Sasakala Gunung Tangkuban Parahu

Kacaturkeun di hiji leuweung aya bagong putih. ta bagong th gawna ngan tatapa ba, geus mangpuluhpuluh taun. Ari anu ditapaan ku manhna, hayang boga anak aww sarta bangsa manusa. Dina hiji waktu bagong putih ngarasa hanaang. Manhna indit ka hiji tegalan, deukeut walungan Citarum. Barang datang ka dinya, manggih batok balokan, hartina urut anu meulah duwegan. Loba pisan ta batok balokan th, urut nu moro uncal ka dinya. Aya hiji batok balokan urut tuang Kangjeng Prabu. ta batok th aya caian, nyata cikahampangan Kangjeng Prabu. Barang geus marulang, kapanggih ku bagong putih. Lantaran hanaang, leguk ba cai nu ngemplang dina batok th diinum. Ari geus nginum kawas aya nu nyaliara kana awak bagong putih, kawas nu ngandeg reuneuh ba. Lila-lila bagong putih th reuneuhna beuki ged. Ari gubrag orokna jelema sarta aww geulis. Pohara ba bagong putih th atoheunana. Anakna diciuman, digalntor bari disusuan. ta orok th tuluy dingaranan Dayang Sumbi. Nalika geus ged, pok Dayang Sumbi th nanyakeun bapa, Ibu, ari bapa kuring th saha? Naha jelema kawas kuring atawa bagong saperti Ibu? Euh, Nyai anu geulis anak Ibu! Nyai mah henteu boga bapa. Mun enya mah boga bapa, meureun aya di dieu, tmbal bagong putih. Euh, piraku Ibu, sakabh mahluk g kapan pada boga bapa, boh manusa boh sato hwan. Ngan bangsa kakaian anu henteu boga bapa mah. Lantaran anakna pok deui pok deui nanyakeun saban waktu, ahirna bagong putih th balaka. Bapa hidep mah Kangjeng Prabu, di ditu ayana di karaton, ck bagong putih. Ngadng kitu Dayang Sumbi pohara reuwaseunana, jeung ujug-ujug panasaran, hayang nepungan bapana. Lamun kitu mah ayeuna knh ku kuring rk ditepungan, ck Dayang Sumbi. Dayang Sumbi kebat ba indit, ngajugjug ka karajaan. Ku Kangjeng Prabu tuluy diaku anak, diperenahkeun di hiji tempat sarta dititah diajar ninun ka tukang ninun. Teu lila og Dayang Sumbi geus mahr ninun kan. Ku Kangjeng Prabu tuluy dipangnyieunkeun saung ranggon anu luhur di tengah leuweung. Ari baturna ngan ukur anjing hideung nu ngaran Si Tumang. Dina hiji waktu nalika Dayang Sumbi keur ninun, taropongna murag ka kolong saung. Lantaran seunggah kudu turun, pok ba manhna ngomong sorangan. Leuh, mun aya nu dak mangnyokotkeun ta taropong, tangtu bakal diaku salaki ku kuring. Kabeneran pisan di kolong saung th aya Si Tumang, anu ngadngkeun omongan Dayang Sumbi. ta taropong th dicokot ku Si Tumang sarta tuluy dibikeun ka Dayang Sumbi. Karuhan ba Dayang Sumbi pohara reuwaseunana, teu nyangka yn anu mangnyokotkeun taropong th anjing, lain manusa. Mangkaning manhna geus kedal ucap, rk ngaku salaki. Dayang Sumbi rumasa geus kapalang kedal ucap. Kawas geus kitu katangtuan ti Dwata, manhna tuluy hirup paduduaan jeung Si Tumang. Tepi ka hiji waktu kakandungan. Brol ngajuru, anakna lalaki, dingaranan Sangkuriang. Sangkuriang sok resep ulin lulumpatan kadua Si Tumang. Sakapeung bari mamawa tumbak. Belewer dilempagkeun, cleb nanceb kana tangkal kai. Sangkuriang surak sorangan, bungah lantaran tumbakna meneran. Si Tumang dihucuhkeun. Sebrut lumpat, ngudag kana tangkal kai, bangun keur ngudag sato boroan. Sangkuriang beuki mahr ba ngalempagkeun tumbakna. Tuluyna mah lain saukur ulin lulumpatan, tapi mimiti diajar ngasruk ka leuweung, nangan sato boroeun. Moro sato naon ba, careuh, peucang, atawa mencek. Jung geura moro ka leuweung, Ibu mah hayang dahar jeung ati mencek, ck Dayang Sumbi hiji waktu. Sangkuriang tuluy indit ka leuweung, dibarengan ku Si Tumang. Anh pisan po ta mah sasatoan th henteu aya nu katnjo ngaringkang hiji-hiji acan. Padahal ilaharna mah sok katnjo uncal atawa mencek keur rendang nyaratuan di tegalan. Po harita mah kawas ngaleungit ka mana boa. Sangkuriang geus asruk-asrukan ka saban tempat, ka lamping ka tegalan. Lapur sasatoan th teu kasampak tapak-tapakna acan. Ari Si Tumang bet ngadak-ngadak kebluk deuih, henteu dak lulumpatan nangan sato boroeun. Awahing ku jngkl teu beubeunangan, ngan lkk ba Si Tumang th dipeuncit ku Sangkuriang. Atina dibawa balik sarta dipasrahkeun ka indungna. Dayang Sumbi puguh ba kacida atohna, dagdag-dgdg

ngasakan ta ati. Ngan barang Sangkuriang balaka yn ta ati th ati Si Tumang lain ati mencek, Dayang Sumbi pohara ambekna. Sangkuriang ditoktrok sirahna ku sinduk tepi ka ngucur getihan. Sangkuriang tuluy pundung, indit ti imahna ngajugjug ka tebh wtan. Mangtaun-taun leuleuweungan tepi ka ahirna bras anjog ka nagara siluman. Di dinya Sangkuriang guguru lmu kasaktn ka siluman nu wujudna oray naga. Sangkuriang ngulik lmu Tumbul Muda. Jalma anu miboga ta lmu bakal bisa meruhkeun sakumna jin jeung siluman. Sanggeus lmuna katakan, Sangkuriang dijurungan sina indit deui ngalalana. Dina hiji waktu manhna anjog deui ka nagara siluman. Lantaran geus boga lmu kasaktn, Sangkuriang bisa nglhkeun jin jeung siluman nu aya di ta nagara. ta mahluk bangsa lelembut th tuluy tunduk ka Sangkuriang. Demi Dayang Sumbi, sanggeus ditinggalkeun ku anakna, manhna ngarasa kaduhung kabina-bina. Hirupna stu nunggelis. Manhna tuluy indit ka tebh kulon, rk nangan Sangkuriang. Ngaprak ngalalana tepi ka anjog ka Gunung Halimun. Di dinya Dayang Sumbi patepung jeung raja jin anu keur tatapa. Dayang Sumbi tuluy diajar rupa-rupa lmu kasaktn. Sanggeus tamat guguruna, manhna dijurungan sina indit deui ka tebh wtan. Di hiji tempat nu katelah Gunung Bohong manhna nganjrek bumetah. Kocapkeun Sangkuriang terus ba ngalalana. Mileuweungan migunungan tepi ka puluh-puluh taun, tepi ka ahirna anjog ka hiji gunung. Manhna patepung jeung aww anu kacida geulisna. Sangkuriang bogoh sarta ngajak kawin ka ta aww, anu saenyana ta aww th Dayang Sumbi, indungna sorangan. Dayang Sumbi nya kitu deui, bubuhan geus papisah mangpuluh-puluh taun, manhna kalinglap. Mh ba dak diajak kawin. Ngan basa Sangkuriang keur disiaran rk diala kutu, dina sirahna katnjo bet aya cda. Dayang Sumbi ngagebeg, reuwas lain dikieuna. Manhna kakara inget, moal salah ieu lalaki th anak aing gerentesna, Sangkuriang anu baheula kungsi ditoktrok sirahna ku sinduk. Sanajan geus dittlakeun yn manhna th anak pituin, Sangkuriang teu percaya sarta keukeuh ba ngajak kawin. Mireungeuh anakna kitu, geuwat ba Dayang Sumbi nyiar akal. Heug kami dak dikawin, asal dipangnyieunkeun talaga jeung parahuna keur lalayaran urang papangantn. ta talaga jeung parahu th kudu anggeus dijieun sapeuting, ceuk Dayang Sumbi. Ku Sangkuriang disanggupan ta pamnta anu kacida banggana th. Harita knh Sangkuriang tuluy ngabendung walungan Citarum. Digaw teu eureun-eureun sapeupeuting, dibantuan ku bangsa jin jeung siluman. Nincak janari, talaga th geus ngemplang. Kari nyieun parahuna. Kabeneran aya tangkal kai ged, gedok dituar. Kai th tuluy ditilasan rgangna sarta dipapas dijieun parahu. Dayang Sumbi yakin yn pamntana moal katedunan. Pimanaeun teuing nyieun talaga jeung parahu bisa anggeus sapeuting, ck pikirna. Tapi basa katnjo talaga geus ngemplang jeung parahuna geus ngabagug rk anggeus, manhna kacida reuwasna. Dayang Sumbi bingung liwat saking. Kudu kumaha carana, sangkan aing teu tulus kawin, ck pikirna. Ras manhna inget kana boh rarang. Geuwat ba ta boh th dicokot tuluy dibawa ka mumunggang. Ku manhna dikebut-kebutkeun, tepi ka bijil cahaya bodas kawas balbat di beulah wtan. Dadak sakala sasatoan leuweung disarada. Manuk rct. Hayam raong kongkorongok, da disangkana geus beurang. Sangkuriang ngagebeg barang nnjo di wtan geus bijil balbat. Manhna nu keur ngageduk nganggeuskeun parahu tuluy ngahuleng awahing ku reuwas. Bijil balbat tandana geus beurang. Mangka parahuna can anggeus, hartina manhna moal tulus papangantn jeung Dayang Sumbi. Bakating ku handeueul kabina-bina, ngan jedak ba parahuna ditajong satakerna. Bubuhan jalma sakti, parahu th mangpng jauh pisan. Gubrag di hiji tempat, parahu th nangkub. Jleg salin rupa jadi gunung. ta gunung th kiwari katelah Gunung Tangkuban parahu. Ari talaga nu ngemplang ku Sangkuriang didupak tepi ka caina saat ngoltrak. ta urut talaga th kiwari jadi padataran Bandung anu ngampar lega pisan. Tunggul kai urut nuar Sangkuriang tuluy ngajangglk jadi Gunung Bukit Tunggul, wtaneun Gunung Tangkuban Parahu. Ari rgang kai anu ngahunyud sarta geus rangrang teu daunan, tuluy ngajangglk jadi Gunung Burangrang di bh Kulon.

Tokoh sangkuriang
Dayang sumbi

Watak
Jahat,galak ,licik Bageur ,sabar Bageur

Si tomang

Latar carita Tempat:padesaan

Waktu:bahela

Tema : sasakala