Pojmovi i hronologija II

Preromanika
- doba seobe naroda - merovin ka umetnost - karolin ka umetnost - otonska umetnost

5.-10. vek
- 4.-6. vek - 6.-8. vek - kraj 8.-9. vek - 10. vek-1050.

Romanika

1050.-1200.

Gotika

1144.-1420. (16. vek)

loculus

cubiculum

galeriae

arcosolium

oltar naos / brod

narteks / pronaos

glavni brod

bo ni brodovi

sistem gradjenja kupole

katakombe galerije lokulus kubikulum Arkosolium Oranta Pastir Bonus

bazilika centralni tip (de)ambulatorijum kupola trompa pandantif

Rani srednji vek

Ostrogoti Vizigoti Langobardi Burgundi Franci Saksonci Juti Vikinzi Merovinzi Hiberno-saksonska umetnost Karolinzi Otoni vestverk (de)ambulatorijum ukrsnica skriptorijum

Periodizacija romanike
Rana romanika oko 1050.-1100.

Zrela romanika

1100.-1200.

Romanika
Klinijevci (Cluny) Cisterciti (Cteaux) Hodo asni ki hor Kripta Ukrsnica Crkve-dvorane Polukru ni luk Poluobli asti svod (ba vasti) Krstasti svod Rebro Travej Alternacija stubova i stubaca Kontrafori Elevacija Galerije (tribine) Triforium Pro elje luka Potrbu je luka Portal Timpanon Arhivolte Dovratnici Trimo Stra ni sud Slikarstvo na svetloj osnovi Slikarstvo na tamnoj osnovi

Gotika - Francuska
Rana gotika Zrela gotika 1144.- 1200.
St. Denis, 1144.

1200.-1240.
Notre-Dame, Paris Chartres Amiens Reims

Cvetna gotika Plamena gotika

1240.-1380.
St.-Chapelle

1380.-1520.
St. Maclou, Rouen

Engleska
Rana gotika (Lancet) Kitnjasti stil (Geometric i Curvilinear ili Flambouyant) Perpendikularna gotika Tudor Style 1190.- 1250.
Wells Lincoln, brod Salisbury

1250.-1360.
Lincoln, hor Ely Westminster Exeter

1360.-1480.
Gloucester

1480.-1600.
Kapela Henrija VII, Westminster

ostalo
Nema ka oko 1190.-15. vek
Keln, Nirnberg

Italija
(u slikrstvu i skulpturi duecento, 13. vek i trecento, 14. vek)

1200.-1400.
Fossanova, Siena, Firenze, Orvieto Milano

panija
stil mudjar

13.-15. vek
Toledo, Leon, Barselona, Salamanka

Internacionalna gotika 1380.-1420.

Dijon Prag Pariz Srednja Evropa Claus Sluter Bra a iz Limbourga

ROMANIKA Isto ni deo Svod Luk Podupira i Prozorski niz Elevacija Spolja nost Skulpturalna dekoracija Utisak Primer
razu en poluobli ast (ba vast), re e krstast polukru an

GOTIKA
jedinstven krstasto-rebrasti prelomljeni prelomljen

debeli zidovi, nerazu eni kontrafori i potporni luci kontrafori mali prozori horizontale ravna, malo dekoracije promenljive proporcije, stilizacija masivno, tamno St. Sernin, Toulouse ogromni prozori sa vitra om vertikale veoma ukra ena prirodnije proporcije, realisti nija visoko, svetlo Chartres

Pojmovi i hronologija III

Ranohri anska umetnost (ranovizantijska umetnost)

3.- 6.vek

Srednjevizantijski period sredina 9. veka -1204.

Poznovizantijski period

1261.-1453.

slobodni krst

upisani krst

elijasti na in zidanja

E
plan oltar crkve
protezis akonikon asna trpeza

ikonostas pevnica

kupola

kupola
naos

naos

narteks

narthex
eksonarteks

eksonarthex

Raspored ivopisa u pravoslavnoj crkvi

Veliki praznici Deisis

andjeoske dveri carske dveri prestone ikone

Srpska srednjovekovna umetnost

Doba doseljavanja Slovena (rani srednji vek) VI/VII vek do kraja XII veka

Doba nezavisnih dr ava kraj XII veka sredina XV veka Ra ka (i Bosna) Doba pod Turcima 1459. 1690.

Doba nezavisne srpske dr ave

Ra ka kola i monumentalni stil * zverinji stil (minijatura) Srpsko-vizantijski stil kraj XII-XIII vek

1300.-1371.

Moravski stil ili kola

1371-1459.

Ra ki stil
Studenica, 1208-09, i a, oko 1220, Mile eva, oko 1222-28, Sv. apostoli u Pe i, oko 1260, Sopo ani, oko 1263-68, Gradac, oko 1275, Arilje (1296); Bogorodica Ljevi ka u Prizrenu, 1220-30, Nikolja a u Studenici, 1230-40, Mora a, 1251-52. Miroslavljevo jevan elje, oko 1185. Vukanovo jevan elje, pre 1202.

Srpsko-vizantijska kola
Bogorodica Ljevi ka kod Prizrena, 1310-13, Zi a, 1309-16, Kraljeva crkva (Sv. Joakima i Ane) u Studenici, 1314, Gra anica, oko 1320, Hilandar, do 1321, freske pripisane Georgiju Kaliergisu. Pe ka patrijar ija, tre a i etvrta decenija 14. veka De ani, 1335-1347/48, Sv. arhandjeli kod Prizrena, do 1352, Matei , 1348-52, Markov manastir, 1377.

etvorojevandjelje velikog vojvode Nikole Stanjevica, 1346-71, etvorojevandjelje srpskog patrijarha Save IV, 1354-75, Minhenski srpski psaltir, devedesete godine XIV veka

Moravska kola
Ravanica, do 1388.-89, Ljubostinja, do 1389. i oko 1402-05 Resava, do 1418, Kaleni , druga decenija XV veka

Lenjingradsko srpsko jevandjelje, 1429.