Klu 06 2011

de Vliegende Hollander
Jaargang 67 - nummer 06 - juni 2011
Agressors in Alaska
KLu neemt het op tegen red forces
Generale voor Geleide Wapens BrandWeer in Groot-Brittanni phantom voor luchtvaartmuseum
Omslagfoto: Ook in het voorjaar ligt er nog sneeuw in Alaska. Nederlandse F-16 vliegers namen het daar tijdens Distant Thunder en Red Flag Alaska op tegen de Agressors van de US Air Force. Foto: Cristian Schrik, www.aimhigh.nl
4 | ALAsKA
Foto: US Air Force
Als Agressor vliegen we graag om onze allies verder te helpen
Trainen vrijwel zonder restricties. Dat kan in Alaska waar een immens gebied ligt om tegen Agressors complexe scenarios op een zeer realistische wijze te oefenen. Supersoon vliegen en chaff en flare gebruiken, zonder dat er iemand last van heeft. Maar wel koud.
8 | CoLd TuLip
De Groep Geleide Wapens beleefde op de Marnewaard een pittige generale repetitie in de aanloop naar haar Force Evaluation eind juni. De Vliegende Hollander keek mee over de schouders van de kritische evaluators.
11 | HeT beTere bLuswerK

Voor een essentile training toog de brandweer van vliegbases Eindhoven, Gilze-Rijen en Woensdrecht naar het centrum van de vliegtuigbrandbestrijding, Manston in Engeland. Want hier kan op blusgebied nagenoeg alles.
Foto: Jaap Spieker, AVDD
14 | ideM-dAg
Terug van een individuele uitzending levert vaak het probleem op niet je ervaringen te kunnen delen met de naaste omgeving. De IDEM-dag is n van de instrumenten om deze groep voor, tijdens en na de uitzending te adviseren of hulp te verlenen.
Niemand ontkomt aan de ogen van de scheidsrechter
11
16 | LAATsTe grooT onderHoud Lynx

Het einde van de operationele carrire van de Lynx nadert. Daarmee komt er ook een eind aan het groot onderhoud van deze helikopter. Op het Maritiem Vliegkamp De Kooij maken ze ruimte voor de NH90.
18 | usAF TesT piLoT sCHooL

Lang keek het Militaire Luchtvaart Museum uit naar completering van de historische lijn van het voormalige Amerikaanse squadron op Soesterberg. Met de komst van een F-4E Phantom is deze missie geslaagd. Maar er komt nog meer.
Foto: Eva Klijn, AVDD
Als je hier niet op de juiste manier en met de juiste middelen blust, gaat de brand dus niet uit
21 | nieuwe AAnwinsTen MLM

Lang keek het Militaire Luchtvaart Museum uit naar completering van de historische lijn van het voormalige Amerikaanse squadron op Soesterberg. Met de komst van een F-4E Phantom is deze missie geslaagd. Maar er komt nog meer.
21
24 | Tiger MeeT
Vorig jaar nog pakte het 313 Squadron groot uit met de NATO Tiger Meet. Dit jaar noopten de bezuinigingen tot afzeggen van deelname aan deze grote internationale oefening. Toch was een kleine delegatie van Volkel aanwezig.
VASTE RUBRIEKEN 25 | Mensen en MuTATies

Foto: uit collectie MLM
De kist ziet er erg goed uit, helemaal compleet, alleen twintig jaar in de woestijn gestaan
de vlieGende hollander 2
26 | JournAAL 30 | CoLoFon 31 | FoTopAginA
Column
van de commandant luchtstrijdkrachten
Zichtbaar zijn
De luchtverdedigers van de Groep Geleide Wapens zijn eind mei zwaar op de proef gesteld tijdens de generale repetitie voor het driejaarlijkse NAVO-examen. Dat vindt eind juni plaats onder de naam Cold Iglo. De CLSK-inspectie vond plaats tijdens de oefening Cold Tulip op het oefenterrein Marnewaard. Een (inter-)nationaal evaluatieteam, onder leiding van het CLSK, voelde de eenheden goed aan de tand. Tijdens mijn bezoek kon ik met eigen ogen zien dat de luchtverdedigingseenheid in een 36-uurs scenario een breed scala aan uitdagingen voor de kiezen kreeg. Ze moesten reageren op inkomende raketten, gifgaswolken en aanvallen door jachtvliegtuigen. Maar ook demonstranten, branden, computervirussen en sluipschutters bedreigden de twee Patrioteenheden. De lat werd door het evaluatieteam bewust erg hoog gelegd. Nu schudden de evaluators de zaak nog even goed op, zodat alle overgebleven verbeterpunten duidelijk naar voren komen. De deelnemers toonden zich gefocust en hadden zichtbaar spirit. We kunnen onze kwaliteiten met een gerust hart aan de NAVO-laten zien. Waar eind mei ook genoeg te zien viel, was op vliegbasis Volkel. Net buiten de basis vond daar op 29 mei het Volkel in de Wolken evenement plaats. De vliegbasis combineerde de jaarlijkse fly by van vier F-16s voor de herdenking in Margraten met een fly by voor Volkel in de Wolken en de familiedag. De openstelling van de vliegbasis werd op deze manier optimaal benut. Tijdens het evenement toonde ook het Apache demoteam haar kunsten. Het Solo Display Team had diezelfde week nog de acceptatiedemo ter goedkeuring aan de Directeur Operaties commodore Paul Mulder laten zien. In een prachtig meizonnetje schitterde de kist met haar kersverse nieuw kleurenschema. Tijdens de Luchtmachtdagen gaat u dit en het F-16 Solo Display Team terug zien. Er is enige tijd wat onduidelijkheid geweest over het wel of niet doorgaan van de Luchtmachtdagen 2011 op vliegbasis Leeuwarden. De missie boven Libi en de bezuinigingen maakte dat een zorgvuldige afweging nodig was of de Luchtmachtdagen nog wel uitvoerbaar waren. Inmiddels is besloten dat de Luchtmachtdagen gewoon doorgang vinden. Ik kan mij voorstellen dat dit besluit voor sommigen van u haaks staat op alle bezuinigingsplannen. Maar er is bewust voor gekozen, omdat het juist in tijden van bezuinigingen belangrijk is om zichtbaar te zijn en draagvlak voor de krijgsmacht te creren in de maatschappij. We moeten ons laten zien!
Foto: Jaap Spieker, AVDD
En we worden ook gezien, niet alleen door de NAVO tijdens examens zoals Cold Iglo en door families op evenementen als Volkel in de Wolken en de Luchtmachtdagen. Maar zeker ook door de media en de politiek. We worden gezien wanneer we ondersteunen met het blussen van branden in Nederland met onze helis of E-Ones. Wanneer we vliegen boven Libi om de no-fly zone te bewaken. Of wanneer we met onze RecceLite bermbommen opspeuren of luchtsteun geven aan grondtroepen in Afghanistan. Het werk van de Air Task Force (ATF) gaat onverstoord door, hoewel veel mensen wellicht in de veronderstelling zijn dat Nederland met het vertrek uit Uruzgan volledig uit Afghanistan is verdwenen. De ATF levert voor de Afghanen en onze bondgenoten nog steeds een waardevolle en zichtbare bijdrage. U was ook zichtbaar, in groten getale op het Malieveld in Den Haag. Daar liet u tijdens de landelijke actiedag van de bonden zien aan vertegenwoordigers van de politiek dat u zich grote zorgen maakt. Wij eisen respect, was de kreet van de dag. En dat respect verdient u. Voor de missies die worden gedraaid, voor de oefeningen die onvermoeibaar door gaan. En voor de flexibiliteit die u eindeloos, reorganisatie op reorganisatie, heeft getoond. En ook voor uw professionele, nette houding die dag op het Malieveld. Hoewel de actie in de media werd weggedrukt door de arrestatie van generaal Mladic, lijkt uw boodschap te zijn aangekomen. Het debat wordt volop gevoerd, ook in de Tweede Kamer. Er zijn voorstellen aangenomen om vijf extra Cougars tot 2017 en de 3de DC-10 tot 2013 in de vaart te houden. Naar het geld om dit mogelijk te maken wordt nog gezocht. De bezuinigingen op Defensie zijn in ieder geval regelmatig zichtbaar in het nieuws en dat is onder meer te danken aan de inzet van velen van u tijdens de actiedag!
3 de vlieGende hollander
reportaGe
Vol aan de bak tegen maximale dreiging
red Flag Alaska

Eielson AFB was vroeger de thuisbasis voor Cope Thunder, een Red Flag-variant voor met name de Pacific Air Forces van de USAF. Zowel de luchtmachteenheden in Azi als in Alaska behoren tot de PACAF. Sinds een aantal jaar heet de oefening Red Flag Alaska.
gevraagd naar zijn komende missie hoeft Jim bull post niet lang na te denken. To kill some dutch!, antwoordt hij met een bulderende lach. de nederlandse F-16 vliegers die deelnemen aan red Flag Alaska kunnen hun borst nat maken. de Agressors, toch al tegenstanders van formaat, worden die dag aangevoerd door generaal-vlieger en tevens commandant 354 Fighter wing Jim post. naast nederlandse voorouders heeft hij toevallig ook nog eens meer dan vierduizend F-16 vlieguren op zijn naam.
Tekst: Leo de Rooij | Fotos: Richard Frigge, AVDD
Make the best better, luidt het motto van de Agressors op Eielson Air Force Base nabij Fairbanks in Alaska. En daar kunnen de 24 Nederlandse F-16 vliegers die in de maanden maart en april deelnemen aan Distant Frontier en Red Flag Alaska volop van profiteren. Dit is een prima training voor ons, meldt luitenant-kolonel Bert de Smit, detachementscommandant van Bezoekende Eenheid (BE) 3. Voor dit Red Flag-detachement neemt hij in totaal 162 man mee naar het hoge noorden, waar de elf kisten nog staan van de BEs 1 en 2. We vliegen iedere dag een uitdagend scenario waarin onze vliegers een realistisch dreigingsplaatje krijgen voorgeschoteld. Inclusief Agressors die vliegen volgens vijandelijke patronen en tactieken (zie kader, red.), en gevaarlijke surface-to-air missiles. Onze mannen moeten echt aan de bak. Daarnaast vliegen we hier boven ongekend uitgestrekte ranges waar amper beperkingen gelden. Maximaal trainen dus! Volle bak erin Ook hier in het hoge noorden worden net als bij de Flag-oefeningen op Nellis AFB in Nevada vliegers getraind hun eerste tien gesimuleerde gevechtsmissies te overleven. Simpel gezegd: hoeveel kisten bereiken er in de eerste dag van de oorlog hun doel en hoeveel vliegers komen er weer levend van terug, verduidelijkt De Smit. Zon eerste dag is het volle bak erin met maximale dreiging, daarna doen we een flinke stap terug en gaan weer langzaam opbouwen. Dat een dergelijke opzet nodig is, blijkt uit de resultaten van die eerste oorlogsdag aan het begin van de training. Van de zestien kisten,
zowel Amerikaans als Nederlands, kwamen er slechts zeven tot een succesvolle aanval op het geplande gronddoel. Daarnaast waren er ook nog eens vijf kills onder de eigen toestellen te betreuren. De Smit: Ik kan je verzekeren: dat gaf s avonds een hoop chagrijnige gezichten tijdens het eten Ook al is de opzet van beide Flag-uitvoeringen hetzelfde, verschillen zijn er eveneens. In plaats van temperaturen die in het woestijnklimaat van Nevada kunnen oplopen tot boven de 40 graden, kregen
In de vroege morgen en ijzige vrieskou maakt personeel de bewapening klaar, onder andere deze live Mk.84 Low drag bom. Het Joint Pacific Alaska Range Complex (JPARC), ongeveer zo groot als Duitsland, is een gebied vrijwel zonder restricties en geschikt om nagenoeg alle types live wapens te gooien.
reportaGe
Agressors maken anderen beter

de ervaren vliegers van het 18th agressor squadron hebben maar n doel: hun jarenlange ervaring overbrengen op de oefenende blue forces die deelnemen aan red Flag alaska. our goal is to make the best better, zegt luitenant-kolonel andrew popeye hansen, commandant van het squadron dat het optreden als vijandige red forces tot in de haarvaten beheerst. de agressors vliegen weliswaar met oudere F-16cs, maar die zijn wel voorzien van verbluffende strakke en fraaie kleurschemas. de 38 agressor-vliegers, met ieder minimaal duizend tot vijftienhonderderd uren op de klok, hebben zich gespecialiseerd om te vliegen volgens vijandelijke tactieken. iedere agressor kan een bepaalde specifieke dreiging vliegen, zegt popeye. sommigen van ons vliegen volgens de oude oostbloktactieken, anderen naar de Koreaanse, chinese of erg actueel libische maatstaven. het is dus niet de uitvoering van onze kisten, maar het zijn de vliegers die er toe doen. al maken ze daarbij wel gebruik van de alQ-88 pod, die allerhande dreigingen op elektronisch gebied simuleert. naast oefeningen als red Flag zijn de agressors het hele jaar door met mobiele teams op pad om de eigen usaF-eenheden beter te maken. drukke tijden, maar het geeft wel veel voldoening, zegt popeye. de grootste uitdaging voor een agressor zit m in de mindset. om jezelf als agressor in te leven in een andere situational awareness, maar ook in het slechts uitvoeren op bevel waar je popelt om zelfstandig op te treden, dat is elke dag weer erg lastig. russen bijvoorbeeld, zijn gebonden aan opdrachten van hun ground control, waar wij in het Westen gewend zijn om zelf te beslissen. Gelukkig krijgen we perfecte ondersteuning van onze tactics analysis teams, die ons op weg sturen met pre-planned tactieken die zijn vervat in opdrachten. We praten steeds iedere missie tot in de puntjes door. daarnaast studeren we bijna evenveel als dat we vliegen. Geloof me, om up-to-date te blijven als agressor is een hell of a job. maar we doen het graag om onze 'allies' verder te helpen.
De F-16C van de commandant van het 18th Agressor Squadron, onderdeel van de 354 Wing. Tijdens BE-1 werd de CLSK-deelname aan Libi bekend. Een dag later vlogen KLu-vliegers Libi-scenarios tegen de Agressors en alle dreigingssystemen van het 353 Combat Training Squadron op de grond.
Overleg op de flightline tussen Nederlands en Amerikaans personeel
en bij de vliegers tijdens de missieplanning.
reportaGe
Een F-15D van het 67th Fighter Squadron van Kadena Air Base in Japan gaat airborne richting JPARC, terwijl een van de Nederlandse F-16 naar de baan taxiet. De range bevindt zich geheel boven land. Een voordeel om te trainen ten opzichte van de Noordzee, want de meeste conflicten spelen zich op of boven land af.
de Nederlanders in hun Alaska-deployment vooral in het begin nog te maken met vrieskou en gladde taxibanen. De meegenomen categorie-3 kleding kwam dan ook goed van pas; dikke lagen fleece, handschoenen en gebreide mutsen bepaalden het beeld op en rond de flightline. We zagen er soms uit als mummies, blikt De Smit terug. doorbijten De techneuten prijzen zich in die periode gelukkig met de stalling van de kisten in afsluitbare en verwarmde shelters. Gelukkig maar, vindt crewchief Joeri Slikker, want sleutelen bij min 20 in de open lucht is natuurlijk geen pretje. In die shelters was het goed te doen, alleen het bommen laden op de flightline en de kisten op weg helpen was even doorbijten. De Volkelse crewchief en zijn collegatechneuten maken in Alaska wel lange dagen, maar hebben dat er graag voor over. Wie kan er nu zeggen ooit in Alaska te hebben staan sleutelen? Dat er dan weinig avondvertier is, och, dat neem je dan op de koop toe. Red Flag Alaska is vergeleken met die op Nellis AFB wel aanzienlijk kleinschaliger. Verscheidene landen haken af wegens andere verplichtingen zoals in Libi en Afghanistan, maar dat heeft ook zo zijn voordelen, vindt detco De Smit. Juist door die beperkte deelname is de diepgang groter vanwege de intensievere interactie. Ga maar na: nu hebben we de hele range, alle doelen met het hele scala aan dreigingsfactoren zoals de als vijand optredende Agressors, haast voor onszelf. Dat verhoogt de trainingswaarde enorm.
De 8th Fighter Wing heeft als thuisbasis Kunsan Air Base in Zuid-Korea. De eenheid met de bijnaam Wolf Pack vandaar de staartcode WP stuurde twee Fighter Squadrons naar Red Flag Alaska: het 35th FS met gele, en het 80th FS met blauwe staartbanden.
Een blik in de verwarmde hangar waar de Nederlandse F-16s onderdak vonden. Niet 0al te lang geleden waren deze zogenoemde panther pens nog onderkomens voor de lokaal gebaseerde A-10en. Foto: Arno Gaarthuis
Eielson AFB ligt midden in bossen ten zuidoosten van Fairbanks, waar ook de Moose zich prima thuisvoelt. De eland kan maar beter buiten het vliegbedrijf worden gehouden.
reportaGe
Nederlandse vliegers gooiden onder andere GBU-31 en deze GBU-24/B Paveway III lasergeleide Mk.84 bommen af. De projectielen waren nog over van de FWIT 2010 in Portugal waar ze niet op de range konden worden afgeworpen. Het JPARC bood die mogelijkheid wel en leverde een aparte, dan wel zeldzame configuratie op. Foto: Cristian Schrik, www.aimhigh.nl
Realistisch oefenen
tijdens het zogenoemde conus-deployment trainen drie Bes in totaal acht weken tijdens twee grootschalige oefeningen. hierbij staan het oefenen van deployment-operaties en het exporteren van geluid centraal. tijdens distant Frontier leren de vliegers onder meer het inzetten van live wapens in close air support-missies, en in nauwe samenwerking met het Korps commando troepen en het Korps mariniers. alaska kent eigenlijk alleen maar pluspunten, zegt projectleider luitenant-kolonel andr steur, tevens commandant van het vaste detachement en Be-1. de trainingsmogelijkheden zijn hier werkelijk ongekend. Bovendien vormt dit een prima gelegenheid om het opereren onder arctische omstandigheden te beoefenen. toen we op 22 februari met het opbouwteam arriveerden was het min 40 graden en lag het hele veld onder een laag van vier centimeter ijs. de ondersteuning van de amerikanen noemt steur uitstekend. Bovendien is het in tijden van schaarste goed om gratis gebruik te kunnen maken van gespecialiseerde dreigingssystemen op de grond en in de lucht. de agressors vlogen ruim tweehonderd missies voor ons. dit zijn vluchten met een lage oefenwaarde voor operationele vliegers, die ze anders wel hadden moeten doen om anderen te trainen. nu konden zij zich volledig focussen op de missies waarom het draait. aansluitend op distant Frontier volgen tijdens red Flag alaska de complexe missies in internationaal verband, in dit geval met amerikaanse eenheden uit Korea en Japan. de vraag of alaska in de toekomst voor herhaling vatbaar is kan steur eenvoudig beantwoorden. absoluut!
Verouderd Wel komt tijdens deze Red Flag overduidelijk aan het licht dat de KLu F-16s operationeel echt verouderd zijn. De Smit, tevens hoofd Operationele Test & Evaluatie van de F-35 Joint Strike Fighter, legt uit: Met onze kisten kunnen we bijvoorbeeld eigenlijk niets uitrichten tegen de zogenoemde Double Digit SAMs, moderne luchtdoelraketten van Russische makelij. Het zijn niet voor niets de Amerikanen die als eersten een land als Libi in gaan met Stealth-vliegtuigen en kruisraketten om de weg vrij te maken, terwijl daar niet eens deze moderne grondgebonden systemen aanwezig waren. Al zouden wij het willen, met onze F-16s maken we tegen die moderne grondluchtraketten geen schijn van kans. Vergeet niet dat de F-16 een ontwerp is uit de jaren zeventig. Dat heeft zich de afgelopen jaren weliswaar keer op keer bewezen, van jachtvliegtuig tot het fotograferen van dijkdoorbraken, maar het houdt een keer op. Dan heb je een toestel van de vijfde generatie nodig, zoals de F-35, breekt hij een lans voor de JSF. Ook de vliegers Roy en Arend hebben een goed gevoel bij de trainingswaarde die ze uit deze Flag-oefening halen. Het opwerken van kleinschalig naar groot, daar leren we veel van. Ook het feit dat we hier in Alaska bijna onbegrensde mogelijkheden hebben, zoals laag of supersoon vliegen en bommen droppen zijn enorme pluspunten. Dan wordt het weer hoog tijd om de volgende missie te gaan vliegen. De Agressors onder aanvoering van generaal-vlieger Bull hangen dan al in positie, klaar om de Nederlanders warm te onthalen. De uitdaging voor de Nederlandse vliegers vandaag? Roy en Arend gezamenlijk: Zien dat we weer overleven
Een KDC-10 van het 334 Squadron heeft een nieuwe BE gebracht, en komt de vorige ophalen. Het toestel staat tussen een C-17 van Joint Base Lewis-McChord in de staat Washington en een KC-135 van MacDill Air Force Base in Florida. Foto: Sijmon de Boer
reportaGe
Laatste CLsK-inspectie pittige generale voor luchtverdedigers
geleide wapens op scherp

iedere procedure, elke skill en drill, ieder stuk materieel, niets ontkomt aan de spiedende blik van de evaluators tijdens Cold Tulip. de groep geleide wapens ligt onder het vergrootglas in de aanloop naar de Forceval, het nAVo-examen eind juni. een pittige generale repetitie voor de grondgebonden luchtverdedigingseenheid.
Tekst: Ingmar Kooman | Fotos: Jaap Spieker, AVDD Zon driehonderd GGWers en ondersteunende collegas zijn met ruim honderdvijftig voertuigen naar het hoge noorden getrokken. Twee fire units van 802 en 803 Squadron verzorgen de vuurkracht met in totaal twaalf Patriot lanceerinstallaties. 951 Logistiek en Onderhoud Squadron, 800 Squadron (commandoelement en verbindingen) en 650 Squadron (geneeskundig, facilitair en bewaking, zie foto) leveren vitale ondersteuning.
Misschien nu nog wel meer dan straks, merkt luitenant-kolonel Emile Op den Kamp op. Hij stuurt het 82-koppig tactisch evaluatieteam aan dat gewapend met een duimdik scenarioboek over de schouders van de GGWers meekijkt. Ons scenario is nog net iets heftiger dan bij het uiteindelijke NAVO-examen, stelt Op den Kamp. Deze 36 uur gaan we echt tot de rand met ze. Zo krijgen ze alle gelegenheid om hun vaardigheden te tonen. Straks wordt de eenheid door vreemde ogen beoordeeld en dan wil je geen fouten meer maken. Daarom leggen we hier op alle slakken zout.
Luchtaanval! Luchtaanval! Luchtaanval! De waarschuwing schalt over de grasvelden van oefenterrein Marnewaard. Een groepje GGWers rent in gaspak naar hun bunker, een gecamoufleerde tent. Ze trekken niet voor de eerste keer een sprintje, want tijdens het 36-uurs scenario van Cold Tulip krijgen de GGWers een barrage aan uitdagingen over zich uitgestort. Hun Patriot grond-luchtverdedigingssystemen moeten weerstand bieden aan inkomende tactische ballistische raketten, gifgaswolken en aanvallen door jachtvliegtuigen. Maar ook demonstranten, branden, computervirussen en sluipschutters bedreigen het voortzettingsvermogen van de twee Patriot fire units. Cold Tulip is de laatste van vier opwerkoefeningen in de aanloop naar de driejaarlijkse Forceval. Slaat de GGW zich goed door dat NAVO-examen, dan certificeren ze zich voor hun taken in bondgenootschappelijk verband, ondermeer als onderdeel van de snel inzetbare NATO Response Force (NRF). Maar ook al bij de zogeheten CLSK-inspectie moeten de mannen en vrouwen van de geleide wapens op scherp staan.
Ook niet gexplodeerde projectielen kunnen het opereren van de GGW zwaar bemoeilijken. Extra druk dus op de schouders van de EODers.
reportaGe
Kritieke factor Operatin, logistiek en force protection, op die hoofdaspecten beoordelen de evaluators de GGW-taskforce. De tactische inzet van de Patriotsystemen in het identificeren en uitschakelen van vijandelijke dreigingen is natuurlijk de core business van de grondgebondenluchtverdedigers. Maar de logistiek, de aan- en afvoer van voorraden en het onderhoud, is ook een kritieke factor in hun expeditionaire optreden. Evenals de force protection, alle andere randvoorwaarden die de eenheid nodig heeft om haar grond-luchtverdedigingstaken te kunnen voortzetten. Dit varieert van bewaking en CBRN-maatregelen (chemisch, biologisch, radiologisch en nucleair) tot brandbestrijding en gewondenverzorging. Ze moeten de inzet onder alle omstandigheden kunnen garanderen, legt luitenant-kolonel Jan Marinus uit. Met bijna veertig dienstjaren kent deze nestor de spanning rondom de Forceval maar al te goed. Hoewel hij als evaluator aan de andere kant van de lijn staat, spreekt hij vol bewondering over de eenheid. Mijn collegas en ik staan versteld van het enthousiasme waarmee ze te werk gaan. De GGW is toch verwikkeld in een reorganisatie die enige naam mag hebben, maar je merkt aan hun optreden niet dat het speelt. Totaalplaatje Het scenario van Cold Tulip weerhoudt de GGWers ook wel van piekeren. Zo blijkt een schijnbaar klein incident als een plotseling uitvallend dieselaggregaat grote gevolgen te hebben. De naastgelegen Tactical Control Station (TCS), het brein van de GGW-taskforce, moet namelijk ontruimd worden vanwege de rookontwikkeling. Met hun geclassificeerde boekwerken onder de arm duiken de GGWers n voor n op uit hun commandocontainer en gaan ze op weg naar hun alternatieve locatie. Beheerst en met beleid, constateert Marinus instemmend. Rust bewaren is essentieel. In een stressvolle situatie moet je gewoon vertrouwen op je drills. Onvoorziene omstandigheden, daar zit Cold Tulip vol mee. Met elk incident, groot of klein, moeten de GGWers flexibel en doeltreffend omgaan. We kijken naar het gentegreerde optreden, het totaalplaatje, zegt Marinus. Juist daarom hechten we zon groot belang aan force protection: als je jezelf niet kunt beschermen, kun je ook je hoofdtaak niet uitvoeren. Alles is Anders show In de gesimuleerde bunker worstelt een ploeg GGWers met de naween van de luchtaanval. Twee manschappen waren net te laat binnen en zijn door de luchtdruk van een inslaand projectiel weggeblazen. En van hen is tegen een voertuig gesmakt en heeft geen
Standaard handelingen zoals herladen van launchers moet eveneens nauwkeurig en veilig gebeuren.
gevoel meer in zijn benen. Evaluator majoor Erwin Hoogeboom kijkt toe hoe de collegas deze gewonde stabiliseren. Ze fixeren het hoofd van het slachtoffer met een dekenrol, daar hebben ze goed over nagedacht. Dat is mooi om te zien: ze bedenken slimme dingen. De volgende stap is om de gewonden af te voeren naar de Role 1, de eerstehulppost. Maar in de omgeving liggen verschillende bomkraters en niet ontplofte projectielen. Hoogeboom: Is de afvoerroute veilig? Ook daar moeten ze steeds weer over nadenken. Als vier mannen net op pad zijn met de eerste gewonde, kondigt de alarminstallatie alweer een nieuwe noodsituatie af. De gasmaskerfilters moeten snel verruild worden voor oorlogsbussen. De Grote GGW Alles Is Anders Show gaat een nieuwe ronde in. Als het even kan, dan laten we incidenten gelijk lopen, ja, bevestigt overste Marinus. Wat doen ze als een sleutelfiguur of belangrijk systeem uitvalt? Ze moeten laten zien dat ze onder alle omstandigheden hun taken kunnen uitvoeren. Dat geldt voor het gehele detachement, de afzonderlijke eenheden, maar ook voor de individuele militair, geeft detachementscommandant luitenant-kolonel Ben Kamstra aan. Iedereen moet scherp zijn, van de korporaal tot de overste. We worden hier allemaal tegen dezelfde meetlat gelegd. Het is een teamprestatie, niemand ontkomt aan de ogen van de scheidsrechter. rapport De scenarios waarop we beoordeeld worden, zijn heel realistisch, vindt majoor Paul Bezem, Commandant 802 Squadron en shiftleader in de TCS tijdens de oefening. TIMs (toxische industrile materialen,
Rook in de TCS? Gasmasker op en ontruimen! Snel, maar vooral met beleid.
Het met incidenten overladen scenario bezorgt menig militair in de TCS vierkante oogjes.
reportaGe
Een evaluator kijkt toe terwijl GGWers in de overbevolkte bunker hun gewonde collegas stabiliseren.
bijvoorbeeld een chloorgaswolk, red.) zijn voor ons een rele dreiging bij het beschermen van een stedelijk gebied. Maar neem ook praktische zaken als vaccinaties en vrachtbrieven, ook die moeten in orde zijn als wij de poort uitrijden voor een echte inzet. De reeks opwerkoefeningen omvat dan ook veel meer dan alleen de intensieve uren die de GGW in de wei op de Marnewaard doorbrengt. Elk aspect van de oorlogsvoorbereiding en -voering komt aan bod in de scenarios, vertelt Kamstra. Denk bijvoorbeeld ook aan de werkafspraken die we maken met het gastland. Vooraf, maar ook tijdens onze inzet. Het tussentijdse rapport dat de evaluators na Cold Tulip opmaken, stelt de detco gerust. De scores zijn voldoende tot ruim voldoende.
Dat klinkt zuinigjes, maar de evaluators doen niet aan liefdadigheid in hun beoordeling, weet Kamstra. Force protection is onze achilleshiel. Daarin weegt vooral CBRN zwaar mee. Waar andere eenheden simpelweg moeten zien te overleven, moeten wij als geleidewapeneenheid ook onder de meest extreme omstandigheden kunnen doorvechten. Toch zijn de resultaten bemoedigend. Die mening is Bezem ook toegedaan. Ons team is goed op elkaar ingespeeld. Straks moeten we die laatste verbetering nog zien te boeken. Ieder examen is weer spannend. Maar we zijn ervan overtuigd dat we het kunnen. Straks spelen we de finale in onze Champions League en pakken we die beker met de grote oren!
Ook een schijnbaar eenvoudig incident als een ongeluk met een auto kan bloederige taferelen opleveren.
De stressbestendigheid van de korporaals, onderofficieren en officieren wordt flink op de proef gesteld.
reportaGe
brandweerploegen trainen inzet in engeland
Vlammende brandweerlieden
Motorbranden, vlammende vloeistofplassen of een compleet in lichterlaaie staand vliegtuig: het defence Fire Training & development Centre (dFTdC) in het Zuid-engelse Manston is een waar Mekka voor brandweerlieden. de instructeurs van het brandweer oefenen Trainingscentrum van vliegbasis woensdrecht kunnen hier n keer per jaar alles uit de kast halen om hun collegas vitale operationele ervaring bij te brengen.
Tekst: Ingmar Kooman | Fotos: Eva Klijn, AVDD
reportaGe
Het belang van Manston? Adjudant Wim Timmermans kan er kort over zijn. Essentieel, noemt de vakcordinator brandweeropleidingen op de Koninklijke Militaire School Luchtmacht vliegbasis Woensdrecht de praktijktrainingen. Het DFTDC biedt ons uitgebreide mogelijkheden om onze blusmiddelen maximaal in te zetten. In Woensdrecht kunnen we vanwege de milieuregelgeving nooit oefenen met bluspoeder en blusschuim. Bovendien gebruiken ze hier kerosine, waardoor je feitelijk een ongecontroleerde brand krijgt. Als je hier niet op de juiste manier en met de juiste middelen blust, gaat-ie dus ook niet uit. Dat maakt dit zo bijzonder leerzaam. driedimensionaal Felle vlammen schieten uit de zwartgeblakerde turbine. Onverschrokken stappen twee luchtmachtbrandweerlieden op de vuurhaard af. Een van hen gaat de grommende vlammentongen te lijf met de reguliere straalpijp, zoals de brandslang heet. Het water dringt het vuur binnen enkele seconden terug in de motor. Maar om deze zogeheten driedimensionale brand daadwerkelijk uit te krijgen, is meer nodig. Tijd voor de tweede fase van de blussing: de inzet van bluspoeder. Een korte stoot poeder uit de straalpijp verstikt de resterende vlammen en maakt zo definitief korte metten met de motorbrand. De namaakturbine draait dampend nog wat na. Hartstikke mooi, zegt korporaal Talitha Bijlsma glunderend vlak na haar blussing. Dit is de eerste keer dat ik met poeder werk. Nu zie ik pas echt wat het effect ervan is.
schuimfilm Een ondiep bad is tot aan de rand gevuld met een mengsel van water, vliegtuigbrandstof en benzine. Middenin staat een aantal cilinders die samen een vliegtuigromp verbeelden. Een vlammetje bij de benzine en binnen enkele seconden transformeert het hele vloeistofbad in n grote vlammenzee: een ideale vloeistofbrand. Behoedzaam komen twee E-One crashtenders aangereden. Het eerste blusvoertuig bestookt de bovenwindse zijde van de brand met zijn dakmonitor (bluskanon, red.). De tweede E-One neemt het vuur vanaf de andere kant in de tang. De overweldigende hoeveelheid blusschuim doet de vlammen al snel ineenschrompelen. Dit is de zogeheten 90 procent knockdown: het moment waarop de brandweerlieden individueel in actie komen. Aan weerzijde lopen de brandwachten snel hun slangen uit en nemen ze de brand op de korrel. Hun eerste doel is het koelen van de romp. Dit vergroot de overlevingskans van mogelijke slachtoffers. Het koelende effect van de schuimstralen is duidelijk te zien: naarmate de temperatuur van de namaakromp daalt, plakt het schuim beter. Vervolgens blussen ze de restvuurtjes. Die kunnen immers zorgen voor een herontsteking. Een paar minuten later zijn de laatste brandjes bedwongen en rest niets anders dan stomende cilinders in een waterbak met een witte schuimfilm. Dit is wel een stuk realistischer dan we het in Woensdrecht beoefenen, merkt korporaal Yuri Gorski enthousiast op. Je kunt nu echt alle mogelijkheden van de auto benutten.
In teamverband en individueel doen de brandweerlieden de waardevolle praktijkervaring op met hun blusmiddelen.
Eens de ruggengraat van de Britse luchtverdediging, nu figureert deze zwaar geblakerde F-4 Phantom in de brandweertrainingen.
Hoewel het trainen van de blusvaardigheden voorop staat, komt ook het redden van slachtoffers aan bod.
reportaGe
pandemonium Niet n, niet twee, maar maar zelfs liefst vier brandhaarden krijgen de brandweerploegen voorgeschoteld in hun grote finale op Manston. De bevelvoerder moet voor zijn twee E-Ones dan ook scherpe keuzes maken om twee vloeistofbranden te blussen en succesvolle reddingen te verzorgen bij zowel een brandende F-4 Phantom als bij de zogeheten multisim. Deze combinatie van een helikopter en een transportvliegtuig verenigt verschillende blustechnische uitdagingen. Vleugeldelen vormen een obstakel bij het blussen. Onvoldoende gekoelde motoren kunnen opnieuw ontvlammen. De slagkracht van onze autos is enorm, stelt Timmermans. Hij dreunt de specificaties moeiteloos op. 11.700 liter water, 750 liter schuim, 250 kilo poeder. Maar omdat de dakmonitor alleen al vijfduizend liter per minuut kan verspuiten, ben je ook binnen een mum van tijd door je blusstof heen. Je moet daar dus heel zuinig mee omspringen. Elke druppel moet op de juiste plek terechtkomen. Hij verwacht van de ploegen niet minder dan een brandweerkundig huzarenstukje. In de praktijk komen ze te staan voor een pandemonium van rook en vuur. Dakmonitor, bumperkanon, blusslangen, poeder, schuim en water, alles kunnen ze inzetten. Logisch dat de twee brandweerploegen na afloop doorweekt van het zweet flink staan na te hijgen. Bevelvoerder sergeant 1 Mathijs van der Veen reageert desondanks opgetogen na de pittige proef. We hadden m wel. Dat geeft een lekker gevoel, zeker weten.
Kostbare tijd
Water, schuim en poeder, die brandweertechnische drie-eenheid leren de brandweerlieden in manston zo effectief mogelijk inzetten. maar even belangrijk is dat de brandweerploegen zich ook intensief trainen in hun procedures en commandovoering, vertelt instructeur sergeant-majoor sven marchal. de communicatie over de portofoons, het uitvragen terwijl je naar de brand rijdt, ook dat moet je zo effectief mogelijk aanpakken. met wat voor brand heb je bijvoorbeeld te maken? Bij een motorbrand heb je namelijk de hydrochem het bluspoederkanon nodig, maar het duurt wel twintig tot dertig seconden voordat voldoende druk is opgebouwd. moet je dat nog gaan doen als je bij de brand bent aangekomen, dan verlies je kostbare tijd. ook eenmaal ter plaatse moet een bevelvoerder goed het overzicht bewaren, benadrukt timmermans. Zeker wanneer ploegen al langer samenwerken, zie je dat bevelvoerders verwachten dat het automatisch goed gaat. maar iemand die vers van de school komt, is juist helemaal gedrilld in de procedures. termen als ter plaatse, 90 procent knockdown en veilig buiten zijn erin gebeiteld. maar hoort zon nieuweling de term uitstappunt niet, dan blijft hij of zij dus ook gewoon zitten. ook dan verlies je waardevolle seconden. Bewust handelen is van vitaal belang, zowel bij de individuele brandwacht als bij de on scene commander, geeft marchal aan. elke operationele keuze moet doordacht zijn. Je moet een goed plan hebben voor je begint met je actie. tijdens het blussen zijn er heel veel schakelmomenten. aan de hand van het aantal slachtoffers, en de aard van het incident bepaal je de prioriteiten. en ding weet je zeker: zonder plan en cordinatie wordt het n grote chaos.
achterGrond
ervaringen delen met lotgenoten op jaarlijkse ideM-dag
Terug van missie

wie individueel wordt uitgezonden, neemt niet alleen voor een tijdje afscheid van partner en overige gezinsleden, maar ook van de directe collegas. na terugkeer in nederland betekent dat niet alleen thuis weer de draad oppakken, maar ook op het werk. en dat is toch anders dan wanneer je samen met een groep directe collegas uitgezonden bent geweest.
Tekst: Willem Bogaard | Fotos: Werkgroep IDEM
de rol van de IDEM-organisatie en introduceert als dagvoorzitter de diverse sprekers. Voorbereiding Een aantal recent uitgezondenen doen hun verhaal. Hoofd Bureau Helikopters van de Afdeling Logistiek van het LCW majoor Margot Bommer uitgezonden als VN-waarnemer naar het Midden-Oosten beaamt dat ze na een uitzending weer de balans moet vinden, zowel priv als op het werk. Er zijn zeer veel indrukken, je mist de hektiek van een uitzending, maar ook de in mijn geval Arabische gastvrijheid van de lokale bevolking. Je leert verder ook Nederland meer waarderen, zo geeft zij aan. Hier is alles gestructureerd, schoon en goed geregeld. Bovendien zijn hier natuurlijk je vrienden en familie, hier ligt je hart. Kapitein Albert van Velzen, Hoofd PVE Operationele Logistiek van het 901 Squadron op vliegbasis Volkel, is uitgezonden geweest naar Afghanistan en Soedan. Hij vindt dat de terugkeer in belangrijke mate wordt bepaald door de voorbereiding. De eerste uitzending met zeer korte voorbereiding hebben mijn gezin en ik veel zwaarder ervaren. Bij een goede voorbereiding is de factor tijd belangrijk. Meer tijd betekent meer ruimte voor goede afspraken met thuis, en des te gemakkelijker verloopt het contact tijdens de uitzending. Dat is positief voor de gemoedsrust thuis en in het uitzendgebied. Ook is het eenvoudiger na afloop de draad weer op te pakken. buddy Het beeld uit de presentaties wordt s middags in de werkgroepen bevestigd. En daarvan bestaat voornamelijk uit partners van militairen. Dat geeft veel gespreksstof: hoe komt hij straks thuis, wat kun je beter wel en niet doen? Valt het wachten je lang? En hoe is een uitzending voor de kinderen? Uiteraard heeft iedere partner daarin zijn of haar eigen verhaal, maar toch is er in zon lotgenotengroep over en weer veel herkenning. Een belangrijk punt is de rol van de buddy. Zijn of haar functie beperkt zich niet alleen tot het werk, maar is er ook voor de ondersteuning van het thuisfront. Sommige partners hebben heel veel
Een individuele uitzending betekent dat je na terugkeer meestal niemand in de directe omgeving hebt die jouw ervaringen deelt. Het goed overbrengen en delen van deze ervaringen is daarom lastig. In de jaren negentig is om die reden binnen de KLu de Individuele Deelnemers Eerdere Missies of IDEM-organisatie opgericht, met een even simpel als doeltreffend doel: voor, tijdens en na de uitzending individueel uitgezondenen adviseren of hulp verlenen. Als onderdeel van het IDEM-programma staat ieder jaar op Witte Donderdag de bijeenkomst voor individueel uitgezondenen op het programma. Die staat in principe open voor alle individueel uitgezondenen, maar is vooral bedoeld voor zij die net terug zijn van uitzending of dat binnenkort gaan. En natuurlijk voor hun partners. Dit jaar was het thema Terug van missie en nu? Namens de Commandant Luchtstrijdkrachten richt zijn plaatsvervanger generaal-majoor Hans Wehren zijn openingswoord tot de ongeveer honderd aanwezigen onder wie ook diverse onderdeelscommandanten. Het IDEM-concept van het CLSK is uniek binnen Defensie en draagt bij aan de begeleiding van de individueel uitgezondenen voor, tijdens en na de uitzending. Voorzitter Werkgroep IDEM kolonel Theo Kustner gaat daarna verder in op de positie en
Alle deelnemers aan de IDEM-dag 2011. De Werkgroep IDEM bestaat uit vrijwilligers van verschillende luchtmachtonderdelen, DMO, CDC, de bestuursstaf en DCIOD die zich belangeloos beschikbaar stellen om de militair bij uitzending uit te helpen, te begeleiden en eventuele problemen samen op te lossen. Elk lid van de werkgroep treedt op het eigen onderdeel op als IDEM POC (point of contact) en is voor de militairen die worden aangewezen voor een individuele missie, een eerste aanspreekpunt bij zaken die niet in de organieke lijn zijn geregeld.
achterGrond
en nu?
Ieder een andere individuele uitzending, maar ervaringen komen overeen.
steun aan hun buddy (gehad), anderen weten niet van het bestaan af. Een enkele deelneemster zegt zelfs dat ze nu pas merkt hoeveel ze daaraan heeft gemist. Een speciale bezoeker van de IDEM-dag is Menno Van de Wetering uit Eindhoven. Na de bevrijding in september 1944 wordt hij oorlogsvrijwilliger bij de Binnenlandse Strijdkrachten en in Duitsland geplaatst. Vanaf oktober 1945 tot september 1950 was Van de Wetering in Nederlands-Indi bij de Politionele Acties betrokken, eerst bij de infanterie, en later bij de militaire politie. In 1950 keert hij met zijn Indonesische vrouw terug naar Nederland. Van opvang was in die tijd geen sprake, zelf komt hij pas in 1990 in contact met de Stichting Centrum '45 in Oegstgeest. Dit landelijke behandel- en expertisecentrum voor psychotrauma behandelt mensen met complexe psychotraumaklachten die het gevolg zijn van vervolging, oorlog en geweld. Gelukkig zijn de zaken tegenwoordig goed geregeld, zegt de Indiveteraan. De terugkeergesprekken direct na een uitzending zijn bijzonder waardevol. Hoe eerder het verwerkingsproces op gang wordt gebracht, des te beter het voor betrokkene en zijn omgeving is. Wat dat betreft is het goed om te zien dat van de ervaringen van eerdere veteranen is geleerd. De deelnemers aan de IDEM-dag geven vrijwel zonder uitzondering aan zeer dankbaar te zijn over het IDEM-programma en de dag. Hoewel de meeste deelnemers verschillende uitzendervaringen hebben, verloopt de terugkeer in Nederland grotendeels langs dezelfde lijnen. Ervaringen delen met lotgenoten is en blijft daarom dan ook erg zinvol.
voor vragen over idem kunt u terecht bij secretaris Werkgroep idem kapitein marcel Jansen, projectleider binnen de Kmsl op maW.Jansen@mindef.nl, kapitein ilja huizinga, projectofficier individuele uitzendingen bij a1 opcen op i.huizinga.01@mindef.nl, of kijk op intranet op de startpagina uitzendingen.
Sinds 1 mei is kolonel Theo Kustner het nieuwe Hoofd Operatie Centrum CLSK, en daarmee tevens voorzitter Werkgroep IDEM: Na mijn aanstelling viel mij op dat bij veel mensen IDEM slechts gekoppeld is aan de IDEM-dag. Maar dat is slechts een deelactiviteit. Foto: Arno Marchand
materieel
grote stap in eenduidige bedrijfsvoering
baan vrij voor nH90
Met de overdracht van de laatste Lynx uit het groot onderhoud aan de commandant van het operationele squadron 860, breekt een nieuw tijdperk op Maritiem Vliegkamp de Kooy aan. Maintenance manager luitenant-ter-zee 1 Hakan Zor weet waarom: niet alleen maken we ruim baan voor de nH90, we worden ook steeds meer n met de luchtmachtbedrijfsvoering.
Tekst: LTZ2OC Maartje van der Maas | Fotos: LTZT1 Hakan Zor
Ruim 33 jaar geleden, in 1978, werd de eerste van in totaal 24 SH-14s afgeleverd aan toen nog de Marine Luchtvaartdienst. Op dit moment zijn er nog negen Lynxen in operationele dienst. Foto: Ruud Mol, AVDD
Het base maintenance of groot onderhoud is zeer ingrijpend, aldus Zor. Tijdens de eerste twee weken voeren we een inspectie uit. De vier weken daarna staan in het teken van diepgaand onderhoud en de wederopbouw. De helikopter gaat helemaal uit elkaar en is dus langere tijd niet beschikbaar. Hoewel de Lynx nog vanaf de schepen opereert tot medio 2012, is de helikopter wel aan het uitfaseren. We zullen deze onderhoudsbeurt dan ook niet meer uitvoeren, kijkt Zor vooruit. We richten ons steeds meer op de NH90. De afgelopen jaren is een grote slag gemaakt in de omscholing van het onderhoudspersoneel naar de nieuwe helikopter. Ondanks dat het NH90-base maintenance geleverd wordt op vliegbasis Gilze-Rijen, blijft De Kooy een belangrijke rol spelen in de ondersteuning en service aan de helikopter. Zor: We zullen geen groot onderhoud meer leveren maar wel het kleinere, vaker voorkomende line maintenance waarin we minder diepgaand werken. Samen met deze omslag naar de NH90 verandert tevens de organisatie. We leveren dit kleine onderhoud vanuit het operationele squadron, net zoals de luchtmacht dat doet. geschiedenis Om deze uitspraak te verduidelijken, gaat Zor terug in de tijd. In de jaren 80 werkte de Onderhoudsdienst De Kooy aan de helikopters. Deze deed zowel het base als het line maintenance en het componentenonderhoud, waarbij zowel de motoren, rotorbladen of communicatieapparatuur onder handen werden genomen. Na de reorganisatie in 2005 werd dat componentenonderhoud uitbesteed De Kapel van de Koninklijke Luchtmacht zorgde voor de muzikale omlijsting tijdens de aan de Foto: Dave Materieel Organisatie. Bij het oprichten van het parade. Defensie de Vaal, AVDD Defensie Helikopter Commando in 2008 bleek dat de marine het
Maintenance manager van 990 Onderhoudssquadron ltz-1 Zor (l.) overhandigt het Aircraft Technical Log van Lynx 262 aan de commandant van het operationele 860 Squadron, kapitein-luitenant-ter-zee Jan-Willen Boone.
materieel
groot en klein onderhoud op een heel andere manier uitvoerde dan de luchtmacht, namelijk vanuit een centraal onderhoudssquadron. Nu de Lynx zijn laatste jaar ingaat en er steeds meer NH90s op de Kooy verschijnen, is de tijd aangebroken om de volgende stap richting volledige integratie met de luchtmacht onderhoudsbedrijfsvoering te zetten. Als maintenance manager val ik nu nog onder onderhoudssquadron 990, legt Zor uit. Straks word ik samen met het technische personeel aan het operationele Squadron 860 toegevoegd. Net zoals de NH90-onderhoudsorganisatie. uitfaseren De uitfasering van de Lynx is al een paar jaar aan de gang. In 1978 zijn er 24 helikopters geleverd. Zor: Toen ze allemaal operationeel waren, voerden we wel dertig keer base maintenance per jaar uit. Daarmee maakten we dan ook ruim zesduizend vlieguren. Op dit moment vliegen er nog negen rond en daarmee produceren we bijna 2800 vlieguren. Deze helikopters worden gefaseerd voor verkoop aan de DMO overgedragen. Dankzij het intensieve onderhoud zijn de onderdelen van deze helikopter nog goed bruikbaar, zegt Zor. Het casco is echter aan het eind van het economisch en technisch levensduur. Overgang naar een nieuwe helikopter werd dus echt noodzakelijk. In de tussentijd zijn er vier NH90s aangekomen op het maritieme vliegkamp. Er wordt druk getest en gevlogen met de nieuwe helikopter. Met enige regelmaat krijgen we er weer n bij, zegt Zor die tevreden is dat het groot onderhoud van de Lynx nu is afgelopen. Het personeel komt allemaal vrij en gaat over naar de NH90. Dat is toch de toekomst.
Onderhoud aan de Lynx op De Kooij. Met het maken van ruimte voor de NH90 wordt het Maritiem Vliegkamp steeds meer n met de luchtmachtbedrijfsvoering. Foto: Ruud Mol, AVDD
Personeel poseert met hun mascotte voor de 262 . Het type is aan het uitfaseren, maar naar verwachting zal de Lynx nog tot medio 2012 vanaf de schepen opereren.
De Kooij zal voor de NH90 geen groot onderhoud meer leveren maar wel het kleinere, vaker voorkomende line maintenance waarin er minder vergaand wordt gewerkt. Foto: Arno Marchand
achterGrond
usAF Test pilot school: Toppers in testen
De NF-16D VISTA, Variable-stability In-flight Simulator Test Aircraft, een uniek leermiddel in gebruik bij de Test Pilot School. Elke student maakt tijdens de opleiding meer dan 2500 uur theorielessen en ongeveer honderdtwintig vlieguren, onder andere op dit type. Foto: US Air Force
Ze zijn met weinig, en vormen wereldwijd the happy few. in nederland is hun aantal op de vingers van n hand te tellen, en dus kennen ze elkaar allemaal bij naam. stuk voor stuk geslaagd voor de loodzware opleiding die ze uiteindelijk, na een jaar buffelen, recht geeft op die zo fel begeerde benaming: testvlieger. Majoor ralf Lukkien is onlangs gegradueerd en daarmee
Testpiloten in opleiding krijgen een keur aan verschillende vliegtuigtypen voorgeschoteld zoals de F-16 VISTA en klassieke T-6 Texan trainer waarmee de KLu vroeger ook vloog (onder, eigen foto).
toegetreden tot dit uiterst selecte gezelschap.

Tekst: Leo de Rooij | Fotos: Richard Frigge, AVDD
Nederland kent geen eigen opleiding tot testvlieger, dus daarvoor kloppen we bij de bondgenoten aan. Bij de Amerikanen bijvoorbeeld, die op de bakermat van het testvliegen, Edwards Air Force Base in Californi, hun USAF Test Pilot School (TPS) open stellen voor kandidaten uit overige landen. Voor toelating kom je overigens niet zomaar in aanmerking; minimaal duizend vlieguren en een ingenieurstitel zijn minimale vereisten om te mogen komen studeren aan deze topopleiding, waarbij daarnaast uiteraard ook veel gevlogen wordt. Want zo kun je het hier wel noemen, een unieke topuniversiteit met stagemogelijkheden om de hoek, zegt majoor Ralf Lukkien tijdens een van de spaarzame momenten van vrije tijd in zijn overvolle cursistenprogramma. Hij is bezig met de beruchte laatste loodjes, vlak voor zijn afsluitend examen. Lukkien heeft er dan een jaar
achterGrond
Met nog 23 andere studenten van klas 10B ontvangt Lukkien tijdens de graduatie op 11 juni zijn Master of Science in Flight Test Engineering. De klas bestaat uit twaalf vliegers uit Amerika, Itali, Nederland en Groot-Brittanni, tien flight test engineers, n UAV-systeem piloot en n flight test weapons systems officer. Op de foto poseert Klas 10B bij de NF-104 Starfighter, voor het schoolgebouw van de USAF TPS. Foto: US Air Force
van keihard studeren en werken op de TPS in de snikhete Mojavewoestijn opzitten. Logische stap Voor Lukkien was de keuze om testvlieger te worden een logische. Ik heb van jongs af aan al interesse in techniek en dat is altijd zo gebleven. Ook heb ik als piloot veel met testvliegers samengewerkt. Het samenbrengen van zowel testen als vliegen leek dus een logische vervolgstap. Wel heeft het even geduurd voor ik mezelf op voldoende niveau achtte om hier te mogen komen, dus heb ik eerst nog wat operationele tours gedaan. De zwaarte van de opleiding tot testvlieger bleek door Lukkien aardig ingeschat: hard werken met weinig vrije tijd. Het studeren viel me in het begin wel erg zwaar Het eerste half jaar hadden we elke week wel een examen. Een universitaire module van zes weken doe je hier in een week, dus dan weet je het wel. Tegelijkertijd ben je ook veel aan het vliegen, op allerhande kisten. Want dat is toch het principe, dat je zowel de theorie als praktijk onder de knie krijgt. De USAF TPS heeft zich tot doel gesteld om reeds hoog opgeleide vliegers verder te brengen tot zogenaamde testprofessionals. Studenten wordt geleerd hoe een testprogramma uit te voeren, de vliegkwaliteiten van een vliegtuig te testen, evalueren en vervolgens op een juiste manier te rapporteren. Daarnaast is er veel aandacht voor het versterken van de leiderschapskwaliteiten en een goede teammentaliteit, vooral een uitdaging voor de veelal individueel ingestelde fighterjocks. De commandanten van morgen zitten vandaag hier in de klas, pochen de instructeurs op de Test Pilot School. Vervat in enkele mantras in de klaslokalen: We want thinking people en Teach the way we test, test the way we teach.
Haren overeind Hoe leer je ervaren piloten vliegtuigen te testen en dan ook nog de finesses van dat testwerk? Door ze een uitdaging te geven, iets waarvan de haren overeind gaan staan, wat ze oncomfortabel maakt, zenuwachtig. Het leren testen gebeurt dus op de meest uiteenlopende vliegtuigmodellen, van zweefvliegtuigen tot B-52, van Albatros watervliegtuig tot MiG-15. Kisten waarmee de cursisten geen enkele ervaring hebben, waarin ze zich niet helemaal senang voelen. Leer ze daarmee om te gaan en geef ze tegelijkertijd een opdracht mee. Hoe voelt het, hoe vliegt het, hoe test dat? Verder beschikt de Test Pilot School over een redelijk uniek leermiddel, de F-16 VISTA. Met dit Variable-stability In-flight Simulator Test Aircraft kunnen de vliegeigenschappen van meerdere kisten worden gesimuleerd, terwijl het met een druk op de knop toch weer in een gewone F-16 configuratie verandert. Absoluut een unieke ervaring, vindt Lukkien al deze mogelijkheden. In n jaar heb ik meer dan twintig typen vliegtuig gevlogen. Als ik maar kan vliegen dan geniet ik. Dat is hier weliswaar vaak minder opwindend vliegen, maar wel veel preciezer vliegen door de noodzaak om data te verzamelen. Het vraagt veel discipline, geduld en de kunst precies te kunnen werken. Je voelt je daarbij zowel vlieger als ingenieur: enerzijds breng je jouw vliegervaring in, anderzijds rondt je ingenieurskant dat af. Die twee kanten van je, die twee capaciteiten versterken elkaar, dat is het mooie van dit opleidingssysteem. Toekomstig werk Terug in Nederland draait de baan van testvlieger Lukkien straks om drie hoofdvragen: Wat denk je te gaan testen, hoe is je plan, wat wil je aan data verzamelen? Het daadwerkelijk flighttesten gebeurt
achterGrond
zowel in Nederland als in de VS. Sensoren testen doen we over het algemeen altijd in de VS, in Nederland vindt vaak het kleinere testwerk plaats. Iedere kleine modificatie loopt via het Kantoor Testvliegen op Leeuwarden, dus dat testwerk komt straks langs bij mij.
We vliegen voorlopig nog wel even door met de F-16. Nieuwe wapens komen in beeld, targetting pod, helmet mounted systems; er ligt dus nog werk genoeg voor me om de komende jaren bezig te blijven. En hopelijk straks de Joint Strike Fighter, dat zou natuurlijk de ultieme beloning zijn
Van de MiG-15 Fagot tot HU-16 Albatros watervliegtuig (achtergrond); het zijn types waarmee de cursisten geen enkele ervaring hebben, en waarin ze zich in eerste instantie niet helemaal senang voelen. Daarmee moeten ze leren omgaan.
us navy Test pilot school De dag voordat dat Lukkien zijn masters behaalt, doet zijn collega majoor Ted Olde Bijvank hetzelfde, maar dan op de US Navy Test Pilot School (USNTPS). Hij maakt deel uit van Class 139 van de school op Patuxent River Naval Air Station. Hier worden onder andere de marineversie van de F-35 getest, net als deV-22 Osprey en P-8 Poseidon, de opvolger van de P-3 Orion. Ook bij Olde Bijvank neemt de opleiding ongeveer een jaar in beslag. De school leidt jacht- en helikopter vliegers, navigators en engineers op in alle facetten van het testvliegen. Deze klas bestond uit Amerikaans, Australische, Canadese, Italiaanse, Spaanse studenten en n Nederlandse. Het dagelijkse opleidingsprogramma bestaat uit een academisch en praktisch gedeelte. Dat betekent in de ochtend klassikaal lesgeven en in de middag komt het vliegprogramma aan bod. De avond bestaat uit studie, voorbereiding en rapporten schrijven. Drie pijlers van de opleiding zijn vliegtuigprestaties, -stabiliteit en -systemen. Na elke fase volgt een praktijkexamen. Tijdens de opleiding vliegt de student in twintig tot 25 verschillende vliegtuigen helikoptertypes waaronder de T-6, T-38, F-18F, MiG-15, en B-25. Daarnaast maken we ook vluchten in verschillende simulators, zoals die van de F-18, V-22 en F-35. Het eindproject beslaat drie weken, waarin wordt getoetst op kennis van theorie en praktijk en wordt gevlogen op een onbekend vliegtuigtype. De studenten worden dan uitgezonden over de hele wereld. In mijn geval was dit de Mirage 2000D in Frankrijk. Na de laatste vlucht krijgt de student tien dagen de tijd om een rapport te schrijven. Het unieke van USNTPS is de Amerikaanse marineomgeving met unieke procedures en vliegoperaties.
Kolonel De Rave, werkzaam als air and assistant attach bij de Nederlandse ambassade in Washington DC woonde de graduatie van Olde Bijvank bij. Foto: USNTPS
achterGrond
Historische lijn Amerikaans squadron compleet
phantom voor MLM

nog tijdens de aanwezigheid van het 32nd Tactical Fighter squadron op vliegbasis soesterberg, is het Militaire Luchtvaart Museum bezig met het bewaren van historische toestellen van deze eenheid. in de jaren tachtig is dat als eerste een voormalig portugese F-86, die de kleuren van de Amerikaanse eenheid krijgt. Later volgen een echte Amerikaanse F-15, een voormalig Franse F-100 en uit griekenland een F-102. Het langst wachten is het op n van de meest legendarische gevechtsvliegtuigen, een F-4 phantom.
Tekst: Arno Marchand Fotos: uit collectie Militaire Luchtvaart Museum Op 2 december 2010 verhuist de F-4E naar Terrys Place, een van de vele scrapyards rondom de AMARG. ARMAir dat hier is gevestigd, restaureert vliegtuigen en verhandelt ze. In opdracht van Astre Air International waarmee het MLM het contract afsloot, demonteert ARMAir de Phantom.
Twee F-4E Phantoms van het 32 TFS gaan take off vanaf hun thuisbasis Soesterberg. Op de achtergrond n van de KLu-bewoners van de vliegbasis, een F27 van het 334 Squadron.
achterGrond
Het hoogteroer is inmiddels verwijderd. De rest van de F-4 wordt nog gedemonteerd. Diverse cockpitsecties wachten op de dingen die komen gaan.
De Phantom wordt geleverd zonder motoren, maar dat zie je niet, want de nozzles en de afterburner-secties komen wel mee.
Van de originele kleuren van de Phantom zijn het bruin en groen nog terug te vinden op deze pylons.
De laatste gebruiker was het 35th Tactical Training Wing op George Air Force Base, dat vloog met GA-code.
Het Militaire Luchtvaart Museum (MLM) zoekt lange tijd naar de mogelijkheden om een originele F-4E Phantom te bemachtigen waarmee het 32nd Tactical Fighter Squadron (TFS) zelf vloog. Dat waren er heel wat, maar tegelijkertijd verkochten de Amerikanen er inmiddels veel aan het buitenland, of schoten ze af. Tientallen, zo niet honderden Phantoms zijn namelijk omgebouwd tot op afstand bestuurbare doelvliegtuigen. Op deze drones schieten Amerikaanse luchtmachtvliegers geregeld live luchtdoelraketten af. De kans dat de Phantom dan tot schroot wordt gereduceerd, is groter dan dat-ie overleeft. Uiteindelijk vonden we wel een voormalig 32 TFS kist op de AMARG, maar daarop zat helaas een andere bestemming, zegt marineadjudant Lex van Beek, Technisch Collectiebeheerder van het MLM. Hij doelt op de Aircraft Maintenance and Regeneration Group, de immense vliegtuigopslagplaats en tevens kerkhof grenzend aan Davis Monthan Air Force Base in Arizona. Het klimaat in deze Amerikaanse staat is zo warm en vooral droog, dat buitendienstgestelde vliegtuigen er jarenlang bewaard kunnen worden. Er staan er duizenden van de US Air Force, Army, Navy en Marines. ervaring In 2010 besluit de US Air Force dat het MLM een andere Phantom op bruikleenbasis kan krijgen via het USAF-museum. Ook deze kist komt van de AMARG en kost niets. De kosten zitten alleen in het demonteren en transporteren, zegt Van Beek. Om niet voor al te
grote verrassingen te komen staan, heeft het luchtmachtdetachement op Tucson de kist van te voren bekeken. Maar hij ziet er erg goed uit. Ook de cockpit is helemaal compleet. Alleen heeft-ie twintig jaar in de woestijn gestaan, dus de verf is zo dood als een pier. Maar dat geeft niet, want in Nederland krijgt-ie toch een jasje van het 32ste. Ik ben er afgelopen december zelf ook naartoe gegaan, want hier heeft niemand ervaring met de Phantom. Een week lang volgde ik het demontageproces, en maakte van alles fotos en filmopnames. Want boeken zijn er misschien wel, maar die kregen we er niet bij. De Phantom wordt op n van de zogenoemde scrapyards net buiten de AMARG gedemonteerd en transportgereed gemaakt. Van Beek: Het transport naar Nederland gaat in samenspraak met DMO. De Phantom wordt zodanig uit elkaar gehaald, dat-ie in een zeecontainer past. De romp staat op het neuswiel, en op de achterromp. De neus en staarttop zijn eraf gehaald, en natuurlijk de vleugels en hoogteroeren. Daarvoor moet het toestel bijna helemaal gestript, want de romp ligt op vleugels. Alle leidingen lopen door beide secties en moesten dus helemaal los. Het personeel ziet er en dat zeg ik in alle eerbied wel een beetje uit als Hillbillies, maar ze hebben stuk voor stuk veertig jaar ervaring. Boeken hebben zj niet nodig. Ze weten alles, maar doen wel alles in overleg. Daarna gaat het over de weg van Arizona naar de haven van Houston aan de Golf van Mexico. Vervolgens op een boot naar een Nederlandse haven, en daarvandaan meteen naar een spuiterij. Van Beek: Voor
achterGrond
de phantom voor het mlm, de 67-0275, is een bijzondere. het is een miG killer uit de vietnamoorlog. ter ondersteuning van operation linebacker i vertrekken vier F-4es van de Finch flight op 12 september 1972 vanaf Korat royal thai air Base in thailand. de toestellen maken deel uit van het 35th tFs dat normaliter op Kunsan air Base in Korea staat. twee van de JJ-gecodeerde vliegtuigen scoren tijdens die missie een kill op een noord-vietnamese miG. squadroncommandant luitenant-kolonel lyle l. Beckers en Weapons system officer eerste luitenant thomas m. Griffin halen met de 275 met de bijnaam sweetie pie een miG-21 neer met een aim-9e sidewinder en het m.61 boordkanon. het 35 Fs staat nog steeds op Kunsan waar het deel uitmaakt van het 8th Fighter Wing.
5057 Phantoms verlaten de fabriek van McDonnell Douglas in St. Louis, in de Amerikaanse staat Missouri. Een daarvan taxiet hier over Soesterberg.
het spuiten gaan eerst zoveel mogelijk panelen er weer op. Pas op Soesterberg zetten we hem weer in elkaar, en dan gaat-ie meteen het depot in. Klaar voor het nieuwe museum. Completer De Phantom is dus geen originele kist van het 32ste. Dan rijst bij het museum de vraag, hoe de kist te beschilderen: in 32nd TFS kleuren met nepregistratienummer, of met eigen registratienummer en een voor dit vliegtuig niet authentiek kleurenschema. In overleg met diverse personen en groeperingen kozen we voor de laatste optie. Zo houden we beide tradities in ere, zegt Van Beek die veel ervaring met vliegtuigen heeft. Hij was jarenlang onderhoudsmonteur op Marinevliegkamp Valkenburg, waar hij werkte aan de Lockheed Neptune en Orion, en Breguet Atlantic. Van oudsher ben ik schilder en bekleder. Bij het MLM ben ik verantwoordelijk van de koffiekopjes tot het aansturen van de werkplaatsen en het onderhoud aan de vliegtuigen. Zo heeft hij bijvoorbeeld een bijzonder gevoel bij de restauratie van de Neptune die inmiddels ook is afgerond. Maar er speelt meer, want het museum zit niet stil. Binnenkort gaat de F-102 in groot onderhoud, en het museum maakt de collectie ook completer, zegt waarnemend directeur kolonel bd Gerard Kuppen. We werken bijvoorbeeld aan de lijn opleidingsvliegtuigen. Zo krijgt het museum via Duitsland een T-37, en uit Canada komt als het goed is een Tutor. We hebben ook ons oog laten vallen op een Beech AT-11 lesvliegtuig
Close-up van de cockpit van een F-4E van het 32 TFS, waarvan het door de Walt Disney-studios ontworpen embleem goed te zien is op de luchtinlaat.
uit WO II met Nederlandse achtergrond, maar de eigenaar wil die nog niet kwijt. Verder komt een Alouette III die in Cambodja heeft gevlogen van Delft naar Soesterberg, en we zouden graag een Lynx hebben. Daarnaast werken de Vrienden van het MLM aan een replica van de Curtiss Hawk. Ik denk dat we met het steeds verder perfectioneren en completeren van de collectie een ng beter museum krijgen dan we al hebben. De jaarlijks stijgende bezoekersaantallen, 130.000 in 2009 en 145.000 vorig jaar, onderstrepen dat.
De crew die de Phantom voor het MLM uit elkaar haalde, poseert bij de 275 op het terrein van ARMAir. Het toestel stond sinds 1989 op de AMARG.
Bij Terrys Place staan nog meer toestellen op een volgend leven te wachten. Diverse A-4 Skyhawks en een F-8 Crusader hebben betere tijden gekend.
achterGrond
Tekst: Arno Marchand | Foto's: David Goovaerts
KLu toch aanwezig op verjaardag nAVo-bondgenootschap
Vijftig jaar Tiger Meet

Afgelopen oktober was het Volkelse 313 squadron zelf gastheer van de nATo Tiger Meet. de ruim zestig deelnemende toestellen vlogen in bijna twee weken een indrukwekkend aantal van ruim zevenhonderd missies. ook dit jaar stond de vliegoefening op de agenda van 313, maar door diverse oorzaken moest het squadron de Tiger Meet bijna geheel aan zich voorbij laten gaan. Toch was een kleine afvaardiging van de luchtmacht wl aanwezig.
We waren wel degelijk van plan te gaan, maar het kon gewoon niet, geeft ops officier van het 313 Squadron kapitein Theo Spijksma aan. Het afzeggen van de vijftigste verjaardag van NATO Tiger Meet (NTM) heeft duidelijke redenen. De KLu had ruim tien kisten in Alaska staan voor Red Flag, en de inzet met F-16s in Afghanistan gaat nog
Een van de vele vliegtuigen met tijgerbeschildering was deze Mirage 2000C van het organiserende squadron. Onder de romp val te lezen waarom het ging: 50 jaar NATO Tiger Organisation. Foto: Arno Marchand Spijksma (r.) overhandigt de Bronzen Tijger voor de organiserende eenheid aan de commandant van Escadron de Chasse 1/12, het enige nog bestaande Europese lid van het eerste uur uit 1961.
dagelijks door. Daarnaast kwam vrij plotseling een tweede uitzending voor de KLu om de hoek kijken; de inzet boven Libi in het kader van Operation Unified Protector. Bovendien had Volkel de QRA-taak. En last but not least zijn er de bezuinigingen. Dan blijft er gewoon geen mogelijkheid over om personeel naar Cambrai te sturen, en vliegers extra uren te laten vliegen omdat ze aan een maximum aantal per jaar zitten. ondersteuning Toch vond het Nederlandse tijgersquadron een mogelijkheid een deel van de vijftigste verjaardag van de NTM op de Noord-Franse vliegbasis Cambrai bij te wonen. Drie vliegers zijn er met de auto naartoe gereden, zegt Spijksma, zodat we in ieder geval bij de vlaggenparade en het spelen van de volksliederen aanwezig waren. Ook wilden we op een nette manier de Bronzen Tijger voor de organiserende eenheid overdragen. En er was ng een bijdrage. De Fransen waren erg onder de indruk hoe wij vorig jaar op Volkel de schermen bij de briefings en debriefings voor elkaar hadden. Ze vroegen of de KLu dat dit jaar ook bij hen kon regelen. Dat lukte want een sergeant en sergeant-majoor van de CIS van de Groep Geleide Wapens hebben daar die technische ondersteuning kunnen bieden. De NTM telde dit jaar zeshonderd operationele sorties en moest er om uiteenlopende redenen zon 75 laten schieten. Nog dit jaar is er mini Tiger Meet waaraan 313 ook niet zal deelnemen, maar, zo zegt Spijksma, die van volgend jaar op Monte Real in Portugal staat wel weer op de agenda.
De commandant van het organiserende squadron EC 1/12 had de beschikking over een Piper Cub in tijgerkleuren. Middels een rondvlucht kon Spijksma de Bronzen Tijger voor de organiserende eenheid toch vliegend op Cambrai afleveren.
Mensen & Mutaties

Bevorderingen militairen Kolonel Aarts MCJ - medische staf & arts-ass. Luitenant-kolonel Hoed HW - afdeling; Scheepbouwer M - ressort proJn GenerieK mGmtost. Majoor Berg EWJ van den - afd luchtvrttechn & certificer; Coolen F - dir p&v tdl sie eXpertise&ost; Portenge A - aFd c3i sYsn Kennispool. Kapitein Bleeker H - maBe dmKc Kenniscentrum; Bruijn PF de - dvvo: cdogrp We eindhoven; Ginneken IAS van - dhc:staF vKam Bur milieu; Heide SJ van der - GGW:GW patriot Fp 3 803; Marcelissen DBM - dhc:301 ops vlucht 4; Neef JLJ - dhc:301 ops vlucht 2; Overman J - lW:WBe line maintenance 920; Peelen MC - dhc:ph ops Knt opsloG; Veenstra F - lW:pve onderst. sYstemen. Eerste luitenant Alserda GJG - vKl:vlucht 2 312; Buchner S - lW:vlucht 1 322; Buikema W - lW:vlucht 2 323; Laat RCM de - vKl:Bur manaGement control; Poelen CL - vKl:staF operationele onderst; Radder R - ehv:FliGht control; Zafer Y - aocs:WerKcentrum c2-sYstemen. Tweede luitenant Dijkstra Y - aocs:operatien lvl sie B; Heijs C - ehv:vlucht 2 Kdc-10; Joosten E - ehv:Bur manaGement control; Verstappen RFJ - lcW loGmGmt ovr sYsn; Vries J de - aocs:opleidinGsaFd as & aim; Wevers H - aocs:operatien lvl sie a. Adjudant-onderofficier Aelmans AWAM - BG ivent: JcG sie ops plG str; Banens GH - dciod: det tucson; Bekkers PFMT - dhc:ph o&l BB KWB; Kasmi R - otcloG/st/otK/speer/iGp K1&K2; Kerkhof HMAJ - ehv:tech vlucht Giv; Kleijn S de - dhc:298 G&o vlucht 5; Lobato RF - info.man/nsa/productieonderst.; Tempel JHG van den - nlda: Koov pel opl sqn; Westhovens HPPM - GGW:cis maintenance 800; Sergeant-majoor Baas JW - ehv:vlucht voorBereidinG lutra; Ernestus RM - dhcBoe:vGsQ860 vluchteenhd 10; Feeke E - dhc:298 G&o vlucht 1; IJzerman ME - cml:Gotc; Majouri M - dhc:298 G&o vlucht 5; Schuuring MJ - dhc:932 mat verWervinGsteam2; Vroenhoven RAHO van - eodd/GrondGeBonden eodcie/3pel; Vuik EA - dhc:298 G&o vlucht 2; Wenum R - GGW:Kantoor Jop/sto. Sergeant der eerste klasse Alphen VWM van - vKl:pve linemaintenance 311; Arslan M - dhc:930 We vlieGtuiGplaatWerK; Bos B - aocs:GZhc aocs nieuW millinGen; Bremer HJ - lW:vlucht aircraFt maint 323; Clemens HJM - ehv:Wc schilderen; Helvoirt SCH van - vKl:Ground support eQuipment; Jong BPM de - dhc:930 We ndstrm lchtBeh meGu; Kruf DAJ - dhc:299 Knt riJschool; Langenhuijzen HCG - ehv:aFd BedriJFsstoFFen; Lin CC van - lsKBoe:orKest; Loonstra A - lW:Wec Ground supp eQ; Malasch RC - vKl:We WapentechnieK; Mansens J - lcW on eQmt cl heliKopters; Mol GJJA - lcW pacer icss proJect; Nijman J - vKl:We Base maintenance F16; Olderen J van - dhc:301 G&o vlucht 3; Ploemen SGJM - vKl:We avionicatechnieK; Pronk JM - dhc:931 pve GZhc dhc GilZe; Schuitmaker D - lcW compo mot&modules; Sleegers PFCWM - dhc:931 Grp c 671 oGrv hGl; Talakvadze M - GGW:GW patriot creW 2 Fp 1 802; Velting SFM - vKl:sie ndo; Vooges R - vKl:sie deelsYstemen; Vugt K van - lcW compo mot&modules. Sergeant Ballegooij RGPL van - GGW:GW patriot creW 1 Fp 3 803; Bolks SJ - lW:sie vlieGveiliGheidsuitr.; Bosch NHM van den - vKl:Ground support eQuipment; Brouwers B - dhc:930 We vlieGtuiGplaatWerK; Dubois GHG - dhc:300 G&o vlucht 3; Duijvenbode WA van - vKl:pve linemaintenance 311; Duijvestijn JLM - ehv:docK 1 Kdc-10; Elst RAP - dhc:930 We Base apache; Ham JPG van - GGW:GW patriot creW 1 Fp 4 803; Heemeijer M - vKl:We vlieGtuiGonderhoud; Heide A van der - lW:Wec Ground supp eQ; Hendriks L - lcW on eQmt cl heliKopters; Pothuizen R - vKl:We motoren; Ramaker MA - ehv:Wc mech GrndsYstn; Reijden ED van der - dhc:930 We ndstrm lchtBeh meGu; Schouten L - dhc:300 G&o vlucht 1; Sluiter K - lW:sie BrandstoFFen; Sonnemans KGW - dhc:930 We Base apache; Steenveldt KO van - GGW:GW patriot creW 3 Fp 3 803; Vink JHG - GGW:sie onderh onderstsYst 802. Korporaal der eerste klasse Aarten RF - dhc:930 We vvu; Boxtel D van - GGW:GW patriot creW 1 Fp 1 802; Donker M - votc:We vlieGveiliGhuitrust.; Eijndhoven RJG van - dhc:931 Grp B 651 oGrv; Gruizinga T - lW:sie munitieass. & transp.; Handstede TWM - vKl:BeWaKinGs-spec ops 640 vl1; Hofmeijer RB - vKl:pve linemaintenance 313; Janssen EJA - ehv:pve BrandWeer; Klok R - dvvo:ondersteuningsgrp We hars; Nederhoff M - dhc:931 cis maintenance; Nelissen J - vKl:pve BrandWeer; Schenk W - Kmsl:Wc vlieGtuiGuitrustinG; Struijk IA - cat: schuttershof; Sweegers B - vKl:BeWaKinGs-spec ops 640 vl5; Urlus EF - ehv:pve BrandWeer; Vullings RLW - cat: vlb soesterberg; Waller Diemont RVM - ehv:Wc mech GrndsYstn; Winkelman R - dhc:930 We vvu. Korporaal Eijfferts M - GGW:motortransport vlucht 951; Endrullat BJ - GGW:motortransport vlucht 951; Haan J de - dhc:932 We loG transport; Idserda MH - vKl:sie WeGtransport; Lent W van - GGW:motortransport vlucht 951; Mik W - vKl:BeWaKinGs-spec ops 640 vl3; Ruiter TF de - vKl:BeWaKinGs-spec ops 640 vl4; Trompenaars K - vKl:sie vlieGveil. uitrustinG; Veldman R - vKl:sie vlieGveil. uitrustinG. Bevorderingen burgerambtenaar Schaal 10 Schaik GAH van - Kmsl:vG cis. Schaal 08 Heesterbeek RJ - lsKBoe:aFd collectie mlm. Schaal 07 Verrijdt AA - dhcBoe:990sQ aFd WerKGeBied on. Schaal 04 Franken CAA - Kmsl:Knt Faciliteiten&leermid.. Dienst verlaten militairen Kolonel Hoes GFM - dGv: projecten. Majoor Ravenswaaij H van - dhc:ph F&o. Eerste luitenant Kok J - lW:staF vKam. Vaandrig Wight S - lmG:aFd luma meteo opleid; Willems JJ - lsKBoe:opl nlda lanG model mWo. Adjudant-onderofficier Mittendorff RJ - dhc:300 G&o vlucht 2; Veen JA - Kmsl:oa amo. Sergeant-majoor Kaput HH - dciod: npc Glons; Raukema E - dhc:301 G&o vlucht 1; Swieten GJ van - dc pv: sie Werving Klu.
APRIL
Sergeant der eerste klasse Hattu RA - vKl:Ground support eQuipment; HoussP van - vKl:sie voertuiGonderhoud; Pracht PW - dhc:931 dBBo Breda; Strter JP - lW:p&o advies; Wouters A - Kmsl:Wc mechanische technieK. Sergeant Moonen DGT - GGW:Wc GronduitrustinG 951; Ruijzenaars J - dhc:300 G&o vlucht 1; Schoonhoven J van - vKl:Ground support eQuipment; Snijders DSJ - vKl:pve linemaintenance 313. Korporaal der eerste klasse Al-Kaylani HNA - ehv:941 platForm sQn; Biezen J van - dhc:931 sQn; Boomsma J - dhc:930 We Base apache; Cornelis MP - DHC:299 COGP; Dijk J van - dhc:932 mat o&v; Gunnink S - vKl:p&o advies; Harms R - Kmsl:ressort leerlinGen; Huijgen D - Kmsl:BrandWeerpeloton 1; Oosten J van - vKl:sie WeGtransport. Korporaal Dingler JCJ - lsKBoe:opl nlda Krt model Koo; Huijssoon SB - Kmsl:ressort leerlinGen; Kamp J van de - Kmsl:ressort leerlinGen; Noppeney MF - lsKBoe:opl nlda Krt model Koo; Schouten S - lsKBoe:opl nlda lanG model mWo; Seinen K - Kmsl:ressort leerlinGen; Verhaert MJP - Kmsl:ressort leerlinGen. Soldaat der tweede klasse Verhees KWJ - Kmsl:ressort leerlinGen. Soldaat der derde klasse Aggelen LJM van - lsKBoe:opl nlda Krt model Koo; IJperen CD van - Kmsl:ressort leerlinGen; Koppel A van de - Kmsl:ressort leerlinGen; Pronk J - Kmsl:ressort leerlinGen; Stornebrink W - lsKBoe:opl nlda Krt model Koo. Dienst verlaten burgerambtenaar Schaal 12 Hendriks GEA - Glr:600 staF Glr. Schaal 11 Gerhardus MJT - vKl:GZhc vlieGBasis volKel. Schaal 10 Lenthe RE van - lsK:sie loopBaanmanaGement. Schaal 09 Gundlach MWC - lsK:p&o adviseurs&onderst p&o; Schoot AJJT van der - ehv:Bur Facilitair manaGement; Veldhoven HMC van - Kmsl:p&o adviseurs&onderst p&o. Schaal 08 Siereveld P - dhc:staF p&c Bur mc Fc. Schaal 05 Aerts SHC - lsK:staFGroep Juridische ZaKen. Schaal 04 Coenraad MJ - lsK:aFd personeelsZaKen. Overplaatsing militairen Korporaal der eerste klasse Winters A naar Koninklijke landmacht.
JO U R NAA L
17.000 uur Air Task Force

Eind mei vloog de Nederlandse Air Task Force met haar F-16s het 17.000ste vlieguur boven Afghanistan. In de overgangsperiode van ATF 16 naar 17 bereikten de eenheden deze mijlpaal. Enkele dagen daarvoor werd ook de vijfhonderdste vlucht met het RecceLite fotoverkenningsysteem boven Afghanistan voltooid. De Nederlandse F-16s en het ondersteunende personeel voeren voor de ISAF-operatie boven Afghanistan vrijwel dagelijks missies uit, onder andere fotoverkenningsvluchten. Hierbij zoeken ze routes en gebieden af naar bermbommen met de RecceLite-pod. Dankzij dit unieke systeem biedt Nederland de coalitiepartners in het gebied meer inzicht in de dreiging van bermbommen. Dit benvloedt de missie in Afghanistan en de dreiging voor de lokale bevolking op een positieve manier. Deze ondersteuning wordt ook geleverd bij de nieuwe Politietrainingsmissie in Kunduz. Naast de fotoverkenningstaak leveren de F-16s ook ondersteuning aan grondtroepen van coalitiepartners waarbij in het uiterste geval kan worden overgegaan tot het verlenen van vuursteun. Ten behoeve van de Politietrainingsmissie in Kunduz verhuist de ATF medio dit jaar naar de vliegbasis Mazar-e-Sharif, in het noorden van Afghanistan. Foto: kapitein Rob
in memoriam
Op 12 juni overleed Erik Stap. Hij was werkzaam als cordinator materile en logistieke zaken bij het Militaire Luchtvaart Museum. Hij was getrouwd en laat een zoon achter. Stap is vijftig jaar geworden.
eerste eigen opleiding nH90

De eerste NH90-opleiding in eigen beheer is op 20 mei afgerond. Zes weken eerder traden bij 7 Squadron op De Kooij twaalf cursisten aan voor het volgen van een managementopleiding. Deze is het best te vergelijken met een zeer uitgebreide introductie in de techniek van de NH90 en is speciaal ontworpen voor kaderleden, dat wil zeggen personeel dat niet daadwerkelijk aan helikopters sleutelt. De managementopleiding was tevens een test case voor de opleidingen die binnenkort starten bij 7 Squadron, te weten een grondcursus voor luchtvarenden in juni en een B1/B2 opleiding voor monteurs in september. Foto: Ronald ter Wee
VRAGEN AAN BEHALVE OVER ADRESWIJZIGINGEN OF BIJDRAGEN VOOR DE VLIEGENDE HOLLANDER?

Mail naar vliegendehollander@mindef.nl. Stuur fotos naar: luchtmachtcommunicatie@gmail.com. deadline: iedere eerste maandag van de maand.
ADRESWIJZIGINGEN: ZIE COLOFON OP PAGINA 30
Betaaldata salarissen
In 2011 wordt het salaris uiterlijk bijgeschreven op 22 juli, 24 augustus, 23 september, 24 oktober, 24 november en 21 december. Meer informatie is verkrijgbaar bij het Dienstencentrum Human Resources (DCHR) op *06-733 of 0800-2255733, bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 12.00 uur.
de vlieGende hollander 26 26 de vlieGende hollander
Journaal
Herinneringsmedaille Vredesoperaties
Militairen van de Koninklijke Marine, Landmacht, Luchtmacht en Marechaussee, 240 in getal, ontvingen op 27 mei de Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties. Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Mart de Kruif reikte de onderscheidingen uit in Onmisport in Apeldoorn. De militairen ontvingen de medaille voor hun deelname aan diverse militaire missies in Europa (Bosni, Kosovo), Afrika (European Security Mission), Afghanistan (RDTF-2 en ISAF) en het Midden-Oosten.
24 uur in het zadel op Kandahar
Mariniers oefenen met helikopters

Mariniers van de 23ste Infanteriecompagnie oefenden dit voorjaar met Cougars en Chinooks van het DHC. Het draaide daarbij vooral om planning van operaties waarbij het Korps Mariniers en de KLu samenwerken. De marine-infanteristen die doorgaans vanaf zee opereren, kozen dit keer de Oirschotse Heide als uitvalsbasis. Na het opstarten van het planningsproces vlogen de helikopters de gevechtseenheid naar de Oirschotse Heide. Mariniers voerden onder andere een korte snelle aanval uit op een oefenterrein tussen Budel en Weert, waarbij twee gijzelaars werden ontzet en overgedragen aan de lokale autoriteiten. Op Luchtmachtbasis De Peel neutraliseerde de eenheid een bolwerk van de tegenstander. De samenwerking met de luchtmacht verliep prima. De oefening bood ons een goede kijk in de keuken van het DHC, aldus Plaatsvervangend Compagniescommandant kapitein Patrick Biemans. Als gevolg van de bezuinigingen is dit misschien wel de laatste keer dat we ons met Cougars verplaatsen. Dat is jammer, want het toestel is erg geschikt voor dit soort acties. Mariniers opereren over het algemeen vanaf een schip en gaan dan met landingsvaartuigen of helikopters naar het inzetgebied. Het amfibisch transportschip Hr. Ms. Johan de Witt is momenteel echter in onderhoud in Den Helder. Daarom is er gekozen voor een andere uitvalsbasis. Foto: Peter van Bastelaar, AVDD
Miljoenste liter kerosine voor nederlandse F-16's
Na acht weken vliegen in de Operatie Unified Protector, is op 19 mei de miljoenste liter kerosine getankt in een Nederlandse F-16 van het 1 NLD Forward Support Element. Op de vliegbasis Decimomannu maken de Italianen gebruik van de pantograaf, een ingenieus tanksysteem dat werkt met brandstofleidingen naast de vliegtuigen zelf, in plaats van een Bowser die naar de toestellen rijdt. Een grote ondergrondse tank voorziet verschillende pompen op de flightline van kerosine. Deze pompen bevinden zich naast het vliegtuig zelf en via een bewegende pijp kan de crewchief het systeem op de straaljagers aansluiten. Een F-16 verbrand per uur zon drieduizend liter kerosine. Tijdens een missie boven Libi tankt het toestel gemiddeld drie keer bij een tankvliegtuig. Foto: PAO 1 NLD FWE
Tweemaal QrA voor F-16s

Twee F-16s van vliegbasis Volkel zijn op 20 mei door de geluidsbarrire gegaan om een verkeersvliegtuig te onderscheppen, dat onderweg was van Barcelona naar Stockholm. Met het toestel was tijdelijk geen radiocontact mogelijk. Gevechtsleiders van het Air Operations Control Station Nieuw Milligen gaven de F-16s opdracht om richting het verkeersvliegtuig te vliegen. Nadat de F-16 vliegers het toestel boven Noord-Nederland onderschepten. door handgebaren de bemanning waarschuwde, kon het radiocontact worden hersteld. Het toestel is daarna begeleid richting het Duitse verantwoordingsgebied, waarna de F-16s terugkeerden naar Volkel. Twee F-16s voerden op 7 juni vanaf Vliegbasis Volkel een onderschepping uit op twee Russische Tupolev T-95 Bear langeafstandsbommenwerpers. De Russen vlogen Nederlands verantwoordelijkheidsgebied in zonder hun identiteit bekend te maken. Voorafgaand hielden Britse en Deense vliegtuigen de Russen al in de gaten. Nadat ze het Nederlandse verantwoordelijkheidsgebied uitvlogen ten noordwesten van Leeuwarden, nam de Royal Air Force de QRA-taak weer over.
graduation cursisten school of Air Control

Bij de School of Air Control (SAC) werden op dinsdag 24 mei maar liefst tien geslaagden hun diploma en/of brevet uitgereikt door Commandant 711 Squadron, luitenant-kolonel Henk Kiffen. Allen hebben de afgelopen tijd hun On The Job training voltooid en zijn daarmee geslaagd voor hun opleiding. Naast de cursisten van AOCS NM waren voor de eerste keer ook de geslaagden van de velden bij de ceremonie aanwezig. Ook zij kregen uit handen van hun H-PVE het diploma met de bijbehorende speld uitgereikt. Foto: Samira Mouhamadi
Journaal
C-LsK bij internationaal overleg

Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Jansen nam begin juni deel aan de European Air Chiefs Conference (EURAC) en Global Air Chiefs Conference (GACC) in Istanbul, Turkije. Op 1 juni vond de EURAC plaats, waaraan nagenoeg alle Europese landen deelnemen. Tijdens deze vergadering lag de nadruk op technologische ontwikkelingen voor trainingsconcepten en procedures voor lucht en ruimtevaart. Een vertegenwoordiger van het NLR verzorgde namens de C-LSK een presentatie over live virtual training. Een dag later vond de GACC plaats waaraan 64 landen uit de hele wereld deelnamen. Het thema hier was de toekomstige uitdagingen voor lucht- en ruimtevaart. Vanwege het honderdjarig bestaan van de luchtvaart in Turkije was dit het gastland van de beide bijeenkomsten. Op 4 juni is dit jubileum gevierd met een grote vliegshow in Izmir waarvoor alle airchiefs waren uitgenodigd. Het Nederlandse F-16 Solo Display Team gaf hier acte de prsence. Foto: GACC
op grote hoogte
Lynx voldoet een wens
Een Lynx maakte vanaf Maritiem Vliegkamp De Kooij op 12 mei een vlucht voor de Doe een Wens Stichting boven de Helderse regio. De Doe een Wens stichting verwezenlijkt wensen van ernstig zieke kinderen. De wens van ernstig zieke Kelly Beukers om samen met haar ouders en broertje een helikoptervlucht boven de Helderse regio te mogen maken, kwam met spontane medewerking van DHC en LCW collegas uit. Na de vlucht werden zij en haar familie door de Defensiecollegas spontaan verrast met bloemen en cadeaus. Als bewijs van haar helikoptervlucht kreeg zij als extra verrassing een originele vliegerwing opgespeld. Na afloop bedankte Kellys vader Gerard Beukers, werkzaam op De Kooij alle DHC en LCW collegas enorm voor al hun inzet en steun. Foto: Keimpe Sikkema en Martin Stoffels
Bemanningen van Chinooks en Apaches trainden van 9 tot en met 27 mei gezamenlijk het bergvliegen vanaf vliegbasis Rivolto in de Italiaanse Dolomieten. Aan de oefening namen vier Chinooks van het 298 en evenzoveel Apaches van het 301 Squadron deel. De doelstelling van High Blaze is jonge vliegers en loadmasters de basisvaardigheden van het bergvliegen bij te brengen. Hiervoor volgen ze de Mission Qualification Training of MQT-syllabus bergvliegen die wordt afgesloten met een zogenoemde checkride. Daarnaast maken de bemanningen oefenvluchten in het kader van het Jaarlijks Oefen Programma, bijvoorbeeld in samenwerking met Forward Air Controllers van het Korps Commando Troepen. Deze trainingen zijn bedoeld om bemanningsleden verder te bekwamen in het opereren in bergachtig terrein. Bergvliegen vereist specifieke vaardigheden: Er zijn veel factoren waarmee je rekening moet houden zoals wind en terrein die toch wezenlijk anders zijn dan je normaal in Nederland ervaart, zegt Commandant 298 Squadron en deze oefening detachementscommandant, luitenant-kolonel Elmar Hermans. Daarnaast is de interactie binnen de Chinook crew een stuk intensiever omdat het terrein veel meer uitdagingen biedt. Nadat een aantal jaren de bergtraining plaatsvond vanaf Frosinone, was dit de eerste keer vanaf Rivolto, de thuisbasis van het Italiaanse demonstratieteam Frecci Tricolore. Na evaluatie zal blijken of het DHC hier vaker zal terugkeren. Foto: Peter Klootwijk
Journaal
explosives detection dogs doorzoeken stadions

Advanced Search Team (ASTs) van 11 Pantsergeniebataljon kregen eind mei ondersteuning van Explosives Detection Dogs (EDD) van de KLu. De honden oefenden samen met de landmachtmilitairen op diverse prominente locaties in Nederland, waaronder de voetbalstadions van FC Twente en Heracles Almelo. Volgens het oefenscenario moest het AST diverse locaties clearen voor hooggeplaatst bezoek. Mens en hond doorzochten niet alleen de voetbalstations minutieus, maar ook de aanvoerroutes naar de stadions. Het AST is onderdeel van het Engineering Advanced Reconnaissance and Search-peloton dat bij grote bijvoorbeeld terroristische dreiging veel zekerheid kan geven voor het vinden van explosieven en het verzamelen van bewijslast. Foto: Marco Nielen
renies
Wat: 311 en 312 squadron Waar: vliegbasis volkel Wanneer: woensdag 24 augustus 2011 Aanmelden en kosten: huidige en oud-medewerkers van het 311 en 312 squadron kunnen zich aanmelden via www.jubileum311en312.nl. Kosten bedragen 10,- per persoon. Kinderen tot en met 15 jaar gratis. inschrijving en betaling moeten voor 1 augustus binnenzijn. Bijzonderheden en informatie: in 2011 bestaan het 311 en 312 squadron beide 60 jaar. ter gelegenheid hiervan vindt een gezamenlijke renie plaats. voor onder meer informatie, laatste nieuws, het programma, uploaden van fotos en inschrijvingen, zie bovengenoemde website. telefonisch contact via 04123-276112 of e-mail op info@jubileum311en312.nl Wat: Zestig jaar luva Waar: militaire luchtvaart museum, soesterberg Wanneer: zaterdag 29 oktober 2011, van 11.00 tot 17.00 uur Aanmelden en informatie: oud-luvas waarvan het adres bekend is, hebben in november 2010 reeds een vooraankondiging ontvangen. voor aanmelding, adreswijziging en verdere informatie, schrijf naar pamela Kuntz-Bosch, secretaris comit renie luva, oude Baan 119, 5104 pa dongen, bel naar telefoon 0162-386279 of mail naar pamela@kuntz.nl Bijzonderheden: deze keer vieren de oud-luvas dat ze zestig jaar geleden hun entree maakten bij de Klu. daarom is er in het mlm een tentoonstelling ingericht die op 30 juni werd geopend. de definitieve uitnodiging met verdere details en programma zijn eind mei verzonden.
Leiderschapstraining voor brabantse en Zeeuwse werkgevers

Achttien werkgevers uit de provincies Noord-Brabant en Zeeland waren eind mei te gast op vliegbasis Woensdrecht voor een leiderschapstraining. De vijfdaagse training die in het bijzonder ingaat op leiderschapsvaardigheden tijdens veranderingen, werd gegeven het 132 Didactiek Militair Leidinggeven en Opleidingen (DMLO) Squadron van de Koninklijke Militaire School Luchtmacht (KMSL). Tijdens de training kwamen de cursisten uit het regionale bedrijfsleven in aanraking met verschillende aspecten van leiderschap. De militaire component vormde de rode draad in het programma: de werkgevers richtten zelf een bivak in, namen de hindernisbaan en kregen lezingen over militair leiderschap van leidinggevenden binnen Defensie. Daarnaast kregen de cursisten een inleiding in het lean principe. De leiderschapstraining wordt mede genitieerd door het Platform Defensie-Bedrijfsleven. Foto: Joyce van der Eijk
uitbreiding motorentestfaciliteit LCw

Het Logistiek Centrum Woensdrecht opende op 25 mei de uitbreiding van de motorentestfaciliteit. Hiermee is het mogelijk om naast het genstalleerd testen van F100 motoren die nog in de F-16 zitten, ook uitgebouwde motoren te testen. Met de opening is de laatste fase afgerond om het motorenonderhoud van de vliegbases Leeuwarden en Volkel te centraliseren bij het LCW. Dit is in 2007 verantwoordelijk geworden voor al het onderhoud aan F100 motoren zoals modificaties, preventief en correctief onderhoud en bijbehorende tests. De afgelopen maanden is een proefbank waarop de motor wordt gemonteerd voor het draaien van tests, verplaatst van Leeuwarden naar Woensdrecht, waar de huidige motorentestfaciliteit is uitgebreid. Deze heeft nu een oppervlakte van tweehonderd vierkante meter, en een railsysteem waarop de F100 motor van de voorbereidingsruimte naar de testhal wordt getransporteerd. Het LCW is nu niet meer aangewezen op de proefbank van Volkel voordat ze weer in gebruik worden genomen. De proefbank op Volkel blijft wel als back-up dienen. Foto: Gerben van Es, AVDD
Journaal
COLOFON De Vliegende Hollander is een uitgave van de Koninklijke Luchtmacht, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensie Media HOOFDREDACTIE Luitenant-kolonel Willem Bogaard EINDREDACTIE Arno Marchand VORMGEVING TDS printmaildata, Schiedam DRUK en OPLAGE OBT bv, Den Haag - 28.500 ex. INTERNET www.defensie.nl/luchtmacht REDACTIEADRES (niet voor adreswijzigingen en vragen over verzending) De Vliegende Hollander Kamer 14A01 Postbus 8762, 4820 BB Breda, MPC-92A Telefoon: 076 - 544 71 30 C2VN: (450) 47130 Fax: 076 - 544 71 31 E-mail kopij: vliegendehollander@mindef.nl E-mail fotos: luchtmachtcommunicatie@gmail.com ADRESWIJZIGINGEN Actief dienende militairen, reservisten en burgermedewerkers van de Koninklijke Luchtmacht dienen de adreswijziging te muteren in PeopleSoft of door te geven bij de P&O-functionaris. Postactieven, veteranen, betalende abonnees en alle overige lezers dienen de adresdrager met gecorrigeerde gegevens op te sturen naar het retouradres: Staf Commando Luchtstrijdkrachten CLSK/Kabinet/Bureau Postactieven, Abonnementenadministratie de Vliegende Hollander, Postbus 8762, 4820 BB Breda. Per mail naar vliegendehollander@mindef.nl kan uitsluitend indien voorzien van de code boven de naam op de adresdrager. Zonder code wordt mail niet behandeling genomen. BOT-militairen en burgermedewerkers die hun contract met Defensie voortijdig beindigen en BBT-militairen die de dienst verlaten, hebben geen recht op een gratis abonnement behorend bij de status van postactieve. Een abonnement op de Vliegende Hollander kost 17,02 per jaar (buitenland 21,55) en kan worden aangevraagd bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon: 0900-22 65 263 (10 cent per minuut), fax: 0251-31 04 05, www.aboland.nl. Opzegtermijn bedraagt zes weken. Aanhaling uit en overname van (delen van) artikelen in dit blad is toegestaan, mits met toestemming van de redactie en bronvermelding. ISSN 0024-0389
bij de fotopagina
sAr-helikopters vliegen 15.000 uur
Het 303 Search and Rescue (SAR) Squadron vloog op 11 mei haar 15.000 vlieguur sinds de ingebruikname van de Agusta Bell AB412 SP. Ter gelegenheid daarvan vond die dag een unieke formatievlucht plaats van alle drie de toestellen. De SAR-eenheid van het Defensie Helikopter Commando op vliegbasis Leeuwarden is opgericht om militaire vliegers na een ongeval te redden. Thuisbasis bij oprichting in 1959 was vliegbasis Ypenburg, en van 1968 tot 1977 vliegbasis Soesterberg. De SAR werd echter zeer regelmatig ingezet voor patintenvluchten van de Waddeneilanden naar het vasteland. Daarom kreeg de SAR in 1977 een breder takenpakket en kwam de eenheid, toen nog met de Alouette III, naar Leeuwarden. Aflevering van de eerste van drie Agusta Bell AB412 SPs, vond plaats in februari 1994, kort daarop gevolgd door de andere twee. Die tweede taak, het uitvoeren van medische vluchten, gebeurt meer dan 175 keer per jaar. Het vervoer van patinten van de Waddeneilanden naar ziekenhuizen op het vaste land is inmiddels uitgegroeid tot een officile 24-uurs stand-by dienst. In 2010 zijn er zelfs meer dan tweehonderd patintenvluchten vanaf de Waddeneilanden naar de vaste wal uitgevoerd. Met de leus Servans in periculo Dienen in nood - vervult 303 n van de meest dankbare taken, niet alleen voor Defensie, maar ook voor de burgermaatschappij. Tegenwoordig is de Cornfield-range op Vlieland de enige Nederlandse NAVO-schietrange. Tijdens de openstelling daarvan staat daarom n SAR-helikopter op het eiland stand-by. Het SAR-team voerde in zijn bestaan bijna 4600 levensreddende en spoedeisende vluchten uit, waarvan tweentwintig voor het redden van militaire vliegers en ruim zeventig opvarenden of drenkelingen uit zee. In de nabije toekomst worden alle drie vervangen door de NH-90 en verhuist de eenheid naar Maritiem Vliegkamp De Kooij.
ste
Fotos fotopagina: Eric Vorstenbosch, AVDD
Foto: Rene Ketting, AVDD
Agenda Militaire Luchtvaart Museum

Expositie soms een enkele keer in de wolken 60 jaar vrouwen bij de luchtmacht is op 30 juni geopend in de vreeburghal. dagelijks vanaf 1 juli Museumtheater tijdens de zomervakantie, van 3 juli tot en met 28 augustus, voeren de acteurs van het pandemonia science theatre verschillende theaterstukken op. op donderdag en zondag in juli en augustus, om 13, 14 en 15:00 uur Open cockpitdagen op vijf zondagen zijn iedere keer cockpits van andere vliegtuigen en helikopters opengesteld voor publiek. op 25 september en 27 november meer informatie, aanmeldingen en reserveringen (behalve voor museumweekend) op www.militaireluchtvaartmuseum.nl. reguliere openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 16.30 uur, zondag van 12.00 tot 16.30 uur. Gesloten op maandag, zaterdag, nieuwjaarsdag, eerste paasdag, Koninginnedag, eerste pinksterdag en beide Kerstdagen. het museum is gratis toegankelijk. Bezoekadres: Kampweg 120, 3769 dJ soesterberg, telefoon 0346-356000. e-mail: info@militaireluchtvaartmuseum.nl.
Luchtmachtdagen 2011 16 en 17 september | Vliegbasis Leeuwarden
De toekomst hangt in de lucht
www.luchtmacht.nl/luchtmachtdagen
Bezoek onze site met live streaming www.luchtmacht.nl/luchtmachtdagen Volg ons op Twitter @Luchtmachtdagen Word lid van onze hyvespagina http://luchtmachtbase-x.hyves.nl Bekijk ons op You Tube www.youtube.com/defensie?gl=NL&hl=nl

Klu 06 2011

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Klu 06 2011

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

de Vliegende Hollander

Jaargang 67 - nummer 06 - juni 2011

Als Agressor vliegen we graag om onze allies verder te helpen

11 | HeT beTere bLuswerK

Niemand ontkomt aan de ogen van de scheidsrechter

16 | LAATsTe grooT onderHoud Lynx

18 | usAF TesT piLoT sCHooL

21 | nieuwe AAnwinsTen MLM

VASTE RUBRIEKEN 25 | Mensen en MuTATies

26 | JournAAL 30 | CoLoFon 31 | FoTopAginA

Vol aan de bak tegen maximale dreiging

red Flag Alaska

Tekst: Leo de Rooij | Fotos: Richard Frigge, AVDD

Agressors maken anderen beter

Overleg op de flightline tussen Nederlands en Amerikaans personeel

en bij de vliegers tijdens de missieplanning.

Laatste CLsK-inspectie pittige generale voor luchtverdedigers

geleide wapens op scherp

Rook in de TCS? Gasmasker op en ontruimen! Snel, maar vooral met beleid.

De stressbestendigheid van de korporaals, onderofficieren en officieren wordt flink op de proef gesteld.

brandweerploegen trainen inzet in engeland

Tekst: Ingmar Kooman | Fotos: Eva Klijn, AVDD

In teamverband en individueel doen de brandweerlieden de waardevolle praktijkervaring op met hun blusmiddelen.

ervaringen delen met lotgenoten op jaarlijkse ideM-dag

Terug van missie

grote stap in eenduidige bedrijfsvoering

baan vrij voor nH90

usAF Test pilot school: Toppers in testen

toegetreden tot dit uiterst selecte gezelschap.

Historische lijn Amerikaans squadron compleet

phantom voor MLM

Tekst: Arno Marchand | Foto's: David Goovaerts

KLu toch aanwezig op verjaardag nAVo-bondgenootschap

Vijftig jaar Tiger Meet

Mensen & Mutaties

17.000 uur Air Task Force

eerste eigen opleiding nH90

VRAGEN AAN BEHALVE OVER ADRESWIJZIGINGEN OF BIJDRAGEN VOOR DE VLIEGENDE HOLLANDER?

24 uur in het zadel op Kandahar

Mariniers oefenen met helikopters

Miljoenste liter kerosine voor nederlandse F-16's

Tweemaal QrA voor F-16s

graduation cursisten school of Air Control

C-LsK bij internationaal overleg

Lynx voldoet een wens

explosives detection dogs doorzoeken stadions

Leiderschapstraining voor brabantse en Zeeuwse werkgevers

uitbreiding motorentestfaciliteit LCw

Fotos fotopagina: Eric Vorstenbosch, AVDD

Foto: Rene Ketting, AVDD

Agenda Militaire Luchtvaart Museum

Luchtmachtdagen 2011 16 en 17 september | Vliegbasis Leeuwarden

De toekomst hangt in de lucht

You might also like