YAZIM(MLA) KURALLARI 1) ki balacnn ve -ki ekinin yazm: Trkede eit ki vardr:Bala olanki,sfat yapan ki ve zamir olan(ilgi zamiri) ki dir.

.Bala olan ki daima ayr yazlr.Sfat yapan ki ve zamir olan -ki eklendii szce bitiik yazlr. Dilimizdeki bu farkl -kiyi birbiriyle kartrmamak iin u pratik yntemleri uygulayn. *Cmle ierisinde kiden sonra ler okluk ekini getirebiliyorsanz o ki zamir olan kidir. Ayrca zamir olan kinin bir ismin yerini tuttuunu ve genellikle zamirlerin zerine geldiini de unutmayn. ---Arabam bozuldu , seninki(ler)ni kullanabilir miyim? ---Onunki(ler) seninki(ler)den daha iyi olmu. Grld gibi cmle ierisinde ki zamirinden sonra ler ekini getirdiimizde cmlenin yapsnda herhangi bir bozukluk meydana gelmiyor.yleyse bu kiler ilgi zamiridir. *Sfat yapan ki de sfat tamlamas kurar. Sfat yapan ki her zaman bitiik yazlr.Pratik olarak nndeki isme hangi sorusunu ynelterek bulur ve dier kilerden ayrt ederiz. ---Sokaktaki ocuklara sahip kmamz gerekiyor.(Hangi ocuklar?) ---Snftaki renciler dar ksn.(Hangi renciler?) Grld gibi sfat yapan kiyi alan szcn hemen nndeki isme hangi sorusunu yneltebiliyoruz.yleyse bu ki sfat yapan kidir ve eklendii sfata daima bitiik yazlr. *Bala olan ki ise daima ayr yazlr.Dier ki ekleriyle kartrmamak iin cmleden kartrz, cmlenin yapsnda ciddi bir bozukluk olmuyorsa o ki bala olan kidir.Ayrca bala olan kinin daha vurgulu sylendiini de gz nnde bulundurmak gerekir. *Duydum ki unutmusun gzlerimin rengini.(Duydum unutmusun gzlerimin rengini) *Sen ki dnyalara deersin.(Sen dnyalara deersin.) *imdi anlyorum ki o yaptklarm bir hatayd.(imdi anlyorum o yaptklarm bir hatayd) Grld gibi bala olan ki cmleden kartldnda cmlenin anlamnda bir daralma olsa da yapsnda ciddi bir bozukluk olmuyor, yleyse bu kiler balatr ve daima ayr yazlr. NOT: Mademki,halbuki,oysaki,nk,sanki szcklerindeki olmasna ramen kalplat iin bitiik yazlr. ki ler bala

2) de balacnn ve de bulunma durum ekinin yazm: yazm de da balac da tpk ki balac gibi ayr bir szck olduu iin daima ayr yazlr.Bulunma durum eki olan -de,-da, -de,-ta ise eklendii szce bitiik yazlr. de,da balacyla -de,-da,-te,-ta ekleri birbiriyle

kartrlmamaldr.Pratik olarak birbirinden u ekilde ayrt ederiz:Cmle ierisinde cmleden deyi kartrz,eer cmlenin yapsnda bir bozukluk olmuyorsa o de balatr.Cmlenin yaps bozuluyorsa o de bulunma durum ekidir. *Kitap da alacam.(Kitap alacam) *Sen de onun gibisin.(Sen onun gibisin) Grld gibi bala olan de ,da cmleden kartldnda cmlenin yapsnda bir bozukluk olmuyor.imdi de aadaki rnekleri inceleyelim: *Sende bir eylerim kald.(Sen bir eylerim kald) *Onu otobste grdm.(Onu otobs grdm) Grld gibi bulunma durum eki cmleden kartldnda cmlenin yaps bozuluyor. nemli uyar: Bala olan de,dann kesinlikle te,ta biimi yoktur. *Sana kazak ta alacam.(yanl) *Sana kazak da alacam.(doru) Ayrca bala olan de,da bir zel isimden sonra gelirse kesme iaretiyle ayrlmaz. *Bize Ahmetde gelecek.(yanl) *Bize Ahmet de gelecek.(doru) 3. mi soru edatnn yazm: m,mi,mu,m soru edat eklendii szckten her zaman yazlr,kendinden sonra gelen ekler soru edatna bitiik yazlr: ayr

*Yarim stanbulu mesken mi tuttun? *Bize gelecek misiniz? *Sen miydin dn ryalarma giren? Soru edat olan m mi mu m ile fiilden fiil yapan olumsuzluk eki olan ma,-menin darlam biimi birbiriyle kartrlmamaldr: *Niin beni dinle miyorsun? Yukardaki cmlede mi ayr yazlmamaldr;nk buradaki mi soru eki deil, ma,-me olumsuzluk ekinin darlam biimidir.Cmleden miyi kartp cmleyi tekrar okuduumuzda cmledeki soru anlamnn kaybolmadn sadece olumsuzluun kaybolduunu grrz.Cmleye soru anlamn katan mi deil, niin szcdr. Soru edat olan m,mi,mu,m cmleye soru anlamndan baka anlamlar da katabilir. *Sana gzel mi gzel bir elbise aldm.(pekitirme greviyle kullanlm) *Bu testi de zdn m konuyu daha iyi anlarsn.(zdn zaman) *Tm bunlar ben mi yapmm?(reddetme,kabullenmeme) 4)Saylarn yazm: Saylar daima ayr yazlr;ancak ek ve senetlerde sahtekarln nlenmesi amacyla bitiik yazlr. *Ya otuz be yolun yars eder. *Bu yl dershanemize tam bin be yz altm kii kayt yaptrd. 5)Ksaltmalarn Yazm:

Birka kelimeden oluan kurum ve kurulu adlarnn ksaltmalar yaplrken araya nokta konmaz. *TBMM *PTT *THY *TEK *KKTC *MTA *DS Cmle ierisine ksaltmalara bir ek getirilecei zaman ksaltmann son harfinin okunuu esas alnr. *Kardeim THYda alyor.(yanl) *Kardeim THYde alyor.(doru) *A bakalm TVda ne var? (yanl) *A bakalm TVde ne var? (doru) Tek bir szcn ksaltmas yaplyorsa ksaltmann sonuna nokta konur: *Dr. *Prof. * c. * s. * bk. 6)Gn ve Ay Adlarnn Yazm: Cmle iinde geen gn ve ay isimleri kk harfle balar;ancak gn ve ay isimleri bir tarihe balanmsa yani yannda bir rakam varsa byk harfle balatlr. *Okullar haziranda kapanyor.(doru) *Okullar 14 Haziranda kapanyor.(doru) *Ben 21 Mart 1978 Sal gn domuum.(doru) *Snav 16 haziranda yaplacak(yanl) *Snav 16 Haziranda yaplacak. (doru) 7)Yn simlerinin Yazm: Yer-yn bildiren (dou ,bat,gney,kuzey,orta) szckler, tek bana ya da zel isimden sonra kullanldklarnda kk harfle,zel isimden nce kullanldklarnda byk harfle balar: *Siz Kuzey Amerikay grdnz m? *Siz Amerikann kuzeyini grdnz m? *Bu insanlar buraya Gney Asyadan gelmiler. *Bu insanlar buraya Asyann gneyinden gelmiler. *Sizin daha da batya gitmeniz gerekiyor. NOT: Yer-yn bildiren kelimeler eer bir insan topluluunun yerini tutuyorsa byk harfle balatlmaldr. *Bu konuda Bat bizi anlamyor. *Dn Dou bu haberle alkaland. 8.Corafi Terimlerin Yazm: Yazm Ay,Gne,Dnya,Mars gibi kelimeler eer corafi bir terim olarak gk cisimlerini anlatmak iin kullanlrsa byk harfle, bunun dnda kullanlrsa kk harfle balar: *Ay,Dnyann uydusudur. *Siz, Dnyann Aya ve Gnee olan uzakln biliyor musunuz? *Daha dnyalar kadar iim var.(terimlikten km)

*Pencereden ieriye gne giriyordu.(terimlikten km ,gne anlamnda) 9)Tarihlerin Yazl: Yazl Gn ve yl saylar rakamla ;ay, hem rakamla hem de yazyla gsterilebilir: *21 Mart 1978 *25.11.1930 *11.X.2000 *18/01/1919 Not:Tarih bildiren saylardan sonra gelen ekler,kesme iaretiyle ayrlr. *19 Mays 1919da *18.12.1933te 10)Birleik Szcklerin Yazm: Yazm ki ya da daha ok szcn yeni bir kavram karlamak zere birleip kalplamasyla oluan szcklere birleik szck denir. Birleik szcklerden bazlar bitiik yazlrken bazlar da ayr yazlr.Bir birleik szcn bitiik yazlmas iin u zellikleri tamas gerekir: a)Anlam Kaymasyla Olumu Birleik Szckler Bitiik Yazlr: Hanmeli, Kabakulak,Suiei,Kupalaz, b)Ses Deiiklii Yoluyla Olumu Birleik Szckler Bitiik Yazlr: Stla,Kaynana,Cumartesi,Nasl,Niin,Zannetmek,Hissetmek,Emretmek,Sa bretmek, Kaybolmak,Kahrolmak,reddetmek c)Tr Deimesi Yoluyla Olumu Birleik Szckler Bitiik Yazlr: Gecekondu,Bierdver,Bilirkii,Dedikodu,Atekes d)Kurall Birleik Fiiller Bitiik Yazlr: *Yapverdi,Alverdi,pver,Kouver (Tezlik birleik fiili) *Yapabildi,Yryebiliyor,alabilmi (Yeterlilik birleik fiili) *Bakakald,Sregelmitir,Koadursun (Sreklilik birleik fiili) *Deyazd,leyazd(Yaklama birleik fiili) Not: Etmek, olmak yardmc eylemleri nndeki isimle birleirken nndeki isimde bir nl dmesi ya da bir nsz tremesi varsa bitiik, yoksa ayr yazlr: *Hissetmek ,Reddetmek,Emretmek, Terk etmek,Hasta olmak,Ayrt etmek 11)kilemelerin Yazm: kilemeler ayr yazlr ve aralarna herhangi bir noktalama iareti konmaz. *Beni er ge anlayacaksn. *Sen de doru drst bir i bulamadn gitti. *Beni grce koa koa yanma geldi. 12)Byk Harflerin Kullanld Yerler:

1)Her cmle byk harfle balar: *Sana bakmak btn rastlantlar reddedip bir mucizeyi anlatmaktr. *Yazdm btn iirler,sana balayan bir kitap iin nsz. *Ak sorgusunda ahanem yalnz kelepeler sanktr. 2)Yaz balklarnn her szc byk harfle balar: *Trk Dilinin Korunmas *Aile Eitiminin nemi

3)Btn zel adlar byk harfle balar.zel adlarn balcalar aada belirtilmitir: a)Kii ad ve soyadlar: *Faruk Nafiz amlbel *Halit Ziya Uaklgil b)Hayvanlara verilen adlar: *Sobann banda uyuyan Pamuk mu? *Bugn Boncuk keyifsiz gibi. c)Ulus,mezhep,tarikat din adlar: *Biz slamiyeti 10. yzylda kabul ettik. *Anadoluda kurulan tarikatlardan biri de Aleviliktir. d)lke adlar: *Trkiye ile Yunanistan ilikileri eskisine gre imdi daha iyi. e)Bulvar,sokak,mahalle adlar: *Biz Turgut zal Bulvarnda oturuyoruz. *Mimar Sinan Mahallesine yeni bir okul yaplyor. f)Kta,blge,da ,ova,deniz,gl,rmakadlar:Da,ova,deniz,gl,rmak adlar eer kendinden nceki zel isme dahilse byk harfle balar,dahil deilse kk harfle balar. *Konya Ovas Trkiyenin buday ambardr. Yukardaki cmlede ova szc zel isme dahil olduu iin yani ikisi bir olup bir yeri karlad iin byk harfle balar.Eer ova szcn karp sadece Konya dersek aklmza Konya Ovas deil, Konya ehri gelecektir. *Toros dalar Akdenizdedir. Yukardaki cmlede da szc zel isme (Toros) dahil olmad iin kk yazlr. zel ismin nndeki da szcn karttmzda Toroslarn tek bana yer adn karladn grrz.yleyse da szc zel isme dahil deildir ve kk harfle balatlmaldr. *Siz Tuz Gln hi grdnz m? Yukardaki cmlede gl szc byk harfle balamaldr;nk gl szc zel isme dahildir.Gl szcn cmleden kartp tek bana tuz dediimizde yine tek bana kast edilen yeri karlamadn gryoruz.yleyse buradaki gl szc zel isme dahildir ve byk harfle balatlmaldr.Aadaki rnekleri de bu mantk erevesinde inceleyiniz. *Meri nehri *Alp dalar *Van Gl *Ar Da *anakkale Boaz g)Kurum,kurulu,rgt,parti,dernek adlar: *Sosyal Sigortalar Kurumu bugn zor durumdadr.

*Cumhuriyet Halk Partisi ,Atatrk tarafndan kurulmutur. h)Yap,yapt,kitap,dergi,gazete adlar: *Ben Topkap Sarayn grmeyi ok isterdim. *Sizlere Kk Aay ve alkuunu okumanz tavsiye ediyorum. *Geenlerde bu makalem Trk Dilinde de yaymland. Not:zel ada dahil olmayan gazete ve dergi adlar byk harfle balamaz: *Dn Hrriyet gazetesinde yaymlanan ke yazsn okudun mu? *Kanun Resmi Gazetede yaymland. *Dergah dergisinde yaymlanan Krk Aynalar adl yky okuduktan sonra yky sever oldum. i)Unvanlar,takma adlar:Lakaplar, unvanlar byk harfle balar. *Tark Bura eserinde olak Salihin fiziki betimlemesini ok gzel yapar. *Ahmet Mithat Efendi adeta bir yaz makinesidir. *Ahmet Bey ieride mi? *Sultan Hanm da m yok? *Dn Doktor Ahmet Bey bizdeydi. *Ahmet doktor olmak istiyormu. Not: Akrabalk bildiren szckler kk harfle balar. *Ne gzel komumuzdun sen Fahriye abla! *Yarn Aye teyzem gelecek. Ancak akrabalk bildiren szck kiinin lakab olmusa byk harfle balatlmaldr. *Burada ona herkes Nene Hatun derdi. )Dil adlar: *Trkeye,Arapa ve Farsadan pek ok kelime girmitir. j)Din ve mitoloji kavramlar: *Tanr,Allah,Cebrail,Zeus Not: Tanr szc zel ad olarak kullanlmad zaman kk harfle balatlr. *Yunanllar da tanrlarna kurban sunarm. Baz dini kavramlar geleneksellemi olarak kk harfle balar:cennet,cehennem,srat kprs k)Milli ve dini bayramlarn adlar byk harfle balar: *Kurban Bayram *Ramazan Bayram *Cumhuriyet Bayram. 13)Satr Sonunda Kelimelerin Blnmesi: Blnmesi Trkede satr sonuna smayan kelimeler blnebilir;fakat heceler blnemez. geliyorum (yanl) ..g eliyorum (doru) Birleik kelimeler satr sonunda blnrken tek bir szckm gibi hecelere ayrlr.

 baretmen (yanl) ..b aretmen (doru) .ilk okul (yanl) ...il kokul (doru) ........Durm uolu (yanl) ..Durm uolu (doru) Ayrmada satr sonunda ve satr banda tek harf braklmaz. .. ..araba (yanl) ... .araba (doru) . .niha i (yanl) ..ni hai (doru) Kesme iareti satr sonuna geldii zaman yalnz kesme iareti kullanlr;ayrca ksa izgi kullanlmaz. .Edirne nin (yanl) ...Edirn e nin (doru) 2005te (yanl) ... ..2005 te (doru) 14)Ses Olaylaryla lgili Yazm Kurallar:

a)nsz deiimi (yumuamas) yazya yanstlr;ancak zel isimlerin yumuamas yazya yanstlmaz. *Kitap (yanl) kitab (doru) *Mehmedin (yanl) Mehmetin (doru) b)Sert nszlerin benzemesi yazya yanstlr. *Dolapda (yanl) dolapta (doru) *2005de (yanl) 2005te (doru) c)Dudak nszlerinin benzemesi(i ses benzemesi) yazda gsterilmelidir. *Perenbe (yanl) Perembe(doru) *penbe (yanl) pembe (doru) *Tenbel (yanl) tembel (doru) *enber (yanl) ember (doru) Ancak kimi zel isimlerde ve birleik szcklerde nli yazl dorudur. *Saframbolu (yanl) Safranbolu (doru) *omba (yanl) onba(doru) d)nl dmesi yazda gsterilir. *az (yanl) az (doru) *sabr et (yanl) sabret (doru) e) y kaynatrma nsznden kaynaklanan syleyiteki daralma yazya yanstlmaz. *Sevmiyecekmi (yanl) sevmeyecekmi (doru) *yayan (yanl) yaayan (doru) f)Syleyite baz szcklerde yer deitirme (gme,metatez) olur;ancak bunlar yazya yanstlmamaldr. *yanlz (yanl) yalnz (doru) *yaln (yanl) yanl (doru) *kiprik (yanl) kirpik (doru) *kirbit (yanl) kibrit (doru)