You are on page 1of 15

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12
* BUI VAN TIEN Trng THPT Buon Ma Thuot 3.1. Muc ch, oi tng : * Muc ch : - Hng dan hoc sinh ky nang ve cac loai va dang bieu o a l trong chng trnh SGK a l lp 12. - Gop phan nang cao ket qua hoc tap, ac biet trong cac bai kiem tra chat lng hoc ky va thi tot nghiep THPT cua bo mon a l. * oi tng nghien cu : - Giao vien trong viec giang day. - Hoc sinh trong viec hoc tap. 3.2. Nhiem vu : - Nghien cu phng phap day thc hanh ve cac loai va dang bieu o . - a ra nhng nguyen tac chung ve thc hanh ky nang ve bieu o c ban trong chng trnh a l lp 12 qua thc te kiem nghiem cua ban than. 3.3. Pham vi cua e tai : - Cac bai tap thc hanh trong chng trnh SGK a l lp 12 . - Gii han trong phng phap day hoc thc hanh ky nang a l : Ve cac loai va dang bieu o c ban trong chng trnh a l lp 12. 3.4. Gia tr s dung cua e tai : - e tai co the ng dung hoac lam tai lieu tham khao trong viec giang day a l noi chung va hng dan thc hanh ky nang ve bieu o trong chng trnh a l lp 12 noi rieng trng THPT Buon Ma Thuot .

Mar. 31

PHAN I M AU 1/ Tnh cap thiet cua e tai : T thc tien cua viec giang day a l lp 12 va thi tot nghiep THPT oi vi bo mon trong trng THPT Buon Ma Thuot chnh la l do cap thiet khien toi chon e tai nay. 2/ Tnh hnh nghien cu : Trong qua trnh giang day a l cap THPT ,cac giao vien a s dung nhieu phng phap day hoc, trong o phng phap day thc hanh - ac biet la thc hanh ky nang ve bieu o cho lp 12 cha thc s c chu y; trong khi e kiem tra va anh gia, ke ca ky thi tot nghiep THPT eu co phan kien thc nay. Chnh v vay phan thc hanh ky nang ve trong chng trnh a l lp 12 thng khong at ket qua cao. Trong cac tai lieu tham khao, co nhieu tac gia a e cap en nhng ky nang lam bai thc hanh, tuy vay en nay cha co mot giao trnh chuyen biet nao giang day rieng cho thc hanh ky nang a l noi chung va viec ve bieu o noi rieng. Viec nghien cu va th nghiem bien phap hng dan thc hanh ky nang a l ve cac loai va dang bieu o c ban trong cac bai tap a l lp 12 co y ngha l luan va thc tien cap bach . 3/ Muc ch, oi tng va nhiem vu nghien cu, pham vi va gia tr s dung cua e tai: Page 1

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

- Lam tai lieu tham khao hoc tap, on luyen thi tot nghiep THPT va thi H_C cho hoc sinh 12. 4/ Phng phap nghien cu : - Kinh nghiem thc te cua viec giang day a l lp 12 va cham thi tot nghiep THPT, cham thi ai hoc khoi C trong nhieu nam. - Phng phap th nghiem . - Cac phng phap co lien quan en l luan day hoc oi mi. PHAN II NOI DUNG, KET QUA NGHIEN CU 1/ C s cua viec la chon e tai : 1.1. Khai quat ve chng trnh a l lp 12 : * Bai m au + 4 chng : - Chng I : 3 tiet ( cac nguon lc ) - Chng II : 10 tiet ( cac van e kinh te - xa hoi cu the ) - Chng III : 8 tiet ( cac van e kinh te - xa hoi trong cac vung ) - Chng IV : 3 tiet ( Viet Nam trong moi quan he vi cac quoc gia ong Nam A ) * Noi dung chng trnh chu yeu la cac bai l thuyet, cuoi moi bai thng co t 3 - 4 cau hoi bai tap. Trong o co khoang > 50% cau hoi tai hien va m rong kien thc, 25% cau hoi suy luan, < 25% cau hoi ve ky nang ( trong o ve bieu o khoang 10% ) 1.2. Hien trang day va hoc a l lp 12 : - Vi noi dung va thi lng nh tren th viec giang day chu yeu nghieng ve mat l thuyet va giang day theo cac phng phap sau : + Neu van e . + Thuyet trnh. + Trc quan. + Thao luan nhom.

- Van e thc hanh ve bieu o trong chng trnh lp 12 khong e cap en trong 1 tiet day cu the nao ma chu yeu la nam phan bai tap ( 10 % ). Trong khi kien thc l thuyet cua cac bai hopc rat dai, giao vien khong con thi gian hng dan hoc sinh ve bieu o. Tuy hoc sinh a c hoc lp 11, nhng len lp 12 nhng ky nang o phan nao a khong con nam chac, trong khi en thi iem nay ve phan thc hanh ky nang ve bieu o oi vi hoc sinh lp 12 a phai hoan thien ( phai ve nhanh, ung, chnh xac , ay u va ep ). * e am bao at c ket qua cao trong viec hoc tap bo mon, cac thay co giao can phai t bo tr thi gian nhat nh va phu hp e hng dan hoc sinh thc hanh nhng ky nang c ban ve ve bieu o thng gap trong cac bai thi chat lng hoc ky va thi tot nghiep bo mon. ong thi phat huy c kha nang ve bieu o noi chung va ve bieu o a l noi rieng. 1.3. Khai quat chung ve ky nang ve bieu o a l trong chng trnh cap THPT : * Bieu o la mot hnh ve cho phep mo ta mot cach de dang ong thai phat trien cua mot ai lng ( hoac so sanh ong thai phat trien cua 2-3 ai lng ); so sanh tng quan ve o ln cua 1 ai lng ( hoac 2-3 ai lng ); the hien quy mo va c cau thanh phan cua 1 tong the . * Cac loai bieu o rat phong phu va a dang. Moi loai bieu o lai co the dung e bieu hien nhieu muc ch khac nhau. V vay, viec au tien la phai nam hieu ac iem cua tng

Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 2

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

loai va dang bieu o, sau o xem xet k bang so lieu va phan yeu cau cu the cua e bai ( co the noi : ay la 3 can c c ban va khoa hoc e chon nhanh, ung loai va dang bieu o thch hp nhat ). * Tuy vay, bat ky mot bieu o nao sau khi ve xong cung can phai am bao cac yeu cau c ban sau : + Tnh khoa hoc ( chnh xac ) + Tnh trc quan ( ung, ay u ) + Tnh tham my ( ro rang, ep ). 1.4. Cac loai bieu o thng gap trong chng trnh day va hoc a l : - Bieu o ng ( o th ) : bao gom cac dang : 1 ng , 2 hoac 3 ng trong cung 1 bieu o . - Bieu o cot : bao gom cac dang : cot n ( 1 ai lng ); cot nhom ( nhieu ai lng ); cot chong ( c cau thanh phan cua mot tong the ). * oi vi moi loai va dang bieu o, qua trnh thc hanh chon ve khac nhau, do vay giao vien phai hng dan hoc sinh nam chac cac thao tac va nguyen tac ve cua tng loai va dang . 2/ Hng dan thc hanh ky nang ve bieu o trong chng trnh SGK a l lp 12: 2.1. ac iem cua cac loai va dang bieu o 1. Bieu o ng ( o th ) : thng c s dung e the hien mot tien trnh ,ong thai phat trien (tang giam ,bien thien ) cua mot ai lng , 2 hoac 3 ai lng ( hien tng ) qua thi gian . a> Bieu o the hien 1 ai lng : Ve he truc toa o vuong goc (1 truc tung va 1 truc hoanh ) , (ve gia tr tuyet oi hoac

tng oi (% ) - thng la tuyet oi ) . b> Bieu o the hien 2 hoac 3 ai lng :Ve he truc toa o vuong goc ( 2 truc tung va 1 truc hoanh ) , (ve gia tr tuyet oi hoac tng oi (%) . 2.Bieu o cot (thanh ngang ) :co the c s dung e bieu hien ong thai phat trien ,so sanh tng quan ve o ln cua 1 ai lng ,2 ai lng hoac nhieu ai lng ,hoac the hien c cau thanh phan cua mot tong the .( Tuy nhien thng hay c s dung e the hien tng quan ve o ln gia (1 ) , cac ai lng ) . a> Bieu o cot n : the hien tng quan o ln cua 1 ai lng qua thi gian .Ve he truc toa o vuong goc ,thng ve gia tr tuyet oi . b> Bieu o cot nhom : the hien tng quan o ln cua 2 hoac 3 ai lng qua thi gian .Ve he truc toa o vuong goc ,ve gia tr tuyet oi , gop 2 hoac 3 ai lng trong mot nam lai lam mot nhom , (nam th nhat - nhom th nhat ,nam th hai -nhom th hai ,nam th ba - nhom th ba ). c> Bieu o cot chong : the hien c cau thanh phan cua mot tong the va so sanh tong the o qua nhieu nam . Co the ve trong he truc toa o hoac khong dung he truc toa o vuong goc ,ve gia tr tuyet oi hoac gia tr tng oi (%) - thng la gia tr tng oi 3 . Bieu o hnh - hnh hoc ( thng dung hnh tron ) : thng dung e the hien quy mo va c cau thanh phan cua mot tong the . Ch ve c gia tr tng oi (%) . a> Bieu o the hien c cau thanh phan cua mot tong the

Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 3

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

trong 1 nam . X l so lieu va ng e the hien ca ong chuyen sang so % , ve 1 hnh thai phat trien va tng quan tron cho nam o . o ln gia cac ai lng b> Bieu o the hien c cau ( bieu o cot the hien tng thanh phan cua mot tong the quan o ln , bieu o ng qua 2 nam ,hoac 3 nam (toi a the hien ong thai phat trien ) la 4 nam , thong thng la 3 qua thi gian .Ch ve c nam ) : X l so lieu va gia tr tuyet oi . chuyen sang so % ,ve 2 hnh 5.Bieu o mien ( thc chat tron cho 2 nam ,3 hnh tron cho la bieu o ng ( o 3 nam ,( chu y at 2 ,( 3 ) hnh th ) : thng c s dung e tron ngang nhau va tnh toan the hien ca c cau va ong xac nh ban knh ( r ) cua 2, thai phat trien cua mot oi ( 3 ) nam o . tng (1 tong the) qua thi gian , 4.Bieu o ket hp (cot va ch ve c gia tr tng oi ng ) : thng gom 1 cot + 1 (%) . 2.2. Cach chon loai ,dang bieu 1989 - 2000 se khac vi cach o nhanh - ung : ghi 1989 / 2000 ( Mot ben the hien thi gian t 1989 en :. Nguyen tac chung : 2000 , con mot ben the hien a> Can c vao ac iem cua thi gian 2 nam : nam 1989 va cac loai va dang bieu o a nam 2000 ) ; co so sanh o ln biet ( bang cach ghi nh ,thuoc khong ? co so sanh c cau ). khong ? e bai co lu y , chu b> Can c vao bang so lieu giai , chu thch g khong ? a cho ,trong bang so lieu a v...v... the hien ten ai lng ,bao nhieu ai lng , gia tr tuyet S ket hp ong thi oi hay tng oi ,thi gian -bao ca 3 can c tren cho phep nhieu nam , cac so lieu cu chung ta xac nh mot cach the nh the nao.v...v... nhanh chong va chnh xac .Viec c> Can c vao yeu cau cu ghi nh la quan trong nhng cai the cua e ( phan ch viet ) quan trong hn la va ket hp e xem yeu cau g ? co the va loai bo dan cac loai ,dang hien s bien thien khong ? bieu o khong thch hp e Tang , giam nh the nao ? thi chon loai, dang bieu o ung . gian c ghi nh the nao ? v du : Cac v du minh hoa cu the cho viec chon loai va dang bieu o : V du 1 : Cho bang so lieu sau: Bang c cau tong san pham trong nc (% GDP tnh theo gia hien hanh ) : Khu vc san xuat 1985 1990 1995 Nong-Lam-Ng 40,2 38,7 27,2 Cong nghiep-xay 27,3 22,7 28,8 dng Dch vu 32,5 38,6 44,0 Ve bieu o thch hp nhat the hien c cau tong san pham trong nc qua mot so nam tren V du 2 :Cho bang so lieu sau :

Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 4

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

Bang tong san pham trong nc phan theo nganh kinh te (%) : Khu vc san xuat 198 5 40,2 27,3 198 9 42,1 22,9 199 0 38,7 22,7 1995 199 6 27,2 30,7 199 7 26,2 31,2 1998

Nong-Lam-Ng 27,2 25,8 Cong nghiep-xay 28,8 32,5 dng Dch vu 32,5 35,0 38,6 44,0 42,1 42,6 41,7 Ve bieu o thch hp nhat chong trong thi gian 3 nam cua the hien c cau tong san 1 loai ai lngNen ay pham trong nc t 1985 -1998 bieu o hnh tron la hp l nhat . V du 1 ta chon bieu o hnh tron : 3 hnh tron the hien 3 v du 2, ta lai chon bieu nam 1985/1990/1995 ,at ngang o mien , ch khong phai bieu nhau, ban knh 3 hnh tron khac o tronTrc het bieu o nhau . L do chon : the hien c tron khong the hien nhieu cau cua mot tong the qua 3 nam, khong the hien c nam, so lieu %, co 3 loai bieu ong thai phat trien cua c o the hien c cau (hnh cot cau tong san pham qua nhieu ,hnh tron ,mien ),bieu o mien nam; bieu o mien va the khong hp l ,v khong yeu cau hien c c cau tong san the hien ong thai phat trien, pham trong tng nam lai va mat khac bieu o mien khong the hien ong thai phat trien the ve c so lieu thi cua tong san pham qua thi gian ch co 3 nam (4 nam tr gian, va ung vi bang so len) ,ch con bieu o cot va lieu lai va phu hp vi yeu bieu o tron th bieu o cot cau cua e bai . khong ch the hien 3 cot V du 3 : Cho bang so lieu sau : Bang can can xuat nhap khau cua Viet Nam thi ky1989 -1999 (Trieu Rup - o la) : ( Sgk a l lp 12 -trang 51 ) : Tong Xuat Nhap Can can xuat so khau khau nhap khau 4511,8 1946,0 2565,8 - 619,8 5156,4 2404,0 2725,4 - 384,4 5121,4 2580,2 2540,7 + 40,0 13604, 5448,9 8155,4 - 2706,5 3 1999 23162, 11540,0 11622,0 82,0 0 Ve bieu o thch hp nhat bieu hien cac gia tr tong so , xuat khau ,nhap khau vao cac nam 1989 -1990 -1992 -1995 va 1999 . V du 4 : Cho bang so lieu sau : Bang tong tr gia xuat ,nhap khau Viet Nam thi ky 1985 -2000 (Trieu Rup - o la ) : ( Tap ban o a l lp 12 - trang 21 ) : Nam Tong so Xuat khau Nhap khau Na m 1989 1990 1992 1995

Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 5

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

1985 2555,9 698,5 1857,4 1988 3795,0 1038,0 2757,0 1990 5156,4 2404,0 2752,4 1992 5121,4 2580,7 2540,7 1994 9880,1 4054,3 5825,8 1996 18399,5 7255,9 11143,6 1998 20859,9 9360,3 11499,6 1999 23162,0 11540,0 11622,0 2000 29508,0 14308,0 15200,0 Ve bieu o thch hp nhat the hien s thay oi gia tr xuat , nhap khau thi ky 1985 -2000 nc ta . hp vi yeu cau cua e bai, V du 3 ta chon bieu o cot cac loai khac khong thch hp nhom ( Tong so + xuat + nhap .Neu chon bieu o cot nhom cua tng nam ) la thch hp th lai khong thch hp vi yeu nhat v co 3 ai lng , gia tr cau cua e bai . tuyet oi ,muon so sanh tng quan o ln qua tng nam Lu y : qua 4 v du so (1989/1990/1992/1995/1999) ,va sanh tren va tren thc te , phu hp vi bang so lieu va co the bang so lieu -vi cac va phu hp vi yeu cau cua d lieu trong bang gan giong e bai . nhau ,th ta phai chu y so sanh ac iem cac loai , dang bieu v du 4 ta chon loai bieu o ; chu y nhieu en phan o mien la ung nhat v no the hien ca c cau xuat ,nhap ch viet yeu cau cua e trong tong gia tr xuat nhap bai, cach ghi so thi gian khau va s thay oi cua tong ( nam ) t o loai bo dan gia tr nay qua thi gian (t cac loai khong thch hp e 1985 en 2000 ) ; va phu hp chon loai ,dang bieu o ung vi bang so lieu va va phu 2.3. Cach thc hien nhanh viec ve cac loai bieu o : 1 . Bieu o ng ( o th ) cham lai vi nhau e tao thanh : ng . 2 .Bieu o cot: Ve he truc toa o vuong goc ,xac nh t le thch hp Ve he truc toa o vuong vi t le cua t giay ve, tren goc , xac nh t le thch hp truc tung ghi gia tr nho nhat (0) vi t le cua t giay ve ,sau goc toa o , ghi gia tr ln o chia tren truc tung ,truc nhat ( trong bang so lieu ) hoanh tng t nh bieu o phan cuoi cua truc ,sau o chia ng . cac gia tr chan (10/20/30/40; Bieu o cot n ( chia va hoac 50/100/150/200) .Tren truc khong chia khoang cach nam ) , hoanh ghi so nam au tien cot nhom khong chia khoang goc toa o , nam cuoi trong cach nam ,bieu o cot chong bang so lieu phan cuoi khong chia khoang cach nam ; cua truc ,sau o chia khoang co the khong dung he truc toa cach nam tng ng . o . Can c vao so lieu Sau khi a chia tren 2 truc cua tng nam tng ng lan xong , can c vao so lieu lt dung cac dau cham ghi trong bang so lieu cua tng nh ,sau o gach noi cac dau nam tng ng lan lt dung cac dau cham ghi nh ,sau o

Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 6

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

dung cac dau cham cua cac nam lam trung iem cua cac oan thang e nh kch thc cua cac cot ( kch thc cac cot bang nhau thch hp nhat la 1 o li giay v ) . 3 . Bieu o tron : M khau o com -pa chon (r) ban knh e xac nh t le cua hnh tron sao cho tng ng vi t le cua t giay ve ,sau o ke ng ban knh qui nh tia 12 h (gi) - tren mat ong ho giay ) . Can c vao so lieu a c chuyen oi ,x l ( so lieu tho so tng oi % so o (0) - so o lng giac ,sau o lan lt ve : ai lng nao co gia tr ln ve trc ,ai lng nao co gia tr nho ve sau (ve lan lt theo chieu quay cua kim ong ho ) . at 0(0) cua thc o o vao ng (r) can c vao so o cua ai lng au tien tren thc o o cham ngoai ng tron e ghi nh, sau o noi cham vao tam cua ng tron.Dch chuyen thc o o en ng va ve e ve tiep cho ai lng th 2 , tng t cho ai lng th 3 ,th 4 4 . Bieu o ket hp ( cot + ng ) : Ve he truc toa o vuong goc ,ve 2 truc tung va chia tren 2 truc tng t nh bieu o o th,chia khoang cach nam tren truc hoanh, chia gia tr tren truc tung cho ai lng cot va ai lng ng vi cac n v khac nhau: v du gia tr cot co n v la 10 ,th gia tr ng co n v la 5 ( nh vay cot va ng se co s ket hp vi nhau ) . Can c vao so lieu trong bang ,ve gia tr - cot trc, gia tr - ng sau, cach ve

tng t nh cach ve bieu o cot va ve bieu o ng . 5 . Bieu o mien : Ve 1 hnh ch nhat nam ngang ( canh chieu doc = 4, canh chieu ngang = 6 ) , xac nh t le tng ng vi t le cua t giay ve , chia 0 % goc toa o,100 % cuoi truc tung; chia nam au tien goc toa o , nam cuoi cung cuoi truc hoanh ,chia khoang cach nam t nam au en nam cuoi . Can c vao so lieu % a cho hoac so lieu a chuyen oi t so lieu tho sang so % ,lan lt ve ai lng th 1 t di len ,sau o ve ai lng th 3 t tren xuong (c cau co 3 thanh phan ), ( c cau co 4 thanh phan , ve lan lt ai lng th 1,th 2 t di len , ai lng th 4 t tren xuong ) .Cach ve cac gia tr cua tng ai lng qua cac nam tng t nh cach ve oi vi bieu o ng dung cac cham ghi nh sau o noi cac cham lai vi nhau ) . 2.4. Hoan thien mot bieu o : Moi mot bieu o thong thng gom co 3 phan : - Ten cua bieu o. - Phan thc hien ve . - Chu giai cho bieu o. Ten cua bieu o thng nam tren bieu o ,viet ch in ng, viet 2 dong, dong au tien ghi noi dung cua bieu o va a iem ( pham vi khong gian ); dong th 2 ghi thi gian. Lu y nen ghi ngan gon, chnh gia bieu o . V du :
BIEU O - GIA TANG DAN SO VIET NAM

Mar. 31

( 1930 - 1998 ) - Gia tang dan so : la : noi dung the hien cua bieu o - Viet Nam : la : a iem (pham vi khong gian )

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 7

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

- 1930 - 1998 : la : thi gian . Phan thc hien ve, yeu cau thc hien ay u cac noi dung sau : - oi vi bieu o o th ,tren truc tung ghi : ten ai lng ( So dan , san lng lua ,bnh quan san lng lua, dien tch , n v tnh (trieu ngi ,trieu tan,kg/ng, nghn ha,).Tren truc hoanh ghi n v nam ,vi ay u cac nam ( co chia khoang cach nam ). Tren ng o th ,ng vi cac nam , ghi cac tr so cua ai lng ( co the la so % hoac la so tuyet oi tuy theo so lieu a cho ) . - oi vi bieu o cot ,tren truc tung va truc hoanh ghi

tng t nh oi vi bieu o o th ; tren au moi cot ghi cac tr so cua ai lng (so tuyet oi hoac so %) . - oi vi bieu o hnh tron ,trong moi dien tch hnh re quat ,ghi cac tr so cho tng ai lng theo gia tr % ; v du : 56 %, 32% , 27 % Ghi so ch thi gian (nam) xuong di hnh tron . - oi vi bieu o ket hp ,ta lam tng t nh oi vi bieu o - o th va bieu o cot ( chu y ghi ca 2 tr so cho 2 ai lng la ng va cot ) . - oi vi bieu o mien ,tren truc tung va truc hoanh ghi tng t nh bieu o - o th ,trong bieu o mien tren cac ng - o th ta ghi cac tr so ( gia tr %) cho tat ca cac ai lng

Mar. 31

Phan chu giai cho bieu o ,yeu cau thc hien nh


sau : - ung quy nh cho tng loai bieu o : V du : +/ +/ : bieu o tron . +/ : bieu o cot . : bieu o ng .

+/ ( cot + ng ) .

: bieu o ket hp

+/

: bieu o mien .

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 8

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

- Co bao nhieu ai lng th co bay nhieu k hieu tng ng , cac k hieu phai bang nhau ve kch thc , c sap xep th t t tren xuong di thang hang vi nhau . - Cac k hieu luon luon co ch viet i kem e lam ro k hieu ; v du :
Mar. 31

: san lng lng thc qua cac nam .

: so dan qua cac nam . - Cac k hieu can s dung mau sac hoac gach nen e phan biet cac ai lng khac nhau ,cac k hieu bang chu giai phai tng ng vi k hieu the hien trong bieu o . : Cac v du minh hoa cu the cho viec chon - ve cac loai va dang bieu o trong chng trnh SGK a l lp 12 BAI TAP IV - SGK - TRANG 24 * Xac nh : dang bieu o cot n : so sanh 1 ai lng ( t le ngi biet oc - biet viet ) cua cac thanh phan ( Viet Nam, Trung Quoc, Inonexia,....) trong 1 nam ( 1999 ) * Cach ve : - Xac nh t le cua he truc toa o vuong goc ( chieu doc va chieu ngang het t giay thi ) - Chia gia tr truc tung ( gia tr 0 goc toa o, gia tr 100% gan cuoi truc doc ).Chia 10 khoang cach eu nhau, 1 khoang cach = 10% ( ghi t le a chia ben trai truc doc ). - Chia eu khoang cach truc ngang : chia 6 khoang cach eu nhau, khoang cach = 1 cot = 1 quoc gia ( ghi ten quoc gia ben di truc ngang ). - Ve chieu cao cua cac cot theo th t so lieu a cho ( ve theo quy nh ) - Chon k hieu cho cot ( 1 ai lng nen cung 1 loai k hieu ) - Viet ten va lap chu giai cho bieu o ( theo quy nh )

BIEU O T LE BIET OC - BIET VIET CUA VIET NAM VI MOT SO NC ( 1999 )

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 9

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

100 80 60 40 20 0
Mar. 31

92

82.9 85 85.7

91.4

53.5

VIE NAM T

T.QUO C

INO

MALAI

A O N

XINGAPO

BAI TAP III - SGK - TRANG 53 * Xac nh dang bieu o cot nhom so sanh 3 ai lng ( tong so, so xuat, so nhap khau ) qua cac nam ( 1989,1990,1992,1995,1999 ) * Cach ve : - Xac nh t le cua he truc toa o vuong goc ( chieu doc va chieu ngang het t giay thi ) - Chia gia tr truc tung ( gia tr 0 goc toa o, gia tr ln nhat trong bang va lam tron so gan cuoi truc doc ).Chia 12 khoang cach, 1 khoang cach

= 2000 ( ghi t le a chia ben trai truc doc ). - Chia eu khoang cach truc ngang : chia 5 khoang cach eu nhau, khoang cach = 3 cot = 1 1 nam ( ghi so nam ben di truc ngang ). - Ve chieu cao cua cac cot theo th t so lieu a cho ( ve theo quy nh muc 2.3 ) - Chon k hieu cho cot ( 3 ai lng nen dung 3 loai k hieu e phan biet ) - Viet ten va lap chu giai cho bieu o ( theo quy nh )

BIEU O GIA TR TONG SO - XUAT KHAU - NHAP KHAU VIET NAM ( 1989/1990/1992/1995/1999 )

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 10

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

2 5000
Mar. 31

2 0000
13604.3

1 0000
5156.4 4511.8 1946 5121.4 2580.2 2725.4 2540.7

0 1989 1990 1992 1995


BAI TAP III - SGK - TRANG 62 * Hoc sinh lam tng t theo cac bc ve bieu o cot nhom * giao vien kiem tra va chnh sa cho hoc sinh. BAI TAP IV - SGK - TRANG 40 * Xac nh dang bieu o ket hp gia cot va ng .Ve 2 ai lng khac nhau tren cung mot bieu o ( dien tch, san lng ) * Cach ve : - Xac nh t le cua he truc toa o vuong goc ( chieu doc va chieu ngang het t giay thi ) - Chia gia tr truc tung ben trai : 8 khoang cach = 400.000 BAI TAP IV - SGK - TRANG 68 * Hoc sinh lam tng t theo cac bc ve bieu o cot nhom. * giao vien kiem tra va chnh sa cho hoc sinh. ha the hien dien tch ( gia tr 0 goc toa o, gia tr ln nhat trong bang va lam tron so gan cuoi truc doc ).Chia gia tr truc tung ben phai : 9 khoang cach = 450.000 tan the hien san lng ( gia tr 0 goc toa o, gia tr ln nhat trong bang va lam tron so gan cuoi truc doc ). Chia 2 ai lng nay chenh nhau ( ai lng la ng co gia tr nho hn )

2404

5000

2565.8

5448.9 8155.4

11540 11622

1 5000

23162

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 11

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

- Khoang cach cua cot au tien va cot cuoi cung cach truc tung la 1 cm . - Ve chieu cao cua cac cot theo th t so lieu a cho ( ve theo quy nh muc 2.3 )
Mar. 31

- Ve cac gia tr ng theo iem gia cua cac cot ( ve theo quy nh muc 2.3 )

BIEU O DIEN BIEN DIEN TCH VA SAN LNG CA PHE VIET NAM ( 1980-1998 )

400 350 300 250 200 150 100 50 22.5 8.4 0 44.7 12.3 119.3 92

370.6 450 409.3 400.2 400 270 186.4 218 350 300 250 200 150 100 50 0

BAI TAP IV - SGK - TRANG 35 * Xac nh : bieu o dang 3 ng the hien ong thai phat trien ( s gia tang dan so - san lng lua - san lng lua bnh quan tren au ngi ) qua thi gan ( 1981 - 1999 ) * Cach ve : - X l so lieu : + Tnh san lng lua bnh quan / ngi Cong thc tnh : san lng : so dan x 1.000 ( kg / ngi ) + Tnh t le phan tram ( lay nam goc 1981 = 100% ) : chuyen 3 ai lng sang so % .

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 12

19 80 19 81 19 82 19 83 19 84 19 85 19 86 19 87 19 88 19 89 19 90 19 91 19 92 19 93 19 94 19 95 19 96 19 97 19 98

- Xac nh t le cua he truc toa o va chia tren 2 truc ( chieu doc va chieu ngang het t giay thi ) + Troc doc : chia t le % , chia 6 khoang cach eu nhau : 1 khoang cach = 50% X 6 = 300 % . + Truc ngang chia khoang cach nam . - Ve : xac nh iem moc xuat phat cua 3 ng tai nam 1981=100%, sau o can c vao so lieu a chuyen oi sang so % lan lt ve cho ai lng so dan , en san lng lua va san lng lua / ngi.

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

- Chon k hieu cho 3 ng khac nhau ( 3 ai lng khac nhau )

- Ghi ten va lap bang chu giai ( theo quy nh muc 2.3 ).

BAI TAP III - SGK TRANG 50 * Xac nh bieu o hnh tron bieu hien c cau thanh phan ( khoi lng hang hoa phan theo loai hnh van chuyen ) qua 3 nam . * Cach ve : - X l so lieu : chuyen t so % sang so o ( 100% = 360 o 1% = 3.6 o ) Nam ng sat ng o ng song ng bien to 1989 20.2o 195.8o 109.8o 34.2o 1995 18.4o 232.2o 83.5o 25.9o o o o 1999 14.8 233.6 78.5 33.1o - Ve 3 bieu o hnh tron cho 3 nam ( mac nh vi 3 ban knh khac nhau : 1989<1995<1999 : neu co gia tr tong so la so tuyet oi th phai s dung cong thc tnh ban knh : S= n.r2 ) - Ve 3 hnh tron at ngang nhau ,ng r chuan truc ng qua tam ng tron ( tia 12 gi ) - Can c vao so o lan lt ve cac gia tr ln trc, nho sau, ve theo chieu quay cua kim ong ho ( s dung thc o o ). - Ghi ten va lap bang chu giai ( theo quy nh muc 2.3 ). BIEU O KHOI LNG HANG HOA VAN CHUYEN CUA CAC LOAI HNH ( 1989/1995/1999 )

Mar. 31

5%
9% 4%

23%
22%

65%
65%

10%

6%

31% 53%

BAI TP III SGK TRANG 28

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 13

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

* Xac nh : loai bieu o mien the hien c cau thanh phan cua 1 tong the va s thay oi cua tong the o qua cac nam ( 1985-1998 ) * Cach ve : - Ve khung bieu o hnh ch nhat co canh chieu doc la 4 phan, canh chieu ngang la 6 phan . - Chia t le : + Canh ng chia 10 khoang cach eu nhau, 1 khoang cach = 10% + Canh ngang chia t le khoang cach nam , nam au nam goc toa o, nam cuoi nam cuoi cua truc . - Can c vao so lieu a cho lan lt ve c cau th nhat t di len c cau th hai t tren xuong. - Hoan thien bieu o, ghi ten va lap bang chu giai ( theo qui nh muc 2.3 ) PHAN III : KET LUAN VA KIEN NGH : 1/KET LUAN: Viec ren luyen k nang a l cho hoc sinh la mot viec lam rat can thiet. o la mot qua trnh lau dai can co s hp tac tch cc cua ca giao vien va hoc sinh, tuy nhien viec tan dung thi gian trong mot tiet hoc, mot tiet thc hanh tren lp e boi dng cho H/S nhng k nang nay la nhiem vu cua giao vien.Vi muc ch nay va trong khuon kho cua e tai nay chac chan se khong the ap ng c het nhng yeu cau, mong muon cua quy thay co giao va hoc sinh; tuy nhien phan nao cung m ra nhng hng, nhng gi y can thiet e chung ta tiep tuc hoan thien them phan k nang a l nay . Noi dung e tai khong ln, tuy nhien no e cap en nhieu k nang cua viec hoan thanh ve cac loai, dang bieu o a l; t ac iem, cach chon, cach thc hien ve nhanh ,phan hoan thien 1 bieu o, cac v du minh hoa, ( co v du cua Sach giao khoa, co v du ch mang tnh chat minh hoa ), cho nen phan hnh ve minh hoa cha that hoan chnh,noi dung bai viet co the cha that ay u ...Tat ca nhng ieu nay mong quy thay co giao ong gop y kien e e tai hoan chnh hn . 2/KIEN NGH: * oi vi cac giao vien giang day khoi lp 12, can tao moi ieu kien ve thi gian tren lp e hng dan cho hoc sinh cac ky nang can thiet ve chon-ve-hoan thien 1 loai hoac dang bieu o. * oi vi cac giao vien giang day cac khoi lp 10,11 can thc hien tot hn cac loai bai thc hanh a l-nhat la ky nang la chon-ve va hoan thien mot bieu o.

Mar. 31

Buon Ma Thuot - AK LAK - Thang 03 Nam 2007.

Rat chan thanh cam n !

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 14

BIEN PHAP HNG DAN KY NANG VE CAC LOAI VA DANG BIEU O C BAN TRONG CHNG TRNH A L LP 12

tai lieu tham khao :


*Sach giao khoa a l lp 12-NXB Giao duc nam 2005. *Cac bai tap thc hanh a l lp 12-NXB Giao duc nam 2005. *Tap ban o-bai tap thc hanh a l a l lp 12. Cong ty ban o tranh anh giao khoa.Bo Giao duc-ao tao. *Tuyen chon nhng bai on luyen thc hanh ky nang a l NXB Giao duc(o Ngoc Tien-Ph Cong Viet: chu bien) ---------------***----------------Mar. 31

Bui Van Tien -Trng THPT Buon Ma Thuot


Page 15

You might also like