dfS;{, P\u]N;,
n]lgg, :tflng / dfcf]n] gofF 9\usf]
sDo' l g:6 kf6L{ lgdf{ 0 fsf nflu
qmflGtsf/L l;4fGt, ljrf/ /
qmflGtsf/L nfOgsf] s'/fnfO{ c;fWo}
dxgf:jsf ;fy p7fPsf] s'/fnfO{
cfh PsLs[t dfcf]jfbLn] ljz]if
:d/0f ub}{ gofF 9\usf] dfcf]jfbL
kf6L{ lgdf{0fdf h'6\g cfjZos 5 .
sudarshanmangol@gmail.com

efO6Lsf lnP/ ho
?s'd . ltxf/ glhsLb]} ubf{ nf]s
ufos ho b] j sf] 6 fn] ltxf/sf]
pknIodf t];|f] PNjd efO{ l6sf
lnP/ jhf/df cfPs 5g . ?s'd
3/ eO{ sf7df08f}df j:b} cfPsf
nf]sbf]x/L ufos b]jsf]6fn] t];|f]
PNjd efO[{ l6sf PNjddf dWoklZrdf
ufO{g] :yflgo nf]s efsf l;uf?,
6Kkf ,7f8L efsf nufPtsf lut
;dfj]; u/]sf 5g . ;|i6f Do'lhs
k|f=ln=n] jhf/df NofPsf] PNjddf
l6sf k'gn] :j/df ;fy lbPsf l5g .
ltxf/ glhsLb} ubf{ /s' d ] n L

snfsf/n] ?s'dn
] L ;]/f]km]/f] sf efsf
tyf ;+:s[tLsf] lut ;'Gg kfpbf
?s'djf;L v';L ePsf 5g .efO[l6sf
PNjd lel;8Ldf ;d]t jhf/df
pknJw ePsf] 5 . h;sf] l;cf/lj6L
)!^)))((@! /x]sf] 5 eg] lkcf/lj6L
^)%(%$! /x]sf] 5 . o; cl3 g} pgn]
lhjg eof] p/f7 ju/, ltdLn] jfrf
xfo|f] eGg] qmdz klxnf] / bf];f| ] PNjd
jhf/df lgsfnL ;s]sf 5g . klxnf] /
bf];f| ] PNjd h:t} t];f| ] PNjd efO{ l6sfn]
;|ft] f tyf bz{sxsf] dg tfGg] ljZjf;
u/]sf 5g .
k|lj/ bb]n

;fWoaxfb' / e08f/L

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@

y'OSs tf]/Lnfx'/]x? sf] ;fdGt ?

lxhf] h:tf] nfU5 nK6g jfh]n] eg]sf


oL zAbx . nK6g cyf{t ljBfw/ h};L .
jf:tljs gfd ljBfw/ h};L eP klg
pgL ufpF3/df nK6gafh]s} gfdn] k|ofKt
lyP . ;a}n] pgnfO{ nK6g afh] g} eGy] .
nK6gafh] km/fl;nf :jefjsf geP klg
uf]St] :jefjsf eg] kSs} lyPgg\ .
hdfgfdf 7"n} ;}lgs lhDd]jf/L ;Dxfn]sf
a"9f ufpF3/df klg ToxL zf;g rnfpg
vf]Hy] . a"9f v/f :jefjsf lyP .
zf/Ll/s ;'u7gdf klg a"9f sd lyPgg\ .
cfgf dfgfsf] l3p vfPsf /] . ufF7,] x'g
klg sf7 h:t} bx|f lyP . afx|} 306f
cfgf dxftxt ;}lgs hjfgnfO{ sHofP/
/fv] h:tf] pgL ;a}nfO{ sHofO/xg
rfxGy] . If0fe/ klg sfd ug]x{ pgsf]
cfFvfaf6 6f9f x'g' x'bF g} Yof] . clnslt
otfptf eP ls a"9f s8\sL xfNy] /
eGy] P tf]/Lnfx'/]x xf] . sfd
ug{k' b}g{ < To;} vfg kfOG5 < To;} nfb|f]
el/G5 < hlxfNy] a"9f dfG5] . c?nfO{
ufnL u/] klg a"9f s]6fs]6Lk|lt eg] bofn'
:jefjs} lyP . slxn]sfxLF a"9fn]
s]6fs]6LnfO{ af]s/] lxF8y\ ] / ufnfdf df]xL
klg vfGy] . To;/L slxn] sxL af]lsOg]df
d klg ky]+ { . a"9fn] To;/L sl8\sP/
af]Nbf ;a} sfdbf/ dfq geP/ xfdL
s]6fs]6Lx klg 8/n] y'?? x'GYof} . emg
tf]/Lnfx'/] eg]/ ufnL ubf{ t ;ftf] k'Tnf]
g} p7\Yof] . a"9faf6 5lnP/ sfdbf/x
8/;Fu} 8/leq u'6d'l6P/ unNn xfF:y] .
xfdL klg To;df ;xefuL x'GYof} . t/
t'?Gt} a"9fsf] cfb]z lz/f]k/ ul/xfNy] .
d]/L jf:;}df w'd;{' n] ] x;\ eg] em}F u/]/ .
t/ a"9fn] k6sk6s eGg] u/]sf]
tf]/Lnfx'/] zAbsf] cy{ xfdLdWo] s;}nfO{
klg yfxf lyPg . tL sfdbf/nfO{ eg]
yfxf lyof] ls lyPg Tof] d eGg ;lSbg .
To;f] t xfdLn] To;sf] cy{ slxNo} vf]Hg]
k|of; klg u/]gf}F . x'g t To:tf zAbsf]
cy{ vf]Hg ;Sg] pd]/ g} sxfF ePsf]

s]z' lj/xL

lyof] / xfd|f,] t/ c? s'/fsf] cg'dfg


gnufP klg t]/Lnfp/] eg]/ a"9fn] kSs}
ufnL u/]sf] xf]nf eGg]rflxF yfxf lyof]
xfdLnfO{ klg . cfh nK6g a"9f lat]sf]
klg nfdf] ;do eO;s]sf] 5 . em08}
@% jif{ eO;s] x'bF f] xf] . clxn] d cfkm}F
klg nK6gafh] em}F xh'/af eO;sf] 5' .
afp x'bF } xh'/af x'g] cj:yfdf k'lu;s]sf]
5' . cem gftfuf]tfnfO{ s]nfP/ x]g]{ xf]
eg] xh'/af dfq geP/ lhjf klg
eO;s]sf] x'nF f . cfh d nK6gafh] cyf{t\
ltg} ljBfw/ h};Ln] ufnL ubf{ k|of]u ug]{
u/]sf] Tof] tf]/Lnfx'/] zAbnfO{ s]nfpg
yfN5' . cy{ vf]Hg yfN5' . tf]/L nfx'/] sf]
g]kfnL zAbsf]ifn] s] cy{ nufPsf] 5
Tof] d]/f] vf]hLsf] ljifo /x]sf] 5}g . /, d
vf]Hg rfxFlbg klg . cfh d g]kfnL
zAbsf]ifsf] cy{ geP/ o;sf] Joaxfl/s
cy{ vf]lh/x]sf] 5' . ;fdfGy cy{ dfq
geP/ To;sf] nfIfl0fs cy{ vf]lh/x]sf]
5' . tf]/Lnfx'/] eGgfn] -!_ cfgf] lhDd]jf/L
ga'g], -@_ a]kmfF6df c?sf] nx}
nx}dfnfu]/ htftt} a/flNnP/ lxF8g\ ,] #_ sfdsf] dxTj ga'g], -$_ cyf{t
cfgf] lhDd]jf/L jf]w gePsf] cflb cflb
cy{ nufpF5' . cfk"mn] nufPsf log}
cy{nfO{ d clxn] ld;fP/ x]g] { u5'{ . slxn]
5/l5d]sdf t slxn] cfg} kl/jf/df .
slxn] ufpFdf t slxn] lhNnf j/k/;Dd .
To:tf y'k}| tf]/Lnfx'/x] km]nf k5{ .
a]kmfFsdf cfdfsf] xf]6n] df vfP/ afpsf]
nhdf ;'Tg klNsPsfx . a]ts
' sf ukm
5fF6/] ul/vfg]nfO{ klg eTsfpg] sfo/
tyf x'ltof/fx . b]zdf a;]/ ljb]zsf]
k|z;+ fdf /dpg]x cflbcflb . To:tf
y'k}| tf]/Lnfx'/x] d}n] b]vs
] f] 5' . e]6s
] f]
klg 5' . tLg} tf]/Lnfx'/x] d]/f] cfFvfdf
Ps kl5 csf]{ ub}{ cfpg yfN5g . d
To:tf tf]/L nfx'/x] sf] ax'dt kfp5' .

tL tf]/Lnfx'/x] ufpF lhNnf x'bF } s]Gb|


cyf{t /fhwfgLd} l5/]sf] kfp5' .
l;+xb/af/df l5/]/ cfk"mnfO{ l;+x em}F 7fGg]
tf]/Lnfx'/x] klg 5g\ . cfk"m k'?if eP/
klg dlxnfn] dfq kfpg] ;'Ts]/L eQf
krfpg] tf]/L nfx'/] klg k|z:t} 5g .
b]z} a]r/] eP klg cfgf] ofDkf] eg{]
tf]/Lnfx'/] klg sd 5}gg\ . hgtfaf6}
lt/:s[t eP/ hgdtsf vf]qmf gf/f hKg]
tf]/Lnfx'/] klg e]l6G5g . d cfFugsf]
lkF9Ldf a;]/ tL tf]/Lnfx'/x] sf] lni6
agfpg yfN5' . tL tf]/Lnfx'/s
] f lni6df
Pp6f tf]/Lnfx'/] cfp5 . pm l;+xb/af/
cfg} k]jf 7fG5 . cfg} jfpsf] c+z em}F
nfU5 p;nfO{ . gnfuf];\ klg s;/L ToxfF
l5g{ p;nfO{ sDtL ufx|f] k/]sf] x}g . w]/}
k|of; kl5 dfq pm ;kmn ePsf] xf] .
k6sk6s l5g]{ k|of; ubf{ klg ;w}F
c;kmn dfq} x'bF } cfPsf] lyof] . 7"n} lrf
k/]/ dfq pm ToxfF k:g ;s]sf] lyof] .
aNn efun] kfPsf] . ca ef]ln km]l/
kfOg] xf] ls xf]Og lk/ plts} 5 . To;}n]
Tof] tf]/Lnfx'/] Toxfaf6 x6\g} rfxFbg} .
cg]s k|kfIf /R5 . x'g t Toxf cflnzg
;'v;'ljwfsf] wwLn] p;nfO{ 5f]8g\ } dg
gnfu]sf] xf]nf . To;}n] pm ;bf ToxL cl8g]
/x/ kfN5 . t/ c?nfO{ b]vfpg}nfO{ eP
klg eG5 . d sxfF jfws 5' / klxnf
tkfO{x z'4 5lj ePsf] dfG5] t
vf]Hg'xf]; . ;a};uF s'/f ldnfP/ t
cfpg'xf];\ . d]/f] klg oxfF /lx/xg] sxfF
/x/ xf] / d afWo eP/ dfq oxfF
cl8/x]sf] x'F . d t'?Gt} 5fl8 xfN5' lg .
csf]{ tf]/L nfx'/s
] f] ofb cfp5 . pm
k|hftGqsf] lxdfotL 9fG5 cfk"mnfO{ . o'jf
k':tfsf] k|ltlglw ePsf] bfjf ug{ 5f8\bg}
pd]/n] lk08vfg] a]nf e};s]sf] eP klg .
;w}F ;xsfo{ Pstfsf] gf/f hK5 t/
Jojxf/df eg] To:tf] 5gs g} b]lvFbg} .

clxn] eg] klxnf] ufF;d} 9'f k/] kl5


p;nfO{ dg{' g afFRg' ePsf] 5 . 8f8' d}
kfgL ttfP/ dg{ h:tf] . t/ dg{ klg
;Sb}g . csf]{ tf]/Lnfx'/] d]/f] lni6df
kg{ hfG5 . p;n] slxNo} klg of]
k|hftflGqs cEof;nfO{ ljZjf; u/]g
/ ug{ rfxFbg} klg . k/Dk/fut ;+;bLo
cEof;nfO{ pm efif 7fG5 . o;nfO{ pm
dxfefif xf] eG5 . d of] efifdf kml:bg
eG5 t/ pm ghflgFbf] kf/fn] ToxL efifdf
8'la/x]sf] 5 . pm of] ;+;bLo cEof;
tyf c? ;xofqLnfO{ nf]Kkf v'jfpg]
bfpdf 5 . pm x'Fsf/ 5f8\b}g .
cfGbf]ngsf] cfFlwj]x/L NofOlbG5' eGg
slxNo} 5f8\bg} . csf]{ tf]/Lnfx'/x] sf]
rl/q eg] ljl5} vfnsf] 5 . b]znfO{
g} slxn]sfxLF ljb]z agfO{ lbG5' eG5 .
cfgf] efiff ;+:s[ltsf] jsfnt gu/]/
cs}{ b]zsf] efiffnfO{ /fli6o efiff agfpg'
k5{ eG5 . d]/f] k|:tfj dfGg] eP dfg
gq v} l /ot 5} g eG5 . csf] {
tf]/Lnfx'/s
] f] t s] s'/f ug]{ . dl/;s]sf]
a"9f] ?v km]l/ xl/of] jgfp eG5 . To:tf]
d/]sf] ?vnfO{ k'gM jrfpg] sfd klg
Tolt ;lhnf] 5 / p wldnf] kfgLdf
ultn}l;t df5f dfg]{ / ToxL dl/;s]sf]
?vnfO{ hah{:tL Jo'tF fpg] bfpdf 5 .
o:tf ;of}F tf]/Lnfx'/x] d]/f] lni6df
kg{ hfG5g\ . tL tf]/Lnfx'/x] sfds'/f
Psflt/ s'Dnf] af]sL l7dLlt/ eg]em}F
cfk"mn] kfPsf] d'Vo lhDd]jf/LnfO{
5f8]/ . a]ts
' sf ukm 5fF6b\ } lxF8b\ } u/]sf]
b]V5' . tL ;a}sf] rrf{ ug{ ;lSbg /
To;f] ug{ pko'St 7flGbg klg . To:t}
d clxn] c;dfh;df 5' . olt w]/}
tf]/Lnfx'/x] 5g . tL tf]/Lnfx'/x] dWo]
klxnf] tf]/Lnfx'/] s;nfO{ agfpg] eg]/
d lrlGt ePsf] 5' . tL tf]/Lnfp/]sf]
Jojxf/ b]v/] pxL ljBfw/ h};L afh]n]
em}F eGg dgnflu/x]sf] 5 y'OSs
tf]/Lnfx'/x] xf] .

lsg rflxof] ;+3Lo zf;g <

/fhf/fd clwsf/L
ef}uf]lns b[li6n] g]kfnnfO{ lxdfn,
kxf8/ -t/fO{_ dw]z u/L tLg k|bz
] df
ljefhg ul/Psf] 5 . vf;u/L &* jif]{
dWoo' u Lg/fhtGq, !)$ jif] {
hxflgofF/f0ffzf;g, bzjif]{ ;+qmd0f sfnLg
Joj:yf, #) jif]{ k~rfotL/fhx'sd'
Joj:yf, @)$& ;fnk5fl8sf] ax'bnLo
zf;g Joj:yf,/fhf 1fg] G b| s f]
lg/+sz
' /fhtGqsf] sfnv08 tyf ^@^#
sf] P]ltxfl;s hgcfGbf]ng kZrft k|fKt
nf]stflGqs u0ftGqfTds Joj:yfaf6
g]kfnL hgtfn] slxNo} klg s]Gb|Lo
bf;Tjaf6 pGd'lQm kfpg ;s]gg\ .
vf;u/L of] cjwLdf dw]zL, pTkLl8t,
u}/dw]zL, dlxnf, cflbjf;L, hghflt,
ckf, lk5l8Psf] ju{/ If]qsf hgtfn]
;+jw} flgs xsclwsf/sf] Uof/]G6L k|fKt
ug{ ;s]gg\, a pgLxnfO{/fHoaf6
pk]lIft agfpFb} nluof] . o;}sf] Hjfnfd'lv
lj:kmf]6 eP/ !) jif]{ hgo'4 tyf
P]ltxfl;s dw]z ljb|fx] @)^# eof] .
vf;u/L dw]zsf] km\oh
' gaf6 g]kfnsf]
cGtl/d ;+ljwfg @)^# nfO{ ;+3Lo
nf]stflGqs u0ftGqfTds d'ns
' sf] kdf
;+lwjfgdf pNn]v ug{ afWo agfof] eg]
PsfTds ;+/rgf/ ju{sf]/fHo ;+oGqnfO{
Wj:t kfb}{ ;a} ju{sf] kx'r
F x'gu] /L/fHoaf6
pk]lIft ju{nfO{ cf/If0fsf] Joj:yf u/L
;dfj]zL tyf ;xeflutfd"ns gofF
g]kfnsf] kl/sNkgf uof] . oBlk o;df
cem} sdLsdhf]/L b]lvPsf] 5 . g]kfnsf]
efjL/fHo;+/rgf s:tf] x'gk' b{5 eGg]af/]
d'n
' s
' df clxn] Jofks kdf ax;,
5nkmn/ cGt/lqmofx rln/x]sf 5g\ .
g]kfn clw/fHosf] ;+ljwfg @)$& n]
g]kfnnfO{ ax'eflifs, ax'hftLo/
ax';f+:s[lts d'ns
' sf] kdf kl/eflift
u/]sf] ePtf klg To;nfO{/fhg}lts kn]
;Daf]wg ug{ ;s]g . g]kfnsf] Oltxf;df
cfh klxnf]k6s lj=;++ @))& ;fnb]lv
^) jif{bl] vsf] Ps o'udf Psk6s cfpg]
;+ljwfg;ef lj=;+= @)^$ r}t @* ut]
k|fKt eof] . klxnf]k6s ;dfj]zL rl/qsf]
;fj{ef}d hgtfsf k|ltlglwn] ;fj{ef}d{
hgtfsf] ;dfg xs clwsf/ ;+ljjfgdf
g} Uof/]G6L ug]{ Joj:yf ePsf] ;f9] tLg
jif{ lalt;s]sf] 5 . cfh ljZjsf em08}
@! j6f d'ns
' xdf ;+3Lo, cw{;3+ Lo
k| 0 ffnL tyf ;+ 3 Lo ;+ l jwfgsf]

;kmntfk"js
{ k|of]u eO/x]sf] 5 . ljZjsf
em08} cfwfeGbf a9L hg;+Vof/ e"efu
cf]u6\g] ;fdflhs, ;f+:s[lts, eflifs Pj+
hftLo ljljwtfdf cfwfl/t ljzfn
d'ns
' xn] ;d]t ;+3Lo/fHok|0ffnLnfO{
ckgfPsf 5g\ . ;+oQ' m/fHo cd]l/sf,
:jL6\h/Nof08, c:6l] nof, ef/t, Sofgf8f,
kfls:tfg, hd{gL, gfOh]l/of, dn]l;of,
OG8f]gl] ;of, lnlaof, Olyof]lkof, o'uf08f,
ch]l{ G6gf, a|fhLn, d]lS;sf], e]gh
] P' nf,
j]:6Ol08h, a]lNhod, :k]g,/l;of cflb
d'ns
' xn] ;+3Lo k|0ffnLnfO{ ckgfPsf
5g\ . t/ ljZjdf o:tf d'ns
' x 5g\
h;n] ;+3Lotfsf] k|0ffnLnfO{ dfGotf
glbP/ :yfgLo :jfoQtf, If]qLo
:jfoQtf, hftLo :jzf;g/ ;f+:s[lts
clwsf/xsf nflu cfkm\gf hgtf;Fu
;+3if{x ul//x]sf 5g\ . glhs}sf] l5d]sL
d'ns
' >Ln+sfn] PsfTds k|0ffnL ckgfP/
l;+wfnL hflt/ efiffnfO{ sflv rofk]/
cNk;+Vos tldn hflt/ efiffnfO{ pk]Iff
ugf{n] ljut b'O{ bzsb]lv 7"nf] hftLo
Gsf] e"d/Ldf km;]sf]/ lnsf k|efjzfnL
g]tf k|efs/0fnfO{ df/] klg cem};Dd
;fDo ePsf] 5}g . o; cjwLdf nueu
^* xhf/ dflg;xn] Hofg u'dfO;s]sf
5g\ . t/ ;+3Lo k|0ffnL ckgfPsf cg]sf}+
d'ns
' xn] o:tf ;d:ofxnfO{ ;lhn}
xn u/L/fli6o PstfnfO{ dha't agfPsf
5g\ . ;d;fdlos ljZjsf cg'ej
cg';f/ ;+3Lo k|0ffnLn] hftLo, If]qLo
Pj+ eflifs GnfO{ sd u/]sf] kfOG5 .
x'gt ;+3Lo k|0ffnL ePsf d'ns
' xdf
o:tf ;d:ofx gePsf xf]Ogg\
t//fHosf] ;+/rgf ljs]lGb|t/ nf]stflGqs
ePsfn] tL ;d:ofx :yfgLo cyjf
If]qLo :jfoQ ;/sf/f/f g} xn x'g] x'bF f
hftLo lx+;fsf] ;Defjgf Go"g x'G5 . x/]s
hftLo ;d"xxn] :jfoQtf k|fKt ug]{
ePsf] x'bF f pgLxaLrsf] Gsf] lg/fs/0f
cfk;L ;dembf/Lsf cfwf/df k|foMh;f]
zflGtk"js
{ g} x'g] ub{5 . ;f9] tLg jif{bl] v
g]kfndf hf/L ;+ljwfg lgdf{0fsf] qmddf
;+3Lotf ;DaGwL ljifo Ps hl6n d'2fsf]
kdf cfPsf] 5 . ;+ljwfg lgdf{0fdf
k|ToIf kdf ;+nUg/fhgLlts bnxn]
;lhnf/ sd ljjflbt ljifoxnfO{ 6'u+ f]
nufpFb} hl6n k|sl[ tsf ljifoxdf
xfn;Dd klg ljjfb sfod/x]sf 5g\ .
vf;u/L ;+ljwfgsf] *) sfd ;lsof]

eGg]/fhg}lts bnxn]/fHosf] zf;sLo


:jk//fHo zlQmsf] afF8kmfF8 ;DaGwL
ljifo cGtu{t/x]sf ;+3Lotf ;DaGwL &*
j6f ;jfnxdf ;f] ;DaGwL ;ldltn]
ljjfbx oyfjt g}/fv]/ k|ltj]bg k]z
u/]tf klg cfh;Dd ljjflbt ljifodf
;xdlt h'6g\ ;s]sf] 5}g . ;+3Lotfsf]
;DaGwdf/x]sf ljjfbsf &* j6f/x]sf
ePklg ;+3Lo PsfO lgdf{0fsf cfwf/ s]
x'g < s] cfwf/df ;+3Lo PsfO lgdf{0f
ul/g] < ;+3Lo OsfOsf sltj6f ;+Vof
lgwf{/0f ug]/{ tL PsfOxsf] gfd s] sf]
cfwf/df/fVg] < cflb k|dv
' ljjflbt
ljifox g} d'Vo ljjflbt ljifox 5g\ .
To;}u/L ;+3Lo PsfOxsf] ;Ldf+sg s]
cfwf/df ug]/{ s'g ef}uf]lns If]qb]lv
s'g ef}uf]lns If]q;DdnfO{ s'g ;+3Lo
PsfO cGtu{t/fVg] eGg] ljifox klg
6'u+ f] nufpg sl7g k/]sf ljifox x'g\ .
;+3Lo k|0ffnL cGtu{t If]qLo :jfoQtf
cyjf hftLo :jfoQtf k|fKt u/]kl5
k|To]s hfltxn] cfcfkm\gf]/fhgLlts,
cfly{s, ;fdflhs, ;f+:s[lts ljsf; Pj+
k|ultsf ;fy} cfkm\gf]/fli6o klxrfg
sfod/fVg] u/]sf x'G5g\ . hftLo
;fem]bf/Ldf b]zleqsf ;a} hfltsf]
cl:tTj/ ljlzi6 klxrfgsf] dfGotf d'Vo
ljifo xf] . o;sf nflu hftLo zf]if0f,
pTkL8g Pj+ lje]baf6 d'Qm kfpgsf ;fy}
k|To]s hfthfltxsf] efiff ;+:s[lt, snf/
;flxTosf] ljsf; kf/:kl/s hftLo ;xof]u
Pj+ ;Ddfgsf] l;4fGtsf] cfwf/df x'G5 .
o:tf ljifoxdf s]lGb|st[ /fHo;Qfsf]
cx:tIf]ksf/L e"ldsfsf] cfjZos kb{5 .
;+3Lotfn] k|fb]lzs tyf :yfgLo txdf/
hftLo b[li6sf]0fdf hftLo ;fem]bf/Lsf]
sfof{GjognfO{ k|dv
' tf lbg' kb{5 .
vf;u/L ;+3Lo ;+/rgf s]Gb|Lo bf;Tjsf]
k+hfaf6 d'Qm u/L :yfgLo hgtfnfO{ bf;
xf]Og ;fj{ef}d dflns agfO zf;g k|0ffnL
rnfpg] Pp6f ;d'lrt Joj:yf xf] .
vf;u/L ;+3Lotfsf] cfjZostf dw]zL,
pTkLl8t, u}/dw]zL ju{, dlxnf, cflbjf;L,
hghflt, dlxnf, lk5l8Psf] ju{/ If]q
;dfj]zL Pj+ ;xeflutfd"ns gofF g]kfnsf]
lgdf{0f kl/sNkgfsf] ;fy{stfn] k"0f{tf
kfpg rflxG5 . t;y{/fHon] clgjfo{
kdf ljleGg hftLo ;d'bfoxsf] dft[
efiffdf lzIff,/fHosf] ax'eflifs,
ax';f+:s[lts gLltsf] cg'kfng,/fli6o

d"nwf/df ;dflxt x'g g;s]sf dw]zL,


pTkLl8t u}/dw]zL, dlxnf, ckf,
lk5l8Psf] ju{ If] q sf nflu
cf/If0f,/fHoaf6 wd{ lg/k]Iftf, ljBdfg
;+:s[ltxsf] ;+/If0f cg'kfng,/fli6o
d"nwf/df ;xeflutf h:tf s'/fxdf
ckl/xfo{ kdf/fHo ;+jb] gzLn x'gk' 5{ .
ax'hftLo ;d'bfonfO{ cfcfkm\gf] efiff,
;+:s[lt tyf JolQmTjnfO{ ljsf; ug{ If]qLo
:jfoQ cyjf hftLo :jfoQtf cltl/Qm
lhNnf, gu/, Onfsf, ufpF cflb :yfgLo
:t/df klg :jfoQtf ;+/rgfx v8f
ug]{ sfo{nfO{/fHoaf6 k|fT] ;flxt ug'k{ b{5 .
;+3Lo k|0ffnLn] ax'hftLo, ax';f+:s[lts
Pj+ ax'eflifs d'ns
' nfO{ ef}uf]lns, k|fb]lzs
tyf If]qLo/ :yfgLo txdf g} :jfoQtf
k|bfg u/L/fli6o PsLs/0fsf] k|lqmofdf
cfa4 ug{ d]b08sf] sfo{ ub{5 . To;}n]
g]kfndf ljBdfg lje]bsf/L zf;g
Joj:yfsf] cGTosf nflu ca ;+3Lo k|0ffnL
ckl/xfo} ePsf] 5 . o:tf] x'g;s]df dfq
d'ns
' df o'uf}b+ l] v sfod/x]sf] hftLo,
eflifs, ;f+:s[lts,/fhgLlts cflb lje]bsf]
lg/fs0fsf nflu plrt af6f]
x' g ] 5 .Psk6s zf;gsf] txdf
k'lu;s]kl5 ;fdfGo gful/ssf] txdf
slxNo} gkm{lsg] k/Dk/fsf] lgoGq0f ug]{
s]Gb|nfO{ yf]/} clwsf/df ;Lldt u/L a9L
clwsf/ ;DkGg ;+3Lo ;+/rgf cGtu{t
/fHosf] zf;sLo :jk / zlQm
afF8kmfF8nfO{ lg/Gt/tf lbg] xf] eg] g]kfndf
gt c;f]h !* sf] zfxL sfodkl5 :yfgLo
:t/b]lv dflyNnf] lgsfo;Dd hfg
k|ltlglw ljxLg c:tJo:t h:tf]
nf]stflGqs ;+/rgf w/fo;L x'bF g} eg]
eljiodf gofF lg/+sz' tf klg hGdg ;Sb}g .
o;sf nflu ;+ljwfg ;efdf k|ltlglwTj
u/]sf k|dv
' /fhg}lts bnx Pg]skf
dfcf]jfbL, g]kfnL sf+u;] | , g]skf Pdfn],
dw]zjfbL bn nufot ;a} bnxn]
hgtfdf g]kfnsf] ef}uf]lns tyf k|sl[ t
;|ft] / ;fwgsf] j}1flgs afF8kmFf8 x'gu] l/
hgtfdfem Pp6f ;femf b[li6sf]0f sfod
ug{ If]q tyf lhNnf txdfg} uP/
lj1;d"x nufotsf] ;a}sf] /fHo
;Nnfx;'emfj lnP/ :yfgLo hgtfnfO{
;fj{ef}d clwsf/ k|fKt x'g] u/L ;dfj]zL
/ ;xeflutfd"ns ;+3Lotfsf] ;+/rgf
lgdf{0f u?g eGg] ;a} g]kfnLsf] wf/0ff
/x]sf] 5 .
dw]z bk0f{af6

dl0f zdf{

ha hgo'4sf] x'/Ln] k"/} g]kfnnfO{ cfgf] cf"rndf ;d]6]sf] lyof],


To;a]nf g]kfnsf ;Dk"0f{ u/La, lgDgdWod ju{ ;j{xf/f, zf]lift, kLl8t /
pTkLl8txn] cfzfsf] cfsfzbLk afn]/ dfcf]jfbLlt/ x]l//x]sf lyP,
pgLxsf] d'lStbftf hfg] sxf"af6 cfof] eg]/ . hgo'4sf] cf"wLdf
cfTdalnbfg lbg kl5 k/]gg\ tL ju{ . cfgf] k|f0fk+IfLnfO{ c~hfg uGtJolt/
p8fP/ eP klg cfgf] ;Gtltsf] d'lSt rfx]sf lyP ltgLxn] . si6,
oftgf, eo / qf;sf] afah'b ltgLxsf] dgdf d'lStsf] cfzfsf] sdn
kmqm]sf] lyof] . t/ ===t/ ha afx|a'"b] ;xdltaf6 dfcf]jfbLn] ;+;bjfbdf
cfTd;dk{0f ug{] lg0f{o uof], Tof] lbgb]lv ltgLxsf] dgdf kmqm]sf] sdn
cf]Onfpg] eon] ql;t eof] . t}klg dfcf]jfbL g]t[Tjdfly ltgLxnfO{
ljZjf; lyof] ls dfcf]jfbL rf"8} g} Pdfn]eGbf tn emg]{ 5}g . ;+;bjfbsf]
o'4 klg p;n] lhTg]5 . g]kfnL hgtfsf lx/f] k|r08n] pgLxsf] 8'Ag
nfu]sf] gf}sfnfO{ hgjfbsf] lsgf/fdf nu]/ g} kf/ nufpg]5g\ . t/ stf
stfaf6 lbNnLaf6 lr;f] xfjf aUb} cfof] d'6'df g} cfqmd0f ug{] vfnsf] .
afx|a'"b] ;xdlt ubf{ Pshgf ef/tLo g]tfn] lul/hfafa'nfO{ eg]5g\ /]
afx|a'"b] ;xdlt u/]/ tkfO{+n] cfgf] v'fdf a~r/f] xfGg' ePsf] 5, k|r08n]
Pslbg tkfO{+xnfO{ k5f/]/ kfvf nufpg]5g\ . of] ;'g]/ lul/hfafa'n]
eGg'eof] /] oL ;bfrf/L dfcf]jfbLnfO{ ;Qfdf nu]/ d e|i6frf/L agfP/
lgsfNg]5' . lul/hfafa'n] of] s'/f eg]sf x'g\ jf xf]Ogg\ k|df0f 5}g . t/,
cfh of] s'/f ;Todf kl/0ft eO/x]sf] 5 . x'g t e|i6frf/sf] aLpm hgo'4tfsf
g} /f]lkPsf] /x]5 . cfh ;x/sf d"Nojfg\ 7fp"xdf 6f7faf7f dfcf]jfbL
g]tfxsf 3/hUuf 5g\ . lxhf]sf a]vrL{ cfhsf s/f]8klt s;/L eP
hgo'4df /fHosf tkm{af6 s/La t]x| xhf/ jL/ of]4fx qm'/ oftgf;lxt
d[To'z}ofdf ;'Tg afWo eP, s/La t]x| ;o a]kQf 5g\ cyf{t\ tL dxfg\
of]4fxsf] hLjgnLnf /fHon] kfzljs oftgf;lxt cGTo uof] . cfh
dfcf]jfbLsf b'O{ lx/f] k|wfgdGqL eP, tLg k6s ;/sf/df uP, t/ tL
;xfbt k|fKt u/]sf jL/ of]4fxsf] s?0f k'sf/sf] ;'gj' fO dfcf]jfbL g]tT[ jn]
u/]sf 5g\ / v} st} s]xL b]lVbg" . ;lxb kl/jfnfO{ Ps b'O{ nfv leIffbfg
u/]/ dfcf]jfbL g]tfxn] xft kvfnL ;s] / xft emfg]{ pkqmd ub}{5g\ .
g]tfx ;lxb, a]kQf kl/jf/nfO{ a]nfavtdf e]6\g hfg] pkqmd u5{g\ .
t/ Toxf" uf]xLsf] cf";' emfg{afx]s s]xL sfd x'"b}g ltgLxsf] . Tof] uf]xLsf]
cf";' klg cfgf] ef]6a}Fs ;'/lIft /fVgsf nflu dfq xf] . s] ;lxbxn],
hgo'4df k|ToIf jf ck|ToIfkdf xf]ldPsfxn] oxL rfx]sf lyP . ;lxbxn]
cfgf] kl/jf/sf nflu Ps b'O{ nfvsf nflu Hofg alnbfg lbPsf lyP <
lxhf] ;fdGtjfb / k'h
" Ljfbsf lj/f]wL dfcf]jfbL g]tT[ j cfh To;}sf] kx/]bf/
ePsf] 5 . csf]{ cy{df ltgLx gj;fdGt / gjk'"hLklt ag]sf 5g\ .
lxhf] ;fd|fHojfb / lj:tf/jfbsf lj/f]wL dfcf]jfbL g]tfx cfh To;}sf]
Hofgf] c"ufnf]df af"lwP/ bLg b'lgof"nfO{ la;{] pkqmd ug{ nfu]sf 5g\ .
lxhf] ;'? o'4sf] lau'n k'mSg] dfcf]jfbL g]tfx cfh h;sf lj?4 ;'?
vGg] eGy] To;n] g} vg]sf] ;'?leq k:g nfu]sf 5g\ . lxhf] c?nfO{
;fdGt eGg]x cfh cfkm}F gj;fdGt aGb}5g\ .
hgtfn] Tolt 7"nf] cfz /fv]sf] kf6L{leq k'm6sf] b}nf]df kfOnf /flv/x]sf]
5 . ljrf/sf] ;+3if{df xf] of] jf kb / k};fsf] ljrf/sf] dfq xf] eg] j}B
;d"xdf klg kbnf]nk' tf gb]lvg' kg]{ xf] . blIf0f Pl;ofd} Pp6f c;n
/fhg]tfsf] v8]/L kl//x]sf] a]nf ;a}sf] cf"vf k|r08dfly lyof] / cBlk
clncln eP klg 5 t/ k|r08 h;/L :vlnt x'b" } uO/x]sf 5g\ . To;n] ubf{
Tof] cfz klg dg{ ;Defjgf 5 . s]af6 s] eof] . k|r08 l;f] kf6L{leqsf g]tf
x'gk' g]{ xf] t/ cfh Pp6f u'6sf] g]tf ePsf 5g\, l;f] b]zsf] g]tf x'gk' g]d{ f
s'nLgju{sf] / gj;fdGtju{sf] g]tfdf kl/0ft x'b" } uO/x]sf 5g\ . k|r08df
cem} klg blIf0f Pl;ofs} /fhg]tf x'g] u'0fx 5g\, t/ s:t'/L, d[u cfk"m;"u
ePsf] aLgfsf] ;'uGwsf] tnf;df otfptf ef}tF fl//x]em}F pgL klg ef}tF fl//x]sf
5g\ . o;/L ef}tF fl//x"bf s'g} lbg pgsf] /fhgLltsf] b P08 x'g a]/ 5}g . x'g
t lxhf] hgtfn]] lzv/df r9fPsf k|r08 cfh cfkm}F a];Ldf eml/;s]sf
5g\ . ;fdGTfjfbsf lj/f]wL k|r08 cfh gj;fdGt alg;s]sf 5g\ . of] d]/f]
xf]Og Pp6f e'Stef]uLsf] cg'ej xf] . 36gf b}nv
] sf] Pp6f ufp"sf] xf]] . ;do
hgo'4sf] . dfcf]jfbLn] ufp"sf] Pp6f tyfslyt ;fdGtsf] 3/ n'65
\ g\ .
3/sf] >L;DklQ, v;Laf]sf ;a} lnP/ uP/ a]R5g\ / a]Rbf krf; xhf/ bfd
xft nfU5 . o;}aLr ;fob ut ;fn Tof] ;fdGt sf7df8f}F cfp"5g\ . Toxf"
pgsf] hDsfe]6 pgsf] 3/ n'6g\ g]tT[ j ug]{ dfcf]jfbL g]tf;"u x'G5 . pgn]
pgL;"u k|Zg u5{g\ . d]/f] 3/ n'6b\ f tkfO{x+ sf] xftdf slt k/]sf] lyof] <
g]tfn] hjfkm lbG5g\ krf; xhf/ . of] ;'g/] n'l6g] ;fdGtn] k|Zg u5{g\ ===
ca eGg';\ sd/]8, s/f]8eGbf a9Lsf] sf/df r9\g,] 8]9 nfvsf] kndf ;'Tg],
b'O{ nfvsf] 38L af"Wg], Ps nfvsf] rZdf{ nufpg] k|r08 ;fdGt ls krf;
xhf/sf] ;DklQ ePsf] d ;fdGt of] t aflx/L b]lvg] s'/f eof], o;afx]s
leqL gub lhG;L slt 5 of] s;n] b]vs
] f] 5 / tL g]tfn] d;Fu eg]sf lyP
;/ d Tof] dfG5]sf] s'/f ;'g/] gfhjfkm eP", d;"u p;sf] k|Zgsf] s'g} hjfkm
lyPg . cfh kf6L{leqsf] n8fO" ljrf/sf] nflu xf] jf kb / k};fsf] nflu, of]
t ;don] g} atfpnf . ca Pp6f dxfef/tsf] ;fgf] k|; . g]tfxn] s]xL
lnG5g\ ls o;af6 cfz u/f}F t/ e/ gk/f}F . kf08jxn] b|fk] bLnfO{ laxf
u/]sf lyP . kf"r efOsL Pp6L :jf:gL . Ho]i7tfqmdcg';f/ a;]l{ gsf] kfnf]
nfu]sf] lyof] b|fk] bL dfly . Pp6f zt{ lyof] Toxf" . b|fk] bL;"u /fhdxndf Ps
efO a;]sf] a]nf c? rf/ efO Toxf" cfpg gkfpg], olb la;{/] cfP klg Ps
jif{ jgjf;df hfg'kg]{ . Pslbgsf] s'/f xf] . ch'g{ aflx/ a;]sf lyP .
olts}df Pp6f a|fXd0f ch{g' 5]p cfp"5 / Pp6f rf]/n] p;sf] ufO{j:t' rf]//]
nu]sf] atfp"b} cfgf] ufO{j:t' lkmtf{ u/fOlbg laGtL u5{ / of] /fhwd{ xf]
eg]/ eGg lal;{Gg . /fhfsf] st{Jo cfgf] k|hfsf] /Iff ug{' xf] . ch'g{ n]
rf]/af6 pgsf] ufO{j:t' lkmtf{ u/fOlbg] jrg lbG5g\ . ch'g{ sf] wg'sf"8
dxnleq lyof] . pgL bu'b{ } dxnleq hfG5g\ t/ Toxf" o'lwli7/ b|fk] bL;"u
k|0folqmofdf Jo:t lyP . ch'g{ n] cfgf] wg'sf"8 lnP/ rf]/nfO{ ;dfTg
hfG5g\ / rf]/nfO{ ;dft]/ a|fXd0fsf ufO{j:t' lkmtf{ u/fp"5g\ / rf]/nfO{ b08
lbP/ kmls{G5g\ . ch'g{ Toxf"af6 dxndf hfG5g\ / o'lwli7/;Fu zt{g;
' f/
jgjf;df hfg] cf1f dfU5g\ . of] ;'g/] o'lwli7/n] eG5g\ ch'g{ ltdLn]
cfgf] /fhwd{sf] kfngf u/]sf 5f}F . ltdLn] a|fXd0fnfO{ ufO{j:t' lkmtf{ u/fOlbg]
jrg lbPsf lyof} . Tof] jrgsf] kfngf u/]sf 5f} . /fhfn] cfk"mn] lbPsf]
jrgsf] kfngf ug{k' 5{ / cfgf] k|hfsf] /Iff klg ug{k' 5{ . To;}n] ltdLn]
zt{sf] pNn+3g u/]sf 5}gf}, ltdL jgjf; hfg' kb}g{ .

7
bftfsf]===

clVtof/n] sLg / s'g cfwf/df


p;nfO{ Tof] kb lbOPsf] xf] eGg] hjfkm
dfu u/]sf] a'lemPsf] 5 .
To:t}, bftfsf] cfj/0fdf !*
jif{b]lv g]kfndf /xFbf ;'ludf]tf]n]
ljleGg cj} B l;kmfl/; kqsf
cfwf/df u}/ ko{6s le;f lnPsf]
;d]t ;dfrf/ k|sflzt ePkl5
clVtof/n] u[x dGqfno;Fu lghn]
k6s k6s lnPsf] le;fsf] lj:t[t
ljj/0f pknAw u/fpg lgb{z
] u/]sf]
5 eg] otLsf jif{ g]kfndf /xFbf >d
:jLs[tL lnP glnPsf] ;Gbe{df >d
tyf /f]huf/ k|j4{g ljefu;Fu klg
hfgsf/L dfu u/]sf] 5 . clVtof/sf]
hjfkm kmsf{pg ;a}eGbf xtf/f]
;dfh sNof0f kl/ifb\n] u/]sf] 5 .
p;n] clVtof/n] ;f]w]sf] hjfkmsf]
uf]ndf6f]n hjfkm kmsf{P/ cfkm\gf]
sdhf]/Laf6 hf]lug] pkfo vf]h] klg
clVtof/n] eg] bf];f| ] k6s k|lt k|Zg
ub{ } ;dfh sNof0f kl/ifb\ n fO{
cK7\of/f]df kfg{] cj:yf b]vf k/]sf]
5 . clVtof/ ;|ft] eG5, lsg otLsf
nfdf] ;do;Dd ;Dks{ ljxLg
cj:yfdf klg pQm ;+:yfnfO{ ljleGg
ultljlw ug{ lbOof], pQm ;+:yfnfO{
;Dks{df Nofpgsf nflu lsg kxn
ul/Pg eGg] af/]df bf];|f] k6s
clVtof/n] kl/ifb\;Fu ;f]wk"5 ug{]
atfOPsf] 5 . ;dfh sNof0f kl/ifb\
g} To:tf cfO{PghLcf]sf] cg'udg ug{]
cflwsf/Ls lgsfo xf] eg] xfn;Dd
g] k fndf tLg;osf] xf/fxf/Ldf
cfO{PghLcf] ;lqmo /x] klg s'g
;lqmolglZqmo 5g\, kl/ifb\nfO{
cQf]kQf] 5}g . P;LP hfkfgsf cWoIf
;'ludf]tf]nfO{ glhsaf6 a'em\g]xn]
bftf sf] vf]n cf]9]/ n'6 ug{]
JolQmsf kdf lrGb5g\ . hfkfgsf
s]xL dgsf/L JolQm / ;+:yfnfO{
u'd/fxdf kf/]/ g]kfndf cfkm"n] o;f]
u/]sf], p;f] u/]sf] eGb} uf]Ko ljj/0f
/ t:jL/ b]vfP/ ;'ludf]tf]n] y'k|}
cfly{s ab\df;L u/]sf] atfOG5 .
;fy}, pgn] bftfnfO{ e|ddf kf/]/
pgLxaf6 k|fKt u/]sf] bfg/fzL
;d]t hfkfgd} cfkm\gf] vftfdf ;f/]/
g]kfndf rflxPcg';f/ c8\sn]/
Nofpg] u/]sf] ;d]t P;LP hfkfgs}
g]kfnL kbflwsf/Lsf] bfjL 5 . To:t},
ckf/bzL{ lqmofsnfk / PSnf] a}+s
vftf ;~rfng u/]s} sf/0f P;LP
hfkfgsf k| l tli7t kbflwsf/Ln]
/fhLgfdf lbP/ ;+:yfsf] lhDd]jf/Laf6
cnu ePsf] ;d]t k|sfzdf cfPsf]
5 . vf;u/L /fhwfgLdf gfd rn]sf
s]xL gLlh :s'nsf ;~rfns / ;f]xL
;+:yfsf sfg'gL ;Nnfxsf/ ;d]t
/x]sf dfg'lif lbuf] ljsfz gfds
PghLcf]sf cWoIf b]j]Gb|/fh zdf{n]
;d]t ;'ludf]tf]sf] cfly{s ab\df;Ldf
;fy lbPsf] a'lemPsf] 5 . ;dfh
sNof0f kl/ifb\nufot g]kfnsf s'g}
klg ;/sf/L lgsfo;Fu ;dGjo
g/fv]sf] P;LP hfkfgn] cfkm\g}
sfg'gL ;Nnfxsf/ cWoIf /x]sf] dfg'lif
lbuf] ljsfz gfds PghLcf];Fu
uf]Kokdf ;xsfo{ ub{} cfly{s
ab\df;L u/]sf] kfOPkl5 pQm ;+:yf
/ sfg'gL ;Nnfxsf/ zdf{nfO{ ;d]t
clVtof/n] 8fSg] a'lemPsf] 5 .
To:t}u/L, P;LP hfkfgs} w"t{ sd{rf/L
uf]s'n e"h]n ;d]t ;'ludf]tf]sf]
clgoldt Pjd\ z+ v f:kb
lqmofsnfksf] ;fIfL g} ag]sf] dfq
geP/ p;nfO{ t?gLsf] Joj:yf
ldnfOlbP/ yk ljZjf;Lnf] aGg
k'u]sf] P;LP hfkfgs} sd{rf/Ln]
atfpg] u/]sf 5g\ . kl5Nnf] k6s
w"t{ uf]s'n e"h]nn] cfkm\g} lgs6
gft]bf/ /x]sL e"h]n y/s} cfdf5f]/L
;' l udf] t f] n fO{ r9fP/sf] ;d] t
k|sfzdf cfPsf] 5 . t;y{, bftf
/ ;dfh;]jL x'F eGg]xsf] cfj/0f
x]/]/ xf]Og, pgLxsf] lgot /
lqmofsnfk x]/]/ vfbf / km"ndfnf
nufpg' kg{] cj:yf pTkGg ePsf]
5 . cfkm"n] cfkm}n
F fO{ bftf ;dfh;]jL
eg] /
;Ddfg
vf] H g] x
;'ludf]tf]xh:t} x'g ;S5g\ eGg]tkm{
klg ;a}sf] Wofg hfg' h?/L 5 .

g]kfnL====

k5f8Lsf] Pp6} sf/0f lyof] g]kfnL


qmflGt ;w} g]t[Tjs} sf/0f c;kmn
ePsf lyP tyf ln8/l;kxaf6
g]kfnL hgtfn] w]/} k6s wf]sf vfPsf

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@


lyP . g]kfnL Oltxf;df dfS;{jfbsf]
gfd hk] / ;a} ln8/l;kx
blIf0fklGy ;'wf/afbs} ;]jf u/] tyfkL
of] g]t[Tj hgo'2sf] dxf;u|fdaf6
cfPsfn] o;n] wf]sf lbb}g eGg]
laZjf; g]kfnL hgdfg;df knfPsf]
lyof] t/ hj g] k fnL qmflGtn]
zflGtk'0f{ df]8 lng' kg]{ ca:yfsf]
;[ h gf eof] Tof] ;u} Ps kl5
csf]{ ub}{ hgo'2sf pknlAwx
lau7g ug{ lt/ g]kfnL qmflGtsf]
g] t [ T j nfUof] of] g} g] k fnL
qmflGtsf] lglDt b'b{;fsf] lbgsf]
;' ? jft lyof] . zflGt k| s [ o f
k5fl8 hgo' 2 sf] hudf lgld{ t
cfwf/Onfsf,hg;Qf hgcbfnt /
hgldlnl;of h:tf hgtfsf k|ToIf
;/f]sf/sf laifonfO{ lau7g ub}{
cuf8L a9\g yfn] kl5 g]t[Tj k|lt
:jefljs cfz+sf k}bf ePsf] lyof] .
kl5Nnf] r/0fdf cfO{ k'Ubf hgtfsf]
;]gf hf] hgd'lQm ;]gf 5 o;sf
laifodf blIf0fkGyLxn] nufpb}
cfPsf] cf/f]k / pgLsf] pb]Zo kl/k'lt{
x'g] ul/ qmflGtsf] g]t[Tj u/]sf] s]xL
AolQmafbL g]tfxsf] unt lg0f{on]
cfTd;d{k0fsf] af6f]lt/ ws]ns
] f] 5 .
hf] hgtfsf] cfwf/df ag]sf] ;]gf xf]
hgtfsf] / hgd'lQm ;]gfsf] rfxfgf
cfTd;k{k0f klg xf]Og .
;Qfsf] eof8 r8\g zlxbxsf]
/ut ;Fu ;fl6Psf] xltof/ /flvPsf]
sG6]g/sf] rfla laif]z ;ldltnfO{
kf6L{ lg0f{o lakl/t a'emfpg' ;fy}
dw]zjfbL bn ;Fu /fi6 / /fli6o
:jflwgtfdf cfFr cfpg] vfNfsf
rf/a'b] ;xdlt / ;Df}tf ug{n
' ] s]
s'/f k|i6 u5{ eg] g]kfnL sDo'lgi6
cfGbf]ngdf km]/L csf]{ wf]sf ePsf]
5 . kf6L{ leq Pp6f OdfGbf/
qmflGtsf/Lxsf] k+lQm klg 5 ;f]
k+lQm ljleGg ;dodf g]t[Tj nfO{
vj/bf/L / kfGt/0fsf] k|oTg klg
ub}{ cfPsf] 5 . g]tT[ j cj kfGt/0f
x'g] eGbf w]/} 6f9f k'lu;s]sf] /
kfGt/0fsf] ko{Tg ug'{ s/Lj Aoy{
b]lvG5 . ljZj ;a{xf/f au{ dxfg
u'? dfcf]sf] lgwg kl5 g]tT[ j lalxg
cj:yfdf k'u]sf] lyof] To;sf] :yfg
g]kfnL qmflGtsf] g]t[Tjn] lng ;S5
eGg] laZjf; lyof] cGttM g]kfnL
qmflGtsf] g]t[Tjn] ;QflnKt x'gsf
nflu g]kfnL >dlhlj ;a{xf/f au{n]
dfq x} g laZjsf qmflGtsf/L
hg;d'bfon] u/]sf cfzfsf] lagf;
u/]sf 5 . h;nfO{ laZjf; u/of]
p;} n ] wf] s f lbg] / u2f/L ug] {
ca:yfn] g]kfnL qmflGtnfO{ dfq
geP/ laZj qmflGtdf 7'n} gf]Szflg
x'b} cfPsf] 5 . of] rl/q hgo'2sf]
pknlAwxsf] la36g, rfla
x:tfGt/0f / rf/ a'b] ;xdlt ;Dd
cfO{ k'Ubf k'gM bf]x/LPsf] cg'e'lt
ug{ ;lsG5 . lsg g]kfnL qmflGtsf]
laZjf; k|fKt g]tT[ j of] :yfgdf k'Uof] <
/ laZjnfO{ g} rlst kfg]{ u/L
blIf0fklGy ;'wf/afbsf] kIfkf]if0f ug]{
lbzf to u/of] < o;sf] op6} hjfkm
x'g hfG5 s= n]lggn] eg] em} g]tT[ j
qmflGtsf/L 5 ls 5}g eGg] hfFRg
p;sf] ;DaGwnfO x]g'{ k5{ . p;n]
>dlhla ;a{xf/f au{ ;Fusf] ;Fut
u5{ of bnfn k'lhklt ;Fu u5{ .
g]kfnL qmflGtsf] g]tT[ j zflGt k|so[ f
kl5 bnfn k' l hklt, t:s/ /
e|i6xsf] 3]/fdf k/of] / >dlhla
;a{xf/f au{sf] laifodf ;f]Rg]lt/ Wofg
lbPg . cGtt qmflGtnfO{ wf]sf lbg]
:yfgdf k'Uof] . g]kfnL qmflGtn] k'gM
csf]{ g;f]lrPsf] csNklgo wf]sf
Aoxf]g'{ k/of], km]/L ;lxbsf ;kgfdf
s'7f/f3ft x'g] ;+st] b]vf k/]sf] 5 .
km]l/ g]kfnL qmflGtsf] sfo{ef/
OdfGbf/ qmflGtsf/Lxdf cfPsf] 5
g]tT[ jn] wf]sf lbg' g} qmflGt l;l2g'
x}g tyfkL s]lx lg Iflt k'Ub}g eGg]
caZo x}g . Tof] IfltnfO{ ;d]t ;d]6/]
cuf8L a9\bf s]lx ;do h?/ u'hfg'{
kg]{ g} xf]nf of] eGbf dxTjk'0f{ s'/f
s] eg] qmflGtsf/Lxn] g]Tf[Tjsf]
;dfwfg vf]Hg} kb{5 . g]tT[ j ;DaGwL
Pp6f d]sflghd tof/ gu/L cufl8
a9\g sl7g ePsf] 5 . olb g]tT[ j
lgdf0f{sf] k|ZgnfO{ :yflo 9n]
;dfwfg vf]Hg ;lsPg eg] To;sf]
Iflt km]/L g]kfnL hgtfn] p7fpg'
kg]{ x'G5 To;sf] nfuL qmflGtsf/L
k+lQm a]nfdf g} ;r]t x'g h?/L 5 .
of] g]tT[ jaf6 qmflGtsf] k'0f{tf c;Dej

k|fo eP kl5 g]kfnL qmflGtsf/L


hg;d'bfo / laZj ;a{xf/f au{n]
dfof df/L ;s]sf] 5 uf]?af6 afR5f]
kfpg] sNkgf t ug{ ;lsPnf t/
jf:tljstfdf afR5f] kfpg ufO{ g}
rflxG5 clxn]sf] g]tT[ jsf] cj:yf klg
To:t} ag]sf] 5 . b]zdf lab]l;sf]
tf08j g[To rln/x]sf] ;do / hgtf
dxl e|i6frf/ / s'zf;gsf] rk]6fdf
kl//x]sf] a]nfdf qmflGtsf/L zlQmn]
klg uwf r'6/] ufO{ agfO{G5 ls eGg]
;kgf b]Vg x'b}g . a? dfn]dfnfO{
g]kfnL df}nLstf ;lxt ;[hgfTds
k|of]u ub}{ g]kfnL qmflGtsf afFls
sfo{ef/ k'/f ug'{ cfhsf] d'Vo bfloTj
qmflGtsf/L zlQmsf] g} xf] . g]kfnsf
qmflGtsf/L sDo'lgi6x of] lbzfdf
cuf8L a9]df g]t[Tjsf] k|Zg klg
;fk]lIfs xn x'g ;S5 .

/IffdGqLsf]====

zflGt / ;+ljwfg n]vgsf ljifodf


Pp6} wf/0ffsf ;fy k|:t't x'g] eGg]
ljifodf klg ;xdlt ePsf] atfOPsf]
5 . o;}aLr, Joj:yflksf ;+;b\
a}7sdf k|ltkIfL bnxn] e"ld;'wf/
dGqL k|e' ;fx / /IffdGqL z/tl;+x
e08f/LnfO{ tTsfn kbaf6 x6fpg
bafa lbPsf 5g\ . cfh a;]sf] ;+;b\
a}7sdf k|ltkIfL bnx sfFu|]; /
Pdfn]n] ;fxnfO{ tTsfn kbaf6
gx6fOP ;+;b\ a}7s rNg glbg]
r]tfjgL;d]t lbP . lxGb' o'jf ;+3sf
cWoIf sfzL ltjf/Lsf] xTofdf ;fx
d'Vo bf]ifL /x]sf] bfaL ub}{ tL bnxn]
pgsf] d' 2 f;d] t grnfOg' d f
k|wfgdGqLs} ;+/If0f /x]sf] cf/f]k;d]t
nufP . k'ln;n] ;fxlj?4 ls6fgL
hfx]/ ul/;s]kl5 ;fxnfO{ tTsfn
cbfntdf d'2f rnfOg'kg]{df sfFu|];
Pdfn]n] hf]8 lbPsf 5g\ . To:t} b]z
6'qmfpg] cleJolSt lbPsf] eGb}
/IffdGqL z/t\l;+x e08f/LnfO{ klg
sf/afxL ug{ ;+;b\df dfu ul/Psf] 5 .
s]xL lbgcl3 e08f/Ln] t/fO{sf @@
lhNnfxnfO{ cnu /fHo agfpg]
r]tfjgL lbPsf lyP . Pdfn] cWoIf
emngfy vgfn, sf+u;] | ;+;bLo g]tf
/fdrGb| kf}8n] , sf+u;]| sf g]tf /fdz/0f
dxt, dfcf]jfbLsf bLgfgfy zdf{nufotn]
;+;b a}7sdf af]ns
] f lyP .

ljB'
tLs/0fsf]====
j8f g+= ! / @ dfq ljB'tLs/0f

ePsfn] cGo uflj;df qmlds kdf


ljB'tLs/0f ug]{ of]hgfcg'k pSt
sfd cl3 a9fOPsf] atfP . r}t
dlxgfleq lah'nL aN5 eg]/ k|lt3/
?= % xhf/;Dd rGbf ;+sng uof}F,
Tof] /sd klg 5} g , ;/sf/n]
ljlgof]hg u/]sf] /sd klg 5}g,
pgn] eg], tLg j8fdf ul/g'kg]{
sfdn] pN6} j8f % df lah'nL
aflnPsf] 5 . tLg j8fdf ;fdfGo
kf]n uf8\ga' fx]s c? s]xL ePsf] 5}g,
Toltsf /sdsf] k|ult vf]O < pgn]
k|Zg u/] . ljB't\ lj:tf/ ;ldltsf]
g]kfn a}+s lnld6]8 DofUbL zfvfsf]
vftf g+= @$!$ df /x]sf] /sd
;ldltsf cWoIf v8\sfn] ljB't\
k|flws/0fnfO{ a'emfpg'kg]d{ f tTsfnLg
k|flws/0f k|dv
' g]kfnsf] gfddf r]s
hf/L u/]kl5 pSt /sd lxgfldgf
ePsf] ;ldltsf ;lrj ofdaxfb'/
clwsf/Ln] atfP . cl3Nnf] cfly{s
jif{ / ut jif{ u/L !, @ / % df u/L
hDdf $)) 3/w' / Ldf dfq
ljB'tLs/0f ePsf] atfOPsf] 5 .
/sd lxgfldgfsf cf/f]kL ljB't\
ljsf; ;ldltsf cWoIf v8\sf
;Dks{ljxLg, sfof{no k|dv
' ;?jf
x'g' / uflj;;lrj kf]v/fdf x'g'n]
36gfnfO{ yk /x:odo agfPsf] 5 .

k|wfgdGqLsf] gfd===

ePsf]n] h] klg ug{ ;lsG5 eg]/ k};f


p7fP/ vfPsf] a'lemPsf] 5 . gSsnL
8n/sf] sf/f]af/ ul//x]sf] / ko{6g
af]8a{ f6 kq n]vfO{ ljleGg b"tfaf;af6
le;fsf] nflu ljleGg JolQmnfO{ le;fsf]
nflu l;kmfl/; u/fP/ k};f vfPsf;d]t
k|df0f h'6b\ } uPsf] 5 . af]8s
{ f k|dv
'
sfo{sf/L clws[t k|r08dfg >]i7nfO{
;a} hfgsf/L eP klg pgL l;+v8fsf
cufl8 lgsDdf 5g\ . To;df
dltof/x lgb]z
{ s cflbTo a/fn,
sf;L e08f/L, lxSdt l;+x P]/, Dofg]h/
nId0f uf}td, clws[t v8\u ljqmd
zfx / csf{ af]8{ ;b:o lgld ;]lk{gL
/x]sf 5g\ . cflbTo 8f nf]s/fh
a/fnsf 5f]/f / lul/hfk|;fbsf k"j{

ljb]z dfldnf ;Nnfxsf/ x'g\ . sfzL


e08f/LnfO{ 6]saxfb'/ 8fFuLn] g} kfun
3f]lift u/L hfuL/af6 wkfpg vf]Hbf
aNn aNn yfldPsf lyof] .
cfkm"nfO{ Pdfn]sf] vf; JolQm eg]/
lrlgPsf lxSdtl;+x P]/ tTsfnLg
ko{6g dGqL tfl/0fLbQ r6f}tsf] ;f];d{ f
hfuL/ vfPsf x'g\ . r6f}tsf] ldt 5f]/f
ePsf] atfPsf pgn] kl5
;'b/' klZrdsf] gfd lnP/ z]/axfb'/
b]pjfsf] vf; dfG5] eGb} lxF8s
] f] / clxn]
dfcf]jfbLsf gfddf n]v/fh esf] gfd
a]r/] lxF8s
] f 5g\. pgL esf] lelqof,
;xof]uL / ;Nnfxsf/ eGb} lxF8] klg
e :jod\n] eg] pgnfO{ JolQmutkd
lrg]sf 5g\ . bfsf nId0f uf}tdn]
z'?df cfkm" sf+u;] | sf] vf; dfG5] atfpg]
u/]sf] 5 . kl5, afdb]j uf}tdnfO{ cfkm\g}
sfsf eg]/ gfd ehfPsf pgn] z+s/
kf]v/]n dGqL ePsf a]nf kf]v/]nnfO{
cfkm"n] g} c+uh
]| L l;sfPsf] eGb} wfs
nufPsf] sd{rf/Lx clxn] klg
;lDemO/x]sf 5g\ . v8\uljqmd zfx
6]saxfb'/ 8fFuLsf kfnfdf zfxL
zf;gdf z/brGb| zfx / tTsfnLg
dGqL tyf k"j{ c~rnflwz bfgjxfb'/
zfxLsf] ;f[;d{ f hfuL/ u/]sf x'g\ . pgL
cfkm"nfO{ zfxL gft]bf/sf kdf k|:t't
u5{g\ . nf]stGq cfPkl5 s]xL ;do;Dd
Pdfn] / clxn] cfkm" dfcf]jfbLsf] dfG5]
x'F eGb} wfs nfP/ lxF8g\ yfn]sf 5g\ .
oL ;a}sf ;+/Ifs x'g\ u0f]z l;+v8f .
l;+v8f / ;fwf/0f n]vk9 dfq} ePsL
/ ljutdf /fgLsf] hGdf]T;asf gfddf
;f]emf z]kf{af6} k};f p7fP/ lxF8s
] L z]lk{gL
clxn] k|r08, afa'/fd, ;flns/fd
hDs]n;Ddsf] gfddf v'NN]cfd n'6
ul//x]sf 5g\ . cl:t zgLaf/ l;+v8f,
sf;L e08f/L, v8\uljqmd zfxn] af]8s
{ f]
sfo{sIf vf]n/] uf]Ko sfuhft lng] /
kf]6f]skL u/]/ afF8b\ } lxF8s
] f 5g\ . l;+v8f
/ pgsf dltof/xn] em08} cf7 s/f]8
aflif{s ah]6 ePsf] af]8s
{ f] ahf/ tyf
k|a4{g dxfzfvf, sl/a ^ s/f]8 ah]6
ePsf] hg;Dks{ tyf k| s fzg
dxfzfvf, ljutdf Ps s/f]8 klg ah]6
cfjZoz gkg]{ cg';Gwfg / cg'udg
dxfzffvfdf /fhgLlts kx"r
F sf] wfs
/ lgld z]lk{gL / clUg sF8n
] sf] cf8df
af]8{ ;~rfns ;ldlt cWoIf, ko{6g
;lrj nufot sfo{sf/L k|d'v /
;b:onfO{ a}7sdf qf;df kf/]/
cfkm"vz
' L ah]6 kf; u/fpFb} cfPsf
5g\ . o;df ;lqmokdf ;3fpg]xdf
zfxLsfnsf 8fFuLsf ;xof]uLx cflbTo
a/fn, sfzL/fh e08f/L, nId0f uf}td,
v8\uljqmd zfxnufot 5g\ .

u/L sfd ug{ g;s]df $% lbgleq


/fhLgfdf lbg] pb\3f]if u/]sf k|wfgdGqL
e/fO{n] kl5Nnf] lbgdf eg] s'/f km]/s
] f
5g\ . pgn] ;xdlt ePsf] $% lbgdf
k|ult x'g g;s]df /fhLgfdf lbg] eg]sf]
eg]/ cfkm}F cfnf]lrt x'g] sfd u/]sf
5g\ . ;+ljwfg lgdf{0fdf b]lvPsf
ljjfbdf ;dfwfg vf]Hg dlxgf}bF l] v
;+jw} flgs ;ldltsf] a}7s;d]t a:g
;s]sf] 5}g . ;+ljwfg lgdf{0f k|lqmofdf
zf;sLo:jk, /fHosf] k'g;{/+ rgf,
lgjf{rg k|0ffnLnufotsf ljifodf
bnut ;xdlt x'g} afFsL 5 . lgisif{df,
k| w fgdGqL e/fO{ s f] clt
dxTjfsf+Iffo'St k|lta4tf, d'ns
' sf]
oyfy{l:ylt / /fhgLlts ;+:sf/aLr
tfnd]ndf ;d:of b]lvg'n] zflGtk|lqmof
/ ;+ljwfg n]vgsfk|lt pgsf] g]tT[ j
;kmn x'gd] f cem} ljZj;gLo cfwf/
aGg g;s]sf] :ki6 x'G5 .

k|wfgdGqLsf]====

k'gu{l7t ;/sf/ aGg] bfaL u/] .


clxn]sf] ;/sf/n] zflGt / ;+ljwfg
lgdf{0fdf Ps O{Gr klg sfd ug{
g;s]sf] eGb} cfrfo{n] g]kfnL ;]gfsf]
dfkb08cg';f/ zflGtk|lqmof cufl8
a9fpg dfcf]jfbL tof/ eP ;a}
ljjfb ldNg] ljZjf; JoSt u/] . pgn]
k|wfgdGqL / ;/sf/ d"n d'2fnfO{
5f8]/ ;fgfltgf s'/f u/]/ ;:tf]
nf] s lk| o tf xfl;/ ug{ nfu] s f]
bfaL;d]t u/] .

ef/t====

sfo{;DkGg gul/sg tyf g]kfn /


ef/tsf ;Ldf;DaGwL ;d:of
;tk|ltzt ;dfwfg ug{ gS;f af/]
;fj{hlgs kdf 5nkmn geO{sg
To;;DaGwL gS;fdf x:tfIf/ ug{
c:jLsf/ ug{'kb{5 lsgeg] To;f]
u/]df To;sf b"/ufdL b'ikl/0ffd
lg:sg] 5 . -!$_ g]kfn / ef/tsf
aLrdf ;'kb' uL{ ;lGw;DaGwL k|:tfljt
;lGwnfO{ c:jLsf/ ug{k' b{5 lsgeg]
To; k|sf/sf] ;lGwf/f g]kfndf
ef/tLo x:tIf]k a9]/ hfg] tyf
g]kfnsf] /fli6o ;'/Iffdf ;d]t c;/
kg{ uO{ /fli6otf / ;fj{ef}ldstfdf
uDeL/ vt/f k'Ug] ;Defjgf /xg] 5 .
-!%_ ef/tl;t Jofkf/ ;lGwsf]
gljlgs/0f ubf{ g]kfnsf] Jofkf/
pBf]usf] ;+/If0f /fli6o cy{tGq /
hgtfsf cfdlxtxsf] /Iff tyf
Pp6f lk5l8Psf] e"kl/j]li7t b]zsf
x} l ;otn] g] k fnnfO{ Jofkf/df
;'ljwfx k|fKt ug]{ s'/fxdf Wofg

lbg' k g] { cfjZostf 5 . -!^_


jL/u~hdf ef/tLo k'FhL leq\ofpg]
gfddf k|:tfljt ljz]if ;'/lIft
cfly{s If]q sf] lgdf{0faf6 ljb]zL
k'FhLsf] Psflwsf/ sfod x'g] /fli6o
cy{tGqdf cfFr k'Ug] tyf dhb'/
ju{sf xs / lxtx klg s'l07t x'g]
vt/f 5 . To;sf/0f To;nfO{
c:jLsf/ ug{kb{5 . -!&_ Pp6f
e" k l/j] l i7t /fi6 s f] x} l ;otn]
cGt/f{li6o sfg'gcg';f/ g]kfnsf
kf/jxg;DaGwL xs / lxtsf] /Iffsf
nflu cfjZos ;lGw jf ;Demf}tf
ul/g'kb{5 . -!*_ g]kfnsf] Po/kf]6d{ f
ef/tLo ;'/Iff hfFr /fVg] Joj:yfsf]
dfunfO{ b[9tfk"j{s c:jLsf/ ul/g'
kb{5 . -!(_ ;]K6]Da/ !$!* @))*
df gofFlbNnLdf g]kfnef/taLr
;+o'St lj1lKtdf pNn]v ePcg';f/
;xdlt ePsf] /fi63ftL d]3f k|fh
] S] 6
vf/]h ul/g'kb{5 . -@)_ e"6fgL
z/0ffyL{ x sf] ;d:of ef/tsf]
;sf/fTds ;xof] u lagf ;Dej
gePsf]n] To;nfO{ ;dfwfg ug{
cfjZos kxn ul/g'kb{5 . -@!_
@)^^ d+l;/ %& ut] lg0f{o ePsf]
k~r]Zj/ ljB't k|flws/0f u7g ug{
g]kfnef/t ;+o'St hn;|f]t ;lrj
:t/Lo lg0f{o /fi63ftL dxfsfnL
;lGwnfO{ sfof{Gjog ug{ lg/Gt/tf
ePsf]n] /2 ul/g'kb{5 . -@@_ g]kfn
ef/t l;dfgfdf ef/tsf] of]hgfdf
;+o'St PsLs[t hfFr rf}sL lgdf{0f
ug{] of]hgf /x]sf] / To;} of]hgfsf]
csf] kdf lj/uGh/S;f}n gfsfdf
ef/tLo k|wfgdGqLsf ljz]if b"t
k//fi6dGqL o;Pd s[i0ffn] 5 dlxgf
cl3 pb\ 3 f6g;d] t ul/;s] s f]
sf/0fn] To;af6 g]kfnsf] ;'/Iffdf
x:tIf]k x'g;Sg] ;DefjgfnfO{ Wofg
lbFb} To:tf] sfo{ aGb ug{ cfu|x ug]{ .
-@#_ !*@@ cu:t @))( df ePsf]
@%))) d] 3 fjf6 ljB' t \ ; DaGwL
g]kfnL cfof]hgfdf ef/tnfO{ ;lqmo
;xefuL agfpg] eGg] ;xdltsf]
Zj] t kq hf/L ug{ ' k b{ 5 . -@$_
ef/ttkm{ g]kfnsf] t/fO{df eO/x]sf]
xltof/ t:s/L ;z:q ;d"xxnfO{
;+/If0f / k|f]T;fxg aGb ul/g'kb{5 .
g]kfnef/t v'nf l;dfgf cGt/f{li6o
ck/fwLaf6 ;d] t b' kof] u sf]
;Defjgf ePsf]n] j}1flgs l;dfgf
Joj:yfkg / lgodg ub}{ cfjt
hfjtsf] nflu cGt/f{li6o ;Ldf
Joj:yfkg dfkb08cg' ksf]
leiffk|yf nfu" ul/g'kb{5 .

;fd'bflos====
ljBfnon] P;Pn;L pQL0f{ k|ltzt
a9fpg ljBfyL{nfO{ k/LIffd'vL lzIf0f
k4ltaf6 l;sfpg lgb]z
{ g lbPsf] 5 .
;fd'bflos ljBfnodf ljBfyL{ ;+Vofdf
pNn]Vo j[l4 eP klg lzIf0f ljlwdf
;'wf/ cfpg ;s]sf] 5}g . ;/sf/n]
lxdfnL, s0ff{nL / blnt 5fq5fqfnfO{
5fqj[lQ lbg ;'? u/]sfn] ;/sf/L
ljBfno cfpg] ljBfyL{ ;+Vof a9]sf]
xf] . ljBfnosf] z}lIfs:t/ ;'wf/sf
nflu k|WofgfWofks lhDd]jf/ x'g;s]
;fd'bflos ljBfnosf] z}lIfs :t/df
;'wf/ cfpg] zfvfn] hgfPsf] 5 .
ljBfnoxdf Joj:yfkg ;ldlt, lzIfs
cleefjs ;+3 tyf z'Ns cg'udg
;ldlt u7g ul/Psf 5g\ . t/, o:tf
;ldltaLr ljjfb a9\g yfn]kl5
ljBfnosf] z}lIfs :t/ plS;g g;s]sf]
k|ltj]bgdf pNn]v 5 . lzIff dGqfnon]
;fd'bflos ljBfnosf] z}lIfs :t/ ;'wf/
/ lhNnfdf b]lvPsf] clgoldttfnfO{
lgoGq0f ug{] pRr:t/Lo cg'udg ;+oGq
u7g u/]sf] 5 . ;ldltn] !$ c~rns}
s]xL ;fd'bflos ljBfnodf 58\s]
lg/LIf0f;d]t u/]sf] 5 . lzIff
lgodfjnLdf jif{df @ ;o @) lbg
ljBfno v'Ng'kg]{ / ! ;o *) lbg k9fO
x'gk} g{] pNn]v 5 . t/, /fhgLlts aGb
x8\tfnnufot sf/0fn] lgodfjnLcg';f/
ljBfno lgoldt ;~rfng x'g g;s]sf]
k|ltj]bgdf pNn]v 5 .

cg'zf;g / g}ltstfljxLg JolQm


kz'eGbf klg t'R5 x'G5 . o;}n]
/fli6o hLjgdf x/]s cfofdxdf
pbfx/0fLo cg'zf;g / g}ltstf
sfod ug{ cfh}bl] v cfkm}aF f6 To;sf]
;'?jft u/f}F .

;/sf/sf]====

5 . t/fO{sf @@ lhNnf 6'lqmg ;Sg]


cleJolSt lbFbf;d]t k|wfgdGqLn]
hgtfn] b]Vg] / a'g] u/L /IffdGqL;Fu
:ki6Ls/0f lng;s] g t pgnfO{ kbaf6
x6fpg} ;s] . o;n] klg k|wfgdGqLsf]
lgl/xtfnfO{ phfu/ u/]sf] dfGg
;lsG5 . zflGt / ;+ljwfgdf b]lvg]

g] k fn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

/fatOfc t]u (@ hf];c nf; *^)@


g/gf/fo0f cfq] o
ljVoft k|ultjfbL ;flxTosf/ vu]Gb| ;+uf| n
} fnfO{ dfl6{g rf}tf/Lsf] s'g}
sfo{qmddf Ps ;Hhgn] eg]5g\ vu]Gb| ;+uf| n
} fnfO{ ;Qfsf] Xo"d kfOksf]
Kjfndf Psfklaf6 l5/fof] eg] csf]k{ laf6 embf{ k|bLk g]kfn eP/ emg]{ .
of] s'/f w]/} 7fp"df ;+uf| n
} fs} d'vaf6 eg]sf] ;'lgof] / pgs} xftaf6 n]vs
] f]
klg kl9of] . cfh ltg} vu]Gb| ;+u|f}nf 8f= afa'/fd e/fO{ h:tf] nf]slk|o
g]tfnfO{ ;Qfsf] uGb] gfnLsf] Xo"d kfOkdf Psfklaf6 l5/fP/ csf]k{ laf6
dfwj g]kfn agfP/ emfg{ sl:;Psf 5g\ eGg] rrf{ klg rNg yfn]sf] 5 .
w]/}sf] lh1f;f 5 of] s] ePsf] xf] -x'g t vu]Gb| ;+u|f}nf / pxf"h:t}
gful/s ;dfhsf cu'jfxn] sd/]8 k|r08nfO{ g} k|wfgdGqL agfpg
sl:;Psf lyP . Tof] t hgefjgf / hgfb]zcg';f/s} k|of; / kxn lyof],
t/ ;Dej ePg . oxF" hgefjgf / hgfb]zsf] hlt ckdfg uof] plt
k|hftGqjfbL / dfgjclwsf/jfbL Pj+ gful/s ;dfhsf cu'jf aGg] /
eGg] nx/ hf] rn]sf] 5 . ;ft ;d'b| / l;dfgfkfl/sf zlStzfnL dflnsn]
To:t}nfO{ slyt k|hftGqjfbL / dfgjclwsf/jfbLsf] k|df0fkq lbPsf
5g\ . To:tf] k|df0fkqsf cufl8 u/Lj d'ns
' g]kfnsf] hgfb]z / b]zelStsf]
klg s'g} cy{ / dxTj gx'g] /x]5 . of] s'/f O/fg, O/fs, ckmuflg:tfg,
lnljof cflb b]zdf ePsf 36gfn] klg k|dfl0ft ul/lbPs} 5g\ . xfd|f]
b]zdf To;}sf] k'g/fa[lQ u/fpg e/dUb'/ k|of; eO/x] klg cem};Dd ;kmn
x'g ;s]sf 5}gg\ . cGt/f{li6o xltof/ dflkmof tyf o'4 cfoft /
lgof{tstf{xn] cem} xf/ klg vfPsf 5}gg\ . To;}n] t g]kfndf ;dod}
zflGtk|lqmofnfO{ 6'f]df k'Ug lbOPsf] 5}g / gof" ;+ljwfg n]Vg klg lbOPsf]
5}g . clg nf]slk|o g]tfnfO{ cnf]slk|o agfP/ ktg u/fpg] k|of; klg
eO/x]sf] 5 . ju{leq, cfbz{u'?, ;xofqL / kyk|bz{saf6 6f9f /
ju{b'Zdg;"u glhSofpg] sfddf tLj|tf cfPsf] 5 . k|z+;f u/]/ l;Wofpg]
v]n v]lnPsf] 5 . ?v r9fP/ km]b sf6\g] / b'lgof"nfO{ 9f"6g\ ] sfd eO/x]sf]
5, hf] w]/} vt/gfs 5 . nf]sn] rfx]sf / cTolws hgtfn] ?rfPsf
JolSt 8f= afa'/fd e/fO{ k|wfgdGqL x'g'kYof]{, ePsf 5g\ . o;nfO{ s;}n]
klg cGoyf dfGg ldNb}g . k|wfgdGqL x'gs} nflu nf]stflGqs dw]zL
df]rf{;"u dWo/ftdf hf] h;sf] /f]xj/df h]h:tf] ;Demf}tf ul/of] / ToxL
;Demf}tf kfng ug]{ gfddf h]h:tf] xs{t ul/of] jf ul/Fb}5 o;nfO{ eg]
ax';V+ os g]kfnLn] ;xhkdf krfpg ;s]sf] b]lvPg . s]xL ;~rf/ dfWodn]
lnPsf] hgdt ;j]{If0fdf b'O{ltxfOeGbf clws g]kfnLsf] cfzf / e/f];fsf]
s]Gb| ag]sf lyP 8f= afa'/fd e/fO{ . To;f] x'gd
' f e/fO{sf] af}l4s lrGtg,
;fbfkg / dfcf]jfbL kf6L{n] dxTjk"0f{ of]ubfg /x]sf] ljZjf; ul/G5 .
afa'/fdnfO{ Tof] cj:yfdf k'ofpgdf pgsf] kl/jf/, uf]vf{sf] ljBfnob]lv
gof"lbNnLsf] hjfx/nfn g]x ljZjljBfnosf] hlt of]ubfg xf]nf df]xg
j}B ls/0fxsf] klg sd of]ubfg 5}g . ;Qfsf] lzv/df k'u]kl5 ljho
uR5bf/ / z/t\l;+x e08f/Lx 8f= afa'/fd e/fO{sf lk|o ldq / df]xg
j}B ls/0f / /fdaxfb'/ yfkf afbnx clk|o b'Zdgsf kdf kl/eflift
ul/Fb} hfg'nfO{ s;}n] klg /fd|f] eGb}g . of] s'/f ljfg e/fO{n] a'g'ePsf]
5}g xf]nf eGg klg t ;lsFb}g . sd/]8 k|r08 / afa'/fd e/fO{ kIfLo
g]tf, sfo{stf{, n]vs, kqsf/ jf gful/s ;dfhsf cu'jfn] sd/]8 ls/0f
/ pxf"kIfLo cu|h g]tfxk|lt ;fx|} clk|o 6Lsfl6Kk0fL ul//x]sf 5g\ .
To;nfO{ lsgf/af6 cjnf]sg ul//x]sf ko{j]Ifs eG5g\ pxL afa'sf]
3/;DklQ Joxf/]/ a;]sf, u[x:yL rnfPsf k|f9} JolStn] cfgf] s"n, k/Dk/f,
cfbz{, g}lts lzIff / ;b\a'l4 lbg] a[4 afa'nfO{ ;xg g;s]/ 8f]sfdf
af]s]/ le/af6 kmfNg nUbf gfltn] eg]5 afaf, xh'/afnfO{ kmfn]sf] 8f]sf]
kmsf{P/ Nofpg' x}, ef]ln d}n] klg 7"nf] ePkl5 ToxL 8f]sf]df af]s/] xh'/nfO{
kmfNg k5{ lg g]kfnsf ufp"3/df k|rlnt of] syf ;fx|} dfld{s 5 . o;n]
w]/}nfO{ uDeL/ eP/ ;f]Rg / Jojxf/ ug{ afWo kf5{ . sd/]8 k|r08 jf
afa'/fdnfO{ klg kf/] x'GYof] eGg] hgrfxgf klg 5 . sd/]8 ls/0f kIfLo
g]tfn] cfk"m cWoIf jf k|wfgdGqL aGg rfx]sf 5}gg\ . pgLxn] k|r08
cWoIf / afa'/fd k|wfgdGqL ePsf]df s'g} b'Mv dfg]sf klg 5}gg\ . cfgf
cWoIf / k|wfgdGqLsf] dfgdof{bfdf sdL cfpg' x'Gg / kf6L{nfO{ sfnf] bfu
gnfuf];\ eG5g\ cyf{t\ sfFu|]; / Pdfn]h:tf] x'g' ePg eG5g\ . g]kfnL
hgtfn] dfcf]jfbL kf6L{nfO{ p;sf] /fhgLlts ljrf/, Oltxf;, jL/tf /
hgkIfw/tfs} sf/0f ;aeGbf 7"nf] bn agfPsf x'g\ . lgjf{rgdf lhtfPsf
x'g\ . p;nfO{ sf+u;
]| / Pdfn]h:tf] kf6{L\ L kdf b]Vg rfx]sf 5}gg\ . of] s'/f
ls/0f kIfLo g]tfsf] dfq} xf]Og hgtfsf] klg egfO xf] . olb dfcf]jfbL klg
sf+u|]; / Pdfn]h:t} x'g] xf] eg] To;n] g]kfndf kl/jt{gsf] ef/L af]Sg
;Sb}g . hgtfsf] hLjg:t/df s'g} ;'wf/ cfp"b}g . gof" g]kfnsf] ;kgf
sNkgfd} /xG5 . To;}n] klg sd/]8 k|r08 / afa'/fdnfO{ dfwj g]kfn jf
v8\u cf]nLsf] gof" ;+:s/0fsf kdf b]Vg rfx]sf 5}gg\ . of] s'/f dfcf]jfbLn]
a'em]s} x'g'k5{ .
clxn] dfcf]jfbLdf dxfljjfb 5 . of] dxfljjfb TolQs} cfPsf] x}g .
;Qfdf k'uk] l5 cfPsf] xf] . ;Qfdf k'uk] l5 cfpg] ljjfb ;Qfaflx/ k/]kl5
ldNg] rng g]kfnL /fhgLltdf ljBdfg 5 . ;Qfd} /x]sf a]nf ldNg] /
ldnfpg] k|of; ug{k5{ eGg] hgrfxgf xf] . cfh ljho uR5bf/ / z/t\l;+x
e08f/Lx hlt g} ldq b]lvP klg ef]ln afa'/fdsf nflu ls/0f / afbnxn]
h:tf] ;xof]u ug{ ;Sb}gg\ / ub}{gg\ klg . h;/L kfn'\6f/sf] /fhgLlts
k|ltj]bg kf; u/fpg sd/]8 k|r08nfO{ ls/0f kIfs} ;fy rflxPsf] lyof]
To;}u/L sd/]8 afa'/fd e/fO{nfO{ k|wfgdGqL agfpg klg ls/0f kIfsf]
;xof]un] g} dxTjk"0f{ e"ldsf v]n]sf] xf] . of] s'/f lsg lal;{OG5 . b'j}nfO{
dfly hfgk/] ls/0f kIfs} eof rflxg], dfly k'lu;s]kl5 ToxL eof
grflxg] eGg] ljrf/ / Jojxf/ g} ljrng xf] . of] ljrngaf6 dfcf]jfbLnfO{
/f]Sg ;s] dfq} klg g]kfndf zflGt k|lqmofsf] ;fy} 6'f] / gof" ;+ljwfg
n]vgdf ;3fp k'ofpg ;lsG5 gq ;lsFb}g . otflt/ lsg Wofg lbO"b}g h;/L vu]Gb| ;+uf| n
} fnfO{ ;Qfsf] Xo"d kfOkdf Psfklaf6 k;fn]/ csf]k{ laf6
emfbf{ k|bLk g]kfn gagf];\ eGg] rfxgf s'g} ;Hhgn] /fv] To;}u/L g]kfnsf
;Dk"0f{ cu|ufdL / kl/jt{gsf kIfw/xn] sd/]8 k|r08 / afa'/fdnfO{
dfwj g]kfn / v8\u cf]nL aGg lbg' x'"b}g, /f]Sg'k5{ . k|r08, ls/0f /
afa'/fd e/fO{nfO{ ;"u;"u} af]Sg'k5{ . k|r08 / afa'/fdnfO{ af]s]/ ls/0f
kIfnfO{ 7f]Sg' eg]sf] ljefhgnfO{ k|f]T;fxg ug{' xf] . ls/0f kIfw/xn]
;/sf/ / kf6L{ ;a}sf] ;Qf rnfPsf 5}gg\ . aflx/} a;]/ ljrf/sf] /fhgLlt
u/]sf 5g\ . ljrf/sf] /fhgLltdfly k|xf/ ug]{ xf] eg] a]ljrf/n] df}sf
kfp"5 . To;n] lgDTofpg] ;d:of emg\ vt/gfs x'G5 . o;kflnsf] ljhof
bzdLn] To:tf] vt/gfs v]naf6 d'St u/f];\ . ldqnfO{ zq' / zq'nfO{ ldq
b]Vg] / n]Vg]xnfO{ ;b\a'l4 b]cf];\ eGg] sfdgf 5 . xflb{s z'esfdgf 5 .

vt/gfs v]n

sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#@)^#^$

lsg /fli6o cg';Gwfg ljefu ;b}j c;kmn <


h'g;'s} jfb cyf{t\ Joj:yf xf];\
jf cfcf];\ u'Ktr/sf] k|efjsfl/tfnfO{
xfdL ;a}n] a'g'kb{5 . xfdLnfO{
Joj:yf;Fu s'g} ;/f]sf/ x'gx' G' g . s]jn
of] ;+:yf k|efjsf/L x'gk' b{5 eGg]
dfGotfnfO{ a'g'kb{5 . k~rfotsfndf
g]kfn u'Ktr/ ljefu xfnsf] /fli6o
cg';Gwfg ljefu ;"rgf ;+oGqsf] nflu
cToGt g} k|efjzfn /x]sf] lyof] . To;
cj;/df of] ;+:yf k|ToIf / ck|ToIf
kaf6 b/af/ cyf{t\ /fhf s}
dftxtdf g} lyof]eGbf cTo'lQm gxf]nf .
Tof] ;dodf g]kfn u'Ktr/ ljefusf]
lgodfjnL klg cToGt g} s8f lyof] .
To;a] n f ;" r gf r' x fpg] x nfO{
d[To'b08;Ddsf] ;hfo /x]sf]n] of] ;+:yf
lgs} k|efjzfnL ag]sf] lyof] . h'g
b]zsf] sfg'g sxfF x'bF g} , Tof] b]zcl3
a9\g ;Sg}g\ eGg] s'/fsf] phfu/
To;a]nfsf] sfg'g / lgodfjnLn] g}
b]vfPsf] x'G5 . o;a]nf /fi6df vt/f
b]vd
] f, u'Ktr/sf s'g} klg txsf
sd{rf/Ln] cfgf] kl/rokq b]vfO{
/fhf ;dIf 5'} e]6 u/L cfgf] s'/f
/fVg kfpg];Ddsf] clwsf/ To;a]nf
u'Ktr/sf sd{rf/LnfO{ lyof] . t/,
va/ ;To x'g' kb{lyof] .
ha g]kfn u'Ktr/ ;+:yfn] @)!&
;fndf g]kfnL sfFu;
]| sf] ;/sf/nfO{
tTsfnLg /fh:j >L % dx]Gb|n] ckb:t
u/] / To; ;dodf of] ;+:yfdf sfo{/t
sd{ r f/Lx :j= aLkLs} efG;] ,
;'/Iffuf8{ / ;Nnfxsf/sf] kdf sfd
u/L ToxfFsf cToGt ;+j]bgzLn
;"rgfx ;+sng u/L u'Ktr/ ;+:yfdf
/ b/af/df k7fpg] / g]kfnL sfFu;
]| sf
clwsf+z of]hgfx c;kmn ug{]
sfdx o;} ;+:yfn] u/]sf] s'/f s;};uF
n'ss
] f] 5}g . To;sf/0f ;+:yfnfO{ bf]if
lbg'eGbf cufl8 s;}n] klg klxnf
cfkm}nF fO{ a'g h?/L 5 . ;+:yfnfO{ bf]if
lbg'eGbf cufl8 g]kfn ;/sf/df
sfo{/t pRrkb:y /fi6;j] s, ;'/Iff
lgsfosf cxn] / ;/sf/ rnfpg]
/fi6klt, k|wfgdGqLxn] xfdL s'g
w/ftndf 5f}F eGg] klxnf s'/f a'g
h?/L /x]sf] cfu|x ug{ rfxG5' .
;a}eGbf klxnf d ;/sf/ cyf{t\ g]kfn
;/sf/nfO{ s] eGg rfxG5' eg], b]zdf
;'zf;g sfod ug{ s8f sfg'gsf]
Joj:yf ug'k{ b{5 / To; sfg'gleq sf]
7"nf] sf] ;fgf] eGg] lje]b x6fO{ b]zsf]
/fi6kltb]lv k|wfgdGqL;d]t To;
sfg'gleq a;L sfg'gsf] kfngf ug]t{ km{
Wofg lbg'kb{5 / sfg'geGbf 7"nf]
/fi6klt, k|wfgdGqLnufot ;jf]R{ r
cbfntsf k|wfg GofofwLzx;d]t
c6fpg] sfg'g agfcf}F clg sfg'gsf]
kfngf ub}{ n}hfcf}F . sfg'gljk/Lt sfd
ug]{ hf];s
' } klg ;hfosf] efuL x'g5
]
eGg] ;Gb]znfO{ cufl8 n}hfg sfd u/f}F
/ clg s;}nfO{ sfd nfUg] jf gnfUg]
eGg]tkm{ Wofg hcf];\ eGg] ;a}
a'l4hLjLnufot ;/sf/df /x]sf
/fi6;j] sxn] cfu|x ug{ rfxG5f}F .
g]kfn u'Ktr/ ljefu cyf{t\ xfnsf]
/fli6o cg';Gwfg ljefunfO{ c;kmn
agfpg] sfd tTsfnLg g]kfn ;/sf/,
g]kfn /fli6o ;fKtflxs cfOtaf/ %
c;f/ @)^* sf] c+sdf k|sflzt
lg:kmn ;+oGq eGg] zLif{s k9\bf xfdL
/fi6;j] snfO{ b'Mv nfUg'sf ;fy} To;
c+sdf /fli6o cg';Gwfg ljefuk|lt
n]lvPsf] b[li6sf]0f yfxf gePsf] JolQmn]
cfgf] ljrf/ n]vs
] f] xf] ls eGg]h:tf]
nfUof] xfdLnfO{ .
t/, @)#^ ;fnsf] cfGbf]ngkl5
g]kfn u'Ktr/ ljefusf] ;"rgf ;+oGqdf
s]xL sdL x'g uPsf], To; ;+:yfsf
Odfgbf/ sd{7, b]zeQm, /fi6jfbL,
l;kfxLdf dx;'; ug{ yfn] . t/, klg
;f] a]nf;Ddsf] ;+:yf cToGt g}
k|efjzfnL lyof] .
@)^ ;fnkl5 t of] ;+:yfsf] ;"rgf
;+oGq g} Kof/f]nfOh h:tf] x'g uof] .
lsgeGbf ;+:yfsf] cfdfa'af g} gePsf]
6'x/' f] x'g uof] of] ;+:yf . To;a]nfsf]
/fhg}lts kf6L{xn] of] ;+:yfnfO{
a]jf:tf u/L sfd} gnfUg] ;+:yfh:tf]
u/L 8l:ag df kmfn] . To:tf lj1x
ePsf kf6L{sf g]tf tyf /fhg]tfxn]

w|'jnfn >]i7, jl/i7 ;'/Iffljb\

klg o;sf] dxTjnfO{ hfGbfhfGb} klg


cgle1h:tf] u/]/ a;] . h;sf] kl/0ffd
cfh of] /fhg}lts kf6L{xn] ef]gk' of] .
;f] a]nf of] ;+:yfnfO{ g]tfxn] kf6L{
sfo{stf{ etL{sG] b| agfP, h;sf] kl/0ffd
cfh;Dd of] b]zn] ef]Ug' kl//x]sf] 5 .
Odfgbf/, sd{7, /fi6eQm / /fi6jfbL
sd{rf/LxnfO{ b/afl/ofsf] gh/n] x]/L
Odfgbf/ sd{rf/LxnfO{ kl5 kf/L,
gftfjfb, s[kfjfb, kml/ofjfbsf] gftftkm{

;+;b\sf] /fHoJoj:yf ;ldlt a}7sdf


dfcf]jfb ;ef;b\ kDkmf e';fnn] /fli6o
cg';Gwfg ljefu k|efjsf/L gx'bF f
d'ns
' n] ;'/Iff r'gf}tL ;fdgf ug{ ;s]sf]
5}g eGg] s'/f tTsfnLg k|wfgdGqL
emngfy vgfn;d]tsf] pkl:yltdf
eg]sf lyP eGg] s'/f] a'lemof] . ;fy}
o;nfO{ k|wfgdGqLsf] dftxtdf
n}hfg'k5{ egL cfgf s'/fx /fv]sf
klg lyP . @)^^ ;fpg !$ df klg
tTsfnLg u[xdGqL eLd /fjnn] klg
o:t} ;'emfj lbPsf lyP . @)$^ ;fnsf]
kl/jt{gkl5 of] ;+:yfnfO{ alnof] /
k|efjsf/L agfpg bh{gf}F cfof]u sfo{bn
/ ;ldltx ag] t/ ;a} ;+oGqx
ljkmn dfq eP .
dfcf]jfbL cWoIf k'iksdn bfxfn
k|r08 k|wfgdGqL /x]sf] ;dodf sfg'g
Joj;foL o'j/fh ;+uf| n
} f ;+of]hs /x]sf]
;'/Iff lgsfo cfw'lgsLs/0f pRr:t/Lo
sfo{bn u7g ePsf] lyof], h;n] /fli6o

ef/tLo ;/sf/n] kmf]6f] lvRg k|ltaGw nufpFbf klg /fli6o cg';Gwfg


ljefusf sd{rf/Ln] !(&& cS6f]a/ #! sf lbg lbNnLaf6 k6gf
ljdfg:yndf aLkL sf]O/fnf cf]nb+{ fsf] lvlrPsf] tl:j/ .
ufe]/, cIfd, rf]/ km6fxf / g]tfxsf] cg';Gwfg ljefunfO{ /fli6o OG6]lnh]G;
rfs8Ldf nfUg]xnfO{ dfq k|>o lbg] Ao'/f] agfpg] / ljefunfO{ k|wfgdGqL
k/Dk/f a9\g uO{ g]kfn u'Ktr/ sfof{nosf] dftxtdf n}hfg'kg]{ ;'emfj
ljefusf] dxTjnfO{ dxTjxLg u/L laufb}{ lbPsf] lyof] / o;afx]s, o;cl3 egf{
nu] . of] ug'{ / u/fpgdf k|d'v ePsf kf6L{sf sfo{stf{sf] ;d"xnfO{
ltt/ljt/ ug'k{ g]{ tyf ljefuleqs}
/fhgLlts kf6L{sf cu'jfxs} k|dv
'
xft lyof] . lj= ;+= @))* b]lv @)#^ of]Uo / Odfgbf/ JolQmxsf] ;fgf] o'lg6
;fn;Dd of] ;+:yfsf] gfd /fli6o agfP/ cl3 a9fpg'kg]{ ;'emfj lbFbflbFb}
OG6]lnh]G; Ao'/f] lyof] . @)#^ ;fnkl5 tTsfnLg cIfd u[xdGqL / u[x;lrjsf
of] ;+:yfsf] gfd kl/jt{g u/L hg;Dks{ sf/0fn] tTsfnLg of]Uo / Odfgbf/
k|wfg sfof{no agfOof] . @)$^ JolQmxnfO{ cfgf] pd]/;Dd sfd ug{
;fnkl5 /fli6o cg';Gwfg ljefu glbO{ lgodfjnL ;+zf]wg u/L #) jif]{
agfOof] . o;/L of] ;+:yfdf qmdzM nufO{ cjsfz lbg] sfo{ tTsfnLg
ljs[ltx km}nfOP . of] x'g' / ug{ / ;/sf/n] cfgf] cof]Uotfsf] k|df0f b]vfO{
u/fpgdf xfd|f ;+:yfsf k|dv
' xs} xft of]Uo / Odfgbf/ /fi6;j] sxnfO{
/x] . s]jn cfgf] s';L{ hf]ufpg] / deGbf cjsfz lbP .
c? /fd|} eP klg Tof] JolQm, cl3 ga9"g\
o;/L cfh;Ddsf] ;/sf/n] o;
eGg] dgl:ylt af]s/] lxF8s
] fxs} uNtLn] ;+:yfk|lt cfgf] b[li6sf]0f /fv]sf] b]Vbf
ubf{ of] ;+:yf cfh;Dd lg:kmn x'g b]zeQm / /fi6jfbL /fi6;j] sxn] x]g{'
uPsf] eGbf cTo'lQm gxf]nf .
/ o:tf] cj:yf ef]Ug'k/]sf] 5 . pRr
of] ;+:yfnfO{ clxn]s} l:yltdf txdf a:g] g]tf tyf ;/sf/df cf;Lg
k'ofpg]xdf tTsfnLg d'Vo ;lrj pRr:t/sf sd{rf/Ln] cfgf] dgkbf]{
u[x;lrj, u[xdGqL / k|wfgdGqLxs} ub}{ hfg] / ;+:yf sfd nfu]g eGb} hfg]
k|dv
' xft 5 eGbf uNtL gxf]nf . @)$^ h:tf cfcfgf 8Dk'mx ahfP/
;fnkl5 cyf{t\ b]zdf k|hftGqsf] k|jz
]
lxF8s
] f] kfOG5 . ;/sf/;Fu cyf{t\ g]kfn
ePkl5 of] ;+:yfdf sfo{/t k|dv
' xn] ;/sf/;Fu cfu|x ug{ rfxG5' ls @)$^
klg k|efjsf/L ;"rgf ;+sng ug]{ / ;fnkl5 tTsfnLg ;/sf/xn] o;
u/fpg]tkm{eGbf klg cfgf] s';L{ s;/L ;+:yfsf tTsfnLg k|dv
' xsf] k|nf]egdf
hf]ufpg ;lsG5 / ;"rgf ;+oGq ;+sng k/L To; ;+:yfdf sfd u/]sf cfgf]
ug]{ ah]6x d'Vo ;lrj, u[x;lrj, ;do cjlw x'bF fx'bF } hah{:tL lgodfjnL
u[xdGqL / k|wfgdGqLnufot ltgsf ;+zf]wg u/L cjsfz lbPsf b]zeQm,
cf;]kf;]xdf vr{ u/L ;"rgf ;+sng of]Uo / Odfgbf/ cjsfz k|fKt ;+:yf
ug]{ sfd lg:kmn ug]t{ km{ cfgf] ;Dk"0f{ JolQmxsf] ;d"xnfO{ ;+sng u/L ;'?df
;dox vr{ u/] / To;}sf] kl/0ffd xf] ;fg} o'lg6sf] kaf6 ltgLxnfO{ dfq
of] . of] sfo{ cfh;Dd To:t} eO/x]sf] ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"s} dftxtdf
5 eGbf unt gxf]nf . cfhsf] ;/sf/ /fv Pp6f 5' } ;Ifd b] z L /
klg log} ;+oGqsf] l;sf/df kmF;s
] f] ljb]zLxsf] rnv]n /f]Sg Pp6f 5'}
dx;' ; x' g uPsf] 5 . c;kmn hf;';L ;+:yfsf] OsfO{ :yfkgfdf hf]8
36gfxnfO{ sf]6o\ fpg'eGbf ca b]zdf lbg] xf] eg] / To;sf] nflu 5'} ah]6sf]
zflGt;'/Iff sfod ug{ s]s:tf] Joj:yf u/L To;n] lbPsf] ;xL ;"rgf
;+oGqx agfpg] / b]z leq / b]z / ;'emfjnfO{ ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"n]
aflx/af6 rnv]n ug]{ ;+3;+:yfxnfO{ sfof{Gjog ub}{ n}hfg] xf] eg] To:tf
lgoGq0f ug{ s]s:tf sbdx rfNbf b] z eQm, Odfgbf/ / of] o
b]zdf cdgrog sfod x'g;S5 /fi6;j] sxsf] /fd|f] ;d"xn] of] b]zdf
eGg] t km{ clxn] s f cyf{ t \ g] k fn xfn /x]sf] ljBdfg cj:yfnfO{ ;'wf/
;/sf/f/f s:tf] sbdx rfNg'kb{5 u/L b]zsf zflGt;'/Iffdf 7"nf] of]ubfg
eGg]tkm{ ;a}sf] Wofg hfg' pko'Qm x'g5] . lbg ;Sg] Ifdtf cem} /x]sf] kfpg
tTsfnLg !) r}t @)^& df Joj:yflksf ;lsG5 . ;/sf/n] Tof] o'lg6 agfP/

n}hfg] cfF6 / ltgLxnfO{ kTofpg


h?/L 5 . of] gjul7t ;+:yfnfO{ b]z
leq / aflx/sf] ;a} sfd ug{ lbg'kb{5
/ xfn /x]sf] /fli6o cg';GwfgnfO{
u[xdGqfnocGtu{t g} 5f8L lbg] / of]
;+:yfnfO{ klg k|ToIf / ck|ToIfkdf
k|wfgdGqLs} dftxtdf /flv/fVg] /
gjul7t o'l6g k|wfgdGqLs} dftxtdf
/x]sf] ;+:yfsf] lgb]z
{ gcg'k sfd ug]{
u/fpg] lsl;daf6 ;~rfng ug]{ u/L
;+:yf u7g ug{ cfjZos /x]sf] 5 .
k|wfgdGqLsf] dftxtdf ul7t
cjsfz k|fKt Odfgbf/ of]Uo b]zeQm
/ /fi6;]jsxsf] o'lg6dWo]af6}
To;cGtu{t g} /xg] u/L Pp6f 5'}
o'l6g af]8/{ OG6]lnh]G;sf] zfvf u7g
ug'{ klg cfjZos x'G5 . o;/L
;docg';f/ cyf{t\ o;} o'lg6dfkm{t\
;dosf] dfucg';f/sf] zfvfx u7g
u/L n}hfg] / logLxs} ;"rgf ;+oGqsf]
cfwf/df k|x/L, ;z:qnufot cflb
;'/Iff lgsfonfO{ kl/rfng ul/g'kb{5 .
;"rgf eg]sf] !)) k|ltzt g} ;xL
x'G5 eGg] xf]Og . To;nfO{ klg e]l/kmfO{
u/L ;'/Iff lgsfosf] kl/rfng ug'k{ g]{
x' G 5 . To:tf ;" r gfdf ;' / Iff
lgsfo;Fu;Fu} u'Ktr/ Ph]G;Lxsf]
sd{rf/LxnfO{ n}hfg x'bF g} . u'Ktr/
;+:yfsf] sfd ;xL ;"rgf lbg] xf] /
To;nfO{ sfof{Gjog ug]{ sfd ;/sf/
/ ;'/Iff lgsfosf] xf] . of] cy{df ;'/Iff
lgsfoxn] ;dGjo u/L ;a}n] cf
cfgf] bfloTj lgjf{x ug]{ xf] eg] b]zdf
zflGt;'/Iff / cdgrog sfo{ ug{
ufx|f] x'bF g} . t/, b]zdf bl/nf] sfg'g
Joj:yfsf] vfFrf] 5 . Tof] sfg'g
Joj:yfleq /fi6klt, k|wfgdGqLb]lv
/fhf / /+s ;a}nfO{ Psgfzn] lnP/
hfg'kb{5 . sfg'geGbf 7"nf sf]xL
gxf];\ . clg dfq u'Ktr/ n] lbPsf]
;xL ;"rgfsf] dxTj x'G5 cGoyf s]xL
x'g ;Sb}g cGoyf ;b}j ;/sf/n]
u'Ktr/ ;+:yfnfO{ dfq bf]if lbg] sfd
dfq x'g5
] . ;fy} xfd|f a"9fkfsfxn]
eg]h:t} cfgf] lhpdf e};
F L lxF8s
] f
gb]Vg]n] c?sf] lhpdf h'df| lxF8s
] f]
b]Vg] eg]h:t} g]kfn ;/sf/sf] sfd
x'g5
] . pbfx/0fsf] nflu o;} ;+:yfdf
sfd ug]{ Ps of]Uo / Odfgbf/ ;P;kL
;xcg';Gwfg lgb]{zsn] dfcf]jfbL
cWoIf k'iksdn bfxfn bfxfn
k|wfgdGqL /x]sf] ;dodf o;} ;+:yfsf]
;xcg';Gwfg lgb]{zss} ;"rgfsf]
cfwf/df Ko"7fgsf] k|x/L rf}sLsf]
xftxltof/ n'6g\ ] n'6/] f ;d"xnfO{ kqmfp
ug{ ;kmn ePsf] k|df0f tTsfnLg
dfcf]jfbL cWoIf k'iksdn bfxfn
k|r08 k|wfgdGqLnfO{ ;d]t yfxf
ePs} s' / f xf] . To;a] n f klg
;DdfggLo k|wfgdGqL k'iksdn bfxfn
k|r08 n] of] 36gf klg ;'/Iff lgsfon]
kQf nfpg ;kmn x'g ;Sb}g egL pxfFn]
eGg'ePsf] lyof] . t/, o;} ;+:yfsf]
;" r gfsf] cfwf/df ltgLxnfO{
lx/f;tdf lng ;'/Iff lgsfo ;kmn
/x]sf] 5 . o; ;DaGwdf dfcf]jfbL
kf]ln6Ao'/f] ;b:o lxtdfg zfSonfO{
klg o;af/] /fd|/L g} cjut ePsf
s'/fx x'g\ . t/, To;/L lhpHofg
nufP/ sfd ug]{ tTsfnLg P;P;kL
;xcg';Gwfg lgb]z
{ snfO{ tTsfnLg
dfcf]jfbL ;/sf/n] k'/:sf/ lbg'sf]
;f6f] pd]/sf] xb x'bF fx'bF } klg To:tf
/fi6;]jsnfO{ lgod ;+zf]wg u/L
cjsfz lbgaf6 kl5 x6]g eg]
;/sf/n] cfgf] x}l;ot cfkm}Fn]
b]vfpg]h:tf sfd ug{ tTsfnLg
;/sf/x slxNo} r'sg] g\ . xfd|f] b]zsf]
;/sf/ o:tf] 5 . l5d]sL /fi6sf]
;/sf/ eg] jL/Tjsf] sfd u/]sf]
afktdf cjsfz k|fKt jL/of]4fxnfO{
k'gM ;]jfdf /fvL jL/ /fi6;j] sxsf]
sb/ ug{ kl5 x6]g .
To;sf/0f sfg'g g} gePsf] b]z,
of]Uo / Odfgbf/ g]tf tyf /fhg]tfx
gePkl5 c?nfO{ dfq bf]if lbg] g]tf /
;/sf/ /x];Dd b]zdf zflGt / ;'zf;gsf]
cfz ug'{ g} a]sf/ x'g] b]lvG5 .
To;sf/0fdfly pNn]lvt pvfgnfO{ g]kfn
;/sf/n] klxnf rl/tfy{ u/L b]vfpg'df
g} pxfFxsf] pknlAw x'g] 7fGb5' .

k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M afuahf/, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.chhepyastraweekly.wordpress.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, cgfdgu/k5fl8

You might also like