ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info S THNG 03/2012
Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info
TP SAN DN CH
C QUAN TRUNG NG NG DN CH VIT NAM Trng Ban Bin Tp L Hong Ph Ban Bin Tp V Tn Hun K Thut Nguyn Thy Trn Khi Nguyn L Dn
Cng Tc Vin: MC LC S THNG 03/2012 3
5
6
7
10
13
16
18
19
21
23 H ThyTn Nhn Hi YnTrng Ngha Trn PhcQunh Trang Vit HngL Uyn Trng Thy Dng Trn Ngc Lan Nguyn Mai Hng L Phng Loan Lin lc: Website: www.ddcvn.info Facebook: www.facebook.com/ ddcvn Twitter: www.twitter.com/ddcvn Scribd: www.scribd.com/ptdcvn Email: dangdanchuvietnam@gmail.com hoc thongtin@ddcvn.info NGUYN TC C BN CHNH TR
MT S NH U TRANH B CHUYN N TRI GIAM NGH AN RFA
TNG QUAN V DN CH
KIM SOT V CN BNG QUYN LC GS David Williams Trn Duy Nguyn v Nguyn Th Hng dch
SA HIN PHP TR THC PHI LN TING L Anh Hng
NH NC V NGI DN Trn Hu Quang
CI CCH CHNH TR NN BT U T U? Bi Cng T
CN LM MT X HI KHNG THAM NHNG
VIT-M BT U CC CUC M PHN KH KHN V THNG MI Raymond Burghardt
S LC QU TRNH HOT NG NG DN CH VIT NAM
N GHI DANH THAM GIA NG DN CH VIT NAM Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info NG DN CH VIT NAM: NGUYN TC C BN CHNH TR
NC VIT NAM CA NGI VIT NAM Nc Vit Nam c lp, c ch quyn. Quyn lm ch t nc thuc v nhn dn, khng thuc v c nhn, t chc hay chnh ng no. Quyn lm ch t nc (quyn bu c v ng c, quyn phc quyt hin php v cc vn h trng ca t nc); quyn lm ch t ai; quyn kinh t t nhn ca nhn dn phi c hin nh v lun lun c nh nc bo v.
DN L NN TNG CA QUYN LC dn th hin qua l phiu. Bu c t do v cng bng 1 l iu kin tin quyt ca x hi cng bng, uy tn chnh tr, cm quyn chnh danh. Quyn lc nh nc do nhn dn tha thun trao cho thng qua hin php dn ch 2 .
BNH NG X HI Pht trin x hi dn s 3 lnh mnh, bnh ng kinh t t nhn, thc y c hi tin thn bnh ng cho ton dn. Tt c mi ngi u bnh ng trc php lut, khng mt c quan, on th hay c nhn no ng trn php lut. Vit Nam cn c lut lp hi 4 , trc ht l hp thc ng cm quyn. Cc chnh ng hot ng theo quy nh ca php lut. Mt ng c quyn chnh tr l chuyn quyn, ng trn php lut.
NH NC PHP QUYN Quyn lc hin php l ti thng, cao hn quyn lc nh nc. Hin php dn ch nht thit l nn tng ca nh nc php quyn. T do, dn ch, nhn quyn thc thi theo nguyn vng ca dn tc Vit Nam, th hin qua lut php quc gia v ph hp vi cng php quc t.
Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Ch thch [1-4]: [1] Bu c c ng l p t, khng tn trng quyn lm ch ca nhn dn. l nguyn nhn dn n tnh trng cm quyn khng chnh danh. Cn thy r, khng c bu c cng bng trong ch mt ng v cng khng c tnh trng mt ng chuyn quyn trong x hi c ch bu c cng bng. Bu c cng bng v ch mt ng l hai ch trng tri ngc nhau. Mt ng chnh tr khong 5% dn s nhng li ngn chn quyn chnh tr ca i a s thnh phn trong x hi l iu khng th gii thch v phng din o c x hi v bu c cng bng. Trong ch mt ng th hi ng bu c b iu hnh bi mt ng cho nn vic chn la ng c vin, cng nh quy trnh gim st v kim phiu khng th v t, trung thc, vic b phiu ca nhn dn ch l hnh thc. Ni cch khc, vic la chn cc v tr lnh o l do mt ng quyt thay v do nhn dn bu. Bu c t do v cng bng l bu c ca mi thnh phn x hi, quyn t ng c ca cng dn c tn trng trn thc t, v i bu hay khng l quyn ca cng dn, khng b p buc.
[2] Khc vi hin php ca mt ng chuyn quyn, hin php dn ch l hin php ca ton dn. l hin php c thng qua qua th tc son tho ca nhiu thnh phn x hi v c nhn dn phc quyt (tc l trng cu dn bng hnh thc b phiu trc khi nh nc ban hnh). Hin php hin hnh ti Vit Nam l hin php ca mt ng, khng phi hin php ca ton dn. Vic ban hnh hin php ca mt ng ng ngha vi tnh trng cm quyn khng c nhn trao quyn. Mt thc t quan trng cn lu , trong th ch cng ho d theo ch ngha hay t tng chnh tr no th t nc nht thit cng phi c mt bn hin php dn ch vi c ch nh nc minh bch, v iu hnh x hi bng php lut. [3] xy dng, pht trin x hi dn ch, cng bng ti Vit Nam, c th xc nh ngoi hai tr ct kinh t th trng v nh nc php quyn, tr ct th ba chnh l x hi dn s. X hi dn s i hi quyn t do c nhn v bnh ng gia cc on th phi c bo m. Hin nay Mt trn T quc, mt b phn ca ng Cng sn Vit Nam, kim sot tt c cc on th x hi. Cc on th trong x hi dn s lnh mnh khng th b chi phi hoc iu hnh bi mt ng v ng chnh tr cng ch l mt thnh phn trong x hi dn s. X hi dn s khng lnh mnh th khng th xy dng nh nc php quyn ng ngha.
[4] Trc ht, cn xc nh r mt t nc c ch chnh tr mt ng c quyn hin nhin l bt cng. y l bt cng ln nht, l ngun gc ca nhiu bt cng x hi cn phi iu chnh. Chnh v ng cm quyn khng mun ngng thao tng chnh trng nn khng quan tm n s cn thit ca lut lp hi. Khng c lut lp hi c ngha l khng p ng nhu cu a ng ca x hi v ng thi khng chp nhn bnh ng x hi. ng khng th hp thc khi nh nc cha c lut lp hi, v c ng r rng trc tip chng li mc tiu x hi cng bng, dn ch.
ng Dn ch Vit Nam www.ddcvn.info
Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Ba t nhn chnh tr vn kin quyt khng nhn l nhng hot ng u tranh ca h sai phm va b chuyn t tri giam Nam H n tri giam s 6 huyn Thanh Chng, tnh Ngh An. l cc ng Trn Anh Kim, Nguyn Xun Ngha v Phm Vn Tri. B Phm th Thm, v ca ng Trn Anh Kim, vo chiu ngy 19 thng 3 cho bit nh sau v vic chuyn ng Trn Anh Kim t tri giam Nam H n tri giam mi nh sau: ng l hm ch nht va ri ti i thm, nhng h a giy v ni a anh Kim i xa ri: vo tri giam s 6, x Hnh Lm, huyn Thanh Chng, tnh Ngh An. Ch c my anh em b a i thi. L do chc cc anh y gi vng lp trng ca h. Ln trc i thm gp th anh Kim lc no cng gi vng lp trng v vic lm l c li cho t nc, dn tc v bn thn. H a i xa th th gia nh bn thn em khng th i thm hng thng c na, v xa n c my trm cy s nn ch c th gi qua ng bu in thi. Hai ch v anh Ngha v anh Tri c gi n hi n cng bit ba anh b chuyn i. Xin c nhc li ng Trn Anh Kim tng l cu trung t qun i nhn dn Vit Nam. ng tham gia cng dn oan khiu kin t ai t nhng nm 1995. ng tham gia cc hi chng tham nhng, hi dn oan. ng l thnh vin ca khi 8406 v l ng vin ng Dn ch Vit Nam. ng b bt hi ngy 7 thng 7 nm 2009, cng thi im vi thc s tin hc Nguyn Tin Trung. ng b a ra x ti ta Thi Bnh hi ngy 28 thng 12 nm 2009 vi bn n 5 nm ri t giam. Nh vn Nguyn Xun Ngha b ta n Hi Phng hi ngy 9 thng 10 nm 2009 tuyn n 6 nm t giam v cc hnh vi chng nh nc CHXHCNVN theo iu 88 B Lut hnh s. K s Phm Vn Tri b ta n H Ni kt n trong phin x hi ngy 8 thng 10 nm 2009 bn nm t giam v bn nm qun ch, cng vi co buc vi phm iu 88 B lut hnh s Vit Nam. RFA
MT S NH U TRANH B CHUYN N TRI GIAM NGH AN DCVN: Vit Nam lun khng nh khng c t nhn chnh tr. Do d, ng Dn Ch Vit Nam yu cu nh nc CHXHCN Vit Nam tr t do cho LS L Cng nh, Cu Trung t Trn Anh Kim, ThS Nguyn Tin Trung, bl ogger i u Cy Nguyn Vn Hi, Doanh Nhn Trn Hunh Duy Thc v tt c t nhn chnh tr ang b giam gi ti Vit Nam. Xem thm cc thng tin lin quan ti www.ddcvn.info. Nguyn Xun Ngha Phm Vn Tri Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Nguyn tc a s v quyn thiu s Tt c cc nn dn ch u l nhng h thng trong cng dn t do a ra cc quyt nh chnh tr theo nguyn tc a s. Theo li ca nh vn M E.B. White: Dn ch l mt nim tin rng a s mi ngi u ng trong hu ht cc trng hp. Bn thn nguyn tc a s khng t ng mang tnh dn ch. V d, khng th ni mt h thng l cng bng nu n cho php 51% dn s n p 49% dn s cn li nhn danh a s. Trong mt x hi dn ch, nguyn tc a s phi gn vi vic m bo cc quyn ca c nhn con ngi. i li, cc quyn ca ngi thiu s v nhng ngi bt ng s c bo v - d l nhng ngi thiu s, tn gio hay n gin l nhng ngi thua trong cc cuc tranh lun chnh tr. Quyn ca cc nhm thiu s khng ph thuc vo thin ch ca a s v cng khng b tc b bi nguyn tc a s. Quyn ca cc nhm thiu s c bo v bi v lut php v cc th ch dn ch bo v quyn ca mi cng dn. Cc nhm thiu s phi tin tng chnh ph bo v cc quyn v s an ton ca h. Mt khi iu ny c thc hin, cc nhm c th tham gia v ng gp vo vic xy dng cc th ch dn ch ca t nc. Nguyn tc a s v quyn thiu s l c trng ca tt c cc nn dn ch. Nhng khc bit v lch s, vn ha, dn s v kinh t khng nh hng n nhng c trng ny. a nguyn v x hi dn ch Trong mt nn dn ch, chnh ph ch l mt u mi trong mng li x hi gm rt nhiu th ch cng v t, cc c quan lut php, cc ng phi chnh tr, cc t chc v cc hip hi. S a dng ny gi l a nguyn. iu ny c ngha l cc nhm v cc th th trong mt x hi dn ch khng phi ph thuc vo chnh ph mi c tn ti, mi mang tnh hp php hoc mi c quyn lc. Hu ht cc x hi dn ch u c hng ngn cc t chc t nhn cp a phng v cp bang. Nhiu t chc trong s ny c vai tr trung gian gia cc c nhn v cc th ch x hi v chnh ph phc tp ca x hi, thc hin nhng vai tr khng phi ca chnh ph v mang n cho c nhn c hi tr thnh mt phn trong x hi m khng cn phi tham gia vo chnh ph. Trong mt x hi c ti, hu ht nhng t chc nh vy s b kim sot, kim duyt, theo di v nu khng th phi chu trch nhim trc chnh ph. mt nn dn ch, theo lut php quy nh, quyn lc ca chnh ph c xc nh r v rt hn ch. Do vy, cc t chc t nhn v c bn khng chu s kim sot ca chnh ph. Trong khu vc t nhn bn rn ny ca x hi dn ch, cng dn c th tm kim kh nng t hon thnh c nguyn ca mnh v thc hin trch nhim i vi mt cng ng m khng chu s kim sot c th rt mnh t pha nh nc hoc phi tun theo ch ca nhng ngi c nh hng, quyn lc hoc tun theo a s. n phm ca Chng trnh Thng tin Quc t, B Ngoi giao Hoa K, thng 4/2005 Thut ng dn ch c ngun gc t ting Hy Lp, demos c ngha l nhn dn. cc nn dn ch, nhn dn l ngi c quyn ti cao i vi cc nh lp php v chnh ph. Mc d cc nn dn ch trn th gii mang sc thi khc nhau nhng vn c nhng nguyn tc v thc tin nht nh phn bit mt chnh ph dn ch vi cc hnh thc chnh ph khc. Trong s ny, TSDC tip tc gii thiu cc nguyn tc cn bn v dn ch, bao gm Nguyn tc a s v quyn thiu s v a nguyn v x hi dn s. TNG QUAN V DN CH Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info 1. Khi mt ngi hay mt nhm nh c quyn quyn lc, h s trn p ngi khc. Sau mt thi gian, s tp trung quyn hnh qu mc dn n tha ha v c tinh thn v vt cht, do ngi tt d c mun i na cng mt kh nng lo li quc gia mt cch sng sut. Khng mt c nhn no hon ton trong sch. Ai cng t nhiu c thin kin, sai lm v t tng v v k. Mt ngi tt khng phi l ngi khng c nhc im. Ngi tt l ngi bit kim ch v vt qua c nhng nhc im . Nhng lm c iu ny, h cn c s h tr ca ngi khc. Nhng khi tp trung qu nhiu quyn lc trong tay, ngi cm quyn gt b kh nng v c hi h tr ca nhng ngi khc. Quyn lc tuyt i tha ha tinh thn, v khi mt ngi c quyn lc trn ht thy mi ngi khc, nhng ngi khc s ch ni nhng iu h ngh rng ngi cm quyn mun nghe. H giu i nhng iu gy pht lng, v khng bao gi by t nhng quan im v kin tri ngc. Kt qu l ngi cm quyn chng bao gi nghe c nhng iu cn bit c th lnh o sng sut hn. T hi hn, s tha ha tinh thn ny c th dn n tha ha tm hn. Nu khng ai dm a ra nhng thng tin hay kin chi tai, hoc phn i ngi cm quyn, ngi cm quyn c tng mnh khng h c thin kin, khng h mc sai lm v khng h v k. T anh ta cho rng mi kin ca anh ta u ng. Anh ta bt u ng nhn rng li ch c nhn ca anh ta chnh l li ch ca x hi. Khi y, anh ta tr thnh mt k c ti. V l do ny, mt nh lnh o tt s khng mun nm gi qu nhiu quyn lc. Ci anh ta cn l mt h thng trong nhiu ngi khc c th gp phn vo qu trnh ra quyt nh. Khi , thay v n thun iu hnh t nc bng mnh lnh, anh ta s cn nhc nhng quan im khc nhau. May ra lc y anh ta s buc phi nhn ra rng chnh mnh cng c nhng thin kin, nhng sai lm v t tng, v cng v k. Mt nh lnh o tht s anh minh cn s sng sut y, v s bit n nhng ting ni phn bin, thay v trn p h. D nhin, khng phi nh lnh o no cng xut thn l ngi tt. Ngc li, h c th ham mun quyn lc ch trn p ngi khc v th li cho bn thn, cho gia nh v cho nhng k v ha theo h. Nhng ngi nh vy vn tha ha ngay t trc khi h c quyn lc. Mt khi tp trung quyn lc trong tay, h s s dng ngay quyn lc n p k khc. Tm li, nhng chnh quyn nm quyn lc qu tp trung s lm quyn v tham nhng. Cch duy nht gii hn quyn lc ca h v trnh lm dng l tn quyn. 2. V l do , hin php cn phn b quyn hnh cho nhiu thnh phn khc nhau ca chnh quyn c s gim st v cn bng quyn lc. Bi quyn lc tp trung s sinh lm dng, khng c cch gii quyt no khc ngoi vic phn chia quyn lc cho cc thnh phn khc nhau ca chnh quyn. tng ny c gi l gim st v cn bng quyn lc: hin php thit lp nn s cn bng v quyn lc gia KIM SOT V CN BNG QUYN LC Nam Tc Acton c mt cu ni ni ting: Quyn lc lun tham nhng; quyn lc tuyt i th tham nhng tuyt i. Khi c qu nhiu quyn lc trong tay, ngay n ngi tt cng cai tr c on. Do hiu r bn cht ca vn nh vy, ch ngha hin ch mi ny sinh, v l mt bc ngot so vi cch ngh truyn thng v quyn lc chu cng nh phng Ty. Trong cch ngh truyn thng, ngi ta thng ca tng cc nh lnh o v trao cho h quyn lc tuyt i bo v an ninh quc gia. Cc nh lnh o truyn thng th mun xem thn dn trong nc nh con ci, h lm nhim v ca bc cha m v ra quyn hnh x nh cha vi con. Vt ra khi t duy l iu tin quyt thit lp mt chnh ph hin nh v cng bng . Gio s David Williams Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info cc thnh phn khc nhau ca chnh quyn chng c th gim st ln nhau. Gim st v cn bng quyn lc chnh l ct li ca ch ngha hin ch. V khng mt c nhn hay mt nhm nh no thu tm mi quyn lc, s khng ai c quyn lc tuyt i n p k khc. Khi cc ngnh trong chnh quyn cn s hp tc ca nhau th h phi lng nghe nhau, phi thng tho v phi cng nhau lm vic. Khi nhiu ngi c kh nng tc ng ln chnh quyn v chnh sch, chnh quyn mi c th tr nn cng bng v trung dung hn, bi v khi chnh quyn khng ch cn phc v li ch ca mt nhm nh. ng thi, chnh quyn cng s sng sut hn, bi cc chnh sch hay quyt nh l kt qu ca qu trnh tho lun trong nhiu cch nhn khc nhau c cn nhc. Mt s ngi, c bit ti chu v chu Phi, lo ngi rng gim st v cn bng quyn lc s to nn bt n, tranh ci, b tc, thm ch ni chin. ng l khi c ch gim st v cn bng quyn lc khng c thit k hp l, hu qu ca n c th khng nh mong i. Nhng nu c thit k tt, n s khng dn n bt n qu mc bnh thng. Nhng t nc n nh v thnh vng u c mt c ch gim st v cn bng quyn lc no . La chn duy nht ngoi phn quyn l tp quyn. M tp quyn, nh phn tch trn, lun dn n cai tr p bc. iu ny r rng t hi hn nhiu so vi nhng bt ng bt ngun t nhng tranh ci chnh tr thng thng. C nhiu m hnh gim st v cn bng quyn lc, do cc yu t khc nhau c kt hp mt cch khc nhau. Nu c thit k mt cch cn trng, gim st v cn bng quyn lc c th gim thiu mt cch c hiu qu cc bt n, cng nh tng cng bo v ngi dn chng li chnh quyn tha ha v c on. 3. Cc hin php phn quyn theo nhiu cch khc nhau C nhiu cch phn chia quyn lc gia cc nhn t ca chnh quyn. V cc hin php khc nhau thit lp nn cc chnh quyn vi kt cu khc nhau. C hin php gi ngi ng u chnh ph l tng thng, c ni khc gi l th tng, li c ch kt hp ngnh hnh php v lp php vi nhau trong mt hi ng m ngi ng u hi ng khng phi l tng thng m cng chng phi th tng. Vi hin php cng nhn chnh quyn a phng bn t tr, ni khc th khng. C hin php t chc hai vin lp php, c ch ch c mt vin duy nht. Nh vy, trong nhiu h thng hin nh khc nhau, kt cu ca chnh quyn l khc nhau. V vy, phn chia quyn lc gia cc thnh phn chnh quyn ca cc h thng hin nh khc nhau cng s khc bit. Thm vo , cho d cc hin php c quy nh kt cu chnh quyn tng t nh nhau, chng vn c th phn chia quyn lc theo nhiu cch khc nhau cho cc nhn t . Th d, tng thng c th c quyn ph quyt nhng d n lut do bn lp php a ra, hoc c th khng c quyn . Thng vin ca ngnh lp php c th ch c quyn c vn cho h vin, nhng vin ny cng c th c quyn bc b cc d lut ca h vin. Chnh quyn a phng c th c quyn lc rng ri trn cc vn lin quan n cuc sng ca ngi dn trong khu vc . Nhng h cng c th ch c quyn lc hn ch trong mt s lnh vc m thi. Trong bi vit ngn ngi ny, tht kh lit k ht tt c hnh thc phn quyn. Nhng tu trung li, cc m hnh chnh l: * Hu ht cc hin php chia chnh quyn trung ng thnh ba phn quyn lp php, quyn hnh php v ta n. Cc quyn ny c trao cho nhng ngi hay nhm ngi khc nhau. Mt s hin php tch bit hon ton cc quyn lc ny, tc l cc nhn t trong chnh quyn khng h c nhng mng phn s chng ln. Nhng cng c mt s hin php cho php s chia s quyn lc nht nh, chng hn tng thng va c quyn hnh php va c quyn ph quyt d lut (mt phn ca quyn lp php) trong mt s trng hp hn ch. Phng thc phn quyn ny c gi l tam quyn phn lp. * Mt s hin php phn chia quyn lc gia chnh quyn trung ng v chnh quyn a phng hay vng lnh th. Do s phn chia ny c quy nh bi hin php, chnh quyn trung ng khng th can thip vo phm vi quyn lc ca chnh quyn vng lnh th. Quan trng hn c, chnh quyn trung ng khng th gii tn chnh quyn a phng hoc tc ot mt s quyn c hin php trao cho h. C trng hp chnh quyn vng lnh th c th son hin php cho ring a phng h, vi c ba ngnh lp php, hnh php v ta n nh chnh quyn trung ng. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Phng thc phn chia quyn lc ny c gi l chnh th lin bang. * Mi bn hin php chnh danh phn chia quyn lc gia chnh quyn v cng dn nhm mc ch bo v quyn c nhn. Mt s quyn c nhn t bn cht l quyn nhn thn, nh quyn kt hn. Nhng mt s quyn mang tnh chnh tr, nh quyn biu tnh hoc quyn thnh lp hi on chnh tr. Bng cch thc thi cc quyn ny, cng dn c th kim sot chnh ph. Phng thc phn quyn ny c gi l quyn c nhn. * Mi hin php dn ch cn phn chia quyn lc gia chnh quyn cng dn thng qua bu c. Trong mt nc dn ch, quyn lc thuc v nhn dn. Chnh quyn c bn phn phc v ngi dn, ch ngi dn khng phi phc tng chnh ph. Nhng ngi dn khng th cng ng ht cng vic hng ngy ca chnh quyn v cn phi lo cho cuc sng ring ca h. V vy, hin php cho chnh quyn quyn thay mt ngi dn gii quyt cng vic trong nhng lnh vc ph hp, vi t cch l cng bc ca nhn dn. Tuy vy, nhn dn vn nm quyn gim st ti thng. Nu nhn dn khng hi lng vi cch lm vic ca cc vin chc chnh quyn, h c th b phiu bi nhim cc vin chc qua bu c. 4. D mi quc gia u cn tn quyn, c nhiu hnh thc phn quyn khc nhau, v cc quc gia khc nhau phi chn nhng h thng khc nhau cho ph hp vi hon cnh c th ca quc gia . Nh trnh by trn, c nhiu hnh thc phn quyn. Mt s hin php p dng nhiu hnh thc cng mt lc, trong khi mt s hin php khc ch p dng mt hnh thc phn quyn m thi. Khng c mt hnh thc phn quyn no c xem l duy nht ph hp cho mi quc gia trong mi thi k. c rt nhiu sch v bn n cc hnh thc phn quyn trong bn hin php. i khi cc phn tch mang nng tnh chuyn mn. Do , trong phm vi bi vit ngn ny, kh c th tm gn mi kha cnh ca cc tri thc . Tuy vy, bi vit ny nhn mnh mt iu quan trng: cc hnh thc phn quyn khc nhau mang li cc h qu khc nhau. Bi cn bng v gim st quyn lc l trng tm ca th ch hin nh, cc nh son tho hin php dnh nhiu cng sc nghin cu cc h qu ca mi hnh thc phn quyn khi chng c p dng ring r hay kt hp ln nhau. Th nhng, khng c mt h thng hin nh no hon ho hay t mi mc ch t ra. Cc nh son tho hin php lun phi chn la hoc tha hip. Chng hn, mt s th ch hin nh to iu kin cho mi khuynh hng chnh tr c i din trong chnh quyn, nhng li c th khin chnh tr b chia r v phn tn, v s tham gia ca qu nhiu lung kin khc nhau s khin cc bn kh t ng thun ra quyt nh. Mt s th ch hin nh khc c th khin vi khuynh hng chnh tr thiu s khng c i din trong chnh quyn, nhng b my chnh tr hot ng sun s hn. Mt s h thng tp trung vo thc h ch khng phi quyn li cc b ca tng a phng. Mt s h thng khc li ch trng n cc mi quan tm c th ca cc a phng ch khng t nng thc h, v.v... Mi th ch hin nh ny u c nhng u v khuyt m. Nh vy, mi quc gia s thy c mt s h thng thch hp vi h hn l nhng h thng khc. Ty tng quc gia c th, nhng mc tiu nht thit cn phi c, v nhng nhc im cn c bit lu tm m trnh, s khng ging nhau. V d, vn ha ca mt s quc gia c khuynh hng tp trung quyn lc vo tay mt ngi m thi, nh ngi ng u hnh php, v ri ngi ny tm cch thu tm nhng quyn lc khc cho ring anh ta. Mt s quc gia khc xem vic hn ch quyn hnh php l quan trng, nn trao nhiu quyn lc hn cho ngnh lp php v ta n. Cch ny c th c nhc im l s thiu vng mt ngnh hnh php mnh c th ng ph mau l trc nhng thay i nhanh chng ca th gii. Nhng nu phi cn bng gia cc u v khuyt im ca tng h thng cho mt quc gia c th, h thng cho php ngn chn chnh quyn c on c u im hn hn so vi mt h thng ch trng cho ngnh hnh php quyn c t do lm theo h. Ngh thut son tho mt bn hin php cn lu tm n cc c im v nhu cu c th ca tng quc gia l v th.
Trn Duy Nguyn v Nguyn Th Hng dch Trch t Tia Sng
Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info SA HIN PHP TR THC PHI LN TING Thi gian gn y, khi t nc chng ta ang ng trc nhiu thch thc nghim trng v c chnh tr, kinh t v x hi, khi tnh hnh trong khu vc v trn th gii ang bin chuyn nhanh chng v kh lng, ngi ta li bn lun nhiu v tr thc cng nh vai tr ca tr thc trong x hi. L Anh Hng Thi gian gn y, khi t nc chng ta ang ng trc nhiu thch thc nghim trng v c chnh tr, kinh t v x hi, khi tnh hnh trong khu vc v trn th gii ang bin chuyn nhanh chng v kh lng, ngi ta li bn lun nhiu v tr thc cng nh vai tr ca tr thc trong x hi. Cc th h tr thc hin i Vit Naml nhng ngi k tc cc bc tin bi ca mnh tng lp nho s trong x hi phong kin. Bt k nho s quan li (thiu s nho s t v c b lm quan) hay nho s bnh dn[1] (a s nho s khng t qua cc k thi cng nhng ngi t nhng khng ra lm quan hoc lm quan chiu l mt thi gian ri v), nhn chung cc nh nho Vit Nam vn lun mang trong mnh nhng truyn thng qu bu nh u thi mn th v yu nc thng ni. Trong x hi phong kin, gii nho s c nhn dn ngng vng, vua cha trng th, v l tng lp c a v cao nht trong x hi (s nng cng thng); khng phi ai khc m chnh h mi l nguyn kh quc gia. H gp phn quyt nh gio ho dn chng, dng nn nn vn hin cho dn tc v dn dt x hi Vit Nampht trin qua hng ngn nm. Gia th k 19, chnh cc nho s chung tay phc hng mt H Ni m ba chc nm u th k hn lon, suy i l th, nhng n khong gia th k, tc mi ch hai chc nm sau, mt k gi bo Le Courrier de Saigon c th nhn xt: Mc d n khng cn l ni vua cha na, ti vn cho rng l thnh ph ng u vng quc v ngh thut, k ngh, thng nghip, s giu c, s dn ng c, s lch duyt v hc vn. u th k 20, trc vn mnh nguy nan ca t nc n l v lc hu, ngh n cnh kh nhc ca ngi dn mt nc, n nhim v cp bch cu nc v duy tn, chnh h pht ng phong tro Duy Tn, cao dn tr, dn kh, dn sinh, dn quyn v dn ch. Khng ch Vit Namm trn th gii cng vy. Tr thc l thnh phn tinh hoa ca nhn loi, l ng lc chnh dn dt qu trnh pht trin ca x hi loi ngi. Nh kinh t hc ngi M gc o Ludwig von Mises (1881-1973) tng vit trong tc phm kinh in Socialism (Ch ngha x hi [1922]) ca mnh: Qu thc, a s nhn loi khng kh nng theo kp nhng lung t tng kh, v khng mt trng lp no c th gip cho nhng ngi khng th nm bt c nhng nh gin n nht li hiu c nhng nh phc tp. Tuy nhin, ch v qun chng nhn dn khng th suy ngh c cho bn thn nn h mi i theo s dn dt ca nhng ngi m chng ta gi l c hc thc. Mt khi thuyt phc c h th cuc chi coi nh c nh ot.[2] Cc nh x hi ch ngha u tin l nhng tr thc; chnh h, ch khng phi qun chng nhn dn, mi l xng sng ca ch ngha x hi.[3] Trong tc phm lng danh v y nh hng ca mnh, Atlas Shrugged (Khi thn Atlas [4]
nhn vai), xut bn nm 1957, trit gia v tc gia ngi M Ayn Rand (1905-1982) nu bt vai tr ca tr tu trong i sng v x hi. B lp lun rng, t duy c lp, cng tnh sng to v pht minh bt ngun t y, chnh l ng lc pht trin ca th gii. Qua tc phm ny, b cho thy iu g s xy ra nu nhng con ngi ca tr tu ln cng: ng c ca th gii s ngng hot ng v nn vn minh s tan r. Nm 1945, nhiu nhn s, tr thc Vit Nam tp hp xung quanh l c ca Mt trn Vit Minh v gp phn to ln a n s ra i ca nc Vit Nam Dn ch Cng ho (trong Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info s ny c phn ln s nhn s, tr thc tn tui tng tham gia ni cc ca Th tng Trn Trng Kim vi nhng thnh tu ng k trc ). Bn Hin php 1946 ca VitNam chnh l do mt nhm tr thc u t ca dn tc son nn vo thi im nc si la bng y. Tuy nhin, y dng nh li l du son cui cng ghi nhn ng gp quyt nh ca gii tr thc Vit Namvo s pht trin ca t nc. Ngay sau khi B Chnh tr CSVN, ng u l Ch tch H Ch Minh, thu tm mi quyn lc vo trong tay mnh, h khng cn c t ra khch kh nh trc na, cc quyn con ngi c bn nh quyn t do t tng hay t do ngn lun b bp nght, v gii tr thc gn nh chm nghm trong m ngh quyt cng quyt sch c on m ban lnh o ng ban hnh trn mi mt ngoi giao ni tr ca nc nh, n mc m mt tr thc tn tui gn y phi tha nhn: Vi ng nh ngha v tr thc m ti hiu th thc s [tng lp tr thc] cha hnh thnh Vit Nam t sau nm 1954 v sau nm 1975 cho ti by gi Kh nng c lp t duy, kh nng dm bo v chnh kin ca mnh, kh nng d bo v to ra d lun lnh mnh trong x hi cha c nhiu. V ti ngh y l iu ng tht vng. iu ng tht vng y chnh l li gii thch ti sao cho n nay Vit Nam vn nm trong nhm thiu s nhng nc c trnh pht trin thp km nht trn th gii. D b nn v trn p ngt ngho, song ting ni ca nhng tr thc chn chnh v khng khi vn khng hon ton b dp tt, in hnh l nhng L t, Trn Dn, Nguyn Hu ang, hay Nguyn Mnh Tng, Hong Minh Chnh, Nguyn Ch Thin, v.v. Thit tng, do thiu c hi pht biu nh lut s Nguyn Mnh Tng ch cc hu bi ca gii nho s ngy xa chc chn khng thiu g nhng ngi c tr tu v kh phch sn sng ct ln ting ni ca lng tri, ca l tr trc thc trng nhc nhi ca t nc. Th cuc xoay vn, v iu g phi n t s n. S u tr n mc r di ca cc nh lnh o ng CSVN mt thi a t nc sa vo cuc khng hong kinh t trm trng ko di t cui nhng nm 1970 cho n ht thp nin 1980. ng CSVN buc phi tin hnh ci gi l i mi v ni lng s kim sot i vi x hi. iu ny to iu kin cho s xut hin ca mt lot tr thc bt ng chnh kin, nhng ngi nhn ra c hi v dm ct ln ting ni i t do dn ch cho nhn dn v t nc, nh Trn , H S Phu, Dng Thu Hng, Nguyn Thanh Giang, V Th Hin, Phm Hng Sn, L Cng nh, v.v. Sau cuc i mi ln u tin nm 1986, i sng kinh t nc nh dn dn khi sc v t c mt s thnh qu nht nh. Tuy nhin, do h thng chnh tr vn c kh kh i ci vng kim c Marx- Lenin trn u nn ci gi phi tr cho nhng thnh tu l rt t, c bit l v x hi (quc nn tham nhng trn lan, o c x hi xung cp trm trng, php lut b lng on, ti phm nhan nhn, v.v.) v mi trng (rng b tn ph hng ngy, sng ngi ngy cng b nhim trm trng, v.v.), trong khi vn khng bt kp pht trin ca cc nc trong khu vc v trn th gii. Thc trng khin cho vic sa i bn Hin php hin hnh tr nn ht sc cp thit, trc s nu ko vi mi l do ca cc nh lnh o ng sut bao nm qua. Hin nay, sa i Hin php 1992 l ch ang c rt nhiu ngi quan tm, vi v s bi vit trn cc trang bo trong v ngoi nc, cng nhiu cuc hi tho do cc c quan hu trch t chc, t xut hin nhiu ting ni mnh m v yu cu bc thit i vi mt cuc i mi ln th 2. Ngay trong Ban Bin tp ca U ban D tho sa i, b sung Hin php 1992 cng tn ti mt (trong hai) quan im ch o l sa c bn, ton din ban hnh mt bn hin php mi (Hin php 2013). Vi s bng n ca cc phng tin truyn thng i chng ni chung v Internet ni ring, y chnh l c hi gii tr thc Vit Nam by t chnh kin ca mnh trc mt s kin v cng h trng ca t nc. Th h hu sinh ca lut s Nguyn Mnh Tng ngy nay c li th hn hn bc tin bi ca mnh l ting ni ca h s c truyn b nhanh chng v rng khp nh sc mnh ca k nguyn Internet. iu m dng nh chng ta cn thiu y l quyt tm v s ng lng ca hng triu ngi c hc thc trong x hi Vit Nam hin nay, vi hng ngn tr thc tm c khu vc v th gii, cng hng trm ngn tr thc Vit Kiu hi ngoi; tt c h u may mn c dng ging t tin v hn thing sng ni ph cho mt nng lc tr tu hn ngi, v d nhin, nhn dn cng c quyn i hi h phi th hin Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info trch nhim ln lao ca mnh trc non sng t nc. Mt khi s ngi ln ting ln ti hng ngn, hng vn ngi th nhng ngi cm quyn khng th c tip tc nhm mt lm ng, v nhng ngi c t tng cp tin trong b my quyn lc cng cm nhn c s hu thun to ln ca nhn dn mnh dn thc y ci cch th ch. V vic Tin Lng cha hon ton lng xung nhng dng nh n ng li trong chng ta nhiu iu ng suy ngm. Khi m nhng ngi nng dn nh anh Vn phi dng ting sng hoa ci phn bin li nhng chnh sch v lut l tro ngoe ca Nh nc, trn nn mng ca bn Hip php li thi v ri rm hin hnh, nhng ngi c hc nc Nam ny hn phi t vn lng tm v trch nhim x hi ca mnh. Khi m v vic Tin Lng cho thy s tha ho ca c h thng chnh tr Hi Phng, s bt lc ca c b my qun l Trung ng, s im lng ng s ca nhng ngi c trch nhim trc d lun sc si v k vng ca dn chng, chng ta cng thm thm tha li ca c lut s Nguyn Hu Th, mt quan chc cao cp trong b my quyn lc nhng vn gi c phm cch cao qu ca mt nh tr thc chn chnh: ng c o tng rng nhng ngi quan liu, bo th s t gic trao cho nhn dn quyn dn ch Hay ni nh TS H B Thm, nguyn Trng ban Trit hc v Chnh tr, Vin Nghin cu Pht trin Tp HCM, khi bn v t tng ca c Ch tch QH Nguyn Hu Th trong bi cnh sa i Hin php 1992, qua mt cuc phng vn gn y: Cn b tm l th ng ch i s m rng hay ban n dn ch t trn. Lch s dng nh li mt ln na trao cho lp con chu ca cc bc tin bi u thi mn th v yu nc thng ni nm xa mt c hi ln lao km theo mt s mnh v cng cao c v trng i. Tc gi bi vit thin ngh v mo mui xut mt tng l cc bc tr thc c cao vng trng, i din cho tng lp tinh hoa ca dn tc, s khi xng mt hnh thc no , chng hn nh mt trang web ring bn lun v thu thp kin ca nhn dn v vic sa i Hin php 1992 hay ch t l mt bc thnh nguyn th[5] ph bin rng khp, nhng ngi tm huyt nhng thp c b hng c c hi by t chnh kin v nguyn vng ca mnh trc mt s kin trng i ca t nc. R rng, y va l quyn li va l trch nhim ca tt c nhng ai mang trong mnh dng mu con Lc chu Hng, khng phn bit gi tr, trai gi, giai cp, tn ngng, quc tch hay trnh hc vn. V vy, nh chc trch s khng th vin bt c l do g gy kh d cho nhng ngi tham gia c. i, mong lm thay v cn lm thay!./. L.A.H. Ngun: BVN __________ [1] Ch ca nh vn ho Nguyn Khc Vin. [2] Ludwig von Mises, Socialism, NXB Liberty Classics,Indianapolis, 1981, trang 13. [3] Ludwig von Mises, Socialism NXB Liberty Classics,Indianapolis, 1981, trang 461. [4] V thn b thn Zues trng pht, phi thin ng trn i vai ca mnh. [5] t nhng yu cu v mt bn Hin php xng tm dn tc v thi i: m bo s cn bng v ch c gia cc nhnh lp php, hnh php v t php; m bo cc quyn t do dn ch ca nhn dn; m bo nguyn tc quyn lp hin thuc v nhn dn thng qua hnh thc phc quyt Hin php; nu ng CSVN mun c tn lnh o Nh nc v x hi th quyn lnh o phi c nhn dn trc tip giao ph thng qua mt cuc trng cu dn , v ngay c khi c nhn dn chun thun th quyn lnh o cng phi c th ch ho thnh lut v chu s gim st ca mt quc hi dn ch, mt b my t php c lp, phi ng phi v mt nn bo ch t do nhm trnh cho n khi b tha ho hay tr nn c on; v.v. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info S hu ton dn v s v on ca chnh quyn a phng V Tin Lng khng ch dng li s xung t gia mt s nng dn vi chnh quyn a phng, m cn cho thy rng n lc khng th khng t li vn th ch s hu ton dn v t ai vn l ci ngun ca v xung t ny cng nh nhiu v kin co tng t khc. Theo li GS. V Tng Xun, nhiu ch trang tri v ch rung vn lu nay rt s khi nim t ai thuc s hu ton dn, v ng cho rng khi nim ny khng nhng to k h cho tham nhng m cn gy ra nhng bt cng cho nng dn (TBKTSG, 9-2- 2012, tr. 10-11). Theo ng L Huy Ng, cu B trng B Nng nghip v Pht trin nng thn, chnh ch s hu ton dn l mt trong nhng nguyn nhn dn n nhiu khiu kin t ai thi gian qua (Si Gn Tip th SGTT, 15-2-2012, tr.4). Cn theo GS. ng Hng V, cu Th trng B Ti nguyn v Mi trng, hin c rt nhiu iu khng thng nht v bt cp trong cc quy nh c bn v s hu t ai; chng ta cha l nc x hi ch ngha (XHCN) th chng ta ng nn t ra cc yu cu ca mt nc XHCN phi c p dng ngay trong iu kin ca thi k qu (SGTT, 15- 2-2012, tr.5). iu ht sc nguy hi v nguy him l chnh v c ch ny m sinh ra tnh trng v on v ty tin ca chnh quyn a phng, khi cn b cp huyn hay ni rng nh nc c quyn mun thu hi t ca ai th thu, theo li GS. ng Hng V (TBKTSG, 2-2-2012, tr.11). a s hu i vi rung t iu tr tru ai cng bit l by gi u cng ni mua t hay bn t bt chp cm t chuyn quyn s dng t ghi trn giy t giao dch! Theo LS. Trn Hu Hunh, tng s hu ton dn thc ra khng da trn mt nn tng l lun khoa hc no c m ch l t kin ca mt vi v lnh o sau thi k min Nam va gii phng (TBKTSG, 2-2-2012, tr.9). Bn thn Lut t ai nm 1987, theo GS. V Tng Xun, ch l mt gii php tnh th v sau cn phi sa n nm ln m vn cn gy ra nhng hu qu kh x cho n tn by gi, v quan nim s hu ton dn hon ton i ngc li yu cu ca thc tin kinh t x hi ln quyn li v nguyn vng ca nng dn i vi rung t do ng b t tin li, nht l min Nam (TBKTSG, 9-2-2012, tr.9-11). Quan nim ton b rung t u thuc s hu ton dn v i km theo , nhng lo ngi v s tch t rung t v nguy c hnh thnh tng lp a ch mi, thc ra u l di sn ca h thng t tng tp trung quan liu, bao cp v bnh qun ch ngha tng thng tr mt thi gian di. Cc nh lut hc c th tip tc tho lun v nhng khi nim nh s hu ton dn, s hu nh nc, s hu quc gia nhng quyn t hu rung t ca ngi nng dn phi l mt quyn c Hin php cng nhn tng t nh cc nc cng nghip pht trin. Theo quan im ca GS. V Tng Xun, hai vn mu cht ca Lut t ai cn sa i ngay: b hn in ba hc ta v cng nhn s hu t nhn v t ai (TBKTSG, 9-2- 2012, tr.11). ng Nguyn nh Lc, cu B trng B T php, cng cho rng cn xem xt li khi nim t ai l s hu ton dn, nhng ng cho rng nu c s hu t nhn th tt nhin chng ta phi c hn in (SGTT, 15- 2-2012, tr.4). i vi quan im ny, nu cn th Nh nc c th hn in bng cng c thu, vn l mt cng c iu tit mang tnh cht kinh t, ch khng th dng mt cng c cm on mang tnh cht hnh NH NC V NGI DN Sau v cng ch thu hi t Tin Lng (Hi Phng), nhiu bi bo cp ti nhiu kha cnh khc nhau. Bi ny ch tp trung bn v mt s vn lin quan n quyn ca ngi dn v cu hnh vn hnh ca mt nh nc php quyn. Do bo ch tng thut nhiu nn bi ny khng nhc li din bin v vic, cng khng bn v nhng sai phm ca cc vin chc Tin Lng v Hi Phng, m ch th phn tch mt vi vn rt ra t v xung t ny, xt trong mi quan h gia nh nc vi ngi dn. Trn Hu Quang Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info chnh. Nu trc y trong thi bao cp, nhng thut ng nh kinh doanh, t thng, t bn t nhn, th trng t do vn cn l nhng t hy k, th by gi khi nim quyn t hu rung t cng ang mang s phn tng t i vi ngi nng dn. Vi ng li i mi sau nm 1986, ng v Nh nc chnh thc tha nhn quyn t do bun bn v sn xut kinh doanh ca ngi dn thc cht l ci tri v tr li nhng quyn t do ny m l ra ngi dn ng nhin phi c. Do vy by gi, vic cng nhn quyn t hu rung t ca nng dn thc cht cng ch l tr li quyn ny cho h m thi, ch chng phi l mt s t ph l lun hay sng kin g v i, nu xt trong khun kh t tng ca mt nh nc php quyn! Nh nc php quyn v c ch kim sot quyn lc Ngi ta thng cho rng xt v nguyn tc th bt c mt ch trng hay chnh sch no ca nh nc cng u phi xut pht t li ch ca ngi dn. Nhng nu ch ni n li ch thi th cha , m cn phi ni n quyn ca ngi dn. y chnh l mt trong nhng im khc bit cn bn gia mt nh nc phong kin vi mt nh nc php quyn hin i. Mt v vua minh qun thi phong kin c th chm lo cho li ch ca mun dn v lng thng dn thng ni, nhng vi mt nh nc php quyn th s d phi chm sc li ch ca cng dn, hon ton khng phi do tnh thng hay s tt bng m trc ht l v ngha v tn trng cc quyn dn sinh v dn ch ca ngi dn m nh nc ny cam kt bo v thng qua bn hin php. Vic cng nhn quyn t hu rung t chnh l th hin yu cu va nu. Ch khi no da trn quan im tn trng v bo v cc quyn ca ngi dn th cc chnh sch nh nc, ngoi tnh hp php (legality), mi mang tnh chnh php (legitimacy) ca mt nh nc ca dn, do dn v v dn. cp ti v Tin Lng, mt v Ph trng ban Dn vn trung ng nhn nh rng v ny biu hin tnh trng quan liu, xa dn (Tui tr, 18-2-2012). Nhn nh ny mi ch cp ti kha cnh o c ca cng chc, ch cha ng chm ti vn ct li hn l ngha v v quyn hn ca cng chc nh nc. Nu ngi dn c quyn lm tt c nhng g m lut php khng cm, th cng chc nh nc ch c php lm nhng g m lut php cho php. Qua kinh nghim v Tin Lng, chng ta c th nhn din r rt mt vn ht sc h trng lin quan n vn cu hnh b my nh nc, l vn kim sot quyn lc nhm bo v hu hiu li ch chnh ng ca ngi dn chng hn trong mi quan h gia cc c quan hnh php v t php a phng. Khi m ngi dn khi kin ln ta n huyn nhng thua kin, khi kin tip ln ta n tnh th c khuyn khch tha thun, ri cha lm theo ng tinh thn tha thun th chnh quyn cng ch, theo li GS. ng Hng V, vy ngi dn c th tm cng l u khi mi cnh ca u ng (TBKTSG, 2-2- 2012, tr.11). y qu l trng hp in hnh ca tnh trng b v hiu ha ca c h thng t php. V quyn lc lun lun c kh nng b lm dng, nn ngi ta lc no cng phi nhn mnh yu cu kim sot quyn lc, thng qua s kim sot ln nhau trong bn thn cc nh Ngi nh ca gia nh ng on Vn Vn ti x Quang Vinh, huyn Tin Lng, tnh Hi Phng nay b san bng. nh chp ngy 10/01/2012. nh: Reuters ...vn tng qut cn t ra mt cch cp bch hin nay l mi quan h gia nh nc vi nhn dn, t ra xt trn hai phng din c lin quan cht ch vi nhau, l cu hnh ca b my nh nc php quyn v cc quyn dn sinh v dn ch ca ngi dn. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info ch ca b my nh nc cng nh s kim sot ca cc nh ch ca x hi dn s nh bo ch v cc on th. Lin quan ti vic x l cc hu qu trong v Tin Lng, chng ti ng h quan im ca GS. Hong Xun Ph v TS. Nguyn Vn Nam: khng th truy t v ti chng ngi thi hnh cng v, m cao lm ch c th truy t v ti t v vt qu gii hn (xem thm Tui tr, 17-2- 2012, tr. 18). Mt b my nh nc lnh mnh l mt t chc trong cc quyt sch phi c thc thi mt cch nghim minh, nht qun m khng ph thuc vo mun ch quan ca c nhn ngi cng chc hay ngi lnh o. cng l mt b my c nhng c ch kim sot ni b v vn hnh hiu nghim mi khi gp vn trc trc th khng cn phi da dm vo mt ng minh qun mi tm ra gii php. Tnh trng hnh x v on, ra lnh ty tin, mun ni g th ni hay x th no cng c m khng m xa g ti lut php nh tng xy ra Tin Lng bc l mt tnh trng rn v trong b my. Hin nhin l iu ny khng ch gy ra thit hi cho ngi dn v lm mt lng tin ni ngi dn, m cn l mt th ung nht ca bn thn b my. Suy rng ra v tnh trng v on hay ty tin trong vic a ra cc quyt sch ca Nh nc, chng ta cng c th lin tng ti chuyn i gi hc, gi lm H Ni k t ngy 1- 2-2012 va qua. y, ngi ta c th t ra nhng cu hi nh: Cch ban hnh quyt nh i gi ny c hp php hay khng, c xm phm vo quyn dn sinh ca ngi dn hay khng, xt v mt lut php v lut hc? Liu chnh quyn mt thnh ph c quyn ban hnh mt chnh sch ng chm n ngi dn m khng cn tham kho kin ca h? L tt nhin, trong bi ton nhc u phi gii gia chuyn kt xe vi chuyn xo trn gi gic ca dn c, gii php khng h n gin. Nhng chnh v th m quy trnh ra quyt nh ca chnh quyn li cng cn phi cn trng. Mt quyt nh nh hng n nn np sinh hot thng nht ca hng triu gia nh khng th c ban hnh mt cch v on bt chp quyn c hi kin ca ngi dn v ng chm n quyn dn sinh ca h, m l ra buc phi thng qua vic tham kho kin ngi dn, c th bng nhiu knh khc nhau, nhng nht thit phi lm mt cch khoa hc v c h thng. nhng trng hp quan trng hn, l bin php trng cu dn . Trong bt k tnh hung no, ngoi tr trng hp khn cp hoc chin tranh, Nh nc u khng c quyn t mnh nhn danh li ch ca nhn dn ban hnh nhng quyt nh vt ra ngoi thm quyn ca mnh. y l mt trong nhng nguyn tc nn tng ca mt nh nc php quyn. Mt trong nhng bi hc rt ra t v cng ch Tin Lng cng chnh l im ny. V Tin Lng thc s nghim trng, theo li i tng L c Anh, cu Ch tch nc, bi l cc cn b bin quan h gia chnh quyn vi ngi dn l quan h hp tc xy dng cuc sng, x hi pht trin thnh quan h i khng gia chnh quyn vi ngi dn, v nu khng x l nghim minh n s lan ta ra c nc (bo in t Chnh ph, http:// baodientu.chinhphu.vn, 11-2- 2012). Qua v Tin Lng hay qua chuyn i gi hc, gi lm H Ni, vn tng qut cn t ra mt cch cp bch hin nay l mi quan h gia nh nc vi nhn dn, t ra xt trn hai phng din c lin quan cht ch vi nhau, l cu hnh ca b my nh nc php quyn v cc quyn dn sinh v dn ch ca ngi dn. Bi l nu khng nhn din v gii quyt c nhng vn ny th ngi dn s buc phi t cu hi: nh nc ny l nh nc ca ai v v ai? Nhn di gc tch cc th y cng chnh l thi c chn mi tin hnh mt cuc ci t ton din v cn bn.
Ngun: TBKTSG Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Nhng ngy va qua, ngoi nhng tin tc Trung Quc xm phm ch quyn lnh th Vit Nam nh cm ba th c ba tin pht i t nc ny c d lun Vit Nam c bit ch . Mt l tin ng th tng n Gia Bo ku gi Trung Quc phi khn cp ci cch chnh tr. Nu khng ci cch kp thi th nhng thnh tu t c c th b bin mt, nhng vn mi ny sinh trong x hi Trung Quc s khng c gii quyt cn bn v cc thm kch lch s kiu nh i cch mng vn ha v sn (1966-1976) c th li xy ra. Hai l tin Ph Ch tch Trung Quc Tp Cn Bnh ni v s suy i ca ng Cng sn Trung Quc hin nay. Theo ng Tp th ng Cng sn Trung Quc l ni tp trung thnh phn gi o ti cm cn phi c trong sch ha. Nhng t nn trong ng cm quyn hn 63 nm qua ti Trung Quc l thiu l tng, sa a, v nguyn tc v v trch nhim xm nhp mi cp ng vin vi nhng mc khc nhau v lm mt uy tn trong dn chng. Th ba l tin ng Bc Hy Lai ng kim y vin B chnh tr, B th thnh y Trng Khnh b cch chc. ng Bc Hy Lai c cho l ngi bo th, t khuynh, sng bi Mao Trch ng. ng ny cng l ngi pht ng chin dch cn qut tham nhng vi 9000 ngi b iu tra, trong c rt nhiu cn b cao cp, quan chc cng an v ta n, 13 ngi b t hnh. S kin Bc Hy Lai b H Cm o cho tht sng cho thy s lc c, nghi ng, mt on kt trong gii lnh o chp bu ca Bc Kinh hin thi. Nhng thng tin trn vn ln bc mn che y s bt n ca nn chnh tr Trung Quc. Khch quan m ni nc h c nhiu nhn ti v h thng tm c ngi ti giao trng trch, c bit chc Th tng. Cc ng Th tng Trung Quc nh Chu n Lai, Triu T Dng, Chu Dung C, n Gia Bo u l nhng ngi c ti v trung thc, ht lng tn ty vi t quc ca h. Chnh nh c nhng ngi nh th m nn kinh t Trung Quc pht trin lm kinh ngc th gii, pht trin song song vi s bt n thiu t do, dn ch. ng n Gia Bo nhn ra mu thun gay gt gia x hi Trung Quc vi h thng chnh tr ca n. cu vn tnh hnh ng n nhiu ln ku gi ci cch chnh tr t u nm 2009. Li ku gi mi y ca ng c thm t khn cp. Nhng li l ph phn ca ng Tp Cn Bnh cho thy thi quyt lit trong sch ha ng. V nhiu l do, c trong lch s ngn nm v c bit l trong hn 60 nm qua hai nc c chung con ng x hi ch ngha ti sng, Vit Nam v Trung Quc c rt nhiu im tng ng. Nghe pht ngn ca hai ng n Gia Bo v Tp Cn Bnh ni v hin trng Trung Quc m c ng nh ai ang ni v hin trng Vit Nam. Nhng vn ni cm ca Trung Quc nh nn tham nhng, quan chc quan liu v cm, thoi ha bin cht; bt bnh ng x hi gia tng; o c xung cp; ti c honh hnh; dn chng biu tnh khiu kin trin min; hng gi, thc phm c hi; cng trnh b rt rut; tai nn giao thng v tai nn hm m, v.v. tt c u thy c Vit Nam, khng km phn trm trng. Vy cu hi t ra l: Vit Nam c cn khn cp ci cch chnh tr nh Trung Quc khng? Cu hi tip theo l cc nh lnh o Vit Nam hin nay c mun thc hin ci cch chnh tr khng? i hi ny c nguyn Ch tch Quc hi Nguyn Vn An v rt nhiu chnh tr gia, nh nghin cu trong v ngoi nc cp trn bo ch v trong cc vn bn kin ngh. i vi i b phn nhn dn, i hi ci cch chnh tr nh mt ln sng ngm. Ngi dn gi y khng cn u tr nh vi chc nm trc, h bit r mt th ch vn CI CCH CHNH TR NN BT U T U? m bo cng bng, mi cng dn u bnh ng trc php lut th ta n phi c c lp. Cn c c ch cho nhn ti c c hi phng s t nc... Bi Cng T Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info minh phi nh th no. Th ch hin thi li thi. Php lut khng hon chnh. Chnh quyn qun l x hi km hiu qu, tn ti nhiu vn nn nh tham nhng, ti phm, kinh t suy thoi, phn ha giu ngho, nhim mi trng, mt b phn khng nh cn b ng vin k c cn b cao cp suy thoi t tng, o c, li sng; nhiu ni nhn dn cn ngho i. Dn thiu tin tng ng v chnh quyn, cn b nhiu khi li coi dn l k chng i. Ci cch chnh tr i trc mt bc m ng cho ci cch kinh t. Khng c ci cch chnh tr th khng th thc hin c mc tiu xy dng nc Vit Nam c lp t ch, ton vn lnh th, dn giu, nc mnh, x hi dn ch, cng bng, vn minh. Mc tiu nh hng x hi ch ngha rt m m, ch t lm phn tm con ngi, chch hng pht trin v khng on kt c ton dn tc. Tiu ch tuyn chn lnh o phi l ng vin tc b quyn ca i b phn nhn dn tham gia qun l t nc. H ly l trong gung my lm k gi o ti cm, cu kt trc li. Cn phi c mt hin php hon chnh, y mi iu khon nh cc bn hin php ca cc quc gia vn minh, ph hp vi tro lu tin b ca nhn loi. Nhng iu khon d lun khng ng thun th cn trng cu dn . ng thi cn c nhng ngi sng sut nht, dng cm nht, cp tin, v tng lai dn tc v t nc m ng ra thc hin ci cch chnh tr. Quyn lc phi thuc v nhn dn tht s, th hin ch dn c quyn ng c, bu c t do tht s (ti nhn mnh tht s). Ngi dn c quyn bu trc tip nguyn th quc gia v ngi ng u chnh quyn cc cp. Dn c quyn phc quyt nhng vn h trng quc gia thng qua trng cu dn . Dn c quyn biu tnh, quyn t do ngn lun, quyn lp hi, quyn s hu t ai lu di ca mnh. m bo cng bng, mi cng dn u bnh ng trc php lut th ta n phi c c lp. Cn c c ch cho nhn ti c c hi phng s t nc. tr li quyn lc cho nhn dn th phi xc nh li vai tr v tr ca ng Cng sn Vit Nam trong lng dn tc VitNam. Ni mi quyn lc thuc v nhn dn, ri li ni ng cm quyn mi mi th c mu thun chng? C mt kh nng l nhng ngi c trch nhim ai cng ni ci cch chnh tr nhng ch thc hin na vi cui cng kt qu bng khng. Cu hi t ra l: Sau 67 nm t nc c lp, nhn dn ta thc s c quyn t do dn ch cha? Ci cch chnh tr nn bt u t vic tr li cu hi trn! TPHCM, 19/03/2012. Bi Cng T Ngun: BVN Tc gi cho rng cn phi c c ch pht trin nhn ti nhm phng s t nc. nh: laodong.com.vn Quyn lc phi thuc v nhn dn tht s, th hin ch dn c quyn ng c, bu c t do tht s. Ngi dn c quyn bu trc tip nguyn th quc gia v ngi ng u chnh quyn cc cp. Dn c quyn phc quyt nhng vn h trng quc gia thng qua trng cu dn . Dn c quyn biu tnh, quyn t do ngn lun, quyn lp hi, quyn s hu t ai lu di ca mnh. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info T vn to tt thnh vn gn gi Hi tri Lim chnh l tng ca thanh nin v do chnh cc bn tr thc hin vi s h tr v chuyn mn v ti chnh ca T chc Hng ti Minh bch v Trung tm H tr Gio dc Thanh thiu nin Vit Nam. Cc bn tr th hin ch tham nhng - vn nng ca x hi - di nhng gc nhn, nt v, tit mc hi hc v nhng hot ng vui v, sng to m ngha nh thi trang khng lim chnh, chia s cm xc, suy ngh ti cy lim chnh, khm ph x s lim chnh, xem phim v ti phng chng tham nhng v.v Hi tri Lim chnh c khng ch cc bn tr m c nhng ngi ln tui v tr em n nhn mt cch thch th. Nhiu bn tr chia s trc y cc bn t khi n vn tham nhng v cng nh nhiu ngi khc trong x hi, cc bn ngh rng chng tham nhng qu to tt, khng phi vic ca mnh. Nhng nh n vi hi tri ny m mnh nhn ra rng phng chng tham nhng l vic ht sc cp bch v mnh ngh nn c nhiu chng trnh tuyn truyn nh th ny hn na, Bi Nht Hong, sinh vin i hc Lut, cho bit. Thanh nin cn c vn ng tham gia vo phng chng tham nhng Mc d chnh ph Vit Nam c lut v chnh sch khuyn khch ngi dn, trong c thanh nin, tham gia vo phng chng tham nhng (PCTN) nhng ti nay cc hot ng tuyn truyn, vn ng t pha chnh ph dnh cho i tng thanh nin hu nh cha c. Theo kt qu kho st tnh lim chnh trong thanh nin Vit Nam do T chc Hng ti Minh bch cng b nm ngoi, 86% thanh nin c phng vn ngh rng thanh nin c th ng gp vo cuc u tranh phng, chng tham nhng. V T Qunh Anh, sinh vin i hc Cng ngh v Qun l (UTM) v Nguyn Vn Vng, sinh vin i hc Bch Khoa, cho bit cc bn cm thy rt bc xc trc t nn tham nhng nhng cha bit cch lm th no. Bn thn em v nhiu bn na rt mun c nhng t chc hay nhng phong tro tuyn truyn phng, chng tham nhng v tng lai cng bng, minh bch, Qunh Anh ni. Theo ng Nguyn Minh Thuyt, nguyn Ph Ch nhim y ban Vn ha - Gio dc - Thanh nin, Thiu nin v Nhi ng ca Quc hi:Nu nh trc kia, trong thi k u tranh ginh c lp cho t quc, thanh nin l lc lng i u th ngy nay, cuc chin chng tham nhng cng cn c s tham gia tch cc, i u ca thanh nin. B L Hin c, ngi thng c bit vi danh hiu Anh hng chng tham nhng Vit Nam, tm s rng b rt bun v bc xc trc thc trng tham nhng hin nay nhng b tin tng lai s minh bch hn khi thanh nin sn sng ni khng vi tham nhng. Mc d, a s thanh nin n Hi tri Lim chnh chia s rng h nhn ra tm quan trng ca lim chnh v phng, chng tham nhng nhng cc bn cng cn bn khon v thy rt nhiu kh khn pha trc. ng Phm Quc Lc, ch nhim cu lc b V mt nn gio dc sch (FACE), i hc Hoa Sen, cho rng: thanh nin c th tham gia mt cch c hiu qu vo phng, chng tham nhng, cn c s h tr t nhiu pha, trong c nh trng, cn gio dc o c, thc v tng cng s hiu bit v vn phng, chng tham nhng cho thanh nin. iu quan trng hn c theo li ca mt sinh vin: Mun to ra mt mi trng trong sch, phi thc hin ng b, t trn xung di. Cc nh lnh o c gng mu th nhng cn b di h v nhng ngi dn mi nhn thy nhng gi tr m h mang li l tt v mi tin tng vo x hi tt p. Ngun: ABC Radio Australia CN LM MT X HI KHNG THAM NHNG l thng ip m cc bn tr gi gm qua mn trnh din thi trang ch Tham nhng ti Hi tri Lim chnh cui tun qua ti H Ni. Chng trnh Hi tri Lim chnh vi ch Thanh nin Lim chnh v s Pht trin Bn vng din ra trong khng kh tng bng v si ng ti Cng vin G ng a, H Ni vo ngy 24/3 va qua. C th ni y l ln u tin mt s kin v phng chng tham nhng c t chc rm r nh vy ti Vit Nam. Chng trnh thu ht hn 1.000 lt ngi ti tham gia, tham quan v 100 tnh nguyn vin tham gia t chc. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info i vi nhng ngi nh chng ti tng phc v Vit Nam trong nhng nm chin tranh, l k nim ny l li nhc nh mi nht v nhng bin i ng ch ca mt mi quan h t k th cay ng sang i tc chin lc. Quan h gia Hoa K v Vit Nam dn c ci thin k t khi hai nc c chnh thc bnh thng ha vo nm 1995, nhng tc ny dng nh c tng tc trong ba nm qua. Vic ny c thc y mt phn bi cc mi quan tm do s hung hng ca Trung Quc trong vn ch quyn Bin ng. Washington xem Vit Nam l mt quc gia c trung ang pht trin nhanh chng vi dn s khong 90 triu ngi, v H Ni tng cng vai tr lnh o ca h trong khu vc ng Nam khu vc m Hoa K gn y chuyn hng thnh mi quan tm hng u trong chnh sch i ngoi. Trong , lnh o Vit Nam ang tm kim s n nh khu vc, hi nhp ton cu, cc d n u t nc ngoi, v th trng cho ngnh cng nghip xut khu, nn cc mc tiu ny i hi Vit Nam phi c mi quan h tt hn vi Hoa K. Trc Chu Thi Bnh Dng ca Hoa K Bui l k nim Hip nh Thng mi Song phng ti H Ni c din ra ngay sau khi Tng thng Barack Obama t chc Hi ngh Thng nh AsiaPacific Economic Cooperation (APEC) gia thng Mi mt ti Honolulu, ch vi ngy sau khi ng tham d Hi ngh Thng nh ng ti Bali. Tng thng Obama v Ngoi trng Hillary Clinton s dng cc cuc hp thng nh ny cng b trc mi ca Hoa K, v tuyn b rng Hoa K tr li chu sau khi rt qun t hai cuc chin tranh lu di Iraq v Afghanistan. Chnh quyn ca Obama ni r rng rng trong khi ngn sch quc phng ca Hoa K b ct gim th iu ny s khng gy nh hng n vic trin khai qun lnh n ton khu vc chu Thi Bnh Dng. Mt thnh phn quan trng trong chnh sch trc chu ca chnh quyn Obama l thng li t cc tha thun thng mi t do Quan h i tc Xuyn Thi Bnh Dng (Trans-Pacific Partnership). y cng l mt ch ln c quan tm Hi ngh Thng nh APEC. Chn quc gia chu Thi Bnh Dng, bao gm lun c Hoa K v Vit Nam, ang tham gia vo cc cuc m phn v tha thun ny. Mt trong nhng mc tiu quan trng trong mi quan h ny i vi Hoa K l chng li xu hng ca Trung Quc trong nhng nm gn y k kt cc hip nh thng mi vi cc nc lng ging chu , trong h loi b Hoa K ra khi cc cuc m phn. Vit Nam tham gia m phn i tc Xuyn Thi Bnh Dng Trong thng Mi mt nm 2010, Hoa K v cc bn m phn khc hoan nghnh s quyt nh ca H Ni tham gia vo cc cuc m phn TPP, mc d hai im trng tm l s tham gia ca Vit Nam cng nh s cho n nng nhit ca cc nc khc u l nhng im gy kh nhiu ngc nhin. Trong s chn nc tham gia m phn TPP, Vit Nam l nn kinh t km pht trin nht trong s cc thnh vin, v cho ti nay th Vit Nam cng c nn kinh t hn hp nht nn kinh t th trng v phi th trng. Cc doanh nghip nh nc (State-owned enterprises) thng c ngn hng nh nc tr cp v cho vay u i mt cch ho VIT-M BT U CC CUC M PHN KH KHN V THNG MI Hai nc cu th xem xt hng n gn hn trong lnh vc kinh t v hp tc chnh tr. Vit Nam v Hoa K cng nhau tham gia bui l k nim nh du 10 nm hai nc k kt Hip nh Thng mi Song phng Vit-M ti H Ni hi cui thng Mi hai nm ngoi. Hip nh Thng mi Song phng Vit-M c hiu lc t lc c hai k kt vo thng Mi hai nm 2001. Bui hp mt gm c cc nh m phn thng mi trc y cng nh hin hnh, cc nh ngoi giao v lnh o doanh nghip. Ti bui l, i bn trao i nhng cu chuyn d dm rng bn no l ngi m phn kh khn nht trong qu trnh ny. Tuy nhin, trng tm chnh cho c hai pha Hoa K v Vit Nam l cc trin vng tch cc cho tng lai mi quan h Vit-M trn nhiu lnh vc thng mi v cc chin lc mang n li ch chung. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info phng, v y l mt tnh nng quan trng trong h thng kinh t ca Vit Nam. M hnh ny c cho l gn ging vi m hnh ch ngha t bn nh nc ca Trung Quc. Mt trong nhng mc tiu chnh ca Washington i vi TPP l c c mt tha thun thng mi trong cc cng ty t nhn v doanh nghip nh nc u c th cnh tranh cng bng trn mt sn chi bnh ng. Mc tiu ny phn nh s tht vng nghim trng ca Hoa K vi nhng g h thy nh l li th khng cng bng m cc doanh nghip nh nc Trung Quc t c trong nn thng mi th gii. Vn doanh nghip nh nc s lm kh nng ca Vit Nam tham gia vo cuc m phn TPP gay go v kh thnh cng hn. Bi v tht vng vi doanh nghip nh nc Trung Quc v y khng ch ring Hoa K vic ny s mang li t kin nhn hn so vi nm nm trc y Vit Nam gi li cc u im m h mang li cho cc cng ty nh nc. Quan h i tc chin lc ca Hoa K Chnh sch trc mi hoc ti cn bng ca chnh quyn Obama v c bn l mang li cho khu vc kinh t nng ng nht ca th gii nhng ch m h xng ng c nhn. Tuy nhin, s ti tp trung ca Hoa K vo khu vc chu Thi Bnh Dng phi bao gm s hp tc vi cc nc lng ging nht nht nm bn cnh Trung Quc nhm bo v cc ri ro trong trng hp Bc Kinh c th s dng sc mnh qun s v tm nh hng ca h. Vi mt lch s lu di gia mi quan h kh khn vi ngi lng ging khng l ca mnh, Vit Nam l mt i tc hp l nht. C nhiu hot ng trong vng ba nm qua, c bit l hp tc hi qun, mang n cc tn hiu tt trong vic hi t chin lc gia hai nc MVit. S hi t gia Hoa K v Vit Nam, bao gm c vic cho n H Ni tham gia vo cc nhm m phn TPP, l mt phn quan trng trong trc mi ca Hoa K. Trong bui L k nim 10 nm hi thng Mi hai nm ngoi, cc hai quan chc hai pha Hoa K v Vit Nam u nhn xt rng Vit Nam tham gia vo cc cuc m phn TPP l mt quyt nh chin lc i vi c H Ni ln Washington. Trong khi y l cuc m phn v thng mi, nhng vi s hp tc ca hai nc th vic ny c th thnh cng da trn cc mi lin kt chin lc chung v nim tin cy ln nhau. Mt li ch chung v ha bnh v an ninh c th gip s tha thun din ra m thm hn nhng ng thi cng c khng t kh khn pha trc. Cc i tc m phn ca Vit Nam s nhn mnh vo mt tha thun thng mi v u t c cht lng cao. Vic ny yu cu Vit Nam phi minh bch, bo v quyn s hu tr tu, quyn lao ng v bo v mi trng cng nh hn ch v li th cho cc doanh nghip nh nc. i vi Vit Nam, yu cu t do ha v hin i ha nn kinh t ca h n trong thi im m cc vn nghim trng v kinh t v ni b chnh tr cng nh ng hng ca t nc ang c mang ra tranh lun mt cch nng bng. Lm pht ti Vit Nam lin tc tng ln n hai con s trong vi nm qua, trong c hai ln ln trn ngng 20%. Th trng chng khon Vit Nam trong nm 2011 c cho l ti t nht khu vc chu , vi cc cam kt u t trc tip nc ngoi st gim v c ba c quan xp hng tn dng h cp tn dng ca Vit Nam. Cc lnh o hng u ca Vit Nam nhn ra rng y l nhng vn nghim trng nhng hin ang c nhng bt ng gay gt v vic lm th no i ph vi cc vn ny. Mt vn chnh ca cuc tranh lun l cn phi ci cch h thng doanh nghip nh nc n bao nhiu. Cc ngn hng nh nc hin ang l gnh nng bi cc khon n xu m cc doanh nghip ny gy ra v nhiu trong s h ang hot ng rt km hiu qu. Vinashin mt tp on ng tu nhiu t ca Vit Nam ng bn b vc ph sn trong nm 2010 lm tng cng cuc tranh lun v vn ca cc doanh nghip nh nc. Mt s ngi t cu hi rng nu cc cuc tranh lun ni b ca Vit Nam tip tc, cng vi mi quan tm ca Hoa K v cc doanh nghip nh nc Vit Nam, th liu cc im ny c ngn chn c hai nc tin n s thng nht trong cc cuc m phn TPP hay khng. S kt thc thnh cng ca Vit Nam trong cc cuc m phn TPP yu cu cc nhng b t pha H Ni cng nh cc i tc m phn, trong c c Hoa K. S thnh cng yu cu c hai phi u tin mi quan h i tc chin lc c ti luyn trong nhng nm gn y. Hoa K xc nh Vit Nam l mt trong nhng i tc chin lc quan trng chu . Vit Nam xem M nh l cha kha chnh trong vic duy tr cn bng chin lc ng Nam . Nhiu ngi trong s chng ti chng kin mi quan h song phng gia hai nc i t chin tranh n quan h i tc trong vng 35 nm hy vng rng iu ny s chia s tm nhn chin lc cng nh cung cp cho cc nh m phn thng mi nhng khuyn khch cn thit tm thy cc im chung. Raymond Burghardt* Pha Trc chuyn ng
* Raymond Burghardt l cu i s Hoa K ti Vit Nam t nm 2001-2004. Hin nay ng l Gim c Hi tho ng-Ty (East West Seminars) ti Trung tm ng Ty (EastWest Center). Lu : Bn gc ca bi bnh lun ny xut hin trn EWC Asia Pacific Bulletin vo ngy 29 thng 2, 2012. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info S LC QU TRNH HOT NG NG DN CH VIT NAM
Thnh lp vo thng 6 nm 1944, ng Dn ch Vit Nam tri qua cc giai on tham chnh trong lch s, cng vi cc chnh ng Vit Nam hot ng cho mc tiu bo v, n nh v pht trin t nc. Hot ng ca ng Dn Ch Vit Nam t nm 1944 n nay c th chia ra lm 3 giai an: Giai on I: 1944 n 1988 T khi c thnh lp vo ngy 30 thng 6, nm 1944, ng Dn ch Vit Nam l chnh ng ca nhiu tr thc yu nc v dn tc Vit Nam. ng Dn ch Vit Nam sinh hot cng cc chnh ng ti Vit Nam, cng tham gia trong Quc hi v Chnh ph u tin ca nc Vit Nam Dn ch Cng ha. Trong giai on ny ng Dn ch Vit Nam hot ng tham chnh vi ng Cng sn Vit Nam cho n nm 1988. Mt s lnh o ng Dn Ch Vit Nam trong nhng nm 1944 n 1988:
Giai on II: 6/2006 n 9/2007 Vo ngy 01 thng 06, nm 2006, nguyn Tng Th k ng Dn ch Vit Nam Hong Minh Chnh chnh thc phc hot ng ti H Ni vi tn gi ng Dn ch Vit Nam XXI. Tuy nhin, mi lin h gia ng Dn ch Vit Nam XXI v ng cm quyn trc y v giai on ny c khc. ng Dn ch Vit Nam XXI sau khi phc hot hot ng c lp, khng cn vi ng Cng sn nh trc nm 1988. Tuy nhin, ng Dn ch Vit Nam vn xem ng Cng sn l mt i tc chnh tr trong cng cuc u tranh cho mc tiu x hi cng bng, dn ch v pht trin t nc giu mnh. Giai on III: 9/2007 n nay Sau hn mt nm son tho v gp , Bn d tho iu l v Cng lnh ng u tin c b sung v chnh thc ban hnh vo ngy 09 thng 09, nm 2007. Vi bn iu l chnh thc ny, ng Dn ch Vit Nam XXI tr li vi tn gi chnh thc l ng Dn ch Vit Nam. V ng tip tc hot ng c lp, n ha, khng l thuc vi ng cm quyn nh trc. Sau khi Tng Th k Hong Minh Chnh qua i vo ngy 7 thng 2 nm 2008, ng Trn Khu khng tip tc sinh hot trong ng, Ban Thng v Trung ng iu hnh ng
Vit Nam lun khng nh khng c t nhn chnh tr. Do d, ng Dn Ch Vit Nam yu cu nh nc CHXHCN Vit Nam tr t do cho LS L Cng nh, Cu Trung T Trn Anh Kim, TS Nguyn Tin Trung, blogger iu Cy Nguyn Vn Hi, Doanh Nhn Trn Hunh Duy Thc v tt c t nhn chnh tr ang b giam gi ti Vit Nam. TTK L Cng nh Ph TTK Trn Anh Kim Ph TTK Nguyn Tin Trung Nguyn Vn Hi (iu Cy) Trn Hunh Duy Thc Nguyn S Bnh Trng Ban TVTW (2011-2016) Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info Dn ch Vit Nam thng qua Trng ban Thng v. Ban Thng v Trung ng ng l c quan iu hnh ton b cng vic ng. Ngy 6 thng 7 nm 2008, ng Nguyn S Bnh (Nguyn Tm) chnh thc c bu vo chc v Trng Ban Thng v Trung ng, tip tc ng li lnh o ca c Tng Th k Hong Minh Chnh. Ngy 1 thng 6 nm 2009, lut s L Cng nh (on Phc Vit) c Trng Ban Thng v Trung ng b nhim vo chc v Tng Th k ng Dn ch Vit Nam. Ngy 28 v 29 thng 5 nm 2011, trong i hi ng ln II, ng Nguyn S Bnh ti c c chc v Trng Ban Thng v Trung ng. ng Nguyn Xun Ngi khng tip tc tham gia ng c chc v Ph Tng Th k trong nhim k II. i hi ng cng thng qua vic c Tng Th k L Cng nh, Ph Tng Th k Trn Anh Kim, Ph Tng Th k Nguyn Tin Trung tip tc gi cc chc v trong nhim k II. Cc y vin Ban Thng v Trung ng nhim k II (2011-2016): Nguyn S Bnh, L Cng nh, Trn Anh Kim, Nguyn Tin Trung, Nguyn Hong Lan, Nguyn Thy, Nguyn Diu Khang, L Sanh, Nguyn Thu H, Nguyn Hng Vit. X hi dn ch, cng bng, i hi Vit Nam trc ht phi c mt nh nc hp thc v chnh danh. Nh nc hp thc, chnh danh l mt nh nc c nhn dn tha thun trao quyn thng qua bn hin php dn ch v bu c cng bng. l mt nh nc c nhn dn tn trng, tin cy, ng ngha ca mt nh nc php quyn chnh danh. Xem thm Nguyn tc Chnh tr C bn ca ng Dn ch Vit Nam ti y. Xem thm cc chi tit ti www.ddcvn.info. NG DN CH VIT NAM www.ddcvn.info ng Dn Ch Vit Nam khng c trch nhim vi nhng ng ti hoc pht biu bn ngoi v cng vic ca ng nu cc thng tin khng ng ti trang Trung ng ng www.ddcvn.info. The Democratic Party of Vietnam is not responsible for press releases and statements regarding the DPV if the information therein is not posted at the official website www.ddcvn.info. Tp San DN CH S Thng 03/2012 ng Dn Ch Vit Nam www.ddcvn.info thongtin@ddcvn.info
N GHI DANH THAM GIA NG DN CH VIT NAM
H v tn: _______________________________________ Nam/N ___________ Tui:_______________ Tn thng gi (b danh) : ________________________________________________________________ a ch: _______________________________________________________________________________ Ngh nghip: __________________________________________________________________________ in th: ______________________@_______________ in thoi: _____________________________ Trang blog c nhn: _____________________________________________________________________ Skype :_________________________________Yahoo Messenger: _______________________________ Facebook:_______________________________Twitter: ________________________________________ Kh nng lnh o: (S cp) ______________ (Trung cp) _____________ (Cao cp)_________________ Ghi danh vo c s: _____________________________________________________________________ Ghi danh ti :___________________________________ Ngy _______ Thng _______ Nm 20 _______ K tn :________________________________________________________________________________
Li cam kt ca ng vin ng Dn ch Vit Nam: Ti cam kt ht lng xy dng mt ng Dn Ch hng mnh, hu cnh tranh kin to mt nuc Vit Nam c lp, thng nht, ton vn lnh th, dn ch v giu manh - mang li t do, hnh phc cho ton th nhn dn Vit Nam * * * * * Gi n Ghi Danh Tham Gia v a ch email : dangdanchuvietnam@gmail.com hoc thongtin@ddcvn.info hoc c s ng gn nht.