Professional Documents
Culture Documents
GVHD: SVTH:
T.S NGUYỄN VĂN BÉ. LÊ VĂN KHÊ.
MSSV:1063650
-Asen có trong các đá: hàm lượng Asen trong các đá magma từ 0.5-2.8ppm, các đá
carbonat 2.0ppm, thấp hơn trong các đá trẩm tích 6.6ppm(A.P Vinogradov,1962).
Trong các đá phiến sét phần lớn Asen tồn tại trong silicat(85.5-92.5%). phấn nhỏ còn
lại ở dạng hợp chất khác như ôxit sulfur, asenua khaỏng(7-14.5%).
- Asen có trong không khí: hàm lượng Asen có trong không khí thường rất nhỏ
trung bình khoàng 5 ng/m3 trên thế giới, ở vùng ô nhiễm trung bình khoảng 15
ng/m3.
-Asen ở trong đất và nước ngầm: Theo điều tra của UNICEF, asen có trong tất cả đất,
đá, các trầm tích được hình thành từ nghìn năm trước tại Việt Nam, với nồng độ khác nhau
bị thoái hoá ngấm vao trong đất và thâm nhập quá trình cấu thành các tổ hợp hữu cơ hay
thẩm thấu vào mọi bề mặt có đất sét, chất kết tủa hay chất hữu cơ trong nước ngầm. Do đó,
hàm lượng cùa thạch tín (asen) có trong đất và nước ngầm là tuỳ thuộc vào cấu tạo đia chất
của đất
Việt Nam có nhiều nơi bị nhiễm arsen và là quốc gia thứ hai trên thế giới, sau
Bangladesh. Quan sát bản đồ nhiễm arsen có thể thấy, ở Bắc Bộ, hầu hết các tỉnh phía Nam
sông Hồng như Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hà Tây (cũ)(Ứng Hoà, Đan Phượng, Thanh Oai, Hoài
Đức, Phúc Thọ… ), Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình… đều bị nhiễm arsen với
nồng độ cao. Riêng Thanh Hóa thì cả thượng nguồn lẫn hạ nguồn sông Mã đều bị nhiễm
nặng. Ở Nam Bộ thì Lâm Đồng, Đồng Tháp, An Giang… cũng có hàm lượng arsen trong
nước đang ở mức báo động,
II) Các nguyên nhân gây ra sự nhiễm độc thạch tín(asen) trong đất và nước
ngầm.
Nguồn thạch tín(Asen) ô nhiễm trong môi trường đất và nước chủ yếu là do các quá
trình tự nhiên và đăc biệt là hoạt động nhân sinh.
1) Các quá trình tự nhiên.
-Thạch tín hình thành trong đất từ sự thoái hoá của các loại đá và khoáng vật chứa nó.
- Sự phun trào núi lửa, hoạt động magma, nhiêt dịch… sẽ làm phân tán Asen vào
đất.Sự xâm nhập của asen vào nước ngầm chủ yếu là do sự hòa tan của asen sẵn có trong
lòng đất, hòa tan chất khoáng, quặng và sự ăn mòn đá núi.
-Thạch tín có thể thâm nhập quá trình cấu thành các tổ hợp hữu cơ hay thẩm thấu vào
mọi bề mặt có đất sét, chất kết tủa hay chất hữu cơ.
-Ơ những vùng đồng bằng có phù sa bồi tích thì nước ngầm thường nhiễm thạch tín.
những hạt As không tan trong phù sa sẽ bị khử từ As5+(không tan) thành As3+ (tan trong
nước) trong môi trường yếm khí do vi sinh vật tạo ra.
2) Hoạt động nhân sinh.
- Viêc khoang giếng nước không hợp lí hoặc các cuộc khai
thác mỏ có thể làm cho Asen tích tụ trong đất hoà tan vào trong
nước ngầm
- Đốt nhiên liệu hoá thạch,đốt rác, nấu chảy quặng, luyện kim
khai thác và chế biến quặng nhất là quặng sulfur và asenua, sản
xuất và sử dụng thuốc trừ sâu diệt cỏ, phân hoá học, vủ khí hoá
học…
.
Ở Nga trước đây việc đốt than làm nhiệt năng đã thải vào
không khí khoảng 3000 tấnAs/năm. Trong nông nghiệp, sử dụng
phân bón, thuốc bảo vệ thực vật chứa As, thúc đẩy As phân tán
vào môi trường nước và trầm tích.
3) Tác hại của thạch tín(Asen) đến sức khoẻ của con người.
-Asen là một chất rất độc, độc gấp 4 lần thuỷ ngân. Hàm lượng asen trong
nước sinh hoạt phải < 0,01 mg/l(Tiêu chuẩn của Tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO))
mới là đạt yêu cầu. Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO cứ 10.000 người thì có 6
người bị ung thư do sử dụng nước ăn có nồng độ asen > 0,01 mg/l nước. Đối với
TCVN, hàm luong As trong nước sinh hoạt < 0.05mgAs/lit.
-Asen không gây mùi vị khó chịu khi có mặt trong nước ngay cả ở lượng đủ
làm chết người, nên không thể phát hiện bằng cảm quan.
Người dân sẽ bị nhiễm độc thạch tín khi sủ dụng nguồn nước bị nhiễm As với
hàm lượng vượt quá tiêu chuan cho phép(TCVN là 0.05mgAs/L). Asen xâm
nhập vào cơ thể người chủ yếu qua đường ăn uống, hô hấp, qua da hoặc truyền từ
mẹ sang con
-Nếu bị ngộ độc cấp tính bởi asen sẽ có biểu hiện:
khát nước dữ dội, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, mạch
đập yếu, mặt nhợt nhạt rồi thâm tím, bí tiểu và tử vong
nhanh.
-Nếu bị nhiễm độc asen ở mức độ thấp, mỗi ngày
một ít với liều lượng dù nhỏ nhưng trong thời gian dài
sẽ gây: mệt mỏi, buồn nôn và nôn, hồng cầu và bạch
cầu giảm, da sạm, rụng tóc, sút cân, giảm trí nhớ, mạch
máu bị tổn thương, rối loạn nhịp tim, đau mắt, đau tai,
viêm dạ dày và ruột, làm kiệt sức, ung thư...
-Người uống nước ô nhiễm asen lâu ngày sẽ có các
đốm sẫm màu trên thân thể hay đầu các chi, niêm mạc
lưỡi hoặc sừng hoá da, gây sạm và mất sắc tố, bệnh
Bowen (biểu hiện đầu tiên là một phần cơ thể đỏ ửng,
sau đó bị chảy nước và lở loét).
--Có thể phát hiện ra arsen trong nước sinh hoạt bằng cách sử dụng bộ
thử nhanh Test-kit do UNICEF cung cấp.
KẾT LUẬN
Các quá trình tự nhiên như quá trình nhiệt dịch tạo quặng sulfur, phun trào núi
lửa, sự thoái hoá đất đá, khử các hidroxit sắt chứa As, oxi hoá khoáng vật sulfur
chứa As trong trầm tích và các hoạt động nhân sinh đã làm cho hàm lượng As có
trong nước ngầm ngày càng cao, vượt quá mức giới hạn cho phép là 0.05mg/lit
(TCVN).
Hiện nay nhiều người dân đang sống trong tình trạng nước sinh hoạt bị nhiễm
thạch tín đe doạ đến sức khoẻ cùa hang triệu người dân trong cả nước. đặt biệt là
đối với người dân ở các tỉnh ở miền bắc, Hà Nội, Hà Tây , Hưng Yên… có hàm
lượng thạch tín rất cao vượt quá tiêu chuẩn cho phép cua VN. Vì vậy, các cơ
quan chức năng cần tiến hành nghiên cứu toàn diện về địa hoá môi trường
As(nguồn gốc, hành vi tập trung, phân tán, trong các hợp phần môi trường, hiện
trạng và xu thế ô nhiễm cùng với những tác động cùa nó đến sức khoẻ cộng
đồng và các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ môi trường….), làm cơ sở khoa học
cho việc hạn chế và loại trừ ô nhiễm trong pham vi khu vực và toàn lãnh thổ Việt
Nam.
Tài Liệu