NGHIN CU THIT K, CH TO B KHI NG MM

CNG SUT LN CHO NG C KHNG NG B BA PHA

Ths. V Xun Hng, B mn Trang b in - HGTVT
Nhm Sinh vin: Nguyn Vn Chinh, Th Th,
Nguyn Vn t, Kiu Vn Vinh
Lp Trang b in in t K42 HGTVT
1. t vn
Vic khi ng ng c khng ng b c cng sut ln c nhiu vn phc tp. Do dng in
khi ng rt ln Ikhi ng = (5 7) Inh mc nn khi khi ng rt d gy chy ng c, v gy ra
st p trn li in lm nh hng n cc thit b khc. V th cn phi hn ch dng khi
ng cho ng c.
C nhiu phng php hn ch dng khi ng: Dng cun khng, my bin p t ngu,
i ni sao tam gic, mc thm in tr ph vo roto .v.v. Nhng u c nhc im l ng c
b nhy cp tc , gy ra tn hao v in, c tip im c kh nn d b mi mn .v.v. gii
quyt c nhng hn ch trn chng ti tin hnh nghin cu v thc hin ti: Nghin
cu thit k, ch to b khi ng mm cng sut ln cho ng c khng ng b ba pha. u
im ca b khi ng ny l tc ng c c tng dn, khng b nhy cp, hn ch tn hao
v in; b iu p s dng cc triac hoc thyristor nn khng c tip im c kh nn bn c
hc cao. Thng c s dng trong cc trm bm, l nhit , h thng ht nhin liu trong cc
nh my hoc cc loi ti c mmen t l vi tc nh qut gi .v.v.
y l mt ti c tnh m, b khi ng mm c th s dng cho nhiu ng dng khc
nhau; ngoi vic b bin i cng sut dng khi ng ng c, chng ta cn c th dng
iu chnh v n nh tc ng c. Trong bi bo ny chng ti s trnh by thit k v mch
lc, mch iu khin, m phng xc nh cc thng s k thut, gim st cc thng s ca h
thng bng my tnh, .v.v.
2. B iu p ba pha
B iu chnh in p ba pha thng s dng cc van cng sut ln nh cc transistor cng sut,
thyristor, hay triac. Cc van ny c cht lng iu chnh rt tt v l thit b khng tip im.
VB

VA

Vc

VM

Ua

Uac/2

Uab/2

iB

iA
ThA

Th'A

=/3

ic
Th'B

ThC

Th'C

V'C

Pha C

V'B

Pha B

V'A

Pha A

ThB

Hnh 1. S b iu p ba pha dng Thyristor

ThA
Th'A
ThB
Th'B
ThC
Th'C

Hnh 2. Dng in p mt pha(ti RL)

3. Mch iu khin
Trong ti ny chng ti s dng vi mch TCA785 ca hng Siemen iu khin pht xung
cho Triac. Vi mch ny c u im l tch hp cao, chu c dng ln, lm vic tin cy, lp
mch tng i n ginv trong cng nghip, ngy nay ngi ta thng s dng chip ny. So
vi iu khin Thyristor, th iu khin Triac cn phi c xung iu khin trong c hai na chu
k. m bo b iu p lm vic tt v n nh chng ti s dng phng php to xung
chm iu khin Triac.

Hnh 3. Dng tn hiu trn cc chn ca TCA785

4. Lut khi ng mm
Mt s thng s ca lut khi ng c lit k di y:
9 Uboot : in p t lc khi ng cho ng c
9 Tq: Thi gian qu
9 Uk: in p iu khin vo chn 11 ca TCA785
9 Um: in p nh mc cp cho ng c
9 Amplifier: Khuych i thut ton
9 ADC: Analog Digital convert
9 DAC: Digital Analog convert.

S nguyn l ca b khi ng mm :
Hin th gi tr t
Uboot
PC

tq
Uboot

tq

ADC
0809

Micro
Controller
AT89C51
DAC
0808

Uk

Amplifier
LF351

Hnh 4. S khi mt nguyn l ca b to lut khi ng mm

Ta c th khi ng ng c t my tnh, hoc t cc chit p trn mch iu khin bng mt
nt chn. Cc gi tr t c hin th trn LED.
Lut khi ng nh sau : ng c khi ng vi gi tr in p t (Uboot), sau in p
c tng dn ti gi tr in p nh mc (Um) sau mt khong thi gian qu (tq). Sau mt
thi gian ng c s gim tc v hot ng vi in p U2 (hnh 6).
in p Uk c so snh vi tn hiu c dng xung rng ca c to ra bi vi mch TCA785
xc nh gc m , bng cch in p t vo ng c c iu khin, c th miu t
nh sau:
Uk gim ==> gc m gim ==> in p cp cho ng c tng.

U(V)

U
Uboot

Urc
Uk

U2
U1

Um
tq

Hnh 5. Uk c so snh vi xung rng ca Urc

t(s)

Hnh 6. th lut khi ng mm

5. Xc nh thng s ti u ca lut khi ng bng m phng

Vic xc nh cc thng s ti u cho lut khi ng mm nu thc hin trn ng c thc s
kh khn v nhiu thi gian. Phn mm Matlab & Simulink h tr cc cng c cn thit m
phng c h thng; thng qua chng trnh m phng trn nn Simulink do chng ti xy dng
cc thng s Uboot, tq, lut khi ng tuyn tnh hoc phi tuyn c th c xc nh. Nh ta
c th quan st cc dng tn hiu iu khin tm cc thng s ti u cho vic khi ng c. S
m phng h thng nh sau:

Hnh 7. S m phng h thng trn nn Simulink/Matlab.

6. Xy dng giao din gim st v iu khin
Giao din gim st v iu khin c vit bng
ngn ng Visual Basic. Ngn ng ny h tr vic
giao tip vi my tnh qua cng COM. Mt khc
vic xy dng giao din bng Visual Basic kh
n gin, tit kim thi gian lp trnh.
Cc chc nng ca giao din :
Chn thng s m cng COM
Chn gi tr in p khi ng
Chn thi gian qu

Hnh 8. Giao din gim st v iu khin

7. Kt lun
y l mt ti mang tnh thc tin, mc d trong mt thi gian ngn nhm nghin cu
thu c nhng kt qu nht nh, nh xy dng thnh cng b khi ng mm cho ng c
khng ng b ba pha (Hnh 9) c th lp t s dng ti cc trm bm, l nhit .v.v. Mt
khc vic truyn thng vi my tnh gip ngi vn hnh c th iu khin, gim st hot ng
ca h thng t my tnh, iu ny rt ph hp vi xu th pht trin ngy nay.
Trong giai on tip theo, chng ti s tip tc hon thin sn phm, c bit l vic iu
chnh v n nh tc ng c v phn mm giao din gip ngi vn hnh thun li hn trong
vic iu khin v gim st hot ng ca c h thng.
Ti liu tham kho
[1]. Joseph Vithayathil, Power electronics: princliples and applications. McGraw - Hill, Inc,
1995.
[2]. Cyril W..Lander, Power electronics, McGraw - Hill, Inc, 1992.

Hnh 9. Mch iu khin ca b khi ng mm (phin bn u tin).