Professional Documents
Culture Documents
ေဒါင္းခ်င္ေက ေဒစာကိုဖိ
ေဒါင္းခ်င္ေက ေဒစာကိုဖိ
7 cdk if vS -r ifh pD p Of o nf ?
jzefYcsda&;
&cdkifom;BuD;pmay
c^55?uRef;a&T0gvrf;
bk&ifah emif? &efuek /f
7cdkifuAsmpmwrf;
igdUk &cdik pf um;ajyma& &cdik u
f Asmud&k w
G q
f akd & &cdik u
f Asm
udk&D;a& igdkUrdbwdeefY oli,fcsif;wdeefY nDtpfudkarmifESrwd
eefY &cdik af umif;uifatmufu &yfx&J mG xJ awmxJawmifxrJ mS
ajyma& pum;wd? vDwu
d &kd m igdUk uAsmxJrmS wG&d zd/Yk
igdkUyg;pyfu xGufpGmudk&m &D;zdkY/ igdkU&ifxJu cHpm;eD&
pGmudk&m &D;zdkY/ igdkU&ifxJrSm jzpfeD? wnfeDpGmudk&m &D;zdkY/ igdkU
rajympGmudk r&D;yg/ rcHpm;&pGmudk r&D;yg/ &ifxrJ mS r[drwnf
pGmudk r&D;yg/ [opm/
]ygrd&u} vmvm? ][dr0Em}u vmvm? ukepf ek ,fu
vmvm? yifv,feefY ;kd ra& igdUk trdeeft
Y zjzpfaw/ igdUk ESv;kH
om;? igdUk ezl;? igdUk vuf0g;? igdUk NcDz0g;rSm &cdik w
f q
H yd f cwfEydS f
NyD;om;yg/ igdUk &cdik pf um;ajyma&/ igdUk pum;eefY igdUk uAsm
&D;&zd/Yk aus;Zl;odau rjiif;ygauY/
uAsmqdpk mG bmompum; tnGet
Yf zl;jzpfaw/ uAsmqkd
pGm eufiId ;f odraf rGUNyD;au pl;,Sjyif;xefa& tEkynmjzpfaw/
&cdik u
f Asma& d;k rawmifNcDrmS yGiahf & yef;aygif; t&mtaxmif
xJu awmf0ifoZifjzpfaw/
&cdik u
f Asma& ud,
k f Ukd &cdik b
f mompum; a0g[m&wdukd
vHv
k ckH sKHcsKH xde;f odr;f xm;a& &wemaowmwpfv;kH jzpfaw/
uAsmtvkyq
f pkd mG ordik ;f wm0efyga& yk*v
u
d udpw
pf
&yfjzpfaw/ &cdik u
f Asma& &cdik f Ukd acwfNydKif&ifcek o
f u
H kd pGeyYf pf
jiif;qefzrYkd [kwq
f pkd mG opmpum;yg/
&cdik u
f AsmrSm orufwufaMumfjim? bk&m;yGaJ Mumfjim?
igh 0g'aMumfjim? xdck sifah 'csifh aMumfjimwdukd rarQmfvifyh gauY/
&cdik u
f Asma& tifwmeuf? tD;ar;vfukd aysmMunfNh yD;
vQma&usa&eDa&taumif r[kwyf g/
tMurf;zufr?I "gwkvufeuf? ZD0vufeufwu
d kd rke;f a&
vlyg/ vifoDrkqdk;raoQu wpfa,mufwnf;om;aoQudk
cspfaw ydik f Nidr;f csrf;a&;udck spfaw/
&cdik u
f AsmrSm acgif;aqmifr[d/ wynfrh [d/ aemufvu
kd f
r[d/ uAsm&D;a& uAsmq&meefY uAsmcspaf wjynfol Ukd &m [dyg
a&/
a'edrsufarSmufacwf &cdik u
f AsmyHo
k @mefukd csrSwv
f Ykd
r&Edik yf g/ yHo
k @mefa& b0u qif;oufvmyga&/ acwfeefY
vlt
Y zGUJ tpnf;a& rdrv
d ckd sifpmG eefn
Y aD tmif yHo
k @mefukd ndy ;D
wwfaw/ jyKjyify;D wwfaw/ ajymif;yD;wwfaw/
vlom;dUk \ woD;yk*v
jzpfwnfru
I kd wefz;kd xm;a& &cdik f
uAsmrSm yHo
k @meftrsKd;rsKd;? [eftrsKd;rsKd;udk vufcyk w
f ;D BudKqdk
&ygzd/Yk a,bk,s/
&cdik u
f AsmrSm oD;jcm;yHo
k @mefr[d/ bmompum;&m [d
a&/ taumif;qH;k bmompum;a& obm0u vma&/ b0eefY
uif;au bmompum;aysmufaw/ bmompum;r[dau b0
r[d/
&cdik u
f Asmq&mwd\ yDwo
d ck ? BuDueJG musifa& 'kuw
d
eefY &cdik v
f t
Yl zGUJ tpnf;u yDwo
d ck ? BuDueJG musifa& 'kuw
ad &
NcDoef;aoQuoG;D eefY i,fxyd u
f oG;D ydik yf gAsm,f/
,if;a0'emwdukd a'edacwfo;kH vlxo
k ;kH bmompum;
eefY &D;uwf? uRD;uwfygar/
a'edacwfrmS trsKd;om;uAsmwdik ;f a& tajyme&DbufoYkd
yg;ygvwfaw/ tajymvDeefY t&D;vDxyfygvwfaw/ tajyme&D
qdpk mG trsm;jynfoo
l ;kH bmompum;udn
k eT ;f yga&/
&cdik b
f mompum;udk roH;k ? &cdik v
f D &cdik ef &Drygau &cdik f
uAsmr[kw/f &cdik u
f Asm rjzpf/ &cdik u
f AsmvdYk vH;k 0(vH;k 0) r
owfrw
S Ef ikd yf g/
uAsmq&mwpfa,muf pumvHk;&SmpGma& pdefaumif;
ausmufaumif;&SmpGmeefY wla&/ ,la&eD,rfw;l pGm jzpfaw/
ud,
k f dUk bmompum;xJu &ifxu
J ?kd oG;D xJu?kd OD;aESmufxu
J ?kd
tmHk xJukd pl;ueJ0ifNy;D au Nzed ;f ueJ jzpfvm;Edik af &pum;wdukd
&G;D &pGmyg/ &Sm&pGmyg/ wG&J pGmyg/ Zmvlom;jzpfjzpf pGr;f tm;jrifNh y;D
wefz;kd [da& *Dweefu
Y Asmudk ud,
k t
Yf rdbmompum;eef&Y m &D;
vd&Yk a&/
&cdik t
f rsKd;om;wpfa,muf &cdik u
f Asmq&mjzpfvmau
odod rodo?d qE[[
d d r[d[?d ola& &cdik pf um;wnfwUH a&;?
zGUH NzdK;a&;wm0efukd xrf;eDpmG jzpfaw/
&cdik o
f m;uAsmq&mwd &cdik u
f Asm &D;Edik u
f wfygpD/ &cdik f
bmompum;zGUH NzdK;ygpD/ &cdik u
f Asm zGUH NzdK;ygpD/
armifcdkifatmif
yHkESdyfxkwfa0rI rSwfwrf;
pmrlcGifhjyKtrSwf
225^2003(11)
225^2003(11)
yHEk ydS o
f l
a':cifcif0if;
uvsmatmhzfquf
152? uRef;a&TNrdKifvrf;
ok0P? &efuek Nf rKd U/
xkwaf 0ol
OD;vSjrifh
xkwaf 0onfu
h mv
tkyfa&
1000
wefz;kd
1000 usyf
pmpDpmjyK
&cdik o
f m;Bu;D uGeyf sLwm
twGif;pmrsufESmzGJUpnf;rI
jrwfomxGP;f
OD;cifarmif
ywem
av --- tm&uwnfh
k;d r r[m? rm;rwfpmG vQif
tmumrSq
D idk ;f ? ydi;f ydi;f &H<u
jra&mif0q
D m? a'ede&f mum;
r[mrke?d wkr[du?
xGe;f nSo
d moem? yGiv
hf ef;jzm
opmav;vD? OD;xdycf sDau
0wDav;&yf? aygif;pyfNrJNrH
ewfXmefbo
Hk m? wkow
D mykid f
om,mcsrf;jr ompGav/
av --- tm&uwnfh
jrtP0g? us,af jympGmvQif
v[meufidI ;f ? &Dww
H idk ;f eefY
0ku
d o
f idk ;f uRef;k?d xkx
d edk 'D
acsmif;vDvt
D m;? ]]jzm;vnf;wufouf?
aMumufrufcsifz,
G ?f yifv,facsmif;ajrmif;
rBuD;awmif;}}[k raumif;qkrd l
vkrd wlauh? *kP,
f pl &m
&Spjf zmtHzh ,
G ?f yifv,fum;
&Spzf ,
G *f P
k 0f g? omoemykid f
om,mcsrf;jr ompGav/
av --- tm&uwnfh
jrtP0g? r[mk;d r
apmifah &SmufMu&m? r[m0d[d u
H
&uy&l ?D jrwfXmeDtm;
&DNrDb@m? o,HZmeefY
bmompmyD? wk;d pDwufpD
zGUGH zd;pDimS ? ywem\
om,mcsrf;jr ompGav/
ompDaom0fav --- ompGav/
atmifpkH
ywem=qkawmif;jcif;
-3-
&GufEkjyefcsdef
kd;awmifNcDrSm jyefqkHuwf
tdrv
f n
S ;f wHwpfacsmif;eefY
aumif;uifBuD;ukv
d n
S ;f usif;
rku
d w
f iG ;f eufypfvu
dk u
f wfar
NcDrOD;rSm oG;D tvl;vl;
MunfE;l zkaYd umif;ar aocsma&/
qmrGwef ed af &&DjyifxJ
0wfraHI oQwdBuJcs
'geajrmufypfvu
dk u
f wfar
uJ&h UJ vDywfpt
D cgwpf&m
ud,
k zhf mom om"kac:uwfz/Ydk
bvdw"f g;ykid f
yg;yg;aoQeefx
Y ufjr
tjzLxnfrmewpfck
jzpfwnfrt
I x
H u
J qGx
J w
k f
tawmifyv
H yk zf Ydk oabmwlvm/
uqke-f awmfovif;
tcsif;qufxm;a&vl
tyluZdk maMumuf
a'guf-a'guf --rkd;aomufysm,faxmukd,fhvl/
aemifat;
-4-
-5-
-6-
ppfawGvrf;
ighudk aMumckid ;f
tkid ;f NrD;topfrmS
tckid ;f cHatmufNcDb0eefY
&vma& a':vmtwkt
d p
ighNcDz0g;uoJyiG ehf efY rEIid ;f om/
k;d awmifNcDudk jyefvm
k;d awmifNcDrmS jyefqHk
tem*wfudk a&mifpt
Hk vSjc,fuwfar/
ppfawGapmaemif
Geoseismograph -
NrDatmufo,
H ZH mw wkid ;f wma&;ypn;f
-7-
ppfawGvrf;wdudk
EGDOD;a&mufvmpGmu
rdom;pkyduJG jrpfab;rSmb0ysuf vGr;f edeyf rHk sKd;
ysKdzjYdk yifeed af & 'keef mvrf;xufwYdk
OMou&Guo
f w
D u
d dk ESicf svku
d af w/
ppfawGvrf;wdudk rd;k a&mufvmpGmu
t&uf,pf,pfeefY orD;uku
d mG ESuef ed yf rHk sKd;
pkwyf ahJ &vrf;wdudk &Dwzd ;Hk xm;,ihf
tykyw
f d trIu
d w
f yd aJG wmfusvkaYd ,/
vmAsm,f --[dr0Em a0omvDu ajrmufvv
D mAsm,f
ppfawGvrf;wdudk aqmuf;a&mufvmpGmu
yviaf wmrk;d x
rdom;pkvrf;avQmufxu
G v
f m a&ykid f
*d;aoQaw;qkda&
pkid ;f j'm;rif;cGmwd [mrked v
D u
dk f vk/Yd
ok;H &moDrmS aqmif;uk&d mcspfawESv;Hk om;
Zmcsifw
h rd mS ;cygav
ppfawGvrf;wdrmS
rdom;pk N*dK;iSuef efEY iS ;f pufw&d m
igzGUJ csifa&/
armifckdifatmif
bkef;BuD;ausmif;rSm wpfnZm
vl-
raumif;pGmukd
aumif;pGmeefzY ;Hk
raumif;ysufoOk ;f ygzkv
Yd m; bk&m;/
oQiftkef;
-9-
a'edurmykH&dyf
orkdif;odrS ZmwdodzkdY
wdr;f apmif;urmukd
xde;f ausmif;zku
Yd &d ,
d m
vuf
vl
vkyftm;
qmavmifrw
G o
f yd pf mG vkt
d yf/
bm'vDawmifyt
H pdk ;Hk
pufrEI idk if w
H ad omufo;Hk
wqwfqwfeYJ aygufNyJvm
eD;rif;rSmtmajcmuf
&Dcsnf; twefrY &aomufe,
D if/h
awmawmifwq
d rH w
k q
f w
d u
f dk
&dwcf sifo&l w
d f
EIwcf sifoEl w
I f olawmfrkyaf ygufvYdk
*&dr;f ydpw
f idk o
f m; rsuf&nfow
k &f /
arSmq
f &mwdu
olUtif;uGuw
f u
d dk rD;wku
d v
f w
dk u
dk f
oku
d q
f &mwduvJ
b-ezl;ukyd g rusefw;l
NrDBuD;ezl; kyyf sufqif;ysuf
'gPf&m'gPfcsufeefY udi;f eD,if/h
tkd --- vlom;
roem;uwfys,fvm;
toem;cHw;dk vQKd;auvJ
avmb uif; acsmif;wd&mxyfw;dk
a,eJY --- pm&dw& yD t
l ;dk
qlyu
G rf I wk;d NyD;,if;wk;d ,if;
wk;d eD,ifh axm/
tjrifrzkYd
olwpfcsKdUu ---/
vif;EkcYd sD;pkeYd H
orkid ;f a[mif;tusefudk
jyefveS Zf mtwGuf
,ufazmfeu
D wfav ---/
qkv
d wfyga& ---/
r,ufau? ,uf&zkYd
uk,
d zhf ufrod
olUzufrjrif
b0ifwpfawmifavmuf
ckerf ajrmufawtodeefYf
r[dauvJ [dueG af qmif
pMum0Vmarmifkd .---/
ckid v
f ?l k;d r?
- 10 -
- 11 -
- 12 -
vDnif;rkdif; rkefwkdif;roif;
awmifzufuarsmuf&DG
tpDt&Gw
D ef;
orkid ;f vrf;ukx
d iG f
pyg;oQifuadk rQmufEiS f
tuGuq
f ifpmG ukd olrod ---/
tudAk vd
Avdqpdk mG
&Sq
d idk rf vm;
ab;wkdufvm;
a*gif;um;r[d
ukAd vd
Zmwduo
dk zd Ydk
orkid ;f todvydk ga& ---/
oQiftkef;
- 13 -
bk&ifrif;bmBuD;
rmpD';D rpD;c&pGm
oa&mfp&mvm; --- /
av'D'idk ,
f mem
vQmyltmylrpm;zl;c
Iwcf sp&mvm; --- /
rmpD';D rpD;&auavh
rif;bmBuD;b0rSm
uefuruefpnf;pdrf
*kP
d &f edS rf avsmh/
vQmyltmylrpm;&auavh
rdz&k m;avmif;'kid ,
f mem
vQmt&omcHp&m
t&mpGmwdtjynf/h
- 14 -
olUacwfot
Yl cg
olUae&m olUa'o
a'csifu
h r[d
xkcd sifu
h rdk od
r[duma,au
roduma,au --- vkYd
&Snv
f sm;aywH? tajccHeefY
a0zefp&mrvkd
wpfzufjriftysufwed efY
i,fxyd u
f zdk aemifu
h u
dk f
uxku
d u
f ku
d pf yG pf JG
t,lupJG ?H tjiif;oefa&
aywHtqk;d
zJch sKd;a0;yvku
d f
acwfpepftcsdet
f cg
umva'oya,m*ukd
tvSycsdeq
f em;vnf&zkYd
rQwavsmfueft,lreS af &
a0zefa&;vDiS ;f
yef;owif;aqmifyem
avmujyLwif;ukd 0ifvmEkid zf t
Ydk wGuf
eufjzefcgrkew
f idk ;f --- /
ppfawGndKoefY
aqmif;
q,fEh pS &f moDywfv;Hk
&DcjJ yifjynfzh ;Hk
xk;d --- a[r0efxyd q
f ;Hk u
oif;xke;f "g;wpfvuf --pdrphf rf;&Dwpf0uf --Ow&vlMurf;
tjyif;pm;terf;wpfcsuf --awmf0ifoZifyef;wpfcuf --vjcrf;NrDtysKdr
qHE,
G pf rSmy ---/
EGOD ;D &moDc&D;
qku
d af b;&D;,m;trdNrDwYdk
jyefcsDvv
Ydk m; --aqmif;OD;&moDc&D;
tzNrDav;0wDwYdk
jyefcsDvv
Ydk m --ud;MumiSuo
f mjcif;oH
bJig;&mawmifb,H
ud;MumiSuo
f mjcif;oH
bJig;&mawmifb,H
csKd0n
D pH ,
D ifh ---/
- 16 -
&ifxJu vl
vQKdajrmifacsmufwGif;
awmrif;*Ekid f
awmifpidk t
f xyfxyf
qD;ywfum&H
rkC
d ;f ,Hxt
d jrifah qmif
k;d rawmif
(okrYd [kw)f
"g;awmif}/
Mu,fpaHk umif;uifbHk
iGED iS ;f rIet
f yufyf uf
&ifciG x
f ufvrT ;f cH
pif'&Jvm;0wfHk
vD[ek rf mS vGiahf rsm
&moDpmoD;ESH .
&moDpmtdyrf uf
'@m&DtmoDo
wpfaxmifw
h pfnykjH yif
&ifcek rf ;DG zGm;a&umv/
aZmfxGD;
- 17 -
- 18 -
kdbef;?av;0wD?
- 19 -
0D;vGifhtdyfruf
zk;d acgifawmifxufrmS
rsOf;ajzmifw
h pfaMumif;
qGMJ unhu
f wfzq
Ydk adk u
tukd Zmede&f mrSmrqkd
ygjzpfatmifygzkq
Yd /dk
ESv;Hk tdrx
f u
J tMuifem
arwm0g'? ukPm0g'
tcspf'he
apwemwdjzLpifr&S m
avmuok;H yg;pkad jy/
yifjrifx
h ufuiSuf
tawmifuRwfiSufawmh
r[kwyf gESe;f tuk/d
cspfvcYdk if cifvw
Ydk &m;jrif
MuifrS w&m;oda&
uGi;f quft&dyw
f d
vufonf;qdyf vufxyd ef mwwfaw/
&Dvmzkt
Yd wGuf
ajrmif;aoQazguf
aygufw;l aoQaygufvYdk
apmifu
h wf&zdq
Yk /dk
a'gow&m; --rmew&m; --Oyumw&m; --Nidvm;a&qkdau
uRefawmfav
ajrmif;abmifaoQxufujzpfjzpf
opfajcmufyifatmufujzpfjzpf
apmihef ed af rESe;f /
aemif&Jckdif
cspfvn
Ydk D
nDvpYdk nf;vk;H
tpeeft
Y qk;H tqk;H eeft
Y p
urmtvkH;rSm
wpfxyfwnf;usau
tEIid ;f r[dy/
av;ukid ;f u`rSm;eD
rk;d wdru
f adk zguf
ola&mufzyYdk pfrw
S f
olow
d wfaw/
jrwfomxGef;
10
pkdif;wiftvGrf;
a&'D,"dk gwf<uedeaf & j'yfpifwpfcv
k m;
r'rfusL&Dyidk f b0eef&Y if;Asmvf &Smca&
igh&ifxu
J dk Mu,fwif;cGew
f pfpif;ykid Of ;D wnf
a,NyD;au vGcJ vD,if/h
tdrf wkid o
f w
D pfyHk yDpmoDwpfyHk jymjzpfAsm,f
ydeu
f yfuyf aumif;uifatmufrmS pD;ede&f a&
yifv,f&ma0
vIid ;f tk;d rD;jywku
d t
f k;d
a0vig;tk;d ou&mZftk;d
&mZ0if tk;d yJu
h &dk u
G yf em
ZmESpu
f yfxd tvGr;f usdepf moifeh ed af r igrod/
awmrD;em&D oG;D cJem&D iSuzf sm;em&D
Owko;Hk vDrm y#mpm&DZmwfudk uHxku
d ,
f v
l Ydk
usm;wd awm0ufwd 0Hwd aysmfuwfawt&yfrm
rif;ewfoQif a'gif;aoQwd
ighudk vGr;f uwfo,
d ifv
h m;/
em*dEacsmif;zsm;?
ZmauGUem;rSm ykpeG w
f mjzpfvm;av
&uw
d w&m;ukd av;0wDe'Dtm;vk;H rm
uGeyf sLwmykid f yk*d &rf oGi;f xm;csif,ifh
rif;odygpD pkid ;f wif
tdrw
f idk o
f w
D pfyHk yDpmoDwpfyHk jymjzpfAsm,f
pD;edeaf & rsuf&nfwyd g&ma0
topfr[kwaf uavh
jzm;&DvidI ;f aoQwdudk
rif;yg;wkv
Yd rG ;f vufaqmif ykv
Yd u
dk yf g,ifah 0
vGr;f pmukd *E0iftvkyBf uD;rSwyf sm,f
0#fygqDvrG ;f NyD;au
uyfwusdp;D eDvzD AYdk sm,fa0/
armifckdifatmif
- 22 -
- 23 -
- 24 -
11
avQmhBudK;
ajrmufONrdKYukd IarQmfaomf
xked ed Yf
a'edeYf
rd;k x
nZm
eufjzef
em&Dupdk m;
tcsdefukdrQm;Asm,f
jyu'ed u
f 0dk rf;EIwaf wtjzpf/
&ckid o
f rku
d ?f ueufpu
dk f
ajrmufOacwfudk ? jrifa,mifa&/
oumvlxm;a& pum;
ysm;&nfeefcY sL
em;jcLatmifajym
&a&uk;d --- &a&
auseyfaw/
aemif&Jckdif
zufuif;wkEidI ;f ? cHu
h sKdi;f tausmf
ra[mfjrwfOmPf? zd;jynf&h H
&Tv
D sHa&mifcyf? tHw
h rGw/f
ewfjrpf-pef;atmif
- 25 -
- 26 -
- 27 -
12
od'dwifjcif;
vGJacsmfjcif;
uAsmq&m
tojymAvm
ra&r&m
wpfcsufarSmufuMH urm
,MwmvJrpGr;f
prf;rwG/d
0goemt&if;tES;D u
tojymxrif;ryD;c
0rf;rD;eefcY ,
H cl suf
tzufrnD? tNcDrvS
*[Zm ]csydw}f usvkYd
]zsmvdy}f csifAsm,fvm
odum eefjY A[p&dk f
a&mudAsm,f rsKdcsyvku
d /f
odum vGwrf vm;zkt
Yd wGuf
&dum jywfeed af &b0rSm
qEwyd sKdUwufeed v
f m
tmacgifwiG ;f u
]csifjcif;}ukd vufx;dk tefyvku
d /f
- 28 -
&ifzwfBuD; usef;usef;acgufacguf
,if;csifeh efv
Y m;
aw;jcif;qkzd /Ydk
[kw
d ,f? rkw
d ,f?&ufpawmh&ifh Udk tv,frmS
tm;i,fAsm,fxa,mifeed v
f m
va&mifut
dk jrnf;vkyf
]wifzwf}rSm ajrmif&0D u
S f
]vufruku
d }f armhcsyvku
d /f
tuf(pf)tD;eefaY umfv
dk m
yg*sk?d rmpD';D
tdrrf ufy;D Asm,f ajcmufeed v
f m
azgufeed af &pdwu
f dk >cef;tkyf
uGr;f ywf&nfeefY acR;xkwyf vku
d /f
ukid ;f ? -----------------/
puLavmif;acsxJu
tajrmufow
H 'de;f 'de;f
Mum;vm;/
armif;w'l'cl wfvYdk
olu
Y ,
dk o
f l ]eufjzef}vwf
twdwu
f /
aemufusvkv
Yd nf; x
rsufEmS awmif ropfc
orkid ;f rSm wpfeed &f mpmtwGuf
vQm&nfwaomaomeef/Y
vIdif;?upy?
- 29 -
- 30 -
13
yef;ausmif;ydwfcsdef
rkew
f idk ;f rk;d ouf[ek v
f ma&
e,kerf ;dk puf pDvwfaw/
t&Sv
d pD dk csDvma&
0g;kaH wmrSm >yDrw
I af w/
yef;yGiahf oQw&GD xGuv
f ma&
xGuaf weD&m Zmurod
jrufcif;jyifrmS uuGuq
f ifauwtdt/d
Munhv
f u
dk cf suf
vufc[
k yfwpfvv
l el efY
aemufjyef aemufjyef
jcaoFhvwfaxm/
Zmwford ;f cgrS
urn;f xk;d csifau
]NyD;ygNyD}
t&mZmarQmfvifeh ed o
f rd ahf v
a,mf --- /
aemifat;
- 31 -
tkt
d rif --tuRefxifa& trSeaf wG;rd
a'yef;yGiahf oQkpYd mG
NrDatmufausmif;rSm wufvmrod/
xko
d l \
Ydk ausmif;0d[m
wef;cg;ydwv
f Ydk pmoifyg
oifcef;pmrNyD;qk;H
upyfcsifa& wke;f ke;f
tm;vk;H xuyf a*smifrmS &yf
olUdk q&m ausmif;rvTw/f
- 32 -
- 33 -
14
ukd,fwkdif&D; twKywd
ausmufom;ausmufwkH;
uAsmNrdKY
cspfvu
dk af w a'NrDjyif
jrifot
l v
hH m;pDcsif/
Mu,fUdk pGmyef;Zmwd
tmumjynfrm wnfv[
Ydk d
rodygvm;tkt
d rif
rjrifz;l vm;,if
tdrjf yefcsifwjzwfjzwf
baZmifysm,mcwf/
rwfwyf&yfvYdk vufajrmufud
olUdk trdudk
vku
d zf q
Ydk Akd sm ikv
d aYdk wmif;
tuRefxifrad Mumif;/
ighrmtrd trif[ad &ykid f
olrYdk mS trd trif[Ed idk af & [duwfaw/
uavmifeD?ajrmufOD;?
pku
d jf yvku
d af r Zukef
oD;yifpm;yif tpk/H
t&dy&f yif yef;yif
Munfeh ed yf vif/
wpfEpS pf v
D m
yk;d owfq;D ukd tr,f&mS
"gwfNrDMoZmukt
d aMumif;jy
&Davmif;zku
Yd pd u
ydk yl if
psD;uGut
f jrifeefY pkid ;f pm;ok;H oyf,if;
a&m*gt&Tm;jywfuyfvYdk
ppefo
Y zD u
Ydk scgrS
tk(zf) --wpfcyk ifavh rpku
d ef idk /f
- 34 -
vkw
d idk ;f &qD;? vufKdS ;wpfacsmif;
xk;d csifpmG xk;d
acsmif;vJawmifjzpf
awmifvaJ csmif;jzpf
eufcsKdiyhf 0d ifvm;a& ckEpS w
f d
uefv
Y efu
Y maemufrmS /
jyefjY ym;ausmufprd ;f rsufEmS jyifxuf
ck;H rkaYd wmifwpfv;Hk
0ke;f ueJ xGujf yLvm
rif;wduv
ufKSd ;&Srd mS /
0D;edef&
- 35 -
- 36 -
15
qkdufab;&D;,m;
&DcJ oG;D cJ 0dnmOfcaJ &
Oum<uD wm&m<uD Mu,f<uDa& t&yf
,if;Zmwdu
rkid o
f ;Hk axmifjzwfysHNyD;au
a'NrDrmS aqmif;vmcku
d wfaw/
166 &mpk tzD;kUd azmfpyf
ykpYd yf pYdk f armf'efb@mawmfwu
dk f
trKw azsmf&nfcsKdziG yhf em
*E 0iftk;d aysmha&m*gonfUdk ukd
qD;0g;rukcif aomufcidk ;f
NyD;au --ajrmufO;D rdUjyifzuf
vDaumif;vDoefcY x
H u
G u
f wfar
vm,f --vm,f ---/
ckid v
f ?l d;k r?
&DjymaumufEHS yef;refopfo;D
ayg<u,f csKdNrdef oif;jr
upye'DeefY bJig;&mawmif
awmwef; v,fjyif uGi;f jyifrmS
&ckid Ef iS ;f aoQwd 0Dvmau
olUdk vmuwfAsm,fav/
&moDMurf; aumif;uifMurf; ajrMurf;csded f
Zmwdudk wpfcsufaoQpGeNYf yD;au
&ckid &f jD yifrmS eD aumufp&DaoQwdyidk f
vIid ;f pD;&ifcek f aysmf&iT f Nidr;f csrf;eDuwf,if/h
(ukd;aomif;ykxkd;awmfokdY
yOrtBudrOf ;D nTwrf )I
- 37 -
- 38 -
- 39 -
16
jcKyfrD;qGJeefY vl
atmifhoufwem;aoQ
&efwnfwu
dk cf u
dk f
qGjJ cpfiifcyf
*yfeeft
Y qH
&SJ --- oHjrnfuRD;
vQyfp;D a&mifjy
qEr;D jyif;
vif;awmufvQH&J
toufvnf;&SL
vl --ol\qEjynfch Asm,f --- /
jrpfurf;yefvifawmu yifv,fbufoYdk
olUdk ysHvu
D wf,ifh
iSut
f yk &f mS wGad u
trdajrqku
d af b;&D;,m;ukd twlwyl
rwGad uavh
ESpaf umifxJ ysHvu
D wfzaYdk ,/
jrwfomxGef;
twaESmifBudK;
a'&ifzwfusOf;usOf;aoQrSmrS
rif;u --aumif;aumif;aysmfa&ykid *f ga0/
ighcEmpGm
q,fEpS q
f ,fr;kd awmifru
&moDOwko;Hk rsKd;atmufu yifv,fBuD;xJudk
ig;&Smzkx
Yd u
G yf ;D ede&f a&
avmif;aoQwpfpif;ykid &f m --- /
tcsdew
f efvaYdk vh
pm;aomuftyd pf ufzu
Ydk rdk od
urf;yg;wdrmS igedeaf &
urf;NcDu&dk m igoda&
txD;usef? tkad [mif;jcif;wdeefY --- /
armifckdifatmif
- 40 -
- 41 -
- 42 -
17
opfyw
k o
f m;
avmif;ta[mif;(tqk;d ) wpfpif;yg&ma0
N*dwfaoQwd
AvdaoQwd
iSuaf oQwd --- em;zkaYd vmuf&m&Asm,f
0rf;acgif;wpfzahJ oQukad vh
ta`rSmif;vku
d f ta`rSmif;vku
d f
tom;wdyJhyemus
ta0 --Munhzf aYdk wmifum; raumif;Asm,f --- /
ajrmufOD;NrDukd vmvnfyg
xk;d t,ifcgu
ig;&SmzkZYd v
D mac:vm;ca&vlavh
wpfcgyifay:rvmvDAsm,fum --- /
ta0 --ud;BuD;wpfyifeefaY vhaomh
yifv,furf;NcDrmS
aemif;aeif;csKdix
f m;cvDord ,
hf ifh --- /
0if;ukdckdif
&ckid t
f rG?D ajrmufO;D NrDrm
ausmufpmyDpm? ZmwDb&k m;
ausmufom;vuf&m? EkynmkUd
xkrd mS xGi;f zd? a'rSmydysuf
ck;d 0Su,
f il if? tjrifraumif;
waxmif;rG<uD? NrDrmS 0yfpif;
Muif;qef;Muif;vkYd [de,
D if/h
- 44 -
rTD;udif
- 45 -
18
b@m
rkd;
Mum;vm --axGawmifwx
d ufu
tanSmufaygufZmwD
ajymjyedeaf &pum;/
jruf&u
G t
f oD;kUd rsufEmS
oH&nfyel efEY ydS pf ufzYdk
0wfeHk uftoH wjzef;jzef;eefY
rif; ysHoef;vmvwfpmG vm/
tcsdet
f cgvnf; roifh
ede&f mvnf;rwifah & rk;d
t&Sed t
f 0g0ifh
rvdrrf musifah & rk;d
rif;av
usdepf moifah & rd;k
usefpmoifah & rk;d /
aemifat;?taemuf?
- 46 -
- 47 -
jrifvm --twdwu
f
tdyrf ufjzpfv&D zkv
Yd m;
axGausmufxufpmwd
wnf[v
d o
D rQum/
jrifvm --twdwu
f dk ]Zpf}zwf
&ifziG t
hf xkyNf zDjya&
eef;awmfNcD&muk/d
tkid ;f ?NrdKUa[mif;?
19
okH;oyfjcif;
vjcrf;NrD
e'Dupy tOe
k;d r&ifciG f vSrsKd;qif
oZifBudKifvrT ;f &TaD &mifoef;
urf;jymaomifNcD vjcrf;NrD/
a'rSmavh q&m
aMumuf&pGm/
q&mq&m
aMumuf&pGmcsnf;
q&mrjy
iydzw
k u
f --- enf;rusavh/
rsKd;k;d pkid v
f m tZlZm
ckid rf mMumanmif; orkid ;f aMumif;
vufajymif;,lvwf &Srd jDG rwf
av;&yf0wD vNcrf;NrD/
trsKd;oDv ESpXf me
jynf0h r@dKif apmifph rG ;f Ekid f
&uKd ifemr bGUJ rnfvS
wGicf ygvD vjcrf;NrD/
q&mtuduf
rsufjzLqku
d af tmif --- /
q&mrsm;oD
om;roD(ao)atmif
tvDvq
D ef;ppfzv
Ydk AYdk sm,f
oli,fcsif; --- /
armifeef;vS?ajrmufOD;?
odef;aemif
- 49 -
tJtefarmfueG ;f oku
d ef 'd gef;
usrf;"rowf e0&wf
pyfqpdk my bGUJ &wk
ek&yG iG 0hf D vjcrf;NrD/
ta&GUomjcif; rT;D udio
f if;
apmif;Si;f ywfom pnfig;jzm
om,mNidrahf nmif; oHcsKdaemif;
nGwaf ysmif;vGio
f D vjcrf;NrD/
- 50 -
- 51 -
20
&Gmausmif;
toD;w&m? tnSmwpfcak w;jcif;
&ifwiG ;f rSm[d
cHpm;od,ifh --- /
ight&dyrf mS ckd
ighuadk csmhoyd f
igrtdycf if
jyifyavmu
a&mufvm;cuwfaw/
&Gmawmifyidk ;f u
]rJrBuD;}om;
Ekid if jH cm;rSm a':vm&SmeDa&vwf/
ighe&D mab;
]uRJorJ ek }Yf a&mif;a&
]tabmifaoQ}orD;
q&m0efBuD;jzpfvYdk
rdUuvlwd
tylr[datmif
pGr;f aqmifEidk af &vwf/
- 52 -
]ta[mawmfom;}
]armifxyd jf ym;}vJ
awmxJawmifxJ
&J&aJ wmufpw
d "f gwf
vlreG jf rwfu
]ol&}bGUJ awmif &a&vwf/
ajrmufOD;
k;d rcsuf<uD? oEmNrDzmG ;
e'Dupy? tOevGijf yif
&ifciG rf mS BuD;? cspfom;xG;D /
ightem;u
urf;ykid ;f zsm;rSm
ig;ykpeG rf ;DG
BuD;yGm;edeaf &ol
]armifped jf zL}vwf/
ig --tnSmwpfck
yjyifzv
Ydk rl [d
]wkid }f wd,idk Af sm
]tum}ewd
]Murf;}wdaygufNyJ
rNrJoabm
apmaMumrda&cg
toD;wpf&m
qufAsmqufAsm
oD;vm;Ekid zf v
Ydk m;vkYd
bk&m;wrd? &ifv;D crda&axm/
rif;oEm?&ckdifjynf?
wufxGef;eD?ajrmufOD;?
21
Zmwfysufcef;
qHawmf&Sifbk&m;zl;
oZifyef;ckid ?f
wrdif rdiaf u? eHUudix
f rHk ;DT --- /
vewfawmfau?
oZifoif;au? ESi;f tD;tD;eefY --- /
pk;d rJusDav?
awmifNcD&mG pyf? watmif&h yfysm,f
awmifaMumudkausmf
qHawmf&iS af v? oQifausmfb&k m;
zl;aZmifvm;ar? ompGav/
om,mtD;av? ompGav/
armifaumufpH
(1)
wnfusifeef'Y ;Hk Muuf- a&mpyf,u
S af u
ZmwfysufAEwjf zpfzaYdk ,/
(2)
AEwq
f adk u-aemufumvrSm
wnfusifr[kw-f 'k;H r[kwyf J
rsKd;ikwAf ZD -&Smr&eefY
b0yDjyifzo
Ydk v
d m;/
(3)
]wnfusifr}jzpfu
wnfusiforD;om;-rGD;jyvm;av
wnfusifrsKd;k;d wnfvrd ahf r/
(4)
]'k;H r}jzpfu
'k;H ppfo;D jrwf -rG;D jyuwfav
'k;H ZmwfrsKd;k;d &Snv
f rd ahf r/
(5)
tkd --- nDrcspf
rdppfzppf -rsKd;k;d ppfvsuf
cGJypfjcm;em;-udk,fhoD;om;ukd
rsKd;jcm;eefpY yf-oG;D aESmuwfau
AEwrf v
d aYdk c:zku
Yd m;/
omwifjr?rif;jym;?
- 55 -
- 56 -
- 57 -
22
ppfawGvDysHuGif;
vlrrm
olUukv
d u
dk yf cYdk a&
wm,mpvdrfhAsm,fav
edcY if;aMumifawmif aumif;uifywfusyg,ifh
ZmavmufMumzkaYd v;a,
yifv,f;dk r puLjzpfvm;zkyYd /
oHa0*
vlqpdk mG --oD;rsKd;vkYd
tBudrBf udrf ]ig}ajymc/
vlocD g --ocFg&
]ig}w&m;us/
a,auavh --]igh}( )oDcg
NzDqnfr&
NrDjymvllus/
oZifajr-ckdifxGef;
aemufq;Hk rSmawmhcg
vDu
S m;&if;rSm
a'aumif ajymedeu
f spum; ]&yga&}
vm;ygvD ysHygvD/
armifckdifatmif
- 59 -
,if;ykid ef efY
&moDjrpfavh txyfxyfwu
dk pf m;
&T&D nfprd f tpkikd ;f pm;
em&Dysufwpfv;Hk xJ 0iftyd f
tv,fvwfwef;pm; todw&m;u
&ufjywf&ufjywf&u
S f --- &Sujf y&a&/
wpfcgu tHypfcsifa& rowDpmG eefY
oMum;uGyf rkom;ukrd sKdcs
,kwn
f phH mG u ykrd eD myg;yg;ESrd ;f
igh*w
k x
f uf *Gp;D vk/Yd
Za0Z0gjzpfpmG eefY
edpidk o
f ;Hk pum;ukd usKHUypf
wGv
d w
l idk ;f ukd yH;jyjzpfawcg
avmifay:pm&Guaf [mif;wpfcsKdU
0efaqmifrt
I xkyt
f yk;d kUd
cG;D NcD;tysufrmS ykv
H /Ydk
23
kd;r
(1)
awmifr[D;dk r
a&mifeED ;dI qG Ek;d xaomcg/
rk;d aomufxyef;
eDjcnfvef;vkYd vef;qef;0Dqm/
yGrJ NyD;cifrmS
ighu,
dk if g
&ufjywf&ufjywf av;pm;jy&
&ufjywf&ufjywf yH;jy&
&ufjywf&ufjywf atmfaigufypf&
&ufjywf&ufjywf ESpo
f rd &hf
,if;ykid ef efY
uGBJ uD;pkwjf ywf oGyo
f yG cf grl;zkYd
&ufjywf&ufjywf acgif;cgypfeed &f ,if/h
vlomarmif
- 61 -
trsKd;oDv
&uw
d w&m;? ESv;Hk NrDjyif/
(3)
eD0ef;ESyd pf uf
acgif;xdyw
f ufvYdk pdwyf sufyyl if/
&DNrDaumif;a& k;d r
tpkid t
f vmaumif;a& k;d r
atmufNcDcidk af & k;d r
r[mk;d r arwmoQif/
NrDom;uGJtuf
*a[qufzYdk rk;d pufysifqif/
(2)
tarSmifux
dk ;dk azmuf
a&mifjcnfzd;armuf wrk;d aomufawcg/
rsufEmS opfjruf
ESi;f pufaomufpYdk pdr;f vkpYd v
dk iG /f
- 62 -
avmunSi;f qJ
aomuqif;&J tcuftcJridjiif/
obm0jrifjh rwf k;d r
xm0&cGiv
hf w
T f k;d r
ZmeD&ifciG f k;d r
r[mk;d r apwemoQif/
- 63 -
24
trSwfw&
rif;xD;bk&if
eef;oufuek cf g
vufnKd ;uryg/
(4)
wedeu
Yf ek q
f ;Hk
eDv;Hk aysmufvk wdraf wmifqnf;psm/
&DvidI ;f ysKdUdk
urf;okv
Yd rS ;f wuf 0rf;yrf;wom/
tdrjf yefiu
S f Udk
awmifzef,u
S v
f Ydk b0wGut
f m;tif/
tarSmifazmufv?Ydk raysmuf;dk r
eDa&mifjy,fv?Ydk ruG,f ;dk r
urmwnfo&G?dG wnf[d ;dk r
r[mk;d r opmoQif/
rsKd;eefhykd;
(1)
taemufvrD mS
&Giyhf gvma&
a':vmwpf&u
G /f
t*Fv
k rd mvavh
pufeef&Y mnyf
jzwfcsifqjD zwf
nycf sifqn
D y v
f /D
eef;wkid u
f xk;H jzL
rkev
Yf ;Hk rSmpuLuyf
vufnKd ;ESUH xGuef ed af &/
tbmtbm
rif;BuD;eefo
Y rif
cifeed v
f aYdk wmford ,
hf if/h
(2)
a':vmwpf&u
G f
rufavmufawaxm
&rufaZmiif --]trsKd;oDv
ESpXf meukd
apmifx
h ykid yf idk f --&ckid w
f q
H yd f
zwfqyd af uxif/
aemif&Jckdif
pkid ;f j'm;?tOe?
- 64 -
- 65 -
- 66 -
25
Avmpm&Guf tpkwfwpf&Guf
(1)
tuRefiu
dk s
uRD;c&yg,ifh vjcrf;NrD
0efrusDrt
I wGuf
0efcsrawmif;yefyg&pDauh
cGiv
hf hJ
rvTwv
f yD gauhav/
(3)
*E0ifpx
H m;
&ifrmS cHpm;Asm
rpm;& iwfywfpD
roDo&Gd
Zm'kuw
w
Gd dG
Zmwdwcsuf
tysufrcH
qD;rjy,fyef;rdKS ;
rsKd;rSmyk;d rxk;d pD&
&ckid o
f r
&ckid o
f r
&ckid o
f r[dwv
f Ydk
x,a[myvku
d zf /d
ewfjrpfvIdif;jym
(a':vmppfNrDjyifrmS wku
d yf 0JG ifeed u
f wfaw
trsKd;aumif;orD;kUd twGuf *kPf yyga&)
- 67 -
(2)
vjcrf;NrDav
NrDucdk spfau
wDjzpfawqkpd um;
Mum;zl;awmifru em;vnf
tuRefav
uk,
d t
hf &dyaf oQ uk,
d Mf unhyf em
tm;wif;yemavQmufc
Muuf,uf,,ufyem 0rf;pm&Sm
empGmukd yZduu
dk f
rrku
d zf Ydk
uk,
d u
hf u
dk ,
dk f qk;H r
vlv;Hk rvSoad wmifrS
wDjzpf&pGmeefY rauseyf
aus;Zl;qyfcsifyg,ifah v/
(3)
tuRefav
l;d *kPaf cs wzJw
h peefY
roufrom&Gv
d m;,if;
tqif;r[dov
d rf;rSm
wcgwcg
igZmvm;edeaf v rde;f rd
rsufppd rHk w
dS f pOf;pm;
]om;}udjk yp&m
ZmNcD&mavhr[da& taumif
a,mifajcmufq,fyck;H rSm
temzD;aoQwpfcak vmuf
vufaxmufjyp&m
usefyg&ZDvm;-vjcrf;NrDav/
ukdpdrf
- 69 -
26
[kdufa0;vrf;
xif[yfaw0g jrif&a&0g
[ku
d af 0;vrf;rwd
rdUjyrsm;pGmjzwfoef;
,if;ykid f plygvrf;xufrmS
vsifjrefpmG NyD;vTm;edeaf &
armfawmf*g&Drsm;pGm
Ekid if w
H umrSm[da&vwf/
igkUd yg;u[ku
d af 0;vrf;
jymESr;f ESr;f tajymus,f
a'b*Fvm;yifv,frvSm;/
]vlya'om} wifyem
&Djyifvm;tjrefum;
wpfem&Dq,fridk t
f vm;EIe;f eefY
w*sKef;*sKef;ckwaf rmif;vk/Yd
&rf;aygufvD ;l
qGwcf ;l >cDcs
<uDus&Guu
f sif
uef&jD yifxuf
OD;wnfcsufr[d
vDzw
d ;dk &m
rsKd;(arsm)vkyYd g
a&mufrad &muf&m
&Guaf jcmuf&jD yif
xif[yfawykid /f
vlU&Gmvlidk ;f
vlUorkid ;f ukd
EIid ;f ,SOcf sufjy
0g-t&/
nDyk
- 70 -
- 71 -
- 72 -
27
,ifrkdif; ukd,fusifhw&m;
&mZ0ifopfusrf;
jyifyokyf
ysm;&nfow
k v
f Ydk
jykyv
f yk Zf mwfcif;
twGi;f jzpfpHk
ppfreS yf u
Hk dk
aMu;rkrH eS jf yif
xif[yfaw0g/
vkyZf mwfEiS jhf zpf&yf
aygif;pyft0if
jrif&a&0g/
ukv
d edk pD u
D mvdyaf omufyem
aumif;bGKd ifa'gufusmaqmif;vkYd
cEmapmif;vma&vlu&m
acwfuedk m;vnfuwfzYdk w&m;vma[m --- /
0D;eD&
oQiftkef;
- 73 -
- 74 -
usD;tmoD;rSnhf rsufv;Hk
tjra*smfa&mif awmifyH
rD;yGKid o
hf @mef ,ifr kid ;f
awmwkid ;f awmifwidk ;f
rdUwkid ;f &Gmwkid ;f
pdwx
f ifwidk ;f ysHoef;
rsufuef;tl;yrm
rpifxufrmS em;
pm;
yef;yGix
hf ufrmS em;
o'gbkwrf mS em;
xkrd mS em; a'rSmem;
xkcd sifph m; a'csifph m;
wGd&mpm;
jrif&mpm;
abmifurf;em;r[d
tm;emrIcsded YJ
uJ&h UJ rIc0H wfHk
ckrH ifpmG cHxm;
arwokwmefw&m;awmftm;
oa&mf eDoyl gum;/
ckid v
f ?l k;d r?
28
&ckdifom;av &ifvD;a&
EId;cvkdufygzd
&ckid [
f o
l nf? rsKd;oDvukd
apmifv
h yS idk yf idk ?f xde;f odr;f Ekid zf Ydk
rT;D udio
f wif; urmcGirf mS
*kPaf &mifvif;c ausmfaZmc,if/h
a'ed&ckid f rckid u
f sifyh suf
trsKd;zsufum oG;D a&mvmau
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
a'ed&ckid f Ekid &f mzdeif;
tcsif;csif;yif Muifemuif;jywf
nDnw
G rf 0I ;D tjrifq;DG au
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
a'ed&cdik f uk,
d yf idk pf ;D yGm;
0rf;cg;vkrH Q <u,f0vSau
rmewHceG f rk;d ,Hux
dk d
rsKd;vnf;rod qGrD od,m
ZmolyifoD igrxDAsm
wpfxyfpmukyd if wpfoufxifau
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
- 76 -
zk;d acgif;awmifwef;pGm
tdy&f mxcgp? tysKdoQifyidk f
rqifrysif vSeed v
f ,
D if/h
a'ed&ckid f ,dr;f ,kid pf ;D yGm;
usifah zmufjym;um ZmwDyx
k ;dk
trsKd;rsKd;ukd ku
d cf sKd;NrDveS f
rusefygau &ckid o
f m;av
&ifv;D a&/
upye'D\
a'goBuD;bd vIid ;f vk;H
cg;oD;pGmyH;eD? urf;ajrmifNrD/
"n'Gg&m
&rmarC? vSyrIwd
jrwfE;dk rIw?d jzm;&Djrifo
h pf
&mpkacwfrsm;eeft
Y ydi/f
a'ed&ckid f rsKd;pkid o
f ;DG tk
EkEek ,fe,f vli,ftrsm;
wwfxm;ynm [duwfygvnf;
vdrm ESUH pyf uk,
d o
hf rkid ;f ukd
roduwfjyef rsKd;rmefuif;0D;
rqkid &f mrSm tydiv
f yk af u
,pfxyk Bf uD;wd a'edcsdecf g
jzpfrsm;vmau &ckid o
f m;av
&ifv;D a&/
"nOD;
- 77 -
- 78 -
29
rm&,ktp
]orw&mZm}tqk;H
tm;vk;H aomrif;rsm; xm;ca&trGD
pmyD*w
D ? tEkock rk
,Ofaus;rI jy,k*w
f pd mG
rsufarSmufumv\? ykid o
f Qifr[dypn;f ykid /f
oQpfaomif; xkue f
qHawmfb&k m;? rmefig;yg;
rsm;vSa&trD?G &wem&TND rDrmS
vkH cHrI uif;0D;eDw;Hk /
]]eDrif;BuD;0ifvm;Asm,fumvkYd
vGr;f qGww
f o rsuf&nfuseDau
Mu,faoQwdeefyY gvG&J vdrahf r}qkad &
w*k;d \uAsm EI;d cvku
d yf gzd/
MuL;opf?rif;jym;?
usdef;&dyfNrDtykdif;tp
tOe, e'D
av;rdUjrpfr[DpmG
acwftqufquf ,dr;f u,if;yif
usde;f awmifwef;ukOd ;D wku
d f
a'rdU --- a'rdUukjd zpfpcD a&/
armfueG ;f wifjzpfca&
usde;f uRef;wkid ;f ukd
&mZ0ifidk ;f pDa&umvaemufrmS
]rif;jy --- rif;jym;}vkYd
a'rdUaoQ vlvm;ajrmufygvwfaw/
&ifuGJem
&TpD &TcD HG &TED HS &To
D ;D
jrD0;D &yfjcm; vm;vD,ifah v vm;vD,if/h
awmifNcD&if;rSm jymrD;iiGUD
wvif;oGaYD jcmufa&mufv,
D ifah va&mufv,
D if/h
armifckdifatmif
t*kawmhcg
&marmifoQifra'go
tOe, e'D &DygwfeefY
wjznf;jznf;yg;ygvwfaw
rdUtem;owfrsOf;ukdawmhcg
ig;pkid ;f acsmif;uRef;rSm&m
&SmMunhyf gzd --- /
aZmfxGD;
- 79 -
- 80 -
- 81 -
30
eD,rf;um;emifh vrf;cGJvkduf
oQifom&ckdifwefaqmifavm
a&mcf*w
D armf'efuAsm
tmumorSmvrf;avQmuf/
- 82 -
aus;vufu psD;ukv
d m
Adwjf yifrmS NcD&maysmuf
acR;waygufayguf/
tmwdwaf 'orSm
tkZd ek ;f vTm wpfaygufEpS af yguf
atEGpD mG av
udief ed af &]arwm}prf;acsmif;xJ
&Dw0 oJyem
]apwem}ukd eDyv
l eS ;f
]opm}ajcmufajcmufcrf;atmif vkyyf pfoad &/
aMom --- OMoysKd
]w,wm}rqk0d o
hH v
d m;/
armifcidk rf sKd;?&rf;NAJom;?
- 83 -
k;d rukt
d rT;D EIwf
0g;wkwcf sKd;ol &Dwpfcu
G ef efY
oufjyif;oHazsmuf/
uGeyf sLwmAkid ;f &yfy;dk
OD;aESmufom;ukdxkd;azmuf/
eDylusmusm
jyifv,facgifrmS 0g;carmufeefY
uRJEmG ;ukad iguf/
- 84 -
31
cg;oufaemifw
aemifat;?taemuf?
xl;a0vif;?tOevDnif;?
- 85 -
- 86 -
- 87 -
32
b0
igvus,f uRJausmif;om;omjcif;
ruvma,kid f idk f
Budro
f m;wkwu
f ?dk eaemif;ukid Af sm,f
u,kid u
f yg;? ESi;f rdif rdif
awmifusKdiMf um;rSm? uRJausmif;vm;a&
[l; a& a& [l;? [l;/
'kuu
dk oumvl;Asm,f
yef;zl;a&mufatmifud;pm;
rjzpfEidk af &w&m; rjzpfov
d ,
Ydk x
Hk m;
vIy,
f mS ;rI 'e
orifvnf;& awmuRrf;0Asm,f
anmif;orQ rdex
Yf m;/
jrwfomxGef;
- 88 -
- 89 -
33
&GufEkjyefcsdef
iGED iS ;f aysmufpmG
MumAsm,fumeSef;/
EG&D moD
vDyMDG urf;
&Dcef;a&&ufrmS
opf&u
G <f uDpmG qef;vm/
"g;ukjd rifum? awmif,molBuD;
i,kwBf uD;u? csD;oG;D xGuaf ,mif
NAD;yga&av? NAD;yga&/
igvnf;"g;emif?h vku
d yf ga&av/
oluwpfcg? wkwu
f q
dk v
JG -Ydk jyefvu
dk v
f mau
igvnf;"g;emifNh AD;yga&/
tdrrf mS a&mufau? igvus,fav-igvus,f/
aemif&Jckdif
ewfjrpf-pef;atmif
(&rf;jynfu
h Ref;?Zifacsmif;uke;f aAGq&mawmfxrH )S
- 91 -
- 92 -
- 93 -
34
usref;jyifrSm
tkPfOD;rSm wpfausmhjyef
rmeukad rmif;wif
cH,cl sufu"dk gwfuif
Zmwfpifyd 0ifxed ;f
]qkv
d u
l w
dk uf} tpdr;f vku
d rf sKdcs
twkdtpusKH;Asm,f
wpfb0vk;H &if;
awmifw
h jcif;eefY apmifph nf;jcif;
usifuiG ;f yemtm;prf;
a']usref;}jyifrmS
&mpkwpfyidk ;f wtdtd ydqif;
wpf0]wif;}vk;H usifca&
r&Pedrw
d f
{&myk&H yd q
f ifyem
aiGrQifaiGwef;? aiG&nfqrf;vkYd
rsufuef;qHjzL
&ufcsde;f ,lAsm,faxm/
- 94 -
tarSmifnrSm tem;,ltyd pf uf
tm;tifjznfph u
G v
f Ydk &Sq
d ufzw
Ydk m0ef
eufjzefcgtwGuf --- /
tvif;tarSmifrnDrQ
aumufaMumif;ryDo
teD;t0D;ykrH us
j*if;uyfb0ukd qD;om;wif
wif,if; --- ? wif;,if;
p,if; --- ? p,if; --- /
vIdif;?upy?
- 95 -
owavmuukd wpf&ufwmtvif;yD;zkYd
ewfoMd um;rif;eefY pMum0aw;kUd \
&mZoHcidk ;f apcsufrygyJ
rsKd;qufopftm;rmefujdk znhv
f Ydk wm0eftodudk
aqmifAsm,f
tmkPOf ;D rSm wpfausmhjyef0ifvmvwfaw/
ow0gtm;vk;H tarSmifuif;vkv
Yd if;ygar
tmkPfOD;opfukdarQmfuwfvD
avmuBuD;wpfcv
k ;Hk Nidr;f csrf;pD/
ckid af usmfoef;?pku
d yf sKd;a&;?
35
vlBuD;vGefa&
wm0efusD
ukd,fhom;ukd,fhoGD;
eD;&m0D;yg;
rG;D zGm;BuD;jyif;
tcsif;csif;wd/
pum;vDoH
uGpJ mG rSev
f nf;
trSepf w
d x
f m;
wpfo;DG om;wnf;/
vlrsKd;razsmuf
rderYf aysmufzYdk
wpfa,mufu,
dk pf D
wm0efusDatmif
a&mufeaD &&yf
pGr;f aqmifuwfrS
&ckid yf yD D
wm0efusD/
atmifjrwf?,kd;wkwf?
uavmifeD?ajrmufOD;?
(w*kd;\
- 97 -
- 98 -
DEFAMATION ukd
qDavsmfatmif jyefqkdyga&)
36
tm;usjcif;
tvrg,fu
tpG,cf sKd;EIwf tqdwx
f w
k yf em
ycyfxJ wnfx
h m;auavh
yg;ysOfwaxmifaxmifeefY
[efaqmifyefaqmif
rmefa,mifjyeDa& >rDa[muf/
owfpm;zkYd rG;D pyfxm;pGmb0rSm
tmumukdysHwufzkdY
tok;H rusa& tawmifEpS b
f ufudk
wbk;H bk;H cwfysm
rmeacs wcGo
J m;eefY
0if<h um;wGeu
f sL;eDa& Muufz/
pdwf"gwf
yifv,fem;u NrdKY
igum;a'NrD
olum;xk&d yf
rif;um;xkd rdU
igum;a'&Gm
rckid pf w
d "f gwf
uGjJ ym;*wfau
&ua'NrD
av;0wDonf
,dr;f ,kid q
f ;dk &Gm;
ysufydvm;zk/Yd
rdUuawmhcg
&Jausmfojl y'fzsm;xuf
pavmif;wm0gjrifph mG ukd
tmumvD pm;ede,
f ifh
b,frsufv;Hk u bJig;&mawmifxyd rf mS
nmrsufv;Hk u yifv,fuMdk umypfeed ,
f if/h
a,auavhajrmifxu
J &>rDacsyifjzpfjzpf
awmxJu aysmifacsyifjzpfjzpf
awmifaygufp e*g;yGut
f idk af csyifjzpfjzpf/
ppfawG apmaemif
- 101 -
- 102 -
37
armifawmurf;a,mif
,if;yifv,frmS a,
a':vmykpeG w
f d t>ywf>ywfo;D ede,
f if/h
a&'geef[
Y w
dk ,fwd 'ke;f uedeu
f wf,ifh
ig;azgufo,f&mG aoQwdudk
vifaysmufr ikjd cif;pDatmif
qifacgif;vDuv
dk m;yifph mG
a'yifv,fy/
tef'gqif; &Dorl aoQwd
wefc;l vrSm &Dcjl zpfvm;pGm
atyifv,frmS y/
"n0wDacR;tjynfeh efY puformefudk
rEav;&rfeefjY rnf;ypfpmG oly/
orD;zsm;a& wedrmS
yefvifyifatmuf &yfNyD;au
a'yifv,fpmG
yku
d s,fvma&vm; yked ufvma&vm;
pOf;pm;ederf ad &/
0J,EH v
YJG s? nDtpfr
oQifrk,
d jzL? uRef;,if,
h l
,uftak omif;aomif;? oHNidraf nmif;
wifah Mumif;omajc? oG,v
f sm;&Snf
yifv,fnmaomif? ajrSmifurf;a,mif
&ifabmifomarm? e,farmifawmav/
toQifpudE
armifckdifatmif
- 103 -
- 104 -
- 105 -
38
&ckdifv,form;
(1)
k;d tDredef
oDqedk ed u
f s
k;d &maw;wpfy'k u
f o
dk u
D sL;
a&mifeOD ;D eeft
Y wlE;dk x/
rk;d aqmif; EGD
&moD0wfHk
vTr;f AsmvfcH/
vufvyk v
f ufpm;
v,form;
b0iSuzf sm;
raMumuftm;vD
eDxu
G u
f eD0if
a'v,fjyifrm
yifv,fvu
D dk u
dI zf dk
k;d rukt
d azmfvyk f
okyrf yD
rI&H &D D yef;csDum;wpfcsyf
acR;pufrsm;eefY uk,
d t
hf wKywu
d ,
dk &f ;D
uk,
d b
hf 0uk,
d zf efw;D
aomurD;yifv,frm
0rf;wpfxmG wGuf
arsmvma& 0D& &o wpfqyk w
f pfcpJ D
pm;Asmvfeed f
v,fawmu 'kw,
d tdr/f
(2)
NrDom;cGaJ zguf
NrDxaJ &mufvcD g
NrDupdk m;a& wDwpfaumifyidk f ig
NrDupdk m;vkYd wDjzpfaujzpfvu
dk f
<uD;a[mif; <uD;opf
w&pf&pfwxpfxpfvIyv
f eD pfvD
0kid ;f BuD;ywfvnf 0kid ;f ywfvnf
'la0a0/
vljzpftI;H ? vlneGT q
Yf ;Hk
]OD;BuD;}qkad & pum;wpfv;Hk
tiSm;,lyem ok;H rdpmG yif
tm;emrdygvD,if/h
,m;v,fxu
G pf yg;
tm;wpftm;av
rQpDtwl
[kv
d al 'ol tvlUdk /
(3)
wvif;vJy?JG ykyv
f q
J ;DG Asmvfaxm/
tkid ;f ?ajrmufO;D ?
- 106 -
- 107 -
- 108 -
39
tyg;t0D;
cspfjcif;zGJYoD
NcDrESpaf csmif;
yl;Asm,faygif;
ud;aumif;aumif;eefY csKdiNf yD;Asm,f/
yGiehf ed rf sufv;Hk
rsufawmifz;Hk
rsufv;Hk pkv
H nf; ydwNf yD;Asm,f/
vm;a&;vSy
ukwcYdk
ighypxJ xnfNh yD;Asm,f/
ajymcsifyp
c[[
pD&atmifvnf; vkyNf yD;Asm,f/
oifvm;csif&m
xGuv
f yD gvkYd
ESipf m vjym cGNJ yD;Asm,f/
igum;rMum;
rvm;tm;
rif;kUd oabm ykyYd ;D yg/
aemifat;
vlomarmif
- 110 -
- 111 -
40
arsmufajcmuf
yef;jrwfoZif yef;oZif
rdefhcGef;aoQ
yef;jrwfoZif yef;oZif
oZifay:p? ESi;f 0D0aD u
ewfawmfvav-ewfawmfv
ydi;f awmifausmfvrf;? carmif;yifrmS ? oZifyef;/
qGwcf q
D w
G cf ?D r,fErS rSm? oZifyef;uk?d yef&pDavyef&pD/
ESryef;csif? ysKdwidk ;f uduaf w-yef;oZif
r,fMuifarmifa0? wufvq
Ydk w
G af u? &ca&av&ca&/
yef;yGio
hf Zif? r,fah cgif;xufrmS ? vSvyYdk if/
wpf0ufuydk ef? wpfwefaESmifusKd;
jrwfpad Eav? anmifa&tk;d rSm
tjynfx
h ;dk av- tjynfx
h ;dk /
armifEiS Ehf rS ? oZifyef;uk-d t&if;wnf
armifr,fEpS 0f ? tcgwef oBuFev
f rSm ? aygif;&ygpD/
qHawmf&iS af v? apwD&if;rSm
qkawmif;vDav? qkawmif;vD/
&ckdifaZ,s
- 112 -
(1)
NrDBuD;eefo
Y ZifpmG
zk;d z&m k;d &mr[kwf
rsKd;vkyAf sm pyfauvJh
]NrDuyfyif}qkNd yD;au
opfcaG oQwpfrsKd;&m
NrDBuD;rSm wk;d vDz/Ydk
(2)
yifjrifeh efo
Y Zif&m
pOfvmrysuf tqufqufwd
vufcsdwyf em edev
f mpGmMum;u
ckecf svm;cuwfaw
oZifaoQwd eD&mrm
ZmolvmvkjYd znfyh gzk/Yd
armifrkd;Zif
- 113 -
eDa&mifjcnfaMumufyaHk xmuf
rsufcrf;pyfa&m*gonfreS ;f odom/
vDovyfrHk QeefY
ESmpD;ajcmif;qk;d pGmu
uk,
d cf t
H m;usederf eS ;f ajymzkrYd vk/d
tSd *d;uyfeed af uavh
&DrcsKd;0Hph mG u
ZmaMumifv
h cJ sif/h
acgif;xufuedeyf em
csufvif*smysHvm;pGmukd
bm'vDwpfaumifvwf Munhzf /d
vrf;ckvyftvHatmufrmS
ykv
d ,
D adk &m*gonfu
rkid w
f idk q
f if[efeefY
pdeaf c:edepf mG
0D&&ovm;
[mo&ovm;
odNyD;om;&m/
ckid v
f ?l k;d r?
41
ukd,fusKd;ryg trsm;aumif;usKd;&Sm
jyZmwf
opfyifBuD;wdpmG
(olUukd)
cGwv
f o
JS u
l ydk ifvQif
(olrvJo&G)d
olU&ifciG t
f &dyx
f ;D eefY
tD;pDa&/
eHUomwkid w
f pd mG
(olUukd)
rD;wku
d o
f u
l ydk ifvQif
(olruRrf;o&G)d
oefpY ifa&tESUH tD;eefY
rT;D pDa&/
za,mif;wkid w
f pd mG
(olUukd)
rD;xGe;f nSo
d u
l ydk ifvQif?
(ol rysKdqif;o&G)d
Munfvifa&ta&miftqif;eef?Y tvif;yD;a&/
rwwfEidk Af sm,f
]wpfu;dk ude;f }nOfw
h u
d
ESi;f qDyidk w
f vTmNyD;wvTm xyfv/Ydk
iSurf ysHa& wdraf wmifwad tmufrmS
xrf;x&a& b0qkpd mG u
xrif;ok;d vDcsOfyidk f
rowDauavh tefxw
k v
f rYdk &Ekid Af sm,f/
jrwfomxGef;
- 115 -
,if;ykid ef efY
csDa*GAg;&m;ukd OD;nGwf
uae'Dudk tm;usa&vwf/
rmomx&DZmukd OD;nGwf
jr[,fvifudk oabmusvwf
]oD&yd Aw} ukd nD;nGwf
paumh0pD uD uduaf wvwf/
vGr;f olyY ef;cGrD vkd rSww
f idk rf vkd
ikw
d rf;zkYd rsuf&nfwrd vkd
rdrEd v
S ;Hk tdru
f dk wa&mxk;d cAsm,f/
b0rSm
xm0&ul;edecf sifa& jrpf
orD;wd&,fojH zpfaw/
armifckdifatmif
- 116 -
42
- 118 -
&,f'Drdwf
aygufawm*Pef;? tNrJwrf;OeefY
wbef;tjynf,
h cl a&/
tm;vk;H usufau pm;uwfarzd
vmav0kid ;f xkid f acgif;csif;qkid Af sm
&ckid pf m; w0pm;zda0;
rif;kUd igkUd ESpEf pS f rdUrdU
pm;vkaYd omufvYdk 0a&ykid f
jynfojl ynfom; 00um;um;
ckpm;a&ykid f pm;&zkeYd efY
rif;kUd igkUd ckuo
hJ &Ydk m
nDvn
Ydk mvkYd [da&ykid f
0wDav;&yf nDnw
G u
f wfzYdk
cspfuwfzu
Ydk dk
wpkwk;H ? qku
H wfwek ;f rSm
tm;vk;H "dXmefcsuwfar/
uHuadk MumufvYdk
oHwidk ef efaY wmiftrd rf aqmufjzpfau
aomEkwKd &fudk ckid ;f /
oHo&mrSm
tzefw&mcHzaYdk Mumufau
a0E&mukd tyf/
avmif;arQmfa&Zeu
vkHUvZmrSm
t[rf ; . . . t [rf ; eef Y
ajcmif;[yfejD yef
yD;vku
d u
f wf ypKyeu
f /dk
aemif&Jckdif
q&mausmf
- 119 -
- 120 -
43
tkd;BuJBuJeefY tbmvJ
ightyd rf uf
zsufr&tdyrf uf
bkx
H ufjrif,
h ef
eef;AdrmefaoQmif
>cD&o
H if;yif;
tqif;vSy
rde;f r/
0kid ;f cypk
tEk?tvSpum;
csKdysm; --rkom;pum;eefY
wtm;csD;`rSmufoH
Mum;jyef&yDwd
*Gr;f qDxd
wtdtd --vko
d nfq
h E
jynf0h
Opm --- /
&vm --- /
&mZmbk&if
igjzpfcsif
aysmf&iT f --- /
- 122 -
oQiftkef;
- 123 -
44
&ckdifom;av &ifvD;a&
&ur@dKif? jynf&ckid rf m
t,ifcgav? 0gukpd u
dk yf sKd;
xnfrsKd;pkv
H if? &ue;f pif
&ckid o
f al v? ysKdjzL&ufaw
jynfwiG ;f jzpfUdk ? 0wfvrYdk ukef
jynfwiG ;f vkv
H ?D 0D;NrD&yfjcm;
a&mif;vkpYd m;au? 0rf;cg;vnf;vS
jynf"nmav? om,mcvnf;
*edeZYf mykid ?f EIid ;f vk,
Yd OS af u
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
olr\ NrDusif;xdyfrSm
&ifeifBh uDut
JG eHUqk;d ukd oif;jrSLIu
d zf Ydk
ezl;qHpukd zGzaG oQck;d erf;zkYd
ig---aemufq;Hk vku
d v
f mcyga&a0/
*ede&Yf ckid o
f m;? 0wfpm;topf
r0,fEidk af u? zG&J mjzpfvYdk
olrsm;pGeyYf pf? tnpfta[mif;
taumif;tqk;d ? rsKd;jym;pkn
H D
ukvm;rqm&D? abmif;zDwkwrf 0wf
rtyfr&m? t*Fvyd rf *g0ef
twGicf jH yifc?H rusefpw
k Ef w
I f
aygif;pkvyk af w? tqk;d xkyu
f ydk if
aus;Zl;wifv?Ydk ol,ifig,if
0wfvq
Ydk ifau? ajEz;Hk vnf;
bke;f uHerd v
hf ?Ydk owpd rG ;f &nf
rwnfysufErG ;f ? &ckid o
f al v
&ckid o
f m;rSm? rawmufxeG ;f yJ
ESr;f edeu
f wf,m? jrif&ygau
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
"nOD;
- 124 -
- 125 -
- 126 -
45
twG,ftwm
t&ufuq
dk dk
olUtvkdus
aomufeed &f au
,pfawnwkid ;f
edepYf idk ;f rIid ;f vkYd
pdwf idk ;f k0Yd if
olxif&mvm;
olUr,m;ukd
wjym;zkyYd if
cifyrHk us t&ufrufaw-ukq
d ;dk ay/
,pfawedeq
Yf dk
wysKdysKdeefY
tdru
f rdk a&muf
aomufzaYdk zmf&m
wGv
d yD gau
iGyD goavmuf
tdrrf mS [dpmG ajymifatmifaomuf/
armifckdifatmif
- 127 -
- 128 -
wpfa,mufwvD
rdwaf qGaygif;oif;
aomufcsif;azmfvJ
owif;ryD;
xm;cNyD;au
vm;uwfawcg ukq
d ;dk ayrSm t,pf&m/
tcsdeMf umau
tdrrf mS r,m;
pdwu
f m;rcs
aMumifMh updw0f if
ighcspfvifa&
eD0ifcsdeu
f s
*kxufxyd if baZmifysifvYdk
qifjcifrwwf
rjywfwef;&m
aomufeed v
f m*k
ppkccJ
pdwrf mawG;vkYd
tonf;uyif
Muifemcspf&
tdraf xmifzufudk
a'gorvkd
rmefid;rxm;
[efw
Y m;qkad r tukt
d &uf-jzwfygzd/
tcifxGef;?ppfawG?
46
vrf; 30 u
&ckdiforaoQwpfa,mufyg;okdh
(1)
ArmraoQwduawmif
tD;a,mifac:vD&atmif
Armpum;w<uyf<uyf
ESpv
f u[;D vfzed yfeefY
puyfa&mifp0Hk wf
eDqef;qvGe;f um;xufrmS edwidk ;f jrif
NrDjyifrmS NcDyifcszl;,ufvm;rod
pk;d jrwfeEmau w,rf;,rf;
[ef;csde;f zkcsde;f cqef;qef;
onf;NcD;tzrf;cH&a&vl ---ig
rD;a,mifyyl em/
(2)
ZmedZm&ufcg
ig&ifziG v
hf &D zkaYd v;
wlvv
Ydk m; wefvv
Ydk m;
wef;xm;ucG;D ukd ausmufcsyvku
d af wykid f
jyefajymypfvwfaraMumufvYdk
yjym;arSmufe&D a&tcspfrsKd;/
- 130 -
(3)
bk&m;w&m;
ightoJMum;u &efuek rf if;orD;aoQ
r[m0dZmwef; usrf;jyKa&qk0d g
]ESpaf ygif; 200vlraI &;?
av;rdUjrpf0rS ;f }
olUusrf;ESmar/
nOfY
trdoyd af w nOfh
ig ttdyv
f aS uavh
rif;odyn
f Ofrh mS u
ig vefEY ;dk a&axm/
(4)
av;rdUjrpfaMumif;
tajymif;tjyef vku
d yf g&pD
&Durf; ,yfcwf
jcifowf xD;rk;d
trsKd;rsKd;aom olUudp0 pwt
d wGuf
oum,'d|dvGwf
(wpfcv
k jJ yefvrYdk &Awfp)D
vkyyf ;D cGi&hf au usD/
pkdif;j'm;(Iciff;om)
(5)
Munhv
f rYdk 0 cspfvrYdk 0
jrwfE;dk vkaYd v;r0a&? &efuek u
f
ightoufj*Kyfacs
ighpw
d Ef v
S ;Hk ukd ukid yf emvIyyf vku
d af w
tk-d --&wemtkyaf cs/
0D;eD&
- 132 -
47
tvkyf
Zmwfysuf
xif;rD;usdcJ
jymxJrmS &J&eJ D
yl&edS rf [d? tylcsderf od
tvif;ew?d wrGrd u
dG Rrf;
prf;Munhrf aS vmif? rD;ukeaf tmifjymzk;H
aemufq;Hk --csKyfoOk ;f --aemifpOfe*d ;Hk /
rMum;0Hrh emom
Zmavcsifh
a't&G,f a'umvrSmrS
tvuFmwdysKdus rsuf&nf,jdk y
aemifwBuD;&vk&d
avmuukd&efid;xm;
pyg;&dwo
f m;ukvm; tiSm;rusa&ykid f
zkzH BHk uD;ypfv/Ydk
aumuf;dk rD;awmufavmif
eDa&mifyidk yf jl yif;
tvif;wef;ypu
wcsufwjy umv
atmufNcDukdxkd;jy
avmutoGif
Aef;ueJjrifvu
dk &f /
arQmfpifxyd rf mS cg
vSu
D mZmESxpfv?J
&GMD unhjf zpfcyg,ifv
h m;
tkZd ek ;f ukcd snf;tjypfcs
cg;rSm"g;rwpfvufnyS v
f /Ydk
trifvyd u
f rm tbmr,m;&Sm
r,m;r& bDv;l reefx
Y ufyufus
xk0d g' a'0g'
tol&;DG cs,fcpGmav
tolbif;usDuspGmav --- ajz
xkx
d ;dk a'xk;d
vufnKdS ;BuD;wpfawmifavmufeefY
uk,
d v
hf nfajcmif;oG;D uk,
d af zgufaomuf
uk,
d rhf ;D vQH uk,
d jhf yefavmifawmuf
'l;axmufjcif;\ 'kw,
d trnfemr/
"g;w0if0h ifh
pifjrifx
h ufuol&aJ umif;
(Munhv
f aYdk umif;eDwek ;f od)
ukwaf csmif;ukwaf csmif; aemufaz;0if
jrufcw
G zf &Ydk mysifev
D AD sm,fvwf toQifUdk /
rsufvkH;wdukdtm;rem
em;wdut
dk m;rem
0dnmOfjrwfUdk ukt
d m;rem
pmrsufEmS xufrmS oDwiG ;f &Sm
ESajrmzku
Yd adk wmif
ESajrmvku
d yf g,ifh tpfu/dk
rD;ESprf ;D jymjzpf
tESpo
f m&uGJ
tvkyq
f pdk mG Zmcsifv
h /J
jrwfomxGef;
- 134 -
aemifat;
48
avmif;NydKifyGJ
cspfol
&ufaygif;oQpfaomif;avmufudk
vufcsKd;wpfcg r&GzD ;l
t*krS
ede&Yf ufu&dk DG
Mu,f<uDuadk umuf
avQmufvrS ;f czl;a&vrf;
wrf;weDuwfvm/
awmifwef;wdu
pdr;f jrvif;vuf oG,v
f jYdk rifv
h Ydk
Zmolxifzv
Ydk aJ ,
wederYf mS ighyxrqk;H iko
d w
H u
d dk
awmif;wkid ;f jyefy;D a&
NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
pG,af wmf&u
G yf idk f
cspfuwfawcg
ydawmufyifatmufrmS
'kuu
o
dk ck vkx
Yd if
udE& aD rmifEyHS if
tbmac:&,if/h
olUkUd csifau
,dr;f vku
d af v ,dr;f vku
d af rmifUdk vwf
t*kZmbufudk ,dr;f &zkv
Yd J
tcifaoQ
cdix
hf u
J Muuf
a'goxGuf
rmewufvYdk
tk;d rnf;okwzf rYdk vkd
tvkv
d edk ,
D if; cGyef u
D wfAsm,fum/
urf;axmifeh efY ydiaf &yGrJ mS
wpfa,mufvnf;aemifw&
wpfa,mufu rsuf&nf,dk
a,0ga,Zmwford ;f zkyYd /JG
awmtkyfwdu
eufarSmifridI ;f nKdU wdr;f vkNYd idr;f vkYd
Zmolxifzv
Ydk aJ ,
wederYf mS trd,idk ;f om;jcif;ukjd yefMum;&a&
*kqadk u
trdajymca& qkcd a& 0wKaw;jcif;wdudk
awmif;wkid ;f jyefy;D a&
NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
aemif&Jckdif
- 136 -
- 137 -
- 138 -
49
tcgvGefydawmuf
yifv,fvidI ;f wdu
jzLvGjymkUd armfvjYdk rwfvYdk
Zmolxifzv
Ydk aJ ,
wederYf mS tzrSmwrf;ukd jyefMum;&a&
*kqadk u
tz&ifxu
J rmeoHarwmoHwu
d dk
awmif;wkid ;f jyefy;D a&
NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
vDniS ;f wdu awmeHUawmifeUH uk,
d v
l mAsm,f
vIid ;f wdeefY aw;jcif;oHydiq
f u
dk wfaw
,if;*Dw oif;jra& vDudk
igkUd bk;d bD;ZlZm ,SLcuwf
igkUd ,SLuwf
igkUd rsKd;qufw,
d LS uwfaw/
vufrmS qkyx
f m;a&
oJjzLvGvaG oQwd ,kq
d if;vm;a&
vufz0g;ukjd zefv
Y u
dk af wcg
uyfusefeed af &oJyiG ahf oQwd
,if;txJrmS igkUd [deed ,
f if/h
ysm;&nfcg;wpfpuf
arQmfvifch suf"g;oGm;xuf uckef
&ufpufrt
I 0gwd wuf<utkzH UJG /
pdr;f rIid ;f awmtkyf EGUJ eDEUJG aESmif;
ighou
d m w&mwdy<hJ uD
(rif;twGu)f ajrqDjzpfvm;cAsm,f/
vIid ;f tdxufu
pkid ;f '&m;iSuaf oQ\ajE rsKd;eefY
wefz;dk wducdk 0gcs
{u&Db&k ifr rif;ygAsm,fa0/
zwfzwfrsKd;
nurk;d &Gma&
igh&ifzwf tydik ;f tusKd;wd
zd;ajzmuf<uyfqwf/
ZmrSmav vufonf;cRefwd
ZmrSmav qGv
J o
JG v
H iG w
f d
ZmrSmav ]rdUr}wd
tpGw&f nfzuf
ajcmufajcmufoNdG rDtjyifrmS &yf
cEmjywf yGuyf u
G q
f al &/
jymtvl;vl;ukrd w
I f
Iwu
f eJ igck;d erf;rd,if/h
aemifat;
armifckdifatmif
- 140 -
- 141 -
50
yef;tkd;
em&Dysuf
tmumvDjyif
0D[ifxufrmS
rSew
f idk ;f qefAsm,f
awmifyw
H pfcsufrcwfz;l ?
iSuq
f 0dk g
cdix
hf rJ mS arQmf
aysmfAsm,feed ,
f if/h
ckpH w
k af oQwpfv;Hk
yef;tk;d eHUomwkid f qDr;D wkid f
olq
Y idk cf ef;aoQa&
xk;d t&ifEpS o
f ;Hk q,fu
olUtrdqidk ef efY xyfwyl gAsm,f
trGv
D m; usdepf mvm;
ra&&m rajzoma'gifah oQrSm
edw0ifxidk f &yga&/
csKdjrjracgif;avmif;oH
tqifvv
S S vG,t
f w
d f
tdrrf ufxrJ mS yif
[dygod,ifv
h m;a0 bkaoQ/
armifckdifatmif
(&ckid b
f &k m;wdu
yef;onftbkaoQwdo)Ydk
oDwmckEpS w
f ef
vIid ;f &DxefvYdk
jzm;qefavhwpfcgrul;zl;?
ig;qk0d g
avSmifuefxaJ rQmf
aysmfAsm,feed ,
f if/h
yD;au]y'kra ygifw}dk ykid f ,l
auR;au ]ZlZum}ykid f pm;
]awrd} pum;
tiSm;NcDxm;Asm,f
aumif;aumif;yifavhaysmfa&um/
aemif&Jcdkif
- 142 -
- 143 -
51
OD;&mZfoQifukd
ZDwifzl;zkdYvmyguwf
vDylcg;
tD'q
D ifZh u
JG ?dk wpfcsufacscsD;
ausmufcJwdukd
pyfwrf;emifq
h BD udwf
ightw
d x
f u
J
,kMH unfrI [dprk phJ w
k u
d dk
avsmfvkduf&/
a'vlurdk S
iGaD &mifpuLyg;ukd
oHrPd"g;vkyf
yOvufpum;vk;H azmazmBuD;emifh
vm- Kd Uzrf;
t[rf; ---aus;Zl;ygrdwaf qG
igu --- wpfcgoDz;l NyD;om;yg/
(1)
&uy&l ?D jrwfXmeDrmS
ZmwDyx
k ;dk ? trsKd;rsKd;au
jynfNh zdK;pkn
H ?D [deyD gjim;
trsm;vloQif? OD;xdyw
f ifau
jrwfoQifO;D &mZf? "gwftppfudk
o'g,kzd w
d ?f tusKd;vkad u
jrwfawpdwef ef?Y awmifxyd cf smrSm
r[mrif;aumif;? zavmif;&mZm
wnfcygau? jrifomav;&yf
vGex
f ifay:um? oyg,fvwfvYdk
kn
d w
G Of ;D wif? roDcifudk
t,ifvmvk?Yd zl;yguwf/
ckid v
f ?l k;d r?
- 145 -
- 146 -
(2)
awmifxyd cf smu? Munfyh gcDwidk ;f
rIid ;f jym0Dau? vDvnf;jzL;jzL;
vIid ;f jzLjrL;vk?Yd MunfE;l p&m
yifv,fjymav? pdr;f jymk&Yd pf
acsmif;jrpfo,
G af u? BuD;i,favmif;vSD
pkcH sDqefwuf? iSu[
f if;ombJ
pkid ;f '&m;cGgoH? nHrpJau
ysH0aJ MumfaMumf? zkrd ac:um
emom,ifah v? emom,ih/f
(3)
awmifxyd cf smu? Munfyh gcDwidk ;f
rIid ;f rIid ;f d
Yk ?Ydk rkrYd aYdk wmawmif
jyifv,fa*gifrmS ? rI&H jD ymau
aysmfb,
G w
f jzm? vGr;f &mwpfrsKd;
pdwb
f 0ifrmS ? &owk;d um
om,m,ifah v? om,m,if/h
- 147 -
52
rsKd;wifhpDcsif
*[ZmjrL;cku
d ?f aiGcsif;vku
d v
f Ydk
wku
d af qmufum;pD;? aiGyifo;D Asm,f
ukBd uD;b0 cg;0rf;vS/
qifem
'Pf&maoQ vufwpfqpf
uRD;[pfypfpmG u toHaumif;uifrmS /
cEmuk,
d f tBuD;roef
tpG,pf v
Hk jH ywfeefY
uk,
d Ohf ;D pD; ud,
k jf yefowf
uk,
d w
hf yf uk,
d jf yefeif;
wku
d yf o
JG iG ;f rdcpD mG yifu
aMomf .... rSm;vDjcif;/
(4)
awmifxyd cf smu? Munfyh gcDau
yrmNrDoiG ?f okyx
f if&mS ;
rsm;oligyif? pdw0f ifpm;au
BudK;wHwm;uk?d pD;vm;jzwfausmf
&Tiaf ysmfjrL;jrL;? bk&m;vnf;zl;
vdyOf wl;a,mif? oabmaqmifum
usef;rmcku
d rf mS ? zl;cvku
d af v/
vkv
YH ZGx
J yf? ku
d sKd;nGwv
f Ydk
bGUJ jrwf'*D &D? wwef;oDeefY
nDaoQnDvwf ynmwwf/
rT;D ysHUBudKifoif;? ausmfowif;eefY
,rif;vSo;DG ? IrNiD;au
arxG;D ESr tvSy/
aemifat;
"e*kPw
f if?h ynmqifAh sm,f
0if0h gtqif;? zufNydKifuif;vnf;
0if;NcHrvk?H odpw
d rf eI v
f Ydk
rsKd ; *k P f v uf v G w f ? rck d i f r wf a u
jrwfum;jrwf,ifh rsKd;rwifch sif/h
"nOD;
- 148 -
- 149 -
- 150 -
53
twrme aysmufqkH;jcif;
owKiSuyf sH ti,fpm;
*sufav,mOf jyLwif;aygufu ikUH tMunfrh mS
ppfawG zku
H m rmefatmif &rf;NAJ
raus;eefY puk
uRef;aoQwd ykpck k
b*Fvm; &Dtidk cf u
G af oQwpfcx
k rJ mS
wpkwa0; aygavmarsmay:vk/Yd
pGr;f &nfynm? uRrf;usif&meefY
apwemyef;rk;d ? qGwjf zef;EI;d Asm,f
trsKd;oDv? ESpXf meukd
jynf0h r@dKif? apmifph nf;Ekid zf Ydk
ckid o
f ZifyiG ?hf tm;rmef0ifah u
rsKd;wifah &av rsKd;wifah &/
armifeef;vS?ajrmufOD;?
- 151 -
pdwt
f mkeH efiY g
tm&Se0D ef;
tumoblwm pcef;rSm aumhprkad emh
urmac: tpkid t
f cJudk Munfv
h u
dk f
tm&S tmz&du tp[da& wku
d cf Ek pS w
f u
dk f
iSuo
f u
dk w
f pfcw
k nf;xJu
iSuaf oQckEpS af umif tpkwpkudk jrif&/
ykid t
f edk ;D ,m; tifwmpw,fvm ,mOfeefiY g
ESpef pS q
f ,fc&D;udk jzwfoef;
tvif;ESp\
f tykid ;f *Pef; tuGmt0D;u
eDpMum0Vm [d&mukd vSr;f arQmf
t&G,af wmfMu,fyiG w
hf pfpk 0ef;usifrmS
urmyg0ifa& N*dK[fro
d m;pkrem;/
r[m&efuek af vqdyrf mS
ow KiSuyf sHaoQ em;
tvlreD ,
D H avSum;tqif;rSm
ig .... ig .... ig jzKwfpw
d u
f aoQ
i,f.... i,f .... i,f ....
aysmuf ....aysmuf ....aysmuf /
ppfawGapmaemif
- 153 -
54
vlESifhwlatmif usifh
&GufEkjyefcsdef
rm,mrsm;a&vl
MunfjzLESv;Hk om;
xm;csifrx
S m;a&
wem;wpfrsKd;
*kwpfrsKd;
trsKd;rsKd;ajymif;vJwwf/
ud,
k x
hf ufoma&xif remvkcd sif
uk,
d x
hf uferd ahf &xif rqifrjcif
uk,
d u
f sKd;r[dauyif rqufqcH sifoabm
pdwrf aem,kwn
f /hH
oifah &cg taumif;jrif
roifah &cg tjrifq;dk
olt
Y usKd;f zsufp;D wwfaw/
uk,
d u
f sKd;ukd &Su
d wif
rSm;a&jrif qifNcDy;D
vlu
Y sif0h wfudk rxde;f
tw BuD;a&/
- 154 -
rcHcsifpw
d jf yif;jy
pdww
f idk ;f rusau ]arm[}0if
]a'go}yif jzpfvm;wwf,ih/f
acsmif;em;0u ]vrmefyif}ykid f
xkzd uf,idk f a'zuf,idk f
r@dKifrxm;
]Zmwd}rSm;arSmuf
tw &Su
d dk a&mufeed o
f &Gd
trSm;wda*s; a&mxG;D yem;
tajzu pdwf
,kzd w
d rf cH
w&m;trSef &SmBuH&dS I
rmetrSm;wpfcak Mumihf b0rI;H oifh
rif; .... vleefw
Y al tmifusif/h
r[mausmf?rif;jym;?
- 155 -
Zmol[efv
Y Ydk &zkaYd ,mif
jropf jrEk jrnGeYf jrzl; jrEk jr&D
vjcrf;NrDrmS
qifzedk eD yH gwf(2000)ukd pqkAd sm,f/
opf&u
G w
f idk ;f rSm orkid ;f &Sad &
tdraf cgifr;dk xufu opf&u
G f
'keH mvrf;xufu opf&u
G f
emvmajrmif;xJu opf&u
G f
prf;acsmif;xJu opf&u
G f
jrifjh rwfawopf&u
G w
f ad &
yifNcDudk opm&S&d edS efY OD;nGwf
MoZmNrDEk jzpfvm;uwfaw/
- 156 -
55
twGif;em
,kMH unfcsufudk
awmif;wpfv;Hk rSmxnfh
k;d wpfzufudk
vufxeG ;f ypf
ig ....
qifemjzpfaw .... tpfudk
,if;olUdk topfjyefr;DG vmau
&GuEf o
k pfcsdeaf &mufysm,fa0
opfneG o
Yf pfz;l
b0b0wd &moDu;l Asm,fa0/
a'tcsderf mS
yef;yifwu
d &dk aD vmif;yg
iSuaf oQwdudk tpmauR;yg
ol&aJ umif;wdudk atmufryd g
0okNEu
D dk ylaZmfyg/
armifckdifatmif
- 157 -
qifupyfpmG
qdwrf cHEidk f
ukid ;f wHzsm;uazmho;D ukMd unfh
qdwq
f q
G w
d q
f eG efY
wDjzpfzu
Ydk dk
aMumufawvlwd
jyifxu
G Of tjynfeh efY
avmif;eH&u
H Edk pS zf ufeif;
]yef;usif;}pnfw;D ,if;
vmpm;uwfaw/
- 158 -
yifv,fjyifu
vIid ;f vk;H wdu&dk eDG aD &
oJaomifcx
Hk ufu Avdwd
zk;d acgifawmifNcD&if;u
]usifpnf}cwfpmG ukad wmif
&ifrckeu
f wfAsm,fum/
aemif&Jckdif
- 159 -
56
vufaqmifyD;olokdY
tm&SeD0ef; oQif&[ef;
,if;ed/
rk;d om;wd? wef;pD&/D
eDrawmuf
vDwajzmufajzmuf
opf&u
G af jcmufuw
dk ;dk cs
aqmif;ru EGrD us
azaz:0g&Dv/
e,fcsJUolUdk
vk,t
l yk pf ;dk ? "g;rk;d Ncdr;f ajcmuf
taMumufw&m;? wkyaf ESmifxm;vkYd
jym;jym;0yf0yf? jzpfeed u
f wfcsde/f
ede&f mu
pm;yGv
J pS &D D
a&Am;Av/D
vufaqmif
armifcidk af tmifbufu
trSw&f
pmtkyf abmvfyef
a&mifjyefarwm jzmus
w,kw,
vufc&H /
vIyv
f yI &f &G ?G pmtkyMf um;rS
,ku
d svm uAsmwpfy'k f
tuRefEyk f
ukid v
f yI cf &H /
][&DcsESv;Hk
yDwzd ;Hk rd
todpw
d Ef ;dk x
owd& tvif;
,if;uAsmrSm
NrDcspfol
awmrS&D [ef;wpfyg;
El;nHah & wDwpfaumif
pl;jra& opfjrpfwpfck
0okNEu
D zdk ;l wGad & uAsmopfjrpf
q&mjzpfygpD ... vwf/
e,fcsJUolUdk
rif;rltm;ok;H ? tarSmifz;Hk vkYd
vlv;Hk rvS? ,lusKH;r&
b0vljzpf;HI uwfcsde/f
e,fcsJUolUdk
uvlEydS pf uf vufeuftm;uk;d
rpk;d "r? tm&SwcGif
0ef;usiftm;vk;H ? tarSmifz;Hk vkYd
tqk;H c&D;? tjrif0;D csde/f
oQiftkef;
- 160 -
- 161 -
nOfo
h idk af cgif\
tarSmifucdk iG ;f ? tvif;jyLxGuf
wufpeD0ef;? oQif&[ef;av
vrf;pTejf ycvDa&/
- 162 -
57
pdwful;tdyfruf w&D;Ekd;
q&mpHazmf\ ]k;d rac:oH}
&ifxrJ mS vIid ;f cwfnH
trsKd;tm;rmef wufp,
D if/h
trsKd;om;a&;
pum;avhajym? w&ma[mAsm,f
waMumtm&S? vGwv
f rf;&zkYd
b0ukyd ;D ? awmfveS Nf yD;au
c&D;Murf;ukEd iS cf a&/
&[ef;qkpd mG
ud,
k u
f sKd;ukx
d uf? rsm;usKd;wGuu
f dk
zufw,
G cf ,
H ?l erlemjy
b0pGev
Yf m;? toQifum;rl
bk&m;avmif;xk;H ? ESv;Hk rlvsuf
aqmif&u
G Bf udK;yrf;cvDa&/
OD;Owr? &ckid u
f
tm&Se0D ef;? oQif&[ef;av ... /
oEmarmifarmif
- 163 -
- 164 -
uk,
d &f rm
]oHA;l bD,m umvaygufpsD;}
tpGmavmufxd BuD;ede,
f mvJ/
jrwfapm 0g
]a&Tjynfawmf} urf;ruyf
vrf;ckvwf rkew
f idk ;f xef
b0oauFw uRrf;jyefarSmuf
0rf;ork'&matmuf vrf;aysmufvm;,mvm;/
tm;aumif;armif;oef
ppfawGyiG v
hf mT uAsm[ef
ud,
k v
hf rf;rSef ]orifvnfjyef}Munfh
tm;jznfhMoZm
anmifyifBuD;atmufucGmAsm,f
vrf;opfrmavSmcf wfNyD;au
anmifyifaoQ pku
d Mf unfu
h wfaryvif
tazmfac:csifa&axm/
pdwu
f ;l tdyrf ufawmu
w&D;Ek;d tx
q&mko
d ef\
Y ]omvDp&G uw
d }
tm;&yg;&&Gwq
f dk
tonf;ESv;Hk EkysKdAsm,f
eufzefopfudk BudKqked rD ad &/
av;0wDckdifausmf
58
ykxkZOf tpdrf;oufouf
acwfopfaygufusKdif;
'Pf&mwd j*if;uyf
tdyrf ufusKyftidk x
f J wcsufwcsufepf
ke;f xGuyf pfvu
dk zf Ydk BudK;pm;vD ESpv
f D
temZmcg usufygzkv
Yd EJ eS ;f /
aumif;uifuMu,fyiG hf
acgifr;dk xufazmufjrif
Murf;uRHa&pum;vk;H eefY
tkv
d l Udk
Munfv
h u
dk pf rfcsuf
odMum;rif;urvm
wif;vmpGm olUvuf&mvwf/
ckid v
f ?l k;d r?
- 166 -
- 167 -
Zmavwpfck
&Guq
f ;GD wufusKd;
avmif;qk;d ukjd yif
ork'&mxk;d c&D;ukd
olEiS zf v
Ydk wf/
obm0a&
ocsFmr[kwf
yg;pyfeefo
Y rifvu
dk f
qifzrf;ar usm;zrf;areefY
ZmrSmavtqifoifh
b0ifjrifeh ed af u
jzpfzv
Ydk m; [mvl/
aemif&Jcdkif
59
xm0&tvSykdifoQif
tdyfwef;ysufaw iSuf
rk;d BuD;onf;xef
jzm;&DqefBuD;
csrf;tD;ylveG ;f
vIid v
f o
D &rf;
vm;vm;Murf;auavhokdY/
vjcrf;atmifNrD
XmeDurf;pyf? uk,
d jhf ynf&yfudk
jrwfE;dk yem? rpGecYf mG yJ
pOfvmvkypf m;? &ckid o
f m;/
igkUd NrDrmS
&Dxu
G o
f m;ig;
ykpeG u
f sm;eefY
pyg;v,f,m? 0g;opfrmkUd
pdr;f jymawmifwef;
ajrmif&pD rf;eefY
urf;wGi;f urf;vGef
"gwfa&eHeefY
o,H&aDT iG? yGm;<u,fompG
obm0vQif? xm0&yif
&TjD yifyuwd vSyg\/
r[mausmf?rif;jym;?
eDa&mifEEk ak oQrSm
tvSyef;pDu;Hk b0ke;f xGuf
ypKye&f ufudk ausmfjzwf
puerYf ed pfrjywf wku
d pf m;
acR;aygufrsm; acsmif;jzpf
uHcidk ;f ap&m vku
d ef m
rnDnma&NcDvrS ;f aomuurf;rSm
a&mifpyHk efcsDum;udk &G;D qGJ
uEm&urmxJu trd/
om; .... trdom; ....
vrif;aysmf&f m rk;d aumif;uifatmufu
&Sio
f efeed af &rk;d pufwed efY
arQmfvifch sufoo
H &mrSm
a0'emwHcg;ydwx
f m;
tNyHK;&dyrf sm;eef/Y
armifvlxGef;?,kd;NrD0?
- 170 -
- 171 -
60
BuD;vma&cg uAsm,kdifnTef;udef;
zufcsif;ajymif;jyefay:jcif;
tvif;wef;ed,mrqufpyfrI
,kid n
f eTG u
f ed ;f eefY yk&H yd af ,mif
Zmydik v
f nf;awmif rrSwrf v
d u
dk ,
f m/
wcgwvD
ausmif;pmtkyf aemufq;Hk Avmpm&Guf
tvkrd usa& rsufEmS rSm
aMumifjcpf&m AvAGo
D wfyem
um&ef&mS zl;ca& pdwcf srf;omjcif;
&G;D ,if;zsuf,if;eefyY if
q&mr yD;vku
d af w oifcef;pmwd
vnfpyd spfov
D m;aumif;xref;/
wcgwcg
twdwq
f adk &rsufreS u
f &dk mS
yuwdjrifa&rsufped efY
ypKyeu
f Asmwdudk jrnf;Munfrh ad &
tbmav bk&m;
tl;trl;eefY ig&Smzl;ca& um&ef
cHpm;zl;ca&uAsmtvS
NrDrsKdcv
H m;&,mvm;rod
]uAsmzGUJ enf;edoQnf;} qkad &pmtkyf
xkww
f ef;rSmBudK;wpfpcsKdif
ud,
k v
hf nfrmS wpfppGyyf em
ckeq
f if;vk&Yd mcsvku
d yf gzd/
vsH0if;?jrefrmpm?
- 172 -
- 173 -
- 174 -
61
trSm;t,Gif;
'keH mvrf;
tqD;G tyJu
h dk
zmzkv
Yd wfaxm
EGm;csD;&nf oGoaG oQwpfy;Hk emif/h
t,pf&nfzwf
wpf&ufv;Hk uGmESuyf pfcpGm
NyD;rS ....
awmif;yefzv
Ydk wf
vma&0g/
*kPf
OMo&Daomuf
0ifraDT ESmufvnf;
raysmufusefc? rsKd;ADZeef/Y
oZifyef;ckid f
wNrdKifNrdKifav? wnfcidk Nf rJNrH
razmufjyefy?J eufzefrsm;pGm
urmwnfo&G?d okw
Yd idk x
f ad v/
trsKd;\*kPf
oDv*kPf Udk ? ckv
d w
HI nfNrJ
ckid rf wfqaJ v/
Zmwford ;f vkYd
ywfwed ;f au
tm;vk;H tdrjf yefuwfzEYdk eS ;f &m
tkid ;f ?ajrmufO;D ?
]NrD;cspf}
oG;D opforkid ;f ? *kPrf kid ;f zkYd
qEIid ;f Ek;d <u? rsKd;ADZeefY
b0wnf&yf? rsKd;jrifjh rwfrS
em*wfurm? xnf0if0h gvdrhf
]igeefiY gom igrsm;pGm}
nDnmwlNydKif? wnfrh wfcidk rf S
om,mpGav ompGav
z&cdik jf ynf NrdKifprd ahf v/
(NrD;cspf ckid rf sKd;EG,\
f
wpfEpS jf ynfrh ;DG eeft
Y rSww
f &)
jrwfapm?&cdik Nf rD?
- 175 -
- 176 -
- 177 -
62
a,auavh
'kwfaxmuf awmifukdausmfzkdYod
ig\touf
xuf0ufxuf ok;H yGm
ausmfvmAsm,f/
&Sifoefjcif;
qku
d a&;wD; aomuf&
aemufq;Hk t&uf
tqdy>f yef; zefcu
G x
f rJ mS
ouf0ifE;dk Mum;eDa&
xm0& tawG;OmPfwpfc/k
igarQmfonfyh ef;
rSe;f vkrYd us
vrf;r&od/
&GuEf &k ,
G &f ifh
7Guaf jcmufqifyh em
yef;yGi0hf wfrHI
vDNrHK <uDus
roif;jrAsm,f
ESi;f rIaH vhaysmuf
yef;avhajcmufAsm,f
eDKd wpfaxmuf
awmifwef;a&mufAsm,f/
a,auavh 'kwaf xmufawmifudk ausmfzo
Ydk /d
oQiftkef;
- 178 -
rm,m
*r&D 0wf?Hk uk,
d v
f ;Hk NcHKvkYd
ZmwfpcHk if;usif;? arSmf w
Hk iG ;f rSm
eDjyif;uRrf;vku
d ?f rk;d jzef;vku
d f
vrif;xGe;f vku
d ?f wdrv
f rT ;f vku
d f
jrLESi;f qrf;vku
d ?f vDMurf;vku
d ef efY
EGr;f [ku
d rf rI ,S?d &ifrmS &dAskm,f
todcufcuf? yef;0Su0f u
S v
f Ydk
tdyrf ufupdk ? pdwu
f q
dk yG em
tvSurm zsufvwfaw/
armifeef;vS?ajrmufOD;?
ppfawGapmaemif
- 179 -
- 180 -
63
avsmhwGuf
tdyfcsftkdifAGD
oli,fcsif;
rdwaf qG
taygif;toif;
&Jabmf...
............ /
acgif;aygif;p wum;um;
jyifcw
H zm;zm;
&ifaumhAsm,f w<um;<um;
ZmuN*dK[fom;vJcsif/h
Zmcsifh ......
trsKd;oDv ...... [kwv
f m
xm;vku
d yf ga0
bk;d bDtrGu
D dk vufoyd x
f ;dk yem
a':vmyef;cif; ysKd;eDNyD;aomhau/
em;&Guw
f yd ifu
wpfyw
k w
f pfidk f
rsufEmS a&mifpeHk ef/Y
xkcd gwpfa,muf (-)
a'cgwpfa,muf (-)
a,ykid ef efY yJ,
h UJG qkw,
f w
k /f
aemufq;Hk cg
uk,
d ehf m;&Guw
f pfpyHk ifu
pmvk;H aygif;rSev
f ,
D ifv
h m;
rjywfrom;eef/Y
aemifat;
- 181 -
Zmcsifh ......
jA[p&dk w
f &m; ...... [kwv
f m
xm;vku
d yf ga0
rsuf&nfpmwpfpufudk
wpfoufpmykid f ,ufeND yD;aomhau/
Zmcsifh ......
cH,cl suf ...... [kwv
f m
xm;vku
d yf ga0
yk;d xk;d avmufuu
dk w
f u
d dk
ta&mifvkdufxm;NyD;aomhau/
Zmcsifh ......
apwem ...... [kwv
f m
xm;vku
d yf ga0
yef;ajcmufyiftoDudk
&Davmif;eDNyD;aomhau/
Zmcsifh ......
uk,
d u
f sifo
h rm"d ...... [kwv
f m
&dum wpfeyfpmtwGuf
odum tcsyfvu
dk f cGma&mif;eDNyD;aomhau/
ukid ;f ......
Mum;uwfvm
tjyifwcH g;
twGi;f wHcg;
tm;vkH;ydwfAsm,fxm;
tzsm;rul;pDauh/
vIdif;?upy?
- 183 -
64
tkd
......
pkdif;'if
[ku
d 'f k*d siftufwrfEpS v
f ;Hk eefY
atmufp*D siftufwrfwpfv;Hk pD
t&G0D if ck;d &mvku
d yf BJG uD;
Zmykid cf &D;Murf;Murf;
tcGrJ cHEidk af & a'Zmwfvrf;/
wef;wifawmif*sKdirf mS
tBudKifq;Hk arwm&nf tppfw
f u
d dk
&Djzpfzefqif;oGecf svkYd
Mum;&a& ESv;Hk ckeo
f H
*Dwqefvu
dk af w .... 0Su/f
- 184 -
- 185 -
tvif;ocif
wefc;dk oQif
pkid ;f 'if
toQifrtod
tNcdteDt&
rjynf0h Ekid af & qEwd iwfrw
G f
cGi&hf w
T f
cGi&hf w
T yf gzd/
0D;eD&
- 186 -
65
twjyyGJ
(w&m;)
wkEidI ;f r[d pGev
Yf w
T jf cif;wdxu
J
tDvufx&Gew
f pfraHI vmufawmif
tuRefrrSyD g jrwfoQif
oHo&mrSm rSyD g&pD/
(rmwm)
uEm&xJ om; &DiwfecD g
pdeef efjY cifvrYdk &a& trdrsuf&nfwd
igh&ifudk wl;azmfvu
dk af u
Mumked o
YH if;jra&
ausmufjzpfyk <f uif; Ek&Yd nfig;puf wGv
d rd ahf r/
(b0)
NyD;ygAsm,fwd rNyD;wrf;um
pnf;k;d r[da& NcHxrJ mS
a*smifyw
d rf cd Asm,f
&yfvaYdk wmh reDEidk yf gAsm,f/
(NrDcspfo)l
awmrS&D aohwpfyg;
pl;jra&opfjrpfwpfck
El;nHah &wDwpfaumif
0okNEDuzdk ;l wGad & uAsmopfjrpf
armifcidk af tmifjzpfygpD/
('Pf&m)
'Pf&mwdxu
J *Dwpdru
hf svma&
]apwef}wD;a& Ako
H H
30 Hz atmuf a&mufv,
D ifh
taoQwd aw;jcif;qku
d wfygpD/
(&uw
d )
eDyal tmufu Aef;xJrmS
z&Jo;D pdww
f d BuHacsmif;wd tcsKd&nfcef;vDAsm,f
bD,mykvif;wdyidk f usuGcJ &Asm,f
&ifueJG myifv,fxJ igrGr;f a&/
(uAsmq&m)
jzm;usa&cg
aomifjyifrmS vGr;f olyef;acGeefu
Y sefvu
dk af w
oHyx
l ufrmS wzsyfzsyfcek ef ed ,
f if/h
- 187 -
(rdwaf qG)
yef;twk pdet
f wk
Zmwfvu
dk t
f wk,adS &
aemufausmukd 'g;eefx
Y ;dk
&efot
l ppfvyk Af sm,f *kPo
f u
d m ,Syd g/
(cspfZeD;)
pGcJ sufwd wysif;uma0
'kup w
G ef aD &EIwcf rf;aoQ vSwek ;f Asm,f
ESi;f 0Da& awmwef;aoQukd vGr;f a&
igkUd oefpY ifNidr;f csrf;cuwfaw/
(orD;wd)
ESv;Hk om;rGejf rwf ynmwwfpD
igh&mZ0ifudk orD;kUd zwfzrYdk vkd
orD;kUd orkid ;f ukd
wHcg;aemufu ygygapmifzh wfar/
armifckdifatmif
- 189 -
66
rsufESmrsm;a& vl
ykHwlvIdif;wd
wpfrsufEmS
ESprf sufEmS
ok;H rsufEmS
.......... rsufEmS /
a'
yifv,fjyifxrJ mS
qEwpfpHk vlvm;ajrmufEidk zf Ydk
&mpkwpf0ufudk crJy;D xm;c/
vkcd sifa&cg
ysm;&nfeefv
Y ;l
xl;ukx
d ;l a&rsufEmS /
wHvQyfxeDa&
vIid ;f twkwu
d dk
xk;d t0D;okYd ykyYd pfc/
obm0rusauavh
qEjynf0h au
rI&d a&rsufEmS /
yD;qyf&jcif;trsm;BuD;eefY
Ak'[
;l edwu
d
t&nfBuJBuJ azsmfpyfxm;a&
aysmf&iT rf w
I u
d dk aomufo;Hk a&/
remvko
d 0efaMumif
[efaqmifauavh
ig;oavmufNyHK;eefY
NyHK;jyxm;a&rsufEmS /
rsuf&nf,u
dk s
vkpd mG &zkq
Yd adk u
idjk ya&rsufEmS /
0rf;0cg;vS
pm;uwf&zkq
Yd adk u
EGm;&Du;l a&rsufEmS /
xkrd sufEmS
a'rsufEmS
cJ0gcsD;rSm Muufr;DT yg/
a[mif;avmif;jzpfeaD &
&ifbwfxrJ m
0g&rdwK rk;d puf ed&ufwu
d
vGr;f NyD;,if;av vGr;f NyD;,if;/
aemif&Jckdif
- 191 -
- 192 -
67
aqmif;ntdyfruf&Snf
ig
aqmif;wpfn tdy&f mrSm
jzwfueJ qwfueJ
vefv
Y efEY ;dk wwfaw/
BudKwifjrifeyD g,ifh
olcyfaw&D oljyefcsKd;eefY
yifv,fjyifBuD; jzpfysufeyD w
Hk u
d /
(a,Zl;eef)Y
wpfcsufaoQ onf;cHvMYdk unfygzd
ppdr;f vvwf arQmfvifch sufeefY
tjrifyh sH iSuw
f pfaumifa&
olt
Y bd"gefrm
owfyrHk rSm;c qkpd mG uk/d
ausmfpkd;vl
- 193 -
- 194 -
&[ef;rif;w&m; ykwu
f Refaygwlu
ndK ;vsjzLavsmfa&rsufEmS eefY
a*skqvifc&D;rSm >rufMum;
olwyg;kUd tay:
igkUd bmom0ifrsm;
trke;f xm;trsufodk
&efvo
dk wfjzwfcrIwt
d wGuf
rcsdwifuJ
0rf;enf;rdyga& qkad &pum;
>rufMum;ajymqko
d u
H dk Mum;&
ajymrxGuv
f ufusefuadk vh Mum;&
- 195 -
68
(2)
tdrjf zLawmf aemufaz;wHcg;
tNyD;tvTm;qif;
[l;ueJ oufjyif;ukw
d cscs
,m orwBuD;&mrem; 0rf;enf;yga&
Ek;d Ek;d ig 0rf;oma&vwf
vluv
dk o
l wf vlrsKd;jywfp&m
tEkjrLuyf rSww
f idk o
f rkifd ;f ukv
d ufa&Smif
cvkyrf ESyd rf ad tmif BudK;pm;
Ekid Ef idI ,
f ifv
h m; tI;H yD;orm;
av;pm;yga& rpwm*Refqif
r*Fvmyg/
(3)
vl0BuD; vl0BuD;vkYd
ikn
d nf;oHwpfck
olEY w
I zf sm;u wvIyv
f yI w
f &G&G
OD;acgif;u w,rf;,rf;wcgcg
igrodcyg igrodcyg
olrY sufEmS ukd wcsufaoQ
ppl;ppku
d f Munfrh yd ga&
olrY sufv;Hk xJrmS
NzdK;ueJ jzwfceJ xeDpmG u
[D&dk ;DS rm; rIyd iG rhf ;D vQH
trSew
f u,f aMuuGx
J u
dk yf ga& av,mOfr; BuD;/
(4)
uvdeaYf rwpfa,muf
ypfvu
dk af w aoewf'Pf&meefY
tdy&f mxJrmS yufvuf
pdwyf suftm;i,fa& rsufEmS eefY
wcsdew
f cgu
awmufy0if;ajymif;ca& rpwmvDeif
wcsufaoQjyefysifyg wcsufaoQjyefysifyg
igrSm;,Gi;f cscrda& pD;yGm;a&;ay:vpD
e,l;tDaumfaemfred efY tpm;xk;d zkYd
e,l;*sDtuf(pf)ukd wku
d w
f eG ;f /
tdyrf ufavhru
[,fvpl aD e;&Se;f avhrus
tdy&f mxJu aigufueJx
vufpx
Hk yf wifjyifacGxidk yf em
odpw
d 0f n
d mukd Ekid af tmifcsKyf
rodpw
d o
f nmukad vh
yvDyvm vmrvkyzf Ydk cGe;f tkyyf sm
ow0grSeo
f rQukd arwm
ESrd u
hf stm;i,fou
l dk ukPm
jrifw
h ufBuD;yGm;oludk rk'w
d m
jzpfysufreS o
f rQukd Oayum/
0D&
usm;ukd &Scd ;dk
ewfq;dk yo
ypa[mif;avmif;
rD;ausmif;&J&m
Murmuk,
d ;dk
a'ykid rf sKd;eefY
pl;NcHKwk;d vkYd jzpfzv
Ydk m;/
rk;d arSmifusvD
vDjyif;>cDvYdk
urf;NcDrjrif
yifv,fjyifxJ
vIid ;f Mum;0JrmS
ewfoMd um;r
bk&m;wAsm,f
avSmw
f ufuw
dk if
&Gurf ysifau
avmif;oQif urf;wGv
d zD rYdk [kw/f
ppfawGapmaemif
- 197 -
- 198 -
69
ausmkd;rJh ow0g
b0ork'f
0Jrpkycf if
&Guw
f ifavSmcf wf
ausmfjzwfvIdif;vD
urf;NcDrjrif? wufrwifauh
urf;NcDra&muf? vufrajrmufauh
roDtouf? ZGUJ rysufauh
wpf&ufurf;NcD wGv
d zD /Ydk
txGD;aoQ?bJig;&m?
bD,mukvm;xkid x
f uf ikww
f yk x
f idk f
olt
Y vkypf mG pwkid q
f ,
dk ihf
tkid w
f ed f wjcifjh cifjh cifh
]&uw
d }qkpd mG Zm,Siv
hf J rD;a&ow0g
ud,
k hf tbmtrd trSe;f roda&ow0g
ig Zmolqpdk mG yif rod
tqifjcifr[d rsufpEd ydS x
f m;a& ow0g
jzm;&Teif g;ykid f &Day:pm;
uyfzm;ESyzf m;cH
jzm;owfvref ESpzf ufcRef
azmufjyefv,
G af & ow0g
atow0gwdudk
taotcsm qef;ppf
trsKd;EGrH epfzYdk tav;jyK
trsKd;EGrH epfzYkd tav;jyK/
eDkdif;eD?awmif&if;uRef;?
- 199 -
- 200 -
- 201 -
70
uefawmhyef;
tuRefb
Y 0? 0 eefpY zkYd
BudK;yrf;ca&? q&mtoQif /
0vk;H t0ef;? r,Ge;f rapmif;
ra,mif;r,GUJ ? ryJrh [
0kid ;f nDvzS ?Ydk ,k,,
k , vufaxmufcsvkYd
oifjyca&? q&mtoQif /
0 wpfv;Hk uk?d vk;H vk;H 0ef;0ef;
&D;Ekid pf rG ;f rS? yef;wkid &f v
dS rf;?
ajzmifah jzmifw
h ef;vkYd
rSe;f csufjynh0f ? avQmufv&Ydk zkYd
qk;H rzl;a&? q&mtoQif /
0 vrf;ukx
d iG ?f 0 wef;qif;vkYd
0 yifuydk sKd;? 0 vrf;k;d rSm
0 rsKd;yDo? oef,
Y iS ;f vSzYdk
rsKd;OD;csa&? q&mtoQif /
q&mrsKd;cs? 0 tvSeefY
q&mcif;yD;? 0 vrf;BuD;rS
eif;NyD;avQmufvm;? wynhrf sm;\
xif&mS ;NcD&m? ajrmufrsm;pGmukd
&ifrmodr;f xm;? yDwyd mG ;a& q&mtoQif/
aMomf
b0rSezf ?Ydk 0 rSeu
f o
dk if
jyKjyify;D c? ysKd;axmifca&
i,fb0u q&mhocif? aus;Zl;oQifum;
yef;yifawmu? vrf;cGcJ pGm? umvMumAsm,f/
tkd q&mtoQif
b0rSezf ?Ydk 0 rSeu
f o
dk if
jyKjyify;D c? ysKd;axmifca&
i,fb0u? q&mocif? aus;Zl;oQif\
&ifwiG ;f arwm? apwemukd
jyefyemwGurf eS ;f ? wwrf;wrf;aMumifh
uAsmyef;zl;? *kP&f nfv;l vkYd
OD;nGwyf efxmG ? uefawmhyg,ifh
q&m]om"k}ac:ygvD/
av;0wDckdifausmf
- 202 -
- 203 -
eD<uDokdY
aygufawma&Tajr\ wootvGrf;
]]k;d r}} xufu eDwpfpif;
uk,
d phf myD yef;cif;twGuf
tvif;ukyd ;D vkYd .... yD;vk/Yd
EG;D EG;D xG;D xG;D vS
<u<u&G&G yGihf
qifu
h &ifh 0D
pD&&D D rT;D
tD;jrBudKifoif;
vSyiG hf Udk NydKifew
D iG ;f rm
eDwpfpif;
tkd ....]]k;d r}} eDwpfpif;
<uDqif;vm;ca& .... /
tzk;d wef eD<uDwpfpif;twGuf
]]&TND rD}}om;kUd &ifwiG ;f rm
ESajrmjcif; jynf&h eG f
BuDu,
JG if; usef/
- 204 -
71
NcD&mwdeefY BuD;jyif;jcif;
&D
vm,f ...... vm,ff ......
jrpfwpd mG
yifv,frmS qkeH ed u
f s/
ork'& m0rf;rSm
ul;Asm,fa*s; redeu
f wfauhEeS ;f /
c&D;wpf0ufrm
tNyD;xGufvm;vDa7
wrvGe&f mG om; eD<uDoYdk
pmyef;cGD tvGr;f eifOh ;D cs
woo .... woo ....woo
,lusKH;r& jzpfyem .... /
av;0wDckdifausmf
(q&mBuD;armifpaH zmfaumif;&mok*wdvm;ygpD )
- 205 -
aumif;uifuwdrrf eI w
f d
rkew
f idk ;f ukd qefAsm,f
yifv,frmS qkzH Ydk
c&D;ESiv
f muwfAsm,fvwf/
awmawmifukdausmf
aomifjyifw
f u
d dk jzwfyem
pD;vma&tnm&D
jrpfuadk wmif a&mufeed Af sm,faxm/
ork'&mqkpd mG
a'&Dwq
d v
Hk mcgrS
wGiv
f ma& emar/
aemif&Jckdif
trifNh cD&m
kad opGmuk;d uG,?f NzDrjy,fa&tvGr;f
wrf;weDqyJ g trif/
&ifxrJ mS EG;D xG;D
c&D;t0D;BuD;qkad uavh
tyg;aoQyg&m trif/
bm;bmNcD&m
wkid ;f wmvIy,
f mS ;? rSyD gzkv
Yd m; bm;bm
bm;bm\*kP?f ckv
d BHI udK;pm;
om;\b0? wuf<ua&tm;rmef
rD;vQH&&J J
bm;bm\ oHrPdZJG
om;&ifxrJ mS pGNJ id? tNrJ[ad & bm;bm/
trifNh cD&mukd uk;d pm;
bm;bmNcD&mukd tav;xm;
om;avQmufawvrf;? Murf;auavh rrI
tHwv
k jYdk zwfausmf? vlawmfval usmf jzpf&pDzv
Ykd Ydk
om;&nfreS ;f vkYd avQmufvrS ;f a&tcg
]trifNh cD&ma&
tm;xm;p&mwpfcyk g trif}
]bm;bmNcD&ma&
pGr;f tm;wpfcyk g bm;bmtoQif}/
armifaumufpH?jynf&ckdif?