BANJA LUKA COLLEGE BANJA LUKA MILOA OBILIA 30.

SEMINARSKI RAD
PREDMET: SOCIOLOGIJA I MENADMENT Tema: Socioloki pristup menadmentu

Predmetni nastavnik: Prof.dr Aleksandar oki

Student: Rajko Radakovi Broj indeksa: 250/09

Banja Luka, maj 2010. god.

SADRAJ
1. UVOD...............................................................................................3

2. NASTANAK I RAZVOJ MENADMENTA...............................3 2.1. Pojava menadmenta.......................................................3 2.2. Pojmovno odreenje menadmenta................................4
3. SAVREMENA SOCIOLOGIJA....................................................5 4. ODNOS SOCIOLOGIJE I MENADMENTA...........................6

5. UPRAVLJANJE KROZ LJUDSKU ISTORIJU.........................7 6. ZAKLJUAK................................................................................10

7. LITERATURA..............................................................................11

1. UVOD
Prouavajui drutvo od njegovih poetaka, strukturu, faze razvijanja sociologija je uvijek nastojala da da analizira i objasni drutvene pojave i da istrai ovjekovo ponaanje i djelovanje. Izuavanje brojnih drutvenih pojava dovelo je sociologiju do toga da moe na naunoj osnovi objasniti meusobnu povezanost odreenih drutvenih pojava. U dananjem modernom drutvu, koje se veoma brzo razvija, predstavlja izazov za sociologiju. Sociologija se bavi i sa globalizacijom, kao jednom od pojava, modernog razvoja drutva i samim tim se tu naao i menadment kao metod upravljanja. Kako se u modernom drutvu sve brzo mjenja tako se i menadment prilagoava novo nastaloj situaciji. Iz tih razloga, jedan od zadataka sociologije je ukazivanje onih drutvenih pojava koje utiu na menadment, ali i kako menadment utie na te drutvene pojave.

2. NASTANAK I RAZVOJ MENADMENTA 2.1. Pojava menadmenta

Ako istorijski posmatramo, moemo vidjeti da je menadment nastao u dalekoj prolosti. Rije menadment potie od engleske rijei manage ( menid ), to kad se prevede na na jezik znai upravljanje i od toga se dalje izvelo npr. upravljanje preduzeem ili nekim javnim poslovima. Pojava menadmenta se vezuje za daleku prolost, ali poetak njegove primjene, u savremenom smislu, vezuje se za doba industrijalizacije. Krajem XIX i poetkom XX vjeka javlja se potreba da se u procesu privreivanja primjene odgovarajua znanja i vrline koja e doprinjeti to boljoj proizvodnji. Cilj je bio da se poslovi obavljaju racionalno, odnosno da se sa to manjim ulaganjem elemenata proizvodnje ostvare to vei i bolji rezultati. Mogunost da se poslovi obavljaju to bolje omoguava efikasan menadment. Svako preduzee predstavlja odreeni organizacioni sistem. Pretpostavlja se da je sistem skup elemenata koji skladno funkcioniu i da poslovi upravljanja u tom sistemu imaju veliki znaaj. Nosiocima sistema upravljanja postavljaju se sloeniji zadaci. Te zadatke mogu da izvre ljudi koji su kvalifikovani za izvravanje te vrste zadataka, tj. menaderi. Neke od aktivnosti profesionalnih menadera su skupovi znanja i vjetina koje koriste kako bi regulisali znanje u okviru organizacionih sistema. Kada se govori o pojavi menadmenta neophodno je napraviti razliku izmeu pojave menadmenta kao prakse i menadmenta kao naune discipline. Kao praksa menadment je mnogo stariji od menadmenta kao naune discipline.

2.2. Pojmovno odreenje i definisanje menadmenta

Uglavnom se pod pojmom menadment podrazumijeva odluivanje o ciljevima nekog sistema, o nainu i sredstvima kojim se ciljevi mogu ostvariti i o korienju rezultata poslovanja sistema. Jedan od ciljeva poslovanja svakog sistema je i odreivanje ciljeva poslovanja kojim se obezbjeuje saznanje o potrbebama trita, konkurenciji, razvoju i o novim proizvodima. Sve su vei i brojniji zadaci koji se postavljaju pred menadere. Sve vei znaaj i uloga brojnih menadera i njihovih aktivnosti, koje su bitne za efikasnost organizacije, doprinjeli su tome da se menadment prouava kao posebna nauna disciplina. Mnogi naunici koji smatraju da menadment moe da se posmatra kao: vjetina upravljanja, teorija o upravljanju i upravljaka struktura. Menadment je sloena aktivnost kadrova koji su struni i obrazovani. U teoriji se esto koristi termin menadment kao sinonim za rije administration, to znai upravljanje. Pod pojmom menaderstvo treba shvatiti proces planiranja, organizovanja, odluivanja, voenja i kontrole prirodnih, ljudskih, finansijskih i informacionih resursa radi postizanja to boljih uspjeha u samom poslovanju. Menaderi su strunjaci za upravljanje kapitalom.Zadatak menadera je da obavljaju razne poslove meu kojima su najee odreivanje ciljeva, realizacija ciljeva, organizovanje poslovanja, raspored poslova, delegiranje ovlatenja, odreivanje raspona rukovoenja, izbor i imenovanje kadrova, stimulisanje i sankcionisanje rada ljudi i futurologija i razvoj preduzea. Dananji savremeni menadment karakterie profesionalizam.Sve vie se menaderstvo razvija i postaje profesija nauka i vjetina. Odreene aktivnosti koje su usmjerene na brzo rjeavanje, rasporeivanje i koritenje ljudskih i materijalnih resursa radu postizanja odreenog cilja predstavljaju funkciju menadmenta. Kako je ve spomenuto, krajem XIX i poetkom XX vjeka zapoinje period intenzivnog privreivanja u proizvodnji materijalnih dobara. Ogranienost materijalnih i ljudskih resursa doveli su do toga da se moralo poeti racionalnije ponaati u procesu proizvodnje. Samim tim dolo je do toga da se znanje sve vie poelo vrednovati. Sve vie se javljala potreba za to boljom pripremom poslova, koordinacijom zadataka i za kontrolom ostvarenja ciljeva preduzea. Podjela rada predstavlja bitan faktor u efikasnosti preduzea. Vlasnici kapitala koji bude uloen u odreeno preduzee bili su nosioci funkcije upravljanja i rukovoenja u tom preduzeu. Tako je bilo na poetku, ak su vlasnici kapitala uestvovali u izvrnim poslovima. Ovakva organizacija je bila mogua u manjim preduzeima koja se bave nekom jednostavnom djelatnou. Meutim, dnas je situacija skroz drugaija. Pod uticajem modernizacije, razvoja privrede i drutvenog ivota uopte, dolo je do toga da vlasnici kapitala ulau novac u odreene firme i menaderi postaju ti koji upravljaju njihovim novcem. Preduzee podrazumijeva razliite oblike svojine kapitala koji se udruuje kad se formira odreeno preduzee. Uglavnom to predstavlja da je mogue osnovati preduzee na dravnoj i privatnoj svojini. Principi po kojima se organizuje poslovanje privrednih subjekata su koritenje raspoloivog kapitala udruenih vlasnika i to efikasnije obavljanje posla. U ovako organizovanom preduzeu struni i obrazovani kadrovi obavljaju mnoge funkcije umjesto i za korist udruenih vlasnika koji su uloili sopstveni kapital u to preduzee.Struni i obrazovani kadrovi koji u preduzeu obavljaju neke od najvanijih poslova povremeno se razvijaju i napreduju u poslovne 4

menadere. Oni vode posao u ime preduzea, a motivisani su uslovljenou njihove zarade veliinom profita preduzea u kom su zaposleni. Naime, u dananje vrijeme poslovanje svakog preduzea zavisi od strunosti i sposobnosti menadmenta tog preduzea.

3. SAVREMENA SOCIOLOGIJA
Savremena sociologija posveuje puno panje drutvenim pojavama koje utiu na razvoj cjelokupnog drutva. Sociologija prati civilizacijski razvoj drutva i promjene koje globalizacija nosi sa sobom. Poznato je da globalizacija eli da ujedini ovjeanstvo u jedainstveno svjetsko drutvo. Globalizacija se suoava sa sve veim brojem neprijatelja, ali se iz dana u dan sve vie iri i to od sociologije zahtijeva vee i ire istraivanje.Proces u kom se ele ujediniti sva drutva i u tom procesu svi ulaze sa razliitih pozicija i na njega nesumljivo utiu razvoj modernih tehnologija, razvoj sredstava komunikacije i uticaj masovnih medija. Oni koji podravaju globalizaciju misle da bi pod okriljem jednog jedinstvenog svijeta svi ljudi imali jednake uslove za razvoj i napredovanje. Protivnici globalizacije smatraju da je to samo la da bi svi imali jednake uslove za ivot i da bi bogatije drave imale jo vei standard i bolje uslove ivota, a da bi ivot u manje razvijenim zemljama bio jo gori. Kako je globalizacija veoma sloen drutveni proces veliki je izazov za savremenu sociologiju. Sociologija se bavi drutvenim procesima, pojavama i promjenama koje stvaraju odreene probleme ovjeku .Takoe, sociologija prati velike meunarodne kompanije i korporacije za koje se smatra dasu povezane sa globalizacijom.Moderna sociologija se bavi problemima koje stvaraju ekoloke krize, masovne komunikacije,na socijalne strukture stanovnitva i mnoge druge. Sva ova pitanja i problemi tema su za istraivanje moderne sociologije. Vidljivo je da su veina pitanja i problema moderne sociologije vezana uz globalizaciju. Moderna sociologija se bavi svim promjenama u okviru drutva, pa tako i modrnizacijom. Modernizaciju treba shvatiti kao vieslojan i polihron proces strukturalnih drutvenih promjena koje su tendencijski i u svom globalnom rezultatu usmjerene ka cjelovitom drutvenom napretku. Oni su u osnovi indentini sa kriterijumima ,, dobrog drutva . To su: 1. razvoj proizvodnih snaga koji omoguuje porast materijalnog standarda svih ljudi, uz ouvanje ivotne sredine; 2. slobode ovjeka i graanina, ustavom i politikim ustanovama garantovane; 3. smanjivanje nejednakosti u uslovima ivota i ivotnim ansama ljudi; 4. osjeaj relativnog zadovoljstva pojedinaca i grupa svojim drutvenim poloajem. . Modernizacija se ne svodi samo na ispunjavanje ovih kriterijuma, ali bez ispunjenja ovih kriterijuma nema kompletne modernizacije. U modernoj sociologiji se smatra da moderno drutvo nastaje zajedno sa graanskom klasom. Ona je njegov tvorac. I smatra se da je to kapitalistiko drutvo. Osnovne odlike kapitalistikog drutva su: proizvodnja profita, tehniki rast, racionalizacija, privatna svojina, pravna drava i politika sloboda svakog pojedinca. Njegove normativne osnove su ideja progresa, individualizam i univerzalnost prava; a njegova osnovna deviza novac. Njegov najrazvijeniji oblik demokratsko, tehnoloki i ekonomski efikasno drutvo. To drutvo se u proizvodnji roba i rastu ivotnog standarda pokazalo kao superiorno nad svim ostalim oblicima drutvenog ureenja u planetarnim razmjerama. Tome tee 5

gotovo sva drutva savremenog svijeta. Meutim, sociologija smatra da postoji i destruktivna strana modernizacije i da proizilazi iz njenog idejnog korijena: njene totalne zaokupljenosti umom i razumom i zapostavljanje cjeline ljudskog bia. Moderno drutvo nije kalup koji se u svim uslovima puni istim sadrajem. Modernizacija se uvijek zbiva u konkretnom sistemu drutvenih odnosa.

4. ODNOS SOCIOLOGIJE I MENADMENTA

Ljudsko drutvo i odnosi u njemu se stalno mjenjaju. Pa se tako i menadment kao sistem upravljanja naao na prekretnici i kroz istoriju doivio mnoge i brojne transformacije, a sve to u cilju to boljeg privikavanja novonastaloj situaciji. Sa brojnim promjenama menadment je uspjevao da pronadje nove naine i puteve za to bolje poslovanje. Stalno prilagodjavanje izmjenilo je menadment i sistem upravljanja se se morao prilagoditi kako prirodno, kulturno, tehniki, politiki tako i moralno, a samim tim se i poloaj ovjeka promjenio u procesu rada i upravljanja. Za sociologiju je bitno da istrai menadment kao drutvenu pojavu, kao i sve druge pojave koje u savremenom drutvu odreuju menadment. Sociologija definie promjene u drutvu koje utiu na menadment. Isto tako sociologija analizira sve drutvene promjene koje utiu na sistem upravljanja. Osnovni zadatak sociologije je da uoava promjene u razvoju drutva koje utiu na poloaj ljudi u procesu rada i upravljanja. Takodje, sociologija uoava i kako nove tehnologije i virtuelno poslovanje utiu na ivot ovjeka. to se tie izuavanja menadmenta sociologija bi trebala da objasni, istrai i pokae kako e se menadment razvijati. Sociologija bi trebala da postavi za svoj osnovni cilj izuavanje menadmenta i da ukae na to kako e se menadment razvijati u budunosti. Kao i mnoge druge nauke i sociologija ima mnogo svojih oblasti djelovanja, a u smislu to boljeg izuavanja odreene oblasti. Jedna od najmlaih grana sociologije je sociologija menadmenta koja se bavi prouavanjem odnosa drutva i menadmenta. Sociologija menadmenta je jo uvijek relativno mlada socioloka disciplina i iz tog razloga nije teorijski uobliena. Predmet izuavanja sociologije menadmenta nije potpuno definisan, nije utvren njen metod i nije utvren njen odnos prema drugim naukama. Sociologija menadmenta je zasebna disciplina sociologije i ona istrauje menadment kao poseban sistem upravljanja. Samim tim jasno je da sociologija menadmenta ima za cilj istivanje menadmenta u svim njegovim oblastima. Jasno je da sociologija menadmenta izuava menadment kao drutveni proces, istrauje zakonitosti drutvenih odnosa i traga za novim nainima kako se sistem upravljanja to bolje primjeniti u praksi. Sociologija menadmenta se pojavila krajem XX vjeka i nastala je otprilike u isto vrijeme kada se pojavilo interesovanje drutva da se istrai menadment. Interes drutva da se menadment istrai neminovno je posljedica drutveno-ekonomskih i brojnih drugih progresa koji su zahvatili moderno drutvo. Poboljani drutveni odnosi donijeli su znaajne promjene u cijelom drutvu, a isto tako i u menadmentu kao sistemu upravljanja. Osvaren je i napredak u socijalnim i ekonomskim sistemima, u procesu proizvodnje i prometa,a sve ove promjene uticale su na poboljanje u menadmentu i u samim meuljudskim odnosima. Procesi mehanizacije, automatizacije, informatike- uticali su na promjenu sistema upravljanja, to je dovelo do toga da se menadment morao prilagoditi novonastaloj situaciji. Sociologija 6

menadmenta je nastala iz ljudske potrebe da se istrae veze izmeu sociologije i menadmenta kao drutvene pojave i mnoih drugih drutvenih pojava koje su povezane sa menadmentom. Prouavanje menadmenta kao drutvene pojave pruaju i mnoge druge nauke i uz pomo toga odreuju se specifinosti i karakteristike menadmenta kao drutvene pojave. Sociologija menadmenta treba da istrai karakteristike menadmenta, da izrazi njegovu drutvenu stranu, da prikae kako se sistem upravljanja razvijao, da objasni znaaj savremeno menadmenta u da nanjem drutvu, da pokae kakv uticaj na menadment imaju konstantne promjene u drutvu i da pokae nivo morala i etike u menadmentu. Meutim, veoma je teko istraiti i prikazati sve ove karakteristike, pa se sve ee istie da su ovo problemi koje bi sociologija menadmenta, kao posebna disciplina sociologije, trebalo da izuava.

5. UPRAVLJANJE KROZ LJUDSKU ISTORIJU

Na razvoj menadmenta uticali su brojni faktori. Neki od najznaajnih faktora su: razvijenost ekonomije, kultura, politiki odnosi, navike, obiaji, moral, etika i brojni drugi faktori koji su uticali na cjelokupan razvoj menadmenta. Razvoj menadmenta je znatno uticao na razvoj drutva, ali je i razvoj drutva znatno uticao na razvoj menadmenta. Menadment je kao sistem ili vjetina upravljanja nastao kad i ljudsko drutvo u vrijeme kada se prvobitni ovjek morao boriti sa prirodom. Zato mnogi misle da je upravljanje veoma stara disciplina koliko i sam ovjek. Prvi pisani tragovi o sistemu upravljanja vezani su uz upravljanje javnim radovima, odreenim dravnikim poslovima, vojnim aktivnostima, crkvenim poslovima. Uglavnom, prvi pisani tragovi ukazuju da su ti poslovi bili vezani uz organizacije kakve su bile drava, vojska i neto kasnije i crkva. Menadment u savremeno vrijeme nastaje u osamnaestom vijeku u periodu industrijskih revolucija. U istorijskom razvoju menadmenta, poev od prije pet hiljada godina prije nove ere, pa sve do dananjih dana vidljiva je potrba ovjeka da organizuje, planira, kontrolie i nareuje, tj. da upravlja u odreenoj situaciji i da iz te situacije izadje na pravi put i da ostvari ciljeve. Prvi tragovi menadmenta vezuju se za Mesopotamiju, teritoriju na kojoj se nalaze dananji Iran i Irak, gdje su pet hiljada godina prije nove ere ivjeli sumeri jedan od najstarih naroda. Sumeri su bili narod nepoznatog porijekla, koji su u toku treeg i etvrtog vijeka dostigli veliki nivo razvoja kulture, koja se zasnivala na razvijenoj privredi, a smatra sa da su to dostigli razvojem irigacionih sistema navodnjavanja, razvojem klinastog pisma na ploama od ilovae i velikom ulogom svetenika kao povlatenog sloja. Sumerska civilazacija se smatra kao prvi primjer pojave menadmenta u oblasti rada svetenstva, dravne uprave i javnih radova. Smatra se da su Sumeri prvi osnovali grad i uveli funkciju upravljaa i izgradili profesionalnu upravljaku strukturu. Sumeri su smatrali da je najbolja organizacija onda kada se podjeli odgovornost u organizaciji i da vladar bude glavni rukovodilac jedinstvene administracije i posjeda. Plodovi su se prikupljali u skladitima, svetenici su upravljali sa tim plodovima i vodili evidenciju o njima. Evidencija se sastojala u kontroli zaliha i inventarisanju uskladitenih plodova. Dakle, jasno je vidljivo da su Sumeri bili narod poznat u oblasti dravne uprave, velikih poljoprivrednih radova i rada svetenstva, to predstavlja veliki dokaz o praksi menadmenta. 7

Tragove menadmenta nalazimo i u Egiptu. U doba starog egipatskog carstva nalazimo sistem upravljanja star oko pet hiljada godina i to u izgradnji piramida u periodu od 2700 do 2200 godine prije Hristovog roenja. Smatra se da je gradnja Keopsove piramide prije etiri hiljade godina, da je za njenu izgradnju, originalna visina piramide tada je iznosila sto trideset sedam metara i da je njena osnova bila veliine dvesta pedeset sa dvesta pedeset metara. Na izgradnji ove piramide uestvovalo je vie od sto hiljada robova i da je u njenu izgradnju potroeno preko dva i po miliona kamenih blokova. Ti kameni blokovi bili su teki od dvije do pet tona svaki od njih i dopremani su dolinom Nila. Sve aktivnosti oko izgradnje piramida neko je morao da isplanira, da organizuje rad, pa su postojali i oni koji su bili zadueni za kanjavanje i nareivanje, tako da su to vidljivi tragovi o postojanju uspjenog sustema upravljanja. Nisu Egipani bili uspjeni samo u izgradnji piramida, primjeri uspjenog menadmenta mogu se nai i u organizaciji egipatske dravne zajednice. Osnovne karakteristike njihovog ustrojstva dravne zajednice odnosili su se na plate dravnih slubenika, raspodjelu prihoda, na popunu dravne blagajne, borbu sa neprijateljem, voenje dravnih poslova i brojne druge karakteristike. Znaajni dokazi o menadmentu mogu se pronai i u drevnoj vavilonskoj dravi. Naime, ovi tragovi vezuju se za period od 2200 do 1700 godine prije nove ere i tadanjeg njihovog vladara cara Hamurabija, koji je bio poznat po svom zakoniku, koji je obuhvaao oko 282 zakona. U svom zakoniku vavilonski car Hamurabi je regulisao brojna pitanja koja su vezana za upravljanje dravom i radom dravne administracije. Regulisano je ponaanje ljudi i ponaanje meu ljudima. U Hamurabijevom zakoniku je po prvi put u istoriji ovjeanstva je regulisano izdavanje potvrde o kupoprodaji izmeu prodavca i kupca. Zakonik, izmeu ostalog ukljuuje i mnoge detaljne odredbe o raznim staleima i zanimanjima i to mu daje ogroman znaaj pri prouavanju ondanjeg vremena i prouavanju drutvenih prilika u tom vremenu. Veliki broj pisanih dokaza o menadmentu mogu se nai u Kini u periodu oko est stotina godina prije nove ere. Oni se veinom odnose na djelo Vjetia ratovanja kineskog filozofa Sun Tzua , koje se odnosi na voenje vojske i i voenje vojnih operacija. Mnogi od tih principa primjenjuju se i danas.Njegove principe ratovanja koristio je i Mao Ce Tung kada je osnivao Narodnu Republiku Kinu 1949. godine. Kada se govori o Kini bitno je spomenuti mislioca Konfuija i njegovo uenje. On se zalagao za podsticanje moralnih vrijednosti kod ljudi kako bi bili spremni za zajedniki rad i saradnju, a sve to umjesto strogog sistema kanjavanja i nagraivanja. Vrijeme rimskog carstva puno je znaajnih dokaza o sistemu upravljanja. To je bilo vrijeme brzog razvoja nauke, umjetnosti, graevinarstva i brojnih drugih oblasti. Sve je to doprinjelo da se rimsko carstvo razvije i da istie svoje osnovne principe upravljanja: efikasan sistem kontrole i komandovanja, disciplina, lojalnost, centralizacija, funkcionalnost. Veoma vanu ulogu imala je podjela rada izmeu dravnikih i vojnih organa. Sturuktura vlasti je bila zasnovana na teritorijalnoj podjeli, a guvernator odreene provincije imao je veliku odgovornost i odgovarao je samom caru. U srednjem vijeku dolo je do razvoja nauke o upravljanju. Veliku ulogu u napretku nauke o upravljanju imala je crkva. U to vrijeme Katolika crkva se navodila kao uspjean primjer menadmenta. Razvoj misli o upravljanju vezuje se i za industrijsku revoluciju, za kraj osamnaestog i poetak devetnaestog vijeka. Pojavio se niz tehniko-tehnolokih izuma, to je u veini sluajeva dovelo do toga da su maine zamjenile ovjekov rad, a samim tim je dolo do ubrzanog privrednog razvoja. Proces iz kog se prelo sa kune na industrijsku proizvodnju donijelo je niz promjena u novim oruima i mainama. U

skladu sa tim svim tim promjenama mijenjala se i nauka o upravljanju. Vlasnici industrijskih preduzea veoma brzo su postali menaderi i nisu imali dovoljno iskustva za taj posao, pa su neke odluke donosili brzopleto i na osnovu svog linog miljenja, a samim tim je produktivnost bila na niskom nivou i zarada veoma slaba. Sistem upravljanja bazirao se na grekama i to je dovodilo do problema u uvoenju novih tehnologija, motivacija i disciplina su bile na niskom nivou. Bilo je veoma puno problemau obavljanju osnovnih menaderskih funkcija. Pot kraj devetnaestog vijeka u zapadnim zemljama dolazi do ubrzanog razvoja privrede, do centralizacije i decentralizacije kapitala, stvaranja velikih predzea, pojave novih organizacija preduzea. Mnogi od ovih uslova doveli su do toga da se razdvoje kapital i upravljanje i razvoj menadmenta i kao nauke i kao prakse. Takoe dovelo je do toga da poraste interesovanje za menadment i nastanak menadmenta kao nastavne discipline. U savremenom drutvu razvoj novih tehnologija doveo je do toga da se drutvo razvije u ekonomskom, politikom, kulturnom smislu. U uslovima ubrzanih tehnolokih promjena i najnovijih tehnolokih trendova, visoke tehnologije, razvojem u mikroelektronici, informatici, i drugim tehnologijama, u uslovima virtuelnog poslovanja to sve zajedno bitno obiljeava savremenu epohu, tehnologija postaje lobalni drutveni fenomen. Tehnologija sama po sebi ne utie na nunost ukupnog razvoja drutva, ali utie kao jedan od bitnih faktora u razvoju savremenog drutva. U uslovima informatizacije ljudskog roda i same proizvodnje, ali i upravljanja jedna od najbitnijih stvari jest ta da se prilagoava i mijenja najnovijim tehnolokim inovacijama. ovjekova stvaralaka praksa se mijenja i prilagoava kao iyray potvrde njegove kreativnosti i njegovom potrebom za znanjem, kako bi se to bolje usavrio i stvorio to bolje pretpostavke za bolji ivot. Osnovni oblici organizovanja rada i oblici upravljanja u takvim okolnostima i uslovima dobijaju nove dimenzije i nove vrijednosti. Savremena tehnologija sve vie mora da vodi rauna o etikim i moralnim posljedicama u toku njene primjene, ali i o ekologiji pri njenoj primjeni. Pri ovim uslovima savremeni sistem upravljanja dobija nova obiljeja.

6. ZAKLJUAK
U ovom radu razmatran je odnos izmeu sociologije i menadmenta, kao i razvoj menadmenta kao drutvene pojave. Svi smo svjesni da je u dananjem 9

modernom drutvu menadment sve prisutniji kao drutvena pojava. Samim tim, kao to znamo sociologija je nauka o drutvu, ona se bavi drutvenim pojavama i drutvenim odnosima, pa tako i sa menadmentom, odnosno sistemom upravljanja. Dananje drutvo suoeno je sa brojnim drutvenim preobraajima i iz svih tih promjena menadment je izaao kao relativno mlada drutvena pojava. Pod drutvom se uglavnom podrazumijeva da je to organizovana zajednica ljudi kao svjesnih bia da vre razliite djelatnosti stupajui pri tome u meusobne odnose i zauzimajui razliite poloaje. Prema tome, jo od kad postoji ovjek javila se potreba za upravljanjem i da u svakoj organizaciji mora postojati neko ko e organizovati odreeni posao. Menadment je proao dug istorijski put razvoja od prvobitnih ljudskih zajednica do savremenih tehnikih i kulturno razvijenih drutava. Vidljvo je da na tom putu razvoja menadmenta, kao prakse i naune discipline, ukrtaju putevi menadmenta i sociologije i tako e biti i u budunosti.

7. LITERATURA

Gidens, Entoni, Sociologija, ,,CID, Podgorica, 1998. 10

Grupa autora, Odnos sociologije i drugih nauka, ,,Rad, Beograd,1980. urainovi, Pejo, Tranzicija drutva, ,, Grafid, Banja Luka, 2004. Lazi, Mladen, Savremeno drutvo, Filip Vinji, Beograd,1994. Ofe, Klaus, Modernost i drava, ,,Filip Vinji, Beograd, 1999. Raenovi, Predrag, Opta sociologija, ,,VIGZ, Beograd, 2001. Vidanovi, Ivan, Renik socijalnog rada, ,,Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2001.

www.hr.wikipedia.org/wiki/Management#Definicija www.hr.wikipedia.org/wiki/Konfucije

11