T.C. BABAKANLIK AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL Mustafa Kemal Mahallesi 6.

Cadde No: 4 06800 Bilkent / ANKARA Tel: 0 (312) 218 1300 Faks: 0 (312) 218 1464 www.abgs.gov.tr

ISBN 978-975-19-5028-4 AVRUPA BRL ANTLAMASI ve AVRUPA BRLNN LEY HAKKINDA ANTLAMA Ankara 2011 (10.000 Adet Baslmtr) Bu belgenin Trkeye evirisi Avrupa Birlii Genel Sekreterlii tarafndan yaplmtr.

Translated from the original English, French and German editions published by the Publications Office of the European Union on the EUR-Lex website: European Union, http://eur-lex.europa.eu/, Consolidated Versions of the Treaty on European Union and Treaty on the Functioning of the European Union. Responsibility for the translation intoTurkish lies entirely with the Secretariat General for EU Affairs of the Republic of Turkey. Tasarm & Bask OFSET FOTOMAT 0 312 395 37 38

SUNU Byk nder Mustafa Kemal Atatrkn lkemizi ada medeniyetler seviyesine ulatrma hedefi dorultusunda, Babakanmz Sayn Recep Tayyip Erdoann liderliinde, bu hedefimizin en nemli unsurunu oluturan lkemizin Avrupa Birlii ile btnleme srecindeki almalarmz azimle ve hzla devam ettiriyoruz. lkemiz, bu srete siyasi, ekonomik ve sosyal alanda nemli bir deiimden gemekte, Avrupa Birlii mktesebat da bize bu anlamda yol gstermektedir. Dolaysyla, bu mktesebatn Trkeye evrilmesi, uyum almalarnn en nemli paralarndan birini oluturmaktadr. Srekli gelien ve gnmz artlarna uyum erevesinde yenilenen Avrupa Birlii mktesebat yaklak 120.000 sayfay kapsamaktadr. Bu mktesebatn balca hukuki belgelerini oluturan Kurucu Antlamalar, Avrupa Birliinin hedeflerini, politikalarn ve ileyiini ortaya koymaktadr. lkemiz Avrupa Birliine ye olduunda, bu Antlamalar hukukumuzun paras haline gelecektir. lkemizin Avrupa Birliine yelik hedefi dorultusunda, Avrupa Birlii Genel Sekreterliinin hem kurumsal yapsnn hem de kapasitesinin gelitirilmesi bakmndan son dnemde nemli admlar atlmtr. Bu kapsamda, Avrupa Birlii Genel Sekreterlii bnyesinde yeni kurulmu olan eviri Egdm Bakanlnn en nemli grevlerinden biri Avrupa Birlii mktesebatnn Trkeye evrilmesi almalarnn koordinasyonunu yapmak ve terminoloji birliini salamaktr. Kurucu Antlamalarn evirisinin tamamlanmas da bu erevede gerekletirilmi nemli bir almadr. Avrupa Birliinin Kurucu Antlamalarna, 1 Aralk 2009 tarihinde yrrle giren Lizbon Antlamas ile nemli deiiklikler getirilmitir. Avrupa Birlii Antlamas ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann konsolide metinlerinin Avrupa Birlii Genel Sekreterlii tarafndan gerekletirilen Trkeye evirisinin, sadece Avrupa Birlii mevzuatna uyum almalarn yrten brokratlar ve Avrupa Birlii mktesebatnn Trkeye evrilmesi almalarnda yer alan uzmanlar iin deil, Avrupa Birliinin kurmu olduu sistemi en doru biimde anlamak isteyen vatandalarmz bakmndan da nemli bir kaynak olacana inanyorum. Bu Antlamalarn son derece kapsaml ve farkl disiplinlere ait teknik terminolojiyi ieren hukuki metinler olduunu ve evirisinin ciddi aratrmalar gerektirdiini biliyorum. Bu evirinin ortaya kmasnda emei geen alma arkadalarma ve deerli akademisyenlere teekkr ediyorum. Bu vesileyle, Avrupa Birlii ile Trkiye arasndaki btnlemeye katk salayan ve bylece lkemizin en nemli adalama projesi olan Avrupa Birliine katlm srecinde bize destek veren ve emek harcayan herkese en derin kranlarm sunuyorum. Egemen Ba Devlet Bakan ve Bamzakereci

NSZ Bilindii gibi, Avrupa Birliinin temelini oluturan antlamalar, 1951 ylnda Pariste imzalanan Avrupa Kmr ve elik Topluluunu Kuran Antlama ve 1957 ylnda Romada imzalanan Avrupa Ekonomik Topluluunu Kuran Antlama ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluunu Kuran Antlamadr. Kurucu Antlamalar olarak da bilinen bu belgeler arasna, 1992 ylnda Maastrichtte imzalanan Avrupa Birlii Antlamas da dahil olmutur. Avrupa Birlii Antlamas, ayn zamanda o tarihte mevcut Kurucu Antlamalara deiiklik getiren bir tadil antlamas idi. Sz konusu belgelerden Avrupa Kmr ve elik Topluluunu Kuran Antlama, 50 yllk bir sre iin akdedilmi olduundan, 23 Temmuz 2002 tarihinde sona ermitir. Kurucu Antlamalarda eitli tarihlerde deiiklikler de yaplmtr. Sz konusu deiikliklerin en nemlileri u belgeler araclyla gerekletirilmitir: Avrupa Tek Senedi (1987), Avrupa Birlii Antlamas (1993), Amsterdam Antlamas (1999), Nice Antlamas (2003) ve Lizbon Antlamas (2009). Kurucu Antlamalardan Avrupa Ekonomik Topluluunu Kuran Antlama, eitli tarihlerde yaplan deiikliklerle, ieriinin yan sra, ismi bakmndan da deiiklie uramtr. ncelikle, 1 Kasm 1993 tarihinde yrrle giren Avrupa Birlii Antlamasyla Avrupa Ekonomik Topluluunu Kuran Antlamann ad Avrupa Topluluunu Kuran Antlama olarak deimitir. 1 Aralk 2009 tarihinde yrrle giren Lizbon Antlamas ise, Avrupa Topluluunu Kuran Antlamann adn Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlama olarak deitirmitir. Avrupa Birlii Antlamas ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluunu Kuran Antlama ise, ayn isimlerle mevcudiyetlerini srdrmektedir. Elinizdeki eser, yrrlkteki Kurucu Antlamadan, Avrupa Birlii Antlamas ile Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann, 30 Mart 2010 tarihli ve C serisi 83 sayl Avrupa Birlii Resmi Gazetesinde yaymlanan konsolide metinlerinin evirisini iermektedir. *** Avrupa Birlii Antlamas ile Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann evirisi, Avrupa Birlii Genel Sekreterlii eviri Egdm Bakanl tarafndan hazrlanm taslak metinlerin, eviri Egdm Bakan zlen stn Kavalal ve Genel Sekreter Maviri Sahir zdemir tarafndan genel ve hukuki terminoloji asndan btnsel bir yaklamla tashih edilmesi suretiyle nihai hale getirilmitir. eviri nihai hale getirilirken, Almanca, Franszca ve ngilizce versiyonlar karlatrlm, her hkm iin en ak anlatma sahip dile itibar edilmitir. zellikle, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann, 1957 ylndan bu yana ayn kalan baz hkmlerinin evirisinde, o tarihteki ye devletler dikkate alnarak, Almanca ve Franszca metinlere ncelik verilmitir.

Antlamalarn ok sayda farkl disiplini ve bu disiplinlere ait teknik terimleri ierdii gz nnde tutularak, her teknik terimin Trke karl iin ilgili sektrde arlkl olarak kullanlan terimin tespitine allm ve eviride o terim tercih edilmitir. Gerek hukuki ve teknik terimlerin, gerek baz hkmlerin evirisinde bilgisine bavurduumuz, bata Prof. Dr. Turul Arat olmak zere, Prof. Dr. Ahmet Kumrulu, Prof. Dr. hsan Sezal, Prof. Dr. Belgin Akay, Prof. Dr. Kemal Gzler ile Avrupa Birlii Genel Sekreterlii Avrupa Birlii Hukuku Bakan Do. Dr. Sanem Baykal ve Aratrma ve Dokmantasyon Bakan Kayhan zme saladklar katklar iin teekkrlerimizi sunarz.

AVRUPA BRL ANTLAMASI

NDEKLER BALANGI ............................................................................................................ BALIK I BALIK II BALIK III BALIK IV BALIK V ORTAK HKMLER................................................................. DEMOKRATK LKELERE LKN HKMLER ............... KURUMLARA LKN HKMLER..................................... GLENDRLM BRLNE LKN HKMLER.... BRLN DI EYLEMNE LKN GENEL HKMLER VE ORTAK DI VE GVENLK POLTKASINA LKN ZEL HKMLER .................................................................... 1 2 6 8 14

15 15 16 16 24 28

Blm 1 Birliin D Eylemine likin Genel Hkmler........................ Blm 2 Ortak D ve Gvenlik Politikasna likin zel Hkmler..... Kesim 1 Kesim 2 BALIK VI Ortak Hkmler ................................................................. Ortak Gvenlik ve Savunma Politikas ile lgili Hkmler ...........................................................................

NHA HKMLER ...................................................................

BALANGI MAJESTELER BELKA KRALI, MAJESTELER DANMARKA KRALES, ALMANYA FEDERAL CUMHURYET CUMHURBAKANI, RLANDA CUMHURBAKANI, YUNANSTAN CUMHURYET CUMHURBAKANI, MAJESTELER SPANYA KRALI, FRANSA CUMHURYET CUMHURBAKANI, TALYA CUMHURYET CUMHURBAKANI, ALTES RUAYAL LKSEMBURG BYK DK, MAJESTELER HOLLANDA KRALES, PORTEKZ CUMHURYET CUMHURBAKANI, MAJESTELER BYK BRTANYA VE KUZEY RLANDA BRLEK KRALLII KRALES(1), Avrupa Topluluklarnn kurulmas ile balatlan Avrupa btnlemesi srecinde yeni bir aamaya gemeye KARARLI OLARAK, zgrlk, demokrasi, eitlik ve hukukun stnl ile insann dokunulmaz ve vazgeilmez haklarndan oluan evrensel deerlerin kaynakland Avrupann kltrel, dini ve insani mirasndan LHAM ALARAK, Avrupa ktasnn blnmlnn sona erdirilmesinin tarihi nemini ve gelecekteki Avrupann inas iin salam temeller oluturulmasnn gerekliliini HATIRLAYARAK, zgrlk, demokrasi, insan haklar ve temel zgrlklere sayg ile hukukun stnl ilkelerine ballklarn TEYT EDEREK, Torinoda 18 Ekim 1961 tarihinde imzalanan Avrupa Sosyal artnda ve 1989 tarihli ilerin Temel Sosyal Haklar Topluluk artnda tanmlanan temel sosyal haklara ballklarn TEYT EDEREK, Tarih, kltr ve geleneklerine sayg erevesinde halklar arasndaki dayanmay glendirmeyi ARZU EDEREK, Kurumlarn, kendilerine tevdi edilen grevleri tek bir kurumsal erevede daha iyi yerine getirebilmeleri iin, demokratik ve etkin ileyilerini glendirmeyi ARZU EDEREK, Ekonomilerinin glendirilmesini ve yaknsamasn salamaya ve ibu Antlama ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann hkmlerine uygun olarak tek ve istikrarl bir para birimini de ieren bir ekonomik ve parasal birlik kurmaya KARARLI OLARAK,

(1)

bu Antlamann akdedildii tarihten sonra Bulgaristan Cumhuriyeti, ek Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, Kbrs Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Avusturya Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Romanya, Slovenya Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti ve sve Krall Avrupa Birliine ye olmulardr.
1

Srdrlebilir kalknma ilkesini gz nnde tutarak ve i pazarn tamamlanmas ve uyumun ve evrenin korunmasnn glendirilmesi erevesinde, halklarnn ekonomik ve sosyal bakmdan gelimesini tevik etmeye ve ekonomik btnlemedeki ilerlemelerin dier alanlardaki paralel gelimelerle birlikte olmasn gvence altna alacak politikalar uygulamaya AZML OLARAK, lkelerinin vatandalar iin ortak bir vatandalk tesis etmeye KARARLI OLARAK, Avrupada ve dnyada bar, gvenlii ve ilerlemeyi desteklemek amacyla, 42. maddede yer alan hkmlere uygun olarak ortak bir savunmaya dnebilecek bir ortak savunma politikasnn aamal olarak belirlenmesini de ieren, bylelikle Avrupann kimliini ve bamszln glendiren bir ortak d ve gvenlik politikasn uygulamaya KARARLI OLARAK, bu Antlama ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann hkmlerine uygun olarak bir zgrlk, gvenlik ve adalet alan oluturarak ve halklarnn gvenliini temin ederek, kiilerin serbest dolamn kolaylatrmaya KARARLI OLARAK, Kararlarn katmanl yetki ilkesine uygun olarak vatandaa mmkn olan en yakn ekilde alnd, Avrupa halklar arasnda giderek daha sk hale gelen bir birlik yaratma srecini devam ettirmeye KARARLI OLARAK, Avrupa btnlemesini ileriye gtrmek amacyla atlacak admlar GZ NNDE BULUNDURARAK, Bir Avrupa Birlii kurmaya KARAR VERM ve bu amala aadakileri tam yetkili temsilcileri olarak belirlemilerdir: (Tam yetkili temsilcilerin listesine yer verilmemitir) ADLARI GEENLER, usulne ve ekline uygun olarak dzenlenmi tam yetki belgelerinin teatisinden sonra aadaki hkmler zerinde anlamlardr:

BALIK I
ORTAK HKMLER Madde 1 Bu Antlama ile, YKSEK KT TARAFLAR, aralarnda, ye devletlerin ortak hedeflerine ulamak iin yetki verdikleri ve bundan sonra Birlik olarak anlacak bir AVRUPA BRL kurarlar.

Bu Antlama, kararlarn mmkn olduu kadar ak ve vatandaa en yakn ekilde alnd, Avrupa halklar arasnda giderek daha sk hale gelen bir birlik yaratma srecinde yeni bir aamay simgeler. Birlik, bu Antlama ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlama (bundan sonra Antlamalar olarak anlacaktr) zerine kuruludur. Bu iki Antlama ayn hukuki deere sahiptir. Birlik, Avrupa Topluluunun yerini alr ve halefi olur. Madde 2 Birlik, insan onuruna sayg, zgrlk, demokrasi, eitlik, hukukun stnl ve aznlklara mensup kiilerin haklar da dahil olmak zere insan haklarna sayg deerleri zerine kuruludur. Bu deerler, oulculuk, ayrmclk yapmama, hogr, adalet, dayanma ve kadn-erkek eitliinin hakim olduu bir toplumda ye devletler iin ortaktr. Madde 3 1. Birliin amac; bar, kendi deerlerini ve halklarnn refahn ileriye gtrmektir. 2. Birlik, vatandalarna, d snrlarn kontrol, iltica, g, suun nlenmesi ve sula mcadele konularnda uygun tedbirler vastasyla kiilerin serbest dolamnn saland, i snrlarn olmad bir zgrlk, gvenlik ve adalet alan sunar. 3. Birlik bir i pazar kurar. Birlik, dengeli ekonomik bymeye ve fiyat istikrarna, tam istihdam ve sosyal gelimeyi hedefleyen rekabet edebilirlii yksek bir sosyal pazar ekonomisine ve evre kalitesinin yksek dzeyde korunmasna ve iyiletirilmesine dayal olarak, Avrupann srdrlebilir kalknmas iin alr. Birlik, bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi destekler. Birlik, sosyal dlanma ve ayrmclk ile mcadele eder ve sosyal adaleti, sosyal korumay, kadn-erkek eitliini, nesiller aras dayanmay ve ocuk haklarnn korunmasn destekler. Birlik, ekonomik, sosyal ve yersel uyumu ve ye devletler arasnda dayanmay destekler. Birlik, sahip olduu zengin kltr ve dil eitliliine sayg gsterir ve Avrupann kltrel mirasnn korunmasn ve gelitirilmesini salar. 4. Birlik, para birimi avro olan bir ekonomik ve parasal birlik kurar.

5. Birlik, d dnya ile ilikilerinde kendi deerlerini ve karlarn savunur ve destekler ve vatandalarnn korunmasna katk salar. Bara, gvenlie, dnyann srdrlebilir kalknmasna, halklar arasnda dayanma ve karlkl saygya, serbest ve drst ticarete, yoksulluun ortadan kaldrlmasna ve ocuk haklar bata olmak zere
3

insan haklarnn korunmasna ve Birlemi Milletler artnda yer alan ilkelere sayg gsterilmesi de dahil uluslararas hukuka titizlikle uyulmasna ve uluslararas hukukun gelitirilmesine katkda bulunur. 6. Birlik, hedeflerini, Antlamalarda kendisine verilen yetkiler erevesinde, uygun aralarla takip eder. Madde 4 1. Antlamalarda Birlie verilmemi yetkiler, 5. madde uyarnca, ye devletlere aittir. 2. Birlik, ye devletlerin Antlamalar nndeki eitliine ve blgesel ve yerel zerk ynetimler de dahil, siyasal ve anayasal temel yaplarnda mndemi ulusal kimliklerine sayg gsterir. Birlik, lke btnlnn teminat altna alnmas, kamu dzeninin muhafaza edilmesi ve ulusal gvenliin korunmas da dahil, devletin temel ilevlerine sayg gsterir. zellikle ulusal gvenlik, her ye devletin kendi sorumluluunda kalmaya devam eder. 3. Birlik ve ye devletler, drst ibirlii ilkesi gereince, Antlamalardan kaynaklanan grevlerin yerine getirilmesinde birbirlerine sayg gsterirler ve yardmc olurlar. ye devletler, Antlamalardan veya Birlik kurumlarnn tasarruflarndan kaynaklanan ykmllklerin yerine getirilmesini salamak zere, genel veya zel her trl uygun tedbiri alrlar. ye devletler, Birliin grevlerinin yerine getirilmesini kolaylatrrlar ve Birliin hedeflerinin gerekletirilmesini tehlikeye drebilecek her trl tedbirden kanrlar. Madde 5 1. Birliin yetkilerinin snrlar, yetkilendirilme ilkesine tabidir. Birlik yetkilerinin kullanlmas, katmanl yetki ve orantllk ilkelerine tabidir. 2. Yetkilendirilme ilkesi gereince Birlik, Antlamalarda belirlenen hedeflere ulamak iin, ancak ye devletler tarafndan Antlamalarda kendisine verilen yetkilerin snrlar dahilinde hareket eder. Antlamalarda Birlie verilmemi yetkiler ye devletlere aittir. 3. Katmanl yetki ilkesi gereince, Birlik, mnhasr yetkisine girmeyen alanlarda, sadece, ngrlen eylemin amalarnn ye devletler tarafndan merkezi dzeyde veya blgesel ve yerel dzeyde yeterli biimde gerekletirilemeyecei ve fakat sz konusu eylemin boyutu ya da etkileri itibaryla Birlik dzeyinde daha iyi gerekletirilebilecei durumlarda harekete geer.

Birlik kurumlar, katmanl yetki ilkesini, Katmanl Yetki ve Orantllk lkelerinin Uygulanmasna Dair Protokole uygun olarak uygularlar. Ulusal parlamentolar, katmanl yetki ilkesine uyulmasn bu Protokolde belirlenen usule uygun olarak salarlar. 4. Orantllk ilkesi gereince, Birlik eyleminin ierii ve ekli, Antlamalarn amalarn gerekletirmek iin gerekli olan aamaz. Birlik kurumlar, orantllk ilkesini, Katmanl Yetki ve Orantllk lkelerinin Uygulanmasna Dair Protokole uygun olarak uygularlar. Madde 6 1. Birlik, 12 Aralk 2007 tarihinde Strazburgda uyarland haliyle, Antlamalarla ayn hukuki deere sahip olan 7 Aralk 2000 tarihli Avrupa Birlii Temel Haklar artnda yer alan haklar, zgrlkleri ve ilkeleri tanr. artta yer alan hkmler, Birliin Antlamalarda belirlenen yetkilerini hibir ekilde geniletmez. artta yer alan haklar, zgrlkler ve ilkeler; artn yorumlanmas ve uygulanmasnn dzenlendii VII. Bal altndaki genel hkmlere uygun olarak ve artta bu hkmlerin kaynaklarn ortaya koyan aklamalar gerektii ekilde gz nnde bulundurularak yorumlanr. 2. Birlik, nsan Haklarnn ve Temel zgrlklerin Korunmasna likin Avrupa Szlemesine katlr. Bu katlm, Birliin Antlamalarda belirlenen yetkilerinde deiiklie yol amaz. 3. nsan Haklarnn ve Temel zgrlklerin Korunmasna likin Avrupa Szlemesi tarafndan gvence altna alnan ve ye devletlerin ortak anayasal geleneklerinden kaynaklanan temel haklar, Birlik hukukunun genel ilkelerinin parasdr. Madde 7 1. Konsey, ye devletlerin te birinin, Avrupa Parlamentosunun veya Avrupa Komisyonunun gerekeli nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, 2. maddede belirtilen deerlerin bir ye devlet tarafndan ciddi biimde ihlaline ynelik ak bir risk bulunduunu yelerinin bete drt ounluuyla tespit edebilir. Konsey, bu tespiti yapmadan nce ilgili ye devleti dinler ve ayn usule gre hareket ederek bu devlete tavsiyelerde bulunabilir. Konsey, bu tespitin dayand gerekelerin geerliliini srdrp srdrmediini dzenli olarak kontrol eder.

2. Avrupa Birlii Zirvesi, ye devletlerin te birinin veya Avrupa Komisyonunun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, 2. maddede belirtilen deerlerin bir ye devlet tarafndan ciddi ve srekli biimde ihlal edildiini, ilgili ye devleti gzlemlerini sunmak zere davet ettikten sonra, oybirliiyle tespit edebilir. 3. Konsey, 2. paragraf uyarnca bir tespitte bulunulmas halinde, ilgili ye devletin hkmet temsilcisinin Konseydeki oy haklar da dahil, Antlamalarn bu ye devlete uygulanmasndan kaynaklanan haklardan bazlarnn askya alnmasna nitelikli ounlukla karar verebilir. Konsey bu karar verirken, askya alma ileminin gerek ve tzel kiilerin hak ve ykmllkleri zerindeki muhtemel etkilerini gz nnde bulundurur. lgili ye devletin Antlamalardan kaynaklanan ykmllkleri, her hlkrda bu devlet iin balayc olmaya devam eder. 4. Konsey, sonradan, 3. paragrafta belirtilen tedbirlerin alnmasna neden olan durumun deimesine bal olarak, bu tedbirlerin deitirilmesine veya kaldrlmasna nitelikli ounlukla karar verebilir. 5. Bu maddenin amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birlii Zirvesi ve Konseye uygulanacak oylamaya ilikin kurallar, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 354. maddesinde yer almtr. Madde 8 1. Birlik, komu lkelerle, Birliin deerleri zerine kurulu olan ve ibirliine dayal yakn ve barl ilikilerle belirginleen bir refah ve iyi komuluk alan oluturmak amacyla zel ilikiler gelitirir. 2. Birlik, 1. paragrafn amalar dorultusunda, ilgili lkelerle zel anlamalar akdedebilir. Bu anlamalar, karlkl hak ve ykmllklerin yan sra, ortak faaliyetlerin yrtlmesi imkann da ierebilir. Bu anlamalarn uygulanmas konusunda dzenli olarak istiarede bulunulur.

BALIK II
DEMOKRATK LKELERE LKN HKMLER Madde 9 Birlik, tm faaliyetlerinde, kurumlar, organlar, ofisleri ve ajanslarndan eit ilgi grecek olan vatandalar arasnda eitlik ilkesini gzetir. Bir ye devletin uyruu olan her kii Birlik vatandadr. Birlik vatandal, ulusal vatandala ilave nitelikte olup, ulusal vatandaln yerini almaz.
6

Madde 10 1. Birliin ileyii, temsili demokrasiye dayanr.

2. Vatandalar, Birlik dzeyinde, Avrupa Parlamentosunda dorudan temsil edilirler. ye devletler, gerek ulusal parlamentolarna, gerek vatandalarna kar demokratik olarak sorumlu olan devlet veya hkmet bakanlar tarafndan Avrupa Birlii Zirvesinde ve hkmetleri tarafndan Konseyde temsil edilirler. 3. Her vatanda, Birliin demokratik yaamna katlma hakkna sahiptir. Kararlar, mmkn olduu kadar ak ve vatandaa en yakn ekilde alnr. 4. Avrupa dzeyindeki siyasi partiler, Avrupa siyasi bilincinin oluturulmasna ve Birlik vatandalarnn iradesinin ifade edilmesine katkda bulunurlar. Madde 11 1. Kurumlar, uygun vastalarla, Birliin tm eylem alanlarnda, vatandalara ve temsilci kurululara kendi grlerini ortaya koyma ve kamuya ak biimde gr alveriinde bulunma imkan tanrlar. 2. Kurumlar, temsilci kurulularla ve sivil toplumla ak, effaf ve dzenli bir diyalog kurarlar. 3. Avrupa Komisyonu, Birlik eylemlerinin uyumlu ve effaf olmasn salamak amacyla ilgili taraflarla kapsaml istiarelerde bulunur. 4. Kayda deer saydaki ye devletten en az bir milyon Birlik vatanda, Antlamalarn uygulanmas amacyla Birliin bir hukuki tasarrufunun gerekli olduunu dndkleri konularda, Avrupa Komisyonunu yetkileri erevesinde her trl uygun neriyi sunmaya davet etme giriiminde bulunabilir. Byle bir vatanda giriimi iin gerekli usul ve artlar, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 24. maddesinin 1. paragrafna uygun olarak belirlenir. Madde 12 Ulusal parlamentolar, aadaki biimlerde Birliin iyi ileyiine etkin olarak katkda bulunurlar: a) Birlik kurumlar tarafndan bilgilendirilerek ve Avrupa Birliinde Ulusal Parlamentolarn Rolne Dair Protokol uyarnca Birliin taslak yasama tasarruflarnn kendilerine iletilmesiyle,

b) Katmanl Yetki ve Orantllk lkelerinin Uygulanmasna Dair Protokolde ngrlen usullere uygun olarak katmanl yetki ilkesine uyulmasn gzeterek, c) zgrlk, gvenlik ve adalet alan erevesinde, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 70. maddesine uygun olarak bu alandaki Birlik politikalarnn uygulanmasna ilikin deerlendirme mekanizmalarnda ve sz konusu Antlamann 88 ve 85. maddelerine uygun olarak Europoln siyasi denetimi ve Eurojustn faaliyetlerinin deerlendirilmesinde yer alarak,

d) Bu Antlamann 48. maddesine uygun olarak, Antlamalarn deitirilmesi usulnde yer alarak, e) f) Bu Antlamann 49. maddesine uygun olarak, Birlie katlm bavurularnn kendilerine bildirilmesiyle, Avrupa Birliinde Ulusal Parlamentolarn Rolne Dair Protokole uygun olarak, ulusal parlamentolar arasnda ve bunlarla Avrupa Parlamentosu arasnda parlamentolar aras ibirliinde yer alarak.

BALIK III
KURUMLARA LKN HKMLER Madde 13 1. Birlik, kendisinin, vatandalarnn ve ye devletlerin deerlerini desteklemeyi, hedeflerini izlemeyi, karlarna hizmet etmeyi ve politika ve eylemlerinin tutarlln, etkililiini ve srekliliini temin etmeyi amalayan bir kurumsal ereveye sahiptir. Birliin kurumlar unlardr: Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birlii Zirvesi, Konsey, Avrupa Komisyonu (bundan sonra Komisyon olarak anlacaktr), Avrupa Birlii Adalet Divan, Avrupa Merkez Bankas, Saytay.

2. Her kurum, Antlamalarla kendisine verilen yetkilerin snrlar dahilinde ve Antlamalarda ngrlen usul, art ve hedeflere uygun olarak hareket eder. Kurumlar drst ibirlii iinde alrlar. 3. Avrupa Merkez Bankas ve Saytay ile ilgili hkmler ve dier kurumlarla ilgili ayrntl hkmler Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamada yer almtr. 4. Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona, istiari nitelikte faaliyet gsteren Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesi yardmc olur. Madde 14 1. Avrupa Parlamentosu, Konsey ile birlikte, yasama ve bte ilevlerini yerine getirir. Avrupa Parlamentosu, Antlamalarda ngrlen koullara uygun olarak, siyasi denetim ve danma ilevlerini yerine getirir. Avrupa Parlamentosu, Komisyon Bakann seer. 2. Avrupa Parlamentosu, Birlik vatandalarnn temsilcilerinden oluur. yelerin says, bakan hari, 750yi geemez. Vatandalarn temsili, ye devlet bana en az alt ye olmak kaydyla, azalan ekilde orantl olarak salanr. Hibir ye devlet 96dan fazla sandalyeye sahip olamaz. Avrupa Birlii Zirvesi, ibu paragrafn birinci alt paragrafnda belirtilen ilkeleri gzeterek, Avrupa Parlamentosunun inisiyatifi ve muvafakatiyle, Avrupa Parlamentosunun oluumunu belirleyen bir karar oybirliiyle kabul eder. 3. Avrupa Parlamentosu yeleri, be yllk bir dnem iin dorudan genel seimle, serbest ve gizli oyla seilir. 4. Avrupa Parlamentosu, yeleri arasndan bakann ve bakanlk divann seer. Madde 15 1. Avrupa Birlii Zirvesi, Birlie, geliimi iin gerekli itici gc salar ve buna ynelik genel siyasi ynelimleri ve ncelikleri belirler. Zirve yasama faaliyetinde bulunmaz. 2. Avrupa Birlii Zirvesi, ye devletlerin devlet veya hkmet bakanlar ile kendi Bakan ve Komisyon Bakanndan oluur. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, Zirvenin almalarna katlr. 3. Avrupa Birlii Zirvesi, her alt ayda iki kez olmak zere Bakannn davetiyle toplanr. Zirve yeleri, gndem gerektirdiinde, yelerin her birine birer bakann ve Komisyon Bakanna bir Komisyon yesinin yardmc olmasna karar verebilir. Durum gerektirdiinde, Bakan, Zirveyi olaanst toplantya arr.

4. Antlamalarda aksi ngrlmedike, Avrupa Birlii Zirvesinin kararlar konsenssle alnr. 5. Avrupa Birlii Zirvesi, Bakann iki buuk yllk bir sre iin nitelikli ounlukla seer; Bakann grev sresi bir defaya mahsus olmak zere yenilenebilir. Grevin yerine getirilmesinde bir engel veya ciddi bir suistimal bulunmas durumunda, Zirve, Bakann grevine ayn usule gre son verebilir. 6. a) Avrupa Birlii Zirvesi Bakan; Zirveye bakanlk eder ve almalarna ivme kazandrr,

b) Komisyon Bakanyla ibirlii halinde ve Genel ler Konseyinin almalar temelinde, Zirve almalarnn hazrlanmasn ve srekliliini salar, c) Zirvede uyum ve mutabakat kolaylatrmak iin aba sarf eder,

d) Her Zirve toplantsndan sonra Avrupa Parlamentosuna bir rapor sunar. Avrupa Birlii Zirvesi Bakan, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin yetkilerine halel gelmeksizin, ortak d ve gvenlik politikasn ilgilendiren konularda, kendi dzeyinde ve bu sfatla Birliin d temsilini salar. Avrupa Birlii Zirvesi Bakan, ulusal bir grev stlenemez. Madde 16 1. Konsey, Avrupa Parlamentosu ile birlikte, yasama ve bte ilevlerini yerine getirir. Konsey, Antlamalarda ngrlen koullara uygun olarak, politika belirleme ve koordinasyon ilevlerini yerine getirir. 2. Konsey, her ye devletin, temsil ettii ye devlet hkmetini taahht altna sokabilecek ve oy kullanabilecek bakan dzeyindeki bir temsilcisinden oluur. 3. Konsey, Antlamalarda aksi ngrlmedike nitelikli ounlukla hareket eder.

4. Nitelikli ounluk, 1 Kasm 2014 tarihinden itibaren, Konsey yelerinin en az onbeinin dahil olduu, Birlik nfusunun en az % 65ini oluturan ye devletleri temsil eden Konsey yelerinin en az % 55i olarak tanmlanr. Nitelikli ounluun salanmam saylmas iin, bloke edici aznlk en az drt Konsey yesinden olumaldr. Nitelikli ounlua ilikin dier kurallar, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 238. maddesinin 2. paragrafnda yer almtr.

10

5. Nitelikli ounluun tanmna ilikin olarak 31 Ekim 2014 tarihine kadar uygulanacak geici hkmler ile 1 Kasm 2014 31 Mart 2017 tarihleri arasnda uygulanacak geici hkmler, Geici Hkmlere Dair Protokolde belirlenir. 6. Konsey, listesi Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 236. maddesi uyarnca kabul edilecek farkl oluumlar halinde toplanr. Genel ler Konseyi, farkl Konsey oluumlarnn almalar arasnda tutarll salar. Genel ler Konseyi, Avrupa Birlii Zirvesi Bakan ve Komisyon ile irtibat halinde, Zirve toplantlarn hazrlar ve bunlarn takibini salar. Dileri Konseyi, Zirve tarafndan belirlenen stratejik ynlendirici ilkeler temelinde, Birliin d eylemini ekillendirir ve Birlik eyleminin tutarlln salar. 7. ye devlet hkmetlerinin daimi temsilcilerinden oluan bir komite, Konseyin almalarn hazrlamaktan sorumludur. 8. Konsey taslak bir yasama tasarrufu zerinde grrken ve oylama yaparken kamuya ak olarak toplanr. Bu dorultuda, her bir Konsey toplants, srasyla, Birliin yasama tasarruflarna ve yasama d faaliyetlerine ilikin grmelerin yapld iki blmden oluur. 9. Dileri Konseyi haricindeki Konsey oluumlarnn bakanl, Konseydeki ye devletlerin temsilcileri tarafndan, eit rotasyon temelinde, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 236. maddesi uyarnca belirlenen koullara uygun olarak yrtlr. Madde 17 1. Komisyon, Birliin genel karlarn destekler ve bu amaca ynelik uygun giriimlerde bulunur. Antlamalarn ve kurumlar tarafndan Antlamalara dayanarak kabul edilen tedbirlerin uygulanmasn salar. Avrupa Birlii Adalet Divannn denetiminde Birlik hukukunun uygulanmasn gzetir. Bteyi uygular ve programlar ynetir. Antlamalarda ngrlen koullara uygun olarak koordinasyon, yrtme ve ynetim ilevlerini yerine getirir. Ortak d ve gvenlik politikas ile Antlamalarda ngrlen dier durumlar haricinde, Birliin d temsilini salar. Kurumlar aras anlamalarn yaplmas amacyla, Birliin yllk ve ok yll programlama almalarn balatr. 2. Birliin yasama tasarruflar, Antlamalarda aksi ngrlmedike, ancak Komisyonun nerisi zerine kabul edilebilir. Dier tasarruflar, Antlamalarda ngrlmesi halinde Komisyonun nerisi zerine kabul edilir. 3. Komisyonun grev sresi be yldr.

Komisyon yeleri, genel yeterlilikleri ve Avrupa idealine ballklar esas alnarak, bamszlklar phe gtrmeyen kiiler arasndan seilirler.
11

Komisyon, grevlerini yerine getirirken tamamen bamszdr. 18. maddenin 2. paragraf sakl kalmak kaydyla, Komisyon yeleri, herhangi bir hkmetten veya baka bir kurum, organ, ofis veya birimden talimat isteyemez veya alamazlar. Grevleriyle veya grevlerinin ifas ile badamayan her trl eylemden kanrlar. 4. Lizbon Antlamasnn yrrle giri tarihi ile 31 Ekim 2014 tarihi arasnda atanan Komisyon, bakan ile bakan yardmclarndan biri olan Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi dahil, her ye devletin birer vatandandan oluur. 5. Komisyon, 1 Kasm 2014 tarihinden itibaren, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan oybirliiyle deitirilmesine karar verilmedike, Bakan ve Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi dahil, ye devlet saysnn te ikisine karlk gelen sayda yeden oluur. Komisyon yeleri, ye devlet vatandalar arasndan ye devletlerin tmnn demografik ve corafi yelpazesini yanstacak ekilde, ye devletler arasnda mutlak surette uyulacak bir eit rotasyon sistemi temelinde seilir. Bu sistem, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 244. maddesine uygun olarak Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan oybirliiyle belirlenir. 6. a) Komisyon Bakan; Komisyonun grevini yerine getirirken uyaca ynlendirici ilkeleri belirler,

b) Komisyonun uyumlu, etkin ve heyet olarak hareket etmesini salamak amacyla i organizasyonu konusunda karar verir, c) Komisyon yeleri arasndan, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi dndaki bakan yardmclarn atar.

Bir Komisyon yesi, Bakann talep etmesi halinde istifa eder. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, Bakann talep etmesi halinde, 18. maddenin 1. paragrafnda ngrlen usule uygun olarak istifa eder. 7. Avrupa Birlii Zirvesi, Avrupa Parlamentosu seimlerini gz nnde tutarak ve gerekli istiarelerde bulunduktan sonra, Avrupa Parlamentosuna, Komisyon Bakanl iin nitelikli ounlukla bir aday nerir. Bu aday, Avrupa Parlamentosu tarafndan ye tam saysnn ounluuyla seilir. Bu aday iin ounluun salanamamas durumunda, Avrupa Birlii Zirvesi nitelikli ounlukla hareket ederek, Avrupa Parlamentosu tarafndan ayn usule gre seilecek yeni bir aday bir ay iinde nerir. Konsey, seilen Bakan ile mutabakat halinde, Komisyon yesi olarak atanmasn nerdii dier kiilerin listesini kabul eder. Komisyon yeleri, 3. paragrafn ikinci alt paragraf ve 5. paragrafn ikinci alt paragrafnda ngrlen kriterlere uygun olarak, ye devletlerin nerileri temelinde seilir. Bakan, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ve Komisyonun dier yeleri, heyet olarak Avrupa Parlamentosunun muvafakat oyuna sunulur.
12

Komisyon, bu muvafakat temelinde, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan nitelikli ounlukla atanr. 8. Komisyon, Avrupa Parlamentosuna kar heyet olarak sorumludur. Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 234. maddesine uygun olarak Komisyon hakknda bir gvensizlik nergesi oylayabilir. Byle bir gvensizlik nergesinin kabul edilmesi halinde, Komisyon yeleri toplu olarak istifa eder ve Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi de Komisyonda yrtt grevlerinden istifa eder. Madde 18 1. Avrupa Birlii Zirvesi, Komisyon Bakan ile mutabk kalarak, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisini nitelikli ounlukla atar. Avrupa Birlii Zirvesi, Yksek Temsilcinin grevine ayn usule gre son verebilir. 2. Yksek Temsilci, Birliin ortak d ve gvenlik politikasn yrtr. Yksek Temsilci, Konseyin talimatlar dorultusunda yrtecei bu politikann gelitirilmesine nerileriyle katkda bulunur. Yksek Temsilci, ortak gvenlik ve savunma politikas iin de ayn ekilde hareket eder. 3. Yksek Temsilci, Dileri Konseyine bakanlk eder.

4. Yksek Temsilci, Komisyon Bakan Yardmclarndan biridir. Birliin d eyleminin tutarl olmasn salar. Komisyonun d ilikiler alanndaki grevlerinden ve Birliin d eyleminin dier vehelerinin koordinasyonundan, Komisyon bnyesinde sorumludur. Komisyon bnyesinde bu sorumluluklarn yerine getirirken ve yalnzca bu sorumluluklar bakmndan, 2 ve 3. paragraflarla uyumlu olduu lde, Komisyonun ileyiine ilikin usullere tabidir. Madde 19 1. Avrupa Birlii Adalet Divan; Adalet Divan, Genel Mahkeme ve ihtisas mahkemelerinden oluur. Avrupa Birlii Adalet Divan, Antlamalarn yorumlanmasnda ve uygulanmasnda hukuka riayet edilmesini salar. ye devletler, Birlik hukukunun kapsad alanlarda etkili hukuki koruma salamak iin gerekli hukuki bavuru yollarn temin ederler. 2. Adalet Divan, her ye devletten bir hakimden oluur. Adalet Divanna hukuk szcleri yardmc olur. Genel Mahkeme, her ye devletten en az bir hakimden oluur. Adalet Divan hakimleri ve hukuk szcleri ile Genel Mahkeme hakimleri, bamszlklar phe gtrmeyen ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 253 ve 254. maddelerinde ngrlen koullar karlayan kiiler arasndan
13

seilirler. ye devlet hkmetlerinin mutabakatyla alt yl iin atanrlar. Grev sresi dolan hakimler ve hukuk szcleri yeniden atanabilirler. 3. a) Avrupa Birlii Adalet Divan, Antlamalara uygun olarak; bir ye devlet, Birlik kurumu veya gerek ya da tzel kii tarafndan alan davalar hakknda karar verir,

b) ye devlet mahkemelerinin talebi zerine, Birlik hukukunun yorumlanmas veya Birlik kurumlar tarafndan kabul edilen tasarruflarn geerlilii hakknda n karar verir, c) Antlamalarda ngrlen dier durumlarda karar verir.

BALIK IV
GLENDRLM BRLNE LKN HKMLER Madde 20 1. Birliin mnhasr olmayan yetkileri erevesinde aralarnda glendirilmi ibirlii kurmak isteyen ye devletler, bu maddede ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 326 ila 334. maddelerinde ngrlen snrlar ve ayrntl kurallar erevesinde, Birlik kurumlarnn desteini alabilirler ve Antlamalarn ilgili hkmlerini uygulayarak sz konusu yetkileri kullanabilirler. Glendirilmi ibirlii, Birliin hedeflerini ileri gtrmeyi, karlarn korumay ve btnleme srecini glendirmeyi amalar. Bu ibirlii, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 328. maddesi uyarnca, tm ye devletlere her zaman aktr. 2. Konsey, glendirilmi ibirlii hedeflerine Birlik tarafndan makul bir sre iinde topluca ulalamayacan tespit ederse, glendirilmi ibirliine en az dokuz ye devletin katlmas artyla, bu ibirlii iin yetki veren karar son are olarak kabul eder. Konsey, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 329. maddesinde ngrlen usule uygun olarak hareket eder. 3. Konseyin tm yeleri Konseydeki grmelere katlabilir, ancak oylamada sadece glendirilmi ibirliine katlan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri yer alr. Oylamaya ilikin kurallar, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 330. maddesinde belirlenmitir. 4. Glendirilmi ibirlii erevesinde kabul edilen tasarruflar, sadece bu ibirliine katlan ye devletleri balar. Bu tasarruflar, Birlie katlm iin aday lkeler tarafndan kabul edilmesi gereken mktesebatn bir paras olarak deerlendirilmezler.

14

BALIK V
BRLN DI EYLEMNE LKN GENEL HKMLER VE ORTAK DI VE GVENLK POLTKASINA LKN ZEL HKMLER

BLM 1 BRLN DI EYLEMNE LKN GENEL HKMLER Madde 21 1. Birliin uluslararas alandaki eylemi; kurulmasna, gelimesine ve genilemesine ilham kayna olan ve d dnyada desteklemeyi hedefledii u ilkelere dayanr: demokrasi, hukukun stnl, insan haklar ve temel zgrlklerin evrensellii ve blnmezlii, insan onuruna sayg, eitlik ve dayanma ilkeleri ile Birlemi Milletler artnda yer alan ilkelere ve uluslararas hukukun ilkelerine sayg. Birlik, bu paragrafn birinci alt paragrafnda belirtilen ilkeleri paylaan nc lkelerle ve uluslararas, blgesel veya kresel rgtlerle ilikiler gelitirmek ve ortaklklar kurmak amacyla aba gsterir. Birlik, zellikle Birlemi Milletler erevesinde, ortak sorunlara ok tarafl zmler bulunmasn destekler. 2. Birlik, aadaki amalara ulamak zere, ortak politika ve eylemler tanmlar ve izler ve uluslararas ilikilerin tm alanlarnda yksek seviyede bir ibirlii iin alr: a) Birliin deerlerini, temel karlarn, gvenliini, bamszln ve btnln korumak,

b) demokrasiyi, hukukun stnln, insan haklarn ve uluslararas hukuk ilkelerini glendirmek ve desteklemek, c) Birlemi Milletler artnn ama ve ilkelerine, Helsinki Nihai Senedi ilkelerine ve d snrlarla ilgili olanlar da dahil Paris artnn amalarna uygun olarak, bar korumak, atmalar nlemek ve uluslararas gvenlii glendirmek, ncelikli olarak yoksulluun ortadan kaldrlmas amacyla, gelimekte olan lkelerin srdrlebilir ekonomik, sosyal ve evresel kalknmasn desteklemek, uluslararas ticaret zerindeki kstlamalarn tedricen kaldrlmas da dahil, tm lkelerin dnya ekonomisiyle btnlemesini tevik etmek, srdrlebilir kalknmay salamak amacyla, evre kalitesinin ve kresel doal kaynaklarn srdrlebilir ynetiminin muhafaza edilmesi ve iyiletirilmesi iin uluslararas tedbirlerin gelitirilmesine katkda bulunmak,

d) e) f)

g) doal veya insan kaynakl afetlere maruz kalan halklara, lkelere ve blgelere yardm etmek,
15

h) daha gl ok tarafl ibirliine ve kresel iyi ynetiime dayanan bir uluslararas sistemi desteklemek. 3. Birlik, bu Balkta ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann Beinci Ksmnda yer alan Birliin d eyleminin farkl alanlarnn ve Birliin dier politikalarnn d vehelerinin gelitirilmesi ve uygulanmasnda, 1 ve 2. paragraflarda yer alan ilkelere riayet eder ve hedefleri izler. Birlik, d eyleminin farkl alanlar arasnda ve bunlarla dier politikalar arasnda tutarll salar. Konsey ve Komisyon, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin desteiyle, bu tutarll salar ve bu ynde ibirlii yaparlar. Madde 22 1. Avrupa Birlii Zirvesi, 21. maddede yer alan ilkeler ve hedefler temelinde, Birliin stratejik karlarn ve hedeflerini belirler. Avrupa Birlii Zirvesinin Birliin stratejik karlar ve hedefleri hakkndaki kararlar, ortak d ve gvenlik politikasna ve Birliin d eyleminin dier alanlarna ilikindir. Bu kararlar, Birliin belirli bir lke veya blgeyle ilikilerini kapsayabilir veya tematik bir yaklam ierebilir. Kararlarda, kararlarn sreleri ve Birlik ve ye devletler tarafndan salanacak aralar belirlenir. Avrupa Birlii Zirvesi, Konsey tarafndan her bir alan iin ngrlen kurallara gre kabul edilen bir tavsiye zerine oybirliiyle hareket eder. Avrupa Birlii Zirvesinin kararlar, Antlamalarda ngrlen usullere gre uygulanr. 2. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ve Komisyon, Konseye ortak neriler sunabilirler; Yksek Temsilci ortak d ve gvenlik politikas alannda, Komisyon d eylemin dier alanlarnda yetkilidir.

BLM 2 ORTAK DI VE GVENLK POLTKASINA LKN ZEL HKMLER KESM 1 ORTAK HKMLER Madde 23 Birliin bu Blm uyarnca gerekletirecei uluslararas alandaki eylemi, 1. Blmde yer alan genel hkmlerde belirtilen ilkelere dayanr, hedefleri izler ve sz konusu hkmlere uygun olarak yrtlr.

16

Madde 24 1. Birliin ortak d ve gvenlik politikas alanndaki yetkisi, ortak bir savunmaya dnebilecek ortak bir savunma politikasnn aamal olarak belirlenmesi de dahil, d politikann btn alanlarn ve Birliin gvenliine ilikin tm meseleleri kapsar. Ortak d ve gvenlik politikas, zel kural ve usullere tabidir. Bu politika, Antlamalarda aksi ngrlmedike, Avrupa Birlii Zirvesi ve Konsey tarafndan oybirliiyle belirlenir ve uygulanr. Bu politika, yasama tasarruflarnn kabuln iermez. Bu politika, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ile ye devletler tarafndan Antlamalara uygun olarak yrtlr. Avrupa Parlamentosu ve Komisyonun bu alandaki zel rol Antlamalarda belirlenmitir. Avrupa Birlii Adalet Divan, bu Antlamann 40. maddesine uyulup uyulmadnn denetlenmesi ve Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 275. maddesinin 2. paragrafnda ngrlen baz kararlarn hukuka uygunluunun gzden geirilmesi hari olmak zere, bu hkmler bakmndan yetkili deildir. 2. Birlik, d eyleminin ilkeleri ve amalar erevesinde, ye devletler arasnda siyasi dayanmay gelitirmeye, genel kar konusu olan meseleleri belirlemeye ve ye devletlerin eylemlerinin gittike artan bir seviyede yaknlamasn gerekletirmeye dayal ortak bir d ve gvenlik politikasn ynlendirir, belirler ve uygular. 3. ye devletler, Birliin d ve gvenlik politikasn, ballk ve dayanma ruhuyla, aktif ve artsz bir biimde destekler ve Birliin bu alandaki eylemine uygun hareket ederler. ye devletler, siyasi dayanmalarn glendirmek ve gelitirmek amacyla birlikte alrlar. ye devletler, Birliin karlarna aykr olan veya uluslararas ilikilerde Birliin birleik bir g olarak etkinliini zedeleyebilecek her trl eylemden kanrlar. Konsey ve Yksek Temsilci, bu ilkelere uyulmasn salarlar. Madde 25 Birlik, ortak d ve gvenlik politikasn aadaki ekillerde ynlendirir: a) genel ynlendirici ilkeleri belirleyerek,

b) aadakileri belirleyen kararlar kabul ederek: i) Birlik tarafndan yrtlecek eylemler, ii) Birlik tarafndan benimsenecek tutumlar, iii) (i) ve (ii) bentlerinde belirtilen kararlarn uygulanmasna ilikin kurallar. c) ye devletler arasnda, politikalarnn yrtlmesinde, sistematik ibirliini glendirerek.
17

Madde 26 1. Avrupa Birlii Zirvesi, savunma alannda etkileri olan konulara ilikin olanlar da dahil, ortak d ve gvenlik politikas bakmndan Birliin stratejik karlarn belirler, hedeflerini tespit eder ve genel ynlendirici ilkelerini tanmlar. Zirve, gerekli kararlar kabul eder. Uluslararas gelimeler gerekli kldnda, Avrupa Birlii Zirvesi Bakan, bu gelimeler karsnda Birlik politikasnn stratejik esaslarn belirlemek amacyla Avrupa Birlii Zirvesini olaanst toplantya arr. 2. Konsey, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan belirlenen genel ynlendirici ilkeler ve stratejik esaslar temelinde, ortak d ve gvenlik politikasn oluturur ve bu politikann belirlenmesi ve uygulanmas iin gerekli kararlar alr. Konsey ve Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, Birlik eyleminin birliini, tutarlln ve etkililiini salar. 3. Ortak d ve gvenlik politikas, Yksek Temsilci ve ye devletler tarafndan ulusal imkanlar ve Birlik imkanlar kullanlmak suretiyle uygulanr. Madde 27 1. Dileri Konseyine bakanlk eden Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, ortak d ve gvenlik politikasnn oluturulmasna nerileriyle katkda bulunur ve Avrupa Birlii Zirvesi ve Konsey tarafndan kabul edilen kararlarn uygulanmasn salar. 2. Yksek Temsilci, ortak d ve gvenlik politikasna ilikin konularda Birlii temsil eder. Birlik adna nc taraflarla siyasi diyalog yrtr, uluslararas rgtlerde ve uluslararas konferanslarda Birliin tutumunu ifade eder. 3. Yksek Temsilciye, grevini yerine getirirken, bir Avrupa D Eylem Servisi yardmc olur. Bu Servis, ye devletlerin diplomatik birimleriyle ibirlii halinde alr ve Konsey ve Komisyonun Genel Sekreterliklerinin ilgili blmlerinde grevli memurlar ile ye devletlerin diplomatik birimlerince grevlendirilmi personelden oluur. Avrupa D Eylem Servisinin organizasyonu ve ileyii bir Konsey karar ile belirlenir. Konsey, Yksek Temsilcinin nerisi zerine, Avrupa Parlamentosuna dantktan ve Komisyonun muvafakatini aldktan sonra hareket eder. Madde 28 1. Uluslararas durumun Birliin operasyonel eylemini gerektirmesi halinde, Konsey gerekli kararlar kabul eder. Bu kararlarda, ama, kapsam, Birliin kullanmna sunulacak aralar, uygulanmalarna ilikin koullar ve gerektiinde kararlarn sreleri belirlenir.
18

artlarda, byle bir karara konu olan bir mesele zerinde nemli etkisi olan bir deiiklik meydana gelmesi halinde, Konsey, bu kararn ilkelerini ve amalarn gzden geirir ve gerekli kararlar kabul eder. 2. 1. paragrafta belirtilen kararlar, tutumlarn benimserken ve eylemlerini yrtrken ye devletleri balar. 3. 1. paragrafta belirtilen bir karar uyarnca bir ulusal tutum benimsenmesi veya bir ulusal eylemde bulunulmasnn planlanmas halinde, gerektiinde Konseyde n danmalarn yaplmasna imkan verecek bir sre iinde, ilgili ye devlet tarafndan nceden bilgi verilir. nceden bilgilendirme ykmll, Konsey kararlarnn i hukuka aktarlmasndan ibaret olan tedbirler iin uygulanmaz. 4. Durumdaki deiikliklerden kaynaklanan zorunlu hallerde ve Konsey kararnn 1. paragraf uyarnca gzden geirilmemesi halinde, ye devletler, bu kararn genel amalarn gz nnde tutarak gerekli tedbirleri ivedilikle alabilirler. Bu tr tedbirler alan ye devlet, Konseyi derhal bilgilendirir. 5. Bu maddede belirtilen bir kararn uygulanmasnda byk glklerin bulunmas halinde, bir ye devlet, bunlar grecek ve uygun zmler arayacak olan Konseye bavurur. Bu zmler, 1. paragrafta belirtilen kararn amalarna aykr olamaz ve etkililiini zedeleyemez. Madde 29 Konsey, corafi veya tematik nitelikteki belli bir mesele hakknda Birliin tutumunu belirleyen kararlar kabul eder. ye devletler, ulusal politikalarnn Birliin tutumlarna uygun olmasn salarlar. Madde 30 1. Bir ye devlet, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi veya Komisyonun desteiyle Yksek Temsilci, ortak d ve gvenlik politikasna ilikin herhangi bir meseleyi Konseye gtrebilir ve duruma gre Konseyde giriimlerde bulunabilir veya neriler sunabilir. 2. Hzl karar alnmasn gerektiren durumlarda, Yksek Temsilci, resen veya bir ye devletin talebi zerine, krk sekiz saat iinde veya acil durumlarda daha ksa bir sre iinde Konseyi olaanst toplantya arr. Madde 31 1. Bu Blmde yer alan kararlar, bu Blmde aksi ngrlmedike, Avrupa Birlii Zirvesi ve Konsey tarafndan oybirliiyle alnr. Bu Blm, yasama tasarruflarnn kabuln kapsamaz.
19

Oylamada ekimser kalan bir Konsey yesi, ekimserliini bu alt paragraf uyarnca resmi bir beyanla ortaya koyabilir. Bu durumda, sz konusu ye karar uygulamakla ykml deildir, ancak kararn Birlii baladn kabul eder. lgili ye devlet, dayanma ruhu iinde, bu karara dayanan Birlik eylemine aykr debilecek veya bunu engelleyebilecek bir eylemde bulunmaktan kanr ve dier ye devletler bu ye devletin tutumuna sayg gsterirler. ekimserliklerini bu ekilde ortaya koyan Konsey yelerinin, ye devletlerin en az te birini temsil etmeleri ve Birlik nfusunun en az te birini oluturmalar durumunda karar kabul edilmez. 2. 1. paragraf hkmlerine istisna olarak, Konsey, aadaki durumlarda nitelikli ounlukla hareket eder: Avrupa Birlii Zirvesinin Birliin stratejik karlarna ve hedeflerine ilikin olarak 22. maddenin 1. paragraf uyarnca ald bir karar temelinde, bir Birlik eylem veya tutumunu belirleyen bir karar kabul ederken, Avrupa Birlii Zirvesinin kendi inisiyatifiyle veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin inisiyatifiyle ortaya koyduu zel bir talebini takiben, Yksek Temsilci tarafndan sunulan neri zerine, bir Birlik eylem veya tutumunu belirleyen bir karar kabul ederken, Bir Birlik eylemini veya tutumunu belirleyen bir kararn uygulanmasna ilikin kararlar kabul ederken, 33. maddeye uygun olarak bir zel temsilci tayin ederken.

Bir Konsey yesi, hayati nem tayan ve beyan edilmi bulunan ulusal politika gerekeleriyle, nitelikli ounlukla alnmas gereken bir kararn kabulne kar kma niyetinde olduunu beyan ederse, oylama yaplmaz. Yksek Temsilci, ilgili ye devletle yakn istiarede bulunarak, bu devlet bakmndan kabul edilebilir bir zm arar. zm bulunamamas halinde, Konsey, nitelikli ounlukla, konunun oybirliiyle karara balanmak zere Avrupa Birlii Zirvesine gtrlmesini talep edebilir. 3. Avrupa Birlii Zirvesi, oybirliiyle, Konseyin 2. paragrafta belirtilen durumlar dnda nitelikli ounlukla hareket etmesini ngren bir karar kabul edebilir. 4. 2 ve 3. paragraflar, askeri etkileri veya savunma alannda etkileri olan kararlara uygulanmaz. 5. Konsey, usule ilikin konularda yelerinin ounluuyla hareket eder. Madde 32 ye devletler, genel karlara ilikin her trl d ve gvenlik politikas meselesi hakknda ortak bir yaklam belirlemek amacyla, Avrupa Birlii Zirvesinde ve Konseyde istiarede bulunurlar. Bir ye devlet, uluslararas alanda Birliin karlarn etkileyebilecek herhangi bir eylemde bulunmadan veya bir taahhde girmeden nce Avrupa Birlii Zirvesinde veya Konseyde dier ye devletlere danr. ye devletler,
20

eylemlerini birbirine yaklatrmak suretiyle, Birliin uluslararas alanda karlarn ve deerlerini ne karabilmesini salarlar. ye devletler dayanma iinde olurlar. Avrupa Birlii Zirvesi veya Konsey, 1. paragraf erevesinde Birliin ortak bir yaklamn belirlediinde, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ve ye devletlerin dileri bakanlar, faaliyetlerini Konsey bnyesinde koordine ederler. nc lkelerdeki ve uluslararas rgtler nezdindeki ye devlet diplomatik temsilcilikleri ve Birlik delegasyonlar aralarnda ibirlii yaparlar; ortak yaklamn oluturulmasna ve uygulanmasna katkda bulunurlar. Madde 33 Konsey, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi zerine, belirli politika meseleleri iin grevlendirilmi bir zel temsilci atayabilir. zel temsilci, grevini Yksek Temsilciye tabi olarak yrtr. Madde 34 1. ye devletler, uluslararas rgtlerde ve uluslararas konferanslar nezdinde eylemlerini koordine ederler. Bu forumlarda Birliin tutumlarn savunurlar. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi bu koordinasyonu organize eder. ye devletlerin tmnn temsil edilmedii uluslararas rgtlerde ve uluslararas konferanslarda, Birliin tutumlarn temsil edilen ye devletler savunurlar. 2. 24. maddenin 3. paragrafna uygun olarak, ye devletlerin tmnn temsil edilmedii uluslararas rgtler veya uluslararas konferanslarda, temsil edilen ye devletler temsil edilmeyen ye devletleri ve Yksek Temsilciyi ortak kar ilgilendiren meseleler hakknda bilgilendirirler. Ayn zamanda Birlemi Milletler Gvenlik Konseyi yesi olan ye devletler, uyum iinde hareket eder ve dier ye devletleri ve Yksek Temsilciyi tam olarak bilgilendirirler. Gvenlik Konseyi yesi olan ye devletler, grevlerini yerine getirirken, Birlemi Milletler artndan kaynaklanan sorumluluklarna halel gelmeksizin, Birliin tutumlarn ve karlarn savunurlar. Birlik, Birlemi Milletler Gvenlik Konseyinin gndeminde bulunan bir konuda bir tutum belirlediinde, Gvenlik Konseyinde yer alan ye devletler, Birliin tutumunu sunmak zere Yksek Temsilcinin davet edilmesini talep ederler. Madde 35 ye devletlerin nc lkeler ve uluslararas konferanslar nezdindeki diplomatik temsilcilikleri ve konsolosluk temsilcilikleri ile Birlik delegasyonlar ve bunlarn uluslararas rgtler nezdindeki temsilcilikleri, bu Blm uyarnca kabul edilen Birlik
21

tutum ve eylemlerinin belirlendii kararlara uyulmasn ve bunlarn uygulanmasn salamak iin ibirlii yaparlar. Bilgi deiimi ve ortak deerlendirmeler yaparak aralarndaki ibirliini artrrlar. Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 20. maddesinin 2. paragrafnn (c) bendinde belirtilen, Birlik vatandalarnn nc lke topraklarnda korunma haklarnn ve sz konusu Antlamann 23. maddesine uygun olarak kabul edilen tedbirlerin uygulanmasna katkda bulunurlar. Madde 36 Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, ortak d ve gvenlik politikas ve ortak gvenlik ve savunma politikasnn asli veheleri ve temel tercihleri hakknda Avrupa Parlamentosuna dzenli olarak danr ve bu politikalarn geliimi hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. Yksek Temsilci, Avrupa Parlamentosunun grlerinin gerektii ekilde dikkate alnmasn salar. zel temsilciler, Avrupa Parlamentosunun bilgilendirilmesine dahil olabilirler. Avrupa Parlamentosu, Konseye ve Yksek Temsilciye sorular yneltebilir veya tavsiyelerde bulunabilir. Avrupa Parlamentosu, ortak gvenlik ve savunma politikas da dahil, ortak d ve gvenlik politikasnn uygulanmasna ilikin gelimeler hakknda ylda iki kez grme yapar. Madde 37 Birlik, bu Blm kapsamndaki alanlarda bir veya daha ok devletle ya da uluslararas rgtlerle anlamalar akdedebilir. Madde 38 Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 240. maddesine halel gelmeksizin, bir Politika ve Gvenlik Komitesi, ortak d ve gvenlik politikasnn kapsad alanlardaki uluslararas durumu izler ve Konseyin veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin talebi zerine veya kendi inisiyatifiyle Konseye gr bildirerek politikalarn belirlenmesine katkda bulunur. Komite ayrca, Yksek Temsilcinin yetkilerine halel gelmeksizin, zerinde mutabk kalnan politikalarn uygulanmasn da izler. Bu Blm erevesinde, Politika ve Gvenlik Komitesi, 43. maddede ngrlen kriz ynetimi operasyonlarnn siyasi denetimi ve stratejik ynlendirmesini, Konseye ve Yksek Temsilciye tabi olarak yerine getirir. Konsey, kendisi tarafndan belirlenen kriz ynetimi operasyonunun amac ve sresiyle snrl olarak, Komiteye, operasyonun siyasi denetimi ve stratejik ynlendirmesine ilikin uygun kararlar alma yetkisi verebilir.
22

Madde 39 Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 16. maddesine uygun ekilde ve ayn maddenin 2. paragrafna istisna olarak, Konsey, bu Blm kapsamndaki faaliyetlerin yrtlmesinde, ye devletler tarafndan kiisel verilerin ilenmesi srasnda bireylerin korunmasna ve bu verilerin serbest dolamna ilikin kurallar belirleyen bir karar kabul eder. Bu kurallara uyulmas, bamsz otoritelerin denetimine tabidir. Madde 40 Ortak d ve gvenlik politikasnn uygulanmas, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 3 ila 6. maddelerinde belirtilen Birlik yetkilerinin kullanlmas iin Antlamalarda ngrlen usullerin uygulanmasn ve kurumlarn yetkilerinin kapsamn etkilemez. Ayn ekilde, sz konusu maddelerde belirtilen politikalarn uygulanmas, Birliin bu Blm erevesindeki yetkilerinin kullanlmas iin Antlamalarda ngrlen usullerin uygulanmasn ve kurumlarn yetkilerinin kapsamn etkilemez. Madde 41 1. Kurumlarn bu Blmn uygulanmasndan kaynaklanan idari harcamalar, Birlik btesinden karlanr. 2. Bu Blmn uygulanmasndan kaynaklanan operasyonel harcamalar da, askeri etkileri veya savunma alannda etkileri olan operasyonlardan kaynaklanan harcamalar ve Konseyin oybirliiyle aksini kararlatrd durumlar hari, Birlik btesinden karlanr. Harcamalarn Birlik btesinden karlanmad durumlarda, Konsey oybirliiyle aksini kararlatrmadka, bu harcamalar gayri safi milli haslalarnn byklne gre ye devletlerin btelerinden karlanr. Askeri etkileri veya savunma alannda etkileri olan operasyonlardan kaynaklanan harcamalara ilikin olarak, 31. maddenin 1. paragrafnn ikinci alt paragraf uyarnca, Konseydeki temsilcileri resmi beyanda bulunan ye devletler, bu harcamalarn finansmanna katkda bulunmakla ykml deildir. 3. Konsey, ortak d ve gvenlik politikas erevesindeki giriimlerin ve zellikle 42. maddenin 1. paragrafnda ve 43. maddede belirtilen grevlere ilikin hazrlk faaliyetlerinin acil finansman iin Birlik btesindeki deneklere hzl eriimin garanti edilmesine ynelik zel usulleri belirleyen bir karar kabul eder. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra hareket eder. Birlik btesinden karlanmayan 42. maddenin 1. paragrafnda ve 43. maddede belirtilen grevlere ilikin hazrlk faaliyetleri, ye devletlerin katklarndan oluan bir balang fonundan finanse edilir.
23

Konsey, nitelikli ounlukla, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin bir nerisi zerine aadakileri belirleyen kararlar alr: a) balang fonunun oluturulmasna ve finanse edilmesine ilikin kurallar, zellikle bu fona tahsis edilen miktarlar,

b) balang fonunun idaresine ilikin kurallar, c) mali kontrol kurallar.

42. maddenin 1. paragrafna ve 43. maddeye uygun olarak planlanan grevin Birlik btesinden karlanamamas halinde, Konsey, Yksek Temsilciye bu fonu kullanmas iin yetki verir. Yksek Temsilci, bu yetkinin kullanlmasyla ilgili olarak Konseye rapor verir.

KESM 2 ORTAK GVENLK VE SAVUNMA POLTKASI LE LGL HKMLER Madde 42 1. Ortak gvenlik ve savunma politikas, ortak d ve gvenlik politikasnn ayrlmaz bir parasdr. Ortak gvenlik ve savunma politikas, Birlie sivil ve askeri imkanlara dayanan operasyonel kabiliyet salar. Birlik, bu imkanlar, Birlemi Milletler artnda yer alan ilkelere uygun olarak, bar salamak, atmalar nlemek ve uluslararas gvenlii glendirmek amacyla Birlik dndaki grevlerde kullanabilir. Bu grevler, ye devletler tarafndan salanan kabiliyetler yardmyla yerine getirilir. 2. Ortak gvenlik ve savunma politikas, bir Birlik ortak savunma politikasnn aamal olarak belirlenmesini ierir. Bu politika, Avrupa Birlii Zirvesinin oybirliiyle karar vermesi halinde ortak bir savunmaya dnr. Zirve bu durumda, ye devletlere, kendi anayasal kurallarna uygun olarak bu ynde bir karar kabul etmeleri iin tavsiyede bulunur. Bu Kesim uyarnca belirlenen Birlik politikas; belirli ye devletlerin gvenlik ve savunma politikalarnn zel niteliine halel getirmez, ortak savunmalarnn Kuzey Atlantik Antlamas Tekilat (NATO) erevesinde salandn kabul eden belirli ye devletlerin Kuzey Atlantik Antlamasndan kaynaklanan ykmllklerine sayg gsterir ve bu erevede oluturulan ortak gvenlik ve savunma politikasna uygun olur. 3. ye devletler, Konsey tarafndan belirlenen hedeflere katkda bulunmak amacyla, ortak gvenlik ve savunma politikasnn uygulanmas iin sivil ve askeri kabiliyetlerini Birliin hizmetine sunarlar. Aralarnda ok uluslu gler kuran ye devletler, bunlar da ortak gvenlik ve savunma politikasnn hizmetine sunabilirler.

24

ye devletler, askeri kabiliyetlerini aamal olarak gelitirmeyi taahht ederler. Savunma kabiliyetlerinin gelitirilmesi, aratrma, tedarik ve silahlanma alanlarnda faaliyet gsteren Ajans (bundan sonra Avrupa Savunma Ajans olarak anlacaktr), operasyonel ihtiyalar belirler, bu ihtiyalar karlayacak tedbirleri destekler, savunma sektrnn endstriyel ve teknolojik temelini glendirmek iin gerekli her trl tedbirin belirlenmesine ve gerektiinde uygulanmasna katkda bulunur, bir Avrupa kabiliyetler ve silahlanma politikasnn belirlenmesine katlr ve askeri kabiliyetlerin geliiminin deerlendirilmesinde Konseye yardmc olur. 4. Bu maddede belirtilen bir grevi balatan kararlar da dahil, ortak gvenlik ve savunma politikasna ilikin kararlar, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi veya bir ye devletin inisiyatifi zerine Konsey tarafndan oybirliiyle kabul edilir. Yksek Temsilci, gerektiinde Komisyonla birlikte, hem ulusal kaynaklarn, hem de Birlik aralarnn kullanlmasn nerebilir. 5. Konsey, Birliin deerlerini korumak ve karlarna hizmet etmek amacyla, Birlik erevesinde bir grevin yerine getirilmesini ye devletlerden oluan bir grubun sorumluluuna verebilir. Bu tr bir grevin yerine getirilmesi 44. madde hkmlerine tabidir. 6. Askeri kabiliyetleri daha yksek kriterleri karlayan ve zorluk derecesi en yksek grevler iin birbirlerine kar daha balayc taahhtlerde bulunan ye devletler, Birlik erevesinde bir daimi yapsal ibirlii kurarlar. Bu ibirlii 46. madde hkmlerine tabidir. Bu ibirlii 43. madde hkmlerine halel getirmez. 7. Bir ye devletin lkesinin silahl saldrya uramas halinde, dier ye devletler, Birlemi Milletler artnn 51. maddesine uygun olarak, bu devlete kendi imkanlar dahilindeki tm aralarla yardm ve destekte bulunmakla ykmldr. Bu, belirli ye devletlerin gvenlik ve savunma politikalarnn zel niteliine halel getirmez. Bu alandaki taahhtler ve ibirlii, Kuzey Atlantik Antlamas Tekilat yesi olan devletlerin, kolektif savunmalarnn temeli ve bunun uygulanma platformu olmaya devam eden Kuzey Atlantik Antlamas Tekilat erevesindeki ykmllklerine uygun olur. Madde 43 1. Yerine getirilmesi srasnda Birliin askeri ve sivil imkanlar kullanabilecei 42. maddenin 1. paragrafnda belirtilen grevler; ortak silahszlandrma operasyonlarn, insani grevleri ve kurtarma grevlerini, askeri danmanlk ve destek grevlerini, atmalarn nlenmesi ve barn korunmas grevleri ile atma sonrasnda barn yeniden tesis edilmesine ynelik tedbirler ve istikrarn salanmas operasyonlar da dahil, kriz ynetiminde muharebe glerinin grevlerini ierir. Bu grevlerin tm, nc lkelere kendi topraklarndaki terrle mcadelede destek verilmesi de dahil, terrle mcadeleye katkda bulunabilir. 2. Konsey, hedeflerini, kapsamlarn ve uygulanmalaryla ilgili genel koullar belirleyerek 1. paragrafta belirtilen grevlere ilikin kararlar kabul eder. Birlik Dileri
25

ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, Konseyin talimatlar dorultusunda ve Politika ve Gvenlik Komitesi ile yakn ve srekli temas halinde, bu grevlerin sivil ve askeri vehelerinin koordinasyonunu salar. Madde 44 1. 43. maddeye uygun olarak kabul edilen kararlar erevesinde Konsey, bir grevin yerine getirilmesi ykmlln, istekli ve byle bir grev iin gerekli kabiliyete sahip bir grup ye devlete verebilir. Bu ye devletler, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ile ibirlii halinde, grevin nasl yrtlecei konusunda aralarnda anlarlar. 2. Greve katlan ye devletler, kendi inisiyatifleriyle veya dier bir ye devletin talebi zerine, grevle ilgili gelimeler hakknda Konseyi dzenli olarak bilgilendirirler. Bu ye devletler, grevin yerine getirilmesinin nemli sonular dourmas veya 1. paragrafta belirtilen kararlarda grev iin belirlenmi hedef, kapsam ve koullarda deiiklik yaplmasn gerektirmesi durumunda, Konseyi derhal bilgilendirirler. Bu durumlarda, Konsey gerekli kararlar kabul eder. Madde 45 1. 42. maddenin 3. paragrafnda belirtilen Avrupa Savunma Ajans, Konseye tabi olarak, aadaki grevleri yerine getirir: a) ye devletlerin askeri kabiliyetlere ilikin hedeflerinin belirlenmesine ve ye devletlerin kabiliyetler konusunda verdikleri taahhtlere uyup uymadklarnn deerlendirilmesine katkda bulunmak, ve etkili ve uyumlu tedarik

b) operasyonel ihtiyalarn uyumlatrlmasn yntemlerinin kabul edilmesini desteklemek, c)

askeri kabiliyetlere ilikin hedeflerin gerekletirilmesi iin ok tarafl projeler nermek, ye devletler tarafndan uygulanan programlarn koordinasyonunu ve zel ibirlii programlarnn ynetimini salamak,

d) savunma teknolojisi alanndaki aratrmalar desteklemek, ortak aratrma faaliyetlerini ve gelecekteki operasyonel ihtiyalar karlamaya ynelik teknik zm almalarn koordine etmek ve planlamak, e) savunma sektrnn endstriyel ve teknolojik temelinin glendirilmesi ve askeri harcamalarn etkililiinin artrlmas iin her trl yararl tedbirin belirlenmesine ve gerektiinde uygulanmasna katkda bulunmak.

2. Avrupa Savunma Ajans, katlmak isteyen tm ye devletlere aktr. Konsey, nitelikli ounlukla hareket ederek, Ajansn statsn, merkezini ve ileyi kurallarn belirleyen bir karar kabul eder. Bu kararda, Ajansn faaliyetlerine ne lde etkili katlm saland gz nnde bulundurulur. Ajans bnyesinde, ortak projelerde yer
26

alan ye devletleri bir araya getiren zel gruplar oluturulur. Ajans, grevlerini gerektiinde Komisyon ile irtibat halinde yerine getirir. Madde 46 1. 42. maddenin 6. paragrafnda belirtilen daimi yapsal ibirliine katlmak isteyen ye devletlerden, Daimi Yapsal birliine Dair Protokolde belirtilen kriterleri yerine getiren ve askeri kabiliyetler konusunda taahhtlerde bulunanlar, niyetlerini Konseye ve Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisine bildirirler. 2. Konsey, 1. paragrafta belirtilen bildirimi takip eden ay iinde, daimi yapsal ibirliini tesis eden ve katlan ye devletlerin listesini belirleyen bir karar kabul eder. Konsey, Yksek Temsilciye dantktan sonra nitelikli ounlukla hareket eder. 3. Daimi yapsal ibirliine sonradan katlmak isteyen bir ye devlet, bu niyetini Konseye ve Yksek Temsilciye bildirir. Konsey, Daimi Yapsal birliine Dair Protokoln 1 ve 2. maddelerinde belirtilen kriterleri yerine getiren ve taahhtlerde bulunan ilgili ye devletin katlmn teyit eden bir karar kabul eder. Konsey, Yksek Temsilciye dantktan sonra nitelikli ounlukla hareket eder. Oylamaya, sadece daimi yapsal ibirliine katlan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri katlr. Nitelikli ounluk, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 238. maddesinin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. 4. Daimi yapsal ibirliine katlan bir ye devlet, Daimi Yapsal birliine Dair Protokoln 1 ve 2. maddelerinde belirtilen kriterleri karlayamaz veya taahhtleri yerine getiremez duruma gelirse, Konsey bu ye devletin katlmn askya alan bir karar kabul edebilir. Konsey, nitelikli ounlukla hareket eder. Oylamaya, ilgili ye devlet hari olmak zere, sadece daimi yapsal ibirliine katlan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri katlr. Nitelikli ounluk, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 238. maddesinin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. 5. Daimi yapsal ibirliine katlan bir ye devlet, bu ibirliinden ekilmek isterse, ekilme niyetini, sz konusu ibirliine katlmnn sona erdiini not edecek olan Konseye bildirir. 6. 2 ila 5. paragraflarda ngrlenler hari, daimi yapsal ibirlii erevesindeki Konsey kararlar ve tavsiyeleri oybirliiyle kabul edilir. Bu paragrafn amalar dorultusunda, oybirlii sadece daimi yapsal ibirliine katlan ye devletlerin temsilcilerinin oylaryla oluur.

27

BALIK VI
NHA HKMLER

Madde 47 Birlik tzel kiilie sahiptir.

Madde 48 1. Antlamalar, olaan deitirme usulne uygun olarak deitirilebilir. Antlamalar, basitletirilmi deitirme usullerine uygun olarak da deitirilebilir. Olaan deitirme usul 2. Herhangi bir ye devlet hkmeti, Avrupa Parlamentosu veya Komisyon, Antlamalarn deitirilmesi iin Konseye neriler sunabilir. Bu neriler, dier hususlarn yan sra, Antlamalarda Birlie verilen yetkilerin artrlmas veya azaltlmas amacna ynelik olabilir. neriler, Konsey tarafndan Avrupa Birlii Zirvesine sunulur ve ulusal parlamentolara bildirilir. 3. Avrupa Birlii Zirvesi, Avrupa Parlamentosuna ve Komisyona dantktan sonra, basit ounlukla, nerilen deiikliklerin incelenmesi ynnde bir karar kabul ederse, Avrupa Birlii Zirvesi Bakan, ulusal parlamentolarn, ye devletlerin devlet veya hkmet bakanlarnn, Avrupa Parlamentosunun ve Komisyonun temsilcilerinden oluan bir Konvansiyon toplar. Parasal alanda kurumsal deiikliklerin sz konusu olmas halinde, Avrupa Merkez Bankasna da danlr. Konvansiyon, deiiklik nerilerini inceler ve 4. paragrafta belirtilen ye devletler hkmet temsilcileri konferansnn toplanmasna ynelik bir tavsiyeyi konsenssle kabul eder. Avrupa Birlii Zirvesi, nerilen deiikliklerin kapsam gerekli klmad takdirde, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, basit ounlukla, bir Konvansiyon toplamamay kararlatrabilir. Bu durumda, Avrupa Birlii Zirvesi, ye devletler hkmet temsilcileri konferansnn grev ve yetkilerini belirler. 4. Antlamalarda yaplacak deiiklikleri mutabakatla belirlemek amacyla, Konsey Bakan tarafndan bir ye devletler hkmet temsilcileri konferans toplanr. Deiiklikler, tm ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylandktan sonra yrrle girer. 5. Antlamalarda deiiklik yapan bir antlamann imzalanmasndan itibaren iki yl sonra, ye devletlerin bete drd antlamay onaylam ve bir veya daha fazla ye devlet onay srecinde zorlukla karlamsa, Avrupa Birlii Zirvesi konuyu ele alr.

28

Basitletirilmi deitirme usulleri 6. Bir ye devlet hkmeti, Avrupa Parlamentosu veya Komisyon, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann, Birliin politikalar ve i eylemlerine ilikin nc Ksmnda yer alan hkmlerin tmnn veya bir ksmnn deitirilmesi iin Avrupa Birlii Zirvesine neriler sunabilir. Avrupa Birlii Zirvesi, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann nc Ksmnda yer alan hkmlerin tmn veya bir ksmn deitiren bir karar kabul edebilir. Avrupa Birlii Zirvesi, Avrupa Parlamentosuna ve Komisyona ve parasal alanda kurumsal deiikliklerin sz konusu olmas halinde Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, oybirliiyle hareket eder. Bu karar, ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylanmadan yrrle girmez. kinci alt paragrafta belirtilen karar, Antlamalarda Birlie verilen yetkileri artrmaz. 7. Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamada veya ibu Antlamann V. Balnda, Konseyin belirli bir alanda veya durumda oybirliiyle hareket etmesinin ngrlmesi halinde, Avrupa Birlii Zirvesi, Konseye bu alanda veya durumda nitelikli ounlukla hareket etme yetkisi veren bir karar kabul edebilir. Bu alt paragraf, askeri etkileri olan veya savunma alanndaki kararlar iin uygulanmaz. Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamada, yasama tasarruflarnn Konsey tarafndan zel yasama usul uyarnca kabul edilmesinin ngrlmesi halinde, Avrupa Birlii Zirvesi, bu tr tasarruflarn olaan yasama usul uyarnca kabulne izin veren bir karar kabul edebilir. Avrupa Birlii Zirvesinin, birinci ve ikinci alt paragraflara dayanarak yapaca her trl giriim ulusal parlamentolara bildirilir. Bu bildirimin yapld tarihten itibaren alt ay iinde bir ulusal parlamento itirazda bulunursa, birinci ve ikinci alt paragraflarda belirtilen karar kabul edilmez. tirazda bulunulmamas durumunda, Avrupa Birlii Zirvesi karar kabul edebilir. Avrupa Birlii Zirvesi, birinci ve ikinci alt paragraflarda belirtilen kararlar kabul ederken, Avrupa Parlamentosunun ye tam saysnn ounluuyla verecei muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket eder. Madde 49 2. maddede belirtilen deerlere sayg gsteren ve bu deerleri desteklemeyi taahht eden her Avrupa devleti, Birlie ye olmak iin bavuruda bulunabilir. Bu bavuru Avrupa Parlamentosuna ve ulusal parlamentolara bildirilir. Bavuruda bulunan devlet, bavurusunu, Komisyona dantktan ve ye tam saysnn ounluuyla karar verecek olan Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket edecek olan Konseye yapar. Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan kararlatrlan yeterlilik kriterleri dikkate alnr.

29

Katlmn artlar ve bu katlmn Birliin zerine kurulduu Antlamalarda yaplmasn gerektirdii uyarlamalar, ye devletlerle bavuran devlet arasnda yaplacak bir anlama ile belirlenir. Bu anlama, kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylanmak zere btn kit devletlere sunulur. Madde 50 1. Her ye devlet, kendi anayasal kurallarna uygun olarak Birlikten ekilmeye karar verebilir. 2. ekilme karar alan ye devlet, niyetini Avrupa Birlii Zirvesine bildirir. Birlik, sz konusu devletle, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan belirlenen ynlendirici ilkeler nda, bu devletin Birlik ile gelecekteki ilikisinin erevesini dikkate alarak, ekilmeye ilikin kurallar belirleyen bir anlamay mzakere eder ve akdeder. Bu anlama, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 218. maddesinin 3. paragrafna uygun olarak mzakere edilir. Anlama, Birlik adna, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, nitelikli ounlukla hareket eden Konsey tarafndan akdedilir. 3. Antlamalarn ilgili ye devlete uygulanmas, ekilme anlamasnn yrrle girdii tarihte, bunun gereklememesi halinde, Avrupa Birlii Zirvesi oybirliiyle ve ilgili ye devletle mutabk kalarak sreyi uzatmad takdirde, 2. paragrafta belirtilen bildirimden iki yl sonra sona erer. 4. 2 ve 3. paragraflarn amalar dorultusunda, ekilen ye devletin Avrupa Birlii Zirvesindeki veya Konseydeki temsilcisi, Avrupa Birlii Zirvesi veya Konseyde kendisini ilgilendiren grmelere ve kararlara katlamaz. Nitelikli ounluk, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 238. maddesinin 3. paragrafnn (b) bendine gre belirlenir. 5. Birlikten ekilen bir devlet Birlie yeniden katlmak isterse, talebi 49. maddede belirtilen usule tabi olur. Madde 51 Antlamalarn Protokolleri ve Ekleri, Antlamalarn ayrlmaz bir parasn oluturur. Madde 52 1. Antlamalar, Belika Krall, Bulgaristan Cumhuriyeti, ek Cumhuriyeti, Danimarka Krall, Almanya Federal Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, rlanda, Yunanistan Cumhuriyeti, spanya Krall, Fransa Cumhuriyeti, talya Cumhuriyeti, Kbrs Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Lksemburg Byk Dkal, Macaristan Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Hollanda Krall, Avusturya Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Portekiz Cumhuriyeti, Romanya,
30

Slovenya Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti, sve Krall, Byk Britanya ve Kuzey rlanda Birleik Krallna uygulanr. 2. Antlamalarn yer bakmndan uygulama alan, Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 355. maddesinde belirlenmitir. Madde 53 Bu Antlama sresiz olarak akdedilmitir. Madde 54 1. Bu Antlama, Yksek kit Taraflarca kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylanr. Onay belgeleri talya Cumhuriyeti Hkmetine tevdi edilir. 2. Bu Antlama, btn onay belgelerinin tevdi edilmesi artyla 1 Ocak 1993 tarihinde, aksi takdirde, bu ilemi en son tamamlayacak imzac devlet tarafndan onay belgesinin tevdi edilmesini takip eden ayn ilk gn yrrle girer. Madde 55 1. Almanca, Bulgarca, eke, Danimarkaca, Estonyaca, Fince, Franszca, Hollandaca, ngilizce, rlandaca, spanyolca, svee, talyanca, Letonyaca, Litvanyaca, Macarca, Maltaca, Polonyaca, Portekizce, Romence, Slovakyaca, Slovenyaca ve Yunanca dillerinde tek orijinal metin olarak hazrlanan ve her dildeki metni eit geerlilie sahip olan bu Antlama, birer onayl suretini imzac dier devletlerin hkmetlerine gnderecek olan talya Cumhuriyeti Hkmeti arivlerinde muhafaza edilir. 2. Bu Antlama, ye devletlerin anayasal dzenleri uyarnca lkelerinin tamamnda veya bir blmnde resmi statye sahip olan dillerden, ye devletler tarafndan belirlenen dier herhangi bir dile de evrilebilir. Bu evirilerin onayl bir sureti, Konsey arivlerinde muhafaza edilmek zere ilgili ye devlet tarafndan temin edilir.

DORULUUNU ONAYLAYARAK, aada adlar yazl tam yetkili temsilciler bu Antlamay imzalamlardr. Maastrichtte bin dokuz yz doksan iki ylnn ubat aynn yedinci gn yaplmtr.

31

AVRUPA BRLNN LEY HAKKINDA ANTLAMA

NDEKLER BALANGI ............................................................................................................ BRNC KISIM BALIK I BALIK II KNC KISIM NC KISIM BALIK I BALIK II LKELER .............................................................................. BRLN YETK KATEGORLER VE YETK ALANLARI.................................................................................. GENEL UYGULAMA HKMLER ....................................... AYRIMCILIK YAPMAMA VE BRLK VATANDALII ................................................................. BRLN POLTKALARI VE EYLEMLER ............. 1 2 2 5 7 10 10 11 11 12 12 13 17 17 18 21 22 24 24 26 29 30 33 35

PAZAR .................................................................................... MALLARIN SERBEST DOLAIMI ..........................................

Blm 1 Gmrk Birlii.......................................................................... Blm 2 Gmrk birlii........................................................................ Blm 3 ye Devletler Arasnda Miktar Kstlamalarnn Yasaklanmas ............................................................................ BALIK III BALIK IV Blm 1 Blm 2 Blm 3 Blm 4 BALIK V Blm 1 Blm 2 Blm 3 Blm 4 Blm 5 BALIK VI TARIM VE BALIKILIK........................................................... KLERN, HZMETLERN VE SERMAYENN SERBEST DOLAIMI ................................................................ iler ..................................................................................... Kurma Hakk ..................................................................... Hizmetler ............................................................................... Sermaye ve demeler ........................................................... ZGRLK, GVENLK VE ADALET ALANI .................... Genel Hkmler .................................................................... Snr Kontrolleri, ltica ve G Konusundaki Politikalar ..... Hukuki Konularda Adli birlii ........................................... Cezai Konularda Adli birlii .............................................. Polis birlii ......................................................................... TAIMACILIK.........................................................................

BALIK VII Blm 1

REKABET, VERGLENDRME VE MEVZUATLARIN YAKLATIRILMASI LE LGL ORTAK KURALLAR.... Rekabete likin Kurallar ...................................................... Teebbslere Uygulanan Kurallar.................................. Devlet Destekleri............................................................

38 38 38 41 43 43 46 46 51 54 55 56 60 62 67 67 69 70 71 72 73 74 75 79 81

Kesim 1 Kesim 2 Blm 2 Blm 3 BALIK VIII Blm 1 Blm 2 Blm 3 Blm 4 Blm 5 BALIK IX BALIK X BALIK XI BALIK XII BALIK XIII BALIK XIV BALIK XV BALIK XVI BALIK XVII

Vergi Hkmleri ................................................................... Mevzuatlarn Yaklatrlmas ................................................ EKONOMK VE PARASAL POLTKA ............................... Ekonomi Politikas ................................................................ Para Politikas........................................................................ Kurumsal Hkmler.............................................................. Para Birimi Avro Olan ye Devletlere Ynelik Hkmler............................................................................... Geici Hkmler ................................................................... STHDAM ............................................................................... SOSYAL POLTKA ............................................................... AVRUPA SOSYAL FONU ..................................................... ETM, MESLEK ETM, GENLK VE SPOR............. KLTR .................................................................................. HALK SALII ...................................................................... TKETCNN KORUNMASI................................................ TRANS-AVRUPA ALARI ................................................... SANAY....................................................................................

BALIK XVIII EKONOMK, SOSYAL VE YERSEL UYUM ....................... BALIK XIX BALIK XX BALIK XXI ARATIRMA, TEKNOLOJK GELME VE UZAY ........... EVRE...................................................................................... ENERJ .....................................................................................

BALIK XXII

TURZM ...................................................................................

82 82 83 83 85 85 85 87 87 88 89 90 90

BALIK XXIII SVL SAVUNMA ................................................................... BALIK XXIV DAR BRL .................................................................... DRDNC KISIM DENZAIRI LKE VE TOPRAKLARIN ORTAKLII...................................................................... BENC KISIM BALIK I BALIK II BALIK III Blm 1 Blm 2 Blm 3 BALIK IV BALIK V BALIK VI BRLN DI EYLEM .................................................. BRLN DI EYLEMNE LKN GENEL HKMLER ............................................................................ ORTAK TCARET POLTKASI............................................ NC LKELERLE BRL VE NSAN YARDIM .................................................................................. Kalknma birlii ................................................................. nc lkelerle Ekonomik, Mali ve Teknik birlii ........ nsani Yardm ........................................................................ KISITLAYICI TEDBRLER.................................................... ULUSLARARASI ANLAMALAR ....................................... BRLN ULUSLARARASI RGTLER, NC LKELER VE BRLK DELEGASYONLARI LE LKLER .............................................................................. DAYANIMA HKM.......................................................... KURUMSAL VE MAL HKMLER............................... KURUMSAL HKMLER .................................................... Kurumlar................................................................................ Avrupa Parlamentosu ..................................................... Avrupa Birlii Zirvesi.................................................... Konsey............................................................................

93 94 95 95 95 95 98 99

BALIK VII ALTINCI KISIM BALIK I Blm 1

Kesim 1 Kesim 2 Kesim 3 Kesim 4 Kesim 5 Kesim 6 Kesim 7

Komisyon ....................................................................... 101 Avrupa Birlii Adalet Divan......................................... 103 Avrupa Merkez Bankas................................................. 112 Saytay .......................................................................... 113

Blm 2

Birliin Hukuki Tasarruflar, Kabul Usulleri ve Dier Hkmler............................................................................... 116 Birliin Hukuki Tasarruflar .......................................... 116 Tasarruflarn Kabul Usulleri ve Dier Hkmler.......... 118

Kesim 1 Kesim 2 Blm 3

Birliin Danma Organlar................................................... 121 Ekonomik ve Sosyal Komite.......................................... 122 Blgeler Komitesi .......................................................... 123

Kesim 1 Kesim 2 Blm 4 BALIK II Blm 1 Blm 2 Blm 3 Blm 4 Blm 5 Blm 6 BALIK III YEDNC KISIM

Avrupa Yatrm Bankas ....................................................... 124 MAL HKMLER................................................................. 125 Birliin z Kaynaklar .......................................................... 125 ok Yll Mali ereve ......................................................... 126 Birliin Yllk Btesi ........................................................... 127 Btenin Uygulanmas ve bra.............................................. 129 Ortak Hkmler..................................................................... 130 Hileyle Mcadele .................................................................. 131 GLENDRLM BRL ............................................. 132 GENEL VE NHA HKMLER ....................................... 135

EKLER ...................................................................................................................... 143 EK I EK II Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann 38. Maddesinde Belirtilen Liste......................................................................................... 145 Avrupa Birliinin leyii Hakknda Antlamann Drdnc Ksmnda Yer Alan Hkmlerin Uygulanaca Denizar lke ve Topraklar ................................................................................................. 148

BALANGI MAJESTELER BELKA KRALI, ALMANYA FEDERAL CUMHURYET CUMHURBAKANI, FRANSA CUMHURYET CUMHURBAKANI, TALYA CUMHURYET CUMHURBAKANI, ALTES RUAYAL LKSEMBURG BYK DES, MAJESTELER HOLLANDA KRALES1, Avrupa halklar arasnda, giderek daha sk hale gelen bir birliin temellerini atmaya AZML OLARAK, Avrupay blen engelleri ortak eylemle ortadan kaldrarak, devletlerinin ekonomik ve sosyal bakmdan gelimesini salamaya KARARLI OLARAK, abalarnn temel amacnn, halklarnn yaam ve alma koullarnn srekli iyiletirilmesi olduunu TEYT EDEREK, Bymede istikrar, ticarette dengeyi ve rekabette drstl salamak amacyla mevcut engellerin kaldrlmas iin uyumlu eylemin gerekliliini KABUL EDEREK, Blgeler arasndaki farkllklar ve daha az gelimi blgelerin geri kalmln azaltarak, ekonomilerinin birliini glendirmeye ve uyumlu biimde gelimesini salamaya STEKL OLARAK, Ortak bir ticaret politikas vastasyla uluslararas ticaretteki kstlamalarn aamal olarak kaldrlmasna katkda bulunmay ARZU EDEREK, Avrupa ile denizar lkeleri birbirine balayan dayanmay teyit etmeyi amalayarak ve Birlemi Milletler artnda yer alan ilkeler dorultusunda bu lkelerin refah dzeylerinin ykselmesini ARZU EDEREK, Kaynaklarn bir araya getirerek bar ve zgrl korumaya ve glendirmeye kararl olarak ve ayn ideali paylaan dier Avrupa halklarna abalarna katlma ARISINDA BULUNARAK, Eitime geni biimde eriim ve bilgilerin srekli gncellenmesi yoluyla, halklarnn mmkn olan en st bilgi dzeyine ulamasn desteklemeye KARARLI OLARAK, Bu dorultuda, aadakileri tam yetkili temsilcileri olarak BELRLEMLERDR: (Tam yetkili temsilcilerin listesine yer verilmemitir) ADLARI GEENLER, usulne ve ekline uygun olarak dzenlenmi tam yetki belgelerinin teatisinden sonra aadaki hkmler zerinde anlamlardr:
1

bu Antlamann akdedildii tarihten sonra Bulgaristan Cumhuriyeti, ek Cumhuriyeti, Danimarka Krall, Estonya Cumhuriyeti, rlanda, Yunanistan Cumhuriyeti, spanya Krall, Kbrs Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Avusturya Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Portekiz Cumhuriyeti, Romanya, Slovenya Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti, sve Krall, Byk Britanya ve Kuzey rlanda Birleik Krall Avrupa Birliine ye olmulardr.
1

BRNC KISIM
LKELER
Madde 1 1. Bu Antlama, Birliin ileyiini dzenler ve Birliin yetkili olduu alanlar, yetkilerinin snrlarn ve yetkilerinin kullanlmasna ilikin kurallar belirler. 2. Bu Antlama ve Avrupa Birlii Antlamas, Birliin zerine kurulduu antlamalardr. Eit hukuki deere sahip bu iki Antlama Antlamalar olarak anlacaktr.

BALIK I
BRLN YETK KATEGORLER VE YETK ALANLARI Madde 2 1. Antlamalarn Birlie belirli bir alanda mnhasr yetki vermesi halinde, sadece Birlik yasama faaliyetinde bulunabilir ve hukuken balayc tasarruflar kabul edebilir; ye devletler, ancak Birlik tarafndan yetkilendirilmeleri halinde veya Birlik tasarruflarnn uygulanmas amacyla yasama faaliyetinde bulunabilirler. 2. Antlamalarn Birlie belirli bir alanda ye devletlerle paylalan bir yetki vermesi halinde, Birlik ve ye devletler bu alanda yasama faaliyetinde bulunabilir ve hukuken balayc tasarruflar kabul edebilirler. ye devletler, yetkilerini, Birlik kendi yetkisini kullanmad lde kullanrlar. ye devletler, yetkilerini, Birliin kendi yetkisini kullanmay durdurmaya karar verdii lde yeniden kullanrlar. 3. ye devletler, ekonomi ve istihdam politikalarn, Birliin belirlemeye yetkili olduu bu Antlamada ngrlen kurallar erevesinde koordine ederler. 4. Birlik, Avrupa Birlii Antlamasnda yer alan hkmlere uygun olarak, ortak bir savunma politikasnn aamal olarak belirlenmesini de ierecek ekilde, ortak bir d ve gvenlik politikas belirleme ve uygulama yetkisine sahiptir. 5. Birlik, Antlamalarda ngrlen belirli alanlarda ve koullar dahilinde, ye devletlerin bu alanlardaki yetkilerini ikame etmeksizin, ye devletlerin eylemlerini desteklemek, koordine etmek veya tamamlamak amacyla eylemlerde bulunma yetkisine sahiptir. Birlik tarafndan Antlamalarn bu alanlara ilikin hkmlerine dayanarak kabul edilen hukuken balayc tasarruflar, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmasn iermez.

6. Birliin sahip olduu yetkilerin kapsam ve bu yetkilerin kullanlmasna ilikin kurallar, Antlamalarn her bir alana ilikin hkmleri uyarnca belirlenir. Madde 3 1. a) Birlik, aadaki alanlarda mnhasr yetkiye sahiptir: gmrk birlii,

b) i pazarn ileyii iin gerekli olan rekabet kurallarnn oluturulmas, c) para birimi avro olan ye devletler iin para politikas,

d) ortak balklk politikas erevesinde biyolojik deniz kaynaklarnn koruma altna alnmas, e) ortak ticaret politikas.

2. Bir uluslararas anlamann akdedilmesi, Birliin bir yasama tasarrufunda ngrlyorsa veya Birliin i yetkisini kullanabilmesi iin gerekliyse ya da Birliin ortak kurallarn etkiliyor veya bunlarn kapsamn deitiriyorsa, Birlik byle bir anlamann akdedilmesi konusunda mnhasr yetkiye sahiptir. Madde 4 1. Birlik, Antlamalarn kendisine 3 ve 6. maddelerde belirtilen alanlar dndaki bir alanda yetki vermesi halinde, bu yetkiyi ye devletlerle paylar. 2. Birlik ve ye devletler arasnda paylalan yetki, aadaki balca alanlarda uygulanr: a) i pazar,

b) bu Antlamada dzenlenen veheleriyle, sosyal politika, c) ekonomik, sosyal ve yersel uyum,

d) biyolojik deniz kaynaklarnn koruma altna alnmas hari, tarm ve balklk, e) f) evre, tketicinin korunmas,

g) tamaclk, h) trans-Avrupa alar,

3

i) j)

enerji, zgrlk, gvenlik ve adalet alan,

k) bu Antlamada dzenlenen veheleriyle, halk saln ilgilendiren ortak gvenlik meseleleri. 3. Birlik, aratrma, teknolojik gelime ve uzay alanlarnda, bata programlarn oluturulmas ve uygulanmas olmak zere, tedbirler alma yetkisine sahiptir; ancak bu yetkinin kullanlmas, ye devletlerin kendi yetkilerini kullanmalarna engel tekil etmez. 4. Birlik, kalknma iin ibirlii ve insani yardm alanlarnda, tedbirler alma ve ortak bir politika yrtme yetkisine sahiptir; ancak bu yetkinin kullanlmas, ye devletlerin kendi yetkilerini kullanmalarna engel tekil etmez. Madde 5 1. ye devletler, Birlik bnyesinde ekonomi politikalarn koordine ederler. Konsey, bata bu politikalara ilikin genel ynlendirici ilkeler olmak zere, bu amaca ynelik tedbirler kabul eder. Para birimi avro olan ye devletlere zel hkmler uygulanr. 2. Birlik, ye devletlerin istihdam politikalarnn koordinasyonunu salamak amacyla, zellikle bu politikalara ilikin ynlendirici ilkeler belirlemek suretiyle tedbirler alr. 3. Birlik, ye devletlerin sosyal politikalarnn koordinasyonunu salamak iin giriimlerde bulunabilir. Madde 6 Birlik, ye devletlerin eylemlerini desteklemek, koordine etmek veya tamamlamak amacyla tedbirler alma yetkisine sahiptir. Avrupa dzeyinde tedbir alnabilecek alanlar unlardr: a) insan salnn korunmas ve iyiletirilmesi,

b) sanayi, c) kltr,

d) turizm, e)
4

eitim, mesleki eitim, genlik ve spor,

f)

sivil savunma,

g) idari ibirlii.

BALIK II
GENEL UYGULAMA HKMLER Madde 7 Birlik, hedeflerinin tmn gz nnde tutarak ve yetkilendirilme ilkesine uygun olarak, politikalar ve tedbirleri arasnda tutarllk salar. Madde 8 Birlik tm faaliyetlerinde, erkekler ile kadnlar arasndaki eitsizlii gidermek ve eitlii desteklemek iin aba gsterir. Madde 9 Birlik, politikalarnn ve tedbirlerinin belirlenmesinde ve uygulanmasnda, yksek bir istihdam dzeyinin desteklenmesi, yeterli bir sosyal korumann garanti edilmesi, sosyal dlanma ile mcadele edilmesi ve eitim, mesleki eitim ve insan salnn korunmasnda yksek bir dzeye ulalmas ile ilgili gerekleri gz nnde tutar. Madde 10 Birlik, politikalarnn ve tedbirlerinin belirlenmesinde ve uygulanmasnda, cinsiyet, rk veya etnik kken, dini inan veya kanaat, engellilik, ya veya cinsel tercih temelinde yaplan ayrmclkla mcadele iin aba gsterir. Madde 11 zellikle srdrlebilir gelimenin desteklenmesi amacyla, evrenin korunmasna ilikin gerekler, Birliin politika ve tedbirlerinin belirlenmesine ve uygulanmasna entegre edilmelidir. Madde 12 Tketicinin korunmasna ilikin gerekler, Birliin dier politika ve tedbirlerinin belirlenmesinde ve uygulanmasnda gz nnde tutulur.
5

Madde 13 Birlik ve ye devletler, Birliin tarm, balklk, tamaclk, i pazar, aratrma ve teknolojik gelime ve uzay alanlarndaki politikalarnn belirlenmesinde ve uygulanmasnda, dini ayinler, kltrel gelenekler ve blgesel miras konusundaki adetler ile ilgili olanlar bata olmak zere, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerine sayg gsterir ve hissedebilen varlklar olan hayvanlarn refahyla ilgili gerekleri azami lde dikkate alrlar. Madde 14 Avrupa Birlii Antlamasnn 4. maddesi ve ibu Antlamann 93, 106 ve 107. maddelerine halel gelmeksizin, Birlik ve ye devletler, genel ve ekonomik yarar hizmetlerinin Birliin ortak deerleri iindeki yerini ve bu hizmetlerin Birliin sosyal ve yersel uyumunu destekleme konusundaki roln de gz nnde tutarak, kendi yetki snrlar iinde ve Antlamalarn uygulama alan erevesinde, bu hizmetlerin, bata ekonomik ve mali koullar olmak zere, grevlerini yerine getirmelerine imkn salayacak ilke ve koullar temelinde yrtlmesini gzetirler. Bu ilke ve koullar, sz konusu hizmetlerin Antlamalara uygun olarak salanmas, yerine getirilmesi ve finanse edilmesi amacyla, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan, ye devletlerin yetkilerine halel gelmeksizin, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla belirlenir. Madde 15 1. Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar, iyi ynetiimi desteklemek ve sivil toplumun katlmn salamak amacyla, almalarn aklk ilkesini mmkn olduunca gzeterek yrtrler. 2. Avrupa Parlamentosu kamuya ak biimde toplanr; Konsey de, bir taslak yasama tasarrufu hakknda grme ve oylama yaparken kamuya ak biimde toplanr. 3. Her Birlik vatanda ve ikamet ettii yer veya sicilde kaytl merkezi bir ye devlette bulunan her gerek veya tzel kii, bu paragraf uyarnca tanmlanacak ilkeler ve artlar sakl kalmak kaydyla, Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarnn belgelerine eriim hakkna sahiptir. Belgelere eriim hakknn kullanlmasn dzenleyen genel ilkeler ve kamu kar veya kiisel kar gerekesiyle getirilen snrlamalar, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan olaan yasama usul uyarnca karlan tzkler vastasyla belirlenir. Her kurum, organ, ofis veya ajans, bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen tzklere uygun olarak, ilemlerinin effafln salar ve i tzklerinde kendi belgelerine eriim konusunda zel hkmlere yer verir. Avrupa Birlii Adalet Divan, Avrupa Merkez Bankas ve Avrupa Yatrm Bankas, bu paragraf hkmlerine sadece idari grevlerini yerine getirirken tabidir.
6

Avrupa Parlamentosu ve Konsey, bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen tzklerde ngrlen koullar erevesinde, yasama usullerine ilikin belgelerin yaymlanmasn salar. Madde 16 1. Herkes, kendisiyle ilgili kiisel verilerin korunmas hakkna sahiptir.

2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Birlik hukuku kapsamna giren faaliyetlerin yrtlmesinde, Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar ile ye devletler tarafndan kiisel verilerin ilenmesi srasnda bireylerin korunmasna ve bu bilgilerin serbest dolamna ilikin kurallar olaan yasama usul uyarnca belirler. Bu kurallara uyulmas, bamsz otoritelerin denetimine tabidir. Bu maddeye dayanarak kabul edilen kurallar, Avrupa Birlii Antlamasnn 39. maddesinde yer alan spesifik kurallara halel getirmez. Madde 17 1. Birlik, ye devletlerdeki kiliselerin ve dini birliklerin veya topluluklarn ulusal hukuk erevesindeki statlerine sayg gsterir ve halel getirmez. 2. Birlik, felsefi ve dini rgtlerin ulusal hukuk erevesindeki statlerine de ayn ekilde sayg gsterir. 3. Birlik, bu kiliselerin ve rgtlerin kimliklerini ve zel katklarn tanyarak, bunlarla ak, effaf ve dzenli bir diyalog srdrr.

KNC KISIM
AYRIMCILIK YAPMAMA VE BRLK VATANDALII
Madde 18 Bu Antlamalarn uygulama alan erevesinde ve Antlamalarda ngrlen belirli hkmlere halel gelmeksizin, uyrukluktan kaynaklanan nedenlerle yaplan her trl ayrmclk yasaktr. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, byle bir ayrmcl yasaklamaya ynelik kurallar kabul edebilir.

Madde 19 1. Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin ve Birlie Antlamalarda verilen yetkilerin snrlar dahilinde, Konsey, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, oybirliiyle, cinsiyet, rk ve etnik kken, dini inan veya kanaat, engellilik, ya veya cinsel tercih temelinde yaplan ayrmclkla mcadele amacyla gerekli tedbirleri alabilir. 2. 1. paragrafa istisna olarak, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, 1. paragrafta belirtilen hedeflere ulamaya katk salamak amacyla ye devletler tarafndan giriilen eylemleri desteklemek iin, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, Birliin tevik tedbirlerine ilikin temel ilkeleri kabul edebilir. Madde 20 1. Bu Antlama ile Birlik vatandal tesis edilmitir. Bir ye devletin uyruu olan herkes Birlik vatandadr. Birlik vatandal ulusal vatandaln yerini almayp ona ilavedir. 2. Birlik vatandalar, Antlamalarda ngrlen haklardan yararlanr ve ykmllklere tabi olur. Birlik vatandalar, dier haklarn yan sra, aadaki haklara sahiptir: a) ye devletlerin topraklarnda serbeste dolama ve ikamet etme hakk,

b) ikamet ettikleri ye devlette, o devletin vatandalaryla ayn artlarda, Avrupa Parlamentosu seimlerinde ve yerel seimlerde seme ve seilme hakk, c) uyruu olduu ye devletin temsil edilmedii nc bir lkenin topraklarnda, ye devletlerden herhangi birinin diplomatik veya konsolosluk makamlarnca, o ye devletin uyruklaryla ayn artlarda korunma hakk,

d) Avrupa Parlamentosuna dileke verme, Avrupa Ombudsmanna bavurma ve Birlik kurumlarna ve danma organlarna Antlamalarn dillerinden birinde bavurma ve ayn dilde cevap alma hakk. Bu haklar, Antlamalarda belirlenen artlar ve snrlar erevesinde ve bu Antlamalara uygun olarak kabul edilmi tedbirler vastasyla kullanlr. Madde 21 1. Her Birlik vatanda, bu Antlamalarda ngrlen snrlamalar, artlar ve bunlarn uygulanmas iin kabul edilen tedbirler erevesinde, ye devletlerin topraklarnda serbeste dolama ve ikamet etme hakkna sahiptir.

2. Bu amaca ulamak iin bir Birlik eyleminin gerekli olmas ve Antlamalarn gerekli yetkileri ngrmemesi halinde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, 1. paragrafta belirtilen haklarn kullanlmasn kolaylatrmay amalayan hkmler kabul edebilir. 3. 1. paragrafta belirtilen amalar dorultusunda ve Antlamalarn gerekli yetkileri ngrmemesi halinde, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, sosyal gvenlik veya sosyal koruma ile ilgili tedbirler kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Madde 22 1. Uyruu olmad bir ye devlette ikamet eden her Birlik vatanda, ikamet ettii ye devlette, o devletin uyruklaryla ayn artlarda, yerel seimlerde seme ve seilme hakkna sahiptir. Bu hak, Konseyin zel yasama usul uyarnca ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle kabul ettii kurallara uygun olarak kullanlr; bu kurallarda, bir ye devlete zg sorunlar gerekli kldnda derogasyonlar ngrlebilir. 2. 223. maddenin 1. paragrafna ve bu maddenin uygulanmas iin kabul edilen hkmlere halel gelmeksizin, uyruu olmad bir ye devlette ikamet eden her Birlik vatanda, ikamet ettii ye devlette, o devletin uyruklaryla ayn artlarda, Avrupa Parlamentosu seimlerinde seme ve seilme hakkna sahiptir. Bu hak, Konseyin zel yasama usul uyarnca ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle kabul ettii kurallara uygun olarak kullanlr; bu kurallarda, bir ye devlete zg sorunlar gerekli kldnda derogasyonlar ngrlebilir. Madde 23 Her Birlik vatanda, uyruu olduu ye devletin temsil edilmedii bir nc lkenin topraklarnda, ye devletlerden herhangi birinin diplomatik veya konsolosluk makamlarnca, o ye devletin uyruklaryla ayn artlarda korunma hakkna sahiptir. ye devletler, bu korumay salamak amacyla gerekli dzenlemeleri kabul eder ve gerekli uluslararas mzakereleri balatrlar. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, bu korumay kolaylatrmak iin gerekli koordinasyon ve ibirlii tedbirleri ngren direktifler kabul edebilir. Madde 24 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Avrupa Birlii Antlamasnn 11. maddesi erevesinde, vatanda giriimi iin gerekli usul ve koullara ilikin hkmleri, vatandalarn gelmesi gereken ye devletlerin asgari says da dahil olmak zere, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla kabul eder.
9

Her Birlik vatanda, 227. maddeye uygun olarak, Avrupa Parlamentosuna dileke verme hakkna sahiptir. Her Birlik vatanda, 228. madde uyarnca ihdas edilen Ombudsmana bavurabilir. Her Birlik vatanda, bu maddede veya Avrupa Birlii Antlamasnn 13. maddesinde belirtilen herhangi bir kuruma veya organa, sz konusu Antlamann 55. maddesinin 1. paragrafnda belirtilen dillerden birinde yazabilir ve ayn dilde cevap alabilir. Madde 25 Komisyon, her ylda bir, bu Ksmda yer alan hkmlerin uygulanmasna ilikin olarak, Avrupa Parlamentosuna, Konseye ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye rapor verir. Bu rapor, Birliin geliimini dikkate alr. Konsey, bu rapor temelinde ve Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, 20. maddenin 2. paragrafnda saylan haklar glendirmeyi veya ilave haklar getirmeyi amalayan hkmleri oybirliiyle kabul edebilir. Bu hkmler, ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylandktan sonra yrrle girer.

NC KISIM
BRLN POLTKALARI VE EYLEMLER

BALIK I
PAZAR Madde 26 1. Birlik, Antlamalarn ilgili hkmlerine uygun olarak, i pazar kurmak veya ilemesini salamak iin gerekli tedbirleri kabul eder. 2. pazar, Antlamalarn hkmlerine uygun olarak, iinde mallarn, kiilerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolamnn saland, i snrlarn olmad bir alan kapsar. 3. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, ilgili tm sektrlerde dengeli bir ilerlemenin salanmas iin gerekli ynlendirici ilke ve koullar belirler.

10

Madde 27 Komisyon, 26. maddede belirtilen amalar gerekletirmeye ynelik nerilerini hazrlarken, gelimilik asndan farkllk gsteren baz ekonomilerin, i pazarn kurulmas iin gstermek zorunda kalacaklar abann bykln gz nnde tutar ve uygun hkmler nerebilir. Bu hkmlerin derogasyon tekil etmesi halinde, geici olmalar ve i pazarn ileyiini mmkn olduu lde az etkilemeleri gerekir.

BALIK II
MALLARIN SERBEST DOLAIMI Madde 28 1. Birlik, mal ticaretinin tmn kapsayan ve ye devletler arasndaki ithalat ve ihracatta gmrk vergileri ve e etkili tm vergilerin yasaklanmasn ve nc lkelerle ilikilerde ortak bir gmrk tarifesinin kabuln ieren bir gmrk birliini kapsar. 2. 30. madde ve bu Baln 2. Blmnde yer alan hkmler, ye devlet meneli rnlere ve ye devletlerde serbest dolamda bulunan nc lke kl rnlere uygulanr. Madde 29 Bir ye devlette ithalat ilemleri tamamlanm ve denmesi gereken gmrk vergileri ile e etkili vergileri tahsil edilmi ve bu vergilerin tam veya ksmi iadesinden yararlanmam olan nc lke kl rnlerin, o ye devlette serbest dolamda olduu kabul edilir.

BLM 1 GMRK BRL Madde 30 ye devletler arasndaki ithalat ve ihracatta, gmrk vergileri ve e etkili vergiler yasaktr. Bu yasak, mali nitelikteki gmrk vergilerine de uygulanr.

11

Madde 31 Ortak Gmrk Tarifesi vergileri, Komisyonun nerisi zerine Konsey tarafndan belirlenir. Madde 32 Komisyon, bu Blmde kendisine verilen grevlerin yerine getirilmesinde aadakileri esas alr: a) ye devletler ile nc lkeler arasndaki ticareti destekleme gerei,

b) teebbslerin rekabet gcnn artmasn salad lde, Birlik iinde rekabet koullarnn gelimesi, c) ye devletler arasnda nihai rnler bakmndan rekabet koullarnn bozulmamasn gzeterek, Birliin hammadde ve yar mamul ihtiyac,

d) ye devletlerin ekonomilerinde ciddi bozulmalardan kanma ve Birlik iinde retimin rasyonel biimde gelimesini ve tketimin artmasn salama gerei.

BLM 2 GMRK BRL Madde 33 Antlamalarn uygulama alan dahilinde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletler arasnda ve ye devletlerle Komisyon arasnda gmrk ibirliini glendirmek amacyla tedbirler alr.

BLM 3 YE DEVLETLER ARASINDA MKTAR KISITLAMALARININ YASAKLANMASI Madde 34 ye devletler arasnda, ithalata ilikin miktar kstlamalar ve e etkili tm tedbirler yasaktr.

12

Madde 35 ye devletler arasnda, ihracata ilikin miktar kstlamalar ve e etkili tm tedbirler yasaktr. Madde 36 34 ve 35. madde hkmleri, genel ahlak, kamu dzeni ve kamu gvenlii; insanlarn, hayvanlarn veya bitkilerin salnn ve yaamnn korunmas; sanatsal, tarih veya arkeolojik deer tayan milli varlklarn korunmas; snai ve ticari mlkiyetin korunmas nedenlerinin hakl kld, ithalata, ihracata veya transit mallara getirilen yasaklama veya kstlamalara engel tekil etmez. Ancak, bu yasaklama ve kstlamalar, ye devletler arasndaki ticarette keyfi bir ayrmclk veya rtl bir kstlama arac oluturamaz. Madde 37 1. ye devletler, ticari nitelikli devlet tekellerini, mallarn temini ve piyasaya srlmesine ilikin koullar bakmndan, ye devlet uyruklar arasnda ayrmclk yaplmamasn salayacak biimde dzenlerler. Bu madde hkmleri, bir ye devletin, hukuken veya fiilen, ye devletler arasndaki ithalat veya ihracat dorudan veya dolayl biimde denetlemek, ynlendirmek veya nemli lde etkilemek iin kulland her trl kurulua uygulanr. Bu hkmler, devredilmi olan devlet tekellerine de uygulanr. 2. ye devletler, 1. paragrafta belirtilen ilkelere aykr olan veya ye devletler arasnda gmrk vergilerinin ve miktar kstlamalarnn yasaklanmasyla ilgili maddelerin kapsamn daraltan yeni tedbirler almaktan kanrlar. 3. Tarm rnlerinin srmn veya bu rnlerden en iyi kazancn elde edilmesini kolaylatrmaya ynelik bir dzenlemeye sahip ticari nitelikli bir tekel sz konusu olduunda, bu maddede yer alan kurallarn uygulanmasnda, ilgili reticilerin istihdam ve yaam dzeyi iin edeer gvenceler salanmas gerekir.

BALIK III
TARIM VE BALIKILIK Madde 38 1. Birlik, ortak bir tarm ve balklk politikas belirler ve uygular.

13

 pazar, tarm, balkl ve tarm rnleri ticaretini de kapsar. Tarm rnleri; toprak, hayvanclk ve balklk rnlerini ve bu rnlerle dorudan ilikili olan, ilk ileme aamasnda elde edilen rnleri ifade eder. Ortak tarm politikasna veya tarma atf yapldnda ve tarmsal terimi kullanldnda, balklk sektrnn kendine has zellikleri gz nnde tutularak, balkla da atf yapld kabul edilir. 2. 39 ila 44. maddelerde aksi ngrlmedike, i pazarn kuruluu veya ileyii iin ngrlen kurallar tarm rnlerine de uygulanr. 3. 39 ila 44. maddelerdeki hkmlere tabi olan rnlerin listesi Ek Ide yer almaktadr. 4. Tarm rnleri bakmndan i pazarn ileyii ve geliimi, ortak bir tarm politikasnn oluturulmas ile birlikte gereklemelidir. Madde 39 1. a) Ortak tarm politikasnn hedefleri: teknik ilerlemeyi desteklemek ve tarmsal retimin rasyonel geliimini ve bata igc olmak zere, retim faktrlerinin optimum kullanmn salamak suretiyle tarmda verimlilii artrmak,

b) bylelikle, zellikle tarm alannda alanlarn bireysel gelirlerini artrarak, tarmsal nfusa uygun bir hayat standard salamak, c) d) e) piyasalara istikrar kazandrmak, rnlerin arzn gvence altna almak, rnlerin tketicilere makul fiyatlarla ulamasn salamaktr.

2. Ortak tarm politikasnn ve bu politikann gerekli kld zel yntemlerin oluturulmasnda aadakiler gz nnde tutulur: a) tarmsal faaliyetin, tarmn sosyal yapsndan ve eitli tarm blgeleri arasndaki yapsal ve doal farkllklardan kaynaklanan zel nitelii,

b) uygun ayarlamalarn aamal olarak gerekletirilmesi ihtiyac, c) tarmn ye devletlerde ekonominin btnyle yakndan ilgili bir sektr olmas. Madde 40 1. 39. maddede belirlenen hedeflere ulamak amacyla ortak bir tarm piyasalar dzeni oluturulur.
14

Bu dzen, ilgili rne gre, aadaki biimlerden birinde gerekleir: a) rekabete ilikin ortak kurallar,

b) eitli ulusal piyasa dzenlerinin zorunlu koordinasyonu, c) bir Avrupa piyasa dzeni.

2. 1. paragraf uyarnca oluturulan ortak piyasa dzeni, 39. maddede belirlenen hedeflere ulamak amacyla, bata fiyat dzenlemeleri, eitli rnlerin retimi ve pazarlanmasna ynelik sbvansiyonlar, depolama ve nakil sistemleri, ithalat veya ihracatta istikrar salanmas iin ortak mekanizmalar olmak zere, gerekli tm tedbirleri ierebilir. Ortak piyasa dzeni, 39. maddede belirtilen hedeflerle snrldr ve Birlik bnyesindeki reticiler veya tketiciler arasnda herhangi bir ayrmclk ieremez. Belirlenecek bir ortak fiyat politikas, ortak kriterlere ve yeknesak hesaplama yntemlerine dayanr. 3. 1. paragrafta belirtilen ortak piyasa dzeninin hedeflerine ulamasn salamak amacyla, bir veya daha fazla tarmsal ynlendirme ve garanti fonu kurulabilir. Madde 41 39. maddede belirlenen hedeflere ulalmasn salamak iin, ortak tarm politikas erevesinde, zellikle aadaki tedbirler alnabilir: a) ortak finanse edilen projeler veya kurumlar da ierecek ekilde, mesleki eitim, aratrma ve tarmsal bilginin yaylmas alanlarndaki abalarn etkili koordinasyonu,

b) baz rnlerin tketimini artrmaya ynelik ortak eylemler. Madde 42 Rekabet kurallarna ilikin Blmde yer alan hkmler, tarm rnlerinin retimine ve ticaretine, ancak 43. maddenin 2. paragraf erevesinde ve bu maddede ngrlen usul uyarnca, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan 39. maddede belirlenen hedefler gz nnde tutularak belirlenen lde uygulanr. Konsey, Komisyonun nerisi zerine; a) yapsal veya doal koullar sebebiyle geliememi iletmelerin korunmas iin,

b) ekonomik kalknma programlar erevesinde yardm verilmesine izin verebilir.

15

Madde 43 1. Komisyon, ulusal piyasa dzenleri yerine 40. maddenin 1. paragrafnda ngrlen ortak piyasa dzenlerinden birinin getirilmesi de dahil olmak zere, ortak tarm politikasnn belirlenmesi ve uygulanmasna ve bu Balkta zel olarak belirtilen tedbirlerin uygulanmasna ilikin neriler sunar. Bu neriler, bu Balkta yer alan tarmsal konularn birbiriyle olan balantsn dikkate alr. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 40. maddenin 1. paragrafnda ngrlen ortak tarm piyasalar dzenini oluturur ve ortak tarm politikas ile ortak balklk politikas hedeflerinin takibi iin gerekli dier hkmleri belirler. 3. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, fiyatlarn tespiti, prelevmanlar, yardmlar ve miktar kstlamalar ile balklk imkanlarnn tespit ve tahsisine ilikin tedbirleri kabul eder. 4. Aadaki durumlarda, ulusal piyasa dzenlerinin yerine, 2. paragraf hkmlerine uygun olarak, 40. maddenin 1. paragrafnda ngrlen ortak piyasa dzenleri getirilebilir: a) ortak piyasa dzeni, bu tedbire kar olan ve sz konusu retim iin kendi ulusal piyasa dzenine sahip bulunan ye devletlere, zaman iinde mmkn olabilecek uyarlamalar ve ihtiya duyulacak uzmanlamay da gz nnde bulundurarak, ilgili reticilerin istihdam ve hayat standard konusunda e dzeyde garantiler salyorsa,

b) bu ortak piyasa dzeni, Birlik ii ticaret iin ulusal bir piyasadakine benzer koullar salyorsa. 5. Baz hammaddeler iin ortak bir piyasa dzeninin kurulmas, bunlarn kullanld ilenmi rnler iin ortak bir piyasa dzeninin kurulmasndan nce gereklemise, nc lkelere ihra edilecek ilenmi rnlerde kullanlan hammaddeler Birlik dndan ithal edilebilir. Madde 44 Bir rnn, bir ye devlette, dier bir ye devletteki benzer bir rnle rekabet durumunu etkileyen bir ulusal piyasa dzenine veya e etkiye sahip ulusal mevzuata tabi olmas durumunda, ye devletler tarafndan sz konusu dzenin ya da mevzuatn bulunduu ye devletten ithal edilen bu rne o devlet tarafndan ihracat srasnda telafi edici bir vergi uygulanmamsa, rnn girii srasnda telafi edici bir vergi uygulanr. Komisyon, bu vergilerin miktarn, dengenin yeniden kurulmasna imkan verecek dzeyde tespit eder; Komisyon ayrca, koullarn ve ayrntlarn kendisinin belirleyecei dier tedbirlerin alnmasna da izin verebilir.
16

BALIK IV
KLERN, HZMETLERN VE SERMAYENN SERBEST DOLAIMI

BLM 1 LER Madde 45 1. Birlik iinde iilerin serbest dolam salanr.

2. ilerin serbest dolam, ye devletlerin iileri arasnda istihdam, cret ve dier alma koullar bakmndan, uyrukluktan kaynaklanan nedenlerle yaplan her trl ayrmcln kaldrlmasn gerektirir. 3. ilerin serbest dolam, kamu dzeni, kamu gvenlii ve halk sal gerekeleriyle getirilen snrlamalar sakl kalmak kaydyla, aadaki haklar ierir: a) yaplm i tekliflerini kabul etme,

b) bu amala ye devletlerin topraklarnda serbeste dolama, c) bir ye devlette, o devlet uyruklarnn istihdamn dzenleyen kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallara uygun olarak almak amacyla ikamet etme,

d) Komisyon tarafndan hazrlanacak uygulama tzklerindeki koullara uygun olarak, bir ye devlette istihdam edildikten sonra o ye devlet topraklarnda kalma. 4. Bu madde hkmleri, kamudaki istihdama uygulanmaz. Madde 46 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 45. maddede tanmlanan iilerin serbest dolamn gerekletirmek iin, zellikle aadakiler vastasyla gerekli tedbirleri ieren direktifler veya tzkler karr: a) ulusal i bulma kurumlar arasnda sk ibirlii salayarak,

b) ye devletlerin ulusal mevzuatndan veya ye devletler arasnda daha nce akdedilmi anlamalardan kaynaklanan ve yrrlkte kalmalar iilerin dolamnn serbestletirilmesine engel tekil edebilecek idari usul ve uygulamalar ve ak ilere alnma bakmndan tamamlanmas zorunlu sreleri kaldrarak, c) ye devletlerin ulusal mevzuatndan veya ye devletler arasnda daha nce akdedilmi anlamalarda ngrlen ve serbeste i seme hakkna ilikin olarak, ilgili ye devletin dier ye devlet iilerine kendi iilerine uyguladndan farkl artlar getiren tamamlanmas zorunlu tm sreleri ve dier kstlamalar kaldrarak,
17

d) i teklifleri ile i bavurularn buluturmak ve eitli blge ve sanayi dallarndaki istihdam dzeyi ile yaam standardna ynelik ciddi tehditlerden kanacak ekilde, i piyasasndaki arz ve talep arasndaki dengenin salanmasn kolaylatrmak amacyla uygun bir mekanizma kurarak. Madde 47 ye devletler, ortak bir program erevesinde, gen iilerin deiimini tevik ederler. Madde 48 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, iilerin serbest dolamn salamak amacyla, sosyal gvenlik alannda gerekli tedbirleri alr; bu dorultuda, baml ve bamsz alan gmenler ile bunlarn bakmakla ykml olduklar kiiler iin, zellikle; a) yardma hak kazanlmas, bu hakkn muhafazas ve yardm miktarnn hesaplanmas iin eitli lkelerin mevzuatlarna gre dikkate alnan btn srelerin birletirilmesini,

b) ye devletlerin topraklarnda ikamet eden kiilere yardmlarn denmesini salayan bir sistem kurar. Bir Konsey yesi, birinci alt paragrafta belirtilen bir taslak yasama tasarrufunun, kendi sosyal gvenlik sisteminin, zellikle kapsam, maliyeti veya mali yaps olmak zere, nemli vehelerini veya bu sistemin mali dengesini etkileyebileceini beyan ederse, meselenin Avrupa Birlii Zirvesine gtrlmesini talep edebilir. Bu durumda, olaan yasama usul askya alnr. Avrupa Birlii Zirvesi, meseleyi tarttktan sonra, askya alnma tarihinden itibaren drt ay iinde; a) tasla Konseye geri gnderir; bu durumda olaan yasama usulnn askya alnmas sona erer, veya

b) harekete gemez veya Komisyondan yeni bir neri sunmasn ister; bu durumda ilk nerilen tasarruf kabul edilmemi saylr.

BLM 2 KURMA HAKKI Madde 49 Aada yer alan hkmler erevesinde, ye devlet uyruklarnn dier bir ye devletin topraklarnda i kurma serbestisine kstlamalar getirilmesi yasaktr. Bu yasak, bir ye devletin topraklarnda yerleik dier ye devlet uyruklarnn ticari temsilcilik, ube veya bal irket kurmasna ilikin kstlamalara da uygulanr.
18

 kurma serbestisi, sermayeye ilikin Blmde yer alan hkmler sakl kalmak kaydyla, i kurulan lke mevzuatnn kendi uyruklar iin belirledii koullarda, bamsz alan kii olarak faaliyete balama ve srdrme ve zellikle 54. maddenin 2. paragrafnda tanmlanan irketler olmak zere teebbs kurma ve ynetme hakkn kapsar. Madde 50 1. Belirli bir faaliyete ilikin olarak i kurma serbestisini gerekletirmek amacyla, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra direktifler karr. 2. Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon, yukardaki hkmler uyarnca kendilerine verilen grevleri, zellikle aadakiler vastasyla yerine getirirler: a) i kurma serbestisinin, retimin ve ticaretin gelitirilmesine zellikle nemli katklar salayaca faaliyetlere kural olarak ncelik tanyarak,

b) Birlik iinde eitli faaliyetlerin zel durumunu tespit etmek amacyla, ye devletlerin yetkili makamlar arasnda sk ibirlii salayarak, c) ye devletlerin ulusal mevzuatndan veya ye devletler arasnda daha nce akdedilmi anlamalardan kaynaklanan ve yrrlkte kalmalar i kurma serbestisine engel tekil edebilecek idari usul ve uygulamalar kaldrarak,

d) ye devletlerden birinin dier bir ye devlette alan iilerinin, bu ye devlette bamsz alan kii olarak faaliyette bulunmay istemeleri halinde, sz konusu ye devlete bu tr bir faaliyette bulunmak niyetiyle gelmi olsalard, o srada karlamak zorunda olacaklar koullar yerine getirmeleri kaydyla, bu ye devlette kalabilmelerini salayarak, e) 39. maddenin 2. paragrafnda belirtilen ilkelere halel gelmeksizin, ye devlet uyruklarnn, dier bir ye devletin topraklarnda arazi ve bina edinmesine ve kullanmasna imkan vererek, bir ye devletin topraklarnda ticari temsilcilik, ube veya bal irketler kurulmasnn koullar veya ana irket personelinin bu ticari temsilcilik, ube veya bal irketlerin idare ve denetim grevlerine getirilme koullar bakmndan, i kurma serbestisine ilikin kstlamalar ilgili her faaliyet dalnda aamal olarak kaldrarak,

f)

g) ortaklarn ve nc kiilerin karlarn korumak amacyla, ye devletlerin 54. maddenin 2. paragrafnda tanmlanan irketlerden istedikleri teminatlar, bunlarn Birlik apnda edeer olmasn salamak iin gerektii lde koordine ederek, h) i kurmaya ilikin artlarn ye devletler tarafndan verilen desteklerle bozulmamasn salayarak.
19

Madde 51 Bu Blmde yer alan hkmler, ye devletlerde kamusal yetkinin arzi de olsa kullanlmasyla ilgili faaliyetlere uygulanmaz. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, bu Blmde yer alan hkmlerin baz faaliyetlere uygulanmamasna karar verebilir. Madde 52 1. Bu Blmde yer alan hkmler ve bu hkmler uyarnca alnan tedbirler, kamu dzeni, kamu gvenlii ve halk sal gerekeleriyle yabanclara zel muamele yaplmasn ngren kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallarn uygulanmasna halel getirmez. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, yukarda belirtilen hkmlerin koordinasyonu iin direktifler karr. Madde 53 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, bamsz alan kii olarak faaliyete balamay ve srdrmeyi kolaylatrmak amacyla; diplomalarn, sertifikalarn ve dier resmi yeterlilik belgelerinin karlkl tannmasna ve ye devletlerin bamsz alan kii olarak faaliyete balama ve srdrme ile ilgili kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallar arasnda koordinasyon salanmasna ynelik direktifler karr. 2. Tp ve balantl meslekler ile eczaclk mesleine ilikin kstlamalarn aamal biimde kaldrlmas, bu mesleklerin ye devletlerde icra edilmesine ilikin koullarn koordinasyonuna baldr. Madde 54 Bir ye devlet mevzuatna gre kurulmu ve sicilde kaytl merkezi, idare merkezi veya balca i yeri Birlik iinde bulunan irketler, bu Blmde yer alan hkmlerin uygulanmas bakmndan, ye devlet uyruu gerek kiilerle ayn muameleye tabi olur. irketler; kr amac gtmeyenler hari, kooperatifler de dahil olmak zere, medeni hukuk veya ticaret hukukuna gre kurulmu irketler ile kamu hukuku veya zel hukuk hkmlerine tabi dier tzel kiileri ifade eder. Madde 55 ye devletler, Antlamalarn dier hkmlerinin uygulanmasna halel gelmeksizin, 54. maddede tanmlanan irketlerin sermayelerine katlm bakmndan, dier ye devlet uyruklarn kendi uyruklaryla ayn muameleye tabi tutarlar.
20

BLM 3 HZMETLER Madde 56 Aada yer alan hkmler erevesinde, hizmetin sunulaca kiinin bulunduu ye devletten baka bir ye devlette yerleik ye devlet uyruklar bakmndan, Birlik iinde hizmet sunma serbestisine ilikin kstlamalar yasaktr. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, bu Blmde yer alan hkmleri, Birlik iinde yerleik olup hizmet sunan nc lke uyruklarna da temil edebilir. Madde 57 Normal olarak bir cret karl yaplan ve mallarn, sermayenin ve kiilerin serbest dolamna ilikin hkmlerin kapsamna girmeyen faaliyetler, Antlamalar erevesinde hizmet olarak kabul edilir. Hizmetler, zellikle aadakileri kapsar: a) snai nitelikteki faaliyetler,

b) ticari nitelikteki faaliyetler, c) zanaat faaliyetleri,

d) serbest meslek faaliyetleri. Hizmet sunan kii, i kurma hakkna ilikin Blmde yer alan hkmlere halel gelmeksizin, hizmet sunduu ye devlette, o devletin kendi uyruklar iin ngrd koullara tabi olarak geici faaliyette bulunabilir. Madde 58 1. Tamaclk alanndaki hizmet sunumu serbestisi, tamacla ilikin Balk altnda yer alan hkmlere tabidir. 2. Sermaye hareketleriyle balantl bankaclk ve sigortaclk hizmetlerinin serbestletirilmesi, sermayenin dolamnn serbestletirilmesi ile uyum iinde gerekletirilir. Madde 59 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, belirli bir hizmetin serbestletirilmesini salamak amacyla direktifler karr.
21

2. 1. paragrafta belirtilen direktifler, kural olarak, retim maliyetlerini dorudan etkileyen veya serbestletirilmesi mal ticaretinin gelimesine katkda bulunan hizmetlere ncelik tanr. Madde 60 ye devletler, genel ekonomik durumlarnn ve ilgili ekonomik sektrdeki durumun imkan vermesi halinde, hizmetleri, 59. maddenin 1. paragraf uyarnca karlan direktiflerin gerekli kld dzeyin zerinde serbestletirmeye gayret ederler. Komisyon, bu amaca ynelik olarak, ilgili ye devletlere tavsiyelerde bulunur. Madde 61 Hizmet sunma serbestisine ilikin kstlamalar kaldrlmad srece, her bir ye devlet, bu kstlamalar, uyruklua veya yerleik bulunulan yere dayal ayrm gzetmeksizin, 56. maddenin 1. paragrafnda tanmland ekilde hizmet sunan tm kiilere uygular. Madde 62 51 ila 54. madde hkmleri, bu Blm kapsamna giren konulara da uygulanr.

BLM 4 SERMAYE VE DEMELER Madde 63 1. Bu Blmde yer alan hkmler erevesinde, ye devletler arasndaki ve ye devletlerle nc lkeler arasndaki sermaye hareketlerine uygulanan tm kstlamalar yasaktr. 2. Bu Blmde yer alan hkmler erevesinde, ye devletler arasndaki ve ye devletlerle nc lkeler arasndaki demelere uygulanan tm kstlamalar yasaktr. Madde 64 1. 63. madde hkmleri, gayrimenkul yatrmlar da dahil dorudan yatrmlar, i kurma, mali hizmetlerin sunulmas veya menkul kymetlerin sermaye piyasalarna kabuln ieren nc lkelere ynelik veya bu lkeler kaynakl sermaye hareketlerine ilikin olarak, ulusal hukuk ya da Birlik hukukuna gre 31 Aralk 1993 tarihinde mevcut kstlamalarn nc lkelere uygulanmasna halel getirmez. Bulgaristan, Estonya ve Macaristann i hukuklarndaki snrlamalar bakmndan sz konusu tarih 31 Aralk 1999dur.
22

2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerle nc lkeler arasnda sermayenin serbest dolam hedefini en ileri dzeyde gerekletirmeye gayret ederek ve Antlamalarn dier Blmlerine halel gelmeksizin, nc lkelere ynelik veya bu lkeler kaynakl gayrimenkul yatrmlar da dahil dorudan yatrmlar, i kurma, mali hizmetlerin sunulmas veya menkul kymetlerin sermaye piyasalarna kabuln ieren sermaye hareketleriyle ilgili tedbirleri kabul eder. 3. 2. paragrafa istisna olarak, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, nc lkelere ynelik veya bu lkeler kaynakl sermaye hareketlerinin serbestletirilmesi bakmndan Birlik hukukunda geri adm tekil eden tedbirleri oybirliiyle kabul edebilir. Madde 65 1. a) 63. madde hkmleri, ye devletlerin aadaki haklarna halel getirmez: yerleik olduklar veya sermaye yatrm yaptklar yere gre ayn durumda bulunmayan vergi mkellefleri arasnda ayrm yapan ulusal vergi mevzuatnn ilgili hkmlerini uygulamak,

b) zellikle vergilendirme ve finansal kurulularn basiret esasna gre denetimi konularnda ulusal kanun ve ikincil dzenlemelerin ihlalinin nlenmesi amacyla gerekli tm tedbirleri almak, idari ya da istatistiksel bilgi toplanmas amacyla sermaye hareketlerinin beyanna ilikin usulleri belirlemek, kamu dzeni veya kamu gvenlii gerekelerinin hakl kld tedbirleri almak. 2. Bu Blm, i kurma hakkna getirilen Antlamalara uygun kstlamalarn uygulanmas imkanna halel getirmez. 3. 1 ve 2. paragraflarda belirtilen tedbirler ve usuller, 63. maddede ngrlen sermayenin ve demelerin serbest dolam bakmndan keyfi bir ayrmclk veya rtl bir kstlama arac oluturamaz. 4. 64. maddenin 3. paragrafnda belirtilen tedbirlerin alnmamas halinde, Komisyon veya ilgili ye devletin talepte bulunmasndan itibaren ay iinde Komisyonun bir karar almamas durumunda Konsey, Birlik hedeflerinden birinin hakl klmas ve i pazarn dzgn ileyiiyle badamas kaydyla, bir ye devletin bir veya daha fazla nc lkeye ilikin olarak kabul ettii kstlayc vergi tedbirlerinin Antlamalar ile uyumlu olduunu belirten bir karar kabul edebilir. Konsey, ye devletlerden birinin talebi zerine oybirliiyle hareket eder. Madde 66 stisnai durumlarda, nc lkelere ynelik veya bu lkeler kaynakl sermaye hareketleri, ekonomik ve parasal birliin ileyii bakmndan ciddi zorluklara neden olduunda ya da byle bir tehlike oluturduunda, Konsey, Komisyonun nerisi
23

zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, mutlak surette gerekli olmas kaydyla, alt ay amayan bir sre iin nc lkelere kar korunma tedbirleri alabilir.

BALIK V
ZGRLK, GVENLK VE ADALET ALANI

BLM 1 GENEL HKMLER Madde 67 1. Birlik, temel haklara ve ye devletlerin farkl hukuk sistemlerine ve hukuk geleneklerine sayg gstererek, bir zgrlk, gvenlik ve adalet alan oluturur. 2. Birlik, i snrlarda kiilere ynelik kontrollerin kaldrlmasn salar ve iltica, g ve d snrlarn kontrolne ilikin olarak, ye devletler arasnda dayanmay esas alan ve nc lke uyruklarna kar adil bir ortak politika gelitirir. Bu Baln amalar bakmndan, vatansz kiiler nc lke uyruklaryla ayn muameleye tabi olurlar. 3. Birlik, bir yandan su, rklk ve yabanc dmanlnn nlenmesi ve bunlarla mcadele edilmesine ynelik tedbirler ve polis ve adli makamlar ile dier yetkili makamlar arasnda koordinasyon ve ibirliine ynelik tedbirler vastasyla, dier yandan cezai konulardaki yarg kararlarnn karlkl tannmas ve gerekli grldnde ceza mevzuatlarnn yaklatrlmas suretiyle yksek seviyede bir gvenlik salamaya aba gsterir. 4. Birlik, zellikle hukuki konulardaki yarg kararlarnn ve yarg d kararlarn karlkl tannmas ilkesi vastasyla adalete eriimi kolaylatrr. Madde 68 Avrupa Birlii Zirvesi, zgrlk, gvenlik ve adalet alannda yasama ve uygulamaya ynelik planlama konusunda stratejik ynlendirici ilkeleri belirler. Madde 69 Ulusal parlamentolar, 4 ve 5. Blm erevesinde sunulan yasama neri ve giriimlerinin, Katmanl Yetki ve Orantllk lkelerinin Uygulanmasna Dair Protokol uyarnca, katmanl yetki ilkesine uygunluunu salar.

24

Madde 70 258, 259 ve 260. maddelere halel gelmeksizin, Konsey, Komisyonun nerisi zerine, zellikle karlkl tanma ilkesinin tam olarak uygulanmasn kolaylatrmak amacyla, ye devletlerin, Komisyon ile ibirlii yaparak, bu Balk kapsamnda yer alan Birlik politikalarnn ye devletlerin makamlar tarafndan uygulanmasn objektif ve tarafsz biimde deerlendirmelerine imkan veren kurallar ieren tedbirler kabul edebilir. Avrupa Parlamentosu ve ulusal parlamentolar, bu deerlendirmenin kapsam ve sonular hakknda bilgilendirilir. Madde 71 Birlik iinde i gvenlie ilikin operasyonel ibirliinin desteklenmesini ve glendirilmesini salamak amacyla, Konsey bnyesinde bir daimi komite kurulur. Daimi komite, 240. maddeye halel gelmeksizin, ye devletlerin yetkili makamlarnn eylemlerinin koordinasyonunu kolaylatrr. Birliin ilgili organ, ofis veya ajanslarnn temsilcileri, bu komitenin almalarna katlabilirler. Avrupa Parlamentosu ve ulusal parlamentolar, sz konusu almalar hakknda dzenli olarak bilgilendirilir. Madde 72 Bu Balk, ye devletlerin, kamu dzeninin muhafaza edilmesi ve i gvenliin korunmas konusundaki yetkilerine halel getirmez. Madde 73 ye devletler, kendi aralarnda ve kendi sorumluluklar dahilinde, ulusal gvenliin salanmasndan sorumlu idarelerinin yetkili birimleri arasnda uygun grdkleri ibirlii ve koordinasyon biimlerini belirlemekte serbesttirler. Madde 74 Konsey, bu Balk kapsamndaki alanlarda ye devletlerin yetkili birimleri arasnda ve bu birimlerle Komisyon arasnda idari ibirliinin salanmas iin tedbirler kabul eder. Konsey, 76. madde sakl kalmak kaydyla, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra hareket eder. Madde 75 Terrn ve balantl eylemlerin nlenmesi ve bunlarla mcadeleye ilikin olarak, 67. maddede belirtilen hedeflerin gerekletirilmesi bakmndan gerekli olduunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, gerek veya tzel kiilere, gruplara veya devlet-d birimlere ait olan veya bunlarn mlkiyetinde veya tasarrufunda bulunan fon, finansal varlk veya ekonomik kazanlarn dondurulmas gibi sermaye hareketleri ve demelere ilikin idari tedbirler iin bir ereve belirler.
25

Konsey, Komisyonun nerisi zerine, 1. paragrafta belirtilen erevenin uygulanmas iin tedbirler kabul eder. Bu maddede belirtilen hukuki tasarruflar, hukuki gvenceler konusunda gerekli hkmleri ierir. Madde 76 4 ve 5. Blmlerde belirtilen hukuki tasarruflar ile bu Blmlerin kapsad alanlarda idari ibirliini salamak zere 74. maddede ngrlen tedbirler: a) Komisyonun nerisi zerine, veya

b) ye devletlerin drtte birinin giriimiyle kabul edilir.

BLM 2 SINIR KONTROLLER, LTCA VE G KONUSUNDAK POLTKALAR Madde 77 1. a) Birlik, aadakileri hedefleyen bir politika gelitirir: uyrukluklarna baklmakszn, i snrlar geen kiilerin kontrole tabi olmamasnn salanmas,

b) d snrlarn geilmesinde kiilerin kontrol edilmesinin ve bu geilerin etkili biimde izlenmesinin salanmas, c) d snrlar iin entegre bir ynetim sisteminin aamal olarak uygulamaya konulmas.

2. 1. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek aadakiler ile ilgili tedbirler kabul eder: a) vizeler ve dier ksa sreli ikamet izinleri konusunda ortak politika,

b) d snrlar geen kiilerin tabi olduu kontroller, c) nc lke uyruklarnn Birlik iinde ksa sreli seyahat etme serbestisine ilikin koullar,

d) d snrlar iin entegre bir ynetim sisteminin aamal olarak oluturulmas iin gerekli tm tedbirler,
26

e)

uyrukluklarna baklmakszn, i snrlar geen kiilerin kontrole tabi olmamas.

3. 20. maddenin 2. paragrafnn (a) bendinde belirtilen hakkn kullanmn kolaylatrmak iin bir Birlik eyleminin gerekli olmas ve Antlamalarda gerekli yetkilerin verilmemesi halinde, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, pasaport, kimlik belgesi, ikamet izinleri veya benzer her trl belgeyle ilgili hkmler kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. 4. Bu madde, ye devletlerin, kendi corafi snrlarn uluslararas hukuka uygun olarak belirleme yetkilerine halel getirmez.

Madde 78 1. Birlik, uluslararas korumaya muhta nc lke uyruklarna, onlara uygun den bir stat vermek ve geri gndermeme ilkesine uyulmasn salamak amacyla, iltica, ikincil koruma ve geici korumaya ilikin ortak bir politika gelitirir. Bu politika, Mltecilerin Hukuki Statsne Dair 28 Temmuz 1951 tarihli Cenevre Szlemesi ile 31 Ocak 1967 tarihli Protokole ve ilgili dier antlamalara uygun olmaldr. 2. 1. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, aadakileri ieren ortak bir Avrupa iltica sistemine ilikin tedbirler kabul eder: a) nc lke uyruklar iin, Birlik genelinde geerli tek tip bir mlteci stats,

b) uluslararas korumaya muhta nc lke uyruklar iin, Avrupa iltica hakk kazanmakszn, tek tip bir ikincil koruma stats, c) kitlesel g akn durumunda, yerlerinden edilmi kiiler iin ortak bir geici koruma sistemi,

d) tek tip bir iltica veya ikincil koruma statsnn verilmesi ve bu statnn geri alnmas iin ortak usuller, e) f) bir iltica veya ikincil koruma bavurusunu inceleme konusunda hangi ye devletin yetkili olacann belirlenmesine ilikin kriterler ve mekanizmalar, iltica veya ikincil koruma bavurusunda bulunan kiilerin lkeye kabul koullarna ilikin standartlar,

g) iltica, ikincil koruma veya geici koruma iin bavuran kiilerin g aknnn ynetilmesi amacyla, nc lkelerle ortaklk ve ibirlii. 3. Bir veya daha fazla ye devletin, nc lke uyruklarnn ani g akn nedeniyle ortaya kan acil bir durumla kar karya kalmas halinde, Konsey,

27

Komisyonun nerisi zerine, ilgili ye devlet veya devletlerin yararna geici tedbirler kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra hareket eder.

Madde 79 1. Birlik, her aamada, g hareketlerinin etkin ynetimini, ye devletlerde yasalara uygun olarak ikamet eden nc lke uyruklarna adil muamelede bulunulmasn ve yasad gn ve insan ticaretinin nlenmesi ve bunlarla mcadele edilmesi iin daha sk tedbirler alnmasn salamak amacyla, ortak bir g politikas gelitirir. 2. 1. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek aadaki alanlarda tedbirler kabul eder: a) aile birletirme amal olanlar da dahil, giri ve ikamet koullar ile ye devletler tarafndan uzun sreli vize ve ikamet izinlerinin verilmesine ilikin standartlar,

b) dier ye devletlerde dolam ve ikamet etme serbestisini dzenleyen koullar da dahil, bir ye devlette yasalara uygun olarak ikamet eden nc lke uyruklarnn haklarnn tanmlanmas, c) izinsiz olarak ikamet eden kiilerin snrd edilmesi ve geri gnderilmesi de dahil, yasad g ve izinsiz ikamet,

d) zellikle kadn ve ocuk ticareti olmak zere, insan ticaretiyle mcadele. 3. Birlik, ye devletlerden birinin topraklarna girme, bu topraklarda bulunma veya ikamet etme koullarn karlamayan veya artk karlamaz hale gelen nc lke uyruklarnn, uyruu olduklar veya geldikleri lke tarafndan geri kabul edilmeleri iin nc lkelerle anlamalar akdedebilir. 4. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerin topraklarnda yasalara uygun olarak ikamet eden nc lke uyruklarnn entegrasyonunu salamak amacyla, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari, ye devletlerin eylemlerini tevik etmek ve desteklemek zere tedbirler alabilir. 5. Bu madde, ye devletlerin, kendi topraklarna nc lkelerden ii veya bamsz olarak almak amacyla i aramak zere gelen nc lke uyruklarn kabul saysn belirleme hakkna halel getirmez.

Madde 80 Bu Blm kapsamndaki Birlik politikalar ve bu politikalarn uygulanmas, mali etkileri de dahil olmak zere, ye devletler arasnda dayanma ve sorumluluun adil paylam ilkesine tabidir. Bu Blm uyarnca kabul edilen Birlik tasarruflar, gerektiinde bu ilkenin uygulanmasna ynelik uygun tedbirleri de ierir.
28

BLM 3 HUKUK KONULARDA ADL BRL

Madde 81 1. Birlik, snr tesi etkileri olan hukuki konularda, mahkeme kararlarnn ve mahkeme d kararlarn karlkl tannmas ilkesi temelinde bir adli ibirlii gelitirir. Bu ibirlii, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin yaklatrlmasna ynelik tedbirlerin kabuln ierebilir. 2. 1. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, zellikle i pazarn dzgn ileyii bakmndan gerekli olduunda, aadakileri gerekletirmek amacyla tedbirler kabul eder: a) mahkeme kararlar ve mahkeme d kararlarn ye devletler arasnda karlkl olarak tannmas ve tenfizi,

b) mahkeme ve mahkeme d belgelerin snr tesi teblii, c) kanunlar ihtilaf ve yetki ihtilaf konusunda ye devletlerde uygulanan kurallar arasnda uyum,

d) delil toplanmas konusunda ibirlii, e) f) adalete etkili eriim, gerektiinde ye devletlerde uygulanan hukuk usul kurallar arasndaki uyumu artrarak, hukuk davalarnn dzgn yrtlmesinin nndeki engellerin kaldrlmas,

g) uyumazlklarn zm konusunda alternatif yntemlerin gelitirilmesi, h) hakimlerin ve adli personelin eitiminin desteklenmesi. 3. 2. paragrafa istisna olarak, aile hukukuna ilikin snr tesi etkileri olan tedbirler, Konsey tarafndan zel yasama usul uyarnca alnr. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, olaan yasama usul uyarnca kabul edilen tasarruflarn konusu olabilecek, aile hukukunun snr tesi etkiye sahip vehelerini belirleyen bir karar kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen neri, ulusal parlamentolara bildirilir. Bu bildirim tarihinden itibaren alt ay iinde bir ulusal parlamento itiraz ederse, sz konusu karar kabul edilmez. tiraz olmamas halinde, Konsey karar kabul edebilir.

29

BLM 4 CEZA KONULARDA ADL BRL

Madde 82 1. Birlik iinde cezai konularda adli ibirlii, mahkemelerin verdii hkmlerin ve dier kararlarn karlkl tannmas ilkesine dayanr ve 2. paragrafta ve 83. maddede belirtilen alanlarda ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin yaklatrlmasn ierir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, aadaki hususlarda tedbirler kabul eder: a) mahkemelerin verdii her trl hkm ve dier kararlarn Birlik genelinde tannmasn salayan kurallarn ve usullerin oluturulmas,

b) ye devletler arasnda yetki ihtilaflarnn nlenmesi ve zm, c) hakimlerin ve adli personelin eitiminin desteklenmesi,

d) ye devletlerin adli makamlar veya edeer makamlar arasnda, ceza davalarnda ve kararlarn tenfizinde ibirliinin kolaylatrlmas. 2. Mahkemelerin verdii hkmlerin ve dier kararlarn karlkl tannmasnn ve snr tesi boyutu olan cezai konularda polis ve adli ibirliinin kolaylatrlmas iin gerekli olduu lde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, direktifler vastasyla asgari kurallar belirleyebilir. Bu kurallar, ye devletlerin hukuk gelenekleri ve hukuk sistemleri arasndaki farkllklar dikkate alr. Bu kurallar aadakilerle ilgilidir: a) ye devletler arasnda delillerin karlkl kabul edilebilirlii,

b) bireylerin ceza usulnden kaynaklanan haklar, c) su madurlarnn haklar,

d) Konseyin nceden bir karar ile belirledii ceza usulnn dier spesifik veheleri; Konsey, bu kararn kabul iin, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket eder. Bu paragrafta belirtilen asgari kurallarn kabul edilmesi, ye devletlerin bireyler iin daha yksek dzeyde bir korumay srdrmelerine veya byle bir koruma getirmelerine engel tekil etmez. 3. Bir Konsey yesinin, 2. paragrafta belirtilen bir taslak direktifin kendi ceza hukuku sisteminin asli vehelerini etkiledii kanaatini tamas halinde, sz konusu
30

Konsey yesi, bu taslak direktifin Avrupa Birlii Zirvesinde ele alnmasn talep edebilir. Bu durumda, olaan yasama usul askya alnr. Avrupa Birlii Zirvesi, meseleyi tartr ve bir konsenss salanmas halinde, askya alnma tarihinden itibaren drt ay iinde tasla Konseye geri gnderir; bu durumda olaan yasama usulnn askya alnmas sona erer. Ayn sre iinde uzlama salanamamas ve en az dokuz ye devletin ilgili taslak direktif temelinde glendirilmi ibirlii kurmak istemesi halinde, bu devletler taleplerini Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona bildirirler. Byle bir durumda, Avrupa Birlii Antlamasnn 20. maddesinin 2. paragraf ve ibu Antlamann 329. maddesinin 1. paragrafnda belirtilen glendirilmi ibirlii iin yetki verilmi saylr ve glendirilmi ibirliine ilikin hkmler uygulanr. Madde 83 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, direktifler vastasyla, snr tesi boyutu olan ciddi su alanlarnda, sularn nitelii veya etkisinden ya da bunlarla ortak bir temelde mcadele edilmesine ilikin zel bir ihtiyatan dolay, bu sularn ve yaptrmlarn tanmlanmasna ilikin asgari kurallar belirleyebilir. Sz konusu su alanlar unlardr: terrizm, insan ticareti ve kadnlarla ocuklarn cinsel istismar, yasa d uyuturucu ticareti, yasa d silah ticareti, kara para aklama, yolsuzluk, deme aralar sahtecilii, biliim sular ve rgtl sular. Konsey, sula ilgili gelimelere bal olarak, bu paragraftaki kriterleri karlayan baka su alanlarn belirleyen bir karar kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket eder. 2. Uyumlatrma tedbirlerinin alnmasnn sz konusu olduu bir alandaki bir Birlik politikasnn etkili biimde uygulanmasn salamak amacyla, ye devletlerin ceza kanunlarnn ve ikincil dzenlemelerinin yaklatrlmasnn gerekli olduunun ortaya kmas halinde, ilgili alanda sularn ve yaptrmlarn tanmlanmasna ilikin asgari kurallar direktifler vastasyla belirlenebilir. Bu direktifler, 76. maddeye halel gelmeksizin, ilgili uyumlatrma tedbirlerinin kabul edilmesinde izlenen olaan veya zel yasama usulyle kabul edilir. 3. Bir Konsey yesinin, 1 veya 2. paragrafta belirtilen bir taslak direktifin kendi ceza hukuku sisteminin asli vehelerini etkiledii kanaatini tamas halinde, sz konusu Konsey yesi, bu taslak direktifin Avrupa Birlii Zirvesinde ele alnmasn talep edebilir. Bu durumda, olaan yasama usul askya alnr. Avrupa Birlii Zirvesi, meseleyi tartr ve bir konsenss salanmas halinde, askya alnma tarihinden itibaren drt ay iinde tasla Konseye geri gnderir; bu durumda olaan yasama usulnn askya alnmas sona erer. Ayn sre iinde konsenss salanamamas ve en az dokuz ye devletin ilgili taslak direktif temelinde glendirilmi ibirlii kurmak istemesi halinde, bu devletler taleplerini Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona bildirirler. Byle bir durumda, Avrupa Birlii Antlamasnn 20. maddesinin 2. paragraf ve ibu Antlamann 329.
31

maddesinin 1. paragrafnda belirtilen glendirilmi ibirlii iin yetki verilmi saylr ve glendirilmi ibirliine ilikin hkmler uygulanr. Madde 84 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari, ye devletlerin sularn nlenmesi konusundaki eylemlerini tevik etmek ve desteklemek zere tedbirler alabilir. Madde 85 1. Eurojustn grevi; ye devlet makamlar ve Europol tarafndan yrtlen operasyonlar ve salanan bilgiler temelinde, iki veya daha fazla ye devleti etkileyen veya ortak bazda bir kovuturma gerektiren ciddi sular hakknda cezai soruturma ve kovuturmadan sorumlu ulusal makamlar arasnda koordinasyonu ve ibirliini desteklemek ve glendirmektir. Bu erevede, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, Eurojustn yapsn, ileyiini, eylem alann ve grevlerini tespit eder. Bu grevler aadakileri ierebilir: a) zellikle Birliin mali karlarna kar ilenen sulara ilikin olanlar olmak zere, cezai soruturmalarn balatlmas ve yetkili ulusal makamlarn sorumluluunda bulunan kovuturmalarn balatlmasnn nerilmesi,

b) (a) bendinde belirtilen soruturma ve kovuturmalarn koordinasyonu, c) zellikle yetki ihtilaflarnn zlmesi ve Avrupa Yarg A ile sk ibirlii yaplmas suretiyle, adli ibirliinin glendirilmesi.

Sz konusu tzkler, Avrupa Parlamentosunun ve ulusal parlamentolarn, Eurojustn faaliyetlerinin deerlendirilmesinde yer almasna ilikin kurallar da belirler. 2. 86. maddeye halel gelmeksizin, 1. paragrafta belirtilen kovuturmalarda, yarglama usulne ilikin resmi ilemler yetkili ulusal memurlarca yrtlr. Madde 86 1. Birliin mali karlarn etkileyen sularla mcadele etmek amacyla, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, Eurojust bnyesinde bir Avrupa Savcl Ofisi kurabilir. Konsey, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket eder. Konseyde oybirliinin salanamamas halinde, en az dokuz ye devletten oluan bir grup, taslak tzn Avrupa Birlii Zirvesinde ele alnmasn talep edebilir. Bu durumda, Konseydeki usul askya alnr. Avrupa Birlii Zirvesi, meseleyi tartr ve
32

konsenss salanmas halinde, askya alnma tarihinden itibaren drt ay iinde tasla kabul edilmek zere Konseye geri gnderir. Ayn sre iinde konsenss salanamamas ve en az dokuz ye devletin ilgili taslak tzk temelinde glendirilmi ibirlii kurmak istemesi halinde, bu devletler taleplerini Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona bildirirler. Byle bir durumda, Avrupa Birlii Antlamasnn 20. maddesinin 2. paragraf ile ibu Antlamann 329. maddesinin 1. paragrafnda belirtilen glendirilmi ibirlii iin yetki verilmi saylr ve glendirilmi ibirliine ilikin hkmler uygulanr. 2. Avrupa Savcl Ofisi, gerektiinde Europol ile irtibat halinde, 1. paragrafta belirtilen tzklerle belirlendii ekilde, Birliin mali karlarna kar ilenen sularn faillerinin ve su ortaklarnn soruturulmas, kovuturulmas ve yarg nne karlmasndan sorumludur. Avrupa Savcl Ofisi, bu sularla ilgili olarak, ye devletlerin yetkili mahkemelerinde savclarn yrttkleri grevleri yerine getirir. 3. 1. paragrafta belirtilen tzkler, Avrupa Savcl Ofisinin statsn, grevlerini yerine getirmesine ilikin koullar, alma usulne ilikin kurallar, delillerin kabul edilebilirliini dzenleyen kurallar ve grevlerini yerine getirirken ald usule ilikin tedbirlerin yargsal denetimi ile ilgili kurallar belirler. 4. Avrupa Birlii Zirvesi, e zamanl olarak veya daha sonra, Avrupa Savcl Ofisinin yetkilerini, snr tesi boyutu olan ciddi sular ierecek biimde geniletmek amacyla 1. paragraf deitiren ve buna bal olarak birden ok ye devleti etkileyen ciddi sularn faillerine ve su ortaklarna ilikin 2. paragraf deitiren bir karar kabul edebilir. Avrupa Birlii Zirvesi, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan ve Komisyona dantktan sonra oybirliiyle hareket eder.

BLM 5 POLS BRL Madde 87 1. Birlik, sularn nlenmesi, ortaya karlmas ve soruturulmasna ilikin olarak, polis, gmrk ve dier ihtisaslam kolluk birimleri de dahil olmak zere, ye devletlerin tm yetkili makamlar arasnda bir polis ibirlii oluturur. 2. 1. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek aadakilere ilikin tedbirler kabul edebilir: a) gerekli bilgilerin toplanmas, saklanmas, ilenmesi, analizi ve deiimi,

b) personel eitiminin desteklenmesi ve personel deiimi, tehizat ve su inceleme teknikleri konularnda ibirlii yaplmas, c) ciddi nitelikteki rgtl su trlerinin ortaya karlmasna ilikin ortak soruturma teknikleri.
33

3. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, bu maddede belirtilen makamlar arasndaki operasyonel ibirliine ilikin tedbirler alabilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Konseyde oybirliinin salanamamas halinde, en az dokuz ye devletten oluan bir grup, taslak tedbirlerin Avrupa Birlii Zirvesinde ele alnmasn talep edebilir. Bu durumda, Konseydeki usul askya alnr. Avrupa Birlii Zirvesi, meseleyi tartr ve konsenss salanmas halinde, askya alnma tarihinden itibaren drt ay iinde tasla kabul edilmek zere Konseye geri gnderir. Ayn sre iinde konsenss salanamamas ve en az dokuz ye devletin ilgili taslak tedbirler temelinde glendirilmi ibirlii kurmak istemesi halinde, bu devletler taleplerini Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona bildirirler. Byle bir durumda, Avrupa Birlii Antlamasnn 20. maddesinin 2. paragraf ile ibu Antlamann 329. maddesinin 1. paragrafnda belirtilen glendirilmi ibirlii iin yetki verilmi saylr ve glendirilmi ibirliine ilikin hkmler uygulanr. Bu paragrafn ikinci ve nc alt paragraflarnda belirtilen zel usul, Schengen mktesebatn gelitirmeye ynelik hukuki tasarruflara uygulanmaz. Madde 88 1. Europoln grevi, iki veya daha fazla ye devleti ilgilendiren ciddi sularn, terrizmin ve Birlik politikalarndan birinin kapsamna giren ortak bir kar etkileyen su trlerinin nlenmesi ve bunlarla mcadele edilmesi konusunda, ye devletlerin polis ve dier kolluk kuvvetlerinin eylemlerini ve bu birimler arasnda ibirliini desteklemek ve glendirmektir. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, Europoln yapsn, ileyiini, eylem alann ve grevlerini tespit eder. Bu grevler aadakileri ierebilir: a) zellikle ye devletlerin veya nc lkelerin makamlar veya Birlik d otoriteler tarafndan iletilenler olmak zere, bilgilerin toplanmas, saklanmas, ilenmesi, analizi ve deiimi,

b) ye devletlerin yetkili makamlaryla ortaklaa veya ortak soruturma ekipleri vastasyla yrtlen soruturma ve operasyonel tedbirlerin, gerektiinde Eurojust ile irtibat halinde, koordinasyonu, organizasyonu ve uygulanmas. Sz konusu tzkler, Europoln faaliyetlerinin, Avrupa Parlamentosu ve ulusal parlamentolar tarafndan denetlenmesine ilikin kurallar da belirler. 3. Europoln tm operasyonel eylemleri, bu eylemlerin topraklarnda yaplaca ye devlet veya devletlerin makamlaryla irtibat halinde ve bu makamlarla mutabk kalnarak yrtlmelidir. Zorlayc tedbirlerin uygulanmas, mnhasran yetkili ulusal makamlarn sorumluluundadr.
34

Madde 89 Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, 82 ve 87. maddelerde belirtilen ye devletlerin yetkili makamlarnn, baka bir ye devletin topraklarnda, o ye devletin yetkili makamlaryla irtibat halinde ve mutabk kalarak, hangi artlar ve snrlar dahilinde faaliyette bulunabileceini belirler. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder.

BALIK VI
TAIMACILIK Madde 90 Antlamalarn bu Balk altnda dzenlenen konulara ilikin amalar, ortak bir tamaclk politikas erevesinde takip edilir. Madde 91 1. 90. maddeyi uygulamak amacyla ve tamacln kendine zg niteliklerini dikkate alarak, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra aadakileri belirler: a) ye devletlerin birinden balayan veya o ye devlete varan veya bir ya da birden fazla ye devletin topraklarndan geerek yaplan uluslararas tamacla uygulanacak ortak kurallar,

b) bir ye devlette yerleik olmayan tamaclarn, o ye devlette tamaclk yapabilmesine ilikin koullar, c) tamaclkta gvenliin artrlmasna ynelik tedbirler,

d) gerekli dier dzenlemeler. 2. 1. paragrafta belirtilen tedbirlerin kabul edilmesinde, bu tedbirlerin uygulanmasnn baz blgelerde yaam standardn ve istihdam dzeyini ve tamaclk iletmelerinin faaliyetlerini ciddi ekilde etkileyebilecei durumlar dikkate alnr. Madde 92 91. maddenin 1. paragrafnda belirtilen hkmler kabul edilinceye kadar, Konsey oybirliiyle derogasyondan yararlanmalarn ngren bir tedbir kabul etmedike, hibir ye devlet, 1 Ocak 1958 tarihi itibaryla veya sonradan ye olan devletler iin katlm tarihi itibaryla, konuyu dzenleyen eitli hkmleri, dier ye devletlerin tamaclar
35

iin, dorudan veya dolayl etkileri bakmndan, kendi uyrukluundaki tamaclara kyasla daha az elverili hale getiremez. Madde 93 Tamacln koordinasyonu bakmndan gerekli olan veya kamu hizmeti kavram iinde yer alan baz ykmllklerin yerine getirilmesine ynelik geri demelere tekabl eden devlet destekleri, Antlamalara uygundur. Madde 94 Tama bedelleri ve koullarna ilikin olarak Antlamalar erevesinde alnan tedbirler, tamaclarn ekonomik durumunu dikkate alr. Madde 95 1. Birlik iindeki tamaclkta, tamaclar tarafndan, ayn mallarn ayn gzerghlarda tanmas iin, sz konusu mallarn k ya da var lkesine bal olarak farkl bedeller ve koullar uygulanmas eklinde ortaya kan ayrmclk yasaktr. 2. 1. paragraf, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan 91. maddenin 1. paragrafnda ngrlen dier tedbirlerin kabul edilmesine engel tekil etmez. 3. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 1. paragraftaki hkmlerin uygulanmasna ynelik kurallar belirler. Konsey, zellikle, Birlik kurumlarnca 1. paragrafta belirtilen kurala riayet edilmesinin salanabilmesi ve kullanclarn bu kuraldan tam olarak yararlanmalarnn temin edilmesi iin gerekli hkmleri kabul edebilir. 4. Komisyon, resen veya bir ye devletin bavurusu zerine, 1. paragraf kapsamna giren ayrmclk vakalarn inceler ve ilgili ye devlete dantktan sonra, 3. paragraf hkmlerine uygun olarak belirlenen kurallar erevesinde gerekli kararlar alr. Madde 96 1. Komisyon tarafndan izin verilmedike, bir ye devlet tarafndan, Birlik iinde yaplan tamaclk faaliyetleri iin, belirli bir veya daha ok teebbs ya da sanayi yararna, her trl destek veya koruma unsuru ieren tama bedeli ve koullarn ngrlmesi yasaktr. 2. Komisyon, kendi inisiyatifiyle veya bir ye devletin bavurusu zerine, bir yandan uygun bir blgesel ekonomi politikasnn gereklerini, az gelimi blgelerin
36

ihtiyalarn ve siyasi koullardan ciddi biimde etkilenmi blgelerin sorunlarn, dier yandan tama bedelleri ve koullarnn farkl tamaclk modlar arasndaki rekabete etkilerini zellikle dikkate alarak, 1. paragrafta belirtilen bedel ve koullar inceler. Komisyon, ilgili ye devletlere dantktan sonra gerekli kararlar alr. 3. 1. paragrafta ngrlen yasak, rekabeti karlayabilme amal tarifelere uygulanmaz. Madde 97 Snr geii srasnda tamac tarafndan tama bedeline eklenen vergi veya harlar, bu gei sebebiyle fiilen stlenilen maliyetler dikkate alndnda makul bir dzeyi aamaz. ye devletler bu maliyetlerin aamal olarak azaltlmas iin aba gsterirler. Komisyon, bu maddenin uygulanmasna ynelik olarak ye devletlere tavsiyelerde bulunabilir. Madde 98 Bu Balk hkmleri, Almanya Federal Cumhuriyetinin baz blgelerinin ekonomisinde Almanyann blnmesinin yol at ekonomik dezavantajlarn telafisi iin gerekli olduu lde, Federal Cumhuriyette alnan tedbirlerin uygulanmasna engel tekil etmez. Lizbon Antlamasnn yrrle girdii tarihten itibaren be yl sonra, Konsey, Komisyonun nerisi zerine bu maddeyi yrrlkten kaldran bir karar kabul edebilir. Madde 99 Komisyon bnyesinde, ye devletlerin hkmetlerince belirlenen uzmanlardan oluan bir danma komitesi kurulur. Komisyon, tamaclk konularnda, gerekli grd durumlarda bu komiteye danr. Madde 100 1. Bu Balk hkmleri, demiryolu, karayolu ve i suyolu tamaclna uygulanr. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, deniz ve hava tamacl iin gerekli hkmleri kabul edebilir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra karar verir.

37

BALIK VII
REKABET, VERGLENDRME VE MEVZUATLARIN YAKLATIRILMASI LE LGL ORTAK KURALLAR

BLM 1 REKABETE LKN KURALLAR KESM 1 TEEBBSLERE UYGULANAN KURALLAR Madde 101 1. ye devletler arasndaki ticareti etkileyebilecek nitelikte olan ve amac veya etkisi i pazardaki rekabetin engellenmesi, kstlanmas veya bozulmas olan ve zellikle aadaki nitelikleri tayan tm teebbsler aras anlamalar, teebbs birliklerinin kararlar ve uyumlu eylemler i pazarla badamaz ve yasaktr: a) dorudan veya dolayl olarak, al veya sat fiyatlarn veya dier ticaret koullarn belirleyen,

b) retimi, piyasalar, teknik gelimeyi veya yatrmlar snrlayan veya kontrol eden, c) piyasalar veya arz kaynaklarn paylatran,

d) ticari ilikinin dier taraflarna edeer ilemler iin farkl koullar uygulayarak, onlar rekabet edebilirlik asndan dezavantajl duruma sokan, e) szlemelerin yaplmasn, nitelikleri gerei veya ticari teamllere gre bu szlemelerin konusuyla ilgisi olmayan ek ykmllklerin szlemenin dier taraflarnca kabul artna balayan.

2. Bu madde uyarnca yasaklanan anlamalar veya kararlar kendiliinden geersizdir. 3. Bununla birlikte, tketicilere ortaya kan faydadan adil bir pay ayrarak, mallarn retimi veya datmnn iyiletirilmesine veya teknik ya da ekonomik gelimenin artrlmasna katkda bulunan ve a) ilgili teebbslere, bu amalara ulamak bakmndan zaruri olmayan kstlamalar getirmeyen,

b) bu teebbslere, sz konusu mallarn nemli bir blm iin rekabeti ortadan kaldrma imkn vermeyen 38

teebbsler aras her trl anlama veya anlama kategorisine,

teebbs birliklerinin her trl karar veya karar kategorisine, uyumlu eylem veya uyumlu eylem kategorisine

1. paragrafta yer alan hkmlerin uygulanmayaca kararlatrlabilir. Madde 102 Bir veya birden fazla teebbsn, i pazardaki veya i pazarn nemli bir blmndeki hakim durumunu ktye kullanmas, ye devletler arasndaki ticareti etkiledii lde, i pazarla badamaz ve yasaktr. Sz konusu ktye kullanma zellikle aadakileri ierir: a) adil olmayan al veya sat fiyatlar veya dier adil olmayan ticari artlarn, dorudan veya dolayl olarak dayatlmas,

b) retimin, piyasalarn veya teknik gelimenin tketicilerin zararna olacak ekilde snrlandrlmas, c) ticari ilikinin dier taraflarna e deer ilemler iin farkl koullar uygulanmas suretiyle, onlarn rekabet edebilirlik asndan dezavantajl duruma sokulmalar,

d) szlemelerin yaplmasnn, nitelikleri gerei veya ticari teamllere gre bu tr szlemelerin konusuyla ilgisi olmayan ek ykmllklerin taraflarca kabul artna balanmas. Madde 103 1. 101 ve 102. maddelerde yer alan ilkelerin uygulanmas iin gerekli tzkler veya direktifler, Konsey tarafndan, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra kabul edilir. 2. 1. paragrafta belirtilen tzk veya direktifler, zellikle aadaki amalara yneliktir: a) para cezalar ve gecikme cezas ngrmek suretiyle, 101. maddenin 1. paragrafnda ve 102. maddede belirtilen yasaklara uyulmasn salamak,

b) etkili denetim salama ve idari denetimi mmkn olduu lde basitletirme ihtiyacn gz nnde tutarak, 101. maddenin 3. paragrafnn uygulanmasna ilikin ayrntl kurallar belirlemek, c) gerektiinde, 101 ve 102. madde hkmlerinin kapsamn ekonominin eitli dallar bakmndan tanmlamak,

39

d) bu paragrafta belirtilen hkmlerin uygulanmasnda, Komisyon ve Avrupa Birlii Adalet Divannn grevlerini tanmlamak, e) ulusal mevzuatlar ile bu Kesimde yer alan veya bu madde uyarnca kabul edilen hkmler arasndaki ilikiyi belirlemek. Madde 104 103. madde uyarnca kabul edilen hkmler yrrle girinceye kadar, ye devletlerin yetkili makamlar, anlamalar, kararlar ve uyumlu eylemlerin geerli kabul edilmesi ve i pazardaki hakim durumun ktye kullanlmas konusunda, ulusal hukuklar ve zellikle 3. paragraf olmak zere 101. madde ve 102. madde hkmleri uyarnca karar verirler. Madde 105 1. Komisyon, 104. maddeye halel gelmeksizin, 101 ve 102. maddelerde yer alan ilkelerin uygulanmasn salar. Komisyon, bir ye devletin bavurusu zerine veya kendi inisiyatifiyle, ye devletlerde kendisine yardmc olacak yetkili makamlarla ibirlii yaparak, bu ilkelerin ihlal edildii phesi bulunan vakalar soruturur. Komisyon, bir ihlalin mevcudiyetini tespit ederse, bunun sona erdirilmesi iin gerekli tedbirleri nerir. 2. hlalin sona erdirilmemesi durumunda Komisyon, bu ihlali gerekeli bir kararla tespit eder. Komisyon, bu karar yaymlayabilir ve durumun dzeltilmesi iin, koul ve ayrntlarn kendisinin belirleyecei gerekli tedbirleri almalar iin ye devletleri yetkilendirebilir. 3. Komisyon, Konseyin 103. maddenin 2. paragrafnn (b) bendi uyarnca bir tzk veya direktif kabul ettii anlama kategorilerine ilikin tzkler kabul edebilir. Madde 106 1. ye devletler, kamu teebbslerine ve zel veya inhisari haklar tandklar teebbslere ilikin olarak, Antlamalarda ve zellikle bu Antlamann 18. maddesi ve 101 ila 109. maddelerinde yer alan kurallara aykr hibir tedbir alamaz ve var olanlar da yrrlkte tutamaz. 2. Genel ekonomik yarar hizmetlerini yrtmekle grevli veya gelir amal tekel nitelii tayan teebbsler, kendilerine verilmi belirli grevlerin ifasn hukuken veya fiilen engellememek kaydyla, Antlamalarda yer alan kurallara, zellikle rekabete ilikin olanlara tabidir. Ticaretin geliimi, Birliin karlarna aykrlk tekil edecek lde etkilenmemelidir. 3. Komisyon, bu madde hkmlerinin uygulanmasn salar ve gerektiinde ye devletlere ynelik gerekli direktif veya kararlar karr.
40

KESM 2 DEVLET DESTEKLER Madde 107 1. Antlamalarda aksine hkm bulunmadka, bir ye devlet tarafndan veya devlet kaynaklar vastasyla herhangi bir ekilde verilen ve belirli teebbsleri veya belirli rnlerin retimini kayrarak rekabeti bozan veya bozma tehlikesi yaratan her trl destek, ye devletler arasndaki ticareti etkiledii lde, i pazarla badamaz. 2. a) Aadakiler i pazarla badar: rnlerin meneine ilikin bir ayrm gzetmeksizin verilmesi kouluyla, mnferit tketicilere verilen sosyal nitelikli destekler,

b) doal afetler veya olaanst olaylarn neden olduu zararlar karlamak iin verilen destekler, c) Almanya Federal Cumhuriyetinin Almanyann blnmesinden etkilenen baz blgelerinin ekonomisine, bu blnmenin neden olduu ekonomik dezavantajlarn giderilmesi iin gerekli olduu lde verilen destekler. Lizbon Antlamasnn yrrle girdii tarihten itibaren be yl sonra, Konsey, Komisyonun nerisi zerine hareket ederek, bu bendi yrrlkten kaldran bir karar kabul edebilir. Aadakilerin i pazarla badat kabul edilebilir: yaam standardnn anormal lde dk olduu veya ciddi boyutta eksik istihdamn var olduu blgeler ile yapsal, ekonomik ve sosyal durumlar gz nne alnarak, 349. maddede belirtilen blgelerin ekonomik gelimesini tevik etmeye ynelik destekler,

3. a)

b) Avrupann ortak karn ilgilendiren nemli bir projenin gerekletirilmesinin tevik edilmesine veya bir ye devlet ekonomisinde ortaya kan ciddi bir bozulmann dzeltilmesine ynelik destekler, c) ticaret koullar ortak karlara zarar verecek lde olumsuz ekilde etkilemedike, belirli ekonomik faaliyetlerin veya belirli ekonomik blgelerin gelimesini kolaylatrmaya ynelik destekler,

d) ticaret koullarn ve Birlik iindeki rekabeti ortak karlara aykrlk tekil edecek lde etkilememesi kaydyla, kltrn ve kltrel mirasn korunmasn tevik etmeye ynelik destekler, e) Konseyin, Komisyonun nerisi zerine bir kararla belirleyecei dier destek kategorileri.

41

Madde 108 1. Komisyon, ye devletlerle ibirlii yaparak, bu devletlerde mevcut destek sistemlerini srekli olarak izler. Komisyon, ye devletlere, i pazarn aamal olarak geliiminin veya ileyiinin gerekli kld uygun tedbirleri nerir. 2. Komisyon, ilgili taraflara kendi grlerini bildirmeleri iin ihtarda bulunduktan sonra, bir devlet tarafndan veya devlet kaynaklar vastasyla verilen destein 107. madde erevesinde i pazarla badamadn veya bu destein ktye kullanldn tespit ederse, belirleyecei sre iinde, ilgili devletin bu destei kaldrmasna veya deitirmesine karar verir. lgili ye devletin belirlenen sre iinde bu karara uymamas halinde, Komisyon veya ilgili dier ye devletler, 258 ve 259. maddelerde yer alan hkmlere istisna olarak, dorudan Avrupa Birlii Adalet Divanna bavurabilir. Konsey, bir ye devletin bavurusu zerine, olaanst durumlar hakl kld takdirde, 107. maddede yer alan hkmlere veya 109. maddede belirtilen tzklere istisna olarak, bu devlet tarafndan verilen ya da verilmesi planlanan destein i pazarla badatna oybirliiyle karar verebilir. Komisyonun, sz konusu destee ilikin olarak bu paragrafn birinci alt paragrafnda belirtilen usul balatm olmas halinde, ilgili devletin Konseye yapaca bavuru, Konsey tutumunu aklayncaya kadar bu usuln askya alnmas sonucunu dourur. Ancak, Konsey sz konusu bavurunun yaplmasn izleyen ay iinde tutumunu aklamazsa, Komisyon konuya ilikin kararn verir. 3. Komisyon, destein verilmesi veya deitirilmesi ile ilgili planlardan, grlerini bildirmesine imkan verecek bir sre iinde haberdar edilir. Komisyon, bu tr bir plann 107. madde uyarnca i pazarla badamad kansna varrsa, 2. paragrafta ngrlen usul gecikmeksizin balatr. lgili ye devlet, bu usul nihai bir kararla sonulanmadan, almay planlad tedbirleri uygulamaya koyamaz. 4. Komisyon, Konseyin bu maddenin 3. paragrafnda ngrlen usulden muaf tutulabileceini 109. madde uyarnca belirledii devlet destei kategorilerine ilikin tzkler kabul edebilir. Madde 109 Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, 107 ve 108. maddelerin uygulanmas iin gerekli tzkleri karabilir ve zellikle 108. maddenin 3. paragrafnn uygulanma koullarn ve bu usulden muaf tutulan destek kategorilerini belirleyebilir.

42

BLM 2 VERG HKMLER Madde 110 Hibir ye devlet, dier ye devletlerin rnlerine, kendi benzer rnlerine dorudan veya dolayl olarak uyguladndan daha yksek herhangi bir i vergiyi dorudan veya dolayl olarak koyamaz. Hibir ye devlet, dier ye devletlerin rnlerine, dier rnlere dolayl koruma salayacak nitelikte bir i vergi koyamaz. Madde 111 ye devletlerden birine ihra edilen rnler, dorudan veya dolayl olarak tabi tutulduklar i vergiden daha yksek bir i vergi iadesinden yararlanamaz. Madde 112 Muamele vergileri, zel tketim vergileri ve dier dolayl vergi trleri dndaki vergiler bakmndan, ye devletlere yaplan ihracata ilikin indirim ve vergi iadelerinin uygulanmas ve ye devletlerden yaplan ithalata ilikin telafi edici vergilerin konulmas, ancak Komisyonun nerisi zerine Konsey tarafndan snrl bir sre iin daha nceden onaylanmas halinde mmkndr. Madde 113 Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, oybirliiyle, Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, i pazarn kurulmas ve ileyiinin salanmas ve rekabetin bozulmasndan kanlmas iin gerekli olduu lde, muamele vergileri, zel tketim vergileri ve dier dolayl vergilere ilikin mevzuatn uyumlatrlmasna ynelik hkmler kabul eder.

BLM 3 MEVZUATLARIN YAKLATIRILMASI Madde 114 1. Antlamalarda aksi ngrlmedike, 26. maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesi iin aadaki hkmler uygulanr. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye
43

dantktan sonra, i pazarn kurulmasn ve ileyiini amalayan, ye devletlerin kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallarnn yaklatrlmasna ilikin tedbirleri kabul eder. 2. 1. paragraf, mali hkmlere, kiilerin serbest dolamna ve iilerin hak ve menfaatlerine ilikin hkmlere uygulanmaz. 3. Komisyon, salk, gvenlik, evrenin korunmas ve tketicinin korunmas alanlarnda, 1. paragraf uyarnca verdii nerilerinde, zellikle bilimsel bulgulara dayanan tm yeni gelimeleri gz nnde tutarak, yksek dzeyde bir korumay temel alr. Avrupa Parlamentosu ve Konsey de, kendi yetkileri erevesinde bu amac gerekletirmek iin aba gsterirler. 4. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Konsey veya Komisyon tarafndan bir uyumlatrma tedbirinin kabul edilmesinden sonra, bir ye devletin, 36. maddede belirtilen nemli gerekelere veya evrenin ya da alma ortamnn korunmas gerekelerine dayanan ulusal hkmlerini muhafaza etmeyi gerekli grmesi halinde, bu ye devlet, sz konusu hkmleri ve bunlar muhafaza etme nedenlerini Komisyona bildirir. 5. Ayrca, 4. paragrafa halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Konsey veya Komisyon tarafndan bir uyumlatrma tedbirinin kabul edilmesinden sonra, bir ye devletin, sz konusu tedbirin kabulnden sonra ortaya kan bu ye devlete zg bir sorun nedeniyle, evrenin veya alma ortamnn korunmasna ilikin yeni bilimsel deliller temelinde ulusal hkmler kabul etmeyi gerekli grmesi halinde, bu ye devlet, sz konusu hkmleri ve bunlar kabul etme gerekelerini Komisyona bildirir. 6. Komisyon, 4 ve 5. paragraflarda belirtilen bildirimlerden itibaren alt ay iinde, sz konusu ulusal hkmleri, ye devletler arasndaki ticarette keyfi bir ayrmclk veya rtl bir kstlama arac oluturup oluturmadklarn veya i pazarn ileyiine engel tekil edip etmediklerini inceledikten sonra, onaylar veya reddeder. Bu sre iinde Komisyon tarafndan bir karar alnmamas halinde, 4 ve 5. paragraflarda belirtilen ulusal hkmler onaylanm saylr. Sorunun karmaklnn hakl klmas ve insan sal iin tehlike bulunmamas halinde, Komisyon, ilgili ye devlete, bu paragrafta belirtilen srenin alt aya kadar uzatlabileceini bildirebilir. 7. Bir ye devletin, 6. paragrafa uygun olarak, bir uyumlatrma tedbirine istisna tekil eden ulusal hkmleri muhafaza etmesine veya kabul etmesine izin verilmesi halinde, Komisyon bu tedbirde bir uyarlama nerip nermeme konusunu ivedilikle inceler. 8. Bir ye devlet, daha nce uyumlatrma tedbirlerine konu olan bir alanda halk salyla ilgili zel bir sorunla karlamas halinde, Komisyonu haberdar eder; Komisyon, Konseye uygun tedbirleri nerip nermeme konusunu ivedilikle inceler.

44

9. 258 ve 259. maddelerde belirtilen usule istisna olarak, Komisyon veya bir ye devlet, dier bir ye devletin bu maddede ngrlen yetkileri ktye kulland grndeyse, dorudan Avrupa Birlii Adalet Divanna bavurabilir. 10. Yukarda belirtilen uyumlatrma tedbirleri, gerekli durumlarda, ye devletlere, 36. maddede belirtilen ekonomiyle ilgili olmayan gerekelerden bir veya daha fazlasna dayanarak, bir Birlik denetim usulne tabi olan geici tedbirler alma yetkisi veren bir korunma hkm ierir. Madde 115 114. maddeye halel gelmeksizin, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, oybirliiyle, Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, ye devletlerin, i pazarn kurulmasn veya ileyiini dorudan etkileyen kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallarnn yaklatrlmas iin direktifler kabul eder. Madde 116 Komisyon, ye devletlerin kanun, ikincil dzenleme veya idari kurallar arasnda mevcut farkllklarn i pazardaki rekabet koullarn bozduunu ve bu bozulmann giderilmesi gerektiini tespit ederse, ilgili ye devletlerle istiarede bulunur. Bu istiarenin sz konusu bozulmay giderecek bir anlamayla sonulanmamas halinde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek gerekli direktifleri kabul eder. Antlamalarda ngrlen amaca uygun dier tm tedbirler kabul edilebilir. Madde 117 1. Kanun, ikincil dzenleme veya idari kurallarn kabulnn veya deitirilmesinin, 116. madde anlamnda bir bozulmaya sebep olabileceine dair bir endienin bulunmas halinde, sz konusu tedbirleri almak isteyen ye devlet Komisyona danr. Komisyon, ye devletlerle istiarede bulunduktan sonra, ilgili devletlere byle bir bozulmadan kanmaya ynelik uygun tedbirleri tavsiye eder. 2. Yeni ulusal kurallar kabul etmek veya yrrlkteki kurallarnda deiiklik yapmak isteyen ye devletin, Komisyonun kendisine verdii tavsiyeye uymamas halinde, dier ye devletlerden, bu bozulmann giderilmesi amacyla, 116. madde erevesinde ulusal kurallarnda deiiklik yapmalar istenemez. Komisyonun tavsiyesine uymayan ye devletin yalnzca kendi aleyhine bir bozulmaya neden olmas halinde, 116. madde hkmleri uygulanmaz. Madde 118 pazarn kuruluu ve ileyii erevesinde, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, fikri mlkiyet haklarnn Birlik iinde yeknesak biimde korunmasn salamak amacyla, Avrupa fikri mlkiyet haklarnn
45

oluturulmasna ve Birlik dzeyinde merkezi izin, koordinasyon ve denetim dzenlemelerinin yaplmasna ilikin tedbirler kabul eder. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, Avrupa fikri mlkiyet haklarnn dil rejimini belirler. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder.

BALIK VIII
EKONOMK VE PARASAL POLTKA

Madde 119 1. Avrupa Birlii Antlamasnn 3. maddesinde belirtilen amalar dorultusunda, ye devletlerin ve Birliin faaliyetleri, Antlamalarda ngrld ekilde, ye devletlerin ekonomi politikalarnn sk koordinasyonuna, i pazara ve ortak amalarn belirlenmesine dayanan ve serbest rekabete dayal ak pazar ekonomisi ilkesine uygun olarak yrtlen bir ekonomi politikasnn kabul edilmesini ierir. 2. Yukardaki hkme paralel olarak, Antlamalarda ngrlen koullar ve usuller erevesinde, bu faaliyetler, tek para birimi avronun yan sra, temel amac, fiyat istikrarnn salanmas ve bu amaca halel gelmeksizin, Birlik iinde genel ekonomi politikalarnn serbest rekabete dayal ak pazar ekonomisi ilkesine uygun olarak desteklenmesi olan tek bir para politikasnn ve kur politikasnn belirlenmesini ve uygulanmasn kapsar. 3. ye devletlerin ve Birliin bu faaliyetlerinde uyulmas gereken ynlendirici ilkeler unlardr: istikrarl fiyatlar, salkl kamu finansman ve parasal koullar, srdrlebilir bir demeler dengesi.

BLM 1 EKONOM POLTKASI

Madde 120 ye devletler, ekonomi politikalarn, Avrupa Birlii Antlamasnn 3. maddesinde belirtilen Birlik amalarnn gerekletirilmesine katkda bulunmak amacyla ve ibu Antlamann 121. maddesinin 2. paragrafnda belirtilen genel ynlendirici ilkeler erevesinde yrtrler. ye devletler ve Birlik, kaynaklarn etkin dalmn tevik eden serbest rekabete dayal ak pazar ekonomisi ilkesine ve 119. maddede belirlenen ilkelere uygun olarak hareket ederler.

46

Madde 121 1. ye devletler, ekonomi politikalarn ortak kar meselesi olarak grrler ve sz konusu politikalar 120. madde hkmlerine uygun olarak Konsey bnyesinde koordine ederler. 2. Konsey, Komisyonun tavsiyesi zerine, ye devletlerin ve Birliin ekonomi politikalarnn genel ynlendirici ilkeleri iin bir taslak oluturur ve Avrupa Birlii Zirvesine buna ilikin bir rapor sunar. Avrupa Birlii Zirvesi, Konseyin raporuna dayanarak, ye devletlerin ve Birliin ekonomi politikalarnn genel ynlendirici ilkelerine ilikin bir sonu hakknda grme yapar. Konsey, bu sonu temelinde, genel ynlendirici ilkeleri belirleyen bir tavsiyeyi kabul eder. Konsey, sz konusu tavsiye hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. 3. Konsey, ye devletlerin ekonomi politikalarnn daha sk koordinasyonunu ve ekonomik performanslarnn srdrlebilir yaknsamasn salamak amacyla, Komisyon tarafndan sunulan raporlar temelinde, ye devletlerdeki ve Birlikteki ekonomik gelimeleri ve ekonomi politikalarnn 2. paragrafta belirtilen genel ynlendirici ilkelere uygunluunu izler ve dzenli olarak genel bir deerlendirme yapar. ye devletler, bu ok tarafl izlemenin amalar dorultusunda, kendi ekonomi politikalaryla ilgili olarak aldklar nemli tedbirler hakkndaki bilgileri ve gerekli grdkleri her trl bilgiyi Komisyona bildirirler. 4. 3. paragrafta belirtilen usul erevesinde, bir ye devletin ekonomi politikalarnn 2. paragrafta belirtilen genel ynlendirici ilkelere uygun olmad veya ekonomik ve parasal birliin dzgn ileyiini bozma riski oluturduu tespit edildiinde, Komisyon ilgili ye devlete uyarda bulunabilir. Konsey, Komisyonun tavsiyesi zerine, ilgili ye devlete gerekli tavsiyelerde bulunabilir. Konsey, Komisyonun nerisi zerine tavsiyelerinin kamuya aklanmasna karar verebilir. Konsey, bu paragraf erevesinde, ilgili ye devleti temsil eden Konsey yesinin oyunu dikkate almadan hareket eder. Konseyin dier yelerinin nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. 5. Konsey Bakan ve Komisyon, Avrupa Parlamentosuna ok tarafl izlemenin sonular hakknda rapor verir. Konseyin tavsiyelerini kamuya aklamas halinde, Konsey Bakan Avrupa Parlamentosunun yetkili komitesine davet edilebilir. 6. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, 3 ve 4. paragraflarda belirtilen ok tarafl izleme usul iin ayrntl kurallar kabul edebilir.

47

Madde 122 1. Antlamalarda ngrlen dier usullere halel gelmeksizin, Konsey, Komisyonun nerisi zerine, bata enerji alannda olmak zere, zellikle baz rnlerin arznda ciddi zorluklarla karlalmas halinde, ye devletler arasnda dayanma ruhu iinde, ekonomik duruma uygun tedbirler alnmasna karar verebilir. 2. Bir ye devletin zorluklarla kar karya olmas veya doal afetler ya da kontrol dndaki olaanst durumlarn sebep olduu ciddi zorluklardan kaynaklanan nemli bir tehdit altnda olmas halinde, Konsey, Komisyonun nerisi zerine, belli koullar altnda, ilgili ye devlete Birlik tarafndan mali yardm verilmesine karar verebilir. Konsey Bakan, alnan karar hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. Madde 123 1. Avrupa Merkez Bankasnn ve ye devletlerin merkez bankalarnn (bundan sonra ulusal merkez bankalar olarak anlacaktr), Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarna, ye devletlerin merkezi ynetimlerine, blgesel, yerel veya dier kamu makamlarna, kamu hukukuna tabi dier organlarna veya kamu teebbslerine, ak kredi kullanma imkan veya dier her trl kredi kolayl salamalar ve bunlarn borlanma aralarnn Avrupa Merkez Bankas ya da ulusal merkez bankalar tarafndan dorudan alnmas yasaktr. 2. 1. paragraf, merkez bankalarnca rezerv salanmas erevesinde, ulusal merkez bankalar ve Avrupa Merkez Bankas tarafndan zel kredi kurulularyla ayn muameleye tabi tutulan kamu kredi kurulularna uygulanmaz. Madde 124 Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar ve ye devletlerin merkezi ynetimleri, blgesel, yerel veya dier kamu makamlar, kamu hukukuna tabi dier organlar veya kamu teebbsleri bakmndan, finansal kurululara imtiyazl eriim salayan ve basiretli deerlendirmelere dayanmayan her trl tedbir yasaktr. Madde 125 1. Birlik, belirli bir projenin ortaklaa yrtlmesine ynelik karlkl mali garantilere halel gelmeksizin, ye devletlerin merkezi ynetimlerinin, blgesel, yerel veya dier kamu makamlarnn, kamu hukukuna tabi dier organlarnn veya kamu teebbslerinin taahhtlerinden sorumlu olmaz ve bunlar stlenmez. Bir ye devlet, belirli bir projenin ortaklaa yrtlmesine ynelik karlkl mali garantilere halel gelmeksizin, bir dier ye devletin merkezi ynetimlerinin, blgesel, yerel veya dier kamu makamlarnn, kamu hukukuna tabi dier organlarnn veya kamu teebbslerinin taahhtlerinden sorumlu olmaz ve bunlar stlenmez.

48

2. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, gerektiinde, 123 ve 124. maddelerde ve bu maddede belirtilen yasaklarn uygulanmas iin ayrntl tanmlar yapabilir. Madde 126 1. ye devletler ar kamu a vermekten kanrlar.

2. Komisyon, nemli sapmalar belirlemek amacyla, ye devletlerdeki bte pozisyonunun ve kamu bor stokunun geliimini izler. Komisyon zellikle, aadaki iki kriter temelinde, bte disiplinine uyulup uyulmadn inceler: a) aadaki durumlar dnda, ngrlen veya mevcut kamu ann gayri safi yurt ii haslaya orannn bir referans deeri ap amad; bu orann esasl ve srekli olarak dmesi ve referans deere yakn bir dzeye ulamas, ya da referans deerin sadece istisnai ve geici olarak almas ve bu orann referans deere yakn kalmas,

b) kamu borcunun gayri safi yurt ii haslaya orannn, bu orann yeterince azalmas ve tatmin edici bir hzla referans deere yaklamas dnda, bir referans deeri ap amad. Referans deerler, Antlamalara ekli Ar Kamu A Usul Hakknda Protokolde belirtilmitir. 3. Bir ye devletin bu kriterlerden birinin veya her ikisinin gereklerini yerine getirmemesi halinde, Komisyon bir rapor hazrlar. Komisyonun raporu, kamu ann kamu yatrm harcamalarn ap amadn da inceler ve ye devletin orta vadeli ekonomik ve btesel durumunu da ierecek ekilde, dier ilgili tm faktrleri gz nnde bulundurur. Kriterlerden kaynaklanan gereklerin yerine getirilmesine baklmakszn, Komisyon, bir ye devlette ar kamu a riski bulunduu grnde olmas halinde de bir rapor hazrlayabilir. 4. Ekonomik ve Mali Komite, Komisyonun raporu hakknda bir gr oluturur.

5. Komisyon, bir ye devlette ar bir kamu a olduu veya olmas ihtimali bulunduu kansndaysa, ilgili ye devlete grn bildirir ve Konseyi durum hakknda bilgilendirir. 6. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve ilgili ye devletin olas tespitlerini gz nnde tutarak, genel bir deerlendirme sonrasnda, ar bir kamu a olup olmadna karar verir. 7. Konsey, 6. paragraf uyarnca ar bir kamu a olduuna karar verirse, Komisyonun tavsiyesi zerine, ilgili ye devlete belirli bir sre iinde bu duruma son
49

vermesi iin bildirilecek tavsiyeleri gecikmeksizin kabul eder. 8. paragraf hkmleri sakl kalmak kaydyla, bu tavsiyeler kamuya aklanmaz. 8. Konsey, belirlenen sre iinde tavsiyelerine uyma ynnde hibir etkili eylemde bulunulmadn tespit ederse, tavsiyelerini kamuya aklayabilir. 9. Bir ye devletin Konseyin tavsiyelerini uygulamaya koymamakta direnmesi halinde, Konsey, duruma zm bulmak amacyla, a azaltmaya ynelik gerekli grd tedbirleri belirli bir sre iinde almas iin ilgili ye devlete ihtarda bulunmaya karar verebilir. Bu durumda Konsey, ilgili ye devletin a azaltma abalarn incelemek amacyla, o ye devletten belirli bir takvim dahilinde raporlar sunmasn talep edebilir. 10. 258 ve 259. maddelerde ngrlen davalar ama hakk, bu maddenin 1 ila 9. paragraflar erevesinde kullanlamaz. 11. Bir ye devlet 9. paragraf uyarnca alnan bir karara uymad srece, Konsey, aadaki tedbirlerden birini ya da birkan uygulamaya veya duruma gre glendirmeye karar verebilir: ilgili ye devletten, tahvil ve menkul kymetler karmadan nce Konsey tarafndan belirlenecek ilave bilgileri yaymlamasn istemek, Avrupa Yatrm Bankasn, ilgili ye devlete kredi verme politikasn gzden geirmeye davet etmek, ilgili ye devletten, ar kamu a Konseyin gr uyarnca giderilmi saylncaya kadar, uygun bir miktar Birlik nezdinde faizsiz teminat olarak yatrmasn istemek, uygun miktarda para cezas vermek.

Konsey Bakan, alnan kararlar hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. 12. Konsey, ilgili ye devletteki ar kamu ann kendi gr uyarnca giderilmi sayld lde, 6 ila 9 ve 11. paragraflarda belirtilen karar veya tavsiyelerinin bazlarn veya tmn kaldrr. Konsey, tavsiyelerini daha nce kamuya aklamsa, 8. paragrafta belirtilen kararn kaldrlmasndan itibaren, ilgili ye devlette artk ar kamu a bulunmadn kamuya aklar. 13. Konsey, 8, 9, 11 ve 12. paragraflarda belirtilen kararlar ve tavsiyeleri alrken, Komisyonun tavsiyesi zerine hareket eder. Konsey, 6 ila 9. paragraflar ile 11 ve 12. paragraflarda belirtilen tedbirleri kabul ederken, ilgili ye devleti temsil eden Konsey yesinin oyunu dikkate almadan hareket eder. Konseyin dier yelerinin nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir.
50

14. Bu maddede belirtilen usuln uygulanmasna ilikin tamamlayc hkmler, Antlamalara ekli Ar Kamu Ana likin Usul Hakknda Protokolde yer almtr. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, oybirliiyle, sz konusu Protokoln yerini alacak uygun hkmleri kabul eder. Bu paragrafn dier hkmleri sakl kalmak kaydyla, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, sz konusu Protokol hkmlerinin uygulanmasna ilikin ayrntl kurallar ve tanmlar belirler.

BLM 2 PARA POLTKASI Madde 127 1. Avrupa Merkez Bankalar Sisteminin (bundan sonra AMBS olarak anlacaktr) temel hedefi fiyat istikrarn korumaktr. AMBS, fiyat istikrar hedefine halel gelmeksizin, Avrupa Birlii Antlamasnn 3. maddesinde belirtilen Birlik amalarnn gerekletirilmesine katkda bulunmak amacyla, Birlik dahilindeki genel ekonomik politikalar destekler. AMBS, kaynaklarn etkin dalmn tevik eden serbest rekabete dayal ak pazar ekonomisi ilkesine uygun olarak ve 119. maddede belirtilen ilkeler uyarnca hareket eder. 2. AMBSnin temel grevleri unlardr: Birliin para politikasn belirlemek ve uygulamak, 219. madde hkmlerine uygun olarak kambiyo ilemlerini yrtmek, ye devletlerin resmi dviz rezervlerini tutmak ve ynetmek, deme sistemlerinin dzgn ilemesini desteklemek.

3. 2. paragrafn 3. bendi, kullanlabilir dviz bakiyesinin ye devletlerin hkmetleri tarafndan tutulmasna ve ynetilmesine halel getirmez. 4. Avrupa Merkez Bankasna; Avrupa Merkez Bankasnn yetki alanna giren Birlik tasarrufu nerileri hakknda, ulusal makamlar tarafndan, Konseyin 129. maddenin 4. paragrafnda ngrlen usul uyarnca belirledii snrlamalar ve artlar erevesinde, Avrupa Merkez Bankasnn yetki alanna giren mevzuat taslaklar hakknda

danlr.

51

Avrupa Merkez Bankas, yetki alanna giren konularda, Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarna veya ulusal makamlara gr sunabilir. 5. AMBS, kredi kurulularnn basiret esasna gre denetimi ve mali sistemin istikrar konularnda yetkili makamlar tarafndan izlenen politikalarn dzgn yrtlmesine katkda bulunur. 6. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, oybirliiyle, sigorta kurulular hari olmak zere, kredi kurulular ile dier finansal kurulularn basiret esasna gre denetimi konusundaki politikalarla ilgili olarak Avrupa Merkez Bankasna spesifik grevler verebilir. Madde 128 1. Avrupa Merkez Bankas, Birlik iinde avro cinsinden banknot ihracna izin verme konusunda mnhasran yetkilidir. Bu banknotlar, Avrupa Merkez Bankas ve ulusal merkez bankalar ihra edebilir. Birlik iinde, sadece Avrupa Merkez Bankas ve ulusal merkez bankalar tarafndan ihra edilen banknotlar yasal deme arac niteliine sahiptir. 2. ye devletler, Avrupa Merkez Bankasnn kartlacak miktar onaylamas kaydyla, avro cinsinden madeni para kartabilirler. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, madeni paralarn Birlik iinde sorunsuz tedavln salamak iin gerekli olduu lde, tedavle karlmas ngrlen madeni paralarn birim deerlerinin ve teknik zelliklerinin uyumlatrlmas amacyla tedbirler kabul edebilir. Madde 129 1. AMBS, Avrupa Merkez Bankasnn karar organlar olan Guvernrler Kurulu ve Ynetim Kurulu tarafndan ynetilir. 2. Avrupa Merkez Bankalar Sistemi ve Avrupa Merkez Bankas Stats (bundan sonra AMBS ve AMB Stats olarak anlacaktr), Antlamalara ekli bir Protokol ile dzenlenmitir. 3. AMBS ve AMB Statsnn 5.1, 5.2, 5.3, 17, 18, 19.1, 22, 23, 24, 26, 32.2, 32.3, 32.4, 32.6, 33.1(a) ve 36. maddeleri, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan olaan yasama usul uyarnca deitirilebilir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi zerine ve Komisyona dantktan sonra veya Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra hareket eder. 4. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra veya Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi zerine, Avrupa Parlamentosuna ve Komisyona dantktan sonra AMBS ve AMB Statsnn 4, 5.4, 19.2, 20, 28.1, 29.2, 30.4 ve 34.3. maddelerinde ngrlen tedbirleri kabul eder.
52

Madde 130 Avrupa Merkez Bankas, ulusal merkez bankalar veya bunlarn karar organlarnn yeleri, Antlamalar ve AMBS ve AMB Stats ile kendilerine verilen yetkileri kullanrken ve grev ve sorumluluklar yerine getirirken, Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarndan, ye devlet hkmetlerinden ya da dier herhangi bir organdan talimat isteyemez veya alamaz. Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar ve ye devlet hkmetleri, bu ilkeye uymay ve Avrupa Merkez Bankas veya ulusal merkez bankalarnn karar organlarnn yelerini, grevlerini yerine getirirken etkilememeyi taahht ederler. Madde 131 Her bir ye devlet, ulusal merkez bankasnn stats de dahil olmak zere, ulusal mevzuatnn Antlamalara ve AMBS ve AMB Statsne uygun olmasn salar. Madde 132 1. Avrupa Merkez Bankas, AMBSye verilen grevleri yerine getirmek iin, Antlamalara uygun olarak ve AMBS ve AMB Statsnde belirlenen koullar erevesinde: 129. maddenin 4. paragrafnda belirtilen Konsey tasarruflarnda ngrlen durumlarda ve AMBS ve AMB Statsnn 3.1. maddesinin 1. bendinde, 19.1, 22 ve 25.2. maddelerinde belirtilen grevlerin yerine getirilmesi iin gerekli olduu lde tzkler kabul eder, AMBSye Antlamalarda ve AMBS ve AMB Statsnde verilen grevlerin yerine getirilmesi iin gerekli kararlar alr, tavsiyelerde bulunur ve grler bildirir.

2. Avrupa Merkez Bankas, kararlarn, tavsiyelerini ve grlerini yaymlamaya karar verebilir. 3. Avrupa Merkez Bankas, Konseyin 129. maddenin 4. paragrafnda ngrlen usul uyarnca belirledii snrlar ve artlar erevesinde, tzk ve kararlarna uyulmamas durumunda, teebbslere para cezas veya gecikme cezas vermeye yetkilidir. Madde 133 Avrupa Merkez Bankasnn yetkilerine halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, avronun tek para birimi olarak kullanlmas iin gerekli tedbirleri alr. Bu tedbirler, Avrupa Merkez Bankasna danldktan sonra kabul edilir.
53

BLM 3 KURUMSAL HKMLER Madde 134 1. ye devletlerin politikalarnn koordinasyonunu, i pazarn ileyii iin gerekli olduu lde tevik etmek amacyla, bir Ekonomik ve Mali Komite kurulmutur. 2. Ekonomik ve Mali Komitenin grevleri unlardr: Konseyin veya Komisyonun talebi zerine ya da kendi inisiyatifiyle, bu kurumlara grler bildirmek, ye devletlerin ve Birliin ekonomik ve mali durumunu izlemek ve bata nc lkeler ve uluslararas kurulularla mali ilikiler hakknda olmak zere, Konseye ve Komisyona bu duruma ilikin dzenli rapor vermek, 240. maddeye halel gelmeksizin, 66, 75, 121(2), (3), (4) ve (6), 122, 124, 125, 126, 127(6), 128(2), 129(3) ve (4), 138, 140(2) ve (3), 143, 144(2) ve (3) ve 219. maddelerde belirtilen Konsey almalarnn hazrlanmasna katkda bulunmak ve Konsey tarafndan kendisine verilen dier istiari ve hazrlayc nitelikteki grevleri yerine getirmek, Antlamalarn ve Konsey tarafndan kabul edilen tedbirlerin uygulanmasnn sonucu olan sermaye hareketleri ve deme serbestisi ile ilgili durumu ylda en az bir kere incelemek; bu inceleme sermaye hareketleri ve demelere ilikin tm tedbirleri kapsar; Komite, bu incelemenin sonular hakknda Komisyona ve Konseye rapor verir.

Komiteye, ye devletler, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankas tarafndan en fazla ikier ye atanr. 3. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Merkez Bankas ile bu maddede belirtilen Komiteye dantktan sonra, sz konusu Komitenin oluumuna ilikin ayrntl hkmleri belirler. Konsey Bakan bu karar hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. 4. 2. paragrafta belirtilen grevlere ek olarak, 139. madde dorultusunda derogasyonu bulunan ye devletler varsa ve var olmaya devam ettikleri mddete, Komite, bu ye devletlerin parasal ve mali durumunu ve genel demeler sistemini izler ve Konseye ve Komisyona dzenli olarak rapor verir. Madde 135 121. maddenin 4. paragraf, 14. paragraf hari 126. madde, 138. madde, 140. maddenin 1. paragraf, 2. paragrafnn birinci alt paragraf ve 3. paragraf ve 219. madde kapsamndaki meseleler iin, Konsey veya ye devletlerden biri, Komisyondan duruma gre tavsiye veya neri hazrlamasn talep edebilir. Komisyon, bu talebi inceler ve bulgularn gecikmeksizin Konseye sunar.
54

BLM 4 PARA BRM AVRO OLAN YE DEVLETLERE YNELK HKMLER Madde 136 1. Konsey, ekonomik ve parasal birliin dzgn ileyiini temin etmek zere ve Antlamalarn ilgili hkmlerine uygun olarak, 126. maddenin 14. paragrafnda ngrlen usul hari, 121 ve 126. maddelerde ngrlenler arasndan ilgili usul uyarnca, aadaki amalarla, para birimi avro olan ye devletlere ynelik tedbirler kabul eder: a) sz konusu ye devletlerin bte disiplininin koordine edilmesini ve izlenmesini glendirmek,

b) Birliin tamamna ynelik olarak kabul edilen ekonomi politikasna ilikin ynlendirici ilkelere uygun olmalarn ve izlemeye tabi tutulmalarn salamak kouluyla, ekonomi politikas konusunda, sz konusu ye devletler iin ynlendirici ilkeler belirlemek. 2. 1. paragrafta ngrlen tedbirler iin, oylamaya sadece para birimi avro olan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri katlr. Sz konusu yelerin nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. Madde 137 Para birimi avro olan ye devletlerin bakanlar arasndaki toplantlara ilikin kurallar, Avro Grubuna Dair Protokolde belirlenmitir. Madde 138 1. Konsey, avronun uluslararas para sistemindeki yerini gvence altna almak amacyla, Komisyonun nerisi zerine, ekonomik ve parasal birlik bakmndan zel nem tayan konulara ilikin olarak, yetkili uluslararas finansal kurulularda ve konferanslarda benimsenecek ortak tutumlar belirleyen bir karar kabul eder. Konsey, Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra hareket eder. 2. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, uluslararas finansal kurulularda ve konferanslarda, temsilde birliin salanmas amacyla uygun tedbirler kabul edebilir. Konsey, Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra hareket eder. 3. 1 ve 2. paragraflarda belirtilen tedbirler iin, sadece para birimi avro olan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri oylamaya katlr. Sz konusu yelerin nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir.
55

BLM 5 GEC HKMLER Madde 139 1. Konseyin, avronun kabul edilmesi iin gerekli koullar yerine getirdiine karar vermedii ye devletler, bundan sonra derogasyonu bulunan ye devletler olarak anlacaktr. 2. Antlamalarn aada belirtilen hkmleri, derogasyonu bulunan ye devletlere uygulanmaz: a) ekonomi politikasna ilikin genel ynlendirici ilkelerin, genel olarak Avro Alann ilgilendiren ksmlarnn kabul (121. maddenin 2. paragraf),

b) ar kamu aklarnn giderilmesi konusunda zorlayc aralar (126. maddenin 9 ve 11. paragraflar), c) AMBSnin amalar ve grevleri (127. maddenin 1, 2, 3 ve 5. paragraflar),

d) avro ihrac (128. madde), e) f) Avrupa Merkez Bankasnn ilemleri (132. madde), avro kullanmna ilikin tedbirler (133. madde),

g) parasal anlamalar ve dviz kuru politikas ile ilgili dier tedbirler (219. madde), h) Avrupa Merkez Bankas Ynetim Kurulu yelerinin atanmas (283. maddenin 2. paragraf), i) ekonomik ve parasal birlik bakmndan zel nem tayan konularda, yetkili uluslararas finansal kurulularda ve konferanslarda benimsenecek ortak tutumlar belirleyen kararlar (138. maddenin 1. paragraf), uluslararas finansal kurulularda ve konferanslardaki salanmasna ynelik tedbirler (138. maddenin 2. paragraf). temsilde birliin

j)

Yukarda (a) ila (j) bentlerinde belirtilen maddelerde geen ye devletler, para birimi avro olan ye devletleri ifade eder. 3. Derogasyonu bulunan ye devletler ve bunlarn ulusal merkez bankalar, AMBS ve AMB Statsnn IX. Blm uyarnca, AMBS erevesindeki haklardan ve ykmllklerden hari tutulur. 4. Derogasyonu bulunan ye devletleri temsil eden Konsey yelerinin oy haklar, 2. paragrafta saylan maddelerde belirtilen tedbirlerin Konsey tarafndan kabul edilmesi srasnda ve aadaki durumlarda askya alnr:
56

a)

para birimi avro olan ye devletlere, istikrar programlar ve uyarlarla ilgili olanlar da dahil, ok tarafl izleme erevesinde yaplan tavsiyeler (121. maddenin 4. paragraf),

b) para birimi avro olan ye devletlerin ar kamu aklarna ilikin tedbirler (126. maddenin 6, 7, 8, 12 ve 13. paragraflar). Konseyin dier yelerinin nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. Madde 140 1. Komisyon ve Avrupa Merkez Bankas, en az iki ylda bir veya derogasyonu bulunan bir ye devletin talebi zerine, derogasyonu bulunan ye devletler tarafndan ekonomik ve parasal birliin gerekletirilmesiyle ilgili ykmllklerin yerine getirilmesinde kaydedilen ilerleme hakknda Konseye rapor verir. Bu raporlarda, ulusal merkez bankalarnn statleri de dahil, bu ye devletlerden her birinin ulusal mevzuatnn 130 ve 131. maddelere ve AMBS ve AMB Statsne uygun olup olmad incelenir. Raporlarda ayrca, aadaki kriterlerin her bir ye devlet tarafndan ne lde yerine getirildii gz nnde tutularak, yksek dzeyde srdrlebilir bir yaknsamann gerekleip gereklemedii incelenir: yksek dzeyde bir fiyat istikrarnn gerekletirilmesi; bu, fiyat istikrar asndan en iyi performans gsteren ye devletin enflasyon oranna olabildiince yakn bir enflasyon oran ile kendini gsterecektir, kamu maliyesinin srdrlebilirlii; bu, 126. maddenin 6. paragraf uyarnca belirlenen, ar bir kamu ann bulunmad bir bte ile kendini gsterecektir, en az iki yl sreyle avro karsnda kendi parasnn deerini drmeyerek, Avrupa Para Sistemi dviz kuru mekanizmas ile ngrlen normal dalgalanma marjna uyma, derogasyonu bulunan ye devlet tarafndan ulalan yaknsamann sreklilii ve bu ye devletin, uzun vadeli faiz hadlerine yansyacak ekilde dviz kuru mekanizmasna katlm.

Bu paragrafta belirtilen drt kriter ve bunlara uyulmas gereken ilgili dnemler, Antlamalara ekli bir Protokolde yer alr. Komisyonun ve Avrupa Merkez Bankasnn raporlarnda ayrca, piyasalarn btnlemesine ilikin sonular, cari demeler dengesindeki durum ve gelime, birim igc maliyetleri ve dier fiyat gstergelerindeki gelime dikkate alnr. 2. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan ve Avrupa Birlii Zirvesindeki grmelerden sonra, Komisyonun nerisi zerine, derogasyonu bulunan ye devletlerden hangilerinin 1. paragrafta belirtilen kriterler temelinde gerekli koullar yerine getirdiine karar verir ve ilgili ye devletlerin derogasyonlarn kaldrr. Konsey, para birimi avro olan ye devletleri temsil eden yelerinin nitelikli ounlukla verecei tavsiye zerine hareket eder. Bu yeler, Konseyin Komisyonun nerisini ald tarihten itibaren alt ay iinde hareket ederler.
57

Sz konusu yelerin bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen nitelikli ounluu, 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre belirlenir. 3. Konsey, 2. paragrafta belirtilen usul uyarnca bir derogasyonun kaldrlmasna karar verirse, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, para birimi avro olan ye devletlerin ve ilgili ye devletin oybirliiyle hareket ederek, avronun ilgili ye devletin parasnn yerine hangi kur baznda geeceini deitirilemez biimde tespit eder ve avronun ilgili ye devlette geerli tek para birimi olarak tedavle konmas iin gerekli dier tedbirleri alr. Madde 141 1. Derogasyonu bulunan ye devletler varsa ve var olmaya devam ettikleri mddete, bu Antlamann 129. maddesinin 1. paragrafna halel gelmeksizin, AMBS ve AMB Statsnn 44. maddesinde belirilen Avrupa Merkez Bankas Genel Kurulu, Avrupa Merkez Bankasnn nc karar organ olarak oluturulur. 2. Derogasyonu bulunan ye devletler varsa ve var olmaya devam ettikleri mddete, Avrupa Merkez Bankas bu ye devletlerle ilgili olarak: ulusal merkez bankalar arasndaki ibirliini glendirir, fiyat istikrarn salamak amacyla, koordinasyonunu glendirir, ye devletlerin para politikalarnn

dviz kuru mekanizmasnn ileyiini denetler, ulusal merkez bankalarnn yetki alanna giren ve finansal kurulular ile piyasalarn istikrarn etkileyen meseleler konusunda istiarelerde bulunur, sonradan Avrupa Para Enstits tarafndan stlenilen Avrupa Parasal birlii Fonunun eski grevlerini yrtr. Madde 142

Derogasyonu bulunan her ye devlet, kendi kur politikasn ortak kar meselesi olarak kabul eder. Bu dorultuda ye devletler, dviz kuru mekanizmas erevesindeki ibirliinden edinilen deneyimleri dikkate alrlar. Madde 143 1. Derogasyonu bulunan bir ye devletin, demeler dengesi bakmndan, demeler dengesindeki genel dengesizlikten ya da elinde bulundurduu dviz cinsinden kaynaklanan glkler iinde bulunmas veya byle bir tehlike ile kar karya olmas ve bu glklerin zellikle i pazarn ileyiini veya ortak ticaret politikasnn uygulanmasn riske atma ihtimali bulunmas halinde, Komisyon, bu devletin durumunu
58

ve bu devletin mevcut btn imkanlarn kullanmak suretiyle Antlamalarn hkmlerine uygun olarak ald veya alabilecei tedbirleri ivedilikle inceler. Komisyon, ilgili ye devletin almasn tavsiye edecei tedbirleri belirtir. Derogasyonu bulunan bir ye devlet tarafndan alnan tedbirler ile Komisyonun nerdii tedbirlerin, ortaya km veya kma tehlikesi bulunan glklerin stesinden gelmek iin yeterli olmad anlalrsa, Komisyon, Ekonomik ve Mali Komiteye dantktan sonra, yardmda bulunulmasn ve bunun iin uygun yntemleri Konseye tavsiye eder. Komisyon, Konseyi durum ve gelimeler hakknda dzenli olarak bilgilendirir. 2. Konsey byle bir yardmn yaplmasna karar verir; bu yardmn koullarn ve ayrntlarn belirleyen direktifler veya kararlar kabul eder. Bu yardm zellikle aadaki ekillerde gerekleebilir: a) derogasyonu bulunan ye devletlerin dier uluslararas rgtler nezdinde bavurabilecekleri uyumlu bir eylem,

b) derogasyonu bulunan g durumdaki ye devletin, nc lkelere kar miktar kstlamalarn srdrmesi veya kstlama getirmesi halinde ticaret sapmasndan kanmak iin gerekli tedbirler, c) kabul etmeleri kaydyla, dier ye devletler tarafndan snrl krediler verilmesi.

3. Komisyonun tavsiye ettii yardm Konsey tarafndan verilmezse veya verilen yardm ve alnan tedbirler yetersiz kalrsa, Komisyon, derogasyonu bulunan g durumdaki ye devlete korunma tedbirleri almas iin yetki verir; bu tedbirlerin koullar ve ayrntlar Komisyon tarafndan belirlenir. Konsey, bu yetkiyi kaldrabilir ve sz konusu koullar ve ayrntlar deitirebilir. Madde 144 1. demeler dengesinde ani bir krizin ortaya kmas ve 143. maddenin 2. paragraf dorultusunda bir kararn derhal alnmamas halinde, derogasyonu bulunan bir ye devlet ihtiyaten gerekli korunma tedbirlerini alr. Bu tedbirler, i pazarn ileyiini mmkn olduunca az aksatmal ve meydana gelen ani glkleri gidermek iin gerekenden daha geni kapsaml olmamaldr. 2. Komisyon ve dier ye devletler, bu korunma tedbirlerinden, en ge yrrle girdikleri tarihte haberdar edilirler. Komisyon Konseye, 143. maddeye gre yardmda bulunulmasn tavsiye edebilir. 3. Konsey, Komisyonun tavsiyesi zerine ve Ekonomik ve Mali Komiteye dantktan sonra, ilgili ye devletin yukarda belirtilen korunma tedbirlerini deitirmesine, askya almasna veya kaldrmasna karar verebilir.
59

BALIK IX
STHDAM Madde 145 ye devletler ve Birlik, bu Balk erevesinde, Avrupa Birlii Antlamasnn 3. maddesinde belirtilen amalar gerekletirmek iin, koordineli bir istihdam stratejisi gelitirmek ve zellikle vasfl, eitimli ve uyum salayabilen bir igcn ve ekonomideki deiimlere duyarl igc piyasalarn desteklemek ynnde aba gsterirler. Madde 146 1. ye devletler, istihdam politikalar araclyla, 121. maddenin 2. paragraf uyarnca kabul edilen, ye devletlerin ve Birliin ekonomi politikalarnn genel ynlendirici ilkeleriyle uyumlu biimde, 145. maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunurlar. 2. ye devletler, sosyal taraflarn sorumluluklarna ilikin ulusal uygulamalar gz nnde tutarak, istihdamn desteklenmesini ortak kar meselesi olarak kabul eder ve bu kapsamdaki eylemlerini 148. maddeye uygun olarak Konsey bnyesinde koordine ederler. Madde 147 1. Birlik, ye devletler arasndaki ibirliini tevik etmek, eylemlerini desteklemek ve gerektiinde tamamlamak suretiyle yksek bir istihdam seviyesine ulalmasna katkda bulunur. Bu erevede, Birlik, ye devletlerin yetkilerine sayg gsterir. 2. Birlik politikalarnn ve eylemlerinin belirlenmesinde ve uygulanmasnda, yksek bir istihdam seviyesine ulama amac dikkate alnr. Madde 148 1. Avrupa Birlii Zirvesi; Konsey ve Komisyon tarafndan hazrlanan yllk ortak rapor temelinde, her yl Birlikteki istihdam durumunu deerlendirir ve bu konuda sonular kabul eder. 2. Konsey, Avrupa Birlii Zirvesinin sonular temelinde, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosu, Ekonomik ve Sosyal Komite, Blgeler Komitesi ve 150. maddede belirtilen stihdam Komitesine dantktan sonra, her yl, ye devletlerin istihdam politikalarnn belirlenmesinde dikkate alacaklar ynlendirici ilkeleri hazrlar. Bu ynlendirici ilkeler, 121. maddenin 2. paragraf uyarnca kabul edilen genel ynlendirici ilkelerle uyumlu olur.
60

3. Her ye devlet, 2. paragrafta belirtilen istihdama ilikin ynlendirici ilkeler nda, istihdam politikasn uygulamak iin ald balca tedbirler hakknda Konsey ve Komisyona yllk rapor sunar. 4. Konsey, 3. paragrafta belirtilen raporlar temelinde ve stihdam Komitesinin grn aldktan sonra, istihdama ilikin ynlendirici ilkeler nda, her yl ye devletlerin istihdam politikalarnn uygulanmasn inceler. Konsey, bu inceleme sonrasnda gerekli grrse, Komisyonun tavsiyesi zerine, ye devletlere tavsiyelerde bulunabilir. 5. Bu incelemenin sonularna dayanarak, Konsey ve Komisyon, Avrupa Birlii Zirvesine Birlikteki istihdam durumu ve istihdama ilikin ynlendirici ilkelerin uygulanmas hakknda ortak yllk rapor sunarlar.

Madde 149 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, bilgi ve en iyi uygulamalarn deiimini gelitirmeyi, karlatrmal analiz ve tavsiyeler sunmay, zellikle pilot projelere bavurarak yeniliki yaklamlar desteklemeyi ve tecrbeleri deerlendirmeyi amalayan giriimler araclyla, ye devletler arasndaki ibirliini tevik etmeye ve istihdam alanndaki eylemlerini desteklemeye ynelik tevik tedbirleri kabul edebilir. Bu tedbirler, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmasn iermez.

Madde 150 Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, basit ounlukla hareket ederek, ye devletler arasnda istihdam ve igc piyasas politikalarnn koordinasyonunu gelitirmek iin, istiari nitelikte bir stihdam Komitesi kurar. Komitenin grevleri unlardr: ye devletlerdeki ve Birlikteki istihdam durumunu ve istihdam politikalarn izlemek, 240. maddeye halel gelmeksizin, Konsey veya Komisyonun talebi zerine ya da kendi inisiyatifiyle gr oluturmak ve 148. maddede belirtilen Konsey almalarnn hazrlanmasna katkda bulunmak.

Komite, grevlerini yerine getirirken sosyal taraflara danr. Komiteye, her ye devlet ve Komisyon tarafndan ikier ye atanr.

61

BALIK X
SOSYAL POLTKA Madde 151 Birlik ve ye devletler, 18 Ekim 1961 tarihinde Torinoda imzalanan Avrupa Sosyal art ve 1989 tarihli ilerin Temel Sosyal Haklarna Dair Topluluk artnda yer alanlar gibi temel sosyal haklarn bilincinde olarak, istihdamn tevikini, iyiletirme srerken yaklatrlmalarn da mmkn klacak ekilde yaam ve alma koullarnn iyiletirilmesini, yeterli sosyal korumay, sosyal diyalou, devamllk gsteren yksek bir istihdam seviyesine ulalmas iin insan kaynaklarnn gelitirilmesini ve dlanmayla mcadeleyi amalar. Bu ama dorultusunda, Birlik ve ye devletler, zellikle akdi ilikiler alanndaki farkl ulusal uygulamalar ve Birlik ekonomisinin rekabet edebilirliinin muhafaza edilmesi ihtiyacn dikkate alan tedbirleri uygularlar. Birlik ve ye devletler, bu tr bir gelimenin, sadece sosyal sistemlerin uyumlatrlmasn destekleyen i pazarn ileyiinden deil, Antlamalarda yer alan usullerden ve kanun, ikincil dzenleme ve idari kurallarn yaklatrlmasndan da kaynaklanaca kansndadrlar. Madde 152 Birlik, ulusal sistemlerdeki farkllklar gz nnde bulundurarak, Birlik dzeyinde faaliyet gsteren sosyal taraflarn roln tanr ve tevik eder. Birlik, zerkliklerine sayg gstererek sosyal taraflar arasndaki diyalou kolaylatrr. Byme ve stihdam Konusunda l Sosyal Zirve sosyal diyaloa katkda bulunur. Madde 153 1. Birlik, 151. maddede yer alan amalar gerekletirmek iin, ye devletlerin aadaki alanlardaki faaliyetlerini destekler ve tamamlar: a) iilerin salk ve gvenliini korumak zere, zellikle alma ortamnn iyiletirilmesi,

b) alma koullar, c) iilerin sosyal gvenlii ve sosyal korunmas,

d) i akdinin feshedilmesi durumunda iilerin korunmas, e)

62

iilerin bilgilendirilmesi ve iilere danlmas,

f)

5. paragraf sakl kalmak kaydyla, iilerin ynetime katlm dahil, iilerin ve iverenlerin karlarnn temsil edilmesi ve toplu ekilde korunmas,

g) Birlik topraklarnda yasalara uygun olarak ikamet eden nc lke uyruklarnn istihdam koullar, h) 166. maddeye halel gelmeksizin, igc piyasasndan dlanm kiilerin yeniden entegrasyonu, i) j) igc piyasasndaki frsatlar ve iyerindeki muamele bakmndan kadn ve erkek arasnda eitlik, sosyal dlanma ile mcadele,

k) (c) bendine halel gelmeksizin, sosyal koruma sistemlerinin modernizasyonu. 2. a) Bu dorultuda Avrupa Parlamentosu ve Konsey: bilgiyi artrmay, bilgi ve en iyi uygulamalarn deiimini gelitirmeyi, yeniliki yaklamlar desteklemeyi ve deneyimleri deerlendirmeye tabi tutmay amalayan giriimler araclyla, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, ye devletler arasndaki ibirliini tevik etmeye ynelik tedbirler alabilir,

b) 1. paragrafn (a) ila (i) bentlerinde belirtilen alanlarda, direktifler araclyla, her bir ye devlette mevcut koullar ve teknik kurallar gz nnde bulundurarak, aamal olarak uygulanacak asgari koullar kabul edebilir. Bu direktifler, kk ve orta byklkteki iletmelerin kurulmasn ve gelimesini engelleyebilecek idari, mali ve hukuki snrlamalar getirmekten kanr. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, olaan yasama usul uyarnca hareket eder. 1. paragrafn (c), (d), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen alanlarda, Konsey, Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, zel yasama usul uyarnca, oybirliiyle hareket eder. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, olaan yasama usulnn, 1. paragrafn (d), (f) ve (g) bentleri bakmndan da uygulanmasna oybirliiyle karar verebilir. 3. Bir ye devlet, sosyal taraflar, bunlarn ortak talepleri zerine, 2. paragraf uyarnca kabul edilen direktiflerin uygulanmas veya gerektiinde, 155. maddeye gre kabul edilen bir Konsey kararnn uygulanmas konusunda grevlendirebilir. Bu durumda, sz konusu ye devlet, bir direktif veya kararn i hukuka aktarlmas veya uygulanmas gereken tarihten ge olmamak kouluyla, sosyal taraflarn gerekli tedbirleri anlaarak almalarn salar; bu ye devlet, herhangi bir zamanda sz konusu
63

direktif veya kararn ngrd sonularn elde edilmesini temin etmek zere gerekli tm tedbirleri alacak durumda olmaldr. 4. Bu madde uyarnca kabul edilen hkmler; ye devletlerin sosyal gvenlik sistemlerinin temel ilkelerini belirleme yetkisine halel getirmez ve bu sistemlerin mali dengesini kayda deer biimde etkileyemez, bir ye devletin, bu Antlamalara uygun daha sk koruyucu tedbirleri muhafaza etmesine veya getirmesine engel tekil etmez.

5. Bu madde hkmleri, cretlere, sendika kurma hakkna, grev hakkna ve lokavt hakkna uygulanmaz.

Madde 154 1. Komisyon, sosyal taraflarn Birlik dzeyinde birbirine danmasn gelitirmekle grevlidir ve taraflara dengeli bir destek verilmesini gzeterek aralarndaki diyalou kolaylatrmak iin gereken her trl tedbiri alr. 2. Bu amala Komisyon, sosyal politika alannda neriler sunmadan nce, sosyal taraflara Birlik eyleminin muhtemel istikameti hakknda danr. 3. Komisyon, bu danma sonrasnda, Birlik eyleminin tavsiye edilebilir nitelikte olduu grnde ise, ngrlen nerinin ierii hakknda sosyal taraflara danr. Sosyal taraflar, Komisyona gr veya gerektiinde tavsiye iletir. 4. 2 ve 3. paragraflarda belirtilen danma srasnda sosyal taraflar, Komisyona 155. maddede ngrlen sreci balatma isteklerini bildirebilirler. Bu sre, ilgili sosyal taraflar ve Komisyonun ortak kararyla uzatlmadka dokuz ay geemez.

Madde 155 1. Sosyal taraflarn talep etmesi halinde, aralarnda Birlik oluturduklar diyalog, anlamalar da dahil, akdi ilikilere dnebilir. dzeyinde

2. Birlik dzeyinde akdedilen anlamalar, sosyal taraflar ve ye devletlerin kendi usul ve uygulamalar uyarnca veya 153. maddenin kapsad konularda, imzac taraflarn ortak talebiyle, Komisyonun nerisi zerine bir Konsey kararyla uygulanr. Avrupa Parlamentosu bilgilendirilir. Konsey, sz konusu anlamann, 153. maddenin 2. paragraf uyarnca oybirliini gerektiren alanlardan birine ilikin bir veya daha ok hkm iermesi halinde, oybirliiyle hareket eder.

64

Madde 156 151. maddede belirtilen amalar gerekletirmek zere ve Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin, Komisyon, bu Blmde yer alan btn sosyal politika alanlarnda, zellikle aadaki konularda, ye devletler arasnda ibirliini tevik eder ve eylemlerinin koordinasyonunu kolaylatrr: istihdam, i hukuku ve alma koullar, temel ve ileri dzeyde mesleki eitim, sosyal gvenlik, i kazalarnn ve meslek hastalklarnn nlenmesi, i sal, sendikal haklar ile iverenler ve iiler arasnda toplu pazarlk.

Bu amala Komisyon, ulusal dzeyde ortaya kan sorunlar ve uluslararas rgtleri ilgilendiren sorunlar hakknda incelemeler yaparak, grler bildirerek ve istiarelerde bulunulmasn salayarak, zellikle ynlendirici ilkeler ve gstergelerin belirlenmesi, en iyi uygulamalarn deiiminin organize edilmesi ve dnemsel izleme ve deerlendirme iin gerekli hazrlklarn yaplmas amacyla giriimlerde bulunarak ye devletlerle yakn temas halinde hareket eder. Avrupa Parlamentosu tam olarak bilgilendirilir. Komisyon, bu maddede belirtilen grleri bildirmeden nce Ekonomik ve Sosyal Komiteye danr. Madde 157 1. Her ye devlet, kadn ve erkek iilere, ayn veya eit deerde i iin eit cret ilkesinin uygulanmasn salar. 2. Bu maddenin amalar dorultusunda, cret, iinin iverenden istihdam edilmesi nedeniyle dorudan veya dolayl olarak ald, nakdi veya ayni, temel veya asgari creti, maa veya dier herhangi bir bedeli ifade eder. Cinsiyet temelinde ayrmc olmayan eit cret aadakileri ifade eder: a) para bana cret denen ayn i iin cretin ayn l birimine gre hesaplanmas,

b) zaman esasna gre cret denen ilerde ayn i iin ayn cretin uygulanmas. 3. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, ayn veya eit deerde i iin eit
65

cret ilkesi dahil olmak zere, istihdam ve meslek konularnda erkekler ve kadnlara eit frsatlar ve eit muamele ilkelerinin uygulanmasn salayan tedbirler alr. 4. alma hayatnda erkekler ve kadnlar arasnda uygulamada tam eitlii salamak iin, eit muamele ilkesi, ye devletlerin, yetersiz temsil edilen cinsiyetin mesleki faaliyette bulunmasn veya mesleki kariyerlerindeki dezavantajlarn engellenmesini veya telafi edilmesini kolaylatrmaya ynelik belirli avantajlar salayan tedbirleri muhafaza veya kabul etmelerini engellemez. Madde 158 ye devletler, cretli izin sistemleri arasnda mevcut denkliin muhafaza edilmesi iin aba gsterirler. Madde 159 Komisyon, her yl, Birliin demografik durumu da dahil, 151. maddede ngrlen amalarn gerekletirilmesinde kaydedilen gelimelerle ilgili bir rapor hazrlar. Komisyon, bu raporu Avrupa Parlamentosuna, Konseye ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye iletir. Madde 160 Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, basit ounlukla hareket ederek, sosyal koruma politikalar konusunda, ye devletlerin, kendi aralarnda ve Komisyon ile ibirliini gelitirmek iin, istiari nitelikte bir Sosyal Koruma Komitesi kurar. Komitenin grevleri unlardr: ye devletlerde ve Birlikte, sosyal durumu ve sosyal koruma politikalarnn geliimini izlemek, ye devletler arasnda ve Komisyon ile, bilgi, tecrbe ve iyi uygulamalarn deiimini desteklemek, 240. maddeye halel gelmeksizin, Konsey veya Komisyonun talebi zerine ya da kendi inisiyatifiyle, yetkisi dahilindeki alanlarda raporlar hazrlamak, grler oluturmak ve dier almalar yrtmek.

Komite, grevini yerine getirirken, sosyal taraflarla gerekli temaslarda bulunur. Her ye devlet ve Komisyon, Komiteye iki ye atar. Madde 161 Komisyon, Avrupa Parlamentosuna sunaca yllk raporunda Birlikteki sosyal duruma ilikin gelimeler iin zel bir blm ayrr.
66

Avrupa Parlamentosu, Komisyonu sosyal durumla ilgili zel sorunlar hakknda raporlar hazrlamaya davet edebilir.

BALIK XI
AVRUPA SOSYAL FONU Madde 162 pazarda iiler iin istihdam imkanlarn iyiletirmek ve bu suretle yaam standardnn ykselmesine katkda bulunmak amacyla, aada yer alan hkmler uyarnca bir Avrupa Sosyal Fonu kurulmutur; Fon, Birlik dahilinde, iilerin istihdamn daha kolay hale getirmeyi, corafi ve mesleki hareketliliklerini artrmay ve zellikle mesleki eitim ve yeniden eitim yoluyla sanayideki ve retim sistemlerindeki deiimlere uyum salamalarn kolaylatrmay hedefler. Madde 163 Fon, Komisyon tarafndan idare edilir. Komisyona bu grevinde, bir Komisyon yesinin bakanlk ettii ve hkmetlerin, sendikalarn ve iveren rgtlerinin temsilcilerinden oluan bir komite yardmc olur. Madde 164 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, Avrupa Sosyal Fonuna ilikin uygulama tzkleri kabul eder.

BALIK XII
ETM, MESLEK ETM, GENLK VE SPOR Madde 165 1. Birlik, retimin ierii ve eitim sisteminin organizasyonu konusunda ye devletlerin sorumluluklarna ve kltr ve dil farkllklarna tam anlamyla sayg gstererek, ye devletler arasndaki ibirliini tevik etmek ve gerektiinde ye devletlerin eylemlerini desteklemek ve tamamlamak suretiyle, kaliteli eitimin gelimesine katkda bulunur. Birlik, sporun kendine zg niteliini, gnlllk esasna dayal yapsn ve sosyal ve eitsel ilevini gz nnde tutarak, sporda Avrupa boyutunun gelitirilmesine katkda bulunur.
67

2. -

Birlik eylemi aadakileri hedefler: zellikle ye devletlerin dillerinin retilmesi ve yaylmas yoluyla, eitimde Avrupa boyutunun gelitirilmesi, zellikle diplomalarn ve renim srelerinin akademik tannrlnn tevik edilmesi yoluyla, rencilerin ve retmenlerin hareketliliinin desteklenmesi, eitim kurumlar arasnda ibirliinin gelitirilmesi, ye devletlerin eitim sistemlerine ilikin ortak konularda bilgi ve deneyim alveriinin gelitirilmesi, genlerin ve sosyal eitimcilerin deiiminin gelitirilmesinin ve genlerin Avrupadaki demokratik hayata katlmnn desteklenmesi, uzaktan eitimin gelitirilmesinin tevik edilmesi, spor karlamalarnda drstlk ve effafln ve spordan sorumlu kurumlar arasnda ibirliinin tevik edilmesi ve bata en gen sporcular olmak zere, sporcularn bedensel ve ahlaki btnlnn korunmas yoluyla, sporda Avrupa boyutunun gelitirilmesi.

3. Birlik ve ye devletler, eitim ve spor alannda, bata Avrupa Konseyi olmak zere, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirliini gelitirirler. 4. Bu maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak iin; Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, tevik tedbirleri kabul eder, Konsey, Komisyonun nerisi zerine tavsiyeler kabul eder. Madde 166 1. Birlik, mesleki eitimin ierii ve organizasyonu konusunda ye devletlerin sorumluluklarna tam anlamyla sayg gstererek, ye devletlerin eylemlerini destekleyen ve tamamlayan bir mesleki eitim politikas uygular. 2. 68

Birlik eylemi aadakileri hedefler: zellikle mesleki eitim ve yeniden eitim yoluyla, endstriyel deiimlere uyumun kolaylatrlmas, igc piyasasna mesleki entegrasyonun ve yeniden entegrasyonun kolaylatrlmas amacyla, balangtaki ve srekli mesleki eitimin iyiletirilmesi,

mesleki eitime eriimin kolaylatrlmas ve bata genler olmak zere, mesleki eitmenlerin ve mesleki eitim alan kiilerin hareketliliinin tevik edilmesi, eitim ve mesleki eitim kurumlar ve iyerleri arasnda mesleki eitim alannda ibirliinin tevik edilmesi, ye devletlerin mesleki eitim sistemlerine ilikin ortak meseleler hakknda bilgi ve deneyim alveriinin gelitirilmesi.

3. Birlik ve ye devletler, mesleki eitim alannda, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirliini gelitirirler. 4. Bu maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak zere, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, tedbirler kabul eder; Konsey, Komisyonun nerisi zerine tavsiyeler kabul eder.

BALIK XIII
KLTR Madde 167 1. Birlik, ye devletlerin ulusal ve blgesel eitliliine sayg gstererek ve ortak kltrel miras da ne kararak, kltrlerinin zenginlemesine katkda bulunur. 2. Birlik eylemi, ye devletler arasnda ibirliinin tevik edilmesini ve gerektiinde ye devletlerin aadaki alanlardaki faaliyetlerinin desteklenmesi ve tamamlanmasn hedefler: Avrupa halklarnn kltr ve tarihinin bilinmesinin ve yaylmasnn gelitirilmesi, Avrupa asndan nem tayan kltrel mirasn muhafaza edilmesi ve korunmas, ticari olmayan kltrel alveriler, grsel-iitsel sektrdekiler de dahil, sanatsal ve edebi eserler.

3. Birlik ve ye devletler, kltr alannda, bata Avrupa Konseyi olmak zere, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirliini gelitirirler. 4. Birlik, zellikle iindeki kltr eitliliine sayg gstermek ve bu eitlilii gelitirmek iin, Antlamalarn dier hkmleri uyarnca gerekletirdii eylemlerinde kltrel veheleri dikkate alr.
69

5. -

Bu maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak iin; Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Blgeler Komitesine dantktan sonra, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, tevik tedbirleri kabul eder, Konsey, Komisyonun nerisi zerine tavsiyeler kabul eder.

BALIK XIV
HALK SALII Madde 168 1. Birliin tm politika ve faaliyetlerinin belirlenmesinde ve uygulanmasnda, insan salnn yksek seviyede korunmas temin edilir. Ulusal politikalar tamamlayan Birlik eylemi; halk salnn daha iyi duruma getirilmesine, fiziksel ve ruhsal rahatszlk ve hastalklarn nlenmesine ve fiziksel ve ruhsal salk iin tehlike yaratan sebeplerin ortadan kaldrlmasna yneliktir. Bu eylem; nedenleri, bulamas ve nlenmesine ilikin aratrmalarn, salk konusunda bilgilendirme ve eitimi de kapsayacak ekilde desteklenmesi yoluyla byk salk felaketleriyle mcadele edilmesini ve sala ynelik ciddi snr tesi tehditlerin izlenmesini, bu tehditler konusunda erken uyarda bulunulmasn ve bu tehditlerle mcadele edilmesini kapsar. Birlik, bilgilendirme ve nleme de dahil olmak zere, ye devletlerin uyuturucu kullanmyla balantl salk sorunlarnn azaltlmasna ilikin eylemlerini tamamlar. 2. Birlik, bu maddede belirtilen alanlarda, ye devletler arasndaki ibirliini tevik eder ve gerektiinde eylemlerine destek verir. Birlik, zellikle snr blgelerinde, ye devletlerin salk hizmetlerinin tamamlaycln gelitirmeye ynelik ibirliini tevik eder. ye devletler, Komisyon ile irtibat halinde, 1. paragrafta belirtilen alanlardaki politika ve programlarnn koordinasyonunu salar. Komisyon, ye devletlerle yakn temas halinde, bata ynlendirici ilkeler ve gstergelerin belirlenmesi, en iyi uygulamalarn deiiminin organize edilmesi ve dnemsel izleme ve deerlendirme iin gerekli hazrlklarn yaplmasn amalayan giriimler olmak zere, bu koordinasyonu gelitirmek iin her trl faydal giriimde bulunabilir. Avrupa Parlamentosu tam olarak bilgilendirilir. 3. Birlik ve ye devletler, halk sal alannda, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirliini gelitirirler. 4. 2. maddenin 5. paragraf ile 6. maddenin (a) bendine istisna olarak ve 4. maddenin 2. paragrafnn (k) bendine uygun olarak, Avrupa Parlamentosu ve Konsey,
70

olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, gvenlikle ilgili ortak kayglarn gidermek zere aadaki tedbirleri kabul ederek bu maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunurlar: a) insan orijinli organlar ve maddeler, kan ve kan trevleri iin kalite ve gvenlik bakmndan yksek standartlar getiren tedbirler; bu tedbirler, bir ye devletin daha sk koruyucu tedbirleri muhafaza etmesine veya getirmesine engel tekil etmez,

b) veterinerlik ve bitki sal alanlarnda, amac dorudan halk saln korumak olan tedbirler, c) tbbi rnler ve tbbi cihazlar iin, kalite ve gvenlik bakmndan yksek standartlar getiren tedbirler.

5. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, insan salnn korunmasn ve daha iyi duruma getirilmesini ve zellikle snr tesi byk salk felaketleriyle mcadeleye ilikin tevik tedbirlerini, salk konusunda ciddi snr tesi tehditlerin izlenmesi, bu tehditler konusunda erken uyarda bulunulmas ve bu tehditlerle mcadele edilmesine ilikin tedbirleri ve halkn saln ttn ve ar alkol kullanmndan korumay dorudan amalayan tedbirleri de alabilir. 6. Konsey, Komisyon'un nerisi zerine, bu maddede belirtilen amalar gerekletirmek iin tavsiyeler kabul edebilir. 7. Birlik eylemi, ye devletlerin salk politikalarnn belirlenmesi ve tbbi bakm ve salk hizmetlerinin organizasyonu ve sunulmas konusundaki sorumluluklarna sayg gsterilerek yrtlr. ye devletlerin sorumluluklar, tbbi bakm ve salk hizmetlerinin ynetimini ve bu hizmetlere ayrlan kaynaklar ierir. 4. paragrafn (a) bendinde belirtilen tedbirler, organ ve kan bana veya bunlarn tbbi amal kullanmna ilikin ulusal hkmlere halel getirmez.

BALIK XV
TKETCNN KORUNMASI Madde 169 1. Birlik, tketicilerin karlarn desteklemek ve yksek dzeyde korunmalarn temin etmek iin, salk, gvenlik ve ekonomik karlarnn korunmasna ve bilgilendirilme ve eitim haklar ile karlarn korumak amacyla rgtlenme haklarnn desteklenmesine katkda bulunur. 2. Birlik 1. paragrafta belirtilen amalarn gerekletirilmesine aadaki tedbirlerle katkda bulunur: a) i pazarn tamamlanmas erevesinde 114. madde uyarnca kabul edilen tedbirler,
71

b) ye devletler tarafndan izlenen politikalar destekleyen, tamamlayan ve takibini salayan tedbirler. 3. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 2. paragrafn (b) bendinde belirtilen tedbirleri kabul eder. 4. 3. paragraf uyarnca kabul edilen tedbirler, bir ye devletin daha sk koruyucu tedbirleri muhafaza etmesine veya getirmesine engel tekil etmez. Bu tedbirler, Antlamalara uygun olmaldr. Tedbirler Komisyona bildirilir.

BALIK XVI
TRANS-AVRUPA ALARI Madde 170 1. Birlik, 26 ve 174. maddelerde belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak ve Birlik vatandalarnn, ekonomik operatrlerin ve blgesel ve yerel topluluklarn i snrlar olmayan bir alann kurulmasndan tam olarak faydalanmalarn salamak iin, ulatrma, telekomnikasyon ve enerji altyaplar alanlarnda Avrupa apnda alar kurulmasna ve gelitirilmesine katkda bulunur. 2. Birlik eylemi, ak ve rekabeti pazarlar sistemi erevesinde, ulusal alarn birbiriyle balantsn, birlikte iletilebilirliini ve bu alara eriimi desteklemeyi hedefler. zellikle, adalarn, denize kys olmayan ve merkezden uzak blgelerin, Birliin merkezi blgelerine balanmas ihtiyacn gz nnde bulundurur. Madde 171 1. Birlik, 170. maddede belirtilen amalar gerekletirmek zere: Trans-Avrupa alar alannda ngrlen tedbirlerin amalarn, nceliklerini ve ana hatlarn kapsayan bir dizi ynlendirici ilke oluturur; bu ynlendirici ilkeler, ortak kar projelerini tanmlar, zellikle teknik standartlarn uyumlatrlmas alannda, alarn birlikte iletilebilirliini salamak bakmndan gerekli olabilecek her trl eylemi uygular, birinci bentte belirtilen ynlendirici ilkeler erevesinde tanmlanan ve ye devletler tarafndan desteklenen ortak kar projelerini, zellikle fizibilite almalar, kredi garantileri veya faiz oran tevikleri araclyla destekleyebilir; Birlik, 177. madde uyarnca kurulmu bulunan Uyum Fonu araclyla, ye devletlerde ulatrma altyaps alanndaki spesifik projelerin finansmanna da katkda bulunabilir.

Birlik eylemi, projelerin ekonomik srdrlebilirlik potansiyelini dikkate alr.

72

2. ye devletler, Komisyon ile irtibat halinde, 170. maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesinde kayda deer etkiye sahip olabilecek ulusal dzeyde izledikleri politikalar kendi aralarnda koordine ederler. Komisyon, ye devletlerle sk ibirlii iinde, bu koordinasyonu desteklemek zere her trl faydal giriimde bulunabilir. 3. Birlik, ortak kar projelerini desteklemek ve alarn birlikte iletilebilirliini salamak iin nc lkelerle ibirlii yapmaya karar verebilir. Madde 172 171. maddenin 1. paragrafnda belirtilen ynlendirici ilkeler ve dier tedbirler, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan, olaan yasama usul uyarnca ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra kabul edilir. Bir ye devletin topraklarn ilgilendiren ynlendirici ilkeler ve ortak kar projeleri, ilgili ye devletin onayn gerektirir.

BALIK XVII
SANAY Madde 173 1. Birlik ve ye devletler, Birlik sanayisinin rekabet edebilirlii iin gerekli koullarn mevcudiyetini temin ederler. Bu ama dorultusunda, ak ve rekabeti pazar sistemine uygun olarak, aadaki hedeflere ynelik eylemde bulunurlar: sanayinin yapsal deiikliklere uyumunun hzlandrlmas, bata kk ve orta byklkteki iletmeler olmak zere, Birlik apnda iletmelerin kurulmas ve gelimesine ynelik elverili bir ortamn tevik edilmesi, iletmeler arasnda ibirlii yaplmasna ynelik elverili bir ortamn tevik edilmesi, yenilikilik, aratrma ve teknolojik gelime politikalarnn snai potansiyelinden daha fazla yararlanlmasnn tevik edilmesi.

2. ye devletler, Komisyon ile irtibat halinde, birbirleriyle istiarede bulunur ve gerektiinde eylemlerini koordine ederler. Komisyon, bata ynlendirici ilkeler ve gstergelerin belirlenmesi, en iyi uygulamalarn deiiminin organize edilmesi ve dnemsel izleme ve deerlendirme iin gerekli hazrlklarn yaplmasn amalayan giriimler olmak zere, bu koordinasyonu gelitirmek iin her trl faydal giriimde bulunabilir. Avrupa Parlamentosu tam olarak bilgilendirilir.
73

3. Birlik, Antlamalarn dier hkmleri erevesinde izledii politikalar ve eylemler araclyla, 1. paragrafta belirtilen hedeflerin gerekletirilmesine katkda bulunur. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari, 1. paragrafta belirtilen hedefleri gerekletirmek zere ye devletlerin eylemlerini destekleyen spesifik tedbirler hakknda karar verebilir. Bu Balk, Birlik tarafndan, rekabeti bozma ihtimali olan bir tedbir veya vergi hkmleri ya da iilerin hak ve menfaatlerine ilikin hkmler ieren bir tedbir getirilmesine dayanak oluturmaz.

BALIK XVIII
EKONOMK, SOSYAL VE YERSEL UYUM Madde 174 Birlik genelinde uyumlu kalknmay tevik etmek amacyla Birlik, ekonomik, sosyal ve yersel uyumunu glendirmeye ynelik eylemler gelitirir ve izler. Birlik, zellikle, eitli blgelerin kalknma dzeyleri arasndaki fark ve dezavantaj en fazla olan blgelerin geri kalmln azaltmay hedefler. Bu blgeler arasnda, krsal blgelere, endstriyel dnmden etkilenen blgelere, nfus younluunun ok dk olduu en kuzeydeki blgeler gibi ar ve srekli doal veya demografik dezavantajlar bulunan blgelere, adalara, snr blgelerine ve dalk blgelere zel nem verilir. Madde 175 ye devletler, ekonomi politikalarn, 174. maddede belirtilen hedeflere ulamay da gzetecek ekilde yrtr ve koordine ederler. Birliin politika ve eylemlerinin oluturulmas ve uygulanmasnda ve i pazarn hayata geirilmesinde 174. maddede belirtilen hedefler gz nnde bulundurulur ve bu hedeflerin gerekletirilmesine katk salanr. Birlik bu hedeflerin gereklemesini, Yapsal Fonlar (Avrupa Tarmsal Ynlendirme ve Garanti Fonunun Ynlendirme Blm, Avrupa Sosyal Fonu, Avrupa Blgesel Kalknma Fonu), Avrupa Yatrm Bankas ve mevcut dier mali aralar vastasyla yrtt eylemle de destekler. Komisyon, ekonomik, sosyal ve yersel uyumun gerekletirilmesi ynnde kaydedilen ilerleme ve bu maddede ngrlen eitli aralarn buna nasl katk salad konusunda, her ylda bir Avrupa Parlamentosu, Konsey, Ekonomik ve Sosyal Komite ve Blgeler Komitesine bir rapor sunar. Bu rapor, gerektiinde uygun nerileri de ierir.
74

Fonlar dnda spesifik eylemlerin gerekli olduunun ortaya kmas halinde, Birliin dier politikalar erevesinde alnan tedbirlere halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra bu eylemleri kabul edebilir. Madde 176 Avrupa Blgesel Kalknma Fonu, kalknmada geri kalm blgelerin kalknmasna ve yapsal uyumuna ve gerileyen sanayi blgelerinin dntrlmesine katlmak suretiyle, Birlikteki balca blgesel dengesizliklerin dzeltilmesine katkda bulunmay amalar. Madde 177 178. maddeye halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, tzkler vastasyla, Yapsal Fonlarn grevlerini, ncelikli amalarn ve gruplandrlmalarn da ierebilen organizasyonlarn belirler. Yapsal Fonlara uygulanacak genel kurallar ile Fonlarn etkililiini ve bunlarn kendi aralarnda ve mevcut dier mali aralarla koordinasyonunu salamak iin gerekli hkmler de ayn usul uyarnca belirlenir. Ayn usul uyarnca kurulan bir Uyum Fonu, evre alanndaki ve ulatrma altyapsna ilikin trans-Avrupa alar alanndaki projelere mali katk salar. Madde 178 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, Avrupa Blgesel Kalknma Fonu ile ilgili uygulama tzklerini karr. Avrupa Tarmsal Ynlendirme ve Garanti Fonunun Ynlendirme Blm ve Avrupa Sosyal Fonu bakmndan, srasyla 43 ve 164. maddeler uygulanmaya devam eder.

BALIK XIX
ARATIRMA, TEKNOLOJK GELME VE UZAY Madde 179 1. Birlik, aratrmaclarn, bilimsel bilginin ve teknolojinin serbeste dolat bir Avrupa aratrma alan oluturarak bilimsel ve teknolojik temelini glendirmeyi, sanayisininki de dahil olmak zere rekabet edebilirliini tevik etmeyi ve Antlamalarn dier Blmlerinde gerekli grlen tm aratrma faaliyetlerini desteklemeyi amalar.
75

2. Birlik bu ama dorultusunda, kk ve orta byklkteki iletmeler de dahil olmak zere teebbslerin, aratrma merkezlerinin ve niversitelerin yksek kaliteli aratrma ve teknolojik gelime faaliyetlerini Birlik apnda tevik eder; Birlik, bunlarn birbirleriyle ibirlii yapmaya ynelik abalarn, bata aratrmaclarn serbeste snr tesi ibirlii yapmalarna izin vermeyi ve zellikle ulusal kamu almlar pazarlarnn almas, ortak standartlarn belirlenmesi ve ibirlii nndeki hukuki ve mali engellerin kaldrlmas yoluyla teebbslerin i pazarn potansiyelinden tam anlamyla yararlanmasn salamay amalayanlar olmak zere, destekler. 3. Tantm projeleri de dahil olmak zere, aratrma ve teknolojik gelime alannda Antlamalar erevesindeki btn Birlik faaliyetleri, bu Balk hkmleri uyarnca kararlatrlr ve uygulanr. Madde 180 Birlik, bu hedeflerin takip edilmesinde, ye devletlerde srdrlen faaliyetleri tamamlayan aadaki faaliyetleri yrtr: a) teebbsler, aratrma merkezleri ve niversitelerle ve bunlar arasnda ibirliini tevik ederek, aratrma, teknolojik gelime ve tantm programlarnn uygulanmas,

b) Birliin nc lkeler ve uluslararas rgtlerle, aratrma, teknolojik gelime ve tantm alanndaki ibirliinin gelitirilmesi, c) Birliin aratrma, teknolojik gelime ve tantm faaliyetlerinin sonularnn yaylmas ve en iyi biimde deerlendirilmesi,

d) Birlik dahilinde aratrmaclarn eitiminin ve hareketliliinin tevik edilmesi. Madde 181 1. Birlik ve ye devletler, ulusal politikalar ile Birlik politikasnn birbiriyle uyumunu salamak amacyla, aratrma ve teknolojik gelime faaliyetlerini koordine ederler. 2. Komisyon, ye devletlerle sk ibirlii iinde, bata ynlendirici ilkeler ve gstergelerin belirlenmesi, en iyi uygulamalarn deiiminin organize edilmesi ve dnemsel izleme ve deerlendirme iin gerekli hazrlklarn yaplmasn amalayan giriimler olmak zere, 1. paragrafta belirtilen koordinasyonu gelitirmek iin her trl faydal giriimde bulunabilir. Avrupa Parlamentosu tam olarak bilgilendirilir. Madde 182 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, Birliin btn faaliyetlerinin yer ald ok yll bir ereve program kabul eder.
76

ereve programda: 2. 180. maddede ngrlen faaliyetler araclyla gerekletirilecek bilimsel ve teknolojik hedefler ve bunlara ilikin ncelikler belirlenir, bu faaliyetlerin ana hatlar belirtilir, Birliin ereve programa mali katlmnn azami toplam miktar ve ayrntl kurallar ve ngrlen her bir faaliyetin pay belirlenir. ereve program, deien koullara gre uyarlanr veya tamamlanr.

3. ereve program, her bir faaliyetin kendi iinde gelitirilecek spesifik programlar araclyla uygulanr. Her spesifik programda, programn uygulanmasna ilikin ayrntl kurallar, sresi ve gerekli grlen aralar belirlenir. Spesifik programlarda belirlenen gerekli grlen miktarlarn toplam, ereve program ve her bir faaliyet iin belirlenen azami toplam miktar geemez. 4. Konsey, spesifik programlar, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra kabul eder. 5. ok yll ereve programda planlanan faaliyetleri tamamlamak zere, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, Avrupa aratrma alannn uygulamaya konulmasna ynelik gerekli tedbirleri alr. Madde 183 Birlik, ok yll ereve programn uygulanmas iin aadakileri belirler: teebbslerin, aratrma merkezlerinin ve niversitelerin katlmna ilikin kurallar, aratrma sonularnn yaylmasna ilikin kurallar. Madde 184 ok yll ereve programn uygulanmasnda, Birliin muhtemel katlm sakl kalmak kaydyla, sadece baz ye devletler tarafndan finanse edilen tamamlayc nitelikteki programlar kararlatrlabilir. Birlik, zellikle bilginin yaylmas ve dier ye devletlerin bu bilgiye eriimleri konusunda, tamamlayc nitelikteki programlara uygulanacak kurallar kabul eder. Madde 185 Birlik, ok yll ereve programn uygulanmasnda, ilgili ye devletlerle mutabakat halinde, bu programlarn yrtlmesi iin oluturulan yaplara katlm da dahil, birden
77

fazla ye devletin srdrd aratrma ve gelitirme programlarna katlmay ngrebilir. Madde 186 Birlik, ok yll ereve programn uygulanmasnda, nc lkeler veya uluslararas rgtlerle, aratrma, teknolojik gelime ve tantm alannda ibirlii yaplmasn ngrebilir. Bu ibirliine ilikin ayrntl kurallar, Birlik ve ilgili nc taraflar arasndaki anlamalarn konusunu oluturabilir. Madde 187 Birlik, aratrma, teknolojik gelime ve tantm programlarnn etkin biimde yrtlmesi iin ortak teebbsler veya dier her trl gerekli yapy oluturabilir. Madde 188 Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 187. maddede belirtilen hkmleri kabul eder. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye dantktan sonra, 183, 184 ve 185. maddelerde belirtilen hkmleri kabul eder. Tamamlayc programlarn kabul edilmesi, ilgili ye devletlerin mutabakatn gerektirir. Madde 189 1. Birlik, bilimsel ve teknik ilerlemeyi, sanayi alannda rekabet edebilirlii ve politikalarnn uygulanmasn tevik etmek amacyla, bir Avrupa uzay politikas oluturur. Bu dorultuda, Birlik, ortak giriimleri tevik edebilir, aratrma ve teknolojik gelimeyi destekleyebilir ve uzayn kefedilmesi ve uzaydan yararlanlmas iin gerekli abalar koordine edebilir. 2. 1. paragrafta belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak zere, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, Avrupa uzay program biimini alabilecek gerekli tedbirleri kabul eder. 3. 4. Birlik, Avrupa Uzay Ajans ile gereken her trl ilikiyi kurar. Bu madde, bu Balk altnda yer alan dier hkmlere halel getirmez.

78

Madde 190 Komisyon, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye her yln banda bir rapor sunar. Bu rapor, aratrma ve teknolojik gelime faaliyetlerine ve nceki yl boyunca bu faaliyetlerin sonularnn yaylmasna ilikin bilgileri ve iinde bulunulan yla ait alma programn ierir.

BALIK XX
EVRE Madde 191 1. Birliin evre politikas, aadaki hedeflerin takibine katkda bulunur: evre kalitesinin muhafaza edilmesi, korunmas ve iyiletirilmesi, insan salnn korunmas, doal kaynaklarn basiretli ve rasyonel biimde kullanlmas, blgesel veya dnya apndaki evre sorunlarnn ele alnmasna ynelik uluslararas dzeydeki tedbirlerin tevik edilmesi ve zellikle iklim deiikliiyle mcadele edilmesi.

2. Birliin evre politikas, Birliin eitli blgelerindeki koullarn farklln dikkate alarak, yksek seviyeli bir koruma hedefler. Bu politika, ihtiyatllk ilkesi ile nleyici eylem, evreye verilen zararn ncelikli olarak kaynanda giderilmesi ve kirleten der ilkelerine dayanr. Bu erevede, evrenin korunmasna ilikin gereklere cevap veren uyumlatrma tedbirleri, gerektiinde, bir Birlik denetim usulne tabi olarak, ye devletlere ekonomiyle ilgili olmayan evresel gerekelerle geici tedbirler alma imkan veren bir korunma hkm ierir. 3. Birlik, evre politikasnn oluturulmasnda aadakileri gz nnde bulundurur: mevcut bilimsel ve teknik veriler, Birliin eitli blgelerindeki evresel koullar, eylemin veya eyleme gememenin potansiyel faydalar ve maliyetleri, Birliin bir btn olarak ekonomik ve sosyal gelimesi ve blgelerinin dengeli gelimesi.
79

4. Birlik ve ye devletler, kendi yetki alanlarnda, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirlii yaparlar. Birliin yapt ibirlii ile ilgili ayrntl kurallar, Birlik ile ilgili nc taraflar arasndaki anlamalarn konusunu oluturabilir. Birinci alt paragraf, ye devletlerin uluslararas kurulularda mzakerelerde bulunma ve uluslararas anlamalar akdetme yetkilerine halel getirmez. Madde 192 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, 191. maddede belirtilen hedefleri gerekletirmek iin Birlik tarafndan giriilecek eylemlere karar verir. 2. Konsey, 1. paragrafta ngrlen karar alma usulne istisna olarak ve 114. maddeye halel gelmeksizin, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, oybirliiyle aadakileri kabul eder: a) esas itibaryla mali nitelikte olan tedbirler,

b) aadakileri etkileyen tedbirler: c) ehir ve blge planlamas, su kaynaklarnn niceliksel ynetimi veya bu kaynaklarn mevcudiyetini dorudan ya da dolayl olarak etkileyen hususlar, atk ynetimi hari, arazi kullanm,

bir ye devletin farkl enerji kaynaklar arasnda tercihini ve enerji arznn genel yapsn nemli derecede etkileyen tedbirler.

Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, oybirliiyle, olaan yasama usuln birinci alt paragrafta belirtilen hususlara uygulayabilir. 3. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine dantktan sonra, gerekletirilecek ncelikli hedeflerin yer ald genel eylem programlarn kabul eder. Bu programlarn uygulanmas iin gereken tedbirler, duruma gre, 1 veya 2. paragraf uyarnca kabul edilir. 4. ye devletler, Birlik tarafndan kabul edilen belirli tedbirlere halel gelmeksizin, evre politikasn finanse eder ve uygularlar.

80

5. Kirleten der ilkesine halel gelmeksizin, 1. paragraf uyarnca alnan bir tedbirin bir ye devletin kamu makamlarna orantsz addedilen maliyetler yklemesi halinde, bu tedbir aadakileri ieren uygun hkmler ngrr: geici derogasyonlar ve/veya, 177. madde uyarnca kurulan Uyum Fonundan salanan mali destek. Madde 193 192. madde uyarnca kabul edilen koruyucu tedbirler, ye devletlerin daha sk koruyucu tedbirleri muhafaza etmesine veya getirmesine engel tekil etmez. Bu tedbirlerin, Antlamalara uygun olmas gerekir. Tedbirler Komisyona bildirilir.

BALIK XXI
ENERJ Madde 194 1. Birliin enerji politikas, i pazarn kurulmas ve ileyii erevesinde ve evrenin korunmas ve iyiletirilmesi ihtiyacn gz nnde tutarak, ye devletler arasnda dayanma ruhu iinde, aadakileri hedefler: a) enerji pazarnn ileyiinin salanmas,

b) Birlikte enerji arz gvenliinin salanmas, c) enerji verimliliinin, enerji tasarrufunun ve yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn gelitirilmesinin desteklenmesi,

d) enerji alarnn birbiriyle balantsnn desteklenmesi. 2. Antlamalarn dier hkmlerinin uygulanmasna halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, 1. paragrafta belirtilen hedeflerin gerekletirilmesi iin gerekli tedbirleri alr. Bu tedbirler, Ekonomik ve Sosyal Komite ile Blgeler Komitesine danldktan sonra kabul edilir. 192. maddenin 2. paragrafnn (c) bendine halel gelmeksizin, bu tedbirler, bir ye devletin kendi enerji kaynaklarndan yararlanma koullarn belirleme hakkn, farkl enerji kaynaklar arasndaki tercihini ve kendi enerji arznn genel yapsn etkilemez. 3. 2. paragrafa istisna olarak, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, esas itibaryla mali nitelikte olmalar halinde, 2. paragrafta belirtilen tedbirleri oybirliiyle alr.
81

BALIK XXII
TURZM Madde 195 1. Birlik, ye devletlerin turizm sektrndeki eylemlerini, zellikle Birlik dahilinde bu sektrde faaliyet gsteren teebbslerin rekabet edebilirliini tevik etmek suretiyle tamamlar. Bu dorultuda, Birlik eylemi aadakileri amalar: a) bu sektrdeki teebbslerin gelimesi iin elverili bir ortamn oluturulmasnn tevik edilmesi,

b) zellikle iyi uygulamalarn deiimi yoluyla, ye devletler arasnda ibirliinin desteklenmesi. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, ye devletlerin bu maddede belirtilen amalarn gerekletirilmesine ynelik eylemlerini tamamlayc nitelikte zel tedbirler alr.

BALIK XXIII
SVL SAVUNMA Madde 196 1. Birlik, doal veya insan kaynakl felaketleri nleme ve bunlara kar korunma sistemlerinin etkililiinin artrlmas amacyla, ye devletler arasnda ibirliini tevik eder. Birlik eylemi aadakileri hedefler: a) risk nleme, sivil savunma grevlilerini hazrlama ve Birlikteki doal ya da insan kaynakl felaketlere mdahale etme konularnda ye devletlerin ulusal, blgesel ve yerel dzeydeki eylemlerinin desteklenmesi ve tamamlanmas,

b) Birlikte, ulusal sivil savunma birimleri arasnda hzl ve etkili operasyonel ibirliinin tevik edilmesi, c) sivil savunma alannda, uluslararas dzeydeki eylemler arasnda uyumun tevik edilmesi.

2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari, 1. paragrafta belirtilen amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak zere gerekli tedbirleri alr.
82

BALIK XXIV
DAR BRL Madde 197 1. Birliin dzgn ileyii iin asli nem tayan, Birlik hukukunun ye devletler tarafndan etkili biimde uygulanmas, ortak kar meselesi olarak kabul edilir. 2. Birlik, ye devletlerin Birlik hukukunu uygulamaya ynelik idari kapasitelerini gelitirme abalarn destekleyebilir. Bu eylem, zellikle bilgi ve memur deiiminin kolaylatrlmasn ve eitim programlarnn desteklenmesini ierebilir. ye devletler, bu destekten yararlanmak zorunda deildir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmas hari olmak zere, bu amaca ynelik gerekli tedbirleri alr. 3. Bu madde, ye devletlerin Birlik hukukunu uygulama ykmllklerine ve Komisyonun imtiyaz ve grevlerine halel getirmez. Bu madde, Antlamalarn, ye devletler arasnda ve ye devletlerle Birlik arasnda idari ibirlii ngren dier hkmlerine de halel getirmez.

DRDNC KISIM
DENZAIRI LKE VE TOPRAKLARIN ORTAKLII
Madde 198 ye devletler; Danimarka, Fransa, Hollanda ve Birleik Krallk ile zel ilikileri olan Avrupa dndaki lke ve topraklarn Birlik ile ortaklk kurmalar konusunda mutabktrlar. Bu lke ve topraklarn (bundan sonra lkeler ve topraklar olarak anlacaktr) listesi Ek IIde yer almaktadr. Ortakln amac, lkelerin ve topraklarn ekonomik ve sosyal kalknmasn desteklemek ve bunlarla Birliin tamam arasnda sk ekonomik ilikiler kurmaktr. Bu Antlamann Balang ksmnda yer alan ilkelere uygun olarak, ortaklk, bu lkeler ve topraklarda yaayanlar arzu ettikleri ekonomik, sosyal ve kltrel gelimeye ulatrmak amacyla, ncelikli olarak onlarn karlarn ve refah dzeylerini artrmaya hizmet eder. Madde 199 Ortaklk aadakileri amalar: 1. ye devletler, Antlamalar uyarnca aralarnda uyguladklar ticaret rejimini, lkeler ve topraklarla olan ticarete de uygularlar.
83

2. Her lke veya toprak, ye devletlerle ve dier lkeler ve topraklarla olan ticari ilikilerinde, zel iliki iinde olduu Avrupa devletine uygulad rejimi uygular. 3. ye devletler, bu lkeler ve topraklarn aamal biimde kalknmalar iin gereken yatrmlara katkda bulunurlar. 4. ye devletlerin veya lkeler ve topraklardan birinin uyruu olan tm gerek ve tzel kiiler, Birlik tarafndan finanse edilen yatrmlar iin alan ihalelere eit koullarda katlrlar. 5. ye devletler ile lkeler ve topraklar arasndaki ilikilerde, uyruklarn ve irketlerin i kurma hakk, 203. madde uyarnca getirilen zel hkmler sakl kalmak kaydyla, i kurma hakkna ilikin Blmde yer alan hkm ve usullere uygun olarak ve ayrm gzetilmeksizin dzenlenir. Madde 200 1. lkeler ve topraklar meneli mallarn ye devletlere ithalatnda gmrk vergileri, Antlamalarn ye devletler arasndaki gmrk vergilerine ilikin hkmleriyle uyumlu olarak yasaktr. 2. Bir lke veya topraa, ye devletlerden veya dier lkeler ve topraklardan yaplan ithalatta gmrk vergileri, 30. madde hkmleri uyarnca yasaktr. 3. Bununla birlikte lkeler ve topraklar, kalknma ve sanayileme ihtiyalarn karlayacak veya bteleri iin gelir yaratacak mali nitelikli gmrk vergileri koyabilirler. Birinci alt paragrafta belirtilen vergiler, bir lke veya topran zel iliki iinde olduu ye devletten ithal edilen rnlere uygulanan vergilerin dzeyini aamaz. 4. 2. paragraf, tabi olduklar zel uluslararas ykmllkler sebebiyle ayrm gzetmeyen bir gmrk tarifesi uygulamakta olan lkelere ve topraklara uygulanmaz. 5. lkelere ve topraklara ithal edilen mallara gmrk vergisi konulmas veya konulan gmrk vergilerinde yaplacak herhangi bir deiiklik, muhtelif ye devletlerden yaplacak ithalatlar arasnda hukuken veya fiilen, dorudan veya dolayl ayrmcla neden olmamaldr. Madde 201 200. maddenin 1. paragrafnda yer alan hkmler uygulandnda, nc bir lkeden gelen mallara bir lke veya topraa girite uygulanan vergi dzeyinin, herhangi bir ye devlet zararna ticaret sapmalarna sebep olacak nitelikte olmas halinde, bu ye devlet, Komisyondan durumun dzeltilmesi iin gerekli tedbirleri dier ye devletlere nermesini isteyebilir.
84

Madde 202 Halk sal, kamu gvenlii ve kamu dzenine ilikin hkmler sakl kalmak kaydyla, lkeler ve topraklarn iilerinin ye devletlerde, ye devlet iilerinin lkeler ve topraklarda serbest dolam, 203. madde uyarnca kabul edilen hkmlerle dzenlenir. Madde 203 Konsey, Komisyonun nerisi zerine oybirliiyle hareket ederek ve lkeler ve topraklarla Birlik arasndaki ortaklk erevesinde edinilen tecrbeler ve Antlamalarda yer alan ilkeler temelinde, lkeler ve topraklarn Birlik ile ortaklna ilikin ayrntl kural ve usullerle ilgili hkmleri belirler. Bu hkmlerin Konsey tarafndan zel yasama usul uyarnca kabul edilmesi halinde, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Madde 204 198 ila 203. maddelerde yer alan hkmler, Grnlanda, Antlamalara ekli Grnlanda Uygulanacak zel Dzenlemeler Hakknda Protokolde yer alan Grnlanda ilikin spesifik hkmler sakl kalmak kaydyla uygulanr.

BENC KISIM
BRLN DI EYLEM

BALIK I
BRLN DI EYLEMNE LKN GENEL HKMLER Madde 205 Bu Ksm erevesinde Birliin uluslararas alandaki eylemi, Avrupa Birlii Antlamasnn V. Balnn 1. Blmnde yer alan ilkelere dayanr, bu Blmdeki hedefleri izler ve bu Blmdeki genel hkmler uyarnca yrtlr.

BALIK II
ORTAK TCARET POLTKASI Madde 206 Birlik, 28 ila 32. maddeler uyarnca bir gmrk birlii kurmak suretiyle, dnya ticaretinin ahenkli bir ekilde gelimesine, uluslararas ticarete ve dorudan yabanc
85

yatrmlara uygulanan kstlamalarn aamal olarak kaldrlmasna ve gmrklerin ve dier engellerin azaltlmasna, ortak kar dorultusunda katkda bulunur.

Madde 207 1. Ortak ticaret politikas; zellikle tarife oranlarndaki deiikliklere, mal ve hizmet ticaretine ilikin tarife ve ticaret anlamalarnn akdedilmesine, fikri mlkiyetin ticari vehelerine, dorudan yabanc yatrma, liberalizasyon tedbirlerinde yeknesaklk salanmasna, ihracat politikasna ve damping veya sbvansiyon durumunda alnacak ticari koruma tedbirlerine ilikin yeknesak ilkelere dayanr. Ortak ticaret politikas, Birliin d eyleminin ilkeleri ve hedefleri erevesinde yrtlr. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, ortak ticaret politikasnn uygulanmasna ilikin ereveyi tanmlayan tedbirleri kabul eder. 3. Bir ya da birden fazla nc lkeyle veya uluslararas rgtle anlamalar mzakere edilmesi ve akdedilmesi gerektiinde, bu maddedeki zel hkmler sakl kalmak kaydyla, 218. madde uygulanr. Komisyon, gerekli mzakereleri balatmas iin kendisini yetkilendirecek olan Konseye tavsiyeler sunar. Konsey ve Komisyon, mzakere edilen anlamalarn Birliin i politikalar ve kurallaryla uyumlu olmasn salamaktan sorumludur. Komisyon, bu mzakereleri, Konsey tarafndan bu grevinde kendisine yardmc olmak zere atanan zel bir komite ile istiare halinde ve Konseyin kendisine verebilecei talimatlar erevesinde yrtr. Komisyon, mzakerelerdeki ilerlemeye ilikin olarak, bu zel komiteye ve Avrupa Parlamentosuna dzenli olarak rapor sunar. 4. Konsey, 3. paragrafta belirtilen anlamalarn mzakere edilmesinde ve akdedilmesinde nitelikli ounlukla hareket eder. Konsey, hizmet ticareti, fikri mlkiyetin ticari veheleri ve dorudan yabanc yatrm alanlarndaki bir anlamann mzakere edilmesinde ve akdedilmesinde, bu anlama i kurallarn kabul edilmesi iin oybirlii gerektiren hkmler ieriyorsa, oybirliiyle hareket eder. Konsey, aadaki anlamalarn mzakere edilmesi ve akdedilmesinde de oybirliiyle hareket eder: a) kltrel ve grsel-iitsel hizmetlerin ticareti alannda, Birliin kltr ve dil eitliliine zarar verme riski tayan anlamalar,

86

b) sosyal, eitim ve salk hizmetlerinin ticareti alannda, sz konusu hizmetlere ilikin ulusal organizasyonu ciddi biimde bozma ve ye devletlerin bu hizmetleri sunma sorumluluuna halel getirme riski tayan anlamalar. 5. Tamaclk alanndaki uluslararas anlamalarn mzakere edilmesi ve akdedilmesi, nc Ksmn VI. Balna ve 218. maddeye tabidir. 6. Ortak ticaret politikas alannda bu madde ile verilen yetkilerin kullanlmas, Birlik ve ye devletler arasnda yetkilerin snrlarnn belirlenmesine halel getirmez ve Antlamalarn uyumlatrmay hari tuttuu lde, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmasna yol amaz.

BALIK III
NC LKELERLE BRL VE NSAN YARDIM

BLM 1 KALKINMA BRL Madde 208 1. Kalknma ibirlii alanndaki Birlik politikas, Birliin d eyleminin ilkeleri ve hedefleri erevesinde yrtlr. Birliin ve ye devletlerin kalknma ibirlii politikalar, birbirini tamamlar ve glendirir. Birliin kalknma ibirlii politikasnn ncelikli hedefi, yoksulluun azaltlmas ve uzun vadede ortadan kaldrlmasdr. Birlik, gelimekte olan lkeleri etkileme ihtimali olan politikalar uygularken, kalknma ibirlii hedeflerini gz nnde bulundurur. 2. Birlik ve ye devletler, Birlemi Milletler ve dier yetkili uluslararas rgtler erevesinde stlendikleri taahhtlere uyar ve onayladklar amalar dikkate alrlar. Madde 209 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, kalknma ibirlii politikasnn uygulanmas iin, gelimekte olan lkelerle ok yll ibirlii programlarna veya tematik yaklaml programlara ilikin olabilecek gerekli tedbirleri kabul eder. 2. Birlik, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle, Avrupa Birlii Antlamasnn 21. maddesi ve ibu Antlamann 208. maddesinde belirtilen hedeflerin gerekletirilmesine katk salayan her trl anlamay akdedebilir.

87

Birinci alt paragraf, ye devletlerin uluslararas organlarda mzakerelerde bulunma ve uluslararas anlamalar akdetme yetkilerine halel getirmez. 3. Avrupa Yatrm Bankas, Statsnde ngrlen artlar uyarnca, 1. paragrafta belirtilen tedbirlerin uygulanmasna katkda bulunur. Madde 210 1. Birlik ve ye devletler, eylemlerinin tamamlaycln ve etkililiini artrmak amacyla, kalknma ibirlii alanndaki politikalarn koordine ederler ve yardm programlar hakknda, uluslararas rgtlerde ve uluslararas konferanslarda da birbirleriyle istiarede bulunurlar. Birlik ve ye devletler, ortak eylemlere giriebilirler. ye devletler, gerektiinde Birlik yardm programlarnn uygulanmasna katkda bulunurlar. 2. Komisyon, 1. paragrafta belirtilen koordinasyonu desteklemek amacyla her trl faydal giriimde bulunabilir. Madde 211 Birlik ve ye devletler, kendi yetki alanlarnda, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirlii yaparlar.

BLM 2 NC LKELERLE EKONOMK, MAL VE TEKNK BRL Madde 212 1. Birlik, bata 208 ila 211. maddelerde yer alan hkmler olmak zere, Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin, zellikle mali alanda yardm da ierecek ekilde, gelimekte olan lkeler dndaki nc lkelerle ekonomik, mali ve teknik ibirliine ynelik tedbirler uygular. Bu tedbirler, Birliin kalknma politikasyla uyumlu olur ve Birliin d eyleminin ilkeleri ve hedefleri erevesinde yrtlr. Birliin ve ye devletlerin eylemleri birbirini tamamlar ve glendirir. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, 1. paragrafn uygulanmas iin gerekli tedbirleri kabul eder. 3. Birlik ve ye devletler, kendi yetki alanlarnda, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle ibirlii yaparlar. Birliin ibirliine ilikin kurallar, Birlik ve ilgili nc taraflar arasndaki anlamalarn konusunu oluturabilir. Birinci alt paragraf, ye devletlerin uluslararas organlarda mzakerelerde bulunma ve uluslararas anlamalar akdetme yetkilerine halel getirmez.
88

Madde 213 nc bir lkedeki durumun Birliin acil mali yardmda bulunmasn gerektirmesi halinde, Konsey, Komisyonun nerisi zerine gerekli kararlar kabul eder.

BLM 3 NSAN YARDIM Madde 214 1. Birliin insani yardm alanndaki operasyonlar, Birliin d eyleminin ilkeleri ve hedefleri erevesinde yrtlr. Bu operasyonlar, doal ya da insan kaynakl felaketlerin maduru olan nc lke halklarnn, bu farkl durumlar sonucunda ortaya kan insani gereksinimlerini karlamak zere, olay baznda yardm, kurtarma ve koruma salamay amalar. Birliin ve ye devletlerin operasyonlar birbirini tamamlar ve glendirir. 2. nsani yardm operasyonlar, uluslararas hukuk ilkeleri ile tarafszlk, ntrlk ve ayrmclk yapmama ilkelerine uygun olarak yrtlr. 3. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, Birliin insani yardm operasyonlarnn uygulanaca ereveyi belirleyen tedbirleri alr. 4. Birlik, nc lkelerle ve yetkili uluslararas rgtlerle, 1. paragrafta ve Avrupa Birlii Antlamasnn 21. maddesinde ngrlen hedeflerin gerekletirilmesine katk salayan her trl anlamay akdedebilir. Birinci alt paragraf, ye devletlerin uluslararas organlarda mzakerelerde bulunma ve uluslararas anlamalar akdetme yetkilerine halel getirmez. 5. Gen Avrupallarn, Birliin insani yardm operasyonlarna ortak katklar iin bir ereve oluturulmas amacyla, bir Avrupa Gnll nsani Yardm Topluluu kurulur. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, bu Topluluun ileyiine ilikin kural ve usulleri belirler. 6. Komisyon, Birlik dzeyindeki ve ulusal dzeydeki insani yardm tedbirlerinin etkililiini ve tamamlaycln artrmak zere, Birlik ile ye devletlerin eylemleri arasndaki koordinasyonu glendirmek amacyla her trl faydal giriimde bulunabilir. 7. Birlik, insani yardm operasyonlarnn, zellikle Birlemi Milletler sisteminin parasn oluturanlar olmak zere, uluslararas rgtler ve organlarn insani yardm operasyonlaryla e gdml ve uyumlu olmasn salar.

89

BALIK IV
KISITLAYICI TEDBRLER

Madde 215 1. Konsey, Avrupa Birlii Antlamasnn V. Balnn 2. Blm uyarnca alnan bir kararn, bir veya birden ok nc lke ile, ekonomik ve mali ilikilerin ksmen ya da tamamen kesilmesini veya azaltlmasn ngrmesi halinde, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ile Komisyonun ortak nerisi zerine, nitelikli ounlukla gerekli tedbirleri kabul eder. Konsey, alnan tedbirler hakknda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. 2. Konsey, Avrupa Birlii Antlamasnn V. Balnn 2. Blm uyarnca kabul edilen bir kararda ngrlmesi halinde, 1. paragrafta belirtilen usule uygun olarak, gerek veya tzel kiilere ve gruplara veya devlet d birimlere ynelik kstlayc tedbirler kabul edebilir. 3. Bu maddede belirtilen tasarruflar, hukuki gvenceler konusunda gerekli hkmleri ierir.

BALIK V
ULUSLARARASI ANLAMALAR

Madde 216 1. Birlik; Antlamalarda ngrldnde veya bir anlamann akdedilmesi, Birliin politikalar erevesinde, Antlamalarda belirlenen hedeflerden birine ulalmas iin gerekli olduunda veya Birliin hukuken balayc bir tasarrufunda ngrldnde veya Birliin ortak kurallarn etkileme ya da kapsamlarn deitirme ihtimali tadnda, bir veya daha ok nc lkeyle ya da uluslararas rgtle anlamalar akdedebilir. 2. Birlik tarafndan akdedilen anlamalar, Birlik kurumlar ve ye devletler iin balaycdr.

Madde 217 Birlik, bir veya birden ok nc lke veya uluslararas rgtle, karlkl hak ve ykmllkler, ortak eylemler ve zel usuller ieren bir ortaklk kurulmasna ilikin ortaklk anlamalar akdedebilir.

90

Madde 218 1. 207. maddede yer alan zel hkmlere halel gelmeksizin, Birlik ile nc lkeler veya uluslararas rgtler arasndaki anlamalar, aadaki usul uyarnca mzakere edilir ve akdedilir. 2. Konsey, mzakerelerin almas konusunda yetki verir, mzakere talimatlarn kabul eder, anlamalarn imzalanmas iin yetki verir ve anlamalar akdeder. 3. Komisyon veya akdedilmesi ngrlen anlamann mnhasran veya asli olarak ortak d ve gvenlik politikasyla ilgili olmas halinde Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, mzakerelerin balatlmas konusunda yetki veren ve ngrlen anlamann konusuna bal olarak Birlik mzakerecisini veya mzakere heyetinin bakann belirleyen bir karar kabul edecek olan Konseye tavsiyeler sunar. 4. Konsey, mzakereciye talimatlar verebilir ve mzakerelerin istiare edilerek yrtlmesi gereken zel bir komite tayin edebilir. 5. Konsey, mzakerecinin nerisi zerine, anlamalarn imzalanmas ve gerektiinde yrrle girmeden nce geici olarak uygulanmas konusunda yetki veren bir karar kabul eder. 6. Konsey, mzakerecinin nerisi zerine, anlamann akdedilmesine ilikin bir karar kabul eder. Konsey, anlamalarn mnhasran ortak d ve gvenlik politikas ile ilgili olduu durumlar hari, anlamann akdedilmesine ilikin karar: a) aadaki durumlarda Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra kabul eder: (i) ortaklk anlamalar, (ii) Birliin, nsan Haklarnn ve Temel zgrlklerin Korunmasna likin Avrupa Szlemesine katlmna ilikin anlama, (iii) ibirlii usulleri ngrerek zel bir kurumsal ereve oluturan anlamalar, (iv) Birlik asndan nemli btesel etkileri olan anlamalar, (v) olaan yasama usulnn veya Avrupa Parlamentosunun muvafakatinin gerekli olduu zel yasama usulnn uyguland alanlar kapsayan anlamalar. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, acil durumlarda muvafakatin verilmesi iin bir sre belirleyebilir.

91

b) dier durumlarda Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra kabul eder. Avrupa Parlamentosu grn, Konseyin durumun aciliyetine gre belirleyebilecei bir sre iinde verir. Konsey, bu sre iinde bir gr verilmemesi durumunda, karar kabul edebilir. 7. Konsey, bir anlamay akdederken, 5, 6 ve 9. paragraflara istisna olarak, yaplacak anlama deiikliklerinin basit usulle veya sz konusu anlama ile kurulan bir organ tarafndan kabul edilmesinin anlamada ngrld hallerde, mzakereciye deiiklikleri Birlik adna onaylama yetkisi verebilir. Konsey, bu yetkilendirmeyi zel koullara balayabilir. 8. Konsey, bu usuln her aamasnda nitelikli ounlukla hareket eder.

Ancak, bir Birlik tasarrufunun kabul iin oybirlii gerektiren bir alan kapsayan anlamalar, ortaklk anlamalar ve 212. maddede belirtilen anlamalardan Birlik yeliine aday devletlerle yaplanlar sz konusu olduunda, Konsey oybirliiyle hareket eder. Konsey, Birliin, nsan Haklarnn ve Temel zgrlklerin Korunmasna likin Avrupa Szlemesine katlmna ilikin anlama iin de oybirliiyle hareket eder; bu anlamann akdedilmesine ilikin karar, ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylandktan sonra yrrle girer. 9. Konsey, Komisyonun veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi zerine, bir anlamann uygulanmasn askya alan ve anlamayla kurulan bir organn, anlamann kurumsal erevesini tamamlayan veya deitiren tasarruflar hari, hukuki etkileri olan tasarruflar kabul etmeye davet edilmesi halinde, bu organ bnyesinde Birlik adna kabul edilecek pozisyonlar belirleyen bir karar kabul eder. 10. Avrupa Parlamentosu, bu usuln tm aamalarnda ivedilikle ve tam olarak bilgilendirilir. 11. Bir ye devlet, Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, ngrlen anlamann, Antlamalarn hkmlerine uygun olup olmad konusunda Adalet Divannn grn alabilir. Adalet Divannn grnn olumsuz olmas halinde, ngrlen anlama, sz konusu anlamada veya Antlamalarda deiiklik yaplmadka yrrle giremez.

Madde 219 1. Konsey, 218. maddeye istisna olarak, Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi zerine veya Komisyonun tavsiyesi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, fiyat istikrar hedefiyle badaan bir konsensse varmak amacyla, nc devletlerin para birimleri ile avro arasnda bir kur sistemine ilikin resmi anlamalar akdedebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra ve 3. paragrafta belirtilen usul uyarnca, oybirliiyle hareket eder. Konsey, Avrupa Merkez Bankasnn veya Komisyonun tavsiyesi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, fiyat istikrar hedefiyle badaan bir konsensse
92

varmak amacyla, dviz kuru sistemi iinde avronun merkez kurlarn kabul edebilir, deitirebilir veya kaldrabilir. Konsey Bakan, avronun merkezi kurlarnn kabul edilmesi, deitirilmesi veya kaldrlmas konusunda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir. 2. Bir veya birden ok nc devletin para birimleri karsnda 1. paragrafta belirtilen bir kur sisteminin bulunmamas halinde, Konsey, Komisyonun tavsiyesi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra veya Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi zerine, bu para birimlerine ilikin dviz kuru politikasnn genel ynelimlerini belirleyebilir. Bu genel ynelimler, AMBSnin temel hedefi olan fiyat istikrarnn korunmasna halel getirmez. 3. 218. maddeye istisna olarak, Birlik ile bir veya birden fazla nc devlet veya uluslararas rgt arasnda para veya kambiyo rejimi ile ilgili anlamalarn mzakere edilmesi gerektiinde, Konsey, Komisyonun tavsiyesi zerine ve Avrupa Merkez Bankasna dantktan sonra, bu anlamalarn mzakere edilmesine ve akdedilmesine ilikin dzenlemeleri kararlatrr. Bu dzenlemeler, Birliin tek bir pozisyon aklamasn temin eder. Komisyon, mzakerelere tam olarak dahil olur. 4. Birliin ekonomik ve parasal birlik alanndaki yetkisine ve bu alandaki Birlik anlamalarna halel gelmeksizin, ye devletler, uluslararas organlarda mzakereler yrtebilir ve uluslararas anlamalar akdedebilir.

BALIK VI
BRLN ULUSLARARASI RGTLER, NC LKELER VE BRLK DELEGASYONLARI LE LKLER Madde 220 1. Birlik, Birlemi Milletlerin organlar ve uzman kurulular, Avrupa Konseyi, Avrupa Gvenlik ve birlii Tekilat ve Ekonomik birlii ve Kalknma Tekilat ile gerekli her trl ibirliini kurar. Birlik, dier uluslararas rgtlerle de uygun ilikiler kurar. 2. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi ve Komisyon, bu maddenin uygulanmasndan sorumludurlar. Madde 221 1. nc lkelerdeki ve uluslararas rgtler nezdindeki Birlik delegasyonlar, Birlii temsil eder.

93

2. Birlik delegasyonlar, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisine tabidir. Birlik delegasyonlar, ye devletlerin diplomatik temsilcilikleri ve konsolosluk temsilcilikleriyle sk ibirlii iinde hareket eder.

BALIK VII
DAYANIMA HKM Madde 222 1. Bir ye devletin terr saldrsna uramas veya doal ya da insan kaynakl bir felakete maruz kalmas halinde, Birlik ve ye devletler, dayanma ruhu iinde birlikte hareket ederler. Birlik, ye devletler tarafndan salanan askeri kaynaklar da dahil, elindeki tm imkanlar aadaki amalar iin seferber eder: a) ye devletlerin lkelerindeki terr tehdidinin nlenmesi, demokratik kurumlarn ve sivil halkn olas bir terr saldrsndan korunmas, bir terr saldrs durumunda, bir ye devletin siyasi makamlarnn talebi zerine, o ye devlete kendi lkesinde yardmda bulunulmas,

b) doal veya insan kaynakl bir felaket durumunda, bir ye devletin siyasi makamlarnn talebi zerine, o ye devlete kendi lkesinde yardmda bulunulmas. 2. Bir ye devletin terr saldrsna veya doal ya da insan kaynakl bir felakete maruz kalmas durumunda, dier ye devletler, o ye devlete, siyasi makamlarnn talebi zerine yardm ederler. ye devletler, bu ama dorultusunda, Konsey bnyesinde kendi aralarnda koordinasyon salarlar. 3. Konsey, Komisyon ile Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin ortak nerisi zerine, bu dayanma hkmnn uygulanmasna ynelik kurallar belirleyen bir karar kabul eder. Bu kararn savunma alannda etkileri olmas halinde, Konsey, Avrupa Birlii Antlamasnn 31. maddesinin 1. paragraf uyarnca hareket eder. Avrupa Parlamentosu bilgilendirilir. Bu paragrafn amalar dorultusunda ve 240. maddeye halel gelmeksizin, Politika ve Gvenlik Komitesi ve 71. maddede belirtilen komite, ortak gvenlik ve savunma politikas erevesinde gelitirilen yaplarn desteini alarak Konseye yardmc olur; bu iki komite gerektiinde Konseye ortak grler sunar. 4. Avrupa Birlii Zirvesi, Birlik ve ye devletlerin etkili ekilde eylemde bulunmasn salamak amacyla, Birliin kar karya olduu tehditleri dzenli olarak deerlendirir.

94

ALTINCI KISIM
KURUMSAL VE MAL HKMLER

BALIK I
KURUMSAL HKMLER

BLM 1 KURUMLAR KESM 1 AVRUPA PARLAMENTOSU Madde 223 1. Avrupa Parlamentosu, yelerinin dorudan genel oyla seiminin, btn ye devletlerde yeknesak bir usule gre veya btn ye devletlerde ortak olan ilkeler uyarnca yaplmas iin gerekli hkmleri belirlemek amacyla bir neri hazrlar. Konsey, zel yasama usul uyarnca oybirliiyle hareket ederek ve Avrupa Parlamentosunun ye tam saysnn ounluuyla verilecek muvafakatini aldktan sonra, gerekli hkmleri belirler. Bu hkmler, btn ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylandktan sonra yrrle girer. 2. Avrupa Parlamentosu, yelerinin grevlerini icra etmelerine ilikin kurallar ve genel koullar, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, Komisyonun grn ve Konseyin muvafakatini aldktan sonra, tzkler vastasyla resen belirler. yelerin veya eski yelerin vergilendirilmesine ilikin btn kural ve koullarn belirlenmesi Konseyde oybirliini gerektirir. Madde 224 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, Avrupa Birlii Antlamasnn 10. maddesinin 4. paragrafnda belirtilen Avrupa dzeyindeki siyasi partilere ilikin kurallar ve zellikle bunlarn finansmanna ilikin kurallar tzkler vastasyla belirler. Madde 225 Avrupa Parlamentosu, ye tam saysnn ounluuyla hareket ederek, Antlamalarn uygulanmas iin bir Birlik tasarrufunu gerekli grd konular hakknda,
95

Komisyondan uygun neriler sunmasn talep edebilir. Komisyon bir neri sunmazsa, bunun gerekelerini Avrupa Parlamentosuna bildirir. Madde 226 Avrupa Parlamentosu, grevlerini yerine getirirken, ye tam saysnn drtte birinin talebi zerine, dier kurum veya organlara Antlamalarda verilen yetkilere halel gelmeksizin, Birlik hukukunun uygulanmasnda hukuka aykrlk veya kt ynetim iddialarn aratrmak zere, bu iddialarn henz bir mahkeme tarafndan incelenmekte olmas ve yarg srecinin tamamlanmam olmas durumlar hari, geici bir soruturma komitesi kurabilir. Geici soruturma komitesinin mevcudiyeti, raporunu sunduktan sonra sona erer. Soruturma hakknn kullanlmasna ilikin ayrntl hkmler, zel yasama usul uyarnca hareket eden Avrupa Parlamentosu tarafndan, Konsey ve Komisyonun muvafakatini aldktan sonra, tzkler vastasyla resen tespit edilir. Madde 227 Her Birlik vatanda ve ye devletlerden birinde ikamet eden veya sicilde kaytl merkezi ye devletlerden birinde bulunan bir gerek veya tzel kii, bireysel olarak veya dier vatanda veya kiilerle birlikte hareket ederek, Birliin faaliyet alanlarndan birinin kapsamna giren ve kendisini dorudan etkileyen bir mesele hakknda, Avrupa Parlamentosuna dileke verme hakkna sahiptir. Madde 228 1. Avrupa Parlamentosu tarafndan seilen Avrupa Ombudsman, yargsal ilevleri bakmndan Avrupa Birlii Adalet Divan hari, Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarnn faaliyetlerine ilikin kt ynetim vakalaryla ilgili olarak, Birlik vatandalarndan ya da ye devletlerden birinde ikamet eden veya sicilde kaytl merkezi ye devletlerden birinde bulunan bir gerek veya tzel kiiden gelecek ikayetleri kabul etme yetkisine sahiptir. Ombudsman bu ikayetleri inceler ve bunlar hakknda rapor hazrlar. Ombudsman, grevleri erevesinde, iddia edilen olaylarn, devam eden veya sonulanm olan bir davann konusunu oluturmas durumu dnda, kendisine dorudan ya da bir Avrupa Parlamentosu yesi araclyla iletilen ikayetler temelinde veya resen, gerekli grd soruturmalar yrtr. Ombudsman, bir kt ynetim vakas tespit ettiinde, bunu aylk bir sre iinde grn kendisine iletmekle ykml olan ilgili kurum, organ, ofis veya ajansa bildirir. Ombudsman, daha sonra Avrupa Parlamentosuna ve ilgili kurum, organ, ofis veya ajansa bir rapor iletir. ikayette bulunan kii, bu soruturmalarn sonular hakknda bilgilendirilir.

96

Ombudsman, soruturmalarnn sonular hakknda Avrupa Parlamentosuna yllk bir rapor sunar. 2. Ombudsman, her Avrupa Parlamentosu seiminden sonra ve Avrupa Parlamentosunun grev sresi iin seilir. Ombudsman yeniden atanabilir. Ombudsmann grevine, grevinin ifas iin gerekli artlar artk karlamyor olmas veya ciddi bir su ilemesi halinde, Avrupa Parlamentosunun talebi zerine Adalet Divan tarafndan son verilebilir. 3. Ombudsman, grevini tam bir bamszlk iinde yerine getirir. Ombudsman grevlerini yerine getirirken hibir hkmet, kurum, organ, ofis veya ajanstan talimat isteyemez ya da alamaz. Ombudsman, grev sresi boyunca, kazan karl olsun ya da olmasn, baka hibir mesleki faaliyette bulunamaz. 4. Avrupa Parlamentosu, Ombudsmann grevini icra etmesine ilikin kurallar ve genel koullar, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, Komisyonun grn ve Konseyin muvafakatini aldktan sonra, tzkler vastasyla resen belirler.

Madde 229 Avrupa Parlamentosunun toplant dnemi yllktr. Avrupa Parlamentosu, Mart aynn ikinci Sal gn kendiliinden toplanr. Avrupa Parlamentosu, ye tam saysnn ounluunun, Konseyin veya Komisyonun talebi zerine, olaanst toplanabilir.

Madde 230 Komisyon tm toplantlara katlabilir ve talep etmesi halinde dinlenir. Komisyon, Avrupa Parlamentosu veya yeleri tarafndan kendisine yneltilen sorular, szl veya yazl olarak cevaplar. Avrupa Birlii Zirvesi ve Konsey, kendi i tzklerinde yer alan artlara uygun olarak, Avrupa Parlamentosu tarafndan dinlenir.

Madde 231 Antlamalarda aksi ngrlmedike, Avrupa Parlamentosu kullanlan oylarn ounluuyla karar alr. Toplant yeter says i tzkle belirlenir.

97

Madde 232 Avrupa Parlamentosu, ye tam saysnn ounluuyla i tzn kabul eder. Avrupa Parlamentosunun grme tutanaklar, Antlamalarda ve i tznde ngrld ekilde yaymlanr. Madde 233 Avrupa Parlamentosu, Komisyon tarafndan kendisine sunulan yllk genel raporu aleni oturumda grr. Madde 234 Komisyonun faaliyetleri hakknda bir gvensizlik nergesi verilmesi halinde, Avrupa Parlamentosu, bu nerge ile ilgili oylamay, nergenin verilmesinden en az gn sonra ve ancak ak oylama ile yapabilir. Gvensizlik nergesinin, Avrupa Parlamentosunun ye tam saysnn ounluuna tekabl edecek ekilde, kullanlan oylarn te ikisiyle kabul edilmesi halinde, Komisyon yeleri toplu olarak, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi de Komisyondaki grevinden istifa ederler. yeler, Avrupa Birlii Antlamasnn 17. maddesi uyarnca, yerlerine atama yaplncaya kadar grevde kalrlar ve mutad ileri yrtmeye devam ederler. Bu durumda, yeni atanan Komisyon yelerinin grev sresi, toplu olarak istifa etmek zorunda kalan Komisyon yelerinin grev sresinin dolaca tarihte sona erer. KESM 2 AVRUPA BRL ZRVES Madde 235 1. Bir oylama yapldnda, Avrupa Birlii Zirvesinin her bir yesi, dier yelerden en fazla biri adna oy kullanabilir. Avrupa Birlii Zirvesi nitelikli ounlukla hareket ettiinde, Avrupa Birlii Antlamasnn 16. maddesinin 4. paragraf ve ibu Antlamann 238. maddesinin 2. paragrafnda yer alan hkmler uygulanr. Avrupa Birlii Zirvesi oylama yaparak karar aldnda, Avrupa Birlii Zirvesi Bakan ve Komisyon Bakan oylamaya katlmaz. Hazr bulunan veya temsil edilen yelerin ekimser kalmalar, Avrupa Birlii Zirvesinin oybirlii gerektiren kararlarnn kabulne engel tekil etmez. 2. Avrupa Parlamentosu Bakan, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan dinlenmek zere davet edilebilir.
98

3. Avrupa Birlii Zirvesi, usule ilikin konularda ve i tznn kabul edilmesinde, basit ounlukla hareket eder. 4. Avrupa Birlii Zirvesine Konsey Genel Sekreterlii yardmc olur. Madde 236 Avrupa Birlii Zirvesi, aadakileri nitelikli ounlukla kabul eder: a) Avrupa Birlii Antlamasnn 16. maddesinin 6. paragraf uyarnca, Genel ler Konseyi ve Dileri Konseyi haricindeki Konsey oluumlarnn listesini belirleyen bir karar,

b) Avrupa Birlii Antlamasnn 16. maddesinin 9. paragraf uyarnca, Dileri Konseyi haricindeki Konsey oluumlarnn bakanl hakknda bir karar. KESM 3 KONSEY Madde 237 Konsey, Bakan tarafndan resen veya yelerinden birinin ya da Komisyonun talebi zerine toplanr. Madde 238 1. Konsey, basit ounlukla karar almas gereken durumlarda, ye tam saysnn ounluuyla hareket eder. 2. Avrupa Birlii Antlamasnn 16. maddesinin 4. paragrafna istisna olarak, 1 Kasm 2014 tarihinden itibaren ve Geici Hkmler Hakkndaki Protokolde yer alan hkmler sakl kalmak kaydyla, Konseyin, Komisyon veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi zerine hareket etmedii durumlarda, nitelikli ounluk, Birlik nfusunun en az % 65ini oluturan ye devletlere tekabl edecek ekilde, Konsey yelerinin en az % 72sini ifade eder. 3. 1 Kasm 2014 tarihinden itibaren ve Geici Hkmler Hakkndaki Protokolde yer alan hkmler sakl kalmak kaydyla, Antlamalar uyarnca tm Konsey yelerinin oylamaya katlmad durumlarda, nitelikli ounluk aadaki ekilde tanmlanr: a) Nitelikli ounluk, oylamaya katlan ye devletlerin nfuslarnn en az % 65ine tekabl edecek ekilde, sz konusu ye devletleri temsil eden Konsey yelerinin en az % 55ini ifade eder.

99

Bloke edici aznlk iin, en az, oylamaya katlan ye devletlerin nfusunun % 35inden fazlasna tekabl eden asgari sayda Konsey yesi ve ilave bir ye aranr; aksi takdirde nitelikli ounlua ulalm saylr. b) (a) bendine istisna olarak, Konseyin, Komisyon veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi zerine hareket etmedii durumlarda, nitelikli ounluk, oylamaya katlan ye devletlerin nfusunun en az % 65ini oluturan ye devletlere tekabl edecek ekilde, sz konusu ye devletleri temsil eden Konsey yelerinin en az % 72sini ifade eder. 4. Hazr bulunan veya temsil edilen yelerin ekimser kalmalar, Konseyin oybirlii gerektiren kararlarnn kabulne engel tekil etmez. Madde 239 Bir oylama yapldnda, Konseyin her bir yesi, dier yelerden en fazla biri adna oy kullanabilir. Madde 240 1. ye devlet hkmetlerinin daimi temsilcilerinden oluan bir komite, Konseyin almalarn hazrlamak ve Konsey tarafndan kendisine verilen grevleri yerine getirmekten sorumludur. Komite, Konseyin i tznde ngrlen durumlarda, usule ilikin kararlar kabul edebilir. 2. Konsey tarafndan atanan bir Genel Sekreterin sorumluluundaki bir Genel Sekreterlik, Konseye yardmc olur. Konsey, Genel Sekreterliin organizasyonunu basit ounlukla kararlatrr. 3. Konsey, usule ilikin konularda ve i tznn kabul edilmesinde basit ounlukla hareket eder. Madde 241 Konsey, basit ounlukla hareket ederek, Komisyondan, ortak hedeflere ulalmas iin gerekli grd btn incelemeleri yapmasn ve kendisine uygun neriler sunmasn talep edebilir. Komisyon bir neri sunmazsa, bunun gerekelerini Konseye bildirir. Madde 242 Konsey, basit ounlukla hareket ederek, Komisyona dantktan sonra, Antlamalarda ngrlen komitelere ilikin kurallar belirler.

100

Madde 243 Konsey; Avrupa Birlii Zirvesi Bakan, Komisyon Bakan, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, Komisyon yeleri, Avrupa Birlii Adalet Divan bakanlar, yeleri ve bakatipleri ile Konsey Genel Sekreterinin maalarn, deneklerini ve emekli maalarn tespit eder. cret yerine verilecek her trl demeyi de belirler. KESM 4 KOMSYON Madde 244 Komisyon yeleri, Avrupa Birlii Antlamasnn 17. maddesinin 5. paragraf uyarnca, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan oybirliiyle, aadaki ilkeler temelinde belirlenen bir rotasyon sistemine gre seilir: a) ye devletler, uyruklarnn Komisyondaki grev sralarnn ve srelerinin belirlenmesinde mutlak surette eit muamele grrler; buna bal olarak, herhangi iki ye devletin uyruklarnn stlendikleri toplam grev dnemi says arasndaki fark hibir zaman birden fazla olamaz,

b) (a) bendi sakl kalmak kaydyla, her yeni Komisyon, ye devletlerin tmnn demografik ve corafi yelpazesini tatmin edici biimde yanstmak zere oluturulur. Madde 245 Komisyon yeleri, grevleri ile badamayan her trl eylemden kanrlar. ye devletler, Komisyon yelerinin bamszlna sayg gsterirler ve grevlerinin ifas srasnda Komisyon yelerini etkilemeye almazlar. Komisyon yeleri grev sreleri boyunca, kazan karl olsun ya da olmasn, baka hibir mesleki faaliyette bulunamazlar. Greve balarken, grevlerinin devam sresince ve grevleri sona erdikten sonra, grevlerinin gerektirdii ykmllklere riayet etmeye ve zellikle grevleri sona erdikten sonra, baz grev veya menfaatlerin kabul konusunda drst ve zenli davranmaya ant ierler. Bu ykmllklerin ihlali halinde, Adalet Divan, Konseyin basit ounlukla hareket ederek yapt bavuru veya Komisyonun bavurusu zerine, duruma gre, ilgili yenin 247. madde uyarnca grevden alnmasna veya emeklilik maandan ya da bunun yerini tutan dier menfaatlerden mahrum braklmasna karar verebilir. Madde 246 Olaan grev devri ve lm dnda, bir Komisyon yesinin grevi, istifa ettiinde veya grevden alndnda sona erer.
101

stifa, grevden alnma veya lm nedeniyle boalan Komisyon yeliine, kalan grev sresi iin, Konsey, Komisyon Bakannn mutabakatyla ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, Avrupa Birlii Antlamasnn 17. maddesinin 3. paragrafnn ikinci alt paragrafnda yer alan kriterlere uygun olarak ayn uyruklua sahip yeni bir Komisyon yesi atar. zellikle Komisyon yesinin kalan grev sresi ksa olduunda, Konsey, Komisyon Bakannn nerisi zerine oybirliiyle yeni atama yaplmasna gerek olmadna karar verebilir. Bakann istifas, grevden alnmas veya lm halinde, grev sresinin kalan ksm iin yerine atama yaplr. Bakann yerine atama yaplrken, Avrupa Birlii Antlamasnn 17. maddesinin 7. paragrafnn birinci alt paragrafnda belirtilen usul uygulanr. Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin istifas, grevden alnmas veya lm halinde, grev sresinin kalan ksm iin Avrupa Birlii Antlamasnn 18. maddesinin 1. paragrafna uygun olarak yerine atama yaplr. Komisyon yeleri, toplu istifa halinde, Avrupa Birlii Antlamasnn 17. maddesi uyarnca yerlerine atama yaplncaya kadar grevde kalrlar ve mutad ileri yrtmeye devam ederler. Madde 247 Komisyon yelerinden birinin, grevinin ifas iin gerekli artlar artk karlamyor olmas veya ciddi bir su ilemesi halinde, basit ounlukla hareket eden Konseyin yapt bavuru veya Komisyonun bavurusu zerine, Adalet Divan o yeyi grevden alabilir. Madde 248 Avrupa Birlii Antlamasnn 18. maddesinin 4. paragrafna halel gelmeksizin, Komisyona den sorumluluklar, sz konusu Antlamann 17. maddesinin 6. paragraf uyarnca Komisyon Bakan tarafndan gruplandrlr ve Komisyon yeleri arasnda paylatrlr. Bakan, Komisyonun grev sresi boyunca bu sorumluluklarn paylamnda deiiklik yapabilir. Komisyon yeleri, Bakan tarafndan kendilerine verilen grevleri, Bakann talimatlar dorultusunda yrtr. Madde 249 1. Komisyon, kendisinin ve birimlerinin ileyiini salamak amacyla i tzn kabul eder. Komisyon i tzn yaymlanmasn salar. 2. Komisyon, her yl, Avrupa Parlamentosunun al oturumundan en az bir ay nce, Birliin faaliyetleri ile ilgili bir genel rapor yaymlar.
102

Madde 250 Komisyon, yelerinin ounluuyla hareket eder. Toplant yeter says i tzkle belirlenir. KESM 5 AVRUPA BRL ADALET DVANI Madde 251 Adalet Divan, Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnde yer alan kurallar uyarnca, daireler veya Byk Daire olarak toplanr. Adalet Divan, Statsnde belirtilen durumlarda genel kurul halinde de toplanabilir. Madde 252 Adalet Divanna sekiz hukuk szcs yardmc olur. Adalet Divannn talep etmesi halinde, Konsey oybirliiyle hareket ederek hukuk szclerinin saysn artrabilir. Hukuk szcs, Avrupa Birlii Adalet Divan Stats uyarnca katlmnn gerekli olduu davalarda, tam bir tarafszlk ve bamszlk iinde hareket ederek, aleni oturumda gerekeli grlerini sunmakla grevlidir. Madde 253 Adalet Divan hakimleri ve hukuk szcleri, bamszlklar phe gtrmeyen ve kendi lkelerinde en yksek yarg makamlarna atanmak iin gerekli niteliklere sahip kiiler veya yetkinlikleri kabul edilmi hukukular arasndan seilirler; ye devlet hkmetlerinin mutabakatyla, 255. maddede belirtilen komiteye danldktan sonra, alt yllk bir sre iin atanrlar. Hakimler ve hukuk szcleri, Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnde yer alan artlar uyarnca, ylda bir ksmi olarak yenilenirler. Hakimler, kendi aralarndan yllk bir sre iin Adalet Divan Bakann seerler. Bakan yeniden seilebilir. Grevi sona eren hakimler ve hukuk szcleri yeniden atanabilirler. Adalet Divan, bakatibini atar ve grevine ilikin kurallar belirler. Adalet Divan, i tzn kabul eder. Bu i tzk Konseyin onayna sunulur.
103

Madde 254 Genel Mahkeme hakimlerinin says, Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnde belirlenir. Stat, Genel Mahkemeye hukuk szclerinin yardmc olmasn ngrebilir. Genel Mahkeme yeleri, bamszlklar phe gtrmeyen ve yksek yarg makamlarna atanmak iin gerekli niteliklere sahip kiiler arasndan seilir. yeler, ye devlet hkmetlerinin mutabakatyla, 255. maddede belirtilen komiteye danldktan sonra, alt yllk bir sre iin atanrlar. yeler, her ylda bir ksmi olarak yenilenir. Grevi sona eren yeler yeniden atanabilirler. Hakimler, kendi aralarndan yllk bir sre iin Genel Mahkeme Bakann seerler. Bakan yeniden seilebilir. Genel Mahkeme, bakatibini atar ve alma kurallarn belirler. Genel Mahkeme, i tzn Adalet Divan ile mutabakat halinde kabul eder. tzk Konseyin onayna sunulur. Antlamalarn Adalet Divanna ilikin hkmleri, Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnde aksi ngrlmedike, Genel Mahkemeye de uygulanr. Madde 255 ye devlet hkmetlerinin 253 ve 254. maddelerde belirtilen atamalar yapmasndan nce, adaylarn Adalet Divan ve Genel Mahkeme hakimlii ve hukuk szcl grevlerini yerine getirme bakmndan yeterli olup olmadklar konusunda gr vermek zere bir komite kurulur. Komite, Adalet Divannn ve Genel Mahkemenin eski yeleri, ulusal yksek mahkeme yeleri ve yetkinlii kabul edilmi hukukular arasndan seilen ve biri Avrupa Parlamentosu tarafndan nerilen yedi kiiden oluur. Konsey, komitenin alma kurallarn belirleyen bir karar ve komite yelerinin atanmasna ilikin bir karar kabul eder. Konsey, Adalet Divan Bakannn inisiyatifi zerine hareket eder. Madde 256 1. Genel Mahkeme, 257. madde uyarnca kurulan bir ihtisas mahkemesinin ve Stat uyarnca Adalet Divannn bakmaya yetkili olduu davalar hari, 263, 265, 268, 270 ve 272. maddelerde belirtilen davalara ilk derece mahkemesi olarak bakmaya yetkilidir. Stat, Genel Mahkemeye, dier davalara da bakma yetkisi verebilir. Genel Mahkeme tarafndan bu paragraf uyarnca verilen kararlar, hukuki meselelerle snrl olmak kaydyla, Statde ngrlen artlar ve snrlamalar dahilinde Adalet Divannda temyiz edilebilir.

104

2. Genel Mahkeme, ihtisas mahkemelerinin kararlarna kar alan davalara bakmaya yetkilidir. Genel Mahkeme tarafndan bu paragraf uyarnca verilen kararlar, Birlik hukukunun birliinin ve uyumunun ciddi bir ekilde etkilenme riskinin bulunmas halinde, Statde ngrlen artlar ve snrlamalar dahilinde, istisnai olarak Adalet Divan tarafndan yeniden incelenebilir. 3. Genel Mahkeme, Statde yer alan belirli alanlarda, 267. madde uyarnca n karar iin kendisine gnderilen sorulara bakmaya yetkilidir. Genel Mahkeme, davann Birlik hukukunun birliini veya uyumunu etkileyebilecek bir ilke karar gerektirdii kansna varrsa, davay karar vermesi iin Adalet Divanna gnderebilir. Genel Mahkemenin n karar iin kendisine gnderilen sorulara ilikin olarak verdii kararlar, Birlik hukukunun birliinin veya uyumunun ciddi bir ekilde etkilenme riskinin bulunmas halinde, Statde ngrlen artlar ve snrlamalar dahilinde, istisnai olarak Adalet Divan tarafndan yeniden incelenebilir. Madde 257 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, belirli alanlarda alan davalara ilk derece mahkemesi olarak bakmak zere, Genel Mahkemeye bal ihtisas mahkemeleri kurabilir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Adalet Divanna dantktan sonra veya Adalet Divannn talebi zerine ve Komisyona dantktan sonra, tzkler vastasyla hareket eder. Bir ihtisas mahkemesinin kurulmasna ilikin tzk, bu mahkemenin oluumuna ilikin kurallar ve kendisine verilen yetkinin kapsamn belirler. htisas mahkemeleri tarafndan verilen kararlara kar, hukuki meselelerle snrl olmak kaydyla veya ihtisas mahkemesinin kurulmasna ilikin tzkte ngrlmesi halinde, esasa ilikin konularda da, temyiz iin Genel Mahkemeye gidilebilir. htisas mahkemesi yeleri, bamszlklar phe gtrmeyen ve yarg makamlarna atanmak iin gerekli niteliklere sahip kiiler arasndan seilir. yeler, Konsey tarafndan oybirliiyle atanr. htisas mahkemeleri, i tzn, Adalet Divan ile mutabakat halinde kabul eder. tzk Konseyin onayna sunulur. htisas mahkemesinin kurulmasna ilikin tzkte aksi ngrlmedike, Antlamalarn Avrupa Birlii Adalet Divanna ilikin hkmleri ile Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnn hkmleri ihtisas mahkemelerine de uygulanr. Statnn I. Bal ve 64. maddesi her durumda ihtisas mahkemelerine de uygulanr.
105

Madde 258 Komisyon, ye devletlerden birinin Antlamalar gereince zerine den bir ykmll yerine getirmedii kansna varrsa, bu devlete kendi grlerini sunma imkan tandktan sonra, bu konuda gerekeli grn bildirir. lgili devlet, Komisyonun belirledii sre iinde bu gre uygun hareket etmezse, Komisyon meseleyi Avrupa Birlii Adalet Divanna gtrebilir.

Madde 259 Bir ye devlet, dier bir ye devletin Antlamalar gereince zerine den bir ykmll yerine getirmedii kansna varrsa, meseleyi Avrupa Birlii Adalet Divanna gtrebilir. Bir ye devlet, dier bir ye devlet aleyhine, Antlamalar gereince zerine den bir ykmll ihlal ettii iddiasyla dava amadan nce meseleyi Komisyona gtrmek zorundadr. Komisyon, ilgili devletlere kendi iddialarn ve kar tarafn iddialarna ilikin gzlemlerini szl ve yazl olarak sunma imkan verdikten sonra, gerekeli grn bildirir. Komisyon, meselenin nne getirildii tarihten itibaren ay iinde grn bildirmezse, grn bildirilmemi olmas, meselenin Divana gtrlmesine engel tekil etmez.

Madde 260 1. Avrupa Birlii Adalet Divan, bir ye devletin Antlamalar gereince zerine den bir ykmll yerine getirmediini tespit ederse, bu devlet Divann karar dorultusunda gerekli tedbirleri almak zorundadr. 2. Komisyon, ilgili ye devletin Divann karar dorultusunda gerekli tedbirleri almad kansna varrsa, bu ye devlete grlerini sunma imkan tandktan sonra, meseleyi Divana gtrebilir. Komisyon, ilgili ye devlet tarafndan defaten denmesi gereken miktar veya gecikmeye bal para cezasnn miktarn durumun gereklerine gre belirtir. Divan, ilgili ye devletin kararna uymadn tespit ederse, bu devlet tarafndan defaten deme veya gecikmeye bal para cezas demesi yaplmasna karar verebilir. Bu usul, 259. maddeye halel getirmez.

106

3. Komisyon, ilgili ye devletin, bir yasama usul uyarnca kabul edilen bir direktifin i hukuka aktarlmasna ynelik tedbirleri bildirme ykmlln yerine getirmedii gerekesiyle, 258. madde uyarnca meseleyi Divana gtrdnde, gerekli grrse, ilgili ye devlet tarafndan defaten denmesi gereken miktar veya gecikmeye bal para cezasnn miktarn durumun gereklerine gre belirtebilir. Divan bir ihlal olduu kansna varrsa, ilgili ye devletin, Komisyon tarafndan belirtilen miktar amayan bir defaten deme yapmasna veya gecikmeye bal para cezas demesine karar verebilir. deme ykmll, Divann kararnda belirlenen tarih itibaryla balar.

Madde 261 Avrupa Parlamentosu ve Konseyin birlikte ve Konseyin tek bana, Antlamalarn hkmlerine uygun olarak kabul ettikleri tzkler, bu tzklerde ngrlen cezalara ilikin olarak, Avrupa Birlii Adalet Divanna tam yarg yetkisi verebilir.

Madde 262 Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin, Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, oybirliiyle, Avrupa fikri mlkiyet haklarn ihdas eden antlamalar temelinde kabul edilen tasarruflarn uygulanmasyla ilgili uyumazlklar iin, Avrupa Birlii Adalet Divanna, kendi belirledii lde yarg yetkisi veren hkmler kabul edebilir. Bu hkmler, ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylandktan sonra yrrle girer.

Madde 263 Avrupa Birlii Adalet Divan, tavsiye ve grler hari olmak zere, yasama tasarruflarnn, Konsey, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasnn tasarruflarnn ve Avrupa Parlamentosunun ve Avrupa Birlii Zirvesinin nc kiiler bakmndan hukuki etki dourmas amalanan tasarruflarnn hukuka uygunluunu denetler. Divan, Birlik organ, ofis veya ajanslarnn nc kiiler bakmndan hukuki etki dourmas amalanan tasarruflarnn da hukuka uygunluunu denetler. Divan, bu amala, bir ye devlet, Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon tarafndan yetkisizlik, esasl ekil kurallarnn ihlali, Antlamalarn ihlali veya Antlamalarn uygulanmasna ilikin herhangi bir hukuk kuralnn ihlali veya yetkinin ktye kullanlmas gerekeleriyle alan davalar hakknda karar vermeye yetkilidir. Divan; Saytay, Avrupa Merkez Bankas ve Blgeler Komitesinin kendi yetkilerini korumak amacyla atklar davalarda da ayn artlar dahilinde yetkilidir.

107

Her gerek veya tzel kii, muhatab olduu veya kendisini dorudan ve bireysel olarak ilgilendiren tasarruflar ile kendisini dorudan ilgilendiren ve uygulama tedbirleri alnmasn gerektirmeyen dzenleyici tasarruflara kar 1 ve 2. paragraflarda ngrlen artlar dahilinde dava aabilir. Birlik organ, ofis veya ajanslarnn kurulmasna ilikin tasarruflar; bu organ, ofis veya ajanslarn, gerek veya tzel kiiler bakmndan hukuki etki dourmas amalanan tasarruflarna kar bu kiiler tarafndan alacak davalara ilikin zel artlar ve kurallar ierebilir. Bu maddede belirtilen davalarn, duruma gre, tasarrufun yaymland, davacya tebli edildii veya tebli edilmemesi halinde, davacnn tasarruftan haberdar olduu tarihten itibaren iki ay iinde almas gerekir.

Madde 264 Dava yerinde grlrse, Avrupa Birlii Adalet Divan, dava konusu yaplan tasarrufun geersizliine karar verir. Bununla birlikte, Divan, gerekli grrse, geersizliine karar verilen tasarrufun etkilerinden hangilerinin kesinlemi saylacan belirtir.

Madde 265 Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birlii Zirvesi, Konsey, Komisyon veya Avrupa Merkez Bankas, Antlamalara aykrlk tekil edecek ekilde harekete gemezse, ye devletler ve Birliin dier kurumlar, bu ihlali tespit ettirmek iin Avrupa Birlii Adalet Divannda dava aabilirler. Bu madde, Birliin harekete gemeyen organ, ofis veya ajanslarna da ayn artlar dahilinde uygulanr. Bu davann kabul edilebilmesi iin, nce ilgili kurum, organ, ofis veya ajansn harekete gemeye davet edilmi olmas gerekir. lgili kurum, organ, ofis veya ajans bu davetten itibaren iki ay iinde tutumunu belirlemezse, dava iki aylk ilave bir sre iinde alabilir. Her gerek veya tzel kii, tavsiye veya gr hari olmak zere, Birliin bir kurum, organ, ofis veya ajansnn bir tasarrufunda kendisinin muhatap alnmamasndan dolay, 1 ve 2. paragraflarda belirtilen artlar dahilinde Divana ikayette bulunabilir.

Madde 266 Tasarrufu iptal edilen veya hareketsiz kalmasnn Antlamalara aykr olduu tespit edilen kurum, organ, ofis veya ajans, Avrupa Birlii Adalet Divannn karar dorultusunda gerekli tedbirleri almakla ykmldr.

108

Bu ykmllk, 340. maddenin 2. paragrafnn uygulanmasndan doabilecek bir ykmlle halel getirmez. Madde 267 Avrupa Birlii Adalet Divan, aadakiler hakknda n karar verme yetkisine sahiptir: a) Antlamalarn yorumu,

b) Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslarnn tasarruflarnn geerlilii ve yorumu. Bu tr bir sorunun bir ye devlet mahkemesinde ortaya konmas halinde, bu mahkeme kendi kararn vermek iin konuya ilikin bir karara gerek duyarsa, Adalet Divanndan bu sorun hakknda karar vermesini talep edebilir. Bu tr bir sorunun, i hukuka gre kararlarna kar kanun yolunun kapal olduu bir ulusal mahkemede grlmekte olan bir davada ortaya konmas halinde, bu mahkeme Divana bavurmakla ykmldr. Bu tr bir sorunun bir ye devlet mahkemesinde grlmekte olan tutuklu bir kiiyle ilgili bir davada ortaya konmas halinde, Avrupa Birlii Adalet Divan mmkn olan en ksa srede harekete geer. Madde 268 Avrupa Birlii Adalet Divan, 340. maddenin 2 ve 3. paragraflarnda ngrlen zararlarn tazmini ile ilgili uyumazlklara bakmaya yetkilidir. Madde 269 Adalet Divan; Avrupa Birlii Zirvesi veya Konsey tarafndan Avrupa Birlii Antlamasnn 7. maddesi uyarnca kabul edilen bir tasarrufun hukuka uygunluu konusunda, ancak Avrupa Birlii Zirvesinin veya Konseyin tespitine konu olan ye devletin talebi zerine ve sadece sz konusu maddede yer alan usule ilikin hkmlere uyulup uyulmad bakmndan karar vermeye yetkilidir. Bu talep, tespit tarihinden itibaren bir ay iinde yaplmaldr. Divan, talep tarihinden itibaren bir ay iinde karar verir. Madde 270 Avrupa Birlii Adalet Divan, Birlik Memurlarnn Stats ve Birliin Dier Grevlilerinin stihdam Koullar ile belirlenen snrlar ve artlar dahilinde, Birlik ile alanlar arasndaki her trl uyumazla bakmaya yetkilidir.
109

Madde 271 Avrupa Birlii Adalet Divan, bundan sonraki hkmlerde yer alan snrlar dahilinde, aadaki konularla ilgili uyumazlklarda yetkilidir: a) ye devletler tarafndan, Avrupa Yatrm Bankas Statsnden kaynaklanan ykmllklerin yerine getirilmesi. Bu erevede, Banka Ynetim Kurulu, 258. madde ile Komisyona verilen yetkilere sahiptir,

b) Avrupa Yatrm Bankas Guvernrler Kurulunun kararlar. Bu erevede, ye devletler, Komisyon veya Banka Ynetim Kurulu, 263. maddede yer alan artlar dahilinde dava aabilirler, c) Avrupa Yatrm Bankas Ynetim Kurulunun kararlar. Bu kararlara kar, 263. maddede yer alan artlar dahilinde, ye devletler veya Komisyon tarafndan ve sadece Avrupa Yatrm Bankas Statsnn 19. maddesinin 2, 5, 6 ve 7. paragraflarnda ngrlen usule aykrlk gerekesiyle dava alabilir,

d) ulusal merkez bankalar tarafndan, Antlamalardan ve AMBS ve AMB Statsnden kaynaklanan ykmllklerin yerine getirilmesi. Bu erevede Avrupa Merkez Bankas Guvernrler Kurulunun ulusal merkez bankalar karsnda yetkileri, 258. madde uyarnca Komisyona ye devletler karsnda tannan yetkilerle ayndr. Divan, bir ulusal merkez bankasnn Antlamalardan kaynaklanan ykmllklerden birini yerine getirmediine karar verirse, bu banka, Divann karar dorultusunda gerekli tedbirleri almak zorundadr.

Madde 272 Avrupa Birlii Adalet Divan, Birlik tarafndan veya Birlik adna yaplan bir kamu hukuku veya zel hukuk szlemesinde yer alan bir tahkim art uyarnca karar verme yetkisine sahiptir.

Madde 273 Adalet Divan, bir tahkimname uyarnca nne getirilmesi kaydyla, ye devletler arasnda Antlamalarn konusuyla balantl her trl uyumazlk hakknda karar vermeye yetkilidir.

Madde 274 Avrupa Birlii Adalet Divanna Antlamalarla verilen yetkiler sakl kalmak kaydyla, Birliin taraf olduu uyumazlklar, bu gerekeyle ulusal mahkemelerin yetkisi dnda braklamaz.

110

Madde 275 Avrupa Birlii Adalet Divan, ortak d ve gvenlik politikasna ilikin hkmler veya bu hkmler temelinde kabul edilen tasarruflar konusunda yetkili deildir. Ancak Divan, Avrupa Birlii Antlamasnn 40. maddesine uyulup uyulmadnn kontrol edilmesine ve Konsey tarafndan Avrupa Birlii Antlamasnn V. Balnn 2. Blm temelinde gerek veya tzel kiilere kar kabul edilen kstlayc tedbirler ngren kararlarn hukuka uygunluunun denetlenmesine ilikin olarak, ibu Antlamann 263. maddesinin 4. paragrafnda ngrlen artlara uygun olarak alan davalarda karar verme yetkisine sahiptir. Madde 276 Avrupa Birlii Adalet Divan, nc Ksmn V. Balnn 4 ve 5. Blmlerinde yer alan zgrlk, gvenlik ve adalet alan ile ilgili hkmlere ilikin yetkilerini kullanrken, bir ye devletin polis veya dier kolluk kuvvetleri tarafndan yrtlen operasyonlarn geerliliini veya orantlln veya ye devletlerin kamu dzenini koruma ve i gvenlii salama konusundaki sorumluluklarn yerine getirmelerini denetleme yetkisine sahip deildir. Madde 277 263. maddenin 6. paragrafnda ngrlen srenin sona ermesine baklmakszn, Birliin bir kurum, organ, ofis veya ajans tarafndan kabul edilmi genel uygulama alanna sahip bir tasarrufun sz konusu olduu bir davada, taraflardan biri, Avrupa Birlii Adalet Divan nnde bu tasarrufun uygulanamaz olduunu ileri srmek iin, 263. maddenin 2. paragrafnda belirtilen gerekelere dayanabilir. Madde 278 Avrupa Birlii Adalet Divannda alan davalarn yrtmeyi durdurucu etkisi yoktur. Ancak Divan, artlarn gerektirdii kansna varrsa, dava konusu tasarrufun yrtlmesinin durdurulmasna karar verebilir. Madde 279 Avrupa Birlii Adalet Divan, nndeki davalarda, gerekli geici tedbirlerin alnmasna karar verebilir. Madde 280 Avrupa Birlii Adalet Divannn kararlar, 299. maddede ngrlen artlar dahilinde icra kabiliyetine sahiptir.
111

Madde 281 Avrupa Birlii Adalet Divannn Stats ayr bir Protokol ile belirlenir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, I. Bal ve 64. maddesi hari olmak zere Statnn hkmlerini deitirebilir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, Adalet Divannn talebi zerine ve Komisyona dantktan sonra veya Komisyonun nerisi zerine ve Adalet Divanna dantktan sonra hareket eder. KESM 6 AVRUPA MERKEZ BANKASI Madde 282 1. Avrupa Merkez Bankas ve ulusal merkez bankalar, Avrupa Merkez Bankalar Sistemini (AMBS) olutururlar. Avrupa Merkez Bankas ile para birimi avro olan ve Avro Sistemini oluturan ye devletlerin ulusal merkez bankalar, Birliin para politikasn yrtr. 2. AMBS, Avrupa Merkez Bankasnn karar organlar tarafndan ynetilir. AMBSnin temel hedefi, fiyat istikrarn korumaktr. Bu hedefe halel gelmeksizin, AMBS, Birliin hedeflerinin gerekletirilmesine katkda bulunmak amacyla, Birlik iindeki genel ekonomik politikalar destekler. 3. Avrupa Merkez Bankas tzel kiilie sahiptir. Avronun ihracna izin verme konusunda tek yetkilidir. Yetkilerinin kullanmnda ve kaynaklarnn idaresinde bamszdr. Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar ve ye devletlerin hkmetleri bu bamszla sayg gsterirler. 4. Avrupa Merkez Bankas, bu Antlamann 127 ila 133 ve 138. maddelerine ve AMBS ve AMB Statsnde yer alan koullara uygun olarak grevlerini yerine getirmek iin gerekli tedbirleri kabul eder. Para birimi avro olmayan ye devletler ve bu devletlerin merkez bankalar, sz konusu maddelere uygun olarak parasal konulardaki yetkilerini muhafaza ederler. 5. Yetkisine giren alanlarda, tm Birlik tasarrufu nerileri ve ulusal dzeydeki tm tasarruf nerileri hakknda Avrupa Merkez Bankasna danlr ve Banka gr bildirebilir. Madde 283 1. Avrupa Merkez Bankas Guvernrler Kurulu, Avrupa Merkez Bankas Ynetim Kurulu yeleriyle, para birimi avro olan ye devletlerin ulusal merkez bankalar guvernrlerinden oluur. 2.
112

Ynetim Kurulu, bakan, bakan yardmcs ve drt dier yeden oluur.

Ynetim Kurulunun bakan, bakan yardmcs ve dier yeleri, Avrupa Birlii Zirvesi tarafndan, parasal konularda ya da bankaclk alannda yetkinlii ve mesleki deneyimi kabul grm kiiler arasndan, Konseyin tavsiyesi zerine, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Merkez Bankas Guvernrler Kuruluna dantktan sonra, nitelikli ounlukla atanrlar. Grev sreleri sekiz yldr ve yeniden atanamazlar. Sadece ye devletlerin uyruklar Ynetim Kurulu yesi olabilirler. Madde 284 1. Konsey Bakan ve bir Komisyon yesi, oy hakk olmakszn, Avrupa Merkez Bankas Guvernrler Kurulunun toplantlarna katlabilirler. Konsey Bakan, Avrupa Merkez Bankas Guvernrler Kuruluna, grlmek zere bir nerge sunabilir. 2. Avrupa Merkez Bankas Bakan, AMBSnin amalar ve grevleriyle ilgili konularn grld Konsey toplantlarna davet edilir. 3. Avrupa Merkez Bankas, Avrupa Parlamentosuna, Konseye, Komisyona ve Avrupa Birlii Zirvesine, AMBSnin faaliyetleri ve bir nceki yla ve iinde bulunulan yla ait parasal politika hakknda yllk bir rapor gnderir. Avrupa Merkez Bankas Bakan bu raporu Konseye ve rapor temelinde genel grme yapabilecek olan Avrupa Parlamentosuna sunar. Avrupa Merkez Bankas Bakan ve Ynetim Kurulunun dier yeleri, Avrupa Parlamentosunun talebi zerine veya kendi inisiyatifleriyle, Avrupa Parlamentosunun yetkili komiteleri tarafndan dinlenebilir. KESM 7 SAYITAY Madde 285 Saytay, Birliin hesaplarn denetler. Saytay, her ye devletin bir uyruundan oluur. yeler, grevlerini Birliin genel karlar dorultusunda, tam bir bamszlk iinde yerine getirirler. Madde 286 1. Saytay yeleri, kendi lkelerinde d denetim kurumlarnda alan veya alm olan ya da bu greve uygun niteliklere sahip kiiler arasndan seilir. yelerin bamszlklar phe gtrmez olmaldr.
113

2. Saytay yeleri, alt yllk bir sre iin atanr. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, her bir ye devletin nerileri dorultusunda hazrlanan ye listesini kabul eder. Saytay yeleri yeniden atanabilir. Saytay yeleri, kendi aralarndan yllk bir sre iin Saytay Bakann seerler. Bakan yeniden seilebilir. 3. Saytay yeleri, grevlerini yerine getirirken, hibir hkmetten veya merciden talimat isteyemez ya da alamazlar. Grevleri ile badamayan her trl eylemden kanrlar. 4. Saytay yeleri, grev sreleri boyunca, kazan karl olsun ya da olmasn, baka hibir mesleki faaliyette bulunamazlar. Greve balarken, grevlerinin devam sresince ve grevleri sona erdikten sonra, grevlerinin gerektirdii ykmllklere riayet etmeye ve zellikle grevleri sona erdikten sonra baz grev veya menfaatlerin kabul konusunda drst ve zenli davranmaya ant ierler. 5. Olaan grev devri veya lm dnda, bir Saytay yesinin grevi, istifa ettiinde veya 6. paragraf uyarnca Adalet Divannn bir kararyla grevden alndnda sona erer. lgili yenin yerine grev sresinin kalan ksm iin atama yaplr. Saytay yeleri, grevden alnma hali dnda, yerlerine yeni atama yaplncaya kadar grevlerine devam ederler. 6. Bir Saytay yesi, ancak Adalet Divan tarafndan, Saytayn talebi zerine, sz konusu yenin grevinin gerektirdii artlar ve ykmllkleri artk karlamadnn saptanmas halinde grevden alnabilir veya emeklilik maandan ya da bunun yerini tutan dier menfaatlerden mahrum braklabilir. 7. Konsey, Saytay Bakan ve yelerinin istihdam koullarn, zellikle maalarn, deneklerini ve emeklilik maalarn belirler. cret yerine verilecek her trl demeyi de belirler. 8. Avrupa Birlii Adalet Divan hakimlerine uygulanan Avrupa Birliinin Ayrcalklar ve Dokunulmazlklarna likin Protokol hkmleri, Saytay yelerine de uygulanr. Madde 287 1. Saytay, Birliin tm gelir ve gider hesaplarn inceler. Saytay, kurulularna ilikin tasarruflarla yasaklanmadka, Birlik tarafndan kurulan organ, ofis veya ajanslarn tm gelir ve gider hesaplarn da inceler. Saytay, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye, hesaplarn gvenilirlii ve bunlarn dayand ilemlerin hukuka uygunluu ve dzgnl hakknda, Avrupa Birlii Resmi Gazetesinde yaymlanacak bir uygunluk bildirimi verir. Bu bildirime, Birliin her bir ana faaliyet alanna ilikin spesifik deerlendirmeler ilave edilebilir.
114

2. Saytay, gelir ve giderlerin hukuka uygunluunu ve dzgnln ve mali ynetimin salam olup olmadn inceler. Bu erevede, zellikle her trl usulszl bildirir. Gelirlerin denetimi, Birlie denmesi gereken ve fiilen denen tutarlar esas alnarak yaplr. Giderlerin denetimi, taahht edilen ve yaplan demeler esas alnarak yaplr. Bu denetimler, ilgili mali yla ait hesaplarn kapatlmasndan nce yaplabilir. 3. Denetim, kaytlar temel alnarak ve gerektiinde, Birliin dier kurumlarnda, Birlik adna gelir veya giderleri yneten organ, ofis veya ajanslarn binalarnda ve bteden denek alan gerek veya tzel kiilerin binalar da dahil olmak zere, ye devletlerde yaplr. ye devletlerdeki denetim, ulusal denetim kurumlaryla veya bu kurumlarn gerekli yetkilere sahip olmamas durumunda, yetkili ulusal birimlerle irtibat halinde yrtlr. Saytay ve ye devletlerin ulusal denetim kurumlar, bamszlklarn koruyarak, karlkl gvene dayal ibirlii yaparlar. Bu kurumlar veya birimler, denetlemeye katlp katlmayacaklar konusunda Saytay bilgilendirirler. Saytayn grevini yapmas iin gerekli olan her trl belge ve bilgi, Birliin dier kurumlar, Birlik adna gelir veya giderleri yneten organ, ofis veya ajanslar, bteden denek alan gerek veya tzel kiiler ve ulusal denetim kurumlar veya bu kurumlarn gerekli yetkilere sahip olmamas durumunda yetkili ulusal birimler tarafndan, talebi zerine Saytaya iletilir. Avrupa Yatrm Bankasnn Birliin gelir ve giderlerini ynetme faaliyeti erevesinde, Saytayn Banka tarafndan muhafaza edilen bilgilere eriim hakk, Saytay, Banka ve Komisyon arasnda yaplan bir anlamayla dzenlenir. Ancak, byle bir anlama bulunmamas halinde dahi, Saytay, Birliin Banka tarafndan ynetilen gelir ve giderlerinin denetlenmesi iin gerekli bilgilere eriim hakkna sahiptir. 4. Saytay, her mali yln sona ermesini takiben yllk bir rapor hazrlar. Bu rapor, Birliin dier kurumlarna iletilir ve bu kurumlarn Saytayn tespitlerine ilikin yantlaryla birlikte Avrupa Birlii Resmi Gazetesinde yaymlanr. Saytay, ayrca, belirli konulardaki tespitlerini, zellikle zel raporlar eklinde her zaman sunabilir ve Birliin dier kurumlarndan birinin talebi zerine grlerini bildirebilir. Saytay, yllk raporlar, zel raporlar veya grleri ye tam saysnn ounluuyla kabul eder. Bununla birlikte, i tznde ngrlen koullar erevesinde, belirli rapor ve gr kategorilerini kabul etmek iin kendi bnyesinde daireler kurabilir. Saytay, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye, btenin uygulanmasna ilikin denetim yetkilerini kullanmalarnda yardmc olur. Saytay, i tzn hazrlar. Bu i tzk, Konseyin onayna sunulur.
115

BLM 2 BRLN HUKUK TASARRUFLARI, KABUL USULLER VE DER HKMLER KESM 1 BRLN HUKUK TASARRUFLARI Madde 288 Kurumlar, Birliin yetkilerinin kullanlmas iin tzk, direktif, karar, tavsiye ve grler kabul eder. Tzkler genel uygulama alanna sahiptir. Btnyle balaycdr ve tm ye devletlerde dorudan uygulanr. Direktifler, muhatap alnan her ye devleti, ulalmas gerekli sonular itibaryla balar, ekil ve yntem seimini ise ulusal otoritelere brakr. Kararlar btnyle balaycdr. Muhatab belirtilen bir karar, yalnzca muhatab iin balaycdr. Tavsiye ve grler balayc deildir. Madde 289 1. Olaan yasama usul, Komisyonun nerisi zerine, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan bir tzk, direktif veya kararn ortaklaa kabuln ifade eder. Bu usul, 294. maddede tanmlanmtr. 2. Antlamalarda ngrlen belirli durumlarda, bir tzk, direktif veya kararn, Konseyin katlmyla Avrupa Parlamentosu tarafndan veya Avrupa Parlamentosunun katlmyla Konsey tarafndan kabul, zel yasama usuln oluturur. 3. Yasama usul ile kabul edilen hukuki tasarruflar, yasama tasarruflarn oluturur. 4. Antlamalarda ngrlen belirli durumlarda, yasama tasarruflar, bir grup ye devletin ya da Avrupa Parlamentosunun giriimiyle, Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi zerine veya Adalet Divan ya da Avrupa Yatrm Bankasnn talebi zerine kabul edilebilir. Madde 290 1. Bir yasama tasarrufunda, Komisyona, yasama tasarrufunun asli olmayan baz unsurlarnn tamamlanmas veya deitirilmesi iin, genel uygulama kabiliyeti olan yasama d tasarruflar kabul etme yetkisi devredilebilir.
116

Yasama tasarruflarnda, yetki devrinin amalar, ierii, kapsam ve sresi aka belirtilir. Bir alann asli unsurlar, sadece yasama tasarrufu ile dzenlenebilir ve dolaysyla yetki devrine tabi olmaz. 2. Yasama tasarruflarnda yetki devrinin tabi olduu koullar aka belirtilir; bu koullar aadakileri ierebilir: a) Avrupa Parlamentosu veya Konsey, yetki devrinin iptaline karar verebilir,

b) yetki devrine dayanarak karlan tasarruf, ancak Avrupa Parlamentosu veya Konseyin yasama tasarrufunda belirtilen sre zarfnda itiraz etmemesi halinde yrrle girebilir. (a) ve (b) bentlerinin amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ye tam saysnn ounluuyla, Konsey ise nitelikli ounlukla hareket eder. 3. Yetki devrine dayanarak karlan tasarruflarn balna yetki devrine dayanan ibaresi eklenir.

Madde 291 1. ye devletler, hukuken balayc Birlik tasarruflarn uygulamak iin gerekli tm ulusal hukuk tedbirlerini kabul ederler. 2. Hukuken balayc Birlik tasarruflarnn uygulanmas iin yeknesak koullarn gerekli olmas halinde, bu tasarruflar, Komisyona veya uygun ekilde gerekelendirilmi belirli durumlarda ve Avrupa Birlii Antlamasnn 24 ve 26. maddelerinde belirtilen durumlarda Konseye uygulama yetkileri verebilir. 3. 2. paragrafn amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, uygulama yetkilerinin Komisyon tarafndan kullanmnn ye devletlerce kontrolne ynelik mekanizmalara ilikin kurallar ve genel ilkeleri nceden belirler. 4. Uygulama tasarruflarnn balna uygulama ibaresi eklenir.

Madde 292 Konsey, tavsiyeler kabul eder. Konsey, Antlamalarda tasarruflarn Komisyonun nerisi zerine kabul edilmesinin ngrld tm durumlarda, Komisyonun nerisi zerine hareket eder. Konsey, bir Birlik tasarrufunun kabul iin oybirliinin gerekli olduu alanlarda oybirliiyle hareket eder. Komisyon ve Avrupa Merkez Bankas, Antlamalarda ngrlen belirli durumlarda tavsiyeler kabul ederler.

117

KESM 2 TASARRUFLARIN KABUL USULLER VE DER HKMLER Madde 293 1. Antlamalar uyarnca Konseyin Komisyonun nerisi zerine hareket ettii durumlarda, bu Antlamann 294. maddesinin 10 ve 13. paragraflar, 310, 312 ve 314. maddeleri ile 315. maddesinin 2. paragrafnda belirtilen durumlar hari, Konsey sz konusu neride ancak oybirliiyle deiiklik yapabilir. 2. Komisyon, Konsey harekete gemedii srece, bir Birlik tasarrufunun kabul edilmesine ilikin usullerin her aamasnda nerisini deitirebilir. Madde 294 1. Antlamalarda bir tasarrufun kabul edilmesi iin olaan yasama usulne atf yapldnda, aadaki usul uygulanr. 2. Komisyon, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye bir neri sunar.

lk okuma 3. Avrupa Parlamentosu, ilk okuma srasnda tutumunu belirler ve bunu Konseye bildirir. 4. Konsey Avrupa Parlamentosunun tutumunu onaylarsa, ilgili tasarruf Avrupa Parlamentosunun tutumuna uygun ekilde kabul edilir. 5. Konsey, Avrupa Parlamentosunun tutumunu onaylamazsa, ilk okuma srasnda kendi tutumunu belirler ve bunu Avrupa Parlamentosuna bildirir. 6. Konsey, ilk okuma srasnda belirledii tutumunun gerekeleri hakknda Avrupa Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir. Komisyon, kendi tutumuna ilikin olarak Avrupa Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir. kinci okuma 7. a) Avrupa Parlamentosu, bu bildirimden itibaren ay iinde: Konseyin ilk okumadaki tutumunu onaylarsa veya karar almazsa, ilgili tasarruf Konseyin tutumuna uygun ekilde kabul edilmi saylr,

b) Konseyin ilk okumadaki tutumunu ye tam saysnn ounluuyla reddederse, nerilen tasarruf kabul edilmemi saylr,

118

c)

ye tam saysnn ounluuyla Konseyin ilk okumadaki tutumunda deiiklik yaplmasn nerirse, bu ynde deitirilen metin, sz konusu deiiklikler hakkndaki grlerini bildirmeleri iin Konseye ve Komisyona iletilir.

8. Konsey, Avrupa Parlamentosu tarafndan yaplan deiiklikleri almasndan itibaren ay iinde, nitelikli ounlukla hareket ederek: a) bu deiikliklerin tmn onaylarsa, sz konusu tasarruf kabul edilmi saylr,

b) deiikliklerin tmn onaylamazsa, Konsey Bakan, Avrupa Parlamentosu Bakan ile mutabk kalarak, alt hafta iinde Uzlama Komitesini toplar. 9. Konsey, Komisyonun olumsuz gr bildirdii deiiklikler iin oybirliiyle hareket eder. Uzlama 10. Konsey yeleri veya bunlarn temsilcileri ve Avrupa Parlamentosunu temsil eden eit sayda yeden oluan Uzlama Komitesi, toplanmasndan itibaren alt hafta iinde, Avrupa Parlamentosunun ve Konseyin ikinci okumadaki tutumlar temelinde, Konsey yelerinin veya onlarn temsilcilerinin nitelikli ounluu ve Avrupa Parlamentosunu temsil eden yelerin ounluuyla ortak bir metin zerinde mutabakata varmakla grevlidir. 11. Komisyon, Uzlama Komitesinin almalarna katlr ve Avrupa Parlamentosu ile Konseyin tutumlarn birbirine yaklatrmak iin gerekli her trl giriimde bulunur. 12. Uzlama Komitesi, toplanmasndan itibaren alt hafta iinde ortak metni onaylamazsa, nerilen tasarruf kabul edilmemi saylr. nc okuma 13. Uzlama Komitesi bu sre iinde ortak bir metni onaylarsa, Avrupa Parlamentosu kullanlan oylarn ounluuyla ve Konsey nitelikli ounlukla hareket ederek, bu onaydan itibaren alt hafta iinde, sz konusu tasarrufu ortak metne uygun olarak kabul ederler. Aksi takdirde, nerilen tasarruf kabul edilmemi saylr. 14. Bu maddede ngrlen aylk ve alt haftalk sreler, Avrupa Parlamentosunun veya Konseyin giriimiyle, srasyla, en fazla bir ay ve iki hafta uzatlabilir. zel hkmler 15. Antlamalarda ngrlen hallerde, bir yasama tasarrufunun, bir grup ye devletin giriimi, Avrupa Merkez Bankasnn tavsiyesi veya Adalet Divannn talebi zerine olaan yasama usulne tabi olmas durumunda, 2. paragraf, 6. paragrafn ikinci cmlesi ve 9. paragraf uygulanmaz.
119

Bu durumda, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, nerilen tasarrufu ilk okuma ve ikinci okumadaki tutumlaryla birlikte Komisyona bildirirler. Avrupa Parlamentosu veya Konsey, usuln her aamasnda Komisyonun grn talep edebilir; Komisyon kendi inisiyatifiyle de gr bildirebilir. Komisyon, gerekli grd takdirde, 11. paragrafa uygun olarak Uzlama Komitesine de katlabilir. Madde 295 Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon, birbirleriyle istiarede bulunurlar ve mutabakat halinde aralarndaki ibirliine ilikin dzenlemeler yaparlar. Bu amala, Antlamalara uygun olarak, balayc nitelikte olabilecek kurumlar aras anlamalar akdedebilirler. Madde 296 Kurumlar, kabul edilecek tasarrufun tr Antlamalarda zel olarak belirtilmedike, tasarrufun trn, uygulanmakta olan usuller ve orantllk ilkesi uyarnca, somut durum baznda belirlerler. Hukuki tasarruflar gerekeli olur ve Antlamalarda ngrlen neri, giriim, tavsiye, talep veya grlere atfta bulunur. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, taslak yasama tasarruflarn ele alrken, ilgili alan iin geerli yasama usulnde ngrlmeyen tasarruflar kabul etmekten kanr. Madde 297 1. Olaan yasama usul uyarnca kabul edilen yasama tasarruflar, Avrupa Parlamentosu Bakan ve Konsey Bakan tarafndan imzalanr. zel yasama usul uyarnca kabul edilen yasama tasarruflar, tasarrufu kabul eden kurumun bakan tarafndan imzalanr. Yasama tasarruflar, Avrupa Birlii Resmi Gazetesinde yaymlanr. Bu tasarruflar, belirtilen tarihte, tarih belirtilmemise yaym tarihlerini izleyen yirminci gn yrrle girer. 2. Tzk, direktif veya muhatab belirtilmeyen karar eklinde kabul edilen yasama d tasarruflar, tasarrufu kabul eden kurumun bakan tarafndan imzalanr. Tzkler, tm ye devletleri muhatap alan direktifler ve muhatab belirtilmeyen kararlar Avrupa Birlii Resmi Gazetesinde yaymlanr. Bu tasarruflar, belirtilen tarihte, tarih belirtilmemise yaym tarihlerini izleyen yirminci gn yrrle girer. Dier direktifler ve muhatab belirtilen kararlar, muhataplarna bildirilir ve bu bildirim ile yrrlk kazanr.
120

Madde 298 1. Birlik kurum, organ, ofis veya ajanslar grevlerini yerine getirirken, ak, etkin ve bamsz bir Avrupa idaresi tarafndan desteklenir. 2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, 336. maddeye dayanarak kabul edilen Birlik Memurlarnn Statsne ve Birliin Dier Grevlilerinin stihdam Koullarna uygun olarak, bu amaca ynelik hkmleri belirler. Madde 299 Konsey, Komisyon veya Avrupa Merkez Bankasnn, devletler haricindeki kiiler iin parasal ykmllk ngren tasarruflar zorla icra kabiliyetine sahiptir. Zorla icra, uyguland devlette yrrlkte bulunan medeni usul hukuku kurallarna gre yaplr. Zorla icra emri, kararn gerekliinin kontrolnden baka bir ileme tabi olmakszn, her ye devlet hkmetinin bu ama dorultusunda belirleyerek Komisyona ve Avrupa Birlii Adalet Divanna bildirecei ulusal makam tarafndan karara eklenir. lgili taraf, bavurusu zerine bu ilemler tamamlandktan sonra, yetkili makama dorudan bavurarak ulusal mevzuata gre zorla icra takibinde bulunabilir. Zorla icra takibi ancak Adalet Divannn bir kararyla durdurulabilir. Bununla birlikte, zorla icra tedbirlerinin usule uygun olup olmadnn denetimi ulusal mahkemelerin yetkisindedir.

BLM 3 BRLN DANIMA ORGANLARI Madde 300 1. Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona, istiari nitelikte bir Ekonomik ve Sosyal Komite ve bir Blgeler Komitesi yardmc olur. 2. Ekonomik ve Sosyal Komite, iveren ve ii rgtlerinin temsilcileriyle, zellikle sosyo-ekonomik, yurttalkla ilgili, mesleki ve kltrel alanlardaki dier sivil toplum temsilcilerinden oluur. 3. Blgeler Komitesi, blgesel ve yerel organlarn, seimle gelmi blgesel veya yerel yetki sahibi temsilcilerinden veya seilmi bir meclise kar siyasi olarak sorumlu olan temsilcilerinden oluur. 4. Ekonomik ve Sosyal Komite ve Blgeler Komitesinin yeleri, hibir talimatla bal deildirler. yeler, grevlerini Birliin genel karlar dorultusunda tam bir bamszlk iinde yerine getirirler.
121

5. Bu Komitelerin oluumunu dzenleyen 2 ve 3. paragraflarda belirtilen hkmler, Birlik iindeki ekonomik, sosyal ve demografik gelimelerin dikkate alnmas iin, Konsey tarafndan dzenli aralklarla gzden geirilir. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, bu amaca ynelik kararlar kabul eder. KESM 1 EKONOMK VE SOSYAL KOMTE Madde 301 Ekonomik ve Sosyal Komitenin ye says 350yi aamaz. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, oybirliiyle hareket ederek, Komitenin oluumunu belirleyen bir karar kabul eder. Konsey, Komite yelerinin deneklerini belirler. Madde 302 1. Komite yeleri, be yllk bir sre iin atanr. Konsey, her bir ye devletin nerisine uygun olarak hazrlanan ye listesini kabul eder. Komite yelerinin grev sreleri yenilenebilir. 2. Konsey, Komisyona dantktan sonra hareket eder. Konsey, Birlik faaliyetleriyle ilgilenen ve eitli ekonomik ve sosyal sektrleri veya sivil toplumu temsil eden Avrupa kurulularnn grn alabilir. Madde 303 Komite, kendi yeleri arasndan iki buuk yllk bir sre iin, bakann ve bakanlk divann seer. Komite, i tzn kabul eder. Komite, Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyonun talebi zerine bakan tarafndan toplantya arlr. Komite, kendi inisiyatifiyle de toplanabilir. Madde 304 Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, Antlamalarda ngrlen durumlarda Komiteye danrlar. Bu kurumlar, gerekli grdkleri her durumda Komiteye danabilirler. Komite, gerekli grd hallerde kendi inisiyatifiyle gr bildirebilir.

122

Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, gerekli grdklerinde, Komiteye grn sunmas iin, bakana bu yndeki bildirimin yapld tarihten balamak zere, bir aydan az olmamak kaydyla bir sre tanr. Tannan srenin bitimine kadar gr bildirilmemesi, srecin devamna engel tekil etmez. Komitenin gr, grme tutanaklaryla birlikte, Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona iletilir. KESM 2 BLGELER KOMTES Madde 305 Blgeler Komitesinin ye says 350yi aamaz. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, oybirliiyle hareket ederek, Komitenin oluumunu belirleyen bir karar kabul eder. Komite yeleri ve ayn saydaki yedek ye, be yl iin atanrlar. Grev sreleri yenilenebilir. Konsey, her bir ye devletin nerisine uygun olarak hazrlanan ye ve yedek ye listesini kabul eder. nerilmelerine dayanak tekil eden 300. maddenin 3. paragrafnda belirtilen yetkinin sona ermesi halinde, Komite yelerinin grev sreleri kendiliinden sona erer ve grev srelerinin kalan ksm iin ayn usul uyarnca yerlerine atama yaplr. Komite yeleri ayn zamanda Avrupa Parlamentosu yesi olamaz. Madde 306 Blgeler Komitesi, kendi yeleri arasndan iki buuk yllk bir sre iin, bakann ve bakanlk divann seer. Komite, i tzn kabul eder. Komite, Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyonun talebi zerine bakan tarafndan toplantya arlr. Komite, kendi inisiyatifiyle de toplanabilir. Madde 307 Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, Antlamalarda ngrlen durumlarda ve bata snr tesi ibirliiyle ilgili durumlar olmak zere dier durumlarda, gerekli grdklerinde Blgeler Komitesine danrlar. Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, gerekli grdklerinde, Komiteye grn sunmas iin, bakana bu yndeki bildirimin yapld tarihten balamak zere, bir aydan az olmamak kaydyla bir sre tanr. Tannan srenin bitimine kadar grn bildirilmemesi, srecin devamna engel tekil etmez.
123

304. madde uyarnca Ekonomik ve Sosyal Komiteye danldnda, Avrupa Parlamentosu, Konsey veya Komisyon, bu gr talebi hakknda Blgeler Komitesini bilgilendirir. Blgeler Komitesi, spesifik blgesel karlarn bulunduu kansndaysa, konu hakknda gr bildirebilir. Komite, gerekli grd hallerde kendi inisiyatifiyle gr bildirebilir. Komitenin gr, grme tutanaklaryla birlikte, Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona iletilir.

BLM 4 AVRUPA YATIRIM BANKASI Madde 308 Avrupa Yatrm Bankas tzel kiilie sahiptir. Avrupa Yatrm Bankasnn yeleri, ye devletlerdir. Avrupa Yatrm Bankasnn Stats, Antlamalara ekli bir Protokol ile belirlenir. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, oybirliiyle, Avrupa Yatrm Bankasnn talebi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Komisyona dantktan sonra veya Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Yatrm Bankasna dantktan sonra, Avrupa Yatrm Bankas Statsn deitirebilir. Madde 309 Avrupa Yatrm Bankasnn grevi, sermaye piyasalarna bavurarak ve z kaynaklarn kullanarak, i pazarn Birliin karlar dorultusunda dengeli ve istikrarl bir biimde gelimesine katkda bulunmaktr. Bu amala Banka, kr amac gtmeksizin, ekonominin tm sektrlerinde krediler ve garantiler vererek aadaki projelerin finansmann kolaylatrr: a) az gelimi blgelerin kalknmasna ynelik projeler,

b) i pazarn kurulmas veya ileyiinin gerektirdii, teebbslerin modernletirilmesini veya dntrlmesini ya da yeni i imkanlar yaratlmasn amalayan ve byklkleri ve nitelikleri nedeniyle her bir ye devletin mevcut imkanlaryla tamamen finanse edilemeyen projeler, c) birden ok ye devletin ortak karn ilgilendiren ve byklk ve nitelikleri nedeniyle her bir ye devletin mevcut imkanlaryla tamamen finanse edilemeyen projeler.

Banka, grevlerini yerine getirirken, yapsal fonlar ve Birliin dier mali aralarnn yardmyla yatrm programlarnn finansmann kolaylatrr.
124

BALIK II
MAL HKMLER

Madde 310 1. Birliin btn gelir ve gider kalemleri, her mali yl iin tahmini olarak belirlenir ve btede gsterilir. Birliin yllk btesi, Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan 314. maddeye uygun olarak hazrlanr. Bte gelirler ve giderler bakmndan denk olur. 2. Btede gsterilen harcamalara ilikin yetki, yllk bte dnemi iin, 322. maddede belirtilen tze uygun olarak verilir. 3. Btede gsterilen harcamalarn yaplmas, Birliin eyleme gemesinin ve 322. maddede belirtilen tzkte yer alan istisnalar dnda, ilgili harcamann bu tze uygun olarak yaplmasnn hukuki dayanan tekil eden hukuken balayc bir Birlik tasarrufunun nceden kabul edilmesini gerektirir. 4. Birlik, bte disiplinini salamak amacyla, bte zerinde kayda deer etkileri olabilecek bir tasarrufu, sz konusu tasarruftan kaynaklanan harcamalarn, Birliin z kaynaklarnn snrlar dahilinde ve 312. maddede belirtilen ok yll mali ereveye uygun olarak finanse edilebileceini gvence altna almadan kabul etmez. 5. Bte, salam mali ynetim ilkesine uygun olarak uygulanr. ye devletler, btede tahsis edilen deneklerin salam mali ynetim ilkesine uygun olarak kullanlmasn salamak amacyla Birlik ile ibirlii yaparlar. 6. Birlik ve ye devletler, 325. maddeye uygun olarak, Birliin mali karlarn etkileyen hileyle ve dier her trl hukuka aykr faaliyetle mcadele ederler.

BLM 1 BRLN Z KAYNAKLARI

Madde 311 Birlik, amalarna ulamak ve politikalarn yrtmek iin gerekli aralar edinir. Dier gelirler sakl kalmak kaydyla, bte tamamen z kaynaklardan finanse edilir. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, oybirliiyle, Birliin z kaynaklar sistemine ilikin hkmleri
125

belirleyen bir karar kabul eder. Bu erevede, Konsey, yeni z kaynak kategorileri oluturabilir veya mevcut bir kategoriyi kaldrabilir. Bu karar, ye devletler tarafndan kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylanmadka yrrle girmez. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla, 3. paragrafa dayanarak kabul edilen kararda ngrlm olmas kouluyla, Birliin z kaynaklar sistemine ilikin uygulama tedbirlerini belirler. Konsey, Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra hareket eder.

BLM 2 OK YILLI MAL EREVE

Madde 312 1. ok yll mali ereve, Birlik giderlerinin, dzenli bir ekilde ve Birliin z kaynaklarnn snrlar dahilinde gereklemesini salar. ok yll mali ereve, en az be yllk bir sre iin belirlenir. Birliin yllk btesi, ok yll mali ereve ile uyumlu olur. 2. Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, ok yll mali ereveyi belirleyen bir tzk kabul eder. Konsey, Avrupa Parlamentosunun ye tam saysnn ounluuyla verilecek muvafakatini aldktan sonra, oybirliiyle hareket eder. Avrupa Birlii Zirvesi, birinci alt paragrafta belirtilen tzn kabul edilmesinde, Konseye nitelikli ounlukla hareket etme yetkisi veren bir karar oybirliiyle kabul edebilir. 3. Mali ereve, gider kategorisi baznda denek tahsisi iin yllk tavanlar ve denek kullanm iin yllk tavan belirler. Snrl saydaki gider kategorileri, Birliin balca faaliyet alanlarna tekabl eder. Mali ereve, yllk bte usulnn dzgn ileyii iin gerekli dier hkmleri belirler. 4. Bir nceki mali erevenin sresi sona erdiinde, yeni mali ereveyi belirleyen Konsey tz kabul edilmemise, bir nceki mali erevenin son yl iin geerli olan tavanlar ve dier hkmleri, sz konusu tzk kabul edilinceye kadar geerli olmaya devam eder. 5. Mali erevenin kabul edilmesine ilikin usuln her aamasnda, Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon, mali erevenin kabuln kolaylatrmak iin gerekli her trl tedbiri alrlar.

126

BLM 3 BRLN YILLIK BTES Madde 313 Mali yl, 1 Ocakta balar ve 31 Aralkta sona erer. Madde 314 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, zel yasama usul uyarnca hareket ederek, Birliin yllk btesini aadaki hkmlere uygun olarak belirler: 1. Avrupa Merkez Bankas hari, her kurum, 1 Temmuzdan nce, bir sonraki mali yla ilikin gider tahminlerini hazrlar. Komisyon, bu tahminleri, farkl tahminler ierebilen bir bte taslanda bir araya getirir. Bte tasla, gelir ve gider tahminlerini ierir. 2. Komisyon, bte taslan ieren bir neriyi, btenin uygulanaca yldan nceki yln 1 Eyllnden ge olmamak kaydyla, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye sunar. Komisyon, 5. paragrafta belirtilen Uzlama Komitesi toplanncaya kadar devam eden srete bte taslanda deiiklik yapabilir. 3. Konsey, bte taslana ilikin tutumunu kabul eder ve btenin uygulanaca yldan nceki yln 1 Ekiminden ge olmamak kaydyla, Avrupa Parlamentosuna bildirir. Konsey, kabul ettii tutumun gerekeleri hakknda Avrupa Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir. 4. a) Avrupa Parlamentosu, sz konusu bildirimden sonraki 42 gn iinde: Konseyin tutumunu onaylarsa, bte kabul edilir,

b) bir karar almazsa, bte kabul edilmi saylr, c) ye tam saysnn ounluuyla deiiklikler kabul ederse, deitirilen taslak Konseye ve Komisyona iletilir. Avrupa Parlamentosu Bakan, Konsey Bakan ile mutabakat halinde, Uzlama Komitesini derhal toplantya arr. Ancak, Konsey, taslan iletilmesinden itibaren 10 gn iinde Avrupa Parlamentosuna tm deiiklikleri onayladn bildirirse, Uzlama Komitesi toplanmaz.

5. Konsey yeleri veya bunlarn temsilcileri ve Avrupa Parlamentosunu temsil eden eit sayda yeden oluan Uzlama Komitesi, toplanmasndan itibaren 21 gn iinde, Avrupa Parlamentosunun ve Konseyin tutumlar temelinde, Konsey yelerinin veya onlarn temsilcilerinin nitelikli ounluu ve Avrupa Parlamentosunu temsil eden yelerin ounluuyla ortak bir metin zerinde anlamaya varmakla grevlidir.
127

Komisyon, Uzlama Komitesinin almalarna katlr ve Avrupa Parlamentosu ile Konseyin tutumlarn birbirine yaklatrmak iin gerekli btn giriimlerde bulunur. 6. Uzlama Komitesi, 5. paragrafta belirtilen 21 gnlk sre iinde ortak bir metin zerinde mutabakata varrsa, Avrupa Parlamentosunun ve Konseyin, ortak metni onaylamak iin mutabakat tarihinden itibaren 14 gnlk sresi vardr. 7. a) 6. paragrafta belirtilen 14 gnlk sre iinde: Avrupa Parlamentosu ve Konsey ortak metni onaylarsa veya bir karar alamazsa ya da bu kurumlardan birinin ortak metni onaylamasna karlk dieri bir karar alamazsa, bte ortak metne uygun biimde kesin olarak kabul edilmi saylr, veya

b) Konsey ve ye tam saysnn ounluuyla hareket eden Avrupa Parlamentosu ortak metni reddederse veya bu kurumlardan birinin ortak metni reddetmesine karlk dieri bir karar alamazsa, Komisyon tarafndan yeni bir bte tasla sunulur, veya c) Avrupa Parlamentosunun ye tam saysnn ounluuyla ortak metni reddetmesine karlk Konsey onaylarsa, Komisyon tarafndan yeni bir bte tasla sunulur, veya

d) Konseyin ortak metni reddetmesine karlk Avrupa Parlamentosu onaylarsa, Avrupa Parlamentosu, Konseyin ret tarihinden itibaren 14 gn iinde, ye tam saysnn ounluuyla ve kullanlan oylarn bete yle bu maddenin 4. paragrafnn (c) bendinde belirtilen deiikliklerin tmnn veya bir ksmnn kabulne karar verebilir. Avrupa Parlamentosunun deiikliklerinden biri kabul edilmezse, deiiklie konu bte kalemine ilikin olarak Uzlama Komitesinde kabul edilen tutum muhafaza edilir. Bte, bu tutum temelinde kesin olarak kabul edilmi saylr. 8. Uzlama Komitesi 5. paragrafta belirtilen 21 gnlk sre iinde ortak bir metin zerinde mutabakata varamazsa, Komisyon tarafndan yeni bir bte tasla sunulur. 9. Bu maddede ngrlen sre tamamlandnda, Avrupa Parlamentosu Bakan btenin kesin olarak kabul edildiini ilan eder. 10. Her kurum, bu madde uyarnca kendisine verilen yetkileri, Antlamalara ve bu Antlamalara dayanarak kabul edilen tasarruflara uygun biimde ve zellikle Birliin z kaynaklarn ve gelir-gider denkliini dikkate alarak kullanr. Madde 315 Mali yln banda bte henz kesin olarak kabul edilmemise, bir nceki mali yla ait bte deneklerinin on ikide birini amayan bir miktar, 322. madde uyarnca kabul edilen tzk hkmlerine uygun olarak, bte blmleri baznda aylk olarak harcanabilir; ancak bu miktar, bte taslann ayn blmnde ngrlen deneklerin on ikide birini aamaz.
128

Konsey, Komisyonun nerisi zerine, 1. paragrafta belirtilen dier koullara da uyulmas kaydyla, on ikide bir orann aan harcamalara, 322. madde uyarnca kabul edilen tze uygun olarak izin verebilir. Konsey, kararn derhal Avrupa Parlamentosuna iletir. 2. paragrafta belirtilen karar, bu maddenin uygulanmasn salamaya ynelik kaynaklara ilikin gerekli tedbirleri, 311. maddede belirtilen tasarruflara uygun olarak belirler. Avrupa Parlamentosu, bu kararn kabul edilmesinden itibaren 30 gn iinde ye tam saysnn ounluuyla hareket ederek bu harcamalarn azaltlmasna karar vermezse, sz konusu karar bu srenin sonunda yrrle girer. Madde 316 322. madde uyarnca belirlenecek koullara uygun olarak, personel giderleri hari, mali yln sonu itibaryla kullanlmam olan denekler, ancak bir sonraki mali yla aktarlabilir. denekler, gider kalemlerini niteliklerine veya amalarna gre gruplandran ayr blmler altnda snflandrlr ve 322. madde uyarnca kabul edilen tze uygun olarak alt blmlere ayrlr. Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birlii Zirvesi, Konsey, Komisyon ve Avrupa Birlii Adalet Divannn giderleri, baz ortak gider kalemlerine ilikin zel dzenlemelere halel gelmeksizin, btede ayr ksmlarda yer alr.

BLM 4 BTENN UYGULANMASI VE BRA Madde 317 Komisyon, bteyi, ye devletlerle ibirlii halinde, salam mali ynetim ilkesine ve 322. madde uyarnca karlan tzk hkmlerine uygun olarak, kendi sorumluluu altnda ve tahsis edilen denekler dahilinde uygular. ye devletler, tahsis edilen deneklerin salam mali ynetim ilkesine uygun olarak kullanlmasn salamak iin Komisyon ile ibirlii yaparlar. Tzk, btenin uygulanmasnda ye devletlerin kontrol ve denetim ykmllklerini ve bundan kaynaklanan sorumluluklarn belirler. Tzk, her kurum iin, kendi harcamalarn yapma konusunda zerlerine den sorumluluklar ve ayrntl kurallar da belirler. Komisyon, 322. madde uyarnca kabul edilen tzkte belirlenen snrlar ve artlar dahilinde, bte iinde bir blmden dier blme veya bir alt blmden dier alt blme denek aktarabilir.
129

Madde 318 Komisyon, her yl, btenin uygulanmasna ilikin olarak bir nceki mali yln hesaplarn, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye sunar. Komisyon, ayrca, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye, Birliin aktif ve pasiflerini gsteren bir mali bilano sunar. Komisyon, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye, zellikle Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafndan 319. madde uyarnca salanan veriler dikkate alnarak ulalan sonular temelinde, Birliin mali durumu hakknda bir deerlendirme raporu da sunar. Madde 319 1. Avrupa Parlamentosu, Konseyin tavsiyesi zerine hareket ederek, btenin uygulanmas konusunda Komisyonu ibra eder. Avrupa Parlamentosu, bu amala, Konseyin incelemesinden sonra, 318. maddede belirtilen hesaplar, mali bilanoyu ve deerlendirme raporunu, denetlenen kurumlarn Saytayn tespitlerine verdikleri cevaplar da ieren Saytayn yllk raporunu, 287. maddenin 1. paragrafnn ikinci alt paragrafnda belirtilen uygunluk bildirimini ve Saytayn ilgili zel raporlarn inceler. 2. Avrupa Parlamentosu, Komisyonu ibra etmeden nce veya Komisyonun btenin uygulanmasna ilikin yetkilerini kullanmasyla ilgili herhangi bir dier nedenle, harcamalarn yaplmasna veya mali kontrol sistemlerinin ileyiine ilikin olarak Komisyonu dinlemek iin talepte bulunabilir. Komisyon, talebi zerine Avrupa Parlamentosuna gerekli her trl bilgiyi sunar. 3. Komisyon, ibra kararlarnda yer alan tespitler, Avrupa Parlamentosunun harcamalarn yaplmasna ilikin dier tespitleri ve Konsey tarafndan kabul edilen ibra tavsiyelerine elik eden yorumlar dorultusunda hareket etmek iin gerekli her trl tedbiri alr. Komisyon, Avrupa Parlamentosunun veya Konseyin talebi zerine, sz konusu tespit ve yorumlar dorultusunda alnan tedbirler ve zellikle btenin uygulanmasndan sorumlu birimlere verilen talimatlar hakknda rapor verir. Bu raporlar Saytaya da iletilir.

BLM 5 ORTAK HKMLER Madde 320 ok yll mali ereve ve yllk bte, avro cinsinden hazrlanr. Madde 321 Komisyon, ilgili ye devletlerin yetkili makamlarn bilgilendirmek kaydyla, ye devletlerden birinin para birimi cinsinden sahip olduu varlklar, Antlamalarn kapsamna giren amalar dorultusunda kullanlmalar iin gerekli olduu lde, dier
130

bir ye devletin para birimine evirebilir. Komisyon, ihtiya duyduu para birimlerinde nakit veya likit varlklara sahip olmas halinde, mmkn olduu lde bu tr transferler yapmaktan kanr. Komisyon, her bir ye devletle, ilgili ye devletin belirleyecei makam araclyla temas kurar. Komisyon, mali ilemlerin yrtlmesinde, ilgili ye devletin emisyon bankasna veya bu devlet tarafndan onaylanan dier bir finansal kurulua bavurur. Madde 322 1. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Saytaya dantktan sonra, tzkler vastasyla aadakileri kabul eder: a) zellikle btenin hazrlanmas ve uygulanmasnda ve hesaplarn sunulmas ve denetlenmesinde uygulanacak usul belirleyen mali kurallar,

b) mali aktrlerin, zellikle ita amirleri ile saymanlarn sorumluluklarnn denetimine ilikin kurallar. 2. Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosu ile Saytaya dantktan sonra, Birliin z kaynaklarna ilikin dzenlemelerde ngrlen bte gelirlerinin Komisyon tarafndan kullanlmasna ilikin yntem ve usulleri ve gerektiinde nakit ihtiyalarn karlamak zere uygulanacak tedbirleri belirler. Madde 323 Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon, mali aralardan, Birliin nc kiilere kar hukuki ykmllklerini yerine getirmesini mmkn klacak ekilde yararlanlmasn salar. Madde 324 Avrupa Parlamentosunun, Konseyin ve Komisyonun Bakanlar, bu Balkta belirtilen bte usulleri erevesinde, Komisyonun giriimiyle dzenli olarak toplanr. Bakanlar, bu Baln uygulanmasn kolaylatrmak amacyla, bakanlk ettikleri kurumlar arasnda istiareyi ve bunlarn tutumlarn birbirine yaklatrmay desteklemek iin gerekli tedbirleri alrlar.

BLM 6 HLEYLE MCADELE Madde 325 1. Birlik ve ye devletler, bu maddeye uygun olarak alnacak caydrc nitelikte ve ye devletlerde ve Birliin tm kurum, organ, ofis veya ajanslarnda etkili koruma
131

salayacak tedbirler vastasyla, Birliin mali karlarn etkileyen hileyle ve dier her trl hukuka aykr faaliyetle mcadele ederler. 2. ye devletler, kendi mali karlarn etkileyen hileyle mcadele etmek iin aldklar tedbirlerin aynsn, Birliin mali karlarn etkileyen hileyle mcadele etmek iin de alrlar. 3. Antlamalarn dier hkmlerine halel gelmeksizin, ye devletler, hileye kar Birliin mali karlarn korumaya ynelik eylemlerini koordine ederler. Bu amala, ye devletler, Komisyonla birlikte, yetkili makamlar arasnda sk ve dzenli bir ibirlii organize ederler. 4. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek ve Saytaya dantktan sonra, ye devletlerde ve Birliin tm kurum, organ, ofis veya ajanslarnda etkili ve e deer koruma salamak amacyla, Birliin mali karlarn etkileyen hileyi nleme ve hileyle mcadele alanlarnda gerekli tedbirleri kabul eder. 5. Komisyon, her yl, ye devletlerle ibirlii halinde, bu maddenin uygulanmas iin alnan tedbirler hakknda Avrupa Parlamentosuna ve Konseye bir rapor sunar.

BALIK III
GLENDRLM BRL Madde 326 Glendirilmi ibirlii, Antlamalara ve Birlik hukukuna uygun olur. Glendirilmi ibirlii, i pazara ve ekonomik, sosyal ve yersel uyuma halel getirmez. Bu ibirlii, ye devletler arasndaki ticarette bir engel veya ayrmclk oluturmaz ve ye devletler arasndaki rekabeti bozmaz. Madde 327 Glendirilmi ibirlii, bu ibirliine katlmayan ye devletlerin yetkilerine, hak ve ykmllklerine sayg gsterir. Bu ye devletler, glendirilmi ibirliinin, katlan ye devletler tarafndan gerekletirilmesini engellemezler. Madde 328 1. Yetki veren kararda ngrlen katlm koullarna uyulmas kaydyla, glendirilmi ibirlii, kuruluu esnasnda, tm ye devletlere aktr. Glendirilmi ibirlii, bu koullara ek olarak, sz konusu ibirlii erevesinde daha nce kabul edilmi tasarruflara uyulmas kaydyla, ye devletlere her zaman ak olur.
132

Komisyon ve glendirilmi ibirliine katlan ye devletler, mmkn olduu kadar ok sayda ye devletin katlmn tevik etmeyi gzetirler. 2. Komisyon ve gerektiinde Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisi, glendirilmi ibirliine ilikin gelimeler konusunda Avrupa Parlamentosunu ve Konseyi dzenli olarak bilgilendirirler. Madde 329 1. Mnhasr yetki alanlar ve ortak d ve gvenlik politikas hari olmak zere, aralarnda Antlamalarn kapsad alanlardan birinde glendirilmi ibirlii kurmak isteyen ye devletler, Komisyona, ngrlen glendirilmi ibirliinin kapsamn ve hedeflerini ieren bir talepte bulunurlar. Komisyon, Konseye bu talep dorultusunda bir neri sunabilir. Komisyon bir neri sunmazsa, ilgili ye devletleri bunun gerekeleri hakknda bilgilendirir. Birinci alt paragrafta belirtilen glendirilmi ibirliini gerekletirme izni, Konsey tarafndan, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra verilir. 2. Ortak d ve gvenlik politikas erevesinde, aralarnda glendirilmi ibirlii kurmak isteyen ye devletlerin talebi Konseye bildirilir. Bu talep, ngrlen glendirilmi ibirliinin, Birliin ortak d ve gvenlik politikasyla uyumlu olup olmad hakknda gr bildirecek olan Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisine ve ngrlen glendirilmi ibirliinin, zellikle dier Birlik politikalaryla uyumlu olup olmad hakknda gr bildirecek olan Komisyona iletilir. Talep, bilgilendirme amacyla Avrupa Parlamentosuna da iletilir. Glendirilmi ibirliini gerekletirme izni, Konseyin oybirliiyle alaca bir kararla verilir. Madde 330 Konseyin tm yeleri Konseydeki grmelere katlabilir, ancak oylamada sadece glendirilmi ibirliine katlan ye devletleri temsil eden Konsey yeleri yer alr. Oybirlii, sadece katlan ye devletlerin temsilcilerinin oylaryla oluur. Nitelikli ounluk, 238. maddenin 3. paragrafna gre tanmlanr. Madde 331 1. 329. maddenin 1. paragrafnda belirtilen alanlardan birinde devam eden bir glendirilmi ibirliine katlmak isteyen bir ye devlet, bu niyetini Konseye ve Komisyona bildirir.
133

Komisyon, bildirimi ald tarihten itibaren drt ay iinde, ilgili ye devletin katlmn teyit eder. Komisyon, gerektiinde, katlma koullarnn yerine getirildiini tespit eder ve glendirilmi ibirlii erevesinde daha nce kabul edilmi tasarruflarn uygulanmasyla ilgili gerekli gei tedbirlerini kabul eder. Ancak, Komisyon, katlma koullarnn yerine getirilmedii kansna varrsa, bu koullarn yerine getirilmesi iin kabul edilmesi gereken dzenlemeleri belirtir ve katlma talebini yeniden incelemek iin bir sre tanr. Komisyon bu srenin bitiminde, bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen usule uygun olarak, talebi yeniden inceler. Komisyon katlma koullarnn hl karlanmad kansndaysa, ilgili ye devlet, talep hakknda karar verecek olan Konseye bavurabilir. Konsey, 330. madde uyarnca hareket eder. Konsey, Komisyonun nerisi zerine, bu paragrafn ikinci alt paragrafnda belirtilen gei tedbirlerini de kabul edebilir. 2. Ortak d ve gvenlik politikas erevesinde devam eden bir glendirilmi ibirliine katlmak isteyen bir ye devlet, bu niyetini Konseye, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisine ve Komisyona bildirir. Konsey, Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisine dantktan ve gerektiinde katlma koullarnn yerine getirildiini tespit ettikten sonra, ilgili ye devletin katlmn teyit eder. Konsey, Yksek Temsilcinin nerisi zerine, glendirilmi ibirlii erevesinde daha nce kabul edilmi tasarruflarn uygulanmasna ilikin gerekli gei tedbirlerini de kabul edebilir. Ancak, Konsey, katlma koullarnn yerine getirilmedii kansna varrsa, bu koullarn yerine getirilmesi iin kabul edilmesi gereken dzenlemeleri belirtir ve katlma talebini yeniden incelemek iin bir sre tanr. Konsey, bu paragrafn amalar dorultusunda, oybirliiyle ve 330. madde uyarnca hareket eder. Madde 332 Kurumlarn idari giderleri hari, glendirilmi ibirliinin uygulanmasndan kaynaklanan harcamalar, tm Konsey yeleri tarafndan Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra oybirliiyle aksi ynde karar verilmedike, katlan ye devletler tarafndan stlenilir. Madde 333 1. Antlamalarn glendirilmi ibirlii erevesinde uygulanabilir olan bir hkmnde Konseyin oybirliiyle hareket etmesi ngrldnde, Konsey, 330. maddede ngrlen hkmlere uygun olarak oybirliiyle, nitelikli ounlukla hareket etme ynnde bir karar kabul edebilir. 2. Antlamalarn glendirilmi ibirlii erevesinde uygulanabilir olan bir hkmnde Konseyin zel yasama usul uyarnca tasarruflar kabul etmesi ngrldnde, Konsey, 330. maddede ngrlen hkmlere uygun olarak
134

oybirliiyle, olaan yasama usul uyarnca hareket etme ynnde bir karar kabul edebilir. Konsey, Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra hareket eder. 3. 1 ve 2. paragraflar, askeri etkileri veya savunma alannda etkileri olan kararlara uygulanmaz. Madde 334 Konsey ve Komisyon, glendirilmi ibirlii erevesinde stlenilen faaliyetlerin birbiriyle uyumunu ve bu faaliyetlerin Birlik politikalaryla uyumunu salar ve bu ynde ibirlii yaparlar.

YEDNC KISIM
GENEL VE NHA HKMLER
Madde 335 Birlik, ye devletlerin her birinde, ulusal mevzuat uyarnca tzel kiilere tannan en geni hak ve fiil ehliyetine sahiptir; zellikle menkul ve gayrimenkul mallar edinebilir, bunlar zerinde tasarrufta bulunabilir ve davalarda taraf olabilir. Birlik, bu erevede, Komisyon tarafndan temsil edilir. Ancak, Birlik, kurumlarnn grevleriyle ilgili konularda, idari zerklie sahip olmalar sebebiyle, bu kurumlar tarafndan temsil edilir. Madde 336 Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, tzkler vastasyla ve ilgili dier kurumlara dantktan sonra, Birlik Memurlarnn Statsn ve Birliin Dier Grevlilerinin stihdam Koullarn belirler. Madde 337 Komisyon, kendisine verilen grevleri yerine getirmek iin, Konseyin basit ounlukla hareket ederek Antlamalarn hkmlerine uygun biimde belirledii snrlar ve artlar dahilinde, gerekli her trl bilgiyi toplayabilir ve her trl kontrol yapabilir. Madde 338 1. Avrupa Merkez Bankalar Sistemi ve Avrupa Merkez Bankas Statsne Dair Protokoln 5. maddesine halel gelmeksizin, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olaan yasama usul uyarnca hareket ederek, Birlik faaliyetlerinin yrtlmesi iin gerekli olduunda, istatistikler retilmesi amacyla tedbirler kabul eder.
135

2. Birlik istatistiklerinin retimi; tarafszlk, gvenilirlik, objektiflik, bilimsel bamszlk, maliyet verimlilii ve istatistiki gizlilie uygun biimde yaplr ve ekonomik operatrlere ar yk getirmez. Madde 339 Birlik kurumlarnn yeleri, komitelerin yeleri ve Birliin memurlar ve dier grevlileri, grevleri sona erdikten sonra dahi, bata teebbslere, bunlarn ticari ilikilerine veya maliyet unsurlarna ilikin bilgiler olmak zere, nitelikleri gerei mesleki sr kapsamna giren bilgileri aklamamakla ykmldrler. Madde 340 Birliin szlemeden doan sorumluluu, sz konusu szlemeye uygulanacak hukuka tabidir. Szleme d sorumluluk konusunda, Birlik, kurumlarnn veya memurlarnn grevlerini yerine getirirken neden olduklar zararlar, ye devletlerin hukuklarnda ortak olan genel ilkelere gre tazmin eder. 2. paragrafa istisna olarak, Avrupa Merkez Bankas, kendisinin veya memurlarnn, grevlerini yerine getirirken neden olduklar zararlar, ye devletlerin hukuklarnda ortak olan genel ilkelere gre tazmin eder. Memurlarn Birlie kar kiisel sorumluluklar, Birlik Memurlarnn Statsnde ve Birliin Dier Grevlilerinin stihdam Koullarnda yer alan hkmlere tabidir. Madde 341 Birlik kurumlarnn merkezi, ye devlet hkmetlerinin mutabakatyla belirlenir. Madde 342 Birlik kurumlarnn kullanaca dillere ilikin kurallar, Avrupa Birlii Adalet Divan Statsnde yer alan hkmlere halel gelmeksizin, Konsey tarafndan oybirliiyle ve tzkler vastasyla belirlenir. Madde 343 Birlik, 8 Nisan 1965 tarihli Avrupa Birliinin Ayrcalklar ve Dokunulmazlklarna Dair Protokolde belirlenen koullar dahilinde, ye devletlerin topraklarnda grevlerini yerine getirmek iin gerekli ayrcalk ve dokunulmazlklardan yararlanr. Bu ayrcalk ve dokunulmazlklar, Avrupa Merkez Bankas ve Avrupa Yatrm Bankas bakmndan da geerlidir.
136

Madde 344 ye devletler, Antlamalarn yorumu veya uygulanmas ile ilgili bir uyumazlk konusunda, Antlamalarda ngrlenler dnda bir zm yntemine bavurmamay taahht ederler. Madde 345 Antlamalar, ye devletlerin mlkiyet sistemini dzenleyen kurallarna hibir ekilde halel getirmez. Madde 346 1. Antlamalarda yer alan hkmler, aadaki kurallarn uygulanmasna engel tekil etmez: a) hibir ye devlet, ifa edilmesinin kendi gvenlii asndan temel karlarna aykr olduunu dnd bilgileri vermekle ykml deildir,

b) her ye devlet, gvenliine ilikin temel karlarn korunmas iin gerekli grd, silah, mhimmat ve sava malzemesi retimi veya ticareti ile ilgili tedbirleri alabilir; bu tedbirler, spesifik olarak askeri amal olmayan rnler bakmndan i pazardaki rekabet koullarn olumsuz ynde etkileyemez. 2. Konsey, Komisyonun nerisi zerine oybirliiyle hareket ederek, 1. paragrafn (b) bendindeki hkmlerin uyguland, 15 Nisan 1958 tarihinde belirledii rnler listesinde deiiklikler yapabilir. Madde 347 ye devletler, bir ye devletin, kamu dzenini bozan ciddi i karklk durumunda, sava durumunda veya sava tehdidi oluturan ciddi uluslararas gerginlik durumunda veya kendisi tarafndan barn ve uluslararas gvenliin korunmasn teminen stlenilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin almak zorunda kalabilecei tedbirlerin i pazarn ileyiini etkilemesini nlemek amacyla, gerekli ortak admlar atmak zere birbirleriyle istiarede bulunurlar. Madde 348 346 ve 347. maddelerde belirtilen durumlarda alnan tedbirlerin, i pazardaki rekabet koullarn bozucu bir etkisi olmas halinde, Komisyon, ilgili ye devletle birlikte, bu tedbirlerin Antlamalarda yer alan kurallarla nasl uyumlu hale getirilebileceini inceler.

137

258 ve 259. maddelerde yer alan usule istisna olarak, Komisyon veya bir ye devlet, dier bir ye devletin 346 ve 347. maddelerde belirtilen yetkileri ktye kulland grndeyse, dorudan Adalet Divanna bavurabilir. Adalet Divan kararn gizli oturumda verir. Madde 349 Guadeloupe, Fransz Guyanas, Martinik, Runion, Saint-Barthlemy, Saint-Martin, Azor Takmadalar, Madeira Takmadalar ve Kanarya Adalarnn, uzaklklar, ada olular, kk yzlmleri, zorlu toporafyalar ve iklimleri, ekonomik olarak az sayda rne baml olmalar gibi, srekli olular ve bir araya gelmeleri gelimelerini ciddi olarak etkileyen faktrlerle arlaan yapsal nitelikteki sosyal ve ekonomik durumlarn gz nnde bulundurarak, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra, zellikle Antlamalarn, ortak politikalar da dahil, bu blgelere uygulanmasnn koullarn belirlemeyi amalayan spesifik tedbirler kabul eder. Bu spesifik tedbirlerin, Konsey tarafndan zel yasama usul uyarnca kabul edilmesi durumunda da, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosuna dantktan sonra hareket eder. 1. paragrafta belirtilen tedbirler, zellikle, gmrk ve ticaret politikalar, maliye politikas, serbest blgeler, tarm ve balklk politikalar, hammadde ve temel tketim mallarnn tedarikine ilikin koullar, devlet destekleri, yapsal fonlara ve yatay Birlik programlarna eriim koullar gibi alanlara ilikindir. Konsey, 1. paragrafta belirtilen tedbirleri, i pazar ve ortak politikalar da dahil, Birlik hukuk dzeninin btnln ve uyumunu bozmadan, merkezden en uzak blgelerin zel niteliklerini ve onlar snrlayan koullar gz nnde tutarak kabul eder. Madde 350 Antlamalardaki hkmler, Belika ve Lksemburg arasndaki veya Belika, Lksemburg ve Hollanda arasndaki blgesel birliklerin mevcudiyetine veya srdrlmesine, bu blgesel birliklerin amalar Antlamalarn uygulanmas suretiyle gerekletirilemedii lde, engel tekil etmez. Madde 351 Antlamalardaki hkmler, bir veya daha fazla ye devlet ile bir veya daha fazla nc lke arasnda, 1 Ocak 1958den nce veya daha sonra katlan devletler iin katlm tarihlerinden nce akdedilmi anlamalardan doan hak ve ykmllklere halel getirmez. Bu anlamalar Antlamalarla badamad lde, ilgili ye devlet veya ye devletler, tespit edilen uyumsuzluklar gidermek iin gerekli tm tedbirleri alr. Bu amala ye devletler, ihtiya halinde birbirlerine yardmc olurlar ve gerektiinde ortak bir tavr benimserler.
138

ye devletler, 1. paragrafta belirtilen anlamalarn uygulanmasnda, Antlamalar uyarnca her bir ye devletin salad avantajlarn Birliin kurulmasnn ayrlmaz bir paras olduu ve bundan dolay, ortak kurumlarn oluturulmas, bu kurumlara yetkiler verilmesi ve dier tm ye devletlerce ayn avantajlarn salanmasyla ayrlmaz biimde bal olduu gereini dikkate alrlar. Madde 352 1. Antlamalarda belirtilen amalardan birinin gerekletirilmesi iin, Antlamalarda tanmlanan politikalar erevesinde, Birliin bir eylemde bulunmas gerekirse ve Antlamalarda bu eylem iin gerekli yetkiler ngrlmemise, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra, oybirliiyle hareket ederek uygun tedbirleri alr. Sz konusu tedbirlerin Konsey tarafndan zel yasama usul uyarnca kabul edilmesi durumunda da, Konsey, Komisyonun nerisi zerine ve Avrupa Parlamentosunun muvafakatini aldktan sonra oybirliiyle hareket eder. 2. Komisyon, Avrupa Birlii Antlamasnn 5. maddesinin 3. paragrafnda yer alan katmanl yetki ilkesine uyulmasnn izlenmesi usul erevesinde, ulusal parlamentolarn dikkatini ibu maddeye dayanan nerilere eker. 3. Bu maddeye dayanarak kabul edilen tedbirler, Antlamalarn uyumlatrmay hari tutmas halinde, ye devletlerin kanun ve ikincil dzenlemelerinin uyumlatrlmasn iermez. 4. Bu madde, ortak d ve gvenlik politikasna ilikin hedeflerin gerekletirilmesi iin dayanak tekil etmez ve bu madde uyarnca kabul edilen tasarruflar Avrupa Birlii Antlamasnn 40. maddesinin 2. paragrafnda ngrlen snrlamalara sayg gsterir. Madde 353 Avrupa Birlii Antlamasnn 48. maddesinin 7. paragraf, aadaki maddelere uygulanmaz: 311. maddenin 3 ve 4. paragraflar, 312. maddenin 2. paragrafnn birinci alt paragraf, 352. madde, 354. madde. Madde 354 Avrupa Birlii Antlamasnn Birlik yeliinden kaynaklanan baz haklarn askya alnmasna ilikin 7. maddesinin amalar dorultusunda, ilgili ye devleti temsil eden Avrupa Birlii Zirvesi yesi veya Konsey yesi oylamaya katlmaz ve ilgili ye devlet, sz konusu maddenin 1 ve 2. paragraflarnda belirtilen ye devletlerin te birinin veya bete drdnn hesaplanmasnda dikkate alnmaz. Hazr bulunan veya temsil edilen
139

yelerin ekimser kalmalar, sz konusu maddenin 2. paragrafnda belirtilen kararlarn kabul edilmesine engel tekil etmez. Avrupa Birlii Antlamasnn 7. maddesinin 3 ve 4. paragraflarnda belirtilen kararlarn kabul iin gerekli nitelikli ounluk, ibu Antlamann 238. maddesinin 3. paragrafnn (b) bendine gre tanmlanr. Avrupa Birlii Antlamasnn 7. maddesinin 3. paragraf uyarnca kabul edilen oy hakknn askya alnmas kararn takiben, Konseyin Antlamalarn bir hkm temelinde nitelikli ounlukla hareket etmesi halinde, nitelikli ounluk, ibu Antlamann 238. maddesinin 3. paragrafnn (b) bendi uyarnca veya Konseyin Komisyon veya Birlik Dileri ve Gvenlik Politikas Yksek Temsilcisinin nerisi zerine hareket etmesi halinde 238. maddenin 3. paragrafnn (a) bendine gre tanmlanr. Avrupa Birlii Antlamasnn 7. maddesinin amalar dorultusunda, Avrupa Parlamentosu, ye tam saysnn ounluunu temsil etmek kouluyla, kullanlan oylarn te iki ounluuyla hareket eder. Madde 355 Avrupa Birlii Antlamasnn Antlamalarn yer bakmndan uygulama alanna ilikin 52. maddesi hkmlerine ilaveten, aadaki hkmler uygulanr: 1. Antlamalarn hkmleri, Guadeloupe, Fransz Guyanas, Martinik, Runion, Saint-Barthlemy, Saint-Martin, Azor Takmadalar, Madeira Takmadalar ve Kanarya Adalarna 349. maddeye uygun olarak uygulanr. 2. Ek IIdeki listede yer alan denizar lke ve topraklara, Drdnc Ksmda dzenlenen zel ortaklk rejimi uygulanr. Antlamalar, Byk Britanya ve Kuzey rlanda Birleik Krall ile zel ilikileri bulunan ve yukardaki listede yer almayan denizar lke ve topraklara uygulanmaz. 3. Antlamalarn hkmleri, d ilikilerinden bir ye devletin sorumlu olduu Avrupa topraklarna uygulanr. 4. Antlamalarn hkmleri, land Adalarna, Avusturya Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti ve sve Krallnn Katlm Koullarna likin Senetin 2 Nolu Protokolnde yer alan hkmlere uygun olarak uygulanr. 5. Avrupa Birlii Antlamasnn 52. maddesine ve ibu maddenin 1 ila 4. paragraflarna istisna olarak: a) Antlamalar Faroe Adalarna uygulanmaz,

b) Antlamalar; ek Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, Kbrs Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Malta
140

Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Slovenya Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyetinin Avrupa Birliine katlm artlarna ilikin Senetin ekinde yer alan Byk Britanya ve Kuzey rlanda Birleik Krallnn Kbrstaki Egemen s Blgelerine Dair Protokolde belirlenen dzenlemelerin gerekli olduu lde uygulanmasnn salanmas hari olmak zere ve bu Protokoln hkmlerine uygun ekilde, Birleik Kralln Kbrstaki Arotur ve Dikelya Egemen s Blgelerine uygulanmaz. c) Antlamalar, Man Adalar ve Man Adasna, yeni ye devletlerin Avrupa Ekonomik Topluluuna ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluuna katlmalarna ilikin olarak 22 Ocak 1972 tarihinde imzalanan Antlamada bu adalar iin ngrlen dzenlemelerin uygulanmasnn salanmas iin gerekli olduu lde uygulanr.

6. Avrupa Birlii Zirvesi, ilgili ye devletin giriimiyle, 1 ve 2. paragraflarda belirtilen Danimarka, Fransa veya Hollandann bir lke veya toprann statsn Birlik bakmndan deitiren bir karar kabul edebilir. Avrupa Birlii Zirvesi, Komisyona dantktan sonra oybirliiyle hareket eder. Madde 356 Bu Antlama sresiz olarak akdedilmitir. Madde 357 Bu Antlama, Yksek kit Taraflarca kendi anayasal kurallarna uygun olarak onaylanr. Onay belgeleri talya Cumhuriyeti Hkmetine tevdi edilir. Bu Antlama, son onay belgesinin tevdi tarihini izleyen ayn ilk gn yrrle girer. Ancak, onay belgesinin ayn ikinci yarsnda tevdi edilmesi halinde, Antlama, tevdi tarihini izleyen ikinci ayn ilk gn yrrle girer. Madde 358 Avrupa Birlii Antlamasnn 55. maddesi hkmleri, ibu Antlamaya uygulanr.

DORULUUNU ONAYLAYARAK, aada adlar yazl tam yetkili temsilciler bu Antlamay imzalamlardr. Romada bin dokuz yz elli yedi ylnn Mart aynn yirmi beinci gn yaplmtr.

141

EKLER

EK I AVRUPA BRLNN LEY HAKKINDA ANTLAMANIN 38.MADDESNDE BELRTLEN LSTE

(1) Brksel Nomenklatrndeki Numara (2) rnlerin Tanm

Fasl 1 Fasl 2 Fasl 3 Fasl 4 Fasl 5 05.04 05.15

Canl hayvanlar Etler ve yenilebilir sakatat Balklar, kabuklu hayvanlar, yumuakalar St rnleri; ku ve kmes hayvanlarnn yumurtalar; tabii bal

Tam veya para halinde hayvan barsaklar, mesaneleri ve mideleri (balklara ait olanlar hari) Baka yerde belirtilmeyen veya yer almayan hayvansal rnler; insan tketimine uygun olmayan Fasl 1 veya 3 kapsamndaki l hayvanlar Canl aalar ve dier bitkiler; yumrular, kkler ve benzerleri; kesme iekler ve ss yapraklar Yenilebilir sebzeler ve baz kk ve yumrular Yenilebilir meyveler ve yenilen sert kabuklu turungillerin veya kavun ve karpuzlarn kabuklar meyveler;

Fasl 6 Fasl 7 Fasl 8 Fasl 9 Fasl 10 Fasl 11 Fasl 12 Fasl 13 eski 13.03 Fasl 15 15.01 15.02

Kahve, ay ve baharat, Paraguay ay (mat) hari (Balk No. 09.03) Hububat Deirmencilik rnleri; malt ve niasta; gluten; inlin Yal tohum ve meyveler; muhtelif tane, tohum ve meyveler; sanayide ve tpta kullanlan bitkiler; saman ve kaba yem

Pektin

Lard ve dier eritilmi domuz ya; kmes hayvanlarnn eritilmi yalar Eritilmemi sr, koyun veya kei yalar; bu yalardan elde edilen sv donya (premier jus dahil)
145

(1) Brksel Nomenklatrndeki Numara

(2) rnlerin Tanm

15.03

Lard stearini, oleostearin ve donya stearini; sv lard, oleoya ve sv don ya (emlsiyon haline getirilmemi, kartrlmam veya baka ekilde hazrlanmam) Balklarn veya deniz memelilerinin kat ve sv yalar (rafine edilmi veya edilmemi) Sv veya kat, ham, rafine edilmi veya artlm sabit bitkisel yalar, Rafine edilmi veya edilmemi hayvansal veya bitkisel kat ve sv yalar, (hidrojenize edilmi, ancak daha ileri bir ilem grmemi) Margarin, yapay lard ve dier hazrlanm yenilebilir yalar Yal maddelerin veya hayvansal veya bitkisel mumlarn ilenmesinden meydana gelen artklar Et, balk, kabuklu hayvanlar veya yumuakalarn mstahzarlar

15.04 15.07 15.12 15.13 15.17 Fasl 16 Fasl 17 17.01 17.02 17.03

Pancar ekeri veya kam ekeri (kat halde) Dier ekerler; eker uruplar; suni bal (tabii bal ile kartrlm veya kartrlmam); karamel Melaslar (renklendirilmi veya renklendirilmemi)

17.05 (*) Aroma veya renklendirici katlm ekerler, uruplar ve melaslar (vanilya ekeri veya vanilin dahil), herhangi bir oranda ilave eker ieren meyve sular hari Fasl 18 18.01 18.02 Fasl 20 Fasl 22 22.04 22.05 22.07 zm ras, fermantasyonu devam eden veya fermantasyonu alkol ilavesinden baka ekilde durdurulmu olanlar Taze zm araplar; fermantasyonu alkol ilavesiyle durdurulmu zm ras Fermante edilmi dier iecekler (elma arab, armut arab, bal arab gibi) Kakao ekirdekleri, btn veya krk, ham veya kavrulmu Kakao kabuklar, i kabuklar, zarlar ve dkntleri Sebzelerden, meyvelerden veya bitkilerin dier ksmlarndan elde edilen mstahzarlar

146

(1) Brksel Nomenklatrndeki Numara

(2) rnlerin Tanm

eski 22.08 (*) Alkol derecesi ne olursa olsun, tayir (denatre) edilmi veya eski 22.09 (*) edilmemi, Ek Ide listelenen tarmsal rnlerden elde edilen etil alkol veya damtm yoluyla elde edilen doal alkoll ikiler, likrler ve dier distile alkoll iecekler ve ieceklerin retimine ynelik bileik alkol mstahzarlar (konsantre hulasalar olarak bilinen) hari 22.10 (*) Sirkeler ve sirke yerine geen maddeler Fasl 23 Fasl 24 24.01 Fasl 45 45.01 Fasl 54 54.01 Keten (ham veya ilenmi, ancak ip haline getirilmemi); keten, ktk ve dkntleri (iplik dkntleri ve ditme suretiyle elde edilen paavralar dahil) Tabii mantar, ilenmemi, getirilmi; dknt mantar krlm, granl veya toz haline Yaprak ttn ve ttn dkntleri Gda sanayisinin kalnt ve dkntleri; hayvanlar iin hazrlanm kaba yemler

Fasl 57 57.01 Kendir (cannabis sativa) (ham veya ilenmi, ancak iplik haline getirilmemi); kendir, ktk ve dkntleri (iplik dkntleri ve ditme suretiyle elde edilen dkntler dahil)

(*) 18 Aralk 1959 tarihli ve 7a sayl Avrupa Ekonomik Topluluu Konseyi Tznn 1. maddesi ile ilave edilmitir (ATRG No 7, 30.1.1961, s.71/61)

-----o-----

147

EK II AVRUPA BRLNN LEY HAKKINDA ANTLAMANIN DRDNC KISMINDA YER ALAN HKMLERN UYGULANACAI DENZAIRI LKE VE TOPRAKLAR - Grnland, - Yeni Kaledonya ve Bal Topraklar, - Fransz Polinezyas, - Fransz Gney ve Antarktika Topraklar, - Wallis ve Futuna Adalar, - Mayotte Takmadalar, - Saint Pierre ve Miquelon Takmadalar, - Aruba Adas, - Hollanda Antilleri, Bonaire, Curaao, Saba, Sint Eustatius, Sint Maarten, Anguilla Takmadalar,

- Cayman Adalar, - Falkland Adalar, - Gney Georgia ve Gney Sandwich Adalar, - Montserrat Adas, - Pitcairn Adas, - Saint Helena ve Bal Topraklar, - ngiliz Antarktika Topraklar, - ngiliz Hint Okyanusu Topraklar, - Turks ve Caicos Adalar, - ngiliz Virjin Adalar, - Bermuda Adalar. -----o----148