EVRE ve ORMAN BAKANLII

EVRE YNETM GENEL MDRL

OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN AZALTILMASINA LKN YNETMELK

Evren TRKMENOLU
9. OZON PANEL 29 OCAK 2009, STANBUL
1

ERK

GENEL BLGLER OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN AZALTILMASINA LKN YNETMELK OZON TABAKASININ KORUNMASI VE KLM DEKL

GENEL BLGLER

GENEL BLGLER
lkemiz Ozon Tabakasnn Korunmasna Dair Viyana Szlemesine, Ozon Tabakasn ncelten Maddelere Dair Montreal Protokolne ve Protokoln Tm Deiikliklerine Taraftr Trkiye Protokol en baarl uygulayan lkeler arasndadr lkemiz kendi grubundaki lkelere verilen takvimden ok nce CFC sonlandrma almalarn tamamlam ve 2006 yl itibaryla CFC ithalat yasaklanmtr.

GENEL BLGLER
Trkiye HCFC sonlandrma almalarna balamak zere 2009 ylnda MP okTarafl Fonundan teknoloji transferi projeleri iin ynetim plan hazrlanmas iin hibe almaya hak kazanm 3 lkeden biridir. Bakanlmz AB uyum almalar ve uluslararas ykmllkler erevesinde lke iindeki mevzuat almalarn ve uluslararas mzakere srecini yrtmektedir.

OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN AZALTILMASINA LKN YNETMELK

YNETMELK
Ozon Tabakasn ncelten Maddelerin Azaltlmasna likin Ynetmelik 12.11.2008 tarih ve 27052 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Ynetmelik almalar tm kamu ve zel sektr paydalarnn katlm ile gerekletirilmitir. Ynetmeliin hazrlanmasnda AB Mevzuat, Uluslararas Ykmllkler ve lke artlar dikkate alnmtr.

YNETMELK
YAPILAN GNCELLEMELER:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. TANIMLAR AZALTMA TAKVM HALONLARIN KULLANIMI OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN RETM VE BU MADDELER EREN RNLERN THALATI SON KULLANICILARA DAR HKMLER OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN THALATI GER KAZANIM, ATIKLARIN BERTARAFTI VE KAAKLARIN KONTROL ETKETLEME

YNETMELK
1. TANIMLAR Avrupa Birlii mevzuat uyum almalar, uluslararas ykmllkler ve ulusal gereksinimler erevesinde gncellenmitir.

YNETMELK
2. AZALTMA TAKVM
MADDE AZALTIM BALANGI TARH SONLANRIMA TARH LABORATUAR*, ZORUNLU* VE SERVS AMALI KULLANIM
CFC-11 ve CFC-12 hari olmak zere Laboratuar Amal Kullanm iin 31/12/2008a kadar. Servis amal kullanm iin 1/1/2015e kadar. Laboratuar Amal Kullanm iin 1/1/2010 a kadar. Servis amal kullanm iin 1/1/2015e kadar.

Ek-7de yer alan Grup-I ve Grup-II (CFC-11, CFC-12, CFC-113, ) Ek-7de yer alan GrupIV (CCl4 ve Metil Kloroform) HCFC-141, HCFC-142 ve HCFC-142B / R-22 karm

Ynetmelik Yaym Tarihi

Ynetmelik Yaym Tarihi

1/1/2009

1/1/2013

31/12/2029

* Ek-1de aklanan laboratuar ve zorunlu kullanm alanlar iin

YNETMELK
2. AZALTMA TAKVM
MADDE AZALTIM BALANGI TARH SONLANRIMA TARH
1/1/2015 (Protokoln 5. maddesi kapsamndaki lkelere ihracat amal retiminde ihtiya duyulan miktar hari) Ynetmelik Yaym Tarihi

LABORATUAR*, ZORUNLU* VE SERVS AMALI KULLANIM

Yukarda saylanlar hari Ek-6 (R-22,)

1/1/2009

Servis amal kullanm iin 1/1/2025

Ek-7de yer alan GrupIII ve Grup-VII (Halon 1211, Halon 1301, Halon 2402, Halon 1011)

Kullanlm ve rehabilite edilmemi Halonlar 31/12/2011e, Ek-8deki kullanm alanlar iin 31/12/2015e kadar.

Not: nsan salnn sz konusu olduu durumlarda yukarda belirtilen maddeler iin Bakanlk izin sresini uzatr.

YNETMELK
3. HALONLARIN KULLANIMINA LKN ESASLAR Ynetmelik Yaym Tarihinden itibaren Halonlarn ithalat yasaktr. Halonlarn yeni kurulacak sabit yangn sndrme sistemleri ve elde tanabilen yangn sndrclerde kullanlmas yasaktr. Bakanlk, uygun bulmas durumunda zorunlu kullanm alanlar iin kullanlm ve rehabilite edilmemi Halon ithalatna izin verir. Yurtiinde piyasada bulunan kullanlm ve rehabilite edilmemi halonlar, rehabilitasyon iin THABa gnderilir.

YNETMELK
3. HALONLARIN KULLANIMINA LKN ESASLAR THAB tarafndan rehabilite edilen halonlarn kullanm 31/12/2011 tarihine kadar serbesttir. 31/12/2011 tarihinden itibaren rehabilite edilen halonlarn kullanm 31/12/2015 tarihine kadar Ek-8deki kullanm alanlar ile snrldr. 1/1/2016 tarihinden itibaren halonlarn kullanm tamamen yasaktr (Trk Silahl Kuvvetleri unsurlar hari) Halonlarn elde tanabilen yangn sndrc veya sabit yangn sndrme sistemlerinin test edilmesi ve personel eitimi iin kullanlmas yasaktr.

YNETMELK
4. OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN RETM VE BU MADDELER EREN RNLERN THALATI Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren OTMlerden herhangi birini retmek, bunlar kullanarak retim yapan yeni tesis kurmak ve kapasite arttrmak zere tesis veya nite kurmak yasaktr. CFCler, CCl4 ve Metil Kloroform maddelerini kullanarak Ek-4te belirtilen kullanm alanlar iin retim yaplmas ayrca, Ek-5'te yer alan ve bu maddeleri ieren rnlerin ithalat yasaktr. 1/1/2010 tarihinden itibaren Ek-5'de yer alan HCFCleri (R22, R141,R142) ieren rnlerin ithalat yasaktr*.
* Sanayi ileme hammaddesi veya Ek-9daki kullanm alanlarnda ilem etken maddesi olarak kullanm hari

YNETMELK
5. SON KULLANICILARA DAR HKMLER Eitim programnda soutma ve iklimlendirme konularnda dersler bulunan niversite ve yksek okul mezunlar olmas 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayl Mesleki Eitim Kanunu kapsamnda program ieriinde soutma ve iklimlendirme konular bulunan program (kalfalk, ustalk ve diploma) bitirmeleri veya meslek yksek okulu veya meslek lisesi mezunlarnn Milli Eitim Bakanl onayl Ozon Tabakasna Zarar Veren Gazlarn Kullanm ve Kontrol konulu ve sresi en az yirmi be saatlik kurs programn baar ile bitirmeleri

YNETMELK
5. SON KULLANICILARA DAR HKMLER Bunlar dndaki belgelerin deerlendirilmesi Milli Eitim Bakanlnca denklik yolu ile yaplr. Bu maddede belirtilen niteliklere sahip olmayan son kullanclara kontrol altndaki maddelerin sat yasaktr. Milli Eitim Bakanl onayl Ozon Tabakasna Zarar Veren Gazlarn Kullanm ve Kontrol konulu ve sresi en az yirmi be saatlik kurs programna katlacak olan son kullanclarda tahsil art 1/1/2010 tarihine kadar aranmaz.

YNETMELK
6. OZON TABAKASINI NCELTEN MADDELERN THALATI Protokol ile kontrol altna alnan ozon tabakasn incelten maddeleri ithal eden kurum, kurulu ve ithalat firmalar, evrenin Korunmas Ynnden Kontrol Altnda Tutulan Kimyasallara ilikin D Ticaret Mstearlnca Resm Gazetede yaymlanan D Ticarette Standardizasyon Teblii erevesinde Bakanlktan kontrol belgesi almak zorundadr. Ozon tabakasn incelten kontrol altna alnm herhangi bir maddeyi saf veya karm halinde ithal edenler, her yl ubat ay sonuna kadar bir nceki yla ait bilgilerini Bakanla gnderirler.

YNETMELK
7. GER KAZANIM, ATIKLARIN BERTARAFTI VE KAAKLARIN KONTROL OTMleri ieren tehizatn bakm, sklmesi, elden karlmasndan nce yeniden ileme veya slah iin, taraflarca onaylanan teknolojilerle veya evresel olarak kabul edilebilir imha teknolojileri ile son kullanc tarafndan geri kazanm yaplacaktr. Kullanclar, kontrol altna alnan maddeleri ieren rnlerin retimi ve kullanmlar srasnda ortamda oluabilecek sznt ve kaaklara ilikin olarak her trl tedbiri almakla ykmldr. 1/1/2012 tarihinden itibaren, 3 kilogram ve daha fazla OTM ieren sabit ekipmann, ylda bir kez kontrollerinin Ynetmelike nitelikleri tanmlanan son kullanclara yaptrlmas ve denetimlerde yllk kontrollerin yapldnn belgelenmesi zorunludur.

YNETMELK
7. GER KAZANIM, ATIKLARIN BERTARAFTI VE KAAKLARIN KONTROL Ozon Tabakasn ncelten Maddelerin atklarnn bertaraf konusunda 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii erevesinde gerekli tedbirler kullanclar tarafndan alnr. Bu tr at bulunanlar, Bakanla bildirimde bulunmakla ykmldr.

YNETMELK
8. ETKETLEME Ozon tabakasn incelten maddelerin ithalatlar, maddenin tand paketin ya da kabn zerine, grlecek ekilde "Ozon Tabakasna Zarar Verir" uyarsn yazmakla ykmldr. Etiketlemeye ilikin usul ve esaslar Bakanlka 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrl giren Tehlikeli Kimyasallar Ynetmeliinin 17 ve 20 nci maddeleri uyarnca gerekletirilir.

OZON TABAKASININ KORUNMASI VE KLM DEKL

OZON - KLM LKS

Montreal Protokol kapsamnda yaplan almalar sonucunda Atmosferdeki Ozon Tabakasn ncelten Maddeler giderek azalmakta, almalar Ozon Tabakasnn 20 yl ierisinde normale dnemeye balayacan gstermekte ve soluduumuz havann kalitesi ykselmektedir. Ozon tabakasn incelten maddeler ayn zamanda gl sera gazlardr ve iklim deiikliine sebep olmaktadrlar. Motreal Protokol iklim sisteminin korunmasna nemli katk salamtr. Ancak, OTMlerin alternatifi olan R-134a gaznn atmosferdeki miktar hzla artmaktadr! Bu madde ok gl bir sera gaz olup, iklim deiikliine sebep olmaktadr.

OZON - KLM LKS

Avrupa Birlii, aklam olduu klim Deiiklii ile Mcadele Programnda florlu sera gazlarna (HFC, PFC ve SF6) ilikin tedbirlerin sklatrlacan belirtmitir. AB, yaymlam olduu direktifler ile: Belirli alanlarda bu gazlarn kullanmn yasaklam (Araba klimalarnda R134a gaznn kullanm, yangn sndrme sistemleri ve yangn sndrclerde, pencerelerde, lastik iirmek iin kullanmlar gibi), Gazlar kullanan son kullanclara eitim art getirmi, Bu gazlarn geri kazanm, bu gazlar ieren ekipmann periyodik bakm, etiketleme ve raporlama zorunluluklar getirmitir.

TEEKKRLER

24