Professional Documents
Culture Documents
PERENCANAAN INSTALASI LISTRIK GEDUNG PERKANTORAN DINAS KEBERSIHAN DAN PERTAMANAN KOTA BATAM
LATAR BELAKANG
Dinas Kebersihan dan Pertamanan sebagai Satuan Kerja Perangkat Daerah (SKPD) dilingkungan Pemerintah Kota Batam, sampai dengan saat ini belum memiliki gedung perkantoran yang cukup memadai. Untuk meningkatkan kinerja dan pelayanan kepada masyarakat diperlukan sarana penunjang yang cukup memadai termasuk didalamnya adalah instalasi listrik pada gedung perkantoran.
Pada tahun anggaran 2010 sudah direncanakan untuk membangun kembali/merenovasi gedung perkantoran ex-Dispenda Kota Batam, sebagai gedung perkantoran Dinas Kebersihan dan Pertamanan. Renovasi ini mencakup penggantian semua instalasi listrik yang sudah ada. Penulis sebagai seorang staf di bagian perencanaan mencoba untuk membuat suatu perencanaan untuk instalasi listrik dimaksud.
Prinsip dasar dalam instalasi listrik adalah : 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Keamanan (Safety) Keandalan (Reliability) Kemudahan (Accessibility) Ketersediaan (Availibility) Pengaruh lingkungan (Impact of Environment) Ekonomi (Economic) Keindahan (Esthetic)
METODOLOGI PENELITIAN
Metode yang Digunakan :
Metode Observasi dan wawancara, melihat dan mempelajari kondisi
gedung serta melakukan wawancara dengan pimpinan tentang rencana pemanfaatan gedung perkantoran, termasuk rencana sumber daya listrik yang akan digunakan.
METODOLOGI PENELITIAN
Metode yang Digunakan :
Metode Observasi dan wawancara, melihat dan mempelajari kondisi
gedung serta melakukan wawancara dengan pimpinan tentang rencana pemanfaatan gedung perkantoran, termasuk rencana sumber daya listrik yang akan digunakan.
PERANCANGAN
RANCANGAN INSTALASI LISTRIK
Rancangan instalasi listrik ialah berkas gambar rancangan dan uraian teknik yang di gunakan sebagai pedoman untuk pelaksanaan pembangunan suatu instalasi listrik berupa : 1. Gambar situasi, menunjukkan : Letak gedung/lahan Situasi gedung/lahan 2. Gambar instalasi/jaringan yang meliputi : Rancangan tata letak perlengkapan instalasi listrik Rancangan gawai kendali Gambar rangkaian sirkit utama, sirkit cabang dan sirkit akhir. Tanda gambar
PERANCANGAN
3. Diagram garis tunggal Diagram PHB lengkap Data beban terpasang dan jenisnya Sistem pembumian Ukuran dan jenis penghantar
4. Gambar rinci fisik PHB Perlengkapan lain Cara pemasangan Cara pengoperasian
5.Perhitungan Teknis Susut tegangan Beban terpasang dan beban maksimum Arus hubung pendek dan daya hubung pendek Jenis penghantar dan KHA penghantar
PERANCANGAN
6. Bahan instalasi Jumlah dan jenisnya Spesifikasi teknis yang disyaratkan 7. Uraian teknis Ketentuan sistem proteksi Prosedur pengujian Jadwal waktu pelaksanaan 8. Perkiraan biaya
PERANCANGAN
RENCANA KEBUTUHAN DAYA
Rencana beban tersambung Lantai 1 :
Beban Lampu TL Lampu TL Lampu SL Jumlah 17 17 42 Daya (W) 40 2 x 40 40 Total (W) 680 1.360 1.680
14 50 4
2 Total
20 250 770
350
PERANCANGAN
RENCANA KEBUTUHAN DAYA
Rencana beban tersambung Lantai 2 :
Beban Lampu TL Lampu TL Lampu SL Jumlah 12 22 19 17 65 Daya (W) 40 2 x 40 40 20 250 Total (W) 480 1.760 9.120 340 13.250
11
6 Total
770
350
7.700
2.100 30.160
PERANCANGAN
RENCANA PENEMPATAN TITIK LAMPU/S. KONTAK Lt. 1
ANALISA
SISTEM DISTRIBUSI DAYA
DB 1
63A MCB/3P MCB/3P MCB/3P 50A 50A 50A
DARI PLN
MCB/3P
MCB/3P MCB/3P 100A
NYY 4x10 mm
NYY 4x10 mm NYY 4x10 mm
50A
20A
MCCB/3P
DB 2
MCB/3P MCB/3P
NYY 4x10 mm
R. KEBERSIHAN
NYY 4x10 mm NYY 4x10 mm NYY 4x10 mm NYY 4x10 mm NYY 4x10 mm
MCB/3P
50A
20A
ANALISA
GROUPING BEBAN DI R. KEPALA DINAS
AC 1/2 AC 1 STOP LAMPU LAMPU LAMPU LAMPU GROUP PK PK KONTAK TL TL SL 20W SL 40W 350W 770W 250 W 1x40W 2x40W
DAYA (watt)
R
MCB MCB MCB MCB 10A 6A 4A 10A 6A 2A 10A 6A
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1
2 3 4 5 6 7 8
1 4 6 2 4 1 2 3
Dari DB Lt. 2
4
2 4
200
1,540 1,000
6,340
R
MCB MCB 10A 6A 4A 6A 6A 6A 10A 6A 2A
1 2 3 4 5 6 7 8 9
3
4 2 1 1 3 4
1,020
1,000 400 1,020 750
Dari DB Lt. 2
NYM 3 x 2.5 mm
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
NYY 4x10 mm
3
1 2 4 1 3
750
1,270 1,000 260 5,550
ANALISA
GROUPING BEBAN DI R. BID. PROGRAM
AC 1/2 AC 1 STOP LAMPU LAMPU LAMPU LAMPU GROUP PK PK KONTAK TL TL SL 20W SL 40W 350W 770W 250 W 1x40W 2x40W
DAYA (watt)
R
MCB MCB MCB MCB 10A 6A 4A 10A 10A 10A 6A 2A
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
1 2 3 4 5 6 7 8
3 4 4 4 1 2
Dari DB Lt. 2
1 5
2 4
R
6A MCB 6A 4A 10A 6A
1 2 3 4 5 6 7 8 9
2
4 4 2 2
850
1,000 400 1,120
Dari DB Lt. 2
NYM 3 x 2.5 mm
NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
1 4
NYY 4x10 mm
1,000
4A 6A 6A 4A
1
1 1 3
420
1,020 750
2 6,960
400
ANALISA
GROUPING BEBAN DI R. BID. KEBERSIHAN
AC 1/2 AC 1 STOP LAMPU LAMPU LAMPU LAMPU GROUP PK PK KONTAK TL TL SL 20W SL 40W 350W 770W 250 W 1x40W 2x40W DAYA (watt)
R
MCB MCB MCB MCB 6A 6A 6A 6A 6A 6A 6A
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1 2 3 4 5 6 7
2 4 3 1 1 4 1 1 4 8
Dari DB Lt.1
ANALISA
GROUPING BEBAN DI R. BID. PERTAMANAN
AC 1/2 AC 1 STOP LAMPU LAMPU LAMPU LAMPU GROUP PK PK KONTAK TL TL SL 20W SL 40W 350W 770W 250 W 1x40W 2x40W DAYA (watt)
R
MCB MCB MCB MCB 6A 6A 6A 6A 6A 6A 6A
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
1 2 3 4 5 6 7
2 4 1 1 4 1 1 4 3 8
Dari DB Lt.1
DAYA (watt)
R
MCB
NYM 2 x 1.5
3A mm
1 2 3 4 5 6 2 2 2
Dari DB Lt.1
10
440 500
MCB MCB
NYM 3 x 2.5
4A mm
NYM 2 x 1.5
4A mm
380 500
NYY 4x8 mm
MCB
MCB MCB
NYM 3 x 2.5
4A mm
NYM 2 x 1.5
4A mm
NYM 3 x 2.5
4A mm
ANALISA
PERHITUNGAN MCB DAN KABEL DI R. KADIS
FASA GROUP
1 1 1 2 2 1 2 3 1 2
DAYA (Watt)
1,120
In (A)
6.36
MCB (A)
10 6 4 10 6
1.7 In (A)
10.82 9.66 4.64 14.88 9.66
KABEL
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
480 1,540 1,000 200 1,540
5.68
2.73 8.75 5.68 1.14 8.75
2 3
3
3 1
2
2 10
6
1.93 14.88
9.66
1,000
5.68
ANALISA
PERHITUNGAN MCB DAN KABEL DI R. BID. PROG
FASA GROUP
1 1 1 2 2 1 2 3 1 2
DAYA (Watt)
1,100
In (A)
6.25
MCB (A)
10 6 4 6 6
1.7 In (A)
10.63 9.66 3.86 9.85 7.24
KABEL
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
400 1,020 750 750 1,270
5.68
2.27 5.80 4.26 4.26 7.22
2 3
3 3
3 1
2 4
6 10
6 2
7.24 12.27
9.66 2.51
1,000
260
5.68
1.48
FASA GROUP
1 1 1 2 2 1 2 3 1 2
DAYA (Watt)
850
In (A)
4.83
MCB (A)
6 6 4 10 6
1.7 In (A)
8.21 9.66 3.86 10.82 9.66
KABEL
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
400 1,120 1,000 420 1,020
5.68
2.27 6.36 5.68 2.39 5.80
2 3
3 3
3 1
2 3
4 6
6 4
4.06 9.85
7.24 3.86
750
400
4.26
2.27
FASA GROUP
1 1 1 2 2 1 2 3 1 2
DAYA (Watt)
850
In (A)
4.83
MCB (A)
6 6 6 6 6
1.7 In (A)
8.21 9.66 7.34 9.85 9.66
KABEL
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
760 1,020 1,000 1,020 1,000
5.68
4.32 5.80 5.68 5.80 5.68
3 3
1 1
1 2
1 2
6 6
6 6
9.85 9.66
8.21 9.66
850
1,000
4.83
5.68
ANALISA
PERHITUNGAN MCB DAN KABEL DI R. BID. PERTAMAN
FASA GROUP
1 1 2 2 3 1 2 1 2 1
DAYA (Watt)
850
In (A)
4.83
MCB (A)
6 6 6 6 6
1.7 In (A)
8.21 9.66 9.85 9.66 9.85
KABEL
NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
1,020 1,000 1,020 1,000 760
5.68
5.80 5.68 5.80 5.68 4.32
3 3
1 1
2 3
1 2
6 6
6 6
9.66 7.34
8.21 9.66
850
1,000
4.83
5.68
ANALISA PERHITUNGAN MCB DAN KABEL DI R. RAPAT, SELASAR, PANTRI & TOILET
FASA GROUP
1 1 2 2 3 1 2 1 2 1
DAYA (Watt)
440
In (A)
2.50
MCB (A)
4 4 4 4 4
1.7 In (A)
4.25 4.83 3.67 4.83 4.64
KABEL
NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
500
380 500 480 500
2.84
2.16 2.84 2.73 2.84
4.83
NYM 3 x 2.5 mm
FASA GROUP
1 1 1 2
DAYA (Watt)
240
In (A)
1.36
MCB (A)
2 6
1.7 In (A)
2.32 9.66
KABEL
NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm
1,000
5.68
ANALISA PERHITUNGAN MCB DAN KABEL DI MUSHOLA, KANTIN & RUMAH PENJAGA KANTOR
FASA GROUP
1 1 2 2 3 1 2 1 2 1
DAYA (Watt)
420
In (A)
2.39
MCB (A)
4 4 2 6 2
1.7 In (A)
4.06 4.83 2.51 7.24 2.51
KABEL
NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm NYM 3 x 2.5 mm NYM 2 x 1.5 mm
500
260 750 260 500
2.84
1.48 4.26 1.48 2.84
4.83
NYM 3 x 2.5 mm