tNDEKLER

Sayfa No

ZET2 1.GR VE AMA.3 2.KURAMSAL BLGLER.4 2.1.Distilasyon ve eitleri4 2.2.Fraksiyonlu Distilasyon ve Prensipleri5 2.3.Raoult Yasas..............6 2.4.Henry Yasas...7 2.5.Raoult ve Henry Yasalaryla Aktiflik Katsays Bulunmas....8 2.6.Aktiflik Katsays in Gibbs-Duhem Denklemleri......9 2.7.Azeotropik Karmlar......9 2.8.Refraktometri.10 3.DENEYSEL YNTEM11 3.1.Kullanlan Malzemeler....11 3.2.Deneyin Yapl..11 4.DENEYSEL HESAPLAMALAR.12 4.1. Krma ndisi Mol Kesri Grafiinden Metanoln Mol Kesrinin Okunmas..12 4.2. Her Karm in Metanoln Buhar Basncnn Hesaplanmas...12 4.3. Metanoln Sv Haldeki Mol Kesirlerinin Hesaplanmas...13 4.4. Aktivite Katsaylarnn Hesaplanmas.15 4.5. Kimyasal Potansiyelin Hesaplanmas.16 5.TARTIMA VE YORUM.17 6.GRAFKLER.18 KAYNAKLAR..19

ZET

Deneyde, metanol (CH3OH-metil alkol) ve kloroform (CHCl3-metil triklorr) svlar kullanld ve 5 farkl konsantrasyonda metanol-kloroform karmlar hazrland. Oluturulan karmlar teker teker, elektrikli stc kullanlarak, stlmaya baland. Termometrede scakln art gzlendi ve scakln bir sre sabit kald noktadaki scaklk kaynama noktas olarak belirlendi. Kaynama esnasnda daha nceden oluturulmu karmlarn fraksiyonlu distilasyon (ayrmsal damtma) yntemi ile ayrt gzlemlendi. Distilasyon sonucunda oluan buharn youturulmas ile elde edilen sv rnn ilk birka damlas alnd ve refraktometre aracl ile krlma indisi bulundu. Buharlamayan sv ksm ise soutuldu ve birka damla alnarak refraktometre aracl ile krlma indisi bulundu. Kaynama noktalar ve krlma indisi kullanlarak kalibrasyon erisinden de yararlanlarak deney hesaplamalar yapld.

1.GR VE AMA

kili karmlarn kaynama noktas diyagram deneyinde, azeotrop karmlarn birbirinde ayrlmas iin fraksiyonlu distilasyon yntemi kullanlr. Kaynama noktas diyagram izilmesi iin kaynama noktalarnn ve krlma indislerinin llmesi gerekmektedir. Bunun iin refraktometre ve kalibrasyon erisi kullanlr. Aktiflik katsays, sv-buhar dengeleri llerek belirlenir. Raoult ve Henry kanunlar bunu aklar. Saf bileenlerin buhar basnlarnn scakla ball ise Antonie eitlii ile hesaplanlr. Deneyin amalar: -Saf bileenleri ve kompozisyonu belli olan 10 farkl karmn krlma indisinin belirlenmesi. -Metanol ve kloroform karmnn kaynama noktas diyagramnn izilmesi.

2.KURAMSAL BLGLER 2.1. Distilasyon ve eitleri Damtma, iki veya daha fazla bileen ieren bir karmn stlp, buhar ve sv faz oluturmak suretiyle daha uucu bileence zengin karmlarn elde edilmesini salayan ayrma ilemidir. Distilasyon ilemi srasnda, buhar faz daha uucu olan A bileeni tarafndan zenginleirken, sv faz ise kaynama scakl daha yksek olan B bileenince zenginleir. Fakat yzde 100 a ieren bir buhar faz elde edilemez. Dier bir tanmlama ile; tm bileenlerinin uucu olmak zorunda olduu, yksek oranlarda ayrmaya izin veren bir eit ayrma prosesidir. ki veya daha fazla bileenli sv karmlarnn stlp buhar ve sv faz oluturulmas suretiyle, daha uucu bileence zengin karmlarn elde edilmesine denir. Distilasyonun gerekletirilebilmesi iin temel art, denge durumuna erimi buhar-sv sisteminde, buhar fazn sv fazdan farkl bileime sahip olmasdr. Buhar ve sv faz bileimleri ayn olursa, distilasyonda yeterli bir ayrma gereklemez. Damtma, zellikle organik bileiklerin saflatrlmas ve ayrlmasnda en ok kullanlan yntemlerden biridir. Kaynama noktasnda bulunan bir svya daha fazla s verilirse svnn scakl artmaz, verilen s svnn buhar haline dnmesini salar. Scaklk, svnn tamamen buhar halinde uzaklamasna kadar sabit kalr. Bu yntemle buhar basnlar farkl olan svlar birbiriniden ayrlabilir. eitli parametreler gz nne alnarak distilasyon eitlerinin

snflandrlmas mmkndr. alma ekline gre srekli-kesikli; besleme akmna gre ikili sistem-oklu sistem; alnan rn akmnn saysna gre tek akm-ok akm; ayrma ileminde ek besleme akm kullanlp kullanlmamasna gre azeotropik-ekstraktif-tuz katkl; kolon i yapsna gre rafl kolon-dolgulu kolon gibi snflandrmalar mmkndr. Ayrca riflaks varlna gre de snflandrma sz konusudur.

Normal atmosfer basncnda yaplan distilasyon trleri:

Normal distilasyon: Kaynama scaklna yakn scaklklarda bozunmayan maddelere uygulanr. Kaynama noktalar birbirine yakn maddelerin

Fraksiyonlu

distilasyon:

ayrlmasnda kullanlr.

Su buhar distilasyonu: Suda znmeyen ve miktar az olan maddeleri uucu olmayan karmlardan ayrmak iin zellikle madde 100 distilasyonu kullanlr. Normal atmosfer basncndan dk basnlarda yaplan distilasyon tr:
o

C nin zerinde

kaynyorsa ve kaynama noktasna yakn scaklklarda bozunuyorsa su buhar

Vakum destilasyonu: Kaynama scaklklarnn altnda bozunabilen maddeler iin kullanlr. (1) 2.2. Fraksiyonlu Distilasyon ve Prensipleri Distilasyon, bir karmdaki bileenleri birbirinden ayrma ilemidir. ki veya daha fazla svdan olumu sv-sv karmlarn ayrmada bu karm oluturan svlarn kaynama noktalarndaki farktan yararlanlr. zeltiyi oluturan svlarn kaynama noktalar ya da uuculuklar arasndaki farktan yararlanarak yaplan ayrma ilemine Ayrmsal Damtma (Fraksiyonlu Distilasyon) ad verilir. Bu yntemle, karmdaki (dier madde veya maddelere gre) ok uucunun buhar fazda, az uucunun da sv fazda kalmas salanr. Distillenen ksm tek bir kapta toplanaca yerde ardarda bir sra iede toplanacak olursa, u hallere rastlanr: - Balangtaki karma oranla en fazla uucu bileence zengin ilk ksmlar - Balangtaki karma gre en fazla uucu bileence ayn zenginlikte olan orta ksm - Balangtaki karma gre en az uucu bileence daha zengin olan artk ksm. Eer ilk ksma tekrar damtma ilemini uygulanrsa, buradan elde edilen buharn svs en uucu bileence daha da zenginletii grlr ve bu ilem bir ka kez tekrarlandnda ayrtrlmas istenen sv-sv karmnn birbirinden yksek oranda hatta tamamen ayrt gzlenir. Fakat bu biimde yaplan distilasyon 5

sanayide pek uygulanan bir yntem deildir. Bunun yerine sanayide, fabrikalarda ayrma kolonu denilen uzunca bir ayrma kolonuyla ilem tek admda gerekletirilir. kili bir sv karm damtma zere alalm. Dzenei hazrlarken uzunca bir borudan ayrma kolonuymu gibi faydalanmak iin buharlaan bileenlerin gidecei gzerghlarnn bu uzunca borudan gemesini salayalm. Karm kaynatldnda buharlar boruda ykselir ve bu esnada soumaya balar ve damlalar halinde younlar. Istarak kaynattmz karma gre daha dk kaynama noktasna sahip uucu svnn damlalar, karmla temas etmeden tekrar buharlar. Uucu bileence daha zengin buharn bu ilem sresince saf haline ok yakn bir kompozisyona ulamas, bu yntemle salanm olur. Borunun uzunluu yeterli ise, borunun ucundan en uucu bileen kar ve geriye teki bileen ya da bileenler kalr. (2) Maksimum ve minimum kaynama noktas gsteren sistemlerin Ayrmsal damtmasnda azeotrop karmla bir veya teki saf bileen ayrlabilir. rnein minimum kaynama noktas gsteren su-etil alkol sisteminde 760mm-Hg basncnda kaynama noktas 78,740C olan azeotrop %95,57 alkole karlktr. %95,57 den daha az alkol ieren bir karmn ayrmsal damtmasndan %95,57 alkol ile su ayrlr; %98lik alkol zeltisinin ayrmsal damtmas %95,57 alkol ile %100 alkole ayrlmas, teorik olarak olanakl ise de, pratik olarak olanakszdr. nk, fraksiyonun yaplaca scaklk aral 78,74C ile 78,80C arasnda olup fark ok azdr. Mutlak alkol elde etmek iin ya alkoln suyu, rnein CaO, Na2SO4 gibi cisimlerle alnr veya ikili sistem yerine l sistemin (su-alkol-oktan gibi) distilasyonu yaplr. (3)

2.3. Raoult Yasas zelti buhar basnlarnn nemi, zellikle ayrmsal damtma ilemlerinde ortaya kar. Uucu svlarn karmlar damtma yoluyla ayrlmak istendiinde, hangi bileenin ncelikle damtlabilecei onun buhar basncna baldr. Kaynama noktas ve osmotik basn gibi birok zellik de buhar basncyla ilgilidir. zcs A, zneni B olan iki bileenli bir zelti olduu varsayldnda, zneninin, zcnn buhar basncn drd gzlenir. deal bir zeltide 6

zcnn buhar basnc (PA) verilen bir scaklkta saf zcnn buhar basnc (PA) ile zcnn zeltideki mol kesrinin, (XA) arpmna eittir. Raoult tarafndan saptanan bu olaya Raoult Yasas denilir.

Pi =Pi * Xi

(1.1)

Raoult yasasna uyan her bileenin ksmi basnc sv fazdaki mol kesri ile dorusal olarak deien karmlar ideal karmlar denir. Raoult yasasna uyan karmlar ideal olduu gibi, Raoult yasas sadece ideal karmlar iin geerlidir. 2.4. Henry Yasas Bir gazn sv ierisindeki znrlne basncn etkisi, scakln etkisinden ok fazladr. ngiliz kimyac William Henry (17971836) bu gerei yle ifade etmitir: Bir gazn znrl gaz basncyla doru orantl olarak artar. Buna Henry Yasas denir ve matematiksel olarak u ekilde gsterilir: (4) C = k* Pgaz (1.2)

Doygun bir zeltide gaz molekllerinin zeltiden buharlama hz ile zeltiye geip younlama hz birbirine eittir. Bu hzlarn ikisi de birim hacimdeki moleklerin saysna baldr. Her hacim birimi bana molekl says, gaz halinde (gaz basncndaki ykselmeyle) ykseldii gibi, zeltide de hacim birimindeki molekl says (deriimdeki artla) ykselmelidir. Henry yasasnn pratik bir uygulamas hafif ikilerde grlr. Bu ieceklerde znen gaz karbon di oksittir(CO2) ve yksek gaz basnlarnda sodada daha ok CO2 znr. ecek kapan atmzda bir miktar gaz k fark ederiz. Basn kalktnda znm CO2 uzaklar ki, bu da kprme eklinde grlr. Keskin araplarda fermantasyonla oluan CO2, iede basn altnda znr, sodaya ise CO2 sonradan aktarlr. Henry yasas yksek basnlarda ve gazn suda iyonlamas ya da suyla tepkimeye girmesi sonucunda geerliliini yitirir. Henry yasasnn uygulanabilmesi iin, molekllerin hem gaz halinde hem de zeltide ayn olmas (deimemesi) gerekir.

2.5. Raoult ve Henry Yasalaryla Aktiflik Katsays Bulunmas Gerek karmlardaki bileenlerin buhar basnlar ideal karmlar iin tretilen Raoult ve Henry yasalarndan hesaplanan buhar basnlarndan sapma gsterirler. Bu sapma ayn molekller arasndaki itme ya da ekme kuvvetleri ile ayr molekller arasndaki itme ve ekme kuvvetlerinin farkl olmasndan kaynaklanr. Ayr molekllerin arasndaki itme kuvvetlerinin ayn molekller arasndaki itme kuvvetlerinden daha etkin olmas, buhar fazna geen olekllerin saysn arttrarak buhar basncn ykselteceinden Raoult yasasndan art sapma ortaya kar. Ayr molekllerin arasndaki ekme kuvvetlerinin ayn molekller arasndaki ekme kuvvetinden daha etkin olmas, buhar fazna geen molekl saysn azaltarak buhar basncn dreceinden Raoult yasasndan eksi sapma ortaya kar. Buhar fazlar ideal gaz karmna benzer davran gsteren sv ya da kat karmlardaki bileenlerin aktiflik ve aktiflik katsays Raoult ve Henry yasalarna dayanlarak farkl yollardan bulunabilir. Buhar ya da sv fazlar ideal birer karm olan sistemler iin termodinamik yoldan tretilen Pi =Pi * Xi eklindeki Raoult yasasnn, buhar faz ideal sv faz ise gerek olan karmlara uygulanabilmesi iin Xi deriimi yerine i aktifliinin alnmas gerekir. Bu durumda Pi = Pi * i eitlii yazlr. Buhar faz ideal gaz karm gibi davrandndan; Pi ksmi basnc, P karmn toplam buhar basnc, yi ise buhar fazndaki mol kesri olmak zere Pi = P* yi eklindeki Dalton yasasndan hesaplanabilir. Buna gre aktiflik: i = Pi / Pi = P* yi / Pi sistemlerdeki bir bileen iin Raoult yasasndan; fi = f i* i *xi (1.3) eitliinden bulunur. Sv faz yannda buhar faz da gerek karm olan

(1.4)

eitlii yazlabilir. Buradaki fi ve f i srasyla i bileenlerinin karmdaki ksmi fgasitesi ve saf haldeki fgasitesini i ve xi ise srasyla aktiflik katsaysn ve mol kesrini gstermektedir. 2.6. Aktiflik Katsays in Gibbs-Duhem Denklemleri deal ve ideal olmayan karmlardaki bileenlerin kimyasal potansiyel ad verilen ksmi molar entalpileri aada verilen eitlikler eklinde yazlr. (ideal) = i + RT * ln (xi) (gerek) = i + RT * ln (i *xi) denklemi ideal karmlarda mol (1.5)

(1.6) kesirlerine, gerek

Gibbs-Duhem gibi yazlr.

karmlarda ise aktiflik ve aktiflik katsaylarna bal olarak srasyla aadaki xi *di (ideal) = xi *dln xi = 0 xi* di

(1.7)

(gerek)

= xi *dln i = xi *dln (i *xi)

(1.8)

2.7.Azeotropik Karmlar Buhar basnc maksimum olan karm bileimi deimeksizin buharlar, yani saf bir madde gibi sabit scaklkta kaynar. Byle sabit kaynama noktas veren karmlar tekil eden sv iftlerinin bir listesi incelenirse grlr ki, minimum kaynama noktas gsterenlerin ounda bileenlerin en az bir tanesi hidroksil gurubuna sahiptir. Azeotropik karmn bileimini veren maksimumun yeri dahi, kaynama noktalar arasndaki bantya tabidir.(5) deal karmlar ve Raoult yasasndan az lde sapma gsteren karmlarn faz diyagramlarnda rastlanmad halde Raoult yasasndan byk lde sapma gsteren karmlarn faz diyagramlarnda A ile simgelenen dnm noktalar bulunmaktadr. Bu dnm noktalarnda sv fazn bileimine gre izilen doygun sv erisi ile buhar fazn bileimine gre izilen doygun buhar erisi birbirine teet olmaktadr. Sv ve buhar bileimleri ayn olan bu A noktalarnn temsil 9

ettii sistemlere azeotropik karm ya da azeotrop ad verilmektedir. Damtma ilemi sv ve buhar bileimlerinin farkl olmasna dayanlarak yaplan bir ayrma ilemi olduuna gre azeotropik karmlar damtma ile bileenlerine ayrlamazlar. Azeotropik karm veren sistemler damtldnda bileenlerden biri ile azeotropik karm ayrlr. Sistemin zerindeki basn deitirilerek azeotropik karmn bileimi deitirilebilir ya da azeotropik karm tmyle ortadan kaldrlabilir.(6)

2.8. Refraktometri Refraktometri krlma indisinden yararlanarak madde tanma metotlarndan birisidir. Krma indisi, maddenin erime noktas, kaynama noktas, younluu gibi fiziksel zelliklerinden birisidir. Krma indisi saydam maddelerde grlen bir zelliktir. Bir maddenin krma indisi, iinden geen k demetini dorultusundan saptrma miktar ile ilgilidir. Ik demetinin dorultusundan saptrlmas ise n madde iindeki hznn vakumdaki hzndan farkl ve kk olmasnn bir sonucudur. Baka bir deyile n madde iindeki hz ne kadar kkse, krma indisi o kadar byktr. Bu gerek, ni=Cv / Ci (1.9) eitlii ile verilir. Cv n vakumdaki hz, Ci saydam ortamdaki hz, ni ise maddenin krma indisidir. Bir maddenin krma indisiyle, iindeki k hznn arpm sabittir ve vakumdaki k hzna eittir. ni . C i = C v bulunan elektronlarn etkilemesi deimesidir.(7) ve dolaysyla n dalga (1.10) boyunun n madde iindeki hznn dmesinin nedeni, n elektrik alanyla maddede

10

3. DENEYSEL YNTEM 3.1. Kullanlan Malzemeler Damlalk Beher Dijital termometre Pipet Puar ift boazl balon joje Elektrikli stc Refraktometre Damtma iin cam ceket Erlenmeyer Etv Plastik tpa Metanol Kloroform

3.2. Deneyin Yapl Deneyin balang aamasnda kullanlacak olan farkl mol kesirlerinde metanol ve kloroform karmlarn hazrland. 1 numaral karm, 5 ml metanol ve 45 ml kloroform; 2 numaral karm 15 ml metanol ve 35 ml kloroform; 3 numaral karm 35 ml metanol ve 15 ml kloroform; 4 numaral karm 45 ml metanol ve 5 ml kloroform; 5 numaral karm 25 ml metanol ve 25 ml kloroform kullanlarak hazrland. 1 numaral karm ift boazl balon jojeye aktarld ve kaynamaya braklmak zere elektrikli stcya konuldu. Karm stlarak buharlatrld, youturuldu. Younlatrlan rn kolonun alt ksmndan alnd. Alnan sv rn bir behere aktarld ve refraktometre cam zerine damlatld ve krlma indisi deeri okundu. Bu arada karmn buharlamas srasnda scakln uzun bir sre deimedii, sabit kald noktay kaydederek kaynama noktas scakl olarak alnd. 1. karm iin yaplan ilemler 2-3-4-5 numaral karmlar iin de tekrar edildi. Btn lmler yapldktan sonra veriler kaydedildi. 11

4. DENEYSEL HESAPLAMALAR 4.1 Krma ndisi Mol Kesri Grafiinden Metanoln Mol Kesrinin Okunmas Tablo 1.1 Karm 1 2 3 4 5 Krma ndisi 1.4203 1.418 1.407 1.380 1.361 x (metanol-buhar) 0.31 0.37 0.61 0.84 0.42

4.2. Her Karm in Metanoln Buhar Basncnn Hesaplanmas

log Poi=A-[B/(T+C)] 1) log (Poi) = 8,20591-[1582,271/(51,1+239,726)] Poi = 102,7653 =582,505 hPa 582,505 hPa . (100hPa/1hPa) . (1atm/1.01325 *105 Pa) = 0,5749 atm

2) log (Poi) = 8,20591-[1582,271/(50,5+239,726)] Poi = 102,754 = 567,612 hPa 567,612 hPa . (100hPa/1hPa) . (1atm/1,01325 *105 Pa) = 0,5602 atm

3) log (Poi) = 8,20591-[1582,271/(52,6+239,726)] Poi = 102,7932 = 621,179 hPa 621,179 hPa . (100hPa/1hPa) . (1atm/1,01325 *105 Pa) = 0,6131 atm

4) log (Poi) = 8,20591-[1582,271/(57,3+239,726)] Poi = 102,879 = 756,597 hPa 756.597 hPa . (100hPa/1hPa) . (1atm/1,01325 *105 Pa) = 0,7467 atm

12

5) log (Poi) = 8,20591-[1582,271/(60+239,726)] Poi = 102,927 = 845,279 hPa 845,279 hPa . (100hPa/1hPa) . (1atm/1,01325 *105 Pa) = 0,8342 atm

Tablo 1.2 Karm 1 2 3 4 5 Kaynama Noktas (C) 51.1 50.5 52.6 57.3 60 po(metanol) atm 0.5749 0.5602 0.6131 0.7467 0.8342

4.3 Metanoln Sv Haldeki Mol Kesirlerinin Hesaplanmas M metanol = 32.04 g/mol P(metanol) = 0.7914 g/cm3 P= m/v N=m/ma m=P*v M kloroform = 119,38 g/mol P(kloroform) = 1.4832 g/cm3

1) m(metanol) = ( 0.7914 g/cm3 ) * ( 5 ml ) = 3.957 g m (kloroform) = (1.4832 g/cm3 ) * ( 45 ml ) = 66.744 g n metanol = (3.957 g) / (32.04 g/mol) = 0.124 mol n kloroform = (66.744 g) / (119.38 g/mol) = 0.559 mol X metanol = n metanol / n toplam = (0.124) / (0.124+0.559) = 0.182

2) m(metanol) = ( 0.7914 g/cm3 ) * ( 10 ml ) = 7.914 g m (kloroform) = (1.4832 g/cm3 ) * ( 40 ml ) = 59.328 g n metanol = (7.914 g) / (32.04 g/mol) = 0.247 mol n kloroform = (59.328 g) / (119.38 g/mol) = 0.497 mol 13

X metanol = n metanol / n toplam = (0.247) / (0.247+0.497) = 0.332

3) m(metanol) = ( 0.7914 g/cm3 ) * ( 25 ml ) = 19.785 g m (kloroform) = (1.4832 g/cm3 ) * ( 25 ml ) = 37.08g n metanol = (19.785 g) / (32.04 g/mol) = 0.3106 mol n kloroform = (37.08 g) / (119.38 g/mol) = 0.6175 mol X metanol = n metanol / n toplam = (0.6175) / (0.6175+0.3106) = 0.665

4) m(metanol) = ( 0.7914 g/cm3 ) * ( 40 ml ) = 31.656 g m (kloroform) = (1.4832 g/cm3 ) * ( 10 ml ) = 14.832 g n metanol = (31.656 g) / (32.04 g/mol) = 0.988 mol n kloroform = (14.832 g)/ (119.38 g/mol) = 0.124 mol X metanol = n metanol / n toplam = (0.988) / (0.988+0.124) = 0.888

5) m(metanol) = ( 0.7914 g/cm3 ) * ( 45 ml ) = 35.613 g m (kloroform) = (1.4832 g/cm3 ) * ( 5 ml ) = 7.416 g n metanol = (35.613 g) / (32.04 g/mol) = 1.112 mol n kloroform = (7.416 g) / (119.38 g/mol) = 0.0621 mol X metanol = n metanol / n toplam = (1.112) / (1.112+0.0621) = 0.947

Tablo 1.3 Karm 1 2 3 4 5 X metanol (sv) 0.182 0.332 0.665 0.888 0.947

14

4.4. Aktivite Katsaylarnn Hesaplanmas

fi=(X metanol(buhar) *P(toplam)) / (X metanol(sv)* P(metanol)) fi=( ym * pt ) / (xm * pm ) 1) fi = (0.27 * 1 atm ) / (0.182 * 0.5749 atm ) = 2.580 2) fi = (0.34 * 1 atm ) / (0.332 * 0.5602 atm ) = 1.828 3) fi = (0.46 * 1 atm ) / (0.665 * 0.6131 atm ) = 1.128 4) fi = (0.685* 1 atm ) / (0.888 * 0.7467 atm ) = 1.033 5) fi = (0.818 * 1 atm) / (0.947 * 0.8342 atm ) = 1.035

Tablo 1.4 Karm 1 2 3 4 5

fi 2.580 1.828 1.128 1.033 1.035

15

4.5. Kimyasal Potansiyelin Hesaplanmas i- io=(RT*ln xi )+ (RT*ln fi) 1) i- io=[(0.08206 L.atm/mol.K) * (51.1+273 K) * (ln0,182 + ln2.580)] i- io = -20.105 L.atm/mol.K 2) i- io=[(0.08206 L.atm/mol.K) * (50.5+273 K) * (ln0,332 + ln1.828)] i- io = -13.257 L.atm/mol.K 3) i- io=[(0.08206 l.atm/mol.K) * (52.6+273 K) * (ln0,665 + ln1.128)] i- io= -7.682 L.atm/mol.K 4) i- io=[(0.08206 l.atm/mol.K) * (57.3+273 K) * (ln0,888 + ln1.033)] i- io= -2.340 L.atm/mol.K 5) i- io=[(0.08206 l.atm/mol.K) * (60+273 K) * (ln0,947 + ln1.035)] i- io= -0.548 L.atm/mol.K

Tablo 1.5 Karm 1 2 3 4 5 Kimyasal Potansiyel (i- io) (L.atm/mol.K) -20.105 -13.257 -7.6821 -2.340 -0.548

16

5. TARTIMA VE YORUM Deneyde elde edilen verilere bakldnda ( Tablo 1.2 ) grld gibi karmda metanol oran arttka karmn kaynama noktas artmtr. Bunun sebebi metanolun kaynama noktasnn kloroforma gre daha yksek bir deere sahip olmasdr. Karmdaki metanol yzdesi arttka refraktometreden okunan krlma indisi deerlerinin dt tablo 1.3 de grlmektedir. Bunun sebebi ise metanolun saf durumdaki krlma indisi deerinin, kloroformun saf haldeki krlma indisi deerine gre daha dk bir deere sahip olmasdr. Karmn kaynama noktas belirlenirken ortaya kan hatalar oluan s kayplarndan, ortaya kan dier hatalar krlma indisinin refraktometreden okunmas srasnda gzlemciye bal hatalardan kaynakland dnlmtr.

17

6. GRAFKLER 6.1. Metanol ve Kloroformun Kaynama Noktas Diyagram

62

60

58

Axis Title

56

sv faz buhar faz

54

52

50 0 0.2 0.4 0.6 Axis Title 0.8 1 1.2

18

KAYNAKLAR

(1) http://tr.wikipedia.org/wiki/Dam%C4%B1tma (2) Petrucci R. H. - Harwood W.S. Genel Kimya 1 6.Bask Palme Yaynclk New York, 1993 eviri: Uyar T. (3) Baykut, S.,Berkem, A.R., Fizikokimya stanbul niversitesi yaynlar (4) Petrucci R. H. - Harwood W.S. Genel Kimya 1 6.Bask Palme Yaynclk New York, 1993 eviri: Uyar T. (5) Palmer, W.G., (1954) (6) Sarkaya, Y., Fizikokimya, 5.bask (7) Gndz, T., nstrmental Analiz ,6.bask Denel Fizikokimya, irketi Mrettibiye Basmevi, stanbul

19