GI I PHP M

R NG

NG D NG BIOGAS
GS.TSKH. Bi Vn Ga
  6 " d a B b 6 y " y U   x a w A 8 W v o  e 7 e d  a u B X W e   B t B b  x  a A H y X 6 a W y u f  d x V  V W 

Tm t t Trn c s nghin c u t ng h p tnh hnh s n xu t v ng d ng biogas trong n c v trn th gi i bo co xu t gi i php m r ng vi c ng d ng ngu n nng l ng ti sinh ny trn ng c t trong. M t s k t qu nghin c u l thuy t v th c nghi m v b ph ki n chuy n i nhin li u biogas/d u m cng c trnh by trong bo co cng v i nh ng k t qu ng d ng b c u ng c biogas tnh t i ko my pht i n. m r ng hn n a vi c ng d ng biogas, bo co xu t b c pht tri n ti p theo l s d ng biogas lm nhin li u cho t, xe my. l cc gi i php thi t th c gp ph n m b o an ninh nng l ng qu c gia v b o v mi tr ng trong b i c nh ngu n nhin li u ha th ch ngy cng c n ki t v s m d n ln c a b u kh quy n ang tr thnh m i e d a th c s i v i cu c s ng bnh yn c a nhn lo i. 1. Gi i thi u Vn minh c a nhn lo i cho n nay d a trn ngu n nng l ng ha th ch. Tr l ng c a cc ngu n nng l ng ha th ch truy n th ng c gi i h n. Theo th ng k c a cc c quan d bo nng l ng qu c t , tr l ng d u m cn khai thc c trong vng 36 nm, kh thin nhin cn kho ng 60 nm v than cn khai thc c 120 nm. Lo i tr cc l do chnh tr th gi i, gi d u th khng ng ng gia tng theo t c chng m t trong nh ng nm g n y m t ph n l do m t cn i gi a cung v c u (hnh 1, 2). 81 Nm
80

T thn g d u m t ng n g

S t n t i b n v ng c a loi ng i trn hnh tinh ph thu c vo s b n v ng c a ngu n nng l ng. Trong thang o th i gian c a Thi Dng H th nng l ng pht ra t m t tr i c th xem l nng l ng vnh c u. Vi c nghin c u s n xu t v ng d ng cc ngu n nng l ng ti sinh c ngu n

L ng d u tm th y

40 20

1900

1920

1940

1960

Vi c s d ng nng l ng ha th ch trong nh ng th k qua gy ra nh ng v n n n i v i b u kh quy n. S gia tng ch t kh gy hi u ng nh knh, ch y u l CO2, lm qu t m d n ln t nhn lo i tr c nh ng thch th c h t s c to l n: m c n c bi n dng cao, sa m c m r ng, thin tai h n hn b t th ng... (hnh 3). S ph v cn b ng v n c c a carbon trong t nhin l nguyn nhn chnh c a nh ng th m h a m loi ng i ph i gnh ch u trong tng lai n u khng c nh ng bi n php ngn ch n k p th i. 60

60 41 28 20 12 32 14 41

40

B cM

M Lin X Chu u Trung Chu Phi Chu - Th Gi i TBD ng La Tinh c

&

'

&

'

&

"

L ng kh tm th y L ng d u tiu th L ng kh tiu th 1980 2000 2020

g c t nng l ng m t tr i v v y khng cn l v n ch n no khc khi b c sang n a sau c a th k 21. Biogas l ngu n nng l ng ti sinh. N th ng c dng ch kh sinh h c c s n xu t t s phn h y k kh hay ln men c a ch t h u c bao g m ch t th i gia sc, rc thnh ph , cc ch t th i phn r sinh h c khc trong i u ki n thi u khng kh. Biogas c b n ch a methane v kh carbonic.
0,6 b u kh quy n (C)

xa v i b i loi ng i khng cn l a

0,4

0,2

0 Bi n thin nhi t
A @ 9

-0,2

S n xu t biogas b ng phn h y Nm k kh cc ch t th i h u c l gi i php -0,6 1900 1920 1940 1960 1980 2000 1860 1880 mang l i l i ch nhi u m t v chng ta v a nh n c nhin li u v a lm gi m th tch ch t th i c n chn l p. Vi c thu gom biogas l vi c lm quan tr ng trong qu n l ch t th i v methane l ch t kh gy hi u ng nh knh nguy hi m hn carbonic. Carbonic sinh ra trong qu trnh chy biogas c th c v t th h sau h p th qua hi n t ng quang h p v v y vi c s d ng biogas lm nhin li u khng lm tng hm l ng ch t kh gy hi u ng nh knh trong b u kh quy n. Hi n nay cc qu c gia pht tri n ang y m nh vi c s d ng biogas t cc tr m x l n c th i v t cc bi chn l p rc. D i s c p ngy m t gia tng c a gi d u th, cc qu c gia ny h tr m nh m vi c nghin c u s n xu t v ng d ng biogas v v y thc y s pht tri n c a ngu n nng l ng ny. 2. Tnh hnh s n xu t v s d ng biogas trn th gi i v trong n c C ng ng Chu u ku g i cc n c trong kh i th c hi n m c tiu s d ng 5,75% nhin li u sinh h c vo nm 2010. Trong k ho ch ng n h n i u ny c ngha l nhin li u sinh h c (biogas, ethanol, biodiesel) c m t trn th tr ng v trong tng lai vi c s d ng chng s c tng c ng m nh m hn. Biogas l nhin li u sinh h c c dng s n xu t i n nng b ng ng c gas Chu u. M t khc lo i nhin li u ny cng c dng trn phng ti n giao thng, c th nh Th y i n hi n c hn 4000 t ch y b ng biogas. M i y nh t Th y i n ch t o tu h a ch y b ng biogas. Tu h a ny c l p hai ng c xe but s d ng biogas, c th ch 54 hnh khch. Qung ng ho t ng c l p c a tu l 600km tr c khi c n ti p nhin li u v c th t v n t c 130km/h. Chu u hi n c hn 4500 nh my s n xu t biogas t i nh ng bi chn l p rc l n. T c pht tri n s n xu t biogas tng kho ng 6%/nm. Nh ng qu c gia c s n l ng biogas trn u ng i l n l Anh Qu c, Th y i n, Th y S v H Lan. Hi n nay c ba n c ban hnh tiu chu n ch t l ng biogas g m Th y S, c v Th y i n. Nng cao ch t l ng biogas c th c hi n b ng hai b c m b c chnh l lo i b CO2 trong nhin li u. Nh ng t p ch t c h i khc (nh t p ch t c ch a lu hunh) c lo i b tr c khi lo i CO2. khu v c Chu , Philippines c hn 653 h th ng biogas t ch t th i gia sc c xy d ng trong nh ng nm g n y. Cc h th ng ny em l i nh ng l i ch thi t th c v gi m thi u mi tr ng v gi i quy t v n nng l ng nng thn. T nm 2000 n nay, c 9 cng ty chuyn xy d ng v cung c p thi t b biogas c thnh l p Philippines. T i Thi Lan, biogas t ch t th i nng nghi p c s d ng s n xu t i n v i t ng cng su t ln n trn 3.000 MW. Chnh ph t ra k ho ch s n xu t 8% nng l ng i n qu c gia b ng nng l ng ti sinh vo nm 2011. Nepal c hn 100.000 cng trnh biogas c xy d ng nng thn trong nh ng nm u c a th k 21. T i n , biogas c s n xu t t ch t th i nng nghi p qui m gia nh c g i v i tn quen thu c 2
T S y a
 

-0,4

T W

l Gober gas. n nay, ng i ta c tnh c hn 2 tri u h m biogas v i qui m gia nh n . c nhi u th nghi m ch y my pht i n qui m nh b ng biogas t i y. K t qu cho th y s d ng biogas ch y my pht i n c th lm gi m n 40% gi thnh n u ch y b ng nhin li u d u m . T nh ng nm 1980, Trung Qu c xy d ng cc h m biogas qui m l n v c trung cc tr i chn nui. Trong m i nm tr l i y, Trung Qu c th c hi n m t b c ti n ng k trong s n xu t v s d ng biogas qui m gia nh. Nm 2005 c hn 15 tri u h m biogas qui m gia nh v i s n l ng biogas ln n trn 5,6 t m3 Trung Qu c. n c ta t hn m i nm nay vi c s d ng biogas tr nn quen thu c i v i ng i dn nng thn. khu v c cc T nh, Thnh ph pha B c, vng ngo i thnh H N i i u trong pht tri n h m biogas. Trong nh ng nm qua b ng ngu n v n c a thnh ph v c a nhn dn cng v i s gip v k thu t c a Vi n Nng l ng Vi t Nam, cc huy n ngo i thnh xy d ng c b n nghn b kh biogas. Cu i nm 2003, H N i l m t trong m i hai t nh, thnh ph tham gia chng trnh d n pht tri n kh sinh h c c a hai Chnh ph Vi t Nam v H Lan h p tc. D n ny th c hi n trong hai nm (2004-2005), xy d ng 1000 cng trnh kh sinh h c. Hai huy n Sc Sn, Gia Lm l hai n v ng u v pht tri n cng ngh kh sinh h c c a vng ngo i thnh. D ki n vng nng thn ngo i thnh H N i s xy d ng thm 5.000 b kh biogas n nm 2010. T i T nh Thi Bnh hi n nay c hn 1.000 h gia nh xy h m kh biogas v i s h tr c a Nh n c v k thu t v kinh ph. Kinh nghi m t i y cho th y m t h chn nui d i 10 con heo c th xy b biogas c dung tch 15-20 m3. cc T nh v thnh ph Mi n Trung, theo kh o st, hi n nay trn a bn t nh Qu ng Nam, Qu ng Ngi v Qu ng Tr c kho ng g n 500 h m sinh kh cung c p m t l ng biogas kho ng 250.000m3 /nm. V quy m, i a s cc h m sinh kh c th tch kho ng t 7 n 14 m3, c bi t m t s h m c th tch ln n 40 m3 t p trung cc tr i chn nui l n. T i Thnh ph N ng c trn 300 h th ng sinh kh biogas. V i s h tr c a Chng trnh kh sinh h c cho ngnh chn nui Vi t Nam do T ch c pht tri n H Lan (SNV) ti tr T nh Bnh nh pht tri n trn 2.000 cng trnh Biogas, cha k s l ng h m biogas do nhn dn t b v n xy d ng. Ring trong nm 2007 T nh pht tri n 1.000 cng trnh biogas v c phn b u kh p cc huy n. Quy m h m biogas ty theo gia nh, ph bi n l h m 9m3 tng ng v i 15-20 con heo trong chu ng. T nh Khnh Ha tri n khai 3 m hnh h m biogas dung tch 20-30m3 t i huy n Ninh Ha: h m biogas 20m3 d ng vm, h m biogas 30m3 d ng vm v h m biogas 30m3 d ng h p. T i cc h chn nui c xy h m biogas ny, mi hi gi m c 70% (theo c m quan) v kh t th a un n u. T i cc t nh v thnh ph khu v c pha Nam, T nh ng Nai xy d ng c g n 10.000 h m v ti Biogas, trong ph n l n l cc h dn t lm v i s h ng d n k thu t c a Trung tm n c s ch v v sinh mi tr ng nng thn t nh. c bi t t nm 2003 n nay, c s ti tr c a Chnh ph H Lan, t nh ng Nai xy d ng c 400 h m kh sinh h c b n v ng theo thi t k m i. T i Thnh ph H Ch Minh hi n nay nhn dn cc khu v c ngo i thnh ang s d ng kh ph bi n 3 m hnh biogas: ti biogas, h m biogas n p b ng v h m biogas hnh c u ki u Thi Lan c. n nay trn a bn thnh ph pht tri n hn 500 ti, h m biogas t p trung nhi u nh t cc huy n C Chi, Hc Mn, Bnh Chnh. T nm 2003, v i s h p tc gi a hai chnh ph Vi t Nam v H Lan, phong tro xy d ng h m biogas pht tri n m nh m . n nay c hn 27.000 cng trnh biogas c xy d ng t i 24 t nh Vi t Nam. D ki n, n 2010, d n s t m c tiu kho ng 167.000 cng trnh t i 50 t nh, thay th kho ng 200.000 t n c i ho c ph th i nng nghi p m i nm b ng ngu n nng l ng s ch. Nh , hng tri u h dn c dng ngu n nng l ng s ch, c kh nng ti t o un n u v th p sng. B t k h gia nh no c 2 con b, tru ho c 4 con l n u c th xy d ng cng trnh kh sinh h c. i u quan tr ng, v i k t c u khp kn v s d ng tri t ngu n ch t th i trong chn nui, sinh ho t, cng trnh biogas gp ph n gi i quy t m t trong nh ng v n b c xc hi n nay nng thn l tnh tr ng nhi m mi tr ng. 3

Theo tnh ton, m t h m biogas ti t ki m c kho ng 2,3 t n c i un, tng ng v i 0,03ha r ng m i nm. Vi c s d ng b th i sinh h c gp ph n lm tng s n l ng cy tr ng v rau xanh. Cc cng trnh biogas hi n nay gp ph n gi m thi u 107.000 t n CO2, ti t ki m 13.000 t n than, g n 3.300 t n d u l a v 208.022 bnh gas lo i 13kg, p ng nhu c u nng l ng cho 160.000 ng i ch y u vng nng thn ngho kh. V i nh ng thnh qu trn y, Vi t Nam o t c gi i th ng Mi tr ng th gi i c a Lin H p Qu c nm 2006. Biogas n c ta hi n nay c s d ng ch y u un n u. Th nhng t n c v i hn 80% dn s s ng nng thn, chng ta c n m t ngu n nng l ng l n t o ra c nng ph c v s n xu t v i s ng. V v y vi c s d ng ngu n biogas y ti m nng n c ta ch y ng c t trong s gp ph n ng k trong gi i quy t bi ton nng l ng v mi tr ng nng thn. Vi c s d ng biogas ch y ng c t trong c nhi u n c trn th gi i quan tm. n u th k ny, cc lo i ng c biogas thng m i xu t hi n ngy cng nhi u. M t s lo i ng c c nh hn 15kW nh: Hirloskar Diesel Gas Engines c a n ; Shanghai Bioenergy Engineering Co., c a Trung Qu c; Montgomery/Yanmar c a Brasil. Nh ng ng c c cng su t l n n hng trm kW c a cc hng C.A.S./Henkelhause-Deutz, Deutz MWM; German Ford Motor Company c a C ng ho Lin Bang c; Volkswagen (VW) c a Brasil; Peugeot c a Php. H u h t cc lo i ng c ny th ng c cng su t l n, c th s d ng kh t nhin hay biogas lm nhin li u v gi c tng i cao. V i yu c u th c ti n c a cu c s ng, n c ta c m t s ni ti n hnh c i t o ng c s d ng nhin li u l ng sang ch y b ng biogas, v d Bi Hong Lang Ti n Giang, Nguy n Vn D c ng Nai, Nguy n T Dng H N i, Nhan H ng Quang N ng... T n t i quan tr ng c a cc gi i php ny l cha x l c b i u t c, c bi t l b i u t c c a ng c dual-fuel c chuy n i t ng c diesel sang ch y b ng biogas. M t khc cc ng c sau khi c i t o ho c nh p ngo i ch ch y c b ng biogas, khng ph h p v i cc hm biogas qui m nh hi n ang ph bi n n c ta. V v y ng c ch y b ng biogas cha c ng d ng r ng ri trong th c t . Trong bo co ny chng ti trnh by m t s k t qu nghin c u b ph ki n v n nng chuy n i ng c s d ng nhin li u l ng sang ch y b ng hai nhin li u biogas ho c xng, diesel v m t s k t qu ng d ng ban u c a cc cng trnh ny. 3. Tnh ton qu trnh cung c p biogas cho

ng c

ng c tnh t i lm vi c c b ng hai nhin li u, h th ng cung c p nhin li u nguyn th y c a ng c ph i c gi nguyn. V v y trong ph n ny chng ta c n tnh ton h th ng cung c p biogas trn c s h th ng nhin li u xng hay diesel c s n. ng c t chy do nn ch y b ng biogas c c i t o t ng c diesel lm vi c theo nguyn l: cng su t chnh do qu trnh chy biogas sinh ra, m t l ng diesel t i thi u c phun m i nh l a h n h p. L ng diesel phun m i ny c ch nh m c th p nh t. t c ng c b, khi ki m tra tia phun ngoi kh tr i, chng ta khng th y tia nhin li u. Tuy nhin khi t c ng c tng cao do ti t lu, m t l ng nhin li u b v n c cung c p vo bu ng chy. Nng l ng do l ng nhin li u diesel t a ra c xem nh khng ng k . ng c nh l a c ng b c c th chuy n sang ch y hon ton b ng biogas ho c c th s d ng xng khi kh i ng (trong tr ng h p biogas ngho). Vi c i u ch nh cng su t ng c c th c hi n b ng cch i u ch nh ng th i lu l ng h n h p v lu l ng biogas m b o cho thnh ph n h n h p c nh. V v y b i u t c ng c nh l a c ng b c ch y b ng biogas ph c t p hn b i u t c ng c diesel.

"

"

V i h n h p chy hon ton l thuy t =1, chng ta c n 20g khng kh c n thi t t chy hon ton 1g CH4. i u ki n th ng t l ny v m t th tch l 20/1,293=15,5 lt v 1/16/22,4=1,4 lt, hay ni cch khc, t l th tch khng kh-nhin li u A/F=11 i v i h n h p chy hon ton l thuy t. Gi s biogas ch ch a CH4 v CO2, n u thnh ph n th tch CH4 l X% th thnh ph n th tch CO2 (100-X)%, ngha l trong h n h p c 1 lt CH4 th c (100-X)/X lt CO2 v 11 lt khng kh i u ki n chy hon ton l thuy t. N u ng c s d ng h n h p c c (100-X)/X lt CO2 v 11/ lt khng kh. m c th trong h n h p c 1 lt CH4 th

ng c b n k ch y v i t c n vng/pht th th i gian dnh cho k n p l tnap=30/n. Gi s h s n p c a ng c x p x 1 th lu l ng c a h n h p qua ng n p ng c l qnap=Vh/tnap. N u ng knh ng n p ng c l dnap th t c dng kh i qua ng n p l Vnap=qnap/(.d2nap/4). chn khng trung bnh trn ng n p pnap=1/2V2nap. p su t biogas c gi n nh pgas. V y chnh p tr c v sau vi phun biogas trong giai o n n p l pnap+pgas . T c biogas ra kh i vi phun trong k n p: Vgas, nap = T c 2p nap + p gas gas

biogas ra kh i vi phun trong ph n cn l i c a chu trnh: Vgas = 2p gas gas

Kh i l ng ring biogas trong i u ki n th ng c th tnh b ng:

gas =

1 (X.16 + (100 X).44) 2240

(kg/m3)

N u g i S l ti t di n lu thng c a vi phun biogas v qgas (m3) l l ng biogas cung c p cho ng c ng v i m t chu trnh, ta c: S.tnap(Vgas,nap + 3Vgas) = qgas T ta tnh c ti t di n lu thng c a vi phun biogas ng v i cc i u ki n v n hnh khc nhau c a ng c. Cng su t c a ng c do qu trnh chy c a methane sinh ra. Nhi t tr th p c a methane i u ki n th ng l QLHV = 3 35.570 kJ/m . N u hi u su t c ch c a ng c l th cng su t c a ng c l:
n Pe = .q CH 4 .Q LHV . 120
5

Biogas t ngu n cung c p

Dv

(kW)
Biogas vo ng c
s a Q o d


Dv

Dc
r D B A @

Van cung c p biogas c m t trn hnh 4. u vo v u ra c a van c ng knh Dv. Kim cn c a van c chi u di L ng knh l n d1 v ng knh nh d2. Dc l ng knh kim cn t i m t c t van. Trong qu trnh th nghi m kim cn c ko d c tr c v v tr c a n c xc nh nh th c o chu n trn van. ng c diesel s d ng trong th nghi m ny l ng c Kubota GX125-2XNB-GE c t s nn 24, ng knh xi lanh 94mm, hnh trnh piston 90mm, cng su t c a ng c khi ch y b ng diesel l 8,5kW t c 2200 vng/pht. ng c diesel ko my

"

'

" 

%
o

pht i n 5kW (hnh 5). t c c nh, l ng h n h p i vo xi lanh ng c khng i. Khi t i bn ngoi thay i th van cung c p biogas c nhi m v i u ch nh lu l ng biogas thay i h s m c d n n thay i momen cung c p. Hnh 6 gi i thi u bi n thin cng su t ng c theo thnh ph n h n h p t ng qut ng v i kh biogas c thnh ph n CH4 60% v 80%. Khc v i ng c nh l a c ng b c, ng c biogas nh l a b ng diesel m i c th lm vi c v i h n h p t ng qut r t ngho. Th c nghi m cho th y thnh ph n h n h p nh nh t c th t n 0,1. Khi thnh ph n CH4 trong biogas th p, do l ng CO2 trong nhin li u n p vo xi lanh tng nn cng m t gi tr cho tr c, cng su t ng c gi m. Khi s d ng biogas c thnh ph n CH4 60%, cng su t ng c gi m 20% so v i khi s d ng biogas c thnh ph n CH4 80%.
80%CH4 60%CH4
14


Pe (kW)

13

80%CH4

Dc (mm)

12

60%CH4

11

0 0


0,2
A a T

10
1
Q A

0
D B A @ 9

0,4
a G d Q

0,6
T s Q A

0,8

0,2
B A a T

0,4
a G d Q

0,6
A X b Q A

0,8
U d b B

Hnh 7 gi i thi u k t qu tnh ton m i quan h gi a thnh ph n h n h p v ng knh kim van cn Dc ng v i biogas c ch a 60% CH4 v 80% CH4. ng knh l van biogas l Dv=14mm. Khi thnh ph n CH4 trong biogas gi m, m b o t c cng t l h n h p cho tr c, ti t di n lu thng c a van ph i tng ln, ngha l ng knh Dc c a kim cn ph i gi m.
o

ng c v

Th nghi m s d ng c m ng c-my pht i n c dung tch xi lanh 135cm3, t c ng c 3000 vng/pht, ko my pht i n 2,3 KW (hnh 8). Cng su t ng c xng c th c i u ch nh b ng hai cch: ho c c nh v tr b m ga v thay i thnh ph n h n h p ( i u ch nh theo ch t), ho c c nh thnh ph n h n h p v thay i v tr b m ga ( i u ch nh theo l ng). Hnh 9 gi i thi u k t qu tnh ton m i quan h gi a cng su t
U

f a A

B A

"

"

9 

thnh ph n h n h p ng v i cc v tr b m ga 100%, 75%, 50% v 25%. Vi c i u ch nh cng su t ng c trong tr ng h p ny r t n gi n, ch tc ng ln van ti t lu 3 biogas nhng nh c i m c a n l ph m vi thay i cng su t ng v i m i v tr 2,5 100% t i b m ga b, m i khi c n thay i d i cng 2 75% t i su t khc, ph i tc ng ln b m ga. Hnh 1,5 50% t i 10 gi i thi u k t qu tnh ton m i quan h gi a cng su t ng c ch y b ng biogas v 1 25% t i m b m ga ng v i thnh ph n h n 0,5 h pc nh cc gi tr 0,7, 0,9 v 1. D i 0 thay i cng su t ng v i m t gi tr cho 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 tr c r t r ng, ph h p v i s thay i c a ch t i bn ngoi. Vi c i u ch nh cng su t trong tr ng h p ny ph c t p hn, c c u i u t c tc ng ng th i ln b m ga v van ti t lu biogas. Hnh 11 gi i thi u k t qu tnh ton m i quan h gi a ng knh kim cn c a van biogas c ng knh l van 9mm theo m b m ga ng v i cc thnh ph n h n h p 0,7, 0,9 v 1.
Pe (kW)
3 2,5

= 0,9 Dc (mm) =1

Pe (kW)

2 1,5 1 0,5 0 0
a


8,5

= 0,7 =1 = 0,9 %t i
0
D C C B A @

= 0,7
7,5

%t i
20
A G d Q a

40
s e f Q d A


60
f e B b

80
T a B A

100
9 u

20
B A a T

40
a G d Q

60

80
a Q U


4. Nghin c u th c nghi m v bnh lu n

Th c nghi m c ti n hnh t i c s chn nui x Ha Nhn i v i ng c Diesel v X Ha Sn i v i ng c xng. Hai h th ng l c c s d ng trong nghin 900 100 Hi u su t x l H2S c u. i v i ng c diesel, kh biogas 90 800 80 ch c l c H2S b ng oxit s t. iv i 700 70 600 ng c xng, nhin li u c l c c H2S 60 500 v CO2 b ng thp l c t h p vi CaO 50 H2S u vo 400 v oxit s t. 40
Hm l ng H2S (ppm) 300

H2S u ra 200 Hnh 12 gi i thi u k t qu l c H2S 20 100 10 b ng oxit s t v i m u kh tr i chn nui 0 0 Ha Nhn. C t l c c ng knh 50mm, 10 200 400 600 800 1000 1200 1400 chi u cao 1000mm. Hm l ng H2S L ng biogas (l) trong biogas trung bnh kho ng 600ppmV. Hm l ng H2S sau khi l c ban u kho ng 10ppmV v tng d n n kho ng 100ppmV sau khi cho qua l c 1400 lt

30

HI u su t x l (%)

100

T f

f 

a !

B U

"

T  "

y U

biogas. Hi u qu x l H2S b ng oxit s t gi m t 98% lc ban u n cn 80% khi l ng biogas qua l c t 1400 lt. Trong th c t , chng ti s d ng c t l c H2S c ng knh 300mm v chi u cao 2000mm. Ch t l ng biogas sau khi l c tiu chu n ch y ng c t trong. Kh biogas sau khi qua l c c dng cung c p cho ng c biogas c c i t o t ng c diesel th nghi m.
45 40 35 Th tch CO2 (%) 30 25 20 15 10 5 0 10 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 L ng kh biogas (l)

100 98

1800 1600 Hm l ng H2S (ppm) 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 10
Hi u su t x l (%)

H2S

u vo

100 99 98 97 Hi u su t x l (%)
r

96

CO2

u vo

Hi u su t x l CO2

94 92 90 88 86 84 82 80

Hi u qu x l

96 95 94 93 92 91 90

CO2

u ra

H2S

u ra

100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 L ng kh biogas (l)


Hnh 13 v hnh 14 gi i thi u k t qu th nghi m lo i tr CO2 v H2S b ng c t l c t h p. Kch th c c t l c tng t nh c t l c s d ng oxit s t v a nu. N ng CO2 ch a trong kh biogas g n nh n nh 37% th tch cn n ng H2S dao ng trong kho ng 1400ppmV n 1600ppmV. Hi u qu l c ban u r t cao, t g n 100% i v i CO2 v 98,5% i v i H2S. Khi l ng biogas i qua l c 1000 lt th hi u qu l c c a hai ch t ny l n l t l 97% v 96%. N ng CO2 trong kh u ra nh hn 2% v n ng H2S nh hn 100ppmV sau khi c 1000 lt biogas i qua l c. ko di th i gian s d ng l c, trong th c t th tch l c v kh i l ng CaO v oxit s t c tnh ton theo nhu c u lu l ng biogas i qua l c. Trong th c t , chng ti s d ng c t l c c chi u cao 2000mm v ng knh 300mm. Kh biogas qua l c c cung c p cho ng c bigas c i t o t ng c xng. H th ng l c th c t c giwosi thi u trn hnh 15. Thi t b gy t i l 4 bng n cng su t 500W m i bng v hai my bm cng su t 1500W m i my. Cc bng n v my bm c b t l n l t tng t i c n.
4

i v i ng c diesel, sau khi kh i ng v chuy n sang ch y b ng biogas v i u ch nh van cung c p biogas i n p my pht t kho ng 100V. ng v i m t ch t i bn ngoi, ta d ch chuy n van cn v pha m r ng van cho n khi i n p my pht t 220V v ghi nh n v tr c a van lc . i v i ng c xng, b m ga c c nh t i 4 v tr chia u t 1/4 n m hon ton. Sau khi cho ng c ch y b ng biogas, u tin ta b t bng n 500W, ch nh b m ga sang v tr 1/4 ng th i ch nh van biogas i n p ng c kho ng 100V. C nh v tr b m ga v m d n van cn n khi i n p ng c t c 220V v ghi nh n v tr van cn lc . Ti n hnh th nghi m tng t cho cc gi tr t i 1000W, 1500W v 2000W. 8

B F W

f o H

W


f B

Q d

r D

9 u C W

f B

H s A @ W

9 d

 e

H W

T


"

d B ' "

9 

Hnh 16 trnh by so snh k t qu cho b i l thuy t v th c nghi m v quan h gi a cng su t ng c v ng knh kim cn Dc i v i ng c xng. ng knh u vo v u ra c a van l Dv=9mm. Kh biogas ch a 80% th tch CH4 sau khi l c. ng cong l thuy t c thi t l p trn c s l lu n c trnh by ph n 2. B m ga c c nh 4 v tr v m c c a h n h p c thay i t 0,55 n 1. K t qu cho th y cng su t b, ng cong th c nghi m ti n st ng cong l thuy t. ch t i l n, ng cong th c nghi m th p hn ng cong l thuy t, ngha l ng knh Dc c a kim cn nh hn, ti t di n lu thng c a van l n hn, tng ng v i l ng biogas i qua van l n hn l ng nhin li u tnh ton theo l thuy t. Sai l ch l n nh t gi a l thuy t v th c nghi m v ng knh kim cn nh hn 10% . i v i ng c diesel, m i quan h l thuy t gi a cng su t ng c v Dc c thi t l p ng v i t c ng c n nh 2200 vng/pht. ng knh van cn Dv=14mm. Hm l ng CH4 trong kh biogas sau khi qua l c l 60%. So snh k t qu cho b i l thuy t v th c nghi m c trnh by trn hnh 17. Tng t nh ng c xng, ch t i th p, ng cong th c nghi m g n v i ng cong l thuy t. ch t i l n, sai l ch c c i gi a l thuy t v th c nghi m i v i ng knh kim cn Dc nh hn 10%. Sai s ny c th gi i thch b i hai l do. Tr c h t h s ti t lu c a van cn do khng xc nh c nn chng ta ch n b ng n v trong tnh ton nn lu l ng biogas i qua van theo l thuy t ln hn th c nghi m. M t khc, do qu trnh chy khng hon ton nn m b o cng cng su t tnh ton, trong th c t l ng nhin li u cung c p cho ng c l n hn.

9
25% t i Series1 50% t i Series2
13

Dc (mm)

Dc (mm)

8,5

7,5

7 0
o r D


0,5

0,25
300

0,15 0,1

CO (%)

0,2

200

100

0,05 0 0

HC (ppm)

Pe (W)
1000
B W A

Pe (W)
0


2000
A i A A

3000

4000
Q A o F W

5000
@ 9

1000
W A

2000
i A A

3000
9

4000
A o F W

5000
Q

ch

K t qu so snh trn y ph h p v i k t qu phn tch kh th i ng c diesel cc th c nghi m tng ng v i hnh 17. vng cng su t th p, h n h p t ng qut c a 9

 e

! a s Q Q U A

d d p

" C C B

% W f

" B B X

 A A @ B @ B W b 9 9

14

L thuy t

75% t i Series3 100% t i Series4 Th c nghi m Series5

12

Th c nghi m
11

Pe (kW)
10

Pe (kW)
2 2,5
0 2 4 6 8

1,5

ng c r t ngho v v y n ng CO v HC trong kh th i u r t th p (hnh 18 v hnh 19). N u so snh v i tiu chu n kh th i c a ng c xe c gi i (4,5% CO v 1200ppm HC) th n ng CO trong kh th i ng c biogas nh hn 100 l n v n ng HC nh hn 10 l n. vng cng su t cao, h n h p m hn theo tnh ton l thuy t nn thnh ph n CO v HC u tng.

5. K t qu

ng d ng trong th c ti n

H th ng my pht i n c nh ch y b ng biogas trong th c ti n c trnh by trn hnh 20.

Kh biogas t h m kh sinh h c sau khi h p th H2S c d n t i ti ch a biogas s ch tr c khi cung c p cho ng c. H2S l t p ch t r t c h i chi m t l kho ng 5% trong kh biogas. S c m t c a chng trong nhin li u, m t m t gy nhi m mi tr ng v m t khc, gy n mn kim lo i, nh h ng r t l n n tu i th ng c. Trong nghin c u ny, chng ti ch t o h th ng l c n gi n b ng FeO v vi, hi u qu l c c th t trn 95%. Ng i s d ng c th t ch t o l c theo h ng d n k thu t c a Trung Tm Nghin c u B o v Mi tr ng- i h c N ng. Ti ch a biogas l ti ni lng hai l p nh m m c ch n s ch, lm tng th i gian ch y ng c. nh p su t v lu tr biogas

B ph ki n cung c p biogas cho ng c g m h th ng n p biogas vo bu ng chy ng c v b i u t c. Thng th ng ng i ta c th s d ng van i u khi n b ng tay gi n nh ch lm vi c c a ng c. Khi t i bn ngoi n nh hay thay i nh , gi i php n gi n ny c th th c hi n c. Tuy nhin khi ng c ko my pht i n v i t i bn ngoi thay i b t k (b t, t t bng n, qu t, bm n c...), gi i php i u ch nh t c b ng tay khng th th c hi n c. Khi t i bn ngoi thay i t ng t, t c ng c thay i theo d n n s bi n thin i n p my pht lm nh h ng n ch t l ng cng tc v tu i th c a thi t b s d ng i n. V v y trong tr ng h p ny, chng ta c n ph i c b i ut c t ng kh ng ch t c n nh c a ng c nh m m b o i n p my pht i n ch dao ng nh quanh gi tr nh m c. Cc my n p thng th ng khng m b o duy tr c i n p n nh khi ph m vi thay i i n p l n.
# '

10

ng c diesel khi chuy n sang ch y b ng biogas v n duy tr m t l ng phun diesel t i thi u (kho ng 2-3% l ng diesel ch

'

a A

 A

5 W

5 A

4 x

 B

"

"

nh m c) nh l a h n h p. ng c diesel c th chuy n h n sang ch y b ng biogas v i b ph ki n GATEC19 ho c n c th c i t o ch y b ng biogas v khi c n thi t c th s d ng l i diesel v i b ph ki n GATEC20 (hnh 21). ng c xng c th chuy n sang ch y b ng biogas v khi c n thi t c th s d ng l i xng v i b ph ki n GATEC21. Cho php ng c ch y b ng hai nhin li u, ho c biogas, ho c xng, diesel. Tiu th kho ng 1m3 biogas khi s n xu t 1kWh i n, ti t ki m c 0,4 lt xng d u, lm gi m c 1kg CO2 th i vo kh quy n. Dao ng i n p u ra my pht nh hn 5% i n p nh m c, th i gian ph c h i i n p nh hn 2s. L p t d dng, thu n l i cho ng i s d ng. ng c diesel khi c i t o sang ch y b ng biogas ch tiu th m t l ng diesel nh hn 3% l ng nhin li u nh m c nh l a; ng c xng khi c i t o sang ch y b ng biogas ch tiu th m t l ng xng t i thi u kh i ng.
 8 

11

 !

5 e

 8

5 

! e


o

'

'

" "

' %

" "

$ $

My pht i n ch y b ng biogas c c i t o t ng c ch y xng hay diesel v i cc b ph ki n GATEC c ng d ng t i cc tr i chn nui Mi n Trung: Thanh Ha, Qu ng Nam- N ng, Qu ng Ngi, Bnh nh, Gia lai... M t s ki u my pht i n ch y b ng biogas sau khi c i t o c gi i thi u trn hnh 22 v hnh 23.

My pht i n 2HP

Bm n c 3,5HP

Cc a ch s d ng u t ra r t hi lng v hi u qu c a vi c s d ng biogas ch y my pht i n cng nh tin c y c a cc ng c. H u h t cho r ng i n p my pht biogas n nh gip cho my mc thi t b c a trang tr i ch y h t cng su t, gi m c th i lm vi c c a cng nhn. Trn th c t do cc trang tr i u vng ngo i nn i n p l i th ng khng nh m c v b m t i n th ng xuyn. M t trang tr i s d ng my pht i n 5kW ch y b ng biogas trung bnh m i thng ti t ki m c 3 tri u ng ti n i n v nhin li u (hnh 23).

12

 s a

 Q o

 d

 Q B

A A

1 R U

e T

 A

Q T Q

2 h

% d B

' A W

B p U d

A r e

D d

x T B A

B A

A a A

9 B f

Tr c m t Chng trnh Hnh trnh Xanh GO GREEN c a Toyota ti tr kinh ph l p t 25 b ph ki n cho nh ng ng i c nhu c u (hnh 24). GO GREEN-HNH TRNH XANH l chng trnh b o v mi tr ng c th c hi n v i s h p tc c a Cng ty t Toyota Vi t Nam (TMV), T ng c c Mi tr ng v B Gio d c- o t o. Chng trnh c th c hi n v i 3 m c tiu chnh: Gio d c nng cao nh n th c v t gp ph n thay i hnh vi i v i v n b o v mi tr ng; Tr c ti p th c hi n v h tr th c hi n cc ho t ng nh m gi m thi u v ngn ch n cc v n v mi tr ng t i Vi t Nam; v H tr v gip nh ng c nhn v t p th b nh h ng b i cc v n v mi tr ng. V i vi c th c hi n hng lo t ho t ng thi t th c h ng t i mi tr ng c a Go Green-Hnh trnh xanh, Cng ty t Toyota Vi t Nam mong mu n chung tay cng v i Vi t Nam gn gi m t mi tr ng xanh. Sau kinh nghi m c a d n th i m ny, chng ti s nhn r ng vi c ng d ng biogas ch y ng c trong c n c. Theo ch o c a B Gio d c v o t o, nhm nghin c u cng xy d ng d n ng d ng biogas ch y ng c c nh trong khun kh h p tc khoa h c cng ngh ASEAN.

6. Tnh ton hi u qu kinh t , mi tr ng

ng c tiu th kho ng 1m3 biogas ng v i 1kWh i n m n pht ra, gp ph n ti t ki m c 0,4 lt xng d u v gi m pht th i 1kg CO2 vo b u kh quy n. N u ng c ko my pht i n 5kW ch y lin t c 6 gi trong ngy th m i ngy ti t ki m c 12 lt xng d u v gi m pht th i c 30kg CO2. M i nm ng c ny ti t ki m c 4 t n xng d u v gi m pht th i 10 t n CO2. M c ti t ki m nhin li u v gi m nhi m mi tr ng s r t ng k n u 10% s cng trnh biogas trong d n Vi t Nam-H Lan xy d ng n nm 2010 c s d ng ch y my pht i n nh trn. Theo d bo th n nm 2010 d n s xy d ng 167.000 h m biogas. Gi s c 10.000 h m c kh nng cung c p biogas ch y my pht i n 5kW th m i nm chng ta c th ti t ki m c 40.000 t n xng d u, gi m pht th i 100.000 t n CO2 vo b u kh quy n. Th i gian my pht i n biogas c th ho t theo s l n nui trong trang tr i cho b ng sau: Cng su t i n (kW) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ng lin t c trong ngy (tnh theo gi )

S l ng l n trong trang tr i (con) 20 3 1,5 1 50 8 4 2,5 2 100 16 8 5 4 3 150 24 12 8 6 5 4 3,5 3 200 16 10 8 6 5 4,5 4 3,5 3 300 24 16 12 9,5 8 7 6 5,5 4,5 4,3 4 3,5 400 500

21 16 12 10 9 8 7 6,5 6 5,2 5 4,5 4

20 16 13 11 10 9 8 7 6,5 6 5,5 5

13

7. Nghin c u pht tri n

Tr c y, nhm nghin c u cng thnh cng trong vi c ng d ng nhin li u kh d u m trn xe g n my v t v cng c c p b ng pht minh sng ch b ph ki n chuy n i nhin li u LPG/xng cho t, xe g n my. Nh ng th nghi m b c u b ng cch cung c p biogas t i ch v p su t ga kho ng 30mmH2O cho th y ng c xe g n my ho t ng t t v i ngu n nhin li u ny. m b o xe g n my, t c th s d ng biogas, chng ta c n ti p t c nghin c u cng ngh lu tr biogas trong bnh ch a v h th ng cung c p nhin li u kh p su t cao cho ng c. Qua tri n khai th c t my pht i n ch y b ng biogas, chng ti th y nh ng trang tr i nui t 200 con heo tr ln l ng i n s n xu t t biogas th a s c cung c p cho nhu c u i n nng s d ng trong trang tr i. m b o an ton cho h th ng s n xu t biogas, th ng ng i ta ph i x b t biogas ra kh tr i. i u ny m t m t gy lng ph nng l ng v m t khc, gy nhi m mi tr ng (kh methane CH4 c tc d ng gy hi u ng m nh hn carbonic CO2). V v y vi c nghin c u gi i php lu tr biogas v cng ngh s d ng lo i nhin li u ny cho t, xe g n my l r t c n thi t. Gi i php ny s m r ng vi c ng d ng biogas, gp ph n ng k vo vi c a d ng ha ngu n nng l ng, gi m b t s ph thu c vo d u m nh m m b o an ninh nng l ng qu c gia v b o v mi tr ng
A

8. K t lu n
Nghin c u trn y cho php chng ta rt ra c nh ng k t lu n sau y: a. Vi c nghin c u ng d ng cc ngu n nng l ng ti sinh l r t b c bch nh m m b o an ninh nng l ng v b o v mi tr ng trong b i c nh ngu n nhin li u ha th ch ang ngy cng c n ki t v s m d n ln c a qu t ang tr thnh m i hi m h a i v i nhn lo i. b. Vi t Nam v i 80% dn s s ng nng thn, ch t th i h u c trong qu trnh s n xu t nng nghi p v chn nui l ngu n nguyn li u u vo r t t t s n xu t kh sinh h c. y l gi i php cho php t ng th i hai m c tiu: ti t ki m nng l ng v b o v mi tr ng nng thn Vi t Nam. c. Vi c s d ng biogas l nhin li u cho ng c tnh t i trong giai o n tr c m t v cho ng c c a phng ti n giao thng c gi i trong tng lai s m r ng vi c ng d ng biogas, thc y vi c s n xu t, s d ng nng l ng ti sinh, gi m d n s ph thu c vo ngu n nng l ng ha th ch truy n th ng. d. Nh N c nn c chnh sch khuy n khch ng i dn cng nh doanh nghi p nhn r ng vi c s d ng biogas trn ng c tnh t i b ng cng ngh hi n c; ng th i u t, h tr cc c quan nghin c u ti p t c tm ki m cc gi i php cng ngh s d ng hi u qu biogas lm nhin li u cho t, xe g n my.

14

Ti li u tham kh o
1. http://www.itdg.org/docs/technical_information_service/biogas_liquid_fuels.pdf 2. http://en.wikipedia.org/wiki/Alternative_fuel_cars 3. http://dspace.dial.pipex.com/town/terrace/ae198/Newsletter%20September97.html 4. http://www.itdg.org/docs/technical_information_service/biogas_liquid_fuels.pdf 5. http://en.wikipedia.org/wiki/Alternative_fuel_cars

8. Bui Van Ga, Nhan Hong Quang, Truong Le Bich Tram: The 4th Seminar on Environment Science and Technology Issues Related to the Sustainable Development for Urban and Coastal Areas, pp. 257-263. JapanVietnam Core University Program, Danang 27-28 September 2007 i h c

N ng, s

13. Bi Vn Ga, Trng L Bch Trm, Trng Hong Thi n, Ph m Duy Phc, ng H u Thnh, Juliand Arnaud, T p ch Khoa h c v Cng ngh i h c N ng, s 3(20), 2007, pp. 80-85. 14. Bi Vn Ga, Trng L Bch Trm, Trng Hong Thi n, L Minh Ti n, , Tuy n t p H i Ngh C h c Th y kh ton qu c, Hu , 26-28/7/2007, pp. 159-168.

15. Bi Vn Ga, Tr n Thanh H i Tng, Trng L Bch Trm, L Minh Ti n, , Tuy n t p H i Ngh C h c ton qu c l n th VIII, H N i, 7-8/12/2007, pp. 135-148.
e

16. Bi Vn Ga, Tr n Vn Nam, Tr n Thanh H i Tng, H i ngh ton qu c v C h c Th y Kh, Phan Thi t, 25-27/7/2008
! 
o

17. Bi Vn Ga, L Minh Ti n, Trng L Bch Trm, Tr n H u Lng: T p ch Khoa h c - Cng ngh i h c N ng, s 3(26), pp. 40-48, 2008. ih c
a


N ng, 2008.

T p ch Khoa h c - Cng ngh

i h c N ng, 2008.

15

19. Bi Vn Ga, Tr n Vn Quang, Trng L Bch Trm, Nguy n Phi Quang:

a 
o

18. Bi Vn Ga, L Minh Ti n, Nguy n Vn

e

ng, Nguy n Vn Anh: , T p ch Khoa h c - Cng ngh

!

12. Bi Vn Ga: h c c p Thnh ph , 2008.

ti nghin c u khoa

11. Bi Vn Ga: c u khoa h c c p B , 2007.

ti nghin

10. Bi Vn Ga, Ng Vn Lnh, Ng Kim Ph ng: , Khoa h c v Pht tri n, N ng 4-2007



9. Bi Vn Ga, Ng Vn Lnh, Ng Kim Ph ng, Venet Cederic: T p ch Khoa h c v Cng ngh , 1(18), pp. 1-5, 2007.


7. BUI VAN GA, NGO VAN LANH, NGO KIM PHUNG, VENET CEDERIC: . T p ch Khoa h c v Cng ngh , N ng, s 1(18), pp. 1-5, 2007
) e  3

6. BUI VAN GA, NGO VAN LANH, NGO KIM PHUNG: Khoa h c v Pht tri n, N ng 4-2007

"

"

'

ih c

20. Bi Vn Ga, Tr n Vn Nam, Trng L Bch Trm, Engines fueled by biogas: The 6th Seminar on Environment Science and Technology Issues Related to Climate Change Mitigation. Japan-Vietnam Core University Program, Osaka, Japan, 26-28 November 2008. , C c S h u Tr tu , c p ngy 1-8

2003.
! 

05-2008. , 29

09-2008.

16

24. Bi Vn Ga,

n xin c p b ng

c quy n sng ch s 1-2008-02381:

8

23. Bi Vn Ga,

n xin c p b ng

o

c quy n sng ch s 1-2008-01245 : , n p ngy 26

22. Bi Vn Ga, B ng
4

c quy n sng ch s 5940 , C c S h u Tr tu , c p ngy17-10-2006.

21. Bi Vn Ga, B ng

c quy n sng ch s 3692: