Ang Buhay ni Rizal

Si Jose Rizal

Ang Kapanganakan
Si Jose Protacio Mercado Rizal y Alonso Realonda o mas kilala bilang Jose Rizal ay isinilang sa Calamba, Laguna noong Hunyo 19, 1861.

Ang Kanyang Binyag

Bininyag siya sa Simbahang Katoliko noong Hunyo 22, 1861 ni Padre Rufino Collantes, isang Batangueno. Ang kanyang ninong ay si Padre Pedro Casanas, isang tagaCalamba.

Ano Ang Ibig Sabihin ng Kanyang Pangalan?

Jose pangalan ng patron ng kanyang ina na si San Jose. Protacio ang pangalan ng patron sa kalendaryo kung saan natapat ang pista ni San Protacio sa kaarawan ni Jose. Mercado hango sa espanol na salita na mercado na ibig sabihin ay palengke. Rizal hango sa espanol na salita na Recial na ibig sabihin ay luntiang bukirin.

Continuation
Alonzo ang unang apilyedo ni Dona Teodora Alonzo Realonda. Realonda ang kinuhang bagong apilyedo ni Dona Teodora noong ipinatupad ang utos ni GobernadorHeneral Narciso Claveria na ipapalit ang lahat ng apilyedo at ang kinuha niya ay ang pangalan ng kanyang ninang na Realonda

Ang Mga Magulang ni Rizal

Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro

Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos

Mga Magulang ni Rizal

Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro (1818-1898) isinilang sa Binan, Laguna noong May 11,1818. Nagaral sa Kolehyo ng San Jose sa Maynila. Noong bata pa, lumipat na siya sa Calamba, Laguna upang maging magsasaka sa asyeda ng mga paring Dominikano. Namatay siya sa Maynila noong Enero 5, 1898.

Continuation
Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos (1826-1911)- isinilang sa Maynila noong Nobyembre 8, 1826 at nagaral sa Kolehiyo ng Sta. Rosa. Namatay siya noong Agusto 6, 1911 sa Maynila.

Mga Kapatid

Mga Kapatid
Saturnina (1850-1913) panganay sa magkakapatid, ang palayaw ay Neneng at ikinasal kay Manuel Higaldo. Paciano (1851-1930) ang nagiisang kapatid na lalaki ni Jose at namatay noong Abril 23, 1930 Narcisa (1852-1939) palayaw niya ay Sisa at ikinasal siya kay Antonio Lopez, isang guro sa Morong.

Continuation
Olimpia (1855-1887) palayaw niya ay Ypia at ikinasal siya kay Silvestre Ubaldo. Lucia (1857-1919) iknasal kay Mariano Herbosa ng Calamba na namatay sa sakit na kolera at ayaw bigyan ng Kristianong libing dahil bayaw siya ni Jose. Maria (1857-1945) Biang ang kanyang palayaw at ikinasal kay Daniel Faustino Cruz ng Binan, Laguna.

Continuation
Jose (1861-1896) ang palayaw niya ay Pepe at napangasawa niya si Josephine Bracken. Concepcion (1862-1865) - ang kanyang palayaw ay Concha at ang kanyang pagkamatay ay nagdulot ng unang kalungkutan ni Jose. Josefa (1865-1945) ang palayaw niya ay Panggoy.

Continuation
Trinidad (1868-1951) Trining ang kanyang palayaw. Soledad (1870-1929) bunso sa magkakapatid; ang kanyang palayaw ay Choleng at napangasawa kay Pantaleon Quintero ng Calamba.

Unang Tula Ni Rizal

Sa edad na walo, sinulat ni Jose ang una niyang tula na pinamagataang Sa Aking Mga Kabata.

Mga Inpluwensiya Sa Kabataan

1. Inpluwensiyang Namana 2. Impluwensiya sa Kapaligiran 3. Tulong Maykapal

Impluwensiyang Namana
Ninunong Malaya pagibig sa kalayaan, bukal ng pagnanasang maglakbay, at katapangan. Ninunong Tsino seryoso, masinop, at mapagmahal sa mga bata. Ninunong Espanol elegante, madamdamin sa mga insulto, at galante sa mga kababaihan.

Continuation
Mula sa Ama tunay na pagpapahalaga sa sarili, pagmamahal sa paggawa, at malayang pagiisip. Mula sa Ina relihiyoso, diwa ng pamamalasakit, at pagmahal sa literatura.

Impluwensiya ng Kapaligiran
Tiyo Jose Alberto sining Tiyo Manuel palakasan Tiyo Gregorio palabasa Mga kalungkutan - pagkamatay ni Concha, pagkakapiit ni Dona Teodora, at pagbitay sa GomBurZa.

Pagaaral
Mga Unang Guro Sa Binan Sa Ateneo Sa UST Sa Univercidad Central de Madrid

Mga Unang Guro

Kanyang Ina Maestro Celestino Maestro Lucas Padua Leon Monroy

Sa Binan
Si Jose ay nagaral kay Maestro Justiniano Aquino Cruz ng isat kalahating taon. Si Maestro Justiniano Aquino Cruz ay naging guro rin ni Paciano.

Sa Ateneo

Sa Ateneo Municipal de Manila

natapos ng Bachilles en Artes labing-isang taong gulang nangpumasok nakatanggap ng pang-unang medalya at pitong sobresaliente.

Sa Unibersidad ng Sto. Tomas

Sa Unibersidad ng Sto Tomas

nag-aral ng Filosofia y Letras. nag-aral din ng Medisina ngunit di siya nasiyahan sa pamamaraan ng pagtuturo kayat nagtungo sa Europa.

Sa Universidad Central de Madrid

Sa Universidad Central de Madrid

nag-aral siya rito noong magtungo siya sa Madrid, Espanya nagtapos ng Medisina at Pilosopiya nag-aral ng Eskultura, Artes, Pagpinta, at lengguwahe

Naging Pagibig

Naging Pagibig
Julia (Minyang) Segunda Katigbak unang pagibig, itinakdang ikasal kay Manuel Luz. Binibining L. (Jacinta Ibardo Laza) Leonor Valenzuela (Orang) tinuruan ni Rizal magsulat gamit ng invisible ink. Leonor Rivera (Taimis) natatangi sa lahat, ikinasal kay Henry Kipping.

Continuation
Seiko Usui (O-Sei-San) siya rin ang tagaturo ni Jose tungkol sa Hapon. Consuelo Ortiga y Perez sinulatan ni Jose ng tulang A La Senorita C.O.y. P.. Suzanne Jacoby Belgian na nakatira sa Londres na umiibig kay Jose. Nelly Boustead - nagging sanhi ng muntik nang pakikipagduwelo ni Rizal kay Antonio Luna

Continuation
Gertude Beckett ang patawag para kay Gertude ay Gettie at para kay Jose naman at Pettie. Josephine Bracken pinakasalan ni Jose bago siya barilin.

Mga Wikang Alam

Tagalog Ilokano Bisaya Subanon Spanish Dutch German Portuguese English Hebrew Chinese

Continuation
Latin Arabic Catalan Swedish Greek Malaysian Italian Russian French Sanskrit Japanese

Mga Katangian
Manunulat Doktor (surihano sa mata) Makata Mandudula Mananalaysay Arkitekto Pintor Eskultor

Continuation
Edukador Lingwista Musiko Naturalista Etnolohista Agremensor Inhinyero Magsasakang Negosyante

Continuation
Ekonomista Heograpo Kartograpo Pilolohista Folkorista Pilosopo Tagapagsalin Imbentor

Continuation
Mahikero Humorista Satirista Polemisista Manlalaro Manlalakbay Propeta Bayani Politikong Martir

Mga Mahahalagang Akda

Noli Me Tangere El Filibusterismo Mi Ultimo Adios

Noli Me Tangere

Noli Me Tangere
Inspirasyon: Circulo Hispano Filipino hinangad ni Rizal na makasulat siya at ang mga kasama niya ng isang aklat tungkol sa ibat ibang mukha ng buhay sa Pilipinas Wandering Jew hinangaan niya ang nobelang ito Uncle Toms Cabin nadama niya ang pagkaalipin ng mga Negro sa Amerika

Continuation
Inalay para sa Inang Bayan. Isinulat sa Madrid, Paris at Berlin Tinulungan ni Maximo Viola at ni Paciano para mapalimbag ang Noli Natapos ito isulat sa Berlin noong Marso 29, 1887 at ipinalimbag sa Berliner Buchdruckrei-Action Gesselschaft.

Continuation
Katumbas sa English: The Social Cancer Katumbas sa Filipino: Huwag Mo Akong Salingin Nilalaman:Nobelang panlipunan na tumatalakay sa pamumuhay, pag-uugali at ang mga "sakit" ng mga mamamayan noon.

El Filibusterismo

El Filibusterismo
Karugtong ng Noli Me Tangere Inaalay sa GomBurZa Sinulat niya ang Fili sa Londres, Bruselas at Gantes. Tinulungan ni Valentin Ventura para mapalimbag ang Fili. Tinapos ang Fili sa Gantes noong Setyembre 18, 1891 at pinalimbag ito sa F. Meyer-Van Loo Press sa Gantes.

Continuation
Katumbas sa Filipino: Ang Manghihimagsik Katumbas sa Engles: The Reign of Greed Nilalaman: Nobelang pampulitika na pumupuksa sa pamahalaan ng Kastila.

Mi Ultimo Adios

Mi Ultimo Adios
Sinulat niya bago mamatay Nilagay sa lampara at ibinigay kay Trinidad. Sinabi ni Rizal kay Trining, Theres something inside. Isinulat ng walang pamagat.

Mga Sagisag Panulat

P. Jacinto ginamit sa pagsulat ng Mga Alaala Ng Isang Magaaral sa Maynila Laong-Laan ginamit sa pagsulat ng Amor Patrio. Dimasalang ginamit sa pagsulat ng La Vision de Fray Rodriguez.

Ang Paglilitis
Ang kanyang abogado ay si Luis Taviel de Andrade. Nilitis siya sa Cuartel de Espana. Hinatulan siya ng kamatayan.

Kamatayan

Kamatayan
Petsa: Disyembre 30, 1896, ika-7:03 ng umaga Lugar: Bagumbayan (Luneta) Sanhi: firing squad Huling Kataga: Consummatum Est (Naganap na.)

Acknowledgement
www.joserizal.ph www.joserizal.info Zaide, Gregorio F. Jose Rizal, Buhay, Mga Ginawa at Mga Sinulat ng Isang Henyo, Manunulat, Siyentipiko, at Pambansang Bayani. 2008