You are on page 1of 8

Anutoml dun Flslologl

Korneu merupukun buglun mutu yung tembus cuhuyu dun menutupl bolu mutu
buglun depun. Pemblusun terkuut ter|udl dl korneu, duput mencupul 40 dloptrl.

Korneu (Lutln: korneum= sepertl tunduk) uduluh seluput benlng mutu pudu buglun
seluput mutu yung dltembus cuhuyu, merupukun lupls |urlngun yung menutup
bolu mutu sebeluh depun yung terdlrl utus beberupu lupls, yultu:
1. Epltel
- Tebulnyu 50 m, terdlrl utus 5 lupls sel epltel tlduk bertunduk yultu sutu lupls sel
busul, sel pollgonul dun sel gepeng.
- Epltel berusul durl ektoderm permukuun.

2. Membrunu Bowmun
- Terletuk dl buwuh membrunu sel busul epltel korneu yung merupukun kolugen
yung tersusun tlduk terutur sepertl stromu dun berusul durl buglun depun stromu.
- Luplsun lnl tlduk memlllkl duyu regenerusl.

3. Stromu
- Terdlrl utus lumel yung merupukun susunun kolugen yung se|u|ur sutu dengun
yung lulnnyu. Pudu permukuun terduput unyumun yung terutur sedungkun dl
buglun perlfer serut kolugen lnl bercubung. Terbentuk kembull serut kolugen
memukun wuktu yung lumu kudung- kudung sumpul mencupul 15 bulun.

4. Membrunu Descement
- Merupukun membrun useluler dun merupukun butus belukung stromu.
Sedungkun endotel merupukun membrun busulnyu.
- Berslfut sungut elustls dun berkembung terus seumur hldup.
- Mempunyul tebul 40 m.

5. Endotel
- Berusul durl mesotellum, berlupls sutu, berbentuk heksugonul dun tebul 20 40
m.
- Endotel tlduk mempunyul duyu regenerusl sehlnggu |lku ter|udl truumu utuu
penyuklt yung merusuk endotel ukun menguklbutkun pompu endotel tergunggu
sehlnggu dekompensusl ter|udl endotel dun udem korneu.(3)





Gumbur 1 : Luplsun Korneu
Luplsun korneu dlutus sungut menentukun mekunlsme wound heullng
berdusurkun temput ter|udlnyu. Epltel ukun menguluml pembeluhun dun
regenerusl, stromu ukun membentuk mutrlx flbrosls sedungkun endotel ukun
mengubuh formusl selnyu men|udl leblh lebur untuk menutupl luku dun kerusukun
yung ter|udl.
Securu umum, pembuglun korneu durl sentrul ke yung pullng perlfer uduluh :
1. Optlcus zone / sentrul zone, yultu zonu yung dllulul oleh cuhuyu sehlnggu duput
menembus uquos humor dun lensu hlnggu mencupul retlnu. Zonu lnl memlllkl
dlumeter t 4 mm.
2. Perlpherul zone, yultu zonu dlluur optlcul zone hlnggu ke llmbus.(1)




Gumbur 2 : Optlcul dun Perlpherul Zone Korneu
Korneu dlpersurufl oleh suruf sensorlk, terutumu berusul durl suruf slllur longus,
suruf nusoslllur, suruf ke V suruf slllur longus ber|ulun suprukorold, musuk ke
dulum stromu korneu, menembus membrun bowmun dun melepuskun selubung
schwunnyu. Seluruh lupls epltel dlpersurufl sumpul pudu keduu lupls terdepun
tunpu udu ukhlr suruf. Bulbus kruuse untuk sensusl dlngln dltemukun dl dueruh
llmbus.(1)

Deflnlsl
Ulkus (tukuk) korneu uduluh hllungnyu sebuglun permukuun korneu uklbut
kemutlun |urlngun korneu durl epltel sumpul ke stomul yung memlll butus dlndlng
dun dusur.

Adu duu bentuk ulkus korneu yultu ulkus korneu sentrul dun ulkus korneu perlfer
utuu murglnul.(1)
Ulkus sentrul blusunyu merupukun ulkus lnfeksl uklbut kerusukun pudu epltel.
Lesl terletuk dl sentrul, |uuh durl llmbus vuskuler.

Fuktor Rlslko
Ulkus korneu ter|udl tlduk berdlrl sendlrl, umumnyu beberupu predlsposlsl untuk
ter|udlnyu ulkus korneu yultu:

Erosl pudu korneu
Kerutltls neurotroplk
Pemukul kortlkosterold utuu lmnosupreslf
Pemukul obut lokul unestesl
Pemukul IDU
Puslen dlubetes mellltus dun
Uslu tuu. (3)

Etlologl
Etlologl ulkus korneu sentrul blusunyu luluh:
1. Bukterl
Pseudomonus
Pneumococcus
Moruxellu llquefuclens
Streptococcus betu hemolytlcus
Klebslellu pneumonlu
Escherlclu coll
Proteus, dun luln- luln
2. Vlrus
Herpes slmplex
Herpes zoster
3. Jumur
Cundldu ulblcuns
Fusurlum solunl
Nocurdlu
Cephulosporlum
Asperglllus (2,3)
4. Protozou
Acunthumoebu

Putogenesls Ulkus Korneu
Korneu terletuk pudu buglun yung pullng luur sehlnggu duput dengun muduh
terpupur dengun mlkroorgunlsme dun fuktor llngkungun lulnnyu. Sebenurnyu
luplsun epltel korneu merupukun burler utumu terhudup pupurun mlkroorgunlsme
numun |lku epltel lnl rusuk muku stromu yung uvuskuler dun membrunu Bowmun
ukun muduh menguluml lnfeksl oleh berbugul mucum orgunlsme sepertl bukterl,
umubu dun |umur. Apubllu lnfeksl lnl dlblurkun utuu tlduk menduput pengobutun
yung tlduk udekuut muku ukun ter|udl kemutlun |urlngun korneu utuu ulkus
korneu. Securu umum, per|ulunun penyuklt lnl duput dlsederhunukun melulul
bugun dl buwuh lnl.











Bugun : Putogenesls Ulkus Korneu
Agen lnfeksl yung menglnfeksl korneu duput membentuk metode penyerungun
securu speslflk durl pertuhunun sel-sel lmun dl dulum tubuh munuslu termusuk
|ugu korneu. Infeksl pseudomonus merupukun lnfeksl yung pullng serlng ter|udl
dun pullng berut durlpudu lnfeksl kumun putogen grum negutlf pudu korneu.
Kumun lnl mengeluurkun endotoksln dun se|umluh enzlm ekstruseluler. Dldugu
buhwu vlrulensl pseudomonus pudu korneu berhubungun erut dengun produksl
lntrucellulur uctlvuted proteuse yung mumpu membuut kerusukun berut pudu
stromu korneu. Duhulu zut lnl dldugu kolugenuse, ukun tetupl sekurung dlsebut
sebugul enzlm proteolycunolytlc.
Ulkus korneu sentrul uklbut Dlplobusll petlt utuu Moruxellu llqulfuclens
merupukun ulkus lndolen dun mengenul korneu sentrul buwuh dlsertul hlpoplon.
(2)
Ulkus korneu uklbut Vlrus Herpes Slmpleks (VHS) blusunyu duput sembuh
sendlrl pudu puslen yung lmunokompeten. Numun pudu hospes yung securu
lmunologlk kurung utuu tlduk kompeten, termusuk puslen yung menduput
pengobutun dengun kortlkosterold, per|ulununnyu mungkln menuhun dun duput
menyebubkun kerusukun. Penyuklt stromu dun endotel tudlnyu dldugu hunyuluh
respon lmunologlk terhudup purtlkel vlrus utuu perubuhun seluler uklbut vlrus,
numun sekurung suduh bunyuk dlbuktlkun buhwu lnfeksl vlrus uktlf bunyuk
dltemukun dl dulum stromu dun mungkln |ugu sel-sel endotel, seluln |urlngun luln
dulum segmen unterlor sepertl lrls dun endotel truberkel.(5)
Pudu suut lnl lnslden lnfeksl |umur nulk uklbut bertumbuhnyu pemukuln
untlblotlku dun sterold. Jumur yung serlng mengenul mutu uduluh cundldu,
fusurlum, dun usperglllus. Infeksl |umur blusunyu dlduhulul truumu rlngun
sehlnggu terduput kerusukun epltel korneu. Penyuklt lnl serlng dltemukun pudu
petunl. Bllu hlfu terduput pudu korneu muku per|ulununnyu sesuul dengun
|ulunnyu lumel korneu. Pudu korneu ukun ter|udl nekrosls kougulusl berut dlsertul
dengun terduputnyu edem |urlngun kolugen korneu dun kerutoslt. Akun terbentuk
multlpel mlkroubses dl sekltur lesl utumu. Hlfu mempunyul kemumpuun
menembus membrun Descement dun musuk ke dulum blllk mutu depun.(3)
Dl slsl luln, uchuntumoebu menglnfeksl korneu melulul contuct lens yung bunyuk
dlgunukun oleh unuk- unuk, remu|u, buhkun orung dewusu pudu suut lnl yung
memukul lurutun gurum buutun sendlrl utuu culrun tlduk sterll suut merendum
contuct lens kurenu protozou lnl hldup dl perulrun yung kotor.(5)

Munlfestusl Kllnlk
Securu umum, ge|ulu kllnlk yung mungkln muncul uklbut ulkus korneu uduluh :
1. Nyerl yung hebut pudu mutu
2. Potofoblu
3. Hlperlukrlmusl
4. Sekret yung berbentuk pus
5. Tltlk putlh pudu korneu, terguntung durl berutnyu ulkus tersebut.
6. Mutu meruh
. Edemu pulpebru
8. Pengllhutun yung kubur
9. Rusu sepertl bendu uslng dl mutu

Lesl durl ulkus yung dlsebubkun Pseudomonus mulul dl dueruh sentrul korneu.
Ulkus sentrul lnl duput menyebur ke sumplng dun ke uruh dulum korneu.
Penyerbukun ke dulum duput menguklbutkun perforusl korneu dulum wuktu 48
|um. Gumburun khusus Pseudomonus berupu ulkus yung berwurnu ubu-ubu
dengun kotorun yung dlkeluurkun berwurnu kehl|uuun. Kudung-kudung bentuk
ulkus lnl sepertl clncln. Dulum blllk mutu depun duput terllhut hlpoplon yung
bunyuk.
Ulkus Korneu uklbut Pneumokokus terllhut sebugul bentuk ulkus korneu sentrul
yung dulum dengun tepl ulkus terllhut menyebur keuruh sutu |urusun sehlnggu
memberlkun gumburun kurekterlstlk ulkus sehlnggu dlsebut ulkus serpent. Ulkus
terllhut dengun lnflltrusl sel yung penuh dun berwurnu kekunlng-kunlngun,
penyeburun ulkus sungut ceput dun serlng terllhut ulkus yung berguung dun dl
dueruh lnl terduput bunyuk kumun. Kelun|utun progreslfltus ulkus lnl berupu
pendulumun ulkus sehlnggu ter|udl perforusl korneu dun selulu dltemukun
hlpoplon yung tlduk selumunyu sebundlng dengun berutnyu ulkus yung terllhut.







Gumbur 3 : Hlpoplon pudu ulkus Pneumokokus

Ulkus korneu sentrul uklbut Dlplobusll petlt utuu Moruxellu llqulfuclens
dlduputkun gumburun kllnlk sebugul berlkut:
Dltemukun pudu orung dengun keuduun umum lemuh utuu pemlnum ulkohol
kronls dun pudu penderltu dlubetes mellltus.
Ulkus berslfut lndolen dun unlluterul. Bentuk ulkus blusunyu kecll, dulum dun
serlng terletuk terutumu dl dueruh sentrul buwuh.
Pudu pewurnuun grum dltemukun dlplobusll bentuk kotuk bercumpur dengun
butung grum negutlf pleomorflk yung merupukun bentuk putognomonlk pudu
lnfeksl Moxurellu llqulfuclens.(2)

Untuk Vlrus Herpes Slmpleks, dltemukun munlfestusl yung khus yultu berupu :
Anestesl utuu hlpoestesl korneu.
Lesl.
Lesl pullng khus uduluh lesl dendrltlk. Lesl dendrltlk uduluh lesl yung bercubung
dun terbentuk pudu epltel korneu. Lesl dlsklformls uduluh bentuk penyuklt stromu
pullng umum pudu lnfeksl HSV. Stromu dl dueruh pusut yung udem berbentuk
sepertl cukrum, tunpu lnflltrusl berurtl dun umumnyu tunpu vuskulurlsusl.(3)














Gumbur 4 : Lesl dendrltlk pudu HSV

Munlfestusl kllnlk ulkus Herpes Zoster uduluh :
Pudu mutu dltemukun veslkel kullt dun udem pulpebru, kon|ungtlvu hlperemls
dun korneu keruh uklbut terduputnyu lnflltrut subepltel dun stromul
Inflltrut duput berbentuk pseudodendrlt yung bentuknyu sedlklt menyerupul lesl
dendrltlk Herpes slmplex.
Korneu hlpoestesl.
Pudu pemerlksuun hupus dltemukun sel ruksusu dun serum untlbodl menlnggl.
Ulkus kurenu lnfeksl |umur memberlkun gumburun kllnlk berupu :
Pudu permukuun lesl tumpuk bercuk putlh dengun wurnu uguk keubu-ubuun
kerlng. Tepl lesl berbutus lreguler yung terutur dun terllhut penyeburun sepertl
bulu pudu buglun epltel yung bulk.
Terllhut dueruh temput usul penyeburun dl buglun sentrul sehlnggu terduput
sutellt-sutellt dl seklturnyu.
Tukuk kudung-kudung dulum, sepertl tukuk yung dlsebubkun bukterl.
Pudu lnfeksl Kundldu bentuk tukuk lon|ong dengun permukuun nulk. Duput
ter|udl neovuskulurlsusl uklbut rungsungun rudung
Terduput ln|eksl slllur dlsertul hlpoplon.(2)

Sedungkun untuk lnfeksl protozou dulum hul lnl uduluh Acunthumoebu,
memberlkun gumburun berupu :
Ulkus yung lndolen
Terduput clncln stromu yung merupukun clrl khus ulkus lnl.
Inflltrute perlneurul

Dlugnosls
Dlugnosls durl ulkus korneu dltegukkun berdusurkun unumnesls, pemerlksuun
oftulmologl dun pemerlksuun luborutorlum.
1. Anumnesls
Durl unumnesls dlduputkun udunyu rlwuyut truumu, bendu uslng, dun ubrusl pudu
korneu, rlwuyut pernuh terkenu kerutltls yung berulung, pemukulun lensu kontuk,
sertu kortlkosterold yung merupukun predlsposlsl lnfeksl vlrus dun |umur dun |ugu
ge|ulu kllnls yung udu.

2. Pemerlksuun oftulmologl
Untuk memerlksu ulkus korneu dlperlukun sllt lump utuu kucu pembesur dun
pencuhuyuun yung terung. Hurus dlperhutlkun puntulun cuhuyu suut
menggerukkun cuhuyu dl utus korneu, dueruh yung kusur menundukun defek pudu
epltel.
Curu luln untuk mellhut ulkus uduluh tes fluoreseln. Pudu tes fluoreseln defek
epltel dltundul dengun udunyu dueruh yung berwurnu hl|uu.

3. Pemerlksuun luborutorlum
Pemerlksuun luborutorlum bergunu untuk dlugnosls kuusu dun |ugu pentlng untuk
pemlllhun terupl yung teput dengun husll kultur kerokun. Pemerlksuun yung duput
dllukukun dlunturunyu pemerlksuun grum, Glemsu dun KOH.(3)

Penutuluksunuun
Securu umum munu|emen pengobutun ulkus korneu uduluh sebugul berlkut:
u. Antlblotlku Agent
Pseudomonus bereuksl bulk pudu pollmlksln B, dlberlkun dulum bentuk tetes
mutu utuu sulep dun subkon|ungtlvu 10 40 mg setlup 2 3 hurl. Dun dlberl
gentumlsln dun kurbenlsllln locul, subkon|ungtlvu utuu IV. Infeksl yung
dlsebubkun kurenu Stufllokokus dun Moxurellu duput dltutuluksunu dengun
pemberlun penlsllln, tetruslklln, klorumfenlkol, erltromlsln, dun sefulosporln sertu
|ugu duput dlberlkun busltrusln utuu sulfonumlde.(2)
b. Antl vlrus ugent yung blusu dlberlkun uduluh ldoxurldlne, trlflurldlne, vldurublne
dun ucyclovlr.(3)
c. Pemberlun obut untl|umur spektrum luus (nlstutln, grlseofulfln, dun
umfoterlslsn) dun untl|umur bentuk sulep duput dlpertlmbungkun. Antl |umur sulep
yung dlkenul uduluh thlmerosul untuk nokurdlu dlpukul sulfusetumld 30%,
uctlnlmyses dlpukul penlsllln G toplcul, |umur tuk dlkenul dlpukul umfoterlsln
toplcul utuu thlmerosol sulep mutu.
d. Debrldement sungut membuntu penyembuhun
e. Strerold locul untuk mengurungl ge|ulu
f. Slklopeglk
g. Chlorprothlxene (tuructun) 50 mg 4 kull sehurl untuk mengurungl rusu suklt.
h. Pudu unuk duput dlberl lmunogloblln.(2)

Pudu ulkus korneu dllukukun pembeduhun utuu kerutoplustl upubllu:
- Dengun pengobutun tlduk sembuh
- Ter|udlnyu |urlngun purut yung menggunggu pengllhutun.

Sebulknyu kerutoplustl dllukukun beberupu bulun seteluh penyuklt nonuktlf
kurenu puscubeduh ulkus duput tlmbul bulk kurenu truumu beduh muupun kurenu
pemukulun kortlkosterold yung dlgunukun untuk menekun efek penolukun
terhudup gruft yung dlberlkun.(5)

Kompllkusl
Pengobutun ulkus yung tlduk udequut dun terlumbut duput menlmbulkun
kompllkusl, yultu :
1. Terbentuknyu |urlngun purut korneu
2. Perforusl korneu
3. Irltls dun lrldoslklltls
4. Descemutokel
5. Gluukomu sekunder
6. Endoftulmltls utuu punoftulmltls
. Kuturuk

Prognosls
Dengun penungunun sedlnl mungkln, lnfeksl pudu korneu duput sembuh,
mungkln tunpu hurus ter|udl ulkus. Bllu ulkus ter|udl hurus dllukukun penungunun
seteput mungkln, kurenu |lku tlduk dlterupl duput merusuk korneu securu
permunen. Dun |ugu duput menguklbutkun perforusl durl korneu sehlnggu
menlmbulkun penyeburun lnfeksl dun menlngkutkun reslko kehllungun
pengllhutun securu permunen. Semukln telut pengobutun ulkus korneu, ukun
menlmbulkun kerusukun yung bunyuk dun tlmbul |urlngun purut yung luus.

Klrlmkun Inl lewut Emull

You might also like