S St ta at ti ic ca a

Krachten

Wat zijn krachten en welk effect hebben ze?

O Krachten zijn een voorstelling van de wisselwerking tussen lichamen en hun
omgeving
O Als meerdere krachten geen netto eIIect ~ statica
O Krachten & reactiekrachten
O Uitwendige eIIecten worden bestudeerd
O Inwendige eIIecten verwaarlozen

rachten zijn vectorile grootheden

O Grootte
O Richting
O Zin

$oorten krachten

O Contactkrachten (Iysisch contact)
O Krachtveld (geen Iysisch contact)
O Aangelegde krachten
O Reactiekrachten
O Voorgesteld als geconcentreerd in 1 punt ~ puntkrachten
O Krachtwerking verdeeld over oppervlak / volume

6:ivalente krachtenstelsels en het vrije lichaamsdiagram

O Twee krachtenstelsels worden equivalent oI gelijkwaardig genoemd als ze hetzelIde
uitwendig eIIect hebben op een gegeven onvervormbaar lichaam
O Vectorsom beide stelsels moet identiek zijn
O Resultante 1 denkbeeldige kracht equivalent met krachtenstelsel
O Vrijlichaam diagram
4 AIlijning tussen lichaam & omgeving
4 Krachtvectoren

Enkele wetten van Newton

e eerste wet van Newton of traagheidswet

O Indien de resulterende kracht op een puntmassa gelijk is aan de nulvector, dan is de
puntmassa in evenwicht: haar bewegingstoestand verandert niet
O Evenwichtsvoorwaarde puntmassa: resulterende kracht moet gelijk zijn aan nulvector

e derde wet van Newton of actie - reactie wet

O Als A een kracht uitoeIent op B, oeIent B een even grote kracht uit op A maar in
tegengestelde zin
O Niet besluiten dat ze in evenwicht zijn, want grijpen niet aan op zelIde puntmassa

e :niversele gravitatiewet van Newton

O Formule zie Iormularium

De statische (droge) wrijvingskracht

et droge wrijvingsmechanisme

O Tegengesteld aan de richting waarin het voorwerp zich normaal zou bewegen

e droge wrijvingswet van Co:lomb

O Vrij lichaam diagram:
4 F
N
: normale reactiekracht
4 F
I
: tangentile droge wrijvingskracht
4 P: trekkracht
O Grootte P geleidelijk opvoeren
O RelatieI gering ~ gecompenseerd
O F
I,max
I
s
* F
N


epaling van de statische wrijvingscofficint

O Formules zie Iormularium
O Tekening:















m m
!
6
!
6

6

1

6

1

6

2
6
6
c 2
6
6
c
7
m.g.cos7
7
m.g.sin7
F
I

F
N

Krachten op starre lichamen

'aststelling

O Werklijnen aangrijpende krachten soms gemeenschappelijk snijpunt
O Krachten als glijvectoren te beschouwen ~ vectorieel optellen
O Voor niet-samenlopende krachtsystemen andere methodes

!arallelle krachten

O Evenwijdige & gelijkgerichte krachten samengesteld tot resultante met zelIde richting
& zin
O Grootte gelijk aan som groottes beide krachten
O Werklijn tussen 2 samenstellende krachten
O Formules zie Iormularium

ntiparallelle krachten

O Evenwijdige & tegengesteld gerichte krachten met verschillende grootte samengesteld
tot resultante met zelIde richting & zin van grootste kracht
O Grootte gelijk aan absolute waarde van het verschil
O Werklijn buiten het interval, aan kant van grootste kracht
O Formules zie Iormularium

Krachtmomenten

et begrip krachtmoment

O 7

6
6
6 6
L ) (
O Drie karakteristieken
4 Grootte
4 Richting
4 Zin
O Krachtmoment vertegenwoordigt heIboomwerking

e momentstelling van 'arignon

O Star lichaam onderworpen aan reeks puntkracht waarvan vectorsom verschillend van 0
O Moment van de resulterende kracht gelijk aan resulterend moment

*

6

7
6

*
7
6

6

7
(x,y,z)

7
O

O
oppels van krachten

O Antiparallelle krachten waarvan werklijnen niet samenvallen maar wel zelIde grootte
O Vectorsom duidelijk gelijk aan nul
O Geen netto krachtwerking
O Wel globaal krachtmoment onaIhankelijk van positie O
O Moment van het koppel
O Loodrechte aIstand tussen de werklijnen is de arm

e verplaatsingsstelling

O Kracht verplaatsen niet volgens werklijn mits invoering verplaatsingsmoment
O Alle krachten herleiden tot een kracht & een moment

De aanpak van evenwichtsproblemen voor starre lichamen

O Welk lichaam bestudeer je?
O Lichaam voorstellen door uiterste begrenzing
O Alles buiten lichaam ~ omgeving & vervangen door gepaste krachten & momenten
O Vrijlichaam diagram
O Keuze assenstelsel als toegestaan
O Aanduiding relevante aImetingen
O Nodige & voldoende voorwaarden voor evenwicht uitschrijven

D Dy yn na am mi ic ca a

Kinematica van een puntmassa

e rechtlijnige beweging

O Positie puntmassa eenduidig beschreven door plaatsvector tov gekozen assenkruis
O Rechtlijnige beweging ~ 1 van de cordinaatassen valt samen met beweging
O Plaatsvector eenvoudig
O Eenheidsvector constante ~ s(t) is voldoende

et begrip snelheid bij een rechtlijnige beweging

O De ogenblikkelijke snelheid bij een rechtlijnige beweging is de aIgeleide naar de tijd
van de plaatscordinaat
O v(t) s`(t)

et begrip versnelling bij een rechtlijnige beweging

O De ogenblikkelijke snelheid bij een rechtlijnige beweging is de aIgeleide naar de tijd
van de ogenblikkelijke snelheid
O a(t) v`(t) s(t)

ntegratie van de bewegingsvergelijkingen

De versnelling is gekend in Iunctie van de tijd

O Integratie van de bewegingsvergelijking
O Beginwaarden nodig voor v en s
O v(t) v
0
a(t) dt
O s(t) s
0
v(t) dt
O De eenparig versnelde rechtlijnige beweging
4 Versnelling constant waarde
4 v v
0
a * (t t
0
)
4 s s
0
v
0
* (t t
0
) a/2 * (t t
0
)
O De eenparig rechtlijnige beweging
4 Versnelling gelijk aan nul
4 v v
0

4 s s
0
v
0
* (t t
0
)

De versnelling is Iunctie van de snelheid

O Nuttige Iormule: v * dv a * ds

De versnelling is Iunctie van de positie

O Terug met nuttige Iormule

e (vlakke) kromlijnige beweging

De snelheid bij de kromlijnige beweging

O Positie beschreven door plaatsvector
O Formules zie Iormularium

De versnelling bij de kromlijnige beweging

O AIleiding van snelheidsvector
O Formules zie Iormularium

De kromlijnige beweging in cartesiaanse componenten

O Formules zie Iormularium
O Kromlijnige beweging te beschrijven als drie simultane rechtlijnige bewegingen

De vlakke kromlijnige beweging in tangentile en normale componenten

O Tangentile eenheidsvector rakend aan de baan, wijzend in bewegingszin puntmassa
O Normale eenheidsvector loodrecht op tangentile eenheidsvector, wijzend naar
krommingsmiddelpunt
O Eenheidsvectoren zijn GEEN constanten
O Formules zie Iormularium
De vlakke kromlijnige beweging in radiale en transversale componenten

O Positie in vlak beschreven door poolcordinaten
O Formules zie Iormularium

De cirkelbeweging

O Gebruik poolcordinaten
O Formules & speciale gevallen zie Iormularium

Dynamica van een puntmassa en van een stelsel puntmassa`s

e wetten van Newton

De eerste wet van Newton oI de traagheidswet

Indien de resulterende kracht op een puntmassa gelijk is aan de nulvector dan is de puntmassa
in evenwicht: haar bewegingstoestand verandert niet.

De tweede wet van Newton

Indien de resulterende kracht op een puntmassa niet gelijk is aan de nulvector dan is de
puntmassa niet in evenwicht. Ze ondergaat een verandering in bewegingstoestand beschreven
door de versnellingsvector, die dezelIde richting en zin heeIt als de resulterende krachtvector.

Arbeid en energie

et arbeid - energie theorema

Zie Iormularium

Conservatieve krachten en potentile energie

O Een kracht is conservatieI wanneer de arbeid die ze levert onaIhankelijk is van de
gevolgde baan
O Formules zie Iormularium

et beho:d van mechanische energie

O Alleen als op de puntmassa uitsluitend conservatieve krachten werken
O Formules zie Iormularium

Niet-conservatieve krachten

O Een kracht is niet-conservatieI wanneer de arbeid die ze levert aIhankelijk is van de
gevolgde baan
O Formules zie Iormularium
et arbeid - energie theorema voor een stelsel p:ntmassa`s

Zie Iormularium