Professional Documents
Culture Documents
B { V B b x
V E VV
Vxi Ih Ep
Centre for Policy Studies
www.cpsindia.org
VV: nx
b.E. <x +] | |<] ]b, x n pi
+<BBx: 81-86041-18-4
ISBN: 81-86041-18-4
: 25/- {
www.cpsindia.org
!
-
, ,
-
,
,
,
-
1850
1500
,
www.cpsindia.org
"
110
-
1871
1881
1881
, , 2003
38 , 105 , 29
1
www.cpsindia.org
#
,
-
,
120
,
-
,
, -
,
,
,
, , ,
, -
,
1991 8,463
7,201 5 75
0.01 163 , 33.5
64
3.5 96.5
www.cpsindia.org
$
,
2001
, 1991
( 1)
10 ,
7
1930
40
www.cpsindia.org
%
1951 16 , 1991 20
1850
1 : , 1650-1990
( )
1650
1750
1800
1850
1900
1933
1990
18.3
19.2
20.7
22.7
24.9
25.2
13.67
0.2
0.1
0.7
2.3
5.1
6.7
5.34
2.2
1.5
2.1
2.8
3.9
6.1
8.29
0.4
0.3
0.2
0.2
0.4
0.5
0.50
21.1
21.1
23.7
28.0
34.3
38.5
27.79
18.3
13.1
9.9
8.1
7.4
7.0
11.91
60.6
65.8
66.4
63.9
58.3
54.5
60.28
19.04
17.66
16.42
20.45
16.14
14.80
13.54
16.02
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
: ,
1850, 1901, 1951 1991 : 1.4, 1.7 1.16
1947
23 1941 18
1971
-2 1941
www.cpsindia.org
&
2 :
( )
4,235
3,287
948
804
()
144
: 2.13
1941
( )
389
319
70
28
42
-
-3 1901
3 : , , 1901-1991
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
238,364
252,068
251,365
278,530
318,717
361,088
439,235
548,160
683,329
846,303
3.55
1.418
28,927
31,555
33,254
35,604
41,999
44,166
55,223
70,750
89,912
111,455
4.23
1.616
16,577
19,381
21,108
23,541
28,282
40,451
51,343
67,443
88,197
122,397
6.72
2.140
283,868
303,004
305,727
337,675
388,998
445,705
545,801
686,353
861,438
1080,155
3.80
1.496
: 1991 1901
:
1.6 1.11
-3 1901
www.cpsindia.org
'
1991 90 3.55 ,
4.23 6.72
1.418 ,
: 1.616 2.140
1901 84% 1991 78%
-1
1991 1850 , 1850
,
110
1881 :
1881 79%
, 95% 21%
96%
www.cpsindia.org
1200
-
, -
-
,
,
, ,
,
- ,
-
www.cpsindia.org
-
, ,
,
,
, ,
- ,
570 622 632
637 643
640 711
,
636
713
www.cpsindia.org
1000 1026
1192
1192 -
, , 1881
,
,
--- ,
,
www.cpsindia.org
!
- -
--
,
?
, ,
,
-
-
-
,
-
www.cpsindia.org
"
-
,
,
1881
, 0.7%
16% 20%
-- 1/6
1881
1/6
1881
4
1881
-
: 1901-1991
-4 1901 1991
1951-1991
, -
1901 1941
www.cpsindia.org
#
4 : , 1901-1991
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
206,518
(86.640)
218,252
(86.585)
216,343
(86.067)
237,164
(85.148)
269,119
(84.438)
315,001
(87.237)
381,567
(86.871)
472,517
(86.201)
586,681
(85.856)
720,100
(85.088)
29,102
(12.209)
30,269
(12.008)
30,739
(12.229)
35,818
(12.860)
42,645
(13.380)
37,661
(10.430)
46,940
(10.687)
61,418
(11.204)
80,003
(11.708)
106,552
(12.590)
2,744
(1.151)
3,547
(1.407)
4,283
(1.704)
5,548
(1.992)
6,953
(2.182)
8,426
(2.334)
10,728
(2.442)
14,225
(2.595)
16,645
(2.436)
19,651
(2.322)
238,364
252,068
251,365
278,530
318,717
361,088
439,235
548,160
683,329
846,303
:
: , 2.6 2.6
1941-1951
1901 86.6%
1941 84.4% 1941 1951
2.8 -
2.2
www.cpsindia.org
$
2.8
1901 1991 4.4
: 1901-1991
-5
-
15-20
-5
1901 15.9 , 1941
19.7% 83.9 78.8%
1921 1941
www.cpsindia.org
%
1941 55.7 , 1951 6.5
19.7% 1.6%
5 : , 1901-1991
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
2,641
(15.932)
2,898
(14.953)
3,274
(15.511)
4,427
(18.805)
5,568
(19.687)
0,646
0,754
(1.469)
1,208
(1.791)
1,454
(1.649)
2,018
(1.649)
13,904
0,032
(83.875)
(0.193)
16,364
0,119
(84.433)
(0.614)
17,620
0,214
(83.475)
(1.014)
18,757
0,357
(79.678)
(1.517)
22,293
0,421
(78.824)
(1.489)
39,286
0,520
(1.596) (97.119)
49,889
0,699
(97.169)
(1.362)
65,254
0,981
(96.755)
(1.454)
85,371
1,371
(96.796)
(1.555)
118,475
1,903
(96.796)
(1.555)
16,577
19,381
21,108
23,541
28,282
40,451
(1.285)
51,343
67,443
88,197
122,397
: ,
: , 2.4 2.8
-
,
www.cpsindia.org
&
1901
1981 , 1901 55
1981
13.9 12.7
, 1981 80%
1901
1981 , 1901 0.2 , 1981 1.6
,
: 1901-1991
-6
1901 33.9% 1901
1941 29.6%
1951 22.9% 40
1991 11.4% 1951
90 ,
33.9% 11.4%
66.1% 88.3%
www.cpsindia.org
'
6 : , 1901-1991
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
9,814
(33.927)
10,353
(32.809)
10,608
(31.900)
10,812
(30.367)
12,437
(29.613)
10,110
(22.891)
10,646
(19.278)
10,138
(14.302)
11,722
(13.037)
12,672
(11.370)
19,113
(66.073)
21,202
(67.191)
22,646
(68.100)
24,731
(69.461)
29,509
(70.261)
33,943
(76.854)
44,415
(80.429)
60,533
(85.396)
77,906
(86.647)
98,420
(88.305)
28,297
31,555
33,254
0,061
(0.171)
0,053
(0.126)
0,113
(0.255)
0,162
(0.293)
0,214
(0.302)
0,284
(0.316)
0,363
(0.325)
35,604
41,999
44,166
55,223
70,885
89,912
111,455
: ,
: , 2.5 2.9
,
: 1881-1991
1881 1991
www.cpsindia.org
-7 -1 ,
,
7 : , 1881-1991
1881
1891
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
198,424
(79.320)
220,343
(78.814)
218,973
77.139
231,503
(76.403)
230,225
(75.304)
252,403
(74.747)
287,124
(73.812)
325,756
(73.088)
392,968
(71.998)
483,863
(70.484)
599,858
(69.634)
734,791
(68.026)
49,953
(19.969)
57,068
(20.412)
62,119
21.883
67,835
(22.387)
71,005
(23.225)
79,306
(23.486)
94,447
(24.279)
110,890
(24.880)
141,244
(25.878)
187,205
(27.270)
243,280
(28.241)
323,447
(29.944)
1,778
(0.711)
2,164
(0.774)
2,776
0.978
3,666
(1.210)
4,497
(1.471)
5,966
(1.767)
7,427
(1.909)
9,059
(2.033)
11,589
(2.123)
15,420
(2.246)
18,300
(2.124)
21, 917
(2.029)
250,155
279,575
283,868
303,004
305,727
337,675
388,998
445,705
545,801
686,488
861,438
1,080,155
: ,
: 2.10 2.11
110
11 1881
79.32% , 1991 68.03%
www.cpsindia.org
10 , 1881 20%
, 1991 30% 1 , 1881
0.7% , 1991 2%
,
1881 1971 90 ,
-
11
500 ,
-
50%
1881 1991
1881 1891
1901 1991
-1
-7
,
R2- 1
, R2- 1
www.cpsindia.org
-1 ,
1901 77% - 1991 68%
-
2061 -
-
-1 : , 1901-2071
80%
70%
p= 5106t3+3104t20.09t+77.14
R2= 0.9977
60%
50%
40%
6 3
30%
4 2
t = 1901
p =
20%
1901 1911 1921 1931 1941 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021 2031 2041 2051 2061 2071
www.cpsindia.org
!
2050
2000
2050 , 157.2, 34.4
26.5
2050 80%, 1.5%
5%
2050 58.5%
80%,
1.5% 5%
50 5%
, 2050 80% 2050
75%
2050
55% 2060
50%
,
-
www.cpsindia.org
"
-2 1901 1991
-1 :
- - -1
-1 ,
- 1991 57%
91% 1951 1991
-
85% ,
95%
, ,
90%
86%
-1
-
, ,
12%
24%
www.cpsindia.org
#
-1 (.: >85%)
-2 (.: 65-85%)
-3 (.: <65%)
-1
,
-1
- - ,
, , , , ,
,
www.cpsindia.org
$
- 60
-1
-2 :
, ,
-1 -2
19%
37%
..
..
..
-2
-1 ,
80%
1951 1991 4 -2
www.cpsindia.org
%
, 19% -2
1%
,
-
-2 ,
8 : , 1951-1991
()
1951
9,953
1,533
(15.40)
15,690
2,285
(14.56)
4,697
1,873
(39.89)
4,409
1,429
(32.42)
34,750
7,120
(20.49)
1961
11,140
1,837
(16.49)
19,026
3,349
(17.60)
6,282
2,765
(44.01)
6,107
2,023
(33.13)
42,554
9,974
(23.44)
1971
12,863
2,373
(18.45)
23,097
4,389
(19.00)
8,189
3,538
(43.20)
8,496
2,709
(31.89)
52,645
13,009
(24.71)
1981
15,922
3,054
(19.18)
28,499
5,670
(19.90)
10,231
4,599
(44.95)
10,480
3,342
(31.89)
65,132
16,665
(25.59)
1991
19,966
4,087
(20.47)
35,473
7,448
(21.00)
13,061
6,157
(47.14)
13,267
4,929
(37.15)
81,767
22,621
(27.67)
:
: , 6.9
-2
, , , , ,
www.cpsindia.org
&
, - , , ,
, ,
-8
1991 28% 1951 20% 7-8
1971
-
-2
, , , , ,
36%
6.4 , 1981-1991
3 -
, ,
-3 :
-1 -3 , ,
www.cpsindia.org
'
- -
- , 30% 5%
1991 57% , 1901 69%
12 -
1961-1971
100% 1991 94%
1901 81% 1991
www.cpsindia.org
!
68%
1941 1961
1941 98% , 1961
27.5% 70%
, ,
1941-1951
1941 1931
13%
1951 54% 1991 88%
- -
1941 , 1931 48%
1951 90% 1991 86%
,
1941-1951
1951 25%
1991 65%
www.cpsindia.org
!
1941-1951
1951 12% , 1991
34% ,
- ,
, ,
1961 1961 1971
10%
1991 20%
1961-1971 91%
9 : ( ) , 1901-1991
1901 1911 1921 1931 1941 1951 1961 1971 1981
983.2 1,211 1,370 1,612 1,923 2,231 3,663 4,957 6,710
91.18 89.05 85.20 80.73 89.86 69.19 68.22 67.48 62.59
6.61 7.42 8.15 8.69 8.73 8.46 8.29 4.18 4.45
2.22 3.53 6.65 10.58 1.41 22.35 23.49 28.34 32.97
1991
9,133
56.35
4.69
38.96
: ,
: , 6.4
-9
1901 90%
2% 1991 55%
40%
1941 90% 1931
www.cpsindia.org
!
80%
10%
, ,
1881 1991
11 -
1947
, ,
1891 1991
79% 68% 11
20% 30%
www.cpsindia.org
!!
1881 0.7% 2%
-
1982 ,
1900, 1970 1990 ,
2
-
- -
-
-
,
1990 10.3 -
, 9.4 70
2
. . , . . . . :
, , , 2001
www.cpsindia.org
!"
-
1990 20
11.8 8 9.2
1990 70.7 14.6
5.8 , 2.5 1.6
-
-, , ,
,
,
, ,
1990 3
-10
www.cpsindia.org
!#
,
2.02% 4.84%
8% ,
5 1900 16.32% , 1990 21.25%
1990
10 : , 1900-1990
( )
1900
955,415
19,285
(2.02)
155,923
(16.32)
780,207
(81.66)
1970
2,145,226
82,555
(3.85)
390,767
(18.22)
1,671,904
(77.94)
1990
3,177,725
153,733
(4.84)
675,304
(21.25)
2,348,688
(73.91)
217,654
(22.78)
54,942
(5.75)
506,398
(53.00)
1,213
(0.13)
513,418
(23.93)
175,500
(8.18)
955,483
(44.54)
27,503
(1.29)
771,026
(24.26)
240,620
(7.57)
1,307,325
(41.14)
29,717
(0.94)
411
(0.04)
2,419
(0.11)
3,297
(0.10)
: ,
: , 8.6
15.4 5.5
www.cpsindia.org
!$
10 2.2 , :
1.8 1.7 ,
40%
, , ,
67.5 25
32.5 ,
- 10
8 , 22% 30% 40%
55%
33 31.6
1990 1900
1900 0.4% 0.2%
www.cpsindia.org
!%
1990 87%
-11
11 : , 1900-1990
1900
107,080
1970
353,886
1990
609,662
8,548
(7.98)
34,186
(31.93)
64,346
(60.09)
137,768
(38.93)
141,255
(39.92)
74,863
(21.15)
268,145
(43.98)
247,569
(40.61)
93,948
(15.41)
(
)
: ,
: 8.12
1970 1990 1900 1970
3.3 1970 1990 1.7
1990 61 27 25
60% 15% 85%
, 1990 44% 41%
www.cpsindia.org
!&
1970
1990 , 1970
12 : , 1900-1990
1900
401,889
379,931
(94.54)
1,747
(0.43)
9,236
(2.30)
9,925
(2.47)
1,050
(0.26)
1970
655,271
455,876
(69.57)
35,683
(5.45)
139,779
(21.33)
17,620
(2.69)
4,282
(0.65)
2,031
(0.31)
1990
720,794
548,111
(76.04)
965
(0.13)
135,152
(18.75)
29,198
(4.05)
2,654
(0.37)
4,714
(0.65)
: ,
: , 8.17
, ,
1970
1990 ,
1990 13.5 ,
7.7 1970 1990
1970 37% ,
1990 25%
www.cpsindia.org
!'
1990 1.6 ,
3 1.3
, ,
95%
1990 72 68.4
1990 3 1900 2.3%
4% 1970 1990 1970
2.7%
,
4.5% 1990 1.4
60 ,
6
1%
80 70
7% 4%
4%, 3% 2.5%
13
1970 1990
2.5 4% ,
www.cpsindia.org
"
, , ,
1900 1 , 2.5% 1970
43 1990 27
0.4%
1900 1 87
, : 5 1990
13 , ,
1 10
-13
1900 97% 1990 85%
1970 1990
1990 28 24 2.6
1990 95%
- 1990 60 1900 15 ,
1970 70
www.cpsindia.org
"
2%
1900 , 1970 3%
13 : , 1900-1990
1900
81,587
78,774
(96.55)
1,012
(1.24)
10
(0.01)
1,516
(1.86)
275
(0.34)
1970
231,435
211,317
(91.31)
11,110
(4.80)
842
(0.36)
6,994
(3.02)
1,172
(0.51)
1990
281,867
240,343
(85.27)
25,920
(9.20)
3,810
(1.35)
5,885
(2.09)
5,909
(2.10)
: ,
: 8.18
www.cpsindia.org
"
5% ,
2-3%
14 : , 1900-1990
1900
63,993
60,906
(95.18)
382
(0.60)
47
(0.07)
23
(0.04)
253
(0.40)
2,382
(3.72)
1970
282,411
266,559
(94.39)
498
(0.18)
7,254
(2.57)
406
(0.14)
790
(0.28)
4,537
(1.61)
2,368
(0.84)
1990
437,565
405,875
(92.76)
900
(0.21)
15,451
(3.53)
1,305
(0.30)
1,053
(0.24)
9,861
(2.25)
3,120
(0.71)
: ,
: , 8.22
93%
, ,
96.5%
1 , 27 72
13 1970 1990
0.3%
10 , 8 1970
1990
www.cpsindia.org
"!
, , ,
-15
15 : , 1900-1990
1900
1970
1990
5,825
18,187
24,643
4,591
16,778
20,365
(78.82)
44
(92.25)
866
(82.64)
3,160
(0.75)
(4.76)
(12.82)
1,128
(19.36)
128
(0.70)
188
(0.76)
62
(1.06)
415
(2.28)
930
(3.77)
: ,
: 8.23
80% 20%
- 1%
1900 11 , 2
-
3.7%
-16
,
, ,
www.cpsindia.org
""
- , ,
16 : , 1900-1990
(,
)
( )
()
()
( )
( )
()
1900
1,615,789
527,387
1970
3,686,416
1,145,720
1990
5,252,256
1,396,242
(32.64)
27,833
(1.72)
555,220
(34.36)
200,204
(31.08)
220,323
(5.98)
1,366,043
(37.07)
575,974
(26.59)
421,878
(8.03)
1,818,120
(34.62)
983,606
(12.39)
(15.62)
(18.73)
217,654
(13.47)
506,398
(31.34)
54,942
(3.40)
64,346
(3.98)
11,875
(0.73)
5,150
(0.32)
513,418
(13.93)
955,483
(25.92)
175,500
(4.76)
74,863
(2.03)
14,485
(0.39)
10,651
(0.29)
771,026
(14.68)
1,307,325
(24.89)
240,620
(4.58)
93,948
(1.79)
12,889
(0.25)
24,722
(0.47)
: ,
1990 140
7
: 8.24
, ,
, , ,
www.cpsindia.org
"#
34
-
1990 1.8
56 95% ,
,
3
1990 42
42 27
44%
1990 80% ,
62% 34%
1990 15
, 5% 5.5
,
2.2, 1.8 1.7 1900
1990 10%
40%
2% ,
www.cpsindia.org
"$
, ,
www.cpsindia.org
"%
1990 3
4% 2
1990 70
2.5 1.8
, 1990 1900
,
1900 31%
25% ,
4% 2%
60% 15%
119 , 1990 129
2.5% 0.5%
www.cpsindia.org
"&
-
, ,
,
-
1900 1990 8
30% 1
2%
-
, ,
,
-
, ,
www.cpsindia.org
"'
-
,
, ,
,
www.cpsindia.org
#
, ,
1881
1891
.
.
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1981
1991
683,329
846,303
720,100
(85.09)
106,552
(12.59)
2,744
(1.15)
3,547
(1.41)
4,283
(1.70)
5,548
(1.99)
6,953
(2.18)
16,645
(2.44)
19,651
(2.32)
16,577
19,381
21,108
23,541
28,282
40,451
51,343
646
(1.60)
754
(1.47)
67,443
88,197
122,397
1,208
(1.79)
1,454
(1.65)
2,018
(1.65)
118,475
(96.80)
119
(0.61)
214
(1.01)
357
(1.52)
421
(1.49)
520
(1.28)
699
(1.36)
28,927
31,555
33,254
35,604
41,999
44,166
55,223
9,814
(33.93)
19,113
(66.07)
10,353
(32.81)
21,202
(67.19)
10,608
(31.90)
22,646
(68.10)
10,812
(30.37)
24,731
(69.46)
12,437
(29.61)
29,509
(70.26)
10,110
(22.89)
33,943
(76.85)
10,646
(19.28)
44,415
(80.43)
61
(0.17)
53
(0.13)
113
(0.26)
162
(0.29)
981
(1.45)
1,371
(1.56)
1,903
(1.56)
70,885
89,912
111,455
10,138 11,722
(14.30) (13.04)
60,533 77,906
(85.40) (86.65)
12,672
(11.37)
98,420
(88.30)
214
(0.30)
220,343
(79.32) (78.81)
49,953 57,068
(19.97) (20.41)
1,778
(0.71)
1971
32
(0.19)
250,155
.. 198,424
1901
218,973
(77.14)
62,119
(21.88)
231,503
(76.40)
67,835
(22.39)
230,225
(75.30)
71,005
(23.22)
252,403
(74.75)
79,306
(23.49)
287,124
(73.81)
94,447
(24.28)
2,776
(0.98)
3,666
(1.21)
4,497
(1.47)
5,966
(1.77)
7,427
(1.91)
2,164
(0.77)
325,756
(73.09)
110,890
(24.88)
392,968
(72.00)
141,244
(25.88)
284
(0.32)
363
(0.32)
861,438 1,080,155
483,863
(70.48)
187,205
(27.27)
599,858
(69.63)
243,280
(28.24)
734,791
(68.03)
323,447
(29.94)
18,300
(2.12)
21,917
(2.03)
: , .. : ,
. : , . : : , -1
www.cpsindia.org
#
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
238,364
206,518
(86.64)
29,102
(12.21)
2,744
(1.15)
252,068
218,252
(86.58)
30,269
(12.01)
3,547
(1.41)
251,365
216,343
(86.07)
30,739
(12.23)
4,283
(1.70)
278,530
237,164
(85.15)
35,818
(12.86)
5,548
(1.99)
318,717
269,119
(84.44)
42,645
(13.38)
6,953
(2.18)
361,088
315,001
(87.24)
37,661
(10.43)
8,426
(2.33)
439,235
381,567
(86.87)
46,940
(10.69)
10,728
(2.44)
548,160
472,517
(86.20)
61,418
(11.20)
14,225
(2.60)
683,329
586,681
(85.86)
80,003
(11.71)
16,645
(2.44)
846,303
720,100
(85.09)
106,552
(12.59)
19,651
(2.32)
66,508
59,368
(89.26)
5,924
(8.91)
1,216
(1.83)
19,066
3,290
3,849
4,637
5,560
6,695
8,029 10,837 14,625
2,782
3,202
3,726
4,214
4,975
5,887
7,832 10,652
(84.55) (83.19) (80.36) (75.80) (74.30) (73.32) (72.27) (72.83)
494.5
624.0
869.2
1,267
1,683
1,982
2,742
3,592
(15.03) (16.21) (18.74) (22.78) (25.13) (24.68) (25.30) (24.56)
13.63
22.82
41.68
79.02
37.63
160.4
263.1
381.0
(0.41) (0.59) (0.90) (1.42) (0.56) (2.00) (2.43) (2.61)
27,314
23,729
(86.87)
3,422
(12.53)
163.8
(0.60)
1900
475.5
210.3
(44.22)
4.470
(0.94)
260.8
(54.84)
28,317
24,544
(86.68)
3,551
(12.54)
221.8
(0.78)
1910
486.8
215.2
(44.21)
4.965
(1.02)
266.6
(54.77)
38,786
33,997
(87.65)
4,373
(11.28)
415.5
(1.07)
1950
547.4
307.4
(56.16)
8.813
(1.61)
231.2
(42.23)
46,456
40,168
(86.46)
5,786
(12.45)
502.2
(1.08)
1960
590.0
354.3
(60.04)
11.15
(1.89)
224.6
(38.07)
18,041
22,414
15,297
(68.25)
6,373
(28.43)
744.4
(3.32)
56,353 69,915
48,100 59,300
(85.36) (84.82)
7,594
9,875
(13.48) (14.12)
658.7
740.2
(1.17) (1.06)
86,374
72,742
(84.22)
12,788
(14.81)
843.7
(0.98)
795.1
1,008
498.5
650.5
(62.70) (64.55)
26.48
41.32
(3.33) (4.10)
270.1
315.9
(33.97) (31.35)
1,170
759.1
(64.89)
61.46
(5.25)
349.2
(29.85)
www.cpsindia.org
#
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
9,095
9,803
10,175
11,490
13,701
16,262
14,733
(90.60)
1,451
(8.92)
78.03
(0.48)
20,633
18,797
(91.10)
1,745
(8.46)
91.03
(0.44)
26,697
24,339
(91.17)
2,249
(8.42)
109.3
(0.41)
34,086
31,045
(91.08)
2,908
(8.53)
132.7
(0.39)
41,310
37,521
(90.83)
3,607
(8.73)
181.8
(0.44)
4,623
4,175
4,256
4,560
5,273
5,674
7,591
7,293
(96.08)
290.4
(3.83)
7.378
(0.10)
10,037
9,621
(95.86)
405.7
(4.04)
9.802
(0.10)
12,923
12,387
(95.85)
523.5
(4.05)
12.22
(0.09)
16,464
15,685
(95.27)
763.8
(4.64)
15.70
(0.10)
(97.22)
23.93
(2.73)
0.438
(0.05)
890.0
862.8
(96.94)
26.88
(3.02)
0.356
(0.04)
954.3
923.7
(96.79)
30.16
(3.16)
0.477
(0.05)
1,058
1,027
(97.07)
30.57
(2.89)
0.423
(0.04)
1,110
1,094
(98.60)
15.20
(1.37)
0.333
(0.03)
1,351
1,325
(98.06)
25.67
(1.90)
0.540
(0.04)
1,897
1,928
2,029
2,263
2,386
2,812
2,771
(98.53)
37.98
(1.35)
3.274
(0.12)
3,460
3,406
(98.44)
50.33
(1.45)
3.556
(0.10)
4,281
4,207
(98.28)
69.61
(1.63)
3.954
(0.09)
5,171
5,077
(98.19)
89.13
(1.72)
4.435
(0.09)
2,293
669.6
(29.20)
1,623
(70.76)
0.917
(0.04)
2,424
675.3
(27.86)
1,747
(72.08)
1.454
(0.06)
2,670
718.5
(26.91)
1,950
(73.02)
1.869
(0.07)
2,947
3,254
3,561
1,126
(31.62)
2,432
(68.30)
2.848
(0.08)
4,617
1,570
(34.00)
3,040
(65.84)
7.182
(0.16)
5,987
2,136
(35.67)
3,843
(64.19)
8.481
(0.14)
7,719
13,525
12,179
(90.05)
1,169
(8.64)
177.2
(1.31)
13,377
14,632
13,024
(89.01)
1,370
(9.36)
238.5
(1.63)
19,402
23,587
29,299
17,034 20,771 25,573
(87.79) (88.06) (87.28)
1,950
2,328
3,113
(10.05)
(9.87) (10.62)
418.5
487.6
613.0
(2.16)
(2.07)
(2.09)
37,136
32,267
(86.89)
4,105
(11.05)
764.4
(2.06)
44,977
38,884
(86.45)
5,234
(11.64)
859.5
(1.91)
( )
844.3
876.6
.
852.2
1,920
2,139
13,055
2,134
(72.41)
16,255
www.cpsindia.org
#!
1901
1911
1921
1931
1941
1981
1991
6,396
7,148
7,802
9,507 11,032 13,549 16,904 21,347 25,454
4,407
4,783
5,066
6,027
6,884
8,348 10,289 12,690 14,810
(68.90) (66.91) (64.93) (63.40) (62.40) (61.61) (60.87) (59.45) (58.18)
1,105
1,264
1,360
1,624
1,884
2,375
3,028
4,163
5,410
(17.28) (17.68) (17.43) (17.08) (17.08) (17.53) (17.91) (19.50) (21.25)
883.9
1,101
1,376
1,856
2,264
2,826
3,587
4,494
5,234
(13.82) (15.40) (17.64) (19.52) (20.52) (20.86) (21.22) (21.05) (20.56)
29,099
16,689
(57.35)
6,788
(23.33)
5,622
(19.32)
19,172
21,356
23,991
66,181
62,471
(94.39)
3,283
(4.96)
426.6
(0.64)
19,392
21,475
20,850
23,959
26,833
78,937
70,423
(89.21)
7,629
(9.66)
885.0
(1.12)
10,303
11,379
31,660
30,416
(96.07)
577.8
(1.83)
666.2
(2.10)
( )
1971
19,441
1961
16,861
1951
6,732
7,153
8,012
9,600
9,161
20,282
19,817
(97.71)
239.4
(1.18)
225.2
(1.11)
www.cpsindia.org
#"
1901
1911
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
10,294
10,984
10,293
11,748
13,864
15,971
14,969
(93.72)
991.2
(6.21)
11.42
(0.07)
20,156
18,818
(93.36)
1,315
(6.52)
22.86
(0.11)
25,766
23,958
(92.98)
1,778
(6.90)
30.20
(0.12)
34,262
31,730
(92.61)
2,492
(7.27)
39.57
(0.12)
44,006
40,433
(91.88)
3,525
(8.01)
47.99
(0.11)
59.01
58.85
(99.73)
0.024
(0.04)
0.136
(0.23)
87.92
87.59
(99.63)
0.044
(0.05)
0.285
(0.32)
81.72
81.33
(99.52)
0.020
(0.02)
0.370
(0.45)
109.8
109.4
(99.65)
0.104
(0.09)
0.276
(0.25)
121.5
121.4
(99.90)
0.083
(0.07)
0.034
(0.03)
137.7
137.3
(99.69)
0.124
(0.09)
0.304
(0.22)
162.2
158.2
(97.52)
1.207
(0.74)
2.813
(1.73)
209.8
207.8
(99.05)
0.335
(0.16)
1.663
(0.79)
316.4
306.1
(96.76)
3.241
(1.02)
7.015
(2.22)
406.5
389.2
(95.75)
3.849
(0.95)
13.41
(3.30)
19,253
20,903
21,629
23,472
26,268
30,119
27,249
(90.47)
1,443
(4.79)
1,427
(4.74)
33,687
30,364
(90.14)
1,560
(4.63)
1,763
(5.23)
41,199
36,727
(89.15)
2,104
(5.11)
2,368
(5.75)
48,408
43,090
(89.01)
2,520
(5.21)
2,798
(5.78)
55,859
49,627
(88.84)
3,053
(5.47)
3,179
(5.69)
48,494
41,419
(85.41)
6,973
(14.38)
101.8
(0.21)
48,014
40,929
(85.24)
6,905
(14.38)
179.7
(0.37)
46,511
39,582
(85.10)
6,725
(14.46)
203.2
(0.44)
49,615
41,973
(84.60)
7,434
(14.98)
208.3
(0.42)
56,347
47,523
(84.34)
8,692
(15.43)
131.6
(0.23)
63,216
54,063
(85.52)
9,029
(14.28)
123.9
(0.20)
73,746
62,856
(85.23)
10,788
(14.63)
101.6
(0.14)
88,341
74,532
(84.37)
13,677
(15.48)
131.8
(0.15)
110,862 139,112
93,042 114,802
(83.93) (82.53)
17,658 24,110
(15.93) (17.33)
162.2
199.6
(0.15)
(0.14)
(70.18)
4,979
(29.39)
72.84
(0.43)
17,999
12,583
(69.91)
5,328
(29.60)
88.20
(0.49)
17,474
12,228
(69.98)
5,148
(29.46)
97.85
(0.56)
18,897
13,094
(69.29)
5,684
(30.08)
119.1
(0.63)
23,230
16,287
(70.11)
6,848
(29.48)
95.24
(0.41)
26,300
21,000
(79.85)
5,118
(19.46)
181.8
(0.69)
34,926
27,737
(79.42)
6,985
(20.00)
204.5
(0.59)
44,312
34,996
(78.98)
9,064
(20.45)
251.8
(0.57)
54,581
42,518
(77.90)
11,743
(21.51)
319.7
(0.59)
16,940
. 11,888
68,078
51,619
(75.82)
16,076
(23.61)
383.5
(0.56)
www.cpsindia.org
##
1901
1921
1931
1941
1951
1961
1971
1981
1991
336.6
467.5
631.8
864.6
333.8
463.0
599.4
763.7
(99.19) (99.03) (94.87) (88.33)
1.008
0.842
5.073
11.92
(0.30) (0.18) (0.80) (1.38)
1.713
3.684
27.31
89.01
(0.51) (0.79) (4.32) (10.29)
1911
284.5
346.2
384.0
445.6
512.1
577.6
780.0
1,073
1,421
1,837
274.1
331.6
362.5
412.3
456.8
472.0
579.4
722.6
900.0
1,077
(96.33) (95.77) (94.39) (92.54) (89.20) (81.72) (74.28) (67.36) (63.33) (58.62)
10.38
14.51
17.49
22.86
29.56
37.20
48.59
70.97
99.33
133.5
(3.65) (4.19) (4.55) (5.13) (5.77) (6.44) (6.23) (6.62) (6.99) (7.27)
0.045
0.132
4.050
10.40
25.73
68.39
152.0
279.2
421.7
626.7
(0.016) (0.038) (1.05) (2.33) (5.02) (11.84) (19.49) (26.03) (29.68) (34.12)
340.5
394.0
422.4
480.8
555.8
605.7
769.4
1,012
1,336
1,775
310.6
347.5
362.9
392.6
540.7
442.4
475.5
510.1
591.6
567.2
(91.23) (88.21) (85.91) (81.66) (97.28) (73.03) (61.80) (50.42) (44.29) (31.96)
8.913
9.748
10.79
12.67
14.06
13.95
23.02
26.35
41.43
61.46
(2.62) (2.47) (2.55) (2.64) (2.53) (2.30) (2.99) (2.60) (3.10) (3.46)
20.97
36.70
48.73
75.52
1.06
149.4
270.9
475.3
702.9
1,146
(6.16) (9.31) (11.54) (15.71) (0.19) (24.66) (35.21) (46.98) (52.61) (64.58)
82.43
91.20
98.41
124.4
152.8
196.2
266.1
332.4
493.8
689.8
82.18
88.43
70.33
65.13 152.69
18.47
35.36
44.42
77.76
93.92
(99.70) (96.96) (71.46) (52.35) (99.93) (9.41) (13.29) (13.36) (15.75) (13.62)
0.206
0.307
0.365
0.155
0.101
0.131
0.203
1.882
2.205
4.538
(0.25) (0.34) (0.37) (0.12) (0.07) (0.07) (0.08) (0.57) (0.45) (0.66)
0.045
2.461
27.72
59.12
0.00
177.6
230.5
286.1
413.8
591.3
(0.05) (2.70) (28.17) (47.52) (0.00) (90.52) (86.63) (86.07) (83.81) (85.73)
102.4
149.6
160.9
178.8
189.6
213.0
369.2
516.4
774.9
1,210
101.7
146.0
151.5
155.2
189.1
114.4
172.7
168.6
141.5
130.9
(99.27) (97.58) (94.14) (86.80) (99.72) (53.71) (46.78) (32.66) (18.26) (10.82)
0.143
0.318
0.694
0.698
0.531
0.520
0.891
2.966
11.81
20.64
(0.14) (0.21) (0.43) (0.39) (0.28) (0.24) (0.24) (0.57) (1.52) (1.71)
0.601
3.308
8.734
22.91
0.009
98.07
195.6
344.8
621.6
1,058
(0.59) (2.21) (5.43) (12.81) (0.005) (46.05) (52.98) (66.77) (80.22) (87.47)
www.cpsindia.org
#$
1901
1981
1991
173.3
229.6
304.4
382.5
513.0
639.0
1,142
1,556
2,053
127.8
164.5
220.3
276.2
389.1
496.7
902.0
1,436
1,890
(73.77) (71.65) (72.36) (72.21) (75.84) (77.74) (78.98) (92.31) (92.04)
45.32
64.95
82.29
103.7
123.6
137.0
230.0
104.0
138.5
(26.15) (28.29) (27.03) (27.11) (24.09) (21.44) (20.14) (6.68) (6.75)
0.138
0.138
1.860
2.596
0.316
5.266
10.04
15.71
24.87
(0.08) (0.06) (0.61) (0.68) (0.06) (0.82) (0.88) (1.01) (1.21)
2,757
2,514
(91.19)
196.5
(7.13)
46.47
(1.69)
26.46
27.09
29.46
33.77
30.97
63.55
115.1
188.7
21.31
21.40
21.28
24.73
16.69
38.18
73.10
124.2
(80.55) (78.99) (72.24) (73.24) (53.90) (60.08) (63.51) (65.84)
4.580
4.104
6.719
8.005
4.783
7.398
11.66
16.19
(17.31) (15.15) (22.80) (23.71) (15.44) (11.64) (10.13) (8.58)
0.566
1.586
1.461
1.032
9.494
17.97
30.34
48.27
(2.14) (5.86) (4.96) (3.06) (30.65) (28.28) (26.36) (25.58)
280.7
192.1
(68.45)
21.35
(7.61)
67.21
(23.94)
24.65
21.97
1911
18.44
1921
18.13
1931
19.78
1941
22.57
1951
24.26
1961
1971
119.9
257.3
451.6
117.6
251.1
438.0
(98.05) (97.58) (96.99)
1.467
3.720
9.115
(1.22) (1.45) (2.02)
0.867
2.504
4.470
(0.72) (0.97) (0.99)
1900
1910
1950
1962
24.28
29.02
31.05
38.26
40.44
41.53
57.96
74.17
103.7
23.94
28.81
30.65
37.66
39.26
40.50
56.72
71.51
99.74
(98.59) (99.26) (98.71) (98.42) (97.08) (97.52) (97.86) (96.42) (96.18)
0.107
0.078
0.129
0.201
0.175
0.159
0.443
0.740
1.932
(0.44) (0.27) (0.42) (0.53) (0.43) (0.38) (0.76) (1.00) (1.86)
0.235
0.135
0.271
0.400
1.009
0.870
0.799
1.918
2.025
(0.97) (0.47) (0.87) (1.05) (2.49) (2.09) (1.38) (2.59) (1.95)
1900
1910
1940
1950
1960
32.01
32.47
31.41
36.43
42.81
48.61
36.67
62.65
78.98
26.50
26.85
25.95
30.54
35.50
41.20
31.08
54.50
69.49
(82.79) (82.68) (82.61) (83.82) (82.92) (84.76) (84.74) (86.99) (87.98)
3.855
3.875
3.748
3.974
5.107
5.194
3.013
5.770
7.144
(12.04) (11.93) (11.93) (10.91) (11.93) (10.69) (8.22) (9.21) (9.05)
1.655
1.749
1.713
1.920
2.204
2.216
2.585
2.383
2.347
(5.17) (5.39) (5.45) (5.27) (5.15) (4.56) (7.05) (3.80) (2.97)
642.0
619.5
(96.49)
17.48
(2.72)
5.030
(0.78)
138.5
133.1
(96.08)
3.341
(2.41)
2.092
(1.51)
101.6
89.65
(88.24)
9.048
(8.91)
2.904
(2.86)
www.cpsindia.org
#%
1901
1911
1921
405.8
413.9
1941
1951
1961
1971
1981
1991
488.5
333.3
(68.23)
141.9
(29.04)
13.34
(2.73)
636.2
917.9
412.3
595.5
(64.80) (64.88)
207.0
304.9
(32.53) (33.22)
16.99
17.44
(2.67)
(1.90)
1,744
1,626
(93.22)
99.50
(5.71)
18.69
(1.07)
2,659
2,474
(93.05)
155.5
(5.85)
29.27
(1.10)
4,066
3,759
(92.46)
263.0
(6.47)
43.72
(1.08)
6,220
5,677
(91.26)
481.8
(7.75)
61.61
(0.99)
9,421
8,448
(89.67)
889.6
(9.44)
83.15
(0.88)
13.88
0.025
(0.18)
13.86
(99.82)
0.000
(0.00)
14.56
0.025
(0.17)
14.53
(99.81)
0.003
(0.02)
13.64
0.029
(0.21)
13.61
(99.77)
0.002
(0.01)
16.04
0.012
(0.07)
16.03
(99.91)
0.003
(0.02)
18.36
0.077
(0.42)
18.28
(99.57)
0.001
(0.01)
21.04
0.015
(0.07)
21.02
(99.92)
0.002
(0.01)
24.11
0.263
(1.09)
23.79
(98.68)
0.056
(0.23)
31.81
1.552
(4.88)
30.02
(94.37)
0.239
(0.75)
40.25
1.810
(4.50)
38.17
(94.84)
0.266
(0.66)
51.71
2.344
(4.53)
48.77
(94.31)
0.598
(1.16)
246.4
257.2
244.2
258.6
285.0
317.3
369.1
311.7
(84.44)
23.47
(6.36)
33.95
(9.20)
471.7
401.3
(85.07)
29.14
(6.18)
41.30
(8.76)
604.5
517.9
(85.68)
36.66
(6.06)
49.91
(8.26)
807.8
696.6
(86.23)
52.87
(6.54)
58.36
(7.22)
1931
: , :
-5
www.cpsindia.org
#&
- ,
-
,
,
, ,
www.cpsindia.org
#'
Exp E +x |Ex
i E vx VxJ
+OV, 2003
+<BBx: 81-86041-15-x
800/-
i E vx VxJ (I)
+<BBx: 81-86041-16-8
+OV, 2003
n, 2004
+<BBx: 81-86041-18-4
25/25/-
xix i VMi i :
i B i E M E Ml
+OV Eh, 2001
+<BBx: 81-86041-12-5
n Eh, 2004
+<BBx: 81-86041-17-6
200/200/-
i{{ B bCE{{^ :
+` in E O E Ji
+<BBx: 81-86041-14-1
+OV, 2001
i, 2001
+<BBx: 81-86041-13-3
300/-
300/-
b + :
+z B +znx E xix
i +xx { BE M` E {]
+<BBx: 81-86041-10-9
+OV, 2001
150/-
+z Ei :
+z B +znx E xix i v E +xh
+<BBx: 81-86041-06-0
xn Eh, 1996
+OV Eh, 1996
+<BBx: 81-86041-05-2
i Eh, 1998
+<BBx: 81-86041-08-7
400/400/400/-
+v Bhb n }S <hb
+OV, 1993
+<BBx: 81-86041-02-8
160/-
i Sk x B E
+OV, 1993
+<BBx: 81-86041-00-1
200/-
www.cpsindia.org
$
Vxi Ih Exp
]xh E E k M E =i B x` E i * ] E M V +i B og
E{ E l +{x E I E + S xEi i = I iE {Sx E Si vx,
iExE B l+ +n E Vx V Ei S Vi *
in E {r i Mv x i B og E{ B +i E S E l +
i i E M x +{x i H E VE +{x-+{ E ixji|{i E x E M n
l* = E{ B E { x E +{x I E |{i Ex B, +{i +{x =
+i{ ixji O E {z E x {h E +xE Ih S B v+ r E*
ixji|{i E {Si x ixji O E nx E = og E{ B +S +i E E
J n * nP VxiE ni x SE B E i E Mx Mi vE n l* i
Mv V +i { E xii EU E = i = {* =xE Vx E {Si
{x& = i b M * {U {S |E E +V B =i x Vx
Vi + * +VE +{x {li E Zx + < {li +{x ] +i E
|i`{i Ex E +E =t Ex E x E< S x E* +{x EiE M
E +x{ +{x E< lx xx + +{x E< ixj n l{i Ex E E< |
x +* ixj ] Vx E <x {S-` i +x E +xEh Ei B E |E
E]i + * +xi] ]-V =`x z ZZ+ E I ZEi B, - {
+xi] {x E n E l +{x E Pi B, j Vx{x Ei + *
+V V E |& i n +{x-+{x ixj n+ S xE , < i b x
Ei* +{x EiE +i E { + +VE +{x {li E {]i ZE
+{x E ] i n, +{x E ] i I E h Ex M , + = I iE
{Sx E B BEn {x& ]{ +i B og E{ VMi Ex M *
Vxi Ih Exp E l{x ] +i E VMh B +VE ] i n E
xvh E < E x E =q E M * Exp B VxE xi E +xh
|i Vx { Si B n E i M ] xh E E M { + =x E i
=i B +V ] +V *
27 VJx ]], {, Sz 600 004
E-mail: policy@vsnl.com, Web: www.cpsindia.org
www.cpsindia.org