You are on page 1of 82

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

rmwdum
aus;Zl;wifvTm
pum;OD;
wDumxGifxm; ADwmrifrsm;
tonf;u pum;rajymapESifh
onfwcgwBudrfajymrSmu tpmtdrfa&m*gb,
tdyfraysmfaomn pdwfa&mf raemrvS
awG;xdwfwJh xl;csufoabmrSm aq;vdyfeJY ul;pufa&m*g
wwufpm;vJ woufrSm;yJ
pdwf wck,kwfukd;q,f
acwfopf ul;pufa&m*g
taumif;vm; tqkd;vm; pdwwf`uGEdk;Mum;jcif;
tkdy,f
wenf;aMumufp&m qD;ausmufyg
ta&;rvS avQmrSm aoG;usa&m*g
0rf;csKyfwm twif;rvkyfygeJY
aorif;wref ae&if;jyef
tpm;MuL;aomtcg owdxm; EGm;&l;a&m*godovm;
w&kwfydefaq; t&dSefrao; ESdrfay;
vufukdaq;aMumyg ajy;a&m*g
ta&;rBuD;apvkd aq;enf;wkd
usef;rma&;
pum;aESmif;

2
3
6
13
18
23
27
37
40
44
48
52
53
56
59
64
68
71
75
76
77
78

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aus;Zl;wifvTm
usef;rma&;aqmif;yg;rsm;ukd a&;om;&efwkdufwGef;tm;ay;wJhoefYoZifpkd;(baby)?
a&;om;pifwifcGifh&atmif tm;ay;cJhwJh *syefEdkifiHxkwf aTarmfuGef;? MuG,f0[if;av;tkd;BuD;?
ArmhMu,f uGef,ufowif;? oifhtwGuf? a'gif;oH pmapmifxkwfa0olrsm;?
zwfItm;ay;wJh y&dowfrsm;?
pufwifykHESdyfEDkifa&;ulnDay;wJh ukdcifvGef;? ukdpGrf;NrdKifwdkUeJY
xkwfa0Edkif&ef yHykd;ulnDaom bDtm&fpDtzGJUtm; txl;aus;Zl;Oyum&wifdSygaMumif; ......
0vkH;
2005 {NyD 1
rJaqmuf? xkdif;
Dr.

,cktBudrf jyefvnf&dkufESdyfxkwfa0Edkif&ef
rwnf yHhykday;wJh
OD;0if;atmif? ESif;,kvGif eJY a0a0vGif
wkdYukd
txl;aus;Zl;Oyum&wif&dSygaMumif;
Dr. 0vkH;
2010 Edk0ifbm 12
wkdusKd? *syef
2

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

pum;OD;
tma&m*sH y&rH vmbH wJh usef;rma&;[m vmbfwyg;yg? health is wealthaygh?
usef;rmrS vef;jzmr,f? usef;rmrS 0rf;omr,f? usef;rmrS csrf;omr,f? vef;jzm/ 0rf;
om/ csrf;ombkd h usef;rma&;[m ta&;=uD;a=umif;oabmaygufkHr#eJ hrvkHavmuf
ao;yg?
usef;rmbkd@bmawGvkdtyfr,fqkdwmodbkd huvJ ykdta&;}uD;ygao;w,f? usef;rmbkd@
b,fvkdusifh}uHaexdkif&r,fqkdwJh toddSbkd hvJ txl;vkdtyfygw,f? usef;rma&; ynm
ay;awGeJ@ eD;pyf+yD; usef;rma&;A[kokwawGuG,f0av aumif;avygyJ? JrefrmEdkif
iHom;rsm;[m usef;rma&;ynm usef;rma&;A[kokwawG jynfhpkHukHvkHum usef;rma&;eJh
tnD vkdufem usifhaqmif=uapcsifygw,f? 'grSvJ jrefrmEdkifiHom;rsm;[m usef;rmwJhvl
rsKdK; }uHhckdifwJhvlrsKd; vkd@ urBmrSm wGifap&r,f?
jynfolvlxk[m EdkifiH&J htkyfcsKyfr_pHepfukd a&mifjyef[yfay;wJh a=u;rkHjyifyg? tkyfcsKyfr_pHepf
aumif;&if jynfolawG&J hrsufESmawG =unfomcsrf;ajr hr,f/ pdwf"gwfawG$ifvef;r,f/
wufuGwJhv_yfSm;r_awGeJ h jynfhaer,f/ usef;rmwJholawGrsm;jym;r,f/ oefpGrf;wJholawG
aygrsm;r,f? rpnfum;tyfwJhae&mawG(aq;kH/ w&m;kH;/ ok\mefawG)rSm usD;eJ hzkwf
zkwfjzpfaer,f/ EdkifiH[m r*Fvmtaygif;eJ hjynfhpkHaerSmjzpfygw,f? tkyfcsKyfr_aumif;
good governanceeJ@tkyfcsKyfwJh jynfolhtpkd;&aumif;awG[m jynfolawG&hJom,m
aumif;pm;a&; oufomacsmifcsda&;awGukd tav;xm;aqmifGufay;=uygw,f? jynf
ol husef;rma&;uukdvJ txl;*&kwpdkufvkyfudkifay;ygw,f? EdkifiHcsrf;oma&;twGuf
jynfol husef;rma&;ukd a&S@wef; wif=uygw,f?
usef;rma&;ynm&yfrsm;[m acwf&J @wkd;wufjcif;a&pD;a=umif;eJ htwl arsmygvkdufaeyg
w,f? wDxGif}uHq okawoejyK&if;uae acwfrDwJhukxk H;/ tpGrf;xufwJ haq;0g;/ vl
trsm;tvG,fwulokH;EkdifwJhenf;rsm;/ xda&mufr_&dSwhJed\&nf;rsm;[m tcsdefeJ@tr#
xGufay:aeygw,f? onfusef;rma&;owif;tcsufawG[m vlxk=um; vltrsm;=um;
rSmysH @ESH@aebdk@ vkdygw,f? pdrfh0ifjyef hyGg;ae&rSmjzpfygw,f? owif;rdS b0rSdqkdovkd
usef;rma&;owif; tcsuftvufawG acgif;yg;&if usef;rma&;eJ hjynfhpkHwJhb0awGvJ
3

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

Sm;yg;rSmjzpfygw,f? usef;rma&;ynmay; taxmuftuljzpfwJh owif;tcsuftvuf/


qufoG,fr_eJ@ynmay;pmGufpmwef;awGa0a0qmqmdSaewJhEdkifiHrSm jynfolawG[m
usef;rma&;tod usef;rm a&;A[kokwawG tvGef uG,f0ae=urSmjzpfygw,f?
vl/ ynmeJ h"e t&if;tjrpfuG,f0bkd hqkdwmvJ tkyfcsKyfr_aumif;wJh jynfol htpkd;&
aumif;rsm;tay: rlwnfygw,f? zdESdyfr_rsm;vGef;wJh vl htcGifhta&;csKd;azmufvGef;wJh
tpdk;&rsm;tkyfcsKyfwJh EdkifiHrsm;rSmqkd&if vleJ hynm t&if;tjrpfawG[m EdkifiHwGif;uae
jyifyEdkifiHrsm;ukd ,kdqif;pdrfhxGufoGm;ygw,f? Brain drain jzpfwmaygh? tcsKyftjc,f
tuef htowfawGrsm;vGef;awmh wkd;wufwJhEdkifiHawG/ wkd;wufqJEdkifiHawGu acwfrD
acwfay: enf;ynm pHepfaumif;awGukd tcsdefrDapmvsifpGm&Edkifbkd huvJ tvGef tm;
enf;vGef;ygw,f? owif;awG arSmifcsxm;av ykdqkd;avavygyJ? ukdomqkd;eJ h vmwkd;
rSmcsnf;ygyJ? Brain gain jzpfbkd@rvG,fvSaybl;aygh?
onfvkdeJ h usef;rma&;A[kokw usef;rma&;todeJ h atmufajcvlxk[m uGmvSrf;
vmavusef;rma&;owddSbkd@qkdwmjzpfEdkifajc enf;vmavygyJ? a&m*grsm;&J@tajccHo
abmw&m;ukd em;vnfvmbkd@vJcJ,Of;vmygr,f? onftcgusawmh rodvkd@em;r
vnf em;rvnfvkd hrodqkdwJh oHo&mu rvGwfEdkifawmhbl;aygh? a&m*gjzpfjcif; t
a=umif;&if;awGrodav cyfayghaygh eJ@ rqifrjcifae=ur,f? a&m*gawGwG,f+idvmr,f?
a&m*gjzpfvmwJhtcgusawmh rodwJholu em;rvnfwhJolukd q&mvkyf=u&if; t,lt
qawGvGJvmr,f? trSwftom;awGrSm;vmr,f? em;vnfoabmaygufr_awG ajymif;
jyefjzpfvmr,f? vGJrSm;wJh,kH=unfr_awG w,loefvmr,f? trSm;awGtrSefxif&if; w
qifhpum;wqifhyGg;+yD; trSm;awG vufqifhurf;vm=uvdrhfr,f? tyfeJ hxGif;&rSmukd yk
qdefeJ hckwf&ayawmhr,f? onftEW&m,fudk umuG,fEkdifb@d k usef;rma&;tod usef;rm
a&;A[kokw txl;vkdtyfwmukd txl;tjiif;yGg;p &mvkdr,f rxifyg?
jrefrmEdkifiHom;rsm;[m ta=umif;trsKd;rsKd;eJ hEdkifiHjcm;ukdxGufvm=uw,f? t"dut
aeeJ@aiGSm=ubkd@ygyJ?0rf;om$ifysbkd@ csrf;omcsif=uw,fav? wcsKd@uvJtdyfruf}uD;}uD;
awGeJ@ wcsKd@uvJ pDrHcsuf=uD;=uD;awGeJ h &nfG,f+yD;xGufvm=uwmyg? trsm;pku EdkifiH
jcm;ukdvmvdk@ ayum aiGSm+yD; usef;rma&;ukd ayvsmuHjyK *krpdkufawmh tyfeJ hxGif;
r&wJh ,kd,Gif;vS cE<ma=umifh jyefumuGjynfawmfudk qkdwmvkd trdEdkifiHukd a&m*g
xkyf}uD;ykduf+yD;jyef&Smw,f? EdkifiHjcm;rSma&m*gjzpf aq;uk&vkd@ aiGukef&wmwifru
a&m*gjzpfvkd husef;rma&;csKd@wJhum aiGrSmEdkif/ xdkifrpm;Edkifawmh tcsdefrwefyJ tdrfjyef
4

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

&Smw,f? }uD;yGg;a&; pD;yGg;a&; eJ@ZeD;r,m;ta&;vJ ab;csdwf&+yD? ukd,ftouf


tEW&m,feJ h usef;rma&;twGufvJ awG;xdwf&+yD? tdyfrufawGvJ +ydKuGJ/ &nfG,fcsuf
awGvJ zdkz&J jzpfukef=u&w,f? jynfawmfjyef a&m*gawGa=umifhaygh?
jynfawmfukdjyefapwJha&m*gawG[m trsm;=uD;Sdaeygw,f? onftxJrSm trsm;taeeJh
odovkdvkdeJ hwu,frodwJha&m*gawGursm;ygw,f? enf;enf;odjcif;[m tEW&m,frsm;
w,f a little knowledge is very dangerous qkdwJhtwkdif;ygyJ? ta=umif;jcif;
&mukd *Ce% aocsmoabmaygufem;vnfjcif;rSdyJ wwfa,mifum;eJ h tvGJtrSm;
awGjzpfavhjzpfx Sdygw,f? jynfawmfjyefapwJh tjzpfrsm;a&m*grsm;ukd tajccHoabm
w&m;avmuf +cKHikHrdxm;&if tawmftwefqifjcifaexkdifoGm;Edkif=uygvdrfhr,f? }uD;vm
rJha&m*g ao;+yD; ao;wJha0'emvJ avsmhyg;yaysmufoGm;ygvdrhfr,f?
'ga=umifh &nfajrmf}uHajymumoGm;rSmu jynfawmfjyefa&m*grsm;ta=umif;yg? trsm;
em;vnfEdkifrJh tokH;tE_ef;a0g[m&awGeJ h wifjyxm;ygw,f? tem*wfjrefrmEdkfifiH&Jh zGH@
+zdK; wdk;wufrJh usef;rma&;rSm usef;rma&;ynmay;aqmif;yg;rsm;tjzpf brain gain
OD;aESmuf tjrwf&dSa&;twGuf taxmuftuljzpfvm&ifawmh yDwdjzm 0rf;om=unf
El;&rSmvkd h pum;OD;ysKd; vkduf&ygw,f?

tma&m*sH y&rH vmbH


taumif;qkH;rsm;twGuf
Dr.

0vkH;

2005 = rwfv = 24
acwW rJaqmuf/ = xdkif;

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

awmifzDvmqmawmfu avmuom qHk;rpmvuFmrSmtoufSnfpGm/


temrJha-umif;/ aumif;vSapcsifvdk@ tpcsD_yD;zGJ hqdkcJhygw,f? temam*guif;Sif;_yD;
usef;usef;rmrmeJ h toufSnfbdk htwGuf aq;ynmSifawG nefjyajymqdkcsufuawmh
vG,fvG,fav;ygyJ? t[mudk rSefuefpGmrSD0Jyg? avhusihfcef; rSefrSefvkyfay;yg? aomu/
arm[udkxdef;yg? vHkavmufaom tdyfpufem;aerSKSdygv@kd t-uHKjyKvrf;nefxm;ygw,f?
cufcJwJhtydkif;uawmh vrf; nefrSKawGudk wdwdusus vkyfaqmifusifh-uHbdk hygyJ?
txl;ojzifh pD;yGm;a;om;aumifES,f rem;edkifatmif tojymudk tcsdefeJ htr#
Smae-uolrsm;twGuf vdkufemusifh-uHbdk@ tvGefcufcJvSygw,f? 'gayrifh onftcuf
tcJudk ausmfv$m;ajzSif;zdk@ enf;vrf;uSdavawmh pdwfysuf tm;i,fpmrvdkyg? pHepf
wus okawoejyK azmfpyfxm;wJh ADwmrifeJ@owWK"mwfrsm;yg aq;0g;awGu vufw
urf;rSm Sdae_yDudk;?
vlcE<mudk,fJh ZD0urRvkyfaqmifrSKrsm;twGuf rSdrjzpfvkdtyfwmu(FATTY
ACIDS) (AMINO ACIDS) ADwmrifESifh owWK"mwfrsm;jzpfygw,f? onf"mwfawG
[m pkpkaygif;trsKd;(50)Sdygw,f? ADwmrifu(13)rsKd;eJ@owWK"mwfu(15)rsKd;yg0ifygw,f?
ADwmrifrsm;udk 1906ckESpfrSm pwifawG@SdodvmcJhygw,f? tqD"mwf/ upD"gwf
eJ@tom;"mwfcsnf;yJeJ@ usef;rmoefpGrf;wJh cE<mudk,ftjzpf rpGrf;aqmifEdkifwJhta-umif;
udk tajccHokawoejyKmrS ADwmrifrsm;udk prf;oyfawG@SdcJhwmjzpfygw,f? toufSif
oefedkifefvdktyfwJh atrif;"mwfaygif;vdk@ t"dy`m,fwJh VITAL AMINE udktpGJjyK_yD;
VITA MINE,fvdk h 1912ckESpfrSm trnfac:ygw,f? ESpftenf;i,f-umawmh ADwm
rifrsm;/ atrif"mwfaygif;wifru tjcm;"mwfaygif;rsm; yg0ifaewmawG@vdk@ aemuf
qHk;EudkjzKwf VITAMIN,fvdk@ ac:qdkorkwfvmygw,f? 1925 ckESpfup_yD; ADwmrif
rsm;udk aps;uGufwifamif;vmygw,f? ADwmrifrsm;udk oufapmifhypPnf;vdk@vnf;
wifpm;-uygw,f? 1906rS 1940ckESpftwGif; ADwmrifrsm;udk xyfzefwvJvJ okawoe
jyKvkyf_yD; t"duADwmrif(13)rsKd;udk xkwfvkyfazmfpyfvmedkifygw,f? ADwmrifrsm;udk
tuQmpOftvdkuf trnfwyfcJhygw,f? 'ga-umifh yxrOD;qHk; azmfpyfxkwfvkyfEkdifwhJ AD
wmrifudk A[k ac:wGif_yD;aemuf qufwdkufawG@SdvmwJh ADwmrifrsm;udk B,C,D,E po
jzifh uif;yGef;wyfcJhygw,f?
7

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

ADwmrif A,D,E,Kav;rsKd;[m qDwGifaysmf0ifygw,f? awGifaysmf0ifEkdifpGrf;rSd


ygbl;? 'ga-umifhonfav;rsKd;Jh yrm%[m cE<mudk,fhJ tqDrsm;wGif odkavSmifxm;_yD;
vdktyfwJhtcgrSm xkwf,ltoHk;csygw,f? ADwmrifB SpfrsKd;eJ@ ADwmrif Cuawmh qDwGif
aysmf0ifEdkifpGrf;rSdyJ awGifomaysmf0ifygw,f? ydkv#HwhJyrm%udkawmh cE<mudk,ftwGif;
rSm rodkavSmifedkifyJ qD;xJrS pGef@xkwfypfvdkufygw,f? 'D 9rsKd;udkawmh ae@pOfvdktyfwJh y
rm%atmif ae@wdkif;rSD0Jay;yg w,f?
ADwmrifrsm;[m -o*Jepf"mwfaygif;rsm; jzpf-uygw,f? cE<mudk,fJh tajccH,l
epfjzpfwJh qJvfrsm;zGJ@pnf;wnfaqmufjcif;rSm yg0ifaqmifGufay;-uygw,f? tdk;/t
om;/ t*Fgtpdwftydkif;rsm; ckcHEdkifpGrf;eJ@ tmHka-umtzGJ@tpnf;rsm; Sifoefusef;rmzd@k t
wGuf t"duaemu yg0ifv+yfSm;ay;-uygw,f? ADwmrifrsm;[m pGrf;tifudkxkwfvkyf
ay;edkifr+rSd-uyg? pGrf;tiftwGuf upD"mwf/ tom;"mwfw@kd uom zefwD;xkwfvkyfay;
ygw,f? cE<mudk,fJh qJvfwdkif;[m ADwmrifudk vdktyfygw,f? 'gayrhJqJvfwdkif;Jh toHk;
jyKwJhyrm%u uGJjym;avawmh b,f ADwmrif[m cE<mudk,ftwGuf ta;}uD;qHk;jzpf
w,fqdkwmudk ajymzdk@tvGefcufcJygw,f?
usef;rma;eJ@ywfouf_yD; ,ae@aS@wef;amufaewJh tcsufuawmh urBmrSm
atmufpD*sif"mwf _ydKuGJE+ef; rsm;jym;aejcif;ygyJ? ,ae@urBm[m bdk;/ bGm;/ bD/ bifwdk@
vufxufu tajctaeeJ@ tvGefuGmjcm;aeygw,f? tdkZkef;v$m yg;vmr+a-umifh ae
amifjcnf[m atmufpD*sif"mwfudk ydkrdk_zdKcGJvmaeygw,f? audkoef@pifatmif uvdk
if;"mwf cyfjcif;[mvnf; atmufpD*sif"mwfudk _ydKuGJapygw,f? a-umfavSmfjcif;/ uif
jcif;/ -umSnfcH"mwfypPnf;rsm; tpm;taomufrsm;wGif xnfhoGif;jcif;/ tpmrsm;udk t
amifqdk;jcif;rsm;[mvnf; atmufpD*sif_ydKuGJjcif;udk ydkjzpfapygw,f?
"mwfamifjcnfysH@ESH@jcif;/ aq;vdyfaiG@/ ,mOfrsm;.rD;cdk;rsm;ESifh 'dkiftdkZifvdk tjcm;"mwf
ypPnf;rsm;uvnf; atmufpD*sif _ydKuGJr+udk ydkrdkjzpfapygw,f? azmfjyyg atmufpD*sif_ydKuGJ
r+rsm;uae tqdyftawmufuvyfpnf;(ToxicMolecules)rsm;udkjzpfxGef;apygw,f?
'D"mwfypPnf;awGu cE<mudk,fJhqJvfrsm;udk uifqmam*guJhodk@ tEWm,fjyK xl;jcm;
qJvfrsm; tjzpfodk@ajymif;vJap_yD; 'kuQay;ygw,f? atmufpD*sif_ydKuGJr+udk wefjyefwdkuf
ckdufEdkifwJh pGrf;tifSdwJh"mwfaygif;udk ANTI OXIDANTS vdk@ac:ygw,f? ADwmrifC,
EeJ hAwdk@[m ANTI OXIDANTS rsm;jzpf-uygw,f? 'ga-umifh'D ADwmrifoHk;rsKd;udk vHk
avmufwJhyrm% cyfrsm;rsm;udkrSD0Jay;r,fqdkif toufykdif;eJ@pyfvsOf;jzpfay:wJh am*g
rsKd;aygif;60/ uifqmam*g/ rsufpdwdrfpGJjcif;/ ESvHk;am*gESihf rvdktyftyfaom udkvufp
a-xm(ac:)tqDrsm;jcif;am*grsm;udk umuG,fedkifygw,f? ADwmrifC(2000)milligram/
8

a'gufwm0vkH;
E(400)IU eJ@ A(25000)IUudk

w,f?

jynfawmfjyefam*grsm;

aehpOfrSD0Jpm;oHk;ef aq;ynmSifrsm;u wdkufwGef;xm;yg

ADwmrifAudk aehpOfpm;oHk;ay;rJhyrm%rSm trsKd;om;rsm;twGuf(5000)IU


(INTERNATIONAL UNIT) trsKd;orD;rsm;twGuf(4000)IUeJ@ uav;edk@wdkufwJh
umvrSm(6000)IUjzpfygw,f? ADwmrifA [m tvif;amifr+efjywJh tcsdefrSm tjrif
pGrf;tm;-unfvifatmif aqmifGufay;ygw,f? jrL;uyftajr;yg;Jh wnfaqmufjcif;eJ@
vkyfief;aqmifGufjcif;rsm;udkvnf; zefwD;ay;ygw,f? tajym;/oGm;eJ@tdk;rsm;}uD;xGm;
zGH@_zdK;a;twGufvnf; wm0ef,lygw,f?
ADwmrifAudk ESpfSnfvrsm;(ysrf;r#wESpfausmfrS ESpfESpfESD;yg;)ajrmufjrm;pGm t
vGeftusL;rSD0Jygu rsufv$mrsm;xlvmjcif;/ tajym;xl-urf;vmjcif;/ tmHka-umrsm;xl
vmjcif;pwJh usef;rma;jy\emrsm; jzpfay:vmygw,f?
ADwmrifAudk obm0tm;jzifh rkefvmOeD/ a$zHkoD;/ uefpGef;O/ udkufvH/ ig;eJ@wd
p>mefrsm;Jh tonf;eJ@ tom;rsm;/ oufoD;/ qD;oD;/ tpdrf;amifyef;a*:zD/ zJoD;
ponfwdk@wGif rsm;pGmyg0ifygw,f?
ADwmrifB1(Thiamin)Jh ae hpOfvdktyfcsufuawmh trsKd;om;rsm;twGuf
(15)rDvD*rfeJ h trsKd;orD;rsm;twGuf(11)rDvD*rf/ udk,f0efaqmifcsdef(15)/ Edk@wdkuf
wJhumv(16)rDvD*rfwdk@jzpfygw,f? ADwmrif B1 [m upD"mwftpmacsvkyfief;eJ@ Sif
oefwJh tmHka-umtzGJ@tpnf;twGuf wm0efSdygw,f?
ADwmrifB1udk qefvHk;!dk/ Orsm;/ 0ufom;/ *sKH/ ajryJ/ zJoD;/ vdarRmfoD;wdk@wGif
rsm;pGmyg0ifwm awG@ygw,f?
ADwmrifB2.(RIBOFLAVIN)udk trsKd;om;rsm;[m ae hpOf(17)rDvD*rfeJ h
trsKd;orD;rsm;twGuf ae hpOf(13)rDvD*rf/ udk,f0efaqmifcsdef(16)/ Ed@k wkdufumvrSm
(18) rDvD*rfudk oHk;pGJrSmjzpfygw,f?
B2[mtqD"mwf/ tom;"mwfeJ@upD"mwfw@kd ukd tpmacszsufwJhvkyfief;eJ@
SifoefwJhtajym; tpOfjzpfaezdk@ twGuf wm0efSdygw,f?
B2udk Edk@/ 'defcJ/ axmywfoD;/ qD;oD;/ u!Gwf/ tpdrf;amifyef;a*:zD/ r+d/ trJ
om;/ -uufqifom;wdk@rSm rsm;pGm yg0ifwmudkawG@ygw,f?
ADwmrifNIACIN[mvnf; Btkyfpk0ifADwmrifjzpfygw,f? ,if;udkae hpOf t
rsKd;om;rsm;twGuf(19)rDvD*rf vdktyfygw,f? trsKd;orD;rsm;twGuf(15)/ udk,f0ef
aqmifcsdefrSm(17)eJ@ edk@wdkufumvrSm(20)rDvD*rf toD;oD;vdktyfygw,f?
NIACIN[m tpmacsvkyfief;/ tmHka-umtzGJ hJhvkyfief;eJh qJvfrsm;u
atmufpD*sifudk toHk;csef "mwfjyKr+rsm;twGuf wm0efxrf;aqmifygw,f?
9

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

NIACINudk

tom;rsm;/ ig;rsm;/ ajryJ/ axmywf/ yJydpyf/ qefaph/ *sKHaph/ rka,m


pyg;aph/ aygifrkef@/ tpdrf;amif yef;a*:zD/ u!GwfeJ@ zkwfxm;aomtmvl;wdk@rSm rsm;pGmyg
0ifwmawG@ygw,f?
ADwmrifB6(PYRI DOXINE)udk trsKd;om;rsm;u ae@pOf(2)rDvD*rf rSD0Jyg
r,f? trsKd;orD;rsm;taeeJ@(16) udk,f0efaqmifcsdefrSm(22)eJh Edk@wdkufumvrSm(21)rD
vD*rfudk pm;oHk;ay;ygr,f?
B6[m tom;"mwftpmacszsufvkyfief;/ tmHka-umtiftm;Sifoefa;eJ@
cE<mudk,fzGH@_zdK;wdk;wufa;wdk@twGufvkyfaqmifay;&ygw,f?
B6udk ig;/ yJydpyf/ axmywfoD;/ -uufom;/ iSufajymoD;/ yef;a*:zD/ jiKwfoD;pdrf;/
tmvl;/ udkufvHeJ h pyspfoD; ajcmufwdk@wGif rsm;pGmyg0ifwmawG@ygw,f?
FOLIC ACID[mvnf; Btkyfpk0if ADwmrifygyJ? FOLIC ACIDudk trsKd;
om;rsm;twGuf aehpOf(200) rdkufudk*rf vdktyfygw,f? trsKd;orD;twGuf ae@pOf
(180)/ udk,f0efaqmifcsdef(400)eJ@ Edk@wdkufumvrSm(200)rdkufudk*rf vdktyfygw,f?
FOLIC ACID[m aoG;eDOrsm;jzpfxGef;r+/ tom;wpfSL;rsm;}uD;xGm;r+/ tem
tom;wufr+wdk@twGuf wm 0efxrf;aqmifay;ygw,f?
FOLIC ACIDudk-uufom;/ wsLemig;/ *sKHaph/ r+d/ vdarRmfoD;/ u!Gwf/ tpdrf;
amifyef;a*:zD/ udkufvH/ iSufajymoD;/ pawmfb,fDw@kd wGif rsm;pGmyg0ifwmudk awG@Sdyg
w,f?
ADwmrifB12Jh ae hpOfvdktyfcsufuawmh trsKd;om;rsm;twGuf (2)rdkufudk*
rf jzpfygw,f? trsKd;orD;rsm;twGufvnf;(2)/ udk,f0efaqmifcsdef(22)/ Edk@wdkufumv
rSm(26)rdkufudk*rf jzpfygw,f?
B12udk wpfo#L;opfrsm;}uD;xGm;a;/ aoG;eDOrsm;jzpfxGef;a;/ tmHka-umESifh
tajym;rsm; Sifoefusef;rma; vkyfief;rsm;rSm toHk;cswmawG@ygw,f?
BIOTIN eJ@ PANTO THENIC ACID wdk@[mvnf; B tkyfpk0ifADwmrifrsm;
jzpf-uygw,f?
BIOTINudk trsKd;om;rsm;eJ@trsKd;orD;rsm;ae@pOf (30rS100)rdkufudk*rf pm;
oHk;ay;ygr,f?
BIOTIN[m tqD"mwfeJ@ upD"mwftpmacszsufvkyfief;rsm;twGuftoHk;0if
ygw,f?
BIOTINudk ajryJ/ axmywf/ Orsm;/ *sKHaph/ -uufom;/ yef;a*:zD/ tcGHrmtoD;
wdk@wGif rsm;pGmyg0ifwmawG@ygw,f?
PANTO THENIC ACIDudkawmh trsKd;om;rsm;eJ h trsKd;orD;rsm;ygae@pOf
10

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

(4 rS 7)rDvD*rfudk pm;oHk;ay;rSm jzpfygw,f? ,if;onftqD"mwf/ tom;"mwfeJ@


upD "mwfrsm; tpmacszsufvkyfief;rSm yg0ifwm0efxrf;aqmifygw,f?
PANTO THENIC ACIDudk ig;rsm;/ aumfyJoD;ESHrsm;/ r+d/ axmywfoD;/ t
pdrf;amifyef;a*:zD/ ajryJ/ oD[dkVfaph/ yJydpyfeJ@ Owdk@wGif rsm;pGmyg0ifwmawG@ygw,f?
ADwmrifCudk trsKd;om;rsm;taeeJ@ ae@pOf(60)rDvD*rf pm;oHk;ay;ygr,f? t
rsKd;orD;rsm;vnf;(60)/ udk,f0ef aqmifcsdef(70)/ edk@wdkufumvrSm(95)rDvD*rf rDS0Jay;
ygr,f?
ADwmrifC[m qJvfrsm;wckeJ@wck cdkifcef@pGmwnfdSz@kd qufaESmifay;wJh aumf
vD*iftjrifrsm; jzpfxGef;a;/ oGm;zHk;/ oGm;eJ@aoG;a-umrsm; Sifoefa;wdk@rSm wm0efdSyg
w,f?
ADwmrifCudk vdarRmfoD;/ *dwfzkoD;/ jiKwfoD;yG/ pawmfb,fD/ yfpb,fD/
crf;csOfoD;/ udkufvH/ a*:zDxkyf/ ocGm;rSnfhoD;/ tpdrf;amifyef;a*:zD/ uD0DoD;wdk@wGif rsm;
pGmyg0ifwmudk awG@Sdygw,f?
ADwmrifDJh ae hpOfvdktyfcsufrSm trsKd;om;rsm;twGuf(5)rdkufuvdk*rf jzpf
yg w,f? trsKd;orD;rsm;twGuf(5)/ udk,f0efaqmifcsdefeJh Edk@wkdufumvrSm(10)rdkufu
dk*rfpDjzpfygw,f?
Dudk u,fvfpD,rfpkyf,la;/ oGm;eJhtdk;rsm;}uD;xGm;a;wd@k wGiftoHk;csygw,f?
Dudk aeamifjcnf/ Orsm;/ edk@/ axmywf/ yifv,fig;}uD;om;/ aumfyJoD;ESHrsm;eJ@
zkwfxm;wJh *sKHxGufypPnf;wdk@wGif rsm;pGmyg0ifwmawG@Sdygw,f?
ADwmrifEudk trsKd;om;taeeJ@ ae@pOf(15)UIoHk;aqmifyghr,f? trsKd;orD;
rsm; u(12)/ udk,f0efaqmifcsdefrSm (15)/ edk@wdkufumvrSm(18)IUudk rSD0JrSmjzpfygw,f?
ADwmrifE[m qJvfrsm;ysufpD;jcif;udk umuG,fay;ygw,f? ADwmrifEudk tcGH
rmtoD;rsm;/ teufamifb,f DoD;/ yef;oD;/ tpdrf;amifyef;a*:zD/ ajryJ/ udkufvHwdk@
wGif rsm;pGmyg0ifwmawG@ygw,f?
ADwmrifKJhae@pOfvdktyfcsufrSm trsKd;om;rsm;twGuf(80)rdkufudk*rfeJ h t
rsKd;orD;rsm;twGuf(65)rdkufudk*rf jzpfygw,f?
ADwmrifK[m aoG;wdwfzdk@twGuf vGefpGmta;}uD;ygw,f? ,if;udkukdufvH/
tpdrf;amifyef;a*:zD/ yJyifayguf/ a*:zDxkyf/ Orsm;/ edk@xGufypPnf;rsm;/ rHkvmOteD/ axm
ywfoD;eJ@ crf;csOfoD;wdk@wGif rsm;pGmyg0ifaewmudk awG@ygw,f?
azmfjyygae@pOfvdktyfcsufrsm;rSm tenf;qHk;pm;oHk;ay;r,fh yrm%jzpfygw,f?
ydkrdkpm;oHk;ygu awGifaysmf0ifwJh ADwmrifawGtaeeJ@ qD;xJrSm ygoGm;rSmjzpfygw,f?
vlrSmtEWm,frSdyg? qDwGifaysmf0ifwJh A,D,E,Kwdk@udk ydkv#HpGm pm;oHk;rdygu ajcmufv/
11

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wESpfumvtwGif; vludktEW,frjyKyg? xdktcsdefxufausmfvmygu rSD0Jjcif;udk csuf


csif;yfqdkif;yghr,f?
tpm;taomufudkrpm;yJ ADwmrifeJ@owWK"mwfygaq;0g;rsm;udkom rSD0JaeIr
jzpfedkifyg? txl;ojzifh cE<mudk,f 0_yD; tvSysufrSmpdk;I tpm;taomufudkESyfrSefatmif
rpm;olrsm; ydk_yD; owdxm;ygr,f? qdkcJhwhJtwdkif; ADwmrifrsm;[moufapmifhypPnf;
rsm;omjzpf_yD; cE<mudk,frSm pGrf;tifxkwfay;wJh tqD"mwf/ tom;"mwfeJ@ upD"mwf
rsm;rSdygu ZD0urRvkyfief;rsm; vnfywfv+yfSm;edkifjcif; rSdyg?
'ga-umifh vdktyfwJht[m"mwfudk Sdzdk@r#wwJh tpm;tpmrsm;udk pm;oHk;
oifhygw,f? tvkyfrSm r0vifpm pm;aomufolrsm;/ touftG,f}uD;vmolrsm;/
tdyfcsdefenf;olrsm;[m ADwmrifeJ@owWK"mwfyg aq;0g;rsm;udk ae hwdkif;rSD0Joifhygw,f?
obm0tpm;tpmrsm;udkvnf; wwfEdkifor# pm;ay;oifhygw,f? ,ae@xdwdkif xkwf
azmfrawG@Sd Edkifao;wJh t[m"mwfrsm;[m obm0oD;ESHrsm;rSm Sdaeygao;w,f?
ADwmrifrsm;udkawG@SdwJh obm0oD;ESHrsm;udk avhvm-unfhif tpdrf;amifyef;
a*:zD(Broccoli)rSm ADwmrif"mwfrsm; tawmfyg0ifwmudk odygvdrhfr,f? 'ga-umifh
acwfrDwdk;wufwJh EdkifiH}uD;awGrSm rifhr}uD;ao;wJh tpdrf;amifyef; a*:zDayguf(t
a!Smuf) av;rsm;udk tvkt,uf 0,f,lpm;oHk;aewmawG@ygw,f?
ADwmrifC,EeJ@Awdk@ twGJ[mvnf; pdwfysKdudk,fEkjcif;udk jzpfvmedkifwm avh
vmawG@Sdvdk@ 'DtwGJudk yrm%rsm;rsm; pm;oHk;rSD0Jif;Zmudk _zdKcstedkif,lvsufdS-u
ygw,f? wcsKd@qdk,if qefjzLudkcsufpm;wdkif; ADwmrifEudk xrif;wnfpOfrSm xnfh_yD;csuf
avhSdvmyg_yD? xrif;vnf;vS t[mvnf;jynfh0 kyftqif;vJEkysKdzdk@ nfG,fcsuf
eJ@yg?
B1,B6eJ@B12wdk@[mvnf; tmHka-umSifoefusef;rma;twGuf txl;toHk;
0ifwmrdk@ ,if;wdk@twGJudkvnf; ae@pOfrSD0Jwm acwfpm;aeygw,f?
usef;rm0_zdK;tvSwdk;zdk@ ae@pOfpm;oHk;wJh tpm;tpmrsm;tjyif ADwmrifeJ howWK
"mwfrsm;yg aq;0g;rsm;udkvnf; rarhravsmh pm;oHk;oifhygw,f?

tmam*sH yrH vmbH

12

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

13

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

rsufvHk;upum;ajymw,fqdkif rsufpdtm;raumif;wmudk !$ef;wmyJ? t


oufupum;ajymw,fqdkif touf}uD;_yD? tiftm;odyfrSdbl;vdk@ !$ef;wmyJ? tcsdef
upum;ajymw,fqdkif tcsdefodyfrSdbl;vdk@ !$ef;wmyJ? tonf;upum;ajymw,f
qdkifvnf; tcspfudpPtwGuf nf!$ef;wmr[kwfyJ vlJhtwGif;t*FgwckjzpfwJh tonf;
raumif;bl;vdk@ qdkvdkwmygyJ?
pum;ajymwJhtvkyfudk yg;pyfuvkyfaqmifwmjzpfayrifh tjcm;tmrsm;pum;
ajymw,fqkdif oG,f0dkuf_yD; qdkvdkwJh 0uF0kwWdawGomjzpfygw,f?
tonf;upum;ajymw,fqkdif tonf;uraumif;bl;vd@k nf!$ef;wmyg?
tonf;ubmvdk@raumif;wmvJ/ tonf;JhaqmifGufrJhtvkyfawG csKd@,Gif;vmvdk@
cE<mudk,ftwGuf vdktyfwJh"mwfobm0awG xkwfvkyfay;r+[m csKd@,Gif;vmvdk@omjzpf
ygw,f?
tonf;[m cE<mudk,f0rf;jyifJh txufnmzufrSmSdygw,f? tonf;Jht"du
vkyfaqmifay;wmuawmh cE<mudk,ftwGuf v+yfSm;ouf0ifr+tvd@k igS t"duavmifpm
jzpfwJh *vl;udkpfhac:o-um;"mwfudk xkwfvkyfay;jcif; *vdkifukd*sif"mwfukd odkavSmifay;
jcif;jzpfygw,f? wqufwnf;rSm cE<mudk,fJh efoljzpfwhJ tnpfta-u; tqdyft
awmufawGudk oef@pifay;jcif;/ aoG;jyefa-umrSwqifh oef@pifay;jcif;/ aoG;jyefa-umrS
wqifh qD;vrf;a-umif;/ tpmtdrfvrf;a-umif;wdk@rSae_yD; qD;0rf;awGtjzpf pGef@xkwfay;
jcif;jzpfygw,f? aoG;eDOrsm;jzpfxGef;jcif;/ cE<mudk,fJh ckcHtm;ppfxkwfnfrsm;vnf;
zefwD;jyKvkyfay;wJh t*Fgtpdwftydkif;vJjzpfygw,f?
pm;vdkufwJhtpmawG[m tmcHwGif;rSwqifh oGm;/ tmcHwGif;wdk@tultnDeJ@
14

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aysmhzwftjzpf tpmrsKdjyGefrS wqifh tpmtdrfxJamufoGm;ygw,f? tpmtdrfxJrSm t


aysmhpm;iJrD;([dkuf'dkuvdkdk'ftufppf) tpmacsnftifZdkif;rsm;jzifh aemufqHk;tqifh
tjzpf *vl;udkpfhac: o-um;"mwfjzpfapygw,f? o-um;"mwfawGudk tonf;xHodk@ tl
eHHawGrS aoG;a-umawGuo,faqmifoGm;_yD; *vdkifukd*sif"mwfawGtjzpf odkavSmifay;
xm;ygw,f? tonf;uae o-um;"mwfawGudk aoG;v$wfa-umrsm;rSwqifh OD;acgif;qH
zsm;rS ajczsm;vufzsm;tpGef;rsm;txd t*Fgtpdwftydkif;/ uGufom;rsm; toHk;csekdif
atmif ydk@aqmifay;ygw,f? vdktyfif vdktyfovdk *vdkifukd*sifrsm;udk tifZdkif;rsm;t
ultnDeJ@ *vl;udkpfrsm; tjzpf _zdKcGJ_yD; o-um;"mwfrsm; xkwfvkyfay;ygw,f?
tonf;rSm am*gjzpfvmif tonf;JhqJvfrsm; ysufpD;vmif tonf;Jhvkyf
ief;aqmifwmrsm; csKd@wJhvmygw,f? tJ'DtcgrSm t"duwm0efjzpfwJh o-um;"mwf
xkwfvkyfr+[m usqif;,dk,if;vmygw,f? tonf;"mwfysufvm_yDqdkif
= cHwGif;rSm pm;aeustm[mrsm;[m tomrJhvmygw,f?
= cHwGif;[m tcg;"mwfydkrsm;aeygw,f?
= omrefvkyfaeus vkyfief;rsm;udk aqmifGufmrSm armvG,fvmygw,f?
=ttdyftaeysufjym;vmygw,f? ESpf_cdKufpGmtdyfpufjcif;enf;yg;vmygw,f?
= qD;rsm;0gvmygw,f?
= 0rf;[m tamifjzLzwfjzLamf jzpfvmygw,f?
tonf;am*gifhI tom;0gam*g tSdefwufvGef;csdefrSm 0rf;[mrnf;vm
wJh tqif;Sdygw,f? trSefrSm tpdrf;ykwfamifrsm;vmygw,f?
= rsufpdJhtjzLovm[m 0gvmygw,f?
= tom;rsm;0gvmygw,f/
= ao;r$m;wJh tzsm;am*grsm; tvG,fwul 0ifamufvmygw,f?
= acgif;rl;/ acgif;tHkvmygw,f?
=aoG;wdk;wrsKd;jzpfwJh PORTAL HYPERTENSIONa-umifh acgif;rl;jcif;ESifh
ajczsm;vufzsm;rsm; xHkusifvmygw,f?
= aoG;xGufvGefvmwwfygw,f? aoG;rwdwfEkdifyJ Sdvmwwfygw,f?
tonf;"mwfysufvmapuawmhh
= vdktyfwJh tm[mudk rpm;raomufvdk@
= tpmudk tcsdefrSefrSefrpm;yJ tpmpm;jcif; tcsdefuGma0;vd@k
= pm;wJhtpma-umifh jzpfxGef;vmwJh o-um;"mwfxkwfvkyfrSKxuf tvkyfydk
vkyf_yD; toHk;cswJh tiftm;u ydk rsm;vdk@
15

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

= cg;wJhtpm;tpm tpm;rsm;vdk@
= tufeJ@rl;,pfaq;udk toHk;pGJvGefvdk@
= tzsm;tem c%c%jzpfvG,fvdk@
= tom;0gam*g Adkif;yfpfydk;uyf_idvdk h?
= cE<mudk,fcHedkifpGrf;tm; usqif;vdk@(attdkif'Dtufpfjzpfv@kd )
= aoG;oGif;wJhtcg rwnfhwJhaoG;"mwfoGif;rdv@kd qdk_yD; t-urf;zsif;tm;jzifh
ajymedkifygw,f?
tonf;upum;rajymatmif tonf;"mwfawG rysufpD;atmif owdxm;aexdkif
rSm jzpfygw,f?
= vdktyfwJh tm[mawGudk jynfhpHkatmifpm;zdk hvdktyfygw,f?
= tpmudk tcsdefrSefrSefpm;rSmjzpfygw,f? wwfEkdifif tpmpm;csdefudk 2=3 em
Dxuf ydkra0;apzdk@ vdkygw,f?
= tdyfem;csdef/ cE<mudk,ftem;,lcsdef vHkavmufz@kd ta;}uD;ygw,f? wwfEdkif
v#if tdyfcsdefudk awmufav#muf tenf;qHk;6emD SdrSmjzpfygw,f?
= rSD0JwJhtpm;tpmxuf ydkvGef;wJhtiftm; toHk;jyKr+rsm;udk aSmifSm;rSm
jzpfygw,f?
= cg;wJhtpm;tpmawG(t"dutm;jzifh aq;vdyf/ aumfzD/ tufeJ@rl;,pfaq;
0g;)udk qifjcifpm;aomufzdk h vdkygw,f?
= tzsm;temjzpfvmif tjrefqHk;aysmufuif;atmif ukoypfrSmjzpfygw,f?
=attdkif'DtufpfeJ@ umvom;am*gydk;rsm; rdSatmif aSmifSm;ygvdrfh
r,f?
tonf;"mwfysufjym;_yD; tonf;upum;ajymvmif tcsdefukef/ aiGukefyg
vdrfhr,f? pdwfvnf;yifyef;ygvdrfhr,f? tonf;upum;ajymvdk@ jzpfay:vmwJh pOD;
vuQ%mawG ay:aygufvmif/ Oyrmtm;jzifh tmcHwGif;rSm tcg;"mwfawG ydkrdkcHpm;
vmif/ pm;aeustpm;tpmawG tomrJhvmchJif vkyfaeustvkyfawGudk aqmif
GufmrSm armvG,fvmif/ ESpf_cdKufpGmtdyfpufjcif; enf;yg;vmif/ tcsdefwdkif;rSm
qD;rsm; t0gamifrjywf jzpfay:vmif oufqdkifm usef;rma;0efxrf;rsm;eJ h ukocsdef
rao;cif
= csKdaomtpm;tpmawGudk rsm;rsm;pm;ay;yg?
= tvkyfrsm;udkav#mh_yD; em;csdefrsm;rsm;,lyg?
= cg;aomtpmawGudkjzwfyg?
16

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

= arsm;rsm;aomufay;yg? arsm;rsm;jzifh tonf;udkaq;a-umay;jcif;rSm t


"duukxHk;jzpfygw,f?
ta-umaq;jyGef}uD;/ ykvif;}uD;rsm;oGif;jcif;ESihf twlwlygyJ? audk 500C.C
ykvif; 6vHk;rStxuf ae@pOf aomufyg?
= wwfedkifv#if tyltpyfrsm;yg rpm;yJaeif ydkaumif;ygw,f?
= tcsdefif usef;rma;0efxrf;rsm;ESifh aqG;aEG;ukoyg?
aq;ukor+cHif em;csdefrsm;rsm; ,lrSom aysmufvG,fygw,f? jrefjrefoufom
vmygw,f? rdrdbmomqifjcif_yD; azmfjywJhtwdkif; aexdkifpm;aomufifvnf; em;csdef
rsm;rsm; ,lrSmygyJ? tonf;udk em;csdefrsm;rsm;ay;_yD; tonf; JhqJvfawG/ "mwfawG
jrefjref topfjzpfxGef; aumif;rGefvmzdk@ qifjcifaexdkifay;rSmygyJ? tonf;upum;
ajymvmif t"dutaeeJ@ tcsdeftukefcHr,f? aemufaiGukefcHrSmygyJ? 'ga-umifh t
onf;upum;rajymygapeJ@vdk@ wdkufwGef;vdkufygw,f?

tmam*sH yrH vmbH

17

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

18

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

vltawmfrsm;rsm;[m vG,fvG,fyJajymwwf-uygw,f? udk,fhrSm tpmtdrfSd


w,fvdk@aygh? ajymwJholu tpmtdrfam*gSdw,fvdk h qdkvdkwmyg? cHkawmfarmifusbrf;
vdk/ csDygom;ycef;om;vdk vlrsKd;eJ@awG@if'gtqef;vm;/ vlwdkif;rSm tpmtdrfSdwmyJ
[mvdk@ pum;tuyfcHrSm aocsmygw,f? avjrifhwhJolawGuawmh udk,fhrSm*wfp
-wpfSdw,ftmvfqmSdw,fvdk@ajymwwf-uygw,f? 'gvnf;tvG,fajymwmygyJ?
aocsmrrSefao;ygbl;? *wfp-wpfqdkwmu aq;ynma0g[mtaeeJ@ tpmtdrfeJ@ywf
oufw,fqdkwJh emr0daooewckyg?tmvfqmqdkwmutemyg? cE<mudk,fhJ b,f
aemrqdk jzpfay:wJhtemwdkif;udk nf!$ef;ygw,f?
*wfp-wpf tmvfqm qdkifawmh tpmtdrfrSmtemSdw,fv@kd twdtusazmf
jywmygyJ? twdkaumuftaeeJ@ *sD,l;vdk@vnf;ajym-uygw,f? tpmtdrfrSm yufyfwpf
qJvfawGSdae_yD; 'DqJvfawGrSm temjzpfifvnf;yufyfwpf tmvfqmvdk hac:ygw,f?
twdktaeeJ@yD,l;vdk hajym-uygw,f? tpmtdrfrSm uifqmvnf;jzpfwwfygw,f?
tm;vHk;[m tpmtdrfrSmjzpfay:wJh am*gawGcsnf;ygyJ?
tpmtdrf[m tpmacstzGJ@tpnf;Jh t*Fgtpdwftydkif;wckyg? tpmrsKdyGeft
qHk;uae tlodrftpydkif;txd wnfSdwJh tpmajcvrf;a-umif;Jh tpdwftydkif;jzpfygw,f?
tpmtdrfyifruae tlodrfJhtpydkif;udk qufay;xm;wJh j'Ltdk'Derfukdvnf; tpmtdrfhJ
tpdwftydkif;tjzpf owfrSwfxm;jyefygw,f? 'ga-umifh j'Ltdk'DerfrSm temjzpfifvnf;
j'Ltdk'De,ftmvfqmvdk@ac:ygw,f? 'D,l;aygh?
am*gb,jzpfay:jcif;udk avhvmr,fqdkif OD;pGm omrefobm0 zGJ@pnf;jzpfay:
jcif;udk odrSmjzpfygw,f? tpmtdrf[m +H@csJ@vdk@wJh tdwfykHomeft*Fgwckyg? tpif;r
SdwJh uGufom;awGeJ@ zGJ@pnf;xm;ygw,f? twGif;eHHudk tarS;yg;eJ@zHk;tkyfxm;_yD; tarS;
yg;JhatmufrSm qJvfrsm;/ ppfxkwfnft}udwf(*vif;)rsm;/aoG;a-umrsm;Sdygw,f?
uGufom;rsm; usKH@wGjcif;jzifh v+yfSm;aeygw,f? tpmrsKdyGefu ydk@ay;vdkufwJh tpmaysmh
zwfudkvufcH_yD; tpmacstifZdkif;rsm;/ qm;iJrD;taysmhpm;wdk@jzifh acszsufay;ygw,f?
tpmtdrfJht"duvkyfief;rSm tpmudkacszsufjcif;yif jzpfygw,f? cE<mudk,ftwGuf t"d
uavmifpmjzpfwJh *vl;udkpfho-um;"mwfudk SdwJhtxd "mwfjyKacszsufay;ygw,f? t
19

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

oHk;rvdkwJh/ acs zsufvdk@rwJh pGef@ypfypPnf;awGudk tlodrfqDukd rpiftjzpfeJ@ ydk@ay;vdkufyg


w,f?
ppfxkwfnfrsm;teuf iJrD;aysmhJhtatwGuf[m trsm;qHk;jzpfygw,f?
vufcHSdwJh tpmaysmhzwfudk ydkrdk ao;i,fwJh tpdwftydkif;jzpfoGm;atmif acszsufay;
zdk@[m iJrD;aysmhJhwm0efjzpfygw,f? omreftm;jzifh iJrD;aysmh[m tpmtdrftwGif;rSm
acszsufpm tpmaysmhzwfSdaeygu tpmtdrfeHHudk acszsufwdkufpm;edkifjcif; rSdygbl;?
tpmtdrf twGif;rSmacszsufpm tpmaysmhzwfenf;aer,f/ 'grSr[kwf vHk;0rSdbl;qdkif
tpmtdrfeHHudk wdkufpm;acszsufygw,f? 'DvdkeJ@tpmtdrfeHHrSm temjzpfvmygw,f? 'g
a-umifhtpmtdrfrSm temjzpfay:apwmu iJrD;aysmhhJ wdkufpm;r+a-umifh trsm;qHk;jzpf
wmvdk@ qdkEdkifygw,f? rmausm-urf;wrf;aom tpm;tpmrsm;/ ylpyfvGef;aom tpm;t
pmrsm;uvnf; tpmtdrfeHHudk wdkufpm;if; temjzpfay:apwwfygw,f? wdkufpm;yg
rsm;vGef;I qJvfwdk@Jh rlv"mwfobm0ysufpD;_yD; aemufqkH;rSm cE<mudk,fudk tEW,fjyK
wJh qJvftopfrsm;jzpfxGef;_yD; uifqmudk jzpfay:apwwfygw,f?
qm;iJrD;aysmh/ tpmacstifZdkif;eJ h ppfxkwfnfrsm; xkwfv$wfxGufSdr+[m
tmHka-umtzGJ@tpnf;u xdef;csKyfxm;ygw,f? tpmaysmhzwf0ifamufvmcsdefrSm
xkwfv$wfay;ygw,f? ylpyfaomtpm;tpmrsm; pm;csdefrSmaomfvnf;aumif;/ pdwfv+yf
Sm;csdefrSmaomfvnf;aumif;/ iJrD;aysmhudk xkwfv$wfxGufdSjcif;[m ydkrsm;vmapyg
w,f? aoG;trsKd;tpm;(at)udk ydkifqdkifolrsm;rSmvnf; iJrD;aysmhxGufSdr+[m tjcm;ol
rsm;xuf ydkrsm;vmygw,f? pdwfaomuylyefr+awG a0qmaewJhtcsdefrSmvJ ydkrdkxGuf
Sdwwfygw,f?
a,bl,stm;jzifh tpmtdrf[m tpmaysmhzwfukd acszsufz@kd twGuf acwWodk
avSmifxm;ygw,f? odkavSmifcsdef ysrf;r#ESpfemDcef@Sdygw,f? acszsuf_yD;ygu uGufom;
rsm;v+yfSm;r+jzifh tlodrfqDudkydk@aqmifay;ygw,f? 'ga-umifh ESpfemD ausmf/ oHk;emDvGef
ajrmufwJhtcgrSm tpmtdrfxJrSm tpmaysmhzwf[m xkxnfenf;yg;vmygw,f? tcsdef
-umjrifhav rSdoavmuf jzpfvmygw,f? iJrD;aysmhe@J tifZdkif;ppfxkwfnfawGuvnf;
tcsdefrSefrSefxkwfv$wf xGufSdavh Sdygw,f?
omreftm;jzifh tpmtdrftwGif;rSm tpmaysmhzwf xkxnfenf;yg;_yD; tpm
opf0ifvmr,fhtcsdefrSm xkwfvGwfxGufSd ay;ygw,f? tJ'DtcsdefrSm tpmtdrfxJrSm
tpmaysmhzwftopf[m vHkavmufpGmrSdbl;qdkif iJrD;aysmh[m tpmtdrf twGif;eHH
awGudk wdkufpm;awmhwmyJ? tJ'Dtcg tpmtdrfrSm temjzpfvmygw,f? 'ga-umifh iJ
rD;aysmhawG xkwfv$wf xGufSdvmcsdefrSm tpmtdrftwGif;rSm aysmhzwf[m vHkavmuf
wJhyrm%SdEdkifzdk@ tpmudk ESpfemDoHk;emDcef@ rSefrSefpm;ay;r,fvdk@ t-uHay;avhSd-uyg
20

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

w,f?

tpmtdrfJh obm0vkyfief;aqmifwmeJ@ iJrD;taysmhpm;a-umifh temjzpfay:


vmwwfwmudk odxm;if tpmtdrfrSm temrjzpfatmif *kpdkufygr,f? tpmtdrfrSm
temSdvmif Adkufatmifh Adkufemvmwwfygw,f? ysK@d tef atmf*vDqefwwfygw,f?
acgif;rl; acgif;tHkvmwwfygw,f? b,fvufjyifatmufrSm pl;xdk;atmifhwwfygw,f?
tpm pm;vdkufwdkif;rSm SdaewJhtemudk tpmaysmhzwfhJ xdawG@r+a-umifh emwwfatmifh
wwfygw,f? temJhwnfaemudk vdkuf_yD; emusifr+tcsdef[m uGmjcm;wwfygw,f?
tpmrsKdcs_yD;_yD;jcif; emvmiftem[m tpmtdrfyifrJh tay:ydkif; avmufrSmSdwwf
ygw,f? rdepf(20)0ef;usifavmufrS emvmiftpmtdrfhJ atmufydkif;avmufrSm tem
Sdwwfygw,f? emD0ufausmfavmufrS emusifr+jzpfay:vmif j'Ltdk'Derftydkif;rSm t
emSdw,fvdk@qkdyghr,f? emusifr+tcsdefudk csifhcsdef _yD;*sD,l;vm;/yD,l;vm;/'D,l;
vm;vdk@ qef;ppfygr,f? tpma[mif;rsm;ysKd@tefjcif;/ aoG;rsm;tefzwfwGifygvmjcif;/
aoG;pdrf;SifSiftefjcif;rsm;[m tpmtdrftemJh xkxnf}uD;rm; tEW,frsm;jcif;udk
azmfjyaeygw,f? 'ga-umifh Adkufem/ Adkufatmifhwmav;yJqkd_yD; ayghayghqqraeoifhyg?
tpmtdrfrSm temSdolrsm;[m ydefanmfaeavhSdygw,f?
Adkufem Adkufatmifh_yDqdkwmeJ@ omrefr[kwfawmhbl;? obm0qef@usifae_yDqdk
wm owdcsyfygr,f? tpmtdrfrSm iJrD;"mwfrsm;ae_yDqdkwm odygr,f? 'ga-umifh iJ
rD;"mwf tiftm;avsmhenf;oGm;atmif OD;pGmvkyfyghr,f? aat;udk w0}uD;aomufcs
ygr,f? aemuf iJrD;udk avsmhenf;atmif wkef@jyefapr,fh tmumvD"mwfwckckudk
pm;aomufrsKdcsay;yghr,f? vufvSrf;rSDwJh tpm;tpmxJrSm EGm;Edk@[m iJrD;"mwfudk
wkef@jyefay;pGrf;edkifqHk;ygyJ? rylwJhEGm;Edk@udk aomufyghr,f? rdepftenf;i,ftwGif;rSm
Adkufem Adkufatmifh oufomoGm;ygr,f? rylrpyfwJh tjzLxnfpm;pmrsm;udk ausnuf
pGm0g;pm;rsKdcsay;yghr,f? tpmtdrftwGif;rSm tpmaysmhzwf rjywfSdaeatmifv@kd ESpf
emDcef@w}udrf tpm;taomuf rSD0Jay;rSmjzpfygw,f? ylaom/ pyfaom/ -urf;aomt
pm;tpmrsm;udk vHk;0aSmif-uOfyghr,f? tuf/ aq;vdyfaomufjcif;udkvnf; acwWyf
em;xm;yghr,f? a'gopdwf/ aomupdwfawGudkvnf; rcHpm;atmif qifjcifaeyghr,f?
umAGef'dkifatmufqdk'f"mwfaiG@ygaom pl;StjrKwfxonfh tcsKdnfAl;rsm;udk roHk;
aqmifyg? qdk'gaq;/ qm;rsm; pm;oHk;rsKdcs jcif;vJ vHk;0rjyKvkyfwm taumif;qHk;ygyJ?
tJ'gawG[m tpmtdrfxJrSm iJrD;"mwf ydkrdkxkwfv$wf xGufSdapwma-umifhyg?
eHeufpm/ ae@vnfpm/ npm xrif;pm;aomufcsdefrsm;-um;rSm aysmhajymif;El;nHh_yD; rylpyf
aomtpmrsm;udk ESpfemD-um;wcg -um;nyfpm;ay;yghr,f? tpmtdrfaq;rsm;[m
21

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

rsm;aomtm;jzifh iJrD;"mwfudk wkef@jyefapwJh xHk;"mwfrsm;wJhaq;rsm;(yHkpHtm;jzifh r*~eD


qD,rfqmvfzdwf/ *sJvfvruf/ 'dkif*sif; aq;0g;rsm;)jzpf-uygw,f? ,if;wdk@udkvnf;
atmifhemcsdefrSm aat;rsm;rsm;eJ@ oHk;=av;jym; 0g;pm;edkifygw,f? tmHka-umudk t
usKd;oufamuf_yD; iJrD;"mwfxkwfv$wfr+udk xdef;wJhaq;0g;awGudkawmh rdrdoabmeJ@
oHk;aqmifefroifhyg? u|rf;usifwJh usef;rma;0efxrf;rsm;eJ@ wdkifyifaqG;aEG;oifhygw,f?
Adkufatmifh Adkufemwm[m tpmtdrfrSm temSdv@kd vJjzpfwwfygw,f? tpm
tdrftygt0if vrff;a-umif;rSm wkwfydk;rsm;/ oefaumifrsm; rsm;jym;aeifvnf; jzpf
wwfygw,f? 0rf;csKyfvdk h pjrif;xdk;ifvnf; Adkufemwwfygw,f? tpmtdrftwGif;rS iJ
rD;"mwfrsm;ifjzpfjzpf/ AufwD;D;,m;ydk;r$m;rsm; omrefxufykdrsm;ifjzpfjzpf txufudk
avqef_yD; avtefwwfygw,f? tpm;taomuf rsm;oGm;aomtcgvnf; avut
xufudkqef_yD; tefwwfygw,f? avcsOf wufwwfygw,f?
tpm;taomufusL;_yD; tpmtdrf[mwppus,f_yD; }uD;xGm;vmwwfygw,f?
'g[mvJ obm0r[kwfwJhtwGuf tpmtdrfam*gwrsKd;ygyJ? Achalasia vkd@ac:ygw,f?
tpmtdrfam*g[m wcgESdrfHkeJ@ryg? am*g_yD;wJhol/ am*gjzpfbl;wJholawGt
aeeJ@ woufvHk; qifjcifaexdkifoGm;rSmyg? owdvGwfwmeJ@ ayghayghqqaevdkufwmeJ@
tpmtdrfam*g[m jyefay:vmwwfygw,f? t"duuawmh iJrD;"mwf tatwGuf
eJ@ tpmaysmhzwfyrm%wdk h rr#wwJh tcsdefrsKd;awGrSmaygh? moDOwk taeeJ@awmh at;
csrf;wJh aqmif;moDrSm tjzpfrsm;ygw,f? tat;"mwfukd cHEdkifpGrf;Sdatmif cE<mudk,f
u tyl"mwfudk ydkxkwfay;zdk@twGuf tpm;rsm;rsm;udk vdktyfawmif;qdkr+a-umifhyg?
tpmtdrftem tao;av;udk *kwpdkufeJ h -uyf-uyfrwfrwf rukpm;bl;qdkif tem
[m }uD;xGm;vmwwfygw,f? temjyif{d,m }uD;xGm;aeifjzpfjzpf/ aoG;v$wfa-um
udkxdcdkuf_yD; aoG;,dkpD;r+ rsm;aeifjzpfjzpf/ tem[m tpmtdrfeHHukd xdk;azguf_yD; tjyif
udk aygufxGufoGm;ifjzpfjzpf ta;ay:cGJpdwfukoygw,f? temjzpfaewJh tEWm,f
ay;aewJh tpmtdrfJhtpdwftydkif;udk jzwfxkwfypfygw,f? tpmtdrftemudk cGJpdwf
uko_yD;aomfvnf; tpmtdrfam*g xyfrjzpfawmhbl;vdk@ rajymedkifyg? xyfjzpfwwfyg
w,f? cGJpdwfjzwfxkwfcHvdk h tpmtdrfao;ao; usefwJholrsm; tpmtdrfam*g xyfjzpf
if tajctaeb,fvdk qdk;0g;r,fqdkwm awG;-unfhEdkifygw,f?
'ga-umifh rD;udkravmifcifuwm;yg? avmifaewJhrD;udk tcsdefrDS_idrf;owfyg? _idrf;
owfwJhtcg rD;uGif;rD;p rusefatmif Sif;vif;ypfygr,f?

tmam*sH

yrH

vmbH
22

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

23

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

pdwfaysmfif raemvSygw,f? pdwfysKdif udk,fEkygw,f? vlhcE<mudk,f[m raem


qdkwJhpdwfeJ@ um,qdkwJh udk,fwdk@aygif;zGJ@xm;wmyg? 'ga-umifhvJ vlwdkif;[m pdwfcsrf;
omzdk@ udk,fusef;rmzdk@ qkawmif;-uw,f? qENjyK-uw,f? udk,fusef;rm_yD; pdwfcsrf;om
wm/ pdwfcsrf;om_yD; udk,frusef;rmwm,fvdk@ wGJzuf_yD;rSdwwfyg? udk,frusef;rmif
pdwfcsrf;omr+vJ rjynfhpHkygbl;? udk,fcE<mJhcsKd@,Gif;csufa-umifh a0'emcHpm;vmif pdwf
vJuoduatmifhjzpf_yD; r$ifrvef;jzpfvmwmygyJ? pdwfxJrSm aomuAsmyg'awG yGm;_yD;
pOf;pm;pmawGaxGum tawG;awGrsm;vmif pdwfyifyef;vmygw,f? udk,fcE<mvJ EGrf;
e,fvmygw,f?
pdwfJhvkyfief;udk OD;aESmufeJ@tmHka-umawGu wm0ef,lxm;ygw,f? cE<mudk,f
Jh v+yfSm;r+udkawmh taoG;tom;/ tGwfta-um/ tarG;tr#ifrsm;u xrf;aqmifay;
ygw,f? pdwfJhtpDtrHudk cE<mudk,fu aqmif-uOf;ay;ygw,f? cE<mudk,f[m pdwfhJckdif;
apr+a-umifh v+yfSm;r+rsKd;pHkudk vkyfaqmifay;if; pGrf;tifrsm;udk toHk;csygw,f? v+yfSm;
r+pGrf;tifzdk@ cE<mukd,fJh"mwfypPnf;rsm; jyefvnfjznfhqnf;zdk@/ t*Fgtpdwftydkif;rsm;
pGrf;tifjyefjynfhzdk@ cE<mudk,fudk tem;ay;ygw,f? pdwfukdarS;puf_idrf;at;apygw,f?
'ga-umifh owW0gwdkif;rSm tem;,lwm/ tdyfpufwmwd@k ukd Sdygw,f?
tdyfpufem;aejcif;enf;yg;if/ rSdif cE<mudk,fyifyef;EGrf;e,fr+xuf OD;aESmufeJ@
tmHka-um yifyef;um tm;tif ukefcrf;r+uydkygw,f? npOf SpfemDtdyfcsdefSdrSmvdk@
vltawmfrsm;rsm;[m vufcHem;vnfxm;-uygw,f? tdyfcdsef[m touftG,fvkduf
_yD;ajymif;vJygw,f? vlJhtusifhpdkufudkvdkuf_yD; vdktyfygw,f? twdtustcsdeftwm
udk owfrSwfay;vdk@ rEdkifygbl;?
uav;i,frsm;[m wae@SpfemDxuf ydktdyfavhdSygw,f? tcsKd@olrsm;[m
tdyfcsdefav;emDeJ@yJ vHkavmuf wwfygw,f? txl;ojzifh wm0ef}uD;}uD;xrf;aqmif
olawG/ pD;yGm;a;vkyfief;}uD;awG vkyfaqmifolawGrSm tdyfcsdef enf;wwfygw,f? tdyf
csdefenf;wmeJ@ tdyfa;r0wmeJ@[m odyfroufqdkifygbl;? tcsdK@olawGuawmh wae@
tdyfcsdef SpfemDeJ@ rvHkavmufedkifyJ ttdyfykwfwwfygw,f? wu,fwrf;u wae@Spf
emDxuf ykdtdyfwwfwJhvli,fydkif;eJ@ touftG,famufolawGrSm xdkif;r+dif;wmwdk@/
24

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

^m%fnfpGrf;tm;enf;yg;wmwdk@/ xHkttEdkifvmwdk@ jzpfay:wwfygw,f? vlwOD;eJ@wOD;


tdyfusifhpdkuf(sleeping rythm)rwlwma-umifh tdyfcsdefudkawmufav#muf ESpfESpf
_cdKuf_cdKufeJ@ ajcmufemD qufwdkufr,fqdkif cE<mudk,fvJ usef;rm_yD; pdwfvJ$ifvef;yg
w,f? raemvJvSygw,f? t-uHtpnfrsm;vJ aumif;pGmay:xGuf wGufqcsifhcsdefEdkifyg
w,f?
vltcsKd@[m vG,fvG,fululeJh tdyfarmruswwfygbl;? tcsK@d [m ttdyfqwf
_yD; tdyfaepOfr-umc%Edk;wwf_yD;/ jyeftdyfwJhtcgrSmvJ acgif;cswmeJ@ tdyfaysmfoGm;wwf
ygw,f? ttdyfqwfayrifh vG,fvifhwuljyeftdyfEdkifwmuvJ omreftaetxm;ygyJ?
wcsKd@[mtdyfcsdeftwGif;rSm wa;Edk;wwfygw,f? tayghtyg;xoGm;wwfygw,f? jyef
tdyfwJhtcgvJ ESpfESpf_cdKuf_cdKufeJ@ tdyfaysmfoGm;wwfygw,f? 'g[mvJ rSefuefwJh tdyf
usifhpdkuf(sleeping rhythm)ygyJ?
wcsKd@[m ta-umif;trsKd;rsKd;a-umifh tdyfcsdefrSmrSdwfpdrSdwfaomfvJ tdyfraysmfyJ
c%c% xwwf_yD;/ [dkvl;onfvGef@eJ@ wu,fwrf;tdyfcsdef ESpfemD/ oHk;emDavmuf
yJ Sdwwfygw,f? 'DvdktcgrsKd;rSm tdyfa;r0bl;/ tdyfcsdefrvHkavmuf bl;vdk@ ajymEdkifyg
w,f? ,m,Dtdyfa;r0wm/ tdyfcsdefrvHkavmufwm[m wcgwHaSmifv$JryJ awG@-uHK
wwfygw,f? pdwfylyefr+/ aomursm;r+/ ajcaxmufuGufwwfr+/ tdyfmajymif;vJtdyf
r+/ qlnHaom ylaom at;vGef;aomtcef;rsm;wGif tdyfpufr+/ oHk;pGJaomaq;rsm;
a-umifh tdyfraysmfEdkifr+pwJh ta-umif;rsm;a-umifhjzpfygw,f? ESpfuf/ oHk;ufrS wywf
cef@txd -uHKawG@wwfygw,f?
wv odk@r[kwfonfxuf ydk-umaomumv twdkif;twmeJ@ ae@pOftdyfr
aysmf/ tdyfcsdefenf;_yD; tdyfa;r0 jzpfvm&ifawmh tdyfraysmfaomam*gvdk@ qdkygr,f? 'D
vuQ%muawmh pdwfusam*gtygt0if pdwfa0'em/ ESvkH;am*g/ emwmSnf/ tqkwf
eJ@ESvHk;am*geJ@ tdyfpOftouf+-uyfam*grsm;a-umifh jzpfay:vmygw,f?
tdyfa;r0yJ ESpfESpf_cdKuf_cdKuf tdyfcsdefenf;yg;vmif armyef;vmjcif;/ pdwfyg0if
pm;tmHkpdkufr+ tm;enf;yg;vmjcif;/ pdwfusam*geJ@ rSdukd tSdxifwhJpdwfam*g (Hall
-ucinations)rsm; jzpfay:vmwwfygw,f?
okawoejyKcsufrsm;t tG,famufvli,frsm;[m pmusufjcif;/ ygwD
aysmfyGJrsm;wuf-ujcif;/ uGefjyLwmavhvmjcif;/ tcsdefykdif;tvkyfvkyfjcif;wd@k a-umifh eH
eufESpfemDudk n(11)emDvdk@ xifaewwfygw,f? 'ga-umifheHeuf pmoifcef;rsm;rSm
tdyfidkufaewwfol trsm;tjym;udk awG@wwfygw,f?
rnfonfhta-umif;a-umifhjzpfap tdyfcsdefenf;r,f/ tdyfa;r0bl;/ tdyfraysmf
wJhnawG toacsFjzpfvmr,fqdkif cE<mudk,fJhzGH@_zdK;wdk;wufr+ ,dk,Gif;vmHkru/ usef;
25

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

rma;udkxdcdkufvmr,f/ xdcdkuf'%fmvmr+awGrsm;r,f? touftEWm,feJ -h uHKawG@


Edkifygw,f? txl;ojzifh um;armif;pOfrSm tvGeftEWm,f}uD;Edkifygw,f?
tdyfpufjcif;,EWm;[m rdepf(90)vnfywfr+eJ h v+yfSm;oGm;aew,fvdk@ okaw
oejyKcsufrsm;uqdkygw,f? omreftdyfpufjcif;udk rsufvkH;vsifjrefpGmv+yfSm;r+(Rapid
Eye Movement~REM)tdyfpufjcif;uvdkufvmygw,f? 'gurdepf(90)twGif; jzpf
ysufr+yg? aemufwcg rdepf(90)vnfywfr+u jyefay:vmygw,f? omrefESpf_cdKufpGm tdyf
pufjcif;u rsm;jym;ygu tdyfrufrufjcif;enf;yg;w,fv@kd qdkygw,f? ESpf_cdKufpGm tdyf
aysmfEdkifbdk@ pdwfudktem;ay;r+(Mental Relaxation)Sdbdk@ txl;vdktyfygw,f?
tdyfcsdefrwdkifrD (6)emDuwnf;u auzif;yg0ifwhJ aumfzDw@kd / eDudkwif;yg0ifwJh
aq;vdyfwdk@udk raomufoHk;if tdyfrufqdk;rsm;rufjcif;/ tdyfIraysmfjcif;rsm; rSdbl;vdk@
qdkygw,f? tdyfraysmfI aq;rsm;udkrSD0Jif acwW,m,Dom aumif;EdkifayrJh aSnfr-um
c%aomuf oHk;efroifhyg?
tdyfcgeD;wGif tawG;rrsm;jcif;/ pOf;pm;pmrsm;av#mhjcif;/ rdrdodxm; xm;
aom*gxmrsm;/ bkm;Sdcdk;rsm;GwfzwfoZ,fjcif;/ oabmwm;uawmh tmHkwckck
udk tav;teuf0ifpm;jcif;jzifh pdwfudktem;ay;/ tm;arG;jcif; (Mental Relaxing
Regeneration)udk usifhay;ygr,f? tdyfraysmfjcif;rS vHk;0uif;a0;ygr,f?
tdyfm0ifcgeD; EGm;Ekd haEG;aEG;aomufjcif;/ udk,fvufoef@Sif;jcif;/ naeydkif;wGif
avhusifhcef;wckck vkyfjcif;wdk huvJ tdyfraysmfjcif;udk umuG,fay;ygao;w,f?
ESpfESpf_cdKuf_cdKuf tdyfpufjcif;jzifh tdyfaysmfygupdwfvJramf raemvJvSrnfjzpf
onf?

tmam*sH yrH vmbH

26

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

27

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

awG;xdyfwJhxl;csufoabmrSm
aq;vdyfeJ h ul;pufa&m*g
ul;pufam*g
vlwOD;rSwOD;/ owW0gwckrSwck/ owW0gwckrSvlwOD;pDo@dk am*gjzpfapaomydk;r$m;rsm;
ul;pufamufdSvmum am*gjzpfyGg;jcif;ukd ul;pufam*g[kowfrSwf=uygonf? am*g
rsm;ul;pufjcif;teuf avwGifjyef@vGifhvmaom am*gydk;rsm;a=umifh ul;pufjcif;onf
tvGefvG,fulpGmul;pufEdkifaomvrf;a=umif;jzpfygonf?

tqkwfvrf;a=umif;ul;pufam*g
tqkwfam*ga=umifh ESmacs/ acsmif;qkd;/ ovdyf[wf/ wHaxG;axG;jcif;rsm;a=umifh t
qkwfemam*gykd;rsm; avwGifjyef@vGifhI am*gul;pufjcif;ukdjzpfay:apygonf? xdk@a=umifh
tqkwfemam*gul;pufjyef@yGm;jcif;onf tjcm;ul;pufam*grsm;jyef@ESH@jcif;xuf ykdrdkvsif
jrefonf[k qkdEdkifygonf? wkyfauG;am*g ul;pufjyef@yGm;jcif;ukd avhvm=unfhygu T
tcsufrSefuefa=umif; xifSm;pGmodjrifEdkifygrnf?
am*gjzpfapaomydk;r$m;rsm;a=umifh tqkwfwGif tat;rdESmap;acsmif;qkd;jzpfapaom
wkyfauG;am*grStp erdk;eD;,m;tv,f acsmif;qkd;aoG;yg wDbDam*gtqkH; ul;pufEdkif
aomam*grsm;jzpfwwfygonf? am*gykd;rsm; tqkwftwGif;ok@d 0ifvmvifhupm; t
qkwf.usef;rma;tiftm;aumif;rGefaeum/ vl.ukd,fcHtiftm; awmifhwif;aejcif;dS
28

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aeygu tqkwfwGifam*gul;pufjzpfay:r_ jzpfEdkifeftcGihftvrf;enf;ygonf? tqkwf


tiftm;csdeJ@+yD; vl.cHEdkifnfpGrf;tm;avsmhenf;csKd@wJhaeygu ul;pufvmaomam*gydk;
rsm;a=umifh tqkwfwGif temam*grsm; jzpfyGm;apwwfygonf?

aq;vdyfa=umifh tqkwfvrf;a=umif;wGif ul;pufam*gjzpf


ay:jcif;
tqkwfwGif tiftm;csdeJ@um vl.cHEdkifnfpGrf;tm;enf;yg;apaomta=umif;if;rsm;
rsm;pGm dSygonf? ,if;wkd@teuf aq;vdyfaomufjcif;onfvnf; ta=umif;wyfjzpfyg
onf? aq;vdyfaomufjcif;onf aq;Guf}uD;/ oeyfzuf/ aq;dk; ponfrsm;ukd rD;d_@I
jzpfay:vmaom taiG@ukd tqkwfESifh0rf;acgif;twGif; _dufoGif;um tomcHaomuf
okH;jcif;jzpfonf? _dufvdkufaomt"du"mwfaiG@rSm umbGef'dkifatmufqkd'f jzpfygonf?
aq;vdyfwGif vlukdtEWm,fjzpfapaom"mwfaygif;rSm edukdwif;jzpfygonf? aq;vdyfudk
rD;d_@d_ufvdkufjcif;a=umifh "mwfaiG@rsm;pGm tqkwftwGif;/ 0rf;acgif;twGif;rSwqifh vl
.aoG;rsm;twGif;pdrfh0ifamufdSoGm;ygonf? cE<mukd,ftwGif; ysH@ESH@oGm;ygonf? ,if;
"mwfaiG@rsm;onf vl.cE<mukd,fwGif;Y cHEdkifnfpGrf;tm;ukd jzpfxGef;apaomvkyfief;ukd
vGefpGm'kuQay;ygonf? cHEdkifnfpGrf;tm; jzpfxGef;apaom ,EWm;ukd tenf;ESifhtrsm;
zsufqD;ypfygonf?
d_ufvdkufaomaq;vdyfaiG@onf tmacgif/ ESmacgif;/ toufvrf;a=umif;/ tqkwf/
tpmrsKdyef/ tpmtdrfwkd@ukd tyl"mwfvnf; wkdufdkuf xdawG@apum/ ,if;wk@d tm; zkH;
v$rf;xm;aomtajr;yg;.qJvfrsm;ukdvnf; ysufpD;apygonf? Todk@jzifh aq;vdyf
aomufjcif;jzifh vl.cHEdkifpGrf;tiftm;rsm; avsmhyg;jcif;/ qJvfrsm;ysufpD;apjcif;jzifh ul;
pufam*gykd;r$m;rsm; tvG,fwul0ifamufum am*gb,rsm;jzpfay:vmapef zefwD;
ay;xm;ygonf? xdk@a=umifh aq;vdyfa=umifh qufEG,fdSapaom am*gb,rsm;wGif
tqkwfY jzpfay:aomul;pufam*gonf trsm;qkH;jzpfygonf?

aq;vdyfaomufjcif;vnf;ul;pufonf
aq;vdyfaomufjcif;ukd vlrsm;pGmonf tvG,fwuljyKusihfwwf=uonf// twkjrif t
wwfoifonfh oabmjzifh aq;vdyfudkprf;oyfaomuf=unfhmrS tavhtxjzpfoGm;
29

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wwfonf// kyfSifjyZmwf}unfhmwGif kyfSifokyfaqmifrsm; [efxkwf omefvkyf


aomufjyjcif;rsm;rS tm;usum twk,l pwdkifxkwf aomuf=ujcif;rsm;SdmrS aq;vdyf
aomufwwfvm=ujcif;rsm;vnf;Sdonf? Tonfudk=unfhjcif;tm;jzifh aq;vdyf
aomufjcif;tavhtxrSmvnf; ul;pufvG,fa=umif;cef@rSef;Edkifygonf? tdyfcsifIorf;
a0jcif;onf ul;pufouJhokd@ aq;vdyfaomufjcif;onfvnf; ul;pufvG,fygonf?

aq;vdyfaomufokH;olrsm;
aq;vdyfaomufolrsm;wGif 80onf touf 18 ESpfrwdkifrDu aq;vdyf pwif
aomufcJh=uonf? ae@pOftouf 18 ESpfatmuf vli,f(usm; am r yg) 4 axmiffcef@
onf olwdk@. yxrqkH;aq;vdyfukd pwifaomufvsufSdonf? TE_ef;twkdif;om aq;
vdyfaomuf=uygu 64 oef;aom ,ae@vli,fwkd@onf tcsdefrwkdifrD aq;vdyfa=umifh
qufEG,faomam*grsm;a=umifh taoapm=urnfjzpfonf?
aq;vdyfaomufokH;jcif;ukd trsKd;om;rsm;omru trsKd;orD;rsm;vnf; pGJpGJrufruf
aomuf=uygonf? aq;vdyfukd qif;Jom;rsm;u ykdrkdaomuf=uonf[k 2004 ckESpf
urBm@aq;vdyfraomufae@ (arv31) wGif xkwfjyefaom urBm@usef;rma;tzGJ@csKyf.
a=unmpmwrf;wGifazmfjyxm;ygonf?

qif;Jjcif;ESifh ul;pufam*g
ul;pufam*gonf qif;JEGrf;yg;olrsm;wGif ykdrkdjzpfavhSdygonf? qif;JEGrf;yg;olrsm;wGif
usef;rma;pHcsdefrSDef t[m"mwf jynfhjynfh00 0,f,lpm;okH;Edkifef aiGa=u;rwwfEdkif
=uyg? am*gyaysmufuif;pifatmif aq;0g;ukoEdkifef aiGa=u;rjynfhpkH=uyg? ul;puf
am*grjzpfatmif }udKwifumuG,fwm;qD;Edkifef vkdtyfcsufrsm;jznfhqnf;bdk@ aiGtif
tm;rdS=uyg? xkd@a=umifh qif;JEGrf;yg;oltrsm;pkrSm t[mcsK@d wJhjcif;/ usef;rm;a; A[k
okwacgif;yg;jcif;/ usef;rma;vdkufpm;ef ynmru,f0jcif;/ oef@Sif;aom ywf0ef;usif
ukd xdamufpGm rzefwD;Edkifjcif;/ am*gjzpfvmv#if tjrpfjywfatmif ukoEdkifr_ rdSjcif;
wkd@a=umifh ,if;wkd@onf ul;pufam*gtvG,fwul 0ifamufjcif;cHaom vlwef;pm;
rsm;jzpfae=uonf? qif;JI am*gxl/ am*gxlIqif;J [lonfh oHomrSm csm
csmvnfae=uonf? qif;Jjcif;rS vGwfuif;ef t}uH^m%fxkwfef aq;vdyfuav;
aomufI awG;OD;rS qkdonfhpdwful;jzifh aq;vdyfukdzGm tawG;ukdjzmvsuf csrf;omjcif;
30

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

enf;vrf;Smwwf=umrS aq;vdyfaomufjcif;om pGJusefvsufdSygonf?

aq;vdyfaomufjcif;. oG,f0kdufaomenf;jzifh
ul;pufam*gESifh qufEG,fr_
aq;vdyfaomufokH;jcif; tqkwfvrf;a=umif;wGif ul;pufam*gjzpfapef zefwD;ay;jcif;/
vl.cHEdkifnfpGrf;tm;ukd avsmhenf;apjcif;jzifh vlwGiful;pufam*gjzpfapjcif;rsm;ukd jzpf
ay:aponfhtjyif tjcm;oG,f0kdufaomenf;rsm;jzifhvnf; ul;pufam*gjzpfxGef;r_ukd
tm;ay;vsufdSygonf?
aq;vdyfukd pGJvrf;pGmaomufjcif;jzifh
aq;vdyfaomufef aq;vdyfzkd;ukefusjcif;

aq;vdyfaomufjcif;jzifh cHEdkifnfpGrf;tif avsmhyg;jcif;


pGrf;tifavsmhyg;ojzifh vkyftm;usqif;jcif;
aq;vdyfaomufjcif;a=umifh qufEG,fdSvmaom am*grsm;cHpm;jcif;
am*gum emrusef;jzpfI aq;ukopdwf ukefusjcif;

wdk@jzifh aq;vdyfaomufokH;jcif;onf vlrsm;ukd qif;JwGif;ok@d ykd@aqmifay;aeyg


onf? qif;JwGif;xJusv#if ul;pufam*gwkd@. zdpD;jcif;ukd tvG,fwul r_rvS cH=u
rnfrSm {uefrvGJay?

aq;vdyfaomufjcif;ab;tEWm,f
aq;vdyfaomufjcif;onf urBmay:wGif aojcif;twGuf 'kwd,ta=umif;if;jzpfonf?
urBmw0Srf;vkH;wGif aq;vdyfaomufjcif;onf vlG,f 10 a,mufwGif wa,ufukd ao
apaeonf? (ESpfpOf 5 oef;cef@ aq;vdyfa=umifhaoqkH;ae=uonf),if;ES_ef;twdkif;om
aq;vdyfaomufoGm;=uygu 2005 ckESpfvGefv#if ESpfpOf 10 oef;cef@ aq;vdyfa=umifh
aoqkH;=urnfjzpfonf?
urBmay:wGifam*gjzpfay:apaom ta=umif;rsm;teuf aq;vdyfaomufjcif;
31

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

a=umifh am*gjzpfyGm;jcif;onf pwkwWaemwGifdSonf? aq;vdyfaomufjcif;


a=umifh ukefus aiGrSmvnf; tHhrcef;jzpfonf? aq;vdyfa=umifh qufEG,fjzpfyGm;aom
am*grsm;ukopdwf/ jynfol@usef;rma;bmaiG rsm;pGmukefonfhtjyif aq;vdyf
aomufjcif;a=umifh tG,faumif;vkyftm;Sifrsm;ukdaoa=uapojzifh rdom;pktwGuf
/ EdkifiHtwGuf vkyftm;crsm;qkH;H_;=uygonf? raoao;onfhwdkif aq;vdyf
aomufokH;olrsm;wGif usef;rma;csKd@wJhr_a=umifh vkyftm;rsm;jynfhjynfh00 rdSEdkifI
xkwfvkyfr_tiftm;us qif;um 0ifaiGxdcdkufapygonf? 1994 ckESpfwGif aq;vdyf
aomufokH;r_a=umifh ESpfpOfurBm@0ifaiG tarduefa': vm oef; 2 odef;cef@ qkH;H_;cJh
onf[kqdkygonf?
aq;vdyfaomufjcif;ESifh qif;Jjcif;onfqufEG,fvsufSdygonf? 0ifaiGenf;
aomEdkifiHrsm;dS tqif;JqkH; tdrfaxmifpkrsm;onf olw@dk 0ifaiG. 10ukd aq;vdyf
aomufjcif;wGifjzKef;wD;ypfonf[k avhvmcsufrSwfwrf; rsm;uqkdygonf? wenf;tm;
jzifhqkdaomf xkdrdom;pkrsm;onf olwdk@twGuftajccHvdktyfaom tpm;tpm/ ynma;
ESifh usef;rma;apmifhaSmufr_rsm;twGuf aiGtenf;tusOf;r#om okH;=uonf? aq;
vdyfaomufjcif;onf usef;rma;ukd wdkufdkufxdcdkufaponfhtjyif t[mcsKd@wJhjcif;/
usef;rma;pdwf }uD;xGm;apjcif;ESifh tG,frwdkifrD taoapmjcif;wd@k ukdjzpfay:aponf?
ynma;twGufokH;pGJrnfhtpm; aq;vdyfaomufjcif;wGifaiGokH;pGJjcif;a=umifh ynmrJh
twef;tpm; rsm;jym;atmif aq;vdyfaomufjcif;u azmfaqmifay;vsufSdaeygonf?
aq;vdyfykdaomufI usef;rma;csKd@wJh- ynmrJh- 0ifaiGenf;I qif;J/ qif;JI aq;
vdyfydkaomuf ToHomrSm vnfvsuf aq;vdyfaomufjcif;a=umifh qif;JwGif;euf
aeygawmhonf?

aq;vdyfaomufjcif;a=umifh wdkufdkufjzpfay:aomam*grsm;
Cancers:

uifqmam*grsm; -

Lip, Oral Cavity


Pharynx
Esophagus
Pancreas
Larynx

E_wfcrf;/ tmcHwGif;
tmcHwGif;
tpmrsKdyGef
yefud, (rkwfcsKd)
toHtkd;
32

a'gufwm0vkH;
Lung
Bladder
Other Urinary
Kidney

jynfawmfjyefam*grsm;

tqkwf
qD;tdwf
tjcm;qD;vrf;a=umif;uifqmrsm;
ausmufuyf

Cardiovascular Diseases: ESvkH;ESifhaoG;a=umam*grsm;


Coronary Heart Disease aumfdkemD ESvkH;am*g
Cerebrovascular Disease OD;aESmufESifh aoG;a=umam*g
Other Circulatory Disease tjcm;aoG;vnfywfr_qkdifmam*grsm;
Respiratory Diseases:
Chronic Bronchitis emwmSnftqkwfyGefamifam*g
Emphysema
tqkwfuspfxljypfam*g

umuG,fa;
aq;vdyfraomufjcif;onf zsm;emjcif;rsm;ESifh tcsdefrwdkifrD taoapmjcif;twGuf xd
amufpGmumuG,fxdef;csKyfEdkifaom wckwnf;aom ta=umif;jcif;mjzpfonf[k urBm@
usef;rma;tzGJ@csKyfESifh tarduefusef;rma;XmeuowfrSwfvsuf aq;vdyfaomuf
jcif;rS umuG,fa;enf;aygif;pkHukdcsrSwfusifhokH;vsufSdygonf?
aq;vdyfaomufjcif;rSumuG,fEdkifef atmufygt}uHjykcsufrsm;ukdvkdufemoifhygonf?

1?

? rnfonfhaq;vdyftrsKd;tpm;ukdr# wvdyfr#raomufrdatmifaeyg?
wae@v#if aq;vdyftatwGuftenf;i,faomufv#ifyif usef;rma;ukd xd
cdkufapEdkifygonf? aq;vdyfukd vkH;0rjzwfyJ wae@tenf;i,fr#omaomufrnf
[k }udK;pm;ygaomfvnf; aemufqkH;wGif rlvtatwGuftwdkif; jyefvnf
aomufrdrnfjzpfonf?
uwWmenf;aom edukdwif;yg0ifr_enf;onfh aq;vdyfukd wqifhcs av#mh
aomufOD;awmh usef;rma;ukd enf;enf;ESifhwjznf;jznf; xdcdkufaprnfrSm t
rSefjzpfonf? tb,fa=umifhqkdaom edukwif;onf aq;pGJjcif;ukdjzpfapojzifh
edukdwif;enf;yg;onfhaq;vdyfukdaomufapumrl aq;vdyfzGmjcif;ukd ESpfoufpGJ
33

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

vrf;aeI aq;vdyfjywfrnfr[kwfyg? rsm;rsm;ESifh jyif;jyif;zGmvkdpdwfrsm;vm


rnfjzpfonf? pdwftcsqkH; aq;vdyfjzwfjcif;rSm jynfhjynfh0

0 ,wdjywf jzwfcsjcif;yifjzpfygonf?
2? ?bma=umifhaq;vdyfjzwfvkdonfh ta=umif;rsm;ukdcsa;yg?

wdk;wufr_rsm;twGuf b0ukdxdef;csKyfvkdr_jzpfay:vmaoma=umifh
ykdrkdaumif;rGefaom usef;rma;ukdvdkvm;aoma=umifh
rdrduav;rsm;twGuf erlemaumif;tjzpf pHxm;apcsifaoma=umifh
rdom;pk0ifrsm;ukd wqifhcH aq;vdyfaiG@d_ufolrsm;tjzpfrS uif;a0;ap
vkdaoma=umifh

aq;vdyfjzwfmwGifatmifjrifEdkifef aq;vdyftrSefwu,fjzwfvkdaomqENonf t
vGefta;}uD;aom tcsufjzpfonf? aq;vdyfa=umifh qufEG,fjzpfay:aom ESvkH;am
*gcHpm;+yD;onfh aq;vdyform;rsm;onf aq;vdyfjzwfjcif;ukdatmifjrifpGmpGrf;aqmifEdkif
=uonf? aq;vdyfjzwfvkdaomta=umif;ukd ykdifykdifEkdifEkdif qkH;jzwfcsufcsI ,wdjywf
aq;vdyfjzwfoifhygonf?

3?

?aq;vdyfjzwfjcif;onf tusKd;dSrnfqkdonfukdoabmaygufyg?

edukdwif;onf aq;vdyfaomufjcif;tavhtxukdqJaG qmifonf? aq;vdyf


jzwfjcif;ukd w0ufatmifjrifapjcif;rSm aq;vdyfudk jzwfrSjzpfrnfqkdonfukd
odxm;jcif;jzpfonf? ,if;okd@odxm;+yD; aq;vdyfjzwfv#if }uHKawG@rnfh aq;
vdyfjzwfjcif;a=umifhjzpfay:vmrnfh vuQ%mrsm;ukd }uHh}uHhcHEdkifaprnfjzpfyg
onf? edukdwif; tpm;xkd;ypPnf;rsm;ukdokH;pGJIjzwfv#ifjzpfap/ uGrf;pm;jcif; yD
au0g;jcif; ponfrsm;jzifhjzpfap aq;vdyfjzwfaomfvnf; pdwfcdkifrmpGmqkH;jzwf
jyXmef;jcif;rdSv#if vkH;0jywfEdkifrnfr[kwfyg?

34

a'gufwm0vkH;

4?

jynfawmfjyefam*grsm;

?tG,famuf+yD; aq;vdyfaomufolw0ufausmfonf aq;vdyfjzwf

Edkifv#if oifvnf; aq;vdyfjzwfEdkifygonf?

,if;onf owif;aumif;jzpfygonf? pD;uufraomufyJESihf b0ukd touf


Sififqkdifaeol oef;aygif; rsm;pGmdSaeygonf? usef;rmpGmoufSifaexkdifef
twGuf aq;vdyfjzwfjcif;jzifh taumif;qkH;ajcvSrf; pwifjcif;jzpfygonf?

5?

?aq;vdyfjzwfvkdI tultnDvkdygu ,lyg?

aq;vdyfjzwfEdkifeftwGuf tultnDay;rnfh tkyfpk/ tzGJ@tpnf;rsm;/ tifwm


eufpmrsufESmrsm; dSaeygonf?
oif.usef;rma;twdkiftyifcHqm0efrsm;ESihfvnf;aq;vdyfjzwfa;aqG;aEG;
wdkifyifyg?

Reference :
WHO world no tobacco day press release (2004)
Tobacco Information and Prevention Source
Centers for Disease Control and Prevention
WHO Tobacco Free Initiative

35

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

2004 ckZGefv 21 rS 23 txdusif;yaom


jrefrmEdkifiHaq;ynmSifrsm;toif;ESihf
trsKd;om;usef;rma&;ESifhynma&;aumfrDwDwdk h.
ul;pufa&m*gqkdif&m ESD;aESmzvS,fyJGY
wifoGif;aompmwef;jzpfygw,f

Dr.

0vkH;

2004 JUNE 17

36

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

37

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wwufpm;vJ woufrSm;yJ

aq;vdyf tufaomufwm[m usef;rma;ukd tEWm,fjzpfapw,fqkdwm


vlwkdif;odygw,f? usef;rma;twGufraumif;rSef;odayrifh pdwfJ hajzm pdwfJ hxGuf
aygufSmmqkd+yD; tpav;vkyfvdkufmu 0gifhorm;}uD;awGjzpfoGm;wwf=uygw,f?
tEWm,fukd cifwG,foGm;=uygw,f?
txl;ojzifh trsKd;orD;rsm;[m aq;vdyfudkpwkdifxkwfaomuf=unfhm qkd
S,fus=unfhmrS aq;vdyfpGJoGm;wwfygw,f? olwkd huawmh aq;vdyfukd tav;tyif
aomufol(heavy smoker)awGr[kwf=uygbl;? ayghayghwefwefaomufol(light
smoker)/ aq;vdyfukdzGgkHzGgwm aq;vdyfaiG hr_duf (non-inhaling smoker)awGvkd h
qkdwwf=uygw,f? 'ga=umifh olwkd hrSm aq;vdyfeJ hqufEG,fwJh am*g awG rEdkifbl;vkd h
xifaewwf=uygw,f? rdrdvkyfyfukd rdrd}udKufvkd hvkyfwhJtcg ta0befcHvmif t
a=umif;jyqifajcay;umuG,fwwfwm obm0ygyJ? wu,fwmh aq;vdyfwvdyfyJ
aomufaomuf rsm;rsm;yJaomufaomuf wwufpm;vJ=uufoGef 2 wufpm;vJ =uuf
oGefygyJ?
wae haq;vdyf 3 vdyfuae 5 vdyftwGif;aomufwJ htrsKd;orD;awGrSm aoG;
rsm;cJI aoG;a=umif;qkd hvmwm ykdrdkjzpfay:jcif;ukd tHh=opGmawG hdSvmw,fvkd h 'def;rwf
okawoD tJAm yufpaumh 2002 =o*kwfv 15 ufae hu xkwfazmfajym=um;vkduf
ygw,f? tJAm[m 1978 ckESpfxuwnf;u vlaygif; 12000 udk aq;vdyfeJ hEG,fwJh
am*grsm;twGuf okawoejyKwJhtzGJ hJ hacgif;aqmifjzpfygw,f? tJ'Dolrsm;teuf t
rsKd;orD;xuf0ufausmf[m aq;vdyfaomufolrsm;jzpfw,fqdkygw,f? wae hukd aq;
vdyf 3 vdyfrS 5 vdyftwGif;omaomufolrsm;ESifh zGgkHomzGgwm aq;vdyfaiG hr+duf
ygbl;qkdoltrsKd;orD;rsm;rSm toufwkdjcif;/ aoG;vSnhfywfr+qdkifmvkyfief;awGrSm am*g
rsm;vkd h ESvkH;am*grsm;cHpm;wm trsKd;om;rsm;xuf 50ykdw,fvkd h okawoepm
wrf;rSmazmfjyxm;ygw,f?
trsKd;orD;rsm;rSmdSwJh tDp}wdK*sifa[mfrkef;[m ESvkH;am*gESifhtjcm;aoG;vSnfh
ywfr_qkdifmvkyfief;rSm jzpfay:wwfwJham*grsm;ukd umuG,fay;ygw,f? aq;vdyf
aomufvkdufif (zGgzGgrzGgzGg) tDp}wdK*sifa[mfrkef;"gfwf[mysufpD;oGm;ygw,f? 'ga=umifh
trsKd;orD;rsm;[m aq;vdyfeJ hqufEG,fwJham*gukd trsKd;om;rsm;xuf ykdrdkcHpm;wm
jzpfwmvkd hqkdygw,f?
aq;vdyfukd tvSaomufolawG/ pwdkifxkwfaomufolawG/ qkdS,fuscsifvkd h
38

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aomufolawG ay;avhdSwJh aq;vdyfenf;enf;aomufwmyg/ d_ufwmrSr[kwfwm


tEWm,frdSEdkifygbl;qkdwJh t,ltqqifajc[m rSm;,Gif;a=umif; a'gufwmtJAm eJ h
t zGJ hJ hokawoejyKcsufu oufaojyxm;ygw,f? 'DvkdtrsKd;orD;awGrSm aq;vdyfeJ h
EG,fwJh ESvkH;am*gawGrjzpfatmif aq;vdyfukdvkH;0jzwfypfrSmjzpfa=umif;vJ okawo
e pmwrf;uazmfjyxm;ygw,f?
aq;vdyfjzwfw,fqkdwm tajymvG,fygw,f? vufawG hrSm cufaeygw,f?
aq;vdyfjywfEdkifbkd ht"dutcsufuawmh pdwfckdifjcif;yJ jzpfygw,f? pdwfcdkifrS ,wd
jywf jzwfEdkifrSmjzpfygw,f? pdwfcdkifckdifeJ haq;vdyfjzwfif jywfygw,f?
tEWm,fukdodayrifh wwufpm;vJ=uufoGef 2 wufpm;vJ =uufoGef rxl;yg
bl;qkd+yD; todacgufcuf t0ifeufwJholawGtbkd huawmh aq;vdyfukd jzwfcJygw,f?
( 0vkH;wkd hvkd vlpm;rsKd;aygh )

wwufpm;vJ woufrSm;yJ
tmam*sH yrH vmbH

a'gufwm 0vkH;

39

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

40

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

pdwf wck,kwfukd;q,f
a'oemt pdwf wck,kwfukd;q,fvdk@ qmawmfbkm;rsm;u a[m=um;awmfrl
cJ@ygw,f? ukd;q,frSm wck,kwfavsmhawmh pdwfaygif; 89 pdwfayg@? vlwukd,fwnf;rSm
jzpfay:EdkifwJ@ pdfwf tatwGufyg? vlwukd,fxJrSm w+ydKifeufwnf; pdwfaygif; 89 pdwf
jzpfay:aewmr[kwfyg? a,bl,stm;jzif@ vlwukd,frSm pdwfwpdwfyJdSw,fvkd@ od=u
ygw,f? wu,fwrf;usawmh tmoa0grukefao;wJ@ ykxkZOfawGrSm vlwukd,fxJrSm
pdwfESpfpdwftenf;qkH; t+rJdSaeygw,f?vlwukd,fxJrSm pdwfwpdwfyJ t+rJdS&ifawmh
td,mjzpf+yDayg@? orm"dtm;vJaumif;r,f? ^m%fpOfvJr,f/ wr*f wzkdvfawmif
wnfOD;r,f?
ykxkZOfaem-OrRmwaumwJ@? td,mrjzpfao;olwdkif;[m tl;}uD;yJvdk@qdkyg
w,f? enf;enf;l;wmeJ@ rsm;rsm;l;wmyJuGmygw,f? bma=umif@vJqdk pdwful;,Of=u
wmukd;? aumif;wJ@buf,OfwJ@ pdwful;eJ@ qdk;wJ@buf ,OfwJ@pdwful;yJ jcm;em;wmyg?
pdwful;,Ofr_rsm;av tmkHxdef;csKyfEdkifr_enf;avjzpfygw,f? owdxm;qifjcifEdkifnf
avsm@yg;avjzpfygw,f? pdwful;,Ofr_rsm;av oGufcsmyg'vdkufum ukd,frSm owdeJ@t
odwm; ruyfawmhyg? avmu}uD;J@tjyifbufrSm wukd,fwnf;eef;pHaeygawmhw,f?
wukd,fwnf;J@ pdwful;,OfurBmxJrSm aysmfarG@aeygw,f(Living in own fantastic
world )? owdvufvGwfr_eJ@todwm;c|wf,Gif;r_twkdif;twmeJ@pdkuf trltusif@[m
tajccHwJ@pdwful;,Ofta=umif;if;ay:rlwnfygw,f?
om,mwJ@pdwful;,Ofr_uaygufzGm;vm,if ukd,ftE_wftrltmaysm@aysmif;wJ@ jrif
olwdkif;*k%moufwJ@ tl;jzpfvmygw,f? oem;ygw,f/ ol@crsm pdwfaemufaeSmJ@
vkd@ qkd=urSmayg@? emusnf;cHpm;csufawGukd pdwful;,OfvGef;rdvdk@ pdwfazmufjym;oGm;
wJ@b0 amufoGm;&ifawm@ tajymtqkdtrlpdkuf=urf;wJ@ jrifolwdkif; GH a=umufwJ@
tl;}uD;jzpfoGm;ygw,f? 'gawGuawmh ywf0ef;usifrSmjrifawG@aewJ@ OD;aESmuftcef;
awmfawmfysufaewJ@ pdwfazmufjyefolawG yDjyifay: vGifae=uwJ@ pdwfa0'emonf
awGjzpfygw,f?
OD;aESmuftcef; odwfrysufvSao;yJ ,Of,Ofav;pdwfazmufaeol/ pdwfaemufae
ol tm;yl;wJ@ tl;yg;awG vl@tokdif;t0kdif;xJrSmdSaeygw,f? OpPml;/ b0ifl;/ Zmwf
l;/ vifw l;/ r,m;w l;/ tm%ml; pwJ@ pdwfukdtxdef;tuGyf taotcsmrjyKEdkifvkd@
owdc|wf,Gif;wJ@ OD;aESmuftcef;ysufaeolawGayg@? usyfrjynfhwJ@ okH;rwfawG(Adkvf
41

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

qefqeftrnfay;,if thone mass ayg@)/ 0uftlacsmifaewJ@ one screw loose awG/ *s


yefvdkqdk ,if [D'gD r cd awGayg@? rdrdukd,fwdkifvJ tygt0ifjzpfygw,f? bma=umif@
jzpfovJvdk@ okyfcGJ =unfh,ifawmh tSif;}uD;yg? tvkdrjynfhr_ tajccHvkd@yg?
vlqkdwm od=um;rif; euif;}uD;eJ@ qif;+yD;aqmifGufay;,ifawmif auseyfamif@
JwwfwJ@owW0gawGrS r[kwfwm? av vkdav tdkwap> awGjzpfygw,f? dSwmeJ@ukd r
wif;wdrfEdkifolawGyg? ypPnf;"e rukHvkH,if csrf;om uG,f0bkd@pdwful;r,f/ pdwful;,Of
tm;}uD;awmh OpPml;jzpfvmw,f? ynmrjynfhpkHawmh pmawGtrf;wwfcsifvGef;wJ@
pdwful;awG,Ofr,f/ pml;jzpfvmw,f? olrsm;ukd =oZmay; ckdif;vkdr_rsm;+yD; pdwful;,Of
vGef;awm@ tm%ml; jzpfvmw,f?
vlwukd,fxJrSm jzpfcsifay:aygufvkdr_awG rsm;jym;vmjcif;ukdtajccHum pdwfyGm;
rsm;jzpfay: aygufzGm;vmygw,f? pdwf wck,kwfukd;q,fayg@? 89 pdwfayg@? pdwfyGm;
kyfjzpfam*g(Multiple personalities disorder )jzpfvmygw,f?
'Dpdwfa0'em[m ,OfvGef;wJ@pdwful;/ jzpfcsifvGef;wJ@ tmomqENrsm;/ tvdkrjynfh
r_rsm;tay: rlwnf+yD; tajymif;tvJjzpfygw,f? ta=umif;if;eJ@vdkuf+yD; vleJ@pdwf
omef[m wcsdefeJ@wcsdefrwlyJ ajymif;vJwwfygw,f? am*gif@wJ@ol[m tajccHpdwf
ul;,Ofr_eJ@ vdkufavsmnDaxGdSwJ@ kyfomefay:vGifvmygw,f? rlif;pdwfeJ@ kyftrl
tm[m acwWaysmufuG,foGm;ygw,f? 'Dvdkjzpfwmukd um,uHSif[m vkH;0rodyg?
txl;ojzif@ ywf0ef;usifrSm rnfolr#rdScsdef qdwfuG,fmrSm wukd,fwnf;dSpOf jzpfay:
avhdSygw,f? teD;tem;wGif vloHvldyfdSvmygu rlvpdwfjyef0ifvmwwfygw,f? ol
r[kwfovkdyJ taetxm;jzpfaeygw,f? 'Dpdwfa0'em[m pdwfupif@ uvsm;am*g
(Schizophrenia)eJ@uGmjcm;ygw,f? MPD ukdvdkufpm;okawoejyKcsdefwGif Schizophrenia
ukd ykH}uD;csJ@wmvdk@ tjiif;yGm;olawGSdcJ@ygw,f? MPD am*gonfwOD;wGif pdwfaygif; 99
pdwftxdjzpfay:cJ@a=umif; awG@dScJ@ygw,f? 'Davmuf pdwfyGm;rsm; jzpfaeol am*g
onfyif ukpm;Iaysmufuif;oGm;a=umif; aq;ynmrSwfwrf;rsm;u azmfjyxm;ygw,f?
um,uHSifukd,fwkdifu pdwfa0'emcHpm;aea=umif; rdrdudk,fwkdifoddSvm,if am*g
w0ufaysmufuif;+yDvdk@ pdwfynmqm0efrsm;uqkdygw,f?
MPD a0'emonfrsm;[m emusnf;pdwfrsm;ukd pdwful;,OfmrS =urf;wrf;aom
pdwfrsm;ay:aygufvmum mZ0wfr_usL;vGefIta;,lcHcsdefrS ,if;pdwfam*gjzpfay:
aea=umif;odygw,f? pdwfynmqm0ef/ pdwfokyfcGJ qm0ef ( Psychiatric )eJ@ orkd;
us jyoppfaq;mrS awG@dSjcif; enf;aeygao;w,f?
*syefamuf a$rsm;wGif MPD jzpfbkd@ tcGif@tvrf;ursm;rnf[k awG;q
ygonf? *syefvmuwnf;u OpPm"e jynf@0bdk@/ wdkuf}uD;0if;}uD;eJ@aebdk@/ um;}uD;
42

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

um;aumif;pD;bdk@ pwJ@ tvkdrufrsm;pGmeJ@ csDwufvm=uwmukd;? aemuf *syefukd


amufvmawmh olrsm;tqifajywmukd tm;us/ olrsm;yd@k oavmuf aiGrsm;rsm;v$Jvkd/
tvkyf+rJbdk@ *syefukd zm;/ b0wlEdkifiHom;tcsif;csif;ukd Adkvfus qmvkyfvkd/ aemufrS
amufwJ@olukd iguESpf}uD;orm;yJqkd+yD; b0ifukdif/ tvkyfxJrSm *syefu pf - ukd,f@t
csif;csif;u npf vkd@ rcHcsifvkd/ toufdSw,f rdSbl;eJ@ cGJjcm;vkd/ a$ aomif;*%ef;
avmuftatwGufxJrSm pm;usufvkvkd/ a$ vk usifvdk pwJ@ vdkaygif;rsm;pGm jzpf
ay:cHpm;aeawmh MPD jzpfEdkifajcrsm;w,fqkdwm rSm;r,frxifyg?
pdwfomSifapm jrwfbkm;a[m qkdwma=umif@ rdrdJ@pdwfomv#if ta;}uD;
ygw,f? tvkdrufukd xdef;odrf; pdwfESvkH;+idrf;at;atmifvkyfEdkifbkd@u tcmyg? avm
b}uD;pdwf/ aomursm;pdwf/ remvkd0efwdkpdwf/ rcHcsifpdwfawGukd xdef;odrf;azsmufzsuf
bkd@vdkygw,f? csKyfwnf; }udwfrSdwfcHpm;vdk@rjzpfyg? cHpm;ygu MPD taotcsm }uD;if@
vmygvdrf@r,f? *syefrSm ukpm;bkd@rvG,fyg? aocsmayguf jynfawmfjyefam*g jzpfyg
vdrf@r,f? wu,fjzpfvkd@ aocsmjyefoGm;wJ@Zmwfvrf;awGvJ =um;bl;=urSmyg?
pdwfyGm;kyfrsm; rjzpfavatmif tmam*sH yrH vmbH ?

Dr. 0vkH;

43

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

44

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

acwf
acwfopf ul;pufam*g
acwfopful;pufam*gopfonf urBmwGifysH@ESH@vsufSdaeygw,f? orkd;us ul;
pufam*grsm;uJ@okd@ykd;r$m; rsm;rSul;pufaejcif;awmhr[kwfyg? urBmwGifysH@ES@Hul;pufae
aom 0zkdif@jcif; okd@r[kwf t0vGefjcif;am*gyifjzpfum tH@rcef;aomE_ef;jzif@ jyef@yGm;
aeygw,f? wkd;wufaeaomtaemufpufr_EdkifiHrsm;rS tm[mcsKd@wJ@aeaom wdk;wuf
qJEdkifiHrsm;txdysH@ES@Haeygw,f?
urBmukdawmh GLOBE vdk@trsm;od=uygw,f? 0zkdif@jcif; okd@r[kwf t0vGef
jcif; ukdaq;ynmt OBESITY vkd@ajymygw,f? am*gwcktjzpfvJowfrSwfygw,f?
onfpum;vkH; 2 ckukdaygif;+yD; tckys@HES@HaewJ@ul;puf am*gopfukd GLOBESITY vkd@
a0g[mopftjzpfajymqkdae=uygw,f? GLOBESITY [m iwfrGwfacgif;yg;jcif;ESif@
tm[mcsKd@wJ@jcif;wdk@xuf ykd+yD;vsifjrefpGm jy\emjzpfae+yD; pD;yGm;a;zGH@+zdK;bdk@ kef;uef
aewJ@EdkifiHwdkif;J@usef;rma;ukdtEWm,fjyK+cdrf;ajcmufaew,fvkd@American Association
for Advancement of Science u onftywfrSm ajymqkdvdkufygw,f? csrf;omEdkifiHrsm;
rSmomru qif;JwJ@EdkifiHrsm;rSmyg t0vGefaeolawGrsm;jym;vmw,fvkd@ qdkygw,f?
urBm@usef;rma;tzGJ@csKyf WHO J@ppfwrf;rSm urBm@vlOD;aJ@ 18[m t0vGef
jcif;am*gjzpfyGm;ae+yD; 7 ESpftwGif; 50 wkd;yGm;vma=umif;azmfjyxm;ygw,f? wkd;
wufqJEdkifiHrsm;rSm onfamg[m tpm;vGefjcif;a=umif@xuf tpmapmcsKd@wJ@jcif;
a=umif@jzpfyGm;w,fvdk@ ,lqw,fvdk@qdkygw,f? t0vGefjcif;am*gwkd;yGm;vmjcif;[m
wdk;wufqJEdkifiHrsm;taeeJ@ umuG,fwm;qD;Edkifbdk@ rpGrf;aqmifEdkifwma=umif@ ,if;
a=umif@ qufEG,fjzpfyGm;vmrJ@am*grsm;vJ wdk;yGm;vmum urBm@usefrm;a;tqif@t
wef;vJ avsmhyg;vmrSmjzpfygw,f?
qif;Jaomolrsm;jzpf=uI t0vGef;jcif;ul;pufys@H E@HS jcif;ukd cHEkdifpGrf;( Immunity )dS
rSmr[kwfbl;vdk@vJ owday;xm;ygw,f? 1995 ckESpfu urBmw0Srf;vkH;rSm t0vGefwJ@
tG,famufol oef; 200 cef@dSygw,f? touf 5 ESpfatmuf ukd,ftav;csdef vGef
uJol 18 oef;dSygw,f? 2000 jynfhESpfrSmawmh t0vGefaomtG,famufolrsm; [m
oef; 300 ausmfdSvm+yD; ,if;wkd@teuf 115 oef;ausmf[m t0vGefjcif;eJ@ quf
EG,faewJ@am*grsm;ukd cHpm;ae=uygw,f?
815 oef;aomurBmolurBmom;awG iwfrGwfacgif;yg;jcif;ukdcHpm;aecsdefrSm
45

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

u t0vGefjcif;am*g ysH@ES@Haejcif;ukdowdxm;vmygw,f? International Obesity


Task Force qkdwJ@tzGJ@ukdzGJ@pnf;ap+yD; owif;tcsuftvufrsm;pkaqmif;apcJ@ygw,f?
onftzGJ@[m University of Sidney eJ@yl;aygif;+yD; t0vGefjcif;eJ@ ukd,ftav;csdef wdk;jcif;
wkd@tay: urBm@pD;yGm;a;J@tusKd;oufamufr_rsm;ukd avhvmcJ@ygw,f? University of
Auckland eJ@wGJ+yD;vJ urBm@wajy;nDacwfrSDa;(Globalization)eJ@ pD;yGm;a;wkd;wufr_
[m u,fvkdDrsm;aomtpm;tpmrsm;ESif@ pnf;pdrfcHvlaer_b0udkjzpfxGef;apojzif@ t0
vGefjcif;ukdjzpfapaom( Obesogenic )ywf0ef;usifukd zefwD;aejcif;tm; avhvmcJ@yg
w,f?
urBmrSm ukd,ftav;csdefykduJolrsm;tatwGuf[m tm[mcsKd@wJ@aeolrsm; OD;
aeJ@ wlnDvmwmudkawG@+yD; wdk;wufqJEdkifiHrsm; ukd,ftav;csdefydkolu ydkrkdwkd;wuf
rsm;jym;vmaewmawG@ygw,f? 1999 ckESpfrSm wkwfEkdifiHrSm 10u ae 15txd 3
ESpftwGif;ckefwufvmygw,f? bmZD;eJ@ ukdvHbD,mEdkifiHrsm;rSm 40jzpf aeygw,f?
iwfrGwfacgif;yg;oltrsm;qkH;dSaewJ@ qm[moJuEWmatmuftmzduEdkifiHrsm;rSm t
0vGefolawG wkd;wufrsm;jym;aeygw,f?txl;ojzif@ +rdK@aetrsKd;orD;rsm;rSm t0vGefae
wmawG@ygw,f?
0ifaiGwdk;wufaewJ@a'oawGrSm t0vGefolawGrsm;jym;vma=umif; ody`HynmSif
rsm;uawG@dSw,fqkdygw,f? okawoejyKr_awGt t0vGefjcif;[mcsrf;omqif;JraG;
a'owdkif;rSm vsifjrefpGmysH@ES@Haewmukdazmfjyxm;ygw,f? okawoewckrSmawmh
awmiftmzduEdkifiH udyfawmif;+rdK@rSm vlrnf;trsKd;orD; 44[m t0vGefjcif;am*g
jzpfyGm;aew,fqkdygw,f?
ypdzdwfu|ef;aeolrsm;rSm urBmay:rSm t0vGefvlOD;atrsm;qkH;jzpfw,fvkd@
International Obesity Task Force uqdkygw,f? ypdzdwfu|ef;aeolrsm;[m taemuf
wkdif;ykHpH vlaer_b0ukdajymif;vJvmwmeJ@tr# t0vGefjcif;[mvJ wdk;yGm;vmw,fqdkyg
w,f? ypdzdwfu|ef;rsm;jzpfwJ@ taemufqmrdktm eJ@ wGef* wk@d rSm t0vGefolrsm;[m t
rsKd;om;wGif 65 eJ@ trsKd;orD;rsm;wGif 77 dSaeygw,f? ,if;wd@k rSm 0zdki@f jcif;omru
cE<mukd,ftcsKd;tpm;yg wkd;aew,fvkd@ qdkygw,f?
University of Rhode Island rS ygarmuQ rpP Marquisa La Velle u t,ifwkef;u
qif;JwJ@EdkifiHrsm;rSm iwfrGwfacgif;yg;jcif;eJ@ykd;r$m;ul;pufam*grsm;[m usef;rma;t
wGuf jy\em}uD;cJ@ayrif@ tcktcgrSmawmh t0vGefjcif;[m ole@J qufEG,faewJ@ qD;csKd/
uifqm/ ESvkH;eJ@ jyif;xefwJ@tpmvrf;a=umif;am*grsm;ukd jzpfyGm;E_ef;ykdvmap cJ@w,f
vkd@qkdygw,f?
WHO

46

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

t0vGefjcif;rSm tqDrsm;wdk;yGm;vmjcif;omru cE<mukd,ftcsKd;tpm;yg wdk;wuf


vmum uav;rsm;wGif toufeJ@rr#atmif udk,fcE<mzG@H +zdK;jcif;a=umif@ uav;rsm; t
oufwkdvmonfukdawG@w,fvdk@ ygarmuQ vm A,fvD u qkdygw,f?
t0vGefjcif;ysH@ES@Hr_[m usef;rma;ukdomru ywf0ef;usifudkyg =oZmoufamuf
r_dSaeygw,f? csrf;om acsmifvnfvmwJ@vlrsm; tpm;taomufykdrkdpm;vm+yD; u,fvdk
Drsm;wJ@wdp>mefykdwdef;rsm;ukdpm;okH;wmukdydkrdk ESpfoufvmygw,f? 'ga=umif@ pD;yGm;
a;wkd;wufvmwJ@ wkwfjynfrSm t"duvdktyfwJ@ [if;oD;[if;Gufpm;muae w
kwfvlrsKd;rsm;[m tom;rsm;rsm;pm;jcif;tavhukd ajymif;vJvmwmawG@ygw,f?
ukd,fcE<mawG tcsKd;tpm;wkd;yGm;vmwmeJ@tr# }uD;xGm;vmwJ@cE<mukd,ftwGuf u,f
vdkDrsm;rsm; ydkpm;vm=uygw,f? ydkvkd@ 0 vm=uygw,f?
t0vGefjcif;ul;pufysH@ES@Hjcif;[m pufr_wdk;wufjcif;vlaer_b0ukd ajymif;vJvmjcif;
a=umif@jzpfwmawG@+yD; tpm;taomufykHpHajymif;vJvmaomfvnf; ukd,fvufcE<m
v_yfSm;jcif;rsm; avsmhyg;vmygw,f? usef;rma;wefbdk;xm;olrsm;om ukd,fvufcE<m
v_yfSm;r_avhusif@cef;rsm;vkyfayrif@ trsm;pk[m avhusif@cef;,lr_enf;yg;ygw,f? ydkae
wJ@tqDrsm;ukd jzKef;wD;ypfjcif;rdS=uyg? 'ga=umif@ 0 vlrsKd;awGrsm;vmwmjzpfygw,f?
ae@pOf ukd,fvufv_yfSm;tm;upm;ukd rSefrSefavhusi@f b@kd ta;}uD;aeyg+yDvdk@ yg
armuQ vm A,fvD u ajymygw,f?
vl@cE<mukd,ftwGuf tiftm;vdktyfjcif;ukd tqDrsm;tjzpf okdavSmifay;ygw,f?
ukd,f0efaqmifcsdefeJ@ uav;ukdEdk@wdkufcsdefrSm tiftm;ydkrdkvkdwma=umif@ trsKd;orD;rsm;
rSm trskd;om;rsm;xuf tqDokdavSmifxm;jcif; ydkygw,f? wom;arG;+yD; waoG; 0 vm
rSmukdowdxm;rSmjzpfygw,f?
vlwa,mufJ@ 0 jcif;ukd Body mass index t!$ef;eJ@azmfjyygw,f? ukd,ftav;
csdefuDvdk*rfukdwnf+yD; tyftjrif@rDwmeJ@pm;vdk@wJ@udef;[m tJ'D@t!$ef;jzpfygw,f?
t!$ef; 25 eJ@ 30 twGif;dSolrsm;ukd udk,f tav;csdefykduJolrsm;tjzpfowfrSwf+yD; 30
xufausmfvGefrsm;olukdawmh t0vGefam*gaeolrsm;vk@d owfrSwfygw,f? t0vGef
jcif;am*g[m toufukdtEWm,fjyKrJ@ ESvkH;am*g/ uifqmeJ@ qD;csKdam*gtrSwf-2wkd@ukd jzpfay:r_wkd;yGm;apygw,f? GLOBESITY ul;pufysH@ES@Hjcif;a=umif@ tJ'D@ qD;csKdam
*golrsm;[m 2005 ckESpfrSmoef; 300 ausmfdSvmr,fqdkygw,f?
GLOBESITY ukdjzpfay:apwJ@t"dutcsuf 2 ckuawmh tpm;rsm;rsm;pm;jcif;eJ@
ukd,fvufv_yfSm;avhusifhr_ enf;yg;jcif;wkd@ jzpfwmukd tpOfowdjyKif; tmam*sH yrH
vmbH ? Dr.0vkH;

(2002-2-2)
47

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

48

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

taumif;vm; tqkd;vm; pdwf=uGEdk;=um;jcif;


wefaq;vGefab;qkdwmukd pm;aomufrSD0JwmawGrSm okH;wmom vlodrsm;
ygw,f? pdwfcHpm;r_rSm wef aq;vGefab;dSwmukdawmh vlodenf;=uygvdrfhr,f?
csrvm; - ajy;rvm;taetxm;ukdjzpfapwJ@pdwfudk pdwfvef@Ekd;=um;jcif; vkd@yJ
qkd=uygpkd@? STRESS aygh? rsm;aomtm;jzif@ kwfwufrajrmfvif@yJ uHawG@vkdufwJ@
jzpfyfta=umif;tmawGrSm jzpfay:vmwJ@ pdwftvsOf cHpm;r_jzpfygw,f? a,bl,s
tm;jzif@ vef@a=umufoGm;jcif;uae cE<mukd,frSm ajymif;vJjcif;taetxm;jzpfpOfawG
p+yD;ay:aygufvmygw,f?
pdwfuGEdk;=um;jcif;a=umif@ cE<mukd,frSm jzpfpOf 3 yfay:aygufvmygw,f?
(1) csufjcif;
(2) umv=umrS
(3) emwmSnf
[lwJ@tqifh 3 rsKd;jzpfvmygw,f?
csufjcif;jzpfpOfwGif jyifyrSvH_@aqmfxm;aom ajcmufvSe@f jcif;ukdifqkdifbdk@ cE<m
ukd,fJ@qdkifmvkyfief;aygif;pkHrSm tiftm;ESif@vsifjrefr_tm;ukd tqifoifhjzpfapygw,f?
pdwfvef@Edk;=um;jcif;v_H@aqmfr_u cE<mukd,f emusifr_ rdSatmifumuG,fEkdifb@dk OD;
aESmufudk owday;xm;ygw,f? pOf;pm;jcif;eJ@rSwf^m%fukd wkd;wufaumif;rGefapyg
w,f? rsufpdrSm tjriftm;ydk=unfvifvmatmif oli,ftdrfukd yGif@us,fvmapygw,f?
tqkwfrSm atmufpD*sif"mwfukd ykd,lEdkifygw,f? tonf;u *vkdufudk*sif"mwfawGukd *
vl;ukd@pfo=um;"mwfawGtjzpf ykdrkdzdcGJay;ygw,f? ESvHk;rSm aoG;rsm;twGif; atmufpD
*sifeJ@o=um;"mwfawG ykdrkdpD;0ifap+yD; tiftm;awGjzpfapbk@d toif@zefwD;ay;ygw,f? ES
vkH;ckefE_ef;jrefap+yD; aoG;aygifvnf;jrif@wufapygw,f? t+'Devif*vif;rsm;(adrenaline
glands)ucsrvm;-ajy;rvm;(fight or flight)a[mfrkef;jzpfwJ@ t+'Devif;(adrenalin)
(tufyDeufzif; -epinehrine vkd@vJac:ygw,fw,f)udk xkwfay;ygw,f? oufGuf
rsm;u aoG;qJvfopf rsm;pGmukdxkwfay;+yD; uGufom;rsm;xH atmufpD*sifykdrkdamufdS
atmif o,f,lykd@aqmifay;ygw,f? tpmtdrfu tpmacszsufjcif;vkyfief;rsm;ukd vkH;0
yfqkdif;ay;xm;+yD; uGufom;tm;vkH; tiftm;tvkH;pkHoHk;Edkifbdk@ pDpOfay;xm;ygw,f?
49

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

'DjzpfpOfawGu pdwfuGEdk;=um;jcif;umvrSm cE<mukd,fwGif;rSmay:aygufvmwJ@


jzpfpOftaetxm;awGyg? wcsdefwnf;rSmyJ tarG;tjrif qHyifrsm;[m axmifxvmyg
w,f? cE<mukd,fukd tjrifrSm}uD;xGm;oa,mifa=umufvef@bG,ftoGifukdjzpfapygw,f?
tajym;rSm tarG;tdwfrsm;uGwufvmvdk@ =uufoD;arG;!if;rsm;jzpfay: apvmygw,f?
umv=umrSay:aygufvmwJ@jzpfpOfawGuawmh csrvm; - ajy;r
vm;(fight or flight)wkef@jyefr_twGuf jyifqif+yD; rdepftenf;i,ft=umrSm cE<ukd,f
ukd rlvtaetxm;amufatmif jyefvnfyjyifajymif;vJr_rsm;ukd pDrHvkyfaqmifay;
jcif;rsm;jzpfygw,f?
OD;aESmufeJ@rSwf^m%foif=umif;A[kd[m pdwfvef@Ekd;=um;jcif;twGuf tqifoif@
jzpfatmif v_yfSm;apygw,f? ckcHr_pHepf[m ykd;r$m;rsm;ukdwdkufcdkufjcif;wGif avsmhenf;ae
+yD; tiftm;awGtoif@dSeftwGuf tvkyfrsm;aeygw,f? tonf;uvJ tqD"mwf
awGukd tokH;yEdkifrJ@avmifpmpGrf;tiftjzpf ajymif;vJay;vsufdSaeygw,f? ausmuf
uyfJ@t+'Devif*vif;[mvJ ZD0urReJ@ckcHr_pHepfwkd@J@vkyfief;rsm;ukdxdef;odrf;wJ@ aumf
wufpf(cortex)J@ aumfwDZkef;(cortisone) a[mfrkef;ukdppfxkwfay;ygw,f? 'Da[mfrkef;
[m tcsdef=umvmif tqdyfjzpfygw,f?
emwmSnfjzpfpOfawGuawmh pdwfvef@Edk;=um;jcif;c%c%jzpfvmif
OD;aESmuf/ ESvkH; eJ@ ckcHr_pHepfawGrSm tEWm,fjzpfapvmygw,f? wefaq;vGefab;aygh? OD;
aeSmufJ@qJvfrsm;ukd aumfwDZkef;a[mfrkef;u tqdyfjzpfapwma=umif@ owdrSwf^m%f
pGrf;nfukd t"du xdcdkufapygw,f? armvG,fjcif;/ a'go}uD;jcif;/ pdwfusjcif;rsm; ykdrkd
jzpfay:vmygw,f?
pdwfuGEdk;=um;jcif; c%c%jzpfay:jcif;a=umif@ ckcHr_pHepfrSm am*gwkdufzsufw@J
qJvfrsm;tm; csKyfxdef;r_ukd tzefzefvkyfaevdk@ am*gumuG,fpGrf;tm;awG usqif;
vmygw,f? tpmtdrfvrf;a=umif;aoG;pD;qif;vSnfhywfr_ enf;vmjcif;a=umif@ tpm
vrf;a=umif;J@tajr;yg;rSm temrsm;jzpfapbkd@ vG,fulaeapygw,f? aoG;vSnfhywfr_t
zGJ@rSmvnf; aoG;aygifwkd;jrif@jcif;eJ@ ESvkH;ckefjrefjcif;wk@d [m aoG;a=umrsm;J@ uH@Edkifqef@Edkiftm;ukd avsmhyg;vmapyg w,f?
pdwfvef@Edk;=um;jcif;[m jzpfpc%rSmyJ aumif;wmukdawG@+yD; aSnfrSmqkd;usKd;
awGukdomjzpfapwm awG@ygw,f? wefaq;vGefab; oabmygyJ? pdwfvef@Edk;=um;jcif;
(Stress)[m tonf;i,f( pdwfEk/ pdwftm;i,f) wwfolawGrSm r=umc%jzpfwwf
ygw,f? vdyfjymrvkHolawGrSm tjzpfrsm;wwfygw,f? pdwfroef@olawGrSmtjzpfrsm;
wwfygw,f?
50

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

pdwfvef@Edk;=um;jcif;jzpfpOfawGrSm trsKd;om;rsm;u trsKd;orD;rsm;xuf aoG;aygif


wufr_ ykdrdkrsm;wwfygw,f? pdwfvef@Edk;=um;jcif;tawG@tuHukdawmh trsKd;orD;rsm;u
ykdrdkjzpfay:cHpm;wwfjcif;rsm;ygw,f?
uav;b0rSm pdwfvef@Edk;=um;jcif;ukd r=umc%awG@uHif uav;J@OD;aESmuf
[mysufpD;wwfygw,f? ^m%fnf^m%faoG; !H@zsif;wwfygw,f? 'ga=umif@ uav;rsm;
ukdajcmufvSef@jcif;rybkd@ pdwfynmSifrsm;u wm;jrpfav@Sdygw,f? uav;rsm;ukd o
bm0jzpfpOfrsm;tm; vGwfvyfpGmavhvmoif=um;Edkifatmif vrf;!$efbdk@ukdom tm;
ay;=uygw,f?
pdwfvef@Edk;=um;jcif;jzpfpOfukd tcsKd@olrsm;u yifudk,ftm;jzif@ cHEdkifnfdS=uyg
w,f? tJ'dolrsm;[m pdwf"mwfwnf+idrfr_/ orm"dtm;aumif;r_awG dS=uygw,f? pdwf
vef@Edk;=um;jcif;ukd cHEdkifnfdSygrSvJ cE<mukd,fJ@vkyfief; aqmifwmawG ysufpD;,kd,Gif;
jcif;rS uif;+idrf;rSmjzpfygw,f?
pdwfvef@Edk;=um;jcif;ukdcHEdkifnfdSbdk@uawmh
pdwfukdavhusifhysKd;axmifay;yghr,f?
pdwfwnf+idrfr_dSatmif urRXmef;pD;jzef;jcif;/ wm;xkdifjcif;/ orxtm;xkwfjcif;/
taumif;jrifjcif;/ ukd,fcsif;pmemjcif;/ rp>d,pdwfryGm;jcif;/ avmbowfEdkifjcif;/
wkefv_yfr_enf;yg;jcif;/ a'gor}uD;jcif; pwJ@ pdwfydkif;qdkifm ESvHk;oGif;r_rsm;xm;dSyghr,f?
pdwfvef@Edk;=um;jcif;ukd cHEdkifnfrdSygu ESvkH;am*g+yD; OD;aESmufJ@qifjcifpOf;pm;
jcif;tm;enf;yg;vmum rSwf^m%ftm; avsmhvmrSmjzpfygw,f?
oif@twGuf pdwfvef@Edk;=um;jcif;[m taumif;vm;tqkd;vm; qkdwm rdrdukd,f
ykdifpdwf"mwf}uH@cdkifr_tay: rsm;pGmrlwnfygw,f?

tmam*sH y&HrH vmbH


Dr.

0vkH;

51

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

tkdy,f
ouf}uD;G,ftkdrsm;twGufnDvmcHukd ukvor*~~Y {+yDv 8 ufae@u usif;ym
EdkifiHaygif; 200 ausmfrS ukd,fpm;vS,frsm; wufamufaqG;aEG;=uonf? wdSefxkd;
wkd;yGm;vmaom urBm@ouf}uD;xkonf EdkifiHwumvlr_ tokdif;t0kdif;ukd pdefac:rnfh
jy\emjzpfvmrnf[k twGif;a;r;csKyf acgzDtmeefu rde@f cGef;wGifajymqkdvkduf.?
2050 ckESpfwGif touf 60 ausmf OD;aonf 2 bDvsHausmfSdvmrnfqdk.? u
av;rsm;ESif@ trsKd;orD;rsm;twGufaxmufyH@a;pDrHcsufrsm;omdSae+yD; ouf}uD;G,ftdk
rsm;twGuf taxmuftyH@pDrHudef;rsm;rdSoavmuf enf;yg;aeonf/ ouf}uD;G,ftkd
rsm;rSm vlr_tokdif;t0dkif;. usef;rma;.vlr_a;cHpm;r_rsm;wGif cGJjcm;qufqHjcif; cHae
onf? [kwufamufvmolrsm;uaxmufjyoGm;.? aemufqkH;usif;ycJ@onfh Tokd@
aomnDvmcHukd vGefcJ@ aom tESpf 20 uusif;yay;cJ@.?

Dr.

0vkH;

52

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

53

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wenf;a=umufpm qD;ausmufyg
qD;oGm;v#if aoG;ygwwfjcif;rSm qD;vrf;a=umif;wGifausmufwnfjcif;.vuQ%m
wyfjzpfonf?qD;vrf;a=umif;wGif emjcif; atmif@jcif;wdk@ESif@ ,SOfwGJjzpfay:wwfonf?
qD;vrf;a=umif;qdkmwGif ausmufuyfwpkH/ qD;ydk@yGef/ qD;oGm;yGefwkd@jzpf.? qD;oGm;yGef
vrf;a=umif;wGifausmufwnfaeygu qD;oGm;wdkif; emusifr_dSwwfonf?
qD;ausmufonf rsm;aomtm;jzif@ u,fvfpD,H"mwfrsm;jzif@ zGJ@pnf;xm;avh
dS.? cE<mukd,fwGif;odk@ u,fvfpD,H"mwfonf ae@pOf vG,fulpGm0ifamufvsufdSonf?
ae@pOfpm;okH;aeaomtpm;tpmrsm;wGif qm;ygSdaem/ qm;onf u,fvfpD,Huvdkdk'f
"mwfaygif;jzpfonf? xdk@a=umifh ae@pOftpm;tpmrsm;wGif qm;"mwfukdav#mhcsokH;pGJjcif;
jzif@ qD;ausmufwnfjcif;ukdumuG,fEdkifonf? qm;aygh pm;jcif; tavhtxukd jyKusif@
ay;ygu qD;ausmufwnfjcif;ukdomru u,fvfpD,H"mwfv$rf;rkd;jc,fvS,fEdkifaom ES
vkH;am*gtygt0if tjcm;am*grsm;ukdvnf; umuG,fmamufEdkifonf?
tom;rsm;rsm;pm;jcif;onfvnf; u,fvfpD,H"mwfudk cE<mudk,ftwGif; vm
amufef ADZmay;vdkufjcif;yifjzpfonf? xdk@a=umif@ u,fvfpD,H(xkH;"mwf)rsm; vkdtyf
onfxufykdrdkum cE<mukd,fwGif; amufdSaewwfI qD;ausmufwnfjcif;ukd jzpfapef
tcGihfomayonf? tom;"mwf tpm;usL;jcif;onfvnf; qD;ausmufwnfef t
a=umif;zefjcif;wpfyfjzpfonf? tom;onf ydkwdef;"mwfrsm;jzpfm qD;ausmufwnf
jcif;ukdtm;ay;aom ykdwdef;wrsKd;ygdS.? tom;pm;jcif;ukdav#mhaom tavhtusif@ukd
jyKaqmifygu qD;ausmuf wnfjcif;ukd t[ef@twm;jyKEdkifayonf?
qD;vrf;a=umif;wGif ul;pufydk;wG,f+idcsdefwGifvnf; qD;ausmufwnfef tcGif@t
vrf;omaeonf? qD;atmif@xm;jcif; =umanmif;avhdSaomolrsm;/ umvom;am
*gykd;wG,f+idaeolrsm;wGif qD;vrf;a=umif;ul;pufykd;wG,f+idam*g c%c%jzpfjcif;
(Repeated Urinary Tract Infection)a=umif@ qD;vrf;a=umif;wGif tenftESpfrsm; r=um
c%qdkovkdjzpfay:wwfI qD;ausmufwnfEdkifonf?
tjrpfr$mrsm; jzmaewwfaom qD;ausmufonf +ydKuGJyJ@xGufEkdifjcif;cufcJI cGJ
pdwfukocHI xkwfypfonf? tjrpftwufrdS aomqD;ausmufrsm;onf yJ@IxGufvm
wwfonf? qD;ausmufaysmfusef vwfqwfaomopfoD;nfrsm; rsm;rsm;aomufay;
jcif;/ aomufa tajrmuftjrm;aomufay;jcif;/ ADwmrif pD "mwf rsm;rsm;okH;aqmif
jcif;wkd@onf taxmuftulrsm;pGmjyKayonf?
54

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

trsKd;om;rsm;wGif qD;ausmuf+ydKuJGxGufvmygu qD;vrf;a=umif;ukd qD;ausmuf


uwkdufpm;I aoG;rsm;ygxGufdSygvmwwfonf? aoG;rsm;ygESif@twl qD;ausmufvnf;
tjyifxGufvmojzif@ ,if;jzpfyfukd (male abortion trsKd;om;ukd,f0efysufjcif;) [k
wifpm; aemufajymifwwf.?

Dr.

0vkH;

55

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

56

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

ta;rvS av#mrSm
aoG;usam*g
aoG;wdk; qdkv#ifrodol Sm;ygonf? aoG;usam*gudkawmh Za0Z0gjzpfrnfhol
rsm;ygonf? vl.usef;rma;rSm aoG;aygifcsdefu t"duusaomcef;u yg0ifygonf?
aoG;aygif ESif@ aoG;tm; ukdcGJjcm;odem;vnfbkd@vnf;vdkygonf? aoG;tm;onf qJvf
rsm;tiftm;dSef tm[m"mwfrsm;/ aoG;eDO/ aoG;jzLO aoG;nf=unfrsm; yg0ifzGJ@pnf;
r_ukd qkdvkdygonf? aoG;aygifrSm aoG;rsm; cE<mukd,ftwGif; vSnfhywfoGm;Edkifef aqmif
Gufay;onfhwGef;tm;jzpfygonf? aoG;aygifcsdefonf aoG;tm;tenf;trsm;ukd !$ef;jy
aomoauFw r[kwfyg?
aoG;aygifwGif t!$ef; 2 ckyg0ifygonf? tay:aoG;aygifESif@ atmufaoG;aygif[k
tvG,fwulokH;E_ef;ygonf? tay:aoG;aygif (Systolic Pressure) rSm ykHrSeftm;jzif@ 100
rS 140 mmHg twGif;dSygonf? atmufaoG;aygif(Diastolic Pressure)rSm ykHrSeftm;jzif@
70 rS 100 mmHg twGif;dSygonf? ,if;twdkif;twmrsm;rS ykduJjcif;/ enf;oGm;jcif;
jzpfygu omrefr[kwfawmh am*gjzpfay:jcif;[k pOf;pm;ygonf? vlwa,mufwGif
aoG;aygifcsdef 12080 mmHg dSonf[kazmfjyv#if taS@*%ef;rSm tay:aoG;aygif
120 mmHg jzpfum aemuf*%ef;u atmufaoG;aygif 80 mmHg jzpfa=umif;qkdvkdyg
onf? tay:aoG;aygif 140 mmHg xufrsm;v#if atmufaoG;aygif 100 mmHg xuf
rsm;v#if aoG;wdk;aeonf[k a,bl,sqkdEdkifygonf?
tay:aoG;aygif 100 xufenf;v#if atmufaoG;aygif 70 xufenf;v#if aoG;
aygifusam*g Hypotension [k a,bl,stm; jzif@owfrSwfEdkifygonf? aoG;aygif 400
dSonf[kqdkv#if r%rif;xH tvnfoGm;ef mE_ef;rsm;aeygonf? aoG;usam*g (0g)
aoG;aygifusam*gwGif toufukdtvkygonf? toufu,faq;rsm;jzif@ tjrefuk
pm;ygonf? aoG;wdk;am*gonf OD;aESmufaoG;a=umjywfjcif; tenf;trsm;ay:vdkufI
toufSifvsuf avjzwfjcif;omcHpm;ygonf? toufu,faq;rsm;okH;pGJefrvkday?
(av oif"kef; aov#if+AKef; aqmif;yg;ukd_yg )?
57

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aoG;aygifusam*gwGif cE<mukd,fcsKd@wJ@oGm;jcif;rdSwwfyg? tcsdefrSD aq; rOD;ygu


toufygoGm;jcif;om jzpfwwfygonf? aoG;aygifusjcif;twGuf jzpfpOf 3 rsKd;u zefwD;
ygonf? ESvkH;ykd@tm;enf;jcif; (jzpfapaomta=umif;if;rsm;rSm rlrSefr[kwfaom ESvHk;
ckefjcif;rsm;/ ESvkH;uGufom;rsm;ysufpD;jcif;-qkH;_H;oGm;jcif;-wm0efcsKd@,Gif;jcif;rsm;)/ aoG;
yrm%avsmhusjcif;(jzpfapaom ta=umif;if;rsm;rSm aoG;xGufvGefjcif;/0rf;av#mfjcif;/
ac|;xGufvGefjcif;/qD;oGm;vGefjcif;)ESif@ aoG;a=umrsm;us,fjcif;(jzpfapaom ta=umif;
if;rsm;rSm av#mhcf (Shock) ac: aoG;aygifusarharsmjcif;/ jyif;jyaomtyl'%fcHjcif;/
0rf;av#mjcif;ESif@ aoG;a=umus,fapaom aq;0g;rsm;pm;okH;jcif;)wkd@jzpfygonf?
aoG;aygifusjcif;a=umif@ acwW avmu}uD;ESif@tquftoG,fjywfjcif;(Fainting or
Syncope qifukdyD)/ aemtajymif;tvJaoG; aygifusjcif; ( Postural Hypotension/
Orthostatic Hypotension )ESif@ av#mhcf(Shock)ac: aoG;aygifusarharsmjcif; am*gw@kd udk
jzpfay:apygonf? Orthostatic Hypotension onf =um=umxkdifmrS kwfwufx
vdkufaomtcgwGifif;/ aoG;aygifusam*gukdjzpfay:aepOf aemtajymif;tvJvkyfmY
if; jzpfay:wwfygonf?
av#mhcfonf toufukdtEWm,fjyKaomtjctaejzpfygonf? av#mhcfjzpfcsdef
wGif aoG;aygifonf toufSifefrxdef;Edkifawmhaomtajctaejzpfygonf? aoG;aygif
uscsdefwGif txdkiftxjyKcsdef vJmrSxcsdefwdk@wGif acgif;xJY rdkufueJjzpfum rsufvkH;
rsm;jymI ,kdifvJusvsuf arharsmoGm;wwfygonf? wu,fukd ta;rvSyJ av#m rSm
jzpfwJ@ aoG;usam*gyifwnf;?

Dr.

0vkH;

58

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

59

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

0rf;csKyfwm twif;rvkyfygeJ@
(a'gufwm0vHk;)
ig;pdrf;jrif ig;uifypf w,f? GufEka0 Gufa[mif;auGw,f? ta[mif;
ta[mif;wdk@aemrSm topftopfwdk@ tpm;xdk;w,f qdkwJhwifpm;csufawG[m cE<m
udk,frSmSd tpmtdrfvrf;a-umif;J@ vkyfief;aqmifwmudk azmfjyw,fqkdif rSm;r,fr
xifyg? tpmtopfawGudk pm;oHk;trSD0Jwdkif; tpma[mif;udk pGe@f ypfp_rJyJav?
tpmtdrfvrf;a-umif;J h tlr}uD;[m tpma[mif;awGukd odkavSmifay;xm;yg
w,f? tpmopfopfawG0ifvmifjzpfjzpf/ cE<mudk,ftwGuf rvdktyfwJh tqdyft
awmufawG 0ifvmifjzpfjzpf/ tlr}uD;[m tpma[mif;awGudk ptdkuwqifh jyifyudk
pGef@xkwfay;ygw,f?
tpma[mif;pGef@xkwfjcif;udk 0rf;oGm;wmvdk@ ajym-uygw,f? 0rf;rSefw,f/ 0rf;
csKyfw,f/ 0rf;av#mw,fvdk@ tpma[mif; pGef@xkwfjcif;J@tajctaeudk az:jy-uygw,f?
tcsdefrSefrSefeJ@ tpma[mif;udkpGef@xkwfaeif 0rf;rSefw,fvdk@ qdk-uygw,f? wcsK@d[m
ae@pOf0rf;oGm;ygw,f? reufydkif;jzpfjzpf/ rGef;vGJydkif;jzpfjzpf/ nydkif;jzpfjzpf tcsdefrSefwwf
-uygw,f? tcsKd@[m ufjcm;0rf;oGm;wwfygw,f? wufjcm;w}udrf/ ESpfuf jcm;wcg
avmuf rSefrSef0rf;oGm;wwfygw,f? Sm;Sm;yg;yg; oHk;ufjcm; (odk@r[kwf] wywfrSm
ESpf}udrfom 0rf;oGm;avhSdolawGvJ Sdwwfygw,f? 'gawG[m0rf;rSefwJhjzpfyfawGyg?
vlwOD;eJ@wOD;J h ZD0urRvkyfief;pOfuGJjym;vdk@ tavhtusifhjcm;em;jcif;om jzpfygw,f?
rSefuefaewJhtpma[mif;pGef@xkwfr+ tavhtusifhuae aoGzDoGm;if 0rf;
av#mwm/ 0rf;csKyfwm jzpfvmygw,f? bufwD;D;,m;ydk;r$m;rsm;a-umifhjzpfjzpf/ tpm;
rSm;vdk@jzpfjzpf/ cE<mudk,ftwGuf rvdktyfwJhtqdyftawmufrsm;a-umifhjzpfjzpf 0rf;
av#m wwfygw,f? rSefrSefvkyfaqmifaewJh tpma[mif;pGef@xkwfjcif;vkyfief;[m t
csdef-umjrifhrS jzpfay:aqmifGufvmif 0rf;csKyfw,fv@kd qdk-uygw,f? tpmtdrfvrf;
a-umif;uae tpma[mif;pGef@xkwfjcif;udk xdef;csKyf-uyfrwfay;wJh tmawG Sdygw,f?
tmHka-umtzGJ@J@xdef;rwfr+ cE<mudk,fJ@axkxnfyrm%/ pm;oHk;wJhtpm;tpmawGJ@
trsKd;tpm;eJ@tatwGuf ponf wdk@jzpfygw,f?
pm;oHk;wJhaxkxnfyrm%enf;yg;if 0rf;uspf/ 0rf;rmjzpfvmwwfygw,f?
60

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

onftcg tpma[mif;pGef@xkwfjcif;[m -uef@-umvmwwfygw,f? 0rf;csKyfvmwwfyg


w,f? wcsKd@[m qefeJ@qefxGufypPnf;awGudk pm;oHk;aemrS *sKHe@J *sKHxGufypPnf;rsm;udk
ajymif;vJpm;oHk;vdkufygu 0rf;csKyfoGm;wwfygw,f? [if;Guf[if;oD;pm;oHk;r+ enf;yg;
ygu 0rf;rm0rf;uspf_yD; pjrif;jzpf_yD; 0rf;csKyfvmwwfygw,f? tpm;taomuftvGef
enf;oGm;ifvnf; tpma[mif;enf;oGm;vdk@ 0rf;csKyfwwfygw,f?
0rf;csKyfwJhtcg tpmtdrfvrf;a-umif;rSm tpma[mif;rsm;pk_yHKaewwfygw,f?
'gha-umifh0rf;Adkufatmufydkif;rSm uoduatmufjzpfaewwfygw,f? Adkufem Adkufatmifh
jzpfaewwfygw,f? avvnfr+vnf; enf;vmygw,f? av[mtxufudkqef_yD; teH@
qdk;wwfygw,f? vnfacsmif;emvmwwfygw,f? 0rf;csKyfwhJtcg 0rf;E+wfwm/ 0rf;csL
wmwdk@udk jyKvkyfavhSdygw,f? 0rf;E+wfwmudkawmh vltawmfrsm;rsm;[m rdrdo
abmeJ@rdrd vkyfwwf-uygw,f? -um;zl;em;0todeJ@jzpfjzpf/ zwfzl;or# A[kokweJ@jzpf
jzpf/ 0rf;E+wfaq;rsm;udk pm;oHk;rSD0Jwwfygw,f? 0rf;csLwmudkawmh rsm;aomtm;jzifh
usef;rma;0efxrf;rsm;u jyKvkyfay;avhSdygw,f? jy\emeJ@ tEWm,fu 0rf;E+wfaq;
pm;oHk;jcif;rSm wnfSdaeygw,f? 0rf;E+wfaq;rSmu taemufwdkif;aq;ynmt wD
xGifxkwfvkyfxm;wJhaq;ESifh wdkif;if;b,aq;rsm;jzifh azmfpyfxm;wJh0rf;E+wfaq;awG
,fvdk@Sdygw,f? yxrtrsKd;tpm;rSmawmh aysmhaysmif;odrfarG@pGm 0rf;oGm;wJh0rf;E+wf
aq; (Laxative) eJ@ tmHka-umawGudk Ed+;qG_yD; wGef;xkwf0rf;oGm;apwJh 0rf;E+wfaq;
(Purgative),fvdk@ Sdygw,f? onfaq;awGuawmh okawoejyK_yD; xkwfvkyfxm;wm
awGjzpfygw,f? tnef;twdkif;rSD0Jif tEW m,fenf;wwfygw,f?
wdkif;if;b,aq;rsm;eJ@ azmfpyfxm;wJh 0rf;E+wfaq;awGuawmh aocsmok
awoejyKvkyfjcif;rSm tiftm;tvGefenf;yg;w,f? rddk;zvmtpOftvmt pm;oHk;rSD
0Jjcif;vnf;Sdygw,f? aq;azmfpyfr+udkSd_yD; pD;yGg;jzpfxkwfvkyfamif;cswmrsKd;vnf; Sdyg
w,f? twdkif;tq/ yrm%/ tmedoif/ tusKd;oufamufr+/ tjypfxdamufr+ ponf
wdk@udk aocsm*epGm okawoejyKvkyfxm;r+ enf;yg;ygw,f? onfaq;awG[m rsm;
aomtm;jzifh tmHka-umudk E+d;qGwGef;xkwf0rf;oGm;apwJh 0rf;E+wfaq; (Purgative)awG
jzpfygw,f? 'ga-umifh 'D0rf;E+wfaq;awG pm;oHk;rSD0Jwkdif; 0rf;[mrsm;rsm;oGm;wwf
ygw,f? tpma[mif;awG tukeftpifavmufygoGm;wwf_yD;aemufydkif;rSm tdtGJ
awGudkyg pGef@xkwfypfwwfygw,f? tdtGJawGygwmeJ@ tykyfpifw,fv@kd xifwwf-u
ygw,f?
jrefrmtawmfrsm;rsm;[m 0rf;E+wfaq;pm;mrSm wdkif;if;aq;rsm;udk rSD0Jwm
rsm;w,f? udk,fcE<musef;rmoefpGrf;zdk@ qdk_yD; tywfpOf0rf;E+wfaq;pm;wwfolawGvnf;
Sdygw,f? 0rf;rrSefvdk@ 0rf;csKyfvdk@ 0rf;E+wfwmvnf;Sdygw,f? "rRwmrrSefvdk@ 0rf;E+wfwJh
61

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

trsKd;orD;tcsKd@vnf; Sdygw,f? tywfpOfvpOfqdkovdk 0rf;E+wfaq;rSD0Javh SdolawGu


awmh 0rf;awGoGm;/ tdtGJawGygoGm;ifyJ tckrSyJvlukdayghoGm;awmhwmyJvd@k auseyf
pGmcHpm;wwf/ ajymwwfavhSdygw,f? wu,fwrf;uawmh ayghoGm;wmvlr[kwfygbl;?
udk,fJ@ckcHr+tiftm; ayghoGm;avsmhoGm;/ tiftm;enf;yg;oGm;wmyg? wdkif;if;0rf;E+wf
aq;udk rSD0JvdkufwJhtwGuf tpma[mif;rsm; tukeftpifygoGm;ygw,f?
tdtGJrsm;ygoGm;wJhtwGuf tykyfawGygoGm;wmr[kwfyg? wu,fwrf;u
tdtGJawG[m tpmtdrfvrf;a-umif;udk zHk;tkyfumuG,fay;xm;wJh tarS;yg;awGyg
_ydKuGJysufqD;oGm;_yD; pGef@xkwfcHwmyg? tarS;yg;awGe@J twl aoG;a-umi,fi,frsm; ppf
xkwf*vif;rsm;vnf; ygoGm;ygw,f? ,if;wdk@ysufqD;jyKwfusoGm;wJhtwGuf tpmtdrf
vrf;a-umif;rSm acszsufumtpmudkpkyf,l_yD; aoG;a-umtzGJ@tpnf;twGif; ydk@aqmifay;
EdkifpGrf; ,m,DcsKd@,Gif;oGm;ygw,f? cE<mudk,fudk tiftm;jzpfapwJh "gwfrsm;avsmhyg;oGm;
ygw,f? tdtGJawGygvmwm aumif;wJhvuQ%mr[kwfyg? wkwfydk;rsm;tvGefygG ;_yD; t
arS;yg;rsm;udk _zdKcs_ydKuGJapum tdt GJrsm;0rf;oGm;pOfygvmwwfwhJ oabmwm;eJ@
cyfqifqifygyJ?
wbw(Tabata)rStrsKd;om;wpfOD;J h pHkprf;ar;jref;csufu tywfpOf0rf;rSefrSef
E+wfay;aeayr,fh tzsm;am*g r-umc% 0ifamuf_yD; tvkyfem;cGifh,l ,laewmbm
a-umifh ygvJ qdkygw,f? cE<mudk,frSmvJ awmifhawmifhwif;wif;SdaevsufeJ@/ tykyfvJ
pifygom;eJ@ c%c%zsm;wm[m txufuazmfjyxm;wJhtwdkif;ygyJ? 0rf;E+wfaq;
a-umifh cE<mudk,fpGrf;tm;awGenf;yg;vmvdk@ tzsm;c%c% 0ifamufvmwmyg?
zsm;csifcsifSdvdk@ 0rf;E+wfypfvdkufwJhol[mvnf; ydk_yD;zsm;oGm;wwfygw,f? t
zsm;am*g0ifvmwJhtcg 0rf;csKyfoGm;wwfygw,f? tzsm;am*gudkaysmufuif;atmif
uko_yD;if 0rf;vnf;jyefrSefvmwwfygw,f? tzsm;am*g0ifvmwm[m udk,fcE<mckcH
pGrf;tm;enf;yg;vdk@ygyJ? zsm;csifcsifjzpfvmwJhtcg 0rf;E+wfypfvkdufawmh udkomqdk;eJ@vm
wdk;awmhwmygyJ? 0rf;E+wfvdkufawmh cE<mudk,fckcHpGrf;tm;u ydk_yD;enf;oGm;wmudk;?
tDcJbkcdkdk(Ikebukuro)u trsKd;orD;wpfa,mufJ@ zsm;csifwmeJ@ 0rf;E+wfypfvdkufw,f?
tck tylcsdefwdkif;-unfhvdkufawmh 38.2 C ? tJ'gzsm;aewmyJvm; qdkwJh ar;jref;csuf
t onf tylcsdeftwdkif;qdkif zsm;aewkef;ygyJ? zsm;csifcsifSd wmudk 0rf;E+wfvkdufwhJt
wGuf ydkzsm; oGm;wmyg?
wdkif;if;0rf;E+wfaq;wrsKd;udk tufrSefrSefaomufoHk;wJh,rumvkvif t
csKd@[m ae@pOfrSD0Jygw,f? olwdk@teuf 10 a,mufudk ae@pOfrSefrSefaoG;aygifcsdef_yD; rSwf
wrf;,lxm;m tm;vHk;[maoG;aygifcsdefususvmwm awG@ygw,f? 'gha-umifh 0rf;E+wf
aq;rSD0Jjcif;udk yfqdkif;ap_yD; aoG;aygifcsdefudk ae@pOfwdkif;,lcJhygw,f? wywfausmf oGm;
62

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wJhtcgrSm aoG;aygifcsdef[m yHkrSef jzpfoGm;_yD; wnfwHhaeygawmhw,f?


0rf;E+wfaq;pm;jcif;[m tEWm,fudkzdwfac:ovdk jzpfaewwfygw,f? 0rf;csKyf
wJhtcg obm0t 0rf;oGm;Edkifzdk@ 0rf;E+wfaq;tultnDrygbJeJ@ }udK;pm;vkyfaqmif
oifhygw,f? audkrsm;rsm;aomufay;jcif;/ tpm;rsm;rsm;zdpm;ay;jcif;/ EGm;Edk@tpdrf;
aomufay;jcif;/ toD;tGufrsm;rsm;pm;ay;jcif;/ rusD;azsmfnfESifh tcsnf"gwfrsm;aom
azsmfnfrsm;udk aomufay;jcif;rsm; vkyfaqmifay;wm taumif;qHk;ygyJ? tpmvnf;
aq;/ aq;vnf;tpm qdkwJhtwdkif; usifhoHk;oifhygw,f?

Dr.

0vkH;

63

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

64

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aorif;wref aeif;jyef

owif;aumif;udk =um;/ odwmvJ r*FvmSdwmygyJ? tarduefjynfaxmif


pkJ@ usef;rma;0ef}uD;meu atmufwdkbm 7 ufae@rSm xkwfjyefvdkufwJh tpDifcHpm
[m owif;aumif;wyfjzpfygw,f? r*FvmSdygayw,f?
tarduefjynfJ@ vlawGaoqHk;jcif; aS haqmifta=umif;if; 10 ckrSm at
tdkif'Dtufpf rSdawmha=umif; tpDifcHpmrSm a=unmazmfjyxm;ygw,f? attdkif'D
tufpfam*gudk jzpfapwJh tdwfcsftdkifADGAdkif;yfpfydk;udk ESdrfeif;EdkifwJh aq;pGrf;aumif;awG pk
aygif;ukojcif; ( multidrug cocktails) a=umifhjzpfw,fvdk@ qdkygw,f? 1997 ckESpf
tajccHpmif;ppfwrf;t attdkif'Dtufpfa=umifh aoqHk;r_[m 1996 ckESpfuxuf
46avsmhenf;vmwmudkvJ nef;jyxm;w,fqdkygw,f? 'ga=umifh ,ckESpfrSmaoapwJh
ta=umif;if;trSwf 8 uae trSwfpOf 14 udkamufoGm;wmjzpfw,fwJh? onfpmif;
ppfwrf;rsm;[m ukxHk;opfrsm;J@ tpGrf;tmedoif xufjrufvmr_a=umifh tdwfcsftdkifADGydk;
ul;pufysH hESH@jcif;cHolawGJ@ oufwrf;udkvJ ydkSnfapvmwmudk azmfjyjcif;jzpfw,f vdk@
qdkygw,f? 'gayr,fh tdwfcsftdkifADGydk; ul;pufysH hESH@jcif;udkawmh ododomomavsmhenf;
atmif rvkyfEdkifao;a=umif; tarduef usef;rma;ESifh vlr_0efaqmifa;me 0ef}uD;
'GefemSmvmu tpDifcHpmrSm azmfjyxm;ygw,f?
attdkif'DtufpfeJ@ attdkif'DtufpfEG,fam*gpk (AIDS Related Complex
= ARC) [maorif;wrefawGjzpf=uw,fqdkif rrSm;ygbl;? ,cktcgrSm attdkif'D
tufpfqdkif vltawmfrsm;rsm;[m if;ESD;u|rf;0if odem;vnfae=uyg+yD? ARC udk
awmh tenf;i,fpdrf;aeygOD;r,f? od=u+yD;wJhtwdkif; attdkif'Dtufpfam*g[m tdwfcfs
tdkifADGAdkif;yfpfydk;a=umifhjzpfvmwmyg? onfAdkif;yfpfydk;[mvl@udk,ftwGif;0ifvmcGifh
wmeJ@ vlJ@umuG,fcHEdkifpGrf;tm;pHepfudk wdkufcdkufawmhwmygyJ? usef;rmoefpGrf; aewJh
cHEdkifpGrf;tm;pHepfudkawmh tvG,fwulxdk;azmufEdkifjcif; rSdygbl;? ,dk,Gif;csdeJ@aewJh cH
EdkifpGrf;tm;pHepfudkawmh tvG,fwulwdkufcdkufEdkif+yD; vludktiftm;,kwfoxuf ,kwf
avsmhapygw,f? onfhtwGuf ul;pufam*gtawmfrsm;rsm;udk jzpfvG,f+yD; omref
xufydkvGefwJham*grsm;/ uifqmrsm;jzpfyGg;um tdyfmxJbkef;bkef;vJwJhtxd attdkif
'Dtufpf[m 'kuQay;ygw,f?
1993 ckESpf. pmif;Z,m;rsm;t tarduefwGif jzpfygG ;aom attdkif'D
tufpfam*g 85[m am*gSdaewJhtrsKd;om;rsm;eJ@vdifwlqufqHwJhtrsKd;om;rsm;,f
rl;,pfaq;udk ta=umxJxdk;oGif; oHk;pGJwJhtrsKd;om;/ trsKd;orD;rSm jzpfyGg;wm awG@dSyg
w,f? usef 15uawmh uav;rsm;,f/ Adkif;yfpfydk;ygSdwJhaoG;udk oGif;rdolawGrSm,f
65

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

jzpfyGg;wmudk awG@w,fqdkygw,f? 'gayr,fh tmzdu/ tdENd,eJ@ wwd,urBmjzpfwJh


vlOD;axlxyf+yD; qif;JwJhEdkifiHawGrSmawmh attdkif'Dtufpfam*gu usm;/ r raG;
uef@owfcsufrxm;bJ ul;pufapygw,f? aocsmwduswJh am*gvuQ%m ray:bJ
aoG;xJrSm tdwfcsftdkifADGSdaewJhol(HIV positive)rsm;eJ@ yDjyifwJh am*gvuQ%m
ay:vGif+yD; ordk;usr[kwfwJham*grsm;/ uifqmrsm; cHpm;ae=uoltm;vHk;udk attdkif
'DtufpfEG,fam*gpk vdk@a,bl,staeeJ@ ARC owfrSwf=uygw,f?
urBmeJ@t0Srf; attdkif'Dtufpfam*g[m qif;J+yD; usef;rma; csKd@wJhaeolrsm;/
tvGefi,fG,folrsm;wGif tjzpfrsm;wmudk awG@Sdygw,f? ,if;wdk@rSm vdktyfwJhtm
[m"gwfrSdr_/ trsKd;tpm;aumif;wJh tom;/ owWKeJ@ tqD"gwfrsm;/ ADwmrifrsm; udk
vHkavmufpGmrSdr_wdk@a=umifh onfam*gudk Sdwmvd@k qkdygw,f?
avhvmr_rsm;t (HIV positive) rsm;wGif ADwmrif/ azmvpftufppf"gwf
csKd@wJhaewm awG@ygw,f? attdkif'D tufpfam*gtwGuf aomufoHk;rSD0JwJh aq;0g;
awGa=umifh cE<mudk,fxJrSm azmvpftufppfawGenf;oGm;wm jzpfEkdifygw,f? udk,fwGif;
tom;"gwftopfrsm;/ aoG;qJvfrsm;/ rsKd;dk;ADZqJvfrsm; wnfaqmufjzpfxGef;r_udk wm
0ef,lvkyfaqmifay;wJh azmvpftufppfavsmhenf;vmawmh udk,fcHpGrf;tm;[m us
qif;ae+yDaygh? onfhtwGuf rdrdJ haoG;xJrSm azmvpftufppfyg0ifr_E_ef;udk ppfaq;
=unfhygr,f? omrefSdrSmxuf avsmhenf;aer,fqkdif jznfhpGufpm;oHk;ay;ygr,f?
okawoejyKr_rsm;t attdkif'Dtufpfam*gdSaewJholawG/ tdwfcsftdkifADGydk;
vufcHxm;ol (positive) awGrSm ADwmrif bD 12 csKd@wJhaewm awG@ygw,f? aoG;xJ
rSm bD 12 yg0ifE_ef;udk ppfaq;=unfhyg? avsmhusaeygu jznfhpGufpm;oHk;ay;rSm jzpfyg
w,f? bD 12 [m aoG;qJvfrsm;jzpfxGef;r_/ tmHka=umrsm;Sifoefusef;rmr_rsm;twGuf
aqmif Gufay;ygw,f?
prf;ppfr_rsm;t attdkif'Dtufpfam*gonfrsm;rSm ADwmrifbD 1 (Thiamine)
avsmhenf;aewm awG@ygw,f? bD 1 avsmhenf;vmifvJ tmHka=umrsm; xdckdufvm
+yD; tmHka=umcHpm;r_vkyfief;rsm; ysufqD;vmygw,f?
bDwmrifatudk jznfhpGufpm;oHk;ay;jcif;jzifh attdkif'Dtufpfam*gSifrsm;wGif
uifqmjzpfyGg;r_ avsmhenf;vmwmudk awG@Sdygw,f? bDwmrifat[mvnf; udk,fcH
pGrf;tif avsmhenf;usqif;wJham*gudk umuG,fay;w,fqkdwmudk odvmygw,f?
vwfwavmavhvmawG@Sdcsufrsm;t ADwmrifpDajrmufjrm;pGmudk pm;oHk;ay;
jcif;a=umifh tdwfcsftdkifADGqJvfrsm; yGg;rsm;vmjcif;udk [ef@wm;ay;wmawG@Sdygw,f?
onfhtjyif csdeJ@aewJh cHEdkifpGrf;tm;qJvfawGudkvJ jyefvnfevefxlapwmudk awG@Sd
ygw,f?
66

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

ADwmriftD;J h qJvftarS;yg;rsm;t+rJSifoefatmif xdef;odrf;ay;Edkifr_a=umifh


attdkif'Dtufpfam*grSm umuG,fukpm;ay;EdkifwJhtcef;uudk avhvmokawoejyK
aeqJ jzpfygw,f?
*smrefeD,rfqdkwJhaq;[m attdkif'DtufpftwGuf 1987ckJ h tjynfjynf
qdkifm ESD;aESmzvS,fyGJ (wdkusKd)uaejyXmef; vdkufwJhaq; 6 rsKd;xJu wrsKd;jzpfygw,f?
tusKd;jzpfxGef;r_Sdovdk *smrefeD,rfudk oHk;pGJwm qdk;usKd;awGSdwJhtwGuf owd}uD;pGmeJ@
qHk;jzwfukoaew,f qdkygw,f?
tdwfcsftdkifADGydk;SdaewJholawGrSm oGwfowWK"gwfcsK@d whJenf;yg;aea=umif; awG@yg
w,f? oGwfowWK"gwfcsKd@wJhr_[m cHEdkifpGrf;tm;awGudk usKH@wGodrfzsif;apwma=umifh cHEkdif
pGrf;tm;pHepfudk csdeJ@apygw,f? oGwfowWK"gwfenf;yg;r_[m am*grjzpfao;wJh tdwfcsf
tdkifADG vufcHxm;olawGudk attdkif'Dtufpfam*gtjzpfjrefapygw,f?
tom;"gwfjzpfwJh trDEdktufppftcsKd@[mvJ attdkif'Dtufpfam*gSifawGrSm
avsmhenf;csKd@wJhaewm awG@Sdygw,f? trDEdktufppfawG[m tom;"gwfjzpfxGef;r_eJ@
cHEdkifpGrf;tm;wm0efaqmifr_awGtwGuf t"duta;ygvsufdSygw,f? tm*ifeif; eJ@ ppf
pwif; trDEdktufppfrsm;[m tdwfcsftdkifADGqJvfrsm; jzpfxGef;r_udk [ef@wm;ay;ygw,f?
=uufOtESpfu jyKvkyfwJh tm[mwrsKd; (egg lipid extract = AL 721) [mtdwf
csftdkifADGqJvfawGudk umuG,fwGef;vSefay;ygw,f? ae@pOf=uufOESpfvHk; rSefrSef pm;oGm;
r,fqdkif udk,fcHpGrf;tm;usqif;r_am*gudk wzufwvrf;rS umuG,foGm;Edkifygw,f?
*vlwmomtkef;"gwf[mvJ tdwfcsftdkifADGam*gykd;SdolawGrSm avsmhenf;aewm
awG@Sdygw,f? ,if;[mvJ onfAdkif;yfpf ydk;awG yGg;rsm;/ rsm;jym;vmjcif;udk t[ef@t
wm;jyKygw,f? r=umao;rDu okawoejyKcsufrsm;t (coenzyme Q10)"gwfcsKd@wJh
aewmudk awG@Sdygw,f? ,if;[m ul;pufam*grsm;udk wGef;vSefwdkufcdkufEdkifwJh pGrf;
tifSd"gwfwrsKd;jzpfygw,f? tqD"gwfjzpfwJh zufwD;tufppf/ tvDEkdtufppf(GLA) eJ@
ig;}uD;qD (EPA) wdk@[m tdwfcsftdkifADGAdkif;yfpfJ h qJvftarS;yg;tv$mudk +zdKay;jcif;jzifh
Adkif;yfpfrsm; yGg;rsm;jcif;udk umuG,fay;ygw,f?
azmfjycJhwJh ta=umif;tcsufawGudk oHk;oyfr,fqdkif ae@pOfpm;oHk;r,fhvlawGtwGuf
vdktyfwJhtm[mawG[m aorif;wrefjzpfwJh attdkif'Dtufpfam*gudk xdxdamuf
amufwGef;vSefumuG,fEdkifwmudk odygvdrfhr,f? ae@pOfpm;oHk;rJhtm[m"gwfawGudk
tpm;enf;vmif cHEdkifpGrf;tm;pHepf avsmhyg;csdeJ@vmr,f? rSefuefjynfh0pGm rSD0Jr,fqdkif
aorif;wrefjzpfwJh attdkif'Dtufpfam*gudk aeif;jyefapEdkifrSm jzpfyga=umif;?

Dr.

0vkH;
67

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

68

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

tpm;=uL;aomtcg
tpm;=uL;aomtcg owdxm;
EGm; l;a&m*g odovm;
Mad Cow Disease( Bovine Spongiform Encephalopathy
=BSE) am*g
cGgdSowW0grsm;wGifjzpfay:aom OD;aESmufajrKyfjzpfvmjcif;am*gjzpfygonf?
1986 ckESpf t*FvefrSm pwifawG@dSonf? EGm;rsm; vrf;av#mufmwGif ykHrSefr[kwf
awmhyJ a'gif@wef;qGJum ykHysufyef;ysufvSrf;av#mufaeonfukdawG@mrS am*gSmazG
awG@dSonf? Scrapie OD;aESmufam*gdSaeaom okd;rsm;.om;uGif;om;usefESif@tdk;
rsm;ukd tr+ef@}udwfI EGm;pmtjzpf EGm;rsm;ukdausG;mrS EGm;rsm;wGif OD;aESmufam*gjzpf
ay:vmjcif;jzpfonf?OD;aESmufonf wpwp,kd,Gif;vmum aemufqkH;wGiftoufyg
oGm;.?
vlwGifvnf; tvm;wlOD;aESmufam*g Creutzfeldt-Jakob disease (CJD)
onf Sm;Sm;yg;yg;jzpfwwfonf? am*gjzpfaeaom EGm;.tom; tdk;rsm;ukd pm;
aomufrdjcif;jzif@ ,if;am*g&Sdvmonf? vlwGifjzpfvmaomtcg CJD OD;aESmufam*g
[kac:.? am*gykd;rSm tylcsdefjrif@jrif@wGifyif rysufpD;oGm;ay?xkd@a-umif@ tuif/tzkwf/
tjyKwfESif@tcsufrsm;jzif@pDrHpm;aomufaomfvnf; am*gwwfonf? am*gykd; p0if
csdefrS 5 ESpfrStESpf 20 wGifam*gvuQ%may:vmwwfI OD;aESmufysufpD;vkeD;rS am*g
jzpfa-umif;odwwfonf? aS;OD;vuQ%mcHpm;r+rsm;rSm tjcm;am*gvuQ%mrsm;ESi@f
qifI am*gSmazGppfaq;mwGif tjcm;am*grsm;[ktrSwfrSm;um Zpfjrpfukd tcsdefrSD
rodEdkifay? tcsdefrSDoddSaomfjim;vnf; ukmewd aq;rdSacs? am*gjzpfaeaom tom;
tdk;/ uvDpmrsm;ukd rpm;rdatmif qifjcifaejcif;jzif@om umuG,fEdkifonf? xkd@
a-umif@ am*gjzpfonf[koHo, dSvmcsdef okd@r[kwf jzpfyGm;aeonf[k oddScsdef
wGif ,if;cGgdS owW0grsm;ukd rD; d+@zsufqD;um ajrjrKyfypfonf?
t*FvefEdkifiHwGifpwifawG@dSI tjcm;OamyEdkifiHrsm;wGifvnf;awG@dSvm.? t
rJom;wifykd@r+pD;yGm;a; xdcdkufvmonf? t*FvefwGif 1986 ckESpfrS 1992 ckESpftwGif;
69

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

EGm;aumifa 3 aomif;ausmfjzpfyGm;cJ@um ,if;aemufykdif;rS 2000 jynfhESpftxd 1500


omjzpfyGm;awmhonf? 1989 rS 2000 txd OamyEkdifiHrsm;jzpfaom Belgium,
Denmark, France, Germany, Ireland, Italy, Liechtenstein, the Netherlands,
Portugal, Spain ESif@ Switzerland wGif 1642 aumifomjzpfyGm;onf? EGm;pmwGif wd

p>mefrsm;.tom;/tdk;ESif@uvDpmrsm; xnfhrau|;ef tjyif;txefwm;jrpfjcif;


a-umif@ am*gjzpfE+ef;usqif;oGm;onf?
vlwGiful;pufjzpfyGm;jcif;rSm pkpkaygif; 92 a,mufomdS_yD; t*FvefwGif 88
OD;/jyifopfwGif 3 OD;ESif@ tkdif,mvefwGif wOD;jzpfonf? tarduefwGif EGm;rsm;wGif4if;/
vlrsm;wGif4if; vkH;0rjzpfay?
EGm;Edk@wGifam*gykd;ryg0ifI EGm;Edk@aomufokH;jcif;onf tEWm,fuif;aeqJjzpf
onf? *syefEdkifiHwGif ,ckESpfpufwifbmvwGif am*gjzpfaomEG;waumifukd aocsm
aygufppfaq;awG@dSI trJom;/ tdk;tpm;tpm Meat-Bone-Meal pm;aomufjcif;
rsm;qifjcifvmcJ@-u.? trJom;ukdtajccHaomvkyfief;rsm; xdcdkufvm.? ,if;vkyfief;
Sifrsm;uvnf; am*guif;pifaom trJom;rsm;om amif;csa-umif; oufaoxl-u
onf? *syefusef;rm;a;0ef}uD;ESif@ v,f,mESif@ig;vkyfief;0ef}uD;wkd@ trJom;rsm;ukd
pm;jyaejcif;tm; rD'D,mwGifazmfjy.? atmufwkdbm 12 7ufae@wGif trJaps;uGufrS
EGm;waumiftm; a'gif@wef;am*gjzpfaea-umif;ouFmruif;m ppfaq;-unfhaomtcg
am*gjzpf aea-umif;awG@onf? 'kwd,ajrmufam*gjzpfjcif;jzpf.?xk@d a-umifh *syefwGif
trJom;tajccHaomvkyfief;rsm;v+yfvm.? ,refESpf tarduef trJom;wifoGif;r+
a':vm 18 bDvsH rSSm ,ckESpfwGif 50 avsmhoGm;.?

Dr.

0vkH;
70

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

71

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

wkwfydefaq; - tdSefrao; - ESdrfay;ef


*syefEdkifiHrSm wkwfydefaq;ukdrSDwJholawGxJrSm 4 OD;aoqkH;+yD; 522 OD; rusef;r
rmjzpfa=umif; *syefusef;rma;0ef}uD;Xmeu 2002 ckESpf Zlvdkif 31 ufae@u xkwfjyef
a=unmvkdufonf? emrusef;jzpf+yD; aoqkH;jcif; ta=umif;if;rSm tonf;u p
um;ajymjcif; a=umifhjzpfonf?
wkwfydefaq;wGif t"duyg0ifaom j'Afaygif;rSm zJifzvlmrif; (FENFLURA
-MINE) okd hr[kwf ,if;rSqif;oufqufEG,faeaom Edkuf}wdKqkd-zJifzvlmrif;( NIT
ROSO-FENFLURAMINE) jzpfonf? zJifzvlmrif; onf cHwGif;awG@jcif;/ cHwGif;
vdkufjcif;ukd ydwfyifaomj'Afaygif;jzpfonf? zJifzvlmrif;ukd pm;okH;rdygu pm;csifpdwfr
dSjcif;/ cHwGif;ysufjcif;rsm; jzpfay:vmonf? xkdokd hjzifh tpm;taomufrSD0Jjcif;csKd hwJhvm
aomtcg cE<mukd,fwGif tqD"gwf tom;"gwfrsm; +ydKqif; vmum vlydefvmawmh
onf? t[mcsKd hwJhaomam*gjzpfvmI tonf;vkyfief;rsm; csKd h,Gif;vmonf? ,if;
aq;ukdrSD0Jaomolwkd h tonf;am*gtygt0if tjcm;am*grsm; ESifhtwl aq;kHamuf
=uonf?
xdka=umifh 2002 ckarvwGif wkdusKddSaq;kHwkHonf yk*~vduaq;kHwcktm;
wkwfydefaq; aq;awmifhY tEWm,fdSaom"gwfaygif;ygSdjcif; dSrdStwGuf "gwfcGJppf
aq;ay;ef yef=um;cJhonf? "gwfcGJcef;ynmSifrsm;u 2 v=umtcsdef,lppfaq;&m ,if;
aq;awmifhwGif "gwfaygif; 5 rsKd;ygdSa=umif;awG hdS&onfqkd.? av;rsKd;rSm ADwmrifrsm;
jzpfa=umif; tvG,fwuloddS&onfqkd.? aemufqHk;wrsKd;rSm vlukdtEW&m,fjzpfaom
tqdyfdSonfh EDkuf}wdKqkd zJifzvl&mrif;jzpfaeonfukdawG h&onf?
zJifzvl&mrifonf vlukdtqdyftawmufjzpfapaoma=umifh zJifzvl&mrif
a&mif;0,fjcif;ukd 1997 ckESpfrSpI tar&duefwGifydwfyifxm;cJhonf?
*syefY zJifzvl&mrifukd ppfaq;oddSEdkifaomfvnf; Edkuf}wdKqkdzJifzvl&mrifukdrl
tvG,fwulppfaq;oddS&efcJ,Of;onfqkd.? "gwkaA' A[kokwtenf;tusOf;dSolyif
v#if zJifzvl&mrif.qifhyGg; "gwfaygif;rsm;ukd vG,fulaom"gwfjyKjcif;enf;rsm;jzifh jyKvkyf
&dSEdkifonfqkd.? xGufay:vmaom"gwfaygif;topfrSm ykdrkdtqdyfjyif;onfqkd.?
Ekduf }wdKqkdzJifzvl&mrifukd zJifzvl&mriftm; a&wGifaysmf0ifap+yD; [dkuf'dkuavm&pf
tufqpf(qm;i&JrD;)ESifh qkd'D,rfEdkuf}wdwfwkd haygif;xnfhay;jcif;jzifh tvG,fwul&dSEdkif
onf qkd.? Tokd hjzifh tar&duefYydwfyifxm;aom zJzvl&mriftpm; tvG,fwul
72

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

ppfaq; rawG hdSEdkifaom Edkuf}wdKqkdzJifzvl&mrif "gwfaygif;ukd ydefaq;rsm;wGif cHwGif;


awG hjcif;ukdwm;qD;onfh "gwfaygif;tjzpf 0dorpD;yGg;a&;orm;rsm;u vdrRmyg;eyfpGm
xnfhoGif;azmfpyf a&mif;csjcif;jzpfonf[k wkwfEdkifiHrS "gwkynmSifwOD;uqkd.?
zJifzvl&mrif okd@r[kwf Edkuf}wKqkdzJifzvl&mrif ygdSaom wkwfydefaq;rsm;ukd
rDS0Jolonf wykvif;cef hpm;okH;rdygu ukd,ftavs;csdef 3 uDvkdcef husoGm;onfqkd.?
xdktcsdefwGif xkdolrSmvJ tpm;taomufysuf/ ukdvufrtDromjzpf/ r=umc%tzsm;
0if/ acgif;rl;atmhtef/ &ifckefjref/ pdwfwdkvG,f paomvuQ%mrsm; cHpm;&onfqkd.?
*syefEdkifiHwGif vlukdtEW&m,fjzpfapaom tqdyftawmufaq;0g;ukd ppfaq;
azmfxkwfEdkifjcif;rSm ,ckt}udrfonf yxrqkH;t}udrfr[kwfay? vGefcJhaom 10 ESpfcef h
uvJ av;bufemtqpftjrpfukdufcJjcif;(RHEUMATISM)twGuf tmedoifxuf
onfqkdonfhaq;wGif tEW&m,fjzpfapaom a[mfrkef;ESihfj'Afaygif;rsm;yg0ifa=umif;ukd ppf
aq;azmfxkwfEdkifcJhao;onf?
2002 Zlvdkif 16 &ufae hu *syefEdkifiH [DdkSDrm; cdkif cl&,f +rdK he,frS trsKd;o
rD;wa,muf wkwfydefaq; (YUZHITANG)ukdrDS0J+yD;aemuf a[mfrkef;rsm;azmufjyef
+yD; tonf;a&m*gESifh aq;kHukda&mufdSvmum aoqkH;oGm;onfqkd.? xdkvlemrSm t
rSefwu,fyif tonf;a&m*gESifhaoqkH;oGm;jcif;jzpfa=umif; usef;rma&;Xmeu twnf
jyKay;vdkufonfhtwGuf ,ckuJhokd hwkwfydefaq;rsm;ukd taotcsmppfaq;I tqdyf
tawmufjzpfa=umif;xkwfjyefay;vdkufjcif;jzpfonf?
*syefOya'wGif obm0r[kwfaom zefwD;wDxGifxm;onfh "gwkypPnf;rsm;yg
0ifaom obm0wkwfb,aq; [kwHqdyfESdyfa&mif;0,fjcif;ukd cGihfrjyKay?
wkwfEdkifiHwGif zJifzvl&mrif;ukd aq;0g;rsm;wGifxnfhoGif;azmfpyfa&mif;csjcif;
ukd wm;jrpfxm;aomfvJ xdxda&mufa&mufxdef;uGyfjcif;rdSvSay? xkda=umifh pD;yGg;a&;0d
oravmborm;rsm;u zJifzvl&mrif;tpm; tvG,fwul ppfaq;rawGdSEdkifwJh
Edkuf}wdKqkdzJifzvl&mrif;ukd tvG,fwulazmfpyf+yD;a&mif;cscJh=uonf? ,if;j'Afaygif;yg0if
aom wkwfydefaq; wHqdyfrsKd;uGJaygif; 22 rsKd;eJ hudk a&mif;csvsufdSae=uygw,f?
tifwmeufrSwqifhvJ wGifus,fpGma&mif;csae=uygw,f?
*syefEDkifiHwGif;okd h wukdmfa&okH;twGuf aq;0g;rsm;ukd 2 vpmxufrykdwJht
a&twGufukd o,f,lwifoGif;cGifhay;ygw,f? avqdyftaumufcGef0efxrf;rsm;uvJ
aq;0g;tmedoiftrsKd;tpm;ukd rppfaq;yJ ta&twGufomppfaq;=uonf? tjcm;
vkdif;rsm; dkuf+yD;vJ rsm;rsm;pm;pm;jzifh wkwfydefaq;rsm;wifoGifjcif;vJdSao;onf? T
okd hjzifh wkwfydefaq;tajrmuftjrm; *syefEdkifiHwGif;okd h0ifa&mufvm=uonf? wkwf
ydefaq;rsm;onf obm0ypPnf;rsm;jzifhazmfpyfxm;onf/ tEW&m,fuif;wJhwkwfb,
73

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

aq;rsm;jzpfonf[k tifwmeufrSwqifha=umfjimuma&mif;cscJh=uonf? wkwftpkd;&


ucGifhjyKxm;wJhaq;rsm;jzpfonf[kvJ rvdrfhwywfjzifha=umfjimuma&mif;csvsufdSonf?
wkwftpkd;&u *syefwGifacwfpm;aeaom (YUZHITANG)ydefaq;ukd r
a&mif;cs&ef 2002 ckESpf Zlvdkif 1&ufae hu ydwfyifchJonf? zJifzvl&mrifyg0ifaom t
jcm;ydefaq;jzpfonfh (CHANGZHUQING)ukdvJ a&mif;csjcif;rjyK&ef wkwftpkd;&u
2002 ckESpf {+yDv u ydwfyifwm;jrpfcJhonf? ,if;aq;ukd wkwfEdkifiH ,leefa'owGif
azmfpyfxkwfvkyfjcif;jzpfonf? *syefEdkifiHokd hwifykd ha&mif;csjcif;dSrdS rod&ao;ay?
wkwfEdkifiHyDuif;+rdK hwGif aq;ukr`%D}uD; 3 cku zJifzvl&mrifyg0ifaomaq;
rsm;ukd wkwfydefaq;[ktrnfwyfuma&mif;csaeonfqdk.?
,if;wkwfydefaq;rsm;.qkd;usKd;rsm;ukd *syefwEdkifiHwnf; cHae&onf r[kwf
ay? tjcm;tmSEdkifiHrsm;vJ awG h}uHKcHpm;ae=u&onf? a[mifaumif/ puFmyl/xkdif;ESihf
rav;Sm;wdk hwGifvJ wkwfydefaq;a=umifh rDS0Jpm;okH;olrsm;wGif usef;rma&; jy\em
rsm; ay:ayguf vsufdSa=umif; owif;rsm;uazmfjyvsufdS.?
*syefEdkifiHwGif a&yef;pm;aeaom wkwfydefaq; 22 rsKd;dSonf? ,if;aq;rsm;
wGif aq;r_H h 300 rDvD*&rfY zJifzvl&mrif; 3 rDvD*&rfyg0ifa=umif;awG hdS&onf? xkd
a=umifh w&kwfydefaq;rsm;onftEW&m,f}uD;vSygonf?
ykvif;abmf'D(SLIM BODY)ESifh vSvdkaom qifcE<m0ufukd,fvHk;jzpfaeaom
jrefrmh cifoEWmoufcsKd+yHK;wkd hvJ ydefcsifwJhqENjyif;jyvsuf ydefaq;rsm;ukdrSD0Jv#if jynf
awmfjyefa&m*grsm;&dSrnfrSmrvGJay? rnfonfhEdkifiHvkyf ydefaq;rsm;udkrpm;okH;yJ 0jcif;
ukd tm;ay;wJh tqDrsm;wJhtpm;tpmrsm;/ upD"gwfrsm;wJh qefeJ hqefxGuf ypPnf;eJ h
tmvl;uJhokd@ haomtoD;tESH/tcsKduJwJh oGm;&nfpm/ bD,m - csL;[kduf - 0kdifrsm;
aomufjcif;/ ttdyfrsm;jcif;/ tysif;xljcif;wkd hudkaSmifSm;um tom;"wfykdwJh tpm;t
pmrsm;/ *sKHxGufypPnf;rsm; pm;okH;jcif;/ Edk heJ hobm0opfoD;azsmf&nfrsm;ukd reufpmx
rif;eJ hnpmxrif;csdefwkd ht=um; tpmtdrfa&m*grsm; r&atmif tcsdefrSefpm;aomuf
jcif;ESifh tjcm;usef;rma&;avhusifhcef;rsm;ukd tcsdefrSefrSefjyKvkyfay;jcif;jzifh ukd,ftav;
csdefcsoifhygw,f?
tqDrsm; rw&m;rsm;aev#ifvJ ody`Henf;us cGJpdwfjzwfxkwfukojcif; cH,loifh
ygw,f?

Dr.

0vkH;
74

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

jynfawmfjyefa&m*grsm;rjzpfay:&ef qifjcifusifh}uHaexkdifbkd h
vufaqmifrGef
1

vufudkaq;a=umyg ajy;a&m*g

ul;pufa&m*grsm; jyef hyGg;jcif;rSumuG,fjcif;enf;rsm;teuf vufaq;a=um


jcif;onf wckwnf;aom ta&;t}uD;qkH;enf;jzpfonf?
tat;rdjcif;/ wkyfauG;ESifh tpmrSwqifh ul;pufonfh a&m*grsm;ukdjzpfay:
apaom bufwD;&D;,m;ESifhAdkif;&yfpfykd;r$m;rsm; jyef hyGg;jcif;twGuf vufrSwqifh ul;puf
jcif;onf tcsuftjcmjzpfaeygonf?
tpmrSvuf/ vufrStpm/ vufrSt&m0wKypPnf;rsm;/ t&m0wKypPnf;rsm;rS
vuf [lI vufrSwqifh a&m*gydk;rsm;ul;pufygonf? vufrSwqifh ul;pufaoma&m*g
rsm;wGif tonf;a&mifa&m*g (hepatitis A)/ OD;aESmuftajr;a&mifa&m*g(meningitis)
ESifh 0rf;a&m*gwkd hyg0ifygonf?
vufukdaq;a=um&mwGif t}udrfrnfr#aq;a=um&rnfenf;[kqkdygv#if t
}udrfrsm;pGm aq;a=um&ygrnf?

vufESifhtkyfI acsmif;qkd; ESmacs+yD;onfhtcgwdkif;


pm;okH;&eftpm;tpm rjyifqifcif/ jyifqifaeqJ ESifh jyifqif+yD;aom
tcgwdkif;
tpmrpm;cifwkdif;
tpmpm;+yD;wdkif;
a&tdrfokH;+yD;wkdif;
vuf npfywfaya&aewdkif;
aexkdifraumif;olESifhtwlaexdkifjyKpkaecsdeftwGif; (t}udrfrsm;pGm
aq;a=umyg)
vufukd pif=u,fpGmaq;a=um&ygrnf?

75

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

2 ta&;r}uD;apvkd aq;enf;wkd
emrusef;jzpfvm+yDqkd&if ywf0ef;usifu *k%moufwhJolawGutrsm;om;?
oem;=uifemr_apwemawGeJ@ ,kdif;yif;wwf=uygw,f? E_wfjzifhapmifrjcif; ukd,fjzifh
apmifrjcif;rsm;eJ@ ulnDwwf=uygw,f? a&m*gjzpfvm+yDqkd a0'emSifcHpm;aewmawGukd
r_&uf=uawmh oufomapbkd@ vufvSrf;rSD&m aq;"mwfpmawGukd =um;bl;em;0
eJ@ !$ef;jy ay;urf;wwf=uygw,f? awG@}uKHcJhbl;wJh A[kokwawG a0r#=uwwfygw,f?
apwemt &if;cHeJ@,dkif;yif;=uwmyg? t"duuawmh cHpm;r_'kuQukd yaysmufapbkd hyg?
'gayrifh ywf0ef;usifuapwem[m rsm;aomtm;jzifh a0'emjzpfoGm;wwfyg
w,f? olwkd@!$ef;jy ay;urf;wJh aq;enf;eJ@aq;0g;awG[m a0'emSiftwGuf acwW
oufomr_&aumif;&oGm;Edkifygvdrfhr,f? wu,fawmh a&m*g[m yaysmufuif;pifoGm;
rSm r[kwfyg? bma=umifhvJqkdawmh tJ'Daq;enf;awG aq;0g;awG[m acwWc%om
oufomapwJh wyGJwkd; aq;enf;wkdawGjzpfvkd@ygyJ? ynm"mwfcHenf;yg;um usef;rmjcif;
wefbkd;ukd tav;rxm;wwfwJha&m*gonfqkd cHpm;&wJhvuQ%mavsmhyg;&ifyJ a&m*g
aysmufuif;oGm;+yDvkd@ ,lqwwfygw,f? pGJuyfwJha&m*gudk tjrpfjywfuif;pifatmif r
ukcsif=uyg?
aq;enf;wkdrsm;ukd rsm;aomtm;jzifh aq;a=umufolrsm;/ aq;bkd;0g;ctukefr
cHcsifolrsm;/ ukop&dwfrwwfEdkifolrsm;/ usef;rma&;A[kokwenf;yg;olrsm;/ usef;rma&;
wefbkd;ukdem;rvnfolrsm;/ ayghwD;ayghqaewwfolrsm;eJ@ acwfaemufjyefaewJh acwf
a[mif;rSm *latmif;aeolrsm;om okH;avhdSygw,f?
aq;enf;wkdrsm;wGif vufawG@tpGrf;xufaom aq;enf;aumif;rsm;dSwwfyg
w,f? 'gayrifh dSawmhdSw,f - Sm;w,f vkd@ qkd&ygr,f? aq;enf;wkdrsm;[m pHepfwus
ukor_ay;EdkifwJh aq;cef;/ aq;kHrsm;ukdoGm;a&mufjyoukobkd@ tcGifhromao;cif t
csdeftcg tajctaersm;rSmom ,m,DtokH;jyKoifhygw,f? wwfEdkif&if a&m*gtajct
jrpf taotcsmodatmif ppfaq;prf;oyfr_rsm;jyKvkyf+yD; a0'emukd a&a&&m&mukpm;
oifhygw,f? tem eJ@aq; wjcm;rjzpfyJ temeJ@aq; tHukdufjzpfum a0'em taot
csm aysmufuif;rSmjzpfygw,f? aq;,Ofyg;jcif; (drug resistance) tjzpfrsm;aewJh
'Dacwf}uD;rSm aq;enf;wkdrsm;ukd wwfEdkifor# aSmif=uOf=uwmtaumif;qkH;ygyJ?

Dr.

0vkH;
76

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

usef;rma&;
usef;rmjcif;tp
oef@Sif;=u
wGif;yukd,fcE<m
ywf0ef;usifw0kduf
oef@Sif;vkduf
trd_uf ykd; rsm;pGm
ykd;y$m;uif;a0;
a&m*gajy;
ajrmfawG;usef;rmpGm
a&m*gcyfodrf;
aSmifcGgwdrf;
uif;+idrf;vGefcsrf;om
wukd,fa&oef@Sif;
a&m*guif;
aumif;jcif;jynfh+zdK;vm
usef;rmaS@_
*kjyK
tpkpkwkd;wufrSm
vlusef;rmaomf
pdwf$ifaysmf
tpOfaemf tm;opfjzm
um,okc
jynfhpkHrS
avmuaumif;usKd;jzm
(i,fpOfu =um;cJh qkdcJh&wJh oHaygufav;ukd rDS;jirf;pyfqkdygw,f)

Dr.

0vkH;
77

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

pum;aESmif;
vlwkdif;onfcsrf;omvkd=uygw,f? ypPnf;OpPmjynfhpkHvkd=uygw,f? "etiftm;
}uD;rm;vkd=uygw,f? ^m%fynm zGH h+zdK;wkd;wufvkd=uygw,f? jzpfEdkif&if rawmifhrw r
a=umifhr=ujzifh jynfh0ukHkvkHjynfhpkHpGm aexkdifvkd=uygw,f? avmucsrf;omukd pdwfcsrf;
ompGmjzifh cHpm;pHpm;vkd=uygw,f?
"etiftm; jynfhuG,fyGg;rsm;a&;/ pdwfcsrf;ompGm cHpm; pHpm;Edkifa&;wkd ht
wGuf usef;rma&;aumif;&ygr,f? "etiftm;/ ^m%tiftm;qkdwJh toD;tyGifhrsm;
a0qmpGm zl;yGifhvmbkd husef;rma&;qkdwJh yifpnf}uD;SifoefzGH@+zdK;&ygr,f?
usef;rma&;aumif;rGefzGH@jzdK;wkd;wufa&;twGuf usef;rma&;&J htajccHo
abm w&m;rsm;ukd em;vnfxm;bkd hta&;}uD;vSygw,f? usef;rma&;tajccHoabm
w&m;rsm;ukd aocsmem;vnfoabmayguf+yD; usef;rma&;todynmwkd;yGg;bkd@ }udK;pm;
tm;xkwfvsuf usef;rma&;vkdufpm;&if toufSnfum temrJh+yD; om,m0ajymwJh
avmuvl@ abmifrSm pdwfcsrf;omaysmf$ifpGmaexkdif=u&rSmjzpfygw,f?
usef;rma&;tajccHoabmw&m;rSm usef;rmjcif;tp oef@Sif;=uqkdwmyJ
jzpfygw,f? wukd,fa&oef@Sif;jcif;/ ywf0ef;usifoef@Sif;jcif;wk@d ukd t+rJwap *kw
pkduf aqmifGuf&yghr,f? tJ'Dvkd oef@Sif;r_rsm;jyKaqmifrSom a&m*gjzpfapwJh ykd;r$m;
rsm; enf;yg; uif;pifum vlukdOyg'fay;jcif; enf;yg;yaysmufoGm;ygr,f? tEW&m,fay;
jcif;rsm; avsmhyg;uif;pifoGm;ygr,f? a&m*gb,rsm; uif;a0;oGm;ygr,f?
wukd,fa&oef@Sif;a&;rSm vGefpGmta&;}uD;ygw,f? tdyf&mx/ oGm;wkduf/
rsufESmopf/ ajcvufaq;a=umwmupum a&csKd;/ acs;wGef;/ oef@Sif;jzLpifwJh t0wf
tpm; qif,ifjcif; tv,f/ tdyf&m0if oGm;wkduf/ rsufESmopf/ ajcvufaq;a=um+yD;
oef@Sif; wJh tdyf&mxufrSm tdyfpufjcif; tqkH; wukd,fa&oef@Sif;jcif;ukd edpP"l0 *kpdkuf
jyKusifhay;&ygr,f?
oGm;wkdufrsufESmopf/ ajcvufaq;a=um/ a&csKd;jcif;wkd h[m cE<mukd,frSxGuf
wJh ac|;rsm;eJ h ywf0ef;usifavxkrS zkHrH_rsm; wG,fuyf+yD;jzpfay:vmwJh acs;a!Smfrsm;ukd y
aysmufpif=u,fapygw,f? acs;a!Smfrsm;rSmudef;atmif;aewJh ykd;r$m;rsm;udkvJ uif;pif
oGm;apygw,f? cE<mukd,fay:dS ac|;xGufaygufrsm;vJ yGihfvif;vmygw,f? cE<mukd,f
wGif;rS tyl"mwfaiG@vJ ac|;aygufrsm;rSwqifh jyifyokd@ xGuftm;ykdvmygw,f? 'DvkdeJ@
78

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

cE<mukd,fwGif; vkyfief;aqmifwmrsm;ukd !dEd_if;ay;wJh ,EW&m;}uD; acsmarG@pGmvnfywf


EdkifwJhtwGuf vlukdusef;rmapygw,f?
ywf0ef;usifoef@Sif;a&;[mvJ usef;rma&;twGuf ta&;ygpGm taxmuft
uljyKvsufdSygw,f? pm;p&mrsm;oef@Sif;vwfqwfjcif;/ aomufokH;a&rsm; - csKd;a&rsm;
=unfvifoef@Sif;jcif;/ tokH;taqmifypPnf;rsm; pif=u,foef@Sif;jcif;/ tdyf&mxkdifcif;
oef@jyef@jcif;/ aetdrf0ef;usif oyf,yfoef@Sif;jcif;/ aus;Gm&yfuGufup+yD; +rdK@e,frsm;
oef@Sif;om,mjcif;rsm;ukd ta&;xm; wav;wpm;aqmifGuf&if trd_ufodkuf ykd;
r$m;rsm; uif;pifwJh ywf0ef;usiftjzpf t+rJwnfdSaeyg/r,f? a&m*gykd;r$m;rsm;[m ywf
0ef;usifdS trd_ufodkufrsm;/ zkHrH_rsm;rSm udef;atmif;aeavhSdwhJ rsufpdeJ hrjrifEdkifwJhowW
0grsm;jzpf=uygw,f?
ywf0ef;usiftrd_ufodkufrsm;ukd pHepfwuspGe@f ypfjcif;/ ykd;owfaq;&nfrsm;
yufzsef;jcif;/ rD;d_@zsufqD;jcif;wkd@jzifh rSDckdudef;atmif;aewJh ykd;r$m;rsm;ukd okwfoifSif;vif;
ypf&ygw,f? ywf0ef;usif oef@Sif;av rSDckdaexdkifwJh ykd;r$m;xk enf;yg;av uif;pifav
jzpfygw,f? 'DvkdeJ h oef@Sif;wJhywf0ef;usif[m vl&J@usef;rma&; aumif;rGefbkd@ukd t
axmuftuljyKygw,f?
wzef ywf0ef;usifoef@Sif;aer_ pdrf;vef;pkdajyaer_rsm;a=umifh rsufpdyom'
=unfvifap+yD;/ pdwft[m&vJ wkd;yGg;apygw,f? pdwfcsrf;omwJhtwGuf cE<mukd,fusef;
rma&;vJ wkd;wufvmapygw,f? usef;rmvkd@ csrf;omr,f/ csrf;omvkd@ vef;jzmr,f
qkdwJh0uFygrSm usifvnf+yD; om,m0ajymwJhvl@avmurSm at;csrf;pGmaexkdifoGm;
EdkifrSmjzpfygw,f? usef;rmrS csrf;oma&;ukdaqmifGufEdkifr,f/ csrf;omrS usef;rma&;
vkdtifrsm;ukd jznfh qnf;ay;EdkifrSmjzpfygw,f? Health for Wealth, Wealth for
Health jzpfygr,f?
wukd,fa&oef@Sif;r_ukd tav;jyK *kxm;aqmifGuf&if; ywf0ef;usifoe@fSif;
a&;ukdyg wefbkd;xm; pkaygif;yg0ifaqmifGuf&if a&m*guif;pif ywf0ef;usifrSm
om,mcsrf;ajrhpGm aexkdif&vsuf tma&m*sH y&rH vmbH qkxl;}uD;ukd qGwfcl;Edkif
rSmjzpf ygw,f?
jynfawmfjyefa&m*grsm;tygt0if ajymumrukefwJha&m*gpkH uif;a0;bkd@
usef;rma&;tp oef@Sif;=u&rSmjzpfyga=umif; pum;aESmif;yg;vkduf&ygw,f?
Health for All, All for Health

Dr.
79

0vkH;

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

xkwf a0rI rS wfw rf;


pmtkyftrnf
a7;om;ol
xkwfa0onfhESpf
jyefvnfykHESdyfjcif;
xkwfa0ol
rsufESmzkH;
tqiftjyif
twGif;jc,frIH;rI
pmpDpmdkuf
rwnfyHhykd;rI
rlykdif

jynfawmfjyefa&m*grsm;
Dr. 0vkH;
2005 ck {NyD
2010 ck Edk0ifbm 12
Burma Star Group
Burma Star DTP
Burma Star DTP
MS COREL

xdkufeJYtzGJU
OD;0if;atmif? ESif;,kvGif? a0a0vGif
Dr. armifarmifvSBudKif

jrefrmEdkifiHj ynfo lrsm;\


sm;\ vlrIaxmufu l&HykHaiGt wGuf xkwfa0ygonf

80

a'gufwm0vkH;

jynfawmfjyefam*grsm;

&nfajrmf}uHajymumoGm;rSmu
jynfawmfjyefa&m*grsm;ta=umif;yg
tJ'd[mawGuawmh
tonf;u pum;rajymapESifh
onfwcgw=udrfajymrSmu
tpmtdrfa&m*gb,
wDumxGifxm; ADwmrifrsm;
wwufpm;vJ woufrSm;yJ
aorif;wref ae&if;jyef
0rf;csKyfwm twif;rvkyfygeJh
ta&;rvSav#mrSm aoG;usa&m*g
wenf;a=umufp&m qD;ausmufyg
wkwfydefaq; tSdefrao; ESdrfay;
pwJh pwJh a&m*gawGaygh
tma&m*sH y&rH vmbH

jrefrmEdkifiHjynfolrsm;\ vlrIaxmuf
81 ul&HykHaiGtwGuf xkwfa0ygonf

You might also like