P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 1

OVERHED

OBJEKTIF :

OBJEKTIF AM :
Memahami definisi dan pengkelasan overhed serta perbezan overhed diuntukkan dan overhed diagihkan serta pengiraannya.

OBJEKTIF KHUSUS : Diakhir unit ini anda sepatutnya dapat: 1. Mendefinisikan dan mengkelaskan overhed.. 2. Membezakan overhed yang diuntukkan dan overhed yang diagihkan. 3. Menyatakan asas-asas yang digunakan di dalam pengagihan overhed.

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 2

OVERHED

INPUT
7.0 PENGENALAN Sebelum ini di dalam unit 1 dan 2 anda telah belajar dan fahami secara am berkaitan overhed jadi untuk memastikan anda semua lebih jelas berkaitan overhed mari kita meneliti dan cuba fahami input-input di dalam unit 7 ini. Di dalam syarikat perkilangan buruh langsung, bahan langsung dan belanja langsung boleh dikenal pasti di dalam kos keluaran yang dikeluarkan manakala overhed pula tidak dapat dikenalpasti di dalam kos keluaran yang dikeluarkan walaupun ia juga terlibat dalam proses pengeluaran keluaran. 7.1 DEFINISI DAN PENGKELASAN OVERHED 1. Definisi Overhed  Overhed merupakan jumlah kos bahan tidak langsung, buruh tidak langsung langsung dan belanja tidak langsung. Disebabkan sifatnya tidak langsung ia sukar dikesan dan tidak menjadi sifat semulajadi kepada keluaran yang dikeluarankan. 2. Pengkelasan Overhed. i. Overhed Pengeluaran. - merupakan kos yang terlibat secara tidak langsung dengan pengeluaran. - Contohnya, bahan tidak langsung, upah tidak langsung, insuran loji, sewa kilang dan lain-lain. ii. Overhed pentadbiran.

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 3

Merupakan kos tidak langsung yang wujud daripada pentadbiran organisasi seperti penubuhan, pengawalan dan pengurusan organisasi. Contohnya, gaji pekerja pentadbiran, yuran audit, belanja alat tulis dan lain-lain.

iii. Overhed jualan dan pengagihan barangan keluaran. - Merupakan kos yang terlibat dalam memperolehi pesanan barangan sehinggalah pengagihan barangan. - Contohnya, kos pengiklanan, gaji dan komisen jurujual, pengangkitan, pembungkusan dan lain-lain.

OVERHED

AKTIVITI 7A

UJI KEFAHAMAN ANDA SEBELUM ANDA MENERUSKAN INPUT SELANJUTNYA. SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUT. 7.1 Belanja-belanja di bawah boleh dikelaskan kepada overhed pengeluaran, overhed jualan dan overhed pentadbiran. Belanja-belanja 1. Kos minyak pelincir yang digunakan untuk mesin pengeluaran. 2. lessen kenderaan untuk lori. 3. Susutnilai kilang dan peralatan. 4. Komisyen yang dibayar kepada jurujual. 5. Gaji pengawal keselamatan dalam gudang bahan mentah 6. Yuran kepada agensi pengiklanan. 7. Gaji penyelia kilang. Overhed Jualan & pengagihan Overhed Pentadbiran Overhed Pengeluaran Overhed-overhed

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 4

8. Kos dakwat pencetak computer di pejabat 9. Gaji akauntan syarikat, 10. Sewa kilang.

Anda dikehendaki memadankan belanja-belanja di atas kepada overhed-overhed tertentu.

OVERHED
MAKLUMBALAS 7A

Perhatian!
Anda hanya boleh berpindah ke input selanjutnya jika anda dapat menjawab kesemua soalan dalam aktiviti 7A
7.1 Belanja-belanja 1. Kos minyak pelincir yang digunakan untuk mesin pengeluaran. 2. lessen kenderaan untuk lori. 3. Susutnilai kilang dan peralatan. 4. Komisyen yang dibayar kepada jurujual. Overhed Pentadbiran Overhed Pengeluaran Overhed-overhed

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 5

5. Gaji pengawal keselamatan dalam gudang bahan mentah 6. Yuran kepada agensi pengiklanan. 7. Gaji penyelia kilang. 8. Kos dakwat pencetak computer di pejabat 9. Gaji akauntan syarikat, 10. Sewa kilang.

OVERHED

INPUT

7.2

PERBEZAAN OVERHED YANG DIUNTUKKAN DENGAN YANG DIAGIHKAN.

Overhed diuntukkan dan diagihkan merupakan terma yang digunakan dalam perakaunan kos dan ia merupakan suatu terma yang membawa maksud yang berbeza, ini dapat kita rujuk dalam jadual 7.1. Overhed diuntukkan  Definisi: Perumpukan butiran kos yang menyeluruh kepada pusat kos atau unit kos (CIMA). Sesetengah kos overhed boleh diperuntukkan secara langsung dengan jabatan tertentu/pusat kos. Item-item overhed ini tidak boleh dikaitkan secara langsung dengan keluaran tertentu tetapi boleh diperuntukkan secara langsung dengan jabatan tertentu. Contohnya Supervisor, buruh tak langsung, overtime, bahan tak langsung dan lain-lain.  Overhed diagihkan Definisi; pembahagian kos perumpukan sebahagian daripada butiran kos umum kepada 2 atau lebih pusat kos/ jabatan berdasarkan suatu anggaran faedah yang diterima. (CIMA). Kos yang tidak boleh diperuntukkan terus kepada sesuatu jabatan/pusat kos harus dibahagikan secara adil diantara pusat-pusat kos/jabatan-jabatan yang terlibat. Contohnya, elektrik kilang, sewa kilang, susutnilai kilang dan pelbagai

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 6 lagi.

Apabila overhed telah dikumpulkan kos boleh diperuntukkan kepada jabatan tertentu/pusat kos berdasarkan syaratsyarat yang berikut: a. jika ianya hanya disebabkan oleh jabatan /pusat kos tertentu. b. Jika jumlah overhed yang tepat dapat diketahui.

Jadual 7.1 Perbezaan overhed diuntukkan dan overhed diagihkan.

Untuk lebih memahami perbezaan overhed diuntukkan dan diagihkan mari kita lihat rajah 7.1

Kilang Kertas Pusat kos pengeluaran Jab. A Jab. B Jab. C Pusat kos perkhidmatan

Jab. X

Jab. Y

Tenaga elektrik dibekalkan keseluruh kilang.

Belanja gaji Ali perlu diuntukkan ke Pusat kos pengeluaran di jabatan A

Elektrik kilang perlu diagihkan ke kedua-dua pusat kos mengikut asasasas pengagihan tertentu, ini kerana kesemua pusat kos menggunakan tenaga elektrik

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 7

Rajah 7.1 : Perbezaan overhed diuntukkan dan diagihkan

OVERHED

AKTIVITI 7B

UJI KEFAHAMAN ANDA SEBELUM ANDA MENERUSKAN INPUT SELANJUTNYA. SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUT.

7.2 Terangkan apa yang anda faham berkaitan overhed diuntukkan dan overhed diagihkan Bersama-sama dengan contohnya sekali.

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 8

OVERHED
MAKLUMBALAS 7B

Perhatian!
Anda hanya boleh berpindah ke input selanjutnya jika anda dapat menjawab kesemua soalan dalam aktiviti 7B
7.2 1. Overhed diuntukkan  Definisi: Perumpukan butiran kos yang menyeluruh kepada pusat kos atau unit kos (CIMA).  Sesetengah kos overhed boleh diperuntukkan secara langsung dengan jabatan tertentu/pusat kos. Item-item overhed ini tidak boleh dikaitkan secara langsung dengan keluaran tertentu tetapi boleh diperuntukkan secara langsung dengan jabatan tertentu.  Contohnya: Supervisor, buruh tak langsung, overtime, bahan tak langsung dan lainlain.

P 3202 

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 9

Apabila overhed telah dikumpulkan kos boleh diperuntukkan kepada jabatan tertentu/pusat kos berdasarkan syarat-syarat yang berikut: c. jika ianya hanya disebabkan oleh jabatan /pusat kos tertentu. d. Jika jumlah overhed yang tepat dapat diketahui.

2. Overhed diagihkan  Kos yang tidak boleh diperuntukkan terus kepada sesuatu jabatan/pusat kos harus dibahagikan secara adil diantara pusat-pusat kos/jabatan-jabatan yang terlibat.  Definisi; pembahagian kos perumpukan sebahagian daripada butiran kos umum kepada 2 atau lebih pusat kos/ jabatan berdasarkan suatu anggaran faedah yang diterima. (CIMA).  Contohnya, elektrik kilang, sewa kilang, susutnilai kilang dan pelbagai lagi.

OVERHED

INPUT
7.3 Asas yang digunakan di dalam pengagihan overhed. Pemilihan asas yang sesuai adalah tidak ditetapkan oleh mana-mana badan perakaunan tetapi ia berdasarkan pertimbangan dan budi bicara pihak-pihak yang terlibat. Asas-asas yang umumnya digunakan adalah seperti berikut: ASAS a) Kawasan yang digunakan oleh setiap pusat kos b) Nilai modal
KOS OVERHED YANG BERKENAAN DENGAN ASAS

Sewa, api dan air, susutnilai bangunan, pembaikian bangunan, insuran kebakaran dan lain-lain. Susutnilai jentera, kelengkapan, bangunan, kenderaan, insuran bangunan, insuran jentera dan lain-lain. Kuasa, upah kerja pengurusan, pembaikian dan lain-lain. Penyelia, perbelanjaan kantin, kebajikan, upah, perbelanjaan pejabat, kos pentadbiran dan lain- lain. Insuran kebakaran.

c) Jam buruh langsung/ jam mesin. d) Bilangan pekerja e) Nilai stok

Tahukah anda!
Apakah ia pusat kos?

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 10

Contoh 2: ABCD s/d dibahagikan kepada 4 jabatan A , B, C dan D yang mana A dan B merupakan jabatan pengeluaran dan C dan D merupakan jabatan perkhidmatan. RM 1 000 2 000 3 500 1 500 1 000 1 500 1 500 Jab C 500 30 20 000 Jab D 1 000 20 20 000

Pembaikan loji Susutnilai loji Sewa Penyeliaan Insuran loji Elektrik Kantin Nota;
Kawasan (Meter) Bilangan pekerja Nilai loji(RM)

Jab A 2 500 50 40 000

Jab B 1 000 50 20 000

Bagaimanakah kos overhed harus dibahagikan. Jawapan Pengagihan Overhed Jabatan perkhidmatan. Jab. Pengeluaran Overhed Pembaikan loji Susutnilai loji Amaun RM 1 000 2 000 Asas Nilai Loji Nilai Loji A RM 400 800 B RM 200 400 Jab. Perkhidmatan. C RM 200 400 D RM 200 400

P 3202 Sewa Penyeliaan Insuran loji Elektrik Kantin

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 11 1 750 500 400 750 500 5 100 700 500 200 300 500 2 800 350 300 200 150 300 1 900 700 200 200 300 200. 2 200

3 500 1 500 1 000 1 500 1 500 12 000

Keluasan Bil. Pekerja Nilai Loji Keluasan Bil. Pekerja

OVERHED

AKTIVITI

UJI KEFAHAMAN ANDA SEBELUM ANDA MENERUSKAN INPUT SELANJUTNYA. SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUT. 7.3 Kos overhed tahunan bagi sebuah syarikat pengilangan yang mempunyai 3 jabatan pengeluaran dan 2 jabatan perkhidmatan adalah seperti berikut: (Dipetik dari management and cost accounting; Colin Drury) RM Buruh tak langsung dan pengawasan: Jabatan pengeluaran A B C Jabatan perkhidmatan X Y Bahan tak langsung: Jabatan pengeluaran 100 000 99 500 92 500 10 000 60 000 ________ 100 000 100 000 40 000 4 000 RM

362 000

Jabatan perkhidmatan

A B C X

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 12 Y 9 000 ________ 50 000 100 000 15 000 150 000 25 000 80 000 ________

253 000

Api dan air Sewa Insuran mesin Susutnilai mesin Insuran bangunan Gaji pihak pengurusan

420 000 _______ 1035 000 ======

Maklumat di bawah juga disediakan: Nilai buku mesin Jabatan A Jabatan B Jabatan C Jabatan X Jabatan Y Jumlah 800 000 500 000 100 000 50 000 50 000 1500 000 Keluasan kawasan Bilangan pekerja Jam buruh langsung 200 000 150 000 200 000 Jam mesin 100 000 50 000

10 000 5 000 15 000 15 000 5 000 50 000

30 20 30 10 10 100

Jabatan Y yang merupakan jabatan pembaikian mencatatkan masa yang digunakan untuk membaiki lain-lain jabatan iaitu seperti yang ditunjukkan dibawah ini: 12 000 jam 8 000 jam 5 000 jam _________ 25 000 jam ======== Butiran berkaitan penerbitan bahan ( bahan tak langsung dan langsung) adalah seperti berikut: Jabatan A B 400 000 300 000 Jabatan A B C

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 13

100 000 _________ 800 000 ========= Anda dikehendaki menyediakan penyata analisis overhed.

OVERHED
MAKLUMBALAS 7C

Perhatian!
Anda hanya boleh berpindah ke input selanjutnya jika anda dapat menjawab kesemua soalan dalam aktiviti 7C
7.3 Penyata analisis overhed

Jabatan pengeluran Item perbelanjaan Buruh tak langsung Bahan Tak Langsung Api dan Air Sewa Insuran mesin Asas pengagihan Sebenar Sebenar Kawasan Kawasan Nilai Buku Mesin

Jabatan perkhidmatan X 10 000 4 000 15 000 30 000 500 Y 60 000 9 000 5 000 10 000 500

Jumlah 362 000 253 000 50 000 100 000 15 000

A 100 000 100 000 10 000 20 000 8 000

B 99 500 100 000 5 000 10 000 5 000

C 92 500 40 000 15 000 30 000 1 000

P 3202 Susutnilai mesin Insuran Bangunan Gaji pihak pengurusan

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 14 80 000 5 000 24 000 347 000 50 000 2 500 16 000 288 000 10 000 7 500 24 000 220 000 5 000 7 500 8 000 80 000 5 000 2 500 8 000 100 000

Nilai Buku Mesin Kawasan Bilangan Pekerja (1)

150 000 25 000 80 000 1035 000

Jumlah
Pengagihan daripada jabatan perkhidmatan;

Jabatan X

Nilai bahan diterbitkan (a) Anggaran teknikal (b)

40 000

30 000

10 000

(80 000)

Jabatan Y

1035 000

48 000 435 000 100 000

32 000 350 000 50 000

20 000 250 000 200 000

(100 000) -

Jam mesin & jam buruh langsung

Nota: (a) Nilai bahan diterbitkan: A = 400 000 800 000 B = 300 000 800 000 C = 100 000 800 000 (b) Anggaran teknikal: A = 12 000 X 80 000 = 40 000

X 80 000 X 80 000

= =

30 000 10 000

X 100 000

48 000

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS
25 000 B = 8 000 25 000 C = 5 000 25 000 X 100 000 =

P 3202 / UNIT 7 / 15

32 000

X 100 000

20 000

Syabas !

Fakta kunci

Overhed terdiri daripada: 1. Overhed Pengeluaran 2. Overhed jualan dan pengagihan 3. Overhed pentadbiran.

Ia tidak boleh menjadi sifat semulajadi keluaran

Overhed diuntukkan jika ia disebabkan oleh pusat kos tertentu. Overhed diagihkan Ia tidak boleh diperuntukkan terus kepada pusat kos tertentu dan perlu diagihkan mengikut asas-asas tertentu.

ASAS

KOS OVERHED YANG BERKENAAN DENGAN ASAS

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 16

a) Kawasan yang digunakan oleh setiap pusat kos b) Nilai modal

Sewa, api dan air, susutnilai bangunan, pembaikian bangunan, insuran kebakaran dan lain-lain. Susutnilai jentera, kelengkapan, bangunan, kenderaan, insuran bangunan, insuran jentera dan lain-lain. Kuasa, upah kerja pengurusan, pembaikian dan lain-lain. Penyelia, perbelanjaan kantin, kebajikan, upah, perbelanjaan pejabat, kos pentadbiran dan lain- lain. Insuran kebakaran.

c) Jam buruh langsung/ jam mesin. d) Bilangan pekerja e) Nilai stok

OVERHED
PENILAIAN KENDIRI

ila cuba semua soalan dalam penilaian kendiri ini dan semak jawapan anda pada maklumbalas yang disediakan. Jika ada masalah yang

timbul, sila berbincang dengan pensyarah anda. Selamat mencuba dan selamat berjaya!!! Soalan 7-1 Sepertimana yang telah anda belajar dalam unit 7 ini berkaitan overhed dan untuk mempastikan anda faham berkaitan belanja-belanja yang boleh kita kelaskan sebagai overhed, cuba anda senaraikan setiap satu overhed dengan 5 belanja-belanjanya. Overhed pengeluran 1._________________________ 2._________________________ 3._________________________ Overhed pentadbiran ____________________ ____________________ ____________________ Overhed jualan & Pengagihan ____________________ _____________________ _____________________

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 17

4._________________________ 5._________________________

____________________ ____________________

_____________________ _____________________

Soalan 7-2 Tanda betul atau salah bagi fakta di bawah. Betul 1. Ali telah membayar sewa kilang kepada pemberi sewa dan beliau telah mengagihkan kepada beberapa pusat kos yang terlibat secara langsung dengan kilang tersebut. 2. gaji penyelia kilang diagihkan kepada beberapa pusat kos pengeluaran dan perkhidmatan sedangkan ia bekerja untuk pusat kos pengeluaran sahaja. 3. Insuran kebakaran kilang telah diuntukkan kepusat pengeluaran sahaja. 4. Tenaga elektrik diagihkan kepada pusat kos tertentu berdasarkan keluasan kawasan yang dimiliki. 5. Belanja kantin diagihkan berasaskan bilangan mesin. Salah

Soalan 7-3 Sediakan analisis overhed dengan menggunakan maklumat yang disediakan.

Pusat kos pengeluran A B C Bil. Pekerja 30 75 25

Pusat kos perkhidmatan X Y 6 14

Jumlah 150

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 18 3320 75000 10000 300 300 1100 70 950 45000 3500 250 450 300 50 252 17000 500 10 595 85000 1000 550 170 6627 447000 22500 2500 1500 9800 600

Jam buruh Nilai mesin Kawasan(M2) Bahan diterbitkan Jam Maintenance Jam buruh Kuasa(KWH000)

1510 RM225 000 7500 1400 750 8400 300

Di dalam tempoh tersebut maklumat-maklumat di bawah direkod A 2500 5250 B 1000 2500 C 1500 2250 X 300 4250 Y 1700 11750 Jumlah 7000 26000

Bahan tak langsung Buruh Tak langsung

Maklumat di bawah adalah merupakan maklumat dari akaun-akaun dalam tempoh tersebut: Insuran kebakaran Kuasa Api dan air Kadar Susutnilai mesin Insuran mesin Kanten Baki daripada kos maintenance 2100 4500 2000 1800 8400 850 4250 17 500.

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 19

OVERHED
MAKLUMBALAS

Adakah anda telah mencuba dahulu? Jika ya, sila semak jawapan anda.

Jawapan 7-1 Overhed Pengeluaran 1. 2. 3. 4. 5. Kos minyak pelincir mesin. Susutnilai kilang. Susutnilai mesin Sewa mesin Gaji penyelia kilang

Overhed Pentadbiran 1. 2. 3. 4. Gaji Setiausaha pengarah kewangan Kos dakwat komputer. Insuran premis pejabat syarikat. Gaji akauntan.

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 20

5. Api dan air pejabat. Overhed Jualan dan pengagihan. 1. 2. 3. 4. 5. Cukai jalan kenderaan Komisyen jurujual Petrol pengangkutan. Yuran kepada agensi pengiklanan Insuran kenderaan.

Jawapan 7-2 Tanda betul atau salah bagi fakta di bawah. Betul 1. Ali telah membayar sewa kilang kepada pemberi sewa dan beliau telah mengagihkan kepada beberapa pusat kos yang terlibat secara langsung dengan kilang tersebut. 2. Gaji penyelia kilang diagihkan kepada beberapa pusat kos pengeluaran dan perkhidmatan sedangkan ia bekerja untuk pusat kos pengeluaran sahaja. 3. Insuran kebakaran kilang telah diuntukkan kepusat pengeluaran sahaja. 4. Tenaga elektrik diagihkan kepada pusat kos tertentu berdasarkan keluasan kawasan yang dimiliki. 5. Belanja kantin diagihkan berasaskan bilangan mesin. Salah

/ / / / /

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 21

Jawapan 7-3 Penyata analisis overhed Pusat pengeluaran Item overhed Item yang diuntukkan: Bahan tak langsung Buruh tak langsung Item diagihkan: Insuran kebakaran Kuasa Api dan air Kadar Susutnilai mesin Kantin Maintenance Asas pengagihan Pusat perkhidmatan C X Y

Jumlah

7000 26000

2500 5250

1000 2500

1500 2250

300 4250

1700 11750

Nilai mesin KWH Kawasan Kawasan Nilai mesin Bil. Pekerja Nilai mesin Jumlah

2100 4500 2000 1800 8400 4250 17500 104050

1057 2250 667 600 4228 850 8809 44711

352 525 889 800 1409 2125 2936 20036

211 375 311 280 846 708 1762 12743

80 75 44 40 320 170 665 5944

400 1275 89 80 1597 397 3328 20616

Pengagihan dari pusat perkhidmatan: Stor

Bahan

3329

713

594

-5944

1308

P 3202 -

PERAKAUNAN KOS

P 3202 / UNIT 7 / 22

Maintenance Jumlah overhed jabatan pengeluaran

diterbitkan Jam Mesin 104050

10962

4385

6577

-21924

59002

25134

19914