Professional Documents
Culture Documents
CDES Y
KOL
I 2009YON
ZE
EKS
EDTRN NOTU
TOPLAMA REHBER
amzn vazgeilmezlerinden biri olan bilgisayarlar, donanm zellikleri itibariyle ok eitlilik gsteriyor. Modellere baktka kendinizi kaybolmu hissediyorsanz bu yazmzdan faydalanarak bilmeniz gerekenleri renebilirsiniz.
4
Bilgisayar seim ve
Dnyada milyonlarca kii sahip olduu el marifetleri sayesinde su tesisatn u veya araba motorunu onarabiliyor, baheye it yapabiliyor ve elektrik hattnda oluan bir sorunu bulup up arzay giderebiliyor. Ama nedense insanlarn ou genellikle iri ve grlu tl olan bilgisayar kasalarnn iinde neler olup asalarnn bittiinden haberdar olmad iin en ufak arzada bile servisin yolunu tutuyor ya da bilgisayardan anlayan birini arayp ne zamandr gremedik diyerek sohbete balyor. Elbette bu hikayenin bir de balang ksm var. Bir bilgisayar eve ya da ofise gelmeden nce ounlukla fabrika ortamnda hazrlanyor. Kendi bilgisayarn kendi oluturan insanlarn saysysa halen ok az. Brakn bilgisayar toplamay, iindeki paralar unlar olsun diye liste sunanlarn says da pek o kadar fazla deil. Tabii bu sylediklerimiz dnya genelindeki her yatan insan iin geerli. Gen yataki merakllarn ou en azndan paralarla ilgili bilgi sahibi olduktan sonra alverie kyor. Teknoloji tutkunu PCnet okurlarnnsa, satn alma karar vermeden nce gayet ince eleyip sk dokuduklarn PCnet editrleri olarak en iyi bizler biliyoruz. Okuyucularmzn bilgisayar almadan ya da gn-
celleme yapmadan yapm nce dergimizde dergim srekli olarak vermi olduumuz p paralarla ilgili bilgileri gzden neriyoruz. geirmelerini neri para ya Bu sayede hem yanl bir p beklemediiniz da bilgisayar alarak beklem hem sonularla karlamam, h de olursunuz. fiyatla ilgili olarak hataya dmemi olursu bilgisayar Bilindii gibi piyasada yzlerce eit bilgisa paras var. rnein; anakart ve ekran kart seimi yapmak en zor ilerden biri. nk bu ikisiyle ilgili ok sayda marka ve farkl varyasyonlar var. Elbette bu kadar ok seenein olmas bazlarnn gzn korkutup ilerinin kararmasna sebep olabilir. Ama bu kadar ok seenein olmas bizlere ihtiyacmz en iyi karlayacak rn seme imkan tanyor. Ayrca markalarn okluu sayesinde son kullanc fiyatlar srekli olarak aa ekiliyor. Eer dorudan bir sat noktasna gidip gznze
ho gelen ve kesenize uyan bir bilgisayar semeyi tercih etmiyorsanz nnzde uzun bir yol var. Bu yolda ilerlerseniz hayal ettiiniz bilgisayar oluturacak paralar listeleyebilir hale gelecek ve bu listeyi kullanarak size en uygun fiyat sunan yerden bilgisayarnz alacaksnz. Eer listeyi hazrladktan sonra sat noktasndan bilgisayarnz almaz da bizim sunacamz yolda ilerlemeye devam ederseniz kendi bilgisayarnz kendiniz toplayabilirsiniz. Geni apl incelememizin ilk blmn para seimi oluturuyor.
tutarl alan bilgisayarlar ve ou zaman daha iyi bir teknik destek olarak karmza kyor. Elbette markasz bilgisayarlarn tutarsz alacan sylemiyoruz ama byk firmalar sistemlerini piyasaya srmeden nce yeterince test yapp, ilerini garantiye alyorlar.
Toplama bir sistemdeyse paralar belirledikten sonra her bir parann en ucuz nerede satldn bulmanz ve bu nedenle epey dolamanz gerekebilir. Satclarn stoklarnda olan modeller ertesi gn tkenebilir ya da ellerinde varm gibi gsterip sizi biraz bekletebilirler. Ama elbette iler yolunda da gidebilir. Bu nedenle bir gn iinde aradnz paralarn hepsini uygun fiyatla bulup satn alabilirsiniz. Bu ekilde maddi anlamda kar etmi de olabilirsiniz. Bilgisayarnz iin Linux iletim sistemi kullanarak, iletim sistemi lisans cretinden kar da elde edebilirsiniz. Peki o zaman markal rnler neden daha pahalya satlyor derseniz, firmalar reklam, aratrma-gelitirme ve test etme maliyetlerini bir ekilde karmak zorundalar. Bu da sonu olarak daha iyi tannan bir marka, daha
tamamlamasn bekleyecei iin sistemin genel performans dorudan etkilenecektir. Bu rnekteki gibi bir durumla karlamamak iin dikkat etmeniz gereken, semek zere olduunuz paralarn dengeli olmasdr. Bu nedenle eer belirli ilemciye sahip olan bir sistem almay kafanza koyduysanz benzer modelleri dikkatlice karlatrmalsnz. Bu sistemlerin her birinde yer alan sabit disk, bellek, anakart ve ekran kart gibi performans en byk lde etkileyen bileenlerin neler olduunu renin ve seiminizi bundan sonra yapn.
in bandayken bir bilgisayarla neler yapmak istediinizi ve arlkl olarak hangi uygulamalar kullanacanz dnmelisiniz. Elinize bir kt kalem alarak yapacanz ileri sralayn. Tasarm ve modelleme gibi ilemler yapacak biriyle arlkl olarak oyun oynayacak birinin tercihleri farkl olmal. Bir de sadece ofis ilemleriyle uraacak ve internette gezip e-posta alverii yapacak kullanclar var. lerleyen sayfalarda bu farkl kategorilere hitap eden farkl konfigrasyonlar zerinde konuuyor olacaz. imdi anahtar bir noktaya dikkat edelim. Almken en iyisini almak ou zaman maddi anlamda ters tepebiliyor. Elbette maliyetle ilgili herhangi bir kaygnz yoksa bu sz sizin iin geerli
deil. Piyasada yllardr deimeyen durum en yeni imeyen paralarn yksek fiyatla sata sunulup zaman a iinde fiyatlarn adm adm dmesi. Bu nedenle en iyinin bir altndaki modele aki ynelmek gzel bir taktik olabilir. labilir. En yeni paraya 1000 TL zerinde deme yapmak yerine onun bir altndaki modeli 500 TLye almak ve aradaki fark sonraki gncelleme ve eklentiler iin n saklamak aklc bir taktik. Buna gre sizin 500 TL fiyatla yatla aldnz en iyinin bir alt model bir sre sonra eskidiinde ekmecedeki di 500 d ki dier TLnizle bundan daha iyi bir modeli alabileceiniz aikr. stelik eski paranz satnca da bir miktar para elinize geecek. Bu taktik ekran kartlar ve ilemciler iin rahatlkla uygulanabilir. Dier yandan bilgisayar bir kez elde ettikten sonra gncellemeyle uramak istemiyorsanz bu taktik ilginizi ekmeyecektir. Bildiiniz gibi dergideki incelemeler ve testlerde En yi Performans dl dnda bir de En yi Fiyat/Performans dl veriyoruz. Bir ilemcinin gc 100 birim ve fiyat 300 TL iken bir alt modelin gc 80 birim olmasna ramen fiyat 150 TL ise Fiyat/Performans dln alt model kazanr. Maliyet kaygs olan
ya da parasnn hakkn en sonuna kadar almak s isteyenler Fiyat/ is Performans deeri P daha iyi olan modelleri dah etmeli. Ama aileniz tercih e bilgisayar almaya sz size bir bilg vermise ve bundan sonra bir byle kez daha byl bir i iin masraf konusu deilse en iyi yapmalar sz kon doal olacaktr. modele saldrmanz d
Ayn zamanda dviz fiyatlarnn belirli aralklarda sabitlenmesi ve firmalarn ok cazip kampanyalar dzenlemesi kullanclar dizst sistemlere ynlendiriyor. Srekli olarak hareket halinde olan kiiler iin en nemli seim kriterlerinden biri az yer kaplayan ve mmkn olduunca hafif olan bilgisayarlar. Bir dizst bilgisayarn kk olabilmesi iin gerekli olan en temel zorunluluk ekran boyutunu kltmek olduundan 12.1 in boyutlu ve 16:10 formatl LCD ekranlar ieren modeller retilmeye baland. Bu ekranlarda genilikle ykseklik arasndaki orant 16:10 haline getirilerek daha uzun bir biim elde ediliyor. Kullanlabilir grnt alan artt iin film izleme keyfi bir miktar daha artyor. Bu tr dizst bilgisayarlar imdilik ok yeni olduklar iin dier modeller karsnda aznlk halinde kalyorlar. Bunun getirdii sonulardan birisi bu modellerin daha yksek fiyatla satlyor olmas. Ancak yksek fiyat douran etkenlerden en nemlisi, daha kk bir hacme ayn zelliklerin sdrlmas iin yaplan zel almalar. Byle kk boyutlu ve hafif bir bilgisayar tamanz ok daha kolay, ancak ekran ve klavye boyutlarna alabilirseniz. Eer daha nce dizst bilgisayar kullanmadysanz bu
10
durum sizi fazla rahatsz etmeyecektir. Dier yandan 12.1 in boyutlu 16:10 LCD ekranlar iin belirlenen znrlk ounlukla 1280 x 800. Bu deer olduka tatmin edici ve baarl. Ekranda oluan kullanlabilir alansa son derece yeterli. Netbooklar iin olan durumsa biraz farkl. Netbooklar dizst bilgisayarlardan tamamen farkl olan rnler ve bu dorultuda ilevleri kstl olduu iin olduka makul fiyatlarla kullanclara ulayorlar. Her ne kadar dizst bilgisayarlar ok kk bir alana, gelimi teknolojik zellikleri sdrmay baarsa da baz dezavantajlar da yok deil. Bunlardan biri batarya mrnn ksa olmas. Gnmzde baz rnlerde 7-8 saatlik neticelerle
karlasak da en iyi bataryalar bile 4-5 saatten fazla dayanmyor. Dier bir sorun kullanlan LCD ekrann gr asnn CRT monitrler gibi yksek olmamas. Ama siz bilgisayarn nnde oturduunuz srece gr as sorunu olumayacaktr. Masast sistemlere gre her zaman iin daha pahal olan dizst sistemlerin paralar ve servis cretleri de daha yksek. Zaten nereden bakarsak bakalm bir dizst bilgisayarn terfi imkn son derece kstl. Deitirilmesi mmkn olan belirli rnler ilemci, bellek, sabit disk ve optik src. Bileenlerinin ou anakart zerinde btnleik olan ve sabit LCD ekranl dizst bilgisayarlarn, ok sayda USB k ieren modellerinin daha ok rabet grmesinin nedenlerinden biri gncelleme sorunlar. Dizst bilgisayarlarn ounda bulunan PCMCIA yuvalara televizyon kart, kart okuyucu, FireWire destei, gelimi ses kart gibi eklentiler iin tercih ediliyor. Elbette bunlardan sadece yuva saynzla snrl olan miktarn tercih etmek zorundasnz. Dilerseniz bu kartlar dnml olarak da kullanabilirsiniz. Bu bilgiler nda karar size kalm durumda. Biz ilerleyen ksmlarda masast ve dizst sistemler iin nerilerimizi ve rnek konfigrasyonlar veriyor olacaz.
abilirsiniz. Yksek performans isteyenlere Core i5, snrlar zorlamak isteyenlereyse Core i7 ilemcileri neriyoruz. Core 2 ailesinde de hem ift, hem de drt ekirdekli olan yksek performansl modeller var. Teknoloji artk Core i5 ya da Core i7ye doru kayd iin Core 2 ailesinin fiyatlar srekli olarak dyor. Core 2 ilemcili bir sistem kurmak elbette mantkl olabilir ancak gncellenebilirlik desteinin Core i5 ya da Core i7 ilemcilerden ok daha ksa srecei su gtrmez bir gerek.
Ancak e-posta iletiimi, ofis uygulamalar, ev elencesi ve birok farkl program iin yeterli performans salayabilirler. Yksek alma hzna sahip ve ift ekirdekli Celeron ilemcileri de piyasada grebilmeniz mmkn. Tercih sizin; ancak oyun ya da multimedya uygulamalarna odaklanacaksanz mmknse Core serisine odaklanmakta fayda var. Core i5 ve Core i7 ilemcilerin biraz yksek fiyatl olduunu da gz nnde tutmalsnz. Fakat Core 2 Duo ya da Quad ilemci alrsanz da piman olmazsnz. AMD cephesi Zamannda Athlon X2 ilemcileriyle Fiyat/Performans snf iin ekonomik zmler oluturan ve Athlon FX ile snrlar zorlamay baaran AMD, Phenom kelimesiyle kendisine yeni bir kap at. Intelin Core 2 serisi ilemcilerine rakip olmay planlayan firma her ne kadar Phenom ile bu baary yakalayabilmi olmasa da yenilenen Phenom II serisi u sralar tozu dumana katmay baaryor. Kullanclara farkl fiyatlarda farkl ilemciler sunan firmann bugn 150 TL seviyesine yakn fiyatla satlan drt ekirdekli Athlon X4 ilemcileri bile sz konusu. Yksek performans isteyen kullanclar elbette firmann drt ekirdekli Phenom II X4 modellerine ynelmeli. u anda tercih edilebilecek en st model olan Phenom II
Eer btenizi zorlamadan bir sistem kurmak istiyorsanz Intelin Celeron ilemcilerine de gz atabilirsiniz. Celeron ilemciler dk olan nbellekleri nedeniyle multimedya uygulamalarnda Core serisi ilemciler gibi seri davranamyor.
12
X4 965 tam tamna 3.4 GHz saat hzna sahip. ekirdekli olan Phenom II X3 720 gibi modellerse drt drtlk. ansnza bal olarak anakartlarda sunulan ACC zelliiyle drdnc ekirdei aabilme ansnz var. te yandan ilemcilerin overclock konusundaki engelleri de alma benziyor. Black Edition taksna sahip olan modellerde arpan kilidi yok ve hzla istenildii ekilde oynanabiliyor.
sre boyunca 780G yonga seti DDR2 belleklerle kullanld ancak piyasada u anda DDR3 destei olan 780G modellerini de grebilirsiniz. Diyelim ki elinizdeki ilemci AM3 soket yapsna uygun. lemci her iki anakartta her iki bellek tryle kullanlabiliyor. Ancak soket AM2+ destekli bir ilemci ne yazk ki soket AM3 anakartla kullanlamyor. lemci anakarta oturmad gibi zaten DDR3 kontrol yeteneini de sunmuyor. Soket AM3 olan modellerin en byk avantaj geriye uyumlu olacak ekilde AM2+ soketli anakartlarda DDR2 belleklerle de kullanlabilmesi. Elbette almken soket AM3 destekli bir ilemci model almak daha mantkl. Mevcut anakartnz soket AM2+ ilemci ve DDR2 bellek destei sunsa bile sonradan DDR3 destekli bir anakarta ilemcinizi deitirmeden kolaylkla gncelleme yapabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken bir konu daha var: Soket AM3 ilemci destei o anakartn sadece DDR3 bellek destei sunduu anlamna gelmiyor. DDR2 destei olan soket AM3 anakartlar da var ancak bu anakartlarda haliyle soket AM2+ olan ilemciler alamyor. Belleklerde yeni standart: 2 GB Artk iyi bir bilgisayardan sz etmek iin en az 2 GB bellek iermesini bekliyoruz. Hatta mmkn olduunca 4 GB bellein nimetlerinden faydalan13
Yeni nesil AMD ilemciler kendi aralarnda soket AM2+ ve soket AM3 olarak ikiye ayrlmakta. Soket AM2+ destekli modellerde daha ziyade Fiyat/Performans seviyesindeki rnlere rastlanyor. Bellek seiminiyse anakart belirliyor. rnein; uzun bir
maya almalsnz. Artk hem AMD, hem de Intel tarafnda DDR3 tipinde belleklerin kullanmna gei yapld. Elbette DDR2nin halen yaygn bir kullanm yzdesi var. Ekonomik ve ortalama sistemlerin dnda sisteminizde kullanlmas gereken bellek tr yksek ihtimalle DDR3 olacaktr. Yaklak bir yl kadar nce DDR3 belleklerin ate pahas olduu sylenebilirdi ancak gnmzde fiyatlar olduka makul seviyede. Sisteminizi rahatlkla kullanabilmeniz iin 2 GBlik bir bellek yeterli gelecektir. Performans sistemleri iinse en az 4 GBlik bellek tercih edilmesini neriyoruz. Tabii anakartnzdaki yuvalara bal olarak bu deeri en yksek seviyeye kadar ykseltebilirsiniz. AMD anakartlarda genelde drt yuva bulunuyor ve 16 GB bellek altrlabiliyor. Benzer ekilde Intelin Core 2 ve Core i5 destekli anakartlarnda da ayn durum sz konusu. Ancak en iyiyi isteyenler iin retilmi olan Core i7 ilemcilerse anakartlarda sunulan alt adet bellek yuvasyla 24 GB llek bellekle birlikte alabiliyor. Intel abiliyor. Core i7 ilemcilerin kanal DDR3 n gibi yeni bir teknolojiyi ojiyi sunduunu da belirtmeliyiz. Tabii ki ift kanal bellek denetleyicisi olan bir anakartla tla
14
birlikte tek bellek de kullanabilirsiniz, ama bu takdirde bant geniliini bir miktar drm olacaksnz ve performans kayb yaayacaksnz. DDR2 bellekler 800 MHz hza ulatktan sonra overclock iin zel baz hzl modeller retildi ama asl hamle DDR3e gei oldu. DDR3 bellekler hem daha dk alma gerilimine sahip hem de daha yksek alma hzlarna kabiliyor. Bu sayede performans art elde ediliyor ama DDR2den DDR3e geile birlikte elde edilen genel performans art inanlmaz seviyelerde deil. Balarda yaanan gei sorunu DDR3 belleklerin zaman iinde optimize edilmesiyle atlatld. Hem gecikme sreleri dk, hem de zel soutuculu olan baz markal bellekler tercih edilebilir ama burada da fiyat faktr devreye giriyor. 2 GBlik markasz DDR2 ve DDR3 seviyesinin altndalar ve bellekler 65 TL seviye Fiyat/Performans Fiyat/Performan deeri olarak seviyedeler. harika seviye Anakart seimi zen ister Sisteminizin bileenlerine Siste teker teker karar verirken anakarta anakar taklacak bileenleri dnmeliyiz.
Anakart modeline gre opsiyonel olarak sunulan ok sayda zellik var. Bunlarn banda SATA II ve henz yaygn olmasa da SATA III girii, RAID destei, FireWire balants, SLI ve CF imkn ve Gbit a balants geliyor. SATA II balantlar en son nesil sabit disklerin kulland arabirim ve bu balanty iermeyen anakartlarla birlikte SATA disk kullanmann tek yolu ek bir SATA dntrcs kart kullanmak. SATA II balants geriye dnk olarak SATA disklerle birlikte de kullanlabiliyor. Dier yandan SATA balantl anakartla birlikte SATA II bir sabit disk kullanlrsa sorun kmaz ama sabit diskin ulat en yksek okuma hzlarndan tam olarak faydalanlamaz. RAID destei olan anakartlarla donanmsal RAID dizileri kurarak RAID 1 ile veri gvenliini arttrabilir ya da RAID 0 ile yksek veri aktarm hz salayabilirsiniz.
FireWire balants artk en byk destekisi olan Apple tarafndan bile kenara atlm durumda. Baz harici sabit diskler ve kameralar bu balanty kullanyor. Eer cihazlarda ek olarak USB balants bulunmuyorsa FireWire balantsna ihtiya duyabilirsiniz. Anakartta bu zellik yer almyorsa PCI yuvaya taklan ek bir kart yardmyla FireWire destei elde edilebilir. NVIDIA SLI ve ATI CrossFire (X) platformlar ise oyun merakllarn ilgilendiriyor. ki ya da daha fazla yuvasnn bir araya gelmesiyle oluturulan bu platformlar ekran kartlarnn bir arada almas prensibini kullanyor. NVIDIA ekran kartlar iin kullanlan SLI platformu ve ATI ekran kartlar iin kullanlan CrossFire (X) platformunun avantaj, her ikisinin de tek ekran kartyla alabilmesi ve
15
gerektiinde ikinci bir ekran kart alarak performans art elde edilebilmesi. Gbit a balants adndan da anlalabilecei gibi teoride standart 100 Mbit a balantsndan 10 kat daha hzl veri aktarmna destek veriyor. Bunun salanabilmesi iin a ortamndaki adaptrler, kablolar ve switchler Gbit standardnda olmal. Aksi takdirde 100 Mbit hz alamyor.
Kasalar hem ldyor hem de renk sayor Anakart, ilemci ve bellekler seildikten sonra ilk yapmak gereken bunlara ev sahiplii yapacak olan kasay belirlemek. Vitrinlerde ok sayda farkl renkte ve boyutta kasa grebilirsiniz. Kasa denildiinde ilk akla gelen iinde yer alan g kayna olmal. G kayna tm sistemi besleyecei iin en ufak aksilik sistem kararlln
16
bozacak ve belki de nedenini hi bulamayacanz sorunlara sebep olacaktr. Artk g kaynanzn gerek g deerinin en az 450W olmasn tavsiye ediyoruz. Gnmzde ilemciler ve ekran kartlar gibi bileenler son derece hzlandklarndan enerji ihtiyalar had safhaya ulat. Hele hele iki ekran kart, iki sabit disk, CD-RW ve DVD-RW gibi birden ok benzer paradan kullanyorsanz tek areniz standart st bir g kayna olmal. Firmalar kaliteli kasalar kaliteli g kaynaklaryla paket eklinde satabiliyor. Biraz ortalama st fiyatlar sunulsa da kasanz uzun yllar kullanmay planlamal ve almken iyi bir rn almalsnz. Unutmayn ki g kaynaklarnn zerine yaptrlm olan etiketlerdeki yazan deerler pek ok kez yanltcdr. OEM para satan kiiler bile bunun byle olduunu kendi azlaryla sylerler ve markal g kaynaklaryla kasalar almanz tavsiye ederler. Bu nedenle AOpen, Asus, Thermaltake, CoolerMaster, Xilence ve Enermax gibi markas bilinen modelleri tercih etmeye gayret edin. G kayna dnda dikkat edilecek noktalar n panelde yer alan USB ve ses
ba balantlar. Artk Art standartlaan standar bu zelliklere sahip bir kasa alrsanz hem anakart zerinde yer alan ekstra USB klarndan faydalanabilir hem de kasann arkasna eilmek zorunda kalmazsnz. Ayrca kulaklk kna balant yaptnz anda ses sisteminden gelen ses de devre d kalacaktr. Elbette bunun iin kasadan anakarta giden ara kablolar uygun biimde balanmal. Son olarak kasa iindeki soutmann yeterli ve salkl olmas iin n alt ksmda bir tane emici fan arka ya da st ksmda da bir tane egzoz fan yer almal. n ksmdaki fan mmknse serin havay sabit disk zerine flemeli, egzoz fan da ilemci etrafnda oluan scak havay ekerek dar atmal. Bunlar dnda renk, pencere, klandrma, kolay alr kapak ve tama sap gibi unsurlar sizin zevkinize kalm. En hzl deien bileenler ekran kartlar Ekran kart piyasas ald ban gidiyor ve sanki sektr altnda baka bir alt sektr olumu durumda. Son derece kk grafik yongalar iinde, ilemcilerde yer alandan daha fazla sayda transistor bulunabiliyor. Piyasaya hkmeden iki retici ATI ve NVIDIA. Her iki firma da rn gamlarnda giri seviyesi modeller, orta seviye modeller ve
neredeyse bir bilgisayar fiyatna ulaan ileri seviye modellere sahip. NVIDIAnn giri seviyesinde hala GeForce 8400GS varln srdryor. Orta seviyede GeForce 9800GT ve GeForce GTS 250 iyi bir konuma sahip ama yaknda yerine GeForce 300 serisinden yeler geiyor olacak. U seviyedeyse GeForce GTX 285 ve GeForce GTX 295 modelleri yer alyor ama bu pahal rnleri elde etmek sandnz gibi pek de kolay deil. ATI firmas da benzer bir yol izlemekte. Giri seviyesi model Radeon HD4350, orta seviye iin sunulan modelse Radeon HD4830. En yksek performans isteyenler iin uygun olan modellerse ift grafik ilemcili Radeon HD4870X2 ve amiral gemisi HD4890. Benzer durum burada da geerli. Bahsi geen st seviye modelleri temin etmek stoklar ve fiyatlar nedeniyle uygun fiyatl modeller kadar kolay deil. Ekran kartlarnn sunduu HDMI ya da DisplayPort k ve video giri gibi ek zelliklerini dilerseniz tercih edebilirsiniz. Bildiiniz gibi
17
HD gnmzn kanlmaz bir teknolojisi. Artk cep telefonlar bile HD kalitesinde kayt yapabiliyor, dahas televizyonlar artk sunduu USB yuvas sayesinde yksek kalitede video oynatabiliyor. Eer bilgisayarnz yksek znrlkte bir monitr ya da TV ile kullanacaksanz ekran kartnzda HD destekli grnt klarn aratrmanzda fayda var. SSD ve Blu-raye ok az kald: Blu-ray Bilgisayarlarn en ok sknt yaratan bileenlerinden biri mekanik tabanl olan ve motor kullanan sabit diskler. Gemite yaanan en byk deiimlerden biri, hatrlarsanz paralel arabirimden seri arabirime, yani SATAya gei idi. Bylece daha ince kablolar kullanr hale geldik ve jumper ayarn unuttuk. 150 MB/sn hzndaki SATA arabirimini 300 MB/sn hzndaki SATA II izledi ama bu sadece desteklenen en yksek bant geniliini ifade diyor. Bu nedenle SATA II diskler SATA disklerden iki kat hzl demek tamamen yanl. Anlayacanz otoyoldaki erit says iki katna kt ama otomobiller nceki modellere gre sadece biraz daha hzl :). SSDlerse baz modellerde SATA
18
IInin sunmu olduu bant geniliini ayor ve bu nedenle SATA III standardnn da hayatmzda etkin olarak rol stlenmesi olduka yakn.
SATA disklerin yaratabilecei tek zorluk, iletim sistemi kurarken SATA kontrolcsne ait disketin kullanlmasnn gerekebilmesi. Sabit disk seerken 2 MB, 8 MB veya 16 MB nbellek ieren modeller karnza kabilir. Gnmzde artk 16 MB standart gibi ve 32 MB nbellek ieren modellere de rastlanabiliyor. Daha yksek nbellekli diskler ok sayda veri okunan durumlarda avantaj salyor. Optik src seimi srasnda da her zamanki gibi ihtiyalarnz gz nnde bulundurmalsnz. Sadece elinize geen medyalar altrma ihtiyac duyuyorsanz, standart bir DVD yazc yeterli olacaktr. Film izleme meraknz varsa ve Bluray filmleri de izlemek istiyorsanz bu durumda geriye doru uyumlu olan Blu-ray src tercih etmelisiniz. Bilgisayarnzda yer alan verileri yedeklemek ve dier bilgisayarlara aktarmak istiyorsanz ve bu veriler GBler seviyesindeyse en doru tercih el-
bette DVD yazclar olacaktr. Tabii bu i iin USB belleklerin varln da gz ard etmemelisiniz. SSDler ve Blu-ray srcler piyasada mevcut. Dileyenler satn alabilir, fakat yksek fiyatlar nedeniyle halen standart olabilmi deiller. Klavye ve fare salnz bozabilir Klavye seimi srasnda ergonomi ve estetik n plana kyor. Balant arabirimleri asndan USB ve PS/2 seenekleri bulunuyor. PS/2 balantnn sorun karmamas ve USB balantnn ek bir zellik sunmamas, aksine DOS modu altnda almamas dikkatleri ekiyor. Klavyeler zerinde yer alan multimedya tular belirli ilemleri daha ksa srede gerekletirmenizi salyor. Kablosuz klavyelerin ayr bir rahatlk sunduu dnlse de bu durum genellikle mini bilgisayarlar iin geerli. Bilgisayarnz nasl olursa olsun srekli olarak fareyi kullanmak zorundasnz. Bu yzden seiminizi ok iyi yapmanz tavsiye ederiz. Renkli veya effaf farelerin grnleri gzel. Ancak en byk rahatlk, optik ve lazer farelerin sunduu hassasiyet ve rahat kullanm. Top derdi olmad iin kirlenme ve
19
almayn deriz. Kablosuz farelerin g tasarruf moal dundan ne kadar abuk ktklar da nemli bir etd ken. Farenizi kullanmaya ara verdikten sonra tekrar ke kullanabilmek iin bir kez tklamak gerekiyorsa bu ku bir sre sonra ok skc olabilir. b Dier bileenler hakknda D Hoparlr olarak ok fazla seenek mevcut. ki H paral basit bir ses sisteminden tutun da 7.1 ses p sistemlerine kadar ok eitli modeller arasndan seim yapabilirsiniz. Her zaman iin nemli olan ses kalitesini kulaklarnzla duyup karar vermek. Elbette bu ses sistemini kullanacanz meknn artlarn da gz nne almalsnz. ok byk bir sistemi kk bir odada kullanmak anlaml olmayacaktr. Bu bileenler dnda bilgisayarnz zel ihtiyalarnza gre zenginletirebileceiniz baz unsurlar da var. rnein; ilk etapta bir yazc sahibi olmay dnebilirsiniz veya hem bir yazc hem de taraycya ihtiyacnz varsa hepsi bir arada rnlerden tercih edebilirsiniz. Bu sayede yazc, tarayc, renkli fotokopi ve faks iin ayr ayr harcama yapmak zorunda kalmazsnz. Bilmeniz gereken, bu kadar zellii bir arada tayan bir cihazn her bakmdan kusursuz olmasnn ok zor olduudur. nternet araclyla iletiim yapmaya arlk veriyorsanz olduka dk fiyatl olan bir web
bundan doan taklmalar olumuyor. Klavyelerde olumuyor olduu gibi USB ve PS/2 balant seenekleri mevcut. Yine ayn ekilde kablosuz modeller de var. Bu durumda kablosuz kullanmn sunduu byk rahatl fark edeceksiniz. Kablosuz farelerin tek dezavantaj pil ierdikleri iin biraz daha ar olmalar. Bu yzden kablosuz fareleri de denemeden
Elektrik kesintilerinden etkilenmeyin
Sistemin Sisteminizin salkl ekilde almasna nem v veriyorsanz (Kesintisiz UPS (K G Ka Kayna) kullanm kullanmanz faydal olacaktr. Bu olacaktr sayede bilgisayarnz bi ani elektrik elektr kesintilerinden ve voltaj v dalgalanmalarndan dolay zarar do grmez. zellikle tpl monitrler voltaj monit dalgalanmalarna kar hassastr ve bu gibi durumlarda algalanmalarna durum ekrandaki grntnn titreim yaptna ahit olursunuz. krandaki o
20
kamera alp grntl iletiimin nimetlerinden faydalanabilirsiniz. Skype ve Windows Live Messenger yardmyla yurt dndaki akrabalarnzla sadece internet masraflarn deyerek grntl iletiim kurabilirsiniz. Bir dier nemli bileense TV kartlar. Eer evinizde kaliteli bir anten ya da kablo TV tesisat varsa TV kart kullanmanz rahatlkla tavsiye edebiliriz. Bu sayede hem TV seyredebilir hem FM radyo yaynlarn dinleyebilir hem de yeri geldiinde teletekst verilerine ulaabilirsiniz. TV kartndan gelen grnty ekran kaplayacak ekilde ayarladktan sonra uzaktan kumanday elinize alp keyfinize bakabilirsiniz. nnzde iki seenek var. Analog kartlarla normal yaynlar, dijital kartlarla anak anteninden gelen
21
AMD PLATFORMU
lemci Anakart Bellek Ekran kart Sabit disk Monitor Kasa G kayna Optik src Ses kart A kart Hoparlr Fare / klavye TOPLAM EKONOMST AMD Athlon 64 LE1640 Asus M2N68-AM 2 GB OEM DDR2 667 MHz Tmleik 320 GB Seagate ST3320613AS Samsung 733NW Frisby 5813-BS Frisby 250W (Kasa erisinde) Samsung SH-S223F/B Tmleik Tmleik Frisby MS-582 A4 Tech KM720/OP620D Fiyat (TL) 69 103 39 80 212 60 43 16 17 639 Fiyat (TL) 150 130 118 210 162 242 318 42 164 58 1594 Fiyat (TL) 408 332 348 850 615 739 787 278 269 293 913 249 6081
INTEL PLATFORMU
EKONOMST Intel Celeron E1500 Asus P5KPL-AM 2 GB OEM DDR2 667 MHz Tmleik 320 GB Seagate ST3320613AS Samsung 733NW Frisby 5813-BS Frisby 250W (Kasa erisinde) Samsung SH-S223F/B Tmleik Tmleik Frisby MS-582 A4 Tech KM720/OP620D Fiyat (TL) 88 84 39 80 212 60 43 16 17 639 Fiyat (TL) 338 201 129 202 162 242 318 42 164 58 1856 Fiyat (TL) 516 826 840 850 615 739 787 278 269 293 913 249 7175
lemci Anakart Bellek Ekran kart Sabit disk Monitor Kasa G kayna Optik src Ses kart A kart Hoparlr Fare / klavye TOPLAM
FYAT / PERFORMANS CANAVARI AMD Athlon II X2 250 Asus M3N78-EH 2 x 2 GB Kingston HyperX KHX6400D2K2 800MHz Sapphire Radeon HD 4830 1 TB Seagate Barracuda ST31000333AS LG W2234S-BN Cooler Master RC-690 Cooler Master 600 W (Kasa erisinde) Samsung SH-S223F Tmleik Tmleik Logitech X-540 Logitech Cordless Desktop EX110
FYAT / PERFORMANS CANAVARI Intel QuadCore Q8400 2.66 Asus P5QSE 2 x 2 GB Kingston HyperX KHX8500D2K2 1066MHz GIGABYTE Radeon HD4770 1 TB Seagate Barracuda ST31000333AS LG W2234S-BN Cooler Master RC-690 Cooler Master 600 W (Kasa erisinde) Samsung SH-S223F Tmleik Tmleik Logitech X-540 Logitech Cordless Desktop EX110
lemci Anakart Bellek Ekran kart Sabit disk Monitor Kasa G kayna Optik src Ses kart A kart Hoparlr Fare / klavye TOPLAM
PERFORMANS AVCISI AMD Phenom II X4 955 GIGABYTE MA790FXT-UD5P 2 x 2 GB OCZ Platinum OCZ3P20002G 2000 MHz Gainward GeForce GTX 295 30 GB OCZ Vertex Series SSD +640 GB Seagate Barracuda ST3640323AS Samsung SyncMaster T260 Lian Li PC-P80B Xilence XP1000 Redwing LG GGW-H20L (Blu-ray / HD-DVD) Creative X-Fi Fatal1ty Titanium Tmleik Logitech Z-5500 Logitech MX5500 Revolution
PERFORMANS AVCISI Intel Core i7 920 D0 MSI X58 Eclipse Plus 3 x 2 GB Corsair Dominator GT TR3X6G2000C8GTF 2000 MHz Gainward GeForce GTX 295 30 GB OCZ Vertex Series SSD +640 GB Seagate Barracuda ST3640323AS Samsung SyncMaster T260 Lian Li PC-P80B Xilence XP1000 Redwing LG GGW-H20L (Blu-ray / HD-DVD) Creative X-Fi Fatal1ty Titanium Tmleik Logitech Z-5500 Logitech MX5500 Revolution
Bu sistemler tavsiye nitelii tamaktadr. Sistemlerle birlikte verilen fiyatlar piyasa ortalamalar olup bu bileenleri belirten fiyattan bulabilmek iin her birini farkl bir irketten satn almanz gerekebilir. Belirtilen bileenlerin zellikleri retici web sitesinden incelenerek uyumluluklar kontrol edilmitir. Bu nedenle seilen anakart, ilemci, bellek ve ekran kartlar birbirini desteklemektedir. PCnette yaynlanan tm donanm fiyatlarnn KDV dahil olduunu, tketici kanununa gre KDV dahil fiyat verilmesi gerektiini unutmayn.
22
Intel Core i7 965 Extreme ilemci: Intelin yeni nesil Core i7 ailesinde yer alan ilemcimiz u anda piyasann en yksek performansl modeli olma zelliine sahip. 3.2 GHz saat hz ve 8 MB nbelleiyle yksek performans sunan ilemci 45 nm teknolojisiyle retildiinden fazla snmyor ve yksek bir overclock potansiyeline sahip. Dilerseniz ek soutma sistemleriyle ilemciyi ok daha st bir hza ykseltebilirsiniz. Ayrca performans otomatik olarak artran Turbo Mode ya da enerji tasarrufu salayan Speed-Step zelliklerini de kullanabilme ansnz var. ECS X58B-A anakart: Intelin Core i7 ailesindeki ilemciler iin retilmi en makul fiyatl anakartlardan biri olan ECS X58B-A ayn zamanda lkemizde satna balanan ilk X58 yonga setli anakart olma zellii tayor. Anakartta istee bal olarak ATIn CrossFire ya da NVIDIAnn SLI teknolojilerini kullanabilmek mmkn. Ayrca sunulan bellek yuvalar
24
sayesinde dilerseniz 24 GBye kadar DDR3 bellek altrabilme ansnz var. Black Series olarak adlandrlan ailede yer alan model gerek soutma sistemi, gerek yuvalarn ve arabirimlerin dizilimi asyla olduka baarl. A-Data DDR3 1600G 3 GB bellek kiti: Intelin yeni nesil Core i7 ilemcileriyle birlikte sadece DDR3 tipinde bellekler kullanlabiliyor. Ayrca yeni mimaride belleklerin farkl kanal zerinden eriilebilmesini salayan bir teknolojinin de kullanmna geiliyor. Dolaysyla ilemcilerden en yksek performans alabilmek adna kanal bir bellek kiti kullanmalsnz. Gerek soutucular, gerekse uyumluluuyla beenimizi kazanan A-Data DDR3 1600G bellek kiti aa kartt yksek performans ve kullanc dostu fiyatyla konumuz boyunca bize elik etti. In Win GunDam kasa: Performans snfndaki sistemimiz iin soutma sistemi gl ve sessiz bir kasa olarak In Win GunDami tercih ettik.
Kasann nnde ve arkasnda iki adet 120 mm apnda fan bulunuyor. Ek olarak zellikle grafik kartna ihtiya duyduu taze havay salayan kapakl bir fan kiti de kasa ierisinde sunulmu. Tm donanmlarmz vidasz olarak montajlayabilmemizi salayan In Win GunDam grn asndan da performans seviyesindeki bir sisteme olduka uyum salyor. Bir kasadan bekleyeceiniz her ey zenli ekilde sunuluyor. Thermaltake Toughpower 750W g kayna: Sistemimizin g ihtiyacn sorunsuz bir ekilde karlayan Thermaltake Toughpower 750W, sklp taklabilen modler kablo yapsyla kasanzn ierisinde gereksiz kalabalk oluturmuyor. Uzun sreli kullanmlarda bile snma ve ses gibi sorunlar ortaya karmayan rn bunu kukusuz 140 mm apndaki soutucu fanna borlu. Fan g kaynan
soutmann dnda kasa ierisinden emdii scak havay da sistem dna gnderme grevini stleniyor. Daha fazla sessizlik iin silikon contay da montaj srasnda kullanabilirsiniz. Sparkle Calibre GeForce 9800 GTX+ ekran kart: nde gelen NVIDIA grafik ilemcili kart reticilerinden Sparkle, Calibre serisinde overclock ve referans d soutma sistemleriyle ne kyor. Tercih ettiimiz GeForce 9800 GTX+ modelinde grafik ilemci 761 MHz ve belleklerse 2232 MHz hznda grev yapyor. Grafik ilemciye katlm fizik ve Cuda destekleriyle multimedya dnyasnda daima yannzda olmay hedefleyen kartta bellek miktarysa 512 MB seviyesinde. Tercih edilen zel soutucu, kartn grevini yk altndayken bile sessiz olarak yerine getirmesini salyor. Asus MyCinema PS2-100 televizyon kart: PCI arabirimini kullanan televizyon kartmz hem dijital hem de analog yaynlar alabiliyor. Dijital yaynlarda tercih stelik DVB-S standardndan yana yaplm. Yani geerlilii her yerde olmayan DVB-T yaynlar yerine anak antenle
25
tm DVB-S yaynlar alabilirsiniz. Dilerseniz gerekli uydu ayarlarnz yaparak HD kalitesinde yayn yapan kanallar da alabilme ansnz var. Kuracamz sistem ne de olsa gerek ilemci, gerekse grafik kart olarak HD videolarn donanmsal olarak hzlandrlmasn destekliyor. Asus Xonar DX ses kart: Kutusundan gelen Low-Profile balant aparat sayesinde ksa boylu yatay kasalara da uyum salayan Asus Xonar DX ses kart bilgisayarnzdan 7.1 ses k alabilmenizi salyor. Dijital balant sayesinde alt kanal aktarm ans tanyan kartn 2.1 ses sistemlerinden sanal olarak evresel ses yaylm salamak gibi benzersiz zellikleri de bulunmakta. PCI Express x1 arabirimini kullanmasyla standartlarn dna kan rn son derece pratik kullanlabilen bir konsola sahip ve multimedya dnyasndan alacanz keyfi artrmay hedefliyor.
26
LG GGC-H20L optik src: Tercih ettiimiz optik src piyasada ei benzeri zor bulunur rnler arasnda kendisini gsteriyor. rn aslnda allagelmi bir DVD yazc deil. Sadece okuma grevi tanmlanm fakat ayrt edici olan nokta DVDlerin yan sra yeni nesil optik depolama formatlar olan Blu-ray ve HDDVD tipindeki medyalarn da okunabilmesi. HD-DVD teknolojisi her ne kadar mrnn sonuna gelmi olsa da piyasada DVD fiyatna HD-DVD filmler bulabilirsiniz. rnmz sisteme SATA arabirimi zerinden balanyor ve LightScribe etiketlemeyi destekliyor. Samsung Spinpoint HD103UJ sabit disk: Sessizliiyle bilinen Samsung Spinpoint ailesinin HD103UJ model koduna sahip 1 TBlik modeli sistemimizin depolama ihtiyacn karlyor. 1000 GB devasa depolama alanyla sizi uzun zaman boyunca depolama skntsndan uzak
tutacak olan rnde 32 MB seviyesinde bir nbellee yer verilmi. Tm disklerde olduu gibi Samsungda da 7200 rpm hzla dnen bir motor tercih edilmi. te yandan bilgisayarla olan balant da tahmin edebileceiniz gibi SATA II arabirimi zerinden gerekleiyor. Kapasitenin yannda performans da ihmal edilmemi. LG Flatron W2242T LCD monitr: Gerek kl, gerekse sunduu geni alma alanyla beenimizi kazanan LG Flatron W2242T tam 22 in boyut ve 1680 x 1050 znrlk sunuyor. alma alan, yaklak olarak iki adet y ,y
A4 kdn dikey ekilde yan yana tutulmas ile ifade edilebilir. Monitrn analog sinyalin yan sra DVI balanty desteklemesi de takdire deen bir yn. te yandan kasasndaki VESA balant destei sayesinde rn bir duvara ya da dz bir zemine monte ederek de kullanabilmek mmkn. LG Flatron W2242T bir LCD monitrden beklenenleri baaryla sunuyor.
Logitech X-230 ses sistemi: Piyasadaki performansl ve kaliteli 2.1 ses sistemleri arasnda kendini gsteren Logitech X-230, toplamda 32W RMS ses gcne ulaabiliyor. Seti oluturan her bir uyduda iki adet srcye yer verilmi. 6W gcndeki her bir uydu yksek ve orta frekans seslerde tatminkr sonular ortaya koyuyor. Ses, g ve kulaklk girii de kolay eriilebilen bir yerde sunulmu. 20W gcnde ahap bir subwoofer ieren sistemde bas seslerin netlii de
27
kulak doldurmaya yetiyor. Dilerseniz uydular zel tasarmlar sayesinde duvara aslabiliyor. Logitech Cordless Desktop MX5500 Revolution klavye-fare seti: Konforlu bir bilgisayar kullanm iin tasarlanm olan Logitech Cordless Desktop MX5500 Revolution set bilgisayarnzla Bluetooth teknolojisi zerinden haberleiyor. Sette yer alan fare tam da olmas gerektii gibi. Uzun saatler boyunca bilgisayar kullanan kiilerin tm rahatl dnlm. Yine ergonomik olarak tasarlanan klavyedeyse standart kalplarn dna klarak bir LCD ekrana yer verilmi. Ekran sayesinde sistem durumu, alan mziklerin etiket bilgileri, saat, oda scakl ve eitli bilgiler grlebiliyor.
28
Logitech QuickCam Pro 9000 web kamera: Web kamerasnn geldii son nokta olarak gsterilen Logitech QuickCam Pro 9000de stn grnt kalitesi adna hibir noktadan kanlmam. Gerek 2.0 MP alglaycnn tercih edildii kamerada lensleri bile bir dnya markas olan Carl-Zeiss retmi. nterpolasyon sayesinde 8.0 MP kalitesinde fotoraf ekebilen rnde video kayt kalitesiyse 960 x 720 @ 30 fps. Ayaklk tasarmyla dilediiniz yerde kullanma imkn veren Logitech QuickCam Pro 9000, bir video kamera kadar olamasa da alannn en baarl rnlerinden biri.
Montajlanacak paralar
Intel Core i7 965 Extreme ilemci ECS X58B-A anakart A-Data DDR3 1600G 3 GB bellek kiti In Win GunDam kasa Thermaltake Toughpower 750W g kayna Sparkle Calibre GeForce 9800 GTX+ ekran kart Asus MyCinema PS2-100 televizyon kart Asus Xonar DX ses kart LG GGC-H20L optik src Samsung Spinpoint HD103UJ sabit disk LG Flatron W2242T LCD monitr Logitech X-230 ses sistemi Logitech Cordless Desktop MX5500 Revolution klavye-fare seti Logitech QuickCam Pro 9000 web kamera
29
01
Sistemi oluturmaya anakarttan balyoruz. Temel istemi olarak tm anakartlar iin uygulayacanz admlar larak birbirine benzer. Biz montaj srasnda ECSnin en gncel X58B-A modelini kullanyoruz.
02
Donanmlarla iletiimi salayan veri kablolar mutlaka anakart kutusu ierisinde yer alr. te yandan kutudan kullanma klavuzu, yazlm medyas, arka plaka ve eitli aksesuarlar gelir.
03 3
30
Karlaacanz tm anakartlar genelde ATX yapsndadr. Kullanacamz ECS de bu standarda uygun. Televizyon ve ses kart gibi taklabilecek ek donanmlar iin de fazla fazla yuvamz var.
04 0
Intelin LGA 775 ve LGA 1366 ilemci yuvas grlebilecei gibi ereveli bir yapda. Bir mandal yardmyla ereve alabiliyor. lemci montajndan nce yuvadaki koruyucu karlmal.
05
lemcimizin kutusundan sadece kendisi ve standart zin koullarda ihtiyacn karlayabilecek performansta a bir fan geliyor. Tercih ettiimiz i l ih ii i ilemci I l C i Intel Core i7 965 Extreme.
06
lemciy yuvasna takarken ereve ksmnda yer lemciyi alan en entiklere dikkat edin. Ayrca ilemcinin ve yuvann bi k bir kesinde st ste gelmesi gereken yerler kk genlerle belirtilir.
07
lemci yuvaya oturduunda neredeyse hi oynamaz. Doru montaj yaptnza eminseniz ereveyi mandal yardmyla kilitleyebilir ve soutucunun montajna geebilirsiniz.
08
Montaj ncesinde soutucunun tm ayaklar saat ynne evrili olmal. Bylece anakarta kilitlenebilirler. Skme ilemi iinse tm ayaklar saat ynnn tersine evirmek gerekir.
31
09
Ayaklar klik sesi gelene kadar bastrn ve anakarta kilitleyin. Tm ayaklardan ayn sesin geldiine emin olun. Hatta anakartn arkasn evirerek sabitlii bir kez daha kontrol edin.
10 0
Bellek olarak A-Datann kanal mimarisine uygun ve 1600 MHz hzndaki 3 GB DDR3 kitini tercih ettik. Dilerseniz ayn kitin 6 GB olan daha st bir seeneini tik tercih edebilirsiniz.
11
32
Belleklerin montaj srasnda yine dikkat etmeniz gereken bir entik var. Ayrca anakart zerindeki ayn renkleri tercih ederseniz ilemcinin kanal ihtiyacn da karlam olursunuz.
12
Bellek kitimiz ve ilemcinin montajndan sonra sra kasaya geliyor. Grdnz gibi montajn ilk aamasn kolay bir ekilde atlattk. imdi anakart monte edeceiz takacaz.
13
Kasa tercihimiz ferahl ve kullanl tasarmyla beenimizi kazanan In Win GunDamden yana oldu imizi oldu. lerleyen aamalarda da kasann olduka kullanl olduunu greceksiniz.
14
Kasamzn nnde k ve alminyum malzemeden mzn retilmi bir kapak var. Kapak sayesinde kasann mi nndeki kalabalk gizleniyor ve klk daima korunuyor korunuyor. abalk imdi kasann iine gelelim.
15
Mandall yap sayesinde kasann kapan ap kapatmak son derece kolay. Kasaya bal olan ilemlerde elimize tornavida demeyecek. Tabii bu sizin tercihinize gre deiebilir.
16
Heyecanla hemen anakarta sarlmayn. ncelikle anakartnzn kutusundan gelen arka plakay kasanzdan gelenle deitirin. Aksi halde montaj srasnda birok sorunla karlaabilirsiniz.
33
17
Arka plakay unutmanz durumundaysa kasann iine toz girmesi kolaylar. Tozdan sebep bir sre sonra grltler ve snmalar ba gsterir. Arka plaka son derece nemli bir nokta.
18
Anakart kesinlikle dorudan kasa ierisindeki alana montajlamaya kalkmayn. Kasayla birlikte gelen vida poetindeki zel vidalar kullanarak anakart metal olan tepsiden ykseltin.
19
34
Anakartnzdaki deliklere uygun adette ayakl tepsiye taktktan sonra biraz bilek hamlesiyle anakart kasaya sabitleyebilirsiniz. ncelikle arabirimleri arka plakadan geirmeye bakn.
20
Temeli ina etmi bulunuyoruz. Bundan sonras ok daha kolay Artk tercihe bal ekstra donanmlar ve srcleri kasaya balamalyz. Sabit diskten yola koyulabiliriz.
21
Sabit diskimizi tam 1000 GB kapasiteye sahip S Samsung S i Spinpoint HD103UJd yana tercih ettik. i HD103UJden ih ik 32 MB nbellei ve 7200 devir motoruyla disk kendisinden bekleneni fazlasyla sunuyor.
22
ncelikle anakartmzn kutusundan gelen SATA veri kablosunu ilgili ka balyoruz. Kablonun ucuna dikkatle baktnzda takmak iin tek bir seenek olduunu kolayca grebilirsiniz.
23
In Win GunDam ile montaj yapmak gerekten byk kolaylk. Srclerin montaj iin de tornavidaya dokunmayacaz. zel kzaklar sayesinde tm srcler vidasz olarak taklabiliyor.
24
Grdnz gibi sabit diskimizi kasadaki ilgili alana yerletirdik. Veri kablomuzu yine takyoruz. Yine ayn admlar izleyerek sonradan ikinci bir sabit disk ekleyebilirsiniz.
35
25
Donanmlarn montajna gemeden evvel kasamzn n panelinde bulunan USB, FireWire, e-SATA, kulaklk ve mikrofon gibi arabirimlerin anakartla balantsn salamamz gerekiyor.
26
ayet bu admlar es geerseniz n panelden bir USB bellek balamay unutun. Her seferinde kasanzn arkasna uzanmak yerine bu zahmete bir kere katlanmak daha mantkl.
27
36
Geldik sistemimizin kalbine; g kaynana. Donanmlarnzn ihtiyacna bal olarak rn semenizde fayda var. Her rnde kaliteden kaabilirsiniz ancak g kaynaklar hari.
28
Modler kablo yapsna sahip bir g kayna sayesinde kasanzn iini kablo kalabalndan kurtarabilir, bylece hava aknn daha sorunsuz gereklemesini salayabilirsiniz.
29
G kayna montaj iin tekrar tornavidaya sarlyoruz. Tm g kaynaklar fan, kasa tabanna balanacak ekilde montajlanr. Drt vida sktktan sonra bu adm da geebiliriz.
30
Beslenme zaman! imdi anakartn ihtiya duyduu g balantlarn salayacaz. ncelikle ilemciniz iin gerekli olan drt ya da sekiz pinli balanty gerekletirin.
31
Anakartn beslenecei g kablosuysa kendisini dorudan belli edecek bir yapda olur. Bu koca fii de trnana dikkat ederek yuvaya oturtun ve klik sesini duyana kadar bastrn.
32
Sistemimizde bizi multimedya dnyasna gtrecek bir optik src kullanyoruz. LG GGC-H20L popler olan Blu-ray ve HD-DVD formatlarnn ikisini de okuyabiliyor.
37
33
Kasamzn tasarm dorultusunda optik src montaj iin ncelikle n kapaklardan birini skyoruz. Trnaklar kasa dndan ya da n paneli tamamen skerek grebilirsiniz.
34
In Win GunDamin n paneli iskelete gizlenmi trnaklar esnetildiinde kolaylkla kyor. Yer olarak en st tercih ettik. Kapan iskeletten ayrlmas iin yine bir alet kullanamadk.
35
38
Optik srcmz de tpk sabit diskte yaptmz gibi kzaklar kullanarak ve vidasz olarak yuvasna yerletiriyoruz. Unutmayn, n paneli skmeden kzaklar asla yerletiremezsiniz.
36
Yeni nesil optik srcler artk SATA arabirimi kullanyor. IDEyi yava yava uurluyoruz. SATA arabirimi sayesinde veri transferi artt gibi inat IDE kablolarndan da kurtuluyoruz.
37
Gzel bir multimedya sistem elbette ek ses kart olmadan olmaz. Aslnda anakartmzda da entegre ses kart var fakat mesele duymak deil, hissetmek. Bu nedenle Asus Xonar DXi setik.
38
Asus Xonar DX, PCI Express x1 arabirimini kullanyor. Bylelikle anakartnzdaki bo bir PCI Express x1 yuvasn tercih edebilirsiniz. Dilerseniz yuva PCI Express x4 bile olabilir. Tercih sizin!
39
Televizyon kart olarak st bir model tercih ettik. Asus MyCinema PS2-100 sayesinde analog ve dijital (DVB-S) yaynlarna tek bir kartla kavuuyoruz. FM radyo yaynlar da cabas.
40
Anakartmzda tek bir tane PCI arabirimi var. Siz yine anakartnza uygun olan yere kart takn ve kilitleyin. Dikkat edebileceiniz gibi klipsli yap sayesinde yine tornavidaya dokunmuyoruz.
39
41
Kasamzn tasarm dorultusunda optik src montaj iin ncelikle n kapaklardan birini skyoruz. Trnaklar kasa dndan ya da n paneli tamamen skerek grebilirsiniz.
42
In Win GunDamin n paneli iskelete gizlenmi trnaklar esnetildiinde kolaylkla kyor. Yer olarak en st tercih ettik. Kapan iskeletten ayrlmas iin yine bir alet kullanamadk.
43
40
Optik srcmz de tpk sabit diskte yaptmz gibi kzaklar kullanarak ve vidasz olarak yuvasna yerletiriyoruz. Unutmayn, n paneli skmeden kzaklar asla yerletiremezsiniz.
44
Yeni nesil optik srcler artk SATA arabirimi kullanyor. IDEyi yava yava uurluyoruz. SATA arabirimi sayesinde veri transferi artt gibi inat IDE kablolarndan da kurtuluyoruz.
45
Gzel bir multimedya sistem elbette ek ses kart olmadan olmaz. Aslnda anakartmzda da entegre ses kart var fakat mesele duymak deil, hissetmek. Bu nedenle Asus Xonar DXi setik.
46
Asus Xonar DX, PCI Express x1 arabirimini kullanyor. Bylelikle anakartnzdaki bo bir PCI Express x1 yuvasn tercih edebilirsiniz. Dilerseniz yuva PCI Express x4 bile olabilir. Tercih sizin!
47
Televizyon kart olarak st bir model tercih ettik. Asus MyCinema PS2-100 sayesinde analog ve dijital (DVB-S) yaynlarna tek bir kartla kavuuyoruz. FM radyo yaynlar da cabas.
48
Anakartmzda tek bir tane PCI arabirimi var. Siz yine anakartnza uygun olan yere kart takn ve kilitleyin. Dikkat edebileceiniz gibi klipsli yap sayesinde yine tornavidaya dokunmuyoruz.
41
Dizst bilgisayarlarn sabit diskleri ounlukla 250 320 GB aras kapasiteye sahip. Bu depolama alan pek ok kii iin yeterli olabilir ama bir sre sonra yer sknts ba gsterebilir. nann ki DVD yazdktan sonra CD yazmay aklnza getirmez olacaksnz. Aradaki 6.5 katlk depolama alan fark sayesinde ok daha kolay ve hzl yedekleme yapabilirsiniz. Zaten gnmzde piyasada bulunan dizstlerin neredeyse tamamnda DVD yazc bulunuyor. stisnalarsa Blu-ray srcyle karnza geliyor. Duruma gre srcler sadece okuma ya da yazma zellikleri tayabiliyor. Intelin masast platformlardaki stnl dizst bilgisayarlarda da devam ediyor desek hata etmemi oluruz. Piyasada satlmakta olan dizst bilgisayarlarn belki de yzde 90ndan
42
daha fazlas Intel ilemcili. Firmann uygun fiyatl Celeron ilemcili modelleri olduu gibi rnler daha ziyade Core 2 Duo ilemci kullanyor. Core 2 Quad ilemci ieren st seviye modeller de piyasaya srlmedi deil. Intel dizst bilgisayar alannda gerekten rakipsiz nk ince yapdaki ya da minik dizst bilgisayarlar iin retilmi olan zel ilemciler de var. Dk g tketimli ilemciler sayesinde batarya tketimi en aza iniyor ve snma sorunlar tarihe karyor. stelik ilemciler performanstan dn vermeden birok uygulamann stesinden gelebiliyor. Firmann imdiki gzdesiyse Atom ilemciler. Intel Atom ilemciler performans asndan beklentileri pek karlayamasa da uygun fiyatlaryla gerek netbooklarla gerekse mini bilgisayarlarla her eve girmeyi neredeyse baarm durumda. Elbette en yksek performans drt ekirdekli ilemciler veriyor fakat rnlerin temin edilebilmesi biraz zor. st seviye bir Core 2 Duo ilemcili modellere ynelmek u an iin en mantkls. Fiyat/Performans seimindeyse nbellei dk tutulmu olan Core 2 Duo ilemcilere ynelebilirsiniz. Beklemeyi sevenlere de Core i7 ilemcili dizst bilgisayarlarn yakn zamanda sata sunulacann haberini verelim. AMD Phenom II ilemcilerle u anda Intelin uykularn karm durumda. Tabii bu sylediklerimiz masast sistemler iin geerli. Dizst
platformlarnda ise AMDnin Intele kar stn olduundan kesinlikle bahsedilemez. Buradaki yorumlarmz tamamen piyasa analizlerimiz sayesinde yapyoruz. Herhangi bir teknoloji marketine girdiinizde AMD ilemcili dizst bilgisayar bulamama ansnz var. Hatta yetkili kiiler yksek ihtimalle size Niye? sorusunu ynelterek Intel ilemcili modeller nermeye balayacaklardr. imdilik Turion X2 Ultra modelleriyle kullanclarn ihtiyalarna cevap vermeyi baaran AMDnin mobil platformlara zel almalar sryor. Yaknda almalarn meyvelerini vereceini mit ediyoruz. Eer ekonomi seviyesinde bir dizst bilgisayar tercih edecekseniz biraz aratrmayla firmann Sempron ilemcili modellerini bulabilme ansnzn olduunu belirtelim. ster AMD olsun, ister Intel her trl sorunuz iin referans grmeniz gereken tek yer derginiz PCnet. rn inceleme sayfalarnda gncel rnleri grebilir, tm sorularnz bize yneltebileceiniz gibi model nerileri de isteyebilirsiniz.
Son yorumlar
Bu yaz srasnda, sizlere bilgisayar alma ve toplamayla ilgili bilgileri ilettik ve ok sayda farkl
kombinasyon sunduk. Ayrca bir bilgisayarn montaj aamalarn fotorafl olarak gsterdik. Ek blm iinde masast yerine dizst tercih edenler iin faydal olabilecek bilgiler verdik. Sizler iin nemli olan, ihtiyalarnz karlayacak bir sistem semeniz. Daha gelimi bir sistem iin gereinden fazla deme yapacanz gibi ek zellikleri kullanamamanz durumunda yatrmnz boa gidecektir. Daha gelimi bir sistem iin vereceiniz ek bedeli dolar baznda tutsanz bile bir sre sonra bileenler doal olarak ucuzlayacandan gncelleme yaparak belki de daha iyi bir sisteme sahip olabilirsiniz. Her zaman iin bizim setiimiz bileenlerin aynlarn bulamayacanz gibi, listedekileri kullanmak zorunda da deilsiniz. Baka markalarn farkl modelleri de elbette ayn ii grecektir. Kk fiyat farklar deyerek daha st modelleri tercih etmek de size kalm. Yeni bir bilgisayar almay dnen veya sistemini gncellemek isteyen tm okurlarmza bol anslar! zellikle size dergimizde her ay gncellenen Ayn Sistem nerileri konumuzu takip etmenizi neriyoruz.
43
44
Donanm pfleri
Bilgisayarnz sadece belge oluturmakta, oyun oynamakta ve srf yapmakta kullandnz bir ara olarak grmyor ve onunla bir gnl banzn olduunu dnyorsanz; uygulama ve donanmlarnzdan en yksek performans almak iin gerekli olanlar uyguluyorsanz bilgisayar merakls kategorisine giriyorsunuz demektir. zellikle donanm merakllar iin hazrladmz bu rehberde performans art salayacak konulara deindik. Bu konuda deindiimiz pf noktalarnn hounuza gideceini dnyoruz.
Siz de bilgisayar merakls kategorisine giriyorsanz performans art salayacak ipularna deindiimiz bu yazmz hounuza gidecektir.
Sistem ssn takip etmek isteyenlere
www.almico.com/speedfan.php Speedfan zellikle overclockular iin hazrlanm, scaklk, fan hz ve voltaj lm konusunda n plana kan bir uygulamadr. Bu yazlm kullanarak cret demeden ilgili scaklk ve fan hzlarn ekrannzda gerek zamanl olarak izleyebilirsiniz. Uygulama ilgili verileri sistem tepsisine de
45
yerletirebilir. Voltaj, fan hz ve scaklk gsterme konusunda tercih edebileceiniz bir dier yazlm da Everesttir. Ayn derecede baarl olan bu yazlm da www.lavalys.com adresinden indirebilirsiniz.
voltajna kadar mantkl dzeyde yaplacak artlar, overclock uygulanm sistemin daha kararl olarak almasna imkn tanyor. Burada unutulmamas gereken, voltaj ykseltilen donanmlarn daha fazla snacadr. Scakl drecek uygun soutucular kullanmal ve voltaj arttrma konusunda tedbirli olmalsnz. Haddinden fazla arttrlan voltaj donanmlarnza zarar verebilir. Havayla soutulan ve varsaylan voltaj 1.550 V olan bir ilemciyi, 1.565 - 1.575 V aralnda altrmak sistem donmalarn engellerken, ayn ilemciyi 1.6 - 1.7 Voltta altrmak sistem hatasna yol aabilir, hatta ilemcinin yanmasna neden olabilir. Benzer durum grafik arabirimi voltaj ve bellek voltaj iin de geerlidir. Ekran kartnz overclock ederken voltaj ok az miktarda arttrmak, GPUnun ihtiyac olan ekstra voltaj karlayarak daha yksek saat hzlarna kmanz salar. Voltaj arttrlan donanmlarn scakl Everest, Speedfan, Motherboard Monitor, SiSoft Sandra gibi yazlmlar kullanlarak ok yakndan gzlemlenmelidir.
G kayna seimi
Bilgisayarlarn g ihtiyac gnden gne artyor. RAID konfigrasyonda alan diskler, SLI/CrossFire (oklu ekran kart) konfigrasyonlar, renkli kasa lambalar, egzoz fanlar ve overclock
Fiyat kaygsyla seilen bu g kaynaklarnn zerinde yazan 300 500 W ifadeleri ve sertifikalar ou zaman gerek deildir. Bu rnler, g ihtiyac yksek bir sistemi tayamadklar gibi, en kt durumda (ar derecede yklenildikleri zaman) yanabilir ve sistemdeki dier bileenleri de bozabilir. Thermaltake, Antec, Enermax, Zalman, FSP, Tagan, Seasonic ve AOpen, tketiciyi aldatmayan rnn kutusunda yaymlad voltaj, amper ve zelliklerin arkasnda duran firmalardandr. Burada ad gemeyen ok sayda gvenilir retici de bulunmaktadr. nternet zerindeki g kayna testlerini ve dergimizde her ay yaymlanan rn inceleme blmmz inceleyerek sizi yar yolda brakmayacak bir g kayna semenizi neririz. edilmi ekran kartlar gerekten gl bir g kaynan zorunlu klyor. Kaliteli g kayna kullanmak, sistem kararllnn ve yaptnz yatrmn korunabilmesi iin art haline geliyor. leride de kullanabileceiniz, gelecee yatrm niteliinde bir g kayna satn almak istiyorsanz, sistem bileenlerinize gre gvenilir bir reticinin 450 W veya zeri gte bir g kaynan tercih edebilirsiniz. ounlukla toplama bilgisayarlarda kullanlan ve markal bilgisayarlarn da bir ksmnda da bulunan ucuz g kaynaklar sistemin tmn tehlikeye att iin, yapt bilgisayar korumak isteyenlerin uzak durmas gereken donanmlardr.
bu gereler genellikle oklu priz grnmnde olurlar. Birounun stnde birden fazla toprakl priz yuvas, a kablosu ve telefon hatt girii bulunur. Bu ekstra yuvalarn bulunmasnn sebebi, elektrik oklarnn sadece ehir geriliminden deil telefon kablolar zerine den yldrmlardan da gelebilmesidir. Bir rnn pahal olmas her zaman onun kaliteli olaca anlamna gelmiyor. Pahal ok nleyicilerin zerinde bulunan durum klar maalesef bilgisayarnzn gvencede olduunu garantilemez. Bir ok nleyici satn alrken kutu ambalaj zerinde UL 1449, TSE, CE, TV sertifikalarnn bir ya da birkann bulunmasna dikkat etmeniz doru olur. PCnet olarak bilgisayarnz korumak iin ok az elektrik tketen bu gerelerden bir tane satn almanz neririz. ok nleyicileri elektronik cihazlarnz fazla voltajdan korurlar, genellikle voltaj ykseltme gibi bir yetenekleri yoktur. lerindeki zener diyot, metal oksitli komponent veya benzeri bir bileen sayesinde ebekeden gelen fazla gerilimi toprak hattna iletirler. ebekeden gelen voltaj belirli bir deerin stne ktnda ilerindeki sigorta yanarak balanty koparr. te yandan ok nleyicilerin elektrik kesilmelerine kar bir faydalarnn olmadn eklememiz gerekir.
48
Bilgisayarnz kullanrken elektriin kesilmesi durumunda bilgilerinizi kaydedecek kadar zamannz olmayacak ve bilgisayarnz annda kapanacaktr. Bunu nlemek iin bir kesintisiz g kayna kullanabilirsiniz. Online KGKlar ayn zamanda ebekedeki dalgalanmalar ok nleyicilerden ok daha etkili biimde filtreleyebilmektedir.
d etkenlere ak olan anakart, bellek kart, ilemci, sabit disk gibi bileenlere temas etmeden nce vcudunuzdaki statik elektrikten kurtulmanz gerektiini duymusunuzdur. Bunu yapmann en garanti yollarndan biri iletken bir kabloyla toprak hattna balanm antistatik bilezik kullanmaktr. Buna karn konutuumuz birok deneyimli teknik servis eleman imdiye kadar herhangi bir nlem almamalarna karn har neir olduklar bilgisayar donanmlarnn zarar grmediini sylyor. Hatta birka sabit diskin veya g kaynann yzeyine dokunarak ciddi ekilde arplm. nsanlar gnlk hayatlarnda farknda olmadan zerlerinde yzlerce volt (amperi dk) statik elektrik barndryor. Bu elektrik bize zarar vermemesine karn nazik bir elektronik bileenin sonunu getirebilir. Donanm
reticilerine sorduumuzda u nlemlerin alnmas gerektiini sylyorlar: Diskler ve elektronik kartlar mutlaka antistatik torba ierisinde saklanmal ve tanmal. Bileenler tutulurken ve taklrken mutlaka antistatik bilezik kullanlmal. Kartlar ve ilemciler tutulurken anakartla temas eden altn kapl veri aktarm noktalarndan tutulmamaldr. Bizim nerilerimizse yle: Sklkla bilgisayar toplayan veya bilgisayarnzn iini aan biri deilseniz vcudunuzdaki statik elektrii nemli lde gidermek iin bilgisayarnz fie taklyken iki elinizle bilgisayarnz kasasn birka saniye tutabilirsiniz. Evinizdeki elektrik filerinizde kullanlan toprak hatt gerekten topraa deil ou elektrikinin yapt gibi (-) hattna balysa (sklkla yaplan byk bir yanltr) bu yntem ie yaramayabilir. Alternatif olarak yaknnzdaki bir kalorifer borusunun boyasz ksmn veya musluu tutabilirsiniz.
overlay kullanan medya oynatcsnn grntsn TVye veya projektre yanstmayacak, grntnn olmas gereken noktaya siyah bir kare yerletirecektir. Bu durumu engellemek, videonun TVde grnmesini salamak iin Windows Media Playerda u admlar uygulayabilirsiniz. Ayarlar genellikle srmler aras benzerlik gsterir. Media Player altrdktan sonra Tools > Options > Performance (Aralar > Seenekler > Baarm) menlerini takip edin. Pencerenin alt ksmnda bulunan Advanced (Gelimi) dmesine tklayarak Use Overlays (ste Bindirme Kullan) kutucuunu boaltn. Overlay ayarn Windowsun grnt ayarlar penceresinden deitirmek de mmkndr. NVIDIA veya ATI ayarlarnn yapld sekmeye atlayarak DirectX ile tanan grntlerin de TVye gnderilmesini salayabilirsiniz.
Dier bir yntemse yine ilgili ayar penceresini kullanarak grntnn monitre deil sadece TVye aktarlmasn salamaktr.
ekranl ve lambal televizyonlarn bir ksmnn ayarlanmasysa daha da zordur. Convergence ayarnn yaplmas, yani renklerin st ste getirilme ilemlerinin yaplmas gereklidir. Baz projeksiyon televizyonlar bu ilemi kendileri gerekletirilebilir, fakat sadece sabit bir grnt veya test sinyali verildiinde. Gnmzde yaygn olarak kullanlan LCD ya da plazma televizyonlar iin ise herhangi bir ek ayar gerekmemekte. rnler ayarlar otomatik olarak yapyorlar.
kanaln optik srcnze tahsis ederek video gsterimi srasnda oluan taklmalar engelleyebilir, 16x hznda ya da daha yksek hzda bir DVD yazcnz bulunuyorsa en yksek yazma hzna ulaabilirsiniz.
kaldrabilir, donanmnzn performansn arttrabilirsiniz. Performans art en ok ekran kart gibi donanmlarda grnr ve size daha ok kare/sn (FPS) deeri olarak geri dner.
sonra kazanlan performansn oyunlarnza ne kadar yansdn merak ediyorsanz Fraps (www. fraps.com) adl uygulamadan faydalanabilirsiniz. Fraps, DirectX ve OpenGL teknolojilerini kullanan uygulamalarn, ekrannza saniyede ka kare yanstabildiini, yani FPS deerini gsteriyor. Bunun iin Fraps altrdktan sonra her zamanki gibi oyununuzu balatmanz yeterlidir. Fraps ekrann sol st kesinde bir kutu aar, FPS deerini sar harflerle ve byk bir puntoyla yazar.
54
Geri dntrebilirsiniz Bilgisayarlar byk lde geri dntrlebilir cihazlardr, bask devreleri ve plastik paralar olmasa da demir olan kasas deerlendirilebilir. Monitrler seneler boyunca sorunsuzca kullanldklar iin en son gzden karlan paralardr. Monitrler geri dntrlemez ve dikkatli bir biimde elden karlmaldr. Monitrler asla krlmamaldr. Tpn ierisinde cva bulunur, bu madde zehirlidir ve lme neden olabilir. Mahallenizde dolaan eskiciler, sanayi mahallelerinde bulunan atk demir, alminyum gibi cevherleri deerlendiren yerler bilgisayar alacaktr.
Eski bilgisayarlar bir araya getirip cluster oluturabilirsiniz Bir elin nesi var? X86 tabanl birden fazla bilgisayar a yoluyla birbirine balayarak bir sper bilgisayar oluturabilirsiniz. Bunun iin tek ihtiyacnz olan ey klavye, fare ve monitr balantlarn tek kaynaa aktaran zel bir anahtar ve Linux! Yeni cluster neredeyse onu oluturan bilgisayarlarn toplam kadar hzl ilem grecektir. Birden fazla bilgisayar birletirmek iin git.pcnet. com.tr/192 adresindeki ayrntl bilgilerden faydalanabilirsiniz.
Sessizlik nemlidir
Bilgisayarnz altrdnzda yonga setlerini, sabit diski ve kasay soutmak iin kullandnz fanlar yznden sisteminizden ykselen ses rahatsz edici seviyeye ulatysa etkili ve sessiz soutma rnlerini deneyebilirsiniz. Sisteminizde kullandnz soutucularn kalitesi kadar kullanlan fanlarn oluturduu hava akm ve ses de nem tar. Piyasada deiik boyut ve gte fan bulabilirsiniz. Bu kadar ok eit olmasnn
sebebi, ilemci - ekran kart gibi donanmlarla birlikte gelen soutucu ve fanlarn yeterince etkin almamasdr. zellikle fanlar yeterince hava flememelerine karn ok miktarda ses karrlar. Satn alacanz fann standart fandan daha iyi olabilmesi iin baz unsurlara dikkat etmelisiniz. Fan seiminde iki kriter nemlidir, fann oluturduu hava akm ve kard ses. Fann rettii hava akm CFM (Cubic feet per minute) ya da metrekp/dakika ile llr. Bu
55
birimleri birbirine dntrmek gerekirse 1 metrekp/ dk = 35.31 CFM veya 1 CFM = 0.0283 metrekp/dakikadr. Bu deer ne kadar yksek olursa, soutucu zerinden o oranda scaklk havaya iletilmi, bylece baarl soutma salanm olur. CFM veya metrekp/dk deerinin artmas iin fan devrinin yksek olmas ve/veya pervane kanatlarnn byk olmas gerekir. Pervanenin bymesi, devrin artmasndan daha iyidir.
bir bilgisayarnz varsa ve zerinde Windows XP iletim sistemi yklyse, USB balant noktasna USB 2.0 destekli bir aygt baladnzda bir uyar mesajyla karlarsnz. Bu mesaj size il ili aygtn USB 2 0 2.0 j i ilgili balant noktalaryla daha hzl alacan syler. Srekli olarak kullandnz bir USB depolama birimi bulunuyorsa ve bu cihaz srekli olarak bu USB 1.1 destekli bilgisayarda kullanyorsanz, Microsoft Windowsun kard bu uyar mesaj bir sre sonra sizi rahatsz edebilir. Bu aygt daha hzl alabilir uyar mesajndan kurtulmak iin u admlar uygulamanz yeterlidir: Windows + Pause/ Break tularna basarak Sistem zelliklerini grntleyin. Donanm sekmesine geerek Aygt Yneticisi dmesine tklayn. Evrensel Seri
Veriyolu Kontrolcleri ifadesinin zerine ift tklayn. Standard PCI to USB Host Controller metinin zerine sa tklayn. zellikleri seerek Gelimi sekmesine atlayn. Aygtm daha hzl alabiliyorsa, beni bilgilendir ifadesini seili olmayan duruma getirdiinizde bir daha ilgili uyar mesajyla karlamayacaksnz.
Topraklama art
Masast bilgisayarlarn topraklanmas son derece nemlidir. G kayna ierisinde oluan bir elektrik kaa elektrik arpmalarna, hatta lme sebep olabilir. Dzgn topraklanan bir cihazdaysa aseyle tenimizin temas etmesi durumunda devre en ksa olan yoldan, yani topraklanan alandan akacak, hayatmz kurtulacaktr. Evinizde dzgn ekilmi bir toprak hatt bulunmuyorsa mutlaka bu sorununu halletmeniz gerekir. Bilgisayarnzn kasasna zellikle slak ellerinizle dokunduunuzda arplyor veya gerilim aktn hissediyorsanz kullandnz priz dzgn topraklanmam demektir.
srcs ykl bulunan bir donanm sisteme eklendiinde ilgili donanm otomatik olarak tanyacak ve kullanma aacaktr. Herhangi bir donanmn sisteme eklenmesinin ardndan Microsoft Windowsun karmza kard sihirbazn admlarn takip etmek kimi zaman daha zor olmaktadr. lgili donanm bilgisayarmzda birden fazla donanm kalemini dolduruyorsa Microsoft Windows bu srclerin yerlerini taktmz optik medyada bulmamz isteyebilir. Deneyimli bir kullancysanz ve Microsoft Windowsun karnza kard src mesajlar sizi rahatsz etmiyorsa pekl nce donanm takp daha sonra srcleri optik medyadan seip ykleyebilirsiniz. stelik donanm taktktan sonra src ve yazlmlar yklemenin baz avantajlar da vardr. Bu yolla hibir zaman ihtiyacnz olmayan yazlmlar (Yazcnn denetim masas, dijital fotoraf makinesinin aktarm yazlm gibi) yklemek zorunda kalmazsnz, sadece sizden istenen srcleri ykler, donanm kullanacak yazlmlar kendiniz belirlersiniz.
birer iletici olmadklarndan donanm merakllar tarafndan tercih edilmemelidir. Gri renkli ve bileiminde ne olduu tartma gtrr birok termal macun da beyaz macunlardan ok farkl sonu vermez. Soutucunuz zerinde termal yastk varsa (ince bir jelatinle kapatlm gri veya beyaz bir katman grnmndedir) soutucunuzu yerine takmadan nce saf alkolle veya zc benzer bir cisimle bu yast silin. Ciddi overclockulara tavsiye edebileceimiz en iyi termik macunun Arctic Silver 5 olduunu syleyebiliriz. Overclock rnleri satan maazalardan temin edilebilen bu termik macun yzde 99.9 orannda gm ieriyor. Ekran kartlarnn ve kuzey - gney kprlerinin soutucularn deitirirken de kullanabileceiniz bu rn uygulamak iin ncelikle ilemcinin yzeyini alkolle temizlemeniz, sonrasnda pirin tanesi kadar Arctic Silver 5i ilemci yzeyine datmanz gerekli. Benzer termal macunlara gre en az derecelik avantaj salayan bu rn, daha yksek hzlara ulamanza izin veriyor.
darya atlr. Scak havann etkin olarak darya atlabilmesi iin bilgisayarn evresinde yeterli bo alann bulunmas gerekir. te yandan vcuda yakn bir ekilde kullanlan dizst bilgisayarlarn kendileri yeterince souyamamakla birlikte kucanz da rahatsz edecek ekilde str. Uzun sre dizstnde tutulan tanabilir bilgisayarlarn reme organlarnn retkenliini azaltt da bilimsel olarak kantland. Bu bilgisayarlarn oluturduu scaa maruz kalmamak iin kaliteli bir sehpa edinebilirsiniz. Dergimizde sk sk bu tip rnlere yer veriyoruz ve piyasada olduka kaliteli rnlerle karlaabilmeniz mmkn.
seviyesini LCD ekranda gsterebilen modelleri de bulunmaktadr. te yandan panellerde veya scaklk okuyan LCD ekranl kasalarda, snma durumunu takip ederek snmann az olduu durumlarda fan devrini ve dolaysyla grlty azaltabilirsiniz. Fan devriyle fazlaca megul olmak istemeyen kullanclar, devri sya gre ayarlayabilen baz modelleri tercih edebilir.
sprgesi kolayca tular yutabilir (bize inann, toz torbasna elinizi sokmak istemezsiniz). LCD ekranlar kt mendiller ve bezlerle temas ettiinde kolayca izilir, tamam pamuklu bezle veya mikrofiber bezlerle silinmelidir. LCD ekranlar temizlenirken asla zerlerine bask uygulanmamal ve dikkatlice silinmelidir, aksi takdirde ekranda l pikseller oluabilir.
devirli fan kullanlacaksa, fana giden gerilim birka Wattlk 47 veya 56 Ohmluk direnle azaltlarak, 600-700 devir civarna drlebilir.
klavuzlarnda sklkla rastlarz. Bu ifadelerin neyi anlatmak istediini, nasl kullanldklarn ve performans artrm iin nasl deitirilmeleri gerektiini bu alanda bulabilirsiniz. lemci reticileri, tm ilemcileri iin varsaylan bir frekans arpan ve FSB (Front Side Bus) frekans ngrrler. lemcinin nihai alma hz (MHz), frekans arpanyla FSB hznn arplmasyla oluur. rnek vermek gerekirse AMD tarafndan sunulan Athlon 64 3400+n gerek alma hz 2400 MHz olarak aklanmtr. FSB hz 200 MHz, varsaylan frekans arpanysa 12dir (12 x 200 = 2400). Bir ilemciyi overclock etmek iin BIOSu veya bu i iin gelitirilen bir yazlm kullanarak, FSB hzna mdahale etmek mmkndr. Bu mdahale yava admlarla gerekletirilmeli ve her admda sistemin salkl alp almad kontrol edilmelidir. arpan kilitleri de deitirilebilir fakat bu yntem tercih edildiinde radikal MHz artlar elde edilecei iin, sistemin haddinden fazla snmas gibi durumlar oluabilir. Baz ilemcilerin arpan kilitlerinin deitirilmesi reticileri tarafndan engellenmitir. Bu duruma zellikle Intelin rettii ilemcilerde ska rastlanr. Fakat FSB saat hzna (frekansna) mdahale edilerek performans art salanabilir.
w w
.p w
t ne
.c
.tr om
o bl
3. Bu blmde Normal
(En iyi ayarlar iin nerilir) iaretlenerek kullanc ad ve parolanz gireceiniz adma geiniz.
4. Kullanc ad ve
parolanz almak iin, cd ierisinde size verilen NT ile balayan seri numaranz www. nod32.com.tr/kayit adresinden aktive etmeniz gerekmektedir.
trden olabilecek uygulamalarn alglanmasn etkinletir seeneini iaretleyiniz ve ileri butonuna tklayarak son adma geiniz. Son admda ykle butonuna tklayarak kurulumu balatnz.
bilgisayarnzn bal olduu a alglar ve bu a ile bi ilgisayarnzn dosya do ve yazc osya paylam vb. gibi aktivitelerin gerekletirilip pa l b ibi k i i l i kl i ili gerekletirilmeyecei ile ilgili size iki seenek ge sunar. Kat kurall koruma ve Paylama izin ver; su Kat K kurall koruma, yukarda belirtilen adan gelen ge network trafiini kapamanz salar ve dolaysyla adaki dier makineler bilgisayarnz do ada gremez. Paylama izin ver i setiiniz a takdirde adaki dier bilgisayarlar bilgisayarnz ta ada grr ve paylama atnz klasre, yazcya a vb. ulaabilirler. vb
65
2- Al ekrannn grntlenmesini nasl engelleyebilirim? - Ana Ekran akken F5 tuuna basn. - Gelimi Kurulum Aacndan Kullanc Arabirimini sein ve Al Ekrann Gster seeneinden iareti kaldrn. 3- stee Bal Bilgisayar Taramasn nasl balatabilirim? - Ana Ekran an ve CTRL+M tular ile ya da Ayarlar Gelimi moda ge seenei ile gelimi grnm an. - Bilgisayar Taramas blmnde Standart Taramay tklayarak taramay balatn. - ESET NOD32 Antivirs program her gncellemeden sonra virslere kar daha da gl olaca iin haftada bir kez istee bal bilgisayar taramas yaplmasn tavsiye ederiz.
67
4- ESET Nod32 Antivirs yeni srm ktnda kendi gnceller mi? - ESET rnleri u an sadece virs imzalarn gncellemektedir. Yeni srm kt zaman http:// www.nod32.com.tr/download/downloads.asp adresinden indirip kurabilirsiniz. Otomatik Program Gncellemeleri konusunda almalar devam etmektedir. 5- Kayt olma ilemi neden gerekli? - ESET NOD32 Antivirs bilgisayarnz en yeni ve tehlikeli virslere kar etkin ve hzl bir ekilde korumas ile nldr. Program tasarland gibi en verimli ekilde alabilmesi iin sk sk gncellenen virs imzalarna ihtiya duyar. Bu imzalar otomatik olarak indirip ESET Antivirs' gncel tutabilmek iin ihtiyacnz olan size zel kullanc ad ve parola kayt ilemi sonucunda e-posta adresinize gnderilir. 6- Kullanc ad ve Parolam sisteme nasl girerim? a - Sistem saatinin yanndan ikonuna basarak ya da Balat Tm Programlar ESET ESET Smart Security ya da ESET NOD32 Antivirus yolu ile ana program penceresini an. - Gncelleme blmne gelin ve Kullanc Ad Parola ayarlar sekmesine tklayarak bilgilerinizi girin. - Tamam' tkladktan sonra Virs mza Veritabann Gncelle sekmesine tklayarak program gncelleyin.
68
7- Gncelleme srasnda Yanl Kullanc Ad ve Parola hatas alyorum? - Kullanc ad ve ifrenizi yazarken byk ve kk harf duyarllna dikkat ederek yaznz. - ifrenizi doru olarak girip girmediinize emin olabilmek iin http://download1.eset.com/ download/win/eav/eav_nt32_enu.msi linkine tklayarak kullanc ad ve ifrenizi kontrol edebilirsiniz. 8- Gncelleme Srasnda Hata Olutu? - Sistem saatinin yanndan ikonuna basarak ya da Balat Tm Programlar ESET ESET Smart Security ya da ESET NOD32 Antivirus yolu ile ana program penceresini an. - Ana Ekran an ve CTRL+M tular ile ya da Ayarlar Gelimi moda ge seenei ile gelimi grnm an. - F5 tuuna basarak gelimi kurulum aacn grntleyin. - Gncelleme sekmesine gelin ve Gncelleme nbelleini Temizle butonuna basn. - Program tekrar gncelleyin. 9- Gelimi Ayarlar' grntleyemiyorum, ifre soruyor? - Program ayarlarn koruma ifresi
69
kullanc tarafndan belirlenir, hatrlamyorsanz aadaki balantdan gerekli program indirerek altrn. - http://www.eset.com/files/unlock2.7.exe - Programn size verecei ID numarasn destek@nod32.com.tr adresine gnderin ve bizden size gelecek olan Unlock Code'u ilgili alana yazarak unlock butonuna basn. - ifre kaldrlmtr. 10- ESET Smart Security ile beraber baka bir Gvenlik Duvar, Antispam rn kullanabilirmiyim? - ESET Smart Security ierisindeki gvenlik duvar Antivirs ile beraber alarak en verimli sonucu almay hedeflemitir ve bu sebeple srekli olarak devre d braklamaz. 3. Parti bir gvenlik duvar yklediinizde sisteminizde akma ve kilitlenmeler meydana gelebilir. 11- ESET Smart Security ykledim baz programlarm internete balanamyor? - ESET Smart Security kurulumu tamamlannca
70
a durumunu alglayarak size korunmak istediiniz dereceyi sorar. - Eer internete gvenli bir yerden balanyorsanz (Ev, Yeri) Karnza kacak bu ekranda Paylama izin ver seeneini semelisiniz. Eer gvensiz bir ortamdan balanyorsanz (Havaliman, Internet Cafe gibi) Kat kurall korumay tercih ediniz. - ESET Smart Security gvenlik duvar ayarlar ilk kurulumda varsaylan olarak Otomatik Mod'dadr. Bu Mod'da genel baz kurallar uygulanr ve balant kstldr. - Ana Ekran an ve CTRL+M tular ile ya da
srekli geerli olacaktr. srek - Bu ekilde bilgisayarnzn tm kontrol sizin elinizde olacaktr. eliniz 12- E-postalarn altna eklenen "The message E was checked by ESET Smart Security" ch eklindeki mesaj nasl silebilirim? eklin - ESET Smart Security ya da Antivirus' an ESE ve klavyenizden F5 tuuna basarak gelimi kla kurulum aacn arn. kurul - Bu blmde "E-posta Korumas" sekmesini b an ve "Uyarlar ve bildirimler" mesajlarn v "Asla" ya da "Sadece virsl maile" olacak "Asla ekilde deitirin. ekild
Ayarlar Gelimi moda ge seenei ile gelimi grnm an. an - Gvenlik duvar ayarlarnda filtre modunu Etkileimli Mod olarak deitirin. - Bu admdan sonra ESET Smart Security internete erimeye alan her program iin ne yapmas gerektiini size danacaktr. - Sorulan sorulara Eylemi Anmsa seeneini iaretleyerek zin Ver derseniz o program ile ilgili bir daha soru sorulmayacak ve ilk kural
71
PCnet.com.tr/forum
sayfalarnda sizi bekliyor...