Lisansz Elektrik retimi Mevzuata Bak

Avukat ASLI AYDINZ

asli.aydinoz@aydinozhukuk.com

stanbul Sanayi Odas

27.03.2012

Dnyada yenilenebilir enerji teknolojilerinin yaylmas kamusal dzenlemeler ile gereklemitir

Trkiyede Bu Alan Dzenleyen Kanunlar

4628 Sayl Elektrik Piyasas Kanunu Yrrlk Tarihi : 3.3.2001 5346 Sayl Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn Elektrik Enerjisi retimi Amal Kullanmna likin Kanunu Yrrlk Tarihi : 18.5.2005 5627 Sayl Enerji Verimlilii Kanunu Yrrlk Tarihi : 2.5.2007 5686 Sayl Jeotermal Kaynaklar ve Doal Mineralli Sular Kanunu Yrrlk Tarihi : 13.6.2007

Trkiyede Enerji Sektrnde Dereglasyon

1984 Devlet tekeli sona ermitir(3096 sk) 1993 TEK retim, datm, sat olarak ksma ayrlr 1994 Yap let Devret (BOT), Yap let (BO) kanunlar dzenlenir (3996 sk- 4283 sk) 1996 Enerji sektrnde uluslararas tahkim kabul edilir.(2001 4686 sk) 2001 Elektrik Piyasas Dzenleme Kurulu kurulur (EPDK)

Lisansz Elektrik retimi Dayanak Mevzuat

5627 sayl Enerji verimlilii Kanunu ve Bu kanunla deiik 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanunu, ve 5346 sayl YEK Kanunudur; Yalnzca kendi ihtiyalarn karlamak amacyla, verimlilik deeri %80 olan kojenerasyon tesisi kuran gerek ve tzel kiiler ile , yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal, kurulu gc azami be yz kilovatlk retim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerek ve tzel kiiler, lisans alma ve irket kurma ykmllnden muaftr. Kanuna ilikin Elektrik Piyasasnda Lisanssz Elektrik retimine likin Ynetmelik 21.Temmuz.2011 tarihli Resmi Gazetede yaynlanmtr. Ynetmelie gre karlmas gereken uygulama teblii de 10.Mart.2012 tarihli Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle girmitir.

Muafiyetler

YEKe dayal gc <500 (lisans, irket kurma yok.Gerek ve Tzel kii olabilir. htiya fazlas satlabilir. YEK Cetvel 1 ve Cetvel 2 den faydalanlr) Mikrokojenerasyon (lisans, irket kurma yok. Gerek ve Tzel kii olabilir. Ancak Ttzel kii ihtiya fazlasn satabilir.YEK Cetve 1 deki en dk fiyat) Kojenerasyon (Lisans, irket kurma yok. Gerek ve Tzel kii olabilir. Verimlilik deeri %80 olmal. Kurulu g kst yok. Sat yoktur)

Balant
Datm sistemine balant retim iin iin balant noktas abonelik art retim ve tketim tesisleri ancak ayn datm blgesinde olabilir. Ancak ayn yerde olmayabilir. Balant AG ve YG den yaplabilir. AG de trafo baznda balant kst var. Kendi Trafosu varsa kst yok. Bir transformatr merkezine rzgar veya gne enerjisinden ynlendirilen toplam g 2MW a kadar balanabilir. zeri iin kaynak baznda TEn gr alnacaktr

Bavurular
Balant Bavurular Hidroelektrik retim iin il zel idaresine Dier kaynaklar asndan ise datm irketlerine yaplacaktr. Bavuruda stenecek Belgeler Tesis yerine ait kullanma ilikin belgeler(tapuvs) Kojenerasyon iin verimlilik belgesi Rzgar, gne d, kaynan kullanmnn hakknn elde edildiine dair belge Varsa tketim tesisinin son bir yl iinde enerji tketimini gsteren belge

Bavuru
Bavurular 20 gn iinde cevaplandrlr. Bavurularn nceliklendirilmesi iin retimin yenilenebilir enerji kaynaklarna /kojenerasyona dayal olmas retim ve tketim tesisinin ayn yerde olmas Bavuru sahibinin nceden onaylanm bavurusunun olmamas Bavurunun talep birletirme kapsamnda olmas Bavuru sahibinin son bir yl iindeki tketiminin dierlerinden yksek olmas Bavuru tarihi

Bavuru Sonular
Datm irketi bavurulara olumlu,olumsuz veya alternatif gr verebilir Bavurusu onaylananlar Hidrolik tesisler asndan su kullanm anlamasnn yapld tarihten itibaren Dier tesisler n uygun balant grnn ilgili yerlerde yaynland tarihten itibaren bir ay iinde balant anlamas ar mektubu alanlar 180 gn iinde datm irketine ilgili belgeleri sunmalar halinde 30 gn iinde balant ve sistem kullanma anlamalarn yaparlar Anlama tarihinden itibaren YG den balanacak hidrolik tesisler 3 yl YG den balanacak dier tesisler 2 yl AG den balanacak tesislerin 1 yl iinde yaplp bitirilmesi zorunludur.

Dier Hkmler
balant ve sistem kullanma anlamalarnda yer alacak genel hkmler EPDK tarafndan belirlenecektir. Taslak metinler 31.Marta kadar yaynda) retim tesisleri retim ve tketim ayn yerde ise sisteme verdii/ektii net enerji Ayn yerde deilse sisteme verdii enerji/ektii enerji enerji iin ayr ayr sistem kullanm bedeli der retim tesisi anlama sonras sisteme enerji verebilir. Bu tarih ancak her ayn ilk gn olabilir.

Dier Hkmler
retim Kaynak Belgesi Sisteme YG den balanan ve YE den retim yapanlara emisyon ticareti yaplabilmesi amacyla nceki yl retilerek sisteme verdikleri enerji miktarn gsteren belge datm irketince 1 yl sreli olarak verilir. Tketim Birletirme Birden fazla gerek veya tzel kii tketimlerini birletirerek ynetmelik kapsamnda retim tesisi kurabilirler Kendi aralarnda bir yetkili belirlerler datm irketi o kiiyi muhatap alr. demeler o kiiye yaplr. Tketim birletirenler arasndaki anlamazlklar kendi aralarnda zlr

Sayalar
retim ve tketim ayn yerde ise ki lme sistemi tesis edilecek, Sisteme balant noktasnda, DUYda istenen haberlemeyi salayacak ift ynl lm yapabilen saatlik saya ile retim tesisinde retilen enerjiyi lecek saya. retim ve tketim ayn yerde deilse Sisteme balant noktasnda, DUYda istenen haberlemeyi salayacak saatlik saya kullanlr

Ticari Hkmler
Lisanssz retimde reticilerin kendi ihtiyalar iin retim yapmalar esastr. Ancak YE kaynaklarna/kojenerasyona dayal retilen elektrik enersisi ayn yerde kurulu tketim tesislerinde veya ayn kii uhdesinde dier bir tketim tesisinde tketilebilir. Mikrokojerasyon tesisinde ise retim ve tketimin ayn yerde olmas gerekmektedir.

Ticari Hkmler
Ynetmelik kapsamnda retilen ve sisteme verilen ihtiya fazlas elektrik enerjisi datm irketince retim tketim ayn yerde ise saya verisinden saatlik bazda retimve tketim ayn yerde deilse tketim miktar saatlik bazda retim miktarndan mahsuplatrldktan sonra saatlik bazda tespit edilir. Saatlik bazda tespit edilen ihtiya fazlas enerji ay sonunda konsolide edilir. Hesaplar bunun zerinden yaplr.

Ticari Hkmler

YEK dayal retim tesislerinden sisteme verilen ihtiya falas enerji YEKDEM kapsamnda Mikrokojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ihtiya fazlas enerji perakende sat lisans sahibi datm irketince tarife kapsamnda deerlendirilir.

YEK dayal tesislerden sisteme verilen enerji iin kaynak baznda

I Sayl Cetvel hidroelekrik rzgar jeotermal biyoktle (p gaz) Gne 7.3 ABDDolar cent/kWh 7.3 ABD Dolar cent/kWh 10.5 ABD Dolarcent/kWh 13.3 ABDDolar cent/kWh 13.3 ABD Dolarcent/kWh

Aksam baznda II Sayl Cetvel (datm irketlerine destek fiyatlar bildirilecek)

Ticari Hkmler
Mikrokojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ihtiya fazlas enerji iin iin Cetvel 1 deki en dk fiyat uygulanr. Kojenerasyon iin deme yoktur. Cetvel 1 fiyatlar 10 yl sre ile geerlidir. Lisanssz reticiler ikili anlamalar yapamazlar Kurulacak retim tesislerinde kullanlacak Cetvel II de ad geen mekanik ve/veya elektomekanik aksamdan her birinin ithalat tarihi baz alnarak en fazla 5 nceki takvim ylnda retilmi olmas zorunludur.

YEKe Dayal Olarak htiya Fazlas Enerjinin Satn Satn Alnmas

Saatlik olarak tespit edilen ve aylk bazda konsolide edilen verilerden elde edilen miktar YEK cetvel 1 fiyatlar ile arplr Yine bu miktar cetvel 2 fiyatlar ile arplr Bu bedeller toplanarak reticiye denecek bedel bulunur. Tm reticilere denecek deme tutarlar toplanarak YEKDEM Mekanizmas iindeki LYTOB tutar bulunur. LYTOB Tutar PUMUMa 6 gn iindePYS (Piyasa Ynetim Sistemi) zerinden bildirilir PUMUMdan gelen deme miktar datm irketlerince reticilere denir.

TEEKKRLER