You are on page 1of 8

www. chhepyastraweekly.wordpress.

com

jif{ %, c+s !$,

@)^* ;fn df3 * ut] cfOtaf/ (Jan. 22, 2012)

!! ut] pkTosf aGb

sf7df8f}F . k]6f l] nod kbfy{sf] d"No


j[l4lj?4 cfGbf]ng yfn]sf ljBfyL{
;+u7gsf g]tfxn] ;/sf/ 9n] klg
cfGbf]ngaf6 kl5 gx6\g] r]tfjgL lbPsf
5g\ . d"No j[l4 afx]s cfon lgud
;'wf/sf nflu cGo ljsNkaf/] Wofg}
glbO{ ;/sf/n] PstkmL{kdf d"No
a9fPsf] cf/f]k nufpFb} pgLxn]
d"Noj[l4 lkmtf{ ePkl5 dfq cfGbf]ng
lkmtf{ x'g] atfPsf 5g\ . ldl8of
OG6/g]Zgnf/f /fhwfgLdf cfof]lht
Ps sfo{qmddf af]Nb} dfcf]jfbLlgs6
clvn qmflGtsf/Lsf cWoIf lxdfn
zdf{n] d"No j[l4sf] lg0f{o lkmtf{;uF }
;/sf/n] j}slNks pkfo glbP;Dd
lj/f]w hf/L /xg] atfP . OGwgdf bf]xf]/f]

d"No sfod ul/g'kg]{ eGb} zdf{n]


l56f]eGbf l56f] ;/sf/nfO{ cfk"mxsf
dfu ;Daf]wg ug{ cfu|x ub}{ ljBfyL{,
ls;fg / ul/a tyf lgd"vf ju{
;j{;fwf/0fnfO{ k]6f]lnod kbfy{df
;x'lnot sf8{kb| fg ug{ zdf{sf] dfu
lyof] . dfu k"/f ug{ cfZjf;gs} cfwf/df
cfGbf]ng g/f]lsg] zdf{sf] egfO 5 .
Pdfn]lg6s cg]/f:jljo'sf cWoIf dfwj
9'u+ n
] n] ul/a hgtfsf] 9f8 ;]Sg] u/L
OGwgsf] d"No a9fPkl5 af}l4s dflgPsf
8f= afa'/fd e/fO{sf] rl/q :ki6 ePsf]
ts{ ub}{ ul/a hgtfnfO{ /fxt lbg]
3f]if0ff u/]/ ;Qfsf] g]tT[ j ;Dxfn]sf
e/fO{n] ltg} hgtfsf] 9f8df xfg]sf
-afF s L & k] h df_

sf7df8fF} . lzIfsx;Fu ePsf]


;xdltsf cfwf/df c:yfoL lzIfsnfO{
k|lqmof k'/f u/]/ :yfoL ug{ k|fjwfg;lxt
lzIff dGqfnon] cl3 a9fPsf] lzIff
P]gsf] d:of}bfk|lt cy{dGqfnon]
c;xdlt hgfPsf]] 5 . lzIff dGqfnosf
;xk|jQmf /f]hgfy kf08]n] ;/sf/n]
lzIfs;Fusf] ;xdlt / ljBfno If]q
;'wf/ sfo{qmdsf] sfof{Gjogsf nflu
lzIff P]gdf gjf}F ;+zf]wgsf] tof/L u/]sf]
t/ c:yfoL lzIfsnfO{ :yfoL ug{
ljifodf cy{ d Gqfnosf] ;xdlt
cfjZos ePsf] atfP . lzIfsxsf]
cfGbf]ng / lzIff P]g ;+zf]wgsf] l9nfO
ljifos lzIff kqsf/ ;d"xn] cfof]hgf
u/]sf] 5nkmn sfo{qmddf ;xk|jQmf

kf08]n] cy{dGqfnon] o; ljifodf cfgf]


7f]; wf/0ff glbO{ dlGqkl/ifb\ jf
/fhgLlts ;xdltaf6 6'f] nufpg
;Nnfx lbPsf] hfgsf/L lbP . pgn]
P]gsf] d:of}bf xfn sfg'g tyf Gofo
dGqfnodf /x]sf] / rfF8} dlGqkl/ifb\df
k7fOg] ePsfn] lzIfsnfO{ cfGbf]ngaf6
eGbf jftf{af6 ;dfwfg vf]Hg cfu|x
ug{ g]kfn lzIfs o'lgogsf cWoIf
lbnaxfb'/ hf]zLn] ;/sf/;Fu lj;+
@)^^ sflQs !! df ePsf] !$ a'bF ]
;xdlt sfof{Gjg gePsfn] xfn cfk"mx
c;xof]u cfGbf]ngdf /x]sf] / rfF8} s8f
cfGbf]ngsf sfo{qmd Nofpg] r]tfjgL
lbP .
-afF s L & k] h df_

sf7df8f}F . sDKo'6/ P;f]l;P;g


ckm g]kfn -Sofg_ n] oxL df3 !@ b]lv
!& ut];Dd /fhwfgLsf] e[s6' Ld08kdf
!*cf}F PS:Knf]/ Pl;of Sofg OGkmf]6s
]
@)!@ cfof]hgf ug]{ ePsf] 5 . Wofgsf
dxf;lrj gf/fo0f Gof}kfg]n] uta'wjf/
cfof]lht kqsf/ ;Dd]ngdf sfo{qmdsf]
;Dk"0f{ tof/L k"/f ePsf] hfgsf/L lbP .
pSt k|bz{gLsf] k|dv
' k|fof]hg PS:Knf]/
Pl;of /x]sf] 5 . k|bz{gLdf cGt/f{li6o
:t/sf ;"rgf k|ljlw;DaGwL k|rlnt
clwsf+z a|f08sf] k|ltlglwTj /xg]5 .
OGkmf]6s
] df o; If]q;Fu ;DalGwt Ps
;o !* sDkgL, !% clkml;on sDkgL,
gf} k|fof]hs sDkgL / cGo !$ sDkgLsf]
;d]t u/L hDdf @ ;o @$ :6n /xg]

cfof]hsn] atfPsf] 5 . k|bz{gL


cjnf]sgsf nflu k|jz
] z'Ns ?= !
;o / ljBfyL{nfO{ ?= %) sfod ul/Psf]
Sofgf/f aw'jf/ hf/L k|;
] lj1lKtdf
pNn]v 5 . To:t} cgnfOgdfkm{t\ O
l6s6sf] ;d]t Joj:yf ul/Psf] / O
l6s6 @) k|ltzt 5"6df kfOg]
atfOPsf] 5 . ;/sf/L ljBfnoaf6
lnlvt cg' / f] w k| f Kt ePdf
ljBfyL{xnfO{ lgMz'Ns k|jz
] sf] Joj:yf
ldnfOPsf] 5 . OGkmf]6s
] df P;PdP;sf
dfWodaf6 k|ToIf ;Nnfx tyf ;'emfj
cfbfgk|bfg, nSsL8 sfo{qmddf
;xeflutf, ;fdfg a'ls tyf ljleGg
:6nsf af/]df hfgsf/Lnufotsf ;'ljwf
-afF s L & k] h df_

c:yfoL lzIfssf] ;d:of ;dfwfgdf cy{sf] c8\sf]

Sofg OGkmf]6]s o;} ;ftfaf6

d"No ?= &.

Pg]skf dfcf]jfbLsf] s]= ;= lg0f{o

alnof] aGof] qmflGtsf/L wf/, tof/ x'b 5} hgljb|fx] sf] cfwf/

sf7df8f}F . nfdf] ljjfb / ax;kl5


;DkGg ePsf] Pg]skf dfcf]jfbLsf]
s]Gb|Lo ;ldlt a}7s xfn} ;DkGg ePsf]
5 . a}7sn] dfcf]jfbL, k'm6\5 /
;+;b\jfbL bnxsf] hLt x'G5 eGb}
/dfpg]xnfO{ ultnf] emfk8 lbPsf]
5 . dfcf]jfbLs} sltko g]tfxn]
hgljb|fx] ;Dej gePsf] / clxn]sf]
cj:yfdf zflGt / ;+ljwfg lglj{sNk
ePsf] atfpFb} cfP tfklg kf6L{s} csf]{
kIf cyf{t\ jl/i7 pkfWoIf df]xg j}B
ls/0f kIfn] kf6L{ ;+;b\jfbL bnbndf
km:g g;Sg] eGb} kf6L{n] qmflGtsf/L
of]hgf cufl8 a9fpg'kg]{ wf/0ff /fVb}
cfPsf] lyof] . b; jif]{ hgo'4 / !(
lbg] hgcfGbf] n gaf6 k| f Kt
pknlAwxsf] /Iff ub}{ gofF g]kfn
agfpg] cfgf] kf6L{sf] nIodf r'Sg'
gx'g] atfpFb} kf6L{ ;+:yfkg ;dIf cfgf]
:ki6 c8fg /fVb} cfPsf] lyof] . kf6L{
;+:yfkg kIfn] zflGt / ;+ljwfg eGb}

;+;b\jfbL ef;df 8'aN' sL nufpg] tof/L


u/]kl5 j}B ;d"xn] To;sf] s8f kdf
k|ltjfb ub}{ cfPsf] lyof] . j}B kIfsf]
oxL c8fgsf sf/0f s]Gb|Lo ;ldltsf]
a}7sn] zflGt / ;+ljwfgsf] gfddf d"bf{
zflGt / Ps yfg b]vfpgsf nflu
agfOg] ;+ljwfg cfk"mxnfO{ :jLsfo{
gx'g] eGb} cGttM hgljb|fx] df hfg] gLlt
lnPsf] 5 . kf6L{leq clxn] clwsf+z
g]tf tyf sfo{stf{xsf] dgf]efjgf
;d]6g\ k'us
] f] j}B kIfsf] qmflGtsf/L

wf/ a}7skl5 cGttM ;zQmkdf


cufl8 a9]sf] 5 eg] ;du| kf6L{n] g}
j}B kIfsf] gLlt cFufn]sf] sf/0f kf6L{leq
qmflGtsf/L wf/ alnof] ePsf] 5 eg]
hgljb|fx] sf] nflu cfwf/ klg tof/ x'bF }
uO/x]sf] 5 .
Pg]skf dfcf]jfbL kf6L{sf] tTsfnLg
sfo{of]hgf / sfo{qmdaf/] k|:tfjsf]
k"0f{ljj/0f o;k|sf/ /x]sf] 5 cWoIf
s= k|r08 / pkfWoIf s= ls/0ff/f
s]Gb|Lo ;ldltdf k|:t't k|:tfjxdfly
ePsf] 5nkmnaf6 tTsfn ;a} ljifodf
;xdlt eO{ Pp6} k|:tfj tof/ kfg{
;dej b]lvPg . ctM kf6L{ PstfnfO{
sfod /fVb} / ;'b9[ ub}{ cufl8 a9\gsf
nflu k|:tfjdf ljdlt /x]sf ljifonfO{
kf6L{kl+ Qmdf tn;Dd 5nkmn rnfpg],
ltgsf] ;dLIff ub}{ hfg] tyf ;xdt
ePsf ljifoxsf cfwf/df tTsfn
PsLs[t sfo{of]hgf / sfo{qmd agfO{
Jojxf/df hfg lgDgcg';f/sf] ;femf

zflGt / hg;+ljwfg geP hgljb|f]x M dfcf]jfbL


sf7df8f} F . PsLs[ t g] s kf
dfcf]jfbLsf tLg zLif{ g]tfxn] zflGtsf
gfddf dfcf]jfbLnfO{ cfTd;dk{0f u/fO{
k'/fg} ;+ljwfg n]Vg vf]lhP cfk"mx
hgljb|fx] df hfg] pb\3f]if u/]sf 5g\ .
kf6L{sf] g]jfM / tfdf;fln /fHosf]
/fHo ;ldlt :t/Lo sfo{stf{ k|lzIf0f
e]nfnfO{ nlntk'/ Ujfsf]{ l:yt vGgf
ud]G{ 6df ;Daf]wg ub}{ cWoIf k|r08,
jl/i7 pkfWoIf df]xg j}B ls/0f /
pkfWoIf afa'/fd e/fO{n] o:tf] atfPsf
x'g\ . nfdf] ;dob]lv sfo{lbzf /
ljrf/sf ljifodf Jofks cGt/;+3if{
rln/x]sf] a]nf ev{/ s]Gb|Lo ;ldltsf]
a}7ssf] lg0f{ocg';f/ jf:tljs zflGt
/ hgkIfLo ;+ljwfg n]vg sfo{df k"/}
hf]8 lbP/ hgkl/rfngdf nfUg] /
if8\oGqdf hgljb|fx] sf] af6f]df hfg]
;xdlt ePcg';f/ zLif{ g]tfxaf6
o:tf] pb\3f]if ePsf] xf] . tTsfnsf nflu
zflGt / ;+ l jwfgsf ljifodf

s]lGb|tkdf nfUg] ;xdlt ePcg';f/


;femf sfo{qmd / sfo{of]hgf agfO{
hgkl/rfngnufotsf sfd ug]{
;xdlt eP klg cWoIf / jl/i7
pkfWoIfn] ut s]= ;ldltdf k]; u/]sf
b:tfj]hnfO{ eg] xfnnfO{ yftL /flvPsf]
ltg} g]tfxn] atfPsf 5g\ . cGo
bnk|lt cfqmf]lzt d'bf| df k]; ePsf
cWoIf k| r 08n] ;Ddfghgs
zflGtk|lqmof / hgkIfLo ;+ljwfgdf
if8\oGq eP hgljb|fx] v'Nnf /x]sf] 3f]if0f
u/] . dfcf]jfbL k'm6fpg] ;fd|fHojfbL
if8\oGq Wj:t ePsf] eGb} k|r08n] j}B
kIf;Fu tTsflnsf sfo{of]hgfdf dfq
;xdlt ePsf] atfP . pgn] eg]
xfdLn] kf6L{ laufof] To;}n] dfly dfq
ldn]/ x'Gg tn;Dd ax; n}hfg'k5{ .
jl/i7 pkfWoIf df]xg j}B ls/0f n]
kf6L{ d f rn] s f] cGt/;+ 3 if{ n fO{
ce"tk"js
{ f] ;+1f lbFb} xfn ePsf] Pstfn]
b'ZdgnfO{ bl/nf] emfk8 lbPsf] bfaL

k|:tfj tof/ kfl/Psf] 5 -!_ xfd|f]


uf}/jzfnL kf6L{ PsLs[t g]skf dfcf]jfbL_ sf] sfo{lbzfsf] d"n ;f/,
;fdGtjfb / ;fd|fHojfbsf] zf]if0f
pTkL8gsf sf/0f cw{;fdGtL /
cw{cf}klgj]lzs cj:yfdf /x]sf]
g]kfnnfO{ gofF hgjfbL qmflGtf/f d'Qm
u/L ;dfhjfb / ;fDojfbsf] lbzfdf
cl3 a9\g] xf] . o;sf nflu kf6L{n]
dfn]df, ljrf/nfO{ lgb]z
{ s l;4fGtsf
kdf cfTd;ft ub}{ 7f]; Jojxf/df
o;sf] /Iff, k|of]u / ljsf; ug]{
r'gf}tLnfO{ :jLsf/ ub}{ cfPsf] 5 . gofF
hgjfbsf] /0fg}lts p2]Zo k|flKtsf
lgldQ ;du| cGt/f{li6o / /fli6o
kl/l:ylt Pj+ ju{zlQm ;Gt'ngsf] 7f];
d"Nof+sgsf cfwf/df kf6L{n] hgtfsf]
;+3Lo u0ftGqnfO{ cfhsf] cfgf] d"No
sfo{gLlt 7x/ u/]sf] 5 . o;sf ;fy}
/fli6o :jfwLgtfsf] /Iffsf] k|Zg klg
-afF s L & k] h df_

kf/bzL{ 9n] hxfh


vl/b ug{ lgb] { z g

u/] . hgtfsf] ljb|fx] sf] clwsf/nfO{


5f]8/] s]xL ;docl3b]lv sf]/f zflGt
/ ;+ljwfgsf] jsfnt u/]sf cWoIf
k|r08;Fu ls/0fn] ljrf/ / sfo{lbzfsf]
If]qdf ax; hf/L /x] klg tTsflns
gLlt / sfo{of]hgfdf dfq ;xdlt ePsf]
klg v'nf;f u/] . zflGt / hg;+ljwfgdf
if8\oGq eP hgljb|fx] df hfg] c8fg
lnFb} cfPsf j}Bn] cfk"mx nf]stflGqs
u0ftGqdf 6fFl;g g;Sg] eGb} kf6L{sf]
cflwsfl/s nfOg hgtfsf] ;+3Lo
u0ftGq ePsf]n] ;Ddfghgs ;]gf
;dfof]hg / hg;+ljwfg geP ljb|fx] sf]
tof/L u/]/ hfg'kg]{ wf/0ff /fv] .
cfk"mxn] ljsf; u/]sf] rf/ a'bF ] gofF
ljlwn] kf6L{nfO{ tTsfn k'm6af6 arfPsf]
JofVof ub}{ j}Bn] ljlw ;xfos xf] eGb}
l;4fGt, gLlt / sfo{lbzf g} kf6L{ ePsf]n]
Psktf x'gk' g]{ atfP .
To:t} csf{ pkfWoIf tyf k|wfgdGqL
-afF s L & k] h df_

sf7df8f}F . ;+;b\sf] cGt/f{li6o


;DaGw / dfgj clwsf/ ;ldltn]
ljlw;Ddt Pj+ kf/bzL{ 9n] tTsfn
cfjZostfcg';f/ yk xjfO{ hxfh
vl/b ug{ ;/sf/nfO{ lgb]z
{ g lbPsf]
5 . ko{6g tyf gful/s pog dGqL
nf]sG] b| lai6 du/, dGqfnosf ;lrj
/ ;x;lrj, g]kfn jfo';j] f lgud /
g]kfn gful/s pog k|flws/0fsf
kbflwsf/Lx;Fu a'waf/ 5nkmn u/L
;ldltn] lgb]z
{ g lbPsf] xf] . n'lDagL
e|d0f jif{ / ko{6g bzsnfO{ k|efjsf/L
agfpg ;ldltn] yk xjfO{ hxfh
vl/b ug{ lgb]z
{ g lbPsf] xf] . ;ldltn]
n'lDagL e|d0f jif{ ;g\ @)!@ tyf
ko{6g bzsnfO{ k|efjsf/L agfpg
cfjZos kg{] ;a} s'/fsf] n'lDagL e|d0f
jif{ ;g\ @)!@ tyf ko{6g bzsnfO{
k|efjsf/L kfg{ cfjZos kg{] ;a}
Joj:yf ug{] s'g} s;/ g/fvL sfd
-afF s L & k] h df_

sld6Lx ag]sf 5g\ / ltdLxsf]


;+u7gfTds Pstf Hofb} uDeL/ /
;+jb] gzLn 5 . e]nfx cfcfg}
kIfsf x'g ;'? eO;s]sf 5g\ .
j}rfl/skdf sf]s;sf] aLrdf Pstf
eof] / sf] 5'6o\ f] eGg] s'/f :ki6 ePsf]
5}g . ;a}sf cfcfg} JofVofx cf
cfg} tl/sfn] cleJoQm ul/Psf 5g\ .
;xdlt uf]nd6f]n 5 jf :ki6 5 eGg]

aflx/ cfPsf] 5}g . 8f= ef/O{sf] o;df


;xdlt jf c;xdlt eGg] k'l:6P kl5
dfq Tof] rLhn] Pp6f cfsf/ / u|x0f
ug]{ ck]Iff ug{ ;lsG5 . lglZrt}kdf
kf6L{df ;a} kIfxaLrsf] Pstf
cfjZostf 5 . t/, Tof] Pstf b]z /
hgtfsf] hLjg Jojxf/df cfpg]
kl/jt{gdf s]lGb|t x'g ;Sg'k5{ . lxhf]
y'k}| uNtLx ePsf 5g\, vf;u/L,
;/sf/sf] tkm{af6 k|wfgdGqL 8f=
afa'/fd e/fO{ / kf6L{sf] tkm{af6
cWoIf k|r08af6 . lxhf] kf6L{sf]
;+:yfut lg0f{ox gu/L u'6ut /
JolQmut k|jl[ QxnfO{ nfb\g] sfd eP .
clxn]sf] ;xdltn] To;nfO{ uNtLsf]
kdf dx;'; u/]sf] 5 / cab]lv
kbflwsf/Lsf] ;fd"lxs / ;j{;Ddt lg0f{o
dfq kf6L{sf] cflwsfl/s / j}wflgs lg0f{o
x'g] elgPsf] 5 .
-afF s L & k] h df_

;lrj s} sf/0f ko{6g af]8{ ;+s6df kf6L{nfO{ tx;gx; kfg]{ d'2fx


sf7df8f}F . ko{6g pBf]unfO{ k|a4{g
u/fpg] nIo;lxt :yfkgf ePsf] ko{6g
af]8{ clxn] nyfln / etfe' cj:yfdf
k'us
] f] 5 . ko{6g af]8s
{ f] sfo{sf/L k|dv
'
lgo'lQmsf] ljifo yk cGof]n x'bF } uPsf]
5 eg] ko{6g af]8s
{ f af]8{ ;b:oxsf]
lgo'lQm klg ljjfbdf k/]sf] 5 . o;
ljifodf ko{6g af]8s
{ f Ps sd{rf/L
eG5g\ ut sflQs !% ut] g} xfd|f]
sfo{sf/L k|dv
' sf] kbfjlw ;lsO{ l/Qm
ePsf] xf] / To;kl5 gofF sfo{sf/L k|dv
'
Nofpg k|lqmof klg ;'? ePsf] lyof] .
t/, xfd|f af]8s
{ f cWoIf Pj+ ko{6g
dGqfnosf ;lrj u0f]z/fh hf]zLsf]
x:tIf]ks} sf/0f oL ;a} sfo{x
;'rf?kdf x'g kfPgg\ . cfk"m kbf{df
a;]/ af]8s
{ f sfdsf/jfxLnfO{ k|efljt
kfg]{ d'Vo kfq ko{6g ;lrj g} x'g\ .
pgs} ;+/If0f, ;Nnfx / lgb]z
{ gdf af]8s
{ f
lgb]z
{ s sfzL/fh e08f/L / clws[t

v8\uljqmd zfxn] af]8n{ fO{ tx;gx;


agfpg cufl8 a9]sf 5g\ . ;lrj
hf]zLs} g]tT[ jdf sfo{sf/L k|dv
' df cfk"mn]
rfx]sf] JolQm dfq cfpg ;Sg] eGb}

cfly{s rnv]ndf nfu]sf] ;Da4 ;|ft]


atfpF5g\ . ;|f]tsf cg';f/ cd's
JolQmnfO{ ko{6g af]8s
{ f] sfo{sf/L k|dv
'
agfOlbg] eGb} s/f]8 k}ofF c;'n
ul/;s]sf oL e'm08 ToxL cfgf]

:jfy{l;l4sf] nflu v]ns


] f] v]nn] g
clxn];Dd sfo{sf/L k|dv
' n] lgo'lQm kfP,
g ko{6g af]8s
{ f] ;b:osf] lgo'lQm g}
;xh x'g ;Sof] < oL tdfd ljjfbxsf]
;[li6 ug]d{ f d'Vo xft ;lrjs} ePsf]
;|ft] sf] bfaL 5 .
ko{6g af]8s
{ f tLghgf l/Qm af]8{
;b:oxsf] lgo'lQm k|lqmofnfO{ afP/
kfFrhgf lgo'Qm ug{ nufP/ ;lrj hf]zLn]
ko{6g dGqL nf]sG] b| lai6sf] 5ljdf ;d]t
bfu nufOlbPsf 5g\ . ;lrjs} ;Nnfxdf
af]8d{ f kfFrhgf ;b:o lgo'Qm ug{ k'us
] f
dGqL lai6sf] lg0f{onfO{ ;jf]R{ rn]
sfof{Gjog ug{ /f]s nufOlbPsf] 5 .
km]l/ b'Oh
{ gfnfO{ x6fO{ afFsL ;b:o oyfjt
/fvL ljjfbaf6 d'Qm kfOG5 eGb} ko{6g
dGqL lai6nfO{ unt ;Nnfx lbFb} cfk"mn]
sfo{sf/L k|dv
' agfOlbg] egL c;'ns
] f]
s/f]8 k}ofF krfpg] v]ndf nfu]sf oL
-afF s L & k] h df_

k'm6 jf ljefhgsf] ;+3f/d} k'us


] f]
7flgPsf] PsLs[t dfcf]jfbL kf6L{ o;
k6snfO{ km]l/ Pstfa4 aGg] ;xdlt
ul/Psf] 5 . o;f] egf}F kf6L{ Pp6f 7"nf]
b'36{ gfaf6 a]rs
] f] 5 / ljefhgaf6
hf]luPsf] 5 . cem} klg cfz+sfx
lxhf] nfu]sf cfnf] 3fpx hxfFsf ToxLF
5g\ / x]g{ afFsL 5, 3fpdf dfd|L nfUg]
xf] of cem} OGkm]S;g a9\g] xf] . clxn]sf]

If]Kof:q ax;
lji0f' kGt

Pstf g]tT[ j txdf ePsf] 5 t/ Tof]


slt dg dflemP/ ePsf] 5, x]g{ afFsL
g} 5 . sfo{stf{ txdf Pstf x'g afFsL
g} 5 . lxhf] s'6fs'6 / df/fdf/ ug]{
zlQmxnfO{ ldnfpg'kg]{ r'gf}tLx
sfod 5g\ . sltko ;jfndf ;dfgfGt/

5'6o\ fpg ;lsPsf] 5}g . st} elgPsf]


5, k|r08 / ls/0fsf aLrdf n]gb]gsf
;fy ;xdlt ul/Psf] 5, Tof] xf] zflGt
/ ;+ljwfg geP hgljb|fx] sf] sfo{lbzfdf
;xdlt ePsf] 5 . To;f] eP 8f=
afa'/fd e/fO{sf] k|ltlqmof s] eGg]

ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}

s= dfcf]T;] t'

!$,, df3 * ut] cfOtaf/ @)^


@)^**
jif{ %, c+s !$

 ;DkfbsLo

lj/f]wfef;k"0f{ sfo{zn} L aGb u/

hgtfn] k|ToIf /fxtsf] cg'ej ug{ kfpg] /6 nufpFb}


;/sf/sf] g]tT[ j ug{ k'us
] f 8f= afa'/fd e/fO{ cGttM
pxL 8\of\sf ===== ;fljt ePsf 5g\ . k|wfgdGqL ePnuQ}
pgn] hgtfsf] gfddf NofPsf] /fxt Kofs]h To;} t'lxg
k'Uof] . a?, To; Kofs]hn] b; xhf/ dw]zL o'jfnfO{
;fd"lxs?kdf g]kfnL ;]gfdf k|jz
] u/fpg]lt/ cfk\mgf]
af6f] ;f]ofof] . aNn cfk"mn] ?rfPsf] / cfk"mn] ljZjf;
u/]sf] JolQm k|wfgdGqL eP eGb} 8f= afa'/fd e/fO{
k|wfgdGqL ePsf]df v'l;ofnL dgfpg k'us
] f g]kfnL
hgtf e/fO{sf] d':tf DofS;df ;jf/ rNbf grNb}
lg/fz aGg yfn] . ;a}eGbf 7"nf] kf6L{af6 Ps dtn]
;/sf/sf] g]tT[ j ug{ k'us
] f e/fO{n] ca ;a} bn;Fu
ldn]/ /fli6o ;/sf/ agfpnfg\ / b]zsf] tdfd czflGt,
cTofrf/, clgoldttf, dxFuL / ck/fwnfO{ gfd]6
kfl/b]nfg\ eg]sf] t uf]Ko ?kdf cfk\mg} kf6L{nfO{ ;d]t
e'mSofP/ rf/ a'bF ] ;xdlt u/L cl3 a9]sf] yfxf kfPkl5
g]kfnL hgtf Tolta]n} ;z+lst aGg k'us
] f lyP . e/fO{n]
cfk\mg} bnnfO{ ;d]t ljZjf; lnP/ cufl8 a9\g ;s]gg\
eg] cGo bnnfO{ pgn] ;fy n]nfg\ / ljZjf; lbnfP/
cufl8 a9\nfg\ eGg'=== nfO{ wf]P/ ufO{ agfpg'h:t} ;fljt
ePsf] 5 . 8f= afa'/fd e/fO{ k|wfgdGqL ePkl5 of] jf
Tof] 9+un] klg ;sf/fTds cyf{t\ b]z / hgtfk|lt
;dlk{t s'g} sfd ug{ ;s]sf 5}gg\ . pgn] u/]sf x/]s
sfd ljjfbf:kb ePs]f 5 . zflGt / ;+ljwfgnfO{ k"0f{tf
lbg / b]z / hgtfsf d'lQmsf nflu cfk"mn] h'jf
v]ns
] f] cleJolQm lbg] e/fO{n] oyfy{df ;fFlRrs} h'jf
v]ns
] f 5g\ . pgn] g]kfn / g]kfnL hgtfnfO{ h'jfsf]
vfndf /fv]/ cfk\mgf] dgf]/~hg ul//x]sf 5g\ . xf]Og
eg] k|wfgdGqL x'g' cufl8 pgn] u/]sf afrfx? slt
k"/f eP < o; ljifodf 3f]lTnP/ pgn] ;f]Rg'kb{5 .
k|wfgdGqL ePnuQ} cfkm}n
F ] NofPsf] /fxtsf] Kofsh]
hgtfnfO{ xfQL cfof], xfQL cfof] k'm:;f ;fljt ePsf]
5 . s] of] k|wfgdGqLnfO{ yfxf 5}g < hgtfsf] hLjg:t/
slt bogLo 5 < pgLx?nfO{ b}lgs 5fs 6fg{ slt ufx|f]
5 < s] of] e/fO{n] a'em]sf 5}gg\ < 5g\ eg] lsg
Pskl5 csf]{ ub}{ b]z / hgtfk|lt 3ft ub}5{ g\ < g]kfnL
hgtf ca oL / o:tf k|Zgx?sf] pQ/ rfxG5g\ . kb,
k|lti7f / ;/sf/nfO{ ;j{Zj 7fGg' k|wfgdGqL e/fO{sf]
uDeL/ sdhf]/L xf] . of] sdhf]/LnfO{ ;dod} g;RofP
g]kfnL hgtfn] slxNo} dfkm ug]{ 5}gg\ . hgtf kfvf
nfu] eg] k|wfgdGqL e/fO{sf] rGb|df bfofF eP klg
/Iff x'g ;Sb}g, r]tgf eof .

s]Gb|Lo sf/fuf/ g'jfsf]6 ;g{]


g' j fsf] 6 . ;/sf/n] s] G b| L o
sf/fuf/ /fhwfgLaf6 g'jfsf]6df ;fg{
sf/fuf/ ;'wf/ sfof{nosf k|ltlglw
;xefuL Ps 6f]nLn] :ynut cWoog
e|d0f u/]sf] 5 . 6f]nLn] sf/fuf/
s]Gb|Lo lgdf{0fsf nflu k|:tfljt
:yfgsf ;DaGwdf ;Da4 kIfsf] wf/0ff
a'em]sf] 5 . 6f]nLn] :yfgLo k|zf;g,
/fhgLlts bnsf :yfgLo g]tf tyf
lhNnf sf/fuf/ zfvf g'jfsf]6df
/x]sf s}bL, aGbL;Fu e]6 u/L ;'emfj
;ng u/]sf] xf] . k|d'v lhNnf
clwsf/L dw';"bg a'nf{sf]6Ln] ljb'/
gu/kflnsf^ r08Lkf] v /Ll:yt
vDafnL SofDkdf s]Gb|Lo sf/fuf/
lgdf{0fsf nflu k|:tfj ul/Psf]
hfgsf/L lbP . sf/fuf/sf] ef}lts

k"jf{wf/sf] gS;fg ug]{ sfd;d]t k"/f


eO;s]sf] atfOPsf] 5 . sf/fuf/
lgdf{0fsf] nflu ;/sf/n] cfufdL
cfly{s jif{sf ah]6 ljlgof]hg ug]{
sfo{nosf Ps ;b:on] hfgsf/L
lbP . 6f]nL ;+of]hs ;ef;b\ b]jL
v8\sfn] s]Gb|Lo sf/fuf/sf ;fy} v'nf
sf/fuf/ lgdf{0fsf nflu;d]t pko'St
:yfgsf] cjnf]sg ul/Psf] hfgsf/L
lbOg . 6f]nLdf ;+of]hs v8\sf,
sfo{no ;b:ox g]kfn k|x/Lsf
k"j{cltl/St dxflg/LIfs /d]z >]i7,
/fli6o cg';Gwfg ljefusf k"jg{ foj
dxflg/LIfs efujt rf} w /L /
sf/fuf/ Joj:yfkg ljefusf
dxflgb]{zs b'uf{ e08f/Lnufotsf
clwsf/L ;xefuL lyP .

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

k|wfgdGqLsf] cleJolStn] k}bf u/fPsf] cfz+sf


ut zlgaf/ lrlgofF k|wfgdGqL
a]glhof afcf]sf] ;DejtM g]kfnsf]
Oltxf;df 5f]6f] ;do 6flGh6 s]Gb|sf]
kdf ul/Psf] e|d0fsf] ef]lnkN6
k|wfgdGqL 8fS6/ afa'/fd e/fO{n]
g]kfnrLg of ef/t;Fu dh{ x'g] vt/f
b]Vg' eP5 . ;fy} u[xsfo{ gk'u]/
rLg;Fusf] laKkf ;Demf}tf x'g g;s]sf]
eg]/;d]t ;fj{hlgs ug{e
' Psf] 5
/fi6sf] sfo{sf/L k|dv
' n] o:tf] ;'Gb}
klg !@ ef]N6sf] s/]G6 nfu] h:tf]
em6\sf lbg] cleJolSt cf]sNg'sf] sf/0f
uDeL/ /x:o 5 h:tf] b]lvG5 . olb
To; k|sf/sf] vt/f b]vs
] } xf] eg]
s;sf] sf/0fn] of] dh{ x'g] vt/f
b]Vg'eof], ;TotYo hgtf;fd' /fVg'
k|wfgdGqLsf] st{Jo xf] . lxhf] /ftf/ft
g]kfnsf gbLgfnf lab]zL k|es
' f] kfpdf
nDk;f/ kb}{ b08jt u/]/ ltgsf
h'Qfsf] w'nf] lauf]t ;Dem]/ wf/0f
ug{x] n] ;lGw;k{gsf gfddf g]kfnsf
7"nf7"nf gbLgfnf csf{nfO{ lhDdf
nufP, kmn:jk cfgf] b]zsf]
gbLgfnf df aUg] kfgLsf] ;|ft] df ;d]t
xsclwsf/ u'Dg k'uL ;fj{ef}d
clwsf/sf] xgg x'g k'us
] f] 5 . olb
To; k|sf/sf] vt/f b]vs
] f] xf] cyjf
pTkGg ePsf] xf] eg] kSs} klg g]kfnL
hgtfsf] sf/0fn] xf]Og xf]nf < /fHosf]
gLlt lgdf{0f txdf a;]sfxaf6}
ePsf] x'gk' b{5 . ;a} b]zeSt g]kfn
cfdfsf ;Gtfgxsf] nflu
cg';Gwfgsf] ljifo ag]sf] 5, ;fy}
;/sf/sf] kl5Nnf] lqmofsnfkaf6
;z+lst x'gk' g]{ jftfj/0f;d]t l;h{gf
ePsf] 5 . g]kfn PsLs/0fsf lgdf{tf
k[YjLgf/fo0f zfxsfnLg k//fi6
gLltdf rn]sf] jt{dfg g]kfnsf]
k//fi6 gLlt ;docg';f/ kl/jt{g
x'gk' b{5 gq Ol08of of rLg;Fu dh{
x'g] vt/f b]Vg'xg' ] k|wfgdGqLHo"nfO{
of] ljifodf ;TotYo hgtf;fd' 5n{
kf/]/ /fHok|ltsf] bfloTj lgjf{x u/L
atf{latf{nfO{ 5n{ kfl/of];\ xf]Og eg]
Ps ;dodf lul/hfafa' s f]
d' v f/j[ G baf6 k| : km' l 6t x' g ]
u| f G8l8hfOg\ zAbn] g] k fnsf]
/fhgLlts j[Qdf 7"n} /]S6/sf] e"sDk
sDkg x'g] ub{Yof] w]/n
} ] eGg] u/]sf]
xf], lul/hfafa' dfq Ps o:tf] g]tf
x'g\ hf] af]Ng ;Sg'xG' 5 . ;fy} af]ns
] f]
s'/fdf b[9 x'gx' G' 5 eGg] rrf{kl/rrf{
v'a} ;'lgg] ul/GYof] t/ hLjgsf]
clGtd 38L;Dd klg u| f G8
l8hfOgsf] jf:tljs /x:o phf/
gu/L k/dwfd x'ge
' of] s'g p2]Zo /
:jfy{nfO{ s]lGb|t u/L u|fG8l8hfOg
zAbsf] l8hfOg ul/Psf] lyof] eGg]
jf:tljstf ue{d} t'lxg k'us
] f] 5
cflv/df Tof] u|fG8 l8hfOg\ zAb KjfSs
d'vfF xfGg' h:tf] eGg] y]uf] h:t}
x'gk'Uof] . cfdhgtfn] kSs} klg Tof]
zAbleq s]xL g s]xL /x:o n'ss
] f] 5
eGg] c8\sn sf6\b} jf:tljs u|fG8
l8hfOg leqsf] /x:o slxn] 5tf5'Nn
xf]nf < /, ;';l" rt x'g kfOnf eGg]

tftf] ax;
5qaxfb' / d} g fnL
cfz}cfzdf /fhgLlts /d~raf6
pSt zAb lalng k|foM x'g k'Uof] eg]
k|wfgdGqL afa'/fd e/fO{n] klg lakL
/ lul/hfkl5sf] k|wfgdGqL d dfq x'F
h;n] ef/t;Fu l;w} cfgf] s'/f /fVg
;Sof] eg]/ cfgf] tfl/km ug{ vf]hs
] f]
b]lvG5 . ef/t xf];\ jf cGo s'g} /fi6
;fj{ef}d /fi6sf] x}l;ot / c;+nUg
k//fi6 gLlt cjnDag u/]sf] :jtGq
/fi6sf] sfo{sf/L k|d'vn] cfgf]
;dsIfL;Fu s'/f ug{' :jfefljs g} xf]
h:tf] of] k+lStsf/nfO{ nfu]sf] 5 .
;fy}, l;wf s'/f ug{ ;s]sf] eP/ xf]nf
;fob ef/tLo /fhb"t hoGt k|;fbn]
k| w fgdGqL;F u sf] e] 6 df cfgf]
s'6g}lts dof{bfnfO{ a]jf:tf ub}{ l6o/
kmf]/ cf;gdfkm{t\ 8fS6/ e/fO{;uF sf]
e]63f6d cdof{lbt 9n] a;]sf]
lkIfLo tl:j/ ;fj{hlgsnfO{ s] eg]/
JofVof ug{] xf] <
pxfFsf] egfOnfO{ cfwf/ dfGg] xf]
eg] g]kfndf ef/t;Fu l;wf s'/f
ug{ ; Sg] k| w fgdGqLxdf lakL
sf]O/fnf, lul/hfk|;fb / jt{dfg
k|wfgdGqLafx]s cGoxn] l;wf s'/f
ug{ g;Sg] x'ltxf/fx dfq} b]zsf]
k|wfgdGqL eP 5g\ t < /fHosf]
sfo{sf/L k|dv
' n] /fli6otfdflyg} cfFr
k'Ug] uDeL/ ljifonfO{ Tolts} kSs}
af]n]sf xf]Ogg xf]nf < s]xL g s]xL
/x:o kSs} klg 5 of] /x:onfO{
hgtf;fd' h;/L eP klg vf]Ng'k5{
/ hgtfsf] ;' ; " l rt x' g kfpg]
g};lu{s clwsf/af6 alGrt u/fpg]
clwsf/ s;}nfO{ klg 5}g . va/bf/
of] d'ns
' s;}sf] afpsf] akf}tL xf]Og,
;a} g]kfnLsf] ;femf d'ns
' xf] . ;a}sf]
a/fa/ xsclwsf/ 5 . kl5Nnf]
;dodf z'v
+ nfa4 tl/sfn] g]kfnsf]
cl:dtfdfly k|xf/ x'bF } uPsf] 5 .
g]kfnsf] Oltxf;nfO{ of]hgfa4 9n]
d]6fpg] sfd x'bF } uPsf] 5 . v} of]
b] z sf a' l 4hLjL, eb| e nfb\ d L
egf}bfx < s'g b'nf]leq a;]/ /ldtf
x]b5
{} f} < sxfF 5f} gful/s ;dfhsf
cu' j f eGg] x < sxfF 5f}
clwsf/sdL{x < sxfF 5f} /fi6jfbL
eGg]x cfh g]kfn cfdfsf] 5ftLdf
89]nf] nufP/ tdf;f x]gx]{ sf] lj?4df
lsg df}gwf/0f u/L lg/Lx aGg k'us
] f
5f} < olb ;fFlrs} of] b]zsf] dfof 5
eg] ;a}n] cfcfgf] cfTdf;fIfL /fv]/
g]kfn cfdfnfO{ ;Dem]/ ;ky vfP/
hGde"ldk|ltsf] bfloTjaf]wnfO{ lsg
cfTdf;ft ub}{ sfo{Gjog gug{ <
/fHosf] gLlt lgdf{0f txdf k'us
] fx,
hgk|ltlglw eP/ ul/a hgtfn] lt/]sf
s/af6 hLjgofkg rnfpg]x, /fi6
;]jfsf] gfddf sfd ug{] /fHosf ;]js
egf}bF fxnufot ;dfhsf ljleGg tx
tKsfdf /x] / cleofg ;+ r fng

ug{x] sf] lqmofsnfknfO{ Ps k6s


lrGtgdgg ug{] xf] eg] xfdL g]kfnL
hgtf s:tfs:tf s'kfqxaf6
zfl;t, lgb]{lzt, bLlIft ePsf
/x]5f}F < lwSsf/ 5 xfdL g]kfnL
hgtfsf] efUonfO{ ck/fwL, u'08f,
ckx/0fsf/L, e|i6frf/Lxsf] hTyfaf6
zfl;t lgb]l{ zt, bLlIft x'g' k/]sf]df
Psflt/ ;/sf/n] hgtfsf] cfFvfdf
5f/f] xfNb} s]xL u/]h:tf] ub}{ ;:tf]
nf]slk|otfsf] k/fsfi7fdf 8'a/] g]kfnL
hgtfsf] cfFz' lkpg] sfd u/]sf] 5
eg] csf]t{ km{ d'vn] /fd /fd aunLdf
5'/f eg] h:tf] cfgf] lgb]z
{ g kfngf
gug] { , cfgf] ljk/Lt wf/df
rNg]xnfO{ s'g} axfgf agfP/ 3fF6L
/]6g\ ] sfd ;/sf/ kIfaf6} x'g k'us
] f]
5 . pbfx/0fs} nflu /fi6;]js
sd{rf/Ldfly yKk8 xfg]/ rrf{df
cfPsL k"j{dGqL sl/df a]udsf]
g]tT[ jdf k;f{df sfo{/t P;kL /d]z
v/] n sf] lj?4 ;fj{ h lgs
sfo{ q mddfkm{ t \ lj/f] w df pq] /
;Tolgi7fjfg\xsf] dgf]an lu/fpg]
cfzosf] sfo{qmdn] xfdL g} xf}F of]
b]zdf xfdLafx]s cGosf] v}/ft 5}g
eGg] /fhgLlts cf8Da/leq ultljlw
eO/x]sf] 5, h;n] jt{dfg ;/sf/sf]
jf:tljs lgot k|i6 ePsf] 5 . o:tf
pbfx/0f lbgnfossf sfdxsf]
km]xl/:t nfd} 5 k"j/{ IffdGqLn] t/fO{sf
@@ lhNnfn] lg0f{o u/]/ cnu x'g
rfx] g]kfnsf] s'g sfg'g / ;+ljwfgn]
/f]Sg ;S5 < eGg] cleJolSt xf];\
cyjf g]kfnL ;]gfdf hftLo ;]gf lgdf{0f
k|lqmof xf];,\ ef/t;Fusf] laKkf ;Demf}tf
xf];\ cyjf ;lxbu]6af6 lqe'jgsf]
;flns x6fpg] lg0f{o xf];,\ t/fO{sf]
F f sfl6g]
lj?4 cfjfh p7fpg]sf] cf}n
cleJolSt xf];n
\ ufotsf w]/} o:tf
glh/ :yflkt ub}{ jt{dfg ;/sf/
cfgf] ofqf hf/L /fVb} cufl8 a9]sf]
5 . jt{dfg k|wfgdGqL h] sfddf
klg klxnf] x'g] eg]/ ehg ufpg]xsf]
of] ;dfhdf sdL 5}g, /fd|f] sfdsf]
nflu klxnf] gDa/df x'g' t 7Ls xf]
t/ lxhf] ljkIfdf a;]/ kmnfSg hlt
;lhnf] lyof] cfh k|ToIf /fHosf]
lhDd]jf/L cfgf] sfFwdf cfpFbf kSs}
klg kmnfs]sf] h:tf] ;lhnf] 5}g
xf]nf < klxnf] gDa/L of bf];f| ] gDa/L
eGg] s'/f s:tfsf] lqmofsnfkdf e/
kg{] x'Fbf klxnf] x'g] cxdtf 5 eg]
b]z, sfn, kl/l:yltcg';f/ Tofu]/
jf:tljs lhDd]jf/LnfO{ axg ub}{
cfk"mn] k|lta4tf u/]sf ljifoxnfO{
uDeL/tfk" j { s lrGtgdgg ub} {
cufl8 a9]/ ;kmntfsf] laGb'df k'Ug
;Sg' g} ! gDa/L v]nf8Ldf x'gk' g]{
klxnf] u'0f xf] . xf]Og eg] ;a} sfdnfO{
Pp6} lsQfdf /fv]/ juL{s/0f ug]{ xf]

eg] To;sf] s'g} cy{ /xFb}g, xfn


d' n ' s e/ OGwg cefj eP/
pkef]Stfxsf] b}lgsL k|ToIf kn]
k|efljt eO/x]sf] ;Gbe{df ;/sf/n]
k]6f l] nod kbfy{sf d"Noj[l4 ul/lbgfn]
lxhf];Dd clglZrtsfn ;do;Dd
pknAw x'g g;Sg] eg]/ pkef]StfnfO{
hfgsf/L lbg] Uof; l;lnG8/sf
sf/f]af/Lx d"Noj[l4 x'g] lalQs}
afn'jf6f/d} uf]Ko uf]bfd /fv] h;/L
e6fe6 a9]sf] d"Nodf Uof; pknAw
u/fpg'n] /fHosf] ;+oq slt sdhf]/
eO;s]5 <
of] ultnf] pbfx/0f xf] sxfFaf6
jfo' pTkGg eP/ /ftf/ft l/Qf
l;lnG8/ el/P5g\ < crDd nfUbf] 5
;/sf/sf] lg/Lxkgfn] ubf{ cfh
cfdpkef]Stf df/df kg'{ k/]sf] 5 .
nf]8;]l8 qmdzM a9\b} hfg', xTof,
lx+;f, ckx/0f 36gfdf sdL gcfpg',
hgk|ltlglwaf6} ckx/0fsf 36gfdf
;+nUg ePsf] ;k|df0f k]; x'g' <
hgk|ltlglwxnfO{ /fHon] lbPsf]
;'ljwfcg';f/ s]xL hgk|ltlglwx /ftf]
' :tf
kf;kf]6{ a]rlavgdf ;lqmo x'gh
sfo{df lnKt x'gx] g} cfh g]kfnL
hgtfsf efUo/]vf sf]g{ gLlt, lgdf{0f
txdf kbf;Lg x'g k'Ug' b]z / hgtfsf]
nflu b'ef{Uo g} xf] . of] dlxgf :j:yfgL
dftfsf] cf/fwgf j|t a;]/ cfk"mn]
u/]sf] /fd|fg/fd|f sfdsf] k|folZrt
ub}{ cfTdfz'l4sf] nflu dgfpFb} cfPsf]
wfld{ s dxTj af] s ] s f] kj{ xf] .
:j:yfgLdf pNn]v ePcg';f/ bIf
k|hfklt /fhfn] 3d08 ub}{ eujfg\
lzjnfO{ of] ef, wt'/f], vfP/ dft]/
lxF8g\ ,] v/fgL w;]/ :d;g 3f6df af;
ug],{ ;fF9] uf]?df r9]/ lxF8g\ ,] b]Vb}
chsf], 8/nfUbf], af3sf] 5fnf cf]9g\ ,]
ax'nfh:tf]nfO{ d]/f ## sf]6L b]jL, b]jtf,
cK;/f uGwj{lsGbj{;fd]n x'g] oqf]
o1df To:tf] b]Vb} ax'nfh:tf] nfO{
af]nfpFbf cgy{ x'g ;S5 . Tof]lagf
klg d]/f] o1 ;kmn x'G5 egL x]nf
u/]/ s'g} dfgdb{gsf] Vofn gu/L
3d08sf ;fy ckdfg u/]sf] 5f]/L
;ltb]jLn] cfgf] :jfdLsf] ckx]ngf
u/] s f] ;xg ug{ g;sL o1df
xfdkmfn]/ ;Totfsf] clUgk/LIffdf
b]xTofu ul/g\ . :jfdL k/d]Zj/
eujfg\ lzjnfO{ ckx]ngf u/]/
wfld{s o1df lgdGq0ff gubf{sf]
kl/0ffd:jk eujfg\ lzjnfO{ l/;
p7]/ bIf k|hfklt /fhfsf] 6fpsf]
sf6]/ af]sfsf] 6fpsf] hf]l8lbg'
ePsf] lyof] eg] xfd|f g]tfxn] eGg]
u/]sf] zAb hgtf g} ;jf]{kl/ x'g\,
hgtf hgfb{g x'g\ eg]/ Tolts}
kmnfs]sf] xf]Og xf]nf . xf] hgtf g}
;jf]k{ l/ x'g\ eujfg\ h:t} x'g\ hgtfn]
g} lbg] x'g\ g]tfnfO{ cfgL cd"No dt
clg dfq g]tf aGg ;S5g\ eg] cfh
hgtfn] lbPsf] dtnfO{ ltdLxn]
3d08 u/]/ hgdtsf] ckdfg ubf{sf]
kl/0ffd :jk s] bIf k|hfklt /fhf
aGg sf]xL tof/ 5 <

;/;kmfO cleofgdf afnaflnsf\

bf . zf}rfno jgfP/ klg cfkm\gf


afj'cfdf v'nf lb;f ug{ emfl8lt/ hfg
yfn]kl5 bfsf jfnjflnsfx plgxn]
lb;f ug]{ emfl8 / uf}8F fxdf /ftdf
uO{ n'ls l5lk j;]/ t;f{pg yfn]sf
5g\ . e}xfN5 clxn] ;Dd rNb} cfPsf]
s'/f xf] . eGb} rlk{df guP/ jflx/
lb;f j:g nfu] Tof] jflg 5'6fpgsf
nflu klxNo} uP/ uf}8F fdf j:g yfn]sf
xf}F . jfnljsf; o'jfsnj wgf}/Lsf
sf]iffWoIf /Ltf rf}w/Ln] eGg' eof] .
jxfFsf cg'zf/ snjn] j}7s jf6} lg0f{oo
u/]/ lb;f ug]{ ;Defljt 7fpFdf ljxfg}
uP/ j:g] / lb;fug{ glbO{ kmsf{pg]
elgPsf] 5 . of] cleofgdf nfUg ;j}
jfnjflnsfnfO{ ;Nnfx lbPsf 5g\ .
To; kl5 eg] jfB eP/ j'9fkfsfx
zf}rfno hfg yfn]sf 5g\ .

To;/L v'nf lb;f /f]Sg] dfq} xf]Og{


snjn] cfkm\g} sf]if jf6 ufpFsf
s'jfxdf kf]6f; xfNg] sfd klg u/]sf]
rf}w/Lsf] egfO{ 5 . jf6f]df jfFlwPsf
ufO{j:t' ;8s b'36{ gf x'g ;Sg] /
jftfj/0f kmf]x/ x'g] eGb} x6fpg nufPsf]
5 . eg] kfgL hDg] vfN6f v'N6L k'g,{]
jf6f]sf gfnL ;kmf ug],{ h;sf] 3/
cufl8 lb;f lk;fj u/LPsf] 5
;/;kmfO{df Wofg lbPsf] 5}g To;nfO{
hl/jfgf x'G5 eg]/ t;f{pg] / uflj;sf]
k'0f{;/;kmfO{sf] cleofg nfO{ hf]8 lbg]
u/]sf] 5 . o;f] t jfn ljsf;n] h:t}
hgr]tgf o'jfsnj wgf}/Ln] klg
;/;kmfO{ ;DjlGw cleofg lnP/
3/3/df k'Ug] u/]sf] snjsf ;b:o
;'lgtf rf}w/Ln] hfgsf/L lbg'eof] . z?
;'?df jf6f]df jfFlwPsf uf]? x6fp eGbf

ufnL vfPsf] eGb} clxn] jf6f]sf] emf8Ldf


kmf]x/ kmfNg]nfO{ ;d]t /f]ss
] f] hfgsf/L
lbg'eof] . xftw'g] tl/sf ;d]t ;+u}
l;sfpg] u/]sf] jxfFsf] egfO{ 5 . wgf}/L,
sfzLk'/, /u}r
F f / v}/g] L nufPtsf
:yfgdf xftw'g] sfo{qmd u/]sf] hfgsf/L
lbg'eof] . t/ s]lx n] olt lbg ;Dd
gwf]P/ vfPsf 5f}F cj s] xf]nf / <
eg]/ Jojf:tf ugf{n] cleofgdf ;d:of
cfPsf] jtfpg'eof] .
jfnsnjx h:t} dlxnfsf]
;s[otfn] wgf}/L uflj;sf] ;/;kmfO{
cleofg cl3 j9]sf] uflj; ;/;kmfO{
;dGjo ;ldltsf sf]iffWoIf lrhdfnL
rf}w/Ln] jtfpg'eof] . jxfFsf cg'zf/
dlxnfxn] ;d'x ;d'x df a;]/ l/
jgfpg], O{6f jfn'jf cfkm} jf]s/] Nofpg],
ahf/df t/sf/L j]rs
] f] k};
F fn] l;6

kfO{k Kofg lsGg] h:tf sfd u/]sf


5g\ . eg] uflj;sf clwsf+ z
3/xdf ;fd'lxs s'jF f s]lxdf dfq}
;fj{hlgs wf/f ePsfn] To; j/k/
lb;f gug{ k|lzIf0f lbPsf 5g\ . t/
zf}rfno uPkl5 xft ;fj'g kfgLn]
geO{ t]QLs} w'g eg] 5f]8s
] f 5}gg\ .
o;f] t ;/;kmfO{ ;dGjo ;ldltsf
pkfWoIf tyf ;/;kmfO{ pTk|/] s bf]0f{
jxfb'/ s]l;sf cg'zf/ uflj;sf !@
;o ^% 3/ dWo & ;o eGbf jl9
3/df zf}rfno lgdf{0f eO{;s]sf] 5 .
eg] j8fg+= @, # / ^ df s]lx lbgd}
v'nf lb;f d'Qm If]q 3f]if0ff ug{
nfluPsf] 5 . ;g\ @)!@ leq
uflj;nfO{ v'nf lb;fd'Qm If]q 3f]if0ff
ug]{ nIo /flvPsf] 5 .
uf]ljGb v8\sf

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

;Dk"0f{ s'/f Tofu]/ ;j{xf/f ju{afx]s c?n] n8\g ;Sb}gg\

ljZj sDo'l:6 cfGbf]ngdf gofF


lz/faf6 sl/asl/a 8]9 dlxgf
3df;fg n8fOF kl5 PsLs[ t
dfcf]jfbL s]= ;= sf] a}7ssf] cgf}7f]
kl/0ffd;Fu} tn;Dd cfPsf 5f}F .
Psflt/ k'm6sf] ;+3f/df k'u]sf] kf6L{
Psh'6 ePsf] ;Gb]z;Fu} tn;Dd
n}hfg kfOg] t/ sfo{qmddf ;Fu;Fu}
hfg cgf}7f] ljlw kfl/t ub}{ cufl8
cfPsf 5f}F . xfn;Ddsf cGt/;+3if{
-n8fOF_ Ps kIfn] csf]{nfO{ lgif]w
u/]/ cufl8 a9\b} cfPsf 5g\ t/
o; k6s To;f] x'g ;s]g . cfdkdf
x]bf{ n8fOF k 0f{ ;jf{ gff]kg b]lvof]
t/ cGttM To;f] Ps kIf k 0f{ ljho
/ csf]{ k 0f{ k/fho ePg . cWoIf
sd/]8n] ;d]t of] cg'e lt klxnf]
eGg'eof] . ;fob oL ljifo Pshgf
g]tfnfO{ dfq o;f] ePsf] eP Tof]
k 0f{ lgif]w;Dd x'GYof] t/ To;f] /x]g .
klxnf] ju{sf] dfldnf, hgtfsf] jf
qmflGtsf] dfldnf xf] eGg] agfof}F .
o; n8fOFsf] dfGotf hgtf, sfo{stf{,
cGt/f{li6o efOrf/f kf6L{x ;+nUg
/x] . cd] l /sf cf/;LP / cGo
kIf;d]t xfd|f n8fOFdf efu lnP .
o'/f]k, ljZjsf efOrf/f kf6L{x;d]t
efu lnP . b]zs} klg, ;lxb kl/jf/,
a]kQf kl/jf/, cfdsfo{stf{ kl/jf/
;a}df ax; eP . ofg] ls o;
n8fOFdf efu lnP jf dfldnf aGg
uof] . Psflt/ k]l/;8fF8f ax;
/Xof] . b'O{rf/hgf sf]7fsf]7fdf
ax; dfld{s /x] . csf]{ cf7f}F hgd'lQm
;]gf 3f]if0ffsf nflu tof/ eO/x] .
Psflt/ cfdkdf b]z, hgtfsf]

kl/l:ylt lalu|/x]sf] 5 . csf]{lt/


kf6L{, g]tf, sfo{stf{hg /ldt] aGg
;Sg] l:ylt lyPg jf 5}g . cWoIfn]
tkfO{+n] s] ug{ vf]Hg'
ePsf] eGg'eof] . xfd|f]
oL ;d:of xn ug{
g;s] qmflGtsf] ljsNk
5}g, eGof}F . clxn]
afa'/fdhL ;/sf/df
t x' g ' x ' G 5, cfgf]
kf6L{sf lj/f]w x]g]{ ls
sfF u | ] ; , Pdfn] s f
;d:ofnfO{ x]g{ 7"n}
;d:ofdf k/]sf 5g\ .
kbsf] afu]{lg klg t
lyPg . dGqLsf nflu
lyPg . dGqLsf] sf8{
t ;8sdf o;/L
ofFlslbof}F ls Tof] s]xL
x' g ;s] g . kbsf
ef]sf eOlbPsf eP
afa'/fdnfO{ xfdLn] g}
k|wfgdGqL agfPsf xf}F
lg t . clGtddf wf]sf
lbP/ cufl8 a9\ g
vf] H g] . klxn] s f
;xdlt t ;/sf/sf]
df]rf{af6 afa'/fdhL
n8\g] / xfdLn] of] df]rf{
cl3 a9fpg ;a}vfn]
if8\oGqnfO{ w nf]lk7f]
kfg] { eGg] lyof] .
cfk mn] kbsf nflu
dl/xTo] ug]{ t/ xfdLnfO{ Tof] cf/f]k
nufpg] ufpF3/df eg]em}F gsRr/f]
:jefj b]vfpg] < Ps ju{n] csf]{

ju{nfO{ vfG5 g} . ;j{xf/fju{n]


k'h
F LjfbLju{nfO{ vfg'k5{ eGg] xf] lg .
g]tT[ j tof/ x'g cfjZos 5 . cfk m

;Dk 0f{ s'/f Tofu]/ ;j{xf/fju{afx]s


c?n] n8\g ;Sb}gg\ . xfdL lxhf]sf]
lbgdf M16 ;Fu e?jf aGb'sn]

cfb]z lbg ;Snfg\ t/ cfkm}F n8\g


;Sb}gg\ . To;/L g} xfdL lhpnfO{
bfpdf /fv]/ n8\g ;S5f}F .
Hofg bfpdf /fv]/ n8\5f}F .
n8fOFdf xfdLn] cfgf] cfgf
ljifo :yflkt uof}F . b]zel/
tof/L eO/x]sf 5g\ . ;fdgf
;f+:s[lts sfo{qmd b]zel/
lkmF l hPsf] 5 . ljBfyL{
k|lzIf0fkl5 cfGbf]ngsf] tof/L
eO/x]sf] 5 . cof]Uo n8fs'xn]
g]kfn aGbsf] sfo{qmd;Dddf
cfP . gofF tl/sfn] ;f+u7flgs
k|lqmofsf] nx/ lkFmlhPsf] 5 .
klxnfklxnf tL u' d gfd
eO/x] s f xfd| f clxn] x/] s
klqsfdf rrf{ , kl/rrf{
eO/x]sf 5g\ . 8f]sf]df af]Sg'kg]{
a 9f] ls/0f eGg]x, ls/0fnfO{
qmflGtsf/L g]tf dfGg yfn]sf
5g\ . klxnf 3'sL{, wDsL cfpFy,]
xfn cfP/ kmsfpg yfn]sf 5g\ .
qmflGtsfl/tfn]
To;f]
agfOlbFbf]/x]5 g} . k /} hgtf
p7]kl5 t ;Dej x'G5 g} . ;a}
ljrf/wf/fdf ;a} vfn] dfG5]
x' G 5g\ , To;nfO ju{ ; + 3 if{ ,
cGt/;+ 3 if{ dfWodaf6
qmflGtsf/LxnfO{ PsLs[t ug{
cfjZos 5 . blIf0fkGyLx
lxF 8 fP/ ysfpg rfxG5g\ .
qmflGtsf/Lx ljrf/, hgtfnfO{
s]Gb|laGb'df /fv]/ ;f]Rg cufl8
a9\g ;Sg'k5{ . k /} ljho /
k/fhoaf6 t g ;f] r f} F g} .
qmflGtsf/Lx dfly k/]sf] rflxF

g]qljqmd rGb ljKnj


6fpsfb]lv k}tnf;Dd kmf]xf]/df 8'Ag]
t/ csf]{nfO{ kbnf]n'k, cj;/jfbL
eGg] < gsRr/f] :jefj b]vfpg] <

n8\of}F . le/df 8f]/Ln] 9'f afFw/] klg


t n8\of}F . oL s'/f cfln;fg dxndf
a;]sf]n] ug{ ;Sb}gg\ . k'ln;, ;]gfnfO{

;fFRr} xf] . o; k|:tfjn] d'VotM tLgj6f


s'/f :yflkt u/]sf] 5 . klxnf] g]kfnL
qmflGt lbzf s] xf] < bf];|f] kf6L{n] ug]{
sfo{lbzf s] xf] < t];|f] tTsfnsf]
sfo{lbzf :ki6 ul/Psf] 5 . hgjfbL
qmflGtnfO{ lglZrt u/]sf 5f}F . ca
;a}lt/ k|rf/ ub}{ lxF8\g'kg]{ ePsf] 5 .
sfo{gLlt s] xf] t eGbf hgtfsf ;+3Lo
u0ftGq kfl/t ul/Psf] 5, o;df s]xL
ljifodf a'Fbf lglZrt ul/Psf 5g\ .
;+ljwfgdf s] x'g'k5{ eGbf To;df
/fli6o ;]gf, blnt, dlxnfsf clwsf/
;'lglZrt x'g'k5{, To;df /fHosf]
]| , Pdfn]n] klg
k'g;{/+ rgf x'gk' 5{ . sfFu;
dfGg'k5{ dfg]df ;+ljwfg n]vf}F . n]vf}F
n]lvG5 hgtfsf] ;+ljwfg n]Vg] gq
ljb|f]xsf] Uof/]G6L ul/g'k5{ eGg] :ki6
n]lvPsf] 5 . of] s'/f hgo'4sf] s'/f
klg xf], !@ a'Fb]sf] klg . oL s'/f
lul/hfn] ;d]t :jLsf/ u/]sf x'g\ lg
t . cfgf kIfsf ljifodf cfslif{t
ul/of] eg] :jLsf/ u5{ . t;y{, oL
;a} s'/f cfdhgtfnfO{ a'emfP/ cufl8
a9\g cfjZos eO;s]sf] 5 . b]zel/
cfdhgtfdf ;;fgf e]nf u/]/ eP klg
of] ;r]tgf km}nfpg] / ;+ljwfg;efsf
lj?4 ePsf] if8\oGqdf Pstfa4 ug{
cfjZos eO;s]sf] 5 . of] bafa lbg
;lsof] eg] dfq ;+ljwfg aGg ;S5,
;du|kdf of] k|:tfj kfl/t ul/of],
To;/L o;nfO{ sfof{Gjog / ;+/If0fsf]
bfloTj xfd|f] 5 .
- -g] t f ljKnjn] xfn} ;DkGg
u0ftflGqs d~r ;dGjo ;ldlt
g]kfnsf sfo{stf{nfO{ lbPsf] k|lzIf0fsf]
;Dkflbt c+z_

j}ej kmfOgfG;leq /fhe08f/Lsf] xfnLd'xfnL, /fi6 a}+sf/f cfklQ


sf7df8f}+ . ;xsf/Laf6 sdfPsf]
wg, dfg / zfgn] dfq lrQ a'emfpg
g;s]/ cem} 7"nf] cfly{s df]xdf kbf{
j}ej kmfO{gfG;sf k|jGw ;~rfns
s]zj g/l;+ /fhe08f/L otLa]nf
tgfjdf k/]sf 5g\ . kfl/jfl/s z}nLn]
cfkm"v;
' L ;~rfng ug{ kfPsf] g]kfn
ljlQo ;xsf/L ;+:yfdf 8]9 bzs
sfo{sf/L lgb{z
] s /x]sf /fhe08f/Ln]
;xsf/LnfO{ n}gf]e;F } L agfPsf] pgnfO{
glhsaf6 lrGg] x ? atfpF 5 g\ .
;xsf/Lz}nLd} kmfO{gfG; ;~rfng ug{
vf]Hbf g]kfn k|df]6/ z]o/wgL, af]8{
d]Da/n] dfq geP/ /fi6 a}s
+ n] ;d]t
j}ej kmfOgfG; ;~rfng sdL6Lk|lt
cfkQL k|s6 u/]sf] 5 .
cfh gofF afg]Zj/l:yt OGb|]0fL
km"8Nof08df x'g uO/x]sf] j}ej
kmfOgfG;sf] k|yd ;fwf/0f ;efdf
k| j Gw ;~rfns s] z j g/l;+
/fhe08f/Lsf] bf]xf]nf] sf9\g] tof/L
k|df]6/ z]o/ xf]N8/n] ul//x]sf 5g\ .
o;cl3 ljleGg af] 8 { j} 7 sdf
/fhe08f/Lsf st{ ' t af/] k| Z g
p7fOPsf] lyof] eg] kmfOgfG;n]
cfly{s pGgtLsf gfddf vf;} k|ult
ug{ g;sL/x]sf] cj:yfdf cfkm\gf]
tnj / ;'ljwf dfl;s nfv ?k}ofsf]
xf/fxf/Ldf lng vf]Hbf jf]8n
{ ] ;xdtL
ghgfpg'sf ;fy} s]Gb|Lo a}s
+ n] ;d]t
c+s'z nufOlbPkl5 ut jif{ pgn]
emG8} % nfv 36]/ & nfv *# xhf/
dfq} ;''ljwf lng kfPsf x'g\ . ev{/}
afd] ;b{} u/]sf] kmfOgfG; sDkgLaf6
lnOPsf] of] ;'ljwf /fzL ;d]t lgs}
7"nf] ePsf] k|df]6/ z]o/ xf]N8/sf]
k|ltlqmof /x]sf] 5 . t/, k|jGw
;~rfns /x]sf /fhe08f/Ln] eg],
otL yf]/} ;'ljwf lnP/ s'g JolQm
k|jGw ;~rfns x'Fbf] /x]5 < eGb}
cfkm\gf] c;Gt'li6 kf]Vg yfn]sf 5g\ .
otf, k|df]6/ z]o/ xf]N8/n] eg]
;xsf/Lz}nLd} kmfO{gfG; ;~rfng
ug{ vf]hs
] f] / cfkm\g} s'/f dfq cl3
;fg{] u/]sf] eGb} /fhe08f/LnfO{

k| j Gw ;~rfns af6} x6fpg]


tof/Ldf h'6s
] f 5g\ . cfkm" / cfkm\gf
kfl/jfl/s ;b:osf gfddf 7"n}
nufgL u/]sf /fhe08f/LnfO{ k|jGw
;~rfnsaf6 x6fP/ kmfOgfG;df
k|dv
' sfo{sf/L /fVg] tof/L eO/x]sf]
5 . d]g]hd]G6 / k|df]6/aLr k'nsf]
sfd u/f];\ eg]/} aflx/sf] ;Ifd
JolQmnfO{ ;LO{cf]sf ?kdf lgo'Qm ug{]
k|:tfj cfO/x]sf] 5, ;LO{cf] lgo'Qm
ul/Psf] v08df p;sf] :jfy{ /
k|df]6/sf] :jfy{ s;/L kmfOgfG;nfO{
dfly p7fpg] eGg] afx]s c? s]xL
x'bF g} , j}ejsf Ps 7"n} z]o/ ;b:on]
eg], clxn]sf] k|lt:kwL{ o'udf nufgL
u/]sf] eGb}df nufgLstf{ g} xtf{stf{
x'g' k5{ eGg] 5}g .
k| j Gw ;~rfns /x] s f
/fhe08f/Ln] cfkm\gf] gfddf ! s/f]8
# tLg nfv, >LdtL /df] n f
/fhe08f/Lsf gfddf $& nfvsf ;fy}
5f]/f, 5f]/L / gft]bf/af6 ;d]t 7"nf]
k|df]6/ z]o/ nufgL u/]sf] j}ej
kmfOgfG;df cGo y'k} | z+sf:kb JolQmsf]
klg z]o/ nufgL /x]sf] 5 . ;Q/LeGbf
a9L z]o/ k|df]6/ ;b:o /x] klg cfwf
k|ltzteGbf dfly nufgL ug{] z]o/
;b:ox? $( hgf 5g\ . h;df
;fwf/0f z]o/ jfkt 5'fOPsf] tL;
k|ltzt afx]ssf] ;Q/L k|ltzt
nufgL z]o/ /sd dWo] bz hgfsf]
dfq} ^& k|ltzt lgIf]k /x]sf] eGb}
/fi6 a}s
+ n] cfklQ k|s6 ul/;s]sf]
5 . /fi6 a}s
+ n] j}ej kmfO{gfG;sf
sfo{snfkk|lt lrQ a'em\g] cfwf/
gb]vk] l5 ljleGg cf7 a'bF f tf]s/]
k'if !& ut] ;r]t kq k7fPsf] 5 .
h;sf] Ps a'bF fdf sfof{no k|of]hgsf
nflu ul/Psf] vl/b k|s/0f kfg /
Eof6 aLgfsf] lan k|of]u ul/Psf]df
cfkQL k|s6 ul/Psf] 5 . o;n] klg
kmfOgfG;leq /fhe08f/Lsf]
x:If]ksf/L e"ldsfnfO{ 5n{u\ kf/]sf]
5 . t/, /fhe08f/Ln] eg] sfof{no
;~rfngsf] ;'?jftLdf s]xL dfn;dfg

ljgf lan vl/b ul/Psf] hfgsf/L


jf]8d{ f /fv]sf 5g\ .
;dfrf/ ;|ft] sf cg';f/ k|jGw
;~rfns /fhe08f/Ls} OR5f /
rf;f]k0" f{ kxndf b'O{ jif{cl3 j}ej
kmfOgfG;sf] :yfkgf ul/Psf] xf] .
ljleGg sf/0fn] ;dod} ;+ : yf
;~rfngdf ljnDj x'g k'us
] f] j}ej
kmfOgfG;df af]nsj'n u/]sf] z]o/
/sd hDdf gu/LPkl5 leqleq}
/sd hDdf gu/LPsf JolQmsf gfdsf]
z]o/ skfnL td;'ssf cfwf/df
vl/bljqmL ul/Psf] a'lemPsf] 5 . xfn
s?0ff uf]ljGb >]i7 cWoIf /x]sf] pQm
kmfOgfG;sf] cGo ;~rfns ;ldltsf
;b:odf u0f]z axfb'/ >]i7, ljh]Gb|
>]i7, ;'bz{gw/ k|wfgf\u, ladngfy
l/dfn, lbkf a/fn -l3dL/]_ /x]sf
5g\ . o;cl3, ;+:yf hGdfpg] qmddf
gjwgf9\o dw';b' g l;njfn klg jf]8{
;b:o /x]sf lyP t/, kl5 pgL l;4fy{
a}s
+ df ;fwf/0f z]o/ ;b:osf tkm{af6
af]8{df r'lgPkl5 pgn] cfkm\g}
NofKr]zfnL uLtf k'/LnfO{ af]8{ ;b:o
agfpg vf]hs
] f lyP . t/, /fi6 a}s
+ n]
z}lIfs of]Uotfdfly k|Zg p7fP/ c+sz
'
nufOlbPkl5 cfly{s?kdf ljjfbf:kb
dflgPsf l;njfn sDkgLaf6 sf]xL
klg af]8+{df /xg ;s]sf 5}gg\ .
l;njfnsf ;fnLe]gfsf gfdaf6
j}ejdf dfq} b'O{ s/f]8 k}tfln; nfv
nufgL /x]sf] 5 . kl5Nnf] lbgdf
;DklQ z'4Ls/0f cfof]un] l;njfnsf]
;DklQ ;| f ] t vf] h L ul//x] s f]
atfOG5 . l;njfnsf] dfq} geP/
j}ej kmfOgfG;sf clwsf+z z]o/
nufgLstf{sf] ;DkQL ;|ft] v'Ng] cfwf/
5}g . /fhe08f/Ln] cfkm"n] eg]sf]
dfGg] s]xL JolQmnfO{ yf]/} z]o/ nufgL
u/]sf] eP klg hj/h:t jf]8{ ;b:o
agfPsf] eGb} cGo 7"nf] z]o/ /sd
nufgL ug{] k|df]6/ z]o/ xf]N8/n]
cfklQ k|s6 u/]sf 5g\ . cfOtaf/
x'g] ;+:yfks z]o/wgLaf6 ;~rfns
;ldltdf k| l tlglwTj ug{ ]

;~rfnsx?sf] lgjf{ r gdf 7" n }


kl/jt{g x'g] atfOPsf] 5 .
ptf, s]zj g/l;+ /fhe08f/Lsf]
x}sd sd ug{ lxhf]cfh jf]8{ ;b:o
;' b z{ g w/ k| w fgf\ u lbglbg}
kmfOgfG;d} a:g yfn]sf 5g\ . pgn]
cfkm" OHhtsf ;fy ;a} a Lr
k|lti7Lt eP/ a:g ;lsGh]n a:g]
s;}n] cf}Fnf 78\ofpg] u/L jf]8{
d]Da/sf ?kdf g/xg] atfpg yfn]sf
5g\ . d klg b'v} u/]/ oxfF;Dd
cfOk'us
] f] x',F To;}n] cfkm\gf] an, a'4L
/ ljj] s n] /fd| f ] ug{ oyf;So
k|of;/t\ /xg] 5', k|wfgf\un] eg],
;;fgf nufgLstf{ s f] lgIf] k sf]
Uof/]G6L x'gk' 5{ eGg] kIfdf 5' . pgn]
cfkm" cfly{s If]qdf klxnf] k6s k|jz
]
u/] s f] atfpF b } /fi6 a} + s sf]
;'k/Lj]If0fdf /x]sf] kmfOgfG;df
ljutdf h:tf] sf]xL s;}n] rfxfFbd
} f
ab\df;L ug{ g;lsg] hfgsf/L lbP .
To;}u/L csf{ Ps jf]8{ d]Dj/n]
kl5Nnf lbgdf a}+snfO{ w/f;foL
kfg{x] ? wdfwd sf/jfxLsf] bfo/fdf
tflgPsf] atfpFb} eg], af]8{df a:g'
;lhnf] 5}g, /fi6 a}+sn] tfG5 .
pgn] kl5Nnf] ;do cfkm"x?n]
tfs]tf u/]kl5 rf/kfFrj6f 7"nf nf]g
ldln;s] s f] atfpF b } eg] Ps
dlxgfleq 7"n} r]Gh cfpg] 5 .
otf, nfdf] ;do g]kfn ljlQo
;xsf/L ;+ : yf rnfP/ shf{ /
lgIf]ksf ;Gbe{df ulx/f] cg'ej
lnPsf ;xsf/Ldf /xFbf tTsflng
sfo{sf/L lgb{]zs /fhe08f/Ldfly
shf{ k|jfxb]lv, lgIf]k hDdf ubf{
;Dd c3f] l ift ?kdf ;DjlGwt
kIfaf6 sldzg vfg] u/]sf] dfq
geP/ ;xsf/Lsf] ;DklQ b"?kof]u
ub{ } 3/kl/jf/nfO{ ;' l jwf ef] u
u/fPsf] cf/f]k nfUg] u/]sf] lyof] .
Pp6} JolQm b'O{ j6f ljlQo ;+:yfsf]
k|dv
' aGg gkfOg] lgod ePkl5 8]9
bzs;Dd af3sf] 5fnfdf :ofnsf]
/hfOF ub{} cfPsf /fhe08f/Ln]

/fli6o jf0fLHo a}+sdf ;'/Iff


uf8{ s f] xflh/ tyf lg/LIf0f
lhDd] j f/Laf6 /fhLgfdf lbg
nufP/ >LdtL /df] n f
/fhe08f/LnfO{ ;xsf/Lsf]
sfo{sf/L lgb{z
] s agfPsf 5g\ eg]
cfkm" j}ejlt/ ;/]sf x'g\ . ljutdf
cfkm"n] u/]sf] uNtL / st{'tdfly
c?n] cf}n
F f g7\8fcf];\ eGg}sf nflu
klg /fhe08f/Ln] >LdtLnfO{
;xsf/Lsf] b]vfj6L k|dv
' agfPsf]
;xsf/Lleq} rrf{sf] ljifo alg/x]sf]
5 . >LdtL /df]nfnfO{ ;xsf/Lsf]
k|dv
' agfPkl5 ;xsf/LnfO{ dfly
p7fpg 7" n f] of] u bfg lbPsf
k|jGws /d]z l;+xn] c;Gt'i6L
hgfpFb} cs{} kmfOgfG;sf] xtf{stf{
ag]/ uPsf 5g\ eg] To;cl3sf
y'k}| sd{rf/Ldfly s]zj g/l;+xn]
if8\oGqsf/L e"l\dsf v]Nb} x6fpg]
u/]sf lyP . ;xsf/Lsf cWoIf
/x]sf 8f= t'n;L k|;fb e/fO{
jl/i7 ;flxTosf/ tyf g]kfnL
/fhgLltdf ljkL;Fu lgs6 /x]sf
/fhg} l ts JolQmsf ?kdf
lrlgG5g\ . pgsf] eb| t f /
;f]emf]kgdfly /fhe08f/Ln] v]nfFrL
ug{ ] u/] s f] atfOG5 . clxn]
>LdtLnfO{ ;xsf/Lsf] k| d ' v
agfPsf] 8f= e/fO{nfO{ ;d]t lrQ
a'em]sf] 5}g . cfkm" cWoIf eP/
klg n'?n'? af6f]df k}bn} lxF8\g]
e/fO{ n ] ;xsf/Lsf] ;DkQL
b"?kof]u ub{} t/sf/L lsGg /
5f]/f5f]/L / :jf:gLnfO{ 3'dfpg
uf8L k7fPsf] af/]df eg] slxNo}
klg cAh]S;g hgfPgg\ . xfn
;xsf/Ls} ejgdf j}ej kmfOgfG;
;~rfng u/] / /fheG8f/Lsf
>Ldfg\>LdtLn] 7"n} rnv]n
u/]sf 5g\ . t}klg 3/sL d'uL{
bfn a/fa/ h:t} ePsf] 5,
/fhe08f/L bDkQLnfO{ ;xsf/L /
kmfOgfG;sf] k|d'v kb .
ptf, ;xsf/Lsf] ejgdf j}ej

kmfOgfG; vf]nLg'sf] sf/0f tTsflng


cj:yfdf kQf] gkfPsf k|df]6/ z]o/wgL
clxn] cfP/ /fhe08f/L bDkQLsf]
rnv]naf6 lbSs ag]sf 5g\ . otfsf]
Totf / Totfsf] otf ug{ vKkL;
/fhe08f/LnfO{ klg k|jGw ;~rfnsaf6
x6fpg / ;xsf/L ejgaf6 klg l5}
kmfOgfG;af6 cnu ug{ z]o/wgLn] cfjfh
p7fPsf 5g\ . ;xsf/Lsf] gfd lng} lbGgf},+
l5} cGoq} ;g{' k5{, geP c? ljlQo
;+:yfsf] h:t} ;+s6 xfdLn] klg a]xf]g'{
k5{, Ps ;~rfnssf] k|ltlqmof lyof] .
rf/ jif{nfO{ oxL kbflwsf/Laf6} ;+:yf
xfFsf} eGg] nfu]sf] lyof] t/ ufx|f] 5, tL
;~rfnssf] k|ltlqmof lyof] . pgn]
kl5Nnf lbgdf k|jGw ;~rfnssf] clwsf/
s6f}lt ePsf] hfgsf/L lbP . xfdL;Fu
klg TotL ;Gt'li6 5}gg\, pgn] eg], /fi6
a}s
+ n] s8fOF ul//x]sf] 5, ef]nL cfkm}F km:g]
u/L t sfd ug{ lbg' klg t ePg lg
otf, df3 ( nlDaF b } hfF b f
;xsf/Ldf 8] 9 bzs n' 8 \ o fP/
kmfOgfG;df ;Ns]sf s]zj g/l;+
/fhe08f/LnfO{ lgGb|fn] lk/f]Ng yfn]sf]
5 . stf cfkm}F ;'OFsg' kg{] xf] ls
eGg] eon] pgL kl5Nnf lbgdf
cfkm"f/} cfkm" lgs} ;tfOPsf 5g\ .
lxhf] ;xsf/Lsf] k|d'v /x]sf a]nf
jf] 8 { s f] d~h' / L j] u /} cfkm\ g f]
:jfy{kl" t{sf nflu s/f]8f}+ ?k}of ;Demgf
kmfOgfG;df /fv]sf] / pQm kmfOgfG;
8'a]sf] 36\gfdf klg pgL 5fgljgsf]
bfo/fdf 5g\ . oBlk, l;wf;f]emf
;xsf/Lsf nufgLstf{n] eg] cfkQL
k|s6 ul/g;s]sf] atfOPsf] 5 .
oxLaLr, a}ej kmfOgfG;sf k|aGw
;+rfns s]zjg/l;+ /fhe08f/L;Fu
s'/f ubf{ pgn] cfkm" kmf]gaf6 s]xL
klg gaf]Ng] atfP . d kmf]gaf6 s]xL
elGbg, Pp6f s'/f eGof] cs}{ 5flklbg'
x'G5, pgn] yk] To;}n] oxLF cfpg';\ .
klqsf] wd{ h] elgG5 ToxL 5flkg'
k5{, klqsfn] 5fk]sf] ;dfrf/n] emg}
dnfO{ xfOnfO6df NofPsf] 5, pgsf]
k|ltlqmof lyof] .

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

;+3Lotfdf s[lifk|wfg b]z g]kfn


vf;u/L d'ns
' olta]nf cToGt}
;+j]bgzLn 38Ldf u'lh|/x]sf] 5 .
h;cGtu{t /fHosf] cfd"n kl/jt{g /
/fHosf] k'g;{/+ rgf jf egf}+ d'ns
'
olta]nf bzjif]{ hgo'4, @)^@^# sf]
P]ltxfl;s hgcfGbf]ng b'O{ / dw]z
cfGbf]ng @)^# / kl5Nnf] k6s
;+ljwfg;efleq cfGbf]ng rls{Psf]
kfOG5 . oL x/km n]lvbf;Dd xfdLn]
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^# dw]z
cfGbf]ngkl5 ;+3Lo nf]stflGqs
u0ftGqfTds d'ns
' sf] kl/sNkgf eO{
3f]if0ff ePsf] cfh emG8} ;f9] # jif{
k'lu;s]sf] 5 . hgtfn] vf]hs
] f] ;+ljwfg
;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqfTds
;+ljwfg gfddfqsf] ;+ljwfg xf]og Pp6f
Jojxfl/s / p2]Zod'ns ;+3Lotf /
;fj{ef}lds clwsf/ ;DkGg ;+ljwfg xf] .
t/ lj8Dagf o:tf] ePsf] 5 ls b]zdf
@$) jif{sf] Pp6f j+z /fhtGqsf] cGTo
t eof] t/ To;df k|lt:yfkg 7"nf
/fhgLlts bn d'VotM tLg 7"nf
/fhgLlts zlQmsf] ljuljuL rNof] .
oxfF ;+ljwfg ;+zf]wg ug{ b'Ol{ txfO{
ax'dtsf] lx;falstfadf nfu] /
kl5Nnf]k6s Pp6f em8\sf :jk rf}yf]
7"nf] zlQm dw]zjfbL bnx -dw]zL
df]rf_n] klg cfkm\gf] /a/ :6\ofDk
5fksf]kdf cfkm\gf] :yfoLTj agfPsf]
5 . csf]t{ km{ hgtfn] s'g} g s'g} kdf
e"ldsf lbP/ k|ltlglwTj u/fO lbPsf
@% /fhgLlts bnx kl5Nnf]k6s
#! /fhgLlts bnxsf] kdf kl/lrt
ePsf 5g\ . t/ ;fj{ e f} d
;+ljwfg;efleq ljleGg la|kms]z vf]:g]
sf08b]lv dfOs tf]8kmf]8 sf08;Dd
cfpFbf Pp6f ;fd'bflos e]befj /
;+ljwfg;efsf] ;b:osf] x}l;otdf
;dfgtf sfod gul/Psf] / ;fgf] bnsf]
e"ldsf / 7"nf] bnsf] e"ldsfnfO{ qmdzM
;fgf] / 7"nf] ;f+;bsf] kdf c3f]lift
:jLsf/ u/]sf] kfOG5 .
o;af6 km]/L d'ns
' pxL ;fdGtL
rl/qsf] kdf ljsf; ul//x]sf]
b]lvG5 . x}g egL cfh ;+ljwfg;efsf]
ljleGg 5nkmn / ljifodf lsg ;a}
bnsf k|ltlglwxn] cfkm\gf] jf hgtfsf]
egfO /fVg kfOFbg} g\ . lxhf] hgdf]rf{sf]
tkm{af6 $) ;'qLo dfu /fVbf clxn]sf
k|d 8f= afa'/fd e/fO{nfO{ klg oxL
dfunfO{ 8:6lag -kmf]xf]/_df ldNsfpFbf
b]zn] slt 7"nf] u[xo'4sf] ;fdgf uof] <
of] tkfO{ xfdLn] ef]uL cfPsf] ;j{ljlbt}
5.
t/ g]kfndf s'g} klg kdf
36gfnfO{ ;'Id d"Nof+sg ug]{ k|rng
geO{ ;Qfsf] b'kof]u / kbsf] b'kof]u

/fhf/fd clwsf/L

u/L u}/Goflos xTof u/fpg / ljb]zL


8n/ sdfpg] wGbfdf p4[t b]lvG5g\ .
o;}sf] pkhsf] kdf cfh;Ddsf]
ljleGg 36gf / *!) jif{sf] gofFgofF
/fhgLlts zlQmsf] pbonfO{ lng
;lsG5 . jf:tjdf cfh /fhg}lts
bnxn] ;+3LotfnfO{ v]nfrL /
nnLkksf] kdf JofVof / ljZn]if0f
u/]sf 5g\ . lsgeg] x'gt cfh d'ns
'
@$) jif{sf] afO;]rf}aL;] /fHodf kl/0ft
ug]u{ /L /fhg}lts bnx 5f]6] /fhfx
gaGnfg eGg klg ;lsGg . t/
;+3Lotfsf] cy{ / kl/efiffnfO{ j}1flgstf
lbg / hgdt sfod u/L :yfgLo
] f
:jfoQtfsf] k|Tofe"lt lbgaf6 r'ss
5g\ eg] g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg
@)^# sf] wf/f !#* -v_ adf]lhd
;+3Lotfsf] kdf klxrfg / ;fdYo{sf]
kdf sfo{If]q lbOPsf] 5 eg] ;dofjlw
b'O{ dlxgf lbOPsf] 5 . o;af6 jf:tljs
;+3Lotf / j}1flgstfsf] cfwf/df cfpg
d'l:sn b]lvG5 eg] b]zsf] cfd"n
kl/jt{g ug{ / jf:tljs ;+3Lotfdf
:jfoQtfdf kl/jt{g ug{ oyfy{tf
b]lvg' cfjZos b]lvG5 .
vf;u/L ls;fgsf] ;d:of cfd
hgtfsf] b}lgs ;d:of, a9\bf] d"Noa[l4
nufotnfO{ Wofg glbO{ b]z ;+ljwfg /
gofF ;+ljwfglt/ s]lGb|t ePsf] eg]/
h'g;'s} If]qsf] ;d:ofnfO{ klg
;+ljwfg;efsf] gfd lbO{ ;+ljwfg;ef
jf gofF ;+ljwfg g} gagfO hgtfnfO{
emSofP/ ;Qf / eQfdf /dfpg] k|jl[ Q
a9]sf] b]lvG5 . of] tkfOF xfdLn]
k|of]ufTds k/Liffaf6 ef]lucfPsf] cg'ej
xf] . cfh s[lif k|wfg b]z g]kfnsf] af/]df
s]xL ;+3Lo cjwf/0ff k|:t't ug]{ hdsf]{
u/]sf] 5' . vf;u/L g]kfn s[lif k|wfg
b]z xf] . g]kfnsf] @)^* sf] hgu0fgf
cg';f/ cfhklg s[lifdf lge{/ hgtf
^& k|ltzt /x]sf] kfOG5 . vf;u/L
g]kfnsf] t/fO{ -dw]z_ nfO{ cGg e08f/sf]
kdf kl/lrt g]kfn cfh k|d'v
cfkts:tfsf] kdf /x]sf] 5 . s]xL
bzs cl3;Dd cGg lgof{ts:tfsf]
kdf /x]sf] g]kfn cfh cfofts:tfsf]
kdf /x]sf] kfOG5 . cfh vf;u/L
v]tL of]Uoe"ld gi6 ePsf] 5 eg]
ag:klt, jgh+un, hdLg / hl8a'6Lsf]
cl:tTj nf]k x'g] cj:yf 5 . vf;u/L
v]tL of]Uo ;dy/ e"ldsf] ;vfk eO/x]sf]
5 eg] ;+3Lotfdf s[lif k|wfg b]z
g]kfnsf] cl:tTjdfly g} k|Zg lrGx v8f
ePsf] 5 . oxfFlg/ ;+3Lotfsf] j}1flgs
b[li6sf]0f e"uf]n, cfly{s ;DefJotf /

hnhdLg / h8La'6Lsf] oyf]lrt


;b'kof]u x'g' cfjZos 5 .
cfh g]kfnsf] s[lif If]q / a9\bf]
vfBfGg cfoftdf s;/L lg/fs/0f u/L
km]l/ g]kfnnfO{ cGg e08f/sf] kdf
kl/lrt ug]{ eGg] ljifonfO{ k|dv
' kdf
kl/eflit ug'k{ 5{ . vf;u/L ef}lts
lx;fa k|fs[lts ;|ft] / ;fwg / cfly{s
;DefJotfnfO{ dha't agfpg casf]
;+3Lo gofF g]kfndf lgDg Joj:yf
cljnDa ug'k{ b{5 .
!= ef}uf]lns lx;fan] lxdfnL If]q
nfO{ kz'kfng / ko{6g /
of;f{ u ' D af h:tf ax' d " N o
hl8a'6Lsf] v]tL u/L ToxfFsf]
hgtfn] nfe lng ;Sb5g\ eg]
g]kfndf cfh klg /fhwfgL vkt
/x]sf] dMdM nufotdf cfk"lt{ k'Ug
o;n] ;xof]u ub{5 .
@= ca aGg] ;+3Lo k|bz
] jf k|fGtLo
/fhwfgL vf;u/L kxf8L lhNnfdf
:yfkfgf ug]{ tfls t/fO{dw]zsf]
cd" N o v] t LhGo e" l dsf]
cltqmd0f gxf];\ / t/fO{dw]zdf
l;rfOFsf] Joj:yf ldnfO{ v]tLhGo
e"ldsf] ;b'kof]u xf];\ .
#= P] l txfl;s dxTj /fVg]
lhNnfxsf] ljsf; ug]{ / tL
lhNnfxnfO{ ko{6sLo :ynsf]
kdf ljsl;t ug]{ .
$= vf;u/L l;rfOFsf] Joj:yf k|aGw
ldnfpg kxf8L lhNnfxsf]
v]tLof]Uo e"ld / dw]zsf] v]tL
of]Uo e"ldnfO{ Jojl:yt / ;/sf/L
l;rfOF gLlt cljnDag ug]{ .
%= kxf8L lhNnfxdf vf;u/L
ljleGg t/sf/L v]tL / kmnk"mn
v]tLsf] ljsf; u/L a]/f]huf/
o'jfxnfO{ o'jf :j/f]huf/
sf] i fdfkm{ t sDtLdf b' O {
nfv;Ddsf] lagf lwtf] ;/sf/L
C0f pknAw u/fpg] / ljsf;
lgdf{0f / :jb]zL cfodf a[l4 u/L
ljb] z af6 cfoft ul/g]
kmnk"mnnfO{ :jb]zd} k"lt{ ug{
;lsG5 .
^= t/fO{ dw] z df cltqmldt
ul/Psf jgh+un kmF8fgL / r'/]
h+unsf] ;+/If0fdf ljz]if hf]8
u/L v]tLof]Uo e"ldsf] klxrfg
u/L cfw'lgs s[lif / l;rfOFsf]
k|aGw ldnfpg] .
&= vf;u/L s[lif dGqfno dfkm{t
s[ifsxnfO{ pknAw u/fpg]
cfly{ s ;xfotf vf;u/L

/fzfolgs dn, aLplahg


nufotsf ;/sf/n] ljz]if Wofg
lbg] .
*= vf;u/L s[lifnfO{ Jofj;foLs/0f
agfpg ;/sf/n] ljz]if Kofs]h
Nofpg'kg],{ s[ifsnfO{ hLjg aLdf,
s[lif dGqfnodfkm{t sf]if v8f
u/L sfof{Gjogdf Nofpg'kg],{
s[ifsnfO{ lglZrt ;dofjlws
u/]kl5 k]G;gsf] Joj:yf s[ifssf
sDtLdf b'O{ ;GtfgnfO{ lgMz'Ns
5fqj[lQsf] Joj:yfug'{kg]{ /
o;af6 a9\bf] a]/f]huf/LnfO{
cGTo ug{ ;lsG5 eg] Jofj;flos
s[lif k]zfdf o'jfnfo[ cfslif{t
ug{ ;lsG5 .
(= ;8s lgdf{0fsf] ljsf; /
oftfoftsf] ;'ljwfnfO{ ;dfg
lx;fan] clw/fHoe/ ljsf;
ug'k{ g]{ vf;u/L cfly{s ;DefJotf
/ ef}uf]lns ljs6tfsf] If]qnfO{
ljz]if Wofg lbOg'kg]{ .
!)= vf;u/L s[lifsf] cToflws v]tL
x'g] afnLsf] klxrfg :jk
k|fGtLo /fhwfgLdf s[lif If]qLo
k|of]uzfnfsf] lgdf{0f / k|lzIf0f
s]Gb|sf] :yfkgf ug]{ . h:t}
t/fO{df wfg v]tL x'g] lhNffdf
wfg afnLsf] k|of]uzfnf lgdf{0f
ug],{ u08s k|bz
] sf] /fhwfgL
uf]/vfdf ;'Gtnf kmnk"mnsf]
k|of]uzfnf lgdf{0f ug],{ d':[ tfdf
:ofp v]tLsf] k|of]uzfnf /
k|lzIf0f :yfkgf ug]{ cflb
!!= vf;u/L xfn;Dd :yfkgfdf /x]sf
g] k fnsf #! j6f jfl0fHo
a}+sxnfo{ sDtLdf !)!%
k|ltztsf] ;x'lnot Jofhb/df
s[lif C0f cGtu{t lwtf]df
nrstf ckgfO{ s[ifsnfO{ C0f
pknAw u/fpg'kg]{ Joj:yf
;/sf/n] Joj:yf ldnfpg'kg]{ /
:yfgLo ;|ft] / ;fwgsf] clwstd
cfof]u u/L ;+3Lo s[lif k|wfg
b]zsf] ljsf; ug]{ .
o;/L s[lif dGqfno tyf ljleGg
cGt/f{li6o ;+:yfxaf6 PlzofnL a}s
+ ,
ljZj a}+s nufotn] s[lif If]qsf]
ljsf;sf nflu k|bfg ub}[ cfPsf
cg'bfgnfO{ k|ToIf kdf s[lif ljsf;
sf]ifsf] :yfkgf u/L k|ToIf kdf hDdf
ug'k{ g]{ / cfly{s clgoldttf x'g glbg]
cflbaf6 hn, hdLg / hl8a'6Lsf]
Jojl:yt ;b'kof]u ug'k{ 5{ . km]/L ;+3Lo
g]kfndf s[lif k|kwfg / cGg e08f/sf]
kdf g]kfnnfO{ lrgfpg' kb{5 .
dw]z bk0f{af6

rLgdf ;x/L hg;+Vof pRrb/df a9\bf]

a]Olh . of] jif{ rLgsf] ;x/L


hg;+Vofn] u|fdL0f hg;+VofnfO{
pl5g]sf] 5 . ;x/L hg;+Vofdf ePsf]
j[l4n] ljZjs} bf];f| ] 7"nf] cy{tGqdf
dhb'/ cfk"lt{df cj/f]w cfpg] ;+st]
u/]sf] 5 . ;g\ @)!! sf] cGTo;Dddf
s'n ! ca{ #$ s/f]8 hg;+VofdWo]
emG8} %!=@& k|ltzt ;x/df a:g]
u/]sf] rLgsf] /fli6o tYof ljefun]
hgfPsf] 5 . ljZjJofkL kdf klg
& ca{ hg;+Vofsf] sl/a %! k|ltzt
dflg; ;x/df a;f]af; ug]{ u/]sf]
;+o'Stf/fi6 ;+3n] pNn]v u/]sf] 5 .
rLgsf] t'ngfdf ef/tdf #) k|ltzt
dfq} ;x/df a;f]af; ug{] u5{g\ .
rLgkl5 ef/t ljZjs} bf];f| ] ;jf{lws
hg;+Vofsf] b]z xf] . oBlk cd]l/sfdf
eg] *@ k|ltzt ;x/L afl;Gbf /x]sf
5g\ . ljut tLg bzssf] cjlwdf
rLgdf ePsf] tLj| ;x/Ls/0fn] b]zsf]
cfly{s e"ldsfnfO{ a9fPsf] 5 .
s/f]8f}F dflg; pQd sfdsf] vf]hLdf
u|fdL0f e]u 5f]8/] ;x/df cfPsf 5g\ .
@)!! df dfq} rLgsf] u| f dL0f
hg;+Vofdf Ps s/f]8 $^ nfvn]
sdL cfPsf] 5 . of] ;+Vof sDaf]l8ofsf]

a/faf/ /x]sf] tYofn] b]vfPsf] 5 .


;x/Ls/0fdf dGbL cfPsf] 5 eg]
dhb'/ cfk"lt{df klg sdL cfpg
yfn]sf] 5 . ufpFaf6 ;x/df ePsf]
ljzfn a;fOF;/fOsf afah'b klg
of] cj:yf l;h{gf ePsf] 5 . oBlk
oxL hg;+Vofn] cfufdL s]xL jif{;Dd
lrlgofF cy{ t Gq ;~rfng ug{ ]
b]lvPsf] 5 . tLj| kdf al9/x]sf]
j[4 pd]/sf] lrlgofF hg;+Vofn] klg
cfly{s ljsf;df yk cj/f]w l;h{gf
ug]{ b]lvG5 . rLgdf ^% jif{ pd]/eGbf
dflysf] hg;+Vof k"/} hfkfgsf]
hg;+Vof a/fa/ cyf{t\ !@ s/f]8
@( nfv /x] s f] 5 . tYofLo
lgsfosf k|dv
' df lhofgtfn] dhb'/
cfk"lt{df cfPsf] sdL g} @)!! b]lv
@)!% sf] cjlwdf jflif{ s &
k|ltztsf b/n] cfly{s ljsf; ug{]
a]Olhsf] nIosf] k|d'v cj/f]w
ePsf] atfPsf 5g\ . rLgdf dhb'/
cfk"lt{ 36\g yfn]sf] ljZn]ifsxn]
klg :jLsf/ u/]sf 5g\, t/ n]lj;
laGb'df -u|fdL0f hu]8f dhb'/df
cefj b]lvg yfn]kl5 ljsf;zLn
d'ns
' df kfl/>lds a9\g] cj:yf_ b]z

k'Ug nfu]sf] jf kf/ u/]sf] ljifodf


eg] ljjfb sfod} 5 . rLgsf] cf};t
tna j[l4 eO/x]sf] 5 . cl3Nnf]
jif{sf] t'ngfdf @)!! df ;x/L
l8:kf]ha] n cfDbfgL -s/ sLkl5sf]
cfDbfgL_ !$ k|ltztn] j[l4 eO{ @!
xhf/ * ;o o'cfg -#%)) cd]l/sL
8n/_ k'u]sf] 5 . u|fdL0f hgtfsf]
k|ltJolSt cfo eg] ^ xhf/ ( ;o
&& o'cfg 5 .

cf};t tnan] rLgsf] cfDbfgL


cGt/ sd u/fPsf] ljZn]ifsxn]
atfPsf 5g\ . lrlgofF pRr
cfDbfgLsf ;x/L afl;Gbfsf] tYof
gcfO;]ssfn] cfDbfgL cGt/df
cfPsf] sdLnfO{ olsg ug{ ;lsPsf]
5}g . ut jif{ lrlgofF cy{tGq (=@
k|ltztn] j[l4 ePsf] lyof] . @)!)
df lrlgofF cfly{s lj:tf/ !)=$
k|ltzt lyof] . Ph]G;L

;fx;L aGg'xf];,\ ;fx;L eO{ afFRg'xf];,\ /Qm k/LIf0f


ug'x{ f];,\ cfgf] PrcfO{eL l:ylt hfGg'xf];\ .
Be bold, live bold, get tested and know your
HIV status.

National Center for AIDS & STD


Control (NCASC)
Ph: 4261653, 4262753

gof g]kfnsf] kl/sNkgf / j}b]lzs


/f]huf/df b]lvPsf] ;d:of
gd/fh nfld5fg] , l/ofb
h'g d'ns
' af6 b}lgs xhf/f}+ gful/s /f]huf/sf] vf]lhdf aflxl/g] ub{5g\ .
/fHo d'sbz{s eP/ x]l//xG5 / lbg b'O{u'gf /ft rf/u'gf x'Fb} ;d:ofx
cf]O{l/g yfNb5g, t/ logsf] sxL+ st}af6 ;'g'jfO{ x'+b}g . /]ld6]G;n] cfh
/fHosf] 7"nf] cfly{s ef/ y]u]sf] 5 . ljb]zdf sfd ug{ gful/ssf] /ut
kl;gfn] el/Psf] /fHosf]ifaf6 pGd'St 7]Ss]bf/x cg}lts sfo{df lnKt
x'G5g, k|x/L k|zf;g cfkmF} e|i6frf/df 8'as
] f] x'G5 . hgtfn] r'gs
] f k|ltlglwx
cfgf] sfd st{Jo la;]{/ cfg} sfd wGbfdf Jo:t 5g\ eg] b]zsf] ljsf;
s;/L x'G5 < / gofF g]kfnsf] kl/sNkgf s;/L ug{;lsG5 < u/La /
cfly{s ef/n] lkN;LP/, cfg} b'Mvsf] a]bgfdf 56k6L/x]sf] a]nfdf s;}n]
lbg] ;fg' ;xfg'e"lt hLjgsf] Ps :jl0f{d+ ;kgf aGg k'Ub5 . b'O{rf/ cIf/
hfGg] eGg]x t sfNklgs sNkgfdf 8'Ag k'Ub5g\ eg] s, v g} glrg]sf
ufpFsf ;f]emf ;femf, gfu/LsnfO{ bnfnL, e|i6frf/L tyf ca}w sf/f]af/df
nfu]sf cfg} ljZjfl;nf dfG5]xn] ;d]t, cfgf] kf]N6fdf gkfg{ s'/} ePg .
ar]sr
' s
] f cl:yk~h/nfO{ 3/sf] dh]/Lb]lv r':g' ;'? ub}{ vf8Lsf] d?e"dLdf
xf]; jf ;DkGg elgg] /fHosf] v'nf cfsf;sf] k'nd'gL xf]; g]kfnL hgtf
zf];Lt alg/x]sf 5g\ . o:tf uf}0f t/ ;To, tYo s'/fx g t /fHon]
b]v]sf] 5, g ;'g]sf] 5 . g]kfndf lqmofzLn ljleGg, hflt ljz]if, eflifs
ljz]if, /fhgLlt ljz]if, /fHonfO{ g} ljv08g u/fpg] vfnsf If]q ljz]ifsf
d'4fxnfO{ prfNb}, p5fNb} ;fdflhs ;]jfsf cf8Dj/L vf]n cf]9s
] f ;+3;+:yf
tyf g]kfn ;/sf/sf s'6g}lts lgof]ux ;d]t sfgdf t]n xfn]/ a;]sf]
ca:yf 5 .
lj;f}+ nfv g]kfnLn] el/Psf] vf8L d'n's tyf dn]lzofdf cem} emg
ljs/fn ca:yf 5 . pbfx/0fsf] nflu Go"h @$ n] k|;f/0f u/]sf] dn]lzofdf
sfo{/t g]kfnLxsf]] l/kf]6{nfO{ ;Demf}+, s] g]kfnLx ufOj:t' ;/x x'g <
xfd|f] s'g} b]z 5}g < s'g} d'No dfGotf 5}g < s'g} clwsf/ 5}g < k|Zg dfly
k|Zg ;f]Wg] xf] eg] xhf/f}+ k|Zg aGg;S5g\ t/ oL k|Zg ;f]Wg] s;nfO{ < /fHo
cfgf] gf}6L gf6ssf] v]ndf Ao:t5, e|i6frf/, bnfnLx cfg} wGbfdf
Ao:t5g . nfvf} g]kfnLn] ;dodf cfgf] kl/>dsf] kf/L>dLs kfPsf
5}gg\ . lbg lbgfg'lbg >d zf]if0f eO/x]sf] 5 . dlxnfxsf] cl:dtf
n'l6Psf 5g, c+ue+u u/fO{ anfTs[t agfOPsf] 5 . x/]sf lbg h;f] cvaf/df
5flkg] ;dfrf/ ag]sf 5g\ cfh g]kfnL hgtf, t/ /fHo /]ld6]G;sf]
Sofns'n;
] g u/]/ a;]sf] 5, To;}sf] cfwf/df aflif{s cfoJoosf] vfsf sf]b{}
a;]sf] 5 .
b]z Tolta]nf ljs;Lt x'G5, hlta]nf gfu/Ls lzlIft / ;DkGg x'G5g\,
/fHon] hlt;'s} k|lt;ztdf cfly{s j[l4b/ xfl;n u/] klg ha gful/sn]
zflGt, ;'Joj:yf / cdg r}gsf] Zjf; km]g{kfpb}g eg] To:tf] /fHonfO{
s;/L /fHosf] kl/efiffdf ;d]6g\ ] < b]zsf] cfly{s b'ut{ L, /fhgLlts kmf]x/L
v]nsf] uGw tyf cfg} b'O{rf/ hgf ;'lsnf d'lsnfaf6 x]lkPsf g]kfnL
>dLsx, d'6'dfly 9'f /flv xfF:g' k/]sf] 5 eg] em} hLjgsf Joyf leqsf
syf af]s]/ afFlr/x]sf 5g .
s]xL ;do cuf8L b]lv ax;sf] ljifo aGb} cfPsf] a}b]lzs /f]huf/sf
lgod sfg"g lstfadf dfq ;Lldt ag]sf] 5g . ;/sf/n] >d ;xrf/L
lgo"StL u/]tfklg oL ;xrf/Lxaf6 klg ck]Iff ul/Pcg'k sfd sfjf{xLx
x'g ;s]sf 5}gg . b]zsf] ca:yf / b}lgs h;f] pRr cf]xbfsf JolStem:xn]
k7fpg] u/]sf Dof;]hn] ljZj hgdfg;df jLcf/gly++u" e} ;s]sf] cj:yfdf
sfd ug{;Sg' klg s;/L . lxhf] lnlaofdf u[xo'4 x'Fbf Tolt yf]/} ;+Vofdf
/x]sf g]kfnLxsf] p4f/ ug{ /fHonfO{ wf} wf} k/]sf] Oltxf; xfdL ;a}sf]
;fd" ljBdfg 5 . dWok"j{df rln/x]sf /fhg}lts 4Gb lbg k|ltlbg a9\b}
5g\ . b]zsf] o"jf zlStsf] cfwf lx:;fn] clxn] dWok"j{df b]zdf uP/ >d
ul//x]sf] 5 . olb ef]ln lnaLofsf] h:tf] xfnt cfPdf /fHosf] tof/L s]
5 < ljb]zLPsf ;a} o"jf :jb]z kms{g' kg]{ cj:yf cfPdf s] /fHo y]Ug
tof/L ca:yfdf 5 t < a]/f]huf/ Go"lgs/0f ug{ ;/sf/sf] s] of]hgf 5 <
o:tf ljljw s'/fxdf ;/sf/sf] Wofg g} uPsf] b]lvFb}g, ;/sf/ ;'t]/
a;]sf] 5 . o:tf ;do / kl/l:ylt;Fu hf]l8P/ cfpg] ;d:ofxsf] ;dfwfgsf]
af/]df ;/sf/sf] :ki6 sfo{gLlt tyf cjwf/0ff tTsfn cfpg h?/L b]lvG5 .
gofF ;+ljwfgsf] lgdf{0f / zflGt k|lqmofnfO{ 6'U+ ofpg] sfo{ef/ bnxsf]
sfFwdf x'Fbf x'Fb} klg k|foM ;a} bnx cfGtl/s ljjfbdf km;]sf 5g .
sltko dxTjk"0f{ ljifoxdf ;xdlt h'6\g ;s]sf] 5}g . ;+ljwfg lgdf{0f /
zflGtk|lqmofnfO{ eGbf klg bnut :jfy{ / ;QfnfO{ k|fyldstf lbg] k|j[lQ
a9\bf] 5 . o:tf] cj:yfdf d'ns
' n] lgsf; kfpg] 5 eg]/ ;f]Rg' klg a]sf/sf]
s'/f] x'g] 5 t/ To;f] eGb}df ;a} s'/f vQd e};s]sf] eGg klg ldNb}g /
xfdL cfzfafbL aGb} oL ljljw ;d:ofsf] xn ug{] tkm{ nfUg' h?/L 5 . ljZj
/fhgLltsf] cj:yf, b]zsf] cfly{s l:ylt, j]/f]huf/L ;d:of, j}b]lzs
/f]huf/df b]lvb} cfPsf] ;d:of, /]ld6]G;sf] b'kof]u, o"jf zlStsf] knfog,
k"h
F L knfog cflb s'/fn] ef]nL b]z / hgtfnfO{ cGwsf/sf] v8ndf gxfNnf
eGg ;lsGg To;}n] cfh}af6 xfdLn] oL s'/fxdf dWogh/ ub{5 ;a}n] ;a}
If]qaf6 ;dfwfg ug{] tkm{sf] ;+:sf/ a;fNg' clt cfj:os b]lvG5 . To;f]
eof] eg] dfq gofF g]kfnsf] kl/sNkgf ;fsf/ x'g5
] . cGoyf gofF g]kfnsf]
kl/sNkgf s]jn gf/fdf dfq} ;Lldt /xg] b]lvG5 . ;a}nfO{ rtgf eof .

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

Pgcf/Pgsf] ;fd"lxs nufgL Ps ljZn]if0f


;fd"lxs nufgLsf] cjwf/0ff
lnP/ o' / f] k e| d 0fdf lgSn] s f
u}/cfjf;Lo g]kfnL ;+3sf cWoIf
hLjf nfld5fg] s f] Pp6f l6d
a]lNhod cfP/ cGt/lqmof u/]sf]
lyof] . o; l6dsf] p2]Zo lyof]
g]kfndf s;/L ;fd"lxs nufgL
leq\ofpg] eGg] ;jfn xf] < g t pgL
1fg]Gb| zfxsf ljhg]z kf6{/ x'g\ g
pgL PSn}n] dfq nufgL u/]/ g]kfnsf]
Gsfndf k} ; f sdfP < To;
cjlwdf w]/}n] z]o/, a}ls, ;~rf/
/ cfjf; If]qdf nufgL u/]/ sdfPsf
5g\ cyf{t\ ;Sg]n] sdfpF5g} . a?
To;a] n fsf Pgcf/Pgsf cWoIf
k'j{/fhfsf HjfOFsf lahg]z kf6{g/
x'g . ut ;ftf sl/a rf/ 306f
rn]sf] pSt ;fIffTsf/ cGt/lqmofdf
kfFr xhf/ g]kfnL a;f]af; /x]sf]
a] l Nhoddf clwsf+ z ;fdflhs,
hftLo / /fhg}lts ;+3;+:yfsf
k| l tlglwnufot a] l Nhodjf;L
g]kfnLsf] pNn]Vo pkl:yltdf lyof] .
clwsf+zn] ljifoj:t'eGbf aflx/sf]
hjfkmdf gcNdlnO pQ/lbg' hLjfsf]
Ifdtf dfGg' kb{5 . jf:tjdf eGbf
Pgcf/Pgdf sf]xL klg ;fdGtL jf
;fdGt 5}g, ;a} dhb"/ / ;a} dflns
x'g\ a? c;dfgtf xf]nfg\ of] a'g'
h?/L 5 . juL{o lje]b ;dfhaf6}
hlGdg] xf] hxfF ;fdflhs efjgf x'bF g} .
/l;ofsf o'jf pBdLsf kdf rlr{t
nfld5fg] u} / cfjf;Lo g] k fnLn]
ljb] z df cfh{ g u/] s f] k' F h LnfO{
k|rlnt g]kfnsf] sfg'gadf]lhd
/xg]u/L klAns lnld6]8 sDkgL
:yfkgf ug]{ / ToxLdfkm{t\ phf{ If]qdf
nufgL leqfpg] h;sf] nflu
sDkgLsf] clws[t k'FhL % c/a /xg]
h;nfO{ !)) c+lst % s/f]8 yfg
;fwf/0f z]o/df ljefhg ul/g]
hfgsf/L lbPsf lyP . oyfy{tf s]
xf] eg] ut cS6f] j / !@!$
sf7df8f}Fdf ;DkGg u}/cfjf;Lo
g]kfnLsf] kfFrf}F ;Dd]ngaf6 ;xdlt
eO{ cWoIf x'g k'u]sf nfld5fg]nfO{
ljz]if ;"qcg';f/ cWoIfdf ;xdlt
u/fpg ljz]if kxn u/]sf] jt{dfg
;/sf/ / Pj+ k|wfgdGqL afa'/fd
e/fOn] cfly{ s ;Nnfxsf/df
dgf]lgt u/]sf x'g\ . o;y{ bnsf
k5fl8 nfld5fg] xf]Og nfld5fg]sf]
k5fl8 bn nfu] s f] b] l vG5 .
nfld5fg]n] eg]h:tf] ;lhnf] eg] 5}g
nufgL leqfpg lsgls j}b]lzs
nufgL leqfpg cfly{ s P] g ,
cf}Bf]lus gLlt, /fi6a}+s P]gnufot

w]/} gLlt lgodx kl/jt{g ug{k' g]{


b]lvG5 . o;df sDkgL;DaGwL sfg'g
klg kl/jt{g ug'k{ g]{ h?/L klg 5}g .
Pshgf jStfn] k|Zg t]:of{P h:tf]
lsgls To;sf] nflu t af]8{ :yfkgf
eO;s]sf] 5 h'g hLjfxnfO{ yfxf
x'g'kb{5 .
x'g t ;/sf/n] @)!@ / !# nfO{
nufgL jif{sf] kdf dgfpg] 3f]if0ff
klg u/]sf] 5 . o;sf] nflu af]8;
{ d]t
:yfkgf u/L ;b:oxnufot
sfo{sf/L k|d'v;d]t lgo'St u/]sf]
cfGtl/s ;"q atfpF5 . h;af6
sDkgL btf{ ubf{ a]xf]g{'kg]{ emGem6
lg/fs/0f ul/lbg] 5 af]8{n] . o;df
g]kfn pBf]u jfl0fHo dxf;+3sf]
Jofks u[ x sfo{ 5 / s] s:tf
ljifodf nufgL leqfpg] eGg]
;jfndf . ;/sf/n] nufgLsf] cfwf/
to gu/];Dd nufgL ug{ gx'g]
atfpF5g\ cy{ljb\ 8f= lr/GhLjL
g]kfn pgsf cg';f/ ;/sf/n] ljgf
u[xsfo{ xtf/df nufgL jif{ 3f]if0ff
u/]sf] bfaL ub{5g\ . hlt klg u[xsfo{
u/] tfklg ha;Dd zflGt / ;'/Iffsf]
Uof/]G6L x'Gg ta;Dd nufgL cfslif{t
ug{ g;lsg] atfpF5g\ g]kfn pBf]u
jfl0fHo dxf;+3sf pkfWoIf kz'klt
d'/f/sf . u}/cfjf;Lo pBdLxsf]
Wofg ljk|]if0ftkm{ ghfg' klg z+sfsf]
3]/fdf kb{5 . ljk|]if0fsf] s'/f ubf{
ljut # jif{sf] tYofn] @ nfv %)
xhf/ a;]{lg / sl/a Ps xhf/
g]kfnLx lbgx'F ljb]lzg] qmd 5 eg]
sl/a jflif{s $ nfv a]/f]huf/Lsf]
pTkfbg x' g ] ub{ 5 . ;/sf/n]
/f]huf/Lsf] nflu !)* d'ns
' df v'nf
u/] tfklg dWok"j{ ;fpbL c/a,
stf/, s' j ] t , ax/fOg, cf] d g,
' g}
hf]8g{ nufot blIf0f Pl;ofsf d'ns
k|d'v sfo{If]q x'g\ . ljk|]if0fnfO{
;+:yfut / a}+ls k4ltdf cfa4
ug]{ qmddf b'Oj{ 6f ljsf; a}s
+ , b'O{
ljQ sDkgL, x'nfs ;]jf ljefu /
$* ;+:yf / sDkgLnfO{ g]kfn /fi6
a}s
+ af6 d'bf| ljk|i] fs cg'dltkq k|bfg
ul/Psf] 5 . o;sf ;fy} jfl0fHo
a} + s xn] a} + s tyf ljQLo
;+:yf;DaGwL P]g @)^# cg';f/ d'bf|
ljk|i] f0f ug{ kfpg] Joj:yf ePsf] x'bF f
#! j6f jfl0fHo a}s
+ x o;df cfa4
eO{ sfo{ ub}{ cfPsf]df jt{dfg
u} / cfjf;Lo g] k fnL ;+ 3 Pj+
u}/cfjf;Lo pBdLxn] ljk|]if0fnfO{
;+:yfut ug]{ ljifodf Wofg lbg

?s'd . ?s'dsf] jfFlkmsf]6nfO


nf]8 ;]l8d'Qm uflj; 3f]if0ff ul/Psf]
5 . ;j}n] l;olkmn lrd afnf}+
?s'dnfO nf]8;]l8 d'Qm lhNnf
agfcf} eGg] d'n gf/fsf ;fy cfh
jfFkmLsf]6nfO nf]8;]l8 d'Qm uflj;
3f]if0ff ul/Psf] xf] . sl/j @ xKtf
cl3b]vL uflj;sf ;j} pkef]Qmfxn]
lkmnfd]G6 aNj x6fP/ l;olkmn aNj
/fVg] cleofg ;+rfng u/L Ps
cf}krfl/s sfo{qmdsf ljr ?s'd]nL
phf{ ljsf; pkef]Qmf ;ldltsf
sf]iffWoIf /fdjxfb'/ s];Ln] uflj;nfO
nf]8;]l8 d'Qm 3f]if0ff ug{e
' Psf] xf] .
nf]8;]l8 d'Qm uflj; 3f]if0ff ug{
yflnPsf] cleofg kl5 uflj;sf ;j}
pkef]Qmfxn] l;olkmn aNj /fv]sf
5g\ . ?s'dnfO g} nf]8;]l8 d'Qm
lhNnf agfpg jfF l kmsf] 6 sf
pkef]Qmfn] bjfjd'ns sfo{qmd ug]{
tof/L klg u/]sf] Plss[t g]skf
dfcf]jfbL ?s'dsf ;b:o rGb|jxfb'/
s];Ln] hfgsf/L lbg'eof] .uflj;df
gd' g f sfd u/] / jfF l kmsf] 6 sf
pkef]Qmfxn] lhNnfsf ;/f]sf/jfnf
lgsfonfO g} r'gf}tL lbPsf] s];Lsf]
egfO 5 . nf]8;]l8 d'Qm uflj;
3f]if0ff sfo{qmddf /fhg}lts bnsf

k|dv
' Pj+ k|ltlglw, sfof{no k|dv
' ,
:yfgLo pkef] Q mf nufotsf]
;xeflutf /x]sf] lyof] .
uflj;nfO{ nf]8;]l8 d'Qm 3f]if0ff
ug{ lgdf{0f ul/Psf] ;ldltsf cWoIf
Pj+ jfFlkmsf]6 Jofkf/L ;+3sf cWoIftf
uf]vj{ xfb'/ k'/Lsf] cWoIftfdf ;DkGg
ePsf] sfo{qmdsf] ;+rfng ;ldlt
;b:o Pj+ Jofkf/L ;+3sf ;x;lrj
wgjxfb'/ k'gn] ug'e
{ Psf] lyof] . xfn
jfFlkmsf]6df em08} $ ;o pkef]Qmfx
/x]sf 5g\ . nf]8;]l8 d'Qm uflj;
3f]if0ffsf] v'zLofnLdf j8f :t/Lo v'nf
k'?if elnjnn k|ltof]lutf ;+rfng
ul/Psf] 5 .
uflj;nfO{
nf]8;]l8 d'Qm 3f]if0ff ug{ lgdf{0f
ul/Psf] ;ldlt / ?s'd]nL phf{
ljsf; pkef]Qmf ;ldltsf] ;+o'Qm
cfof]hgfdf k|ltof]lutf ;+rfng
ul/Psf] xf] . elnjn k|ltof]lutfdf
( ;d'xn] efu hgfPsf] dWo] cfh @
;d'x jflxl/Psf 5g\ . ef]nL &
;d'xljrdf k|lt:kwf{ x'g] / ;dfkg
ul/g] jtfOPsf] 5 . k|ltof]lutfdf
k|yd, bf]>f] / t]>f] x'g] ;d'xn] qmdzM
#), @% / @) lsnf]sf] v;L k'/:sf/
k|bfg ul/g] cfof]hsn] hfgsf/L
lbPsf] 5 . jL/jxfb'/ dNn

dx]Gb| kf}8]n

aflkmsf]6 uflj; nf]8 ;]l8d'Qm

g;s]sf] ljk|]if0f b}lgs ## s/f]8


lelqg] cfFs8fn] b]vfpFbf klg o;af6
kmfObf lng g;s] s f] b] l vG5 .
/fhg}lts txsf] cfly{s ljsf;sf
kIfdf /x]sf] nfld5fg]sf] of] of]hgf
/x]sf] b]lvG5 . To;}n] ;/sf/n]
tkfO{x nufgL Nofpg';\ xfdL bf]xf]/f]
gful/stfnfO{ ;Daf]wg u/f}n
F f eGg]
e|ddf k/]sf x'g ls eGg] lh1f;f
x'g ;S5 . t/, of] cjwf/0ff rnfv
cy{ljb jt{dfg k|wfgdGqL e/fOsf]
of]hgfleq kb{5g\ . ljut cy{dGqL
x'bF f e/fO{n] b'O{ b'O{ kN6;Dd Eof6
ltg{ cfXjfg u/L g]kfnsf wgL
dflg;sf] ;"rL tof/ agfP/ kf6L{nfO{
a'emfpg k'us
] f xNnf gePsf] xf]Og .
km]l/ klg u}/cfjf;Lo g]kfnL pBdLsf]
;"lr klg oxLdfkm{t\ k]l/;8fF8fdf
k'Ub}g eGg] Uof/]G6L s] 5 < csf]t{ km{
;j{;fwf/0fb]lv rlr{t JolStTjnfO{
lbgbfxf8} uf]nLn] p8fpFbf ;'/Iff lbg
g;Sg] jt{dfg ;/sf/ ck/fwLnfO{
sf/jfxLsf] nfuL bafa lbg g;Sg]
jt{dfg /fhgLlts g]t[Tj /x]sf]
cj:yfdf phf{df nufgL ug{ tD;g'
tftf] cfnf] vfg' xf] jf dgsf] n8\8'
vfg';/x xf] ls xf]Og < a'g h?/L
5, pgsf] ljut dfcf]jfbL xf]Og, pgL
Jokf/L x'g\ . t/, klg ;/sf/sf]
cfly{s ;Nnfxsf/ x'gd
' f bnsf] xft
/x]sfn] bn s] rfxG5 pgn] a'em]sf]
x'gk' b{5 . bf]xf]/f] gful/stfsf] ljifo
;+ l jwfg;efleq k| j ] z gu/fO{
nufgLsf] /6fg /6\ g ' jt{ d fg
Pgcf/Pg jf s]Gb|Lo cWoIf cjZo
a'em]sf xf]nfg\ klxrfg a]u/ nufgLsf]
;'?jft ug{ vf]Hg' ;/sf/sf] cfly{s
nIonfO{ dfq 6]jf lbg' xf] . lsgls
Ps t hf]lvdk"0f{ 5Fb}5 clxn]sf]
/fhg}lts, hftLo, juL{o lx;fan]
ljeflht ;+qmd0fsfnLg ;/sf/ ;fy}
ljw]os / ;Demf}tfdf c8]sf] jt{dfg
b] z sf] ;+ l jwfg bf] ; | f ] ef/t /
rLgnufot ljZjsf ultzLn
ljsl;t b] z n] kfgLnfO{ 5f8] /
;f}o{af6 lah'nL lgsfnL ;s]sf]
clxn]sf] kl/k|]Iodf km]l/ l8lk;L
tof/ u/L kfgLjf6 lah' n L

lgsfNg] c g' k cfPsf] phf{


nufgLnfO{ ljgf u[xsfo{ dgsf] n'
vfg';/x klg xf] . oBlk oL ofjt\
k|Zgsf k5fl8 s'6gLlts pQ/ lbP/
a]lNhodaf6 Pgcf/Pg s]Gb|Lo cWoIf
tyf ;/sf/sf cfly{s ;Nnfxsf/n]
cGt/lqmofTdsnfO{ cy{k"0f{ /x]sf]
k| l tlqmof lbP . u} / cfjf;Lo
Pgcf/Pgdf /fhgLlts x'gk' b{5 jf
s'g} jfb jf l;4fGt geO{ ;+:yf x'bF g}
eGg] ;jfndf b'O6{ f k|Zg x'g ;S5
s] eg] lgi7f jf cf:yf, To;}n]
Pgcf/Pgn] eG5 ls h'Qf km'sfn]/
cfp /fhgLlts lgi7fsf] . t/
cf:yfsf] h'Qf gk'msfn eG5 Tof]
a' g h?/L 5 dfS;{ j fbsf
kl08txn] . csf]{ s'/f ;dfhjfbL
;Qfsf] :yfkgf eg]sf] k'h
F Ljfb jf
;fdGtjfbsf] r/d g} ;dfhjfb xf] .
h'g xfdLn] o'/f]kdf b]v]sf 5f}F .
o'/f]ksf] Oltxf; kbf{ a'g] oxL xf],
h;nfO{ lakLn] cfgf] /fhf /fli6otf
/ /fhgLlt eGg] lstfadf JofVof
ug{'ePsf] 5 . ;dfhjfb eGg]n]
k'h
F Ljfb, ;fdfGtjfbsf] c+z s]nfpg'
h?/L 5 . aLkLsf] ToxL nIodf
dfcf]jfbL 5 eGg'df b'O{dt 5}g,
o;nfO{ jt{ d fg k| w fgdGqLn]
:jLsf/]sf 5g\ . o;sf] JofVof kl5
u/f}Fnf . t/ dfS;{ jf dfcf] h'g;'s}
;/sf/df cfP klg cl3 ;f/]sf] tLg
gf/f x'g\ . /fhgLlts, cfly{s /
;fF:s[lts qmflGt oxLcg'k jt{dfg
e/fO{n] cfly{ssf] lglDt hLjfxnfO{
k|of]u ub}{ x'gx' G' 5 . olt klg ga'em]/
sfo{qmddf s]xLn] nufgLsf] lj/f]w
u/]sf] b]Vbf kf6L{sf] of]hgf jf
;/sf/sf] sfo{z}nLnfO{ ga'em]sf]
b]lvG5 . lsgls dhb'/ / dflnssf]
b"/L Oltxf;df sxLF klg ;dfgtf 5}g
of] eg]sf] Ifdtf / of]Uotfsf] cfwf/df
afF l 8g] s' / f xf] . a? ;dfgtf
xsflwsf/df e/ kb{5 . xfd|f] n8fOF
juL{o xf] hftLo xf]Og, au{af6 hft
hGd]sf] eGg] a'g' h?/L 5 . cGttM
cy{ljb\ 8f= lr/GhLjL g]kfn /
kz'klt d'/f/sfsf] ;'emfanfO{ Wofgdf
/fVg' h?/L 5 . ;a}nfO{ r]tgf eof .
-kf}8]n a]lNhodl:yt lxdfno
6fOD;sf k"j{kqsf/ x'g\ ._

ko{6s zf}rfno vf]Hb} k;n k;ndf


eStk'/ . ko{saf6 b}lgs nfvf}F
k} o fF p7fpF b } cfPsf] eStk' /
gu/kflnsfn] ltg} ko{6ssf nflu clt
cfjZos zf}rfnosf] kof{Kt Joj:yf
gubf{ oxfF cfpg] ko{6snfO{ x/]s lbg
JolStsf] 3/ tyf k;ndf zf}rfno
vf]Hb} hfg'kg{] afWotf /x]sf] 5 .
gu/kflnsfn] gu/ k|jz
] ug{ !^ j6f
gfsfdf sfpG6/ :yfkgf u/L k|To]s
ko{6s;Fu /sd p7fpFb} cfP klg
cfjZostfcg';f/sf] zf}rfno / cGo
k"jf{wf/sf] ;d]t kof{Kt Joj:yf gu/]kl5
ljb]zL ko{6sn] k};f lbPcg';f/ ;'ljwf
glbPsf] eGb} cfqmf]z JoSt ug]{ u/]sf
5g\ . ko{ 6 sLo If] q xdf
cfjZostfcg';f/sf] kof{Kt zf}rfno
gx'bF f jiff}b+ { l] v ko{6snfO{ zf}rfno vf]Hb}
lxF8g\ k' g],{ zf}rfnos} nflu xf]6n, So'l/of]
k;n Pjd\ yfGsf k;ndf k'Ug'kg]{
;d:of /x]sf] 6fen Ph]G;Laf6 ko{6s
lnP/ cfPsf ufO8 sdndfg u'?n]
atfP . gu/kflnsfn] k};f p7fpg]
sfpG6/ glhs sd{rf/LnfO{ ;xh
x'gu] /L Joj:yf u/]sf] zf}rfnodf klg
kfgL gx'g,] kmf]xf]/ b'uG{ w x'g,] ;fa'g
tyf 6\jfOn]6 k]k/ gx'g] u/]sfn]
ko{6sn] ;f:tL em]Ng'k/]sf] c:6l] nog
gful/s dfs{sN] hL a|fg] Ln] u'gf;f] ub{}
zf}rfno gkfPkl5 ufO8n] yfGsf
k;ndf k'ofP, of] s:tf] crDd xf],
k};f lng] ;'ljwf glbg], oxfF ;/sf/n]
s]xL x]bg{} < a|fg] Ln] cfqmf]z JoSt ub{}
b/af/ :Sjfo/sf yfGsf Jofkf/L clgn
nfdf b}lgs ko{6sn] zf}rfno ;f]Wg
cfP/ x}/fg kfg{] u/]sf] atfpG5g .
pgn] eg\ yfGsf lsGg cfP xf]nfg\
eg]/ dVv kof], 6\jfOn]6 5 eg]/

;f]W5g\, 5}g egfF} ljb]zL kfx'gf ckdfg


u/]h:tf], 5 eg"F 3/a]6Lsf] wDsL . xfdL
kf] df/df 5f}F . ko{6s;Fu jflif{s !%
s/f] 8 eGbf a9L /sd p7fpg]
gu/kflnsf zf}rfnodf b'O{ s/f]8 vr{
ub}g{ , of] lj8Dagf slxn];Dd ef]Ug]
ko{6s Joj;foLx u'gf;f] u5{g\ .
eStk'/ ko{6g ljsf; ;ldltsf
cWoIf lbjfgrGb| wf} e 8] n n]
gu/kflnsfn] kof{Kt dfqfdf zf}rfnosf]
Joj:yf gubf{ ljleGg b]zsf ko{6sn]
;ldltdf cfP/ u'gf;f] ug]{ u/]sf] /
To;sf] hfgsf/L gu/kflnsfnfO{
u/fpFbf ;d]t p;n] a]jf:tf ub}{ cfPsf]]
atfP . ko{6s;Fu ;ng u/]sf] /sdsf]
!) k|ltzt /sd dfq klg ko{6sLo
k"jf{wf/sf] ljsf;df nufPdf eStk'/sf]
sfFrn
' L km]l/g] pgsf] egfO lyof]] .
ko{6s;Fu ;ng u/]sf] clwsf+z
/sd gu/kflnsfn] ;~rfng u/]sf]
ljleGg sn]hdf vr{ ug]{ u/]sf] /
ko{6sk|ltsf] lhDd]jf/Laf6 gu/kflnsf
klG5b} cfPsf] :yfgLo /fhgLlts bnsf
k|ltlglwn] u'gf;f] u/]sf 5g\ . s]xL dlxgf
cl3dfq ljb]zL ko{6sn] z'Nsafktsf]
;]jf glbPsf] eGb} lt/]sf] /sd lkmtf{
dfu]sf lyP eg] gu/kflnsfnfO{ ufnL
ub}{ kq;d]t n]vs
] f lyP . gu/kflnsfn]
;fs{ / fi6 / rLgsf gful/s;F u
k|ltJolSt ? !)) / u}/;fs{/fi6sf
gful/s;Fu k|ltJolSt ?= Ps xhf/
!)) k|jz
] z'Ns lng] u/]sf] 5 . k|jz
]
z'Nsjfkt ut jif{dfq gu/kflnsfn]
!@ s/f]8 k}ofF ;ng u/]sf] lyof]
eg] o; jif{ !% s/f]8 *# nfv k}ofF
;ng u/]sf] eP klg zf}rfno eg]
ylkPsf] 5}g .

sfg'gL lzIffsf] cfjZostf


clwjQmf hod+unk|;fb hfo;jfn
sfg'gnfO{ Psdtn] kl/eflift ug'{ ufx|f] g} x'G5 . sfg'gsf] aflx/L /
leqL ;+/rgfsf tTjxnfO{ /fd|f;
] uF cf}N+ ofP/ dfq, o;nfO{ Ps cd"tt{ faf6
d'tt{ flt/ n}hfg ;lsG5 . ;fdfGotM ;fwf/0f JolQmn] sfg'gnfO{ lgodxsf]
;+ufnf] eg]/ a'b5 . cf}krfl/s kdf sfg'gsf] ljsf; dfgj ;Eotf;Fu}
geP tfklg cgf}krfl/s kdf o;n] cfkm\gf] :yfg agfO;s]sf lyP .
klZrdL hutdf x]g]{ xf] eg] a]nfotdf !^ cf}+ ztfAbLlt/ g} sfg'g /
sfg'gL lzIff nf]slk|o eO;s]sf] lyof] . clxn] klg sfg'gsf] If]qdf ljZjn]
a]nfotL of]ubfgsf] ;Ddfg / sb/ ub{5 . t/ Tof] eGbf lgs} klxn]b]lv
k"jL{o ;Eotfdf sfg'g / sfg'gL lzIffsf] ;'?jft ePsf] kfOG5 . h:t} M
ljZjs} k|yd sfg'gL If]qdf ;+lxtfa4 sfg'gf] kdf dfgj Gofozf:q
nfO{ lnOG5 . t/ Jofks k|rf/ k|;f/sf] cefjn] ubf{ xfd|f] k"jL{o ;Eotfdf
sfg'gL lzIffsf] ;'?jftsf] Oltxf; 5fofdf kof] . jf:tjdf x/]s k|sf/sf]
lzIff;Fu Ps lglZrt p2]Zo hf]l8Psf] x'G5 . sfg'gL lzIffsf] p2]Zo eg]
sfg'gL If]qdf cfjZos kg]{ hgzlQm tof/ ug'{ xf], h;n] cbfntdf d'2fsf]
kIfdf jf ljkIfdf k}/jL ug]{ Joj;fo u/f];\ . sfg'gL lzIffaf6 d'n'ssf]
sfg'g / Goof k|0ffnLsf] ;'wf/df 7"nf] 6]jf k'U5 . ;fdflhs, cfly{s,
/fhgLlts Gofo / nf]stGqsf] ;+:yfut ljsf;df o;sf] ljlzi6 e"ldsf
x'G5 . sfg'gL lzIffn] ;dfhnfO{ c;Eotfsf] cj:yfaf6 d'Qm u/L ;Eo
;dfhsf] lgdf{0fdf cu|0fL e"ldsf v]n]sf] x'G5 .
ef/tsf k"j{ GofofwLz kLPg eujtL sf cg';f/, sfg'gL lzIffn]
ljlwsf] zf;g, sfg'gL /fHo, cg'zf;g, dfgjclwsf/h:tf dxTjk"0f{ kIfsf]
;+/If0f / ;+a4{gdf ;xof]u ub{5 . ljZjdf cfkm\gf] k|l;l4 sdfPsf sfg'gL
If]qsf lj1xn] klg s'g} klg ;/sf/sf] k|0ffnLdf sfg'gL lzIffsf]
cfjZostfnfO{ dxTjk"0f{ 7fGb5 . h:t} M Gofod"lt{ :ofgsLn] sfg'gL lzIffsf]
af/]df o;/L af]n]sf] kfOG5, k|hftflGqs d'n'sdf Jofj;flos sfg'gsdL{
eP/ dfq k'Ub}g, To:tf sfg'gsdL{ rflxG5 hf] /fHosf] ;dfhk|ltsf] st{Jo
k"/f ug{ u/fpg sfg'gsf] e"ldsf s] x'g] eGg] ;Gb{edf 7f]; b[li6sf]0f
/fVb5 . ha;Dd ;dfhdf sfg'gL lzIffsf] cfjZostfnfO{ Ps j}1flgs
b[li6n] b]lvb}g ta;Dd b]zsf] ljsf;sf] af6f] k|i6\ofpg ufx|f] x'G5 . ljZj
;d'bfodf ePsf 7"nf 7"nf qmflGt rfx] lx+;fTds jf clx+;fTds g} xf];
To;df sfg'gL lzIff xfl;n u/]sf] JolQmn] Ps 5'} e"ldsf / ;Ddfghgs
sfo{ u/]sf] kfOG5 . xfd|f] glhssf] l5d]sL ef/tsf] :jtGqtf ;+u|fddf
klg sfg'gL lzIffaf6 kl/lrt ePsf JolQmn] g} Ps g]t[TjbfoL lhDdf
;Dxfn]sf lyP . pgL lyP dxfTdf ufGwL . To:t} g]n;g d08]nf, ca|fxd
ln+sg, yD; k]g h:tf w]/} JolQmn] cfkm\gf] sfg'gL lzIff dfkm{t qmflGtnfO{
;kmn k'ofPsf] Oltxf; 5 . sfg'gL lzIffn] ;dfhsf] jf:tljstfnfO{
emNsfpg] ub{5 . o;n] dflg;dflg; aLrsf] cGt/ ;DaGwnfO{ dha't
kfg{ w]/} d2t u/]sf] x'G5 .
g]kfnsf] ;Gbe{df sfg'gL lzIffsf] cf}rfkl/s ;'?jft lj=;+= !(^! -;g\
!()%_ df sfg'gtkm{ klxnf] kN6 ;|:] tf kf7zfnf v'ns
] f] kfOG5 . To;kZrft,
h+uaxfb'/sf] kfnfdf cfPsf] d'n'sL P]g, !(!) / lj=;+= @))* ;fndf
cfPsf] k|wfg Gofofno P]gnfO{ dxTjk"0f{ sfn v08sf] kdf lng ;lsG5 .
g]kfndf sfg'gL lzIffsf] ljsf;df ;'?b]lv g} dw]zL ;d'bfosf k|l;4
JolQmxsf] zLif{ e"ldsf /x]sf] kfOG5 . dfgj Gofozf:qnfO{ ;+lxtfa4 ug{
/fdgfy emfn] dxTjk"0f{ e"ldsf lgefP . To:t} lj=;+= !(!) sf] d'ns
' L P]g,
h'g lj=;+= @)@@ ;fn;Dd k|of]udf /x]sf] lyof], To;sf] d:of}bfsf/sf]
kdf klg dw]zL ;d'bfosf JolQmx g} lyP . o:tf] ul/dfdo Oltxf;
eP klg, clxn]sf] cj:yfdf Pl;ofd} ;a}eGbf gfh's sfg'gsf] l:ylt
dw]zdf /x]sf] b]lvG5 . sfg'gsf] kl/kfngfsf] t s'/} 5f]8f}+, dw]zaf6
sfg'gL If]qdf lzIff xfl;n ug]{ ljBfyL{xsf] ;+Vof klg Go"g /x]sf] kfOG5 .
a9\bf] u}/Goflos xTof nufot cGo dfgjclwsf/ pNn+3gsf 36gfx
dw]zdf Jofks kdf km}lnb} uPsf] kfOG5 . sfg'gL lzIffk|ltsf] ;f]r /
ljt[i0ffsf] sf/0fn] ubf{, sfg'gsf] cjx]ngf dw]zdf ;fdfGo s'/f eO;s]sf]
5 . b]zsf] /rgfTds ultljlwsf nflu rflxg] o'jf xftx clxn] ;z:q
;d"xdf nfluk/]sf 5g\ / sltko o'jf h]nhLjg latfpg afWo 5g\ .
Gofosf] k|Tofe"lt Tolta]nf;Dd ug{ ;lsb}g, hlta]nf;Dd sfg'gsf]
kl/kfngf lgi7f / OdfGbf/ 9+un] ul/b}g . dw]zdf sfg'gL lzIffsf] cefj
/ sfg'gL lzIffsf lj1xsf] sdLn] ubf{ u}/sfg'gL sfo{x km:6fPsf] 5 .
dw]zL ljBfyL{ lrlsT;fzf:q, OlGhlgol/lt/ a9L nufj ePsf] sf/0fn]
sfg'gL lzIff rk]6fdf k/]sf] 5 .
sfg'gsf] cgle1tf IfDo x'bF g} eGg] l;4fGtsf sf/0f sfg'gL lzIffsf]
If]q cToGt} lj:t[t 5 . dw]z, hxfF ;fIf/tf Psbd} Go"g, ul/jLsf] u|fkm
clt pRr, dfgjclwsf/ pNn+3gsf 36gf cToGt uDeL/ ePsf] l:yltdf
sfg'gL lzIffsf] cefjn] 8/nfUbf] jftfj/0f l;h{gf ePsf] 5 . g]kfn
;/sf/ tyf sfg'gL If]qdf ;+nUg sfg'g Joj;foL, k|fWofks, ljBfyL{ tyf
;/f]sf/ jfnf ;+:yfxn] dw]zdf sfg'gL lzIffsf] cWoog tyf hfu/0fdf
/rgfTds e"ldsf v]Ng'k5{ . sfg'gL lzIffsf] hfu/0fsf nflu ljb]zL ;xof]udf
:yfgLo :t/df s]xL sfd eO/x]sf] ljj/0f obfsbf ;'Ggdf cfPsf] x'G5 t/
Tof] slQsf] pknlAwk"0f{ 5 eGg] s'/f To;sf ;~rfnsxn] g} eGg'kg]{ 5 .
hfu/0f eg]sf] ljs[ltt / lj;+ult x6fpg] dfWod xf] . dw]zdf sfg'gL
hfu/0fsf] d"Nof+sgsf nflu oxfFsf] sfg'gL tyf Gofok|0ffnLdf b]lvPsf
ljs[lt, lj;+ultnfO{ dfkb08 agfpg'kg]{5 .
g]kfn ;+3Lo k|0ffnLdf uO/x]sf] l:yltdf, ef]ln aGg] ;+3Lo /fHodf
rflxg] sfg'gL bIf hgzlQmsf] cefj l;h{gf x'g] s'/f clxn]sf] sfg'gL
ljBfyL{, ljz]if kdf dw]zaf6 k9\g] ljBfyL{xsf] tYofn] :ki6 kb{5 .
xfd|f] clwsf/ Tolta]nf dfq ;'lglZrt / pkef]u ug{ ;Sb5f}+, hlta]nf
dw]zsf o'jf sfg'gL lzIfflt/ cfslif{t x'g yfNg] 5g\ . gq eg] ef]lnsf
lbgdf klg xfdLnfO{ sfg'gL If]qdf ;d]t pk]lIft kdf hLjg latfpg'kg]{
x'G5 . sfg'gsf] d]?b08 /fd|f] ePkl5 dfq c If]qsf d]?b08x /fd|f]
aGg ;S5 . dw]zdf sfg'gL lzIffsf] l:ylt o:t} /lx/Xof] eg] ef]lnsf]
dw]z ;+3if{sf] d}bfg / u'08f/fhsf] l;jfo s]xL x'Fb}g . cfkm\gf] klxrfgsf]
;+3if{df klg dw]zLnfO{ k5fl8 kg]{ x'G5 .
cGTodf dw]zdf sfg'gL lzIffsf] l:ylt cToGt} dfld{s /x]sf] 5 . dw]zsf
o'jf ef]lnsf] nflu cfjZos kg{] bIf hgzlQmsf nflu cfkm}+ tof/ x'gk' g]{
x'G5 . sfg'gL lzIfftkm{ sd cu|;/tfsf sf/0fn] ubf{, sfg'gL jtfj/0f
Nofpg dw]zdf ufx|f] eO/x]sf] 5 eGg] dx;'; u/]/ dw];sf ;Dk"0f{ ;r]t
gful/sn] o;sf nflu plrt ;dodf cfjZos kxn ug}{ kg]{ ePsf] 5 .
-n]vs sf7df8f}+ :s'n ckm n sf efO; lk|G;Lkn x'g\ ._
dw]z bk0f{af6

ha d k':tsfnodf l5/]+
g]kfnLdf Pp6f pvfg g} 5 d]/f]
syf, d]/f] Aoyf, dnfO{ h] yfxf c?nfO{
s] yfxf k':tsfno tyf ;'rgf lj1fg
tflnddf ;xefuL x'bF f dk|lt ;fyLefO{
/ k|lzIfsxsf] k|ltlqmof ;'g/] of] pvfg
af/Daf/ ;Demg kof] . ljut !^ jif{
cufl8sf] s'/f xf] . hltj]nf b]zdf
hgtfn] /fHo;Qfsf] la?4 ljb|fx] ug{
yfn]sf lyP . hgtfsf g]tfxn] dg
5'g] s'/fx ug{ yfn]sf lyP . To;af6
k|efljt gx'g] dfG5] sd} lyP . d]/f]
slnnf] lbdfudf gofF 5fk kg{ yfNof] .
:jefljs kdf gofF s'/fnfO{ k'/fgf]
k':tfn] xQkQ :jLsfb}g{ t/ gofF k':tfn]
l56f] k5\ofpFbf] /x]5 . clxn] ;Dembf
Pp6f rnlrqdf sfd u/] em} nfUb5 .
sIff ^ df k9\b} lyPF, bfO{xn]
cg]/f:jljo" -qmflGtsf/L_ df ;+ul7t
u/fP . ;dfhdf gfr]sf], ufPsf]
s:nfO{ dg kb}g{ / < :s"ndf x'g]
;fF:s[lts sfo{qmd / ufpF3/df x'g]
gfrufgn] ;fF:s[ltssdL{ klg agfof] .
d]/f] :jefljs sd{nfO{ tTsfnLg
;/sf/sf] gh/df /fHo ljKnj nfUg
yfn] 5 . @)%$ r} t @$ ut]
hgcfGbf]ng :d[lt lbjzsf lbg
rf}tf/f uPsf] lyPF, k|x/Ln] d]/f] v'f
efFRg] u/L n7L k|xf/ uof] . bfofF v'fsf]
uf]nL ufF7f] km'6o\ f] . d ynf k/] . o;n]
;/sf/lj/f]wL efjgf knfpg yfNof] .
To;kl5 b]ze/ lsnf];/] f6' cK/];g
rNof] . k|x/Lxsf] lgu/fgLn] k9\g
hfg k|ltjGw nfUof] . cfkm\gf] k9\g]
;kgf To;} To;} x/fpFb} uPsf] lyof] .
To;}an] f xf], clvn g]kfn /fli6o dlxnf
;+3 qmflGtsf/Lsf] /fli6o ;Dn]ngdf
lhNnf k|ltlglw eP/ @)%% d+l;/ $
ut] sf7df8f} cfPsf] lyPF . ;Dd]ng
sLlt{k/' df ;'? x'bF } lyof], k|x/Ln] kqm]/
dx]Gb| k'ln; Snadf k'ofof] . ToxfFaf6
h]n k7fof] . hlta]nf d !$ jif{sL
lyPF . h]n eg]sf] ;fgf] /fHo /x]5 .

b]jsL ltdlN;gf ;dLIff


/fHo slt cTofrf/L x'bF f]
/x]5 eGg] s'/f d}n] ToxL
k|ToIf cg'ej u/]+ .
kqk| l qsfdf d h] n k/] s f]
;dfrf/n] k|fyldstf kfof] . sf/0f d
gfjflnsf g} lyPF . ;/sf/sf] rf}tkmL{
cfnf]rgf ePkl5 dnfO{ ! dlxgfkl5
l/xf ug{ afWo eof] . t/ p;n] af}4
j8f k|x/L sfof{nodf lnP/ n'sfof] .
of] s'/f klg k|;
] n] aflx/ NofPsfn]
dfq l/xf ePF . 3/ hfFbf d]/f] ;dfrf/n]
xf]; x/fPsf xh'/ cfdf, a'jf, cfdf,
efO a}gL;Fu e]6 eof] . kl/jf/df
v';Lsf] cfFz' v;]sf] lbg lyof] Tof] .
xfdLx s'/fsfgL ub}{ lyof}, kf6L{sf
;fyLx xfd|f] 3/df cfpg'eof] .
pxfFxn] dnfO{ 3/ a:g ;Sg] l:ylt
gePsf] lgisif{ lgsfNg' eof] . To;n]
ubf{ j'jf cfdfn] dnfO{ kf6L{sf] lhDdf
nufpg' eof] . To;} /ft uf]N8 :6f/
h'tf nufPF . Pp6f clglZrt t/
;'gf}nf] eljZosf] sfddf nfu]F .
zx/Lofxn] dfcf]jfbLnfO{ h+unL
eGg] ub{Yo] . t/ xfdLx a:g], lx8\g]
ufpF3/ g} xf] . ToxfFsf :s"n /
ljBfyL{x b]Vbf nfUbYof], /fHon] dnfO{
dfq k9\g lbPsf] 5}g . t/ l;uf]
cfGbf]ngleq x]bf{ dh:tf y'k|} ;fyLx
/x]5g\ . Pp6f lrQ a'emfpg] af6f]
eof] . kf6L{df k|ltef / cfjZostfsf]
gfddf slxn] ljBfyL{ algof], slxn]
dlxnf algof], slxn] hg;]gf algof],
slxn] snfsf/ algof], t slxn]
kqsf/ . t/ h] ag]klg hgtfsf]
d'ltmsf] nflu xTs]nfdf hLjg /fv]/
sfd ug{ sxL r'lsPg . #,# k6s;Dd
;fyLxn] zlxb ePsf] va/ k|zf/0f
ug]{ cj:yfdf k'Ubf klg afFrs
] } 5' .
eljZodf d}n] w]/} 7"nf] sfd ug{ afFsL
5 h:tf] nfU5 . To;}n] d/]/ klg

a}s
+ xsf] C0f c;'nL sdhf]/

sf7df8f}F . a}+s tyf ljQLo


;+:yfxsf cg';f/ o; k6ssf] C0f
c;'nL klxnf] q}df; cyf{t\ c;f]hsf]
eGbf sdhf]/ 5 . rfn" cfly{s jif{sf]
klxnf] ^ dlxgfdf a}s
+ tyf ljQLo
;+:yfsf] C0f c;'nL ;Gtf]ifhgs
gePsf] k|f/lDes cg'dfg 5 . C0f
c;'nL ;sf/fTds gePkl5 o;sf]
k|ToIf c;/ v/fa shf{ a9\g] /
pgLxsf] gfkmf 36\g] lglZrt b]lvPsf]
5 . a}+s tyf ljQLo ;+:yfxsf
cg';f/ clwstd shf{ c;'nL ePsf]
;+ : yfdf klg of] &% k| l tzt
xf/fxf/Ldfq} 5 . pgLxsf cg';f/
sltko ;+:yfsf] shf{ c;'nL b/ %)
k|ltzteGbf klg tn 5 . ut jif{sf]
t'ngfdf rfn" cfjsf] klxnf] q}df;df
jfl0fHo a}+ssf] ;du| gfkmf @#
k|ltztn] 36]sf] lyof] . ut cfjsf]
t'ngfdf of] cfjdf gfkmf cem tLj|
kdf 36\g] a}s
+ xsf] cg'dfg 5 .
a}s
+ sf cg';f/ shf{ c;'nLdf dfq
;d:of xf]Og, lgoldt cfpg'kg]{
Jofh;d]t h'6s
] f] 5}g . t/, sltko
C0fdf eg] c;f]hdf lgoldt gePsf
shf{ o;k6s p7]sf 5g\ . ;a} If]qn]
ufx|f] ePsf] atfO/x] klg jf:tljs
cj:yf s:tf] 5 eGg]af/] of] ;ftf
cfpg] ;a} tYof+s s]nfpg'kg{] a}s
+ x
atfpF5g\ .
g]kfn a}s
+ ;{;3+ sf cWoIf czf]s
zdz]/ /f0ffn] tYof+sx gs]nfOPsfn]
o;} eGg g;lsg] atfP . a}s
+ xn]
cfgf] ;+:yfsf] xsdf /fd|f] c;'nL /x]
klg ;du| ahf/df eg] cfzftLt
;kmntf xft gnfu]sf] atfPsf 5g\ .
ut c;f]hdf jfl0fHo a}s
+ sf] s'n C0fdf
v/fa shf{sf] c+z #=*) k|ltzt
lyof] . ;/sf/L :jfldTjsf] /fli6o
jfl0fHo a}s
+ , g]kfn a}s
+ / s[lif ljsf;
a}s
+ nfO{ 5fbf{ v/fa C0fsf] c+z @=#*
k|ltzt lyof] . v/fa shf{sf] c+z
o;k6s cem a9\g] a}s
+ xsf] cg'dfg
5 . g]kfn OG8li6on PG8 sdl;{on
a}s
+ sf k|dv
' sfo{sf/L clws[t zzLg
hf]zLn] o;k6s cem a9L dfqfdf
v/fa shf{afktsf] yk Joj:yf a9\gs
' f
;fy} Jofh cfDbfgL 36\g] / Jofh
vr{a9\g] atfP . Jofh;d]t c;'nL
gePkl5 a}s
+ tyf ljQLo ;+:yfsf] Jofh

vr{ cfDbfgLsf t'ngfdf a9L x'g5


] ,
pgn] eg] . /fi6 a}s
+ sf] lgodcg';f/
c;'nL gePsf] JofhnfO{ cfDbfgLdf
afFWg gkfpg] ePkl5 Jofh vr{:jtM
a9\g] lglZrt ePsf] xf] . clwsf+zsf]
Wofg 3/hUuf shf{df s]lGb|t /x] klg
a}s
+ tyf ljQLo ;+:yfnfO{ eg] ;a}
k|sl[ tsf shf{n] lk/f]ns
] f] 5 . shf{sf]
k]6f l] nof] s:tf] lyof], c;'nLsf] b/ klg
To;}df lge{/ 5, hf]zLn] eg], l:ylt
cem v/fa x'G5 eGg] ;f]lrPsf] lyof]
t/ To:tf] ePg . PgPdaL a}s
+ sf k|dv
'
sfo{sf/L clws[t pk]Gb| kf}8]nn]
klxn]bl] v g} ;d:of b]lvPsf C0fnfO{
5f8]/ x]g]{ xf] eg] k'; ;sf/fTds ePsf]
atfP . ;a}n] ufx|f] 5, ufx|f] 5 eGg'sf]
cy{ shf{ c;'nLdf ;d:of 5 eGg] xf],
pgn] eg] . g] k fn 8] e nkd] G 6
a}+s;{P;f]l;o;gsf cWoIf dgf]h
uf]onn] ;du| ljsf; a}s
+ sf] shf{ c;'nL
^) k|ltzt xf/fxf/Ldf /xg] cg'dfg
u/] . /fi6 a}s
+ jfl0fHo a}s
+ sf ;d:of
;dfwfg ug{ af6f]df nfu] klg cfgf
;d:ofnfO{ rf;f] glbFbf ;d:of oyfjt
/x]sf] ljsf; a}s
+ / kmfOgfG; sDkgLsf
k|dv
' sfo{sf/L clws[tx atfpF5g\ .
g]kfn ljQLo ;+:yf ;+3sf cWoIf
/fh]Gb|dfg zfSon] ;a} k|sl[ tsf] shf{df
;d:of /x]sf] / c;'nL ;Gtf]ifhgs
gePsf] atfP . a}s
+ tyf ljQLo ;+:yfn]
shf{ lgoldt gePsf] cj:yfdf xhf{gf
5f8\bf klg Jofh ltg{cfgfsfgL ul//x]sf]
a}s
+ xn] atfPsf 5g\ . 7"nf Jofkf/L
/ Joj;foLn] o;cl3 g} dgUo kmfObf
lnP/ a;]sfn] clxn] rf;f] glbFbf ;d:of
b]lvPsf] zfSosf] a'emfO 5 . ljsf;
a}s
+ / kmfOgfG;df lgIf]k ga9]sfn]
pgLxsf] d'Vo rf;f] ;+:yf s;/L
rnfpg] eGg]lt/ s]lGb|t 5 .
jfl0fHo a}+sdf qm]l86 qmGrsf]
ljifo pl7/x] klg ljsf; a}+s /
kmfOgfG; sDkgL eg] cem} nufgLof]Uo
/sd -t/ntf_ cefjh:t} l:yltdf
5g\ . /fi6 a}+snufot ;+:yfut
lgIf]kstf{xn] gofF lgIf]k g/fv]sf
dfq} xf]Ogg\, pgLxn] k'/fgf] lgIf]k
klg wdfwd lkmtf{ n}hfFbf oL ;+:yf
rNg ;Sg]df cfz+sf /x]sf] ljQLo
;+ : yfsf k| d ' v sfo{ s f/Lxn]
hgfPsf 5g\ .

afFrs
] L 5' . ;of} x08/ 7Ss/ vfg'
{ pleg] u/]sL
k/]klg :jfledfgk"js
5' . cfkm' lx8]sf] a:tL / hgtfsf]
aLrdf af]ns
] f s'/f d e'Ng ;ltmgF .
afFRg' kbf]{ /x]5, w]/} s'/f b]Vg
kfObf] /x]5 . xfd|f g]tfxn] xfdLnfO{
cfGbf]ngsf lbgx/df k9\g gkfPsf]df
lrGQf gug'x{ f];\ eGYo] . cem kf6L{
cWoIf k|r08n] xfdL ;/sf/df uPkl5
jf/ e]6/] fg k|df0f kq lbG5f} eGg'
ePsf] lyof] . jf:tjdf pxfF u0ftGq
g]kfnsf] k|yd k|wfgdGqL klg x'ge' of],
To:tf] k|df0f kq lbg] s'/f e'ne
] m}
ug'e
{ of] . xfdLn] g;DemfPsf] klg
xf]Og . ;/sf/n] gftfjfb, s[kfjfbdf
x'Ss], a}7s], lrlnd], w'kf}/]nfO{
k9]n]v]sf lj1 eGb} sfd lbPsf]
b]lvof] . o;n] ubf{ pd]/ lgs} l5lkP
klg k9fO{ 5f]8s
] f] !@ jif{kl5 P;Pn;L
lbPF . k|yd >]0fLdf ptL0f{ ePF . clxn]
Kn; 6' ;s] . cfGbf]ngsf qmddf
g]kfnL ;dfhnfO{ glhsaf6 k9]s
+ L 5' .
ca To;sf] ;} 4 flGts efunfO{
;dfhzf:qLo kdf laP, PdP ug]{
ljrf/ 5 .
oxL ;]/f]km]/f]df k':tfsno tyf
;'rgf lj1fgsf] tflnd x'g yfn]sf]
;'rgf kfPF . ljleGg ;Dks{ dfkm{t\
tflnddf ;xefuL ePF . ;'?sf lbgx
c+uh
]| L zAbxsf sf/0f lgs} cndn
eof] . tflnddf k| l zIf0f lbg
cfpg]xsf] hLjg / Jojxf/n] l;Sgdf
k]l| /t agfof] . b]Vbf efO{h:tf nfUg]
t/ Ifdtf / cfjZofstfn] lj1
k|lzIfsx / ;xsdL{ ;fyLx;Fu
#% lbg Ps xKtfdfg} ljtfPh:tf]
eof] . k':tsfno eg]sf] k':tsx,
kf7sx / sdf{ r f/Lxsf]
lqsf]0ffTds ;DaGw /xg] 7fpF /x]5 .
jf:tjdf k':tsfno ;'rgf s]Gb| jf
1fg ;fdu|Lsf] Pp6f cd"No lglw
/x]5 . h;/L ljZj sDKo'6/sf] Pp6f
;fgf] lrK;df c6]sf] 5, To:t}u/L 1fg
lj1fgsf cGj]if0fxnfO{ k':tsfnodf
;hfpg' kg]{ /x]5 .
xfdLn] cd] l /sg, s] z / /
sLlt{k/' l:yt lqe'jg ljZjljBfnosf]
s]lGb|o k':tsfno e|d0f uof} . oL
e|d0fdf w]/} s'/f b]Vof}, yf]/} s'/f l;Sg
Eofof} . cd]l/sg nfOa|/] L cfw'lgs
k|ljlwdf ePsf] b]Vof} . o;sf] cfs{if0f
5'} 5 . s]z/ k':' tsfnosf] ;hfj6n]
of] k':tsfno dfq geP/ ;+uf| xno
xf] h:tf] nfUof] . lqlj k'tsfnodf
cfkm\gf] sfo{sfne/L pleP/} kf7snfO{

;]jf k'ofpg] lji0f'/fh cf]emfsf] syf


;'Gof} . pxfFn] gfd lulgh a'sdf klg
n]lvPsf] 5 /] o;n] Pp6f c;n
nfOa]l/Pgsf] pQ/bfloTj af]w u/fof] .
o;f] t xfdLn] ;NnfxL lgjf;L jfns[i0f
pk|t] LnfO{ b]v/] klg k|efljt eof} .
pxfF b[li6ljlxg eP/ klg x/]s
kf7snfO{ ;]jf lbO/xg' ePsf] lyof] .
tflnd eg]sf] Ifdtf ljsf; ug{}
Pp6f z;Qm dfWod dfq xf] .
nugzLn eP/ sfd ug]{ / nIodf
k'Ug] s'/f cfkm'df e/ kg]{ s'/f x'g\ .
xfd| f ] tflndsf] ;dfkgsf lbg
cfof] h sxn] o:t} egfO{
;' g fpg' e of] . ;du| tflnd
cjlwe/sf] ultljlwsf] d'Nof\sg
u/]/ dnfO{ k'/:s[t ug'e
{ of] . of] d]/f]
lhGbuLsf] csf]{ v'';L lyof] . of]
;fvnfO{ arfpg ddfly t'n;fn]
lhDd]jf/L yk]sf] jf]w ePsf] 5 .
t'n;f4f/f cfof]lht k|lzIf0fdf e]l6g'
ePsf k|lzIfsxn] eg]sf syfxn]
ulx/f] u/L 5fk kf/]sf] 5 . To;
kf6f]nfO{ 5'} n]Vg] ljrf/ 5 . t/
olta] n f d] / f] dg sLlt{ k ' / sf]
k' : tsfnodf 6fF l ;Psf egfO{ d f
c8\s]sf] 5 . hxfF ef/4fhsf] egfO{
n]lvPsf] lyof] ltdL ;fFRr} ;Qf
kN6fpg rfxG5f} eg] klxnf k':tssf]
kGgf kN6fP/ x]/ .
xf], o:t} cNj6{ cfOG;\6fG;\n]
;f]Rg ;Sg] Ifdtf j'l4eGbf dxTjsf]
x'G5 Tolts} eg]sf xf]Ogg\ . d}n]
cfkm\gf] ljut 5fD5' . b]z / hgtfsf]
kIfdf 5ftL km'nfP/ sfd u/]sf] 7fG5' .
clxn]sf] kl/jt{g o;} cfsfzaf6
a;]s
{ f] xf]Og . t/ ;don] zltm /
eltm nfO{ dfq uGg yfn]sf] 5 . To;}n]
olta]nf d}n] d]/f] ef]ssf lj?4 s]xL
ug'{ 5 . ;fydf afnaRrfx klg
5g\ . pgLxsf] eljZo klg x]g5
'{ .
o;}qmddf of] tflnd lng uPsL x'F .
;fdflhs k|lti7fsf nflu klg s]xL
u/]/ b]vfpg' 5 . k':tsfnosf] ;Ddfg
gu/L b]zdf Gofo, ;DkGgtf / zflGt
k|fKt x'g ;tm}g .
g]kfnsf x/]s a:tLdf k':tsfno
lgdf{0f ug]{ l:ylt lglDTofpg t'n;fn]
o:t} o:t} Ifdtf clea[l4sf cleofg
rnfpb} hfcf];\ . o;n] ;dfhnfO{
Ao"eF mfpg] 5 . xfdLn] kl/sNkgf u/]sf]
efjL ;'Gb/ g]kfn lgdf{0fdf ;xof]u
k'Ug]5 . x/]s ;dfhnfO{ ;Eo / ;'Gb/
Aoj:yfks agfpg k':tsfnodf nfu'
x'g] cg'zf;gn] klg l;sfpg] 5 .
;a}nfO{ r]tgf eof .
divaki.timalsina@gmail.com,

kG5Lx?sf] aw ug]{ tyf df;'sf] pkef]u ug]{ k|jl[ Q kl/jt{g u/f}+ .


a8{km\ n h:tf kG5LhGo /f]ux?sf] lgoGq0fdf ;xefuL agL,
cfk"m klg arf}+ ;dfhnfO{ klg arfcf}+ .
kG5Lx?sf] aw 3/aflx/ kfgLsf] ;|ft] eGbf 6f9f ug]{ u/f}F .
s'v/' f sf6]kl5 e'OF /fd|f;
] uF kvfNg], k'5g\ ] -lg;+qmd0f_ u/f}F .
aw ul/;s]kl5 s'v'/f tyf sfFrf] df;'sf] n;k;af6
afnaflnsfx?nfO{ 6f9} /fvf}F .
df;' sf6]kl5 lg:sg] kmf]xf]/, ;'nL, Kjfn cflbnfO{ hyfefjL
gkmfnL vfN8f]df uf8\g] jf hnfpg] u/f}F .
s'v/' f;Fusf] n;k; tyf df;' sf6\g] sfd ;lsPkl5 ;fa'g
kfgLn] /fd|f;
] uF xft w'g] u/f}F .
leqL efu;Dd /fd|f;
] uF kfs]sf] s'v/' fsf] df;' dfq vfg]
u/f}F .
la/fdL jf d/]sf s'v/' fsf] df;' s'g} klg cj:yfdf vfg]
gu/f}F .
c08fsf] leqL;Dd ;fx|f] x'g] cj:yf;Dd pdfn]/ of ksfP/
vfg] u/f}F .

a8{km\ n' /f]usf] /f]syfd / lgoGq0fdf xfdL ;a}sf] k|lta4tf

g]kfn ;/sf/

s[lif tyf ;xsf/L dGqfno kz' ;]jf ljefu

Pleog OGk\mn'oGhf lgoGq0f cfof]hgf


a"9fgLns07, sf7df8f},F kmf]gM $^%)!@*&, $^%)$(!, $^%)!@*

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

kf6L{ ar] km]l/ klg dGqL aGg kfOG5


gf/gf/fo0f
;+ljwfg;efn] gof" ;+ljwfg agfp"b5
} . ljjfbx qmdzM sd x'b" 5
} g\ .
lbgbzf glau|h
] :tf] eP klg Psyfg gofF" ;+ljwfg g]kfnL hgtfn] kfpnfg\ .
t/, Tof] gof" ;+ljwfgn] klg ;a} ;d:ofsf] ;dfwfg ug]{ ;Defjgf 5}g .
To;}n] eGg ;lsG5 ;+ljwfg aGg'k"js
{ f sltko ljjfb yf"tL /xg]5g\ .
b'Ol{ txfO{ ax'dtn] gof" ;+ljwfg kfl/t ubf{ klg lj/f]w ug]x{ klg /xg] g}
eP . ;+3Lotf casf] ljjfbsf] d'Vo ljifo xf]nf . hftLo ;d:of;"u}
ef}uf]lns / If]qLo ljjfb ;lhn} xn x'g] 5f"6 5}g lsgls k|fs[lts ;|ft] sf]
af"8kmf"8 / clwsf/sf] s'/f] TolQs} ldNg] ljifo xf]Og . juL{o ;d:of
;dfwfgdf gof" ;+ljwfgn] klg s]xL ug]{ 5}g . hlt /fhgLlts ;dfgtfsf
s'/f u/] klg cfly{s ;dfgtfsf] cefjdf To;n] k"0f{tf kfpg] 5}g .
lnLo lje]b cGTosf] s'/fnfO{ ;fdfGo dfGg ;lsGg . To;}n] eGg ;lsG5
gof" ;+ljwfg ag]kl5 ;lhn} b]z rnfpg] ls c? hnfpg] eGg] 6'f] cem}
nflu;s]sf] 5}g . To;}n] xfd|f] cg'/f]w 5 g]tfx xf], clxNo} dft]/
glx"8\g';\, cfg} cu|h, /fhgLlts u'? / TofuL g]tfsf] ;DdfgnfO{ 6'qmf
6'qmf kf/]/ glu"8\g';\, qmflGt cem} k"/f ePsf] 5}g, zflGt cem} w]/} 6f9f
5 . To;sf nflu ;+3{if ug'{kg]{ cj:yf ljBdfg 5 . To;}n] kf6L{rfpg';\,
cfk"m klg aRg';,\ glau|Lg';\ . ef]ln km]l/ klg tkfO"s} g]tT[ jdf gof" g]kfn
aGg] ;Defjgf 5 . clxNo} af6f] aGb ubf{ efjL k':tfn] ;/fKnf . g]t[Tj
ug{] df}sf klg u'Dnf . clg cfg} sfo{stf{n] lwsf{nf{g\ .
s'g} klg ;/sf/ ;fWo xf]Og, ;fwg xf] . of] cfh 5, ef]ln 5}g . of]
b'O{lbgsf] 3fd5fof" klg xf] . kf6L{nfO{ arfpg ;s] ef]ln km]l/ ;/sf/df
hfg ;lsG5 . ;/sf/ arfpg] gfddf kf6L{ kmf]8\bf s;}sf] klg enf] x'g]
5}g . dGqL kbsf] nf]edf kbf{ ;/sf/ / kf6L{;a}af6 xft w'g'k/]sf]
cj:yf w]/} k6s cfPsf] g]kfnL ljutsf] Oltxf; km]l/ c? sltk6s
bf]xf]ofpg' To;n] b]zsf] klg enf] x'g] 5}g . cfgf] Ifl0fs :jfy{sf
nflu, ;'v / ;'ljwfsf nflu kf6L{{nfO{ bfpdf /fVbf /fi6 / kl/jt{gsf]
d];f]df 7"nf] 3fp nfU5 . To:tf] 3fp lgsf] x'g ;do nfU5 . lgsf] x'g]
a]nf;Dd ;don] kv{]/ a:b}g . Tof] a]nf w]/} kl5 kl/G5 . clg
k5'tfpg'k5{ . kl5 k5'tfpg'eGbf clxNo} ;dod} a'l4 k'ofpg' /fd|f]
xf] . ToxL cg'/f]w xfd|f] xf] .
nf]es} sf/0f g]kfnaf6 Tolt k'/fgf] j+zsf /fhf uP, t/ /fhtGq
uPsf] 5}g . u0ftGq cfof], Tof] cg'sn
" sf] cfr/0f cfPsf] 5}g . nf]stGqdf
nf]etGqn] ulx/f] h/f uf8]sf] 5 . To;}n] ;dodf gof" / hgd'vL ;+ljwfg
gag]sf] xf] . gofF uGtAosf] 7]ufg gnfu]sf] xf] . o:tf] cj:yfdf s;}n]
s;}nfO{ 6]bg}{ . To;}n] /fhgLlt ef"8s
] f] 5 . ef"l8Psf] /fhgLltnfO{ lnsdf
Nofpg] s'/f ;lhnf] /x]g5 . /fhtGqsf] jsfnt ug{ sf+u|]; u0ftGq
cfPkl5 cfkm} ylst 5 . ;+ljwfg;ef / u0ftGqlj/f]wL Pdfn] cfkm}
rlst 5 . dw]zL bnx g ylst 5g\, g rlst 5g\, pgLx t cfkm}
cfgf] st'{tn] cftlt 5g\ . ltgLxnfO{ ;Qf / eQfn] lauf/]sf] xf] .
;2] dfG5] laufg{ k/] ;Qf / ;'ljwf lbg', Tof] To;} l;l4G5 eg]sf] ;f"Rr}
/x]5 . lxhf]sf xfd|f /fd|f / cltlk|o g]tf klg cfh To;}n] lau|]sf x'g\ .
kb, k};f / kx'r
" ePkl5 dfG5] vQd x'g a]/ nfUb}g eg]sf] klg ;f"Rr}
/x]5 . kb, k};f / kx'"raf6 gdfTg] dfG5] kfpg ;fx|} ufx|f] ef] . cfhsfn
t l;nf vf]Hbf klg ge]l6g] l:ylt cfof] . o:tf] clgsfndf klg s]xL g]tf,
ljrf/sx glalu|sg, kfPsf] s';L{ g 5f8]/, qmflGtsf/L l;4fGt /Iffsf]
n8fO"df l6s]sf 5g\ . tL t clgsfnsf aLpm x'g\ . ltgnfO{ x]nf gugf];
{ ,\
gdfgf];
{ ,\ arfpg';\ . ef]lnsf] b'lgof"n] ltgs} gfd hKg] 5 . clxn] ltg}nfO{
;fy lbP, ef]lnsf] Oltxf;n] tkfO{"sf] gfd klg ;'gf}nf] cIf/n] yKg] 5 .
olt s'/f a'emg';\ eGg] xfd|f] cg'/f]w xf] .
s'g} klg /fd|f] ljrf/sf] cu'jfO ug{, ;'b"/ eljiosf] pHofnf]sf nflu
bL3{sfnLg sfd yfNg] g]tf jf bfz{lgsn] cfg} hLjgsfndf To;sf] kmn
vfg kfPsf] x'b" g} . jif{ v]tL nufP/ lxp"bdf afnL sf6\g] / cGg leq\ofpg]
h:tf] sfd of] x}g eGg] s'/f ;dfh ljsf;df of]ubfg k'ofpg cl3 ;/]sf
g]tf jf /fhgLlt1n] a'em]sf] x'b" g} eGg ;lsGg . a'em]/ klg a'em krfpg]sf
cufl8 xfd|f] s]xL gnfUbf] /x]5 . s]xL jif{k/]sf] nufgLsf] ;fjf" Jofh c;'n
pk/ ug{ tD;g]xsf] htftt} afx'Notf x'g yfn]kl5 kl/jt{gsf] ult
clt lwdf x'"bf]/x]5 . g]kfndf clxn] ToxL eO/x]sf] 5 . xfdLnfO{ cfk"mn]
u/]sf] of]ubfg, ;+3i{ f, nufgL w]/} nfUg;S5 . xfd|f] cfo' / pd]/, ;f]rfO /
a'emfOn] To:tf] u/fPsf] xf] . ;fdflhs kl/jt{g, /fhgLlts qmflGt, gof"
o'usf] pbosf ;Gbe{df x]g{] xf] eg] xfd|f] nufgL slQ klg x}g . k':tf}k+ :' tfsf]
lg/Gt/ ;+3{if / n8fO"n] dfq aNn gof" uGtAo klxNofPsf] x'G5 . b'O{,
rf/ bzs jf ztfAbL t ;dfh ljsf;sf] qmddf Tolt nfdf] ;do klg
x}g . cflbd ;fDojfbL Aoj:yfn] slt ;o jif{kfof], bf;k|yfn] slt xhf/
jif{ufof], ;fdGtjfbL Joj:yfsf] cfo' slt xf], k""hLjfbL Joj:yfsf] cGTo
slxn] x'g] xf] clxNo} eGg ;lsGg . xfd|f] pd]/ h:tf] uGg ;lsGg . xfdL
t emg clxn] cw{;fdGtL / cw{cf}klgj]lzs cj:yfdf 5f}+ . oxL 3]/f]
tf]8\g / k""hLjfbsf] km]/f] ;dfpg klg slt ;do nfUnf cfkm} lx;fj u/]
x'G5 . ;dfhjfb / ;fDojfbsf] uGtAo t cem slt w]/} 6f9f 5 eGg
;lsGg . aLr af6}df yfs]/ a:g]xnfO{ ef]lnsf] Oltxf;df uGg ;lsGg .
xf], of] ;dfhn] h:tf dfG5] klg Aoxf]/s
] f] 5 . uf}td a'4sf hdfgfdf
c+u'nLdfn lyP, dxfTdf ufGwLsf hdfgfdf gfy'/fd uf]8\;] klg lyP .
kf}/fl0fs sfnsf /fd / /fj0f, s[i0f / s+z, b|f}kbL / b'zf;g, o'lwli7/ /
b'of]{wgsf syf clxn] klg g]kfnL hghLa|f]df 5g\ . xfd|} b]zsf] s'/f ubf{
klg x'G5 . afO;]rf}aL;] /fhf /hf}6f, k[YjLgf/fo0f zfxsf] PsLs/0f
cleofg, g]kfn c+u|]h / g]kfn rLg o'4, ;'uf}nL ;lGw, /f0ff zf;gsf]
pbo / c:t, @))& b]lv )!& ;fn;Ddsf] cj:yf, #) jif{ kZrfot,
!@ jif{ ax'bn, # jif{ zfxLsfn, !) jif{ hgo'4 / clxn]sf] of] kf"r jif{
;+qmd0fsfn xfd|f /fd|f cg'ejsf pbfx/0f x'g\ . ljutsf lj=kL= sf]O/fnf,
k'iknfn, dbg e08f/L, u0f]zdfg l;+x, dgdf]xg clwsf/L s[i0fk|;fb
e/fO{, lul/hfk|;fb sf]O/fnf / jt{dfgsf k'iksdn bfxfn, df]xg j}B,
afa'/fd e/fO{, dfwj g]kfn, emngfy vgfn, ;'zLn sf]O/fnf, z]/axfb'/
b]pjf, /fdrGb| kf}8n
] , v8\u cf]nL, s:tf b]lvPnfg\ ef]ln s'g Oltxf;df
n]lvPnfg\ ef]ln s'g} hdfgfdf ;'o{axfb'/ yfkfsf] klg sd rsrsL /
huhuL lyPg . v'daxfb'/ v8\sfsf] klg sd bd lyPg . cfh s] ePsf]
5 eGg] s'/f b'lgof"n] b]v]s} ljifo xf] .

7
c:yfoL===

pgn] o'lgog / z}lIfs u0ftflGqs


d~rn] ;+oS' t cfGbf]ngsf] 3f]if0ff
u/]sfn] ;/sf/n] cf}krfl/s kdf
jftf{df gaf]nfP;Dd c;xof]u /
alxisf/sf] gLlt sfod /xg] atfP .
lzIfflj 8f= lji0f' sfsL{n] eg]
lzIfsxn] ;'ljwfsf nflu dfu
ul//xg] / ;/sf/n] ;/f]sf/jfnf;Fu
5nkmn gu/L dfu k'/f ug]{ xf] eg]
cfufdL lbgdf ljBfyL{ / cleefjs
klg cfGbf] n gdf cfpg ;Sg]
ts{/fsfVo . lzIfsnfO{ ;'ljwf dfq}
lbP/ x' F b } g , z} l Ifs u' 0 f:t/sf]
;'lglZrttf klg Ps};fy x'gk' 5{, 8f
sfsL{n] eg lzIff dGqfno /
lzIfsaLr ePsf uf]Ko ;xdltsf]
cf}lrTo k|i6 x'g' h?/L 5 .

kf6L{nfO{====

k|wfgdGqL 8f= e/fO{sf] cfg} kL8f


5 Tof] xf] kf6L{leq}af6 ;/sf/dfly
adaf/L ul/Psf] 5 . ls/0f / afbnsf]
kL8f 5 wf]lj3f6af6 k|wfgdGqL aGg]
cj;/ kfPsf e/fO{n] k|wfgdGqL
aGgf;fy u7aGwgnfO{ nft xfGb}
b'Zdgsf] lsQfdf k'ofP Psflt/ eg]
csf]l{ t/ kf6L{ cWoIf k|r08sf ckf/bzL{
lqmofsnfksf] lzsf/ aGg'kg]{ cj:yf
5 . cWoIf k|r08sf] klg ;a}eGbf kL8f
5 pgL kf6L{eGbf klg u'6sf] g]tf
aGg'kg],{ b]zLljb]zL ;a} zlQmnfO{
;dGjo ug'k{ g]{ . kf6L{leq} / b]zleq}
pgL cnf]slk|o aGb} hfg'kg]{ l:ylt 5 .
ctM kf6L{leq Pstf lsg eof] eg]
k'm6 / ljefhgaf6 s;}n] klg cfgf]
cl:tTj b]Vg ;s]gg\ . w]/n
} ] o;nfO{
c:yfoL Pstf klg eg]sf 5g\ .
jf:tjd} of] Pp6f cljZjf; /
cfz+sfxs} aLraf6 ePsf] 5 . of]
Pp6f 6fond} /flvPsf] 5 . ha
kf6L{leq Pstf ePsf] 5 jf ljefhg
/f]lsPsf] 5, ta ;+;b\jfbL bnx nfdf]
;dosf] df}gtf tf]8b\ } dfcf]jfbL lj/f]wL
df]rf{ agfpg] cEof; ub}5
{ g\ . lxhf]
pgLx kf6L{ k'm6fpg] ;t{df ;/sf/nfO{
;dy{g u/]sf] s'/f olta]nf cfP/ k'li6
eof], hlta]nf pgLx Pdfcf]jfbL
s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7saf6 Pstf
k|:tfj kfl/t x'gf;fy cfqmfds aGg
yfn] . ca klg pgLxsf] b'Oj{ 6f
/0fgLltx x'g ;S5g\ klxnf] xf], kf6L{n]
;/sf/af6 k|wfgdGqLnfO{ lkmtf{
af]nfPdf pgLx oxL ;/sf/nfO{ ;dy{g
ug]{ / bf];f| ] x'g;S5, kf6L{ Pstfa4
ePdf jf klxnf] /0fgLlt c;kmn x'g]
b]lvPdf ;/sf/sf lj?4 cljZjf;
k|:tfj NofO{ dfcf]jfbLlj/f]wL ;/sf/
agfpg] .
ptf ;/sf/df hfgf;fy hgtfnfO{
/fxt lbg] 3f]if0ff u/]sf k|wfgdGqLn]
cGttM d"Noj[l4sf] lg0f{o u/]/ cfgf]
lgs[i6tf / ljj]sz"Gotf b]vfO{ 5f8] .
kf6L{ l eqsf] kl5Nnf] ;xdltaf6
;/sf/sf] cfo' emg} lbguGtLdf uPsf]
a]nfdf ul/Psf] k]6f l] nod kbfy{sf]
d"Noj[l4af6 ;/sf/ emg} gflPsf] /
c;kmn ;fljt ePsf] 5, h' g
k|wfgdGqLaf6 hgtfn] Jofks ck]Iff
u/]sf lyP, ToxL JolQmaf6 ePsf
lg0f{ox ljlrqsf 5g\ . o;af6 k|Zg
plAhPsf] 5, k|wfgdGqL 8f= afa'/fd
e/fO{ s] :jtGqkdf sfd ul//x]sf
5g\ jf c?sf] bafadf < sxLF pgL
bLk]Gb|h:tf] /fhf t ag]sf 5}gg\ <
;/sf/sf] of] cnf]slk|o lg0f{ok|lt kf6L{n]
af]Ng'kb}g{ < d"Noj[l4sf] kIfdf jsfnt
ug]{ dGqL / ;/sf/nfO{ kf6L{n] sf/jfxL
ug'{ kb}g{ < ls sld;gsf] v]ndf k"/}
kf6L{ g]tT[ j To;df ;fd]n ePsf] 5 <
olb To;f] xf] eg] sld;gsf] rSs/df
hgtfsf] 9f8 ;]Sg kfOFbg} . ls olta]nf
xfdLn] ;du| kf6L{nfO{ Pstfa4 u/fpg]
lg0f{o ubf{ kf6L{nfO{ tx;gx; kfg]{
d'2fxnfO{ ;dLIff ug}k{ 5{ . kf6L{df
;+:yfut kdf xfjL x'Fb} uPsf]
e|i6frf/, cj;/jfb, kl/jf/jfb /
u'6jfbnfO{ ;a}eGbf k]lrnf] ;d:ofsf]
kdf p7fg ug{ ;lsG5, h;n] ubf{
xfd|f g]tfxsf] lxhf]sf] Oltxf;df lxnf]
5\ofKg] sfd eof] . hgtfn] elg;s]
h'g hf]uL cfP klg sfg} lr/]sf . bf];f| ]
;d:of xf], e"lk z]/rgsf] zAbdf 3'Dg]
d]rdfly cGwf] dfG5] aGg] xf]8afhL .
ug{ s]xL g;Sg] t/ dGqL, k|wfgdGqL
agfpg tof/ x'g] k|jl[ Q . t];f| ] d'2f xf],
;Qfdf hfgf;fy ljrf/, l;4fGt /
juL+{o b[li6sf]0faf6 d'Qm x'g] jf
ljrngsf] lzsf/ aGg] . rf}yf] d'2f xf],

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@


ljleGg ljb]zL zlQms]Gb|sf] Ph]G6 agL
/fi63ftL lg0f{ox ug]{ . oL d'2fx
uDeL/ 5g\ / o;af6 ;dod} kf6L{nfO{
hf]ufpg ;lsPg eg] km]l/ lg/fzk"js
{
eGgkg]5
{ , g]kfn ;tLn] ;/fk]s} b]z
/x]5 Sof/ .
bishnupantha010@gmail.com

alnof]===

sfo{gLltsf] Pp6f k|dv


' ljifo aGb}
cfPsf] 5 . rf/ cfwf/ lgdf{0f / rf/
tof/L x'bF } ;8s, ;bg / ;/sf/af6
cfjZos kxn lnO{ hgljb|fx] k"/f ug]{
gLlt klg kf6L{n] nfdf] ;dob]lv lnFb}
cfPsf] 5 . xfd|f] kf6L{ o;k|sf/sf]
sfo{lbzf / sfo{gLltk|lt k|lta4tf 5 .
-@_ pkf]Qm sfo{lbzf Pj+ gLltsf
cfwf/df ;fdGtjfb tyf ;fd|fHojfb
lj/f]wL hgtfsf] ;+3Lo u0ftGqtfTds
;+ljwfg lgdf{0f ug]{ / ;Ddfghgskdf
;]gf ;dfof]hg u/L zflGtk|lqmofnfO{
tfls{s lgisif{df k'ofpg] sfddf
lqmofzLn x'Fb} b[9tfk"j{s cufl8
a9\gk' b{5 . gofF ;+ljwfg lgdf{0f / ;]gf
;dfof]hgsf] sfdnfO{ ;dfgfGt/ 9n]
;DkGg ug'{kb{5 . ;+o'Qm /fli6o
;xdltsf] ;/sf/ u7gsf nflu ljz]if
kxn ug{ h?/L 5 . t;y{, of] a]nf
log} ljifodf s]lGb|t /xL tTsfnLg
sfo{of]hgf / sfo{qmd agfO{ l;f] kf6L{
/ hgtfnfO{ cleofgsf kdf
kl/rfng ug{ cfjZos 5, -#_
sfo{of]hgf / sfo{qmdsf] k/]vf o;k|sf
/x]sf] 5 -s_ kf6L{ sfo{lbzf, sfo{gLlt,
rf/ cfwf/ tyf rf/ tof/L;lxt
tTsfnLg sfo{of]hgf, sfo{qmd b'O{ nfOg
;+3if{ Pj+ zflGt / ;+ljwfg lgdf{0f
k|lqmofnufot ;d;fdlos /fhg}lts
l:yltaf/] ljleGg :t/df a}7s /
k|lzIf0f sfo{qmd ;~rfng ug'k{ b{5 .
-v_ hgtfsf] ;+3Lo u0ftGqdf cfwfl/t
;+ljwfg lgdf{0f ug]{ / ;Ddfghgskdf
;]gf ;dfof]hg;lxt zflGtk|lqmofnfO{
tfls{s lgisif{df k'ofpg] sfddf hf]8
lbFbflbFb} klg ;f] x'g g;s]df hgtfnfO{
hgljb|fx] df hfg] clwsf/ ePsf] s'/f
:jtMl;4 5, -u_ jfdkGyL, b]zeQm /
u0ftGqjfbLxsf] s] G b| L o /
:yfgLo:t/df ;d]t ;+oQ' m df]rf{ lgdf{0f
ug{ ljz]if kxn ug'k{ b{5, -3_ hg;+3if{
tyf hgkl/rfng;DaGwL sfd
lgDgcg';f/ /x]sf 5g\ /fli6otf,
hgtGq Pj+ hghLljsfsf hNbfaNbf
;d:ofsf] ;dfwfgsf nflu hgkl/rfng
ug],{ If]qLo / lhNnf:t/df hgk|bz{g,
hg;ef, cGt/lqmof / uf]i7Lxsf]
cfof]hgf ug],{ gofF ;+ljwfgdf pNn]v
x'gk' g]{ hg;/f]sf/sf ljifodf kf6L{, h=
a= ;=, df]rf{xsf tkm{af6 1fkgkq,
x:tfIf/ ;+sng ofnL cflbsf] cfof]hgf
ug],{ /fli6o :jfwLgtfsf] /Iff, c;dfg
;lGw;Demf}tfsf] vf/]hL, ;Ldf cltqmd0f,
k|fs[lts ;|f]t, ;fwgxdfly x'Fb}
uO/x]sf x:tIf]knufotsf ljifoaf/]
;zQmkdf hgkl/rfng ug],{ :yfgLo
ljsf; lgdf{0fsf] of]hgf th'd{ f u/L
kf6L{sf] g]tT[ jdf hg;xeflutf u/fpg],
hgtfsf] tTsflns cfjZostf kl/k"lt{
ug]{ sfo{stf{ Joj:yfkg ub}{ gofF
cy{tGqsf] cfwf/;d]t lgdf{0f ug]{
p2]Zon] kf6L{sf] g]tT[ jdf Ps ufpF Ps
;xsf/Lsf] Joj:yf nfu" ug],{ pTkfbg,
hg;]jf, hg;+3if{ / hgkl/rfngsf
lgldQ o'jfxnfO{ ljz]ifkn] ;+ul7t
u/L kl/rfng ug],{ lhNnfxdf ;lxt
k|lti7fgsf] zfvf jf hgof]4f ;+/If0f
s]Gb| lgdf{0f u/L ;lxb, a]kQf / 3fOt]
of]4fxsf] of]ubfgn] :yflkt ug],{
pgLxsf kl/jf/nfO{ cfjZos ;xof]u
/ ;+/If0f ug]{ . of] sfdsf nflu
cfjZos ;+ o Gq sf] i f lgdf{ 0 f
hgkl/rfng ug],{ a]kQf of]4fxnfO{
;fj{hlgsLs/0f ug{sf nflu ;zQm
cfjfh p7fpg], 3fOt], ckfxsf
lgldQ ljz]if Kofs]hsf] Joj:yf tyf
alxu{dgdf k/]sf n8fs'xsf] ;d:of
;dfwfg ug],{ jfOl;Pnsf sd/]8xf/f
k|:t't dfuxsf] ;Daf]wg ug]{,
dfcf] j fbLxdfly hgo' 4 sfndf
nufOPsf d'2fxsf] lkmtf{ tyf vf/]hL
/ xfn nufOPsf e"m7f d'2f ab/ ug{sf
nflu ljz]if kxn ug]{, e|i6frf/,
sfnfahf/L, sld;gtGq tyf t:s/Lsf]
lj/f]w / dxFuL lgoGq0fsf nflu cfjfh
p7fpg] . pk/f]Qm sfo{of]hgfcg';f/
sfo{qmdsf] 7f]; sfo{tflnsf :yfoL
;ldltf/f lgwf{/0f u/L sfof{Gjog
ul/g]5 .
o;}u/L, Pg]skf dfcf]jfbLn] b]ze/

a}7s / k|lzIf0f sfo{qmd /fv]sf] 5 .


h'g o;k|sf/sf] 5 -!_ /fHo ;ldlt
;b:o / /fHo ;ldltsf ;Nnfxsf/x
;xefuL x'g] a}7s tyf k|lzIf0f sfo{qmd
lgDgcg';f/ tof/ ul/Psf] 5 -s_
ljz]if Ao'/f] -g]jfM /fHo, tfD;fln /fHo,
u}/ef}uf]lns ljz]if /fHox_ k|lzIf0f,
df3 % ut] laxfg !! ah]bl] v lgDg
;do / :yfgdf x'g] s'/f o;k|sf/ 5
sf7df8f}s
F f nflu tfD;fln /fHo
;ldltsf] a}7s df3 & ut] laxfg &
ah], g]jfM /fHo ;ldltsf] a}7s df3
& ut] lbpF;f] ! ah], -v_ dWoklZrd
Ao'/f] -td'jfg /fHo, du/ft /fHo_
k|lzIf0f, df3 !) ut] laxfg !! ah],
tfg;]g kfNkfsf nflu td'jfg /fHo
;ldltsf] a}7s df3 !! ut] laxfg &
ah], du/ft /fHo ;ldltsf] a}7s df3
!! ut] lbpF;f] ! ah] . -u_ klZrd
Ao'/f] -yf?jfg /fHo, e]/Ls0ff{nL /fHo
/ ;]tLdxfsfnL /fHo_ k|lzIf0f, df3
!# ut] laxfg !! ah] afFs,] lr;fkfgL
yf?jfg /fHo ;ldltsf] a}7s df3 !$
ut] laxfg & ah], e]/Ls0ff{nL /fHo
;ldltsf] a}7s df3 !$ ut] lbpF;f] !
ah], ;]tLdxfsfnL /fHo ;ldltsf]
a}7s df3 !% ut] lxfg & ah] . -3_
dw]z Ao'/f] / k|jf; -ef]hk'/f /fHo,
ldlynf /fHo, cjw /fHo, k|jf; /fHo_
k|lzIf0f, df3 !^ ut] laxfg !! ah]
k;f{ jL/uGh ef]hk'/f /fHo ;ldltsf]
a}7s df3 !& ut] laxfg & ah],
ldlynf /fHo ;ldltsf] a}7s df3 !&
ut] lbpF;f] ! ah], cjw /fHo ;ldltsf]
a}7s df3 !* ut] laxfg & ah], k|jf;
/fHo ;ldltsf] a}7s df3 !* ut]
lbpF;f] ! ah] . -_ k"jL{ Ao'/f] -lnDa'jfg\
/fHo, ls/ft /fHo, sf]lrnf /fHo_
k|lzIf0f, df3 @) ut] laxfg !! ah]
lnDa'jfg\ /fHo ;ldltsf] a}7s df3
@! ut] laxfg & ah], ls/ft /fHo
;ldltsf] a}7s df3 @! ut] lbpF;f] !
ah], sf]lrnf /fHo ;ldltsf] a}7s df3
@@ ut] laxfg & ut] laxfg & ah] .
-@_ hgo'4 lbj;sf] ;Gbe{df kmfu'g !
ut] a[xt\ hg;ef sfo{qmdsf] nflu
lgDgcg';f/ :yfg / jQmfx to
ul/Psf] 5 sf7df8f}s
F f nflu k|dv
'
jQmf k|r08, ;xfos jQmf ls/0f,
cgGt, kf]v/fsf nflu k|dv
' jQmf 8f=
afa'/fd e/fO{, ;xfos jQmf clds
z]/rg, hgsk'/sf nflu k|dv
' jQmf
k|sfz / ;xfos jQmf lul//fhdl0f
kf]v/]n, kDkmf e';fn, a'6jnsf nflu
k|dv
' jQmf afbn / ;xfos jQmf
6f] k axfb' / ;fodfemL clgn,
g]kfnuGhsf nflu k|dv
' jQmf uf}/j /
;xfos jQmfsf nflu bLgfgfy zdf{,
lj/f6gu/sf nflu k|dv
' jQmf lbjfs/,
;xfos jQmf b]j u'?, wgu9Lsf nflu
k|dv
' jQmf s[i0faxfb'/ dx/f, ;xfos
jQmf nLnfdl0f kf]v/]n, wd]G{ b| af:tf]nf
/ bfsf nflu k|dv
' jQmf ljKnj
;xfos jQmf k|efs/, xl/eQm sF8n
]
/x]sf 5g\ .

Sofg===

k|fKt ug{ ;lsg] atfOPsf] 5 .


P;PdP; ug{] !) hgf 5gf]6 u/L
x/]s lbg lgMz'Ns lgdGq0ff k7fOg] /
of] k|lqmof a'wjf/af6} ;'? ul/Psf]
cfof]hsn] atfPsf] 5 . k|bz{gLsf]
rf}yf] lbg df3 !% ut] lalhg]z8]
/xg]5 . Sofg cWoIf ;'/z
] s'df/ s0f{n]
gofFgofF k|ljlwaf/] cfdpkef]StfnfO{
k|ToIf hfgsf/L u/fpg k|bz{gLsf]
cfof]hgf ul/Fb} cfPsf] atfP . o;}u/L,
;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw ;Dd]ng cfO{6L sGk|mG] ;_ df3 !% / !^ ut]
cGgk"0f{ xf]6ndf cfof]hgf ul/g]
hfgsf/L Sofgn] lbPsf] 5 . ;a}sf
nflu OG6/g]6 eq] gf/fsf ;fy
cfof]hgf x'g nfu]sf] cfO{6L sGk|mG] ;
@)!@ O06/g]6sf kfFrj6f ljifodf
s]lGb|t /xg] cfof]hsn] atfPsf] 5 .
;Dd]ngdf /fli6o tyf cGt/f{li6o
lj1xn] OG6/g]6sf] ef}lts ;+/rgf,
Og]an ;le{;];\ P08 PlKns];g,
O06/g]6 ;'/Iff, OG6/g]6 sG6]G6 /
OG6/g]6 sfg'g tyf gLltxdfly
k|sfz kfg{ Sofgn] atfPsf] 5 .
a]nfotsf] ln8\; ljZjljBfnosf
;fOa/ sfg'g tyf ;'zf;glj1 8f=
z'elht jf;'nfO{ k|dv
' jtf{sf kdf
;Dd]ngdf lgDTofOPsf] Sofgn] atfPsf]
5 . To:t} o; If]qsf ef/tLo lj1x
/lIft 608g, ljlgz sy'l/of, cfnf]s
l;+xn] s]lGb|t ljifoxdfly k|sfz kfg{
hfgsf/L Sofgn] lbPsf] 5 . ;jf]R{ r

cbfntsf k"j/{ lh:6f/ 8f= /fds[i0f


ltdN;]gf, lj3l6t ;"rgf k|ljlw
pRr:t/Lo cfof]usf k"j{pkfWoIf
dgf]x/s'df/ e/fO{ tyf nufgL af]8s
{ f
k|dv
' /fw]z kGtn] klg O06/g]6sf
ljleq kIfaf/] :ki6 kfg]{ atfOPsf] 5 .

kf/bzL{==

ug{' eg]sf] 5 . lghL xjfO{ ;]jfsf


hxfhxsf] cj:yf, ;'/Iff tyf ;]jfsf]
ljZj;gLotf dfly lgu/fgL ub}{ yk
Jojl:yt agfpg / dd{t u/]/ x'g
;Sg]nfO{ t'?Gt agfpg / sfd gnfUg]
cj:yfsfnfO{ pko'St 9n] Joj:yfkg
ug{ ;ldltn] ;/sf/nfO{ eg]sf] 5 .
ljdfg:ynsf ;a} sd{rf/Lsf] kf]zfs
tyf kl/rokqnfO{ clgjfo{ ug]{ lg0f{o
;ldltn] u/]sf] 5 . lghu9nufotsf
bf];f| ] cGt/f{li6o ljdfg:ynx lgdf{0f
ug{] tyf cGt/f{li6o p8fg dfu{ yk /
Jojl:yt ug{ zL3| kxn ug{' klg
;ldltn] ;/sf/nfO{ lgb]z
{ g lbPsf] 5 .

!! ut]===

5g\ 9'u+ n
] n] eg], d"No j[l4sf] lg0f{o;Fu}
;/sf/sf] g]t[Tj ug{ k|wfgdGqL
e/fO{sf] g}ltstf ;dfKt ePsf] 5 .
oxL lg0f{on] e/fO{ g]tT[ jsf] ;/sf/sf]
d'6' 5]8g\ ] r]tfjgL 9'u+ n
] sf] 5 .
sfo{qmddf g]kfn ljBfyL{ ;+3sf
lgjt{dfg pkfWoIf e'kG] b|hu+ zfxLn]
;/sf/n] if8oGqk"j{ Ps kIfLo kdf
k]6f l] nod kbfy{sf] d"No a9fPsf] cf/f]k
nufo . cl3Nnf] lbg 306f}F nfOg nfUbf
gkfOPsf] OGwg d"Noj[l4kl5 /ftf/ft
kfOg' Jofkf/L / ;/sf/sf] ldn]dtf]afx]s
s] x'g ;S5 < zfxLsf] k|Zg lyof] .
zfxLn] ul/a hgtfsf gfddf ;/sf/df
hfg] / ;/sf/df uPkl5 ltg} ul/anfO{
cfTdxTof u/fpg vf]Hg] ;/sf/n]
hgtfaf6 slxNo} dfkmL gkfpg] l6Kk0fL
ub}{ o;cl3 laxLaf/ laxfg a;]sf] !#
ljBfyL{ ;+u7gsf] ;+o'St a}7sn]
z'qmaf/b]lv cfufdL k'; !! ut];Ddsf
nflu ;8sdf l/Qf] l;lnG8/ ;lxt
k|bz{gb]lv pkTosf eGb;Ddsf]
cfGbf]ng sfo{qmd 3f]if0ff u/]sf lyP .
o'jf ;+u7gxf/f 3f]lift cfGbf]ngsf
sfo{qmdxdf, * ut] @ ah] b]ze/
e08fkmf]/ ;ef, ( ut] !! ah]bl] v !
ah];Dd cfon lgud 3]/fp, !) ut]
% ah] afuahf/af6 d;fn h'n;
' /
!! ut] pkTosf aGb nufotsf
sfo{qmdx /x]sf 5g\ .
;/sf/n] a'waf/ k]6f n
] df k|ltln6/
!) k}ofF, l8h]n / dLt]ndf k|ltln6/
(( k}ofF / vfgf ksfpg] PnkL
UofF;sf] d"Nodf k|lt lzlnG8/ ! ;o
%) k}ofFn] d"No j[l4 u/]kl5 To;sf]
;j{q cfnf]rgf ePsf] 5 .

zflGt===
8f= e/fO{n] k|r08 / j}Bn] /fv]sf]
wf/0ffk|lt ;xdlt hgfpFb} of] ;xdlt
cfjZostf / cfsl:dstfsf] aLraf6
ePsf] atfPsf lyP . e/fO{n] k|r08
/ ls/0faLr ePsf] Pstfk|lt nlIft
ub}{ ljjfx eO;Sof] ca 6Lsfdfnf
nufpg dfq afFsL 5 elg/xFbf s]xL
;do xndf xfF;f] u'l~hPsf] lyof] . pgn]
;/sf/ lgdf{0fb]lv g} rsf]{ lj/f]w cfPsf]
j}B kIfnfO{ klg ;/sf/df cfpg cfu|x
u/]sf lyP . pgn] ljb|fx] sf] tof/L ug'{
g} cfk"m ;/sf/df uPsf] eGb} kf6L{n]
af]nfP ;/sf/af6 lkmtf{ cfpg klg
tof/ /x]sf] t/ e/kbf]{ jftfj/0f
gaGbf;Dd ;/sf/ 5f]8g\ gx'g] wf/0ff
/fv]sf lyP . o;}aLr tLg}hgf dfcf]jfbL
g]tfxn] dfS;{, n]lgg / dfcf]jfbL
kf6L{leqsf] cGt/;+3if{ ;~rfngsf] nflu
gofF ljlw ckgfPsf] bfaL u/]sf 5g\ .
kf6L{ ;~rfngsf] k'/fgf] ljlwn] gk'Ug]
eGb} o;cl3 agfPsf] kfFr a'bF ] ljlw
cfk"mxn] g} gdfg]sf] :jLsf/ ub}{
g]tfxn] casf] rf/ a'bF ] ljlwn] kf6L{nfO{
stf nfg] xf] egL z+sf klg JoQm u/] .
rf/ a'bF ] ljlwdf kf6L{df s'g} klg lg0f{o
ubf{ ;xdlt k|0ffnL ckgfpg'kg],{ cf
cfgf ljrf/, ;d"xsf tkm{af6 ul/g]
sfdx, ;Nnfx u/L ug]{ / hfgsf/L
u/fP/ ug]n
{ ufotsf 5g\ . g]tfxn]
of] ljlwnfO{ dg k/] a:g] dg gk/]
ga:g] gLlt eg]sf 5g\ . o;cl3
ax'dtsf] lg0f{o eGb} kf6L{ cWoIf /
k|wfgdGqL e/fO{n] j}B kIfw/ ljrf/
;d"xnfO{ a]jf:tf u/L Psnf}6L tl/sfn]
hglxt ljk/Lt lg0f{o ub}{ hfFbf ?:6
ePsf] j}Bsf] bafaaf6 kf6L{df ;fd"lxs
lg0f{o nfu" ug]{ lg0f{o ul/Psf]
ljZn]ifsxsf] egfO 5 . o;cl3

c3f]lift nf]8;]l8n] pBf]u nyfln


sf7df8f}F . ljB't\ k|flws/0fn] ;fj{hlgs u/]sf] tflnsfcg';f/ df]/;'g;/L
cf}Bf]lus If]qdf ;ftfsf b'O{ lbg k"/} / afFsL kfFr lbg b}lgs 5 306f nf]8;]l8
x'gk' g]{ xf] . t/, To;afx]s klg b}lgs # b]lv $ 306f;Dd c3f]lift nf]8;]l8 x'bF }
cfPsf] 5 . 3f]lift tflnsfeGbf a9L nf]8;]l8 ubf{ df]/;'g;/L cf}Bf]lus If]qsf
pBf]un] s/f]8f}F gf]S;fg a]xf]l//x]sf 5g\ . c3f]lift nf]8;]l8n] dhb'/ / pBf]uLnfO{
cflht agfO;s]sf] 5, df]/ Jofkf/ ;+3sf cWoIf cljgfz af]x/fn] eg], 6f9f
6f9faf6 dhb'/ cfPsf x'G5g\, sfd ug{ ;'? u/]kl5 nf]8;]l8 x'G5 . dhb'/n] sfd
;'? u/]kl5 hlt ;do u/] klg k"/} lbgsf] Hofnf lbg}kg{] x'G5 . tflnsfcg';f/
;do ldnfP/ dhb'/ cfpFbf c3f]lift nf]8;]l8 ;'? eO;s]sf] x'G5 . k|flws/0fsf]
nfk/afxLsf sf/0f pBf]uLJoj;foLnfO{ 7"nf] df/ k/]sf] 5, pgn] eg] . af]xf]/fsf
cg';f/ ;ftfsf b'O{ lbg k"/} pBf]u aGb x'bF f o; If]qsf pBf]uLJoj;foLn] #) s/f]8
k}ofF gf]S;fgL a]xf]gk'{ 5{ . df]/;'g;/L cf}Bf]lus If]qsf pBf]usf] b}lgs ;a} vr{
!% s/f]8 k}ofFeGbf a9L 5 . cGo lbgsf] nf]8;]l8;d]t hf]8g\ ] xf] eg] ;ftfdf %)
s/f]8 k}ofFeGbf a9L 3f6f ;xg'k/]sf] 5 . nfOg cfPkl5 d]l;g tfTg sDtLdf @
b]lv # 306f;Dd nfU5 . pBf]uLxsf cg';f/ ljB't\ cfPsf a]nf ;d]t ef]N6]h
tndfly x'bF f pBf]usf d]l;g hNg] ;d:of a9]sf] 5 . nf]8;]l8sf sf/0f pBf]uxn]
$) k|ltzt;Dd pTkfbg s6f}tL ug{ afWo ePsf] cj:yfdf ;/sf/ nufgL jif{
dgfpg] xf}jf lkmFhfO/x]sf] 5, cWoIf af]x/fn] eg], ljB't\ ;d:of ;dfwfg geP;Dd
nufgL jif{sf] s'/f ug{' Joy{ xf] . a9\bf] nf]8;]l8sf sf/0f pTkfbgsf] nfut,
sfdbf/ sd{rf/Lsf] Hofnf, a}s
+ sf] Aofh, /fh:j, ljB't\ l8dfG8 z'Nsnufotsf]
e'StfgLaf6 pBf]uLJoj;foL cToGt k|efljt eO/x]sf] pgn] hgfP . sf];Lk"js
{ f]
cf}Bf]lus lkm8/df o;cl3 ;ftfdf Pslbg k"/} / cGo lbg kfFr 306f nf]8;]l8 xFb+' }
cfPsf] lyof] . k'; @^ b]lv nfu" x'g] u/L clxn] sfod tflnsf ;fj{hlgs ePkl5
pBf]uLx cfGbf]ngsf] dgl:yltdf k'us
] f 5g\ . lghL If]qsf] ;xdltdf tflnsf
agfpg] ljutsf] ;xdltnfO{ a]jf:tf ub}{ k|flws/0fn] PstkmL{ kdf -tflnsf_
NofPsf] 5, af]x/fn] eg], To;sf] lj/f]wdf s]xL lbgleq} ;zSt cfGbf]ng 3f]if0ff ug{]
lg0f{odf k'us
] f 5f}F . ;/sf/n] l8h]nsf] Joj:yf ug{ g;s]s} cj:yfdf a9]sf]
nf]8;]l8 cfk"mxnfO{ dfGo gx'g] ;+3sf dxf;lrj k|sfz d'Gb8fn] atfP . pTkfbg
7Kk x'bF f pBf]ux w/fzoL aGb} uPsf 5g\, pgn] eg], o;n] ubf{ ahf/df j:t'sf]
cefj x'gs
' f ;fy} pkef]Stfdf ;d]t yk Jooef/ a9\g] lglZrt 5 . sf];Lk"jd{ f r/d
nf]8;]l8 x'bF f klg k|flws/0fn] ef/tsf] s6}ofaf6 cfoft x'bF } cfPsf] ljB'td\ Wo] #)
d]ufjf6 sf];L klZrdnfO{ lbPsf] 5 . ef/taf6 sf];Lk"js
{ f nflu %) d]ufjf6 cfk"lt{sf]
;Demf}tf eP klg ;f]xL tf/af6 ^) b]lv &% d]ufjf6;Dd ljB't\ cfpg] u/]sf] lyof] .
t/, s6}ofaf6} cfk"lt{ eO/x]sf] @% d]ufjf6 ldr}o{ f / % d]ufjf6 /fhlj/fh If]qnfO{
k|flws/0fn] PstkmL{ kdf lbg yfn]sf] 5 . sf];Lk"js
{ f nflu ! ;o #% d]ufjf6 ljB't\
dfu eP klg clxn] d'l:snn] $% d]ufjf6 dfq} cfk"lt{ ePsf] pBf]u ;+u7g df]/sf
pmhf{ ;ldlt ;+of]hs /fs]z ;'/fgfn] atfP . sf];Lk"jn{ fO{ xfn () d]ufjf6 ljB't\ ck'u
5 . xfn cf}Bf]lusafx]s cGo If]qdf b}lgs !$ 306f;Dd nf]8;]l8 x'bF } cfPsf] 5 .
To;afx]s c3f]lift # b]lv % 306f;Dd ljB't\ s6f}tL x'G5 . s6}ofaf6 cfk"lt{ x'bF }
cfPsf] &% d]ufjf6 ljB't\ sf];Lk"jn{ fO{ dfq} lbg'kg]{ o; If]qsf pBf]uLsf] dfu 5 .
b]zsf cGo 7fpFdf nf]8;]l8 gx'bF f dWojiff{df ;d]t sf];Lk"j;{ ftfdf Pslbg k"/} /
b}lgs % 306f nf]8;]l8 x'g] u/]sf] ;+of]hs ;'/fgfn] atfP . o; If]qsf] ljB't\ ;d:of
;dfwfgsf nflu 6+sLl;gjf/Ll:yt dN6L o'n dd{t u/]/ ;~rfng ug{] cfk"mxsf]
k|:tfjdf k|flws/0fn] ;'gj' fO gu/]sf] u'gf;f] klg pgn] u/] .
ePsf dw]zL df]rf{l;t ePsf ;xdlt,
ko{6g af]8s
{ f lgldQ sfo{sf/L
;fFrf] k|s/0f, hUuf lkmtf{nufotsf k|dv
' nfO{ pk]Iff ub}{ cfkm}F xflnd'xfnL
ljifodf Psnf}6L lg0f{o lnFbf dfcf]jfbLdf ub}{ cfPsf oL e'm08nfO{ af]8s
{ f] P]g g}
Jofks c;xdlt b]lvPsf] / hgtfdf tuf/f] ;fljt ePsf] 5 . ko{6g af]8s
{ f]
;d]t lg/fzf 5fPsf] lyof] . ;]gf P]gsf] $ bkmf !$ adf]lhd sfo{sf/L
;dfof]hgdf wf]sf x'g] b]vk] l5 k|r08 k|dv
' sf] lgo'lQm geP;Dd ;ldltn] s'g}
j}Blt/ nxl;Psf] eGg] egfO gcfPsf] ;b:onfO{ ;ldltsf] ;b:o;lrj eO{ sfd
xf]Og . o;f] x'bF f cGo bnx dfcf]jfbLn] ug{sf] lgldQ tf]Sg ;Sg]5 . t/, s'g}
zflGtk|lqmof layf]Ng vf]hs
] f] cf/f]k klg ;b:onfO{ ;ldltsf] ;b:o ;lrj eO{
cfO/x]sf] 5 . h]xf];\ tTsfnLs eP klg sfd ug{ tf]lsPsf] ldltn] tLg dlxgfleq
Pdfcf]jfbLleq sfod ePsf] of] Pstfn] sfo{sf/L k|dv
' lgo'lQm ul/;Sg'kg]5{ eGg]
d'lQmsf] kL8fo'Qm kvf{Odf hgtfdf Joj:yf 5 . o; Joj:yfaf6 ca ko{6g
cfzfsf] gofF ls/0f 5fPsf] 5 . af]8{ lgldQsf] e/df rNg g;Sg] / ca
sfo{qmddf s]Gb|Lo ;ldltn] lnPsf lgldQ sfo{sf/L k|dv
' nfO{ g} sf= d'=
lg0f{o / tTsflns / sfo{of]hgf jfrg lbg'kg]{ afWotf cfOnfu]sf] 5 . o;} ljifodf
ul/Psf] lyof] . sfo{qmd g]jfM /fHo ko{6g af]8s
{ f Ps sd{rf/L eG5g\
OGrfh{ ;'dg / tfD;fln /fHo OGrfh{ ljz'4 Joj;floskdf sfd ub}{ cfPsf]
clUg ;fksf]6sf] cWoIftfdf ;DkGg xfd|f] ;+:yf s]xL nf]eLkfkLxsf] hfnem]nn]
ePsf] lyof] .
ubf{ /fhgLlts cv8fdf kl/jt{g x'g
hLjg xdfnaf6 vf]Hb}5 . t/, o;sf] P]g, lgoddf g}
/fhgLlts x:tIf]k ug]{ 7fpF g/x]sf]n]
tL nf]eLkfkL e'm08xsf] ;kgf slxNo}
e'm08n] k'gM dGqL lai6sf] 5ljdf wAaf k"/f x'g ;Sb}g . xfdL ko{6g af]8n{ fO{
nufOlbPsf 5g\ eg] ;jf]R{ r cbfntn] /fhgLlts x:tIf]kaf6 d'Qm agfP/
sfo{sf/L k|dv
' lgo'lQm k|lqmofnfO{ cufl8 Joj;flos kdf sfo{ ug]{ jftfj/0f
a9fpg u7g u/]sf] ;ldltnfO{ tTsfn agfpg nfluk/]sf 5f}F eGb} pgL cfgf]
sfdsf/jfxL cufl8 ga9fpg / k'/fg} o; cleofgdf ;a}sf] ;xof]u / ;fy
cj:yfdf oyfjt\ /fVg egL lg0f{o /xg] eGb} oL e'm08sf] st't{ sf] af/]df
;'gfOlbPsf] 5 . o;af6 oL e'm08xsf] :jod\ ko{6gdGqL ;d]t hfgsf/
;ftf] p8]sf] 5 / ca cfk"mxn] c;'ns
] f] eO;s]sf]n] ca ko{6g af]8n{ ] oL e'm08sf]
s/f]8 k}ofF lkmtf{ ug'k{ g]{ eof] eGb} ?Fb} lu4]bl[ i6af6 d'lQm kfpg]df 9'Ss ePsf]
lxF8s
] f] ;|ft] sf] bfaL 5 .
atfpF5g\ .

;lrj===

n}+lus lx+;f/lxt ;dfh


cfbz{ ;dfh xf],
o:tf] ;dfh lgdf{ 0 fdf xfdL
;a} ;xefuL agf} + .
g] k fn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

/fatOfc t]u * 3fd nf; *^)@

hgck]Iff cu|udgs}

;fta'Fb] ;xdltkl5 kf6L{x


;+ljwfg lgdf{0fsf] clGtd u[xsfo{df nfu]
eg]sf] t ufF7f] cfP/ km]l/ zf;sLo
:jkdf sl;g yfNof] . oqf] jif{ ;+;bLo
cEof;sf] cg'ejaf6 sfFu;] | n] l;Sg}k5{
/ ;a}n] Pskm]l/ lgwf/ v'DRofpg} k5{ .
hgc:jLs[t zf;g Joj:yfsf] kIfdf
km]l/ hfg' eg]sf] hgcfGbf]ng@ sf]
lvnfkm x'G5 . zflGt k|lqmofleqsf]
n8fs" ;dfof]hg / k'g:yf{kgfsf] sfd
c8\lsPsf] 5 . h:tf];s
' } dte]bsf
cf"wLj]x/L of lxdkft} eP klg ;+ljwfg
lgdf{0f ug]{ k|lqmofsf] cfufdL h]7 !$
leq la6 dfg}k{ 5{ . o;sf] nflu ;jf]R{ rn]
lbPsf] ;Ldf dfq} x}g, hgck]Iff klg
of] eGbf k/ ;+ljwfgsf] ;dofjlw hf"bf
kf6L{ / g]tfxsf] k|lta4tf /
:jfledfgd} 7]; nfUg] / k|ltufdL
tTjxnfO{ kmfObf p7fpg] cj;/ lbg'
dflgg]5 . /f0ff zf;g x'"b}, zfxL
zf;gsf] PsfTds /fHo Joj:yfaf6
' k|tfl8t ePs} lyof] . @)$^
d'ns
sf] hgcfGbf]ngn] tTsfnLg zfxL
/fhfnfO{ ;+jw} flgs agfP/ ;+;bLo
Joj:yfsf] cEof;n] ;d]t hgtfd'vL
ljsf; / hflt, efiff, If]q, ln+u lje]bsf]
lj?4df sfd ug{ ; s] g cyf{ t \
hgclwsf/ tNnf] tx;Dd k|Tofof]hg
ug{g;s]/ g} dfcf]jfbLsf] hGd eO{ !)
jif{ /Stkft dlRrof] . sxfnLnfUbf tL
jif{xsf] ;Demgf ubf{ klg cf l;l/
eP/ cfp"5 . 1fg]Gb| zfxn] lg/+sz
' tf
nfb] k l5 ;+ ; bLo kf6L{ x /
dfcf]jfbLaLrdf !@ a'b" ] ;xdlt x'b" }
@)^@^# sf] ;z:q o' 4 sf]
zflGtk"0f{cjt/0fsf nflu hgck]Iffaf6
p7]sf] ljzfn hgcfGbf]ng @ n] of]
d'ns
' nfO{ ca nf]stflGqs u0ftGqfTds
d' n ' s agfPsf] 5 . kmn:jk
lje]b/lxt kdf g]kfnL cfdfsf s'g}
hflt, ju{ ln+u / e]usf ;Gtfgn]
/fi6klt x'g] cj;/ rfgr'g] pknlAw
x'b" } xf]Og h;sf pbfx/0f ag]sf 5g\
8f= /fdj/0f ofbj .
xf], /fdj/0f ofbj cGtl/d
;+ljwfgsf cfn+sfl/s /fi6klt x'g\ .
s] gof" ;+ljwfg / gof" g]kfnsf] gof"
;+3Lo /fHosf] :jkd} kl/jt{g
Nofpgsf nflu Tof] hg;fu/ p7]sf]
gdfGg] ca < ha ;fdGtjfbsf] gfOs]
/fhtGq cGTosf] 3f]if0ff ;+ljwfg;efsf]
klxnf] a}7sn] ub}{ lyof], hgtfsf] OR5f
/ cfsf+Iffdf j[l4 ePsf lyP . ha
ha cu|ufdL /fhgLlts lg0f{ox x'b" }
uP hftLo, If]qLo, ef}uf]lns ljljwtfn]
el/k"0f{ :jtGq, ;fj{ef}d g]kfnnfO{ ca
;fdflhs, cfly{s / ;f+:s[lts
kfGt/0f;lxt gof" g]kfn lgdf{0f ug{
s;d ;a} bn, tx / tKsfsf g]kfnLn]
u/]sf] o;} e'Ng ldNb}g . ;+ljwfg;efsf]
lgjf{rgn] s'g} bn ljz]ifnfO{ ax'dt
lbnfPg . o;sf] dtna hgtfn]
o'4kl5sf] zflGt k|lqmofsf] 6'+uf]

efg' k/fh'nL

gnfu'~h]n /fli6o ;xdltd} d'ns


' rnf
egL cledt lbP . ;aeGbf 7"nf] bn
tTsfnLg g]skf dfcf]jfbLsf g]tf
k|r08sf] g]tT[ jdf gof" ;/sf/ u7g
eO{ d'ns
' df ;+ljwfg lgdf{0f ug{ k|lqmof
cufl8 a9]sf] lyof] . t/, clws
dxTjfsf+Iffn] pgsf] /fhgLlts prfO
36fof] .
/fhtGqsf] cGTo / u0ftGqsf]
pbokl5 hgtfsf] 5f]/f /fi6klt
lgjf{lrt ePsf] Tof] lbg P]ltxfl;s
lyof] . olta]nf zflGt k|lqmof / ;+ljwfg
lgdf{0fsf] sfd nueu ;lsg} nfUbf
;QfkIfLo bnxaLrsf] cGt/lj/f]w /
k|ltkIfLo e"ldsf v]ns
] f] sfFu;
]| /
Pdfn]sf] ult/f]wn] oL k|lqmofx cj?4
ePsf 5g\ . oBlk cfzfjfbL ag]/ ;f]Rbf
!@ a'b" ] ;dembf/Lb]lv /fhtGqsf] cGTo
u/fpg / d'ns
' df nf]stflGqs u0ftGq
:yfkgf ug{ Psdt ePsf bndf gof"
;+ljwfg agfpg] k|lqmofd} cGt/lj/f]w
cfP/ ;d:of knf{ h:tf] gdfg]sf g]kfnL
hgtfn] h]7 !$ leq ld/fsn ug]5
{ g\
kf6L{xn] eGg] 7fG5g\ . ld/fsn ug{
To;a]nf ;lhnf] 5}g, lsgeg] b'Or
{ f/
a'b" f ;xdlt u/]/ cGtl/d ;+ljwfg
;+zf]wg u/] h:tf] x'g] 5}g, lsgeg]
Toltv]/ d'ns
' n] gof" ;+ljwfg hf/L
ePsf] b]Vg kfpg'5 . To;}n] dte]bx
5f]6o\ fO ;xdlt sfod ug{s
' f] ljsNk
5}g . ;do sd 5 t/ d'ns
' n] lbuf]
zflGt / ljsf;sf] km/flsnf] k|lqmof kf/
ug'5
{ . cfly{s ljsf;sf] ult lwdf 5 .
df};dn] ;fy lbP/ of] jif{wfg /fd|f]
kmNof] . j}bl] zs ;xfotfdf a[l4 eP
klg ljsf; vr{tkm{sf] /sd vr{ x'g
g;Sg' / ;fwf/0ftkm{sf] vr{ nIoeGbf
a9]/ hfg'n] cfly{s ljsf;df ;Gt'ng
gcfpg ;S5 . ljsf; cfof]hgfxsf]
sfof{Gjog /fd|f;
] u" x'g g;Sg'n] u|fdL0f
If]qsf hgtfsf] cfzf / e/f];f db}{
uPsf] 5 . :yfgLo ljsf;sf] If]qdf
ljlgof]lht /sd vr{ ug{g;Sg',
vr{ePsf] /sddf ;d]t kf6L{xsf]
;+oGqn] e|i6frf/ ug{] h:tf] nfhdbf]{
ljj]sxLg sfo{sf] hlt lgGbf u/] lg
k'Ub}g . nIocg';f/sf] k|ult gePsf]
ljifodf pmhf{ ;+s6, cf}Bf]lus czflGt,
Go"g lghL If]qsf] nufgL / ljZjJofkL
cfly{s dGbLnfO{ bf]if ;w}e+ l/ lbO/fVg
ldNb}g . ef]lnsf] gof" g]kfnsf] ;+3Lo
k|bz
] xsf] Joj:yfkg of] xljutn]
z+sfsf] 3]/fdf kg]{5 . s]Gb|Lob]lv
:yfgLo:t/sf kf6L{xsf] ;+/rgf o:tf]
kf/bzL{, :jfledfgL, lg:jfy{ / ljj]szLn
x'g h?/L 5 ls ltgLxn] ;+3Lo
df]8n] sf] /fHo Joj:yf ;~rfng ;'rf?
ug{ ;s'g\ . cGoyf d'ns
' gof" :jkdf
;+/lrt eP klg s]xL jif{l5 c;kmn
x'g ;Sg] ;ef{jgf a9L /xg;S5 . ufp"sf]
ljsf;lagf ;du| g]kfnsf] ljsf;

k|ltalGwt /StrGbg a/fdb

sf7df8f}F . u}/sfg'gL kdf rLgtkm{


uO/x]sf] k|ltalGwt /StrGbg k|x/Ln]
c/lgsf] /fhdfu{sf] bf]nfn3f6af6
kqmfp u/]sf] 5 . k|x/Ln] cfk"mn] kqmfp
u/]sf] bfaL u/] klg :yfgLoaf;Ln] eg]
k|x/L rf}sLn] 5f8]sf] /StrGbg
cfk"mxn] ;dft]/ k|x/LnfO{ a'emfPsf]
atfPsf 5g\ . k|x/Lsf cg';f/ af@v
&$#$ gDa/sf] ldgL Eofgdf n'sfO{
n}hfg nfu]sf] ! ;o %) s]hL kl/df0fsf]
!$ uf]lnof cj}w /StrGbg bf]nfn3f6
k|x/L rf}sLn] kqmfp u/]sf] xf] . k|x/L
r]shfFrs} qmddf af*r &*$&
gDa/sf] 6f6f;f]d' uf8L;Fu ;f] Eofg
;fdfGo 7f]lsPkl5 ljjfb ldnfpg] qmddf
kmN; a6g agfP/ uf8Ldf /StrGbg
n}hfg nfu]sf] kQf nfu]sf] lyof] .
rf}sLsf OGrfh{ k|x/L ;xfos lg/LIfs
lji0f'axfb'/ g/fnn] r]shfFrsf qmddf
/StrGbg kqmfp k/]sf] atfP . t/,
:yfgLojf;Ln] eg] k|x/Ln] 5f]8g\ nfu]sf]
;f] /StrGbg :yfgLosf] ;lqmotfdf
;dft]sf] atfP . :yfgLojf;L t]hsfhL
>]i7n] k|x/Ln] 5f]l8;s]sf] Eofg cfk"mxn]
z+sf nflu ;dftL k|x/LnfO{ a'emfpFbf
/StrGbg e]l6Psf] atfP . ljjfb

a9]kl5 rfns eg] efu]sf 5g\ .


l;Gw'kfNrf]s km'lKns6L& lgjf;L
rfns bfjf z]kf{ km/f/ /x]sf] k|x/Ln]
hgfPsf] 5 . lhNnf k|x/L sfof{no
sfe|] / l;Gw'kfNrf]sn] pgsf] vf]hL
sfo{ hf/L /x]sf] hgfPsf] 5 . k|qmfp
k/] s f] ;jf/L huftL, ;fF u f,
w'nLv]nnufotsf k|x/L kf]:6df
btf{;d]t 5}g . kf}g] & ah] kfFrvfndf
eg] Eofg gDa/ btf{ ePsf] b]lvG5 .
o;af6 ;xfos af6f] k|of]u u/L rGbg
t:s/ x'bF } cfPsf] klg v'nf;f u/]sf]
5 . sf7df8f}Faf6 huftL, ;fFuf,
w'nLv]n, kfFrvfn, l;Gw'kfNrf]s x'bF }
/StrGbg vf;f k'Ug] u/]sf] 5 . ;fy},
emG8} cfwf bh{g k|x/L rf}sL 5n]/
/StrGbg bf]nfn3f6 s;/L k'Uof] eGg]
z+sf klg a9]sf] 5 . 36gfkl5 lhNnf
k|x/L sfof{no k'us
] f c~rn k|x/L
sfof{no afUdtLsf jl/i7 k|x/L
pk/LIfs kz'klt pkfWofon] k|x/L
;lqmotfs} sf/0f rGbg kqmfp k/]sf]
bfaL u/] . o;cl3 klg !^ ebf}df
lhNnf k|x/L sfo{no sfe|n
] ] vf;f
n}hfg nfu]sf] 5 ;o tLg s]hL rGbg
kfFrvfnaf6 kqmfp u/]sf] lyof] .

c;Dej 5 . ufp" ljsf; ;ldlt /


lhNnf ljsf; ;ldlt sd{rf/Lsf] e/df
cfP km]l/ . x'g t /fhgLlts kf6L{xsf]
;xdltdf ljsf; of]hgfx sfof{Gjog
ug{] elgPsf] lyof] t/ ;fty/Lsf
kf6L{xsf] bzy/Lsf s'/fn] sd{rf/LtGq
jfSs ePsf] ;'gfp"5g\ . pgLx
lgjf{lrt ;/sf/ :yfgLo lgsfodf
g'xg' n
' ] lhlj; / ljifout ljsf;
lgsfoxsf] of]hgfdf lsgf/sf] 58\s]
;fIfLdfq} a:g'kg{] Joyf kf]V5g\ .
x'g t u0ftGq g]kfnkl5 zflGtsf]
Zjf; km]b{ } hgtfsf] b'Mvlhnf]] ;xh aGg]
5 eGg] nfu]sf] lyof] . t/, jt{dfg
/fhgLlts ult/f]wn] hgtf lg/fz
ag]sf 5g\ . km]l/ lal;{g yflnPsf] 5
o'4sfnsf kL8f / j]bgfsf syfx .
nf]stGq, :jtGq k|;
] , dfgjclwsf/,
:jtGqtf / dof{bflagfsf] /fHo rnfpg
@! cf}+ ztfAbLdf s;}sf] hf]/ rNg
;Sb} g . nf] s tGq cfPkl5 klg
k|];dflysf] xdnf, k|]; / dhb'/,
Joj;foL, pBf]uL, Jofkf/L / dhb'/,
;/sf/L tyf u}/;/sf/L If]qdf sfd
ug{ ;a} tx / tKsfsf juL{s[t
dhb'/xsf] aLrdf x'g] lje]bsf]
k6fIf]kn] s;}sf] enf] x'b" g} .
;z:q o'4sf 3fpx lgsf]
eO;s]sf 5}gg\ . t/fO{ czfGt g} 5 .
b}lgs} @# hgfsf] xTof, ckx/0f,
aGbh:tf s'/fx ;fdfGo ag]sf 5g\ .
zflGt k|lqmof x'b" } gof" u0ftflGqs
;/sf/sf], 8f= e/fO{sf] ;/sf/sf]
hgck]Iff lgs} a9L lyof] / oBlk 5 .
t/, Pdfcf]jfbL kf6L{sf g]tfxaLrsf]
;}4flGts / /0fgLltut dte]bsf] /fkdf
tft]sf] kmnfd 7f]Sg yfn] sfFu;| ] / Pdfn]
xf}l;P/ . pb]snfUbf] s'/f t s] 5 eg]
o;/L k'/fgf ;+;bLo kf6L{x a]ts
' df
xf}l;bf oyfl:yltjfbsf] kIfkf]if0f ePsf]
s'/f cfdhgtfsf] gh/ aflx/ 5, /
gof" /fHosf] sNkgfdf s'7f/f3ft x'G5
eGg] ;f]Rb}gg\ .
plt ;kmntf gkfPsf] ko{6g jif{
;lsof] lg/fzfd} . nufgL jif{ / n'lDagL
e|d0f jif{sf kdf @)!@ nfO{ x]l/Psf]
5 . lghL If]qsf] nufgL / e"ldsf,
To;sf nflu plrt jftfj/0f, j}bl] zs
nufgL, ;dli6ut cfly{s Joj:yfkg,
e"ld;'wf/ / e"ldsf] xbaGbL, cfly{s
;'wf/, Jofj;flos lzIff tyf lzIff
If]qdf b]lvPsf] vf8n / Jofkf/Ls/0f,
;/sf/n] cfly{s Pj+ ;fdflhs If]qdf
v]Ng'kg{ e"ldsfh:tf ljifoxdf bl/nf]
kfOnf rfNg] sfddf 8f= e/fO{sf]
;/sf/ nfUg] 5gs kfOP tfklg To;
pGd'v x'g ;s]sf] 5}g . ul/ad'vL,

u|fdL0fd'vL / k5fl8 kfl/Psf hgtfsf]


nflu sfo{qmd s]lGb|t x'g ;s]sf 5}gg\ .
qmde+usf] s'/f ul/P klg k'/fgf]
k/Dk/fsf] lg/Gt/tf sfod} 5 .
Jojxf/d'vL cfly{s gLlt / sfo{qmddf
;femf ;+sNk clgjfo{ s'/f x'g\ t/
;/sf/sf bn / k|ltkIfLsf] Jojxf/n]
/fd|f] ;+st] u/]sf] 5}g . dlxnfx
cfly{s tyf ;fdflhs ljsf;df w]/}
kl5 kl//x] . blnt / hghfltsf]
u/LaLsf] b/ $% k|ltztsf] xf/fxf/Ldf
/x]sf] 5 . lzIff tyf :jf:Yo;"u ;Da4
" ;DaGwL ;"rsfsf sf/0f
;]jfsf] kx'r
blnt al~rlts} cj:yfdf 5g\ . b}lgs
!@ ;o o'jf j}bl] zs /f]huf/Lsf nflu
p7\g] u/]sf] tYof+sn] a]/f]huf/L d'ns
' sf]
Pp6f ljs/fn ;d:of xf] eGg] s'/f
em:sfp"5 . zx/L If]qdf /x]sf]
a]/f]huf/L, u|fdL0f If]qsf] cw{/] f]huf/L
tyf >d ahf/df k|To]s jif{ylkg] em08}
rf/ nfv >d zlStsf] nflu /f]huf/L
l;h{gf x'g g;Sg' 7"nf] r'gf}tLsf] kdf
5 . cw{/] f]huf/L Pj+ a]/f]huf/L b'as
} f]
u0fgf ubf{ s/La @) nfvnfO{ tTsfn}
/f]huf/L l;h{gf ug'k{ g]{ cfjZostf 5 .
/f]huf/k|fKt JolStxsf] pTkfbsTj
sd ePsfn] pgLxsf] Hofnf / cfDbfgL
klg sd /xg uPsf] ljleGg cWoogaf6
k' l i6 ePsf] 5 . ljsf;sf
lqmofsnfkxdf klxn]eGbf tLa| ultdf
/f]huf/L Pj+ cfDbfgLsf If]qdf pNn]Vo
a[l4, lzIff, :jf:Yo tyf vfg]kfgLh:tf
cfwf/e"t ;]jfx k|efjsf/L 9+un]
hgtfnfO{ k|bfg ug{g;Sg] xf] eg] ce}m
klg b]zn] bL3{sfnLg :yfoL zflGt
k|fKt ug{;Sb}g . To;}n] ;+3Lo /fHosf]
9f"rf agfp"bf cfly{s ljsf;sf
;Defjgf, hn, hldg / h+unsf]
;dfof] h g;lxt /fHosf] b[ 9
OE5fzlSt, b[li6sf]0f, /0fgLlt /
sfo{qmd clxn]sf] cfjZostf xf] .
To;}n] ult/f]w cGTo u/L k|ToIf
hgtfaf6 lgjf{lrt /fi6klt jf
k|wfgdGqL k|0ffnLdf hfp" tfls d'ns
' n]
lbuf]kgf kfcf];\ . hgtfsf] dtn] cfPsf]
JolSt lg/+sz
' aGg ;Sg] e"tn] olb
vfG5 eg] k|Tofjfg / dxfcleof]u
nufpg ;Sg] k|fjwfg ls6fg u/f}+ /
pko'Stvfnsf] ;xdtLo zf;sLo
:jksf] / ;+3Lo df]8n] / nf]stflGqs
u0ftGq g]kfnsf] zf;sLo k4lt
a;fnf}+ . hgck]Iff cu|udgs} 5 .
ljutsf hftLo, If]qLo jf n}l+ us
lje]baf6 k|tfl8t hgtfsf] Psdfq}
rfxgf ;d[4 g]kfnsf] sNkgf xf] .
;dfj]zL ;fdflhs, cfly{s ljsf; tyf
nf]stflGqs ;+:sf/, b[9 OR5fzlSt /
;xdtLo /fhgLlt clxn]sf k|dv
'
sfo{ef/x x'g\ . ;a}nfO{ r]tgf eof .

ufO{sf] gZn ;'wf/sf nflu k|hgg s]Gb|

sf7df8f}F . ufO{sf] gZn ;'wf/sf nflu


s~rgk'/sf cf7 7fpFdf k|hgg s]Gb|
:yfkgf ul/Psf] 5 . lhNnf kz' ;]jf
sfof{no s~rgk'/n] emnf/L, s[i0fk'/,
;'8f, rfFbgL, lqe'jga:tL, >Lk'/, /fdk'/
ljnfl;k'/ / eLdbQgu/kflnsfdf ;f]
s]Gb| :yfkgf u/]sf] xf] . :yfgLo lgsfonfO{
:jfldTj x:tfGt/0f u/]/ uflj; :t/df
;fd'bflos sf]if u7g u/L :yfgLo hftsf
ufO{sf] kfng ub}{ cfPsf kz'kfnsnfO{
lgMz'Ns kdf ufO{sf] k|hggsf nflu
;3fp k'ofOg] ;f] sfof{nosf k|dv
'
dbgl;+x wfdLn] atfpg'eof] . pxfFn]
:yfgLo lgsfodf u7g x'g] ;fd'bflos
sf]ifdf ;/sf/sf] gf} xhf/ / cGo /sd
:yfgLo lgsfon] yk]/ sf]if ;~rfng
ug{k' g]{ k|fjwfg /x]sf] atfpg'eof] . wfdLsf
cg';f/ sf]ifdf k|fljlwssf] Joj:yf u/L
cfjZos cf}hf/ / l;dg lgMz'Nskdf
kz' ;]jf sfof{non] pknAw u/fpg] 5 .
kz'kfnssf] 3/d} k'u/] k|fljlwsn] ;]jf
lbPafkt sf]ifaf6 k|fljlwsnfO{ vr{
pknAw u/fpg] Joj:yf;d]t kz' ;]jf
sfof{non] u/]sf] 5 . kz'kfnsxnfO{
eg] gZn ;'wf/sf nflu lgMz'Ns ;]jf
k|bfg ul/g] 5 . kz'kfng 3f6fsf]
Joj;fosf kdf cfO/x]sfn] ;/sf/n]
kz'kfnsxnfO{ ufO{sf] gZndf ;'wf/
u/]/ b"wsf] a9\bf] dfu cfk"lt{ ug{ gofF
of]hgf NofPsf] xf] . rf/ jif{kl5 s~rgk'/

lhNnfnfO{ 8]/Ldo lhNnfsf kdf


kl/lrt u/fpg] nIo lnP/ gZn ;'wf/
sfo{qmdnfO{ cufl8 a9fOPsf] kz' ;]jf
sfof{nosf ;"rgf clwsf/L z+s
\ /bQ
hf]zLn] atfpg'eof] . b"wsf] pTkfbgdf
lhNnfdf lgs} sdL /x]sf] pNn]v ub}{
pgn] eg] ufO{n] k|lta]t rf/ ;o ln6/
/ e};F Ln] ;ft ;o ln6/ dfq} b"w lbg]
u/]sf] 5 . h'g dfusf] cfwf/df lgs}
sdL ePsf] pxfFn] atfpg'eof] . ufO{sf]
gZn ;'wf/ gePs} sf/0f b"wsf] dfqfdf
sdL ePsfn] ef/tsf] ul/a k|fGtsf
kdf /x]sf] laxf/n] ufO{sf] gZn ;'wf/
u/]kl5 g]kfnnfO{ b}lgs Ps nfv krf;
xhf/ ln6/ b"w cfk"lt{ ub}{ cfPsf] 5 .
sfof{no k|dv
' wfdLn] b'Uw hGo kbfy{
pTkfbgdf nfu]sf pBf]udf dfq} b]zdf
kfFr nfv ln6/ b"wsf] sdL /x]sf]
atfPsf 5g\ . gZn ;'wf/sf nflu
;fd'bflos jg, ;+3;+:yf;Fu ;dGjo
u/]/ ufFpufFpdf k|fljlws tof/ u/L
cleofgs} kdf sfo{qmdnfO{ cufl8
a9fpg] kz' ;]jf sfof{non] nIo lnPsf]
5 . ufO{sf] gZn ;'wf/ u/L a9L b"w
a]Rg] kz'kfnsnfO{ kz' ;]jf sfof{non]
3fF;sf] aLp lgMz'Ns kdf pknJw
u/fpg] atfPsf] 5 . s~rgk'/;lxt
ufO{sf] gZn ;'wf/ sfo{qmd b]zsf @%
lhNnfdf nfu" ePsf] kz' ;]jf sfof{non]
hgfPsf] 5 .

sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#@)^#^$

dlGqkl/ifb\sf] lg0f{o / lj/f]wsf] /x:o


;dL/ ofqL
hgo'4sfndf hg;Qff/f /lhi6]zg kf; ul/Psf 3/hUufsf] ljifon]
zflGt k|lqmofdf gofF 9+un] ;dfwfgsf] dfu ub}{ cfPsf] lyof] . ljut nfdf]
;dob]lv p7\b} cfPsf] of] ljifosf] ;dfwfg k|:t't ub}{ jt{dfg ;/sf/sf]
dlGqkl/ifb\sf] a}7sn] hg;Qff/f ul/Psf] /lhi6]zg kf; jf as;kqnfO{
cfwf/ agfP/ sfg'gL dfGotf k|bfg ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . dlGqkl/ifb\sf] of]
lg0f{osf lj?4 sfFu;
]| Pdfn]xn] ;+;b\ cj?4 ug{ku' s
] f 5g\ eg] ;jf]R{ rdf
/L6 ;d]t bfo/ eO;s]sf] 5 . s] xf] t jf:tljstf < jf:tjdf of] lg0f{osf
lj?4 h;/L sf]sf]xf]nf] dRrfOb5
} , o;n] oyfl:yltjfbL tTjxsf] hglj/f]wL
lrGtg / rl/q dfq k|s6 u/]sf] 5}g, pgLxsf] /fhgLlts bl/b|tf /
;f+:s[lts k5f}6]kgnfO{ ;d]t /fd|};u em:sfPsf] 5 .
;j{ljlbt tYo s] xf] eg] Gsfndf dfcf]jfbL k|efjsf] lj:tf/;u}
:yfgLo ;Qf l/Sttfsf] cj:yf l;h{gf eof] . /fHosf c+ux lj:yflkt x'b}
/ v'lDrb} hfg] cj:yf k}bf ePkl5 k'/fgf] ;Qfn] cfgf] pkl:ylt u'dfpb}
uof] . /, gful/sk|ltsf] cfgf] bfloTjaf6 Ro"t x'b} uof] . oxL cj:yfsf]
aLraf6 hg;Qfsf] pbo eof] . o;sf] cEof;sf] z'?jft ufp, 6f]n jf
;d'bfoaf6 cfcfg} 9+un] eof] . ;d'bfosf] aLrdf x'g] ;fd"lxs 5nkmnf/f
kf/bzL{ / ;j{;'ne kn] x/]s ljifosf] l5gfkmfgf] ug{ u0ftflGqs k|lqmof
ckgfOof] . o;n] ;+:yfut k lnb} hfFbf hg;Qfsf] cfwf/e"t ;+/rgf
lgdf{0f x'g k'Uof] / To;nfO{ ;}4flGts kn] lbzflgb]{z ug{] sfd s]Gb|df
ul7t ;+o'St qmflGtsf/L hgkl/ifb\n] hf/L u/]sf] lgb]{lzsfn] uof] .
hg;Qff/f ul/Psf] Gofo ;Dkfbgn] 5f]6} ;dodf nf]slk|otf xfl;n
uof] . hg;d'bfodf cfwfl/t /x]/ ul/g] Gofo ;Dkfbg lgikIf, l56f]5l/tf]
/ cgfjZos cfly{s af]emaf6 d'St x'g] x'gfn] dfcf]jfbL Gofo ;Dkfbgk|ltsf]
cfsif{0f / hgljZjf; XjfQ} a9]sf] lyof] . slt;Dd eg] Gofo gkfP dfcf]jfbLdf
hfg' eGg] syg g} ag]sf] lyof] . hg;Qf cEof;sf] qmddf 3/hUuf /lhi6]z
g
kf;, as;kq nufotsf lgoldt sfdsf cltl/St jiff}{+;Dd cbfntf/f
e'mnfOPsf k'/fgf d'2fx ldnfpg] sfd ;d]t eP . b]jfgL k|s[ltsf s}of}+
d'2fx lhNnf cbfntb]lv ;jf]R{ r;Dd jiff};
+{ Dd d'ntjLdf lyP . x'g] vfg] /
kx'rjfnfxs} kIfdf 9Nsg] afgL nfu]sf] Gofosf] t/fh'nfO{ hg;Qfsf]
k|ToIf Gofo k|0ffnLn] ;Gt'lnt agfpg] sfd uof] . o;n] s] s'/f k'li6 ub{5
eg] klxnf] hg;Qfsf] pbo / To;sf] cEof; cfjZostfsf] l;4fGt cg'k
ePsf] xf] . k'/fgf] ;Qf lgsDdf ;fljt eO;s]kl5 hgtfk|ltsf] pQ/bfloTj
k"/f ug]{ qmddf of] ljsl;t ePsf] xf] . bf];|f] hgtf :jo+ ;Qfsf] dflns
x'g;S5g\ / k|ltlqmofjfbL ;QfeGbf w]/} pGgt :t/sf] ;Qf ;~rfng ug{;S5g\
eGg] dfGotfnfO{ o;n] Jofjxfl/s kn] k'li6 u/]sf] 5 . t];f| ] ;Qfsf] juL{o
cjwf/0ffnfO{ hgtfn] cfg} cg'ejaf6 l;Sg] / a'g] Pp6f P]ltxfl;s
v08sf] kdf hg;Qfsf] cEof; :yflkt x'g k'u]sf] 5 . rf}yf] hg;Qfsf]
cEof; / To;sf] cg'ejf/f ;d[4 r]tgfn] g]kfnL ;dfhnfO{ qmflGtsf/L
kfGt/0fsf] lbzf k|bfg ul//x]sf] 5 . cfh /fli6o kdf :yflkt ;a}
cu|ufdL Ph]08fxsf] d"n dd{ o;} lbzfdf kl/nlIft 5 .
cfh hgo'4sf] hudf xfl;n ePsf pknlAwxnfO{ ;xhkn] :jLsf/
ug{g;Sg] h'g ;d:of sfFu|];Pdfn]xdf b]vfk/]sf] 5, Tof] kl/jt{gnfO{
cfTd;ft ug{ g;Sg's} kl/0ffd xf] . j:t'ut kn] k'/fgf] ;Qfsf] cGTo
eO;s]sf] t/ gofF ;+/rgf lgdf{0fsf] sfo{n] 7f]; cfsf/ lnO{ g;s]sf] cj:yf
cfhsf] oyfy{tf xf] . cfTdutkn] sf+u;
]| Pdfn]x dfcf]jfbL ;Qf sAhfsf]
qf; / k'/fg} ;Qfsf] df]xsf] aLrdf lbzfljxLg kn] cNdlnPsf 5g\ .
cu|ufdL kfGt/0fsf] lbzf ;dfTg] xf] eg] dfcf]jfbL xfjL x'g] / ;Qf
sAhfsf] nflu emg} cg'sn
" eOlbg] 8/ Psflt/ 5 eg] k'/fg} ;Qfk|ltsf] df]x
csf]{lt/ 5 . k'/fg} ;Qfsf] kIfkf]if0f ug{ /fhgLlts kn] ;d]t cfTd3ftL
x'gj] fnf 5 . To;sf/0f pgLx kdf kl/jt{gsf s'/f ug{ / ;f/df kl/jt{sf/L
Ph]08fsf] unf /]6\g] sfd ub}{ cfPsf 5g\ . ;txdf /fHok'g;{/rgfsf s'/f
u5{g\, ;+3Lotfsf s'/f u5{g\ . zf;sLo :jksf s'/f u5{\ t/ ;f/tTjdf
slx+st} klg cu|ufdL kl/jt{gsf] kIfdf b]lvb}gg\ . hxfF k'/fgf] ;Qfsf]
;+/rgfnfO{ eTsfP/ cfwf/e"t kn] gofF lgdf{0fsf] s'/f p7\5, ToxfF pgLx
lj?4df v8f x'G5g\ < hxfF hgtfsf alnbfgLk"0f{ cfGbf]ng / ltgsf dd{
efjgf / pknlAwnfO{ ;+:yfut ug{] s'/f p7\5, pgLxsf] ;ftf] k'Tnf] hfg]
u5{ . clxn] b]lvPsf] o;}sf] Pp6f k xf] . s] xf]nf t ca < jt{dfg
;/sf/sf] dlGqkl/ifb\n] u/]sf] lg0f{on] ;d:ofnfO{ 7Ls 9+un] ;dfwfg ug{]
nIo lnPsf] 5 . of] cfjZos / ;xL b'a} 5 eGg] s'/fdf k|ltkIfL bnxsf]
;xof]u x'g' ;a}eGbf pQd ljsNk xf] . olb ;xdt x'g ;lsb}g eg] ;/sf/nfO{
sfd ug{ af6f] 5f]l8lbg'k5{ . Joj:yflksf;+;b\nfO{ clg0f{osf] aGbL agfpg'
plrt x'b}g . csf]{ s'/f s] xf] eg] of] lg0f{osf lj?4 ;jf]{Rrdf /L6 k/]sf]
5 . xfdLn] b]Vb} cfPsf 5f}+ ls s]xL oyfl:yltjfbL tTjxn] kl/jt{gsf]
k|jfxlj?4 ;jf]R{ rnfO{ af/Djf/ pkof]u ug{ / ljjflbt agfpg] sfd ub}{
cfPsf 5g\ . o;k6s ;jf]{Rrn] cfk"mnfO{ arfpg] xf] eg] /L6 vf/]h u/]/
hgtfsf] kIfdf cfk"mnfO{ pEofpg] lxDdt ug}{k5{ . To;f] x'g ;s]g eg]
;d:ofn] eofgs k lng]5 . Tof] s'g} g s'g} kdf ljikmf]6 x'g5
] . Tolta]nf
clxn] o;sf] lj/f]w ug]{xn] rsf]{ d"No r'sfpg'kg]{ 5 . oxfFg]/ e'Ng} gx'g]
s'/f s] eg] h'gh'g lhNnfdf of] ;d:of b]vfk/]sf] 5, ToxfF ;j{bnLo;j{kIfLo
;ldlt agfOPsf] 5 / To;}dfkm{t\ o;sf] cWoog u/L ;Dk"0f{8f6f dlGqkl/ifb\df
k7fOPsf] 5 . :yfgLo txdf ;a} bnxsf] ;xdltcg';f/ sfd ePsf] 5 .
of] ;d:of dfcf]jfbL;u dfq ;DalGwt 5}g . cGo bn;u ;Dj4 sfo{stf{ /
hgtfsf] klg ;d:of ePsfn] sfFu|];Pdfn] g]t[Tj o;k|ltsf] bfloTjaf6
efUg kfpbg} g\ .

rf/ ;o lal6; uf]vf{ ;}lgs s6f}tL ul/g]

sf7df8f}F . a]nfotL ;]gfdf sfo{/t


g]kfnL d"nsf la|l6; uf]vf{ ;}lgsdWo]
$)) hgfnfO{ a]nfot ;/sf/n]
kbd'St ug{' ePsf] 5 . g]kfnl:yt
a]nfotL b"tfjf;sf cg';f/ a]nfotL
;]gfdf xfn sfo{/t b'O{ xhf/ ())
dWo]af6 ;f] ;+Vof s6f}tL ug{ nfluPsf]
xf] . a]nfotL /Iff dGqfnosf] /Iff
vr{ s6f}tL gLltcg'k g} ;g\ @))&
b]lv la|u8] ckm u'vf{haf6 ;}lgs
s6f}tL yflnPsf] lyof] . kbd'St x'g]
;}lgssf nflu k'g::yfkgf sfo{qmd

;~rfng ul/g] /fhb"tfjf;n] cfh


hgfPsf] 5 . a]nfotL /Iff dGqfnon]
/Iff ah]6 s6f}tL;Fu} a]nfotL ;}lgssf]
;+Vof klg 36fO/x]sf] 5 . a]nfotL
;]gfdf sfo{/t uf]vf{ ;}lgssf] ;+Vof
clws /x]sf] eGb} s6f}tLsf] klxnf] tf/f]
uf]vf{ ;}lgsnfO{ agfPsf] 5 . a]nfotL
;]gfdf clt hf]lvdo'St o'4 df]rf{df
t}gfy x'g] uf]vf{ ;}lgsx xfn
ckmuflg:tfgsf] o'4df ;xefuL 5g\ .
pgLxn] ToxfF clxn] ckmufgL
k|x/LnfO{ tflnd lbO/x]sf 5g\ .

k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M afuahf/, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.chhepyastraweekly.wordpress.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, cgfdgu/k5fl8

You might also like